Die O.B. Jaargang 3, no.51

Geregistreer aan die H.P.K. as •n

^{I ·}

DERDE JAARGANt.

Saamsnoe~ op Ekonomiese· Gebied En Saam' VJ!9 Teen 'P.artyverdeeldheid

Kern van 0. B. -Beleid, . se Genl. Smith

' ,,Die parlcJnentel'e · front is maar 'n bysnalc e11 'dani'b·y 'n baie miluler·

w.anrdige bysaak -vh· die 'Ossewnbran(lwng. Dog as 1lit wei nodig wo1•d om aan hie1·tlie as11ek van ons stryd iets t.e doen en• ons ltry ieJ11nnd as Imn·

tli11nnt, oi· ons stcl seif 'n lwndidn,\t·, ' 'ir die voJicsfront, moet by bel owe dnt hy die parleJnentr se nel< gnan omilraai;

O)ls

hoofdoel is egte:r om die volk ns geb. eel -voot'' te berei ''it: die ' sosiule omwenteling en nile m'ense ·. • saam te ' 'ocg -vir die redtling Ylln ons ''fllk op ekonomiese gebied",

l1e~

genJ. J. A .. Sinitl•,

Adjunk·IwJimumtl~nt-genernal,

-voor !lie OHilslersraad nn Gebietl A.

voorre~lcde

Saterdag h1. Kn.alJstad gese.

O:Jl, Wllt naby

lt0111 SbUlll1 kllll SIUllll•

·werk nie, hoe sal hy daJt met

ltul~e

kan snnm)rerJc wat remer

stnan1

Dte

WAAUDIGE HULDEBE'l'U1GING AAN OO:Mi PAUL In sy verd,uideliking van die parlc·

mentere volksfront wat die Ossewa-

brand~vag

wil. skell, het gent Smith gese dat ons met .dankbaarheid kan getuig dat die Ossewabrandwag noolt sy hoed aan net een l{apstok opge- hang het nie. Die .beleid, van die Os- sewabrandwag is nie lllfhanklik van die uitslag van die oor·log nie en b1li-

• telandse omstandighede kau die wese

· van

sy

beleid nie die minste verander nie. As voorbeeld het sr>r. verwys na.

· feit is dat geen pa.rtyregering in enige lanll· meer retlding ,knn bring n'ie.

Dnar is een of ander gesagstnnt no·

df.g.

• Die Ossewabra'"ndwag praat verkeer- delik

~·an

'n ' .,l>arlementere" front.

Die parlement is vir d,ie politieke par- '

011 10 Oktober het die Osse,'vnbrand·

wag met 2,opo nrund1 wagte in gelid

_ det.tr l'retoria gemnrsjeer om h1tllle te

bring nan wyle }'resident J{r!lget.

)lo:

¹11

GQdeelte

YliD

die 400 n·oe:re- do.gters in lml

u~tojiese

rmifonn stnp 011 mnut ,·an

d~e

dromslae na die standbeeld OJ> die stnsie,plein.

· die vorige oorlog toe Duitsland ho- pe1oos verloor het, maar die rebelle- gees "' at met Duitsland gesimpatlseer het, blnne enkele jare oorwin het.

Y.andag is dnnr nog verskillende fal{•

tore wat die posisle vir die Afrikaner·

volk gunstiger maal{, Ten eerste is die A:frilmner hierdie keer sterlmr voorberei as destnls deur toedoim van die Ossewabrnud,vng. In llie tweetle plans gaan E11geland na bierllie 'OOr·

log, ongeag die nitslng, verdwyn us 'n dominercnde faldor in die wereld.

Dit is die allerbelangrll{stc uitwer·

king, op ons beleill, want dit gf!an die ' 'erset -van die Engel so . element teen die Ossewabrnndwag' verswak.

.. Na die vorige oorlog het die eko- nomiese vraagstukke gelei tot kom- munlsme in verskillende Europese lande

maa1~

die volke het kort daar- na dle kommunisme weer van bulle afgeskud. Dit gaan weer gebeur na hferdie oOI'log. Ook Suid-Afrika. sal nie kommunisties wo.rd nie, veral weens die gelykstellingsbeleid van die kommunisme. Ons ondervind dan ook reeds nou 'n i;nkl·ummeling van die kommunistiese heigings in die vakbonde. Die hele

w~reld

hunker na ekonomiese herbeplanning, na be- staansbeveiliging,

JlUllll'

in alle laude bes:ef <lie vollte, met Jlitsoudering van die uitJmiters, <lnt l>estaansbeveili·

ging nie moontlik is binne die libe- rnllstiese pnrlementere stelsel nie.

Daar word gesoelc na iets auders. Die

• part : yregering van Suid-Airikll lam

met a.I ' sy oorlogsmagte nie eelis sorg

· vir 1lie bestaunsbe)• eiliging vnn sy soldaf.e nie, en danr word , by 1'oor- bant al onder die soltlate tienduisenlle pamflette versprei waarin die slmld vir die gebre1{ aan bestaansbeveiligin'g aan die Ossewabrandw.ag- se • optrede ge1vyt wo.rd -::- asoi die Ossewnbrand·

wag die staatslms < bebeer! ·

GEEN

PAR'l'Y

Die seke1'heid bet die Ossewabrand- wag dat die party wat aan bewind Is, gaan verdWY.n en dat die een wat die bewind soek, dit nooit sal kry nie al help ons hom. 'n Qpposisie wat so optree soos hierdie het

g~en

hoop om te· regeer nie, want die volk het geen vertroue in hom nie. Daar moat iets anders kom. 'n Party kan noolt die volk wees nie. Die bewys is treffend deur dr. Malan gelewer, · wat verklaar dat die Ossewabrandwag - 'n deel van die volk - uitgesko:i> moet word uit sy geledere. Die buitestaanders se

~.at .a~

}Ii!l;rille pa . i:ty nie eens mefi die

· tye 'n doel op sigself. Hulle hele be- drywigheid is toegespits

Ol?

bierdle

l een doel: die parlement.

Vir

ons

is

dit maar net 'n tydelike · middel. O'ns g1·oot tank Ie · bnite die pnrlement, 011 sosiale en ekQnomi.ese gebietl.

Da~r-

om sal die Ossewabrandwag in der e'tigheid nooit die taak van 'n party 01> hom neem nie./Met die hele wereld hunkerend na 'n sosiale ekonomiese orde is die Ossewabrandwag a' s nie- partypollt'leke bew: eging, die enlgste organisasie wat aangewese is om met 'n praktlese beleid te kom. Vandaar die besluit van die Grootraad. Die O.B. het as beleid die heropbou van die ekonomiese aangeleenthede van Suid-Afrika- en hy aileen waarborg die bestaan va:!l die werknemer en die werl{gewer. Daaron1 is besluit om 'n ekonomiese beleidsrnad daa11 te stel wat holn guan yertal< Jn ul die ' 'er·

1 sldllen1le belange, en dit gadJt die

· vollispolitieke ligganm valL llie Osse·

waJmlndwng word. .

NIE

NUUT

NIE

Die Ossewabrandwag se deelname aan die politiek is nie 'n uuwe beleid , nie, het genl. Sm.ith voorts verklaar.

Die Ossewabrandwag was van die be- gin af op politleke terrein, Duarom

₁

is die- Ieiding -van di$)

Os~ewabrand·

1

wag in Janund.e 1940 tlen11 die Jli.N.P.

opgeroep

0111

die Icrisislwmitee van

· die party in Pretoria te ont .moet.. 011 duardie ' 'ergallering is\ danr beraad·

sla~g,

oor die .bydrae i\v.at die

Os~e.wa·

bmndwag moet lewer in die politrel<e stryd. Daar is toe l>esluit dat SJ>r. die sluiliel son wees tnssen llie. party en die Ossewabrundwag.

I~ater

.11et. ·die , K.G. die sJ(akel ge,·orm toe hy die lei·

ding 'Vun me O.B.

ann~·n,ur

het. Die Osf'ewabrandwag 1mt dan oolc saam.

met ander volksorganisnsies metle- werking ann . die parleme 'ntere iront aangebied

OJI •

seke.re ,·ooinvanrdes.

Dlt

het uitgeloop op die stlgting van die eenbeidskomitee, ell later is uifge·

gee omsendbrief

1/41,

waarin die par- lementere optrede vasgele is. Dit staan nog. Daarl .n is verjdaa.r dat ons die president om die vyf jaar gaan Ides, asook 'n :volksraad. Hierdie be·

leid staan nog.

Net soos in die verlede gaan die Ossewabr.andwag sy offisiere nie slinger op die paadjie van kandidaat- skap q.ie. Geen offisiel' kan as ka:ndi- daat staan nie. Hy sal eers

S)l

rang moet neerle, en hierdie reel sal streng toegepas word. · Die enigsfe versl\il tusse11 die verlede en {lie hnidlge is dat in pluas dat 1lie O.B.-litl op pur- lementere gebied onder die konunap·

.\

I

Onder: Die speerpnnb YJlh O.B.·

vnandels

~mt

tlie reuse-optog ge'Iei bet.

dnntslrap Yan D. F. l!Ialan strum, lty non ook hier onder lwmmnndantslrnp

'VIlli

J. iF, Tan Jlensburg staan.

Genl. Smith het oolli verwys na die geweldige vyandska]) van dl·. Malan teen die O.B. soos ook weer geblyk

he~

uit sy; uitlatings voor die kongres op Uitenhage. Hy (dr. :i\Ialan) het 'n beroep op die kerk en sake ..

1 oadern,e- mings ge'doen om ook teen die O.B.

op te t.ree. Dit betoken - dnt hy die brood uit tlie O.B.·lid· se nwnd lvil . neem. Om qus vir hierdie mense tc stem, beteken om vir jou eie onder- ga?lg te stem. ..

Die kern-beleid van die O.B. is dat

by

op ekonomlese gebied alle mense wil saamsn.oer om die volk te red, en op r>olitieke gebied same- working soek teen die ¥erbrokke- le!!de party!!telscl.

Komdte.

A.

Marais van die Blau- krans-kommando (D3b3) het reeds

£2

ingesamel vir O.B.-dag

1945

deurdat sy al die· geld wat sy vir dlenste op 'n braaivleisfunksle ontvang het, in die lwmmando-kas gestort bet. - (In- gestuur?. ...,.... __ ,... ___ _

GEBIEDSLEIJ:1R

W~l{

}EWE

Komdt. P.

J.

van der Westhuizen van Niekerl{shoop (Prieska) berig dat daar heelwat lewe gekom het na, 'n , besoek van Gebiedsgeneraal q.

L.

de Jager aan di,e kommando in .Augus- tus. Kort na die • vergadering het heelwat nuwe lede toegetree.

·~---~~----~~~~. , BII NNE 10 E>~E

.IORUt' DEFER

NAJ)AT U !\lET MY KURSUS BEGIN BET, SAL EK BE\VYS LEWEB 01\1 .'N NU\VE lllAN VAN U TE MAAJt

OF

U FOOIE TEBUG TE BETAA.L,

e

Geen ander kursua kan u hleidto ~

bor~ gee nte.

e

111 Saar se ondervlndl:ng en atudl& van ille mensUko U~;gaam stel m:v In etaat om u die beste af~ng per poa te gee,

e

Hlerdle liu.nma Ia die lbeate en goedkoop- lltO (vir . , bol! geballe) In die wl!reld.

e Dit is oorspronklik, V ·Olledig, modern en pragtig geillustreerd.

e U ouderdos:n of ambag is· geen hindernis nie.

e Geniet die lewe deur gesond en sterk te wees.

• Baie Springbok-a.tlete en Kampioen Sportsmanne in die land is Hefer-leedinge.

Skr71 ~ t.t-onderbede aan:

~ 1 . '

JOHAN HEFER - Poabus 8809 - JOHANNESBURG.

t!tuur m'i aaaebllef, aouder verpUgtlng, voUo besonde~bede omtrent u lrarlus.

Naam Adrea

: •. . . .. .. . . 0 • • • • • • • • • • • • • • • 0 • • • • • • • • • • • • • • • t • • 0 0 • • • • • • • 0 . 0 0 • • • • • • • • • • • • •

.

'

• • · : •• • 0 ••• • 0 • • • 0 0 0 0 . "/ " • • 0 • • 0 . 0 • • • • • • 0 0 • ••• • • • • • • • 0 0 . 0 . 0 • • • • • • 0 . 0 0 • • • • • • • • • •

... ...

TWEE

· MARKAGENTSKAP VROEE MORE-MARK

KAAPSTAD

BETALING GESKIED ONMIDDEL·

•

LIK, WEEKLIKS, MAANDELIKS OF 8008 VERLANG.

usrs

llllEJIBENDII PKYSII.

•

•

/

VIR DIE BOEREJEUG Trek van die Laer

Net voo1·. die laaste veldtog teen Dlngaan hot die Volksraad van Natal ann Hoofkommandant Andries Preto- rlus, die Held van Bloedrlvlor, opdrag gegee: Dat • n Iaer getrek moes word;

niemand op ele houtjie >voorult mag trek nle ; dat elke laer net een kom- mandant, die laerkommandant, sou M, gekles deur die Veldkornette.

'n Veldkornet was verantwoordellk vir die waens en moos sorg by die gerug van enlge moontllke vyandelik- held dat 'n laer getrek word.

Die binne-rulmte van die laer was

MINNAAR & VAN SCHOOR bekend as die pteln en dte kletn ope- ning In die laer, waardeur manne te perd in of ult kon jaag, Is gonoem die , hek" of , poort''. Gedurende die geveg wag dlt verskans met dorlng- Eienaar :

GUSTAV RETIEF.

Ttltfoon

~-o~u.

takke.

Om die laer In 'n staat van verdedl-

schoemanell D k glng en bevell1ging te bring, Is die

0 ran . . . . dlsselboom van die een onder die bulk-

VIR KWALITEIT EN TEVREDEN·

plank van die ander een lngestoot

HElD DIE GOODKOOPSTE

en die wlele van die waens Is met

WYNI::

l!'ODJtelwyn • • • • • • • • Lew-.ryD . . . ..

Vermoutb ,, • • • • • • • • SaaekraaJ - CocktaU ••

7/-3/8 3/-4/-

remkettlngs aanmekaar vasgekoppel.

Die ruimte tussen die voor- en die agterwlele Is verskans en versterk met dorlngtakke om te voorkom dat die vyand onderdeur krulp en die 'I'rekkers blnne die 'Iaer aanval.

Op die teenoorgestelde boeke van die vlerkantlge Iaer Is dlkwels twee kleiner hokke van waens getrek. Hler- dle hoke Is bekend as sklethokke en Is gebruik om die kanonne In te stoot en die vyand met die voorlaalers by die groot maat dood te sklet. Sodra die digto formasles naby die waens ·

80ET WYNE:

Llkourwyo eo Ou Port • • • • 2/8 Ou Wit Port eo Sauterne • • 2/0 Port, Rool ao.t Kueka4el, Wit b t Kuakadel .. .. .. ..

Jenplgo, Rool eo Wit • . • • Won:elter Boclt eo Poatak ••

1/8 1/8 8/-

8/1

111_

Is, Is bulle In groot getalle vanult die sklethokko neergesldet want die Boere kon vanult die hokke In drle rigtlngs sklet.

~I

AmODtellado (Drol), Kfmberle)' Xlub (Drol), Ou Bru!D (bte-

rts>,

Ou Oloroeo (ao.t), . . . . Ooue (Soet) .. .. .. ..

Bpealalo (Boetorlg) • • • • BJerrte (btons> ••

n:aoa

WYNE:

BurBuody . . . Claret en Wit Drol ••

BBANDE\VYNE:

Super de Luxe ••

De Luxe .. . . Ekatr& Bpealaal ••

l!'.C. . . . . .. ..

Buchu . . . . ..

JENE\VEB . . . . .. • ..

LIKEUBS:

1/7

2/S 2/8 1/6 1/6 1/S 1/8 8/8 11-7/8 8/8 7/8 7/8 Creme de C8QO • • • • • • • • 7/8 Ooue A!&Aderto, Curacao, Kum- mel, Pleu..o&, Perake, Appelkooa 7/- N&eltJie .. .. .. .. .. .. .. 6/8 Kerate, Ann, ~er, Lemoen,

7/8

10/- 7/3 8~8

38/- 371- 86/-

Van der l:lum, PepermeJ>t • • 8/8 3·/- JENE\VEB-.LIILEUBS:

Lemoen en Buurlemoen • • • • 718 - ,

8~ of 11- per I atalac WIUUIOU KontaAl met .Beetelllllc ce.tuor word.

Yoec b:r 6/• vir klaate eo bottela, eo 16/-

*

^{YMaUie wat} ver&oed eal word b:r tena&·

-eliDe. Oaa tower ^drank .lA oaa IAbouen IOiaDII. OAa voo...te VIUl I.Dbouen bet, en alleeaWI op 'I'OOnraarde clat dJe I.Dboaera b.IAAe ..UC clae aaa OAa tena& beeorg wwcl. Weeaa bo&tcl Maarlte IUul - all-"ll .... - ele btoltel8, ldNae. clnuLk verpak, waar 1a11u1 lbaaiL 'A mto1ulum prn vao 1.1·6-0 beloop (6/·

yU .lllboaerl tnceaiDlt). I.Ddleo gueclkoper ...

.._ vertaDc word moe& u a e1e I.Dboaen aaa - IWIU,

\VDr4 nrkoop .lA J.J-bottel-ldNlea of tS-iei-

UacvuiJlea ut poter. U ll.laeJee \'1Ul 12 bot- lei JuoA \V)'u, .HnuldCW)'D, .lenevu, l..lkeu, Y - U l ell l:lallek.raal be"'"'- Terme: - K.M.JS. plaa tnmgeld na 11717De. K • .IS.A, plaa tre'ako«nmfee'e, V ,Q,S, OUD'l'SIIOO.ILN,

Bestel

van

Die vorm wat die laertrek aange- neem het, hot gevarieeer mot om- standlghede. Soms was dlt In die vorm van 'n Tierkant; ander kere soos by Vegkop was die laer getrek In twee slrkels. Tussen die buitc- en binnesirkel het die perde gestaan.

I.v.m. die geveg

s~

Sarel Celllors dat die karfers niles In bulle vermo'ij ge- doen hot om die doringtakke uit te

ruk, maar dlo takke was deur die ket- Ungs te vas. Die waens was meer as 'n hal!voct na bulte gesleep. Ge- woonlik is die vee In die spasle tus- sen die twee slrkels gejaag.

Na die skrikwekkende moorde te Blauwkrantz en Moordspruit bet die Trekkers spesiale voorsorgmaatreiHs getref teen moontllke aanvalle van die Zoeloes. Hulle bet die Iaers In drle- dubbele kringe getrek.

1\leestal is daar gebrulk gemaak van dorlngtakke tussen die waens, maar dlt was lastig om altyd daar- van gobrulk te maak or In streke waardeur bulle trek groel nie dorlng- boine nle. In die slag van Bloed- rivier Is gebrulk gemaak van veg- hekke In die vorm van 'n leer. In die lang houte Is gate geboor en hlerln ' het die sporte gekom, na aan mekaar sodat nlemand daar deur kon gaan nie.

Die hekke het op trek teen die tent gerus. Waar 'n laer getrek word, word die bekke aan die bultekant van die laer atgeslaan en onder nan die wlele vasgekoppel met kettlngs. Die veghekke Is so groot gemaak dat bulle moo! gepas hilt tussen die voor en agterwlele van elke wa. Om die

JURGENS SCHOEMAN, verskansing dubbelsterk te maak, Is

POSBUS 142, _ OUDTSHOORN.

die hekke ann die binnekant ook af-

geslaan en vasgekoppel.

RAKETTE

ASOOK ANUER SPORTBENODIGHEDE

stuUT aan

VAN ZYLS

vir

HERSNARING

DIE PAARL

OOK TE PORTERVILLE.

DIE O.B., WOENSDAG, 8 NOV. 1944.

Platte/and Sal Werker In Toekoms

Skiet Nie Maar Help

,

Nie Weer

Genl. Van Zyl oor 0.8.-Arbeidsfront

I

Die tyd nader Tlnnlg dat daar 'n beroep op die bo&r van die plat·

t~land ~edoen

sal word om dle worker in die s tnd te gnan s kiet, maar h1erdle keer sal dle O ssewabrnndwag daar,·oor sorg dat die beroep wnt na die plnttclnnd uitgnan, sal wees om nie te kom skiet nie, maar bulp te kom verleen aan die " ·erkor," Jaet· gebiedsgeneraal dr. F. D. du Toit Tan Zyl voorvorlede Saterdag aan _, die oflslersruad van Gegied A gese in •n kort oorsig van die arbcidsheleld van die Ossewabrandwag,

Genl. Van Zyl het verklaar dat die Ossewabrandwag se groot doel is om die Afrikaner van die stad nader te bring aan die Afrikaner van die plat- teland. Dlt J s deel van die RevQlusle van die Twlntlgste Eeu wat nadruk

le

o]1

die naslonallsme, wat ons ar- koma wll handhaa£, en soslallsme wat 'n reakslo is teen die kapltallstlese ultbultlng. Die Ossewabrandwag wou hlerdle sake nle net teoretles bcskou nle, maar wou ook lngryp In die werkllkheld. Hy wil die werkcr b) die hand neem en hom lnskakel by sy Tolk teen die kapitallsme wat hom nltbnlt. In November

1943

het die Kommandant-generaal die stlgtlng van die O.B.-arbeldsfront aangekondlg, en sedertdlon Is dlt met bale groot wel- slae bekroon. Die Ossewabrandwag Is besig om die worker to laat ver- staan dat die kloof tussen platteland en stad nie meer bestaan nle, en spr.

glo dat daar nog groot kragte In die toekoms sal bykom. Hiermee het die Ossewabrnndwag getoon dat hy die Revolusl o van die Twintlgsto Eeu aapvaar en dat hy tot praktlese volks- polltlek wll kom. Ons lowe In die eeu van soslallsme en dlt Is nlo In ons mag of In enlglemand anders se mag om te belet dat soslallsme die oor- wlnnlng gaan behaal nle. Wat die Ossewabrandwag betref, is dit sy hele u ese om soslale gercgtlghoid te verkry, en ons sien nit na IIH5 as die janr wat groot 'Voorultgang sal toon. Die tyd nader vlnnig dat daar weer 'n beroep na die platteland sal ultgnan om op die werker van die stad te gaan skiet, maar hlerdle keer sal dlt nle 'n beroep woes om te kom sklet nle, maar om hulp te kom verleen ann die worker. Hlerdlo dinge gaan kom as noodwendlge konse- kwonsies van die pollUeke en ekono- mlese toestande.

PARLEMENT

In verband met die parlementere front bet genl. Van Zyl gesa dat die O ssewabrandwag hiermee nog 'n front toevoeg langs

sy

jeugtront, sy arbeldsfront en sosiale front. Dlt is nle 'n a(wyklng nie maar •n toevoe- glng. Dit het noodsaakllk geword nadat die

E~heidskomltee

misluk bet. Destyds het ons opgeslen na die H.N.P. om nan die

parlement~re

front die Ieiding van die A!rlkaner- volk en O.B. op hom te neem. Dit het egter misluk. Daarna is op die Offi- slerslaer In Bloemfontein beslult dat die O.B. tot

'n

wyer volksbeweglng ultgebou moes word. Die O.B. moes toe ook belang stet In die dinge wat hy voorbeen aan die H.N.P. oorgelaat het. Ons het hlerdle aspek egter nie so dadellk op die voorgrond gestel nle omdat ons gemeen het dat ons grootste tank nog butte die parlement

16.

Nogtans bet ons nie aile belang·

stelling in die parlementere stryd nrloor nle , want by verskHi ende ge·

leenthede bet ons gese dat dit in dle huldlgo omstandighede ooter sou woes as ODS as TOlk SOU wegbly TRD die parlement, maar as dit )lie eensge·

s ind gedoen kan 'vord nle, moet daar teen die Empire-regerlng gestem 'vord. In elk g_eTal bly die f;!OOtste tank van die Ossewabrandwag nog bnite die parlement. Maar as volks- beweglng wat alle terrelne van ons volkslewe wll dek, kan by In die hul- dlge omstandighede nie die parlemen- tare front lgnoreer nle.

Genie. mev. J. S. du Toft hot die vergaderlng ook toegespreek en be- klemtoon dat die Ossewabrandwag gedwJng Is om ook die parlementere front te aanvaar, o.a. weens die op- trede van die H.N.P.-leldlng. Sy doen 'n beroep op die ofClslere om voortaan met alle mag te organlseer en die be- leid van die Ossewabrandwag buite sy grense uit te dra.

Die vorgadorlng is met gebed go- open dour genl. H . L. du Tolt en die

verrlgtinge is gelei deur hoofgenl. P.

R. Retiet.

Daar Is ook verslag gedoen van die O.B. se finansles, en geouditeerde ver- alae van die boekeP van die O.B. en Noodhulpfonds is voorge16.

,WAT HEJ' JY BEREIK · IN PARLEMENT?"

L. V. Erken sy Onmag

In 'n brief aan homself In sy hoe-

danlgheld as parlementslld doen Ar- thur Barlow as redakteur van sy weekblad die volgende openhartlge erkenning omtrent die swakheld van die parlementGre partydlktatuur:

, Jy- is een van die gekose verteen- woordlgers van die volk in die parle- ment.; jy Is veronderstel om die stem van die volk te vertolk. Jy beweer dat jy bale striemende toesprake In die par lemont gehou hot... on dat jy oor die algemeen bale welspt·ekend was. Ons bet slegs jou woord daar- voor omdat die kapitallstieso pors en S.A.P.A. geen verslae daarvan gegee het nle.

, En ..lrthur, wat presies het Jy ver-

kry7 -

,,Nou Ja , Arthur, ek blameer jou nie - ek weet dat jy jou selfstandige bes gedoen het om te slaan en hard te, slaan teen die euwels wat jy ge- merk het, maar eerllk: bet Jy iets beroikt.

,Hierdle Vorenlgde Party waarvan

jy

lid Is, is veronderstel 'n liberale en progresslewe party te wees. Het jy dlt s o gel·ind; was die swcpe nie gedurlg

by

jon om jon ,,'n bictjie in te. hou", om biet.iie stadlg oor die klippe to gaan - lnderdand om stil te

bly

nle7

,Jy tjank nie, Arthur, en jy hct nie so gesG nie, maar ons weet dat die Ver cnigtle

Plljl'ty

nle dnarvnn hou dat

sy

lode menings moot ultspreok wat nle voorar noukenrlg dour die leiers nagesien is nie''·

Die s krywer kon net byge,·oeg bet dat dit die beleid Tan

ALLJ<~

partye Is - vandanr die noodsanldilc heid van 'n' koukus en •n sweep. Net soos die sirlms bnns sy s•eep lnnt l;.lnp as die diere nle maak soos hy so

nie~

so klap die partysweep gedurig om die dlktatuut• te 'llat geld. En dan is bulle die rnense wat dle ' ' olksbewe·

ging . -van 'n dikrotuur beskuldlg!

VIR NOODHULPFONDS

Lenl.e Keuler van Oupos, BllkCon- teln, het .vanjaa1 weer

£2

gegee vir die Noodbulpfontls. Die ge)d 1;amel sy in dour elke laaste Sondag van die maand baar bussie

op

die tafel neer te s it.

'n

Mooi voorbeeld.

SPIN- EN WEEFKURSUS VIR KAAPSTAD

Die Yriendsknpsontrom van Knap·

s tnd bet 'n stap -verder ge'Vorder in verbnnd met sy :nuttige work. Die jongste byvoegsel is 'n weefstoel wat so pas aangeskai is deur die Trone van Gobled A, na genie. J,,s. dn Toit

mccdeel. Hfkonul:t& . :M. Erasmus, wat die vorigo janr n a Bloemfontein ge·

gann het om 'n ophliding In s pin te ont'Vnng, is Tnnja.a:t weer gcstuur vir 'n kursus in

w~er.

Sy Jtet dit met groot welslae oourloop en pragtige matte en stoelkussl'ngs snamgebring wat sy dnnr geweef hot. Sy sal elke Donderdag

In

die Yriendskapsontrnm wees om Jesse te

g~

en porsone wat daarvan gebrnilc wll mnak, word ver·

soek om in • verbinc Mng te tree met of to skryf nan Vel4'\ite. Rotlef, O.B.- Vriendskapsentrnm, Groote-Kerkgc·

hou, Kaapst.ad .

DI E O.B., WOENSDAG, 8 N OV. 1944.

Voedsels~a·ndaal Duur · Voort In

· ae/ang van Engeland

. Suid-Afrika deur Partyregering aan

· Vreemdes Uitgelewer

Die voedselsknndnal dnur DQg ongcstoord nort en reusc-boe- vcelbede lewensmiddelc word die Ian.cr nog steeds uitgevoer en sal in die toel ,oms verdcr ultgeYoer \,·ord, na die Minister van La ndbou in sy jong·

ste uit.Iatmgs beJ wnd gemnal' het.

In dieselfde nscm wanr mee hy nnnkondig dnt daar

'n

tekort ann vleis Is omdat ons ,ons reserwc-voorrade aa ll gesprcel;: het'', bet mnr. Strnuss meegedeel dat daqr Yoortgegann' moet word om vlels na Engelnnd vir sy oorlogsbehoeftes uit tc voer.

In 'n radiotoespraak verlede week het mnr. Strauss beklemtoon dat onlge tekort, of tlit nou ook ann vleis

of

hotter i s. In tlie ccrste ·) )Inns toe·

b~skryf

moet word ann tlie Unie se bydrne t ot die ()orlogspoging.

,Weens die oorlog'', bet by

ges~,

, was daar so'n g1:oot vraag na ons voedsel dat ons eenvoudig verplig was om ons- reserwes, vera! ons 'v!eisre- serwes, aan te spreek". Hy bet ver- der aangevoer dat die Unie bebalwe sy eie troepe binne en buite die land' ook 'n ooreenkoms met Engeland bet ,; om groot hoe, veelhede kos aan diC' Britse magte te verskaf". Dit doen ons in ruil vh· clle ,groot" voorrade voedingstowwe, soos rys, tee, koffle, speserye en dies meer, wat ons van Brittanje kry.

,As dit nie vir bierdle reellngs was nie, sou dit onmoontlik gewees bet om skeepsruimte te kry vir die ma- sjinerie wat nodlg Is om voedsel In die Unie te produseer", bet by gesG.

'n Hoenelhcld voedsel wat gcnoeg was

⁰¹¹¹

die Unie se voor-oorlogse be- volking vccrtlcn jaar Ian];: nn voed·

sol to voorsleu, is in vier jaar so tyd ingemaalc. en l'erorber deur die Britse oorlogsmagte, het die Minister skaam- teloos erken en bygevoeg: ,Ons moet nou na die toekoms kyk, want: die oorlog Is nog nle verby nie. Aan·

staande jaar word by voorbeeld meer as

85

persent n n die boere en fnbrie·

ke se prodnkte opsygeslt vir die ge- wnpende magte va n die Verenlgde Voll•c. Net die 15 persent .wat oorbly, s al vir ons eie ver bruik besk1 1•bnar woes. Dit is een van die voorwaar- des )Vat gestel is deur die Verenlgde State wat die tin ' vir ons b!lkkieskos verskaf".

Behalwe qierdie, verpllgtings moet die Unle ook nog · sorg vir 27 geblede in Afrika.

SWAPE-WERK?

Ten slotte bet die Minister 'n be- roep op die publiek gedoen om blik- kiesvleis te gebruik solank vars vleis skaars bly. , U sal ons en uself ook help deur dit te doen",

h~t

by

ges~.

Dlt is nie duidelil' wnt met W,erdie ,. help" bedoel wod nle , tensy daaron- der ,·erstnan moet word dut die rege·

r ing so•n slagting onder die land se veestapel aangerig het dnt by meer vleis ingemaak het as wat

by

n a En·

gelund I'on verskeep, of dat by T leis uitvocr vir milltere gcbruil' en blik·

ldesvleis inYOer ,.lr burgerlike Ter·

brnik. 'n Swaap, so lui 'n definisie, is iemand wat as 'n lyn te kort is.

agter 'n stuk afsny om dit voor aan te las. Die regering se optrede be- antwoord ongeveer aan hierdie defini- sle.

'n Paar dae tevore bet mnr. Strauss ' In verband met die vlelsnood aan 'n groet> volgel!nge as volg verklaar:

.,Die waarheid sover dit vleis bctref, is dat ons nan ons h plt'aal geeet 11et.

Verledc jaar was daar by voorbeeld 'n akutc tekort met .U e gevolg dat die pryse van slagvee hoog was en dh. ' bQere diere verkoop het wnt \Verldilt te jonk vir _ die mark lTaS . Syfers van die Kaapse slagJJale toon dat bulle vandag beeste slag wat gemiddeld nlc mecr as 486 JIOnd weeg nie, vergeleke tnet

'n

gemlddelde gewig van 522 pond in

1942.

O ns staan dns voor die

PO·

sisie dat slagbeeste wat in die

TOlkS•

belong nie voor minstens nog ' n jaar geslng moes gewees het nic, na d,IP slagpale gaan. N og '.n fal•tor is dlr

hoo pcrsentasie lweie lvnt geslng word. Voor die oorlog wns 18 ) )ersent n n die totnle a nntal beeste wnt ge·

slag is, koele, maar llierdie syfer hot

· gestyg tot 28 persent in 1943. Dit

openbaar dat 'n groot persentasle ann·

teeldiere yir die land vcrlore is''.

UITGELEWER

Dlt Is die naakte poslsle, soos die Minister dit self sien, maar aan 'n paar honderd vroue wat hom In sy kantoor bestorm bet, bet hy In dle- selrcfe week gese het dat die Unie nog 'vool'tgann met die ,uitvoer van vleis na Engcland in bel1, mg vnn d.le oorlog.

I~n

op 18 Oktober 1 1 et

^}l:y

,.'n drlngen·

de beroep" op produsente ge•loen ,.om nic die bemnrking va n hul slagvce on- nodig te vertraag nic". ·

So lyk dit wanneer jou land met bebulp van die partystelsel uitgele- wer word,. aan 'n vy!de kolonne wie se

belan~

en lojallteit In die buite- Iand setel en 'vat die volk en sy bodem uitsulg In belang van vreem- des. Dit is nie In die volksbela ng, so bet die Mtnfster

ges~,

dat die dfere voor mlnstens nog 'n jaar ge- . slag moes gewees bet nie, monr

hier die volksbelang

lVyk

,·ir die par tybelang om Engela nd in sy im·

perialistiesc oorlog 1e help, en daaroin doen h y 'n dringende lie·

roep op produscnte om die bemar- I clng van lml slagl·ee .nie onnodig te

l'ertraag nle/ .

GOED VIR KOl\fBNIS DOG NIE VIR SITKAMER Nasionalis o or Posisie van

Uitgeskopte O.B.'s

Mnr. C.

K.

Aveling, van Newcastle, Natal, 'n bekende' steunpilaar van die

• Naslonale Party, bet 'n brief aan die

H.N. P.-b!aafe gerig waarin hy op dlo dwaasheld van dr. Malan se uitskop- beleid wys. Dlt is

ni~

geplaas nle.

Daarin verwys by na dr. Malan se ult- Iatlng by geleentbeid van die

Eeufe~s

1938 , dat ODS

DOU

handelend moet op- tree. Hy vra of dr. Malan onder ban- delend optree bedoel het die uitskop- ping van dulsende Afrikaners ult die Party. ,G1·aag wil 'ek van die Fede- rate Raad weet wat gaan gebeur as by voorbeeld 100,000 Afrikaners ver- kies om by die Ossewabrandwag te bly en ul t ons Party geskop' word.

Waar gaan 11ierdie 100,000 Afrllmners stem met die verkiesingt Kan n en ek ven\ ·ag dat bulle dr uipstert sal I wm en ,·ir die H.N.P. s t.e mt lil y a nt- woord is beslis : ,,nee"! Wat bly noll vir blerdic deel Tan ons volk· oor, moet ltnlle Sap stem 7 Of moet

1m lie

ronddool soos 'n klomp skapet Of word hulle ontomatles gedwing, as bulle nie soos slmpc wll ronddool nie, om 'n ele parlem. entiire front te stigt U sal se bulle moet aanslult- by die H.N.P., maar • is dit logics om jon mcde-Afrikaner by die Toordenr nit te skop en dan

agt~rna

to se by Imn maa.r by die kombuisdeur Inkom t My anhroord i s, dan ken u die Afrilraner glad nie".

Voortgaande skryf by dat

₁

dr. Ma- lan twee jaar gelede die

Ossewab~;and­

wag daarvan beskuldig bet! dat by op · die pollqeke terreln Is, en nou da,t dr.

Van Rensburg aankondig dat die Q.B.

'n parlementGre fl•ont · gaan skep, staan die party-lelers op hul agter- pote en raas omdat die O.B. op die polltleke terrain kom. Hoe ka n bulle Yerbaas wees oor lets wat bulle lank- a! beweer bet? Hy kom dan tot die gevolgtrekklng dat die Ossewabrand- wag moontllk tot blerdle stap gedryf is juis omdat by jare lack al be- skul'dig word dat hy 'n politieke par- ty is. ,Die O.B. het gedlnk: terwyl ons die naam het, kom Iaat ons oolj maar die daad doen". ·

. . •

LAND PRODUSEER TE MIN KOS VIR ALMAL Deskundige se Bevinding '

In 'n toespraak voor die Rotariers verlede week

~n

Kaapstad', het mnr.

Rees Davies, 'n deskundige en na- vorser, verklaar dat Suld-Afrlka op landbougebied 'n C3 land is. Voor die oorlog kon by slegs 20 persent van die proteine lower wat vir sY bevel- king nodig was. Die land IJroduseot slegs 5 0 persent van die r voedsel wut nodi g is' om die volk bcl10orlik tc voed. Suid-Afrlka se melkkoeie pro- duseer gemiddeld

55

gelling melk elk per jaar, . terwyl in andei> Iande 'n gemiddelde Pl'Oduksie van 400 gellhlg as te laag beskou word. Suid-Afrlka se Iandbouproduksie beloop

£0.2

(oJs.)

· per acre vergelel'e met

£11.6

in Hoi·

land, £8 In Denemorl"e en £6 In l>ults·

land.

, Hy het verder verklaar dat 'n bo- mensllke lnspanning nodig is om 'die voedselvraagstOk sonder versuim aan te pak, andttrs sal dlt noodlottig we!!S·

0.8.-W A G TREK LAER I N GEBIED C

Dio eerste opleidingskamp vir

0.13.-

Wago!fislere van gebled C Is gehou van

4

tot 13

O~tober OJ,l

die oewers van die Modderrlvier,

O})

die plaas van komdt. R ichter.

Die' manne is deeglik opgelel in d'ie VOl'Sklllende

~ertakkings

van die werk van die O.B.-Wag. Die werk Is bale ywerlg gedoen en nleteenstaande die

telt

dat dag en nag gewerk moes word, was

d~J,a'r

alfyd 'n t;jlmlag op die gesigte te

1

sien.

Wat betref landsdiens ls daar ver- basend baie. gedoen

₁

verbeterlng is aangebring op . die , terreln, vervalle · geboue is berstel, en ledere dag Is die elenaa r van die plaas gehe,lp met sy werk.

Die kamp is besoek deur die Kom- mandant-generaal en die Jeugleier, genl. Dirk van Rooy, wat lnspireren- de toesprake gelewer h#lt. Die plaas- llke gebledsleler, genl. C. L. de Jage1 ·, het d ie kamp :verskeie kere besoek en

toegespreek. · ,

Tydens die kamp

~et

een van di&

offfsiere beslult om n terrein naby K1·oonstad te gee aan die O.B. om In

1 ,

die toekoms. te gebrulk vir kan:we.

Met die Offislerslaertrekking, 12 en 13 Oktober, op Bloemfontein, was aile reellpgs insake die verr!gtings aan die O.B.-Wag oorgelaat

~n

was bulle verantwoordellk.,. dat a lies ordelik ult- ,gevoer is.

----~---

OHRIGSTAD SE ' YWER

Obrlgstad se koofmando (F3c7) het die mooi bedrag van £112 ingesamel met O.B.-dag, vergeleke met £81 ver- lede jaar. Die prestasle is behaal ten spyte van swak oeste. Veldkornetskap 3 het

£15

fngesamel met woekergeld.

Op die funksie was \veer teenwoor- dig.- die twee bejaarde staatmakers, mnr. en mev. J. B. S: Potgieter, albel oor die sewentlg, wat verlede jaar

15

myl ver gestap bet om

'n

offlslersver- gaderfng by te. woon.-(l ngstuur).

GRASKOP VERLOOR OFFISIER

Die kommando van Obrigstad, '1\ransvaal, · moe.s onlangs afskeid neem van ' veldkornette G. E. Kruger van Graskop, wa t baar bale ywerig In belang van ons volksaalt beywer bet.

Sy bet vertrek na Pretoria, en Is

· ryke

se~n

toegewens deur haar kom- mandante, mev. H. van der Wal. -

(lngestuur).

£1000 vir u Oe

DRIE

PLUII't1VEE

Die Beete Firma om a PLUDITEI:, EIEB8 • uder PBODUKTB aaa te

etaat II:

C.

M. ELOFF EN KIE.

(Edma.) Beperk

HO:U:lllABK CPoabaa 'n84) NEWTO~

W. V (1 I G T (Eiens. ) Bpk.

Fabriltante van

Kelder- en Besproeiinp.

masjinerie.

Ret~

10. HlTGENOOT. K.P.

ONDERSTEUN II I I

..

I

'

'

Poskantoor Haarkappers

Kerketraat l'J3 • - - • - - PBETOBU.

vtr

~ DAMES ea MANS

Elenaar• NEEP BENDBIK VAN DEK \V&LT

J

ALGEMEN E HANDELAAR

eD

PRODU lrTE KOPER S. J. K R Y N ~ 11 W

Kruideniersware t een die billikste Pl'JSe.

Bestellings word oygeneem en on- middellik by u huis afgelewer.

B/v, OAB<JIA ea NllWESTBAAT

I'MD 88 ; Bill . .

. BEAUFORT-WES.

ONDERSTEUN O .NS ADVERT EERDERS

!

EEUFEESP~SKA~RTE GESKm: VIR

KERSFEESKAARTE 1 /6

Per Dosyn

SLEUT.I;J..~ETTINGS

1/6

\

Posgeld 2d.

FAKKELLOOPPENNINGS Egte . Silwer 30/ -

Posgeld 4d.

'EEUFEESMEDALJ~S 9d

' .

Sekerlik nie - Gee hulle dan die geringe aandag wat hulle tciekom.

lJUWAS

Die Antiseptiese en H elende Oogwas.

•n Spestallteit se Voorskrif vir moegtteld, .branderlgheid

₁

spanning, rooih&id

1

lnflammajll e, waterlgheld en gilvoeligheid van die

oi

vir skerp Jig en stof.

Van alle Apteke, of

dirAk

van

DIE VOORTREKKER-APTEEK

KERKLAAN, ADDERLE)'STRAAT₁ KAAPSTAD1 (Bus 2780).

MAITLANDSTRAAT 37A1 BLOEMF-ONTEIN, (Bus 785).

VIER

DIE O.B., WOENSDAG, 8 NOV. 1944.

Bree Rierne

I

Nadat die regerlng maandelank die volk probeer diets mnak bet dnt die tekort aan vlels, hotter, ens. gowyt moet word aan natuurlike omstandlg- bede soos

re~n

of droogte, al na ge- lang dit pas, het die :\Iinister van Landbou nou sklellk in die jongste tyd besonder openbartig erken dat die tekort die gevolge Is van ons gewel - dlge uitvoer na Engeland vir sy oor- logsbehocftes. · Die eerste maal dnt hlerdle erkennlng gedoen

'~s,

was op die vooraand van die tussenverkleslng In' Germiston. Blykbaar bet die rege- rlng nou • n lanste pog1ng aange- wend om sy mlsdaad te verskoon deur die oorlogslojalltelt van sy volgellngo ult te buit. or die regerlng onder die indruk verkeer dat blerdie propagan- da-rigtlng deur die Germistonse uit- slag as geslaagd bewys is, weet ous nle·; moontiiJt wns die ngt. eruitgnng met

1,600

stemmc vir hom nog ' n nan·

gena

me verrnsslug. Hoe dlt ook al sy, die volk boer nou nle meer te raal wat van sy voedsel word nle, by weet dlt ult die mond van die :\linlster self.

En dlt bly nie net by die verlede nle;

min. Strauss kondlg oor' die radio by voorbaat aan dnt ,,ons moet nou na die toekoms kyk, want die oorlog Is nog nle verby nle. Annstannde jnn.r word b.v. meer as 85 persent van die boere en fnbrleke se ptodnkte opsy- geslt vir die gewnpende magte ' 'an die Yerenigde volke. Net die 15 per- sent wahoorbly sal ,·Jr ons eie

v~r­

brnlk beskikbaar wees'' 1

OP HALWE RANTSOEN

Hlerdle aankondlgiug doen die

l\11-

nlster wanneer een van sy navorsers 'n paar dae tevore verklaar het dat Suid-Afrlka 'n C3 landbouland is en voor die oorlog sl ogs 60 persent van die nedse l kon prodnseer wnt nodlg Is" vir die belJ.Oeftos vnn

¹

d1e beTolklng.

Mnr. Rees Davies, wat die verklarlng gedoen bet, bet bygevoeg dat daar 'n ,bomensllke lnspannlng" nodlg sal wees om die voedselvraagstuk op te los. Dlt is die beTinding van ' n des- knndlge, dog die !eke-minister kondlg ann dat hy van die skamele

50

per- sent noodsankll ke voedsel in ons land nog 85 perscnt gann uitroer T lr l!n- geland se

oorlogvo~ring!

Ons neem geredelik nan ·dat hierdle bomenslike 'bydrne van Suid-Arrlka tot die Britse oorlogspoging met dje grootste bereldwllligbeld deur die oor- logsparty-bewlnd onderneem is. Hulle belange is mos nie In Suid-Afrlka nle, maar daar ver oor die see. Nogtans

~

probeer mnr. Strauss aan die volk verduidellk dat bulle deur die Ge- allieerdes daartoo gedwlng is. Dl(' eerste dwangmlddel was

'n

plstool van Engeland teen ons kop: ,As dit nle vir bierdie rei!llngs was nle, sou dlt onmoontllk gewees bet om skeeps- ruimte t e kry vir die masjinerle wat nodig

is

om voedsel In die Unle te produseer". lndlen dit waar is dat Engeland ons met hlerdie pistool ge- dwing bet, sou enige persoon met selfrespek daarop •n antwoord gegee bet wat Engeland verstaan : by sou sy;

benodigdltede van elder s lngevoor of dlt self Yervnardfg bet - lets "·nt wei moontlik is soos ons wupennywerlteid bewys•het. Dieselfde dag waarop mnr.

Strauss sy aankon,dlg1ng doen, ver- klaar 'n kollega van hom dat

~aar

onrus in Brltse krlnge Is omdat Ame- rlka ons markte verken. Bier was dus

•n wapen waarmee Engeland se af- pemlng beantwoord kon word.

BILK-PISTOOL

Die tweede plstool Is deur Amerika teen ons kop gedruk. Amerlka sou, volgens die Minister, ons lnmaak(#- brleke van tin voorsien op voorwaar- de dat die Unle nle meer as 15 per- sent van sy produksle vir ele gebrulk hou nle! O 'm tlus 'n bietjie tin In die hnnde te kry verkoop ons rcgerlng sy volk' se lowens mlddele tot op die boom, ja spreek by selfs ons reserwe·

voorrade voedsel a nn - om die

}[!.

nf8ter se ele woorde te gebr nik. En wat maak die regering met die tin?

Hy maak blikkleskos wat by of aan sy soldate stuur waar bulle vir E n ..

gelnnd en Amerlkn oorlog voer,

bt

by deel dlt ult nan die hongerlydende be- volking as •ii. troosgereg. Die volk 1 ' 'nn

~nid·Arrllcn ~on tlui~Pn~

mnnl 111'·

DIE O.B., WOENSDAG, 8 NOV. 1944.

Die Britse Parlement Verleng sy eie lewensduur

die parlement aan die goedkeurlng van die klesers onderwerp word. Dlt bet Churchill en sy parlement nle ge- d.oen nle, omdat die abnormnle oor- logstoestande dlt dan nle sou toelnat nie. As Amerlkaanse en Suld-Afrl- kaanse vorkleslngs in die mlddel van 'n wercldoot·log kan plaasvlnd, dan behoort tog ook 'n Britse algemcne verkieslng moontllk te wees.

(Deur P.rof. J. A. Wild.) Premier ' Churchill bet hom • verlede

week weereens aan • n voorspelllng gewaag. HJerdle kecr bet by egter melding gemaak van .,magt!ge fak- tore van onsekerheld" en verder dat hy nie kon voorspel , wanneer die oorlog teen Nazl-Dultsland flnaal be- elndlg sal word nle or wanneer dlt die guerill a-rase sal blnnegaan nle". Hoe- wei by ,sekerllk nlc kan voorspel nle en nog mlnder waarborg dat die oor- log voor die end van die lentc of

· selfs yoor die vrooo somer oor sal wees" gaan by egter van die veron- derstelllng ult dat die Duitse oorlog In Maart, April of l\lel (1945) betiln- dlg sal word.

Dlt is nle ons bedoellng om kom- mcntaar op Churchill se voorspelllngs te lower nle." Hy sowel" as ander oor- logvoerende regerlngsboofde het In die verlede reeds so dlkwels voorspel en ook verkeerd voorspel dat 'n mens genelg voel om aan dergellke voor- spellings aileen propagandawaarde te beg en nlks meer nie. Afgeslen daar- van dat die Brltse premier blerdle keer sy voorspelllngs versigtig gcstel bet, Is dlt van belan 'g om daarop te let dat sy voorspelllngs in vorbnnd staan met sy voorstel dat die lowe van die Brltse parlement verleng word. Die huldlge praathuis van Westminster bet reeds Ianger geleef, - die laaste algemene verkiesing bet in 1936 plaasgevlnd - as enlge En- gelse parlemcnt sedert die ulters ko- nlngsgeslnde ,Cavalier" Parlement van Karel

II

In die tweede helfto van die sewentlende eeu. .

'N H ISTORIEJSE TERUGBLIK Aangeslen 'n parlement as sodanig aileen kan funksioneer as dit verga- der eri In sessle Is, Is dit van belang om die byeenroeplng, verdaglng, ont- binding en lewensduur van die Brltse parlement In

ID'

blstorlese agtergrond te begryp,

· Voor die bekende Bill of Rights In 1689 bet dill- tot die koninklike prero- gatiewe beboort.. om verkiesings ult te skryf, die parlement byeen te roep, dlt te verdaag en te ontblnd. In die eeue van konlnkllke absolutisme soos tydens die regerlngs van die Tudors en Stuarts, bet die Engelse konlngs dan ook veejvuldlg van hlerdle lre- rogatlewe gebrulk en mlsbruiJt gc- maak. Dit bet gedurende die 16de en 17de eeue herhaaldellk voorgekom dat Engelse konlngs bul parlemente ver- daag of ontblnd en dan jare- lang sonder parlemente regeer as dergellke parlemente 'n selfstan- dlge gees aan die dag gelG bet en dit gewaag bet om die konlng of sy gunstellng-mlnlsters te kritlseer. Dlt

1 . voor die hand dat die konlng ge- durende hlerdle parlementlose tye van allerlel wlllekeurlge en onwettlge praktyke gebrulk kon maak en ook gebruik gemaak · bet.

In die langdurlge stryd tussen ko- nlng en Parlement bet laasgenoemde dit in die Triennial Wet van 1641 be- werkstelllg om parlementlose rage- rings onmoontllk te maak. Hlervol- gens moes die parlement minstens een maal in die jaar bymekaar kom en die sessle moes mlnstens vyftlg dae duur. Ook Is masjlnerle In die !ewe geroep om verkieslngs ult te skry.f en die parlement byeen te rocp

in-

dlen die konlng versuim om sulks te doen.

Hoewel parlementlosc tye nou ult- geskakel Is, Is die lewensduur van die u er danrdle SO persent van sy voed8el vars ontnng bet as 15 persent In Amerikannse bllkkies. Daar was dus geen keuse bier nle.

or die volk van Suid-Afrlka bereld Is om vir

92~

persent (as by van sy halwe rnntsoen nog 85 persent moet uitvoer) honger te ly tel"Will!'l van die oorlog, mag deur mense gewaan wol'd wat daardle honger self nie deel nle, maar die stygendo gebrom self s In lo·

jale krlnge teen die regering se voed·

selbeleld behoort vir hom 'n vlnger·

-wysing te wees dat by bier te bree rleme s ny ult wnt vir hom sy ele vel behoort te gewees bet, Indlen hy 'n volksregerlng \VaS lnstede van • n par·

tyregt>rinr,r.

parlement nog geenslns vasgcstel nle.

Die gevaar bet nou ontstaan dat par- lemente te lang mag lewe en der- halwe ult voellng met die klesers sal raak en net so despotles as vroetir die konlng sal optree.

In

die ,Long"

en ,Cavalier" parlemente van die se- we~tlende eeu bet hierdle gevaar dan ook wesentllk bestaan.

By die parlcmentGre oorwlnnlng o.or konlnkllke absolutisme in die

Bill

of Rights van 1689 bet bierdle gevaar selfs groter geword. Nie alleen het jaarllkse parlemenU!re vergaderings nou as govolg van die ,.Civil List"

(begrptlng) en die Mutiny Act (staan- de leer) noodsaakllk geword nle, maar parlementGre sowerelnitelt kon die lewensduur van die praathuls wil- lekeurlg verleng. Dlt is waar dat a:e parlement In die Triennial Wet van 1694 sy Jewensduur op drie jaar vas- gestel bet, maar In die Septennial wet van 1716 bet die praatbuis sy eic !ewe met sewe jnar verleng. Hlerdle wet het van krag gebly tot 1911, toe dlt vervang Is deur die Parliament Act, wat die lewonsduur van die parle- ment op vyf jaar vasgestel bet.

'N INKONSEKWENSIE?

Die berbaaldellke verleltging van die lewensduur van die parlement ge- durende die buidige oorlog, soos In 1716 met die Septennial wet, Is geen verkragtlng van die Britse grondwet as sodanig nle. As soewereine llggaam bet die Brltse parlement die grond- we ttelike reg om enlge wet te maak.

As by die reg bet om sy ele lewcns- duur van drle tot sewe jaar te ver- leng dan bet die huldige Chbrchill- parlement seer seker die reg om sy ele lewensduur van vyf tot agt jaar of Ianger te verleng. Die konstitusio- nele gebruik plelt egter daarvoor dat so'n belangrlke verandering as die verlenglng van die lewensduur van

Sonder om In te gaan op die me- riete van hlerdle , ondemokrntiese"

verlenglng van die lewensduur van die buldige Brltse parlement, kom dlt tog ietwat vreemd voor dat die ,de- mokratlese" Brlttanje, die kampveg- ter van ,demokratlese" regte, hom aan dergeliko ,,ondemokratlese" prak- tylre skuldlg maak, As beproefdc ,de- mokratlese" middels soos algemenc verkiesings en die ,,toetsing van die volkswil" deur mlddel van die stem- bus, geskik Is vir normale tye, waar- om dan nou gebrulk maak van die ondemokratiese mlddels van die ge- bate diktature waarmee ons juts In 'n stryd, Ideologies en anderslns, van lewe en dood gewlkkel Is? Na byna tien jaar beboort die ,.demokratlese"

Brit voorwnar weer die geleentbeld te kry om deur mlddel van •n algemene verkiesing sy ,demokratlese" wll te kan uitspreek.

Die Nu we A frikaanse . - K lank prent

DONKER SPORE

ftll

c.

J, LANOENBOVEN word vertoon deur VOBI op:

LOERIESFONTEIN CALVINIA • • • • • • CALVINIA •• .. ••

CALVINIA . . . . PORTERVILLE PORTERVILLE •• PAROW •• •• •• • • MAITLAND ••••

MAITLAND • . • • DURBANVILLE • • • • EPPINGTUINDORP ••

WELUNGTON • • • • • • BELLVILLE • • • • • • BROOKLYN • • • . • • . • PAARL . . . ..

PAARL . . . . TIERVLEI • • • • • • • • GOODWOOD • • • . . • WOODSTOCK • • • • • •

•. 10 NOVEMBER

•• 11 NOVEMBER . • 13 NOVEMBER

.• H NOVEMBER

•• 15 NOVEMBER

• • 16 NOVEMBER

•• 17 NOVEMBER

.. 18

NOVEMBER

• • 10 NOVElMBER

•• 20 NOVEMBER

• . 21 NOVElMBER

• • 22 NOVEMBER

•• 23 NOVEMBER

. . 2•

^NOVEMBER

• • 2!1 NOVEMBER

• • 28 NOVE!IolBER

•• 27 NOVEMBER .. 28 NOVEMBER

•• 29 N~VEMBER

O.B.·BROSJURES

AANBOD AAN KOMMANDO'S

Op bestellings van 10 of meer van die 'Volgende amp- telike O.B.-uitgawes sal aan Kommando 's 'n korting van 15% toegestaan wor d.

Eerste drie toesprake en Lcwensskets van die K.G . . . Die O.B.: Vanwaar en Waarheen . . . . "

O.B.-Gesinsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Die O.B. en (a) Die Kommunisme, (b) Die Parlementsver-

6d. elk.

1/ 0 "

9d. "

kiesing en (c) Die Soldatc (deur die K.G.) . . 9d. , 'n Volk op Tr~k ( O.B.-Geskiedenis). Deur Prof. A. J. R.

van der Walt . . ' . . . . . . . . . . . . . . • . . . . . . . . . . 3/3 , B estel van die Amptelike Ve1·sprei¢er.s

P UBLICITt HANDELSREKLAMEDIENS (EDMS.) BEPERK, Poabua 4892, Spoorbonc:lkaac d,ou 507, JOHANNESBURG.

ONS EIE , BOEKE

Kan Ons A anbeveel.

VERNAME PERSO NE ' SKAlHliNA WIESE VERTELLINGE deur Dr. E. Stockenstrom 6/6 p.v. deur Prof. A. C. Bouman ,

DIE AFRIKAA.NSE VROU • en Prof. C. F . S. de Vllllers 6/ 6 p.v., deur Dr. E. Stockenstrom 6/6 p.v. DIE OU BYBEL

SAAJI V E RBAN 'n V erhaal uit dJe tyd van

'n

Verhaal ult dJe Anglo- die· Hugenote,.vervoJging

Boere-oorlog deu S. Niemeyer 3/ 6 p.v.

deur .Mev. M. J. v. Straten 6/· p .v.

MABYNA - 'n roman vm KTh'DERS

deur .MaU1erbe· Cnrinns 5/· p.v . Kinders van die Boerevrou 6/ 6 p .. v

IDETES EN SAGES ANNA DIE VOtlTJIE

Ou Grlekse legendcs en ander verhnle 1/6 p.v.

denr Mev. Dr. P. v. Braam 6! 6 p.v. TWINTIG SKOOLLIEDJIES 8/ · p.v.

Bestel van .

Pro Ecclesia-D~ukkery (Edms). Bpk.

~f!)SBUS 28 STELLENBOSCH

- -

DIE O.B., _ WOENSDAG, S NOV. 1 944. ' VYF

O.B. AANGEWESE VIR TOEKOMSSTRYD Deur lsmaelskap Gehrei ....

Laat ons dit besef, dat ons asook die hele

w~reld

in historiese tye Jeef en met historiese moontlikhede. En die Volksbeweging, die Ossewabrand- wag, staan aau die drempel van die ,.hlstorlese geleenthede, het die Kom-

mandant-generaal, dr. J. F. J. van Rensburg, gese by geleentheid van die offisierslaer op

11

Oktober te Bloem- fontein. Ons taak, die taak van die O.B.-leiding, was ses

j~ar

lank om die O.B. vir die Afrikanerdom intakt te hou totdat die chaos kom, betsy deur die ineenstorting van die Empire in die oorlog of deur sy ineenstorting In die nawee van die oorlog. Want sto'rt gaan hy in elk geval. Ons moet keer dat die O.B. nie voor die tyd tot niet gaan nie - hetsy deur aan- valle van buite of deur swakhede of . onversigtighede van binne. Dnnrdie tyd nader non sy einde. As bulle ons wou breek, moes bulle dit gedoen het voor die einde van die oorlog, terwyl bulle nog kan terugval op noodregu- lasies, geldmag en sulke ve'rbygaan- de dlnge. Nn die oorlog kom 'n nt- mosfeer " 'at ons beter verstnan as bulle. Die O ssewabrandwug is - ns ek dit so mag nitdruk

.!.-- d~ur

ses jaat• se l sm.ael wees en deur onder- drukltlng by ,·oorbaat geakklimatlseer vir die jaro wat voorle. Ons is al klaar gesout - ons teenstanders het nog nie eens begin nie.

STRY

0M l\IAG

Ons het die stryd om die bestaan gewen. Nou stry ons om die' mag ten elnde die O.B.-ideaal te laat seevier.

Maar - en dit is die O.B. se historiese verdienste - dit is nie net die stryd om bestaan wat ons gewen het n!e.

Ons hot die republikeiil.se siel -van ons volk in hierdie oorlogsjare gered.

Jong Suid-Afrika, en veral die Boere- jeug, het geleer dat die vryheidsin nie gesterf het nie. Waar die jeug gevaar geloop het om onder die indruk te kom dat die geloof en vryheid gesterf het en dat die republikeinse heldever- ering net uit herinneringe uit die vo- rige geslagte bestaan, daar het die gees van die Ossewabrandwag in die afgelope

vyf

jaar aan bulle getoon dat die geloof in ons roeping en die vry- beids!n van

1815, 1838,

van Paarde- kraal en van die Tweede Vryheids- oorlog en ook van

1914,

nog leef en - wat deurslaggewend is - nog be- reid

Js Oln·

nie net te praat nie maar ook on1 offers te bring. Met •n lang reeks offers van die berste geinter- neerde Afrikaner, en

v~n

Elsabe Nel tot by die

107

man wat vanmore nog sit in die konsentrasiekamp en die kamerade in die tronk en Jannie Richter en die talle seuns wat soos gepagde diere in hul eie Vaderland moet \eef - het die Ossewabrandwag bewys gebriJllg dat die vryheidstrewe, ook met lyding en offers nog voort- leef.

Die nasionale golf wat, met Arbei- dersamewerking, in

1924

aan bewind gekom het, het sy krag en inspirasle geput u!t gevangenes in die Com- pounds van Kimberley in

1914-15,

en uit die Fort, Johannesburg. Dit is so, en ons weet dit.

En

die komende golf gaan sy krag put uit die konsentra- slekamp te Koffiefontein en uit die- selfde Fort, exi'uit die tronk te Bloem- fontein - kort.om, nit die Ossewa- brandwag. Djt gaan so wees, en ons

weet dit. _

En as dit dan so is dat die Ossewa- brandwag en sy taaie offervaardigheid die voortstuwende krag , van daardie komende golf gaan wees, dan gaan hy ool{ seer sekerlik seggenskap vat in die koers van daardie golf.

-t

WEDSTRYD VIR BOERE- JEUG

'n Voormalige geinterneer(le ltet 'n bedraggle beskikbaa1· gestol om te dien as prys ter be1·ordering 1'an die insameling van Noodhulpge1de. Hier - die prys sal toegeken word aau die Doerejeug-eenheid wat in die tydperk

1

November

1944

t.()t

28

Februarie 11H6 die grootste , bedrag vir die Boere- jeug-Noodlmlpfonds insnmeL

Die lang vakansie begin eersdnags en dan is daar baie kans om hier- voor te lverk.

1

O.B.-TA!mOERE DREUN DEUR DIE HOOFSTAD

'n Gedeelte -van die groot O .B •• orkes wat met (lie Krugerhnl<llging op

10

Oktober die optog , ·an

2,000 Brandwagt~

deur die strate vau Pretoria met

mnrsmusiek gelei ltet.

AANKONDIGINGS VA!~

·JEUGLEIER

S Augustus: Volgens ingekome be- rigte bet die Boerejeug vanjaar skit- terend bygedra tot die suksesvolle vierlng van O.B.-dag. Oral het hulle aan die verrlgtinge deelgeneem en ook hulle geldelike bydraes oorhan- dlg. Van harte geluk met die flinke optrede, seuns en dogters! So word 'n goeie snak .gedien en die Boere- jeug 1 s ann die ·wen kant.

Yolksbeweging is snnmtrek op staatkundige gebied - die hele volk beweeg steeds verder na sy eindbe- stemming; daar is steeds vooruit- gang.

Die Ossewabrandwag eis gecn nl- leenreg vir homself op politieke ge- bled soos die partypoUtlek nie.

. Die Ossewnbrnn(hmg verlang same- wctltlng van die hele voUc op politle- ke gebied.

NEEMTOE IN POPULARITEIT

IN 'N VEBANDEBENDE wbEJ.D

7lcmmandtr

-S I GARETTE RO NO OF OVAAL

BH 1288

Yer,ianr«lagketting: Die verjaardag-

kettlng geniet 'n steeds groeiende be- lansgtelling wat bale verblydend ' is maar ook

stygen~e

koste meebring.

Elke deelnemer sal seker graag 'n

!ets!e tot bestryd!ng daarvan bydra.

In vervolg moet elke · deelnemer be- hal we sy of haar-naam, adres en ge- boortedatum drie penniesecls insluit.

1-

W.G.A.-VOORSITTER WAARSKU TEEN DEPRESSIE- KOMPLEKS

Slceurkalendel': Ongelukki.g het daar nle soveel brlefies !ngekom dat ons volgende jaar 'n

skeurk~lender

kan uitgee nle. Die briefies wat ont- vang is - en daar is mooies onder hulle - sal egter op die regte datums in Die O.B. verskyn. Hou maar die blad volgende jaar goed dop;

Kersfeeskanrtjies: Vol gens vr!ende- llke reeling van die A.KG. is die Boerejeug vanjaar die enigste O.B.- organlsasle wat Kersfeeskaartjies u!t- gee. Die opbrengs daarvan sal in be- lang van die Boerjeug aangewend word. Beste! vir julie self en help met dle bekendstell!ng en verkoop daarvan. Lees die adve)tensie in Die O.B

DIE JEUGLEIER.

RHODESI~R

TEKEN IN OP DIE O.B.

'n Afrikaner ult Rhodesie wat graag wil lnteken o:p Die O .B., skryf in sy brief dat hy ultslen na 'n verandering van bewind in su!dellke Afrika wat op die oombllk in diens van die Em- pire staan. Daar in sy land aanskou hy elke dag hoe die onskuldlge natu- relle vir die Empire se oorlog inge- sleep word en hoe Christendom en beskawing, volgens die Britse men- talitelt van baasskap, vereenselwig word met die belange van die Em- pire. ,Mag die republikeinsgesinde Afrikaner die middels in hande kry tot bereiking van sy doe!, slult hy.

NIE IN DIE

LE~R

Deur kwaadgesinde persone word vertel dat genl. Jurgens Schoeman sy oudste seun, Philip, by die leer laat aansluit het en dat hy oorsee is. Die felt Is dat by 'n betrekking aanvaar het by •n petrolmaatskappy in die buiteland en tans werksaam is op die eiland Bahrein in die Persiese Golf.

PnrtypollUek is ew!gdurende ton- trek op staatkundige gebied - die partye waggel heen en weer oor die begin punt en kom n!e verder nie;

<laar Is geen vooruitgang.

I -

MAATSKAPPY V:EU . l\.l,AAR 10%

DI,'WID~ND

Sy Edele

N.

C. Havenga, voors!tter van die W.G.A. direksie, het op die jaarvergadering van die maatskappy te Port E(!zabeth op

20

September

1944,

as volg in sy jaarverslag ver- klaar:

Geagte Kollegas op ons W.G.A.

Raad en Aandeelhouers,

Dit is 'n nuwe en interessante on- dervinding om geroepe te wees om aan u voor te

1(;

die Balansstaat en begeleidende rekenlnge wat in be- sonderhe!d weerspieel die. ware toe- stande en bedrywighede tot

30.6.44

van hierdie Suid-Afrikaanse sake-on- derneming.

I \Vaar ons vandag In die sesde oor- logsjaar staan, vind ons dat die Su!d- Afrikaanse boer 'n tydperk van slcyn- bare voorspoed onderv!nd. Gelukkig moet geag word diegene onder hulle wat daarin geslaag het om van skul- delaste ontslae te raak. Vir die groot meerderheid bly die bestaan steeds bemoeillk deur omstandlghede deur die oorlog meegebrlng. In die alge- meen het die koste van produksie on- rusbarend gestyg en 'n :pe!l bere!k wat suksesvolle meded!ng!ng in nor- male tye op Europese markte waar- skynlik onmoontlik sal maak. Nie ai- leen vir die boer maar vir ons gesag- hebbendes, sal dit 'n hoof na-oorlogse probleem word.

Die bestendige mark vir wol en die oordeelkundige en regverdige wyse waarop die standaarde toegepas word, was en bly vir ons voorwaar 'n groot bate. Vandag verkeer ons in onseker- heid hoe lank hierdie stelsel van ver- koping nog gangbaar sal bly.

Graag sal

ODS

wil verneem hoe oor die opgehoopte wol na die oorlog

beskik sal word. _.

'n Ander saak van die allergrootste belang Is hoe sintetiese tekstlel:pro- _ dukte wat gedurende die oorlog in al- gemene gebr1,1ik gekom het, die aan- vraag om wol sal beinvloed. Yolgens die lnaste berigte tot ons besldkking wil dit voorkom asoi die wl\r.Ol(l nou eers -werldil{ wolbewus word. Hlet'llie o.ntwaking moet van geb.ruik gemaal{

word en die wolboer en die fabrikamt van wolgoedere moot hnl produlcte doeltreffend en gesamentllJc propa- geer. Internas ionale samewerltlng in hierdie verband knn ten sterkste ann- beveel word en een saalc waaroor bale gepraat word maar weinig gedoen , word is die lcwessie van ru1vorsing by die prodnksie van wolgoedere. Indien ons toelaat dat die sintetiese produk die oorhand kry, sal nie alleen ... die

wolprodusent geruineer wees nie, maar die beste kledingsmateriaal wat die wereld oolt geken het, verlore wees. Die boer sal sy. deel moet bydra om die prys van wolgoedere laag t.o bon maar dan moet toegesien word dat die ander skakels in die produk·

sie en distribusie-prosesse ook bulle deel bydra. Vandag neig die aanvraag reeds om te konsentreer op woltipes van die allerhoogste J..-waliteit.

Yandag is dit ongelukkig die genl dat wol nie verwerk word w,aar dit gekweek word nie. Indien aan wol reg moet geskied, is dit gebiedend noodsaaklik dat dit in ' die land van herkoms verwerk moet word.

As ons alle aspekte van die saak in aanmerking neem, kom ons voor die vraag of wol werklik 'n • arnemende bate vir die land word. Bale het reeds die onverstand!ge daad begaan om die Merino selfs in dele wat daarvoor heeltemal ongeskik is, ult te baster met vlelsrasse. Dit moet voorwaar vir

(liC

land 'n emst.ige ekonomlese ver•

lies en bedreiging word. Ons bier In d(e W.G.A. gaan hierdie afbrekende beleide en propaganda sover moontllk beveg.

Ons moet die W.G.A. gelukwens met die state wat voorgele word. Dit getuig van 'n gesonde finansiele toe- stand. Die Raad het dan ook die ge- noee om aari te beveel dat 'n d!wl- dend van

10

persent

01>

aile opbetaal- de aandele verklaar word, terwyl die restant op die verdelingsrekeniog--oor- gedra word. Voorts word aanbeveel ...

dat die algemene reserwe .verder kragdadig vesterk word, sodat d!t nou op 'n bedrag van

£30,000

te staan sal kom.

Dit is ons ernstige wanrskuw j ng nan almal om nie •n teenspoed-kom·

pleks te ontwikkel nie. Almal verwag non maar 'n dep1-essie na 'n oorlog en as ons almal oortuig is dna'l'l·an sal dit ook • J(Qm. J,nat ons 'raalt teen ons- .self en alhoewel ons feite in die go- slg moet staar, mo, et ons (lie gees van 'n jong land, vir wle daar 'n

roosJde~trige

toelmms is, nitlewe - •n gees van optimisme en progressiwi·

teit.

Dit is vir my 'n besondere voorreg

om die tyding aan ons goedgesinde

vrlende te kan oorbring dat die

W.G.A. vandag geheel en a l deur die

Suid-Afrikaanse boer besit, beheer en

bestuur word. Elke pennie wat aan

die buiteland verskuldig was, is te-

rugbetaal.

SES- DIE O.B., WOENSDAG, 8 NOV. 1944.

GEBOORTE

BETREKKIN~

V AKA:NT - MYNWERKERS VEG NOG DEFTIGE

BADENHOltS'Il: "A:;:;Johann en Lucie van Kaapmulden, •n lief O.B.-seun op -28 Oktober.

Naas God dank aan Dokter en Verpleegster.

,.LANK LEWE piE OSSEWABRANDWAG."

LOlJBSER: •n Frls dogter In die 'Rooi- hoogte Kraamlnrlgttng, op Woensdag; 1 No-

vember. ,

Die dankbare ouers: Johanne)l en Charlotte Loubser, ,.Sonneakyn", Pa.arl.

JOJIA~NES, PETRlJS l'RINSL().O, gebore op 22 September 1944', seun va.u mnr. J. P.

en Veldkornette S. C. '>M. Prlnsloo; om brand- wag by 'Mammle te staan, solank ou Vader In die gevangenls verkeer.

LOlJW: Van die Heer ontvang op Donder- dag, 16 Oktoben •1944, 'n tris O.B.-seun.

Lank !ewe die 'o.B.

Perdet.onteln, , Eltzabethsf~nteln,

Clanwllllam.

YERLOWING

DU PLESS18-VAN DER WESTBUlZEN:

Hlermee wens ons, Clirlssle van Thaba 'Nchu eq Veldkornet Gert du Plessis, A.V.B.O.B., Bloemfontein, aa-n familie en vriende bekend

.t. FRIKANERS BENODIG. ' -Seuns met std.

a: 6 tot 8 kan met blctJie oplel<lmg £15 tot :£18 per ma.and verd!e11- Skry! cladellk om besonderhede aan B.V.B., Poebns 10, Noordbrug, •Potchefstroom.

.A~l'L1l~1ES word ingewag vir ons kwe- kery-kantoor te Elkenhof: , (a) Tweetallge Snelskrlttikster; ()!) Kantoor-Asslstentjl'; (c) Mansklerk. Al,mal gokwallflseerd, en n>et of

1 sonuer onder-Vmamg. Losiea word hlcr ge·

reel. Sertlfikate en lni:lten moontllk 'l:t klekte•

Kocvert gemerk ,.AFFLIKASIE" aan:~

HERHOLDT- SE BOOMKWEKERY, l'osbus 660, JOHAN~ESBURG:o

B

l!.:.NvtHO. J:Sestuura.er v)r Motor Spaar- . dele en algemene Voon:ade Depa~tement.

Moet ondcrvina~ng he VILli lnkppe en' algemene bestuur. Meld ouderdom, kwall!lkasles, · on,t dervmdlog, salar1s \'erlang en. wanneer <llen- ste aanvaa·r kan wor11. Goele voorqltsl!>te.

leoelou .Harry (Elens.) ¹ Bpk., l'osbilli 9fl, Ro- bertson.

B

l!.:Ne!D!G.--onderwyaeres of oudcl'Wyaer met onde~vlndlng, volgens Goewcrmellt-stelsel, Afl:lkao.ns-m.edlum, vir 3 seuntjles. Een be-

;ginner, 2 In Std. III. ·Moet Afrlkaansspre-

' kend wces. 'l'e begin late kwartaal il\145.

te maak dat ons op 21 O)<tober, verloof Is. 1

:S:EULER SWANEPOEL: ~ Ons twee (Het- I

Meld salarls met 'vry lnwonlng aan W. 'J, Goosen, Quaggllsfonteln, 1'.~. Hl\lscton, orr

!Sterkstroom.

I tie), oudste dogter van Komdt. en Veldkor-

·!

nette mev. K.

s.

Keule~. Kromvlel, .Bhkfon- tetn, en Hennle, jongste seun van Hfkomdt. en Veldkornette mev. G. H. Swanepoel,, Boetsap, maak aan tamllle en Vrlende(Jnne) bekend dat ons op die' 28ste Okt. ve!;lOof Is. r

DOODBERIG

A • ' - - -

B

^{ENODIG . '}n onl;etroude voorman vir ge- mengde bocrdery op plaas In \Velllngton dlstrlk. Salarls volgens bekwaa.mheld. Rig aansoeke tesame met vermeldtng va·n onder-~

vlnding en getulgskrlf van1 plooslike o.B.-

J{ommandant aa.n:

c· .

D.· CUIIe, P.K. lJiou-

vlel, Well