اهی نوین رد کشاورزی و منابع طبیعی اولین همایش ملی ایده ای

(1)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)

501

یسررب تظلغ رثا

هدننک میظنت فلتخم یاه رب دشر یاه

هشیش نورد تشک یبلاگ یا

هیاپ فراودوریپ ی ( pyrodwarf

)

یفوص رصان

1

مدقم ینیسح نیسح ،*

یروبص نیسح ،2

دمحم دیجم ،3

یلیعمسا

3

یسانشراک یوجشناد1

هدکشناد ،یهایگ تادیلوت هورگ ،دشرا سوواک دبنگ هاگشناد یزرواشک ی

هدکشناد ،یهایگ تادیلوت هورگ ،یملع تأیه وضع و رایداتسا2

سوواک دبنگ هاگشناد یزرواشک ی

هدکشناد ،یهایگ تادیلوت هورگ ،یملع تأیه وضع و رایشناد3

سوواک دبنگ هاگشناد یزرواشک ی

سم هدنسیون*

و

؛لو [email protected]

هدیکچ بلاگ ی لگنا مان اب ی س ی ( ) Pear ملع مسا و (Pyrus spp.) ی

تخرد ی هپلود هدر زا رادلگ تسا ا

ی

،اه هداوناخ زا ی خرسلگ ی نا

Rosaceae( )

ز زا و ی ر لام هداوناخ ی

هد Maloideae( )

م ی دشاب س زا سپ هک ی

ب رتمهم ی ن م ی هو ی هناد بوسحم راد یم

دوش هیاپ هکنیا هب هجوت اب و کاپ یاه

هدننک هاتوکاپ همین و هدننک هاتو هب هجوت اب و هدشن یفرعم یبلاگ یارب یرایسب ی

جیار هکنیا ور رب دنویپ ناریا رد نآ دایدزا شور نیرت هیاپ ی

یم یرذب یاه دشاب

هیاپ نیا دایدزا تفاب تشک زا هدافتسا اب اه

ترورض یم ادیپ .دنک هدننک میظنت رثا یسررب فده اب هعلاطم نیا رب دشر یاه

لاعف هناوج ندرک یروآرپ و یبناج یاه

یبلاگ هیاپ تشک طیحم رد فراودوریپ ی هدننک میظنت یواح MS

یاه ،IBA و BAP جیاتن .تفرگ تروصGA3

هرود کی زا سپ شهوژپ نیا زا لصاح هک داد ناشن ههام کی ی

یت نایم رد رام

هدش لامعا یاه شیب

دادعت نیرت رد هخاش

ینومروه رامیت 8

/ 1 رتیل رد مرگ یلیم نیگنایم اب BAP

دادعت 1 / 6 هنومنزیر ره رد هخاش و

شیب نیرت هشیر دادعت رد

ینومروه رامیت 1

رتیل رد مرگ یلیم نیگنایم ابGA3

دادعت 11 / 13 هنومنزیر ره رد هشیر یم

دشاب .

:یدیلک ناگژاو ،فراودوریپ ،یبلاگ

تشک طیحم ،یدایدزازیر

همدقم بلاگ ی لگنا مان اب ی س ی

( )Pear

ملع مسا و ی

(Pyrus spp.)

تخرد ی هپلود هدر زا رادلگ تسا ا

ی

،اه خرسلگ هداوناخ زا ی

نا

( Rosaceae

زا و)

ز ی ر لام هداوناخ ی

هد

( Maloideae )

س زا سپ هک ،

ی ب رتمهم ی ن م ی هو ی هناد راد دشاب یم س فلاخرب.

ی ب اپ ی ه یاه اپ هاتوک ینو هدننک هم

هاتوکاپ سب هدننک ی

را ی ارب ی یبلاگ راجت تروص هب ی

فرعم ی .تسا هدشن هیاپ

غاب ثادحا روظنم هب هدافتسا دروم یاه یبلاگ یاه

هیاپ هورگ ود هب ،هلدتعم هویم ناتخرد رگید دننامه هقبط یشیور و یرذب یاه

دنوش یم یدنب جیار رضاح لاح رد .

دایدزا شور نیرت

هیاپ یوررب فلتخم ماقرا دنویپ ناریا رد یبلاگ شور ریاس یریگراکب .تسا هدوب موسرم شیپ اهلاس زا هک تسا یبلاگ یرذب یاه

یاه

هشیر یوررب ناتخرد دیلوت فده اب یسنج ریغ دایدزا ی

خ ناشدو یم ) هشیر دوخ(

تلاکشم نیا عفر یارب یبسانم لح هار دناوت

.دشاب اپ ی ه یاه رذب ی بلاگ ی هنوگ هب اه ی فلتخم ی سنج زا

Pyrus

ظن ی ر هنوگ یاه

،

P. communis ،

P. calleryana P. ussuriensis ،

، P.

(2)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

502

betulifolia

دنراد قلعت .

ای ن اپ ی ه اه گمه ی ا ببس ی داج بلاگ ناتخرد ی

سب ات دنلباپ ی

را م دنلباپ ی دنوش

، یپ دنو بلاگ ماقرا ی ور ی اپ ی ه یاه

رذب ی لو ی ک هاتوکاپ ببس ی

دش ی د م تخرد ی دوش

( Abdollahi et al., 2012

اپ.)

ی ه یاه ور ی ش ی ی ا اپ ی ه یاه بلاگ هورگ مه ی

سنج ود هب

Pyrus و Cydonia

دنراد قلعت .

هیاپ سنج هب هک یبلاگ هورگ مه یاه

Pyrus

هدنرادربرد دنراد قلعت ی

هیاپ هورگ راهچ یشیور یاه

اکیرمآ هدحتم تلاایا هیاپ یرس(

یاه

)OH×F

هیاپ یبونج یاقیرفآ یشیور یاه رس(

ی اپ ی ه اه ی

،)BP

اپ ی ه اه ی ور ی ش ی ناملآ رس(

ی

اپ ی ه اه ی اپ و )BU

ی ه اه ی ور ی ش ی ا ی لات ی ا رس(

ی اپ ی ه اه ی دنتسه )FOX

(

Campbell, 2002

.) ،ناراکمه و هدوترج تسود نطو (

1390 ) رد

هناوج رارقتسا دصرد یشهوژپ اه

تشک طیحم رد طیحم(WPM

)یبوچ هایگ تشک رامیت زا هدافتسا اب

ینومروه فلتخم یاه رد

مقر

یبلاگزنطن ،هک نداد شرازگ و دنداد رارق یسررب دروم ار

تشک طیحم رد هناوج زا هک یتلاح رد وWPM

هنومن زیر ناونعب دکار یاه

،دش هدافتسا رامیت نیرتهب

2 یلیم رتیل رد مرگ هولاع هبBAP

ی 1 یلیم رتیل رد مرگ دودح نآ اب هک دوبIBA

46

% هناوج تشک یاه

هناوج رارقتسا دصرد تشک طیحم نیا رد .دندشرقتسم هدش دودح و نییاپ رایسب دهاش رد اه

3

% هناوج زا هک یتلاح رد .دوب یاه

ینعم روطب رارقتسا دصرد دش هدافتسا مروتم رامیت رد و دوب رتلااب لبق تلاح هب تبسن یراد

2 یلیم رتیل رد مرگ هولاع هبBAP

ی 1

م ی ل ی مرگ یلرب رت دودح هک دمآ تسدب رارقتسا دصرد نیرتشیبIBA

76

% دوب . شیازفا هک تسا هدش شرازگ 1

یلیم رتیل رد مرگ

BA

دنک رییغت دناوت یم یبلاگ مقر و هنوگ عون ساسا رب نآ رادقم اما تسا یفاک یبلاگ رد هراسخاش دیلوت یارب تشک طیحم هب

(Morreti et al.,1991 ) .

شور و داوم ت سوواک دبنگ فارطا تاغاب زا ،شیامزآ نیا رد زاین دروم یهایگ یاه هنومن روظن درووم یاه هنوگ زا اه هخاشرس ادتبا رد.دیدرگ هیه

ینوفعدوض لومع و ادوج هخاوش زا ییاهتنا و یبناج یاه هناوج ادتبا رد .دندش لقتنم هاگشیامزآ هب زیمت یاه یدنب هتسب رد و هیهت ه هناوج نداد رارق اب یحطس روظنم هب و دش ماجنا ییوشتسد عیام و بآ رد ا

درک لیرتسا لوقتنم راونیملا دووه رویز هوب اه هناوج ،ن

ی هویج دیرلک اب و هدش نییوت هرطق راهچ و دصرد0/04

20 تدم هب 6 یاروب و تشک لبق تیاهن رد و دندش ییادزدنگ لمع هقیقد

ندرک کاپ دض ی هدام یایاقب

.دندش هداد وشتسش ،لیرتسا رطقم بآ اب راب هس ،هدننک ینوفع طیوحم رد اه هنومن ییادزدنگ زا سپ

اب تشک 8 / 5

PH= نازیم هب راگآ و 7

دوویرپوتف اوب دوشر قاتا هب تشک زا سپ ،دندش لقتنم رتیل رد مرگ 16

و ییانوشور تعاوس 8

.دندش لقتنم یکیرات تعاس هب ندیسر و تشکاو راب نیدنچ زا سپ

تارثا رظن دروم دادعت دشر ی هدننک میظنت هس

توظلغ ردIBA

یاه 4 / 0 ، 8 / 0 و 2 / 1 ، یاه تظلغ ردBAP

6 / 0 ، 2 / 1 و 8 / 1 و ردGA3

یاه تظلغ 2

/ 0 ، 6 / 0 و 1 رد تشک طیحم یوسررب درومMS

(3)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

503

تروص هب تاشیامزآ نیا . تفرگ رارق .دش ارجا یفداصت لاماک ی هیاپ رب لیروتکاف حرط بلاق رد هناگادج

روکک هوب مزلا توسا

رد هوک

شیامزآ نیا زا

طیحم تشک دبMS

نو میظنت هدننک دشر هب ناونع دهاش شیامزآ هدافتسا دش

ثحب و جیاتن هونومن رارقتوسا هک داد ناشن شهوژپ نیا زا لصاح جیاتن هدش هتفرگ یاوه

و دبنگ فارطا تاغاب زا زا هدافتوسا اووب اووهنآ ییادزدونگ

ی هویج دیرلک 004

/ 0 دصرد تسا ریذپ ناکما توشک رارقتوسا یارب یساسا لکشم و

یدوووجو اووب .درادوون دووجو اوه دوصرد هووک

هنومنزیر هدش یاهوهق یاه تظلغ زا هدافتسا اب ییادزدنگ رثا رد

003 / 0 دصرد دایز رایسب .دوب

رد زیر یدایدزا هنوگ یاه

،یبوچ هوهق

یا ندش زیر هنومن اه و زورکن یمتسیرم یکی

تلاکشمزا هدمع

تشک یاه نورد هشیش یا تسا رد یوبلاگ زوین نازویم هووهق یا

ندش زیر هنومن اه شقن نییعت هدننک یا رد تیقفوم ای مدع تیقفوم زیر یدایدزا نآ دراد

.(Pierik, 1997)

تلع یلصا زورکن هناوج

یاه ییاهتنا رد طیحم نورد هشیش یا هب روط لماک صخشم تسین

، یلو هب رظن یم دسر نیا هضراع رد رویثکت نورد هوشیش یا

یرامش زا ناهایگ اب شهاک میسلک رد طیحم رد طابترا تسا

(Ye et al.,2000) .

رد نیا شهوژپ هب هعلاطم روثا نازیم میوظنت

هدوننک

یاه فلتخم دشر ،IBA

وBAP

تشک طیحم ردGA3

ربMS

یروآرپ هرامش سکع(

1 ) ییاز هشیر و هراموش سکع(

2 ) رد ی هویاپ

فراودریپ دروم

هعلاطم رارق تفرگ هک جیاتن نآ هب کیکفت رد همادا رکک هدش شهوژپ نیا رد .تسا نیرتشیب

میوظنت هب طوبرم یروآرپ

ی هدننک هب طوبرم ییاز هشیر نیرتشیب وBAP

شیامزآ نیا رد .دشاب یمIBA

رثکادح هخاش دادعت رد

یاراد طیحم 2

/ 1 مرگ یلیم

رتیل رد دادعت نیگنایم ابBAP

2 / 5 هنومنزیر ره رد هخاش و

یاراد طیحم رد هخاش لوط رثکادح 1

رتیل رد مرگ یلیم هوک دوبGA3

دراد میقتسم طابترا نآ لوط شهاک اب هخاش دادعت شیازفا هک دهد یم ناشن .

ت نیرتشیب هوب طوبرم هشیر دادع

توظلغ اوبIBA

2 / 1

رتیل رب مرگ یلیم م رد هشیر لوط نیرتشیب و

اب طیح 1 رتیل رد مرگ یلیم هوک دوهد یوم ناشن جیاتن نیا .دمآ تسدبGA3

شیازوفا

دراد میقتسم طابترا نآ لوط شهاک اب هشیر دادعت لودج(

1 ).

،ناراوکمه و ناس 2009

،ناراوکمه و یلبیوش ؛ 1997

و یریادوویرپ ؛

،ینواوگ 1988 ،ناراوکمه و لوب ؛ 2009

شرازگ دنا هدرک هک زا توظلغ ابBA

یاوه شیاومزآ رد نینیکوتیاوس ناوونع هوب تواوفتم -

زفا یاه شیا هونوگ رد هراوسخاش دیلوت یارب دیدرگ صخشم و دوش هدافتسا هراسخاش ی

syriaca. P

نینیکوتیاوس .توسا بسانم

BA

تسا هتفرگرارق هدافتسا دروم یبلاگ نارگوشهوژپ رتوشیب طوسوت .

یاه هتفای ،ناراووکمه و یتروووم

1991 زا یکاوح توسا نآ

هوک

یلیم کی شیازفا رد مرگ

روتیل زفا و رارقتسا یارب تشک طیوحم هوبBA

شیا عون ساسارب نآ رادقم اوما ،تسا یفاک یبلاگ هراسخاش

دوبای روییغت دوناوتیم یبلاگ مقر و هنوگ .

( ناراکمه و یلبیش 1997

) ، 72 هشیر دصرد تشک طیحم زا هدافتسا اب ار ییاز

یارادMS

3

(4)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

504

یلیم رد مرگ رتیل ردIBA syriaca. ^P هدرک شرازگ

.دنا ( یلنیترام ( 1985

هدومن شرازگ تسا

ندوزفا هک 003

/ 0 یلیم نیتنیاوک رتیل رد مرگ

یاراد تشک طیحم هب 1

/ 0 یلیم رتیل رد مرگ هشیر یاربIBA

هیاپ ییاز یاه

Prunus

تشاد تبثم ریثات .

هرامش سکع 1

تشک طیحم رد ییاز هخاش : MS

هرامش سکع 2

تشک طیحم رد ییاز هشیر : MS

لودج - 1 ظنت رثا : ی م اه هدننک ی حم رد دشر ی MSط رظن دروم تافص رب

عبانم 1 - نطو تسود هدوترج ،.ص ، یرواد داژن ،.غ ، ینارهت رف ،.ع ، هواک .ح ، 1390 . رثا یسررب زیر عون

،هنومن و تشک طیحم

هنومنزیر یروآرپ و رارقتسا رد ینومروه یاهرامیت هشیش نورد طیارش رد یبلاگزنطن مقر یاه

. هرگنک نیمتفه ی

مولع

،ناریا ینابغاب 14

ات 17 هام رویرهش

،1390 ناهفصا یتعنص هاگشناد .

2- Abdollahi, H. 2011. Pear: Botany, Cultivars and Rootstocks. Agricultural Education Publications, Ministry of Jihad-e- griculture, Tehran, Iran. 210pp. (in Persian).

3- Bell, R. L., Srinivasan, C. and Lomberk, D. 2009. Effect of nutrient media on axillary shoot proliferation and preconditioning for adventitious shoot regeneration of pears. In vitro Cellular and Developmental Biology- Plant, 45: 708-714.

4- Berardi, G., Infante, R. and Neri, D. 1992. Micropropagation of Pyrus calleryana Dcn. from seedlings. Scientia Horticulturae, 53: 157-165.

تشک طیحم دشر ی هدننک میظنت

هخاش دادعت هخاش لوط

هشیر دادعت لوط

هشیر

MS 0-mg/l

1C 1BC

/ 2 55C

/ 6 01B

/ 2

BAP 6

/ B 0

33 / 2 4AB

/ 2 0D

0D

2 / A 1

22 / BC 5

12 / D 2

D 0 0

8 / B 1

1 / CD 6

68 / D 1

D 0 0

IBA 4

/ 0 1C

57CD / 1 69D

/ 0 63CD

/ 0

8 / 0 1C

1E 66D

/ 0 17A

/ 4

2 / 1 1C

47DE / 1 11C

/ 5 4A

GA3 2

/ 0 1C

07BC / 2 11B

/ 9 07BC

/ 1

6 / C 0

BCD 1 9 / C 1

78 / BC 5

58 / 1

C 1 1 83BC

/ A 2

11 / BC 13

13 / 1

(5)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

505

5- Kadota, M. and Niimi, Y. 2003. Effects of cytokinion types and their concentrations on shoot proliferation and hyperhydricity in in vitro pear cultivars shoots. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 72: 201-265.

6- Martinelli, A. 1985. Factors affecting in vitro propagation of the peach almond hybrids ‘Hansen 536’. Acta Horticulturae, 173:

237-244.

7- Moretti, C., Scozzoli, A., Passini, D. and Pagannelli, F. 1991. In vitro propagation of pear cultivars. Acta Horticulturae, 300:

115-122.

8- Pierik, R. L. M. 1997. In vitro Culture of Higher Plants. Kluwer Academic Publishers, The Netherlands. 348pp.

9- Shibli, R. A., Ajlouni, M. M., Jaradat. A., Aljanabi, S. and Shatnawi, M. 1997. Micropropagation in wild pear (Pyrus syrica).

Scientia Horticulturae, 68: 237-242.

10- Sun, Q., Sun, H. and Bell, R. L. 2009. Effect of polyvinyl alcohol on in vitro rooting capacity of shoots in pear clones (Pyrus communis L.) of different ploidy. Plant Cell Tissue and Organ Culture, 99: 299-304.

11- Ye, G., Mcneil, D. L., Conner, A. J., and Hill, G. D. 2000. Multiple shoot formation in lentil (Lens culinaris) seeds. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science 30: 1-8.