Tabel 1.1 Pemeriksaan Berat Jenis
(A) Nomor Piknometer 1 2
(B) Berat Piknometer + Tanah (gr) 80 74
(C) Berat Piknometer (gr) 55 53
(D) Berat tanah (B-C) 25 21
(E) Suhu (0C) 28 28
(F) Piknometer + Air + Tanah (gr) 176 170 (G) Piknometer + Air pada 0C (gr) 157 156
(H) (D+G) 182 177
(I) Isi tanah (H-F) 6 7
(J) Berat Jenis (D/I) ( (gr/cm3) 4.167 3
(K) Faktor Koreksi (K) 0.998 0.998
(L) Berat Jenis Tanah, 20 c (KxJ) 4.158 2.994
Rata-rata 3.576
Tabel 1.2 Pemeriksaan Kadar Air
Nomor tin box 2 3
Berat tin box (gr) 7 7
Berat tin box + tanah basah (gr) 37 30 Berat tin box + tanah kering (gr) 36 29
Berat air (C-D) (gr) 1 1
Berat contoh kering (D-B) (gr) 29 22 Kadar air (E\F)X 100% (%) 3.448 4.545
rata rata (%) 3.996
Tabel 1.3 Pemeriksaan Batas Plastis
A No cawan 1 2 3
B Berat cawan 7 7 7.4
C B cawan + tnh basah (gr) 11 10.4 11.1 D B cawan + tnh kering (gr) 10.2 9.8 10.2
E B air (c-d) 0.8 0.6 0.9
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 3.2 2.8 2.8 G Kadar air (e\f)x100% (%) 25 21.429 32.143
Tabel 1.4 Pemeriksaan Batas Susut
No cawan 1 2
Berat cawan 44.5 43.7 B cawan + tnh Basah 59.4 59.1 B cawan + tnh kering 52.8 52.8
Berat air 6.6 6.3
Berat contoh kering 8.3 9.1 Kadar air 79.518 69.231 Isi contoh basah 11 11 Isi contoh kering 8 8 Rata rata 43.373 36.264
39.818
Sampel I
Tabel 1.5 Pemeriksaan Batas Cair
Banyaknya pukulan 6 12 22 37 39
A No cawan 1 2 3 4 5
B Berat cawan 7.5 7.5 7.4 7.2 7.5
C B cawan + tnh basah (gr) 10.7 13 13.4 12.5 12 D B cawan + tnh kering (gr) 9.3 10.9 9.5 11.4 11.2
E B air (c-d) 1.4 2.1 0.6 1.1 0.8
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 1.8 3.4 2.1 4.2 3.7 G Kadar air (e\f)x100% (%) 77.778 61.765 28.571 26.190 21.622
Rata-rata 43.185
0 20 40 60 80 100
1 10 100
Jumlah Pukulan
Kadar air (
%
)
Sampel II
Tabel 1.6 Pemeriksaan Batas Cair
Banyaknya pukulan 11 12 23 28 40
A No cawan 1 2 3 4 5
B Berat cawan 7.4 7.5 7.1 7.3 7.3
C B cawan + tnh basah (gr) 14 12 15.8 15 14.1 D B cawan + tnh kering (gr) 8.6 10.3 12.4 11.9 11.3
E B air (c-d) 5.4 1.7 3.4 3.1 2.8
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 1.2 2.8 5.3 4.6 4 G Kadar air (e\f)x100% (%) 450 60.714 64.151 67.391 70
Rata-rata 54.744
0 10 20 30 40 50 60 70
1 10 100
Jumlah Pukulan
Kadar air (
%
)
Gambar 1.2 Grafik hubungan kadar air dengan jumlah pukulan
Sampel III
Tabel 1.7 Pemeriksaan Batas Cair
Banyaknya pukulan 8 22 25 33 38
A No cawan 1 2 3 4 5
B Berat cawan 5.4 20.8 5.3 4.9 7.5
C B cawan + tnh basah (gr) 12.7 29.6 11.6 11.5 14.2 D B cawan + tnh kering (gr) 9.5 26.1 9.9 9.6 11.5
E B air (c-d) 3.2 3.5 1.7 1.9 2.7
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 4.1 5.3 4.6 4.7 4 G Kadar air (e\f)x100% (%) 78.049 66.038 36.957 40.426 67.500
0 20 40 60 80 100
1 10 100
Jumlah Pukulan
Kadar air (
%
)
Gambar 1.3 Grafik hubungan kadar air dengan jumlah pukulan
Rata-rata Batas Cair (Liquid Limit) :
(
)
51.908
3
57.794
54.744
43.185
=
+
Analisa saringan
Tabel A.8 Percobaan I analisa saringan
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN
SARINGAN Masing-masing komulatif Masing-masing Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 44 100
NO 30 3 3 6.818 37.182 62.818
NO 50 0 3 0.000 37.182 62.818
NO 60 0 3 0.000 37.182 62.818
NO 100 1 4 2.273 34.909 65.091
NO 200 2 6 4.545 30.364 69.636
PAN 1 7 2.273 28.091 71.909
Tabel A.9 Percobaan II analisa saringan
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN
SARINGAN Masing-masing komulatif Masing-masing Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 44 100
NO 30 2 2 4.545 39.455 60.545
NO 50 0 2 0.000 39.455 60.545
NO 60 0 2 0.000 39.455 60.545
NO 100 1 3 2.273 37.182 62.818
NO 200 3 6 6.818 30.364 69.636
PAN 0 6 0.000 30.364 69.636
Tabel A.13 Percobaan III analisa saringan
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN
SARINGAN Masing-masing komulatif Masing-masing Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 44 100
NO 30 4 4 9.091 34.909 65.091
NO 50 0 4 0.000 34.909 65.091
NO 60 0 4 0.000 34.909 65.091
NO 100 1 5 2.273 32.636 67.364
NO 200 2 7 4.545 28.091 71.909
(D) Berat tanah (B-C) 25 21
(E) Suhu (0C) 28 28
(F) Piknometer + Air + Tanah (gr) 176 170 (G) Piknometer + Air pada 0C (gr) 157 156
(H) (D+G) 182 177
(I) Isi tanah (H-F) 6 7
(J) Berat Jenis (D/I) ( (gr/cm3) 4.167 3
(K) Faktor Koreksi (K) 0.998 0.998
(L) Berat Jenis Tanah, 20 c (KxJ) 4.158 2.994
Rata-rata 3.576
Tabel 1.2 Pemeriksaan Kadar Air
Nomor tin box 2 3
Berat tin box (gr) 7 7
Berat tin box + tanah basah (gr) 37 30 Berat tin box + tanah kering (gr) 36 29
Berat air (C-D) (gr) 1 1
Berat contoh kering (D-B) (gr) 29 22 Kadar air (E\F)X 100% (%) 3.448 4.545
rata rata (%) 3.996
Tabel 1.3 Pemeriksaan Batas Plastis
A No cawan 1 2 3
B Berat cawan 7 7 7.4
C B cawan + tnh basah (gr) 11 10.4 11.1 D B cawan + tnh kering (gr) 10.2 9.8 10.2
E B air (c-d) 0.8 0.6 0.9
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 3.2 2.8 2.8 G Kadar air (e\f)x100% (%) 25 21.429 32.143
B cawan + tnh kering 52.8 52.8
Berat air 6.6 6.3
Berat contoh kering 8.3 9.1 Kadar air 79.518 69.231 Isi contoh basah 11 11 Isi contoh kering 8 8 Rata rata 43.373 36.264
39.818
Sampel I
Tabel 1.5 Pemeriksaan Batas Cair
Banyaknya pukulan 6 12 22 37 39
A No cawan 1 2 3 4 5
B Berat cawan 7.5 7.5 7.4 7.2 7.5
C B cawan + tnh basah (gr) 10.7 13 13.4 12.5 12 D B cawan + tnh kering (gr) 9.3 10.9 9.5 11.4 11.2
E B air (c-d) 1.4 2.1 0.6 1.1 0.8
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 1.8 3.4 2.1 4.2 3.7 G Kadar air (e\f)x100% (%) 77.778 61.765 28.571 26.190 21.622
Rata-rata 43.185
0 20 40 60 80 100
1 10 100
Jumlah Pukulan
Kadar air (
%
)
Banyaknya pukulan 11 12 23 28 40
A No cawan 1 2 3 4 5
B Berat cawan 7.4 7.5 7.1 7.3 7.3
C B cawan + tnh basah (gr) 14 12 15.8 15 14.1 D B cawan + tnh kering (gr) 8.6 10.3 12.4 11.9 11.3
E B air (c-d) 5.4 1.7 3.4 3.1 2.8
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 1.2 2.8 5.3 4.6 4 G Kadar air (e\f)x100% (%) 450 60.714 64.151 67.391 70
Rata-rata 54.744
0 10 20 30 40 50 60 70
1 10 100
Jumlah Pukulan
Kadar air (
%
)
Gambar 1.2 Grafik hubungan kadar air dengan jumlah pukulan
Sampel III
Tabel 1.7 Pemeriksaan Batas Cair
Banyaknya pukulan 8 22 25 33 38
A No cawan 1 2 3 4 5
B Berat cawan 5.4 20.8 5.3 4.9 7.5
C B cawan + tnh basah (gr) 12.7 29.6 11.6 11.5 14.2 D B cawan + tnh kering (gr) 9.5 26.1 9.9 9.6 11.5
E B air (c-d) 3.2 3.5 1.7 1.9 2.7
F Berat contoh kering (d-b) (gr) 4.1 5.3 4.6 4.7 4 G Kadar air (e\f)x100% (%) 78.049 66.038 36.957 40.426 67.500
0 20 40
1 10 100
Jumlah Pukulan
Kadar air (
Gambar 1.3 Grafik hubungan kadar air dengan jumlah pukulan
Rata-rata Batas Cair (Liquid Limit) :
(
)
51.908
3
57.794
54.744
43.185
=
+
SARINGAN Masing-masing komulatif Masing-masing Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 44 100
NO 30 3 3 6.818 37.182 62.818
NO 50 0 3 0.000 37.182 62.818
NO 60 0 3 0.000 37.182 62.818
NO 100 1 4 2.273 34.909 65.091
NO 200 2 6 4.545 30.364 69.636
PAN 1 7 2.273 28.091 71.909
Tabel A.9 Percobaan II analisa saringan
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN
SARINGAN Masing-masing komulatif Masing-masing Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 44 100
NO 30 2 2 4.545 39.455 60.545
NO 50 0 2 0.000 39.455 60.545
NO 60 0 2 0.000 39.455 60.545
NO 100 1 3 2.273 37.182 62.818
NO 200 3 6 6.818 30.364 69.636
PAN 0 6 0.000 30.364 69.636
Tabel A.13 Percobaan III analisa saringan
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN
SARINGAN Masing-masing komulatif Masing-masing Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 44 100
NO 30 4 4 9.091 34.909 65.091
NO 50 0 4 0.000 34.909 65.091
NO 60 0 4 0.000 34.909 65.091
NO 100 1 5 2.273 32.636 67.364
NO 200 2 7 4.545 28.091 71.909
Gambar 1.4. Grafik AASHTO
Gambar 1.5. Grafik ASTM
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
0.001 0.01 0.1 1 10 100
Ukuran Butir (mm)
P
er
sen
L
o
lo
s
Lanau (silt) Pasir (sand) Kerikil (gravel)
15 %
16 %
58 % Clay
11 %
0 10 20 30 40 50 60 70 80
0.001 0.01 0.1 1 10 100
Ukuran Butir (mm)
P
e
rsen
L
o
lo
s
Pasir = 16 %
Lanau = 11 %
Hidrometer no : 151 H
Pemeriksaan hidrometer
Tabel 1.8 Pemeriksaan hidrometer Sampel I
Waktu (menit)
2
5
15
30
60
250
1440
Diameter butir (d) mm
0.04 0.028 0.015 0.01 0.0074 0.0036 0.0015Rh
1.0215 1.0215 1.021 1.02 1.019 1.0185 1.017Koreksi
bacaan
Hidrometer
KL
0.82 0.82 0.825 0.83 0.84 0.85 0.86Gs
3.576 3.576 3.576 3.576 3.576 3.576 3.576Koreksi
berat jenis
tanah
KG
0.9 0.9 0.9 0.9 0.9 0.9 0.9t
0F
84.2 84.2 84.2 84.2 84.2 84.2 84.2Koreksi
temperatur
larutan
KN
0.91 0.91 0.91 0.91 0.91 0.91 0.91Diameter butir terkoreksi
D = d x KL x KG x KL (mm)
0.027 0.019 0.010 0.007 0.005 0.003 0.001dR
0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006Bacaan
Hidrometer
setelah
terkoreksi
R=Rh+dR
1.0221 1.0221 1.0216 1.0206 1.0196 1.0191 1.0176
Konstanta BJ tanah (a)
0.94 0.94 0.94 0.94 0.94 0.94 0.94Persen lebih kecil (P)
72.528 72.528 70.887 67.606 64.324 62.683 57.760(P) setelah dikoreksi
10.359 10.359 10.125 9.656 9.187 8.953 8.250Untuk Hidrometer 151 H
100
)
1
(
1606
×
×
−
×
=
W
a
R
P
w1 = berat contoh tanah kering udara
= 50 gram
(A)
Berat contoh tanah kering udara
= 50 gram
(B)
Berat contoh tanah kering oven
= 46 gram
(C)
Persen higroskopis =
−
×
100
B
B
A
= 8.696 %
696
.
8
100
100
50
100
100
1
+
×
=
+
×
=
C
w
Hidrometer no : 151 H
Pemeriksaan hidrometer
Tabel 1.9 Pemeriksaan hidrometer Sampel II
Waktu (menit)
2
5
15
30
60
250
1440
Diameter butir (d) mm
0.04 0.028 0.015 0.01 0.0074 0.0036 0.0015Rh
1.023 1.022 1.0215 1.02 1.0195 1.019 1.0113Koreksi
bacaan
Hidrometer
KL
0.815 0.825 0.82 0.83 0.835 0.84 0.87Gs
3.576 3.576 3.576 3.576 3.576 3.576 3.576Koreksi
berat jenis
tanah
KG
0.9 0.9 0.9 0.9 0.9 0.9 0.9t
0F
84.2 84.2 84.2 84.2 84.2 84.2 84.2Koreksi
temperatur
larutan
KN
0.91 0.91 0.91 0.91 0.91 0.91 0.91Diameter butir terkoreksi
D = d x KL x KG x KL (mm)
0.027 0.019 0.010 0.007 0.005 0.002 0.001dR
0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006Bacaan
Hidrometer
setelah
terkoreksi
R=Rh+dR
1.0236 1.0226 1.0221 1.0206 1.0201 1.0196 1.0119
Konstanta BJ tanah (a)
0.94 0.94 0.94 0.94 0.94 0.94 0.94Persen lebih kecil (P)
79.172 75.817 74.140 69.108 67.431 65.753 39.922(P) setelah dikoreksi
11.311 10.831 10.592 9.873 9.633 9.394 5.703Untuk Hidrometer 151 H
100
)
1
(
1606
×
×
−
×
=
W
a
R
P
w1 = berat contoh tanah kering udara
= 50 gram
(D)
Berat contoh tanah kering udara
= 50 gram
(E)
Berat contoh tanah kering oven
= 45 gram
(F)
Persen higroskopis =
−
×
100
B
B
A
= 11.111 %
696
.
8
100
100
50
100
100
1
+
×
=
+
×
=
C
w
Hidrometer no : 151 H
Pemeriksaan hidrometer
Tabel 1.10 Pemeriksaan hidrometer Sampel III
Waktu (menit)
2
5
15
30
60
250
1440
Diameter butir (d) mm
0.04 0.028 0.015 0.01 0.0074 0.0036 0.0015Rh
1.026 1.026 1.025 1.024 1.0225 1.021 1.021Koreksi
bacaan
Hidrometer
KL
0.77 0.77 0.78 0.79 0.828 0.82 0.82Gs
3.576 3.576 3.576 3.576 3.576 3.576 3.576Koreksi
berat jenis
tanah
KG
0.9 0.9 0.9 0.9 0.9 0.9 0.9t
0F
84.2 84.2 84.2 84.2 84.2 84.2 84.2Koreksi
temperatur
larutan
KN
0.91 0.91 0.91 0.91 0.91 0.91 0.91Diameter butir terkoreksi
D = d x KL x KG x KL (mm)
0.025 0.018 0.010 0.006 0.005 0.002 0.001dR
0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006 0.0006Bacaan
Hidrometer
setelah
terkoreksi
R=Rh+dR
1.0266 1.0266 1.0256 1.0246 1.0231 1.0216 1.0216
Konstanta BJ tanah (a)
0.94 0.94 0.94 0.94 0.94 0.94 0.94Persen lebih kecil (P)
87.452 87.452 84.165 80.877 75.946 71.014 71.014(P) setelah dikoreksi
10.932 10.932 10.521 10.110 9.493 8.877 8.877Untuk Hidrometer 151 H
100
)
1
(
1606
×
×
−
×
=
W
a
R
P
w1 = berat contoh tanah kering udara
= 49 gram
(G)
Berat contoh tanah kering udara
= 49 gram
(H)
Berat contoh tanah kering oven
= 45 gram
(I)
Persen higroskopis =
−
×
100
B
B
A
= 8.889 %
696
.
8
100
100
50
100
100
1
+
×
=
+
×
=
C
w
Tabel 1.11. Tabel analisa saringan sampel 1.
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN SARINGAN
Masing-masing Komulatif Masing-masing Lolos
NO 4 0 0 0 100
NO 30 4 4 57.143 42.857
NO 50 0 4 57.143 42.857
NO 60 0 4 57.143 42.857
NO 100 1 5 71.429 28.571
NO 200 2 6 85.714 14.286
PAN 1 7 100 0
Tabel 1.12. Tabel analisa saringan sampel 2.
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN SARINGAN
Masing-masing Komulatif Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 100
NO 30 2 2 28.571 71.429
NO 50 0 2 28.571 71.429
NO 60 0 2 28.571 71.429
NO 100 1 3 42.857 57.143
NO 200 3 6 85.714 14.286
PAN 1 7 100 0
Tabel 1.13. Tabel analisa saringan sampel 3.
Berat tertahan (gram)
% komulatif
UKURAN SARINGAN
Masing-masing komulatif Tertahan Lolos
NO 4 0 0 0 100
NO 30 4 4 50 50
NO 50 0 4 50 50
NO 60 0 4 50 50
NO 100 1 5 62.5 37.5
NO 200 2 7 87.5 12.5
Tabel 1.14 Pembagian butir menurut USCS
Klasifikasi Sampel
1 Sampel 2
Sampel 3
Kerikil (
gravel
)
0 0 0Pasir (
sand
)
100-13.5 = 86.5 100-14 = 86 100-14 = 86Lanau (
silt
)
13.5-5 = 8.5 14-9.2 = 4.8 14-9.5 = 4.5Lempung (
clay
)
6-1 = 1 9.2-5.1 = 4.1 9.5-9 = 0.5Tabel 1.15 Pembagian butir menurut AASHTO
Klasifikasi Sampel
1 Sampel 2
Sampel 3
Kerikil (
gravel
)
100-75 = 25 100-89 = 11 100-78 = 22Pasir kasar
75-42 = 33 89-72 = 17 78-53 = 25Pasir sedang
42-37 = 5 72-67 = 5 53-46 = 7Pasir halus
37-13 = 24 67-13.5 = 53.5 46-11 = 35Lanau (
silt
)
13-6 = 7 13.5-8 = 5.5 11-9.5 = 1.5Lempung (
clay
)
7-6.2 = 0.8 5-2 = 3 9.5-9 = 0.5Tabel 1.16 Koefisien keseragaman
Koefisien Sampel
1
Sampel 2
Sampel 3
D
100.01 mm
0.01 mm
0.006 mm
D
300.160 mm
0.089 mm
0.130 mm
D
600.980 mm
0.180 mm
1 mm
10 60
D
D
CU
=
98
18
166.667
)
(
)
(
60 10
2 30
D
D
D
CC
×
=
2.612
4.401
2.817
CU rata-rata
94.222LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
Lampiran 2
Tabel 2.1 Perhitungan kadar air dari pemadatan proktor
Penambahan Air 200 300 400 500 600
Sampel 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
Berat Cawan (gr) 7.3 7 7.5 7 7.3 7 7.1 7 7.6 7
Berat cawan + Tanah Basah (gr) 18.9 20 26.8 25 22.6 34 28.9 42 35.9 31
Berat cawan + Tanah Kering (gr) 17 19 22 23.5 19 29 22 34 27 25
Berat Air (gr) 1.9 1 4.8 1.5 3.6 5 6.9 8 8.9 6
Berat Tanah Kering (gr) 9.7 12 14.5 16.5 11.7 22 14.9 27 19.4 18
Kadar Air (%) 19.588 8.333 33.103 9.091 30.769 22.727 46.309 29.630 45.876 33.333
Rata-rata Kadar Air (%) 13.960 21.097 26.748 37.969 39.605
Tabel 2.2 Perhitungan berat volume kering dari hasil pemadatan proktor
Sampel 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
berat cetakan 3062 3508 3438 3055 2059 3051 3501 3442 2967 3506
b. tanah basah+cetakan 4501 4998 5120 4645 3656 4704 5068 4992 4553 5012
b. tanah basah 1439 1490 1682 1590 1597 1653 1567 1550 1586 1506
isi cetakan 943 943 943 943 943 943 943 943 943 943
berat isi basah 1.526 1.580 1.784 1.686 1.694 1.753 1.662 1.644 1.682 1.597
berat isi kering 1.276 1.459 1.340 1.546 1.295 1.428 1.136 1.268 1.153 1.198
LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
Lampiran B
Gambar 2.1Grafik hubungan berat isi kering dan kadar air
13.960, 1.367
21.097, 1.443
26.748, 1.362
37.969, 1.202 39.605, 1.175
1.100 1.150 1.200 1.250 1.300 1.350 1.400 1.450 1.500
0.000 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000
Kadar air (%)
B
e
ra
t Is
i K
e
rin
g
(
g
r/c
m
LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
Tabel B.2 Perhitungan berat volume kering dari hasil pemadatan proktor
Penambahan Air 200 300 400 500 600
Sampel 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
Berat Cawan (gr) 7.3 7 7.5 7 7.3 7 7.1 7 7.6 7
Berat cawan + Tanah Basah (gr) 18.9 20 26.8 25 22.6 34 28.9 42 35.9 31
Berat cawan + Tanah Kering
(gr) 17.8 19 22 23 19 29 22 34 27 25
Berat Air (gr) 1.1 1 4.8 2 3.6 5 6.9 8 8.9 6
Berat Tanah Kering (gr) 10.5 12 14.5 16 11.7 22 14.9 27 19.4 18
Kadar Air (%) 10.476 8.333 33.103 12.500 30.769 22.727 46.309 29.630 45.876 33.333
Rata-rata Kadar Air (%) 9.405 22.802 26.748 37.969 39.605
Tabel B.1 Perhitungan kadar air dari pemadatan proktor
Sampel 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
berat cetakan 3195 3700 3438 3055 2059 3051 3501 3442 2967 3506
b. tanah basah+cetakan 4468 4977 5120 4645 3656 4704 5068 4992 4553 5012
b. tanah basah 1273 1277 1682 1590 1597 1653 1567 1550 1586 1506
isi cetakan 943 943 943 943 943 943 943 943 943 943
berat isi basah 1.350 1.354 1.784 1.686 1.694 1.753 1.662 1.644 1.682 1.597
berat isi kering 1.222 1.250 1.340 1.499 1.295 1.428 1.136 1.268 1.153 1.198
LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
1.000
1.050
1.100
1.150
1.200
1.250
1.300
1.350
1.400
1.450
0.000
10.000 20.000 30.000
40.000 50.000
Kadar Air (%)
Berat Isi K
e
ring (kg/c
m2)
LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
Perhitungan berat volume kering dari hasil pemadatan proktor
Penambahan Air 200 300 400 500 600
Sampel 7.5 7 7.2 7 7.4 7 7.9 7 7.3 7
Berat Cawan (gr) 16.4 27 20 30 39.5 51 37.1 37 25.9 26
Berat cawan + Tanah Basah (gr) 15.7 26 18.3 26 32 42 30 30 20.5 21
Berat cawan + Tanah Kering (gr) 0.7 1 1.7 4 7.5 9 7.1 7 5.4 5
Berat Air (gr) 8.2 19 11.1 19 24.6 35 22.1 23 13.2 14
Berat Tanah Kering (gr) 8.537 5.263 15.315 21.053 30.488 25.714 32.127 30.435 40.909 35.714
Kadar Air (%) 7.5 7 7.2 7 7.4 7 7.9 7 7.3 7
Rata-rata Kadar Air (%) 6.900 18.184 28.101 31.281 38.312
Perhitungan kadar air dari pemadatan proktor
Sampel 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
berat cetakan 3500 3525 2907 3055 3603 3506 3975 3442 3054 3051
b. tanah basah+cetakan 4968 5127 4555 4720 5216 5135 5576 5040 4622 4618
b. tanah basah 1468 1602 1648 1665 1613 1629 1601 1598 1568 1567
isi cetakan 943 943 943 943 943 943 943 943 943 943
berat isi basah 1.557 1.699 1.748 1.766 1.710 1.727 1.698 1.695 1.663 1.662
berat isi kering 1.434 1.614 1.516 1.459 1.311 1.374 1.285 1.299 1.180 1.224
LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.6 1.8
0 10 20 30 40 50
Kadar air (% )
B
era
t i
si
k
eri
n
g
(
k
g
/cm
2
)
LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
Lampiran 2.
Tabel 2.1 Perhitungan berat volume kering dari hasil pemadatan proctor
Penambahan Air 100 200 300 400 500 600
Sampel 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
Berat Cawan (gr) 7.3 7 7.3 7 7 7 7 7 7.1 7 7.6 7
Berat cawan + Tanah Basah (gr) 20.2 20 18.9 20 25.8 26.4 22.5 33 27 43 36.5 30.5
Berat cawan + Tanah Kering (gr) 18.7 19 17 19 23.5 24 19.2 28.5 22 33 28.5 24
Berat Air (gr) 1.5 1 1.9 1 2.3 2.4 3.3 4.5 5 10 8 6.5
Berat Tanah Kering (gr) 11.4 12 9.7 12 16.5 17 12.2 21.5 14.9 26 20.9 17
Kadar Air (%) 13.158 8.333 19.588 8.333 13.939 14.118 27.049 20.930 33.557 38.462 38.278 38.235
Rata-rata Kadar Air (%) 10.746 13.960 14.029 23.990 36.009 38.256
Tabel 2.2 Perhitungan kadar air dari pemadatan proctor
Sampel 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
berat cetakan 3438 3523 3069 3525 3438 3055 2059 3051 3523 3438 2907 3437
b. tanah basah+cetakan 4622 4618 4468 4977 5120 4645 3656 4704 5068 4980 4453 5112
b. tanah basah 1184 1095 1399 1452 1682 1590 1597 1653 1545 1542 1546 1675
isi cetakan 943 943 943 943 943 943 943 943 943 943 943 943
berat isi basah 1.256 1.161 1.484 1.540 1.784 1.686 1.694 1.753 1.638 1.635 1.639 1.776
berat isi kering 1.110 1.072 1.241 1.421 1.565 1.478 1.333 1.450 1.227 1.181 1.186 1.285
LABORATORIUM TEKNIK SIPIL
A. Yani Tromol Pos I – Pabelan, Kartasura Telp. (0271) 717417,719484. Fax : 715448 Surakarta 57162
Lampiran 2.
1.00 1.10 1.20 1.30 1.40 1.50 1.60 1.70
0 10 20 30 40 50 60
Moisture Content, %
D
ry
D
e
ns
ity
, g/
c
m
3
Saturation Line
Gambar 2.1Grafik hubungan berat isi kering dan kadar air
Sampel 1
Tabel 3. 1 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{90 %
γ
dry maksimum(kadar air 34.5 %)}
WAKTU (MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL (DIV)
BERAT (LBS)
0 0 0 0
0.25 0.0125 0.1 2.7332
0.5 0.025 0.3 8.1996
1 0.05 0.9 24.5988
1.5 0.075 1 27.332
2 0.1 1.2 32.7984
3 0.15 1.9 51.9308
4 0.2 2.1 57.3972
5 0.25 2.5 68.33
6 0.3 3 81.996
8 0.4 3.2 87.4624
10 0.5 3.7 101.1284
0
20
40
60
80
100
120
0
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
Penurunan (inchi)
Beban (lbs)
Sampel 2
Tabel 3. 2 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{90%
γ
dry maksimum(kadar air 34.5 %) }.
PENURUNAN PEMB WAKTU(MNT)
ACAAN
BERAT(LBS)
(INCHI) DIAL(DIV)
0 0 0 0
0.25 0.0125 1 27.332
0.5 0.025 1 27.332 1 0.05 2 54.664 1.5 0.075 2.5 68.33
2 0.1 3 81.996
3 0.15 4.5 122.994
4 0.2 5.5 150.326
6 0.3 7 191.324
8 0.4 8 218.656
10 0.5 9 245.988
Gambar 3. 2 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (inchi)
0 50 100
150 200 250
300
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(Unsoaked)
Pemeriksaan CBR tanah asli
{90 %
γ
dry maksimum(kadar air 34.5 %)}
Tabel 3. 3 Hitungan nilai CBR
unsoaked
Sampel 2
Penurunan
Sampel 1
0.1”(inchi)
36 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 1.2 %
85 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 2.83 %
0.2 “(inchi)
6
0 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 1.34 %
150 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 3.33 %
Tabel 3. 4 Pemeriksaan berat isi kering
Sampel I Sampel II
BERAT ISI
A BERAT CETAKAN 7573 7555
B B. TANAH + CETAKAN 11315 11472
C B. TANAH BASAH(B-A) 3742 3917
D VOLUME CETAKAN 2330.078 2330.078
R BERAT ISI TANAH 1.606 1.681
F BERAT ISI KERING 1.204 1.236
Tabel 3. 5 Pemeriksaan kadar air
Sampel I Sampel II
KADAR AIR
G NOMOR TIN BOX 3 10
H BERAT TIN BOX 5 5
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 25 39
J B.TIN BOX+TANAH KERING 20 30
K BERAT TANAH KERING 15 25
L BERAT AIR (I-J) 5 9
Sampel 1
Tabel 3. 6 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 31 %)}
WAKTU
(MNT) PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL (DIV)
BERAT (LBS)
0 0 0 0 0.25 0.0125 0.7 19.1324
0.5 0.025 1.2 32.7984
1 0.05 3 81.996
1.5 0.075 4.5 122.994
2 0.1 6.6 180.3912
3 0.15 11 300.652
4 0.2 16 437.312
5 0.25 21.2 579.4384
6 0.3 27 737.964
8 0.4 37 1011.284
10 0.5 43 1175.276
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
0
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Sampel 2
Tabel 3. 7 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 31 %) }.
WAKTU(MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN
DIAL(DIV) BERAT(LBS) 0 0 0 0 0.25 0.0125 2 54.664
0.5 0.025 4 109.328
1 0.05 7.5 204.99
1.5 0.075 14 382.648
2 0.1 20 546.64
3 0.15 30.5 833.626
4 0.2 40 1093.28
6 0.3 56 1530.592
8 0.4 68.5 1872.242
10 0.5 79 2159.228
0 500 1000 1500 2000 2500
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(Unsoaked)
[image:30.595.108.552.205.287.2]Pemeriksaan CBR tanah asli
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 31 %)}
Tabel 3. 8 Hitungan nilai CBR
unsoaked
Penurunan
Sampel 1
Sampel 2
0.1”(inchi)
210 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 7 %
580 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 19.33 %
[image:30.595.112.540.349.467.2]0.2 “(inchi) 443 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 9.84 %
1090 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 24.22
%
Tabel 3. 9 Pemeriksaan berat isi kering
BERAT ISI Sampel I Sampel II
A BERAT CETAKAN 7140 7470
B B. TANAH + CETAKAN 10966 11575
C B. TANAH BASAH(B-A) 3826 4105
D VOLUME CETAKAN 2330.078 2330.078
R BERAT ISI TANAH 1.642 1.762
F BERAT ISI KERING 1.256 1.391
Tabel 3. 10 Pemeriksaan kadar air
KADAR AIR Sampel I Sampel II
G NOMOR TIN BOX 7 13
H BERAT TIN BOX 5 4
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 22 42
J B.TIN BOX+TANAH KERING 18 34
K BERAT TANAH KERING 13 30
L BERAT AIR (I-J) 4 8
[image:30.595.113.541.525.647.2]Sampel 1
Tabel 3. 11 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{
γ
dry maksimum(kadar air 24 %)}
WAKTU (MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL (DIV)
BERAT (LBS)
0 0 0 0
0.25 0.0125 0.9 24.5988
0.5 0.025 2 54.664
1 0.05 4.7 128.4604
1.5 0.075 7.3 199.5236
2 0.1 10.5 286.986
3 0.15 16.7 456.4444
4 0.2 21 573.972
5 0.25 23 628.636
6 0.3 24 655.968
8 0.4 26.1 713.3652
10 0.5 29 792.628
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Sampel 2
Tabel 3. 12 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{
γ
dry maksimum(kadar air 24 %) }.
WAKTU(MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN
DIAL(DIV) BERAT(LBS)
0 0 0 0 0.25 0.0125 3.5 95.662
0.5 0.025 4.5 122.994
1 0.05 9 245.988
1.5 0.075 13 355.316
2 0.1 17 464.644
3 0.15 21 573.972
4 0.2 24.5 669.634
6 0.3 28 765.296
8 0.4 30.5 833.626
10 0.5 32.5 888.29
0
100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
PENURUNAN (inchi)
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(Unsoaked)
Pemeriksaan CBR tanah asli
{
γ
dry maksimum(kadar air 24 %)}
Tabel 3. 13 Hitungan nilai CBR
unsoaked
Penurunan
Sampel 1
Sampel 2
0.1”(inchi)
298 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 9.933 % 398 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 13.267 %
0.2 “(inchi) 525 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 11.67 %
670 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 14.89 %
Tabel 3. 14 Pemeriksaan berat isi kering
BERAT ISI Sampel I Sampel II
A BERAT CETAKAN 7555 7140
B B. TANAH + CETAKAN 12540 10975
C B. TANAH BASAH(B-A) 4985 3835
D VOLUME CETAKAN 2238.917 2238.917
R BERAT ISI TANAH 2.226 1.713
[image:33.595.112.541.503.628.2]F BERAT ISI KERING 1.669 1.240
Tabel 3.15 Pemeriksaan kadar air
KADAR AIR Sampel I Sampel II
G NOMOR TIN BOX 7 7
H BERAT TIN BOX 5 4
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 17 33
J B.TIN BOX+TANAH KERING 14 25
K BERAT TANAH KERING 9 21
L BERAT AIR (I-J) 3 8
Sampel 1
Tabel 3. 16 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{95 %
γ
dry maksimum(kadar air 16.5 %)}
WAKTU (MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL (DIV)
BERAT (LBS)
0 0 0 0
0.25 0.0125 1 27.332
0.5 0.025 2 54.664
1 0.05 3.9 106.5948
1.5 0.075 5.8 158.5256
2 0.1 7.1 194.0572
3 0.15 9.5 259.654
4 0.2 11 300.652
5 0.25 11.3 308.8516
6 0.3 13.2 360.7824
8 0.4 14.9 407.2468
10 0.5 15.7 429.1124
0
50 100
150
200 250 300 350 400 450 500
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Sampel 2
Tabel 3. 17 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 16.5 %) }.
WAKTU(MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN
DIAL(DIV) BERAT(LBS) 0 0 0 0 0.25 0.0125 2.5 68.33
0.5 0.025 4.5 122.994
1 0.05 7 191.324
1.5 0.075 10 273.32
2 0.1 12.5 341.65
3 0.15 15.5 423.646
4 0.2 17 464.644
6 0.3 20 546.64
8 0.4 22 601.304
10 0.5 23.5 642.302
0 100 200
300
400 500 600 700
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(Unsoaked)
Pemeriksaan CBR tanah asli
{95 %
γ
dry maksimum(kadar air 16.5 %)}
Tabel 3. 18 Hitungan nilai CBR
unsoaked
Penurunan
Sampel 1
Sampel 2
[image:36.595.114.538.307.418.2]0.1”(inchi)
172 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 5.73 %
280 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 9.33 %
0.2 “(inchi) 298 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 6.62 %
485 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 10.78 %
Tabel 3. 19 Pemeriksaan berat isi kering
BERAT ISI Sampel I Sampel II
A BERAT CETAKAN 7367 7016
B B. TANAH + CETAKAN 10793 10590
C B. TANAH BASAH(B-A) 3426 3574
D VOLUME CETAKAN 2238.917 2238.917
R BERAT ISI TANAH 1.530 1.596
[image:36.595.114.541.466.586.2]F BERAT ISI KERING 1.331 1.297
Tabel 3. 20 Pemeriksaan kadar air
KADAR AIR Sampel I Sampel II
G NOMOR TIN BOX 8 2
H BERAT TIN BOX 4.9 5
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 28 37
J B.TIN BOX+TANAH KERING 25 31
K BERAT TANAH KERING 20.1 26
L BERAT AIR (I-J) 3 6
Sampel 1
Tabel 3. 21 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{90%
γ
dry maksimum(kadar air 13.5 %)}
WAKTU (MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL (DIV)
BERAT (LBS)
0 0 0 0
0.25 0.0125 1 27.332
0.5 0.025 2.1 57.3972
1 0.05 5.2 142.1264
1.5 0.075 9 245.988
2 0.1 13.1 358.0492
3 0.15 21.8 595.8376
4 0.2 29 792.628
5 0.25 34.2 934.7544
6 0.3 39 1065.948
8 0.4 46.8 1279.1376
10 0.5 53 1448.596
0 200 400 600 800 1000 1200 1400
1600
0
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Sampel 2
Tabel 3. 22 Pembacaan dial pengujian CBR
unsoaked
(tanpa rendaman)
{90%
γ
dry maksimum(kadar air 13.5 %) }.
AKTU(MNT) PENURUNAN PE
W MBACAAN BERAT(LBS)
(INCHI) DIAL(DIV)
0 0 0 0
0.25 0.0125 2 54.664
0.5 0.025 4 109.328
1 0.05 7 191.324
1.5 0.075 11 300.652
2 0.1 16 437.312
3 0.15 25 683.3
4 0.2 35 956.62
6 0.3 56 1530.592
8 0.4 74 2022.568
10 0.5 89 2432.548
chi)
Gambar 3. 10 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (in
0 500 1000 1500 2000 2500 3000
0
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(Unsoaked)
Pemeriksaan CBR tanah asli
{90%
γ
dry maksimum(kadar air 13.5 %)}
Tabel 3. 23 Hitungan nilai CBR
unsoaked
Sampel 2
Penurunan
Sampel 1
0.1”(inchi)
400 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 13.34 % 490 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 16.33 %
0.2 “(inchi) 675 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 15 %
990 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 22 %
Tabel 3. 24 Pemeriksaan berat isi kering
Sampel I Sampel II
BERAT ISI
A BERAT CETAKAN 6815 7536
B B. TANAH + CETAKAN 9886 11030
C B. TANAH BASAH(B-A) 3071 3494
D VOLUME CETAKAN 2147.756 2147.756
R BERAT ISI TANAH 1.430 1.627
[image:39.595.114.540.490.611.2]F BERAT ISI KERING 1.317 1.376
Tabel 3. 25 Pemeriksaan kadar air
Sampel I Sampel II
KADAR AIR
G NOMOR TIN BOX 9 4
H BERAT TIN BOX 5 5
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 43 31
J B.TIN BOX+TANAH KERING 40 27
K BERAT TANAH KERING 35 22
L BERAT AIR (I-J) 3 4
Sampel 1
Tabel 3. 26 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{90 %
γ
dry maksimum(kadar air 13.5 %)}
WAKTU (MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL (DIV)
BERAT (LBS)
0 0 0 0 0.25 0.0125 0.1 2.7332
0.5 0.025 0.3 8.1996
1 0.05 0.5 13.666
1.5 0.075 0.8 21.8656
2 0.1 1 27.332
3 0.15 1.1 30.0652
4 0.2 1.2 32.7984
5 0.25 1.25 34.165
6 0.3 1.9 51.9308
8 0.4 2 54.664
10 0.5 2.7 73.7964
0 10 20 30 40 50 60 70 80
0
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
lbs)
Sampel 2
Tabel 3. 27 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{90%
γ
dry maksimum(kadar air 13.5 %) }.
WAKTU(MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN
DIAL(DIV) BERAT(LBS)
0 0 0 0.00
0.25 0.0125 0.1 2.73 0.5 0.025 0.1 2.73
1 0.05 0.3 8.20
1.5 0.075 0.3 8.20
2 0.1 0.5 13.67
3 0.15 0.6 16.40
4 0.2 0.9 24.60
6 0.3 1 27.33
8 0.4 1.2 32.80
10 0.5 1.5 41.00
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
lbs)
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(soaked)
Pemeriksaan CBR tanah asli
{90 %
γ
dry maksimum(kadar air 13.5 %)}
Tabel 3. 28 Hitungan nilai CBR
soaked
Penurunan
Sampel 1
Sampel 2
[image:42.595.112.496.293.415.2]0.1”(inchi)
19 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 0.63 %
12 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 0.4 %
0.2 “(inchi)
5.9 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 0.131 %
21.5 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 0.478 %
Tabel 3. 29 Pemeriksaan berat isi kering
Sampel 1 Sampel 2
BERAT ISI Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
A BERAT CETAKAN 6665 6665 7596 7596
B B. TANAH + CETAKAN 10547 10828 11344 11985
C B. TANAH BASAH(B-A) 3882 4163 3748 4389
D VOLUME CETAKAN 2279.03 2290.06 2279.028 2284.935
R BERAT ISI TANAH 1.70 1.82 1.645 1.921
[image:42.595.114.514.466.601.2]F BERAT ISI KERING 1.48 1.14 1.410 1.281
Tabel 3. 30 Pemeriksaan kadar air
Sampel 1 Sampel 2
KADAR AIR Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
G NOMOR TIN BOX 1 1 12 12
H BERAT TIN BOX 7 4 7 7
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 60 31 42 37
J B.TIN BOX+TANAH KERING 53 21 37 27
K BERAT TANAH KERING 46 17 30 20
L BERAT AIR (I-J) 7 10 5 10
Sampel 1
Tabel 3. 31 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 31 %)}
WAKTU (MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL (DIV)
BERAT (LBS)
0 0 0 0 0.25 0.0125 0.1 2.7332
0.5 0.025 0.2 5.4664
1 0.05 0.25 6.833
1.5 0.075 0.3 8.1996
2 0.1 0.5 13.666
3 0.15 0.6 16.3992
4 0.2 0.9 24.5988
5 0.25 1 27.332
6 0.3 1.1 30.0652
8 0.4 1.2 32.7984
10 0.5 1.3 35.5316
0 5 10 15 20 25 30 35 40
0
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
lbs)
Sampel 2
Tabel 3. 32 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 31 %) }.
WAKTU(MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN
DIAL(DIV) BERAT(LBS) 0 0 0 0 0.25 0.0125 0.1 2.7332
0.5 0.025 0.3 8.1996
1 0.05 0.5 13.666
1.5 0.075 0.8 21.8656
2 0.1 1 27.332
3 0.15 1.1 30.0652
4 0.2 1.2 32.7984
6 0.3 1.9 51.9308
8 0.4 2 54.664
10 0.5 2.7 73.7964
0 10 20 30 40 50 60 70 80
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
lbs)
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(soaked)
Pemeriksaan CBR tanah asli
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 31 %)}
el 1
Sampel 2
Tabel 3. 33 Hitungan nilai CBR
soaked
Penurunan
Samp
0.1”(inchi)
12.5/ (
3 x 1000 ) x 100%= 0.416 %
21
/ ( 3 x 1
000 ) x 100
%= 0.7 %
0.2 “(inchi) 23.2 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 0.515%
38 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 0.84 %
abel 3. 34 Pemeriksaan berat isi kering
Sampel 1
Sampel 2
T
BERAT ISI Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
A BERAT CETAKAN 7000 7000 7000 7000
B B. TANAH + CETAKAN 10230 11191 0637 1 10738
C B. TANAH BASAH(B-A) 3230 4191 3972 4073
D VOLUME CETAKAN 2279.03 2289.68 2279.028 2291.881
R BERAT ISI TANAH 1.42 1.83 1.743 1.777
[image:45.595.114.519.490.615.2]F BERAT ISI KERING 1.12 1.09 1.606 1.230
Tabel 3. 35 Pemeriksaan kadar air
Sampel 1
Sampel 2
KADAR AIR Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
G NOMOR TIN BOX 6 6 6 6
H BERAT TIN BOX 7 7 7 4
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 45 39 58 30
J B.TIN BOX+TANAH KERING 37 26 54 22
K BERAT TANAH KERING 30 19 47 18
L BERAT AIR (I-J) 8 13 4 8
Sampel 1
Tabel 3. 36 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{
γ
dry maksimum(kadar air 24 %)}
WAKTU PENURUN
(MNT)
AN PEMBACAAN DIAL BERAT
(INCHI) (DIV) (LBS)
0 0 0 0 0.25 0.0125 0.9 24.5988
0.5 0.025 2 54.664
1 0.05 4 .7 128.4604
1.5 0.075 7.3 199.5236
2 0.1 10.5 286.986
3 0.15 16.7 456.4444
4 0.2 21 573.972
5 0.25 23 628.636
6 0.3 24 655.968
8 0.4 26.1 713.3652
10 0.5 29 792.628
Gambar 3. 15 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (inchi)
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
Sampel 2
Tabel 3. 37 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{
γ
dry maksimum(kadar air 24 %) }.
PENURUNAN WAKTU(MNT)
PEMBACAAN
BERAT(LBS)
(INCHI) DIAL(DIV)
0 0 0 0.00
0.25 0.0125 0.1 2.73 0.5 0.025 0.4 10.93
1 0.05 0.8 21.87
1.5 0.075 1 27.33
2 0.1 1.1 30.07
3 0.15 1.2 32.80
4 0.2 1.5 41.00
6 0.3 2 54.66
8 0.4 2.2 60.13
10 0.5 3 82.00
Gambar 3. 16 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (inchi)
010 20 30 40 50 60 70 80 90
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(soaked)
Pemeriksaan CBR tanah asli
{
γ
dry maksimum(kadar air 24 %)}
el 1
Sampel 2
Tabel 3. 38 Hitungan nilai CBR
soaked
Penurunan
Samp
0.1”(inchi)
23.9 /
( 3 x 1000 ) x 100%= 0.796%
24
/ ( 3 x 1
000 ) x 100
%= 0.8 %
0.2 “(inchi)
47 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 1.044%
43 / ( 3 x 1500 ) x 100%= 0.956 %
Tabel 3. 39 Pemeriksaan berat isi kering
Sampel 1
Sampel 2
BERAT ISI Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
A BERAT CETAKAN 7536 7536 6665 6665
B B. TANAH + CETAKAN 11325 11485 11492 11747
C B. TANAH BASAH(B-A) 3789 3949 4213 4468
D VOLUME CETAKAN 2279.03 2284.26 2279.028 2287.141
R BERAT ISI TANAH 1.66 1.73 1.849 1.954
[image:48.595.114.534.468.598.2]F BERAT ISI KERING 1.19 1.11 1.527 1.267
Tabel 3. 40 Pemeriksaan kadar air
Sampel 1
Sampel 2
KADAR AIR Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
G NOMOR TIN BOX 4 4 1 1
H BERAT TIN BOX 7 5 7 4
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 39 33 30 41
J B.TIN BOX+TANAH KERING 30 23 26 28
K BERAT TANAH KERING 23 18 19 24
L BERAT AIR (I-J) 9 10 4 13
Sampel 1
Tabel 3. 41 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{95 %
γ
dry maksimum(kadar air 16.5 %)}
WAKTU PENURUNAN PE
(MNT) (INCHI)
MBACAAN DIAL BERAT
(DIV) (LBS)
0 0 0 0 0.25 0.0125 0.1 2.7332
0.5 0.025 0.4 10.9328
1 0.05 0.8 21.8656
1.5 0.075 1 27.332
2 0.1 1.1 30.0652
3 0.15 1.2 32.7984
4 0.2 1.5 40.998
5 0.25 1.8 49.1976
6 0.3 2 54.664
8 0.4 2.2 60.1304
10 0.5 3 81.996
Gambar 3. 17 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (inchi)
010 20 30 40 50 60 70 80 90
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
Sampel 2
Tabel 3. 42 Pembacaan dial pengujian CBR
soaked
(dengan rendaman)
{95%
γ
dry maksimum(kadar air 16.5 %) }.
PENURUNAN PEMB WAKTU(MNT)
ACAAN
BERAT(LBS)
(INCHI) DIAL(DIV)
0 0 0 0.00
0.25 0.0125 0.2 5.47 0.5 0.025 0.5 13.67
1 0.05 0.8 21.87
1.5 0.075 0.9 24.60
2 0.1 1 27.33
3 0.15 1.2 32.80
4 0.2 1.7 46.46
6 0.3 2.2 60.13
8 0.4 3 82.00
10 0.5 3.8 103.86
Gambar 3. 18 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (inchi)
020 40. 60 80 100 120
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(soaked)
Pemeriksaa
n CBR tanah asli
{95 %
γ
dry maksimum(kadar air 16.5 %)}
Tabel
Penurunan
Samp 1
Sampel 2
3. 43 Hitungan nilai CBR
soaked
el
0.1”(inchi)
23/ ( 3 x 1000 ) x 100%= 0.766 %
23 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 0.767 %
0.2 “(inchi)
43 / (
3 x 1500 ) x 100%= 0.955%
44 /
( 3 x 150
0 ) x 100%
= 0.978 %
Tabel 3. 44 Pemeriksaan berat isi kering
Sampel 1
Sampel 2
BERAT ISI Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
A BERAT CETAKAN 7279 7279 7279 7279
B B. TANAH + CETAKAN 11492 11747 11225 11850
C B. TANAH BASAH(B-A) 4213 4468 3689 4314
D VOLUME CETAKAN 2279.03 2286.59 2279.028 2284.443
R BERAT ISI TANAH 1.85 1.95 1.619 1.888
[image:51.595.114.538.468.595.2]F BERAT ISI KERING 1.44 1.34 1.337 1.401
Tabel 3. 45 Pemeriksaan kadar air
Sampel 1
Sampel 2
KADAR AIR Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
G NOMOR TIN BOX 11 11 11 11
H BERAT TIN BOX 7 4 7 5
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 34 39 30 36
J B.TIN BOX+TANAH KERING 28 28 26 28
K BERAT TANAH KERING 21 24 19 23
L BERAT AIR (I-J) 6 11 4 8
Sampel 1
embacaan dial pen
soaked
(dengan rendaman)
{90%
Tabel 3. 46 P
gujian CBR
γ
dry maksimum(kadar air 34.5
(M (DIV) (LBS)
%)}
WAKTUNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIAL BERAT
0 0 0 0 0.25 0.0125 0.1 2.7332
0.5 0.025 0.1 2.7332
1 0.05 0.3 8.1996
1.5 0.075 0.3 8.1996
2 0.1 0.5 13.666
3 0.15 0.6 16.3992
4 0.2 0.9 24.5988
5 0.25 0.9 24.5988
6 0.3 1 27.332
8 0.4 1.2 32.7984
10 0.5 1.5 40.998
Gambar 3. 19 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (inchi)
05 10 15 20 25 30
35
40
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
45
Beb
an (
embacaan dial pen
soaked
(dengan rendaman)
{90%
Sampel 2
Tabel 3. 47 P
gujian CBR
γ
dry maksimum(kadar air 34.5
L(DIV) BERAT(LBS)
%) }.
WAKTU(MNT)
PENURUNAN (INCHI)
PEMBACAAN DIA
0 0 0 0.00
0.25 0.0125 0.1 2.73 0.5 0.025 0.2 5.47
1 0.05 0.25 6.83
1.5 0.075 0.3 8.20
2 0.1 0.5 13.67
3 0.15 0.6 16.40
4 0.2 0.9 24.60
6 0.3 1.1 30.07
8 0.4 1.2 32.80
10 0.5 1.3 35.53
Gambar 3. 20 Grafik hubungan beban (lbs) dengan penurunan (inchi)
0.5. 10. 15. 20. 25. 30. 35. 40
0
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Penurunan (inchi)
Beb
an (
Pemeriksaan
California Bearing Ratio(soaked)
Pemeriksa
an CBR tanah asli
{90%
γ
dry maksimum(kadar air 34.5 %)}
Tabel
Penurunan
Samp 1
Sampel 2
3. 48 Hitungan nilai CBR
soaked
el
0.1”(inchi) 11.8/ ( 3 x 1000 ) x 100%= 0.393 % 13 / ( 3 x 1000 ) x 100%= 0.434 %
0.2 “(inchi) 22 / ( 3
x 1500 ) x 100%= 0.488%
22.8 /
( 3 x 15
00 ) x 100%
= 0.507 %
Tabel 3. 49 Pemeriksaan berat isi kering
Sampel 1
Sampel 2
BERAT ISI Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
A BERAT AKAN CET 7596 7596 7536 7536
B B. TANAH + CETAKAN 11374 12485 10226 11159
C B. TANAH BASAH(B-A) 3778 4889 3226 4159
D VOLUME CETAKAN 2279.03 2284.42 2279.028 2289.766
R BERAT ISI TANAH 1.66 2.14 1.416 1.816
F BERAT ISI KERING 1.40 1.43 1.011 1.071
Tabel 3. 50 Pemeriksaan kadar air
Sampel 1
Sampel 2
KADAR AIR Sebelum Sesudah Sebelum Sesudah
G NOMOR TIN BOX 12 12 4 4
H BERAT TIN BOX 7 7 7 7
I B. TIN BOX+TANAH BASAH 45 37 35 46
J B.TIN BOX+TANAH KERING 39 27 27 30
K BERAT TANAH KERING 32 20 20 23
L BERAT AIR (I-J) 6 10 8 16
I II
A Volume sebelum dioven (ml) 8.9 8.3
B Volume setelah dioven (ml) 7.3 6.8
C Tinggi mula-mula (Ho) (cm) 2 2
D Tinggi awal (cm) 1.640 1.639
E Tinggi awal rata-rata (cm) 1.640 1.640
F Penurunan perlu (cm) 0.360 0.360
Tabel 4. 2. Pembacaan dial dan perhitungan persentase mengembang (
swelling
)
Kode Menit
sampel I
sampel II
0.1 2 1
0.2 3 2
0.5 5 4
1 7 6
2 15 15
4 28 45
8 37 56
15 51 68
30 93 85
60 140 120
240 250 232
1440
329 370G 2880 200 98
H seting dial 0 0
I perubahan tinggu 0.2 0.098
J pengembangan 12.199 5.977
luas 29.709 32.169
berat jenis 3.789 3.789
tinggi awal 1.640 1.640
pengembangan 0.2 0.098
Ht 0.711 0.689
e awal 1.307 1.379
Ho 1.840 1.738
Sampel 1
Tabel 4. 4. Pembacaan dial uji tekanan mengembang (
swelling pressure
)
Pembacaan Dial (10
-2) mm
Waktu
1.5 3 6 12 24
0.1 850 634 443 339 212
0.2 830 616 433 324 199
0.5 811 598 424 309 189
1 788 579 414 297 177
2 764 564 407 286 166
4 741 550 400 274 156
8 718 535 393 262 145
15 695 517 386 252 134
30 674 498 378 243 122
60 651 480 370 231 112
1440 640 462 364 222 102
Setting Dial 850 640 462 364 222
Penurunan (
Δ
S)
210 178 98 142 120Tabel 4. 5. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang(
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =e
−
Δ
e
0
0.466 0.108 0.152 1.588 1.436
0.933 0.12 0.169 1.588 1.420
1.865 0.14 0.197 1.588 1.391
3.730 0.17 0.239 1.588 1.349
0.1 327 279 231 185 138
0.2 323 275 228 180 135
0.5 319 271 224 178 131
1 314 269 221 174 127
2 310 266 218 171 123
4 307 262 214 167 119
8 303 260 210 163 115
15 300 257 206 160 111
30 297 252 203 156 107
60 293 248 200 152 104
1440 289 244 197 149 99
Setting Dial 330 289 244 197 149
Penurunan (
Δ
S)
41 45 47 48 50Tabel 4. 7. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang(
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =
e
0−
Δ
e
0.466 0.086 0.126 1.521 1.395
0.933 0.097 0.142 1.521 1.379
1.865 0.108 0.159 1.521 1.363
3.730 0.14 0.206 1.521 1.316
7.461 0.18 0.264 1.521 1.257
90% kering
1.00 1.10 1.20 1.30 1.40 1.50
0.1 1.0 10.0
Tekanan (kg/cm2)
A
ngka
por
i
Sampel 1 Sampel 2
Sampel 1 = 6 Sampel 2 = 1.5
Keterangan Sampel I
Sampel II
A Volume sebelum dioven (ml) 7.2 8.2
B Volume setelah dioven (ml) 6.5 7.4
C Tinggi mula-mula (Ho) (cm) 2 2
D Tinggi awal (cm) 1.806 1.805
E Tinggi awal rata-rata (cm) 1.805 1.805
F Penurunan perlu (cm) 0.195 0.195
Tabel 4. 9. Pembacaan dial dan perhitungan persentase mengembang (
swelling
)
Kode Menit
sampel I
sampel II
0.1 0.4 1
0.2 0.9 1.3
0.5 1.3 2.4
1 4 5
2 8 10
4 12 15
8 20 35
15 31 46
30 49 57
60 78 89
240 135 169
1440
213 220G 2880 142 140
H setting dial 0 0
I perubahan tinggi 0.142 0.14
J pengembangan 7.866 7.755
luas 31.142 31.169
berat jenis 3.789 3.789
tinggi awal 1.805 1.805
pengembangan 0.127 0.129
Ht 0.695 0.686
e awal 1.598 1.632
Ho 1.932 1.934
Sampel 1
Tabel 4. 11. Pembacaan dial uji tekanan mengembang (
swelling pressure
)
Pembacaan Dial (10
-2) mm
Waktu
1.5 3 6 12 24
0.1 679 562 416 326 198
0.2 666 547 407 315 189
0.5 654 533 400 307 180
1 643 519 392 294 171
2 631 505 385 281 163
4 621 493 377 268 151
8 611 478 369 255 141
15 602 466 361 243 131
30 594 454 354 230 122
60 585 442 347 219 113
1440 576 429 340 208 104
Setting Dial 700 576 429 340 208
Penurunan (
Δ
S)
124 147 89 132 104Tabel 4. 12. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang(
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =e
−
Δ
e
0
0.466 0.121 0.174 1.802 1.628
0.933 0.128 0.184 1.802 1.618
1.865 0.134 0.193 1.802 1.609
3.730 0.145 0.209 1.802 1.593
0.1 389 346 311 266 230
0.2 383 342 307 262 227
0.5 380 340 304 260 224
1 376 337 300 257 221
2 373 335 297 254 218
4 369 332 292 252 216
8 367 330 289 248 214
15 364 328 286 246 213
30 361 325 282 245 210
60 359 323 280 242 208
1440 576 429 340 208 104
Setting Dial 700 576 429 340 208
Penurunan (
Δ
S)
124 147 89 132 104Tabel 4. 14. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang(
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =
e
0−
Δ
e
0.466 0.12 0.183 1.836 1.653
0.933 0.126 0.192 1.836 1.644
1.865 0.13 0.198 1.836 1.638
3.730 0.135 0.206 1.836 1.630
7.461 0.14 0.213 1.836 1.623
95 % kering
1.56 1.57 1.58 1.59 1.60 1.61 1.62 1.63 1.64 1.65 1.66
0.1 1.0 10.0
Tekanan (kg/cm2)
A
n
g
ka p
o
ri
Sampel 1 Sampel 2
Sampel 1 = 2.8 Sampel 2 = 2.8
I II
A Volume sebelum dioven (ml) 7.6 8
B Volume setelah dioven (ml) 6.4 7.3
C Tinggi mula-mula (Ho) (cm) 2 2
D Tinggi awal (cm) 1.684 1.825
E Tinggi awal rata-rata (cm) 1.755 1.755
F Penurunan perlu (cm) 0.245 0.245
Tabel 4. 16. Pembacaan dial dan perhitungan persentase mengembang (
swelling
)
Kode Menit
sampel I
sampel II
0.1 0.2 0.1
0.2 0.4 0.3
0.5 0.9 0.9
1 1 3
2 2.3 5
4 9 30
8 25 42
15 31 48
30 34 56
60 72 79
240 98 98
1440
107 111G 2880 120 125
H seting dial 0
I perubahan tinggu 0.12 0.125
J pengembangan 6.839 7.124
berat jenis 3.789 3.789
tinggi awal 1.755 1.755
pengembangan 0.12 0.125
Ht 0.673 0.678
e awal 1.608 1.588
Ho 1.875 1.880
Sampel 1
Tabel 4. 18. Pembacaan dial uji tekanan mengembang (
swelling pressure
)
Pembacaan Dial (10
-2) mm
Waktu
1.5 3 6 12 24
0.1 700 589 470 345 226
0.2 650 583 462 337 218
0.5 649 577 456 330 210
1 653 572 447 324 200
2 643 565 440 318 192
4 638 539 432 310 186
8 630 531 424 301 179
15 623 524 417 292 170
30 615 516 409 285 163
60 609 508 400 278 154
1440 602 495 375 270 145
Setting Dial 700 602 495 375 270
Penurunan (
Δ
S)
98 107 120 105 125Tabel 4. 19. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang(
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =
e
0−
Δ
e
0.466 0.098 0.146 1.786 1.641
0.933 0.107 0.159 1.786 1.628
1.865 0.12 0.178 1.786 1.608
3.730 0.13 0.193 1.786 1.593
0.1 899 680 601 486 409
0.2 897 743 592 477 396
0.5 894 736 584 473 388
1 890 730 574 469 385
2 887 724 568 462 373
4 885 719 560 455 366
8 882 705 552 458 362
15 789 697 545 450 356
30 786 686 539 441 348
60 782 659 530 433 340
1440 778 649 515 425 326
Setting Dial 900 778 649 515 425
Penurunan (
Δ
S)
122 129 134 90 99Tabel 4. 21. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang (
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =
e
0−
Δ
e
0.466 0.117 0.173 1.772 1.600
0.933 0.121 0.178 1.772 1.594
1.865 0.127 0.187 1.772 1.585
3.730 0.132 0.195 1.772 1.578
7.461 0.145 0.214 1.772 1.558
Optimum
1.54 1.56 1.58 1.60 1.62 1.64 1.66
0.1 1.0 10.0
Tekanan (kg/cm2)
A
n
g
ka p
o
ri
Sampel 1 Sampel 2
Sampel 1 = 1.9 Sampel 2 = 1.7
I II
A Volume sebelum dioven (ml) 8.3 8
B Volume setelah dioven (ml) 6.4 7.3
C Tinggi mula-mula (Ho) (cm) 2 2
D Tinggi awal (cm) 1.542 1.825
E Tinggi awal rata-rata (cm) 1.684 1.684
F Penurunan perlu (cm) 0.316 0.316
Tabel 4. 23. Pembacaan dial dan perhitungan persentase mengembang (
swelling
)
Kode Menit
sampel I
sampel II
0.1 0.4 0.5
0.2 0.9 0.9
0.5 1.1 1
1 2 1.25
2 3 3
4 8 7
8 18 20
15 37 36
30 62 60
60 85 80
240 134 120
1440
200 192G 2880 115 110
H seting dial 0 0
I perubahan tinggu 0.115 0.11
J pengembangan 6.831 6.534
luas 32.169 32.169
berat jenis 3.789 3.789
tinggi awal 1.684 1.684
pengembangan 0.115 0.11
Ht 0.673 0.665
e awal 1.503 1.533
Ho 1.799 1.794
Sampel 1
Tabel 4. 25. Pembacaan dial uji tekanan mengembang (
swelling pressure
)
Pembacaan Dial (10
-2) mm
Waktu
1.5 3 6 12 24
0.1 700 501 376 251 154
0.2 679 484 365 242 147
0.5 660 469 354 233 140
1 635 454 346 225 133
2 613 439 336 217 127
4 591 425 324 209 120
8 584 411 312 200 112
15 575 396 301 192 104
30 565 382 290 183 95
60 554 371 279 175 88
1440 540 389 266 167 80
Setting Dial 700 540 389 266 167
Penurunan (
Δ
S)
160 151 123 99 87Tabel 4. 26. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang(
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =
e
0−
Δ
e
0.466 0.087 0.098 1.673 1.575
0.933 0.099 0.112 1.673 1.562
1.865 0.123 0.139 1.673 1.535
3.730 0.151 0.170 1.673 1.503
0.1 676 573 409 232 118
0.2 667 565 394 220 109
0.5 658 553 380 209 99
1 650 541 365 199 89
2 641 529 350 190 80
4 634 516 336 179 71
8 625 502 322 170 62
15 616 488 310 160 53
30 608 474 297 149 43
60 599 459 284 138 34
1440 590 436 270 128 25
Setting Dial 700 590 436 270 128
Penurunan (
Δ
S)
110 154 166 142 103Tabel 4. 28. Perhitungan angka pori dari tekanan mengembang(
swelling pressure
)
Tekanan (kg/cm2)
Penurunan
(
Δ
S)
Ae =Ht
S
Δ
Eo =t t
H
H
H
0−
e' =
e
0−
Δ
e
0.466 0.103 0.107 1.699 1.592
0.933 0.11 0.114 1.699 1.585
1.865 0.142 0.147 1.699 1.552
3.730 0.154 0.160 1.699 1.539
7.461 0.166 0.172 1.699 1.527
95 % Basah
1.48 1.50 1.52 1.54 1.56 1.58 1.60
0.1 1.0 10.0
Tekanan (kg/cm2)
A
n
gka p
o
ri
Sampel 1 Sampel 2
Sampel 1 = 4 Sampel 2 = 6
Ke