.
SIGNATUUR BIBLIOGRAFISCH VERSLAG:
BIBLIOGRAPHIC RECORD:
MICROVORM •
MOEDERNEGATIEF OPSLAGNUMMER:I MM69C-IOO.z61
I
•
MASTER NEGATIVE STORAGE NUMBER:K1TLVlRoyal Netherlaods lostitute of Southeast Asiao aod Caribbeao Studies
SHELF NUMBER
Khoen Loen Klam Hlap atawa Pendekar Pedanc darl Goenoeng Khoen Loen : kedj.dlan bener dl boentoet Abala Tjeng Tlauw I menoeroet karancannja Tjble Tjlat Sin;ditoeUs oleb Llong San Djln .• Djombang: Semanaat, (1938i·· 20 dl. (1564 p.).; 160m
MICROFORM
(Vert. van: Kunlun jlanxla I Tjbl. Tjla' Sin)• •
AUTEUR(S) Tjhl. Tjla' Sin Llong San Djln
Exemplurgegevons:
20 dl. In 2 bel.
I M SINO 0882 dl 1 I
Slan. van origineel: Sign. van miuovorm:Sbellnr. of orlglnaloopy: Sb.lrnr. of miuoform:
M hh 8253 N M SINO 0882 dil
Filmformaat / Site o/film : HDP / . - 16 / • mm
Beeld plaatsing /IlIIage placelllent : COMIC/UB
Reductie moederfilm / Redllctioll Master film: 15: 1
Jaar van verfilming / Fi/med ;11 : 200S
Verfilmd door bedrijf / Fi/Illed by: Karmac Microfilm Systems
.. /11
." \\\\ \\1\ \\11111' 1\\\\\\\ \ \ \ :
/
"
.
.
..I I
I HOEN tOBN KlAM HIAP
ATAWA, ....
Pendekar Pedallg dari GoenoeDg Khoen [oen .
KedJadtan :Bener dl :Boen toet "'bola '-,eng '-tauw .Menoeroee Karangclllnla ",bl. ""at SIn.
Dfterbltken .l.h:
Uitgenllmaatschappij ., S E MAN G A Til
OdOMBANG.
, .
...\
.. . .
, I . ,o' ~ . ... ,~ \.. '. ''',
\• ' .. t . : I
, . . ,
"'I, '~:,'
• .
KHOEN LOBN KlAM HIAP
NG KHOEN LOEN.
berbahaJa ditompoeh, enko· ade . beroending hal Kiam Hiep.
SEDIKIT PENOENTOEN : Adapoen bal bener Jaog menjangkole pada Ie·
..e.eoe tlerlca Boe Hlap. Jalah tlada ahn bl.a la en darlpada oeei/old mloepom makloed Ileoe - •• coeoJa Jaog dltoed/oe- ken ata. perkerdjain .. emba'DlI .egala kedlahacao. menllkac IIgala kebo •• oe • ken. boeae kemoedlan menJlpeaken kc- ledlacraäa peodoedof:k •• ere. meodateDg- keo kealaDletao berlkoec keberoeotolngan
r'lae oei.l.
Samenc.,. dl latoe flhak. logln loe- pal. Itoe berbagl- bagl manoesla kedll.
miDdoeaio aken perbocataool. JaDg tlada balal. boeae berbalJk beroba kedoedoe- kaDDI •• cbagl ralae .I.ng back; adal.b dl
- 4 -
leiD (tbik, mengilDdoeog nlatan akell meoglndloerln SeMOei orlDQ bergoe .. - blra Gentoek l1lelakloken SemlDgat Sllae, melllperhatiken doenla kamilltalrao, egar 80e,all depet mentjllpal Itee aogen- .gln bahoea t1ada lagl adl negrl •• Iog laog maoa djoega, nant! perhlnaktn bang.. flonghol aeblgl .Lelakl Ilog blrpeoleklteo. •
M.keote, apa Ilog dlnamaken tlerleslD 80e Hlap, sebeoernla haroell 41akoeh aehagl boe.h tangan Illog berf.edah olntoek kepentingaD O'Jmoem d.rl doe- Dia; boekaoola mout! ~Ireodengkin le- begh.aoa hadaänDla laen . luo tterltaan maoepoea doogengllo, laog meloeloe teroeDtoek boeat keanloglo .taWI peDglbaaraft !I.waktoe heng· I.eog.
S ... pepoen Pllda mua lIehrallg Inl, llong Kok dl bawah pemereotabao Re- l'ubllek, .oeda kellllaD mengoetamiaken poel. II1110e hblilin lila, dl .amplngola Ilm,!)e peullg tiara moder." lalab dloega adl berhoeboeogan rape' aaml mekloed toedloeaD. eepertl ,elah ditoeteEnken at ... DI mloa •• lIoeatoe pladlarao baek- poen alel - pokolt dul Ilmo. petllng.
ber •• rte dl~eg, . • egala matletB 'kltab
- 5
berlkoet hlblilt peooetoerlln Boe Hlilp, lebl .llng tel.b dIadaken pengoeloetan dan peolelldlkan .eloeu· loealola. Meo- dladl penoells rua tl.da peri oe moeltl blclu.keo pandIalIg lebar. higl.
Tjoekoep aekeanlah blgl penoentoen tll,lta lol.
Sebermoel., dltlerltahn· padl awel taon ker.dl.io beglnda Kong Sle, lalah Itoe te~
po laog telah' te:pl .. dlaoe dloega darl die- manD la terbIe pergerllklln boem Theij Peog dl baw.h plmplnau Ang Sloe Tjoan laog terkenal: pa de wa~toc mana. dalem negrl egakols kellaten moel. I hadepken laog prl- hs.dla/raiD. begltoepoen dl mana· mana ttrtempak berbagl keadaàn laog menleneng- bOl ralat dan pendoedoek pelaban • pel. ban dloega moeIal meloepahn Itoe •• gale ka.o ..
laban maoepoen bllltlaoa hoeroe - hua darl
. C.dlnla. boe.t kom bali meoelilpoeb ka pengl-
doepaD lang dlblJang: Peroet hnllng. PII- kean tloekoep tllllboel kenapsoean be.ar da- lem hilI bblrahlao, aedeng lebeglannla poeltt ISDeilan hde.ek oleh keleparan dan kedlngl- Den, lIeballknll djadl totntoet pengldoepan leLagl kawlinan plO lamoen dan begal di dl.I.Dan,
6 -
Darl ~Iol dloega, laotll l1loentloelaeoiaDg .. alb 'Iaog terkenal aebagl .I<hoeo Loen La 0110- (Orang toea darl Khoen Loeo) .. e- .. Implo I.poenla doea orang moerld coeroeo ka moek. boemi, mengerdjiken boek.n le- dikte perkerdldn moeIIJ, oepam. mengaan- dIer Drang lang baek dan menghoekoem flh.k
\lIng dldhat, dalem mana terCllpta roepa, roepa kedladla~ dan hili· hal laog amat langka Ilrta moedlidIad. Berbareog Itoe, menleb.b- ken, dloega "erbagl - bagl .h,wa dllrl hh- diemen du kebladaban, depet t.rUnd.1 18-
baghlDnj. aken tlada mendladl terlaloe .e- radlalela.
M,rlkapoenla perdlalanan lang mengagee a- ken mlrlkapoeola ~.rboeltln lang beglcoe
"IneIIk, blarl.h pen •• lts nilnel tloba .. eI08·
kieken latoe· peflatoe, egat. soepala d.pe' toer.et dl.akslk~n ol eh plmbatla rala· rac ••
Kaloe. kaloe nantl bl.a menggoelllbiraken ser~a meoleoeogken dalem artlen lang beta.I.
etlWa dloega boteh toeroet berkagoelillalll' bil m.ngg.brak .. edls.
Branukalt .ada aebaglan dl antaranla klta- poenla pembatla laog loeda ml:ogetaboeln .. aoepoen lang loeda mendeoger, bahoea dl aDt.ra tliDa daerab provincie Su Tloog, eda terdap~ee •• boeith goenoeng tlhoen Loeo Sin.
7
OoeooeDg Inl terblaloek .ebagl goenoeng Iing pallog tlnggl darl Tleng Kok, beradl 'Iebl atal darl goeooeng lh ij San. DI tempac .. ani, lelaeDnla ber~leDII. dIeDIa beteroeng lal)g IIktl atawa blnatang lang V.lb. "lIlng-:
.... log .. eltwatln hifi - harl peogldoepao .. arlka dellgeD IlIIal .erdlkll; .eloenggoe- nla dloega boleh dlbllaQg eda cempat 1.llg tla". peru a dhampeken oleh dJ.dJak ma- noella.
8.glln ,oentJak darl goenoeog. ad. ked ...
petau .. boeeb goa Khoeo Loco TODg. taog dl dalelllola bertempat lIeor.ng dew. pedang.
bergel.r Khon Laen Lo Dlln.
Inl orang to~a jaog doedoek berulmeflhl lIerta dJalanken pertlpdDnla dalem goa Ier·
leboet, .. alah la lelldlrl bUllgkl1l dloe".
tlada dapet mengecahoet. lot.h lo.da mela- led brapa baolak boelan dlll harl. lerca IOC-
da melangkabl eocah t>rapl bil bergaDClola moellm Tlllaen cian Ttbloe.
SekoeDloeog • koeDloeng dl lall)e waktoe dalem Itoe laCoe CaOD palJbg bl.kang ... en- da".k darl pe~gtdoepaD 10eD\I l.keilD I.m ••
orang loea Itoe tlmboel hgoemblr"h.n OID- tOlk meDgadakea perger.kan apa· apa, .aka la IllCle dlllgen leorang dlrl keloear darl galnl. daD toeroen IImp. dl bawab gell-
noeng Ithol!n L.len, membt"'n ledlklt pel.n- elongan. menoeroet sadla ka mana lang kaki membawA padaola.
Soeatoe harl. Ia dlalan IlwatiD daerah kot.
Owle Shl .. laog muoek pegangannla reildeDtIe Slan Jeng derl provlDcle Soe TJoan.
Ieoe waktoe. I. berada dl tenga· ten gen
I.
goenoeDg lang tlad. terateer, berdlrl dl be- toelan depaonla lIeboeah oetln· rlmba leng lebat, sambll memandeng. mandeog ka Ie·
k-lternJa goena IIJlplo kelodabao alam dllt08 tempat.
Akeo tetapl, djoeltroe .eligl I. be rad. \ hegltoe aelk. tlba· tI ba la dlpee baoelll .e- pintIlII· laloe. bloean lIenglt fang terbawa 11- Wat oleh helliboeeannJa aogto din berb.reng mina, pada liit leoe dloega, Ilgra tertarapatl .. oentloel laekor matlan toetoellang kellatiD- nj. beroepa amat "lak.
Blnatang mana telah melo~tJat umpe dl hidepilnnja, IIfllDbilfl goenakeo lapoenfa •• - puang mata laog mlrtp lebagl lentera.
me-
ngewuln pergl· datenQ pada dloeroellD rlmba.
Achlr· achlrn/a Khoen Loeo Lo Dlln la- loe menggoenaken tangann/a menepok latoe, lult dl betoelan atill kepaJaDla lang matlaD.
.e,ela membentak dengen loeua ker .. kata-
I
I
- 9
'a:
.Hal Kaoe Inl glachk. mengapa tlad.lan-
11 m .. oe larl menllngklr 7 DI .Inl toch ttld.
d. barnng lIoeeeoepoen laog boleh men jle.
I persantapanmoe I"
Ttltklll" mendenger begltoe, .11I .. tl.o lang egaknla blla mengertl orang poen la per bl- langfIn. baner djoega dengeo menggolang- YO/llilglo boelltoe tn/II. pelahan - pclahan la lIIol'ndoer Itlgl d~rl eltoe aken ballk kOQlb .. lt kil dloeroe.en IIl1rangola.
Saroe ladla •• ng m.ellln .oeda berdJalsn pergl, dIlItoe I.nlll kallatIlIl poele telab .. oelltlod deugen terkoeuloeog. koealoeD", .eoreng g .. dl. laog ramboeenl' ad. me mak.
Ilatllog. elebar moekanla p~ooe dengeD lO- ot d.lfl kecakoecBn, boleh dladl tadlDf. Ja Itenloe loeda d"pet lIlt reoe mlltlaD, make
1101 wtlkloe kelllltano/a la lagl berada dalem keadllàn tilkoet amat beur.
I
Samentar .. [(hoen LOln Lo O/In poen leo-l tlll
menllhampirln lerta menafik tllogllno/ •• 1 glIdi. begltoe roepa, 8ere/a berkal. :_Ach I lnl none kecul. kenap. lIeDdIrlam boleh berada dl .ntara gGenoeng lang be- glol loellt 1 Apakah angboe tlade takOle lama ... t/an lang b.ree.an Itoe, oántl bl.a tukam padamoe.·
- 10
Tet"pl II gadl. berbaltk zonder berkulp t.edlCOleken pensandeogliO mleilnla p.da Itoe orang toel sampe .e.ait. aken kemo.dlan baltk meoanla heaolol:
"Dan kaoe. lol .atoe. La Pak I Tldllkah 4joegil berada leor.ng dlrl dl lol tempar. 7' MendeniIer leoe perkat"o, tfl.d. Iller ...
'1
La 0110 djoldl ket, w~ beultoe eOilk, aalll- pe I. ketelaoJjoerllo membo.k. Moelaet, deogen me .. bll .. ng katIIni .. :.. Tapl skoe aendlrl t"eh "da poenl. IllIIoe pedaog boeilt pendlllg~än dlrl. IIIluc .. h moe.tl Ca koet Pilda .egala blnataDg boeiI" .•••.. ,7' Sebelonllla .bl, o.tlapkelf"'lnl perkllldn.
tlba - Uba ~elt .. tsn al gadl •• oeda mend,.to- ken dlrl berlo8eoet aeol' t.na dl ha ep.nra,a ofolng perrap.lo klta ... blllll.odjoeDdjoeng kedoea tingilbola 4i1n .odja beroelang -oe- Iing.
.. Meaung dloeg., .. kltanla .el.koe Grang memCllehoaD ... perdlalanankoe dl Inl pe'goe- DoengaD lang IOlnll. Islah meloeloe den gen
•• roep. m.k.oed. henci .. k mentlarl or.ng per- clp .. àn laog lakeI. Din Soe Hoe a ... oeJillnla .da latoe dew .. pedang. Itoepoeo Laroe. dl- .eb.et scbagl aatoe dfodo boeat .oerld bi ••
dloempaka .. lang goeroe. M .. ka Itoe. lebr.- pi blll .. oerld .. oe.tlme.oeboaD .hn SOl
- 11 -
mellatken Itoe hul bel.u • hlillo lepenoeGla . . . enerlma dlrlkoe t G ~at dldjadl- ken moerld."
tiGekau Ilang· kep .. laDg terkedloet .ertl heranDla hue orang toea.
.A,ragal" Menllnla la poelIl : .. ADgk.ofl.
1A0Da ketlil, lillig beroetl" beglDI moeda. be- IIrD,Dst.h bil. poeni" pengartlan prlh.1 h- bOlekllnnl. Ilmoe peden\}, nrt. rldl.b peue- r-hken-.'rl boeat .. eodtadl akoepoenle moe- rld 7 Ja I Kaoe bolch tI ob. menerallghn Ie- dl.lalula ... kloed apa lang t8rkando8Dg d ...
lem hatlmoe "'.rhoeboeng lol IOul. beglto.
IIkoe rua wadtlb. begltoe dtoega .koe Dil Del boleh crlma k.oa sebagl mClerld."
Klrlnla Lo Dlln klta lol. bol.h dlbllaog ld. 11 e de wa pedaDg laog .. ui leoeng pad • • eg~la leloetlen. mul loeka pada apa' laag dlnalDa~.n bermecn - maeD,
M.ka
dloe- UI teJb.dep seglla bal Maoepoen eegal. ke- . dJadlan. lenaDtl ... Ia tlada terloepoet dartprlkegoemblrah .. n; lDiJlab darl saOQ p"ke- goelllbirahall teueboet, atlaphll Moentloel
poel~ berb.Il'· bagl kegalbiJD aC.Wa hhera- naD.
I.to. Iebab. '811111a apa lang dlkerdlaken IC,W. IlIDg dlperboelt olahola. amplr tlad.
~.a '8Coe poeo laug IIlda cer .. noek d.I ••
- 12 -
kedladlan mefllenengken, begltoepoen tlad ..
Ilt'oe leng tl.de tergol9Dg pld. keJllldl • ..,.
mengatocmken. '
N. I 8eglnllllh laDg mendlildl oedfoed u. I '
toe· Ilceenl. dart Khoen Loen Lo 0110. de: ... !'
mlkl.olilh dfoega haroe. dlboelC oekoeuQ .ebaal makloed toedlöean laDg scraeDgga.
meDggaDla dar I IDI Lleflta.
Tathla mAna, gadls taraeboet leteJ..h.
m.ndeDger perbll .. ngallllla Uoe or.nQ toea, lekoetlh dloe~a la .oed. oendloeklra par ••
berglrlng, .embarl berkata:
.Oh I $oe Hoe. kecshoellab, moe~ld lol .d. berual koelawargll Tla, belf!lraa rltan DIl. terltoeng sebilgl peodoedoek
<JI;~'
Inl dller.h kota 8111D 'Ang Shla. Alah d.en Iboe senusa Idoepn'a .d.. toentoeC peog,.toepan .ehagl Po PIG. Boel.n fllng IlIloe tel.h I ••koeken perdlalanilD b:leat triraa . oepa Ale· olnggoeog ke8lalll~hln ;n 11k orang lang ber- perlJlan. Aken tetept, tl/!da nJana lew.ktoe .. mpe dt hllangan provl..cle Siln TonG:IIl.·
rlkll berdoea berpaps88B dengen hoe utoe kepala peDI.moen prerapoe/ln lang terkenal bergelauB SlilDg Plan SeDg Bo, lang ber- hloedablln den gen cerblnllanla kedoea ofaflg coe"koe dl t.ngaDDla al prulpoean klpnr.aC hoe. Ja I Soe H"e. h.laD .ekah kUaorang
..
13 -
.he Tlo lehung Inl, dIa dl hanla tloema _ketlnggaleo aadt. akoe a.orang. anak preJII-
poean
I ..
clra - piaCoe talig biuoe beroeraon tl~d" lebt doeablils t.on.·Merloetoer lampe dl 1101. gadl • • Itll m0e- lal menangll seoggak -aen\lgoek, ••• n ke-
moedl~n dengen ,,,eau terpoetoe ... paetoea la raelandloel ken tlerHanl.:
_ Laotaran \toe, ,koe dledl seogadla mem- blktn perdlalanRn ka lol goenoeog lang\o1ftda .da manoe.lant.. boeat aematR - mata . men- tterl u.pe ketemoe leofllug goeree lang melllpollnill Ilmoe pedang,. aga. soep"l" ke- lIIoe.illln IIkoe blill lempeken Itoe IIngen- BlIgen boeat raelDblkln pembale.on atlll per- moeloean darl kedou or.ng toeakoe.-
Abl. berkatil begltoe, leldkGe oung kalap la laloe men,lelok ientleng kedoe. kaklnla Lo Dtln den gen tlada lIIaoe kllellepal 'poela agaknla •
Saraentera Itoe, Khoen Loen Lo Olln faDg letelah mendenger orang poelJla penoetae- ran, lebl Ilang tel"h meogalem dl dalelll h"tlola, bahoea .1 gadl8 ternjata ada IS toe aDak taog berbaktl. Apal.gl wak toe me tlal oung ihi. oeodloekln .oengyoe· 1I0cnggoe lapoenla nilltan h,lu lang boelet,lantas dloe- ga ketaril boei' poeDgoel al glIdis .eb.gl
't
I I
1 i
I
I
,
- H -
.. oerI80Ia.
.. 8aek '" Katanla kemoe.llan .embllrl me·
merentab : • KaDe boleh I;erbangklt doeloe.
Akoe .. all ad. ledlktc park.calo lilDU perloe .tDd.pet hifl.gaD lebl diaoe. "
81arpoen TllaD 011 laeda meodapet lol perkenao, capl toch lil tI.d. maoe I.Dc81 bangoeo barblDgklc begltoe I.dla, bllnll ber- lullk .. eDl8la pOlI.:
.Ach I Soe HOI. kIlDe toch mul beIen Illoggoeplo meoerlma dlrlko. meodl.dl m ....
rld 7 Akoe mul baloo braol llota. baogoen berbilDgklt, kaloe •• dla belon .. ud.pee dia- wa blO lang memolt.eakeo ddl .. oeloet Soa Hoe .,ndlrl.·
6egUoe mendanger lt., perbllanl'll, L.
Dlio dladl katawl berk.kllkID, .eraJa meID·
bil a 11 U :
.Ha I Ka08 lol moerld beogil, .dakab moelldofa h.odlk mem.k.a .ang goer~e . 1 '
rabk'D padamee lepoetloek loerllt penga- koun 7 Back, b.ek, 8egoe. ,. I
.Oh' Itoelah I.kall - kali boekan meodll' dl mak.ced aoerld." berk. Ca TJlan 011 de·
ngen tiepc •.
8erbareog dengen lol perbllangao, 111 poen 1.loe bingolD !lef'aDgkle lemb.rl be.ka'l
lau
l :•
..
- 15 -
"KetnDgan apll IlIdit Iing SOl He.lnoln
d.pet~en, 1II0erid benedia .ken IIDraa mem·
pereembahken dengeo aebener - benerol-."
.Hm '" Meoggroecoe La Dlln: .Oleb broa aekall lIIendtp.l de •• kan beglnl roepa darl kloe. berb"lIk .emblkln Ito. likeln banlak loelll ,.ng akoe hlmdek DleDaola pa- doOrnoe, boeu lekarang lol baleh dlc.eoda doeloe. Mel .. eokeo laog pallog peri oe dlke- cahoel .Iehmoei adalah leoe bal _e_pladla.
rin Ilmo. pedaog. aebenarole boekao boleh dtaovgep .ebllgl mleoao Wlkloe oren, bla- dllr _endl.lt maDepoen memblklo loelamao, Aogk.oe uloeltl blll_kln .erta blll cebaa berbagl - bagl kelengnreln daD hel.peao,
baroe kemoedtan bol eh dlharep kelampeaD tllCIl - tlltalDoe darl bermoala.
• 'ioe Hoe bCll.h trIO... beulempeng."
kil. lllgl Tllan 011 deogeo laotll, .hloe sadla lIIoerld tlada maoe berlaklD, tlada brllOl
"ImikoeI ke'.DglaraiD berat, boeat ber· ' .oeftggol .• Ologgo. hatl IBI!D.lncoei pla-
dlarao. boe,kan t!oema terh.dep k.doea ornl eoe. laog tel.b llIarhoam, moerld .ep.rtl meogerd!akeo seroepa perboeatilo do.rhaka, tapt d!o.ga t&rhade, Sa. Hoe. m.erld poen .da l.keeken .pa - apa lang Ilovee hiliwa.
)a' Soe Hoe. IIpablla nud .a.p. elrpfaC.
'I
I
,I
li
'jI
I
I
I
- 16 -
moerld benu hener .da berboelll "acia aebegllDilha moestinIa. ellahken Sa. Hoe .. enggoenaken ltoe peddng terLan, oentoek menuhoekoem nu)er,d dlln abls perkara ,.
• H.' Ha ,. Ka tAnla poela Lo DUo dengen htaWA: • Pedangkoe mana "da poen/a ke- sempetan oen toek lIlelllblkin perttoengan pa- d 1lDoe. Sepe r ti keoe. moertc:t bellgal. ande- kllta bener ked,~dlan Dllntl 'Ioema lIlenoeg·
tod pladlaran separo dlallln dan terue.
clnggal pefgl. leoe w .. luoe, akoe toch boleh pang giJ matlan ta dl gellarel b.danIDoe. Oe.
mlklan segllia apa d,.dl bere. ,.
• Baek sebJI , .. D,.w.bnla ., glIdlIl cltltk:
.Seg.'lInl' bateh meaoeroet lIebeglmiloa per.
bll.lngao Soe Hoe, aedeDg lDoerld pllstl tl- ada aken meouo penlelelao -dl blakang.·
SameDlara Tjtan D
/1
lagt berkltA - k"t., kell.tan lDoeloewflJ L:l Dpn ad. berkem.k·hmlk mlrlp oranQ lagl membatla doan/a.
Mak. pada saäl IBlna. sekoenloeng. 'koe- nloeng terca .. pak ... tlan toetoei laog cadl- Dia. sekarang kom bAli loed. datfOQ k. slloe dan berdlrl atas ampat kaklnla dt hadepan It:>. kedoea orang. goeroe dan IDoerld.
Dasar' blDatdlg. beglloelah dloega ung matlaD Itoe tempo. lDall aadje goen.ken la·
poen/a tdoeDg Illog amat menakoelta Itoe.
.. .
.. .
..
17 -
.e ... ,o. tempo dateng menl'oem tangan .... oe·
poen pakt.oDla Tllan
0,1.
hingtja lIIemblkln 1I gadts bahDa ltet.koetan d/.dl a.ngerken loeua d/erlennla:_ Toeloeng I Soe Hoe 1 ••••• Toeloellglab dllwakoe dllrl terk .... nnla Inl matlan ,-
Lo Olln kom bali dladl htawa bes., dan blrbta:
.Se.oedlnl' allgbee bernlat putl hendak menglkoec akoe ballk poelang b goenueng, ledeng Inl perdlal.nan eedtkllDla poen .d.
b.brapa rlboe paal. beglmana kaoe'aanggoep menempoeh pertilalan.n demlklan. Makaull akol aengadla panggil dalIDg .1 matlan.
.ento~k .erahken padamoe boe u ganllDJt lang tlndakan. DlaDganlah kaoe tabee atawa berkoeattr loeaeoe apa.-
BerbareD!,J dingen abhnla tnl perk.t.ln.
ta loeda lant .. ,ondong Tllan DIl kul ber~
doedoek ~aek· baek cll poendaknl. lIoe bl~
~at8ng, .edeog Lo Dltn lendtrl dcogln ber·
dlalan kaki menglkoetln dl blak8ng dan lang- Iloeng brengkat menoedloe ka gocnolDg Khoen Loen.
Tt.da beuntaraàn brapa lalllll. IIImpebb ka tempal laog dltoedloeia. atawa se.oeda mengoeroea pergln/a 1I mat/ID. lantu dlo,,"
ga Lo Dlln membawl ladl. klta muoek ka
1
I
I
I
I
( il
i
- 18 --
dllem gOI.
SelandJoctnl1 Lo 0110 .,nggaotillmible TllaD 011 boeat lebrilng dll.boec deogea ploggll.n Khouw Lle (Gadis I.tlm. platoe).
,alah menQlndoenlJ makl"ed oeDtalk sel.lo.
memperkenanglD saDg Ingen· IDgen ber-
bekel. '
Itoe koetlh dloegl, Lo Olln telab p~nggll
keloear lagl leoraog .. nak percaplln lang oellloernia amplr berllllldn dengen 1I gadl"
goene dl ad lu berkenèllan utoe lima laea •
• Die Inll.h,· beg hoe La DJlo IlIImbIlang pada laDg moerld baroe, • ada perne kaoe- poeDJa ede leplDigoerolan, Tjlo Ka Kg I Muklpoen oellaDle ada lebl moeda' dou ta on dart hoe. toch die Iloede daleng dllnl goeooeng ledarl mul terleoeng boCla tllllk, blogga bOllt lIeboeeRn pengalam.n mloe' poen kellanggoepanola, boleb dlpertlala .gak- DIa lIoeds lebl tlnggl lIetlogkac darlpads kaDe sendlrl. N. I Blarláh moeial "klrang. kaoe boleh berglaC menoentoet pladj.ran, ledeng blla kedapetan apa - apa laog koersng dl, .. engarel olehmoe, bolehlah dlolga .ewaktoe- wakeoe kaoe Danel mlnta peb\1oeDdlolkaa·
Dil.·
ApabU. loede menerhaa lal pellnla, Khouw Lle .Imlngkln - IDlngtla mlngo.D-
..
.... ..
- 19 -
dloet hpoeuaDnla batl.leoe .aCol barl, pi dl wekt.,1 lagllengglDI le.oedlnla marJlta leplrtl blue melaklnkeo pladlarannla. Khouw Lle kellatab lie"lma dengea Ka Ko, berdoeain pergl kelQear gOil Ilree dateng nmpe dl bawah lebceah p •• '
boeD tOla lang beaar, dl mana laorabg aama berdoedoek dengan bereik er cana.
leoe ee.po dlo.ge eelab dlgoenakeo de- ogeD beto.1 ol.h gadls klta boele cl ob- me- nielldlllD Ka Ko' ampoenja .. al- oelloel.
Slapapoen eelelt membrl penoleolran sem- barl berkete:
• Teroas • terang .koe bol eh menlerlcakln dl hadepaD Sar. TIl, tentang •• gala •• al-
••• 011 berlkoec hadaiD roeme c.nggakoe la DI seblnernla. Sedllig beco.lola . • ebalon lDelanghhl tao~ jang barolaan hwat, ako.
ma.1 lIadJa tlDggai gelap bOI.t legale ap"
mail .adJ- eleda poeala plngarel.n ba rang ledlkUpoen, lehlDgga nmp. pada permoe- laiD Ciao Inl, aCaWa .edlkle wakeoe •• beJon- nJa Soe TIl dataog kemul, .baroe dl IlIeoe akoe .. eadapet denyer Soe
H..
eda kalikeuangaa prlb.1 keadJio ro .... caugg. seree
•• al- oelo.lkoe.·
.AJabkoe ol •• bername Tlln Hw.n, sedeng akoe lendlrl eadlDI. poeo eerken.1 deDg.n
I
I
:
II
I
I
20 -
bama Tllo Pb. uw. • Demlklan Ka Ka ....
beroeakeo penoetoerannla: .Alah .,erna .. emangkoe dlabatsn Joe Kek dl dalem ben- teng teDt.ra kata radla. 8lakaogao. teuebab lImboei peuelllliban pltlraD Intus al"h de·
ngen Khoo Ie l<hoo Tlhln Oog, nmpe h- dladlan oraD., dIngen me mike ale.an dl bi.
wah kekoeatlDnla oendsng· oendang ne~rl.
boest melamplllllken nap.oe perlDoelloe.nDla, begltoe al.hkoe achlrnla moelltl mendillan- ken boekoemlln matl. I.den; Iboe d/gegl goena membellh prikesoetliln. toeroet me- Dgorblnken dllwa dl lapaDg.D hoekoem.o teraeboet.
.. Iboekoe Iing agaknla .. emang lebl .Iaag .oed. bod,eog Inl ':Datfem poeloelan nehe, .. aka p.d. lIebeloDola meoempoeh ke ... • tlan. lebl deeloe dl. ada "~Doellll sepoltloek 10eraC ketrlngao prlbal temltlan maoepoen na.lb dielek laDg dllll ... ln olehllia. beuama .pa dl. thlplo dlrlkoe pada .earsng padrl pre .. poean linG to •• dul gredja Pek Hoen Am, lang letaknla dl loear pintoe keta H.p Tu BoeD. Dlolmoe poele dl taon Itoe dloe- ga, ~ee Hoe ke~etoelan dllem pellDtlongan- lila mamplr dl kota radla dan mengambtl tempal pondokan dalem P.k H."n Am ter- lIeb.et. 80leh dladl hoe t.mpo Soe
He.
" ..
.. .
- 21 -
tentoe merala her.ll. koetlka mellat begl- ... na dl tempatnis .eorang padrl pre.poeen bolsh tudapet ada botla tillIk. Tetapl lIete- bh memblkln pertlnlaln pada Isng NI~ Ka d.n mengetaboel terang h.1 - Icbwal ~er,.
••• 1 - oe.oelkoe. Soe Hoe 1.ncII mlntl tIlrI- koe boeat dlpoengoec mendjadlmoerhi. 8e- glloelah kemoedlan akol laloe dlbawa poe- I.ng ka lal goa dengen aalandloecola .. a- .. ake oaml K. Ka.
.. t.,bla mana. akoe melaenken bsroe beroemoer lima c.oo. Sedeng Soe Hoe I.ag memangnla Ida lerlcoeng lebagl latoe dew.
pedaog darl glllonglD laog •• Ialoe bergoem- blra dan .epaDdlang tempo Idoep merdlb,' hlngga aegela perdjalaoan mloepoeo .egala perblleatlnola zond~r dlp.ngaroehl ol eh ft- hak mana aadl •• Sedarl skoe loeda dlbawa dac.oW kemar •• amp. ,ad a barlJnl •• eloeng- goenla baroe. dlakQeb Soe Hoe traoeroeng tel.b binlak m.ngorbanken 'Inlga dao tem- ponla oentoek "Indldik padakoe. IDllab ada .eroep. balling 'lIben .aU tlada billa dl- lo.paken olehkoa diln .kol Blnget berloe·
ko.r lerta bertrl .. a kul .Call boedlnl' Soe
Hoe. '
.Aken teta,l, lebelonnla See
Til
diteng baurl, do.loe· doalolnla .ko. tlo •• a be-i
,
I
i ~.
- 22
,ada aeorang dlrl dl Inl goenoeng. lel.en darl SOl Hoe tladalah ada terdapet barang aatoe kawan. 1I0eiah .oenggoe memblklQ orang tIIoe.tI mera.a alllat ke.eplan. S.kt- rang .da I.en aekall. bo.kQO aadJa akoe •• - landjoetnla bolth &faO'1II meral.l0 poel.
ltoe pengldoepan .0eDII nbeglman. lang loeda - loeda, tapl akoe poen meDgetahoel bahoea Soe fll d/ol!',Jil atla mempoen/al moe- .oe darl Iboe dan alah, menlebabl~.n akoe menaro pengharepan. beser. paling baek djl- ka Dautl klta berdoea .oed. tam~tken pla- dlaran. lilntas bersatlla· sama toeroen goe- Doeng boeat pergl lakoeken pembalelan.
Tldabh begltoe •• d. halmengglrangken .ert •
• atoe aama laeD traoe.a m ••• t1 hadepkln
"'108nllao apa ladla 1" ,
Mendenger orang poenla penoeto,ran .ampe dl IUoe. den gen tlada dapec dlafom- petln poela, Kht:luw Lle mendadak dIatil ke-, tawa berklklkan begltoe roepa i lamRe K.
Ko terpakaa letlara h.olaoe slgr. madloe- ken pertilDldn ap. sebab ltoe entll darl lepenggoeroean boleh begltoe geit bat! 1
Sembarl mail ket.wa, lembarl Khouw Lle .. enlaoet katanla: ,
_ Ja , Boleh dladl tersebab k,oepoenla o •• la .... I cerlaloe lIIotda, makenla dl antara kaoe-
Ol ..
- 23 -
poen la pert/ahpan mllsl traoeroeng ad. mem- bawa .Ifat - Ilfat darl anak - anak. lCaoe ~oe
doe mtmgutl, perkera mel.koeken pemb~le
lan ata. perIWoesneen. boekanoJ.. Sallla lIe- pertl bal maeoan .edla; begllllana kaoe boleh bltlara tentang kadladlan lang mengglrang- ken at/lwa dloega perktra kereNean 1"
Setel.h mendenger Inl ketrangan. IC.. Ko dloega acblrnla toereet meraal' geil dl dalem haelnla •
• Soe Tee '" KemoedleD Khouw Lle telah menanla poela: "Kaoe leng loede dateng berdlelll ban lak tol on dilinl. ad.kah pernll menatllpak Soe Hoe menggoenakeo dia poe- nla tlmoe pedang 1-
• Melllsog .. oeata,l hloe akoe loeda tlada perna menlakeiken •• DlawJb Ka Ko: .,A.o~
lnget, ada pad .. sacoe kali harl. leorang dlrl melllandjilt naek ata! poehoen Inl dloega.
Tetllpl, samentera akoe allk bermaen· ruaen dl beglan pallnu poentlak, uba - tlbe al\oe kaiee menampak .eloeloecg alDaran poetl.
dlee.troe telab melalang I,wat dl atal kc- pal. koe. Berbareng pada sait !toe dJoega, entah beglmane aOfode terdl_dl, taoe - t'Of!
dl tenga oedara lepert! hltatan lukor ma- olet beur. dalem lehdJapan mtta teleh ter- eabu mam poes •• erta terlempar dl atal CaDI •
I
!
- 24 -
Ach J Soe
Til.
ahepolDla hhgetan dilroe WlktO •• selaenggoenla tlad. dapet dlbltang beglmana belarnll. Sekeedlaer badan lIlaoe- poen /Joggatlkoe l»ergaemeteran kerel. Ie- mangetkoe leotah - olilb melalang keloear dan .. mplr IIdla .!Ioe dladl tetoe_oetan ter- bentlng dlato ka bawah. katoe ladla tengan- • koe tllda tloekoep koeat pegangan tlabang kal oe. Na I Soe Til. tcoelab .da dlal.nll\a Itmota pedaog lang a~oe baroe parcallla me- Dllkalken. Setlndloetnla, akoe lantu _cnde- lek Soe Hoe boeat "oteh toeroet ptadj.rlu Itae Klalll Soet. t.pl Soe Hoe begltoe men- denyer permlnta:inkoe, dengen katawa lantlll .embllang: .. Angkaoe Inl w.ktoe IIlIlI ber- oemoer begltoe ketlil, lIlana blla me.ple.dl"rln l< la 111 Soet, kiltoe boe kan lIloelti me- noen\,}goe lampe kaDe loede mehwltln oe- moer .epoeloe taon ka atal, baroe Itoe tem-
po akoe bol eh toeroenlo pladlaran 1111108 •
pedang ".da.oe."
Begltoe abll lIlembrl Itoe ketrengen, Ka Ko I.ndloetken berkata aembarl htawa:
"Soe Til. kaae .oenggoe bol eh dlbllaDg eda beroentc.eng lekalt J 6aroe ladJa naek ka Inl goenoeng, ligrl dloege kaoe lanta.
dlkul hlempetln boeat blla pladlarlB Ilmoe pCd'Dg."
-
.
- 25 -
Khouw Lle djoega toeroet dj.eil bcawa mendenger Itoe perbllangan lang mlrlp 88-
.keD • aken laCoe bangkltan dan kemocdlan berkatl:
• Tapl kaoe lehrang. cld.k.h dIoega .oe- da blla toeroet bladJar I.ma - la 111 11 7 Sepa- coelnla kaoe wadjlb hatoerken trlma k •• 1 padakoe.'·
Mendenger begltoe, bener sebll Ka Ka loeda rangkepln kadoea tangennla la 111 bil lod/_ bebrapa kali terhadep {(houw Lle. SI- apa mellat Iloe "ads" meugQ.Ddjoekl~ tlng- ka. lakoe sebegl ana lIatoe botf. lang loe·
ti
oe tapl menoeroet - klua, aoenggae amat mereaepken serta melDblkln lIegale orang tI- ada • dapee . tlada aken ... eatl .. cnaro kulh- aalang pada dlrlnj •.Demlkllnlilh semandjek Illene, Khouw Lle dladl pandeng .art. anggep Ka Ko lama leper el lapoeaja .de kandoeng. Begltoepoen Ka Ka .el.ndloetnla beruma - lama ligadi.
meDoentoee marlkepoenf. pladferan dengen glat dan kelaklnan loen blui. sedeng da- lem hal apa ladla 1"lOg la meDgartl, baung pa.t1 .atoe - peraaeoe la oend/oekln ledJel.l- Dia pada Khouw Lle.
KhoeD Loen
Lo
Dlln heUka mella! ... - .Ika berdoea ttrnjata ad. blnolnggoe- II
~
I
- 26 -
loenglJoe batl boeat bladlAf eeg~l<I apa lang dltoeroeolo olehniA. Ia poeo deDgcn penoe keguemblrahan meDdldlk .erta meml.pln bdoea moerldnl. sebegtmlna latoe goeroe liDg beuoenggoe· loellggoe hatl.
. DI atu gocDoeDg, kebaDlakaD tlada perDa kedapetao ld. almaDak mlloepoeD tangg.lan apa lidi •• Orang melaenken blsa ta oe dut dlalannla Bang amp!t mossl .. dalem tlap - tlap taon, oepallla kata moedm Tjhoen telah ber- laloe. kemoedian gaotl berglltr dengen moe- alm Tlblee dan begltoe .eteroelDla pergt·
dateng zonder brentl. umpe dengen llada mer .. a orang tel.h melaloelltoe tempo tloe·
koep .epoelot: taOD.
Soeatoe harl. Itoe kedoea entll dan ade telah dlpanggll dateng ol eh
L.,
Dlln 'Impe dl hadepaDnla, lIembarl meogad perlDgetltn dengen membllang kataola:w Ja I T erhadep pada kaoeorang berdoea, boleh dlbllang dada djAdl ketllw. boeat Ie·
loeatoe letlapeao .aoepoeD pengorbanan pikIran jang akoe telah goeDakeill oentoek meaabrl pladlaun pada kaoeorulg j ol.h kerDa .kloeorang ampoenl4 kebllaäa IlIloe- peten kepaodean IlIcg !loeda ada, boea' Ie·
boet lIegaI. pendekar pedlng lang kebaDI_k- ' aD. bolch dladl tlad. ,ken bI.. beud_ I.\tl
- 27 -
acaa darl keoe budoet!. Blulah toeoggoe '1'!la tampe bebrapa hul poela. ako. ahn loeda bereedla boeat perhnallken kloeorang toeroen goen.eng oentoek "ergl mendla- lanhn pembalellD lIaklt hatl dul or.ng toes
• 18ID9' maling. w
Ablll berk. ta begltoe. sembarl mendonga- kin kepalaDja lIIeogadep neb ka langll, la landjoltken pe .. blt/araànDla dlilgen tertewa ker .. :
HJlng .. endJ.dl goeroe boehn tfaema mempladlarln kaoeoraog Inl Ilmce pedaDg.
tepl dJoega 011111 . . engh.rep boea' blei lIe- le.eken kao'lIoQ ampoeofa oeroesen beur boeac seoemoer Idoep. aebeQllllana wfdllb·
Dia manoesi .. tJne~ dl kolong ISbglt.·
Dan. beroereng den gen ablanla Inl oarl.pan, tangln k\rlnla
La
0110 tel.h menulk pada·Ka 1(0. ledeug tangan kanalIDIl adal.b
me-
noeotoen Khouw Lle, lIemberi berkate te- ro •• :
.Marl. marl. marl I Herl Inl meooeroel poetoedin dart orang lang mendjadl goeroe.
klecorlng berdoea dlwadllbhn dl hadepao- ko •• lantu terangkep mendl.dlaoea_l. latrl.
Na I Halolah bo.or.ng boleh Ilgrl d/alano ken oepaclar. berlo.dloed terbadep Toeban.
berbareDg loepel. lJlend/adl tet.p leoe per-
I
I
~
:
I
I
I.
- 28 -
d/odoan bagoe. boelt ratoeuD tUIn.·
Ka Ka dan Khouw Lle.· berdon ,,,.og, mell.e pergeraklln begltoe roepl darl IIIOg goeroe. doea· doea uit mIni pada me- ngoendloekln Pluohahao atn slhp dan ro- lIIan ml9log ~ maling. Sedeng I.ng .lItoe bahna merasaken a.at terharoe aa .. pe lIer- mata dleto berhnang ~ IIniDg. Idalah laDg laenDla aaklng meruaken terl"loe maloe. Ie·
lebili moekAnla dladl mera - padem .. Irlp , kenl apl.
TIpi toch traoeroeog kemoedlaD. lIlarlka berdoea -doedn mand/.lanken djocua Itof.
•• patjara bersembalang .al hlldepan Lanllt , din 80e.l; aeabl. Itoe. laloe den gen be-
renden,an meogade, .al'lg goeroe. .odl'- ,kwi bero.ntoln ~ roeotoen lampe delapan
kali.
S.mentllra Uac, Lo Dlln dl .atoc fihak mellgantarln Inl kedoea loelml ~ latrlma.eek ka dalem hmar penganteD. dl laen fih.k .... bll ketaw. umbll la membllaog : '
.Jang meEldjldl goeroe blauDla ada m., make geluao Khoen Loen Lo 0110, taplse- breng oleh kerne boeat goenanja kBoeoraDg b.rdoea moerld lang bellgal, Ipabolehboeac lol barl ako. cerpaksa memlndjem pakt:
u ..
d/o.loekan Gwae He
La
DJlo (Oew.Per-
•
•,
- 29 -
dIodein) ••
, Kerol menelengel laDg goeree telah me·
I.hlrkeo oetjapln /aog loetloe. Ka Ka to.- roet dIa til certawa. begltoepoen Khcuw Lle Itoe cempo. malkl ada cerlto.ng lebegl oona peogaoten, toch traloepoec mul bl"a pen- tang lapoenl. moeloet Ilng ketlil ~ meteugll beeat deuge,k.n loea,a tertawa berklkl~
kiD ...•••
S.hlDdloetnla, prlhalUce pe,angkepln d,o~
"0
ancara "paling .. oerld jang tertllneadlll IChDeu Loen L. Dlln ten.boee. blarlah trao •• a dUlerltaken paudlang. lebar poela.
Mefa.nkeo klta blek mellae le.oeEla Ilwat tlgl harl sed.rl waktoe perkawlnao.
La
Dlln tel.h meogul keloear doel boeab gelok wI.lat. trlm.ken pada ktdoea mecrldl'lj. Uoe.lera'. me .. c.en beaola:
.IDI dOei bldj! gol.k. boleh lebll dlpln- deng seblgl barang wislac dl lotara gl:l~
loogan mluoella. lCendatlpoen dia tlada ba~
kaliebi 'mo •• cadlab dlflpada Ito. pedanll lalSg bertempae dalem peroet ka.cerang be,~
doe ••• Il coch dengen slogoe dl bldan, lul .endlata Dlnel bakel bilu/ak goenlnla dloega dale .. pertil.lauanmoe. Na I KII . . orIDI bar.
do.a. Inl barl dloega boleh lancil 'eer •• n
gOCDClllI1 beele plr;1 meogerdJakl. afataa
•
,
:
!
I
- 3e -
fang terkandoeng darl bermoela.·
Sedeng Eli lIatoe flbak. Ka Ko dan Khouw Lle menjlmpen baek lassing - mllling gOlD"
dl badannle, ad.lah dl laen flbak, dengen aermata berllnaog· lIoaog Iloraag laloe ber- bareng atolr pamltan pada lang \1oeroe de- ngen kebormatan 8el_llkola.
• Ha '" Kataola La Dlln kemoedlan de- ngen oendloek 11l0e"a darl Oftlklg tOel lang berkulh: "K aoe berdoea lang bakal pergl melakoeken pembaleslo atas permoeloeln darl «Irang toelmoe, sebeeoelnta haroei dl- aeboee aebagl satoe perkerdtalD tang meng- glrangken, blngga Uadalah wadllb mengoen- dloekla ke.edihan ba,l. Sedeng lang men- dladl goeroe, dlnwaktoe - w"keoe hergoelll- blra atiwe kabetoelan ac.la ie-empecaa beek, boleb dladl dloeta nlntl totroec mentoe- loei roeroen guenoeng dan leoe tempo, toch Illall ada koetlka boeat klteorang. gOlroe dan moerld, aaIing berteDDoI moek! poel"."
Abl. berketa, lanta. Ia menggeb~h satoa
kali ..
lila tangannta dan berkata lagl mlrlp .ebagl prentabaD feng tI.da dapet dltenta- ngln:"Soedll Kaoeorang bol.h lantu bedaloe dariliDIl"
Kendatl ItOI
kado..
moerld maal kell,ean•
. ..
- 31 -
ada mengoendjo~k pengrauin berat berpl.a darl goeroenla, tetapl kerna menglnget .em- poental kewadJlban lerta tanggoengan beaar oeDtoek melllbales permoeloeao, marlka poen tlada bunl beratalan lebl lama poela, hanla lantas berpamlcan pada Lu Dfln, aken kemoedlan toeroen goenoeng boeat lang- loengken perd/alanennla •
Ieoe harl. marl ka sa.pe dl Seng Touw dan teroe. dateng dl pelaboean loear plr.otoe kata llmoer, boellt Ikoet lIIenoel1lpaog prlloe moeatan barlog IlIng bakal belafar menoe- dloe k. Ek TIllIng.
Koeuka feoreng 80eda bereda dl aeas praoe, ternj.c. aemoea bagllln kamar, lebl doeloe telah kece:nplltan peooe oleb penoem- pang - penoempllng tang naek doeloean, hinggIl I.orang moeatl meraal poeas boeat t/..,e .. 1 dapetksn temp.t dl baglaD dek.
Barae sadli 180la09 bin atoer beres celll- patnla, dl altoe kelilltlln ada penoempang dek djoega lang kebetoelan mengambil tem- pat berdamplngan, ,alah doea orlng pe- moed. tang berdand.n mlrlp eebeglmana ke- blBlaàn golongau Plo Soe.
Marlka soeda t/oba memboeka dlalan Gen- toek saCoe perken81.n, deogen 'lebl doeloe eeefara hetrraat mad/oekeo pertlnleàD, katinl' :
, ,
i
i
iI
- 32 -
_ Oh I Kedoea loeanst· I~trl lang telhor- mat, bolehkah kit. aenoelllpang tanl' .hl dan nalll. lang IlIaelia 7 Din lekeranG lag I hendak .. enoedloe ka DlanB lertl berboe- boeng lama kepert.ean apa tab 1-
K. Ko poen boeroe - boeroe meDlb.le.
hormat IImbll .. enfaoec:
.N ••• lang renda, Tfln ~a
1K.1-
Dan lambil menoedlng padl ((houw Lle, ta me- neroeakeD: .Inl ada IlIIrikol Iing hlna, TI.Khouw Lil I Klta berdoea ntltlu pergl ka S.n Tonu !,Joena lIIengolndloenghl "Dak loedara dl IIna, Kemoedlan aeballbj. dloe·
ga Ingtn bisi mendap~t denger Olie Wie Soe Hoe ampoenlli Ihe dan nama lang ter- moella 7"
SI eoe eil anCar. leoe doea ,emoed. faog eellanla lebl tlnggl, koeUka mendapBt Itoe' -pertllltdn, Iigra djoega mendllwlb kaclnla : _Ak.e Ilng rellda bernaml Thuog Tloen, beuama adekoe, lhung Klat, IIIloegl beDliak lIIelakoeken perdjalanln ka dl0aroesan San Tong, berhoe"oeag eaml leoll perkerdlaiD aempertanggoengk.n mlllk dan dllwa pelan-
tlong,·
lKoetlkl Kbouw Lle mendapee denger Iinl bdoe. loeder. tcoe djoega hendelt mlnoe- djee ka Sen Tong, I.ntlll lidi. ta C.lrOI'
,
,..
, ,
"'
-
- 33 -
tlampoer bltlBfa, kacanla:
• Sepertl Soe Hoe berd oe. lang sering mel.koeken perdlalanan Po PI. ka' Sin Tong, paBtJlah bin mengetahoei dl dll.rah Iltoe, ada terdepee .eorlng penlemoen prempoean jlng terkenal dengen geluan Slang Plln Seng 80. O.n eek_rang, adakah dia Itoe mssl .erlng moeneioei boeat menggaDgeoe atawa .aenillakaken oraDg· orilDg peiIntlongen 7"
.Ach I" Saoetnla Thellg Tloeo denge~
'Iepet •• mbarl goleng. goleDglo kepalanll:
"TIID Sa· 80, lebl baek dJanganlab bltl.ra- ken poela halnlil leoe penla.oen prellipoean.
Salae kali mealbllDgkltln prlhal dlrlnla, lan- tal dloega aken .ltmblklo kltaoraDg blu mendtlldl mat! Idoep. Idoep bahDs gemes.
&epertl kltaoreng lang lIIeDgerdlakeD Inl perkerdlaän Po Plo, meI oei oe ad_leh berke-
wa~Jlban menaDggoeng bin elametken .raog dagung maoepOIlD peltlDtJongan, lIampe de- ogen tlada koeran\1 oeatoe apa dl tempaC toedjoeannja. Beroe beglloe bis. trlma oe- p"hlnnl", dloella blla poenla nl .. a IlIloe- poen kepertl.,aàn boeu teroei berd/rl pad.
kedced\)ekannl_. Tecaplltoe penlaaloen prelll- poean ternlaC" lIelaloe mendtadl kltapoeola moesoe I-ng paling berbahalil. S.ben· taben dIa lIoeka oendfoektn. dlrl boeat lakolken pe-
t
t
l
- 3~ -
rampohn iltas IIIlltk aerta nllwln', berbagllo bagt soedagu 'ang )IWd dl daerahnla."
• Lantaran apa," melandtoetken poet!) Thung Tloen se.oede berdie.. lebentlf.
lIedeng Khouw Lle maoepoen Ka Ka ...
aadla tlnggal boelJgkeOl, dengen Ilkep •• - perllorang memperhatlken 1I0enggoe· loeng- goe : .Memblkln Iloe lepandlang dJa- tenan bellar dul Sen Tong, terpendeng Ie- bagl perdJalanlln Uada liman. Koeda dao kendardn dJarang. dlaraog terta.pak, be- gltoepoen dfedJallllla orang. orang IlIng la·
loe - hntas amplr tJada ada bahs - bekuDI' poela. hoe kepala penJamoeo pre .. poean.
a .. poenla kebl8lläo, laglola .da loeer bi au Llehaij, samentara kltaoraDg go}ongzn
PO'
Plo, poen kebenlahn tjoema .. engllrd ledl·
kit liraoe slla! lI.rta !Daen aendJeta, I.mit aekalt amplr boleh dlbll.ng tladl pande d.·
lem Ilmoe pedang. Begltoelah, bp.n dl aa·
toe kalt Po flo Khek moestl berd,oempe aa~B Klam Hap. nlatlalilah dia aoeda 'tlad.
".rdall poela. Maal moed loer kltlorang.
berdoea loedara. adl poen ,aken ledlklt ke- Pllndean, mendlBdl aebegltoe lam. II.dij Jam- pe dlsto 8ebagl k~rban dl tangaoDla Itoe penlallloen prempoeao. Sebahkn'l kltapoe- nla aekean banl.tt bwan. hw.n 8edlaba~
,.
11
I j
..
.
'- 35 -
flno lerhlnlua dl tangannle, bol
eh
dlbllang clada bha d (toeng poela dloemblahnla. 1'ea.- po doeloe. loada tedtabar ada ledladlan, dl maDI kltapoenla collega lang tertoe., orang .be Tlo, loearnl· laul kedoea . doe .. nl~ dloe-~I terbinasI dj Wanla dl tangao al kePI la pe·
nllmoen tereeboet.· ,
Apablla Khouw Lle mt.ndenge, Thung 110en aoeda bit/ara dIoega halDIa Itoe ~e·
d/edllo helbet darl Iboe - bapanla. lIe"oetikl mana dalem hatlnla dlam - dlam ada terala
".sedlh.n llng Imle be.ar, tapl dengen lISe- Ilgoempetln aebrap. /;)lla Itoe pengraaaàn, )lloe II .. epenj .. kombali katanla:
• Thung Soe Hoe. ~adl soede bUjaraken eentang hoe penlamoen prempoeao ada ter- goloog 'aebagl pendekar pedeng; tetapl, ada- kab dloeil meogeCehoel dlilpoeoja Ilmoe pedang lebeto.IDla mlloek plda t1ngkatan
lang mana
7- ' '
Mendenger pertilnlaln beginl. Thung Tlo.n poen berballk menan/I 94mbll IIwasln begl- tee roepa .. oekanI. Itoe pcnoemplng prem- peean:
• Tapl, TJID S080. d.ngen Inl aedlkU per- ~ 'Injde lang dlmldloeken. klranla orang ba-
l
leh tlrlk pendapetan baba.. 11 penlnla b,l ..
clledl dlo.gl mempoenjal pen,artlan eeneanl
- 36 -
Itoe 1-
fChouw Lle Icdlklt hnsekwek. tapl ac- perU orang' lang Uida gampang blogoeng.
leh. dloega la membrl dJ6wabao lIembarl bermc.ea:
• Oloemoe oleh kerol tlada .. eognt!. m.a- hola settara laotlang nsadloeho Inl perta.
nlaan pada Soe Hoe.·
, .Oh ,- K.ta lhuog Tloen den gen tl.da
bere.ogIJ'-lIaogs! Ilgl: .Apa laog dlnamaken Klal1l Soet. meooeroet htaboeankoe, ada terpetla nseodtadl tlga baglan. Jaog pert.ma eerkenal dengen seboetaD • Klam Slan,· Ia, I.h marlka Ing blasa menggoenaken pedang dengeu kekoeatiln, sensaogat batin. lol ma- tlem lttplodeao, .'oenggoe teramat moedtl- dlad, oepam. -kata meeotloel dl arwah. 11- lens dl pertllptaào galb. terbang melalilog dl 1.lo.~oeh dIagil. hing ga maakl ba ek oring- nla mIlDepoen pedlngnla kellaten .epertl terangkep mendjadl lIaloe, tapt t(leh ~ebe
oernla soeda .atllpe pada Itce bagl.lIl laog Plllng meogagoeml.teo. dl ma DI tla"a aken dapet dlperbedaken lag I lang miln.. moestl dltoendjoek ada orlngola alawa laQg milDa hlroe! dltoedlng sebagl pedangDla. Heghoe adaofa saDg tlesaktlao. pada maDa ... - boengkoea I.gala ke~elilraa daa legal.
kl·
I '
,
.
- 37 -
koeltlnnja hawI Ilog lempeng. tersebar daD terbeotang dengen perl1p.r~kao Idoep dl antua Jangit d.o boemi. Perdtalanannla terJaloe ,alb dengen berbagl - bagl penl'p-. tac\t1 alllat I.ogka. tlada sedlkltpoen da pet d'sangkil - IaDgka maoepoen dikira -klra~en, ..
Pen dek kata. merlka Itoe boleh dllama~en
ben er . beDer sebeglmaoa adillile dewil -dewa a.ell.
- .Jaog kadoeanla. .da dlseboec seb;ö'l .Klel'D Hiep·. golongan slapa lal.h ada .. eng- goenaken pedang den gen kekoeatannL_ hawa d.lem peroet. Marlka kebaojakao IDtara orango,. benama pedalll10la lIeaken - Iken ceraogkep meodJ .. dl latce. DI mana UDg .1·
DUao teung darl pedang .da tertamp .. ~, dl ltetJeleh djoega orangnJa lIetlara mend.èakao .da keltatln. alaWa ka maoa ladl. balaogao oraDg lIIeoiamperlo. ka .Itoelah dloega da.
lem sekedfapilo maCa .aol padang .enda·
dak IIImpe. Tra, perdoelt, sekaltpoeft dlail·
elra .,Caoa f8Dg tul.raog Itew.. dalem ka- lII.r re.la lang teroempeC. lalllpepOCD dl goeooeng lang paling tlilggl daD loengllilDg pallog beur, lIIarlka billa laotas sampeken deoleo Bacoe tloepaD hawa .taw. Iigra IInj.p peela dalc. IcklebacaD. Peaat I.Gep •• I kl-
'IIC, .endadak - a.De.k ralrlp goeDtoer jallg
- 38 -
... ngedloetken. dingen U.da Ichll - kali gampang dltlekel ataw. dir. ba. Maka dloe- ga Itoe golongan Klam Hlap bolch dllJllang a .. plr beralmaäo lebeglmana keadaannl. dl- wa - bOImi.
- H Samentara lang katlga •• dal.h Itoe go- longan lang dlbtlang .Klam Soe,". Marlka ,alah .ematl - mata ada mlnl/goenaken pc- dang dIngen kekoeacan badan jaDg uelt. lol matlem hbtsaln. IClocoggoenla dloega ada terd/adl.darl latoe tenaga loem.oem 'ang tlrkoempoel, derta darl keheatan berbagf- bagl antgota badln lang terangkep. IImpe berhaal! perolehkcn .egala keindahao dan hsampoernaionla Ilmoe pedlng. KI mana lampenla Dang pedang, ka .ltoe dloega teo- toe menloel<;lel orangn'a. Pergl - daténg dao maling - mellDtlng leklcernla ampat pendloe- roe. begltoe lelol"l ser la begltoe ge.lt mi.
rlp leaken - aken hemboelannl. Ingln poe- loc aCaWIl pesat seolah - olah boeroeng lang terbang mellll'Dg. saDge' mengagoemken dilo meDgedl.etol. pengllatln maoepoen pende- ngerln oraDg. Masklpoea peo~ekar. pende- kar dart lol ".Iangolo belon bin lerpo.dll .e- bagl dewa. boemi. eo toch tloehep dl.
boeat bangg. Iepertl dlempolannla golongln boem pande Itlat. Samenlarl prJha! \toe
- 39 -
kepilla peolamoen prempaean 'ang dl.ak- loedhn. ada .ebaglan orang 'ang menIe- boetken dia Itee termaaoek dl IIIntara golo.
ngan Klam Slao. tapl menoeroet kUaorang lendlrl ampoenj. pengllatao. mul helon Slm- pe pada Itoe tlDgkatan. "Ira. kira lad/a bo- leh dladl dada meleblhln lepert! latoe Klam Hlap. Mak. leoe. T/ln SOlO benerta Tlln Heng berdoea. kaloe lad/ll mellling perloe moe.tl koendloeoglo San Tong. baeklah ber- lakoe loear blau ael - all blla menempoeh daerah teraeboet. Sebaltkn/a bIIa Illd. be- ghoe perloe, klta fa.a adll pallfJg Ilamee boeat tlada lampe memblklD Inl perdJala- DaD.-
Baroe .adlll Tbung Tloen ablt menoetoe- .ID, Thung Kilt letadlan lang tlnggal dlalD dl IImplng marl ka, Itoe koetlka heiengeraD tlampoer bltfara. katanl_:
.'1'
Akoe dloega perna menden,er oraDg tl.rltll. baboea II pen lamoen prempoeaD ter- teboet. /IebenerDIa Ida berllal dlll .alah la- toe matlem .lloemall Jang .oed. bertapa11_
Wat baD ,ak taao lampe dapet meroepaken .ebeglmlna h_datnnla manoesla lI.djati.
Tetapl Inl kabar entah ben er entah· pal.oe.
lehlngga IDI w.ktoe orang masl beien dapee .. embrl kepucllnDla. Melaenken lang loeda
- 40 -
terang "'CGel. adalah ICoe baglln dllerah Sao Tong, klr.nll soed. cakdlr _olstl _engala- mllli blDtlana hel bat, mak ani' dl.dlmoentloel ttoe leroepll banala IIDg sanget mlngantllm kealsmecln mlilk raaoepoen dllwa oemoem.·
• Tetapl," Sloltnla KbCluw Lle kemoedlan.
.. berhoeboeng den gen lIoeatoe oeroesan pen- tlng ukllll, memsku IIken kltloung berdoe.
tladl . boleh -tl.da koedoe dloega meDgoen- dloeDglD ICoe tempat. Tloema loepela bllla "
lebl beratl - ItI, soek.l.b thUDg Soe Hoe hdoelntl toeloeng oeD&loekln poela lete· rllDgnfi, bahoea ICoe peolamoen prempoelD IDI wdktoe ed. mengambIl tempet dl blla- ogao maDa
7
Agar nant! blla .ampe diltoe daenh. kltllollng sebrapa bi • • • entlarllaen dlellnan t,Ollt hlndarken dlrl darl allcleman dli.""Slln Plan Seng Bo ampaen'. t.rapat h- diaman atawa !.reng leng sebeuernje. ad.lah ber.da dl Peng Touw KoaD ampoenla tana pegoenoenglln Gouw Houw San ... · 8eglto.
menerllngkeo poela Thung Klat: .. 1lOlma- . . . lah dia Itoe atlapkalt ked.petan cerkad.og
m08Dtioei dao eerkadaog Ilolap poelII, hlngg mlrlp lalaani datengola melaek.t dao per'tll- nla Iblts, meDlebabhn oraDg blarpoen ke.
pIngIn kern boeat berdliga - diaga. tapl toch
- 'U
trlo.roeng pendjagaln mlOIl achlrnla ter- olltl tl.d. bergoena. Blleko,a Olie WIe Ie-
karlDg mel.eoken ada me .. bekel latoe Itel keperloean berperglan den gen hllnla doea boengkoe.en pakean. hinggIl tlada melebI- keu lebeglmrnll keblataaa orang pelJgoera- budo Iing tflld. ada apa - ilpanJa. mendladl masl dada terl.loe berhalilngan dengeo Inl perdjalablo."
Mendenger bltfa'aof. Thung Klat Uoe, Thuog Tjoeo IImbarl aWalln begleoe roepiJ pada IIIIDg ade. laloe berkat. poel a :
.Ach I Olie Wie Inl lang romao dlo ke.
adaäDol1I 88l11a ladla aoak ~ekolahao lang U.de berdal., dlllngatl leDtar. boeat bltlara' kapan oaotl berpapuao Itoe hpala' penja.
moeo prempoeaD. trllo.a.. dillangkal lagl Sa Dg nlilwa putt tl.da harepin .Iamet; .~.
lahln boeat tloema t>lla lampe kepergohn oleh berbagl. bagl Llauwlo dl bllwah preota- Dj., .Iembllen dalelD sepoeloe big 110 toch bakel meoampak baha'lI dloegl. Apalagl Tllo SOlO mul beroemoer beglnl moedl dan ke.
cembahan "Intik· molek. berdoeiln la4,.
".Dempoeh perdl.l!loen berbahaJa •..••• "
Selagl oerlapken perkatalo lampe dl .101.
la meoggolilng - lioleaglo kepalanl. lamp.
, berk.ll • hll daD terollk.D pembItJar.IDBja:
- i l -
• Jal Ja 1 Akoe bHang ••..• Inl toch ad.
eerlaloe berbah.'a 1 . . . .• . • •• Tld. IeDCase.
Ach 1 ..••. -
Samlneare Khouw Lle 'ang agakDla 111811
bendelt aae.brl peo/aoeran poela. betoelltoe koeclk., or.ng· orang praoe soeda membagl- b.glken ranaoem boeat aekallen peooem. peognl" hlngga perkataánn/a II nJonJa moe- da dia dl terroenda dan lellloea orang pada doedoek OIlIk.n.
Kapan .emoeaola loeda makan kenJang.
uba - rlba Khouw Lle merauken peroetn/a beglroe moeles.
.Och ,. Buksta Ka Ko dengen keroetken dlldatn/a: .Oêmoemnla tlau muak dl aCII praoe meBlug tlada terd/.ga beeoe!. Boleh dladl barang muakan lang baroelan belon mat.ng lIoenggoe, loeda lantn dlloegoehl penoempangnJa. Kaoe baekan leltlIl pergl rebaän dan Itoe lemoea peógraldn tlada eDak nantl aken hnlap lendtrID/a.·
Khouw Lle paen IlIenGeroet lad/a'na.eh.c- tlla 1I Boeaml dan Illloc berbarlng dl tem- patnJa dengen toetoep .ekoed/oer badan, d~rt lIell8 hpala IIImpe ka bn ... b kakt • ••••
• 1I1110et dlbaltel oleh lIIarlka .elldlrl.
Befll~lang .ehetth poela. harl moeIal g._
lap. goehh. .edcag leGte praoe d/.ega cel.b
\ .
•
43 -
boelng djanghr d.n berl.boeh deket tepl.n loengl. Pad" tempo beghee. maling · mulDg penoelllp.ng kelld.n loeda pada berbarlng dan poeles dl tempatnl. nndlrl.
Tapl Khouw Lle koetlh Udoer lampe teng. maleOl, .ekoenloeng. koenloeng la dj.dl teraedar den gen mendadak, oleb kerna ddlem peroetnf. Ia rauken lIepertl ada epa- apl 'ang lagl berkerdla begltoe keru, sImpe mendeogerken dOeara kotlokan baeat sc,.it.
uperU orllag lang bbler aeneoelt Iigr.
boeeng kotoren.
la ',epet bengoen berbangklt dan lIoeroeng b.dloe loearnla, tapl lebab dl IIlc mana la menamp.k .elebarnja papan dek. ilDCera pe- noe tergel., klIoer lIIaoepoen tiker'· tiker.
hlDgga boeat lampakeo begloln pal log bla- keng darl prloe. Ia koedoe lebl doeloe moesel melangkahl .erea Ilwatin lekean b.- , nlak toebocb manoe.la 'ang lagl me::Jggletak denuen mlrlp m"tt sepllndjang mana. Inll.h soe/)ggoe cerleloe berabe. tilpl la dloega .e-
b.llknja leku dapet laen plklr,lD.
Beglto.lah, dengen aU· arl la toenda' naek sebllglan eeDde 'ang meroepaken kodIong.
leparo lIIer.ngkaDg I. IIIcoobroa kelaear dolfl Ileoe atawa dollle.lll leked/apan meta lad/e. Ia
"karang kelJaran loeda berdirt betoeI .tas
- H -
plllggirao praoe, umbll toedloehn peman·
dongannlil ka depaD.
Lek .. dl.ega I. dapeckoD Inl praoe tl,oe·
... terpi .. dengen daratell tlada ada tlga meter. Oao denuen a.toe lall _Ioen.o ba·
den. I. poen soed. blsa lontlat pinda ka teplan .Itbe. I.ngloeng mentlarl tempet .e·
hdn bil ok bO.llt boeang hadj.t.
8.roe aadfa la bin mer... le\le kerna beo b ... darl glnggoean perkerdf.äo dalem pe·
roet. tlb. - tlb. darl dledflloeln I.p.t, I.pat la leperel lIlendapec denger .oe.ra c.nglaan orang prempbeilo. Soe,r. maua. ada be\jlcoe ... engere.ken etrCa ... engerlken ~ol!plng lang ... eodeog_r ••.•..
• i:::.Ir:.: NON ASO N G 0 ::::::~:::::::
' ... 1/' + '.11./
i.
Int djee,. aeia seroepa tlerlta ja~tJ! I
!
i tjoek.,e, menghareeken h a t I.i
1~; 1 ID.,ekee tamat. harwanja tjoema
I!
t 0.30
i.
vrij GDlk.,s. rembours tla«a klrtm.
i;
[i
Uit,nar.mij. ,,8 SM A N GAT"!
i/1',
OJOMiANG. / ; ,"M'2 ',.'MV'·',.T'W·T,.···"····".·.,.···,··" .... · .... ·· ..
···_·,···nu.
I
,
11.
Di Touw Mo Kok, •• ndirlan .empoe, ... n padl.dJaran darl goenoeng. DI Loei
Kong Th_n, berp •• angan maRang • kap ellaaman dlahatdalem aer.
Tetekala darl hdl.oelln f(houw Lle men- dapet denger loeara tangl.annla orang pre .... poeiIn. boeroe . boeroe I. lilnCas dandilJ rllpl pakeiinDla. aken h ... oedlan menglkoetlD djoeroelan darl mana detengnfe Itoe lIoear ••
... eleplllken Jangka beier boeac pergl meo- tlarl lerta mellat ape lang soeda ledjacllan.
Aken teCepl tlada nlan •• blarpoeo sampe I.a .... dioega I. mentfarl oebek· nebekao • toch I ... belo. berb .. J1 ketel1lloekeo cem . pat lang dIIBak.oedken.
Achlrnja •• merandek dan berdlrl dlam boea, .ekoetlla, lalabiJ ko.b.1t deugen te- IICI me ... ang koeploQnja. Begltoe kemoe- dlan baroe la bllil mengetlboe. teraoQ. ba- boea Itoelah tlad .. bba 8111.b lagl. moe.ct aerd.pet pad~ .ebreng UOit. sebab dl moe.
kanla I. ligl berdlrl Itoe tempo, .da tuda- pet .eboe.ab se.ogl ketlil lang meml.ahn b.glen .'nl dengen baglao leng berlJadepan.
l.I.ac .. toedjoek.en macanla boeat aenga- mat· allliltin .eIIloeroel pad. klrl· kanaDDfa Itee .oengl, tapl tI."a dfoega .d. 'kedape-
- .. 6 -
tan barang satoe dfambatan maoepo8n Ipa .. dIa lang boleh dlboeat .enle"rang.
Blarpoen heglloe. ell tach boeat Khc.uw Lle 1111 semoea tlada beratU apa: apa. 80e- bnbh selam. berdlam dl g08noeng. oleh goe.oenla la teJ"h dldldlk oentoek bI ... el1l·
pergoenaken leoe Ilmoe lIIerlnganken b.deD dan lompet ~Iaoe 7
BegIloe. sekall menggerakln lepasang ka·
kin fa •• Iang - Ilang klta Ilat si nlonla moede soeda c.rbang I1watln IIIceka soengl din tanCfepln kaki dl aebreng IIDa.
Sebelonnfa melllndfoetken tlndakenDja. "Ie bi doeloc Ie aoed. Pllllngkcn kep"lllnf. sem·
barl lIlenaleh arab dfocroeaan dl maDI la- poenfa praoc ada berlaboeb. kenIa tB 111 koe-' tlka maDa Itoe prao ... IlIasi sadll clng~al ber- cilam dl tempaenla dalem h •• alo begltoe I.enjl -s~nfap. ketfoealt sekean peltta lentera dl lIIoeks d.n blakang praoe tecep m.Dgalll tfebltl'! apl kelak· keltk.
Seit begIloe. mendadak tlmboel pikiran·
uIa bendak L.ltk doeloe ka praoe boeat pang,t1 Ka Ko SIIma . Sl'lllla clateng kom bah kamarl. Tapl blakangan pikiran Itoe dladl oe- rOlng aendlrlDla. kern. la InQet hal membrl pcrtoeloecgan orang lang lagl teraDtlelll ba- h.la, perloe aeslota legllallellepeliln lo.ar
. .
•
- 47 -
blut, tlada .esalt ,oen boleh dlk .. 1 JIw.t dengen ketelaDtaran begll.ana dloe"a.
Sambll berplklr beginl. lambil la coedjee·
ken dengen tlndakan llepet ka Gloeroe.an lo.ar. tangllaD teneboec. jaog koetlka Ie- sampenfa dl Iltoe. Ia dapecken Ito.l.h ad.
seboeah roeIDa goebo.k lang terdlrl darl tl- gl bldaog kemar bIlik.
Soear. caoglsan cadl. ternlaca Ida berallll dtrl blIJk leblala hnaD.
SegUoe Iloed. mellat terang, leku djoega la goenaken tangaDDla menloeroeng latoe kalt pad a pintoenja. lang begltoe dloe~a lan·
Cu dladl terpentang. oleb kerDa lal1la lekalt clada pecol memake palangan, dloe,a ciadIt carkoeotll beloal lebegll1llDa moeatiDja.
8erbareng dengen cerboekilnla lang pin- toe. I. poen lancas melangka malolk.
DI dalem !tamar. kendatl Itoe teapo tl- ada cerdapet baraDg "atoe iJpl pellta. tipi ba.knla dl bawab lor. ta on Ie 111Dar remboe.
lan jaog benl: begltoe berada dl dallm. be- gltoe leb. dloeg. Ia lantas dapet pandeQg -dilta. ..boeah randjaDg kaloe lang ••• da bobrok babD. terl.loe toeanja. ada reba lP'- .rang prempuean 111l1li1 meeda der.gea 11·
tntero badan tel.lldlaDg boeI.e. MeD4apec p,mand.ngan beglnl roep., mendadak Jhouw
- -48 -
Lle dladl amae dleoga ketlampoer.u d.ugen pengrudn mendoogko1. T.pl deogen moe· h beuemoe mera la toch mengaillperin dlaegl, .erala kemoedlan mllmbrl lelorln deogen soeara kenearaken hdlemoe,oDfa:
.Hol.l Kaoe Ibl ofaag, pr.mpaean I.ng masl begltoe moeda, IJlengapa boleh oeo- dloeltln elkep beglnl meaoem, seolah. olab ta'poenl. pengrualn. Hm 17 Llglola, apa aebab nngkaoe teroea· eeroe.an moestlmeo- dengerker. tanglllao begltoe roepa
7-
S.meorafa leoe orang prelllpoean koetika mellat ad. or.ng masoek ka dalem ka • .,- nl', Ilgr. dloega ledeDg dl aa toe l.hall la brentlkeo t8ollllllnol., ad.lah dl laeo llhak
• etlepetol. Ia samber lIeboe.h .lImoet laog
dlo~ga loeda terlaloe bobrok ; deDgen apa la pake menoeroepln toeboehola. berbareng bllogoen berbangkle d.n doedoek betoei dl plogglr randl8ng.
Pad. lIa~t II .oed.. lIIeng,walln ,~eeoel
moekani" nntJ t~t.u .. oe I.ng tlada rerkenal, agakal. kom balt la leaken· aken mengoen- dloekln paras t!arl oraag laog beglto. t.r·
kedloet, lembilrl bel kat. 'kemoedlan : .IC aoe, en til. Oh I Seloenguoenla ,da ter- lalo. ulog bagl klta. ADlat bol.h dlldl kao.
boekan ad. pendoedoek 4atl doelolln klta
, .
"
..
. .
- i9 -
Inl, makaola kao. 811ma sek.11 tlada menge.
t~hoel faog dl aotara kltaoraog dl 1101 ad ..
Iigl menaIDpak gaoggoeao helbat darl go- longan Illo.man • slloewao lang menakoetln ....
Altoe peringetIn boeat boe 8elekunla ba ek menllngklr darl .Inl.·
Apablla Ithouw Lle meodcoger Itoe prelll- pOeiaD moede meoleboecken halDIa .11~emlo
slloeman, den gen tlada .abarlln lagl .Igrll dJoega la m.nanla:
.Adllkeb Inl perbllangan 108nggoe .'OIDg-
g081·
Mendapec lol pertanl8älil, h •• prempoean moede sekoetlkll dlofiga lilOl.. memperllac- ken at:rllloeh Iilog tliJd. lIlengulh mlrlp orallg 'koerang seneng .
.Acb 7" K"coJnlll 8erabllrl menggrencteog:
.. t< Icepoenla dela eelah moeotloel perkara .1_
loeman lang amaC hel bil col.. Slapa dloegl tlada berad. pada leoe hadalo, oepama ka- ta, maoe mlnta raatl tl.da bha dapeekea dIa-
180. Dao eocll, lebilltknla beglmeoa boleh m"dlo.ken Itoe pertanlaln elnellug h.oeDg.
goeannla, /Jepertl maoe bllang billirakoe pal-
108 dan dloele. bel. ka 7-
• K.loe begltoe, - hea poela Khouw Lle dengen kelloeaae, .Ijobalah bll.ng, l,ka'Bn I
Dl
Dlanil tempat kedlalllannia Itoe Illoeman7
50 -
Aloe perel-Ia past!. deugen kepandeankoe fat g ada. nllntl sanggoep melJlbaslDl (liloe- 'lUaD ...
.. Auaga' SntU' Benedtilh kaoe langgoep membasml slloeman 7" ranla berballk .1 prem·
poeIIn moeda dengen tlada sabardn: "Kaloe sadl« bener - bener b18" kedladh!D begltoe ....
Och' Kaae. entll. seaoenggoellia ada men- dladl kltaorang lIIdeNII IIlIIpoenla Dewl • pe- Doeloeng. kltapoe:nlll Toeban Allab k.- doea 1 •••.. "
Tapl Khouw Lle tlada toenggoe aampe orang ablsken penoetoeranolil. hinJII Ilepee memoetoesken dengeu me .. bllllng k.t.nla:
• Oh I Inl .ekean omongan IlIng tladll poe·
ral_ kepenllnglln bag I hal lanu ben er. boleh- lah Iraoe~a dlbltlHaken terlllioe banlak. Pa- ling peri oe. kaoe harOeI aelekll8nla dan dlor.- gil lebupa blsa rlngke.. menerlngken lebl dleldS be\jlmliDa matlem sefta ke,ddnnl.
1108 lIlloemen· slloeman. leden\,) tempa! ke·
dlilmannl. 1111 wilktoe terdapet dl mlo. 7"
Beglloe mendapet pereanlain prlhal ma·
tlemut. IBng slloenuD. lebegltoe lekas poel"
dl paraslila Itoe prempoeao lilntAs berballng lIoro! dar! ketllkoeho lang boeken boeata ••
Marlka !toe.· demlklan kltenla dengen aoeua bergoemeteran. .ulama doepoeloe
.. ..
- SI
hlrl Inl kedapetan OIoenlloel dAlem desi kl·
t •• Pendoedoek dl slnl sima sek"h belon tloekoep berdloemblah Bepoeloe plDtoe roe·
m. (IDggl. Orenll lelaklnla hbafllallan 8/1111a pergl keloear lDentl~rl penlltdgepao dan bo- leb dlb,lilog lebaglmo beur 6da melilkoeken perkerdlaän dl éJntilfa pril oe laler. Lll1Ianla saloe taon atAWIl lekas - lekasnja lIetenfla Caoo. baroelah martka poelilng menllrktn roe·
ma 18DUglnl« b;,ut aekelln harl. aken ke- moedl.n bil11k kombalI ka teOIpat perker- dlaännJa. S.mente,. klt.orang. kaeem prem·
paean. jang dllinugalken dl slnl. goenll lIIelD' bantoe ongko. roema tangga. amplr raeil toeroe! mentlarl penghullan den gen per~ec • dl.äo membeeat beuing loetra. Sekean Ilon 'nl hadaän peogldoepan berdlalaD Itamet .teRgen tlada tampak kedladlall apl- apl.
llamp. pada lIIalem darl sekall hllrl. tlba- tib. kellllaflllo darl Inl desa dllldl terantlelll.
àerboebo.ni d~ngeo lIIoentjoelnla bebupa IIJoemaD dl slnl. Marlka meradlaleJa dl 811- poeternla doe.ceD. memperkosll dan mem·
permaenken seef.la amat kedll oran; • oraog prcmpoeaD darl ude.a. Setlap malelll marl- ka tentoe daelng koeodlotDglo roema klea·
orllng dengen aaIing berg.nUan. malahan dengen bengl. marlka .aed. mengancjem