Geregis.treer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad.
c 'n P arty
VI'€CS 'VOihS·
ee nheid omdat die volll dan sal regcer e n n ie h y uie.
EER STE JAARGANG.
, Volk is Grbt er Konstit usie " -
v VOENSDAG, 30 SEPTE MBER 1942.
as Dr .
die Pa rlement V an Ren sburg
en
Meer as 10,000 Lu ist e r na Leiers in Pretoria
, Die vo!!< is grater as sy parlemcnterc vertcenwoordigers. Die parlem1lnt en die konsti- tusie en al die antler dinge is maar midtlclc. Die doe! is en bly die volk self," het clic Kom- mandant-generaal, dr. J. F. J. van Rcnsburg op 19 September te ~-<lipkoppies, Pretoria, voor 'n rcuse-skarc van mcer as ticnduissnd juigendes verk!a:Jr met verwysing na die taak van die Osscwabrandwag. Die sprekers is by Irene dour 'n stoet van 200 motors ingewag en dcur die stad geleidc gedoen. Die vergadct·ing is met driedaagse !<et-:.!'lisgewing bclc.
Op 'n onlang~o partykongrcs i>~ die J!:cbruik- likc uilskelling ,·an mcdc-Ht.'publikt'ine in die Osscwnbrnndwag voortgcsit. Ons he~ almnl go- hoop cht dio s~rowo na Bcnhcid st.edccr sou woes as leior-ambisies, en v<>rnl onderleier- nmhisic~, maa1· die foiio was amlors, hot die K.C. J!:CSo en as Yolg Ycrwys ll:t die jongste paging toL samewerking:
Danr hcL 'u nuwe misluktc paging in clio st.rcwc ,·an Yolk~eenhcid 'u dng of twcc gcledc plaasgcdnd. Gocio en wehncnetldo .\frikancr-
kragtc hcL gctrag om die Ieier;; \'an die Afri- kannsc en rcpublikeinse organisasics bymckant
to kry. llcrhanldclik hoot· mt.'ns dn~ ,dit net die loicrs is wat die volk uilmoka:tr hou. Lna~
hullo bymclmnt· kom en die sake sal re~kom".
Of dit nou ·juis is of nic, woct. ous nou almal daL tydons die Unialc kongrcs van die JLN.P.
onigo due gelcdc 'n uiinodiging uitgt>gaan hot nan mnr. Ha,·cng::t, mnr. l>irow, dr. )!alan en myself om tneknar in 'n komitce tc ontmoct.
Dio ontmocting was gereel in diesclfdc gcbou as die kongrcs, ycrmoedclik WC()US die gcrief Yan dr. ::lfabn. AI vier die uitgcnodigdcs het clie uitnodiging aanvaar. Drie hct ook in die
l~omitec opgedaag, nl. die here Havenga, Pirow en ck. Maar dr. Malan het, nes destycts by die Eenhcidskomitee, tor elfder ure gcweicr om sy vcrskyning to maak.
Die wclmt.'ncndo vricndo, got.'io Afrikaners, w:lt. die sank iugelei bet en ons gcnooi het, mocs derhnlwo vernedcnl uihllt.'lwar gnan.
Hullo he~ my simp:~tie.
l\og 'n prngoksemplanr ' 'l ,hercniging··.
M:J.:lr ck is. dankbnar dat di Osscw:lbrandwag k:lu ,·oel dnt hy vir die So\·cobto kccr sy be- rcidwillighcid betoon het om self!! vorncder to word as dit. cnigsins die strowc n:t volksccnhoicl kou bevordor.
Op die kongrcs is die con annlygiug n::t die andcr locn die Ossewabrnndwng gcslingor; ons sou 'n gcheimo sender mot rogeriu~sLocst.cm
ming gobruik om mot Duitsland io ::.kakcl, .ous sou daarop ui~ wecs om clio nnnl,sto n:lsionaal- sosinlismo lc prcck, ons sou die bcsondcro be- skcrmiog n:n generaal Smms gt·nicl, \'l~ral in die jongslc tyd. Bn ons sontlc-rcgislt'r sou on- ciodig woes.
ELc wil net twee van hierdio iclwat dolle bc- wcring!l bchandel, on' dit maar korllikf; :-
Eerstcns dnt ons met grlyko voorliofdo on guns sowol dour die nasionaal-sosinlh;t.icso Dui tsland as dio anti-nasionnal-sosialistieso Empire be- handel word. Ro~eer dat ous nio not die ,naak-
ste'' nasionaal-so;;ialisme vorkondig nio, ma:1r sclfs gcncr:~al Smuls se senders mag· gcbruik.
Ek wil bier met, nndnlk so d:1t dit clie 11:1.aksto onsin is wnt sNlcrt dio dao vnn Tialley so Icomcct dour cnigo vcrmoedulik Yerantwoordoliko Icier in Pretoria. vnn 'n \'Orhoog af verkondig is.
Yweedens, dnt goneraal Smuts ons non ho- skcrm. Sedcrt my laaste vergadering in Preto- ria is A.K.G.. Do Jager van die Vrystaat
sc·
intcrneer. Lyk dit na beskerming'? Ook A.I<.G.
Nel van Nata!. Lyk dit na beskerming'? Oak
~eneraal Van dcr Westhuysen van Johannes- burg, en generaal Crots en gencraal Theron van Belfast'? Lylt dit na beskerming'? En hoof·
kom<lt. cis. D.
c.
S. van der Merwe van Pctrus- burg en gcncraal Hansen van Stamlcrton en tallc andero offisiere. IS dit beslterming'? 'l'og hot dr. Malan 'n vorbaasclo kongrcs vertcl d:1~ons spcsinlo boskorming van die- Rcgcring gc- niet. As diL bcskcrming is dan beskou hy sekor die lotgeYallc van sy pnrlypolilici as vcn·ol~ing.
Van sy Fcderalo Hnad en Hoofbesturc is hoc-
n~cl mcnso \'CITOlg? l)rcsics nul. Yir vcilig- hcid Yan hul por:,onc slann hulle nie ngtor vir die Jewish Board of Deputies nio. Van lnas- genoemdo is ook prcsies nul ,hcskcnn". Die
kampc en dio Lronko bly clio spesialc rosorvna~
van clio Ossewabrnndwag. Hoekom? Omtla~
genernal Smuls sy vyan<lo ken as hy hullo si<'tt.
En hy wccL tlat 'n klomp volks,·crskourcndo clemokralo nio sy vyando is nie- hullc is sy bondgenote. Omdat die wcreldstryd nic uit·
gespook word op die basis van H. N. P. versus Verenigde Party nie. Die stryd gaan oor die nuwe volksc ontwaking teen die kapitalistiesc demokrasie- parlementere staat versus die nasionale gesagstaat, en nie sy Majcst.eit se Regering teen sy Majesteit se Opposisio nic.
Daarom bc.sc( dio h:mtllnngor-rcgoring vau clio Empire cb.t sy dooch;vyand nio con of andc1·
domokralicso p:trty is nio manr wol danrtlio lotsgemccnskap van anli-demokraticso A friku-
nors waL 'n ccd gcswcor he" om to $Lry en lo ly binnc clio p:elcdero van die Ossewabrnndwng.
oaarom sit ons l<ameradc by die honderde in die tronkc en kampe van die Empire. Waar werk!ike offers gcbring moes word, is hullc feit·
lik sander uitsondering gebring deur u, cteur die Ossewabrandwag. En ons bring die offers sokorlik nio vir 'n party vnn gister on corgis Lot·
nic.. Ook nio no~ vir ons cie Bcwcging nio. Ons bring dit vir die hele AfrikarHlrdOili van more en cormore, vir clic Christelik·nasionalo Gcsagstaat, nasionaal en sosiaal van aard.
Die O .B.
begeer
· volks- eenheid
sodat di. e volk kan regeer en nie ' n pw·ty nie .
0 · - (£1 - ·
No. 47.
Bn geen intimiclnsic Y:tn sydc die Rcgering, cwemin as skeldwoordc soos , rampokkcrs" of ,.Duitsc Sappe" ,·an sydc ,·olks,·crdolcndo be- roepspolitici gaan ons \":1.11 die ingcslane weg laat afsien nic.
NA-AAP
.IJnaL my ook clio oppcrvlakkigc politicko krcct noem dat ons Duit~;land na-aap. Ons weot alma! dat ons ann dio oinclo van 'n wereld- cpog stann, aan die cindo vnn die p:nlemenlero demokrasie met sy bose p;ccs waL hom besclc hou, die kapitalisme. Oral hcL die nu"·o tyd- gces, die nuwe nnsionnlc onLwaking, sy kettings begin afgooi. In Duitslnnd, in Italic, nou Frankryk- dwars oor :Europa ontwaak dio Yolkcro tot die gees van , \rolksbclnng voor l~icbolnng" on die bcscf dnt die ,·olk iets gra- ters on meor blywcnds is ns die enkole volks- gcnoto. In cll1e vall< wei< die nuwc gees die sluimcrende kragtc; en in eJ!<e, volk neem die on twalting sy eie nasionalc vorm en sy eie sim·
bo:e aan. In Italie clio Fascismo met die oer- simbool die ,fasces". In Duilsland die Nasio- naal-sosinlisme meL clio oorsimbool die Hakc- kruis, en in Suid-Afrikn dio Ossewabrandwng mot die oersimbool dio O:;scwa. En die feit dat ecn volk later wakl1er geword het as die ander- een betckcn nic dat hy clio ancfer een na•aap nie.
TJnnt my 'n bccld uit clio lowe gebruik, w:mt
(Vorvolg op bls. 2)
TWEE
DIE VOLK IS GJ?OTER AS DIE P A RLEMEN1'
organie>e groei k:tn mens hes dcnr beelde ver·- aanskoulik. "Die lenle kom nou dour die land en oral ,,·ck clit sluimcrcndc kn\gLc en le·m:l in clit1 homo. En as u in u tuin gaan en sien 'n pcrskeboom sit sy bloeiscls uit onder die rente sc werking dan vind u dit mooi en natuurlik.
En as u 'n paar dae later 'n appelboom sien bloei dan weet u dat dicsclfde rente ook die appclboom verkv~ik het. Maar u se nie dat die appelboom vir die perskeboom nageaap het nie. Hulle het wei dicselfdc Jentegecs gcme.en-
sr~aplik nHl:lr elkeen hct sy eie organiese icwe afsondcrlik en die appelbloeisels sal nis perskes
<Ira nic. Hulle sal appcls wces. En <lie Christe·
li11-nasionale Gesagstaat sal nie vreemdelinge
<Ira nie; hy sal gosie Afrikaners dra- nasio- naal en sosiaal van lewcnsopvatting.
1'\ee, in die Ossewabnndw:tg, <lie ~olclat9 v:w
!lie Rcpubliek. vind mens ten spyl<' ,·an tlie ft-l~te tccnkantiug van hnitc 1li<' organit·~c hesef 11:\t die geheel groter is :ls 1li<' dcel : dat volks- hcbng swaarder weeg a,. eicbcl:\ng. Yandaar die bcrcidwilligheid \':lit die ntkcling om te offet·. l)ie hereidwilligheid v:111 diC" ,·olhgcnoot om oiTemnde tc wees op di(' :1Hn:u v:1n die volk. Nicmand gaan kamp of lronk-Loc nit c•iclwlang o[ cie-gcnot 11i0. J•:en en aln1<1l ga~m hullc omdat. hul glo in die regvcnligl1eitl ,·an hul ~aak en in die cincloor·\\ inning. li.:n die .\ frikwcrdom weet om !mile l'll hul afhanldikes It> respeldcer en te ecr- :1] no~m bcrocpspoli- tici hulle ,.Dnilse S:1ppc'' of ,.rampokkcrs".
Want ons weet en glo dat die swartlys van die Empire-regering die crelys van die Afrika- nerdom is. En in thwnlie gct•s lrt>t> elke man en n011 in die Otisewabrandwa~ clic ly<liug,;wcg a an.
D:1:norn l<an gencntal Smut~< sc Jo1pcrir1lis!Al ons maar mishandcl itl lnrl lronkc of k:lrnpc.
l•:n sy hooflui!cnant, kol. 'neil:~., lean maar dreig met. .,onderploeg'' en mel. .,cl ikt a l uur" -stories.
ON'I'~ 1:\. 'I\ 1•: H
~laar 'n baie mcer bcte};('niwolle erkenning vau die Adjunk-Ecr,te ~linister is die oor hul ,·oorncmc om die lei~el:. lc bchou en die oorlog
\"OOrt tc :,it lot, die cindc roc, \'crkicsing of geen ,·crkiesing. .\Icer brulaal her die handlangers van clic kapilalisticse J<:mpire llOg 110oil gcdrcig niC'. 1\ol. Heib1 hci, ongcn:rap; die masker af-· gcndc
Dit hC'lp Jlie orn te so: ,,Ag, tlis maar ,,·ee1· DC'ney..,•· nie,. of om to mecn dal dil somaar ldetspraatjies is nie. Kol. Reitz is na generaal Smuts die cerste figuur in die kabinet. H y praat met meer gcsag as al die andsr saam.
En hy het openlik en ongcn aagd gese dat p:ulcnH.•nlere meerdcrhcid of nic, hulle g:1an dit• oorlog ,·oortsiL .D.w.s. hullc gaan aan be- wind bly, meerderheid of nie. Hulle kan dit dan natuurlik net me.t geweld <loen, gesteun op die R.A.F. en antler uitlanders wat ons land vandag teister .en di t l~astig ,beskerm", ver- moedclik ,beskerm" teen die land se eie seuns, die A fri!1anerdom.
hegaan oor die 1lreigemeni. '!lie. Omd:l( On»
hlnk al ons innedik losgemaak hct ,·au die demokrat ie~c illusiCti en dwaalligle. Ons weet dat die ware organisasieveld van 'n volk lc nie in die periodieltc opswepings Cll\e vyf jaar vir eieksic-doeleindes om na <lit weer tc verflou, tesame met cfeksie-beioftes nie, maar wei in die onafgebro~to mobilisering van clie volkskrag vir elkc ctag van elf{e jaar van die vyf jaar en ctaaroor heen totdat di·e helc vollt sy lotsgc- meenskap en lotsbCstemming voel en bcsef.
Ons veg nic ~r setel. nie maar· vir clic ;;iel nul tlic .\frik;ttt('rdom. "·ant ons wcl:t dat a«
die sicl ~C\H'k Pn oOJ·tuig is ~al die andu <lin~c ,·anself kottt. En a"' die helc Afrikanervulk
!JCider <'ll hramlend »Y taak C'l\ "Y roc ping sit•n tbn g:l:ln ~ct•n Adjnnk-Premicr en !);l:Oil parle- mcut{q·e mC'crdcrhede of minderltedE' hom s! nil nil'. Ook gct'n dreigemente ,.,,n p;ow<'ld nic•. As die Adjnnk-Prcmier dreig dat met of ~-;onder .P:trlomcn!Pn• mcerclcrhcicl hnllc die oOJ·loj:!; tog :-;al voonsit. dan antwoord ons hom in sy eie
K .G . SE REISP LAJX
Verg:~dcrings word deur die Komman- dant-gE\ncraal, dr. J. F. J. van Rensburg, op die volgende plekke. en datums toege- sprcck:
WINSURG, 7
okt.
by gclecntheict van 0. S.-funt<Sie.SEAUFOR-r-WES, 12 Okl. om S nm. in die stadsaal.
LADISMJTH, 13 Oltt. 01\l 8 nm. in GRCOTRlVIER, op die plaas van komdt. De Wit.
PAARL, 16 Okt. (Vrydag) om 8.30 nm.
in die stadsaal.
taal: met of sonder paricmcntcre meerclerheid, die A frit~tlnCrtlom wil die oorlog beiiindig sicn.
\V:1nf on!ho11 tog assehlicf hicrdie vnnsclf- sprckcndc waarhei<l: Die volk is groter as SY parlcmentere verteenwoordigers. Die Parlcmcnt, is maar 'n midd('l tot 'n doel- en uie t't'lls dit' hcstc middcl uie. Die Parrement en die lwn- stitusio en al die dinge is maar micldele. Die doc! is en bly die Volk self. Bn die Osscwn- lnandwag WC'rk en \"crsterk die ,·olk st•lf nir die volk :se Wl'rktuic w:1.t uitgcdicn is nie.
.Daarom dl'ins ons nie vir die Adjnnk-Prcmier so drcigcmcnll' !crug nic. want Ml die Osscwa- hranclwa~ s~· ~:>elllosc en lyclingsvollo (aak ,·ol- looi hcl, :snl die Afrikanerdom nio :1fhanklik wces ,·an ,·crkicsiuf!;sgeknoei nic. l•:n Ito(' mcl'r selflo>t' offt•r:rndc op die volk~:tltaar, hOl' lwl- dcrdcr brand die Jig \\:ll die pad a:tn\\"y~.
Ek herhaal die Ossewabrandwag ken net ccn aardse trou, nl. die Afrikanerdom. Ons sien net die Voiksgenoot, die mede-Afrikaner. En ons weier om ens blind te tuur op sy party- kaartjie, of sy ambag of die rooHus op sy skou- ers of wat ook al. Die helc organicse volk ~s 'n lotsgemccnsk'llp, t•yk of arm, militer of bur- gerlik, plattelander of stedeling, ossewabrand·
wag of nic Ossewabrandwag.
En solank as 'n man of vrou of kind Afri- Ons in die Ossewabranuwag is nic hcsonder kaans voel gaan ons nie ons poorte vir hom oi
DIE
~ ee~ ~ die ee~te ~ikn~ ~e~~ hb ~ e4/o.e~tad .r~e~
~ JYBe k~~ e~ ~an- cndetidee~~·
AD D~~lEY§ TRAATll3~ KAAP§ T AD
DIE O.B., WOENSDAG, 30 SEP T. l94i .
vir haar s!uit nic. Ons taalt is om <lie hcle volk te mobiliscer en in daardie taak sal geen politici of parlement of Empire ons stuit nie- omuat hulle ahnal aan die verlcde behoort .• Maar die A frikanerdom gaan na hierdie oorlog sy toe- koms tegemoct. 'n Be ter en meer volkswaardige toekoms in die Christslik-nasionale Gesagstaat, nasionaal en sosiaal van aard.
Cenl. J. A. Smilh, A!Ssisient-kommanuant- gener·aal; het. vcrkl:1ar daL van die demokraLic~C'
~Lrydmiddcls van clit• verlcdo non niks meor oorgebly he! nie. A, 'n n~rkiesing onder die
"'"aard gdiOu word eu ,·ooraf gesc word d:u die uitslug da:1rvan niks ~al ,·erander nic, sou clit betcr wecs d:n die Afrikaner nie daar:1an de.:!lnee:m nie. Dit> r(•publikcinsgesinde Afrika- tterdom buile en binne die parLy-,·crband son syns insiem; die volhn:tk !Jeter dien cleur hulle da:nTan te onLhon ns \"l'n;c.>t teen die imperialis- Licsc dwang])cwind. Di~ :-ou gcnl. Smuts in. dio bci:Jglikc posisio leerwor sy vriencle buit~ en biune die Empire· plaas wal hy venlien.
Genl. J. D. Jcrling, .\.K.C:. van 'l'r:tn;;,·:lal,
>oowel as ds. S. .) . St:tn1lcr, ,·oorsitrer van die Grootraad, hN ook 1lic ,·ergadering toege,prcck.
Genl. eerw. )f. S. 1~. C:robler het opgeLre0 as ,·oorsitter.
il
VOLKS KAS
iS U EIE
BANK!
IF'ondse oorshry £2 , 000 ,000
JHloofke.ntooll':
V olkska s - gebon, Sentr~alstr3fit,
PRETORIA
l_ <O""'" ""''""' •o ·~""'"'~
Wo<<l l~ V =9 = iJk =g=b ~G-(_JK_ o _@_ · p-<e=li. .= l!nit=ie= fl =) = IBl= p = ~ = . =o~~
Voortro!illcratraat,
&1IDDELBURE:., Tv!.
Horelordotrnot, GROBLERSDAL, Tvl.
Bionacr : D, D. DIJ KOC«.
TOT f!J I!JiENS !
V.M_I~. AANBEVIEIEJL.
W eet U?
by
KOILONlliEWllNR(fElS
JD)ames ... ell1l !VnannsMiirrlUisfrers
wag u ....
G e e n T e leurst e llin g net ... .... .
WY l N§ KOIP[ E § !I
N OU GEOPEN
te Burrgs~taa~ 57~
'
DIE O .B., \VOENSDAG, 30 SEPT. 1942.
Yrieudskap sentrnm Lcwc t·
Steeds Mcer Volksdicns
Die \·rone-nicnchklp~entnun \';\It Ka:tpslad i:-. nog :,leech Lcsig orn vord<>r tc· onlplooi in
1111\\'0 ,·ortakkingc \':\!\ volksdien,.., \\'aar dit a~ 'u omlcrdak vir besoekcntl<: O.H.-ledt• begin he!, hd dit geleidclik onder die lH'ianJ,!;clo~:>c lei·
Lliug vnn genic. Dn 'l'oit oncwikkt•l lol 'n :.ta·
dium waar eli! ,·andag be:<ig is om die middcl·
pnnf, \':\11 die \'I'Ouc-bcdr~•wight•il<> lC' word. J'\ic allN•n hot dit 'n pick ,.a11 gc~<>lligc nrhn g('!
word lll''<'n \'J'Otlo uit ,·erskilll'n(l<' liommando',._
en 'n aangenamc rusplck ,·ir bc~ocker~ nit afgc- lc:ii cllle nie. maar dit lower tau' \'O]bdk•us nm die grootslc wa:nd<>. Die vricndskapsentrum kan beskou word as die voorloper v<!,!l die stclscl van dienslaers. Hie~ word ·elke Oinsdag naald·
wcrk verrig en al gesclscndc en wcrkencte word kos/..":like lesings oor vraagstukkc van die dag gchou sander dat die vroue deur 'n formele atmosfeer ontstem \'o!Ord. Op heel huislike wyse leer en werk hulle.
Dio mm(,(e \'Ordering i'> 'n bihliotct'k be·
!'.la:uul" uit 120 ,·oorireflike boclw wat dcur genic. Du 'l'oit tot be;;kikkin~ \':Ill die scnlrum gcstd is t•u wa:t behalwe 'rerkc in Ycr,killenttc
talt~ ook ,·an die seld ·aam~tc hoekto hc,•at. J)it is boekl' ,,.,\t iu die gee~ "an ons tyd t·u gc~kic
denis uitt•rs lee1·saam sal wccs, ook vir naslaan- doolcindcs dcur sindonic. Dii word ,·ir iien clao uilr~cleou teen ld. ·sLuk 1•ir vroul• en 3d.
\rir tnan~.
C'c:n•s . • \laltnc~bury. Paarl, Hcaufon-\\'c;; en 13locmfontcin het ook reeds \'riendsk:-.psenlrums
OJ>:!Cri~ \';tll\\·;uu· bc,ieling uitgaan.
KORRESPONDENSIEKURSUS
Al'Hlli:ANt:ns LUlSTER IDER! - Eller Is die ~a,.
wat vir u die goue elers sal I~: Bcstu(leer on<
Korr~sponden~lekursus in Boekhou deur mMium van A!rlkanna or Engels slegs vier mnnnde lank en word dan 'n ~ekwallfiseerde Boekhouer met •n soele ~al"'rl•.
Ons kursus Is t;oedkoop en doeltrc!rcnd. OM waarborg uitmuntende resuttnte. Oos spesJaltscer ook tu Na.·
tuur~;en~slnt;, Li~>saamsbou, Skoonhe!dskultuur, ~fnt;ne·
tle•e Pcrsoonllkheld en Energleboukursu•sc. Lanes<>·
noemdo kursu~•• word gratis ultt;crelk aau ons Boelt·
bOU.1ludente. Besonderhde {;l'utls van: Oolo>-ll~khoa·
koll~ge, l"O!tbUs 32, AJex::1ndriA.
@ NS iB dwarsdem ato U:u!c,
llOwcl as buite sy greuse beke!ld vir goeie drukworl·teen k onkurrerende pryse.
ESTE is om one te
raadpleefi in verband met u beuodig- hede. Prysnotcrings word gratisvcrskaf.
Enige scol"'t drukwerk van vi.sitekaa:rt<'J~A~
tot
geleerdeDissertasi0!'·
u-ord
ond~rneem.HOU KOJJ:RB N A
Pro lEcdesia~ Drukkery,
Dl'UkkGrn,
Uitgawe:;:s en Boekbincbr;§£eUenbosch.
DIE VEHSKIL
13y gclecntheid \'a 11 'n vcrgndering OJ> \'en ter,burg ht•t a<h·.
<:.
H. ~wan, leim· van di<' U.l\.P. in die \'rystaat, ,o,vnt 'n week gL•lcdo die cis nan dit• O.H. ~<'~lei om nou be~li~ lc ''or- Jdaar hoe hy \'OOr~>tcl om die republiok tc \'Crkry, en dan lwm sy l:tlll-( bctoog daat·op nccr· <hl clit• O.B. dit rne1 ~!CWcld wil docH. Daal'lceuoor· i;, die hclcid Yan dio II.J'\ .P. as volg: .. Die ~asi(Jnalc Parly·opposisic staan egtcr gcrce<l as altur- JJatiewc rcgering om die oestuur van tlic land oor tc nccm as die huidige bcwind in duie stort, hetsy d"•n· die stt•mbu<; of dour die Yerloop \'an die oorlog. ·'
Xa ons mening lc clio ,·er::.kil tu,~cn die twl'l·
ropul>likcinso liggamc opgcsluit in hrerdic p:na- graaf yan flrh•. ~warl ~c toespraak. 'Ya:n· dil•
H.N. P. gc.rcecl staan om die regering oor lc nezm, is die Q,su\\'abmndwag besig om (in die
\\·oordc v;\ n sy cic hcleidM•crklaring) ,die volk so voor tc berci da! hy dico noclige &~ukr~g IIJO('l bc"i~ om enigc ~t·lt•cntheid wat hom ma~ voor·
doen of wat hy dcur sy Yoorbcrciding self skcp, aan te gry1> 0111 hom vry tc maat<."
Die "er"kil IG dus hicrin dat waar die Pad\' WAG om di<> REGERING oor tc nccm, di~
Os~ewabrandw;lg hom beywcr om die V R Y HE 1 0 te bring.
VIR EN!C lETS SMAAKVOl EN DEFTIG IN DAMlE§~ IROKlKlE
besoek
PAROW SE NUWE MODERNE SAAK
'N VOORIJRAND PRODUK
TANS JN VIER
VERPAKKINGS:
GEEL
BLOU HOOK
GROEN
l ig : middcl popu1e1 · donkeq>Yll
Voorbnmd
fabOikmQ\ahiH~P~Y <Edms.J Bph.
Kommissarisstraat 200
JOHANNESBURG
SLUIT NOU AAN llY DIE V.IVJ..K.
DIE AFJUI)'ANl:H S'l'.: £IE ~IO'rOJl\'EIU:NlG(.:-'(}.
V.M.K. Klubbedl~ntos Slult die Volscnde In: OrAtlf' ftl~(\ptJI~nB.
Gof'dlt(HH:r motorYcrsekerln$;, Kr:-tlt5 rt-s:•Md\'le!i.
Y .ll.JL ttunbe,·ole gnr3g:es_, botellc, 1o'lte~huJ::,~ eu kat~ ""-aar g!!ll.\"!7beld (y:'
bllllko AlrUm.n~rbcdlenlng a lnWI\!;.
Sncllc o.1Jc,,·~rlu~1Sill~ns.
t•lldv~rttlac, J•ntt· Jn roctek..q,arte.
'u Un.teko motorkenteken.
Vol!e Sesonderbedc van:-
DIE HOOI."fU:S'•IJURDEl!l, J>l.E XAl.iiU•:STOlJltDl;;t!,
nuo 20~3, liuapstad. l3WJ 10!13, Jol:.anncgburl!.
DIE 1.'AI{!l1!:S:l'OUUIHCH, Bas 33:1, l11o~rnroni~Ln.
DRIE
'' 7 APEI\"SKOU
Oic pas,·er,kenc ~qnernbcmommer Yan
" 'a-
pcn:-kou, die amptclikc orgaan ,·an die Afri- ],aam, . .:-,rnsionalc tmlcnlt•boncl en die A.X.J .,
\\Ol'd \Lit~htil.1ik gcwy nan tlic Vo!ksbeweging.
Oic bydraes i::. o.n. ,,Die .\.l\.S. 1>0 plck in die
\' ol ksbcwegi 11!!;, '' dc\tt' d r. .J. J;' .· J. van J{ Oil$·
burg, orc-prcsidcnL van tlic A.N.S., die Volks- bcwcging in die Paul Kru~cr-staat," dour dr. ,\ . . J. 11. vnn dcr \Vall, ,,die 'l'censwoorcligo Wording ,·nn die \'olksbewt'ging in S.A.''. denr prof. L. J. du PJc,.,.,i..,, ,lluitcland'c State en
\·olk~or·gauisnsics." dcur D. C . .l<'ranzsen, .. Die tockom»tige Ol'(lcn.ing ,·an die Yolbbeweging in S.A.", deur dr. P . . J. )it•)·cr. en ,·n 'koon Hcpubliek en die Wcg l)a;nhecu,.. denr dr.
C. J. 11. de Wet.
Dicgcnc wat gnwg him·dio en toekomsLigc nommers van \Va.pcnskou wjl bo:,li Yir studio·
en rcfercnsiecloeleindos, kan inlcken by: Die Uitgowcn,, \Vapcn~lwu, 13us 2R, , lcllenbosch.
Die intekcngcld is ;)/- per jnar.
Vffi KW ALIT'EIT EN
TEVRJBa::r~..
n~J.IE!EID DXE GOEDKOOPS'JI'JID
WYNE:
Fonkelwyn Lewenswyn Vermouth
Hanekraai-Coc!rtail Likeur.wyn
Jeripigo, Rooi Jeripigo, Wit Soet Muskadel Port
Worceste::- Hock Pontak
Spesiale Sjerrie Sjerrie
BRANDEWYN!£s Schoemanello Ekstra Spesiaal F.C.
JENEWER
LIKEU~S:
5/- 3/6 Z/l'i '!./6 2/- 1/S 1/S
li:S
1/3~/1
l/1 lld.
:tfld'.
!l/9 5/(1 S/- 6/-
Kersie-Brandewyn !1/- Anys-Brandewyn 3/- Gemmer-
Brandewyn 5/- Lemoen
Brandewyn
5/-
Peperment-Likeur 5/- Van der Hwn
5/-
JENEWER LIKEUIRS:
S/-
!!/6 Z/5 S/- 1/8 1/1 1/1 1/- 1/- lld.
lld.
lOci.
ild.
5/- 4/9 4/S 5/-
~jg
4/S 4/3 4/S 4/S 4/S
Lemoen Jenewer 5/- 5/- Suurlemoen-
Jenewer
6/-
5/-3/6 6/- 6/- 5/6 5/6 5/- 5/- 4/6 4/-
26/5 25/-
Z4i -
'24/- 24/-
24/- 24/-
2 4/-
24/-
V~g bY /J/· \'lt k1U8l6 e" botiela, e" U>/G 'IU
"""'tile wat ver~;oed •~>! "'ord by r.emg~~endlng. Ooa
tcwer dr!Ln.li: In ons lnhoacr~t &oi.Bnk onn ''OO?r!'.da vw~ ;.
lnbouers bet, en nlleenHk op ''oorwnarde dn.t c11~
Lnbouern bfnn<> B06tiK dne 1\1\n ons teruz btl>Orl!
n'OZII. Weens bottel almr.rste lmn ons allcenii!I ln on~ ete t>ott.ela, kJa&IE:ti drflnlt YCrtm.k, was:; sulke drank 'n ru.l.nl.mum pryo \'fLn H·l!S-0 beloop. (ndleo.
gocdkoper k1.9s1e.s ve-rlauK word ruoet u n t!e fu ..
booere aan ons stuu.r.
Word ver!<oop In 12-bottel·klsal~s ot :)·gelllngvaatj!<>n ot grotcr. U klssle van 12 bottcls ke-n Wyn, Bran- c!ewyo, Jcnever, Ltkcur, VermouCb co Baockrs..at bevat. Terme: K.:loi.B., plus trelngeld na sylyn~
I!.B.A.., plua trelol<ommlaclo. V.O.S. OUDTSHOOP.N.
BESTEL VAN
..
VIER
DIE O.B., WOENSDAG, 30 SEPT. 1942.
Terug na d~e Hubs as
Vrou en Moeder
Waar die liberulismcr mot sy losbandigheid in 'n doodsworstoling verkeer teen clio nasion:-tal- organiese gecbgte met sy bogrip van eenheid en dissipline, is dit nio vreomd clat daar tans ook gevra word nu clio p1ok wat die vrou in die samelowing moet inncom nio. Aan die con kanL staan clio sogenaamde gecmansipecrcle vron met clio sigaret en Jangbrock as simbolo van baar soeworeino status gelyk aan di6 van clio man, en daartoonoor het ons clio llybelso on geskied- kuncligo bceltljio van clio vron en mocdcr wat haar kragLo wy aan haar huislikc taak en wie so waarc1o ,veol meer is as koralc". \Vatter van hierdio posisics heoog die Ossewabrandwag vir die vrou in sy tockomsstaat?
Die Ossewabrandwag glo aan clio organicse volkstaat, wat betoken dat elko volkslid 'n bo- paalclc pick en Laak binno sy volk to vorvul hot. Yerder ook dat die volk sa::ungesLel is uit go- sinno wat 'n oonheid vorm en waarvan die man clio hoof en verteonwoordigor na, buiLo is. Hior- volgens is dit dns dnidelik dat die mm1 on die
\TOn, as verskillondo wosons geskapo, ook 'n verskillenclo taak opgele is. As verteenwoordi- gor en hoof van sy gosin beklee die m:>u 'n burgerliko posisic .e-n as midclolpunt van !war gesin bokloe die vrou 'n !mislike posisic. Die tank van clio n1an is om to werk on to vog en solfs doocl te maak. Die rocping van die vrou is om [c clicn, te vorsorg on die lowe to skonk.
Die taak van die man is ni:: meerwaardiger as die van die vrou nie, maar net andersoortig, die twee vul mekaar aan en saam vorm hulle 'n gehee! -die gesin.
Dour die liboralisr.no is die n ou van haar huis
\'ervreemd en is sy met burgerlike soewereine gesag boklce. Die rosultaaL was die opbroking Ynll die huisgesin on die vorsmoring van kindor- stommeLjies. Die cwowig van die skepping is daardour versteur en die vorgelding daarvoor is die ont.bincling van \·olko. Hierclie proses Yan Yernietiging wil die Ossewabrandw11g weer ongeda::m maak mot die we];:roep am.1 die vrou: terug na jou huis! Hou op om 'n l<arikatuur van die man te wces en gaan word weer vrou . en moeder. Jou ore·taak is nie om die man. na te aap nic, maar hom te vorm en hom in die wcrcld te bri,ng en 'n volk tc bou. Daar le jou volksrocping en jou lewenstaalc
Soos clio Voortrokkormoodor in lwar vlug nit vreomdcliugskap onder wcg na die oio tookoms saam mot die man in die trek- en veglaor moes vorkocr, so is clio Ossowabranch·ag vanclag die laor waarin die deur liberalismo >erneomde vrou wee-r ioruggovoor moot; word na haar hnis- like toekoms. DaL sy in die besoudoro omsLan- clighedo van clio huicligo sL17d om vryheicl net soos haar moedc-rs voor hanr ook 'n buiteuge- wono volkstaak binno die perko Yan bam· >ennoi:i io ven·ul hoL, ly geen twyfel nie, maar dit is
\'an verbyg:wnde :-tard en mag nie die hoofgo- dagte ,·ordring nio.
Di~ is daarom besiolond om te merk hoc van clio HOU self Ieiding uitgegaa.u hoL binno die Ossowabrauclwag om hierclio icleaal vorwesenlik te kry. Dour die stigt.ing van niondslmpson- Lrnms waar n one nie in fonnele gelid opgcstol nio, maar in 'n huisliko atrnosfcor met mokaar verkcor on al diononde Yoorligting ont,·ang, is 'n bClgin gemaak moL die Groot 'l'rok van clio n on nit haar vrcemdelingskap 11a haar cie wo- ning. lliordie stolscl is reeds vordor uitgehroi too oulaugs in Kaapland 'u begin gemaak is mot naalclwc-rkdienslaors waarvolgons vrono uiL 'n bepaalde eenhcid in 'n private hnis byoen- kom en dam· onder loicling van die vroue-hoofdo op iuformele wyse clious verrig eu sake besprock. Dib is 'n nitvoering van die dienslaer-bovel, mnar op 'n met.ode wat pas by die nard .-an die
vrou. Daar is geen nagLolike uithuisigheid na vroue->ergaderings of onige poppol;:astery uio.
Die samekomsLo word vir die clag gcroi:il en sonder vonvaa,rlosing van hul huisliko taak word die vrot;likhoid bevordor en mot kennis en diens verryk.
Na ons mening moet op hierdic grondslag voortgebou word £\ll na mate die omstandighede dit moontlik maak, moot die militero karal1tcr en formcfc dissipline wat die vrouc tans nog saambincl, vervang word deur die band van vroulike liefcle en toegcwydheicl onder Ieiding van die vroue-hoofctc. Laat die huidige organi- sasiestelsel blnne llie Ossewabrandwag slegs as 'tn oorgangstaclium beskou \~ord wat nodig is om die vrou op te vocd in die ge.dagterigting waarvoor die Ossewabrandwag staan en om haar terug te lei na haar eervol!e status van vrou en moeder.
Graag onb·aug ons gedngtowisseling oor hier- die n a:"1gsh1k en nouo wat hul monings wil uit- spreek, word vorsoek om dit to Tig ,nan genle.
mev. J. S. dn 1'oit, wat as hoof,·rou Yan K.aap- land en senior vroue-offisior op ous versook ingowillig hot om daa.nneo bchulpsanm te wees.
Van tyd tot tyd kan dan daarop gercageor word. Aanstaande week hoop ons om 'n artikel to plans oor clio vraag: k<lln die vrou haar volk liien in haar !luis'?
Mev . Pres. Steyn l1eso ek 0.13 .- V riends kap sent.rw n
'n Bosondore eer lwt die vdonclska,psen·
trum van die o.n.-vroue in K.aapstacl ve.r- ledo Dinscbg to bourt geval loe mov. pres.
SLeyn daaraan 'n besook gehring on 'n sleek go\\"crk hot i11 clio O.B.-va:Jndel wat dour die gosamouiliko vornuf van die vrouo in aansyn geroep word. Die oog nm clio areud sal clio volksmoeder so bydrao op die knnswerk vorowig.
i\[ov. SLoyu is tleu r die offisiero in dicr vorm van 'n ercwag voor die dour van die sontrum ontmoot too sy in geselskap van ham· dogtor, gcnle. mov. dr. J. S. du 'l'oit, aangekom heL. :Mev. J. H. Conradie, YOOr- sitstoJ· n n die Yrouc-adjunkn1ad, hot op minsamo wyse die waardigo mooclor verwol- kom en troffendo hulde aan haar gcbring Yir clio Yoorbcelcl wat sy nan die vrou ya,n ons volk gestel hot ]\(e,·. SLeyn heL },ortliks bcdank, waarna die offisiero ( noue van die Skioroiland on omliggcndo plckko) aan haar voorgostol is deur asst. veldkornoLfo mev. 1\J. W. Erasmus, wat nou-op-dions vir die clag in clio sontrum wns.
'n Stille bcsioling hcL van mov. Steyn as cen van die hoofskakels van ons grootse verlode tot almal uiLgogam1.
\VAKKER VROlUE OP KIRKWOOD
i\Io,•. 1\J. C. Sn-arL, hoofvrou Yan die Port Elizabcthse strcok, praat. mot, clio hoogsto lof i.n haar vorslag oor 8 Augustus \·an die O.B.- eeuhede in Port Elizabeth. Dio O.TI. mocs lucr onder die mocilikstc omstanclighcdc wm·k en die funksics moes grotendeels in private: huise gchon word. i'\oglans het clio geesdrif en roclings ham·
bowondoring afgcdwing. Veral die vroue Yau Kirkwood het pr!"lgLig geprcsteer. Ann mev.
Bollinghan is 6s. gostuur u1ct clio oog op ver- meordering. In die plel< claarvan het sy nou
£6·7-6 teruggestuur as die vrug van ses vroue so arbeid wat elk 'n sjieling ontvang het. Die name van me,·. \Vessels. "·:tt £2-2-0 vordicn hot en tweo men·. Grunclling w:-~t mot koekbak onderskeidelik £1-13-6 en 18s. ingebring het, word gcnoem.
TU LBAG.H
Die kommanclo van 1l'ulbagh hot ook 'n prag- tigo gees geopenbaar en ook hior hot clio vrouo hulle kranig gedra. Een dame hot met 2/6 die bodrag v:111 £2-17-0 ingebring en 'n andor £1-14-0 met; ls. Die totale opbrengs Yir die klein kom- m:mdotjie was £-39.
DIE O.B., WOENSDAG, 30 SEPT. 1942.
SAAM MET O.B.- LEDE TEL HER.
P Al 1T Y 70,000 _ IN KAAPLAl 'ID
Op die kongres van die I-I.XP. op De Aa.r hot <.lie sekrctaris yan die Pa,rty, volgons Die Burger van 19 closer, syfers gonoom om aan to toon hoo clio parLy gegroei hot. Hiervolgons het die party in Kaapbnd in 1940, d.w.s. 'n paar maando voor dr. i\falan clio Ossewabrand- wag aangeval het, 37,500 lode gehad. Dit is bokend dat clio O.B. op daardio tyd meer as 100,000 ledo in Kaapland gehad hot- en dit was nadat hy eervolle ontslag gegeo hot aan duisonde gc"inLimidccrdo onclorsLeunors. Volgons dr. :.\!alan se oio verklm:ing is Kaapland die party so sterksLe setel, want hior hot not 'n ,goraamlo" van die O.B. oorgebly, torwyl die parf;y in die Vryslaat ,ook stork staan" en , die stryd in Transvaa,l in beginscl gowen is" - om sy oie woordo te gebruik.
In sy sterl<ste vesting tius lwt dr. Malan ~er
lcde jaar in naam van 37,500 Afrikaners oorlog vcrklaar teen 100,000 Afrikaners omdat daardie 1
o o,oo o
A fril\aners'n
,afwy11ende groep" sou gewees hct!Na 'n int.onsiowo reorganisasio tel die Party so ledetitl vandag, volgons adv. Erasmus, 70,000 Jcdo. Onder hicrdie 70,000 is nog tienduisendo 0.8.-lede, want die O.B. het nog nooit sy mense beve.el om uit die Party te bedank nie, maar inteondeel hulle in die Yerledo aangcmoe- dig om torwille Yan eenhoid nie to bcdank nic.
Ook die Partyleiding hot ncL ampsdraers w:\~
Jcclo van clio O.B. is van hnl ampLe ontheF en gewone o.B.-Iecle. totsov.er toegolaat
om
lid te bly.Dit is die posisio in Kaapland, en clan praaL clr. 1\Jalan van die ,goramnLo" en , flono ska,- clnwce" wat van die O.B. oorgobly hot! In 'l'ransvaal en die VrysLaat sn.l clio party nie cons wnag om getalle to nocm uio.
ffERS E ME'l.'OD E
Iemand wat homsolf 'n kapitalis noom hct die Kommandant-goneraal onlnngs die \'olgendo n ang gestel: ,Ek is 'n kapil.alis, wnt gaan jy meL my maak as jy nan be wind kom ?"
]31iis\·innig hot, clio a,ntwoord gekom: ,toe- maar, jy sal dau nio moor 'n kapitalis wecs niol"
D ie lKaaps t ad s e O.B . ,
~Toneelve~renigingsttl voor
!Th§~ S~oo~~ ~(»nt Wed~~ en f olllfielillli
Ag~
V ad erft:jie help Y 2
~ (Q) ~~ ft<Jfu~rr
9o nm ~J ~ rm.m.
lHl OlFf\IJilEYIRSAAlL
Pryse 2j6, 1 / !0. B elasting in gesluit.
O o brengs ten behoewe v an Noodlydeodes.
J?lok bespreking: Pienaa r se Haarsny~alon- Groote Kerk gehou. F<)'Hl 3JO.lJ
....
DI E O.B., WOENSDAG, SO SEPT. 1942 .
nOns is O p g e neern in d ie
f i naa l Gebreek met
Toekoms en Verlede "
Het
D uidelike Uit eensett in g deur Prof. D u Plessis
Die verskil tusscn die na die volkstaat, as ook hut Plessis voorvcrtcdc Sa terdas
H.N.P. se bcteid en die van die Osscwabrandwas wat metode tcr bcrei king van ons ideaal is dour prof. L.
op Carolina op kernagtigg en duidclil<e wysc sctckcn.
strcwc J. du
Hy hot. die standpunt van die P:nLylciding as ,·olg ~aamgcY:-t L:
l. daL die P:-trly bomsclf bcskou a5 die enigstc politiclw organihn:.ie van die Afrikancrdom;
2. daL hy die repnbliclc wil vcstig, nie op cnige uitheomsc of ancler nuwe «rondsl:l"' nic maar s!Pgs op die lnulisioncle
Aft~lmansc ~lcmo~
krasic;
3. daL hy die samc,,·erking van simpatickc uic- politiclcc Afrikannso liggnmo vorwclkom allcct1 op cersgenoemdc !.woo voorwaardcs;
11. dat hy meL gecn :mdor politicke orgauisa- sic 'n oorecnkoms wil sluit. nic;
5. cbt h~· die rcpublick wil vcrkry soudcr gewcld en ~onder om lc kie~ in die wcrcldstryd t.ussen die ideologiec, mnnr wei op die gcwone manicr v:111 die stcmbus mel bchulp ,·nu Engclse Suid-Afl'ikancrs, soldatc ens., of andcr:; dcur 'n
deputa~ie na die Yr,·dt'slwmcr.:n~ic;
6. dat hy in die oorlog l;(cg;~ ncmraal wil bly en mel die oog da:Hop opkommnndcring sal wcer:.!aan en met nit'mand in die buiteland twis wil ho nie, nog mer Amcrika, nog met Eoge- lnnd, nog met Duitsland.
7. clat hy horn 'n rcpubliek voorslel waarin ook OilS voJk ui[ 1\'('!H]i::: dour die worcJd-re\'OJusic herjonp; sal wecs, wa:l!'in hy rlemokr:~Lie;,: Yry sal wecs, rna:ll' mot. vcr\\·erpin~ van die J3ritsc liberali:,me sowd ns die totalilorc diklaLuur en die kommuni~me waarin die volkswelvaart; bc- hecr sal wccs dcur 'n scnlr:1lo ckonomicsc rand en nasionali~cring; ''nn pnkclc .lertlolbcdrywc wa:uiu die vor·n:1:1ms!c be,·olkingsdclo mci, mc- lmar ,·crcnil=!; sal ,,·t•cs dour Ruid-Afrik::tanso n:~sionnlismc, lwcclnligheid en weclcrsydsc knl- tunrcrkenning.
. dat. hy eg;Ler in die begin 'n volmag-regc- ring ,·oors!.aan om die rcpublick ccrs behoorlik le \'eslig j en
9. dnt. by die O.H. lwskou as die- dood,·yand 1·nn sy strewe en cbarom 'n beroep op die Afri- kanerdom docn om die
o.n.
('Jl aile versocnings-be"·eging~ tc \'Crniet ig.
Sprekcr dink dil is 'n bill ike wcergawc ,·nn die party ~c standpunl maar· sctfs dr. :'llal:l.n SC'
buitengewono wclsprt·lwndhcid ~al daan·oor nic gec8rlrif of offcn·:~ardigheid k:~n wck nie. Dat by cluS die 0.J3. \'OOrs!CJ :lS 'n tecnstnnder ,·an hicr<lic b~lt'id, is nit• so <'rg nic. ,'preker hot te\'ore ,·crcluidclik cl:tt die s:unewcrking wal, char w:1s, j\liS deu1· die P:nt~· verbrcek is omdai.
hy die O.B. w0\1 forscor om hicrdic slandpunt so te n:nH'nar in s! ryd met die TIIoemfonteinsc oorecnkoms wnt nio horus op 'n pari.ygrondsbg uie, maar· op 'n repuhlikcinse volksccnhcid. Die 0. B. kan dit nic aanvaar nie omdat hy staan vir die volksbcwcgins en die volkstaat en nio vir partyoorhcersing en 'n bonte massa-staat nie.
Da~ die O.B. hicrdie bE>Ieid nie nam·aar nie, betoken nie dal hy daarom 'n medestander van gcnl. Rmuh is of dat hy 'n Yrcemde heorskappy.
wil invoer nie.
Dr. ~!alan kan gccn bewyf;e dr hierclie bc- wcring:. aan,·oer nie, wanl bewy,e ,·ir die een sou bcwyl>e teen die antler beLCken. • 'y stcrkstc sogcnaamde bewys ,·ir die eer:.te beweriug is dat die O.Jl. nie \'ir !.y party :;a( !>tOm nie, dnL die O.B. 'n gt'heime sender met ,·crlof Yan genl.
Smuts na Duitshmd gcbrnik teen die Herenig- de Party t'll dat gcnl. , mnts die O.B. 11ie meer ''en·olg nit'. H ierop kan sprcker slegs antwoord dat dit aileen dr. Malan se skuld sal wecs as dle
o.
B. nie vir die N. P. stem nie. Die beworing van die sender wnL gcnl. muts oogluikond sou toeba!, sui' nicmoUll glo nic. Wic word dour gcnl. Smuts so hnndlangers nog steeds geinter- ncor? Is genl. '£heron van die O.J3.-kommanclo in Cnroliuo, uii. yriend.sk:~p gOYIJ.Ug? wa.t dieTCS l':tn dr. ~\!alan so bcwcrings en hc"·ysc bc- tref, wonder sprekcr of hy diL sci f glo.
,o.n. m woo mTs
.ni~T811S"Die O.J3. probecr ncl om <lie Pal'!y so bcloid to hetTorm en I.e vcrbcL<'r orntlaL hv Yir die Afrilmncrclom icts bolors bcoog us wnL. die II.P.
hom voorhou, iots bolers on daarom ook moeili- kor. Daarom l<an die O.B. nic as politieke party beskou word nic en daarom verwetkom hy dit dat dr. Malan wat self die vorigc dag gc- praat het van die Van Rcnsburg-party, die vot- gende dag sc dat hy weier om die O.B. as poli- tieke party te erken.
Die O.D. mik na die Chrblclik-rcpublikcinsc volkst.aa!; en sy wcg d:tarhten is die volksbcwc- ging. Oit sal 'n staat wees waar die Afrikaner sy eic wese afdru!< op sy eie staa t soda! hy tuis voel en sy cio heil kan uitwcrk en dus ook die heil van sy land, Suid-Afrilta, tot eer van God wat daardie bcstemming vir ons bcpaat het.
Die
o.n.
wildie Afriknnt'l'dom !IOU bc;;lis \'OOr die kcuso sl.cl lusscn die volksl;laL cu die massa- sta:u, Yi r die ccrsle as die liiiWC C'll n:1sion::l]c en organies-solidcrc en lN•n d ic Lw •de as die ouc en ko~mopoliliesc en meganics-individualis- Licse. DiL skyn \'ir sprC'I;cr· die (N•nslcllinp; I.e wecs waarbinnc die huidigo woreJdrovo\usic Op sinatkutll]igc gobicd ,·ol!.rok word en waarin ook ons ,·olksaspirasics op de grondslng t.oL hul vollc ,·orwescnlikiug ,·oort.skry. Die strycl is teen die massastaat wat gobou is op die mega- niesc versameling van individuc van aile soort sonder innerlike vcrbancJ bCha:we toevalligc saamwoning or willel<curise partyverbancl, die staat wat gcvolglik Of verbrokkel tot masteloos- heid Of homself handhaaf dcur btote gewclcl - clie staat sondcr gctoof en sonder karal< tcr or vastc bestemming.Die strewe ,·an die 0.13. is die ,·olk~taat, gc- bou op die ,·as to grondslng \'1\11 'n God-bcpaalde, saamgcgroeidc kult uu r"keppende en !.la:ll&bou- cndc ,·olkseenheid waarvan die bywon2nde, on- geassimilecrde vrcemdelingc afgeskei is en waarbinne die ent~elinge organics verbind is in gesinno, ker!te, beroepsdicns en volksver·
band. Oit is hierdie staat waarin almal vir meltaar teet en etkccn vir almat waarna die O.B. strccf.
,SKOO.K i\1 AA 1\..,
Hic;rdic Yoikstant i~ die slna~ wnarn:\ ons hole geskicdenis &Lrcef, dit is die eilldpunt op die Pad van , 'uid-1\frik:t. Dit. is nog nic \'Crwcsoll- lik nie, al!ans Jtic in Suid-Afrikn ,·ir die J\fri- kanordom as gehcel nie. Ons lmn tli~ ook nie sommcr uit die buillll:\lld oornct'm 11ic. Die ideo is wei in andct· l:tndo in vc•·sldllendc- vot·mo bcliggaam en is die ciHtlikc dryfkrng in ons cio gcskicdcnis. Onb laak is om <lit in Afrikanns- Cnlvinit>liesc vorm en moclcrnc gc~lalie in nan-
·yn to roep. Dit llan aileen dcur die votksbe- wcging gedoen word wat clio volk self omvat, en nie deur party-aanhangcrs nie. Die Q.B. wil as volksbewcging Suid-Afril<a sltoonmaak vir die Afrikanerdom en verwerp die demoltratiese men- gelmoes-ideaat.
As gena word w:'lttcr stnppe dit' O.B. gaan doen, antwoor<l ;.prckcr dat 'n leer nic sy krygs- plan \'OOraf opcnbaar nie. Div i:; :-tnLwoord gonocg. Da:tr k:w ncL hygc,·oeg word dat gecn midde.f versmaai sal wort! om tlie doel te bcroik nie.
As ccrste slap, kan hy cgtcr
:.c,
wil die O.B.aile Afrikaners as volksg<'nOto saamvaL on dit kan aileen geskicd as fim1:1l nfskcid goncom word 1·an die ou par~ypolit ioko ,·erbrokkcling en parlomoutoro gcmoddor. D:unvoor is goostelike vernuwing en wodergcboorto van clio ,·olk wnt;
VYF
alleen kan kom deur 'n beslistc kouso in die ideologiese stryd, noodsa:~klik. Ollar moet ge- ldes word teen <lie oue on vir die nuwe ..
Dit is geeu keuso ,·an vrecmde stclsch; nic, maar slegs deelname aan 'n ll\1\l'l' hcweging w:n oral in ver:;killonde \'Ormc en by ons in cie nasionole lc"·ensbcginsel in wording is. Tog is dit 'n keuse wat deur tlie Spil-magte op hullc manier reeds verder cJeurgevoer is as elders in die werettl en daarom 'n lleusc waarby hulle voorbe.eld en stcun ons ontsaglik kan help.
Dit sal egtcr betcken dat ons lwlc YOlk,;- en staatsorganisnsio ,·olkome hcrhou moot wonl <'n nie net a:mgelap nie. Dit sal 'n omsltcpping van die grond af beteken en sat nie sonder bloed en trane kan plaasvind nie en ook nie sonder geweld nie, van watter !<ant cJit ook al begin sal word.
En in hierdie stryd op lowe on tloocl s:tl 'n kragtige cenheitlsg;csag nodig \\'Ceil waL clcur- ganns Ieiding lmu gee, waL oral knn ing;r,vp wanr dit nodig is om die ongoddclik, volk~lcade
like en onregmatigc ui~ Lo ~kakcl hocwel meL cerbiccliging v:m clio sclfstnndip;hcid \':tll ,·olks- inslellings wat :tan hullo doe! bcantwoortl. Oil beteken geen diktatuur nie omdat dit sal voort- kom uit die volksbeweging, versuiwer dcur volksoortuiging. Die O.B.-Ieiding berus reeds o;> volksvertroue in eic krins en geen offisicr kan sy gesag behou as hy die vertroue van ondergesldktes verloor nie.
IDi\K OP '1'\\'fi:E
Die Pan~- het uog; nie g;cldcs ws~cn die ouc on die nuwe nie. liy hink op l \\'C<' g;cdag;lcs en is dubbelsl::lgtig en halfhanig; en daarom sou- dcr inspirn~ie, oortuiging; of <lr~ fkrag. J)ic ParLy wil volksecnheid, manr ~lt>g;s binn<.. <'<'ll pany. :'-let ander parf.ye of organihasics wil hy geon kouneksic bo nie behalwo clio vnn 'n Yer- nicLiging"tryd. 11~· ,·or lang; dccln:unt• ann die ,d)rc-ldre,·olusic manr sondcr kcmw in di() idcolo- giesc st.rycl en sondcr gcwcld of oudcrmyniHg van die oue.
Die Party wit nie Ides tusscn die idco!ogice nie, maar verwerp tog by voorbaat die cue so- wei as die nuwc. H y verwerp a lies wat uit·
heems is en tcg reken hy op clic gocclgcsindhcid van die oorwinnaar. Die Pary wil met stemme wen er. tog stoot hy aile samcwer!ling a f. H y wit 'n repub!iek vestig dcur 'n volmag-rcgcring en 'n eenpartystctsct, maar wil nogtans es d:!mokraties handeL Die Party wil die kapita- lisme omskcp tot 'n sosialc volksckonomie btoot deur •n sentra!c cl1ot~omiese raacl in tc stel.
Hy l':'i: •n volksbeweging organisc~r deur ander
votksbewegings ~':! vernietig en 'n volltstaat skep deur die alleenhee;·skappy van 'n party.
Dit is nie nodig om ann lc !.oon w;n 'n reeks Yan onmoontlikhcde hierdie stamlpunt inhou nie, het prof. Du Plessis ,·erldaar. lTy hoi :::c-
\'1':1 of 'n sierker argunH'nt aan~cwo<•r moc>t word as da~ die 0.13. hom in::.pan 0111 die Afrik:\- nerdom te vcronig en ic hcrskcp dcur din sanm- bring ,·an ,·olks~cnote en dan sy volkst:~nL !c vcrkry lliL cic volkskrag. ,Kan diC' par!.y-leicrs him·dic stem van die- blood, ludic blocd en ons bleed, nio boor nic? Bind 'n p:•ny-pro~J;ram
hullc Lcrkcr as hulle Afrika;u1sc hlocd- en lots- gcmccnbkap ?" hoi hy gcvr:l.
As dit so is, hOort hulle onherrocplik tot die dinge wa! vcrby<;aar., tot die ou wcre.!dorde wat besig is om inmekaar tc stort. Dan h<.'t hu!le gcen toe!1ot:1s nic. .\laar die ,·olk !'o toclwms he~ God gc~kcp en lly is hcsig om tli~ in hicrdic WCre1donHn:'llteJing nit lC \\'Cl'k . . \s hicrdit• llU\\'C
toekoml:> nuwc eu"·cb s;tl meebriug;, soo" te \'Cr- wagtc i:, in 'n sondigo w\:reld, :,al ons \':lllui[
ons cbristdik-rcpublikdn:o:c Cah·inismc hcn·or- mend daarop p1·ohecr inwork. Ma:lr in elk geval is ons opgcneem in die tocttoms en he! ons reeds rinaal afskeid genecm van die verlcdc met sy wei maar veral met sy menigvultligc wee.
Hoolknntoor:
Rcserwe- londs
£90,000
St.
Johnstraat65, BLO EMFONTEIN
BEGRAFNISSE, I<ISTE. KRANSE, GRAFSTEN
SES
Dr. Maffan Irek op Laaste Oombffffk
Uit Un Versoenffngspogffng
[(op
Verldaring Deur K orra i tee Uitgereik
,Die dric leiers (van die ander nasiona:e. groepe) het op uitnodiging van die !Comitee opgedaag, gereccJ om dr. Malan te ontmoet. Or. Malan, cgtor het op die :aaste oomblik bes!is geweier om aan c!ie versoek van die Kon;itee gchoor te gee en socloende nie aileen die.
hand van vriendskap van die drie leiers argewys nie, maar die Komitee se smeking om c!ie saak nie tc bcskou as 'n eleksie·ooreenkoms nie maar as 'n poging om die broedcrtwis en swartsmeerdery op platforms en in die pers te staak, geweicr."
·H ierdie ,·erld~ning word godoen in die \<Or·
slag nw die J\.omit.oo \'1\H 2.1. wat op J7 Septem- ber probecr het om 'n S<11nespreking to 1·ecl tussc11 die lciers van die nasiouaalgosindc Afri- kaners me~ clio oog cl:~arop om vorsocning Lc bc\\'OrksLcllig. Die KomiLeo ,·enol in y YCr·
~,Jag clio helo vcrJJaal van die gebouro on ''cr-
s~rok ook a fskr.i fLe van konesponclcnsio w;n. ius- sen ]milo en dr. J\labn gcwis cl is.
In sy vorslag wys clio ](.omitec lhtarop dat maaudc gelcdo reeds 'n stork clrang in die om- gowing onder die bc"olking ontstaan hcL daL die gcLwis rnoet opltou. Verskeio ononbarc ,·crga- c:lorings is gohou en ornl is ccnp:uig beslnit on1 die leicrs bymckaar Lc bring soda(, !milo mckaar die hand kou goo en 'n oplossing vir die moci- lik],cdo kon ,-ind. 'u ';J:Jmworkkomitcc is S<Htm- gcsLel, bestaanue uit verteenwoordigers van die vier nasionaalgesinde groepe.
Hiordic komileo nm 2.1 Jcdo het uric vorga- doriogs gclutd en het bcsluit dat char neL ccn manier is om samoworking to bowerksLcllig.
Die Komilcc hoL hcsluit om 'n ondorhoud tusscn dio loiors to reel on me~ daan1io omler- houd son U.an dour die Saamwerk-komitcc aan- cveclrinu wot·d ,,op. onmidc!elli11e staking van
0 . 0
onderlinge stryt! tussen aile mcde·A frikaners cr.
samewcrking tussen die vier organisasies, nl.
die llerenigdc :'\asionalc Party of Volk ·p<trLy, die -:\uwc Ordc-grocp, dio AfrikanerparLy en die O.B. mot die oog op die bcsLryding hy cnige vel'l;icsing ,·an die ,·olk sc grootsto gcvaar, nl.
die Brii.so lmporialismo.
,l'lierdio M<lamwcrk-kornitee tlocn aan tlic hand dal. Lusse11 die drie politiel~e partye oor- eengokom word dat die kantlidaat. op wio die mccstc stern me ui i gob ring ,.,..ortl by nomi nasie by cnigc vcrkicsing gesteun sal word deur aibei die ander partye en die Q.B. om sodoende die speitsing van ste.mme te voorkom.
,Om toe Lo sien dat so .'n oorecnkoms stiplc- lik na. die gees uil.gevoer word, word 'u kom- mi. sic bonoem. Ro 'n kommi sic se uiLspraak sal in onigc Ycrskil finaal wee . Ificrdie kom- missic sal benoem word dcu r bogcnoemdc ,·ier leicrs in same,rerki ng met, hi01·dio komi Lee."
HRLI<:F AA:\ DH . ..\l;\ l.u\X
'n 13riof met die ,·olgenclo inhoud is toe nan dr. D. [i' . .:'ltalan en mnr. N. C. Havouga gerig deur die . ehel~nis, mnr. P. G. Visser:
,Op pul.llieke non-pany en non-0.13.-,·crg:t-
<lcrings ''cncenwoordigcndo oor die 3,000 kie- scr·s ''~n clio Springs, Prol.oria, on Croblcrsclal distriktc, is eenparig bosluit- claL die lciors van
die Horonigclo Nasionalo Party, die Afrikaner- party, die ~tl\rO Onle-grocp en die Osso\\'a- bran(hn1g dringond vcrsoek word om bymckaar
t.e lwm en tesamc meL die r-:-ommissic van 21 Jcue, l>cnoem op bogomelclc vergadoriug:s, '11
basis van snmowcrking to probeer vind, op lyno ,·oorgesl.el op hierdio vcrgaderings, of op enigc anuer aanneemlikc lyne.
· , Reelings woru get ref tot die hou van 'n samekoms van bogenocmde vier ieiers en die E<ommissie, en sodra hierdie reelings klaar is sal u in k2nnis gcstel word van die p!ek en ty!l.
, Vera I met die cog op die jongsto vorwikko- lin"'o ,.ocl ons dis absoluut nooclsaaklik' daL
"'
s:uncwcrking Ln sen clio A[rikancr-elemcmc be-
work~Lcll ig "'ord.
VEIUAA HDAGVIEl U NG IN DIE PAAUL
Die verjaardag van die Kommandant·
generaal (24 Sept.) M assistent·komman·
dant·gene.raal J. A. Smith (<l Sept.) word op die aand van 16 Oktober net soos vcr·
12c!e jaar feeste!ik gevier in die Paarl, war.- necr a!bei die leiers weer in l(aap!aml sal we.es.
'n Groot opkoms word vcrwag en kom·
ma, 1do's van omliggcnde dele worcl versoel\
om, indien hul!e. in gelid opkom na !lie byeenkoms, vroegtydig in verbir.cting le tree met die piaas!ike. kommandant sodat rcclings getref kan word vir sitplel\ke, ens.
,Bogeme!de l<ommissie wil geen publieke vertoon maak nie en bid God van harte om net maar 'n strooitjie te kan bydra tot die bou van ons nasie geheel ag!er die Sk·2rms."
,Die inhoud van hierclio brief i: oor die tclo-
foon 11:111 mnr. Pirow en c.b-. \-an .Rcnsburg mcc-
gedeel daar lulllo maklik bercikbaar wa ·, en hu!le antwoord was dat op hulle samewerking
;:;ereken kon word," lui die ,·crsla!! vcrder.
.,Aan dr. J\lalan was die ,·olgendc paragraaf by[.!e,·oeg: ,U word nou baio dringond en baic vriendelik ver;;oek om so spocdig moontlik 'n dalum to bepaal, as diL lmn to Preioria, waarop ons u kan onunoot. Ons sal dan reellr.gs tref met die ander clrie !ciers om ook teenwoordig te wees.'
, Il ier·op he~ tlr. :uatan o.m. geauiwoord dat hy ,nog onlangs t.e Johnnnesburg en l')retoria, sowel as in 'n ,·oorafgaando ,·erkl:1riug oor die ,l\.aalkop'-bcweging, cla;trop Idem gele het d.at dio herstol Yan ens Afrikanorcenhcicl ;tlleeu te
T A KK E op ~ D!e nuutste mod es vir ~ ·!.
V ereeniging dt e men en vrou. · Kaapstad
~Oie gees wat by ons Benoni heers is 'n Boeregees . J o hannesbu rg ~ O ns teer nie op senti-
~( ment nie, maar is be·l:~l.
~'l Posbus 909 kend v ir: Waarde. ~kJ
~ PIRIE 1f01RRA D iens e n Hof!ik heid.
t$~ ~ SKRYF AAN ONS! I '1
~~~;s;?r~·-: A·~&~~~~UJ#i~Y.Jt§it\tf_&ii' :!%§_.. fli.ff'@114 9ijt!.~~;~--t!P:Ifji('WO_ i$1#"!"='!
DlE O.B., WOENSDAG, 30 SEPT. 1942.
vind is in 'n Lorugkeor tot die basis Yan :3 Junie verledc jam· ens.' en ,dat dit onder omstandig- ltcde skyn nuoLeloos Lc wee,; om 'n ,·ergadering
Lo bclc soos u my ,·ersoek om to doen.' ,) let hierdio anLwoortl was die Saamwcrk- komite-e nie _tencdo nio daar hulle in lmllc siel ooriuig "'as daL samo\\'erking noodsaaklik en moouUik is, as die l~iors net mekaar wou en kon on'tmoet. Daarua hot die komiLco sy sekrc-
/ . I
l:nis op 2-J Augustus OJXlrag gcgco om cr.
J\labn weer (.e nadcr met die Yor·sock om die samespreking by te woon op T2 September in
Pretoria."
.Aldus die vcrslag.
Danrop hoi dr. ~lalan gcantwoonl da~ diL vrr hom nic moonLlik s~Ll wces O!J Jaardio d:llum nie, mot die oog op tlie kongres, maa1· dat dit mislden op die 17de kan plaasvind. , Oncler omstandighcdo ktn ek u nou allcen n a om 11
weer in vcrbinding mot my t.c stel W:lUHCCr ok in l?rctoria sal wcos," aldus dr. J\falan in sy brief.
,Nou het u die feit voor u," verldaar die i<omite.c aan die einde van die verslag, ,en al wat ons hiero1> kan antwoord, IS OAT DIE VERKLARING VAN OR. MALAN OP DIE KONGRES HOEGENAAMO NIE S7ROOI<
MET 'NAT PLAASGEVINO HET N!E. Hy het gcse da t wc<Jersycls aangeneem is dat die eer!:te voorstel van die baan is en da t hy die argcvaardigdes en nic £Jr. Van R211Sburg, adv.
Pirow CJ1 mnr. Havenga sal ontmoet nie. l\<1nr.
Visser sc brief loenstraf hierclie verklaring claar hy uitdruklik verwys na vorige briefwisseling in die saa!{.
,Die fcit dai clr. J\lalan dadelik sy toovlug tot dio kongrc;; vir publisilcit gonocm hob, nieleon- slaande die voorsiolcr van die Komitcc so ver- sckcring dat uet foite on die waarhcitl bekeml gcsLel sal "·ord, ver:stork glall nie sy posisio uie.
Hy he~ ge. e llai l1y die vorldaring doon omdat daar vcrklariugs in verband met die voon'al in vyandi"'c blaaic sal ,·ersk,·n. l)it sou so voor- ges(el
~vo rcl
dn.l die drie. loicrs foillik met die hoed in clio hand hier was om hom tc spreek on cbt hy gcweior hot.,Hicr hot hy diL juis mis. Die vyandigc blaaic kon hullo inforrnasio net van horn of ,·an die Komilco kry on l1icr is die Komitco so vor- slag.''
Die Komitce voeg by dat, meL lcedwcse gc- mcrk is daL dr. :.\.!alan so private sckrclaris sou gcse hcL chi die Komiteo 'n s:nnesprcking sou gehad hot. met. nmr. Piro11r, mnr. Havonga, en dr. Van Rensburg ,·oorclat hullo dr. :.\I;llan ge-
~preek bot, otncbt niks vcrder van die waa rheid k:t11 wccs uie. , H ierdie here het sa am met die Komitee gewag op dr. Malan, maar tevcrgecfs.
Niks was ooit bespreel\ voor dr. Malan die Komitee aileen ontmoet het nie."
Dio ver.slag is ondcrLckon deur mnr. P. G.
Visser, sokt·etaris van die Saamwork-komitce.
( Ons mcrk clat Die Burger en andcr parLy- blaaio ten einde hul leier so "·ciering effcns Lc Teg,·crdig l)robeor voorgco daL clio voorge. it>ldo
samcsproking 11ic ou sLrook met; die O.B.-
Iciding so bcleid 11ic, en llnt dr. Vau Ren burg
du~> gehuigcl he~. 'Rersgenocmde bl;1d haal aan ui~ ·, arlikel wat in Die O.B. van Julie vor- skyu hot wa:niu ons ens uiLgcsprcck hot teen ecnt1eidsoorecnkomste ,langs clie wcg van for·
mules en kontrakte". Dit is ous Jtcgatioii'O . tel- ling- waarhy ons uog staan - maar die blad
\'erswyg die paragraaf wanrin ons net onmid- clcJiik na llicrdic sin ons posi Liowe bcloid bo- skryf. naarnlik: , Die Ossewabrandwag sc beleid is dus dat die stryu aan weerskante gestaai<
word, en dat cl~c organisasie· sy l<ragte inwerp ooreenkomstig sy wese en aaru tot verwesenli·
kir~g van ons geme~.ns~aplike ideaal."
Is dit uio presics wat. die Saamwcrkkomiico beoog l1et, nio? Die komii.cc hot Laki ug von die ouderlingc stryd verwa~ on verdor slcgs 'n ,·erkicsingsoorecnkoms l.usscn die politie!te par·
tye, ,ooreenkomstig hul wese en aarcl" clus, want dio 0.13. stet Log immcrs gccn. Jmndidatc uic, soos herhaald.elik beklemtoon.-llcd. Die 0.13.)
ONDJER§TJEUN ON§
AD'VJEH.'flEJEJRDER§
•
DIE O.B., v VOENSDAG, 30 SEPT. 1942.
Stemme uit die fEuwels
Verlede W aarsku
van Partypolitiek
Teen
Nie aile Afrikaners het die partystelsel na clie Vryheidsoorlo_g sonder protes van Enge·
:and aanvaar nie. In 1911 waarsku Kncp in De Vo!kstcm, dcstyds orgaan van die Afrika·
nerdom, teen hicrdie vrcemde stelsel en ver klaar:
,.Die p:ntypolitiPk wat ou~ tccuswoonlig voer, die ,·crligte l~ngcl~e slcls<'l nw partypolitiek van georgauisl•t•rdc parlyl', bcsture en ,caucus- xe' hct 'n neiging 0111 'n orclinnire Knop soos ik, wat nie bcroepspolitikus wil word nie, sy be·
langstelling in dte sake van die land te ont·
ncem . . . 1\yk, nil• dal ik ook mn:u oen rnan in die wct·cl~ wil 1•ic;; mank vi1' die slolsel nie, maa t· ik r<'hcn dis gt•klteid om maar ous ogo i.e f sluiL vir dio glwolgc 1·an om; lecnswoordige manior v:w doen . . . Di<' uiteinde van die
~tel~cl is ook da ( 'n mens t wee of rnecr klompe slmpo hot met die w::tglers wat '( be:>tier. Die w::tglers ch•nk vir hullc, jnall: hulle in die Juaal.
en hulle ~priJlg net. uit om gctcl ie 1\'0tdc.
Een van dio jammerlii(ste gevolge daarvan is ook die ontwil<keling van die beroepspolitikus, die so:;enaamdg ,l<offer·kercl' wat van clie poH·
tick syn nerins maak, g'n ander belange in die wereld bosit als om in !lie Volksraad te !<om en daar clan t:celdag •n reeks van slimpraatjies t e vei'I<Oop. Daa r is al cC'n of t wee 1·an die soort in. en hcC'lparty hot Jelik gespook om in te kom . . . Xce, nls 'n mens scker ,,·ns vnn byn Napoleon, <!an sou 'n alleenhcor;-;kappy nog alte- mit, l'<'rldc~liker wee;;.''
On~ ka n not hy,·oC'g llat die l wee bcroeps·
politiri \'jln 1!)11 inlnsson vcrmenigntldig het tot 'n g:1nso lccr:.lwrl).
In 'n bci'edigdo vorklaring oor die Rebellie t.ydens die \'Ol'ltoor vnu st•kcre Bobellc-het J. H. Srhooman yerkl:lnr dnl. hy ann gcon party he- hoorL nic omcl:\t hy .. got rOll wil bly aan "Y oortuiging". :Sy wcrldc ,.Die Ander Kant van clie'Be·bellie'' waL in LV15 uitgegee is, sluib hy met die volgcndc vor:mgling na die partylose sta:u van <lie tovkoms af: .,Alles !.rill van pyn -die pyn v:tn die wnglC'n<l<' moeder. Die we- reid wag. Afrika wag. Dit' grysaard bid en ween en wag. Die kind wag. Wic wag nie? ... vir die oomblik wanneer scdelil\e mocd en gee.s·
telike oortuiging die spinncraklle van die diplo·
maliek wat suig aan die slyk van goud en guns, sal wegveog; vir die oomb!ik wanncer die impe·
rialisme van die Gees die lmperialisme van die goudgod sal vervang; vir die oomblik wat nog 'n stukkie van Goris skeppingsplan sal ontwik·
kcl sicn."
l~ da:mlio .. slukkio 1·an Gods skepping:,plan'' miskicn die orl!::tnicsc gc~ag,;laat van die O::;se-
wabrandwag~
GHOOT I YIENSE SE BESL U][T!
Ons 11('('111 die \'Oigond<· panr reels terwillo
Yan dio vcnn,wklikhcid daaryan oor nit Die 'l'n1nsv:1lot· sc· ,·crsl:tg ,·au die 'Prans,·aalse l l.Kl'.-kongrcs: .,1\omclt. '1'. i\facDonald het.
'n mosi<• \'Oor~c..,tcl wat lui llat die kongres protcslccr lt•cn die uitsen<ling van 1·abo inlig- ting oor locstatulc in die lluic na die buiteland dcnr gl'lt<·inw ~<'tHicr,., wat waar'skynlik deur die Regering toege:aat word. Ons vra die Regering om die geheimo senders op te spoor en ui t te de! g. Uit' mosio is aangcnct•m ...
<