~~~~."·1•4,.,. "-~f;.~r.;~- ,.·~~<JiFio~, .. ~ ""'~!.''" ..
,..r...
...i.., .... ~~'l)~f:t~~~.~~~~ ~ •' ' .- ' ,("~ • ~ ..,.:. .~J ~ . _:.-; :~~~-,'"..:~~~.¢~.: ---~- .
--_:== ~- .~_;:') ~:____-~ -·~:1'! . ;. ·.., ~ - ~ . ----~~- ·-~-ff .
_ •.~ ~---~-- ~
. --:.. = .----· ---- ----~--
. . - .4 · · --- ... - ....
..
IC
0 0
t'f i-<
I\\ it:.
. g't'- 1'('/{t'-
laat
' hy
rt
;
tyl;
aab- ffilht' t d:.·
>rys<' c i:t·
len~L'
gl!- n as c be-
!< in I a.s
;hl't .st.>n.l
pj t~- llg'('-
hull••
lwt
ltlin~
tl b ..
t na
' po ' pt•r
TOt']>
J.k:.
:-
o.a ..
I ern ..
mar·
lkr8-
lemf:'
svry
svry
.svry
svry svry
8\fD
OSCH
'r
'"I
i r
~registrcer aau tlio H.P.l{. as 'n 1\uusblad.
5de Jrg. Kaapstad, Woensdag, 8 Mei l!H6. No. 24.
Vergadering op
9
n U itdagende
B rakpan Sukses
Die werkersvergauering '' at di<> JCG., dr. Hans van Rens- bnrg, Yerlede Dinsdagaanu in dio Bral<pansc :,tausaal toege- sprcck het, was 'n wtdagendo sul<s<•s. 'n Lang erewag het die ILG. voor die stadshuis ingt'\\':lg en 'u slmre van enigc dui:.ende mense het die stadsaal sowcl as dit> eetsaal Yan die stadshuis volgepak Ten spyte \'an opcnbare dreigemen- te en gehcimsinnige telefoon-sl•rilu·oc·pc het niemnnd gewaag om steurings to Imm veroorsnal' nic. Die O::.scwabrandwag was egter voorbereid op enige gcbru•·lilchdd. 'n "Gitgelese afdeling van die O.B.-w~g. onge,·cl·r 500 man l:tterlc, hct ge- reed gestaa.n om enige \'onn ,·an tcrrorbmc die hoof te bied.
Dr. P. J. Meyer, Arbeidshoof \ van tlio O.B., wat voorgesit het, bet verklaar dat hierdie Verga- dering wat op Brakpan gehou word, bewys is van die !crag van die Afrilmners ann die Rand. Bralcpan is reeds 'n Afrikancrvcsting - J Qhannes- burg sal oolc nog verower word.
Ry hot die dnnlc van allo AJri- .kanerwerkers op die Rand oor- gedra. aan die stads•·aad van Brakpan wat h.ierdie vergade- ring moontlil< gemaalc hot.
Die burgemeestet· van Brak- pan, mnr. J. P. Vorste1·, raads- lede ds. L. S. van der Walt en mnr. J. V. Coetzec hct saam met die voorsitter en adv. Jo- han Vorster op die verhoog plek ingeneem. Laasgenoemdc het die vergadering ook korteliks toegespreek.
Die verrigtings is opgeluistcr deur die \Tolike marsmusielc van die O.B.-blaasorlces onder Ieiding van komdt. Pienaar. Die groot gehoor het onder orl<es- begeleiding hartelil< en gees- driftig volksliedere gesing.
UJWE §1r~YD
UJW IE W AIPIE
E
KoGo OOR TERRORISM£
,; n i'\ u,~ e :,lryd ,.('t·ci~ nuwe wapens en wa~u· die nasionalistiese stroom vi r die luaste
~<>slagen meer die regte middel wa8 om t aal- en kultu u lTegte te b es k('rm, daar Jn·ing die vraagstukkc van vcrstedeliking - armocd«> en uifhuitiug - d inge wat mense m e t d ie sosialistiese l(•wensh cskouing moet aaupa k e n vedig, maar dan 'n sosialisme wat in die hart van die volk vcnmk ct· e n dus nasionaal is", h ct di<' Komman - dant-gcnc nwJ, d r . Hans van Heushurg, by geleentheid van di e werker·s- vc rgadcring vcrlede week op Brakpan gese.
Die KG. het sy toespraak begin deur te verwys na die weiering van die Johannesburg- se stadsaal nadat die O.B. ver- lede jaar daat· 'n vergadering gehou het sonder dat 'n klap of ·n vuisslag daar gc,·aJ het.
)la.ar die volgendt: dag het :\los- lwu se vyfdc lwlonnc met 20.000 naturellc dcur die :,trate gestap en gcdrl•ig om die O.B.- Ieiers nan lnlllJlpnlr op tc hang. GCl'n haan hct egtc1· un hicnlie
opruiing tot moord en lyksken- ding gel•raai nie.
Hierdie jaar, toe ons weer die stadsaal bespreek het. het 'n kommunistiese soldate-organi- sasie daartcen gedreig. Spr.
onde1·skei tussen hierdie organi- sasie en die teruggekeerde sol- daat. In 'n toespraak in Maart 1943 het hy in Kaapstad die O.B. se standpunt teenoor die soldaat weergegee toe hy gesc hct dat die volk uit die na-
Joods-l{ommunisliese .,Spl'ing- bolc-Legioen" van ,·nndag is 'n ander ding. Vir ons is tlie Springboi<-Lcgiocn nil<s m•dors nie as dio soldatc-front van die Komrnunistieso Part.y. 'n Sol- •·
datefront van aile ltleu•·o en geure.
TERRORISl\IE
Verlede Septembermaund het hulle die H.~.P. - wat geen vriende van die Ossewabrand- wag is nie, maar wat ook Afri- kaners !s - net so behandcl, totdat die polisie hullc uitme- kaar geslaan het.
Dit. is naalcte tenorisme t·n
<lit is gomilc teen dio Afrilmno•·
in sy oio land. Teen aile Afri-
Jcaners wat nic die lwie vh· Ua.iil
of 1\tosJ.:ou wil buig nio, muak nio saalc of hul O.B., II.N.P. of wa t is n iC.
Die talctiol< van di<> vyand is duidelll;: en dit word gcbmilc teen alma! wat nie wil S\\ig nie.
mt
b TERRORISl\rE en dit word gcmilc teen alma! wat hullt• met die gericfl.il;:e woord ,fasciste" bestempel. Dit is 'n nuwc gogga wat gebore is nit die oorlogsjnopaganda en haat.:\aamlik dat aile goeie mense ( Vervolg op bls. 2, kol. 1)
,,M inder' ' Drasties Vir Hulle
Onder die aanwesiges is heel- wat Engelssprekendes opge- merk.
Oie li.G. aan die woord. Van linl,:s ntt regs: Adv. B. J. \'orstt•r, dr. P. J. l\leyer, en drie lede van tUc Bral•panse stadsraad, mnr. J. P. Vorster (Burgem<>ester), ds. L. S. van <lor \Valt,
<'n mnr. J. V. Coet-zee. Die Boerejeuglid op dio foto is 'J'ommy Lyons wat die tamboere
Ecn van die jongste pogings van die part.ypolitielcc bewinu om In·oo(l .,oworedig" tussen die vollc to vonleol, is 'n noodregu- lasio wat die gowig van brood tot 29 onse bopork in pluas Yan die normalo 32 onse.
S.A. SE. E.NHGSTE.
OOILAM GE.GEE.
VIR JOHN BULL
Onderwyl die Unic- reger iBg so bcgaan was oor die voedsclposi sic van Br iuanje dat hy gc- u adeloos allernoodsaak- lik ste vocdselsoorte na Engeland uitgcvocr e n oproepe daartoc gedoen het , het die Engelse een stryk deur wit ht·ood gc- eet e n was d it nie vir hulle nod.ig om hrood te
t·ant~oen«>er
n i e.
,Die mcnse in Engeland hct dcnr die oorlog witbrood geeot en ODS Icon HCt SO\'Ccl lcry :lS
~vat ons wou ltc," hot 'n dame wat t>as uit Engcland t<lrugg-c- keer het, vorklaar.
Slegs 'n paar maande geledc nog hot Suid-Afril<a. duisende Kersfeespoedings na. .. honger- Jyqende" Engeland 111tgevoer.
Op daardie oomhlil< hrt nntu- relle in \\aterbcrg boom\\ ortels geeet weens hongcr:,nood. En op dieselfde oomblil• hct genl.
Smuts 'n berocp op die \'Oil'
gedoen om nog meer l!os na Engelaod te stuur .. uit dan~•
baarheid".
laat rol het tcrwyl die KG. na die verhoog bcgolei is.
N QJJW<e !Per~~rnderfl1Jcemo[fj)g
Aanduiding V((]Jfi1 SkrefUJrnff11g
Nadat Die l{ruithoring, amptelil<e strydblad van die
Jl.:V.l>., sederl sy ontstaan vyf jaar gelede deur die Xasionale
Pen; ~cdrulc is, word daar nou oorgegnan tot die stig-ting ,·an 'u cic pcrsonderneming in die vorm vau 'n liruithoring-maat- sl<appy.
\'r'aarn<>mcr::. is dronkge.slaan dcur hierdie ontwikli:eliug. Ver- ldnn.t· word dat dit 'oTeemd voodwm dat 'n politiel;:e party wat in be!.it is \'an so 'n mag- tig-e pcrs soos die Xasionale Per::. llcpcrl<, dit nodig ag om in l{a.~'LPStnd. waar die moeder- tnl• van die pa1·ty se personder- ncruing sta.an, 'n nuwo per~ op tc rig. As dit op 'n untie•· pick in die Unio OJl!~crig sou gewces het, was ilit nog vOl'Staanba.ai".
maar 11011 lwm dit uiters
\TC<'md voor.
AI vcrldaring \\'llt daaraan gegcc lean word. so "ord ,·cr- Jdaar, is dat IDe gcrugte om- tn•nt ·n dreigendc slceuring in die H.X.P.-Ieiding oor die lnves-
;.ic \llll ::.amew(·rldng nwt dile O:,o,cwabrantl\\ ag, 'n hardc
"t•rldH<heid b, en tlat di<· be- rocp::.politiei wat dreig om weg tc brcelt indien daar aan die met·rderheidsrb van die l•oulms tol'ge:rP<> word, \'l'oegtydig vogr- hPrcitbcb tref om 'n eie pcrs
t<• hf· die oomblilc as tot hie•·-
dh• stap oorgegaan wont.
DOOIEPli~T I~
PAHYS
Politiel<e W!IIU'llt'me•·::. in Parys mccn dat 'n dooit·- punt die J<On(OJ·eusie \'UII
lluitclandso ministers bl'- dreig o~ndat. die ,bond~(·
notc" uic CI'IIS lean wu rd oo1· die Yrcde!lvPnlrag ml't
Italii~ nic, bc•·ig Snpa-
Reuter. Rusland ('lis srg- gensl;:ap in <bic Itnliaan~e
kolonies in Afrilca t>O\\ el as Triest ,·ir Suid-Siawii1•
Die Ameril<anrr~ "" die Britte dinlt andrr-;.
Dit is n::.amlil< ool;: l>l'l<('llll tlat sommig<· van di<· sh'rl<,.l<·
ledt· in dil' direl<sic van die• Na-
"ionale Pers voorstandt••·s van s:unc\\ crldng is. <;odat dir
\'OtH·nc·mcndc siH·urdl•rs be\\ u~
is dat die Nasionalc P<'rs by so'n onh\ ild•eling sy !>teun ann die volk!lfront sal gee.
oorlogse chaos op twee bene gaan uitsteier - 'Ciie Ossewa- brandwag en die teruggekeerde soldaat.
Tcenuor die terugkerende sol- dnat, dus, hct die Ossewabrand- wag aile wclwillendheid. Hulle is .-l..friltaners wat gevcg het vir 'n saak wa.arin ons nie gcglo hct nie. Ons weer hct geYeg vir 'n saalc wat hulle nic ver- staan het nie. i\lnnr albei was Afrikaners.
:\Iaar die teruglcc•·cndc sol- da.at is een ding en hierdie
'N EGTE AFRIKAANSE PRO OUt(
\Veens tile afwesigheid Yan 'n behoorlil•o rantsocnoringstelsel betelcen (lit dnt die bovoorregte vasto l{landisic van dio bx·ood-
\\inlc'cls nou 3 onsc per dag mintier brood sal ontv::tng. Die voorpunt van die du.iscnde in die broolltouo !>Ill dat·em net 1!;2 onse mindcr lu·y - huUe kry sedert lanlutl nlc mccr as 'n halwo brood, d.w.s. lG onse op 'n slag tc !coop nie.
So !com djc regering die on- bovoorregtes darem ool' u.f en toe tegemoet!
Handclsnavrae: INTERNASJONALE KOPERS (Em-1S.l B?IC,
Posbus 3180 I<AAPSTAD
BLADSY TWb;ID
Vf.RGADERING OP BRAKPAN
1Ven•olg van bls. 1, ko!. 5) ,::'lfl ,dt'mol>r:~tc" b en aile sil'g-
te mcnsc gh1 .. fa.,ciste" !s. En me. hierdie gogga jaag ltul.:C die gcpcupcl up hoi.
As oud-gelntern!lcrde:;, v.·ut jarc lank sondcr aanl<las- of verhoor in l<onsentrasiekampc gesit het, bymel<aar· wil l;c)!T1 0:1i
hul dum·verworwe kameraad- skap te best:ndig- en terw:lle van onderlinge hulp en OIHicr- sleuning in die poging om weer 'n nuwe !ewe vir hul vrou en
die afgelopc scs jaar nic onder- gegaan nie omdat ily dje dracr ':an 'n nuwe en 'n lawcnsnood- saaldikc gedagtc in <lie voll•si<-1 is, het die K.G. voortgaande ge-
se.
Ons taak laat eenvoudig nic toe dat ons die ondcrspit moct deli nje omdat die voort- bestaan van die Airil<ane1·dom van die groei en die bloei van daardie gedagte afhang. Tot- dat hy in clie bree In(: van die ,·oil' ingcslaan ltet, l>an nil<s onsDIE O.B., WOENSDAG, 8 MEl 1946.
die hoeder van sy broeder is. tjies wat detu· die Noodhulp- fonds van die Osscwabrandwag dem· hierdie lange jare aan die
1 lewe gehou is. llulle sal 11 die antwoonl kan gee.
Dio nasionale vasberadenheid van die Ossewabrandwag hoef el< nie te beklemtoon nie. Dit hoef u ni.e vir die O.B.-sprekers te vt·a nie. Dit kan u gaan
\Ta vir die konsentt·asiekampc ,
\·an die Empire in hierdie oor-
!ogsjare van AfrikanervetTOI·
gmg.
WAS BOEDER
Maar dit hct by ons nie by sentimentele nasionalisme ge- bly nie. Om; hot ouk die sosia-
li~tie,.;r· dr·anl::' dwarsdeur ons r,-dedcre gehad. En weez· is dit
'n Xuwc stryd vereis nuwe wapens en waar die nasionalis- ticse stroom vir tHe laast e ge- slag en meer rue regtc middel was om taal- en lmltuunegte te beskerm en die sic! van ditl Afril<ane1·dom te red, daar bring die problemc van vei·ste- dclildng en industt·ialisering dinge mee - a.rmoedc, vikti- misasie, uitbuiLing van die wcr·
l<ct·, en wat dies mep1· sy - dinge wat. met taa!- en lmltuur- l<wtJssies 'n baic geringc ver- houding hct, w:tt mens met ditJ susialistiese lewensbeslwuing moet aanpal< en verlig. l\'laar sosialisme wat nie in die 1ta1·t van tlie volk veranl<er is nie.
sr>eel in die han<lc van 1\'loslwu.
SWIG OF SI{EUR
die lcweosnooclsaaklikheid van die sosiale lcwensbeslwlting in die Afrikanerhart ontwaak en die drae1· van daarilie sm.-tale IeerstelUnge, wat rue Afrikaans- sprekende Afrikaner be!;rcf.
was ilie Ossewabrandwag.
Sommige sal dit noem ·n so- siale nasionalisme; ander sal dit noem nasionale sosialisme . . . en Yir ons kom albei op rueself- de neer, want \·iz· ons is aie benaming DIE OSSEWA·
BRANDWAG.
Met woord en daad het die Ossewabrandwag bewys dat hy die dracr is in die Afrikaner- vol!< se sosialisme wat in die nasionalisme veranker is - vet·al met die daad! - en om- dat ons die draer van 'n nuwe gedagte in hierilie volk geword het kan ons nie ondergaan nie . . . en ons gaan ons IUC van l<OmmunistiestJ afskrililting Iaat l<cer nie.
Hongersnood
Die K.G. word ucu1· waggencraal Richte1· na die verhoog begelei.
Die organisasie of beweging wat die werker se belange wil behartig moet deur en deur na- sionaal wees. andei-s gaan hy swig voor die opl<omende golf Yan nie-blanke l<ommunisme.
Of. natuurlik, as hy nie swig nie dan splits hy in sy twee vleuels, blank en nie-blanl<. Die beste bewys get u nou net enige weke gelede gehad toe die Ar- beiderparty uitmel<aar gespat het oor die Indicrl(\vessie. Die gesonde blanl~:e instinl< het die een seksie teen die IndH!rmaat- reel gedryf. Die kommunistie- se ,Kaffer, Moor en Incliaan"- neigings van die ander het hul- le - wetend of onwetend - teen die blanke gedryf en die Arbeidersparty is uitmel<aarge- skeur omdat hy nie in sy grond- slag nasionaal was nic.
Die grootste deel van die Duilse he\·oJictng sal in die ko- mende maande rue in staat wees
<tm bol•ant die hongerpeil te leef nitJ. aldus 'n verWaring uitgereik deur die besettings- owerheid. Die amptenare het tot hicrdic. gevolgtrelddng gc- kom nadat daar 'n npname van die totale voorraad voedsel ge- maal> is. Die hongersnood en gebrcf• aan t<>ereikende hoc- veelheid vocdsel in Duits- land. het gemaal• dat Berlyn vantlag ilie g1:ootste swartmark in vocdsC'l !n die hele Duitslancl 1s. B1·ood kos op hierdic marl{
net moo: £2 stu!,, botter kan gdwup word teen £5 per pond en lcoffie teen £2 per pond.
ldnders te maal<, dan sluecu hierdie lalteie van Moskou ,.fas- cisme" en wil h~ die samekoms moet bclet word ... in die naam
\·an demokrasie!
i\ITNWERKERS As mynwerl<ers wH stem oor hul eie aangeleenthede en deur cen of ander noodregulasie be- let word en derhalwe tot sta- king oorgaan en hul lone moet inboet solanl< as hulle staak - dit alles net om die stemreg in hul eie Vakbond te erlang - dan skreeu hierdie lakeie van Moskou .. rascisme·· en die stem- mery moet glo belet word . . . in die naam van .,demokrasie"!
As Afrikanerwerkers die ,, vermetclheid" het om or> 1 Mci bymel<aar te wil lwm son- der dat hulle in die Shangaan- en Bapcdi-marskolonnes van die kommuniste wil stap . . . dan slo·eeu h icrdie ontstamde en dil<wels gehuurde lakeie Yan Moskou ,.fascisme" en die Afri- l•anerwerl<ers moet belet word . . . in die naam van ,.demokra- sie"!
EU•een wat nie die lmie wil huig vir Baal en J\loslwu nie ...
die moct belct word. in di(' naam van die demokrasiP. .~:on
die eintlil•e doodsonde in Suid- Afrilm. in die oc van die kom- munistiese handJanget·s i'> . . . om Afrilmner te wil wecs, Yeral Afi·ikaansspi·el<eiulc AfrilmnPr: Maar nie net die kommuniste nie, ook die jingoes, wou hier- die Ossewabrandwag-vergade- ring laat bclet . . . in die naam van die Demokrasie!
OOPSI,i\AN
Die Ossewabrandwag volg nic die taktiel< om ander mense sc vergaderings op te breek nie.
Nie met geweld nie en nie met fluisterveldtogle nie. Maar hy gaan nie duld dat die gepeupel sy vergaderings opbreek nie.
As dje gepenpcl jou met gcwcld
\\il oorrompel en l<eer, dan is {iaar nrf ecn van f wee' li:euscs: Of jy moet hc!lsop. Of jy moet eli<' pad oopslaan.
Dieg('n<' wa~ die o,~.('·. ·:i·
orandwag von die l:laste !<e'i
jare ltcn, wect watter J(CUSC' om van hom te Yerwag!
Die Osscwabranclwag het in
ten onder bring nie.
In sy meer as honderdjarige stryd teen die Empire in Suid- Afrika het hierdie volk van ons sterk nasionaal-bewus geword . . . en Goddanlt daarvoor, an- ders was ons vandag nie meer
·n nas!e nie. Maar mettertycl hct daar 'n tweede vyand - die tweelingbroer van rue impe- rialisme - op die toneel ver- skyn: die kapitalisme. En teen die kapitalisme het die voll<
geen besondere front gehad nie.
Hy kon maar net ook teen hom die nasionalisme toon.
l\Iaar ilie was nie genoeg nie, want die l•apitalisme was nie soseer 'n l<wessie van taal e-n Republieke nie. Die kapitalisme was internasionaal: taal hel hom nie gehindet· nie, want hy ken net een taal en dit is divi- dende; en sy hele alfabet be- staan uit drie letters .,f.s.d." en teen hom was die nasionalisme nie opgewasse nie, want hulle het aan mekaar verbygepraat.
Maar hy het as bondgenoot van die Empire rue nasionalisme in die rug aangeval.
liON :\!IE WE:\' Die nasionalisme. ,elf:. ond<-r die grootste Ieiding \·an 'n gene- rani Hertzog, Jmn die stedclil•<' werker nie wen nie - altans nie '\·oidoendc wen nie. En di<' sosiaalgesinde party - <lie AI·- IJcl<lerparty - Jwn die plutte- Jamlse werker en boer nic wen nie, selfs nie onder 'n ereman soos liolonel Creswell nie.
Maar in l 924 het die na- sionalisme van <lie Afrikaner en die sosialisme van die i\r- bei(lers mckaar die hand ge- rcik. al was dit maar in dif'
Vl)rm van 'n l<oalisie, of Pal>t., en toe eerR llet hulle die ge- samentlil<e yyand ,·erslnan.
Alleen !;on geen van hride clit regkry nie.
En dit is waar die Osscwa- .. bramlwag die draer van 'n
nm\·e gedagt(' in die Afrilm- nerdom is.
lJit die eie Afril•anei·geled~r('
h<!t ·n Vo!J>sbcweging gclwm wat wei fanatics nasionaal is maa:- wat tewens deurdrtJnl• is ,·an die sosiale besef dat ellH~en
< I
onnodig om die O.B.-sprel<ers tc gaan vra of die Beweging
as
die hoeder van sy proeder op- getrcc het in hierdie jare van Afrikanervervolging. Gaan vra yil· die mocdcrs en die !tinder-
Maar in die loop van die laas- te ses jaar het daar op 'n g1·oot sl<aal, dwarsdeur ilie land, en met diepe besieling 'n besef van
Teken in op Die O.B.
I
Die Kopen~bond Beperk
( Geregistreer onder die Maatskappywet 1926)
Hierdie is nie n prospe ktus nie maar n aankon- diging dat ons nominale kapitaal nou verhoog is na
1.
2.
3 .
{g 1l
S)([))(())«]))) (Q)(Q)(Q)
KOPER§BOND hied aan:
V eiligheid vir ~ belegging.
V erspreiding van u belegging.
Goeie diwidende.
*
Met die verh oging van Kapitaal word 50:000 ,B" aandele van £~ e lk aangebied.
/
*
DIREKSIE :
DR. F. J. KRITZThTGER DR. J. H. PIENAAR
DR. C. J. S. STRYDOM J. J. A:CKERMANN DR. F. F. BORCHARDT
J. N. B. SCHABORT G. T. ROBERTSON
DR. H. J. LUTTIG DR. F. D. DU TOIT-VAN
Skryf dadeUHk om prospeki!us oan:
DIE. SE.K RETARDS
Die lKoper§bond Beperk
POSBUS 8363 JOHANNESBURG
IP
;.te
ml.
clic- loo , hul Hi toust tc k gest:
han<:
g-eri! daar
D:: land broo a an ring van so en nada die I die I r·egtt hand klan·
se r<
Op ezen tal 11 eetw en g was.
<lie ~
die 1 te It•
bean ]{Cl.
N~
in d
111'0
hullc
R
\'ltf
gcr hoc t-tl<ll I an pie:
Vl'C
.,l
Vl'OII
geRc ant."'' nie, tred oc \ tJCr:
G< waa die 1 veld a an!
vleis Mee gelc•
van ders
H
u.
lwn<
gonl die . van Mid·
dam Ie<lo I<Cnt is rr gin!
liiCr•
l 'n p stel:
die heid mot al n geeJ nie.'
;,::. ~~~:;\-... __ :· . . ,;;,:~?:~_:':~ .. , ,,. · ~:·· '·:·,~,-.;x:.·~':~·:<:~:_ ~~~u~< ,~::.:,~~-~:~--~-::·-~~~=~·:"····-~ . . .... _.___ ,~....:..:::...;,.. ---~---~·-- --~i
teid van ouiug in
,,·aak en
, sosialtJ
~rikaans- bet•·ef,
a g.
11 'n so-
!r sal dit .me . . . . die::!elf-
> is die iSEWA-
het die
; clat hy rikancr- : in die
!s - en om-
'n nU\VC
geword :aan nie nio van ing laat
od
·an die·
dit' !w- at wee~
·peil te
·lchwing
~tUngs
lre hl't .ng gc- me van lsel gc- IOod en lo UOf'·
Ouits- Bcrlyn .rtm::Ll'lc
•itsland c marie er lmn r pon!l md.
I.B.
f
I
J.
f
l
l
\~
I
'r
1
DIE O.B., WOENSDAG, 8 MEI 1946.
Po!i§ie Moet Balklkerye Teen Holillge:riges Be§kerm
Gewapende polisie bcwaal;: tans 1lie balil•e•·ye in die stede wanneer daat· tou gc.st:tan word.
Kleurling- en bJanlce \TOlle het verle<.le weelt uit wanhooJ) m\ dae lange vrugtelose tousta:\11 in 'n poging om brood :n clie hande te kry. een \'an die broodlmne in 1\:aapstad byge- loop en hulleself gehel(l. Voonlat iemaml lwn opt•·ee, het hulle hul uit die ,·oetc gl'maal; en n'rdw~·n met huJ lwsbarc buit.
Hierdie vroue moet c!l<e dag toustaan om brood in die hande te kry en nadat hulle ure tou- gestaan het moet hullc met 1-:c hande omdraai en aan hul hon- gerige kinders tuis ,·ert(.>) dat daar geen brood te vind is nie.
l~ANTSOENEHING
sy ::-egmatige <.led vocdsel kry
nic .
AI manicr em hict·die pt·o- bkem \'an ongc;Jyl<c voetiselclis- t!·ibusie op tc los, is dat clic reg-ering 'n stelscl van rantso~
nering van a! <.lie bcpcrktl!
voedselsoorte instel. Op eli.~
oomblil< is <.laa•· geen uandui- ding dat hy van plan is or.1 iets in werking te stel nie on- danlcs die advies van 'n Britse
sir.
l wAARDE
Dat duisende persone in die land van dag tot dag sonder brood moet klaarkom is te wyte aan die Jaksheid van die rege- ring om 'n \'Oidoende stelsel van gelyke distribusie en rant- soenering in die lcwe te rocp, nadat hy voedsel op groot sl<aal die land uitgestuur het. Onder die huidige stelsel van bevoor- r·egte rantsoenering deur die handelaars self, kry net vaste klandisie wat op 'n maandelik·
se rekening koop, brood.
Die regering het besluit om die beheer · oor die dis- tribusie van voedsel aan die l'viinister van Finan- sies oor te dra en om 'n beperkte rantsoenering- stelsel in die !ewe te roep.
Volgens Die O.B. verneem geskied Iaasgenoemde glo op aand1·ang van die In- ternasionale Voedselbe- hecrorganisasie, wat an- dersins sou weier om eni- ge voedsel aan die Unie te
!ewer.
Unt Die w~ek $(f; N«.HJ$
Op die mobiele mark in Eben- ezerweg, Kaapst~d, hct 'n aan- tal kleurlingvroue die voorraad eetware stormgeloop en die l<os en geld wat daar op die tafels was, geneem. Die o01·saak van die stormloop was te wyte aan die feit dat daar nie meer rys te koop was nie. Hulle het die beamptes met stokkc toegeta- l<el.
SAK tJIT
Naturelle wat werlmeme1·s is in die boubedryf !tom dilm·eis ure laat by hulle werl• omdat hulle elkc oggend moet tou-
stnan om hulle brood te belwm.
Jn die meeste ge\'alle, het 'n blanl<e opsigter ons mccgcdeel, l<Om hulle met lee han<.le by die we•·lc aan. Hullc werlc ditJ hcle dag sonde•· om iets te eet. Daar is ellce dag naturclle in hierdie bcdryf wat uitsal' en nie die harde arlJeid l<an doen nie om- da• hulle op 'n lee maa.g moet werk
Hierdie naturelle het vroeer alma! van mieliemcel geleef.
maar nou dat daar feitlik geen meel tc kry is nie, moes hulle hul toevlug neem tot brood.
Ook die is hulle nou ontneem omdat die regering nie toesien dat elke lid ,·an die bevolking
Reorganisasie In Caledon
Mnro Kootjie Viljocn word Hoofkommandlant
By geleentheid van 'n voltallige reorganisasie-,·ergatlering van die manne- en vroue-icommando's \·an Caledon h~;t hoof- genl. 1\iax Smuts die hartlil<o danl; en gelulnvcnsing van die hoofkwa.rtier oorgedra. aan die \Toue van hoofltomman<lant- sl<appe A4c en A4d vir die sltitterende r(·clings t.ydcns die on- langse K.G.-vergadering op Ca!Nion. Sonder 'n enl•ele haaJ,.
plek - wat van Imap or·gani>.asievct·moe getuig - hct die vroue op smaal<volle wyse aan meer as 200 mense l'os bedien.
,El' het nuwe rcspel< \'lr die vt·oue gel•ry," het die gcneraal gesc. ,Nie aileen het hulle go- antwoord toe ons geroep hot nic, maar deur httl flinl'e op- trede het hullc die O.B. in die oe van vriend en v~·and groot cer aangedoen.
Genl. Smuts het ook met waardering gewag gemaak van die prestasie van die Greytonsc veldkornetskap wat onlangs ·n aangename en geslaagde braai- vleisaand georganiseer het.
:Meer as 300 mense het by dit!
geleentheid, onder beskerming van die O.B. in gesellige broe- derskap verkeer.
HOOFKOMDT. VILJOEN
Hoofgenl. Smuts het aange- kondig dat hy, in oorleg met genl. Swart wat in bevel van die a.fdeling is, die bevordcring van mnr. Kootjie Viljoen van Middclplaas tot hooflcomman- dant van die Botrivier- en Ca- lodon se komma.ndo's wil be- l•endmaak. Hierdie aanstelling is met geesdriftige byvalsbotui- ging <leur die aanwesige offi- siere begroet.
Hoofkomdt. Viljoen het in 'n paar gepaste woorde sy aan- stelling aanvaar en beloof om die Volksbeweging en die een- heidstrewe van die volk na ver- moe te dien en te bevorder. ,As al my offisiere my roep, het ek geen ander keuse as om te kom nie." het hy gese.
•
11''
Hoofgenl. Max Smuts.
KOMDT. DELPORT Die reo1·ganisasie van die l<ommando's is daarna afgehan- del onder Ieiding van die Voor- ligtingsoffisier, hooflwmdt. W.
R. Laubscher.
Nadat die kommando-raad behoorlik saamgestel is, het die raad mnr. Faan Delport van Hammansdal aanbeveel as lwm- manaant en opvolger van Oom Piet le Roux van Caledon wat sede1·t die groot skeuring onder uiters moeuike omstandighede die vaandel van die O.B. gedra het. Die aanbeveling is goed- gekeur en mnr. Delport het die aanstelling aanvaar.
WAARDERING Komdt. Delport het met
WOt; )1.-\.CAIU'Ht;R \'ER- :tiOOR. - Die Amerikaansc owerheid in Japan hct ontdek dat ctaar ·n plot deur Japanners gesmee is om crenl. l\[acArlhtu·
waardcring melding gemaal;
van die trouc dirnstc wat ou<.I- J.:omdt. Le Roux aan die vollcs- beweging gelcwcr het. In moeilil<e <lac het hy clif' fOI't vii·
die O.B. gehou. Vir sy dicnstc wil ons Oom J>ict nie aileen be- dank nie, maar on~"< \\il hulclf' aan hom bring.
Oom Piet het die slagoffer geword van die plaaslil<e H.N.P.-propaganda. Ons be- treur dit ten seerste. Aan oom Piet wil ons net sc dat die O.B. nie sy mede-Afril<a·
ncrs in die stryd verlaat of in die steek laat nie. Ons staan by ons vriende, het die kommandant besluit.
Komdt. Delport het voorts gese dat hoewel Oom Piet af- tree as l<ommandant, die kom- mando nogtans sy dienstc nie kan ontbcer nie. Daarom word Oom Piet gekooptecr op die Iwmmando-raad.
:tlnr. Piet lc Roux het V(.>l'·
ldaar dat s.i. die• snsinlc strcwe van die AfrilmnCI'\'0111 gaan wen. Die O.B. is die susiale be- wcging van die Afrilutne1·. Dlt is ell.:e Af•·ilmne•· so plig om alles in sy vermoe tc docn tc•·
bevordering van hicrclie ideaal.
Hy sal die nuwc lwmmantlant op die •·aad behulpNaam \\'C(·s
na die beste van sy Jcragte.
DIE VROUE
Na afhandeling van die re- orgrulisasic van die mans-kom- mando het die vroue aan die beurt gelwm. Mev. Manic de 'Wet is weer tot I<Ommandante benoem. Mcvv. Viljoen en Del- port is gekoopteer op die kom- mando-raad.
Die vrouc is reeds ywerig aan die werk om fondse in te sa- mel vir 8 Augustus.
DIE KRUITHORING Na aanleiding van lwm<.lt.
Delport se vetwysing na die H.N.P.-propaganda wat teen Oom Piet gemaak word, her- haal ons wat Die Kruithoring van 20 Maa.rt geskryC het ten aansien van die tussen vcrkie- sing in Caledon: :
,'n Aantal O.B.'s het Sap ge- stem en vir die Sap-l<andiclaat gewcrk."
,Die O.B.-hoofkornmandant self het al~tief die Sappe ge- help. Hy is 'n sel<ere mnr. Piet le Roux."
Hooflwmdt. W. R. Laubscher.
wat tydens die tussen\'orldesing self in Calcdon was, het aan D1e O.B. verldaar dat hicrdie twee bcwerings albei onwaar is.
Hy het gesc: ,Geen O.B.-Iid het vir die Smuts-lcandiclaat go- stern of gewcrl< nic. Oom Piet le Roux het bestis nie \'ir die Smuts-l•andidaat gewerl< nie.
Hy het oolt nie vir hom gestem n:e."
wat sedert Augustus 1945 op- perbe,·elhcbber van die land i>.
om die !ewe te bring. Die moord sou plaasge,·ind het ge- durende 'n Kor.1munistiese pa. rade. Die Ieier van di:! kom- plct is in hegtenis geneem.
!WlU'lHU!\ISTE LEI )[EER- L A A G. - D i e t·egsgesinde Christclike Sosialistiese party het 'n groot oorwinning- oor die
l;:ommunist~ behaa! in die on-
langse verkiesing van d!striks- r·ade wat in die Amerikaanse besettingsgebied van Duitslanct gchou is. Die Chrisi.clike De- mol<rate het 1,652 sctcls vct·- ower terwyl die Kommuniste slcgs 138 setels verower het. Die ander partye het altesaam 198 sct~ls verower.
DUITSERS EN JODE HAND- CEl\IEEN. -Vyf-duisend mem:c.
Duitsers en Jode. was verlede v:eek handger.1ecn in die stratc
\'&n Diessen, Duitsland. Amc- rikaanse troepe moes die ge\·eg opbrcek. Kiemand is gedood nie. Die geve6 het ontstaan
we~ns 'n gerug dat die Duit- sers ·n paar Jode wat in die nabyhcid in 'n kamp gehuis,·es is. vermoor het.
TEEN HONGER DUITSEHS.
- Die Amerikaanse besettings- owerheicl in Duitsland het 'n nuwe polisiemag op die been gebring met die oog op moont- likc onluste deur die Duitsers as gevolg van die hongersnood.
Die polisie bestaan uit kolonnes pantsermotors en j.Jeps met masjiengcwere. Hulle· is oor die hcle land versprei.
NATUHELLE EIS REGTE.
- Die AdviseFende Naturelle Raad wat onlangs in Kaapstad
\·ergatler het, het geeis dat die- selfde regte wat aan Indiers toegcstaan ~- om groncl in <HI' afgebal•ende ,n·ye" gebiede aan (e lwo9, ool; aan !tulle toege- staan moet word. Hulle het aangc,·oer dat die nature! die ldnd \'ail hierdie land is en clat hulle meer reg het op Suid- Afril'a as die In<.liers. Daar is ool• bcsn-aar a.angeteken l een uie paswette.
VERSLAG OOR STAATS- DrENS. - Die verslag van die Jwmmissie van ondersoek na die toestancle in die staatsdiens is nou aan die waarncmcnde Eerste 1\-iinister oorhandig. Dit sal latel· aan die kabinet voor- gele word \'ir goedkeuring. Die kommissie het met hierdie on- dersoek in September 194.4 be- gin.
UlTGE;\lAAKTE SAAR. - Volgens die mening van 32 Gcalliecrde korrespondente wat die verhoor ,·an die Duitse Iei-
CI"S in Keurenberg van die begin af ge,·olg het. is dit seker dat Herman Goring en Kaltenbrun- ner die doodstraf opgele sal word. Hulle meen ook dat Hess, Von Ribbentrop en Rosenberg die ctoodstraf sal ontvang.
BLADSY DR!.I!l
VIR GELD
Wees K ie$keurig
en <.lrinl' allcenlil• \\'YNE.
BRANDEWYJ:'\"E en Ll- l{EURS ongccwcnaarcl in elkr OJlSig. Tral<teer u en n vrientle op die' bel;ende EXCEI.SIOH-(h·anldes. U sal die besonderc gcur en die on- oortreflil<c lnvatitcit claan·an genict. - ~avrae vii· p•·ys- lyste aan:
Excelsior Wynmakery
POSBUS 1 - '.rELEFOON 902 Telegr.: ,EXCELSIOR"
Vlal•teplaats-Stasie, KP.
SKHLFERS
MOENIE U AANTREKLIKHEID
BEDEI~F
NIB
Raak ontslae van daardie lastige skilfers deur
middel van VOORSLAG·
SKILFERIIJiiDDEL
4/ •
Posvry vanVOORTREKKER·APTEEK
Kerklaan - Kaapstad ( 1)en lllAITLANDS'l'BAAT, BLOEMFONTEIN
Nou is u kans!!
om <lie Jongste
Afril<aanse Klanl<rolprent
/Pinkie se !Erfenis
wat oral bcsondcr groot byval vlntJ, 1.C SiCll!:
'n Ultmuntcodc vo<Jrprogram word ool< nanr;cblcd. Ncbn u knns wnur on bcsprcclt u plclc dudclll<! Die lund word ltl•n•
mel drl~; tocr-cenhedc bt:reia.
TOF.RPLAN:
.\I.~A N fl.~(;. I :1 ~I El:
NIEUWOUD'rVILLE, GROOT- BRAI{RJVIER, WILLISTON
J..ll~SUAG. I I ~U:I:
VAN RHYNSDORP, l\IOSSEL- BAA.I, CARNA.ItVON
\\'OE~Sil.-\(), I~ ,\Jt:l:
NUWERUS, ALBERTJNlA, LOXTON
uo~ut;nuAG. tG ~u:1:
BITTERFON1.'EL'\', HEROLD, VICTORIA-WES
\ Jn·ur\C. 17 ;\Jt:::
GARIES, GEORGE, 1\IURRAYSBURG
,._,,TJ>:J(J)I'I,;, HI )Jt-:1:
KAMIESKROON,
K~YSNA (en middag) RICHMOND
,
aLAD6 ______ Y __ ~---D_lE_·_O~.B~., __ W_O~E~·N~SD __ A_G_,_s __ ~_iEJ ___ 1_94_6_. ____________ __
DIE O.B.. WOENSDAG, 8 MEl 1946.
Ll
Die oon\'cldigdc Iande word vandag opnuut begiftig met die .,demokrasie". Dit was dan glo eintlik die doe! van die oorlog - tensy die vanselfsprcl<cnde aanvaar word dat hierdie geskenk aan die vcrowcrucs gegcc word met dleselfde simpatie as wat die party- stelsel nan die \'Crowcrde Boererepublielw gegee is a.s pand van hul omlcrgcskil<thcid. As die ywer in ag geneem word waarmee dle Gealliccrdes die Duitse volk 'n paar weke na die wapenstilstand bewccg het om politieke partye te stig, ondenvyl hul neefs in Suid- Afrika nog nie ccns toegelaat was om 'n besoek van 'n elfjatige seuntjie te ontvang nie, is geen verderc argumente nodig om tc bewys dat die doc! van die parlementere demokrasie aan die ver- slaande vyand 'n poging is om hom kragteloos te maal< nie.
Maar wat die oonvinnaars blykbaar vergeet, is dat die parle- mentl!re demoltrasle se dae verby is. Jy kan 'n grysaard 'n rol<lde aantrek en hom in 'n kindergarten opsluit, maar jeugdig sal jy hom daardeur nie maak nie. Die praktyk bmvys dan oolc vantlag in Em·otnl. dat die parlemontore demolcrasie daar nic a.s kind begin nic, maar as 'n bowentlo grysaaJ:d. In Italic, waar die parJcmcnta- risme in 1922 gcstcrr hct, too hy sy volheid met sewcntien partyc bcrcil< hct, begin die parlemcntarismc nou nie met twee p:u·tyc, sy l\Iajcsteit sc rcgering en sy l\lajcsteit se opposisie nie, maa1·
met SESTIG. Jly begin dus waar hy sou gewees het indien chaos nic reeds by scwcnticn ingctrce hct nic. By sestig moct demolua- tiese Italic dus \'andag reeds politick gcstorwc wccs.
DIE ERFGENAAl\1
In 1922 hcl Mussolini sy vaderland gered van die cnigste logic- so crfgenaam van die parlcmentarisme - die lwmmunisme. Sal daar hierdic kecr weer 'n redder wees, of gaan die Vvesterse demol<rasicc die ramp probeer verhoed met wapengeweld soos hulle in Grlcltcland gedoen het en nog doen? Dan behoort hulle te besef dal dit uiteindclik net op 'n gedugter oorwinning vir die kommunisme sal uitloop, want met geweld !tan jy die demo- l<rasie nic handhaaf nic - nie wnnnecr by al 'n lyl< is nic.
Die bolsjcwistiese lwmbinasie bcsef ook vandag dat in 'n land soos Spanjc, waar hul hordes in 1938 deur genl. Franco se regs- gcsindes tcruggeslingcr is, daar net een uitkoms sal wees indicn Franco onttroon sou word: bolsjcwismc. \\'ant ooh: in hienlio land hct die parlcmcntcre dcmoluasie al so lank as twintig jaar gclede gcsterf ann oudcrdom.
Met 'n vcclhcicl van partye loop die parlementere demokrasie u1teindelik uit op mngteloosheid - die kraambed van die kom- munisticsc diktatuur. Lenin sc advies aan sy volgclingc was nnamlilc om te wag totdat die dcmokratiesc partye mclmar Jam lc en dan toe tc slnan - lam 10 soos nou in Suid..-Rhodc~ic, waar tlid ,rcgcring" in dio minderhcid is en onmoontlil.: lmn regecr.
Want namate die opposisieparty sterker word. word die regerings- party swakker totdat 'n stadium bereik word wanneer nie een te middc van 'n veclhcid van partye kan regeer nie. Dit was so in Italic met sy scwcnticn partyc, dit was so in Duitsland met sy ses-en-vcertig partye, dit was so in Franluyk met sy weeldiltse kabinetsltrisissc kort voor die uitbreek \'an die oorlog. en dit was so in elite Europesc land. As daardie stadiunt bereil' word, staan daar not 'n J·egso omwcnteling, d.w.s. 'n sosiale nasionalisme tus- sen vollu;bestaan en rooi ondergang.
OXS HEUSE
Go.an die nasionale Afrikancrdom met al hierdic historiesc ge- twenis voor hom vcrder vcrdeeld staan terwille van die ,.demo- kraticse" lyk, or gaan ons bctyds 'n beter volksrcgering bring in die pick van die stcrwende parlementarisme?
Dnar hoef gccn formules vir eenheid gesoek te word nie. Ons het ldaar 'n grondslag in die ontwerpgrondwet van die Eenheids- komitcc wat in 1941 deur nile groepe aanvaar was. Laat ons dit in die praktyk bring deur dadelik oor te gaan tot die vorming
van •n volksfront wat die huidige partybewind kan \'erslaan wat
deur sy wanbcstuur meer en meer goeie Afrikaners na die kom- munismc dryf.
Voor die stcrfbed van die parlementarisme staan net twec crf- gename - die l'ommunisticse dil'tatuur en die volltsgesagstunt.
Die l<euse van die wcreld en ons land vandag is links of regs. En or ons onder ,regs" verstaan 'n partylose volkstaat met volmag aao 'n verltoso IlrCSident. soos die ontwcrpgrondwct en die Osscwa- brandwag dH wil, en of daaronder vcrstaan word 'n regering wat ,geruime t;)'ll \'Oimag moet he," soos dr. ~:Ia.lan wou, aau llic !cit van die ltcuse vcrander dit nil<s. Ons sal hlervoor moet KIES, of -ons sal voor die d.il<tatuur van die l'ommunismc moet swig.
Ll:GDIEXS NA ENGELAND. Die Springboi<-Lugdicns tus- :.cn Suid-Afrika en Engeland wat tans twcckccr per weelt plaasvind, sal aan die einde ,·an die jaar Ycrandcr word na
'n daaglil<sc lugdiens. So 'n
kaartjie ltos vandag mcer as
£110.
\'ERBOD OP YERUROEDE- RL"\G: Die Amcriltaanse op- pei·bcvelhcbber van <lie troepe
111 Berlyn hct sy solclate verbied om in die openbaar hand aan hand of ingehak met 'n Duitsc meisie te stap. Hy het hulle ook gewnarslm teen die hou ,.an groot partytjies.
NIE ADJUNK-K .G.
V erlede week is be rig dat genl. J. A. Smilh 'n vergadering op 15 April in Pretoria-Moot tocgespreek !let. Dit moes gc- wees het genl. M. M. Smith.
organiserende offisier in Gebied F.
I"ASCISTIESE LJEDERE IN KERKDIENS: Tweehonderd jongelinge wat hulsclf .,her- leefde Fascistiese studente"
noem, het gedurende 'n kerk- diens in San Carlo begin om Fascistiese liedere tc sing. Nie- mand het hulle probeer verwy- der nie. Hulle het al singende
\'an die kerk at marsjeer.
~JEW &&m, JriEMIEW~ i
WIEIF&~JE @@§J.rlE
(Deur Dr. J. A. WilD)
Die '' ercltlgcbeurc \'an die afgelope \\ cl'l• h. nog nic \'an
!'>O 'n aard dat dit di<' na-oorlogsc wereld \TOiil,cr en optimis-
tic~cr !'>tcm ltie. :'l:ic hoopvolle optimisme nle maar drocwige pessimlsmc staar die Ieser in die gesig a_<, hy die buitcl:lndsc en binn<'landse nnusbcrigte van die Jwerantc Ices. Na-oorlogse
\'rMg~tuld<<· - en hicrdie vraag!'itukke hcl nie alie<•n in die oorlog 11111 oorsprung nie - toon nog stet·ds die noiging om mccr, mocilil<er en ge,·aarlikcr te word. Op die oomblilt ver- gatlcr die miubters van buitclandse sal<c ,·an dle Vercnigdc State, Ul'ittanjo, Rusland en Frankryk in die Frnn~c hoof- stad om. oor vrcdcsbepalings tc boraadsla.ng. Soos die vcrga- dcring-s van die nuwe Vollwbond (V.V.O.) worcl oolt die l'n- rysc bcspreltings tleur diepgaande agtcnlog en venlecltlheitl, vcral tusscn Angcl-Saksers en Russe, gckcnmerk Oor l~alcs
t.ina on Joodse immigrasie in daardie land het die 13rits-Amc- riltaansc I<Ommissie van ontlersoek 'n ccnparigc \'t'rslag uit- gebring met aanbevcliugs wat crnstigc vcrset in die Arabics-
;\lohammcdaansc wereld uitloli. Uit Imn trelc die Rnssicsc soldatc wei tcrug maar nie sonder bclangriliC In111jCbC lwnscs-
sic~ en tocgcwings in hnl bcsit nie. In Indic word die rus t·n vt·ctlc nie allcen van die lndicrs nie beclrcig deur 'n landwye hougcrsnood en 'n onafhanldiltheidstrcwe wat 'n l<l'iticltc sta- tlium bercih: het. In London \'e1·gadcr die dominiums sc
eer~te ministers; die ontwildtelings ,·an 'n gesam(•ntlil•c buite- land!>e beleid vir die Ryl' sou die vernaamste nomrner op die prog1·am wccs en as die Unie sc ecrste minister hom tct'n fonncle en onbuigsamc Ryl,sbande \'Crld:l.ar dan sou hy vol- gcns die Icier \'an die opposisie in Suid-A!ril<a .,sl(•gs die shyn
hC\\ aar." Orals dus agterdog, haat en wraal' in hierdic 011
w{·rcld \·an ons wat so diepgaandc deur die oorlog ontwrig, den r 'n ongcl<ende hongcrsnood getcistcr en dcur 'n wra:ll<- vrctlc bedreig word. Orals in die wcrcld is daar volop gc\'aar- t<'ltens waan·an oolc die Vcrre Oostc sy l<~vota hct.
EltFGENAl\lE VA." JAPAN Met die milit<lre vernietiging en die ckonomies-industricle uitsl<al<eling van Japan uit die w(:rcldhuishouding en vera! uit die ckonomicsc huishouding van die Vcne Oostc, is tocstande met groot tockomsmoontlil<hede en ook toekomsgevare geskep. Dit is bcltcnd dat die Verre Ooste mccr· mcnse as die res van die w(!rcld het. Die geskie- dcnis hct bcwys gclcwcr dat
~.he wcl<roep: Asic ,·it· die A!>iaat, groot bekoorlikheid \'ir d1c Oostc1·1ing besit en die jongste gcbeurtenissc in Indie en Indonesic bevestig dit. Die ,·innige opltoms van Japan ge- durende clie laastc honderd jaar hct ons gcleer waartoe die Oosterling in staat lean wees.
Die Wcstcrse moondhcid wat om polilicke. stratcgicse en ver- a! om elwnomiese redes die meestc in die Verrc Ooste ge- intercsseerd is, is waarskynlil<
die V.S.A. Dit is dan ook hoof- saaldil< Amcril<aansc wapens wat die militere mag van Japan
\'Cmictig hct en wat die Japan- se magsposisie en lcierskap in clie Vene Ooste uitgcsltakel het.
Met die uitskakcling van Japan het die lastige vraag oor \l\oie sy crfgcname gaan wecs, dadc- lik ontstaan. Wic gaan die Iei- ding in die Verre Ooste neem?
\'.S.A. OF SOWJET-UNIE?
gevolg van die sukses van die Amerikaanse wapens teen Ja- pan. Die Russicse Beer is blyl<- baar nie bercid om van sy eic gunstige posisic in die Vcne Oostc afstand te docn nic en Amerikaansc oppcrmag in Chi- na en Japan sonde1· mecr te crlcen nie. Soos in Europa is daar ook in die Verre Ooste toestande bcsig om te ontwilc- leel wat die wereldvrcdc wecr- cens in gcvaar kan bring. Dit moet nie uit die oog \'erloor word nie dat die oorlog teen Japan vir Amerika mccr gocd- cn bloedoffers gekos het as die oorlog in die \'\'cste en dat die V.S.A. op grond hien·an en om die handelsmoontlil<hcde wat die Vene Ooste Yir sy nywcr- hede bied, minder bcrcid sal wees as in die \\'cstc om aan Russiese magsuitbrciding toe
te gee.
V.S.A. WEN EERS'l'E JtONDE Dit is sonder twyfel groten- deels met die oog op Rusland dat die Vercnigdc State vandag soveel aandag aan die binnc- landse politieke en militcre aan- gelecnthede van China wy.
Soos bekend hct Chinese kom- munistc die wereld vir die Chi- nese regering moeililt gemaal<.
'n Nuwe Chinese burgcrool'log
1 \vaarin Rusland en Amerika gc- wildteld kon word, was glad nic uitgeslote nic. Dit is om Chi- nese binnelandse vrede tc bc- waar dat Washington so 'n bc- langrike persoon as gcnl.
George Marshall, die afgctrcde hoof van die Amerikaanse Gc- nerale Stat, as buitengcwone gesant na China gestuur het.
Dit sou vera! aan Marshall te danlte wees dat die Chinese Jwmmunistiesc regering en die scntrale Chinese regering tot 'n vreedsame vcrgelyk gclwm het.
Met hierdic vergelyl< is die
~7:~:~:-:++:.-.:-:-:-:-:-:-:-:-:-:-:-~:wt~
A
o·'· Buitelandse ~
j Oorsig i
""" ... :~.:.t~!tt=-~~;~·:••!-"~!~
Russiese !aktor in die Verre Ooste egter nog gecnsins uit- geskakel nie. Nie aileen is Rusland nog altyd 'n buurland
\'an China nie en het hy aan die Stille Oseaan belangrike ge- bicdc teruggcwen wat hy veer- tig jaar gelede in die Russies- Japanse oorlog verloor het, maar die Russiese leer sou Mansjocryc, die ryk Chinese provinsic wat onder Japanse Ieiding 'n hoe industriele ont- wikkcling dcurgemaalt het, een- voudig Jccg geroo! en geplun- der hct. Die Russe sou letter- lilt aile masjinerie, Yoertuie en ammunisic uit hierdie industrie- gebied verwyder het. Ameri- Jeaanse nuuskorrespondente wat na vee! moeite in die Russies- besettc dele van China toege- Jaat is, het slegte ervarings met die Russiese militere owerhede opgcdoen. Die Rus het nie daarin geslaag om hom by sy Ame1·ikaanse buurman in die V errc Ooste ge\vild te maak nic. Op die oomblik bestaan daa1· cgter geen twyfel nie dat die V.S.A. ni~ aileen as oor- winnaar van Japan die hoogste woord in die Verre Ooste voer nic, maar dat hy in China die ecrstc ronde teen die Russiese bondgenoot gewen het.
DIE · CHINESE DEURSLAG
GEE
Hicrmee het die stryd tussen die Amerikaanse en Russiese impcrialismes in hierdie dee!
van die wereld nie 'n einde go- ltry nic maar slegs 'n aanvang gcncem. Afgesien \'an moont- hke binnelandse ontwikkelings en venvikkclings in die V.S.A.
en die Sowjet-Unie self, sal die lotgcvalle van die Verre Ooste grotendeels deur die tockoms- tige China bepaal word. .l!.s die V.S.A. sy huidige \·oor- sprong in China kan handhaaf.
die Chinese uit die moeras van hul langdurige oorloe lean op- hef en bcter as Britte en Xeder- Janders die Oosterlingc kan o01·tuig dat sy teenwoordigheid in die Oostc aileen <lio gevolg nm sclflose belangstclling in Oostcrse sake is, dan sal hy nie vir die Russiese imperialisroe in hicrdie dele hoef te vrees nie.
As die V.S.A. egtcr nie hierin slaag nic, die welcroep: AsH\
vir die Asinat op vertwyfelde Chinese sy uitwerking het en die Asiaat in die kommunis- tiese leer van 'n mede-Asiaat sy enigste redding uit ellende en
\;<,'cstcrse uitbuiting sien, dan sal ook die magsposisie van die Ameriltaners in China en die Verre Ooste sy einde nader.
Vir ons in 'n Suid-Afrika wat aan die lndiesc Oseaan grcns, wat in die verlede deur Hollan- ders en Britte as 'n voorpos van die Oostc gcbruil< is en wat aan eie lyf reeds met die Ooste ken- nisgemaal< het en nog kennis- maak, sal dit pas om op die gevaartckens \'an die Oostc te let.
In sy langdurige stryd met China hct Japan nie daarin ge- slaag om die Chinese reus ten onder te bring nie. Sondcr
\Vcstcrse veral Amerikaanse hulp is dit cgtcr hoogs twyfel- aglig of China die militcre stryd teen Japan sou oorleef hct. Op grond van sy milit(~re
oorwinnings en sy industriele o01·mag is die posisie van die Vcrcnigde State van Amcrika in die Verrc Ooste vandag be- sondcr stcrlc. In hiel·die opsig hct Amerika nie aileen Japan nic maar ook Brittanje se plek ingcncem. Die tccnswoordige AmcriJtaansc bcdrywighcde in China, Japan en in die Stille Oscaan laat hicroor geen twy- fcl nie.
VRYSTATE.RS AANDAG P P
Soos in Europa en Afrika hct die Angci-Saksers oolt in die Vcrre Oostc met 'n nuwe kon- kurrent te docn gel<ry. Hierdie ltonkurrent is Sowjet-Rusland.
Waar die Russiese magsposisie in die Wcstc hoofsaaklik die resultaat van eic militcre pres- tasies is, daar is sy magsuit- brciding in die \'errc Ooste die
S'.fUOR BESTELLINGS
vm
ALLE DRUKWERK NAU JEie Drukkery
T ransoranje ~ ])rukpers
(Edms.) Bpk.
POSBUS 73
sc
M! dons AI cr 1 hi Crt
ltlaa tyd
Tus~
wit die <
Van•
lang
!cent hcid l10u hoog llllf diCl
vcro~
1110()1 'n e:
oogk vee!
-
\'blil<E was
\'OOr sake ons:
het!
vall(
ty i dat 11art Wru:t reel
Te die <
wye aans
!mar ring!
WOOl 'n bl sond gecn As d die land het:' wat lund vern gcvi:
\'Un
\'l'OU
moo1 twce Smu
\'Olg
<img lcs, voJit, liltc hull(
die I Sou
min~
ding an dE deel, Eng en ' gin
- :
nie die eis die veri<
etiel gcdi le ' toes Brit doc!
roei net wat en • dag saal kan die min
~·
1-.C i
llOl'
u.l. 1(' ~
~ ~. , ; '
,:~~ '·:}~- -~~ ",/ • ~:c_.•~_: • • "' • • .· .. ~.-· ~ · _, -~~- ': • · .· ,.,: · . · ,. -~~- ~--~ • .'·.· ~·•···<•·: • I '·· ~ _ ".'
.<, • . . • .. . . .:.... •• • • •0 -~ ..
1 • • __ :---~~'
•' ,' • · - - - -- - •~~
-----~" ' · : .I :.~ -~•,:;;:
·: ... : ... : ...
:t;~-"'s e
rsig I
... -...r+<H+<:-l<;<j die Verre nsins uit-
alleen is buurland :t hy aan
ngril~e ge- : hy veer-
~ Russies·
loor het, Jeer sou Chinese Japanse riele ont- : het, een-
1 geplun·
ou letter-
•ertuie en industrie-
Ameri- lente wat
Russies- ta toege·
rings met owcrhede het nie
m by sy
1 in die te maak bestaan I nie dat as oor- : hoogste
>ste veer :hina die
Russiese
GEE
d tussen Russiese jie dee!
inde ge- uanvang
moont- kkelings
2 V.S.A.
, sal die
·e Oeste ockoms-
:d. As
~ voor- mdhaaf, ras van -<an op- t Xeder-
~e kan t•digheid
gevolg ling in 1 hy nie
isme in
~es nie.
! hierin
>: Asie wyfelde .g het ununis-
;iaat sy nde en
t, dan
van die en die der.
lta wat grens, :loll an-
•os van
•at aan te ken-
<ennis- op die lSte te
'A
~
!
.
I
1-
DIE O.B., WOENSDAG, 8 MEl 1916. BLADSY VYJl
SOOS ONS LfS IER S orr SUE.N
wn.~ ~®liD.nliD.~ ~®111l'fi JE:TIJJ n~~
l\'lnr. J ohan Sehoeman, Gor- donsbaai, skryf:
Ander Afriltaanse blaaie wei- er publiltasie van briewe soos hieronder. Maar dis nie onver- klaaroaar nie. Ons !ewe in die tyd van verfynde slawerny.
Tussen· die party-stelsel en sy wit slavin, die party-pers, het die demokrasie 'n klug geword.
Vandaar die verlies van be- langstelling in publieke aange- leenthede en die noodsaaklik- heid van diktators. Om vol te hou dat die partystelsel die hoogtepunt van menslilte ver- nuf is, is om ons oe te sluit vir die verwoesting wat die stelsel veroorsaak het, en uiteraard moet veroorsaalt, en is om soos 'n esc! met oogklappe (party- oogklappe) voorbeelde van 'n vee! beter stelsel verby te sien - voorbeelde soos die ou repu- blikeinse stelsel wat in swang was in die Boererepublieke. Of voorbeelde van sul<sesvolle sake-ondernemings, waarvan ons honderde om ons het. Ons het selfs 'n Yoorbcch.l in die ge- valle, waar nou en t.lan 'n pat·- ty in die parlement verklaar, dat 'n seJ;:ere stemming nic op party-lyne sal gcslded nie.
Waarom die uil"sonllering nie reel gemaa]{ nie?
\VOORDE
Tersake! Dis die stelsel wat die oorsaak is van die were!d- wye verwordingsproscs wat ons aanskou soos 'n naderende or- ltaan, en wat ons party-rege- rings met woorde en nog meer woorde die hoof wil bied. Van 'n beroep op die volkere se ge- sonde versta.nd en gewetes is geen sprake en gecn hoop nie.
As dit moontlik was, sou daar·
die sataniese vrede op .Duits·
land in 1919 afgedwing gewees het? Sou die hongerblokkade, wat 'n miljoen Duitse \'rOue en kinders Yermoor hel. doelbewus vermoor het, sou dit kon plaas- gevind het? Sou die loslaat van Afrika se swartes op die vroue en meisies van die Ryn moontlik gewecs het? Sou die tweede wereldoorlog. wat Smuts gcsc het sou en moes
\'Olg as resultant van die on- ding, die Verdrag van Versail- les, sou die gevolg het as die volkere, en vera! die Christe- liJ<e vol!{e, toegelaat was om hulle gewetes te raadpleeg in
<lie Jig van die historiese feite? Sou die Duitse volk nie ten minste dieselfde reg op uitbrei·
ding gegee gewees het as die ander volke nie? Sou die aan- deel, totaal uit verhouding, wat Engeland van die aardbol besit, en wat hy nie kan nuttig ont- gin vir die volgcnde tien eeue - sou die volkere se gewete nie 'n soort herverdeling van die miljoener-nasie se buit ge- eis het nie? Ten slotte, sou die ,-olkere die teenwoordige verkragting van die reg en etiek in die Neurenbergse tra- gedie toegelaat het; of sou hul- le hulle party-regerings laat toesien het hoc die magtige Britse Ryk die Boererepublieke doelbewus en stelselmatig uit·
roei en uitdelg deur metodes net so laag en sadisties as die wat vandag toegepas word - en vee! erger, want waar van- dag aan alkante ,.militere nood- saaldikheid" as voorwendsel k:m gebruik word, was daar in die eerste gcval nie die alle:·- minste n:-1~ V•l·'r nie.
HlhG.i::LARY
1'11:ct <;nd•'r W•.<•rde: diP. n1ens sc intel!ck So\\ d as sy gcwete.
hoe bcsllaaf of (.,ltristcli!;: ool~
a.l, is ;leur eli~; party-stelscl bui- te aksic gP.stel. Presies dieself-
de proses het die Jameson-ver- raad, en die logiese konse- kwensie van die veiTaad - die uitdelging van die Boere-nasie - moontlik gemaak. En . . . presies dieselfde proses het d:e verl<ragting en verlmegting van die laaste halwe ceu van die Afrikanerdom s.g. praktie- se politek gemaak. En . presies dieselfde gewete- en sieldodende party-pes sal -:tit moontlik maak vir die simbool van Afrikaner-smart en Afri- kaner-lcnegskap, die Koning van Engeland, om Suid-Afril<a te besoek en deur Suid-Afrika ,.vcrwelkom" te word. Mede- AfriRaners! of u Engels- of Afikaanssprekend is. ons skul- delas voor die Gesldedenis en voor God is tog waaragtig groot genoeg om daar nie nog die gemeenste huigelary by te voeg nie! En dit sou die vuil·
stc geveindsheid wccs in die Jig van ons gesldedenis as ons die Engelse Koning VERWELKOYI - 'n geskiedenis van ander- halwe eeu van die bitterste on- reg, die duurste dwinglandy en die mees stelselmatige verbre- ldng van konvcnsies. wat sy lclimalcs bereik het in die fal- tering en uitdelging van tien- duiscnde Afrikanervroue en kinders in die konscntrasie- }{amp2 en sy anti-ltlimaks in die vervalste soorte van vry- heid wat ons sedert die tyd deur die slaafse partystclsel en sy pers afgesmcer is.
Mnr. K lopper se Toespraak
:-<a aanleiding van 'n vcrslag
in Die O.B. van 20 Februarie van 'n toespraak van mnr. H. J. Kloppet·, L.V., voor die Calvi- nistiese Bond in Kaapstad, sluyf mnr. Kloppet· onder da- tum 16 April dat die opskrif:
,.Gees van Parlemcnt bedorwe"
en ,Beroep op Christene om te Help" 'n verkeerde voorstel- ling gee van wat hy gcse het. Hy verldaar dat hy sy toe- spraak voor die Calvinistiese Bond gelewer het, wat hy as 'n binnel<ring van medc-Chris- tene beslwu het en dit was nie bedoel vir aanwending vir poli- tielte doeleindes nie. Hy het verwys na die bedorwe gees wat in die wercld voortwocker, aldus mnr. Kloppcr, en gese dat daardie gees ook in die Volksraad aangetref word, en sy vraag was wat ons Cah·i- niste doen om dit in daardie opsig die hoof te bied. Hy het 'n beroep op die Kaapstadse Calviniste gedoen om kontak met Jede van die Vollcsraad van aile partye en ook met ampte- nare te maak tydens die ~it·
tings om daardeur die bande van Christelike broederskap nouer te haal. Dit moet ont- hou word dat die wercld baie afleiding aa.nbied en al die no- dige geleenthede daartoe skep.
Mnr. Klapper verlclaar dat indien dit die doe! van die be- rig was om ,die huidige stelsel van volksregering" in diskre- diet te bring, dit te betreure is, aangesien hy die toespraalc in aile goeie trou voor ·n bin- nekring van mede-Christene gehou het.
(Die verslag waarna mnr.
Klopper vcrwys. het slegs uit- treksels bevat ,·an treffende feitc wat hy geopenbaar hct.
en was nie bedoel as •n relaas van sy hele toespraak nie. Want· die gekonsentreerde lig op hiet·die feite oorsaak was dat die spreker blyl{baar in warm water by sy parlemen-
tere kollegas beland het, spyt
I NOEI\'l DIE O .B. BY DIE ADVERTEERDERS
ljit ons vir die ongel'ief wat clit hom veroorsaak het. Ons het egte1· gemeen dat waarhede wat in binnekringe geld. ook
1
TO.>
W
TO>daarbuite gese kan word.- ~o •
W &IID 11\\flll
Red.)
Die K rui~horin g
Weerle
J\'a aanleiding van 'n berig in Die Kruithoring. amptclil<e str·ydblad van die H.N .P., as sou die generaal van Watct·- berg bcdanlc het ,,omclat hy voel dat die O.B. uitgedien is en niles konstrulctiefs aan die voli{ ){an aanbied nie" - aldus die woorde van die blacl - slu·yf genl. H. L. 1'\eethling:
Volgens die jongste uitgawe van Die Kruithoring hct ek as generaai van die O.B. bedank omdat el' ,-ocl dat die 0.8. uit- gedien is.
Ek is glad nie ,-an plan om 'n twisgesl<ryf oor hicrdie moedswillige(?) onjuistheid aan te lmoop nie. Maar ek wil · net sc dat ck nog nooit .,gc- hensop" het nie. Elc het my land gedien in die oorlog van 1899- 1902 tot die einde toe. El{ is ook nou weer van plan om te dien tot die einde toe, en ek is nie van mening dat dit die einde van die O.B.- stryd sal wees wanneer die
O.B. sou l<apituleer by die
H.N.P. nie. Ek weet dat die voortbestaan van die Afl'ilta- ner-nasic nie te danke is aan die ,National Scouts" van die Anglo-Boereoorlog nie. ook nie aan hul op,·olgers die renegate nie. Hoewel ek b:::wus is van die feit dat die pa1·adys van die rencgate onder die vlerlce van die veroweraar is, is ek nie
\'an plan om by Sy Majesteit se regering Of Sy Majesteit se opposisie aan te sluit nie.
K opers;bond se PUar u roe Vir Uitbr e iding
Op 'n onthaal wat deur Ko- persbond Beperk in Kaapstad gereel is. het dr. F. J. Kritzin- ger, voot·sitter van die direltsie, die groci en beleid van die on- dcrneming uiteengesit.
Vanaf sy oprigting het Ko- persbond hom veral toege!E~ op groothandel en hy beheer van- dag bates ter waarde van .£2,700,000. Dit is geen speku- latiewe onderneming nie. maar daar word 'n konserwatiewe be- leid gevolg om te versekct· dat daar geleentheid geskep word vir veilige en winsgewendc be- leggings.
'n Groot dee! van die l<apitaal is bele in die meubelbedryf en in finansiele i.nstellings soos Spoorbondkas.
Agentskappe wat uitstel{ende moontlil<hede vir die toelwms bied is verlny, o.a. vir. motors.
Van hierdie ontwi.kltelings word
veel venvag. •
Met ven\-ysing na die ,wol- haarstories" wat oor Kopers- bond versprei is, het dr. Krit- zinger gese dat dit so l<inder- agtig is dat hy nie daarop wil ingaan nie. Dit het alte dil<- wels hulle oorsprong in jalocsie en naywer.
Kopm·sbond sal in die toe- l;:oms besomlere aandag bcstee aan dlc nat urellchandel omdat
t.lit groot moontlildlctle bied.
Die nature! vertccnwoor<lig
£33,000,000 van die land se l<oopluag.
Baron Bar het hom aange- sluit by wat dr. Kritzinger gese het en gekonstateer dat hy volle vcrtroue in Kopersbond het.
Dr. Scheepers Stryclom het dr. Kritzinger bedanl< \'il' sy toespraalc
BR IL MAKER
Bring u oogarts se voorskriftc na my, en docn u l•euse uit my groot vcrsl<eillenheid modcrne brilrame,
asook raamlose modelle.
ONTHOU! 5t.1e Verdieping, Groote n:erl,gcbou, Kaapstad.
ELKE MAN
VERLANG 'N P AK l(LERE W AARHN flY T UffS VOEL
Alleen sulke Pakke word verskaf deur
v~~ ~V LS
MANSUITRUSTERS
1\IONSTERS EN l\'1AATVORJUS OP AANVRAAG I:IOOFWEG - PAARL
DIE MOT ORHANDEL
BlED
ONT SAGLIKE MOONTLIKHEDE
f residle nt M o ttors Bpko
BlED AAN TEEN PARI:
(1) Vir veilige belegging met gewaarborgde diwidend:
5%
ARJiUl\lULATIEWE PREFERENTE AAN- DELE VAN £1-0-0 ELK.(2) Vir moontlilte kapitaal-appresiasie:
GEWONE AANDELE VAN 5/- ELK.
Sodra £100,000 volgesluyf is, sal die direksie applikasie maak vir lnvotasie van beide soorte aandele op die beurs.
ONDERSKRYF DEUR NASIONALE D:mTS BPK., JOHANNESBURG, VIR 4.0,000
GEWONE AANDELE
Ta.ltbcsighcde te Bloemhof en Schweizer-Renelce, Tvl.
Direksie: Phil. J. Botma, Ben J. Pienaar en D. F. du Toit.
Ouditeure: Ryk Nagel van Meyer Nel en Kie.
Skryf nou aan:
DIE SEKRETARIS, Posbus 7638, Johannesburg.
ONS SAAU. SliEP VERTROUE
•
vm
VEILINGS EN EIENDOI\-1-VERKOPINGSW rJ!lm mln~IID~~~lk 'Irrr~~tt Rlilpyo IID)p)ko
SECURITY-GEBOU - KAAPSTAD
'l'alu;:antore: Bellville, Strand en Wynborg.
tK\IEN N ll $ D~ MA<G;
Reik na geleerdheid en mag r n et m.inim u.m m oeite en koste deu r m.iddel van die MO·
DERNSTE en EENVOUDIGSTE tu isstudie·
lmrsusse van die
LYCEUM KO LLEG fE
Wil u 'n \Vetsgeleerde word? Of 'n Bestuurdcr, Sekre- taris, Rekenmeester, Jocrnalis, Na.turelle-Administrateur, Snelslcrywer(ster), Tild;:er(ster) of Gewone Salcoman?
Naam Ad res
BEVEILIG U BESTAAN DEUR
<G [E !LIE tE ~ IQ) I Fl HE ll !D
Begin vanwaar u die slcool verlaat het. Ons lel ons studente op vana.f Std. VI.
(Knip hierdie advertensic uit en pos dit dadelik.
. . .. 0 .. . .. . .. . . .. ... . .. .. .. . . . .. .. ... ... . .. .. .. .. . . 0 • • • •• •
• 0 • • • ~ • • • • • • .. • • • • • • • • • • • • • .. • • • • • 0 • • • • • • 0 • • • • • • • . . .. • • • •
Kwalifikasies (Standerd geslaag) ... . Kursus waarin u belangstel ... . (Std. VI, VII, VITI, X, N.S.S., Matriek, Wetseksamens, Naturelle- wet en -Administrasie, Boelmou, Sekretariskursusse, Ken u Motor-
ltar, Landbou, Bantoetale, Taalbond, ens.)
LYCEUl\-1 KOLLEGE - POSBUS 5482 - JOHANNESBURG
BLADSY SES DIE O.B., \'\'OE::-\SDAG, 8 J\.lEI 1946.
---·---
rLI.IU~I" \'lit OEKLA,.;s11"'SEEBU1:
1\ U \ J·: lt'C .Kl' "I r.:-.
H.UJ.shOUflt"JIIln l\f'Unlli\~C\'\o'IU~8:
(Verlowtn~. huweHk, gcboorte, stcrr- 6evnJ,
