ئارا ة یوگلا نییعت و رارقتسا شخبرثا
دادعتسا یرفآراک
ن هنا اب درکیور بیکرتارف
میرم یکشار
، 1
بیبح للها یهزرلااس
2
، نیما اضر نایلامک
، 3
یلعریم یوقندیس
، 4
ارهز هفیظو
5
1 . یوجشناد یرتکد تیریدم
،یراتفر هورگ تیریدم یتلود دکشناد ة تیریدم و داصتقا
، هاگشناد ناتسیس و ناتسچولب
2 و 3 . رایشناد هورگ تیریدم یتلود ةدکشناد تیریدم و داصتقا
، هاگشناد ناتسیس و ناتسچولب
4 . داتسا هورگ تیریدم یتلود دکشناد ة تیریدم و یرادباسح
، هاگشناد هملاع ییابطابط
5 . رایداتسا هورگ تیریدم یتلود ةدکشناد تیریدم و داصتقا
، هاگشناد ناتسیس و ناتسچولب
خیرات تفایرد : 15 / 01 / 1396
خیرات شریذپ : 10 / 04 / 1396
هدیکچ هزورما ینیرفآراک رد داصتقا اهروشک کی تیزم یتباقر هتخانش یم دوش . شهوژپ رضاح اب فده ةئارا یوگلا نییعت و
رارقتسا شخبرثا دادعتسا نیرفآراک هنا اب درکیور بیکرتارف ماجنا هتفرگ تسا . نیا شهوژپ زا رظن فده یدربراک هدوب و رد
نآ زا شور بیکرتارف هدافتسا هدش تسا . ققحم اب هدافتسا زا شور
،بیکرتارف یرگنزاب
قیقد و قیمع رد عوضوم ماجنا
هداد تسا و هتفای یاه شهوژپ یاه یفیک و یمک طبترم ار بیکرت هدرک تسا . رد نیا
،اتسار 118 شهوژپ رد زوح ة دادعتسا
هنانیرفآراک یبایزرا
دش هک رد نایاپ 55 شهوژپ باختنا و اب لیلحت یاوتحم نآ اه داعبا و یاهدک هطوبرم جارختسا و نازیم
تیمها و تیولوا ره کی اب هدافتسا زا یپورتنآ نوناش نییعت ش د . ساسارب هتفای یاه
،قیقحت یاهدک
،تیقلاخ هار لح یاه
،روآون صصخت
،یگداوناخ تیلاعف
یاه
،یمیت ثحابم
،یداصتقا تصرف یاه
،روآون یگریچ ( تراهم ) رد
،راک لیامت هب
بسک دمآرد و لماوع یعامتجا و
،یگنهرف نیرتشیب بیرض تیمها ار رد نیب داعبا شش ةناگ دادعتسا هنانیرفآراک راد
د .
تیاهنرد
، سپ زا یط ماگ یاه
،شهوژپ یوگلا نییعت و رارقتسا شخبرثا دادعتسا ینیرفآراک رد هس یلا ة ییاسانش
، راتخاس
ارجا و یحارط مانرب ة یتیامح دادعتسا هنانیرفآراک هئارا دش .
ةدنسیون لوئسم Email: salarzehi@gmail.com :
همدقم رفآراک ین ی بجوم هار زادنا ی و عسوت ة تسرد بسک اهراکو ی کچوک و
،طسوتم قلخ
تصرف اه ی لغش ی
، لوت ی د
،تورث ازفا ی ش طاشن گدنز ی
، لاغتشا دارفا و هب گراک ی ر ی داوم و عبانم
لام ی اهروشک م ی دوش (
Pulka et al., 2014
.) ان ی
1ت ( 1933 ) و رنزرک (2
1973 ) دادعتسا
رفآراک ی هنان ار لماش تراهم اه ی تخانش ی و غ ی تخانشر ی رورض ی هب روظنم دودحم ندرک مدع
عطق ی ت اه ی نهذ ی و فشک و هرهب رادرب ی زا تصرف اه ی دوجوم رد رازاب م ی دنناد (
Kirzner,
.)2002
و ی وسل
3ن ( 2007 ) دادعتسا رفآراک ین ی ار هب دادعتسا هناقلاخ و دادعتسا بسک راکو سقت ی م
م ی دنک (
Wilson et al., 2007: 380
.) لدم اه ی صخت ی ص دادعتسا بلغا رب ا ی ن ضرف راوتسا
تسا هک رختسا تباث دادعتسا رفآراک
ین ی زا ود ب دع لاعف ی ت اه ی لوت ی د ی ( تکرش اه ی
دننکزاغآ ة
روآون ی و دشر ) و لاعف ی ت اه ی غ ی دلومر ( زوت ی ع ددجم لوت ی د و لوصحم ) کشت ی ل
هدش تسا (
Bolton & Ockenfels, 2000
رد.)
قحت ی تاق ودرلاگ ودرلاگ–
و ناراکمه (
2013 )
؛
رهطم ی داژن و ناراکمه ( 1394 )
؛ نچ ( 2011 )
؛ ی و و ج یا ( 2009 )
؛ ناجناخ ی و ناراکمه ( 1385 )
؛
فی رد ی س ی و ناراکمه (
2007 )
؛ و ی لزت و ناراکمه (
2012 ) و ام ی رل
4یا و ناراکمه (
2017 ) داعبا
فلتخم دادعتسا رفآراک ین ی سررب ی هدش
،تسا اما رد ه ی چ شهوژپ ی وگلا ی لماک ی زا عت یی ن و
رارقتسا شخبرثا دادعتسا
رفآراک ین ی هئارا هدشن تسا . تنرد ی
،هج لئسم ة لصا ی ا ی ن قحت ی ق عت یی ن
داعبا کشت ی ل دنهد ة دادعتسا رفآراک
ی هنان رد بوچراچ ی
ک وگلا ی گنهامه ارب
ی دادعتسا
رفآراک ی
،هنان زا رط ی ق عت یی ن داعبا و طباور م ی نا زجا تسا .
رورم ی رب نابم ی رظن ی و پ ی ش ی ةن قحت ی ق
شواک رد راثآ ف ی نافوسل گرزب دننام ناج
،کلا ا ی لئونام تناک ( اضق یا ی رپآ یی رو ی و بلاقنا
تفرعم ناسانش ة تناک )
،
،اردصلام سنارف
ی س ب ی
،نک د ی و ی د ه ی
،مو فقسا لکراب ی و ...
ناشن م ی دهد
نهذ رشب د ی رگ ی ک حول فس ی د هتشونان و لعفنم هکنانچ ناج کلا م ی تشادنپ
، نی تس . نچمه ی ن
،
1. Knight
2. Kirzner 3. Wilson 4. Mylrea
نهذ طقف ذپ ی هدنر و لعفنم دننام آ ی هن قلت ی من ی ش و د ( هاربا ی م ی د ی نان ی و ناراکمه
، 1390 .) زا
د ی هاگد د ی
،رگ دادعتسا فرظ ی ت هوقلاب ارب ی ماجنا نداد اهراک ی صاخ حرطم م ی دوش هک ارب ی
قلخ اناوت یی اه ی
،تسرد دم ی ر ی ت دادعتسا سب ی را مهم تسا (
Bat & Yalcin, 2015
.) دادعتسا اب
اناوت یی ی ا شوه طابترا دراد هک ا ی ن اناوت یی اه ارب ی ماجنا نداد خرب ی لغاشم ی ا لاعف ی ت اه
رورض ی تسا . هب روط لک ی
، دادعتسا اب اناوت یی اه ی تاذ ی و قلاخ ی ت طابترا دراد هک اب رمت ی ن و
شزومآ هعسوت م ی ی دبا (
Butter et al., 2015
.) رله ( 2004 ) بی نا م ی دنک هس عون کرحم دادعتسا
دوجو دراد : دادعتسا لوت ی د ی قتسم ی
،م دادعتسا صحت یل ی و اهدادعتسا ی
ناشخرد رد
شخب اه ی
عامتجا ی و گنهرف ی ( بم ین ی درکهد ی و ناراکمه
، 1391 .) کم ک ی زن ی رد لاس 1998 شرازگ ی
راشتنا داد هک زاغآ مسر ی گنج دادعتسا هدرمشرب م ی دوش . ةلمج فورعم شرازگ و ی ا ی ن دوب :
« دادعتسا رتهب ی ن شزرا ارب ی هزرابم تسا
»
Bat & Yalcin, 2015; Beechler et al., 2009;
Horváthová, 2011)
.) رد ند یا ی زورما
، ةعسوت دادعتسا اه اج ی زگ ی ن تسد ی با ی هب دادعتسا اه هدش
تسا (
Dhanabhakyam & Kokilambal, 2014
) و دادعتسا هب ناونع ی ک ی زا و ی گژ ی اه ی درف ی
،
رد درکلمع نامزاس ی نونک ی ی ا تدمدنلب دارفا
توافت ا ی داج م ی دنک . ئارا ة رتلااب ی ن حطس اناوت یی
دارفا رد
،نامزاس دم
ی ر ی ت دادعتسا مان ی هد م ی دوش (
Schweyer, 2004 Collings & Mellahi,
2009;
هتشذگرد .)
، دم ی ر ی ت دادعتسا بش ی ه هب سر ی گد ی هب دس ی ا
1نزخم اهدادعتسا
،دوب اما
هزورما ب ی رتش بش ی ه هب دم ی ر ی ت ةناخدور تساهدادعتسا
( زاوهش ی نا و ناراکمه
، 1395 .) ناققحم
دادعتسا رفآراک ین ی ار اناوت یی فشک و هرهب رادرب ی زا تصرف اه ی رازاب م ی دنناد (
Federici et
al., 2007
) هک صتخم لاعف ی ت اه ی درف ی و هورگ ی اب رتلااب ی ن هدزاب ی تسا (
Weitzel et al.,
.)2010
رد مز ین ة دادعتسا هناقلاخ م ی ناوت تفگ هک رد ره درف قلاخ ی ت عبات هس ءزج تسا :
1 .
2صصخت
؛ 2 . تراهم اه ی رکفت
3قلاخ
؛ 3 . گنا ی
4هز (
Okpara, 2007
) . رب ای ن ساسا
، عسوت ة
دادعتسا رفآراک ین ی اب لاتاک ی تس روآون ی
، شقن ی مهم رد ظفح زم ی ت تباقر ی داصتقا ناهج ی ا ی اف
م ی دنک (
Keat et al., 2011
.)
1.Talent Pool 2. Expertise
3. Creative Thinking Skills 4. Motivation
ژ ی نم و وئل رد شهوژپ ی ( 2017 ) دادعتسا روآون ی رد رفآراک ین ی هاگشناد اه ار سررب ی
دندرک و اب هب مسر ی ت نتخانش دادعتسا
رفآراک ین ی
، فده اهن یی شزومآ ار
روآون ی و
رفآراک ین ی رد ارف ی دن شزومآ تسناد دن . رد شهوژپ نچ ( 2016 ) اب ناونع « هعلاطم کبس دم ی ر یت ی
شزومآ اهدادعتسا ی
قلاخ ی ت اب شور دربراک ی ساسارب کرت ی ب شزومآ رفآراک ین ی
، لغاشم و
دارفا
» ناشن هداد دش رد تدمدنلب
، شرورپ اهدادعتسا ی
قلاخ ی ت رب عسوت ة لغاشم زکرمت اد در و
ساسارب ن جنسرظ ی
، سب ی را ی زا جلاک اه و هاگشناد اه ةمانرب مسر ی مهم ی ارب ی شزومآ قلاخ ی ت
و روآون ی و شزومآ دارفا ادن ر دن . رد شهوژپ گناژ و ناراکمه (
2016 )
، دادعتسا رفآراک ین ی
و عسوت ة داصتقا ی رد چ ی ن سررب ی دش و زجعم ة داصتقا ی چ ی ن رد هس هد ة هتشذگ هب صخت ی ص
ددجم دادعتسا رفآراک ین ی رد شخب اه ی تلود ی
، زرواشک ی و لاعف ی ت اه ی بسک راکو تبسن
هداد دش . تاق ا ک و ناراکمه ( 2007 ) رد قحت ی ق ی اب ناونع « دادعتسا رفآراک ین ی
، باختنا
،لغش و
س ی تسا اه ی ماگ هب ماگ
» ناشن داد دن
، اب تاعلاطا دمآراکان
رازاب اه و هار لح اه ی س ی سا ی
، لماوع
لغاشم باختنا م ی دنوش و دادعتسا اه ی رفآراک ی ن ارب ی قلخ تورث هب تاعلاطا حص
ی ح اهرازاب
نی زا راد ن د و سب ی را ی زا رفآراک ی نان دعتسم هب لد ی ل نتشادن تاعلاطا و
باختنا ان تسرد اب شهاک
هدزاب رفآراک ین ی هبور ور م ی دنوش . نوتلوب و نوسپمات ( 2004 ) رد
رفآراک
باتکی نان :
،دادعتسا
تلصخ و ش ی هو
ب ی نا هدرک ان د اهدادعتسا رددارفا رفآراک ی ن هب ناونع دادعتسا
، تلصخ دادادخ ی
،
و ی گژ ی اه و اناوت یی اه ی درف ی تسا هک رد هچنآ دارفا ماجنا م ی دنهد
، اظو ی ف و لوئسم ی ت اه
شقن ساسا ی دراد . جنز ی ةر دادعتسا راکوزاس ارجا
یی لصا ی رفآراک ی ن تسا . مساق ی رباوگ ی و
ناراکمه (
1395 ) رد شهوژپ ی اب ناونع « شقن شزومآ و
شرورپ رد
افوکش یی دادعتسا
رفآراک ین ی
» ناشن داد دن شزومآ نف
ی هفرح ا ی
، مانرب ة سرد ی
، شور اه ی
،شزومآ اوتحم
ی
سرد ی
، اهرازبا ی لمع ی
، ملعم و شور اه ی ردت ی س
،وا شزومآ نورتکلا ی ک ی
، امح ی ت اه ی دام ی
و ونعم ی شناد نازومآ رفآراک ی ن و هجوت هب ن ی اهزا ی ی گدا ی ر ی شناد
،نازومآ رب
شخبرثا ی
شزومآ رفآراک
ین ی رد ماظن شزومآ و
شرورپ روشک
ثأت ی ر م ی راذگ د . سپ زا ةعلاطم
شهوژپ اه ی پ ی ش ی ن هدهاشم دش ره ی ک زا تاعلاطم زا
د ی هاگد اه ی نوگانوگ داعبا
دادعتسا
رفآراک ین ی ار سررب ی رک د ه دنا
، اما ه ی چ ی ک وگلا ی ی عماج زا ارف ی دن ت ب یی ن و رارقتسا شخبرثا
دادعتسا رفآراک ین ی هئارا هدادن دنا . ةئارا وگلا ی عماج ارب ی ارف ی دن اسانش یی و رارقتسا شخبرثا
رفآراک ین ی رد اتسار ی شش دادعتسا اسانش یی هدش
، فده و ةبنج روآون ی قحت ی ق پ ی ش ور تسا .
زا ا ی ن ور
، شهوژپ رضاح رظنرد دراد هب شسرپ اه ی ساسا ی رد ةزوح رفآراک ین ی خساپ دهد .
ای ن شسرپ اه ترابع دنا زا : هچ لماوع ی هفلؤم اه ی بت یی ن و رارقتسا شخبرثا دادعتسا
رفآراک ین ی
ار کشت ی ل م ی دنهد
؟ ره ی ک زا هفلؤم اه هچ مها ی ت و نزو ی رد بت یی ن و رارقتسا شخبرثا دادعتسا
رفآراک ین ی
؟دنراد بوچراچ پ
ی هدا زاس ی و رارقتسا شخبرثا دادعتسا رفآراک ین ی هنوگچ
؟تسا
شور قحت ی ق
ای ن شهوژپ زا
رظن فده دربراک ی و بسحرب وحن
ة روآدرگ ی هداد اه ی شهوژپ زا
عون
دانسا ی - کرتارف ی ب تسا . رد قحت ی ق رضاح عماج ة رامآ ی لماش شهوژپ اه ی پ ی ش ی ن (
،تلااقم
حرط اه و اپ ی نا همان اه ) رد مز ی ةن دادعتسا رفآراک ی هنان تسا . رد مز ی ةن هنومن گ ی ر ی
، طبترم رت ی ن
تاعلاطم اب
هدافتسا زا ور ی درک ی دنمفده باختنا دندش هک رد سررب ی اه ی ماجنا هتفرگ رد ا ی ن
مز ی هن 55 شهوژپ باختنا دش هک رد نآ اه رابرد ة دادعتسا رفآراک ی هنان هب روط قتسم ی م و نچمه ی ن
رد مز ین ة اس ی ر غتم ی اهر ثحب هدش دوب . ارب ی لحت ی ل هداد اه زا ور ی درک ک ی ف ی هدافتسا دش هک رد
ای ن قحت ی ق زا مرن رازفا سلطا ت ی . ا
1ی و
SPSS
ارب ی راذگدک ی اه ی قحت ی ق و هبتر دنب ی هدافتسا
دش . ارب ی سررب ی رابتعا تاعلاطم دروم
هدافتسا رد ا ی ن شهوژپ زا رازبا ح ی تا ی « لگ ی ن
» هدافتسا
هدش تسا هک ارب ی زرا ی با ی مامت ی حرط اه ی قحت ی تاق ی دربراک ی تسا . اپ یا یی اهدک ی
جارختسا هدش زا ی هتفا اه ی تاعلاطم اب
رد ی تفا د ی هاگد و أت یی د دادعت ی زا ناگربخ رفآراک
ین ی
ةرابرد اهدک سررب ی دش . کرتارف ی
2ب هباشم لحتارف ی
3ل ارب ی ی هچراپک زاس ی دنچ ی ن هعلاطم
هب روظنم ا ی داج ی هتفا اه ی عماج و سفت ی ر ی تروص م ی گ ی در (
Beck, 2002
.) رد اقم ی هس اب ور ی درک
لحتارف ی ل مک ی هک رب هداد اه ی مک ی بدا ی تا عوضوم و
ور ی اهدرک ی رامآ ی کت ی ه
،دراد
کرتارف ی ب رب تاعلاطم ک
ی ف ی زکرمتم هدوب تسا
؛ هب ترابع د ی رگ
، کرتارف ی
،ب کرت ی ب سفت ی ر
سفت ی ر اه ی هداد اه ی لصا ی تاعلاطم بختنم
تسا (
Zimmer, 2006
.) نارگشهوژپ زا
رط ی ق
1. Atlas TI
2. Meta-Synthesis 3. Meta-Analysis
کرتارف ی ب هب شرگن ی ماظن دنم تسد م ی ی دنبا . ای ن شرگن زا هار کرت ی ب شهوژپ اه ی ک ی ف ی
فلتخم هب تسد م ی آ ی د و هب فشک تاعوضوم و
هراعتسا اه ی دج ی د و ساسا ی رجنم م ی دوش . اب
ای ن شور
، شناد راج ی رگشهوژپ اقترا
م ی ی دبا و رد وا د ی د ی عماج و هدرتسگ درومرد لئاسم
دپ ی د م ی آ ی د . کرتارف ی ب مزلتسم رگنزاب ی قد ی ق و مع ی ق رگشهوژپ تسا
ات دناوتب ی هتفا اه ی
شهوژپ ک
ی ف ی طبترم ار کرت ی ب دنک . رد ا ی ن شهوژپ
، زا شور تفه هلحرم ا ی کرتارف ی ب
کسولدنس ی
و وسوراب (1
2006 ) هدافتسا هدش تسا هک لحارم نآ لماش ظنت ی م شسرپ اه ی
،شهوژپ سررب
ی ماظن دنم نوتم
، تسج و وج و باختنا هلاقم اه ی بسانم
، جارختسا تاعلاطا
هلاقم
، زجت ی ه و ت ح لی ل و کرت ی ب ی هتفا اه
، لرتنک ک ی ف ی ت و ةئارا ی هتفا اه م ی دوش . رد همادا و رد
شخب ی هتفا اه ی
،شهوژپ گنوگچ
ی ماجنا نداد تسج وجو ی س ی تامتس ی ک و باختنا هلاقم اه ی
بسانم ارب ی لحت ی ل ک ی ف ی و مک ی حرش هداد م ی ش و د
.
ماگ لوا
میظنت :
شسرپ یاه شهوژپ
؛ اهرتماراپ ی قحت ی ق لماش هچ چ ی ز ( )What
، هچ
هعماج ا ی ( )Who
، دودحم ی ت نامز ی ( )When
و گنوگچ ی شور ( )How
تسا هک ساسارب
شسرپ اه ی شهوژپ لکش هتفرگ تسا .
ماگ مود
یسررب :
ماظن دنم نوتم
؛ ةعماج رامآ ی شهوژپ ار مامت دانسا ملع ی
، شرازگ اه ی
شهوژپ ی
، اپ ی هاگ اه ی هداد و رشن ی ه اه ی لخاد ی و جراخ ی رد مز ی ةن دادعتسا رفآراک ین ی ط ی لاس اه ی
1980 ات 2017 کشت ی ل دنداد . هژاو اه ی لک ی د ی قحت ی ق رد اپ ی هاگ اه ی
Scopus
، Science Direct
، SID
( Scientific Information Database ،)
Google Scholar
و
Emerald
تسج و وج دش . رد دروم دادعتسا
رفآراک ین هنا زا هژاو اه ی نوگانوگ ی هدافتسا م ی وش د هک هب ا ی ن عونت ژاو ه اه رد تسج و وج ی ماظن دنم
هجوت دش . زا هژاو اه ی لک ی د ی عونتم ی زا هلمج دادعتسا رفآراک ی
،هنان دادعتسا رفآراک ین ی
، شوه
رفآراک ین ی
، نهذ رفآراک ی
،ن رکفت رفآراک ین ی و عسوت ة رفآراک ین ی ارب ی تسج و وج ی هلاقم اه ی
شهوژپ هدافتسا ش د . رد تن ی ج ة تسج و وج
، تسرهف ی زا دانسا نوگانوگ لماش
118
،هلاقم اپ ی نا همان
،
باتک و شرازگ اه ی اهداهن ی طبترم اب ا ی ن هزوح هب تسد دمآ .
1.Sandelowski & Barroso
هتفای اه
ماگ موس
تسج:
وجو و باختنا هلاقم یاه بسانم
؛ یارب باختنا هلاقم یاه بسانم ساسارب
متیروگلا هدهاشم
هدش رد لکش 1
، یاهرتماراپ یفلتخم
دننام
،ناونع هدیکچ
،
،اوتحم یسرتسد
، و
تیفیک شور شهوژپ یبایزرا هدش تسا .
لکش 1 . متیروگلا باختنا هلاقم یاه ییاهن
ماگ مراهچ
جارختسا:
جیاتن
؛ تاعلاطا هلاقم
اه ساسارب عجرم طوبرم هب ره هلاقم لماش مان و
مان یگداوناخ هدنسیون
، هب هارمه لاس راشتنا هلاقم و یازجا یگنهامه نایب
هدش رد ره هلاقم
هقبط یدنب دش .
ماگ مجنپ
هیزجت:
و لیلحت و قیفلت هتفای یاه ک فی ی
؛ رد نیا قیقحت
، ساسارب تاعلاطم نیشیپ
یارب مامت تاعلاطا جارختسا
هدش یدک رد رظن هتفرگ دش و سپس اب رد رظن نتفرگ موهفم ره کی
زا نیا
،اهدک رد کی موهفم هباشم هتسد یدنب ش د . رب نیا ساسا
، میهافم قیقحت صخشم دندش
؛
یارب لاثم
، ییاناوت یریگدای
،عیرس
،دنمفده ةئارا
هار لح هناقلاخ رد لئاسم هدنهدرازآ
، ةدهاشم
ساسح - هک ب اهرا رد تاقیقحت نیشیپ
رد دروم نآ اه ثحب دش ه تسا - هب ناونع هن دک باختنا
دندش . نیا اهدک رد حطس هدیا یزادرپ رد دنیارف ینیرفآراک حرطم
یم دنوش و ءزج درکیور
تیقلاخ رد رظن هتفرگ یم دنوش هک هب هارمه یروآون ةلوقم دادعتسا تیقلاخ ار
لیکشت یم دنهد .
دادعت عبانم تفای
هدش N= 118
دادعت هلاقم اه یارب یسررب
هدیکچ N= 87
دادعت هلاقم اه یارب یسررب یاوتحم
لماک N= 68
هلاقم یاه هدشدر ( ناونع
) N= 31
هلاقم یاه هدشدر ( هدیکچ
) N= 19
هلاقم یاه هدشدر ( اوتحم
) N= 10
دادعت هلاقم اه یارب یبایزرا شور
شهوژپ N= 58
لک هلاقم یاه
ییاهن N= 55
هلاقم یاه هدشدر ( شور شهوژپ
) N= 3
ساسارب لیلحت یاه تروص هتفرگ و لیلحت اوتحم ی
،تلااقم 55
ةلاقم ییاهن باختنا دندش و
عومجمرد 5
هلوقم و 17 موهفم و 96 دک یارب هفلؤم یاه نییعت و رارقتسا دادعتسا نیرفآراک ی
رد نیا قیقحت فشک و بسچرب یراذگ دندش . هتفای اه رد نیا هلحرم ناشن داد رد تاعلاطم
هتشذگ نونکات نینچ علاطم ة ماظن یدنم ماجنا هتفرگن تسا و ره کی زا تاعلاطم
،نیشیپ طقف هب
بنج ه یا هژیو زا لوقم ة ییاسانش و
رارقتسا دادعتسا نیرفآراک ی هجوت هتشاد دنا و چیه کی زا
تاقیقحت بوچراچ
ی مجسنم و ماظن دنم هتشادن دنا . رد لودج 1
، یاهدک ییاهن جارختسا دش ة
طبترم اب ره هلوقم و موهفم ناشن هداد یم دوش .
لودج 1 . هلوقم یدنب هتفای اه
هلوقم هافم
ی م دک
دادعتسا تیقلاخ تیقلاخ
ییاناوت یریگدای عیرس و
،دنمفده ةئارا هار لح هناقلاخ رد لئاسم
هدنهدرازآ
، ةدهاشم ساسح .
یروآون ةیحور
،یروآون ییاناوت
،یروآون شوه
،یناجیه فاطعنا یریذپ .
دادعتسا بسک راکو
( هرهب یرو ) شناد
نابز
،یجراخ یضایر /
،رامآ راک اب تنرتنیا و هنایار
، شناد یلیصحت .
تیزم یتباقر بسک راکو زکرمت
،فده زکرمت
،نامز زکرمت لمع ( تیلاعف )
، موادت رد لح
هلئسم
، تراهم
،هرکاذم ییاناوت یگنهامه (
همانرب یزیر )
، ییاناوت
،یزاسدعاقتم ا
رد ا ک بسک راکو
، طابترا اب یرتشم .
تیقلاخ و یروآون رد
بسک راکو هدیا
یاه قلاخ و روآون
، تصرف یاه قلاخ و روآون
، هار لح یاه
قلاخ و روآون .
لرتنک بسک راکو لداعت نیب تیلاعف یاه هفرح یا و راک
،ی طا لا تاع زا تسایس اه و
هیور اه
، ظفح و شرتسگ هکبش یاه یطابترا و هکبش یزاس
( یگچراپکی )
، تکراشم رد تیلاعف یاه تخاس دنرب و شرتسگ
،دنرب ةعسوت بسک راکو رد رازاب .
شناد بسک راکو یروئت یاه یداصتقا
، ملع ةرادا بسک راکو
، تیریدم
،یلام لوصا
یملع و
،یسدنهم شناد
ةنیشیپ یگداوناخ (
میمصت یریگ
هنانیرفآراک / میمصت یریگ کسیر یریذپ ).
ناور یسانش بسک راکو
،للاقتسا شوخ ینیب
، لمحت
،تسکش یگریچ رب
،راک تظافح زا
،راک
،یراگزاس تماقتسا
و مزع
،خسار ةناتسآ
،لمحت لمحت ماهبا .
تیریدم بسک راکو تیریدم
،هنانیرفآراک مشچ
زادنا و دربهار بسک راکو ( هیزجت و لیلحت
تصرف یاه رازاب )
، قلخ و هیامرس یراذگ بسک راکو دیدج
( تیریدم یلاع هرطاخم ریذپ )
، تیفیک
،قلاخا تیفیک
،یملع تیفیک
ناسنا یتسود
، تیفیک
،گنهرف تیفیک یتیصخش و
،یناور نتشاد
لودج 1 . هلوقم یدنب هتفای اه
هلوقم هافم
ی م دک
ییاناوت جیسب
،عبانم ییاناوت
،یربهر تخانش هیامرس ناراذگ و
تیامح ناگدننک
، هدنیآ ارگ
، ییاناوت میمصت یریگ .
دادعتسا فشک و
هرهب یرادرب زا
تصرف اه تصرف یاه یطیحم هدیاف
،ارگ لمع ارگ
، تسج و یوج
،عبانم لیامت هب بسک
،دمآرد
ییاناوت طلست رب تصرف اه
، گنهرف هنانیرفآراک
، تصرف یاه هفرح یا
( خرن یراکیب )
، ینیرفآراک
،یروانف ینیرفآراک نیب یللملا .
یرایشوه ینامزاس کرد
نشور تیزم یتباقر
،کسیر تردق ذوفن رد یریگیپ
شلات یاه رتشیب
، ییاناوت
،یبایدنمراک ینیرفآراک
نورد ینامزاس .
دادعتسا دودحم ندرک مدع
تیعطق یاه
ینهذ دادعتسا
شهاک مدع
نانیمطا هبدامتعا
سفن ( رواب )
، تیلباق
،یبایتسد
،تباقر تیلوئسم یریذپ
،
هدعاق یزاس ( مظن یشخب )
، رکفت یموهفم
، رکفت
،یمتسیس رکفت
،یلیلحت کاردا نیب
،یدرف میت یزاس .
ییاناوت یتخانش تراهم
هیزجت و
،لیلحت نامز سکع لمعلا
، بصعت ( یبهذم / یداژن
و . )..
، هبلغ رب
،سرت ییاناوت یکاردا .
دادعتسا یلغش یگتسیاش دورو
هب راک تراهم ةعسوت
،یدرف شزرا
،راک تسرد ماجنا نداد
،اهراک لیامت هب
ماجنا نداد راک
، یرادانعم راک .
لیامت دورو هب رازاب تخانش
،رازاب یراگدنام رد رازاب .
لماوع یراذگریثأت لماوع
هنیمز یا تیلاعف یاه یمیت ( باختنا
،دارفا راک
،یمیت دربراک صصخت و
هکبش یزاس )
،
یعامتجا ( شزرا اه
،
،دیاقع تلع اه و فیاظو )
،
یگنهرف ( ارگدرف / عمج ارگ
، لیامت هب ةلصاف تردق
، بانتجا زا مدع
نانیمطا
، نز ارگ / درم ارگ )
،
یداصتقا ( دشر یداصتقا
، تیعقوم یتعنص
، تخاسریز یاه یتعنص ).
:مشش ماگ
ینامز اپاک صخاش ؛یجارختسا یاهدک لرتنک هبتر ود هک
ار نایوگخساپ ،هدنهد
هبتر یم یدنب هبتر ود نیا قفاوت نازیم شجنس دصق و دننک
یم هدافتسا ،دنراد ار هدنهد دوش
( بیبح ،یرفص و روپ 1388
هب .) رظن ةسیاقم زا ،یجارختسا میهافم لرتنک روظنم اب رگشهوژپ
هدش هدافتسا هربخ کی هب هجنس رادقم هچره و دراد ناسون کی ات رفص نیب اپاک صخاش .تسا
کیدزن کی هب ددع یم ناشن ،دشاب رت
هبتر نیب قفاوت دهد دراد دوجو ناگدنهد
( ،رقحم 1392 .)
مرن زا هدافتسا اب صخاش رادقم رازفا
یرادانعم حطس ردSPSS
000 / 0 ددع 825 / 0 دش هبساحم
لودج رد هک 3
یم هداد ناشن دوش
کچوک هب هجوت اب . زا یرادانعم ددع ندوبرت
05 / 0 ضرف
یم در یجارختسا یاهدک للاقتسا .تسا هتشاد یبسانم ییایاپ اهدک جارختسا ،نینچمه .دوش
ةمادا
لودج 2 . هلوقم اه و میهافم دادعتسا هنانیرفآراک
هلوقم اه میهافم
یخرب عبانم جارختسا اهدک
دادعتسا تیقلاخ
،تیقلاخ یروآون Zhimin & Lu (2017), Holm et al. (2013),
Okpara (2007), Adams (2005), Weitzel et al.
(2010; 2009), Arroyo-Vazquez et al. (2013), Thompson (2004), Yu & Jia (2009), Chen (2011a; 2010a; 2010b; 2016), Zhang (2010), Ghatak et al. (2007), Eesley & Lee (2017), Sanders & Weitzel (2013), Bolton &
Ockenfels (2000), )1385(ناراکمهویناجناخ
دادعتسا بسک راکو
( هرهب یرو ) تیزم یتباقر بسک راکو
،
تیقلاخ رد بسک راکو
،
لرتنک بسک راکو
،
تیریدم بسک راکو
،
شناد بسک راکو Shakhnov (2014), Weitzel et al. (2010; 2009),
Federici et al. (2007), Gallardo-Gallardo et al.
(2013), Chen (2011; 2010a; 2010b; 2016), Ghatak et al. (2007), Bolton & Ockenfels (2000), Ferreira et al. (2012)
دادعتسا فشک و
هرهب یرادرب زا
تصرف اه تصرف
یاه یطیحم
،
یرایشوه ینامزاس Zhimin & Lu (2017), Cohen & Winn (2007),
Botha (2006), Lovgren et al. (2011), shane (2000), Federici et al. (2007), Arroyo Vazquez et al. (2013), Johnson & Wu (2012), Chen (2011a; 2011b; 2010a; 2010b; 2010c; 2009;
2016), Bolton & Ockenfels (2000)
دادعتسا دودحم
ندرک مدع
تیعطق یاه ینهذ دادعتسا
شهاک مدع
،نانیمطا ییاناوت یتخانش Holm et al. (2011), Holm et al. (2013),
Baumol (1996), Federici et al. (2007), Sahay (2014), Ghatak et al. (2007), Bolton &
Ockenfels (2000)
دادعتسا یلغش یگتسیاش
دورو هب
،راک
لیامت دورو هب رازاب یرهطم
داژن و یناهام ( 1394 )
، یناجناخ و ناراکمه ( 1385 )
Zhimin & Lu (2017), Gallardo- Gallardo et al.
(2013), Panda & Sahoo (2015), Bolton &
Ockenfels (2000)
لودج 3 . ریداقم ةزادنا قفاوت
رادقم فارحنا
رادناتسا ددع
یرادانعم
یاپاک رادقم قفاوت
دادعت دراوم ربتعم 825
/ 0 061 96
/ 0 000
/ 0
رد اجنیا لیلحت
،اوتحم هلحرم یا زا دنیارف یتاعلاطا تسا
هک زا قیرط نآ یاوتحم تاطابترا اب
هدافتسا زا هب یریگراک هعومجم
یا زا نیناوق هقبط یدنب هدش و ماظن راد رییغت و لیدبت یم دبای و هب تروص
هداد یاه هصلاخ هدش و لباق هسیاقم یمرد دیآ . شور یپورتنآ نوناش شزادرپ هداد اه ار رد ثحبم
لیلحت اوتحم رایسب یوق ماجنا یم دهد . یپورتنآ نوناش رد یروئت
،تاعلاطا یصخاش
یارب هزادنا یریگ
مدع نانیمطا تسا هک زا قیرط کی عیزوت لامتحا نایب یم دوش . شور یاه یددعتم یارب نییعت نزو
صخاش اه دوجو
؛دراد یکی زا نیرتهب شور اه
، یپورتنآ نوناش تسا ( رذآ و ناراکمه
، 1387 .) رد
شور یپورتنآ نوناش
، ادتبا مایپ بسحرب هلوقم اه رد بلاق یناوارف ساسارب بسانت ره خساپ شرامش
یم دوش و اب راب یتاعلاطا ره
،هلوقم جرد ة تیمها ره کی هبساحم یم دوش . نازیم ینابیتشپ شهوژپ یاه
هتشذگ زا هتفای یاه نیا شهوژپ هب تروص یرامآ رد دج لو 4 هدهاشم یم دوش هک یارب بساحم ة راب
یتاعلاطا مدع
نانیمطا و بیرض تیمها هدافتسا هدش تسا . هطبار اه هب لکش ریز تسا :
m
j ij ij
i
E k P Ln P i , , , m k
Ln m
1
1 2 1
j
j j j
j
W d d E
d
1
یارب ةبساحم نزو ره کی زا
،میهافم عومجم نزو یاهدک نآ موهفم هبساحم هدش تسا و
ساسارب نزو یاه هب تسد هدمآ رد لودج 4 هبتر یدنب تروص هتفرگ
1تسا .
لودج 4 . هبتر یدنب و بیرض تیمها یاهدک ییاسانش و رارقتسا دادعتسا ینیرفآراک
میهافم دک
یناوارف PijLN
Pij مدع
مطا نانی
Ej بیرض
مها تی
Wij هبتر رد
میهافم هبتر رد
لک
تیقلاخ دنمفده
14 6391 / 2 - 5768 / 0 0151 / 0 2 13
قلاخ 25
2189 / 3 - 7036 / 0 0185 / 0 1 1
یروآون ةیحور
یروآون 14
6391 / 2 - 5768 / 0 0151 / 0 1 13
ییاناوت یروآون 10
3026 / 2 - 5033 / 0 0132 / 0 2 27
شناد نابز
یجراخ 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0092 / 0 2 53
شناد یلیصحت 8
0794 / 2 - 4545 / 0 0119 / 0 1 36
تیزم یتباقر
بسک راکو موادت
رد لح اسم ئ ل 8
0794 / 2 - 4545 / 0 0119 / 0 1 36
ییاناوت یگنهامه 8
0794 / 2 - 4545 / 0 0119 / 0 1 36
ییاناوت یزاسدعاقتم 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0092 / 0 2 53
کاردا بسک راکو 8
0794 / 2 - 4545 / 0 0119 / 0 1 36
طابترا اب یرتشم 8
0794 / 2 - 4545 / 0 0119 / 0 1 36
1 . هب لیلد مجح دایز تاعلاطا
،لودج ققحم ییاهدک ار هک هبتر یاه کی و ود رد میهافم هب تسد هدروآ
،دنا رد لودج نایب
هدرک تسا .
لودج 4 . هبتر یدنب و بیرض تیمها یاهدک ییاسانش و رارقتسا دادعتسا ینیرفآراک
میهافم دک
یناوارف PijLN
Pij مدع
مطا نانی
Ej بیرض
مها تی
Wij هبتر رد
میهافم هبتر رد
لک
تیقلاخ و
یروآون رد
بسک راکو تصرف
یاه قلاخ و روآون 18
8904 / 2 - 6318 / 0 0166 / 0 2 5
هار لح یاه قلاخ و روآون 23
1355 / 3 - 6853 / 0 0180 / 0 1 2
لرتنک بسک راکو شرتسگ
هکبش یاه یطابترا و
هکبش یزاس 11
3979 / 2 - 5241 / 0 0137 / 0 1 22
ةعسوت بسک راکو رد رازاب 6
7918 / 1 - 3916 / 0 0103 / 0 2 46
شناد بسک راکو ملع
ةرادا بسک راکو 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0093 / 0 2 53
شناد ةنیشیپ یگداوناخ 19
9444 / 2 - 6436 / 0 0169 / 0 1 3
ناور یسانش
بسک راکو لمحت
تسکش 16
7726 / 2 - 6060 / 0 0159 / 0 1 9
لمحت ماهبا 13
5649 / 2 - 5606 / 0 0147 / 0 2 16
تیریدم بسک راکو تیریدم
هنانیرفآراک 15
7081 / 2 - 5919 / 0 0155 / 0 1 12
تیفیک گنهرف 11
3979 / 2 - 5241 / 0 0137 / 0 2 22
تصرف یاه
یطیحم لیامت
هب بسک دمآرد 18
8904 / 2 - 6318 / 0 0166 / 0 1 5
ییاناوت طلست رب تصرف اه 14
6391 / 2 - 5768 / 0 0151 / 0 2 13
یرایشوه ینامزاس کرد
تیزم یتباقر کسیر 8
0794 / 2 - 4545 / 0 0119 / 0 1 36
ذوفن رد یریگیپ شلات یاه رتشیب 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0092 / 0 2 53
ینیرفآراک نورد ینامزاس 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0092 / 0 2 53
دادعتسا شهاک
مدع نانیمطا هبدامتعا
سفن 12
4849 / 2 - 5431 / 0 0142 / 0 1 17
تیلباق یبایتسد اب فادها 11
3979 / 2 - 5241 / 0 0137 / 0 2 22
تباقر 12
4849 / 2 - 5431 / 0 0142 / 0 1 17
ییاناوت یتخانش بصعت
8 0794 / 2 - 4545 / 0 0119 / 0 2 36
هبلغ رب سرت 9
1972 / 2 - 4802 / 0 0126 / 0 1 29
یگتسیاش دورو
هب راک تسرد
ماجنا نداد اهراک 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0092 / 0 1 53
لیامت هب ماجنا نداد راک 4
3863 / 1 - 3030 / 0 0079 / 0 2 67
تظافح راک 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0092 / 0 1 53
لیامت دورو هب
رازاب تخانش
رازاب 6
7918 / 1 - 3916 / 0 0103 / 0 1 46
یراگدنام رد رازاب 5
6094 / 1 - 3518 / 0 0092 / 0 2 53
لماوع هنیمز یا تیلاعف یاه یمیت ( باختنا
،دارفا راک
،یمیت دربراک صصخت و هکبش یزاس ) 18 8904 / 2 - 6318 / 0 0166 / 0 2 5
یداصتقا ( دشر یداصتقا
، تیعقوم
یتعنص
، تخاسریز یاه یتعنص 19 )
9444 / 2 - 6436 / 0 0169 / 0 1 3
ةمادا
