STUD1 KETERSEDIAAN INFORMAS! LITERATUR PANGAN
1 9 8 5
F A K U L T A S T E K N O L O G i P E R T A N I A N I N S T l T U T P E R T A N I A N BOQOR
YUSUF SUPARDI. S t u d i K e t e r s e d i a a n I n f o r m a s i L i t e r a t u r
Pangan d i Hogor. D i bawah b i m b i n g a n Suhadi H a r d j o , MSc dan P r s . F a h i d i n , HSc.
S t u d i i n i b e r t u j u a n u n t u k m e l i h a t s e j a u h mana ke-
t e r s e d i a a n 1 it e r a t u r pangan dan j a r i n g a n i n f o r m a s i n y a d i
Hogor.
K e t e r s e d i a a n j u d u l buku p a n g a n / g i z i b e r v a r i a s i
a n t a r a 1.42 p e r s e n ( d i PUSTAKA) h i n g g a 37.18 p e r s e n ( d i
F T D C ) t e r h a d a p t o t a l j u d u l yang add. Secara m u t l a k ,
j u m l ahnya b e r k i s a r a n t a r a 1123 j u d u l d i PUSTAKA sampai
107 j u d u l d i LHN. P o t e n s i n y a belum menggembirakan k a r e - n a t e r n y a t a m a y o r i t a s j u d u l b e r t a h u n t e r b i t sebelum 1979
dan b u k u IPTEK p a n g a n / g i z i yang berbahasa I n d o n e s i a
r a t a - r a t a hanya 18.7 p e r s e n d a r i yang berbahasa I n g g r i s .
J u r n a l a s i n g b i d a n g p a n g a n / g i z i (yang masih k o n t i n u
pengadaannya) b e r j u m l a h 65 j u d u l t e t a p i k e t e r s e d i a a n n y a t e r p e n c a r ( t e r b a n y a k d i FTDC : 48 j u d u l dan d i PUSTAKA: 36 j u d u l ) . Penghambat utama a d a l a h k e t i d a k l e n g k a p a n
nomor dan k e t e r l a m b a t a n n y a . J u r n a l dalam bahasa Indone-
s i a s e d i k i t jumlahnya dan p e n e r b i t a n n y a t i d a k k o n t i n u .
J a s a p e r p u s t a k a a n / i n f o r m a s i yang b e r b o b o t t i n g g i
belum t e r s e d i a ; PUSTAMA dan IPH memberikan j a s a - j a s a
yang r e l a t i f l e b i h d a r i p e r p u s t a k a a n l a i n n y a . Kerjasama
STUD1 KETERSEDIAAN INFORNASI LITERATUR PANGAN D I BOGOR
O l e h : YUSUF SUPARDI
F 1 6 . 0 2 9 1
S K R I P S I
S e b a g a i s a l a h s a t u s y a r a t u n t u k m e m p e r o l e h g e l a r SARJANA TEKNOLOGI PERTANIAN
p a d a
J u r u s a n T e k n o l o g i H a s i 1 P e r t a n i a n F a k u l t a s T e k n o l o g i P e r t a n i a n
I n s t i t u t P e r t a n i a n B o g o r
FAKULTAS TEMNOLOG I PERTAN I AN
INSTITUT PERTANIAN BOGOR
F A K U L T A S TEKNOLOGI PERTANIAM
STUD1 KETERSEDIAAN INFOHMASI LITEHATUR P A N G A N
DI BOGOH
SI:R IPS
I
Oleh:
YUSUF SUPAHDI
F
16.0291
Tanggal lulus:
19Juli
1985Di setujui
,
Bogar, 24 Juli
1985H I W A Y A T HIDUP
Penul
is
a d a l ah anak pertama d a r i empat b e r s a u d a r a d a r i Ayah Supardi Wangsaatmadja dan I b u M a r i a T h e r e s i a , d i l a h i r k a n d i J a k a r t a pada t a n g g a l 31 December 1959.Setamat s e k o l a h d a r a r d i Hudi M u l i a Hogor pada t a h u n 1972, p e n u l i s m e l a n j u t k a n p e l a j a r a n d i SHP Regina P a c i s Hogor h i n g g a tahun 1975. S e t e l a h l u l u s d a r i SMA Regina P a c i s Hogor pada tahun 1979, p e n u l i s memasuki
I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor m e l a l u i Proyek P e r i n t i s
I
I ,K A T A PENGHNTHR
Pengembangan I l m u dan T e k n o l o g i Pangan d i I n d o n e s i a merupakan s a l a h satci usaha u n t u k meningkatkan p r o d u k s i pangan dan i n d u s t r i penunjangnya. Bogor a d a l a h k o t a yang sangat a k t i f dalam b i d a n g p e n e l i t i a n dan pengem-
bangan t e k n o l o g i p a n g a n / g i z i , dan karenanya memerlukan a r u s i n f o r m a s i yang l a n c a r a n t a r a p i h a k - p i h a k yang t e r - l i b a t d i dalamnya. L a t a r belakang t e r s e b u t rnendorong p e n u l i s u n t u k mengadakan s u r v e i t e n t a n g k e t e r s e d i a a n i n f o r m a s i l i t e r a t u r b i d a n g p a n g a n / g i z i d i Bogor.
T u l i s a n i n i merupakan h a s i l s u r v e i dan a n a l i s a d a t a yang d i p e r o l e h pada enam perpustakaan d i Hogor. Dengan t u l i s a n i n i p e n u l i s berharap akan t i m b u l m o t i v a s i yang k u a t d a r i p i h a k - p i h a k yang bersangkutan u n t u k l e b i h memperbaiki s i s t e m yang t e l a h ada sehingga a k h i r n y a dapat semaksimal mungkin membantu pengembangan I l m u dan
T e k n o l o g i Pangan d i I n d o n e s i a .
A k h i r k a t a p e n u l i s menyadari bahvra t u l i s a n i n i
b e l u m sempurna, dan s a r a n s e r t a k r i t i k m a s i h s a n g a t
d i h a r a p k a n . Namun demi k i an p e n u l i s y a k i n L a p o r a n K a r y a
I l m i a h i n i d a p a t b e r m a n f a a t b a g i mereka yang memerlukan-
nya.
Bogor, J u l i 1985
D A F T A R I S 1
H a l a m a n D A F T A R T A R E L
. . .
x i D A F T A R GAMRAR. . .
x i i i D A F T A R L A M F I K A N. . .
x i vI
.
P E N D A H U L U A N. . .
1I 1
.
T I N J A U A N P U S T A K A. . .
5A
.
I N F O R M A S I D A N S I S T E M I N F O H M A S I. . .
51
.
I n f o r m a s i. . .
62
.
S i s t e m i n f o r m a s i. . .
83
.
S u m b e r I n f o r m a s i. . .
94
.
Fungsi dan peranan i n f o r m a s i. . . .
1 05
.
Penyebaran i n f o r m a s i. . .
1 3 6.
K e l e m a h a n s i s t e m i n f o r m a s i d i n e g a r a b e r k e m b a n g. . .
17H
.
I L M U D A N T E K N O L O G I pangan. . .
201
.
D e f i n i s i I P T E K Pangan. . .
202
.
R u a n g l i n g k u p b i d a n g p a n g a n / g i z i.
.
203
.
Peranan I P T E K pangan. . .
22
C
.
K E A D A A N D A N PERKEMRANGAN D I I N D O N E S I A. .
22111
.
M E T O D A P E N E L I T I A N. . .
29A
.
T E M P A T. . .
29R
.
P E N E L I T I A N P E N D A H U L U A N. . .
29C
.
P E N E L I T I A N L A N J U T A N. . .
30I V
.
H A S I L DAN PEBBAHASAN. . .
.
.2....
.
A
.
K O N D I S I DAN S I T U A S I PERPUSTAKAAN. . . .
53B
.
K O N D I S I L I T E R A T U R PANGAN. . .
441
.
B u k u - b u k u p a n g a n / g i z i. . .
442
.
M a j a l a h - m a j a l a h i l m i a h. . .
515
.
F a k t o r - f a k t o r p e n g h a m b a t. . .
55C
.
JASH PERPUSTAKAAM. . .
59D
.
PEMBAHASAN UNIJM. . .
66E
.
A L T E R N A T I F. . .
76V
.
KESIMPULAN DAN SARAN. . .
80A
.
KESIHPULAN. . .
80B
.
SARAN. . .
82DAFTAH PUSTAKA
. . .
85Hebei-apa F u n g s i i i a s a I n f o r m a s i y a n g
Iii harap1:an i i a p a t t.lemi nirn~imt:an i-:es!.!l i t a n
yarig I j i h a i j a p i F'enggctna i n f n r - m s i
" . . .
I"ertaanrli n g a n A n t i i r a B u k u Faarigan/Gi z i t e t - h a r l a p '1-olial R u l - : u p a d a Beber-apa F'erpustal-::*an d i
Hogor sampai dengan A p r i :I. I s 8 5
. . .
B!.il:u Bi.danq i = ' a r i r ~ a n i G i z i d i Hebei-apa
P e r p u s - t a k a a r i c l i Eicxjor sarni:)ai A p r i 1. 1985
.
aF i a ~ , i o A n t a r a Ranyakriya Hutru P a n g a n / G i z i y a n l j Her-bahasa I n d n n e s i a ter-haclagi H ~ ~ t r c ! l'"angan/i:i ;li
y a n g H e r b a h a s a I n s q r i s
- .
p a d a B e b e r a p a P e r p u s - -.,-
...
c c n d i !?oaor-.-
-. . .
P e r b a n d i n g a n a n t a t - a J U I - n a l F'angan/l;izi t e r h a d a p ' T o t a l j u d u l .Li~..!i-nal. Pada B e b e r a p a
. . .
Pel-pc!--tal::aari d i B o g o r sarnpa:i. A p r i l 19135
K e t e t - s e d i a a n Jud!.'l .:!urnal P r i m e r H i d a n g
Pc?ngan y a n g d i a n j u r k a n o : i e h G r e e n , S i 1981:~
p a d a Heber-apa F'er-pustai::aan dj. Fiognr
. . . .
F'rsfnaiiaj. an t l a j a l ah ilrer t:al a,fL7c!r-r:~al D a l am Enam 1 ) i s e r - t a s j . d i Hidan&] P a n g a n / G i z i
. . .
Dana iF'et-p ~ i s t a k a . a n dan Alok:asj.riya ~ ! n t u i ? ITethi!n Anggal-an 1.983./1984
. . .
fiat*---I-ata F'engLtrij4-!ncj P e r p i i s t a k a a n i l n t u k :
P e r i o d e A p r i l 1784 sampai A p r i 1995
. .
,F'erbiinclingan A n t a r a P~nafiibal-1e.n f3i.ii::t.i Pangan
i : j j FI..!STI:I.:ill dengai-i Fei-i'enbariga~i : i r i d u s t r i
pan g~tr-i .- .- iterci,asut-: ternbairac-0 eliit-1 t ~ a h u n 1779
STUD1 KETERSEDIAAN INFORMAS! LITERATUR PANGAN
1 9 8 5
F A K U L T A S T E K N O L O G i P E R T A N I A N I N S T l T U T P E R T A N I A N BOQOR
YUSUF SUPARDI. S t u d i K e t e r s e d i a a n I n f o r m a s i L i t e r a t u r
Pangan d i Hogor. D i bawah b i m b i n g a n Suhadi H a r d j o , MSc dan P r s . F a h i d i n , HSc.
S t u d i i n i b e r t u j u a n u n t u k m e l i h a t s e j a u h mana ke-
t e r s e d i a a n 1 it e r a t u r pangan dan j a r i n g a n i n f o r m a s i n y a d i
Hogor.
K e t e r s e d i a a n j u d u l buku p a n g a n / g i z i b e r v a r i a s i
a n t a r a 1.42 p e r s e n ( d i PUSTAKA) h i n g g a 37.18 p e r s e n ( d i
F T D C ) t e r h a d a p t o t a l j u d u l yang add. Secara m u t l a k ,
j u m l ahnya b e r k i s a r a n t a r a 1123 j u d u l d i PUSTAKA sampai
107 j u d u l d i LHN. P o t e n s i n y a belum menggembirakan k a r e - n a t e r n y a t a m a y o r i t a s j u d u l b e r t a h u n t e r b i t sebelum 1979
dan b u k u IPTEK p a n g a n / g i z i yang berbahasa I n d o n e s i a
r a t a - r a t a hanya 18.7 p e r s e n d a r i yang berbahasa I n g g r i s .
J u r n a l a s i n g b i d a n g p a n g a n / g i z i (yang masih k o n t i n u
pengadaannya) b e r j u m l a h 65 j u d u l t e t a p i k e t e r s e d i a a n n y a t e r p e n c a r ( t e r b a n y a k d i FTDC : 48 j u d u l dan d i PUSTAKA: 36 j u d u l ) . Penghambat utama a d a l a h k e t i d a k l e n g k a p a n
nomor dan k e t e r l a m b a t a n n y a . J u r n a l dalam bahasa Indone-
s i a s e d i k i t jumlahnya dan p e n e r b i t a n n y a t i d a k k o n t i n u .
J a s a p e r p u s t a k a a n / i n f o r m a s i yang b e r b o b o t t i n g g i
belum t e r s e d i a ; PUSTAMA dan IPH memberikan j a s a - j a s a
yang r e l a t i f l e b i h d a r i p e r p u s t a k a a n l a i n n y a . Kerjasama
STUD1 KETERSEDIAAN INFORNASI LITERATUR PANGAN D I BOGOR
O l e h : YUSUF SUPARDI
F 1 6 . 0 2 9 1
S K R I P S I
S e b a g a i s a l a h s a t u s y a r a t u n t u k m e m p e r o l e h g e l a r SARJANA TEKNOLOGI PERTANIAN
p a d a
J u r u s a n T e k n o l o g i H a s i 1 P e r t a n i a n F a k u l t a s T e k n o l o g i P e r t a n i a n
I n s t i t u t P e r t a n i a n B o g o r
FAKULTAS TEMNOLOG I PERTAN I AN
INSTITUT PERTANIAN BOGOR
F A K U L T A S TEKNOLOGI PERTANIAM
STUD1 KETERSEDIAAN INFOHMASI LITEHATUR P A N G A N
DI BOGOH
SI:R IPS
I
Oleh:
YUSUF SUPAHDI
F
16.0291
Tanggal lulus:
19Juli
1985Di setujui
,
Bogar, 24 Juli
1985H I W A Y A T HIDUP
Penul
is
a d a l ah anak pertama d a r i empat b e r s a u d a r a d a r i Ayah Supardi Wangsaatmadja dan I b u M a r i a T h e r e s i a , d i l a h i r k a n d i J a k a r t a pada t a n g g a l 31 December 1959.Setamat s e k o l a h d a r a r d i Hudi M u l i a Hogor pada t a h u n 1972, p e n u l i s m e l a n j u t k a n p e l a j a r a n d i SHP Regina P a c i s Hogor h i n g g a tahun 1975. S e t e l a h l u l u s d a r i SMA Regina P a c i s Hogor pada tahun 1979, p e n u l i s memasuki
I n s t i t u t P e r t a n i a n Bogor m e l a l u i Proyek P e r i n t i s
I
I ,K A T A PENGHNTHR
Pengembangan I l m u dan T e k n o l o g i Pangan d i I n d o n e s i a merupakan s a l a h satci usaha u n t u k meningkatkan p r o d u k s i pangan dan i n d u s t r i penunjangnya. Bogor a d a l a h k o t a yang sangat a k t i f dalam b i d a n g p e n e l i t i a n dan pengem-
bangan t e k n o l o g i p a n g a n / g i z i , dan karenanya memerlukan a r u s i n f o r m a s i yang l a n c a r a n t a r a p i h a k - p i h a k yang t e r - l i b a t d i dalamnya. L a t a r belakang t e r s e b u t rnendorong p e n u l i s u n t u k mengadakan s u r v e i t e n t a n g k e t e r s e d i a a n i n f o r m a s i l i t e r a t u r b i d a n g p a n g a n / g i z i d i Bogor.
T u l i s a n i n i merupakan h a s i l s u r v e i dan a n a l i s a d a t a yang d i p e r o l e h pada enam perpustakaan d i Hogor. Dengan t u l i s a n i n i p e n u l i s berharap akan t i m b u l m o t i v a s i yang k u a t d a r i p i h a k - p i h a k yang bersangkutan u n t u k l e b i h memperbaiki s i s t e m yang t e l a h ada sehingga a k h i r n y a dapat semaksimal mungkin membantu pengembangan I l m u dan
T e k n o l o g i Pangan d i I n d o n e s i a .
A k h i r k a t a p e n u l i s menyadari bahvra t u l i s a n i n i
b e l u m sempurna, dan s a r a n s e r t a k r i t i k m a s i h s a n g a t
d i h a r a p k a n . Namun demi k i an p e n u l i s y a k i n L a p o r a n K a r y a
I l m i a h i n i d a p a t b e r m a n f a a t b a g i mereka yang memerlukan-
nya.
Bogor, J u l i 1985
D A F T A R I S 1
H a l a m a n D A F T A R T A R E L
. . .
x i D A F T A R GAMRAR. . .
x i i i D A F T A R L A M F I K A N. . .
x i vI
.
P E N D A H U L U A N. . .
1I 1
.
T I N J A U A N P U S T A K A. . .
5A
.
I N F O R M A S I D A N S I S T E M I N F O H M A S I. . .
51
.
I n f o r m a s i. . .
62
.
S i s t e m i n f o r m a s i. . .
83
.
S u m b e r I n f o r m a s i. . .
94
.
Fungsi dan peranan i n f o r m a s i. . . .
1 05
.
Penyebaran i n f o r m a s i. . .
1 3 6.
K e l e m a h a n s i s t e m i n f o r m a s i d i n e g a r a b e r k e m b a n g. . .
17H
.
I L M U D A N T E K N O L O G I pangan. . .
201
.
D e f i n i s i I P T E K Pangan. . .
202
.
R u a n g l i n g k u p b i d a n g p a n g a n / g i z i.
.
203
.
Peranan I P T E K pangan. . .
22
C
.
K E A D A A N D A N PERKEMRANGAN D I I N D O N E S I A. .
22111
.
M E T O D A P E N E L I T I A N. . .
29A
.
T E M P A T. . .
29R
.
P E N E L I T I A N P E N D A H U L U A N. . .
29C
.
P E N E L I T I A N L A N J U T A N. . .
30I V
.
H A S I L DAN PEBBAHASAN. . .
.
.2....
.
A
.
K O N D I S I DAN S I T U A S I PERPUSTAKAAN. . . .
53B
.
K O N D I S I L I T E R A T U R PANGAN. . .
441
.
B u k u - b u k u p a n g a n / g i z i. . .
442
.
M a j a l a h - m a j a l a h i l m i a h. . .
515
.
F a k t o r - f a k t o r p e n g h a m b a t. . .
55C
.
JASH PERPUSTAKAAM. . .
59D
.
PEMBAHASAN UNIJM. . .
66E
.
A L T E R N A T I F. . .
76V
.
KESIMPULAN DAN SARAN. . .
80A
.
KESIHPULAN. . .
80B
.
SARAN. . .
82DAFTAH PUSTAKA
. . .
85Hebei-apa F u n g s i i i a s a I n f o r m a s i y a n g
Iii harap1:an i i a p a t t.lemi nirn~imt:an i-:es!.!l i t a n
yarig I j i h a i j a p i F'enggctna i n f n r - m s i
" . . .
I"ertaanrli n g a n A n t i i r a B u k u Faarigan/Gi z i t e t - h a r l a p '1-olial R u l - : u p a d a Beber-apa F'erpustal-::*an d i
Hogor sampai dengan A p r i :I. I s 8 5
. . .
B!.il:u Bi.danq i = ' a r i r ~ a n i G i z i d i Hebei-apa
P e r p u s - t a k a a r i c l i Eicxjor sarni:)ai A p r i 1. 1985
.
aF i a ~ , i o A n t a r a Ranyakriya Hutru P a n g a n / G i z i y a n l j Her-bahasa I n d n n e s i a ter-haclagi H ~ ~ t r c ! l'"angan/i:i ;li
y a n g H e r b a h a s a I n s q r i s
- .
p a d a B e b e r a p a P e r p u s - -.,-
...
c c n d i !?oaor-.-
-. . .
P e r b a n d i n g a n a n t a t - a J U I - n a l F'angan/l;izi t e r h a d a p ' T o t a l j u d u l .Li~..!i-nal. Pada B e b e r a p a
. . .
Pel-pc!--tal::aari d i B o g o r sarnpa:i. A p r i l 19135
K e t e t - s e d i a a n Jud!.'l .:!urnal P r i m e r H i d a n g
Pc?ngan y a n g d i a n j u r k a n o : i e h G r e e n , S i 1981:~
p a d a Heber-apa F'er-pustai::aan dj. Fiognr
. . . .
F'rsfnaiiaj. an t l a j a l ah ilrer t:al a,fL7c!r-r:~al D a l am Enam 1 ) i s e r - t a s j . d i Hidan&] P a n g a n / G i z i
. . .
Dana iF'et-p ~ i s t a k a . a n dan Alok:asj.riya ~ ! n t u i ? ITethi!n Anggal-an 1.983./1984
. . .
fiat*---I-ata F'engLtrij4-!ncj P e r p i i s t a k a a n i l n t u k :
P e r i o d e A p r i l 1784 sampai A p r i 1995
. .
,F'erbiinclingan A n t a r a P~nafiibal-1e.n f3i.ii::t.i Pangan
i : j j FI..!STI:I.:ill dengai-i Fei-i'enbariga~i : i r i d u s t r i
pan g~tr-i .- .- iterci,asut-: ternbairac-0 eliit-1 t ~ a h u n 1779