Kasaysayan Ng Wika

Ay

Ayon kay on kay Henry GleasonHenry Gleason

““

 Ang  Ang wika wika ay ay masistemamasistemang ng balangkbalangkas as ng ng isinasaisinasalitang litang tunogtunog na

na pinpinipipili ili at at isiisinanasasaayayos os sa sa paparaaraang ng ararbitbitrarraryo yo upupanangg magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura.”

magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura.”

Universal o

Universal o Panlahat na

Panlahat na Katangian ng

Katangian ng Wika

Wika

1.

1. AAng ng wiwika ka aay y mmaasisisstetemmaanng g bbaallananggkakass  –  – anumang anumang wika wika sa sa daigdig daigdig ayay sitematikong nakaayos sa isang tiyak na balangkas.

sitematikong nakaayos sa isang tiyak na balangkas.

•

• Ang lahat ng wika ay nakabatay sa tunog.Ang lahat ng wika ay nakabatay sa tunog.

Ponema

Ponema ( makahulugang tunog)( makahulugang tunog)

Morpema

Morpema (pagsasama-sama ng mga tunog –(pagsasama-sama ng mga tunog – hal. salitang-ugat, panlapi at kataga) hal. salitang-ugat, panlapi at kataga)

Sintaksis  Palaugnayan

Sintaksis  Palaugnayan (  ( pagsasapagsasama-sama ng mgama-sama ng mga salita --- pangungusap) salita --- pangungusap)

!. Ang wika ay sinasalitang tunog. Ang anumang tunog na may kahulugan ay maituturing na wika.

16 na katinig  ! patinig  " !1 na Ponema

#. Ang wika pinipili at isinasaayos. "indi maaaring ipagpilitan ang paggamit ng isang wika kapag hindi mauunawaan ng kausap.

$. Ang wika ay arbitraryo. Ang bawat lipunan ay nakabubuo ng mga sariling pagkakakilanlan sa paggamit ng wika na ikinaiiba nila sa iba pang lipunan, gayundin ang bawat tao sapagkat may sarili itong katangian, kakayahan, at kaalamang hindi maaaring katulad ng sa iba.

%. Ang wika ay ginagamit. #asangkapan ng komunikasyon kaya kailangang patuloy na ginagamit.

&. Ang wika ay nakabatay sa kultura. $agkakaiba-iba ang mga wika sa daigdig dahil sa pagkakaiba-iba ng mga kultura sa mundo.

'nglish (ilipino (ilipino 'nglish

%la&ier 'igas

&ebergs elo o $yebe *alay +i&e

rot #anin hailstorm Eow Poh..jajaja.. Wud?  Jejejeje..  JEJEMONS  JEJEBUSTER S

MGA

eorya ng

inagmulan ng

ika

1. )eoryang *ow+wow. Ang wika raw ay mula sa panggagaya ng tunog sa mga tunog ng kalikasan.

Hal. Aso - aw-aw

*usa +  miyaw-miyaw uko - tuko

!. )eoryang Pooh+pooh. /i sinasadyang napabulalas ang mga tao at nakakalikha ng mga tunog bunga ng masisidhing damdamin tulad ng sakit, tuwa, sarap, kalungkutan, takot, pagkabigla, atbp.

Hal.  Aray - sakit

#. )eoryang ,o+he+ho. Ang tao ay natututong magsalita bunga diumano ng kanyang pwersang pisikal.

Hal.  Aargh o Ahhh - nagbubuhat ng mabibigat na bagay a0 - sumusuntok o nangangarate.

$. )eoryang )a+ra+ra+boom+-e+ay. Ang wika raw ay nag-ugat sa mga tunog na nalilikha ng tao sa mga ritwal ( pakikidigma,  pagtatanim, pag-aani..atbp) na kalaunan ay

nagpapabagu-bago at nilapatan ng ibat ibang kahulugan.

%. )eoryang )a+ta. Ang kumpas o galaw raw ng kamay ng tao na kanyang ginagawa sa bawat okasyon ay ginaya ng dila at naging sanhi ng pagkatuto ng taong lumikha ng tunog at kalaunan ay magsalita.

Hal. a-ta (ren&h) - paalam o goodbye

&. )eoryang ing+-ong. 2agkahawig sa teoryang bow-wow ngunit hindi limitado sa tunog ng kalikasan lamang kundi sa lahat bagay-bagay sa paligid.

Hal. /ing-dong - kampana su-tsu sug-tsug - tren

TUNGKULIN NG WIKA

/3plorations in the un&tions o4 5anguage ni 2.A.#. "alliday, 178 0

KA)AG2A G )UGKU32 G W2KA HA32M*AWA Pasalita Pasulat $akapagpapanatili 9 nakapagpapatatag ng realsyong sosyal. Pangungumusta Pagpapalitan Kuru+ kuro o *iro 3iham+pangkaibigan umutugon sa mga pangangailangan. Pakikiusap Pag+utos 3iham+pangangalakal

#umukontrol 9 gumagabay sa kilos 9 asal ng iba. Pagbibigay ng irek-yon Paalala o *abala Panuto $akapagpapahayag ng sariling damdamin o opinyon. Pormal  i+pormal na )alakayan 3iham sa Patnugot $akapagpapahayag ng imahinasyon sa malikhaing paraan. Pagsasalaysay Paglalarawan Ak-ang Pampanitikan $aghahanap ng mga impormasyon 9 datos. Pagtatanong Pakikipanayam Survey Pananaliksik $agbibigay ng impormasyon 9 datos. Pag+uulat Pagtuturo Ulat Pamanahong Papel

KAHA3AGAHA G W2KA

1. 2nstrumento ng Komunikasyon

!. ag+iingat at agpapalaganap ng Kaalaman #. agbubuklo- ng *ansa

$. 3umilinang ng Malikhaing Pag+iisip

A)AS G W2KA

A. P45MA3

1. Pambansa. 2ga karaniwang salitang ginagamit sa mga aklat pangwika , pambalarila sa paaralan, wikang ginagamit ng pamahalaan, at itinuturo sa mga paaralan.

Hal. #apatid, ina , ama at bahay

!. Pampanitikan o Panretorika. 2ga salitang gamitin ng mga manunulat sa kanilang akdang pampanitikan, at karaniwang matatayog, malalim, makulay at masining.

Hal. #apusod, ilaw ng tahanan, haligi ng tahanan at tahanan *. 2MP45MA3

1. 3alawiganin. 2ga salitang gamitin sa mga tanging pook o lalawigan lamang.

Hal. bangko, lamesa, kawatan, kwarta at buang

:. Kolokyal. 2ga pang-araw-araw na salita na ginagamit sa mga pagkakataong impormal. #araniwang may kagaspangan nang kaunti at pagpapaikli ng isa, dalawa o higit pang salita.

Hal. piyesta 6 pista kailan + kelan nandoon 6 nan-un mayroon + meron

8. *albal /slang 0. 2ababang antas na wika na karaniwang nagmumula sa pangkat-pangkat na naglalayong magkaroon ng sariling codes o kodigo . Hal. ihi 6 7ingle pulis 6 paraklespu

KASA,SA,A G PAG+U3A G W2KAG PAM*ASA SA

P232P2AS

“...dumating na ang panahon sa atin upang magkaroon ng isang 

 pambansang wika...hangga’t hindi nagkakaroon niyon, tayo’y 

hindi magiging isang bayan.” 

2anuel 5. <ueon

Ama ng =ikang *ambansa

Wikang Pambansa

- =ikang pinagtibay ng pambansang pamahalaan na ginagamit nito sa

pamamahala at pakikipag-uganayan sa mga taong sakop nito.

Kahalagahan ng Pagkakaroon ng Wikang Pambansa

1. 'igkis ng pagkakaisa.

:. ;agisag ng pambansang pagkakakilanlan.

8. #asangkapan sa pambansang pagpapaunlad.

>. ?gat ng nasyonalismo.

!. #aluluwa ng bayan.

Apat na Hakbang sa Pagpapalanong Pangwika

1. *agpili ng wikang saligan.

*atayan sa Pagpili ng *atayang Wika8

a. "igit na maunlad na istrukutura.

b. 2ay mekanismo.

&. 2abisang nagagamit sa panitikan.

d. inatanggap at ginagamit ng nakararaming *ilipino.

:. #odipikasyon ng porma o anyo ng napiling wikang saligan.

(paglalahad ng deskripsyon ng kayarian, tuntunin ng wastong pagpapahayag,  paghahanda ng diksyunaryo)

8. *agpapaunlad at pagpapalaganap ng tungkulin ng wika upang ito ay

matanggap at magamit ng taong bayan.

2ahahalagang *atas9 Kautusan9 Proklama at )anggapang

Pampamahalaan na may kinalaman sa kaunlaran ng ating

wikang pambansa.

• Saligang+*atas ng *iyak+na+*ato /1:;&0 – Ang =ikang agalog ang magiging

opisyal na wika ng *ilipinas.

• Saligang+*atas ng 1;#% / Seksyon #9 Artikulo <2=0 – Ang #ongreso ay

gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. "anggang hindi nagtatadhana ng iba ang batas, ang ngles at #astila ay patuloy ng gagamiting mga wikang opisyal.

• obyembre 1#91;#& 6 *inagtibay ng 'atasang-*ambansa ang 'atas

#omonwelt 'lg. 1@> na nilagdaan ng *angulo ng #omonwelt, si 2anuel 5. <ueon na lumilikha ng isang ;urian ng =ikang *ambansa.

Surian ng Wikang Pambansa

Pangunahing 3ayunin8 piliin ang katutubong wika na gagamiting batayan ng pagpapalaganap at pagpapatibay ng wikang pambansa ng *ilipinas.

2ga $ahirang na #agawad

1. Baime C. Deyra - (Disayang ;amar) agapangulo

:. Ce&ilio 5ope - (agalog) #alihim at *unong agapagganap 8. ;antiago ona&ier - (lokano), #agawad

>. ilemon ;otto - (Disayang Cebu), #agawad !. eliE ;. ;alas +odrigue - ("iligaynon), #agawad 6. Casimiro *er4e&to - ('ikol), #agawad

7. "adFi 'utu - (2uslim), #agawad

• isyembre #>9 1;#?9 iprinoklama ng *angulong <ueon na ang wikang )agalog

ang magiging batayan ng =ikang *ambansa. 2agkakabisa ang proklamasyong ito dalawang taon matapos itong mapagtibay.

• isyembre 1#9 1;#; – nakapagpalimbag ng kauna-unahang 'alarilang *ilipino

si 3ope K. Santos (Ama ng 'alarilang *ilipino).

• Hunyo 1;9 1;$> -- sinimulan ang pagtuturo ng =ikang pambansa sa lahat ng

• Hunyo $9 1;$& ++ nagkabisa ang 'atas #omonwelt 'lg. !7G na nagproklama na

ang =ikang *ambansa na tatawaging =ikang *ambansang *ilipino ay isa nang wikang opisyal.

• Agosto 1#9 1;%;  -- ibinaba ng #alihim Bose '. +omero ng 3dukasyon ang

#autusang *angkagawaran blg. 7 na nagsasaad na ang =ikang *ambansa ay tatawagin nang Pilipino upang mailagan na ang mahabang katawagang “=ikang pambansang *ilipino” o “=ikang *ambansa 'atay sa agalog”.

• Saligang+*atas ng 1;?# – Ang 'atasang *ambansa ay dapat gumawa ng mga

hakbang tungo sa paglinang at pormal na adopsyon ng isang panlahat na wikang pambansa na tatawaging ilipino.

• Saligang+*atas ng 1;:? / Artikulo <2=9 Sek &+;0 – ang =ikang *ambansa ng

*ilipinas ay ilipino. ;amantalang nililinang, itoy dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng *ilipinas at sa iba pang mga wika.

• 'nero taong 1;:? -- batay sa nilagdaang #autusang agapagpaganap 'lg. 117

ng *angulong Coraon C. AHuino, ang ;=* ay pinalitan ng 5inangan ng mga =ika ng *ilipinas

• Agosto 1$9 1;;1 -- nalikha sa bisa ng 'atas +epublika 'lg. 71G> ang #omisyon

sa =ikang ilipino. 2ay atas ang #omisyon na magsagawa, mag-ugnay at magtaguyod ng mga pananaliksik para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap at preserbasyon ng ilipino at ng iba pang mga wika ng *ilipinas.

Mga Sanggunian8

• 'ernales, %ar&ia, Abesamis, et al. :GG:. Komunikasyon sa Makabagong

Panahon. Dalenuela City 2ega-Besta *rints, n&.