Die O.B. Jaargang 3, no.31

(1)

i:ffiregiatroer ecn die H.P.K. ~ 'n N;:mobioo,

'n leper k te ge;a i v oHednge

s~eHe va n , ~)ie O .R. u,

Vie

2de Jaarg ang, is w e er verkrygb aar;

fn h arde o m sL 1g g ebind 11~/'& perstel

!ill IW posvry kontnnt met bestelling

"S e stel by VOORSLAG (Edms.) B p k.

Posbus 1 411, 1\aa p stad DERDE J .AARGAN G.

N e~ Iw ~ e Strr om~ : O .R. of !{ om ~ .rnnll1lisme

Party-W:1 1lcn hH Mi s]uk

,Ons slryd is nie k0n mNIC-rCpttbli- keino nic, waul JliCL !lie lcu~e nm ,ck is my brocr so hoc<lcr'' "'' die Os~c"·a

brandwag: so deur ~m:nt \'Ndicntlr cor- winning ook die o::~nl'innin~ w•n <.lie mcdc-rcpuhlikcin wc<•s," hct ~<'hirds

gcneraal J~onis llootha ^\':Ill 'l'rans- ,·aal op ]:3 ~Lei tc rtrcchL gc-

sc

by gclcenlhci<l \':\n 'n nood- hulpfunk~ic wat die mooi hrdr3g Y:\ll £10'3 ingrbrin:,! hcl onch•t· Ieiding van komrlt. \"i,·icr,.

Gcnl. nooll•:t he~ aangctoon hOl' die Boer ;1anv:tt1klik met :-;y c•ic waplns ,·an pcrd) ~aal en ~cwcct· ~r,·c~ en gcw€.)11 he~. By Yercenigin~ moc:s hy •p:lor wapcn nccrlo en t,'lc is hom ·n vrccmdc wapcn, die }):trlyslclsrl, in <lie hand gedruk. van ons bCsto ICicrs hCt hierdie wapen gehantecr, maar ons kon nie vccl daarmee uitrig nie . Die 1·olk hcL hom nic :1s p;chcol p;corgani~-oN'r ,·ir die stryd nic. JTy ht>L w<•l sy p:nll'monls- ledo ua clio volksraad gP>$l u ur, maar solE nic clio sLryd aangcbintl nie. Vecrtig jaar lnnk het ons met .die vyand se wapen gevcs, en met die groot toets in 1939 hot ens weer die nedcrlaag gely.

J.~et !YOOS op polilil'ko gchic<l hcl ons ook die kuHunrlcicrs alh•en in die strvd gelaat. Ons is dankha:\1' vir w:1l op kitl- L\lrclc gcbied p;cdoen is, maar as volk het ons verht·ol;kcld opg:d1·ee en aan ,·crskillendc fiXJntc crcn•u mel crrhal- vccrdo kr:tp;le. Da:~·on.'"\on 01~ nic wen nic. Maar nou wil die Ossewa·

brandv:ag die volk in sy geheel org:mi- seer en hom weer sy eic wapen see.

Die O.B. wi! dio volk as •n cenheid or- saniseer om aan aile fronte met volle kr'ag te slaan. Qu~ kan ~CCII \'Oik bOll met. net gcsuiwcrdcs nic. Dcur foutc te maak leer die nwns, l'll daarom kan dicgcno war. foulc ~(;Jil:lak hct nic vcr- wcrp word a>; ,·olkslcdo niu. Oit is aileen die nik>;llocner~ waL foulloos skyu tc wee!;.

sri'RYDBT~\VUN

Voort~anndo hcL g;cnl. 13oolhn. meG voorbeeldc aangotoon hoc die Os~owa

brandwap; nio mccr massa-bownH iR !lie, mnm· strydbowns, elkrrm nl'sondeTlik.

Dit is nio net die O.U. as grot•p wat Yi1·

d·io ,·o1k vcg nic, lll:l:tr ;;y ledc afp;c- sonder, sclrs in die ^{t ...}^.mk:-.t•l, ,·olhard in die stryd. Die st n•d g;a:111 nog swaardor word en da:nom vcrg dil innerlikc st.rvdbewu>.(hci<1 b" (•Ike Afri- kaner. Blkcen m<>c:>t hcsit•i wccs met die gees van Pict Rc:i id w:n g;c~o hcl:

,As danr vir my mrnsc p;c,·aar drcig.

moet. ek daar wcr"!'' A frikaansc moe- den; hct op die trek nic by clit• ldndcr- graffics ap;tcrgcbly nic-, ma;1r voo•·t~c

g;tan. Ccen jarnmel'ld:tl-( hcl uit die konscnirasiekampe gt'ldink ni<'. maar

"·ol die wckrocp: , . \"t•g vir oOt·win- nin,.,!''

.Dit

is die pad \':\Jl dio i\ t rikanen·olk c:n cole die !):ld \':111 die o,st•wabranrl- wag, en op hicr<lio pall ~aan hy die oorwinning vir dill' .\~rikaurn·olk lJC- haal.

Genl. 'J.'bos Pionaar, ~ohi<.:cl:,lcior ntn Natal, he~ vt•rklaar dnL daar ,·andog net twec magligo Sll'OiliC in \lio II'C.l'CJd merkbaa•· is. Arm die eon kant is dit die kommunismc wnt in ons land sy

!tragtc uit agt miljocn nie·blankes put,

en

a&n die andcr lt:Jnt tJ!.l: osscwa- brnndwag wat die helc Afriltancrvolk omsluit en die cnigste lcenvoeter van die kommunismc is. Grool $Ln;n~mannc

WOENSDAG, 2 l ,J

UN l

E 19·1<1.

Moontlikhe id Geskep v i r Orn 'n V r y heidsof f er te

E ikeen

Bdng

K. G . s e O pr oe p lnsake V ry he idswiss e l s

, 'n Vol!< veg in itampe en tronkc vir sy bestaan en 'n beter toel<oms vir sy kinders; het u in die st;-yd gehelp?" is die reguit vraag wat die Komma~t

dant-"eneraal, dt'. J. F. J. van Rensburg, in or.dcrstaanc!e oproep stel m verba~d met cie Vryheidsofferfonds. Vir elite A fril<aner is daar gelscntl!eicl om sy dee! by te dra-ool< vir tliegcno buitc die Ossewabrandwag vJat del~t' :lllerlei omstandighcde betel word om akticf aan die stryd deel te necm. Ose geleenth:!id claartoe \'/O!'tl hom aangcbiecl deur die Osse_wabrandwag se vr¥- heidswissels!e!£el waaromtrcnt ons oolt bcsonderhede publtscer soos deur ct!e Finansiehoof verstrel<.

Dr. van Rensbnrg sc oprocp lui as volg:

In \'tlrl>aurl met die omlers!Mndc bc- sondcrhcde ver:;kaf dem: die [l'iuan,.,ic- hoof van die llt:\1·cging aanga3ndr die Yrvhcidswissels dicn 'u paa1· krmpunl<' ontl10u te word dcur clkc nil'nd ,·an die O::.scwabmndwag en van die H<'pu- blick.

1. Roes gceu aodcr roepsLem heL die O:<&cwabrandwag dio bcsicling \·an d.i<' AfrikaucrvQlk gepak en saarngc,·at. 111 cc11 vinnigo sLroom leon die l~mpiro en sy Inwital.isLicsc bondgcnooL, 'n stroom wat deur g'n noodregulasie, g'n kamp en g•n tronl< gestuit kon wo~cf nic.

2. Soos ^o-'J•andcr organisasic hcL <lie Ossowahra';;.dwag so Jcdo by clio <lui- sonde die spiL afgehyL in clio rcpubli·

keinsc strycl met al die noodlyding: wai op ons Yolk gcval hot.

3. Aileen onder a!IC organisasiCs, nctsy kerklilt, kulturee! of politick, hct die Ossewabrandwag die noodleniging van die slagoffers van konsentrasie·

kamp en tronk aanvaar en drie jaar lank vrouens en kindcrs van Afrika·

ncrs bygestaan, sondcr· om te vra of die g2vange broo<lwinnaar lid van die Bc- wcging is of nie. Sy blote Afrikancr- s!(ap was vir ons genocg.

I llicrdic strYd is «e,·ocr mel 'n

ong~e"·cnaanle

n:.nvillig:hcid f]Cur m:w,

\'I'OU en kind, jaar in en j:wr uil. Geld hct daarin die mindere rot gc-;pl'rl - - ons is nie ('fcdr:t dour groot kapitalis- licsc kocrantc nic, mam· d~:m· lirfdc on pcrsoonlikc opoffcring.

_\laar "ir sckerc org3ni~at·oricsc clool- oindcs is gcldelike uitgawcs onvonny- dolik en noodsa:'lklik

5. Die doe! van die VryMidsorfer- fonds, die Vryheidswissels, is juis om

•n mccr billi!<e vcrcieling van <li9 strytl moontlir< te maalc Bcnewc:ms die slry- dcnde lcdc in die komma.ndo's wnL oor die "Yt jaar l;lllk die taaie stryd vocr, is daar dnisentle van gocdge!>indN; w:1L om cen of ander goeie rcde 11ic opcnlik

011 aldid die strycl k<u\ aanbind lccn die lmperialismc en die .Joocll;c kapita- Ji,mc nie.

Die:.ulkes. kan hul gocie gcsindhcid hewn, dour bnlrae:; na hul YCnnoc !-'>(

die · \"nhcids.offcrfonds. l>vtlrac~ wat.

onthou ~n <reboek:;tanf wonf dour 'n p;c- tckende c1;" gcnommcnlc wi~~el "ir die bctrokkc bedrag, wat dour die hydracr ,·ir tockom~lige refcrcn::.it bewaar word.

Gchoop word dat icdcrecn, wat k3n, :;;ll bytlr:.t maar veral <licgcnc wat nic die aktiewe offers van die stryd kan bring ni~.

'n Volk veg in 1\ampe en tronke vir sy bestaan en •n !Jeter toe!toms vir sy

hcwcor tlal ccu-t.icnde ,·an 'n volk dn:n- dic volk kon maak of brcck Dit is nooi t die groot mass:t wn t, clcu rslag- ..,0wcnd is nic. Die Ossewabrandwas tel enter meer as daardie tien persent en

h;

gaan ons volk waaragtig maalt.

kin<lcrs! Het u in die stryd ge!Hlip?

(Ch;!.) .J. 1<'. V:\.1'\ TI.F.N~BURG, Kommandant-gener:tal.

BESONDERHEOE OMTRENT DIE OFFER FONDS

Ond<•rslaandr is die besonderhede

~oos tlcur clio Jo'innnsichoof Yir pulJUka- sic ,·<·r~(rt•k. 1\leer 1·ollcd;gc inligt.ing knn dt·ur ·o!llsicro va11 die Osscwabrand- wng. allc kcH11mnndanLc(s) ingesloLc, vc•r>:kaf word. J.\fannc-kommando's word in hrsondcr met insamcling bc- ]ns. chiS is die no<lige vonns en l<witan- sics reeds in bcsit van aile manne-1<o1n·

man<lantc, baie van wie reeds begin insamcl het. ousver loop S tetlen·

bosch se manne·ltommando voor met 'n tolalo bcdrag van £545.

Ui<• Finan!;it•hoof dl?d ,·erdcr mec:

~let. die rrorgani~asic-en die daarmec g<'J):tanlgaanclc ~cntrali~asie ,·an ons be- wegin~, is hoc finansiclc ,·crpligtings op clie ~cnlrak finansies gclc. Die Fi- uansicll' I Joofkwarlicr wat deur die rc- or~ani:-.asic in die lewc gcrocp is. moct non al eli<' aclministra;.ickostc ,·:ul die o•·ganisasic wat nic onder die gel>iedo

\':tl nir, clra. Dit ~luit in die kostc ,·c•rbonclc ^:1:111die kantore ,·an die Kom- m:\nclaul-~cllcraal en van die Adjunk- KornclL-g<'llPI':tal ; aan afdelings soos

\'oorli12;ling (iru:lnilcndc .,Di<' 0.13."), Arhcirl en Rosi:llr Volk,;org; die Uniale lloC'I'P.ioug-,·cdakking en ann die Grooi.- 1':\:Hl cu \·rot•e-mljunkrand.

'Die' l'nigslc hronne van inkomstc vir dio l•'illan:;ii;lo IIoofl<w:trGier is die -pcr- scnl:lsio v:1n dio 8 Au~ust\ls-opbrcngs waj. :1:111 holll afgcslaan word, en die

\'rylwidKoffrrfond5, Jaasgcnoemde waar- ,·an gohou word op Vr.vhciclf~wisscls van

£(), ~10,

£25.

£50, £100, £250, £500 of

.C1000 elk, clkccn waan·an dcm· die K omm:1ncl:1n ( -gcncraal pcrsoonlik on- c]c,J'I(IkC'II worcl en aan die bolrokkc skPnkcr uil~crcik word.

Die hvclraes lmn konhtnt; of p3aie- mclltsgt•;l'yse hotaal word.

Die Vryheidsoffcrfoncfs rig hom vcral tot die gegocdcs in en buite ons ~ewc

ging en ~tt·l hulle in die gclecutbetd om l:ttws hiordic wcg bul geldelikc offct·s

\'ir die• sank ,·an na,ionalc en sosialc nylwicl lc hrinp:. Daat'Om i~ die klcin- sl<~ \'n·h<'i<lswi,.,scl £5. Die Yryheids- ol ft•rfo;Hls wil ogler uic die offcrvaat·- cli..,.Jwirl

,.,.n

die mindoro gegoedes in en" buitu on!> Bcw()ging uilsluit nic.

.I Iuiie kan ook len vollc hierv:m gcbn1ik m:ink. 11·:wn·an on:s reed<; tallo \'{)Or- hcc:>lcl(• lmn a:;nha:d.

l)ir V.O.F. slaan ·onder die behccr rn Locsig 1'!\ll die .Finan~iels J3chcer- kou1ilet• bo~laaudc tuL dte K.G., J\cl- jnnk-1\:.t:., l•'inan::;ichoo[ en Voorli~

[ in~shoor. A lie: uilp;:.~.wc;o; v:m cho .1!1- nansic}lc lloofkwartior geskicd volgens hogH>Li11~ w(tL voot·nf deur tlic .Ifinan-

siClo 13chccrkomitco gocdgckenr moet 11 orc.l.

O . B .-SKRYFBLOKKE

mcf Z patill.les lJ)•pnsscntlG ltoeverte.

DIE BESTE GEHALTE VOOR- OORLOGSE P A PIER.

3 J (6

^posvry.

KONTANT MET BESTELLING.

Beste! deur:

Ge hicds ltoofk wa

ri

icr

Kamer 603, Groote Ke't·kgebou, KAA?STAD.

No . 31.

KOMIHAN DO'S REG V I R 8 AUGUSTUS

Uit gesprekke met oflisicrc b!yk dat die ltOmmando's vanjaar 'n bl!itenge- wonc poging gaan aanwend om fondse 111 te sa mel vir 0. B.·dag op 8 Augustus.

Die nuwe fase van stryrl wat die Osse·

wabrandwag binncgctrec liet in die stede, waar hy tans bcsig is om die Afrikanerwerker t:it die kloue van Mos·

kou te red, het besiclend ingewerit op die vegtendc cenhlHIC van die Beweging.

0 ie Bfandwagtc bescf da t die Ossewa- brandwag nou die stadium bereik het waarin hy die stryd om mag aange- knoop hllt, en dat daar in hierdie stryd hoe eise aan sy gcldelike vcnnoc gestel gaan word. Die offisiere en mansltappc is egter vasberade ctat gebr21t aan fond· sc nie in die pacl sal staan van die oor- winr.ing nie.

---~---

DEl\JOKRATE \VEHK OAT SWEET SO LOOP

Op 16 ScpLcmbcr Jf.).(:3 hcL die rcgoring (langckondip; tlat hy 30,000 huisc gaan oprig binnc <lie ,.eersvoJgonclc twaalf maande". Dit, son dio rcrsLc paaic- mcnb wccs van 'n omvaLlcndo bt!hui- singspl:m.

Op 22 l\fci 10·1·1. --du:-; :: jaar lntor- worcl dcnr diesel rdC' rc~rring aangckon- dig: ,Die regering hCt EESL!JIT om met 'n skcma te BEGIN van .ts,ooo,ooo vir <lie bou van ongcvcer 15,000 huis':l in die loop van die volgende twaalf maande."

Vcnler hcct dit. clat, die pmgram uiL- gcvocr sal wonl dcnr slacls..aclo ?n utili- teJtsmaatsk:1pp~·c, wat dctn· dto regering gevra sal wore! hoo;wccl vakmaune en boum:1{Criaal dcur hullc hcnodig sal

"·ccs. ) rullo moct so spoc.dig moontlik laat \1·cct. .,Sodra. hi ... rdie inligling onl\·ang is, sal die rcgNiUI-( so,·ccl

:_n-

beid en m:ucrinal as moontlik bCsl<sk- baar stel ,·ir die.. docl."

)fcL hicrdic ,twa:llfmaandc-druppcls"

word 'n volk p;cdoktcr wannc<'J' by die dag slagoffer i~ van dcmokmlic•so 011- bc"oegdhcid.

(2)

iT WEE

ONDERSTEUN ! l l !

Poska ntoor Ha: .uka}>pct·s

Kerl<strnnt 173 - - vir DAMES en l!Al'.;'S

l'lUi'IOlUA

:EieDMr: XEEF llF.:>I)lUJ( VA.'I Dl::R W.U.T

Schoemanello Drank ....

VIR KWALITEIT EN TEVREDEN- HEID DIE GOOOKOOPSTE

\VYNJ;;:

Fonlcelwyn

Lewenswyn . . . . Vermouth . . . . . . Hn·nclcranl-Cocktail SOE'r WVNE:

Llkcurwyn en Ou Port .. Ou W!t Port en Saul erne ..

Port, Root Soct :l!uskadcl, Wit Soet Musl<adcl . . . . . . Jeriplr;o, Roo! en Wit . . . . Worcester Hock en Pontnk ..

S.JERRIES:

Amontcllado (Dro~). Kimberley Klub (Dro<i), Ou Bruin (Soete- rlg), Ou Oloroso (Soct), Goue (Soet) . . . . . . Spcslale (Soeterl(;) ..

Sierrle (Soctcrls) ..

DROi: W:..-:x£:

Burgundy . . . . . . Claret en Wit Droll l1RAXI)E\\'f:--'E:

Super de Luxe De Lm.:e . . . . Ekstrn Speslsal F.C . .. . . Buchu .. JENEWER .. ..

r.nu-:uns:

Creme de Cacao . . . . Gouo :Msndcrln, Cura<:no, l(um·

mel, Piesang, Porsko, Appclkoo~

Naelt)ic . . . . . . . . . . . . . . Kersic, Anys, Ccmmc1·, Lcrnoort1

Van dcr Hum, Pepermcnt .. J}":NEWJm-UKF.OltS:

Lcmoen en Suurlcmocn . . . .

~ ·~

- "'

,...::?

~ ~

_o

"' "'

~;:I

;::;c

~~

7/- 3/D 3/-

<1/-

2/G 2/G l/8 1/9 l/7

2/9 2/6 l/6 l/5

1/tl 1/G S/6 7/6 7/- 6/G 7/6 7/6

7/G 7/- 6/0 6/6 7/0

ll/-

S/- 8/6 7/6

10/- 7/3 G/9

39/- 37/- 36/-

34/-

5% Of 1/· IH~r f :t£S!ll~ \\'tUIIlCCI' J\ontant, ntct nestelllnl{ ;.:cl'otuur worll.

Vocg by 5/- ''lr I<IS•Io en IJO!Icls, en Hi/-

\1r vanUic wnt YC'~'.':"OCll s:\1 worl_l by tcru$:'-

!\Cllding. Ons lil'wtr drank In ons lnhoucr~

solnuli: ons voorrac.li• Y:u1 luhouC'rs het, a:n allccullk OJ) voorwannlc lint clic lilhuucrs lJhm~

scstlg dnc nnn ons tcn•f: IJcsorJ: word. \\'cens bolt.el sknnrsto l;an onot ni!{"C"nlllt In ons C'lc botttls1 kl::tsies Uranl; vcr1•~~k, wanr sulJ::c dranli: 'n mlulmum prys vnn f l-5-0 brJoop (fjf ..

,~1-r inhoncrs ln~e .. tult). Jndlrn goedltoper Jds-

sies Ycrl!tng word ntoet u u clc fnlloucrs nan on.s stuur.

Word vcri<OOt• In 12-boltrl-l<lsslcl! or G·~;ci

Jingv:lnljlcs or g-roicr. U IU.>IC~ \'fin 12 IJOI-

tcl 1"-!l.n \\"yn, Urandt:\\)'01 JcUC\'("r, Lll{.cu_.r, Yern1outb en H:tnt:h:rani bC\'nl. 'rcrrnc: - li..)l.l.l. plo:t trclu;.:eh.l nn ~)'1)'11('. Ji.U.A. l>lus trelnlwmrnloslc. \'.O.S. OUJl'I.SllOI)Jt1''.

Beste! van

JURGENS SCHOEMAN,

POSBUS 142, OUDTSHOORN.

Noe1p die O.B. wannccr u by Adverteerders koop.

~---

...

.JOII,\N IlEFER

'V IR DIE BOER. E}EUG Pred ilw nt se Moedige

O ptrede in T 1·onl\·

In hierdic dae \':Ill oorlog en :,t ryd I>Oill haie gevalle ^Y:tUmood en volhal·- ding onder ons aandag. \'an so 'n geval hct onlangs 'n kort beriggic iu Die O.ll. ,·erskyn. Daan·:m sal die Bocrcjeug sckH graag mecr wil ve•·- neem.

Dill 'n bekende feit waarvoor OilS dankbnar is cbt ons "' frik;-tanso prcdi- kanle vir die g1'0otste gedoelte innig saamlcof en saamstrecf met hulle ,·olk.

Ons bcgryp dns dat ook nm hulle in lye van volksge\'aar in die gcclrang snl kom. Predikanto in gevangenisse en intcrnoringskampe is nio 'n vrcemdc ,·erskynsel in ons land nie: tyclens die Driejal'ige 001·log, die R.ebellie en ook weer in Jrierclic oorlog moos prcclikflule saam mot hnlle ,·olksgenote di0 spil, a[byL. So moos ook die jougclige ds.

Koot Vorster, dcst.yds O.B.-gencranl Lc Kaapsiacl ,met 'n YOnnis van chic j:1ar dwangarbeid na die tt'Onk Voor hy cgtcr die opgelegde st.raf kon ondor- gaan. moos by cers Lwee swatn opcr:1.- sies clenrmaak wat hom maandclank in die hospitaal gehou hoL.

\"nn die hospilaal is hy na die J'rl~

!oriasc gC\·::mgenis. :\1 sp~edig dot'n hy aansoek om ini.ussen ook ult't s~·

~ludies te mag voortga:11l. Dit is hom deur die betrokke outoriLcitc goedgun- SLig toegestaan. So gebeur dit dan dat 'n dominee in die tron!< kandidaat word vir die Magistereksamen in die God·

geleerdheid.

.Af en toe mog p1'0f. dt·. Stoker ''an I'otchcfstroom hom bcsoek om hom lci- ding te gee en van boeke lc- \'Oorsit'n,

;1fkomsLig uit die bihlioleck van 'n twn:liflal n ic-nde. Prof. Stoker h!lt Ia·

ter egter self in die interneringskamp bel and en sy taak is toe deur prof. dr. S. du Toit, ook van Potchcrstroom oor·

geneem. Onder dit nllcs he~ die slu- clcnt moedig deurgework en kom hy cindclik voor die oksamcn t.e slaau.

Dink 'n bietiie da:nann: die kandidaat skryf sy .eksamen in die tron!< on •n paar van sy vracstclle word dour •n eksaminator in ,die interneringskamp nugesien! En die l'Osulwat? Hy slaag met Jot. Voon>a:tr 'n voorbeeld \':1n mot'tl en ,·olharcling, maar boweal v:~n geloof.

X on vct·sta::~n ons bctcr waarom 'n simpa lioko geboor die toekenning \':l n die graacl :.\l.Div. aan ds. Jacohu;, Da- niel \'orstcr met 'n besoncler hanlike npplous \'Cl'eer hot. En die noerejeu~

se:

0::'\S BRIXG TIJjLDE

1\IEEU LONGE GEOFFER AAN GOUDGOD

Volgens ,·cnlag van die Ccnecskun·

cligc Duro Yir :.\Iyntering is clan1· 'n toe- name in die myntcringsyfors vir blanke werkors. Waar die syfer in 193"-39 loL 15.46 per dnisentl gecla:tl he~, bet die ill 19<JO-<.tl gestyg iot 18.67 per duisond.

NAUNr U MET :IIY J{UJlSUS ISEOIN llliT, SAL };r,: llEWYS LEWJ;R 0~1 'X N U WE ~1 A N VAN U 'l'E )fAAJ{

OF

U JCOOn: '.ri::RUG TE :UET<\;\T.,

0 Gef"n ander l;:ursus kan u hlen.Uc wnnr- ____!?or~ gee ntc.

G 10 jaar sc ondcn·indln~ en ~tudle \'1111 c.lle mcnsHI{C H:;:gaam stet m~· In stnnt.

om u die beste ufrJgtln.<:" p~r po• II' ;:ec.

0 Ulcrdle lmrsus Is die b"stc en s:ocdl<oop- slc (\'lr sy hoe geh:llle) in die wer~l<l.

0 Dit is oot·spronklik, voll.edig, modern en pragtig ge'illustreerd.

0 U ouderdom of ambag IS geen hindernis nie.

0 Ge~iet d!e lewe dcur gesond en sterk te wees.

0 Ba1e Spnngbok-atletc en Kampioen Sportsmanne in die land is Hefer-leerlinge.

. ...

~.~.:~?:.~

....

~~.u ^....~.<'~~-~~.~!~rheUe ... ^nan:~ ... -... ... ..

JOHAN HEFER - Posbus 8809 - JOHANNESBURG.

Stuur 1ny nsscbllt)f, NOntler \'f"rpll,~.:-llng. vollo bcsonllerlledc omcrent. u l~ursuK.

No.nm .......... , ........................................................ . Ad res

··· ···· ···· ··· ··· ·· ··· ··· ··· ··· ·· ·· ··· ··· ··· ··· ··· ···

... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .. .. ...

• + ~'

DIE O.B., v VOENSDAG, 21 JUNIE 1944.

Bri ef Aan fv!J y Demo k r atiese Vriend

Kom On s Probe er Nogee ns d ie Ou Wapen

Gcagtc \" oll>o;;geuo:>t ,-~oos ek ver- ledc kee•· ge~lnyf het was die plans w~t brocr PiN en ck op demokratiese wyse he~tuur hel, \'innig op pad om h:\llkrol ll' r;tak en hv en ek om ewio-c

\')':lnde te word. So gaan diL o:>k m~t ons lancl. 'n G rool ,·erandcrin« is noodsanklik, m:lnr \'OOrclac ous "'nou tla:nd ie \'Cr:t ndering tewecgbring, kom ons probeer nos .gcnmaa! die Oll metode om t:aardie verandering mee te beweri;- steJtig. Ous grwn nic 'n wapon weg- Aooi :;obnk OilS hom nog Jmn gcbruik nic.

T\om, OilS tweo gaan ons vir die

• •olgendc ,·crkicsi ng a an meld ns or<Ya-

ni~cerd~rs van ParLy A. ·Sy begins~ls

en h<'le1d lyk good. IIy wil ook OilS rolk ophof, Jlf'f, soos jy en ek heoog.

.1\::>m on.s organiscer sn:un in hiCJ·die

lnc~nfdcllng. Laat ons nou cers die kiescl·RiyRic• nagaan. Daar is 7,000 kic:;crs in die afdeling. Volgens die l~·R(<' v:1u ons P:Hly hehoort 3,000 Yan ]mile aan on,., Pany. Dii is nHmse wat dil' bi·kering nie norlig hct nic, en op lulllc kan OilS staat maak. Ek l1et af- sio·iftt• \'an OilS tceustanders se party- ly~tc, en da:t1Tolgens is claar ook omtrent :1,000 kie:,ers wat ann PartY D b~hoon. Ons is dus tn:~mlik gclykop lucr wat lecle betrcf, sodat dit. 'n kwaai .;tryd ;.al afgee.

Jy ~tel 1·oor dal ons moet probecr om \':111 daanlie :3,000 1~-manne to be- kcer tol ons party se standpunt?

Ou vricnd, sal jy in hie~die verk:e- sing teen jou party stem? l\immer as tc nooiL ,so jy? J·y sal nie jou part.y in die sLeek laat en verra;Hl pleeg teen- cor hom nie l' Rk wan rclcer jou begin~ch·:1bLhcid. 'n :Boer is 'n fnan w:1t uic mnldik !;waai nic. I\s jy weier om jon pnrt.y in die stock ~c lnat, toon jy lll:t:t r ucL da:1 rclcur dab jy 'n roglc Uoer is.

001( Ji,U'LLE !

iVI aar my vriend, die mcnse daar oor-

knnt in Party 8 is ook Bocr·e, al staan hul gedagtes nou so 'n bietjie verkeerde kant toe, Net so min as wat jy en ck bereid is 0111 ons partY, in die steek t~ laat, net so min gaan hulle dit doen.

Dit is asem mors om met hul!e te gaan stry. Hoeveel B-n:anne het jy al ooit bckcer? J y hot tal!e van hulle al kwaad gemaak, maar nog 1:ie een be- keer nie. 'n Boer bly 'n Boe; en hy hou waar lly het.

Kom, ons prohcer liewcr die ander dui:;elld wa( aan geeu ,·an die t\Yee part.):c hchoot·l nie. )fi,kicn gaan .dit m:1kiJk<>r om hulle oor le haal. )l:1.nr kom on~> k.1·k eers wio hullc is. )[et uitsollderin~ vnn die paar onderwyscrs en pogkantoor-amplen:1.re wat bolet is 01.n rt:ln politick dec! to ncem, !s hulle clle mense wat geen belang in politick stel nie. Oaarom behoort hulie aan seen party nie. H ullc is die mense wat nie vader!andsliefdc hct nie, wat nie be!tommerd is oor die we!vaart van die volk nie, maar wat bereid is om te stem vi1· <lie kandidaat wat vir hulle die mooiste beloftes maak. Hulle is die monse wat altycl ann die went{ant wil wees. Waar daar wins te haal is, sal jy hulle kry, manr waar daar g.~

offer m'!>et word, ma!{Cer hune. ,\s ons hull~ slcmme wil

he,

sal ons hulle 11og moct a an r Y na die stem bus. Van- Rolf ~al hulle "nie gnan nic, want hulle h~t gecn helang~telling of Jicfdo vir

d~e :.aak nic.

Y rieml, 11011 :-.k rik ek Yir h ierdie mc·u,e. A, lnlllc <I au geNt he lang stl'l iu land- en ''olhake nie, sai ons hul!e mos nooit wen m:~t ons p~agtige beginsels en ideaJe nie! ~~~ wat meer :ib,

on~ mag miskicn uog \'ir hulle die mooi tliuge ,·an 'lie lowe voorhou wna1-van hulk> nik,; \'CI':,(aan nic, maar Party

n

k:lll hnllc dalk iets gee waarin hulle gt'Oter bclang stcl. by \'OOrbeelcl kom- hersc of !>koenc. Ons sal ook maar in hul taal moct praat. Ons sal nie ka:'l praat van 'n republie~< nie, want dan Sltrik hulle. Ons sal nic kan praat van die (;Olldstandaarcl nie, want ,daar- van het hulle seen begrip nie. Ons sal nic hul harte ~~an weelt maak oor die armblankevraagstult nie, want hulle gee nie om vir ons bleed nie. Ons

sal

hulle nio kan oorreed met skri!<beelde van gemengclc htJWCiil1e en twmlilunis·

me nie, want hulle gee nic om nie. Baie van hulle is selfs mense wat hierdie dinge voorstaan. Dus, pasop 1 Nie hicroor praat met hulle nie, dan stem hulle vir die ander party!

BENOUD

:My vricnd, <>k word nou henoud.

\Y eeL jy meL wie Oil'S hier to them hol?

Ol\8 Jml' 'rF. D01•:N 1\IE'I' DJ ~J MEN- . E WAT Dm Bft:I,HJD V1\N DlE LAND BT<:PAA L. OXS 111~1' 'J'R DOEN

:\ rr•:T Dll•:

JUW'I'lm-; OOR DIE; Wl~L RN W l~l•i VAN ONS YOLK ! Wnnf; kyle, dis hulle wat die deurslag in die ver~dcsing gaan gee . Dis is na hulle sm<:~ak wat die beleid gevot·m moet word t·2n einde hul stem·

me to. trCk. Nio ons :~,000 leclo of J>arLy 13 so 3,000 !cdc g:1au dio dcur- slag gee nic, .maar da:nciic pnl'!y gnan ,,·en wnt cla:wm f;lnrtg om die' stNJIJ van hiercliG loslopcrs, hiorclio f re>ln·oCis, to bcmaglig! Eu hoc gaa n 0::\S di1. he- mag!ig? Ons mel ons mooi ideale ,·an n yhcicl en mocdt'r!aal ~ Da:u bly ,·ir oil;; nik..; andcrs oor as om ook 'maar hul tan] tc }>1':lfll nie.

En watter taat dink iY verstaan hulle die beste? Vaderlandsliefde hot hulls nie, volksliefde besit hulle nie en van ekonomiese vraagstakke wect hullc niks. Maar hulle kan darem onderskei

tusset~ wit klci en swart modder. Ons sal onssclf moet wit smeer soos engel·

tjies en ons sal ons broers in Party B moet swat·t smeer soos duiwels. Dis al kans. Di~ wrc<'d om da:naau to dink ma:lr dis al kan" om (<:' wen. En al~

~een denr lc wt'n by (lie stt•Jnbt~s, kan JY 011 ck v11· ons YOlk en h11ul icls ^YCr- rig. Ons sal mnar ons oi:> moot Loc- maak. Die· sLryd sal hil tcr wcos teen ons hroc1·s, on vri<'ncl, wnnv hullo is bloecl van ons h]O(·d. Vir hnllo en ons wag rhar clicsolfdc lo<'k·omx of dit son- skyn gnan wces of \'Crclmltking, mnal' ons sal hullo moct, swa1·L smcer voor clio klomp \'I'Ccmrlolin<Yc om die oar- winning to kan l>chaal, ~·n hulle vir ons.

Die o:>rwinning hcha;ll? Ons? Teen watter prys gaan ons wen'? Die vritlnd·

skap van ons brocrs, die eenheid van ons vo!k en die ocr van ons naam, ou vriend, dit is die prys wat jy en ek bereid moft wees om vir ons oorwinning te betaaJ.

Ek se OilS oorwinuinp;? Vir hoe lank gaan ons ann bewincl hi'" a~ om; met behulp ,·an hicrdic l>kuiu·l en polilieke trek,·oel;, die oorwinning; h<'hnal? oor vyf jaar gaan hulle ons v•ecr oordeeJ.

-Oor vyf jaar sit hicrdie resters weer oor ons volk- hierdie Skuim wat geen pclitieke oordeel het nio, dill strompe- Jcnde dronkaard, die lastercndc skollie en die stot t·eren!le idioot wat die presta· sic bchaai hcl om 21 jaar out! te word en daarom as regter oor •n vol!< so wei en we.c !{an sit! Ons is in lwllo mng on vnencl, ons ·sal maar na hnllo PJ1)C u)oeL d;ws selfs al regecr ons. Ons sal maar mocL stilsit on niksdoc·n nio hierdie vyf janr wat voorle. Vit· ons ge-

!.roue letle sal om; moci. ''crcluiclelik da~ die I yd nop: nio ryp is nic. .Jy eu ek siL in 'n wng-cn-hiN.iiehos vcrstrik.

St.ilsiL i;; a! k:,.,.,s. l~n as P:HI y B se menso nan bcwind kom, ook lmllo sal maa:r niks knn ni!.rig nic. Hulle sal ook maar so min aaus!ool as moonUik moci gee a:~n die ,rt,glers ,·an ons ,·olk" om ,·olgcnde vt'rkiesing n.,og hul stcun te behou.

Vriend, ek katl nou verstaan waarom ons va1;dag 'n halfmiljoen meer arm mense het as tien jaar gelede. Ek begin insien waarom ons klsurvraagstuk nog nie opgelos is nie en waarom ge- mengde huwelike nog toegelaat worq ondan11s 00111 Piet Grobler se voorstel in 1911 0111 dit te bslct.

.HOLPRENT OESlEL

. Hoofgcnl. Henri Blcglkamp bcrig dat cl1e rolprenL .,Die Ontw:~aklo Afrika·

ncrdom '' op 22 i\y)ril p:rooL ht•langslel- lmg to Hoos-Scnokal in clio lacvelcl gowek l10t. :7\lonso ht'~ oral v;l!lc(aau me!. osscwn~l.lS d:1arhc('n goga:m, en cl~ vol gclMlJdc wncliS ho~ opgedoag.

D1c mons? hoL die- pront hcsondot go-

mot en 1s vol gccsdrif en bcsicling dnar wog.

(3)

DIE O.B., WOEl\SDAG, 21 JU. T IE 194

¹

1

O.B. se Lew ensopvatting is

Va n die Onbe voorreq ....,. tes

Die

/

Stad en Platte/and Gaan Saam Veg

Oeur middel van die Ossewabranctwag hct ons onder clio diepste indrull gekom van die wl)r!dikhoid van die Afrikanerdom en dat die volk, as dio same·

vatting van ons geskiedenis en tradisies, nic deelbaar is nie, hct genl. F, D.

du Toit van Zyl, waarnemcndc Adjunll·K.G., verlede Dondcrdagaancl op 'n vergaderin;; te Bellville gese.

Die ven1oling wat. char bcstaan Las- sou lede van diCl Yolk is icl s wat kun~-

11Htlig bewcrhlollig is <'II nan die gong

~l'hou word dcur groeperinge in afsou- dorlike part~·e wat met mekaar wcd- ywer. In die O:ssewabraudwag het clio volk die we~ gc\'iud waardcnr hy ncL

~o 'n politil'k<', ckonomirsc en mr.at- skaplike eeuhoid kan word as wat hy 'n ~oskiedkunclige, nallmrlike en gco- grafiese ccnlwid is. Die uitiCwins van hicrdie natuurlike ccnhcid was nie moontlik binne die ou dCillOkratieso bcdeling nie. omdat dit die volk nood·

wendig verdeel het. Die ou bedelinl!;

hot l>erus op die O)l\':ttting: dat aile t•nkelinge gdyk11aardi~ is. ::\Ioar rlit is 'n \·also opvn.tling. ,\ llo men so is nic gelykwaardig nio. Rommigo is

fluk~er, slimm(\r of m<'Or ondernemcn<l

a~ lml medcm~nse. en wanneer jy han·

del asof alma) eners i;,, sak die swakkt•·

t·c~ tloodwl'tulig uit. Die demckrasiO hot dan ool< in tluie gestort omoat hy op hiertlie valse grondslag bCrus. Op grond Yrtn die p:lybl'anrdighcidsbcl!;iH·

,..eJ is daar haas geen bcpNkings gestt•l

op rliegcne wat soms lml mecrdere YCt'·

:-.land en cnC'rgic -maat· gewoonlik

hnl groter f!:C'Siopc>uhcid f!:Obrnik hcL om hnl DlNlclllcns to! hnl cic voordc:<,ol ui• te buit 11ic. In die praktyk het di!

daarop neergcitom dat <lie groot volks·

massa al die nadeel moes ontvang ter·

wyl al die voordeel in die skoot van 'n klein getal beland het. Om homs<1lf dnn tc hamlhaaf ;,org dia uitbuitc1·

altvcl dat In· die stem hct Yan een of alHlcr politi~kc-party en sy gedienstigc

]>or~ w:tt die \'olk~massa stt:; met dit

~!'dagi.o do,t die volk c1arcm die ](taste SC',:(gonsJ,ap h!lt. wat hy b~· die stcmbus hC'Ot:'fen.

NUWE GEDAGTE

.\s ge\'olg van clio uithuiling \·an diC' vol]tsmassa, hot loest:JrHio ~o treuri~

g:Qword dat 'n reoksio mot•s kom. Hior·

tli(• rcahic l~et in ons l~·d ontwikkcl tot ·u gewclclip:c rewolusi<'. Uitgangs·

punt van hicrdie rewolusie is dat aile individue tog nie gelykwaardig is nie, mnar dat hulle in ell< gcval almal lecle is van 'n voll<; dat die volk se belansc al tyd groter is as die van die enkcling;

en dat die volksbelang aileen op sy bestc gedien 11an word as die oelange van die grool volksmass<~ nie ondcrse·

sldk gemaak word aan r!ie bCiange van uitgesoekte gr'Ocpe nie. Om uih·oerin~

le ~>co aan hiPrdie \'Ctlange hct die Oss;wabrandwa~ lor l>tand p:ekom as 'n volk~hewcging gogroud op die uasion<t·

lismo Y:tn dit• volk on sy natuurlikc ccnbcid, in diroklc tecs!C'lling met die vohk,·orclelC'ndo partyslclsel wat uil- uuttiucr en cllcnde nic kon vcrhoed nie.

bear die \'Oik as 'n ondcelharc cenhcid Lo aanYaar en clio lotsbN;lomming van die volk .-as lC' koppel aan die bcslcrn- ming van olko ondordccl van die volk, du~ ook die min~be\·oorregto slandc.

word die nasioualc \·olksbcweging ook 'n ~osialistios(\ boweging. ~a,ionalismo k~n nooit gl'skci word nn ware nal!iO·

n;1lisme nic.

))it spreC'k dan ook Yansolf dat die idcolorriel'e ~~ 1·ewc Y:m die ware Yolks- b()\\'C'ri'ncr nooil \'Olkomt• k~n wees in- rlien ili(nie 'u wcerspieeling is ,·au dit•

\'Crlanges, bolioofLcs en id(\alismc vall die volk as :;::C'hccl nic. A 11ermi ns l1an

•n

vol!<sbeweging daarop roem dat hy nasionaal is inclien in sy ideologic ui ling gegce word slegs ann die asp ira·

sics van hoer en gelukldgcr stande van die volk. Die volksbeweging kan aileen nasionaal wces indi2n dit sroei uit die lcwensbesllouing van die minderbevoor·

regte dele van die voll1 en uiting gee ann die bchoctres

en

verlangcs va.n daardie nrool VOitlSil!assa. -;\Jnar a] lS

tlio icleo~gic~(; iuhoud van die volks·

howco-ing di(• Y:tn die mindcrbovoo~·

rcgte"klassc thu\ shtit. dil llogt:lll~ llll' die kleiuor \·olksgroep \\'al meer bevoo~·

re~ is \tit niC'. Dis tc ~o waar daanltc

doel \'an rlie volk wr.arlik nasi-onaal is, want orn oprcg nal\ionnal to wt•os be- token om diens tc clocu ann die hC'Iange

\'fill die volk \·n.n clio toekom,, Oaar- die belan~o is so nou \'Crbondo nan die belange \'ttrl die minde1·gegoedo s(andc van die volk Yan vandag dnt, die bc- voorrcgto nasiona:Jh·oclcnde vo]k~gc·

noot sy lot moct inworp met die \'au clio minderbe\·oorrcglt•. Hy mocL dus sosialislies wecs, indien nasionaal.

\Va:tr die bosittcucle sy Jot inwcrp met di6 van dio- nie-besittendc volks·

dee! bC'lt'l;:on dit glad nio daL h~· van sy besiltin{! betX>Of word nie. Hy sal nog :~lfyd \·oordecl trek inso\·Crre ~y voor~prong gcbns<'l'r is op mLN<lere hekwa~imhcicl, cnor~ic on toi'~C\I'yde diens. A I wat van hom verlang word is dat sy inisiatief en bekwaamheitl 00!1

tot voortleel van die volll as geheel sal strek; of minstens dat sy tnlcnte nie misbruill sal word tot nadeel van sy volilsgcnot.e nie.

ARBEI 0 ERS

Die .\frikancn·olk is ,·andag hoof-

~aaklik 'n \'Olk ,·:tn arbeiders. Oie Q,.

.scwal>r:liHlwag beslnan dan ook hoof- sa:Jklik uiL diegcne waL clke cln~ moeL worstcl vir 'n beslann. Dit is dus van·

selfsprekand dal hy hom moet tocspils op die workers omdat hy wa:lrlilt 'n volksbeweging is. OiL sal dan ook die arboidcnr]t• k\as \I'C'es WaC die dlllll'<>Jag ):!;:lUll ~C(' iII die 1'0\\'0iliSiO. l)ic i\ f rika- nor·arbeidor is mcesnl in ons groot steele g<'lwnsenlreor. Tn die \'Crlede hcl daar 'n ueiging bestaan om die stedo en plattela ncl ^\':ttlmekaar ll• ~kei,

en plnt!t,lander" het in die; vorlcclo uit onkunde clikwels dio arbeiclcrs iu hul strvcl om beslaan hcveg. DanllSY die Ossewabrandwag kan die hele volll tans saamskallel as arbeidcnde gcmeenskap en' sal hicrdic ding nooit weer hcrhaal word nic. Die hele volk staan vanc.!aS dour micldcl van die OssewabrancJwag agter die arbeider, en die arbcicler staan binne die volksgeledere. As ge·

voig hiervan verenig die osscwabrand·

wag in die strycl kro:~gte wat clic nasio·

na\e oorwinning- vccl gouer moonllik gaan maak. Dit ~aan 'n onkccrbare krag word. Die En~el~:,prekende Afri- kauet· wic sc lcwonshehoefto oorc!'n·

stem met die van rlic arbeidendo ~\fr:

k:tllCITOik, veel mccr as met, d i6 vau sy oorsC's(' stamgcnoot, sal me<'gosleur word. Daarom JHO('.l elkc llmnrlwng in ,..\' work en oral waar h~ kom llli:L an·

tlcr \'Oiks~cnole, ook 1.-:ngels~prck•·mle~, gescls ^(Illltullc daarop wys dat lUll ba.

lanae tlio bcstc bch:ulig S<11 wccs in 'n gesag~laat wat ook ingorig is om die belang;o to bcskenn van dio groot ar·

beidcndc \'Olksma~~ll. Die o~scwa

brandwng word aangcntur ckur die herontclokkin"' van c1ic siel wal. claar is in hontlcrdc ~1uiscndo ,•erarmtlc volks- genote, mot. ,·erlango na 'n mel'>' mons·

waardigC> hc:,laan, mt:'L sorg YCr\·ul oor clio tookom:; Yan hul :;krnah·cr,.orgde kroos on mot· clicsolfdc bcl1ocftos wat elkecn Yan onsthoL. Voordat clio <lac- raad vir al dier volksgonote aanbreek, sal dio Ossewabrandwag die s(,ryd nic gewonnc g:ee nie.

Genl. Van Zyl hot by clio aat\\'ang

van S,\' loespraak die Q.ll.-w::tg gduk·

gowons en geso daL hicr 'n gclN'nlltctd

<>'ebied word vir jon(!;mrwsc om hul volk

~kricf tc dicn. l~onmanl in die gc~ag·

slaat ~al hi01·clie jong;m:~une 'n bel:~ng

rike pkk in dion~ van hul YOlk hcklce.

Die "''r~aclerinp; il-i gelci dour waar- ncmcnd<l komdL. H. 1•'. D. van Niekcrk, en is met "'Cbccl g;eopen d<mr 11111r. P. J. )Jcxcr. Genl. E. G. de \". HctiC'f het die· "Pl't'kct· verwelkom en ook 'n hood·

::.Imp van die gencra:1h;lmp aan die .\d- jnnk-JCG. r<cnl. ,J. 1\. Rmil11, nan gcnl.

Van Zvl ~~rbandig, w:~~trin tlic g:ene- r;~ah,ll:\p ~T respck cu licfdc .vir clio .\.K.O. bcluig ou hotn 'n <:poed1gc hcr- :stel locwC'ns.

A.N.S. SE STUDENTE- WE. RKERSKONGRES

'n Gebeurtcnis \l'a~ nniek is in die

gc~kicclonis Y:tll Afrikaansc stuclcntc- or~anisnsie vind nmaf 3 6 .)nlic plans n·m1ncer die ,\frikaans-Na!\ionalo Lu- clentcbond sy l•:lfdc Jaarliksc Ko11gres in .Jobanne»burf.!: byeenroC'p in die vorm Yan 'n Sltldcntc-\Vcrkorskongrcs. Daar wil die A.K.S. moL die workcrsgemcen- slmp Yan Joh:mnesburg op heel prak- libc• wvse nouer konlak maak. om sa:un met hullt• die str\'Cl teen die kom- lll1111isme en vir Aft:ilmncr-sosialismo voort to scL.

Hooffignro wat die bcsprokiugs sal in lei is: dr. 8. P. van dor "Tal~, clio

\'Oornanstannclo Afrikaan~c- Icier op n.rbcidsgebicd in Johannesburg; mnr.

l3on Schoeman, 'n ancler hokcnde dcs- Jwndige op clio gobied vau arbeidsn.ke;

dr. J.'}rika 'l'hOliOll, van clio UnivcrsiLeiL vau Stdlenbosch: on mnr. \V. R. Laub-

~chor, Stafhoof \'an die ~\rboidslaer.

'n Baie belangriko dec\ \':tn die vcr- riQlingo word ~~,Jcwer in clio \'Ol'll1 Yan i.ot'sprake dour 'n hole aan{ul worker:;

~elf, -.:ortconwoordigendo clio vorsktl·

Iondo bedrywc. So_os gcbruiklik sal die l<:rcpresident \'Uil dio A.:\ . .'., dr. Hans

\':1.11 Rensburg, die slniting~rcclc wanr- ncem.

Rnam met hicrdie wcrksaamhede word daa1· vir die kongrcsgan~ers ook arlwidsdiens gcrciH en vorsktie besoek<' ann myne, fabriekc eu wcrkcrsgcmcen·

slo1ppo. .

Dio A.N.S. hol in dtc :tfgrlopo J:HO

rC'cds vcel l>y~cdr:t tot diC' outwikkc- ling \'nn die ideo \·:tn 'n Afrikaans<>

volkstnat waarin die werkor tot

ss

^reg

sal kom binnC' die gebeel \':Ill die \'Oiks·

Jpwr. Ro het die ,·origc Kougros ge- sl:lan iu die t,okru v:tn arbC'id as volks- f1it•ns. 1:-1 icrclio kccr nccm die verrig·

tings meer a!: lc\·ore 'n ])r:lkliese vorm aau. en veel word \·erw~g <laan·an.

G. ENLE. OU TOJT OP OUDTSIIOO !~ N

Die Oudbhoorn-kommando hot op Salordag. 3 .Junic, die \'OOrreg gehad om clio IIoof~·1·ou van Gchied A, gonle.

mo,·.

J.

R. clu 'l'oit, tc onLvang. Dto midda<• hot sy die nicndskapsentrum gcopc1~ en diC: ltonimando gclukgewens met die \'OOrnitj:!:ang. .

C:cr1urenclo die aand is 'n vcrgadenng ..,chou waar genic. Du 'l'oit en komdL.

J.

lla'lk as sprekors opgoLrcc he!;. l)iL is meL gcbcd gcopen en clio sprekors is deur hoofgcnl. Jurgens Rchoeman

\'Crll'clkom. Genic. Dn 'l'oit hct o.a.

die "o\·aar Y:m voJC1celdhcicl boklemtoon w:1tas go\·ol~ vnn clio huidigc .sLcl~cl nic net tot die politick bcpork tS me, maa1· ook dcnrdring tot clio gesinslewo.

1 fiNdic \·erdecldheid kan sleg<; deur 'n

\' olk:,bewo"'i ng soos diO' Os,.,C\\'abrand- wag becindip; worcl \nLC clio l~ol()J volk in 'n ccnhoid wil s;~am \'alr (Ill dte parLy·

sl<'l scl \'erl>an.

Die crcw:tg hot 'n flinko indruk gemaak.-(lnghluur.)

W. V 0! G T ( Eicns .) P pk

Fabriknnte <an

Kelder· en Besprociings- masjinerie.

Bus 10, HUGENOO'r. K.T

O UDTS H OOR IV '

•;;:.; Gl!OOT GESA.M'EN'rLlliE

TEl'\TOONSTELLING

van

S [( 1 L D E R l' E

dcm

PETRUS VAN EMMENIS

en

JOHANNA

('Jwcc }\m1,tcnnars Y:n• J\aal•~tad) ln die

Tcmphws-Sa:.l, Oudtshoorn VRYDAG 23 JUNIE tot

SA TERDAG 1 JULIE 1944.

!)finl" i-'0.1 OOIC '11 hcJC j>aal" Wfll'kC '\"~H ll ''h' QnlgCWIII~ t:Jl <l~q) WCC")!

)lnt·. vau l•:nuncnl-. js oolc -IJrt'(l'l\1 om 'u SI{Jl ...

llcr~r v:an II 1\lQOi pf;tHCJ t~· ~lcilder.

L,\\', - l)l() tentoo<"lc!llnf\' ,·nl '"""' md dll·

S.a.O.U.·l\on~:rcs \\'1\t Ill Oudtslu>ont gcbou ':ll n·ord.

DRIE

BETSJOEANALAND ! !

(VRYBURG)

Oire;,teuro: Se.natoT I ll.."luberdtefntcr en

,\ . c.

^du^l'lcast..

PLASE ! ERWE! ! HUlSE!!!

GELD!!!

WI! u • n plaas of hu!s koop or verkoop, huur or verhuur? raadplecl> d!e ou nr:T JQ};I\NA r,.\1;T) (\'lt¥13URG> STOCrt

FAlliS CEffiND:S.) J.IPK., 40 ^(a) •lu l'lcssls Ocbouc, :'llarl.slrnn t.

l?osiJus: 1":0 - Tel;:.: ,Fairngent."

V R l : ' l l U i t G.

OlE KOCK S E GARAGES

Foon liO Voor1 re!,kerst rtL.."lt,

l"oon 10 IJcrPtord•trnut,

MIOOELBURG,

TrnnsV!\lll.

GROBLERSDAL,

Tl'a.n&vf\n.l.

Eionaar: 0. D. DE KOCK

&gento '1r Pontine en G.)f. Yregmotou

TOT U DIENS!

V.M.K. AANBEVEEL.

R~ARKAG ENISKAP

VROEE PI!ORE-MARK

KAA PSTAD

Q

BE"(ALING G£SI<IED OtlMIODEL·

ll~, WEEKLIKS, MAANDELil{S OF SOOS VERLANG.

0

llt:ST£ lO::ERSI:NOE l'l!Y 'E.

0

li:lffNNAA R & VAN SCHOOR

Eienaar: GUSTAV RETIEF.

TeJefoon 1·0?11,

Onders t eun ons Blad deur ons Advertcerd crs tc steun.

AAJVD AG r r

l~XCELSlOR

WYNE verowcr 3 silwe r bcke rs en verskeie eerstc p1·yse op Paal'l Wyn·

ICHLOOH::;lelliug

19<1•3.

Beste! direk van Produseerdcr

JOHN SCHOElUAN,

,EXCELSIOR"

VLAKTEPLAATS-STASIE, K.P.

l"'~l' l•t•r

J3ottet (lelllt><:

Spesiaal

..

2/3 lOt-

Rooi Jeripiko .. 1/9 8/- Wit Jeripiko .. 1/9 8/-

Malmsey

.. . .

W9

8 t-

Soet Muskadel - rooi 1/8 776 Soet Muska del wit 1/8 7/6

Soet Port 1/8 7/6

Port 1/6 7/-

Pontak 1/6 7/-

Worcester Hock 1/6 7/-

Spesialc Sjerrie 1/6 7/-

Sjerrie ..

..

1/5 6/6

Moskonfyt 1/6 6/6

Voeg by

5 / -

vir Kissie en Bottels en 20/- vir Vaatjie, wat vergoed sal word by tcrugscnding spoorvrag be- taald.

L.\V. - Wyn word aileen in Kis- sies van 12 groot bottels of Vaatjies van 5 gell. en mecr verkoop.

T~rmc: K.M.B. plus trcingcld na sylyne of K.B.A. plus treinkommissie v.o.s. Vlakteplaats-stasie.

(4)

VIER

Dill O.B., WOENS'DAG, 21 JUNTE '4tl

R e 'fft l (!) i Ull$ll ~

K e u se

'n :\Iens sit. nie 'n nun-c lap op 'n ou kleed nie. Dit maak net nop: 'n groter skeur. Ilicrdic Bybclsc waar- heid is so 'n ,-ansclfsprckcndhcid dat mens wrhaas is dnt daar nop: rncnsc is wa"t dit nie kan insicn so,·or <lit ons politieke lewc betrcf nio. Dnar is nog Afrikaners wat mcen dat hullo in hicrdie tyd YaU re,·olusion6ro storms simi- ling sal viud bimw die vorslclo w;1ndo van 'u on-on afgC'lCI'fdc st(llscl. AI wat nodig is, &o wnan hullo, is om so 'n bi!l'Ljio opkuap\l·crk :'\an die ou st.cl- sel te doon. En dnn wol'd dr~ar OQk

nog gediuk dnt daar op die oomblik 'n stryd om mag aan clio gang is Lussc:n 'n aaubl politieko partyo, Wllarondor die Ossewabrandw:1g ook gct.cl word as 'n sogenanmdc ,Van H.onsburgp:nt.y". Dit i~ dan einllik 'n mcdccliuging ins- sen vie1·, se~ of negc poliLicko parLyc, olkeen mot sy cio ]('icr en progmrnme- tjie van begiuscl:'\ om die mcMderheid- stem van die Suid-Afriknansc kic~er;;

so 'n tradisiouc!(;) partyspclctjiC' waar- nan o.us al gcwoon gernak hcL.

w·at 'n skokkl'ncle oulnugtcri•l~ wag hierdie moose nic! llullo s:~l nog nMdsaam bosig woos moL hul bpwcrk wanneer hulle i.ot die late wel'!dikhcid geroep sal word clcnr die kn:11lc ,.:111 agterkopskote In Rusland hot hierdie selfde blindheid gehecrs, vera! by die ctestydse Ortodckso Kerk. So word vertel hoe die hoogstc J(cr·klikc vcrga- dering in 1917· juis in sitting was en twee dac Jan!( boraadslaag hct of die koord van 'n sekerc kcrklikc klecd wit dan of dit liewcr geal snl wces. En onderwyl hullc so beramlslaag het, hct die Rooi Revolusio sy bloecligc slagoffers in Moslwu sc stratc ingesamel.

En cln:trdie hernadsl:lgcudo korkm:lllnO het kor{, daanm golccnlhcid gehad om h11l besprckil1g in dio con of amlor Ri- bei·ieRo dwangkamp \'OOrt Lo sit, ·in 'n atmosfcor wat hcohn\t. \'Or!;ldl hcl, vnn a1C' loue koestcriug van St'l ft.ovrcdcn- heid wat hulle ceno la11k gc~maak hct.

Dit .is vandag nic mccr •n kw~ssie

van wie moet die land regeer nic - hierdic of daar!lie party nic, ma;w hoe gaan die revolusie lyl( wat die 011 uit- gediende or'de gaan omverwerp. Gaan dit die gcwetcnlosc hor·des van MosltOll weas wat deur jare van opstoldng drcnk

gemaa~{ is met haat vir allcs wat die Christalikc beskawins opselewer het, of gaan !lit •n revoiusie wces waarin die nasionale en Christclike beginsels behoue gaan bly? Dit is die orwerbid- delikc keu~e wat hom Y:lndng opdring aan elke denkondo mens. NeL cliO' blin- cles \Yat met gesloto oo v11sklem nan 'n ondergaando orde wna~·nan lmllo nio. t~iL redelike nic, maar til~ \'also tradtsH~

oorwogings bly vasklccf, sal nog mc?n dat die strycl eintlik Lusst'n Sy l\faJO- stcit so H.egering, Sy l\rajesici~ so Op- posisie, clio ,Van J~onsb,urgpnrL~·". on besmoonilik ook tho h.omnHllllSLteso Party heslis moot word. Die kommu- niste is ook ma:ll' 'n pM·Ly, so moen hulle on hullo sal tog llOOi~ die mccr- Ciorh~id by die slcmbus bel1aal nio.

Laat hicrdie mensc aan Rusland en Spanje vra en laat hulle nou a::~n ItaliC en ,bavryde" Franllrylt vra of die

!tommunisme met sy agterkop·sltotc maar net 'n mededingcr is in die vyf- jaarlikse spelletjie om besit v~n di: pa~

lcmenter.e kussings, en of dtt ntc dre

<>rootste revolusionere skrikbcwind is

~at die wereld nog ooit gcken het nie.

Ilierdie aanfitOrmondc wcrcldrO\'Olu-

!<ie wie se \'oehal reeds op Suid-Afri- kaan~e bodcm :tl h:Hdcr cn harder dreun, moet glo gekecr word dour die koukus-besluit \':tn clie t>Cn of :mdcr politiekc party \\'a l toe,·n lli~ cli.c mecr- dcrhoic1 in die parlemcnl sal tu!mnak!

H ierdie mense beset nie dat die kom·

munisme besig is om sy rekrute by dill duisendc te werf - nie aan die hand van ki-escrslyste nic, maar in die

a!-

gcleii naturellegebiedc w::~ar nos noott

•n stembus gesien is nio.

Die ~al'lcmentoro :-;lelscl hot g<'fual en sy Jaast.c ka11s om hom v<>or die ?li ,·an tiendnisondo honp;c1·lydcndcs '1n ons land enigsins i.e hcri>Lcl, hcL ycr- lorc gcgaan by eli? .ion~st.? sitLing too die Yolk met vyfrnr)JOOn leo woonle go-

DIE O.B., WOENSDAG, 21 JUNIE 1944.

Nuw e Ve rrassings e n Verwarrin gs

(OEUR PROF. J. A. W liD.)

Geallieordes sc nuusdicns h:t.io gchoim, sinnig oor die llllwe wapcn. })it is ver- klaarbaar en 'n mens sal meL \'OOrba- rige ge,·olgtrekking:s \'Or:;igtig moet woes. Kt:we wapeus en nuwc tecnw:t- pens is nie onbckcnd nio. 'n l\uwe wapen soos die lcnk wa& ogler in die laastc oorlog taamlik effekt.ief. Dit is bekcnd dat Suid-Rngelnud en die I.on- dense area.. met diC' oog op die inval.

,·nndag baie belnngrikc gcbicd is. Die sukscs yan die nuwe wapcn sal baic claan-an afbang hoe \'CCI spook\'lieg- tuie dio Duitsers tot hul besldkldng het en of lurllc d<~e annccn bclangriko dolo 1·an Brittanjc in 'n voorldurcndo too- stand van lugnlarm kan hou. In vor- band mot clio nuwc wapon sal 'n morts YOorlopig manr moet, ,,wn~ en sicn". JToewcl die huidigo wercldbrnnclreeds

byna vyf jaar O\IU is, he& dit nog nic to oud g0\\'01'(1 om nuwe \'Cl'l':lssings en

\'Cl'\mnings tc !ewer nie. Een \':lll die jong.>le hien·au is die oombliklike hou- ding v:111 die volke in J£m'opa tcenoor die besettcnde Duitsers en die i 11\·al- lcnde A ngel-Saksers.

Die im·al in Kormanclie is uog maar v:1rs en het sedert die landing nog niks se.ns:lsicwekkcnd wt stand gebring nie.

Die imal is egter om! gcnoeg om in die besette Europa, en \'Cl'rtl in Frank- )·~·k, 'n storm ntn saboi.asic en opsi.am!

teen die Duitsers te !ant. woed. Ilct;

clio wereld dan nic ja:l.l'-uit en jaar-in uit \Vasbington en J.-onclen \'Cl'J1Cem dat. die volkc in die bcseLlo Ji)uropa ongcduldig op die uur van lwl hoay- ding wag nic? Ilct ons uiL tlicseldl'e·

bronne dan nie herhaalclelik vcrnecm hoe l•'r:mse, Jf.ollandcrs, Belgo, Pol(•, Norc, Delle en Ealkanvolkc die bc~oL

touclc DuiLsors in die rug sal sleek so- cll·a d ic im·al van die .A ngel-Sak~ers plnas\·incl nie? \Vas clit dnn ook nic rcdelik om to vorwag daL die v:1n na- ture opgewonde Franse volk, met. sy ecuc-lange tradisie \";111 Duits-.l!'raosc:

vyandskap, weoreens, soo<> dikwcls in die \'Crlede, onh-]ambnnr snl word nie en die bescttende Duitser:; uit hul \':1-

dcrlancl help verjaag nie ~

'rot cltts,·cr hot . daa r nog uiks Ya n hierdic anrd I>lnasgC\·ind nie. Ons Yer- neem iniecndecl uit Genllicerde bronuc d:tL die )!'ransc in die ,henyde" kus- gebied apaties ieenoor hul .. ben ycler,'' slaan, dat Fr:msc \-rouens op die 13rits- J\merikaanso trocpe skict en d:n Hussc, Pole on 1'sjcggo ann die Duitsc kant in Frankryk vcg. DiL lyk dus of clio J!)uropesc \'!l'rwelkoming ann die Angel- ' aksiese ,bcvryders" nie algemeeu i~;

1rio. Oenl. De O:ntllc wnL die knshool' in Normandie bcsook hei, hot, nio l:lng daar verloef nic en op die oomblik lyk diL w:\t die LoekomsLige ont.wikkclingc op 'die Rui·opese vastobnd ook al m:tg wccs, of die volkc van die bcsctt.Lo F.uropa nio erg geesclriHig teenoor hul ,bovrydcrs" stann nie. Dit is moon~

lik dat die gewonc Fntnsman op dte oomblik nog die YOorkcur gee aan 'u tydclikc Duitsc besetting bo 'n Ant,t'Cl-

'aksiesc inval wat Frankryk nog eons in 'n \'orwoestc oorlogst.errein, meL al '-Y nfskuwelikhede, kan omskcp. DiL is bekcnd cht die F1·ansmnn in die ,·er- ledc dio Duitser gehaat he& maar tege- h·k ook geen groo~ liefdc Yir die Angel- S:tkser gekoestet· hot nie. Die t<>ekoms sal nog !11oct bewys of die Gealli_ccrdes so besetting yan Fransc kolomcs en

\'crnl die. Geallicerdes s.c hrgaan,·alle op Frnnse swdo, 'n grondigc vcrandc- rinO' in die "'emoedst~;mming \'an die

G~Jliesc ITa;'n" aangebring het. Wnt

~:ir ^die^{Franse '}'olk geld mag ook ,·ir ander volke ,·an die besette. Europa geld.

Verwarrings en Verrassings in Ander Dele van Europa.

Verwnnings on Yonassings is ook in nncler dele v;m Europa. geon soldsnam- heid nie. Op die oomblik hot die Ttn- liaanso koning mot

s y

maarslwlk, w~t vir clio Haliaanse lmpi~nlnsie nan dto .i\n<Yci-Saksers verantwoordelik was, va1~ clio toneol verclwyn. Onder die ,bovrydc" lt:1liane speel hierclic tw.oe mannc Yandag gcen openbarc rol me.

Soongelyko verrassing.s en verwarrings viml in Snid-Sinwie, Griekeland en Polo plans. Orals hot A.ngel-Saksicse be-

''oed is in plans Yan 1net 'u daad wat die wapen nit, die kommunistc se hande kon slnan. Rn saam met die parlemcn- t~rc stelscl en alles wa~ daarmce saam- han« g:l:tn die hele bhmkc be!'kawing na d'ie ::fgrond inciien die volk nom nie betyds vercnig nic binnc daardie enig- ste buiteparlcmenterc volksbewogin;;

wat die samebal:ing sal vorm teen die aanslag van die komtmmisme. Die cni<•ste s::unoballing,

se

ons. omdal die w(ir;_ld YOOl' 'u rO\·olusie staan. on clio OssCI\'ahr:tmlwag is in ons lnnd clio cnir•sto ander J'OYOlusioncro l>owcgiug waL teen clio ou ordc aanslaan. Die vraag is net : ond.er wie se mo!tCrhouc gaan clio ou sto!scl intuimcl, onder (lie anti-nasionale en anti-Christelit(O houe van die kotmnunismc1 of onder die aan- slae van die nasionale en Christelilte Ossewabramfwag?

skcrm!ingc plek gemaak ,;r a'ncler be-

\'1'\'Clers wnt meesal die oog op )loskou

i.p . ,·.

Washington en London rig. Toe- standc onder ,ben ydes" en ,beYry- der:." in die bcsette Europa is YOOr- waar ,·erwanl.

1\ic minder \'01'\\':\rd is die ,·orhou- dings lnsscn die Angel-Saksers en hul Rns~icsc bondgcnore nic. Gedurcndc die lnasto jaro he& him·dic bondgenotc hittt>re \'Crwde teen moknar gemnak.

Dit is bckcr1d hoe l\Ioskou in die dao Ynn sy beprocwing op die <>pening van 'n t ll't'Nio f.ront in d ic Westc aangc- ching heL . Vandag sit clio .Angol-Sak-

~t·r~ in Kormnndio maar al noemens- w:tardigc bystrtnd -wnt, die Russo op cl~o oornblik tH\11 sy bondg;cno~e verloon, 1s 'n aanva! op die klein Ji'inse volk.ie.

H·oc hot clio tyc uio maar vorancler nrc! 'l'oc Hus!and Lc('u clio. cud van 1939 en die bc•gin v:tn J 9-10 Finland binnego1·al hc·L, i~> hy in clio Angol-Saksiesc wcrcld uilgckryt as 'n ,;1ggressor" ~n bet hy in Ucncofso volkobondse knnge 111 warm w:tlcr bcland. Va:ntlag word Hus- :<ic~c l'('l'OII'ering;s iu Finland in .d.ugel- 1-laksicst' re~cring;skringc yerwelkom en

tOC'"('jnig. Die }'inso diplomaLieke Yer- tN'~ II'OOl'Cligcr:; in Washington is dour die lloo»c,·cltsc regering sclfs gelns om clie Y.~.A. to verlaat.

Die Nuwe Duitse Wapen Oie jongslc ,·crrassing wa~; ,·erwar- rinu skep is :;onder l wyfel die nuwe wapcn wat. die Duifsers Leon llritl.anje gcbruik. Dic \'Crwarring best~an cla~r

in cbL clio Gc:lllicerdcs nog nrc pres1C.S wcoL wat hior·die nuwe ,,·apen werklik is nio. Dit. is bckend dat hierclio spook- vlicgtuio loodsloos is maar daar lJe- staan nO" mcningsverskil of hul!e ook molorloo; is,

o r

hull!' l':Jdiobeheord is en of hullo volg<ms die vnurpylbeginsel funksionccr. Op die oomhlik is die

V <0>0 lR lf'R. IEFJL ll JKJE

11\IE neerlike somt:rdae liJ le ver agter die bulte en die warm sonneskyn is skaars 'n belofte. Maar in huise waar vuurtjies gesellig kraak, waar vre- de en stilte enig is, is gemak geen droombeeld nie - dis werklikheid.

DIE fyncr dinge van die

!ewe word as ryke erfe- nisse deur die jare heen aan ons oorgedra, en so ook is van geslag tot gcslag al hoe meer aandag aan gerief gewy.

GERIEF en duursaamheid is kenmerkend van alle meubels deu( Excelsior Meubels Beperk ver- vaardig.

A. N. S.

STUDEN'-rJ.:.WEH KERS-

.B(ONGIU~S

Johann esburg, 3- 6 .ful;e ' 44

Alle Brandwagtc en andcr bclang- stellendes ·word hartlik uitgcnooi na die Elfdc Jaarlikse Kongrcs van die Afrikaans -Nasionale Studentebond, wat vanaf Maandag, 3 Julie, tot Dondcrdag, 6 Julie, in die Eendrag- saal, h/v. Harrison- en Jutastrate,

Johannesburg, gchou word Die Kongres neem die vorm aan van 'n STUDENTE-WERKERSKON- GRES, en word toegespreek deur vooraanstaande Afrikaanse leiers, asook dcur werkcrs uit die verskil- lende bedrywe. Die sluitingsredc word waargcneem deur die Ercpre-

sident van die A.N.S., DR. HANS VAN RENSBURG.

ONS ADVERTEERDERS ONDER-

STEUN ONS! ONDERSTEUN ONS

ADVERTEERDERS!

MlEUlBIEL§

EXCEl S~OR MEU BElS

Hnoflcnnlouo·: •1>£ VlLLif:HSS'I'nAA'l' lv, JOHANNESI.IUI!G, .I'O;>IIU:-; 6070.

Eieuaars van:

,J. ;.;, UN'l'EHIIAT/l'Ell (l•:dms.) JlrJC, l'OSB'U~ J30?•