PERNNCANGAN
CAME SIMULASI
PADA BAG]AN PRODUKSI
DAN BAGIAN
PROMOSI PT'X
TUGAS
AKHIR
S.bqo, Solah S'tu Srarot
,@*
M.ny.k 'o*za PaAtan Serana""d;
I"-tu
feh,t
hdunt
Fatult6 Tekr'iuniwritat
Adato'
ANTONIUS WENDA OCTA!'IA\IJS
nl
r?3 0t9EENMAIDL
PhD-JURUSAN
TEKNIK INDUSTRI
FAKULTAS
TEKNIK
UNryERSITAS ANDALAS
PADANG
2006
lBSTR/.IK
S..to
s
keql. prtlukli
t)utld s.huah per,:ahaannontfaktti
han6lupal nrryohbi!
k4rtr , rt.
.a,oah
,tutlukli
.leh$h
.aNt ldn
ter.!
din.
u
Ieptu&n
rahg.li
rbil
.Adt
"]?np?nEtntlti
kelarteatE
p
dk!
l).rls.haan
lintuk laput nenlunrhil kq)ut^a, d.rEd" .epd Aanftp.t:e.t.
gkepola
lr.drlL\i
hurus tnenptn)u1fe
setdhlan lenk tg perc Lda.
ftudrkr
tur
"t.nta1hha"ekd"
rlanpukdunp.k
.ra"g
.*a
tinhul
la,aj
rlagank.thts.h
trnE telahdianblb.d
Pdlard.lntoh
i
iaka
dibual sebnhaa
atmrl.siwn!
l.rd
dis,kdkd,s.bdt'i
alo
l.rihuh"khtk h,.neahbil
k.prr6dr
.]in.
a
nwtetsun!
lin,tl.si \tutC.lib.r
se:u.i lenEdt g.iutu!..jd!.
ytnenrilc
tilkaykan Ndd :abnhre
t\attu.
nt
htewtu Pr
x
Pu.ld pck.l)tian ini Eane sit )ldsI ,rarA
dihwt
h.rhcrrrk nptlelh.:.d
snt *,tt
,'.ntpakdt tdtrh :.tulhr
.1ksh.
ani
bitlarykdjhr
n,a,a4e 'e ts.n^
M..1.1gihe
\ihtulaera,g
.!ihua1h.tldftkd,
aklirltds pd.la bagid,tt n.:i
PTx.lun
!.i.1la-s.idlayhs
t.rid.nlililr1lik.n put1.Pr
.Ytlhnrg!.
jtklorfakar vnF
dikrtu.kai
?.ld !:ant
sn!1^i
"t?liputi
prun.lor
p.ftrnnad,
|,rat.\tnnuk,
nukn.l
k.4,6!a
d.nrflltt f{t\dh.un
Selel.lln?lukukdn ten,!.nbargdn
n.del
,l.iapalkdkg.h. nla
w\E
nenEEunak.nt
otlu!n.dt!
p
ertuo, tdrg.l
t,ot k.i hckkltkd,
tret'd.
rcarcsili,tar.
ItthtmEdn
hiur. intchk,ti,p.nf"rtrh
p.n1c\nn n hunridl b.hlalurkahh.tdo
EOQ
rto
pe'enhun k.pdsitusrt..l
kli
)u"E
ttip.n':rruhi.1.,
p.Edhtiu
kdr\ara
bcnl.:arka
h)n:epktttu
h!|q.r
S.tldngka.ktirn.:
hu:<turpton.:i
dnzlt:uldllk.h
deaa,
o.ldtlw puentuo, b.tupaku,
kcEtokinpran.ti
da"t. ,E
nhr( kutrtlwuh.Iluk
kak,di"n
tuk?Eitt., !.^eb
1 hehp.,sdnlhiillnlah
pe:. a"ta,E
lutun!pttlt
rttt\uhu.
ddLl t Jad,tt\inuluti
PTX
K.1.
kuti:
Eunk
\inulu:i
!un(
\in
rtu!
Eac\,
n.
agetn4tg.n?!.
.l.r
P.n6ahoann.thl.
BAB
I
PIiNI)AHIII,IJAN
Cr,d
me.L
lan
karalnng
serins diddraa,.dn.gz,r.
yrng beredlr'
Ia
r!
rc'
.i
o.,
r'.
fc.gjruh
sa.gal bcsa. pada kchldrFan$ial
nus!!
llr
Hrl ini
Jis.b,bl'n
kecm|mpn
scnua Dastamkar pemah bemaing,,rc
Pada saat ini conlahnya.b.ryal, r.'.ru.
,,'ltc
atausd,,!
,,rrrrrl.0,c/'an!
sedang mellaDur di kalan-laD
I)e.gglna kompurcr. dan iuga
*2r.cr
r.ang nenyedi*an l.sihrrs u.tuk bemainNluncllnla argumen lentarg gdnc dimaslaralat unum l-anA rncnyatalan
b$*x
bcrdain!,,,.
hanl.
ircmbuana\r.kru.
dan hanla idcDlik unnikb.semng seumg saa mcnifrbullan Fnanyaan. be.arkah gdng
han)!
unrlkbesenang
sefangl
la*lbdnnla
liJlk.
:d.
dengr
rujum
hlnrx
uruk
be$enang senang"drlrh
p..gcnih
ydg
seorpir denernriAu,!
M.nutui bebempa prkar. Ad,i? bukan hanlr unrukbcmrr..
l€[ti
xddnilri
lebih lxngdikbdu.gnla
r_aitunilai
untukncneajrkm
Juu1,200ll.scinng
dc4d
p.rk.rbansamra. adnc digunlkan unluk penbclajann. yans kenrudian baoyd
pcrcliti ncnrcbutnr! sebasai
azft,
simul6i.
karena model darir,,c
rang dninrulasi[a. m.n]erupai kehidupln nrala.Pada $ratu si$em nyara seorang Fngusrhadnu.br u.1uk bct.riddc.gai baik drn
nrrlpu
tu.nsarbil
kcp
usa. sccara ccpal dan lepat sehinggrlrprl
nrensembrngkdprd$Iad
Cda pcreanbilm kcpulusar le6ebrt tidak muncul besiluslr
arau {dahnc!adi
bak.t ba*aan dari scliap orans. rnelanrkr benslldrri
Fcnsaltunm ddr polo pikiryms
merteluruh. Jika mentebut pensll@anmunglin
0k!n
rinrhul pcrrrnlax. bagaimanaJe.e^.
.ara
lttrl1
!tuthd!!'
Mcrki
tidal nremilikittns.ldM
dJm
bdlbisn,s. ydg adr heya p.ngcuhudSer€l$ me.gd{ahtri
kci&n
dirbs bc(cnlranehh lonscFfd,,.
siorutrsi]int
diAunakar unluk maniiemcDprolulsi
Scb,grisrlrh sdu
r,r/
yangrlisunrkan unrul
,1"n,n.
!r,,.
sinnrl.si bc*enlbbg Jengb\rng!
cctur. daf ctrri Lrelajar bersanra densaorr,t,./
simpai FcLadd,r
l;,clme
dlpdkiracaridari inlemer.
.id,c
snNlasi disundldnu
rk
fr.nsgambrrktu readxin .taratlng
kenrudian disimuldsikrn schinggr I)Jra,J.r diplt
lebih inrcmlilif danmcndrpr po.g.rrhua lcbih. bL[an
hadya\ckt{]rrbimurn]]l,,.
(;/ur
simllrsi dapar toctu,Fkansimulrh
untukLlihln
drn mempelajaiIt.adaan
l.nr
ada nada scbuan larlai produlsl Hal ini djpar iliinalogrka.scfr
iseomng
]nn!
baru lullsdd
5ekolah pene rarean dan belajar untuk ncnscDdamites!*ri
Pelajar terscbur ridrk hxrusl!ng\nr!
menAeDda.ai pesiu.ldai
drp.t menghrncurkrn scbua! pcsawaru.luk
ncnletahur bagrimana cara unruknreoerhaogkr. pesa{d scnrngguhnj-..
frelainhn
dapxrd€ngh.lcnlguoakh
rosrid
p.sd*arree
dhimulasikd dcretuilohnur..
c,,.
simulasi dapr! digunikan sebalai salah satu alalu.luk
//!,,,(.
dan pengajamnBrh[
nenrecrhrn nusllah denlan nreosaunakan sd,& snnulasilel.b
banlak
dihLukrn dleb !eneli'i penelili. sepenii Fenlelesrian nrisaLrh anrara penrerinrrh. ma\yarukd. drnprrr
FnAusahadi
*i!4ah
lllr
Th!,land1d1a.3.da
pcdeolairmdx.
tcmturlaaki
\umbd data
xldn
]an-!
adalfninrbm)h.
200j]
l'onbualorszu. sinrlrsi
Lnluk Dcnancmcn I ransportasikoti Ncw
Y.rl
nrtuk mcnsarasl niasalablcma.ddi
Lah lnras kotaN.lv
York [SrllrcD. r9991. da]pcnbualanrz,,c sinulxsi umuk pcmbclajatan\U?lt (hai
ru.ld hni.1h
tniilrt.
tl
nir"La diJndi! [Ra8haraar- Shreshthr. Rajee\. ]0021Pldx Fnelitian
ru!6.lhir
ini dibuatscblah!/d
snnulasiMluk scbuah pen,saharn )rns hcrscrak di bidan-!,,.arl.. lcbul saj! d.D8.D nxma Pl. X. P.dafl.
X produk terhagiI
kdkrnpok bcsar yairl pn)dlktllsik.
rr.i,gb./
dtur kasurbusr
scur
r..Lonpokoodul
tcrbali
nr.niadi
b.rmacanlmacam modcl bcrdasarkanqlria.
nroliL ukuran dan kualitas. 6a,,c s mulasl )aD! dibultntdl
tLreas al'hir ini dalxh schu$
{d,"
\imulr\r yangmerlpdb
bcnluk scderbda|ttrEiluan.
llerikulili
ldrhh
lrnb.rdr
pnnc\Nnirtl\xLn
ftuJuksi nrdrlT
KerutNln perc.caMa
toJuk\r
t!n.
PT.X.
bemdadi
t.nsan kcp.la pn)duk\i.dlnrbr
N
ial$al&
rdduk\r
unruk masin! masin- produh diLahukai.leh
se.angtl,,r.,
S..nd!tL,n.,
hanrrnrefdlfd[]ni!d$!l {raertrcdu[\i
)anghd$
dicipai don kemudirn'nenjadualk
produksi masine-nasine produl, uDruh riap brian. unruk lebihj.l6n)!
lihaliNkrur
orsa.isasif.di
Lrnrpnd G.Lierdisrrliao nenjldRalm lrrtduksi ,v!ng tclxh d bull oleh
/d,,.r.
nenslllmanal.u
inluisi)anr
drnriliki.l.prh
Drcduksi Drembu.l lepulrNrn perenc.n!anttud
ksi
Pe.gambilaD k.pulusan pcrc.canaxn produks,rang
cdpat danbudasirltur
pcn!.l.mm
.lau
ifilisi
lcrscbu(ricd!
iba
n
b.bc.aF
!.jrLi
lcjala rans dapal diidenrlliliNikm pada PT.
\.
,^dapun bebempa
gej,h
Fnr
dar0t diidenlifikrsikan nrda PT.I.
t:n,
.da pDduk )_ang tidak lcriual schinggd dilclang. rcruradr ulll
nndut
planil.Scnngui
ipcdularan hala$an pada Pl. X. r$urania rDx]kk.ta$.n
konlrallada
ldki
produksi. Kedaransxn nrarerialyde
re ambft sehinlga produkslun'ulFrdtrk r.rlcDlu mcniadi (.nunda luor.ul aLasxn poduk ti,la[ ldjLELla'tna
l.nsumcD
ridal
menlukaieru
dan'nolil
produk. Jikoreladi
pe,tinlitrnt/.rrr./
oulr tlnirdwrlin ttudrksi
rcnjidilrau
di.lrnr
bMr
ttuJuLrr
!
ierlrnrbar un1!l d,produhsl.
(l.jah
gciaLa diatxs hitrLs dapal diaDallsisol.h
l.pal.
lrodulsi
dant1.r,,1.
u.rukni..gdbil
k.pulrEdt(cn.had
produksi sccda.cpat
AgarF.r.n.armr
produksi sec..r cet!! le.seLrl
rk h.n)a bc'Jrsrrlrn pensalan n dau ntuisi sa a, maka leoang kcnalrF
uksl harus memFnimbjngkb btrbd!.i damp.L)rfs
'.Lnskin rn.bul scrlah
nu
I.ruk
mcdcapairiislal
scpeni nilbiasanya kcpala produk\i te.scbur hrrus
nrmjliki
llb
b3ldlng
ilmu
dd
l]cngal,nxn
yM!
.rm.rlai
Pcroalan.t. sfin.r
llli
but
rqalfu
ra.g
s.D!.rJ it','l
oFr lepl
,,r, a-.r'
"ll
l1,r p'.
!
Karcni
iru
perlu surtucrd
uorul
oBnFrcepltr\r
SrLxh srruc!tu
untLkJ..mr.rccpat proses penrbeldarun.renlenaisislem sena l)e.sanlbilan kepulusln
BAB
VI
KF,STMPI JI,AN T)AN S,4RAN
scnEi hasil peEncanaa. dln anllisr\ gd,,z si.rulasi
Pl
x.
nEk. d.patdiambil [esinrpula. brhsa
tutar8ai
modclnda
simulasi tang didapatkm teltn,ncneeonb.rkan sejala geirLr
!.ng
diidenlinlasilan pada Lragion p(duksidd
.rrivihs
baaiar ptunrosiPl.
X. Hal ini dapattnihal dai
lerdapahya modulnoduL unluk nrenentLkan laiecl prodnksi beLdasaLkan metode
resrsi
r;,.,7.
perhitunga. biaya irvcntori. penentuan Fmesanan mareml
bc
asae
ncloda EOQ.da.
t.
cntuar kaplsilasFrduksi
yans dip.nemri
oLeh perlaniiank!rylsd
h.rdsdkan ko.scp kuva bclaje.Scdaield
aktivilas basiln nnnosi dneFescnrasikd dengao dda.y3 pcn.duatr bcrap. kali kegiardntio.rosi
danr.airira
unluktaqa*a.
dilakukan. diman!kegiid
lc6cbut mempengrruhi iLDlah pesana. )de
tl.t.ng pdda terusd,rn daldnr !./,tu snnuksi PT. X.Sel.in iru
{/,,c
simul0si PT.X
d.t.t
digunatm sebagai alxr latihanp.qambilan k.tulusm kcpala p(d uksi arau PLnn.r li l. X.larem model
8,,r.
simulaa
n.reednbarkm
gcjala-gcjala )-ans diidentilikasikm pada baaiarFoduksi dan alliritas bagian pLomosi
lT
x
dan vdiabcl-lariabel senen, dmtFmintadr.
kapasira\ produksi. keadun nresi..dr
kcndnckimr nendapalk&FJ).k
bcsilalrrd.h
ScliDggd keadlrn Itru\jhaan pada ad,r. simulNPI
X lidxkald
berulanA, dcngar kita lain dengr. nenginp &ar kepulusm y&gsanatidrl
alan menghxsilkan h.sil akhn yang samasard
saran yang dap.r dibcrikan unluk Fngcdbaneanad,k
sinluldsi inilcbih ltu!ur adal3n rbaeai berikui:
I
l-Irnuk p..ednbonga. tsa,,r snnrl.si itri dapal ditambr|ka. nodul uotlk nenenrukmpcra*01anmcsinydEdapatdilakukdolchusd2.
Padar,,r
snnuhsi danar dirmbahkan pmses pruscs nada lant.iD(
ursisccda
vi\Lal
schi4sa,\zr
lcbih nrnahami
dd
lcndik
unrukT'AFTAR PI]STAKA
no.inr. 2001.
Dc.rtr,
tvuft Sinuidit
l:
unl
(iunk!
D.lidtttl
t.
lith
annnn
rlding
l.athin!:
21i00\!lR- 20,0,1.2005.
Applc. Jmcs
M
1990. T.tu l.lnrk Pahtikrldl
Ptrtilrl.han
Btho
Fdi\i
K.ti]Pd.In{nut
rcknolod Banduns. Bddu..c'I t' 'dt.,i.- \lLaBit4t rt.,t..a
ICan. Gullidan
dd
KusalClgilrdy
2001. Ldrcational Technobgt and Socict-vl.rc.pr.n\
olt'rolrettiw
Tca.tur\ Ttrrrl
theI\.
ol(anp
teri,
Reri!\tllgood.
chrn
1988. Eandho.Iol
Mah.senenta;a-.i
rounh ednion GoN.rPublishins Compon] l.initcd. Aldcshol, England
Fcinsteir
A.dr\r
llale.
Dean. Stuan Nlann Corsun.Dalid
L
lA02
aonrttet
Si,
ulatnn
Gdnts
]nl
Rol.plllr
Dmj
E |i'lt! .l
DehdrationDcvelopnenls in Russincs Sinrulalion and FxperimcDlial L.'aming,
v.l
29Fogan), Blacksrone.ltollmdn \t91. Ptudrc1i.n
lt
In\.htorl
Ll.tdgr,,r,r
S.uth-Wesrcm.
Cin.im.li
Ohi.CalloR.]. Are\andcr
R.2004
rndP
Snrdiess,.,.,/
i./1ir,i
ih
Gani,t<\.14
2l :00\\48. I 9.04,2005.
Grtrbl.i
Ddreas.!999
lhsin-'\th.
7helilLcttuner\4B
sin.:sSin
lakr
llolstede. Gcn ran
R.b
Plulihs lfithsrnth4i!
ctllues:
The Erasiw Ruh! ofTheanlze\,...r'i
1r..,....
..
2l:00w18
26 06,2005Mdicr
fn
ll.
da. ,^ndrcas Grcbler 1993.17i}rrd,r]
torCo'nPttt
snr
otiontb
S"llofi
Lcr]nrlgrborl
Sotb-FaamDlitSla.h
La$. Averirl M. David
w
Kcllan 1t91. Sinutuli.nM.delin'!ad
Anuut)\
S;eco d,l/trto,
Mc (;mlv Uill Inlemational lditionsLeieh.
lsseberh. 2001.A
Pt.dnionlt
tu\artho
Pe^?e.tite.n.lirilitatirE
uope"
inliniljlt
.hIorltn
rn,/d7i,,
Published Dissen0don.ljnilcsiq
of