،ناﺮﯾا هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ ﻟﺎﻔﺳ
ﻨﯿ ﮥ ﮥﻧﻮﮔ ﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ﻪ
ﺮﺘﮐد رﻮﺠﻬﻣ زوﺮﯿﻓ
ﯽﺳﺎﻨﺷنﺎﺘﺳﺎﺑ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
ص زا 143 ﺎﺗ 160
هﺪﯿﮑﭼ
: ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻒﺸﮐ
ﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﻨﯿﻟﺎﻔﺳ زا يد
ﮥ ﻪﻧﻮﮔ ﻞﻣﺎﺷ ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ عﻮﻧ ﻢـﻠﻗ ،هﺎﯿـﺳ ﻢﻠﻗ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳﺎﺑ يﺎﻬﺷوﺎﮐ رد ﮓﻧرﺎﮕﻧر و ﺰﺒﺳ
ر ،نﺎﺳاﺮﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ناﺮﯾا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺪﯿـﺷر ﻊـﺑ
ﭙﺗ ،ﻞﯿﺑدرا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ رد ﮥ
ﺲﯿﻨﺑ هداﺰﻣﺎﻣا ﺮﮑﺴﮔ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺮﻬﺷ ،ﺮﺘﺴﺒﺷ ﯽﮑﯾدﺰﻧ رد
) نﺎـﻨﻏد ﺖـﻔﻫ (
رد
ـﻌﻠﻗ ،نﺎﺘـﺴﻠﮔ نﺎﺘـﺳا رد ﻪـﺸﯿﻤﺗ ،اﺮﺳ ﻪﻌﻣﻮﺻ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﮥ
ـﭙﺗ ،تﻮـﻤﻟا ﮥ
ﻪـﭙﺗ و نﺎﺘـﺴﮐﺎﺗ رد ﻪـﮔﺮﻧ
هرﻮﺷ ﺶﯾﺎـﻣزآ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺰـﯿﻧ و ناﺮـﻬﺗ فاﺮـﻃا رد يرﺮﻬـﺷ ﻊـﺑاﻮﺗ زا ﻖﻠﻧﺎـﺧ يﺎﺘـﺳور رد ﻪـﻧﺎﺧﺰﭘ
ﮓﻨﺳ يرﺎﮕﻧ ) Petrography (
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺧﺮﺑ ﻮﻃ ﻪﺑ ،رﻮﺑﺰﻣ يﺎﻫ
ﺸﻨﻣ ﺮﺑ ﺪﻨﺘﺴﻣ ر ﺄ
ﻦـﯾا ﯽﻧاﺮﯾا ﻪـﻧﻮﮔ
ﺪﺣ و ﺖﻟﻻد ،لﺎﻔﺳ ﻦـﯾا ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﺰﮐاﺮﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار نﺎﻬﻔﺻا و ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺪﻬﺸﻣ ،رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ يﺎﻫﺮﻬﺷ ﻞﻗا
ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﺪﯾﺎﻤﻧ
.
ِلﺎﻔﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻧﻮﮔ
ﮥ ﻪﻧﻮﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ـﻤﯿﻧ زا ﺦﯾرﺎـﺗ و ﻢـﻗر ياراد يﺎﻫ
ﮥ مود
ﻢﻠﻗ ترﻮﺻ ود ﻪﺑ ،يﺮﺠﻫ ﻢﻬﻧ نﺮﻗ ﺎـﺗ ﮓـﻧرﺎﮕﻧر ترﻮـﺻ ﻪـﺑ و زﺎﻏآ ،ناﺮﯾا رد ﺰﺒﺳ ﻢﻠﻗ و هﺎﯿﺳ
ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻣادا رﻮﺸﮐ ﻦﯾا رد يﺮﺠﻫ ﻢﻫدزاود نﺮﻗ .
عﻮـﻧ ﻦﯾا ﺖﺧادﺮﭘ و ﺖﺧﺎﺳ ،نﺎﻣز نآ زا ﻪﭼﺮﮔا
ﻪﺑ ،ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﻢﻫ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﯾدﺮﮕﻧ خﻮﺴﻨﻣ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻟو ،دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ تﺪﺷ
ﺰـﯿﻧ نﻮﻨﮐا
ﯽﻣ ﻪﻣادا دﻮﺧ تﺎﯿﺣ ﻪﺑ وﺪﺤﻣ طﺎﻘﻧ رد و ﺪﻫد
ﺪـﻨﻧﺎﻣ يدﺮـﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ و د
» دﺎـﺑﺎﻨﮔ ﺪـﻨﻣ
« ﺪـﯿﻟﻮﺗ
ﯽﻣ دﻮﺷ .
ژاو ه يﺎﻫ يﺪﯿﻠﮐ : ﻧﻮﮔ ،لﺎﻔﺳ ﮥ
ﻢﻠﻗ ،بﺎﻌﻟ ﺮﯾز ﯽﺷﺎﻘﻧ ،يﻮﻔﺻ ،ناﺮﯾا ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ
ﮓﻧرﺎﮕﻧر ،ﺰﺒﺳ ﻢﻠﻗ ،هﺎﯿﺳ .
ﺪﻘﻣ ﻪﻣ : ﺮﻣز رد ﻪﮐ لﺎﻔﺳ ة
هداد ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳﺎﺑ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻣ
رود رد ،ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ،دﻮﺷ ة
درﻮﻣ ،ﯽﻣﻼﺳا
ﻮﺗ ﻪﺟ هﮋﯾو راﺮﻗ يا ﯽﻣ
ﻤﮐ ظﺎﺤﻟ زا و دﺮﯿﮔ هﺪﻤﻋ ﺪﺷر ،ﯽﻔﯿﮐ و ﯽ
يا ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ .
ﻤﯿﻧ زا ﮥ ﻪﺑ ،يﺮﺠﻫ ﻢﻬﻧ نﺮﻗ مود ﻧﻮﮔ ﺎﺑ ﺞﯾرﺪﺗ
ﮥ ﻪﮐ ﻢﯿﻬﺟاﻮﻣ لﺎﻔﺳ زا ﯽﺼﺧﺎﺷ ﯽﻣ
ﻪـﭼﺎﺑﻮﮐ ار نآ ناﻮﺗ ؛ﺪـﯿﻣﺎﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ اﺮﯾز يﺎﻫ
ﺒﺼﻗ رد نآ ﮥ
نﺎﺘﺴﻏاد رد ﻊﻗاو ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ زا
ﻘﻄﻨﻣ ﮥ زﺎﻘﻔﻗ ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ درﻮﻣ ، ﺪـﻧا
)
Watson, 1988: 177
.(
ّﺘﺒﻟا ـﻣادا رد ﻪـﮐ ﯽﻠﯾﻻد ﻪﺑ ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا ﻪ ﮥ
ارا ،ﻪـﻟﺎﻘﻣ ﻦـﯾا ـﺋ
ﯽـﻧاﺮﯾا ،ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ ﻪ
ﯽﻣ هداد سﺎﺳا ﺮﺑ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا تﺎﺒﺛا دﺪﺻ رد ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا و ﺪﺷﺎﺑ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳﺎﺑ هﻮﯿﺷ و ﺪﻫاﻮﺷ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
و يﺮـﻨﻫ
ﺪﻣ ﺖﺳا ﯽﺨﯾرﺎﺗ كرا .
لﺎﻔﺳ ِ ﻧﻮﮔ ﮥ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ :
ـﺑ و ﻪـﺳﺎﮐ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﯿﻘﺑ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯾ ﺰﺟ ﻪﺑ ﻪﮐ لﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا ﻪ
ﺐـﻟ بﺎﻘـﺸﺑ هﮋـﯾو ًﺎﺗﺪـﻤﻋ و ﺖـﺨﺗ
ﻪـﯾﺎﭘ راد
ﯽﻣ ﻧﺪﺑ ياراد ،ﺪﺷﺎﺑ ﮥ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻬﮕﻧر ﻪـﺑ ﯽﺷﻮﻘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا مﺮﻧ و ﺰﯾر رﺎﯿﺴﺑ ﺪﯿﻔﺳ ﺐﯿﮐﺮﺗ و ﻞﺨﻠﺨﺘﻣ
ﻬﻗ و ﯽﯾاﺮﺧا ،ﯽﺑآ ،ﺰﺒﺳ ،هﺎﯿﺳ هﻮ
هﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺘﺳارآ فﺎﻔﺷ بﺎﻌﻟ ﺮﯾز رد يا )
Lane, 1957: 78
( ـّﻠﮐ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ و ﯽ
ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ ﯽﻣ
دﻮﺷ :
1 ـ ﻣ عﻮﻧ ﺘ
ﺪﻘ م:
ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ هﺎﯿﺳ شﻮﻘﻧ ياراد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﻨﯿﻣز ﺮﺑ ﮓﻧر
ﮥ هزوﺮﯿﻓ ﺰﺒﺳ ﺎﯾ و يا ﻪﮐ
ّﻔـﺷ بﺎﻌﻟﺮﯾز رد فﺎ
ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
، هوﺮﮔ ﺮﯾز ود ﻪﺑ رﻮﺑﺰﻣ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
» هﺎﯿﺳ ﻢﻠﻗ
« ) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 3 ـ 1 ( و
» ﺰﺒﺳ ﻢﻠﻗ
» ) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 5 ـ 4 ( ﻢﯿـﺴﻘﺗ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ .
ﯾﺰﻣ ،رﺎﺛآ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﺰﺗ يﺎﻫراﻮﻧ ﻪﺑ ﻦ
ﺋ ﯽﻫﺎﯿﮔ شﻮﻘﻧ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ و ﯽﻨﯿ ﻞـﮔ و ﻪﻗﺎـﺳ ،گﺮـﺑ هﮋﯾﻮـﺑ ،
ـ ـﺑ ﻪ
صﻮﺼﺧ ﻞﮔ
يﺎﻫ ﯽﺳﺎﺒﻋ هﺎﺷ و ﺮﭘﺮﭘ فﺮﻇ ﻂﺳو رد
ـ حﺮﻃ ﺰﯿﻧ و يﺎﻫ
ﯽﺳﺪﻨﻫ و ﯽﻄﺧ ﯽﻣ
زا ﯽـﺧﺮﺑ ﻪـﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﺎﻬﻧآ ﺰﯿﻧ ﺎﺑ ﮏﯾ ﺒﯿﺘﮐ ﮥ ،ﯽﺳرﺎﻓ هﺪﯾدﺮﮔ هاﺮﻤﻫ ﺪﻧا
.
2 ـ
ّﺧﺄﺘﻣ عﻮﻧ ﺮ:
هﻮﻬﻗ ،ﯽﯾاﺮﺧا يﺎﻬﮕﻧر ﻪﺑ ناﻮﻟا ﯽﺷﻮﻘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻬﻟﺎﻔﺳ هزوﺮـﯿﻓ ،هﺎﯿﺳ ،يا
درز ،يدرﻮـﺟﻻ ،يا
ﻨﯿﻣز ﺮﺑ ﺰﺒﺳ و ﮥ
ﺮﯾز رد و ﺪﯿﻔﺳ ﻟ
ّﻔﺷ بﺎﻌ هﺪﺷ ﻪﺘﺳارآ فﺎ و ﺪﻧا
ﯽﻣ ار ﺎﻬﻧآ ناﻮﺗ
» ﮓﻧرﺎﮕﻧر
« ﺪﯿﻣﺎﻧ . ﻪﺘﺳد ﻦـﯾا زا يا
ﯾﺰﻣ ﺎﻬﻟﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻃ و ﯽﻫﺎﯿﮔ شﻮﻘﻧ ﻪﺑ ﻦ
حﺮ يﺎﻫ ﯽﺳﺪﻨﻫ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 8 ـ 6 حﻮﻟ و يﺎﻫ 3 ـ 1 .(
ﺞﯾار شﻮﻘﻧ زا
ﻦﯾا ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﻪﻧﻮﮔ ﺞﻧﺮﺗ يﺎﻬﺸﺨﺑ ﻪﺑ ،ﻪﻧﺪﺑ ﻢﯿﺴﻘﺗ ،ﺎﻫ
ﻧﻮﮔ ﮥ يزﻮـﻟ ﻪـﻧﺎﺧ و ﻞﮑـﺷ يﺎـﻫ
حﺮـﻃ و ﯽﻌﻠـﺿ ﺶـﺷ يﺎـﻫ
ﻧﻻ ﻪ هﺮﯿﺗ و هﺎﯿﺳ ،يدرﻮﺟﻻ كزﺎﻧ ﺎﯾ و ﻢﯿﺨﺿ طﻮﻄﺧ ﺎﺑ ،يرﻮﺒﻧز ﮓﻧر
ﯽﻣ يزﻮـﻟ ﺎـﺑ ار ﺎـﻬﻧآ نورد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺎـﻫ
و
وذ ز ﻪﻘﻧ يﺎﻫ ﻮﺗ ﺎﯾ و ﺮﭘﻮﺗ ﻪﮑﻟ ﺰﯿﻧ و ،ﯽﻟﺎﺧ
ﺎﻫ ﻪﻄﻘﻧ و يﺎﻫ هزوﺮـﯿﻓ ﻪـﺑ ﻞـﯾﺎﻣ ﺰﺒﺳ ،ﯽﯾاﺮﺧا ،ﮓﻧر درز ﺎﯾ و مﺮﮐ و يا
هدﺮﮐ ﺶﻘﻧ يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺪﻧا
. ﻧﺪﺑ ﮥ ﻪﮑﻟ و طﺎﻘﻧ ﺎﺑ فوﺮﻇ زا يرﺎﯿﺴﺑ ـﺑ ،ﯽﯾﺎـﻫ
ﻪ ِﺮـﮐ ،ﯽـﯾاﺮﺧا يﺎـﻬﮕﻧر ﻪـﺑ هﮋـﯾو و م
ﺰﺗ يدرﻮﺟﻻ ﺋ
ﻦﯿ ) حﻮﻟ يﺎﻫ 3 ـ 1 ( ،ﺎﻬﻧآ فاﺮﻃا ،دراﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ رد و ﺖﺳا هﺪﺷ يﺮﯿﮔرود
. ـﻧﺪﺑ ﮥ فوﺮـﻇ زا ﯽـﺧﺮﺑ
ﻪﺷﻮﺧ ،نﺎﭽﯿﭘ شﻮﻘﻧ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻬﻠﮔ و ﺎﻬﮔﺮﺑ ،ﺎﻫ
،ﺑ ﻪ ﺳﺎﺒﻋ هﺎﺷ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ﺮﭘﺮﭘ يﺎﻬﻠﮔ هﮋﯾو ؛هﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯾﺰﺗ ،ﯽ
ﻧﺪﺑ ﻪﮑﻧآ ﻦﻤﺿ ﮥ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﺧﺮﺑ ﯽﺟرﺎﺧ يﺎﻫ
حﺮﻃ ﻪﺑ ﻪﺘﺳارآ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ
ﺲﻠﻓ ﻦﯿﮕﻧر ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮔ
) ﺮﯾﻮﺼﺗ 9 .(
د ﯽﻫوﺮﮔ لﺎﻔﺳ زا ﺮﮕﯾ
يﺎﻫ و نﺎﮔﺪﻧﺮﭘ ،نارﻮﻧﺎﺟ زا ﯽﻀﻌﺑ شﻮﻘﻧ ﺎﺑ ،ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ ﺺﺧﺎﺷ هﮋﯾو ﻪﺑ
هﺮﻬﭼ ﺎﺑ
ﻢﯿﻧ و ﻨﺗ ﮥ نﺎﺴﻧا ﯽﻧﺎﻗﻮﻓ يﺎﻫ
شﻮﺧ و ﺢﯿﻠﻣ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ،ترﻮﺻ ﻮﯿﺷ ﻪﺑ
ة ﯽـﺳﺎﺒﻋﺎﺿر ﺐـﺘﮑﻣ و ﯽﻧﺎﻬﻔـﺻا ﺘـﺴﻫ
،ﺪﻨ
ﺰﺗ ﺋ هﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿ ﺪﻧا
) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 11 ـ 9 .(
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺪﻨﺑﺮﺳ ياراد ناﻮﻧﺎﺑ و ناﺮﺘﺧد
، و ناﺮﺴﭘ و ناﻮـﻟا رﺎﺘﺳد ياراد ،نادﺮﻣ
ﺮﺳ ﺮﺑ هار هار و ﯽﻣ
زا ﯽﺧﺮﺑ رد و ﺪﻨﺷﺎﺑ
» فﺮﻇ ﻦﯾا ﺎﻫ
ناور شﻮـﻘﻧ ﺎﺑ مأﻮﺗ ،نﺎﻣاﺮﺧ نﺎﻧز و ارآدﻮﺧ نﺎﻧاﻮﺟ ﺮﮑﯿﭘ
ﻢﺸﭼ ﻪﺑ نﺎﺸﻧﻮﻣاﺮﯿﭘ رد دازآ و ﯽﻣ
ﺪﻧرﻮﺧ « ) نﻮﺴﻨﯿﮑﻠﯾو ،
1379 : 147 .(
ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻣز :
ِلﺎﻔﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻧﻮﮔ
ﮥ
ﺪﻘﺘﻣ عﻮﻧ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ،م
ﯽﻤﯾﺪﻗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺗ يﺎﻫ
ﺦﯾرﺎﺗ ﻤﯿﻧ زا ،راد ﮥ
نﺮﻗ مود
زﺎﻏآ يﺮﺠﻫ ﻢﻬﻧ ﯽﻣ
،يﺮﺠﻫ ﻢﻫد نﺮﻗ ﺎﺗ و دﻮﺷ هﮋﯾو ﻪﺑ
ر
وا ﻊﺑ ﻪـﻣادا نﺮـﻗ نآ ل ﯽـﻣ
ﺪـﺑﺎﯾ )
Pope, 1930: 95;
Loukonin & Ivanon, 2003: 171
.(
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﺦﯾرﺎﺗ بﺎﻘﺸﺑ ،راد ﯽﯾﺎﻫ
لﺎـﺳ ﻪﺑ خرﻮﻣ و هﺎﯿﺳ ﻢﻠﻗ عﻮﻧ زا يﺎـﻫ
873 ) ﺮﯾﻮﺼﺗ 1 ( ، 878 ، 885 ) ﺮﯾﻮﺼﺗ 2 ( و 900 يﺮﺠﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ .
ﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﻣا ﮥ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ ،ﮓﻧرﺎﮕﻧر ﺎﯾ ﺮﺧﺄﺘﻣ عﻮﻧ نوﺮﻗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
10 و 11 ـﻫ . ق . ًﺎـﺒﯾﺮﻘﺗ و ﺖـﺳا ﺎـﺑ نرﺎـﻘﻣ
وا سﺎﺒﻋ هﺎﺷ ﺖﺷﺬﮔرد
ﻤﮐ ظﺎﺤﻟ زا ،ل لﺰﻨﺗ ﯽﻔﯿﮐ و ﯽ
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . نﺮـﻗ ﻞﯾاوا ﺎﺗ نآ ﺪﯿﻟﻮﺗ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد 12
ــﻫ . ق .
يﻮﻔﺻ ﺮﺼﻋ ﺮﺧاوا ﯽﻨﻌﯾ ﻪﻣادا
ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﺦﯾرﺎﺗ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ ﺮﺛا ﻪﺳ ،ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﺪﯾﺆﻣ ﺮـﯾز حﺮـﺷ ﻪـﺑ ﻪـﻧﻮﮔ ﻦﯾا زا ،راد
ﺖﺳا ) ﯽﻣاﺮﻬﺑ ، 1327 : 116 (:
1 ـ لﺎﺳ ﻪﺑ خرﻮﻣ بﺎﻘﺸﺑ 1084
ـﻫ ق . ﻋﻮﻤﺠﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ، ﮥ
ﻮـﭙﯿﻠﯿﻓ )
Filippo
( كرﻮـﯾﻮﯿﻧ رد ﺖـﻔﻫ ﺎـﺑ ﻪـﮐ
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﺶﻘﻧ بﺎﺘﻓآ و ﺮﯾﻮﺼﺗ .
2 ـ ﺎﺳ ﻪﺑ خرﻮﻣ بﺎﻘﺸﺑ ل
1088 ـﻫ . ق . ﻋﻮﻤﺠﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ، ﮥ
نﺎـﺘﺧرد و نﺎﻏﺮﻣ ،وﺮﺳ ﺖﺧرد ﺶﻘﻧ ﺎﺑ ،ﻦﻣﺪﮐ
راﺪﻠﮔ .
3 ـ لﺎﺳ ﻪﺑ خرﻮﻣ بﺎﻘﺸﺑ 1109
ـﻫ . ق . زﻮﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ، ة
ﺎﯿﻧﺎﺘﯾﺮﺑ
ﯾﺰﻣ ، ﻪـﺒﯿﺘﮐ و ﺮـﭘﺮﭘ يﺎﻬﻠﮔ ﻪﺑ ﻦ ﻂـﺧ ﻪـﺑ يا
ﻖﯿﻠﻌﺘﺴﻧ . ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ لﺎﻔﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
، رﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﻤﻋ دراد ﻖـﻠﻌﺗ يﻮﻔـﺻ ﺮـﺼﻋ ﻪﺑ ؛
ﯽـﻠﯿﻤﮑﺗ ﺢﯿـﺿﻮﺗ
، ﻪـﭼﺮﮔا ﻪـﮑﻧآ
لﺎﺳ رد ﯽﻤﺳر رﻮﻃ ﻪﺑ يﻮﻔﺻ ﺖﻣﻮﮑﺣ 907
ـﻫ . ق . زﺎﺑ ﻞﺒﻗ ﺎﻬﺗﺪﻣ ﻪﺑ نآ تﺎﻣﺪﻘﻣ ﺎﻣا ،ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﻣ
ددﺮـﮔ .
رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا
ﻮﺤﺗ هﻮﯿﺷ ل يﺎﻫ هﻮﯿﺷ دﺎﺠﯾا و يﺮﮕﻟﺎﻔﺳ يﺎﻫ
،ﺪﯾﺪﺟ ﻮـﺤﺗ و ﺮـﯿﯿﻐﺗ تﻻ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﺳﺎﯿﺳ )
ﺑوﺮﮔ ﻪ ، 1384 ، 12 ( ؛ ﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ،سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﮥ
ﻧﻮﮔ ﮥ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ هﮋﯾو ﻪﺑ
ار ﮓـﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
ﺪﯾﺎﺑ
» يﻮﻔﺻ لﺎﻔﺳ
« ﺖﺴﻧاد . ﺰﺗ يﺎﻬﺣﺮﻃ و شﻮﻘﻧ ﺮﺑ هوﻼﻋ اﺮﯾز ﺋ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ نآ ﯽﻨﯿ نﺎﻬﻔـﺻا ﺐـﺘﮑﻣ زا ﻪـﺘﻓﺮﮔﺮﺑ
ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﺰﯿﻧ نآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ،ﺖﺳا ﻞﮑﺷ ﺎﺑ
زﺎﻏآ ،ﺖﻣﻮﮑﺣ نآ يﺮﯿﮔ ﯽﻣ
ﺸﺗ ﺎﺑ و دﻮﺷ نآ ﺎـﺑ مﺎﮕﻤﻫ و رﻮﺑﺰﻣ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﻞﯿﮑ
و ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ جوا نﺎﻣز ﺎﺗ سﺎﺒﻋ هﺎﺷ ﺮﺼﻋ ﻪﮐ ﺖﻟود نآ راﺪﺘﻗا
وا ل ار دﻮـﺧ ﯽﻠﻣﺎـﮑﺗ ﺮﯿـﺳ ،ﺖـﺳا ﯽـﻣ
و ﺪـﯾﺎﻤﯿﭘ
جرﺎﺧ رود زا ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ﯽﻣ
دﻮﺷ . لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد
، ﻒﻗﻮﺘﻣ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺖﺧادﺮﭘ و ﺖﺧﺎﺳ
ﻧ ﯽﻤ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻃﺎﻘﻧ رد ﺰﯿﻧ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،دﻮﺷ
» دﺎﺑﺎﻨﮔﺪﻨﻣ
« ـّﻠﺤﻣ فﺮﺼﻣ ﻦﻤﺿ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽـﺧﺮﺑ ﻪـﺑ ﯽ
ردﺎﺻ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد طﺎﻘﻧ ﯽﻣ
ددﺮﮔ ) ﺮﯾﻮﺼﺗ 12 .(
ﻧﻮﮔ لﺎﻔﺳ هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ ﮥ
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ :
ﺸﻨﻣ ﺄ ﺖﺳا ناﺮﯾا ﺮﯾز ﻞﯾﻻد ﻪﺑ ،ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ و :
1 ـ شوﺎﮐ نﺎﺘﺳﺎﺑ يﺎﻫ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
: ﺎﮐ رد شو يﺎﻫ ﻢﻠﻋ
، ﻪﻃﻮﺤﻣ يﺎﻫ رد يﺪﯿـﺷر ﻊـﺑر ﺪـﻨﻧﺎﻣ يدﺪـﻌﺘﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ
ﺰﯾﺮﺒﺗ ) ﺮﯾﻮﺼﺗ 6 ( ) ،ﺰﯿﮕﻧا حور 26
(،
ﭙﺗ ﮥ ﯾآ لﺰﻨﻣ ،ﺮﺘﺴﺒﺷ ﯽﮑﯾدﺰﻧ رد ﺲﯿﻨﺑ هداﺰﻣﺎﻣا ﺖ
،ﻞـﯿﺑدرا رد جوﺮﻣ ﷲا ﻪـﭙﺗ
نﺎﺘﺴﮐﺎﺗ رد ﻪﮔﺮﻧ )
حﻮﻟ 2 ( ﻌﻠﻗ ، ﮥ تﻮﻤﻟا ) حﻮﻟ 3 ( ﺮﮑﺴﮔ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺮﻬﺷ و )
نﺎﻨﻏد ﺖﻔﻫ (
اﺮـﺳ ﻪﻌﻣﻮﺻ ﯽﮑﯾدﺰﻧ رد
) ﻬﺟ ،ﯽﻧﺎ 1385 ، 78 ، 80 ، 82 ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ، ﻨﯿﻟﺎﻔﺳ زا ﯽﻧاواﺮﻓ يﺎﻫ ﮥ
ﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﻪـﭼﺎﺑﻮﮐ .
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ زا
يﺎﻬﯿـﺳرﺮﺑ
ًاﺮﯿﺧا ﻪﮐ ﺐﻧﺎﺠﻨﯾا ﯽﻧاﺪﯿﻣ رد
زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﭙﺗ
يﺎﻫ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ،ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ فاﺮﻃا رد ﻦﯿﻣارو و ير ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ يﺎـﻫ
ﺪﻌﺘﻣ ﻦﯾا زا يد
ﺪﻘﺘﻣ عﻮﻧ ود ﺮﻫ زا ﻢﻋا ،لﺎﻔﺳ ﻪﻧﻮﮔ زا ﺮﺧﺄﺘﻣ و م
ﭙﺗ ﻪ هرﻮﺷ رد ﻖﻠﻧﺎـﺧ يﺎﺘـﺳور رد ﻊـﻗاو ﻪـﻧﺎﺧﺰﭘ
ﺪﺷ ﻒﺸﮐ ،ير ﺮﻬﺷ .
بﺮﺿ قاﺪﺼﻣ ﻪﺑ رﺎﺛآ ﻦﯾا ﯽﻘﻄﻨﻣ ﻞﺜﻤﻟا
» بﺎﺘﻓآ ﻞﯿﻟد ،ﺪﻣآ بﺎﺘﻓآ
« دﺎﻔﺘـﺳا ﺮـﺑ ة
زا هدﺮﺘـﺴﮔ
ﺖﻟﻻد ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ ﯽﻧاﺮﯾا و رﻮﺸﮐ ﻞﺧاد رد ﺎﻬﻧآ ﯽﻣ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ .
2 ـ ﮓﻨﺳ ﺶﯾﺎﻣزآ يرﺎﮕﻧ
)
Petrography
:(
ﮓﻨﺳ ﺰﯿﻟﺎﻧآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻧ يرﺎـﮕﻧ
ﻪـﻧﻮﻤ ﯽﯾﺎـﻫ يﺎﻬﻟﺎﻔـﺳ زا
ﻧﻮﮔ ﮥ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ﺖﺳد و ﺪﻧﺎﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﯽﻧاﺮﯾا ﺄﺸﻨﻣ ،
رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ يﺎﻫﺮﻬﺷ ﻢﮐ ﺪﻬﺸﻣ ،
) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 2 و 3 (
نﺎﻬﻔﺻا و دﻮـﻤﻧ ﺺﺨـﺸﻣ ﺎـﻬﻧآ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﻢـﻬﻣ ﺰـﮐاﺮﻣ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ار
) . ﮏـﺒﻤﻠﮔ ، 1385 : 154 .(
ﺶﯾﺎـﻣزآ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ
ﮓﻨﺳ
ِيرﺎﮕﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﯾﺎﻫ شوﺎﮐ رد ﻪﮐ لﺎﻔﺳ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا زا يﺎﻫ
نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
، ﻌﻠﻗ ﮥ و تﻮﻤﻟا ﻪﭙﺗ
ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﻪﮔﺮﻧ
ﺸﻨﻣ ياراد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،ﺪﻣآ ﺄ
يﺪﺣاو ﯽﻣ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ نﺎﻤﻫ
ﺖﺳا نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ .
3 ـ ﻪﺒﯿﺘﮐ دﻮﺟو ﺧﺮﺑ يور ﺮﺑ ﻖﯿﻠﻌﺘﺴﻧ ﻂﺧ ﻪﺑ هﮋﯾو ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ يﺎﻫ
ﺎﻬﻧآ زا ﯽ :
ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺎﻫ ﺮـﺑ ،ﯽﺳرﺎﻓ رﺎﻌﺷا و
ﻧﻮﮔ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ زا ﯽﺧﺮﺑ يور ﮥ
،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ هﮋﯾو ﻪﺑ
ﻖﯿﻠﻌﺘﺴﻧ ﻢﻠﻗ ﻪﺑ )
ﺮﯾﻮﺼﺗ 10 ( نﺎـﯿﻧاﺮﯾا تﺎﻋاﺪـﺑا زا ﻪـﮐ
و ﺖﺳا ﮥﻠﯿﺳو ﻪﺑ
وا سﺎﺒﻋ هﺎﺷ نﺎﻣز رد دﺎﻤﻋﺮﯿﻣ ﺟرد ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺑ ل
ﮥ دﻮﺧ ﻞﻣﺎﮑﺗ ﯽﻣ
ﻪﻐﺒﺻ ﺮﺑ ﻦﻘﺘﻣ ﯽﻠﯿﻟد ،ﺪﺳر
ﺸﻨﻣ و ﺄ ﺰﯿﻧ و ﯽﻧاﺮﯾا ﺖﺳا يﻮﻔﺻ ﺮﺼﻋ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻖﻠﻌﺗ
. ﻂﺧ ﻪﮑﻧآ ﺢﯿﺿﻮﺗ
» ﻖﯿﻠﻌﺘﺴﻧ
« زا ﺲﭘ ،
» ﻖﯿﻠﻌﺗ
« ﻢﻠﻗ ﻦﯿﻣود ،
ﻂﺧ ود ﻖﯿﻔﻠﺗ زا ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﯿﻧاﺮﯾا صﺎﺧ
» ﺦﺴﻧ
« و
» ﻖﯿﻠﻌﺗ
« ﻤﯿﻧ زا ﮥ دﺮـﮐ ﯽﯾﺎـﻤﻧدﻮﺧ يﺮﺠﻫ ﻢﺘﺸﻫ نﺮﻗ مود .
زا
ﻘﯿﻠﺳ و قوذ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ ﮥ
ﯽﺑ و ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ،ﯽﻧاﺮﯾا ﺰﻐﻧ ﯽﻤﻧ ار ﻖﯿﻠﻌﺗ ﻂﺧ ﺺﻗﺎﻧ ﺮﯾاود و ﯽﻤﻈﻧ
ﯾﺪﻨﺴﭘ ﻂـﺧ ﺎﺑ ار نآ ،ﺪ
مﺎـﻧ ﻪـﺑ ﯽﺜﻟﺎـﺛ ﻂـﺧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺖﺨﯿﻣآرد ،دﻮﺑ ﺮﺗﺎﺒﯾز و لﺪﺘﻌﻣ و ﻢﻈﻨﻣ ﯽﻄﺧ ﻪﮐ ﺦﺴﻧ
» ﻖﯿﻠﻌﺘﺨـﺴﻧ
« نﺎـﻤﻫ ﺎـﯾ
» ﻖﯿﻠﻌﺘﺴﻧ
« ﺪﻨﮐ ﻪﻧ ﻪﮐ دروآ دﻮﺟو ﻪﺑ ار دراد ار ﻖﯿﻠﻌﺗ ﺺﻗاﻮﻧ ﻪﻧ و ﺦﺴﻧ ﯽﺴﯾﻮﻧ
. ﻪﺑ ﺖﺳا ﯽﻄﺧ ،ﻖﯿﻠﻌﺘﺴﻧ
» زا رود
ﺴﭽﻟد و ﻒﯾﺮﻇ ﺮﯾاود و ﺖﻧﺎﺘﻣ و ﻢﻈﻧ ﺎﺑ ،ﻂﯾﺮﻔﺗ و طاﺮﻓا ﺐ
« ) ﯽﻠﺋﺎﻀﻓ ، 1350 : 444 .(
4 ـ ﺖﺧادﺮﭘ و ﺖﺧﺎﺳ هﻮﯿﺷ :
ﻮﯿﺷ ة ﺰﺗ ،ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺋ
ﻪﯾﺎﻤﺸﻘﻧ و ﻦﯿ يﺎـﻫ
ﻦـﯾا ًﻼﻣﺎـﮐ ،ﺎﻬﻟﺎﻔـﺳ ﻪـﻧﻮﮔ ﺖـﺳا ﯽـﻧاﺮﯾا
؛
ﺪﻘﺘﻣ عﻮﻧ رد ﻪﮑﻧآ ﺢﯿﺿﻮﺗ هزوﺮﯿﻓ بﺎﻌﻟ ﺮﯾز رد هﺎﯿﺳ ﮓﻧر ﻪﺑ ﯽﺷﻮﻘﻧ ياراد ﻪﮐ ﺎﻬﻟﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا م
ﻪـﺑ ﻞﯾﺎﻣ ﯽﺑآ ،يا
درز ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻣ ﺰﺒﺳ و ﺰﺒﺳ ﯽﻣ
زا ﻞﺒﻗ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ،هﺎﯿﺳ شﻮﻘﻧ ياﺮﺟا ﺮـﺑ ،ﻒـﯾﺮﻇ ﯽـﻄﺧ ترﻮـﺻ ﻪﺑ ار ﺎﻬﺣﺮﻃ
ﻧﺪﺑ ﮥ لﺎﻔﺳ
، هﺪﯿﺷاﺮﺧ ﺪﻧا . ﯽﻧﺎﺴﻧا لﺎﮑﺷا ندﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ زا رﺎﺛآ ﻦﯾا رد
، ﻘﻧ زا ضﻮﻋ رد و ﺰﯿﻫﺮﭘ ﺸ
ﻪﯾﺎﻤ يﺎـﻫ ﯽﻫﺎـﯿﮔ
ﮏﭽﯿﭘ و ﺞﻧﺮﺗ ،ﯽﻤﯿﻠﺳا ،ﻪﺗﻮﺑ و ﻞﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻧاﺮﯾا هﻮﯿﺷ ﻪﺑ )
ﺮﯾوﺎﺼﺗ 3 ـ 1 .(
ﺎـﻬﻧآ زا ﯽـﺧﺮﺑ
ﻧ ﺒﯿﺘﮐ ياراد ﺰﯿ ﮥ
ﯽﺳرﺎﻓ ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 2 ـ 1 )(
،ﺪﻧﺮﺑ ﻦﻠﯿﻫ 1386
: 218 دﺮـﻓ ﺶﺨﺒﻣﺎﮐ ؛ ،
1379 : 472 ؛
Fehervari
2000: 108; Lane, 1957: 78
.(
ﺘﮑﻧ ﮥ عﻮﻧ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ ﻪﮑﻧآ ﻢﻬﻣ
» هﺎﯿﺳ ﻢﻠﻗ
« و
» ﺰﺒـﺳ ﻢﻠﻗ
« زا حﻮـﺿو ﻪـﺑ ،
ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ يﺎﻫ ﺪﺷ ﯽﺷﺎﻘﻧ ة
بﺎﻌﻟ ﺮﯾز هﮋﯾو ﻪﺑ
عﻮﻧ
» ﯽﮑﺸﻣ ﻢﻠﻗ
« هﺪـﺳ رد ﻪﮐ ﺎـﻫ
ي 6 ﺎـﺗ 8 ﻢـﻬﻣ ﺰـﮐاﺮﻣ رد يﺮـﺠﻫ
ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﺟﺮﺟ و نﺎﺷﺎﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ناﺮﯾا يﺮﮕﻟﺎﻔﺳ ﯽﻣ
ﺪﻧﺪﺷ ) ﯽﻧﺎﯿﮐ و ﯽﻤﯾﺮﮐ ،
1364 : 44 ( ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ و ﻮﮕﻟا ﺪﻧا
.
لﺎﻔﺳ يﺎﻫ ﻧﻮﮔ ﮥ ﺰﯿﻧ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ
، ﺶﻘﻧ ﺖﻬﺟ زا ﻢﻫ و ﮓﻧر ظﺎﺤﻟ زا ﻢﻫ
، لﺎﻔﺳ زا يﺎـﻫ
» ﯽﯾﺎﻨﯿﻣ
« و
» بﺎﻌﻟ يور هﺪﺷ ﯽﺷﺎﻘﻧ
« هﺪﺳ ﻫ يﺎ 6 و 7 ـﻫ . ق . ﮓﻧر ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ و ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺎﻫ
ﻪـﺑ و عﻮﻨﺘﻣ
ترﻮﺻ ود
، هﺪﯾدﺮﮔ رﺎﮕﻧ و ﺶﻘﻧ ﺪﻧا
.
ًﺎﻓﺮﺻ ﯽﻫوﺮﮔ
ﯾﺰﻣ ﻪﯾﺎﻤﺸﻘﻧ ﻪﺑ ﻦ يﺎﻫ
حﺮﻃ و ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎـﻫ
ﯽـﺳﺪﻨﻫ ﺘـﺴﻫ
ﺪﻨ
) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 8 ـ 6 حﻮﻟ و يﺎﻫ 3 ـ 1 .(
ﺘﺳد ﮥ ناﻮﯿﺣ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺷﻮﻘﻧ ﺎﺑ ،ﺮﮕﯾد )
ﺮﯾﻮﺼﺗ 11 ( و نﺎﺴﻧا ،هﺪﻧﺮﭘ ، هﮋﯾو ﻪﺑ
هﺮﻬﭼ
ﻨﺗ ﻢﯿﻧ و ﮥ نﺎﺴﻧا ﯽﻧﺎﻗﻮﻓ يﺎﻫ
ﺎﺒﯾز و ﺢﯿﻠﻣ )
ﺮﯾوﺎﺼﺗ 9 - 10 ( ﻨﯿﻣز رد ﮥ ﺑ و هﺎﯿﮔ و ﻞﮔ ﻪ
بﺎﻗ نﺎﯿﻣ رد صﻮﺼﺧ يﺎـﻫ
هﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺘﺳارآ ،ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ يﺮﺒﻟاد ﺪﻧا
. لﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺎﻫ
ﺮﺗﺮﭘ ياراد ة
ﯽﻧﺎﺴﻧا ﺘـﺴﻫ هﻮﯿـﺷ ﻪـﺑ و ﺪﻨ
» ﯽـﺳﺎﺒﻋ ﺎـﺿر
« و
» نﺎﻬﻔﺻا ﺐﺘﮑﻣ
« ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺷ هﺪ ﺪﻧا . ﺎﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪـﺑ ،يﻮﻔـﺻ ﺐـﺘﮑﻣ يﺮﮔرﺎـﮕﻧ رﺎـﺛآ ﯽـﻣ
ناﻮـﺗ
» ﻪـﮑﯾ
ترﻮﺻ
« ﺪﯿﻣﺎﻧ .
رﺎﮐراﻮﺳ و راﻮﺳ ﺶﻘﻧ ،ﯽﯾﺎﻨﯿﻣ لﺎﻔﺳ ﺞﯾار شﻮﻘﻧ زا ﯽﻣ
ِﻦﯿﻟﺎﻔﺳ رﺎﺛآ رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ـﻧﻮﮔ
ﮥ ،ﻪـﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪـﺑ مﻮـﺳﻮﻣ
ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ نآ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺰﯿﻧ )
ﺮﯾﻮـﺼﺗ 11 .(
ﻨﯿﻟﺎﻔـﺳ يﻮـﮕﻟا ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﮥ
ـﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥ عﻮـﻧ
ﺎﻨﯿﻣ لﺎﻔﺳ ،ﮓﻧرﺎﮕﻧر ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﯾ
.
و دﺎـﺼﺘﻗا ﺮﺛﺆـﻣ ﺶـﻘﻧ ،ناﺮﯾا و مﻼﺳا نﺎﻬﺟ ﺺﺧﺎﺷ لﺎﻔﺳ عﻮﻧ ود ﻦﯾا سﺎﯿﻗ ﻞﺑﺎﻗ و كﺮﺘﺸﻣ طﺎﻘﻧ ﺮﮕﯾد زا ناﺮﯾا رد ﯽﯾﺎﻨﯿﻣ لﺎﻔﺳ لﻮﻓا ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ؛ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ يود ﺮﻫ لﻮﻓا و ﻖﻧور رد ترﺎﺠﺗ
، تاردﺎـﺻ لاوز ﺎﺑ نرﺎﻘﻣ
هدﻮﺑ نآ )
Rogers, 1989: 261
( ﻦﯾا و ثدﺎﺣ لﻮﻐﻣ ﻪﻠﻤﺣ ﺮﺛا ﺮﺑ ﯽﻣ
دﻮﺷ . ﻧﻮﮔ لﺎﻔﺳ ﮥ
ﻢﻫ ﺰﯿﻧ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ
راﺮﻗ ﻪﻟدﺎﺒﻣ درﻮﻣ ﻞﺧاد رد ﯽﻣ
ﺪﻨﻧﺎﻣ رﻮﺸﮐ زا جرﺎﺧ ﻪﺑ ﻢﻫ و ﻪﺘﻓﺮﮔ
» ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ
« ردﺎﺻ ﯽﻣ ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻪـﮐ اﺮـﭼ
ﻪـﺑ
لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ
، ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﺎﻫ
شوﺎﮐ رد ﻪﮐ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳﺎﺑ
ِﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻌﻠﻗ ﮥ
،تﻮﻤﻟا ﻪﭙﺗ و نﺎﺘـﺴﮐﺎﺗ ﯽﮑﯾدﺰﻧ رد ﻪﮔﺮﻧ
ﺮﮑﺴﮔ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺮﻬﺷ )
نﺎﻨﻏد ﺖﻔﻫ (
هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ نﻼﯿﮔ نﺎﺘﺳا رد ﯽﻠﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ،ﺪﻧا
ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ . و ﻪـﮔﺮﻧ نﺪـﺷ ﻊـﻗاو
هدﺎﺟ ﯽﮑﯾدﺰﻧ رد و ﺮﯿﺴﻣ رد ﺮﮑﺴﮔ يﺎﻫ
لﺎﻔـﺳ ندﻮـﺑ ﯽـﺗادراو ﺮـﺑ ﯽـﻠﯿﻟد ﺰـﯿﻧ ﯽﺳﺎﺒﻋ هﺎﺷ يﺎـﻫ
ﺖـﺳا رﻮـﺑﺰﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ناواﺮﻓ ﻦﯾا ﻪﻧﻮﮔ لﺎﻔﺳ ﺎﻫ ﯽﺗادراو ﺮﯾز ﻞﯾﻻد ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ،هﺪﺷ ﺖﻓﺎﯾ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ رد ﻪﮐ ﯽﻣ
ﺑ ﺪﻨﺷﺎ :
ﻞﺑﺎﻗ و ﻢﻬﻣ يﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎﺠﻧا ﺮﺑ ﯽﺘﻟﻻد ،ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺪﻫاﻮﺷ و ﺎﻬﯿﺳرﺮﺑ
ﻪﺟﻮﺗ ـﯿﺣﺎﻧ رد يﺮﮕﯿﺷﺎﮐ و يﺮﮕﻟﺎﻔﺳ ﮥ
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﺪﻧراﺪﻧ . ﺮﮕﻟﺎﻔﺳ ﺰﮔﺮﻫ ﺎﺠﻧآ مدﺮﻣ )
ﻪﻤﻠﮐ ﯽﻌﻗاو يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻞﻗاﻻ (
هدﻮﺒﻧ ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﻦﯾا اﺬﻟ و ﺪﻧا ﺎﻫ
ﯽـﻤﻧ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻠﺤﻣ ﺖﺧﺎﺳ .
ﺮﺑ هداد ،ﺲﮑﻋ ﺎﻫ
ار ﻪـﻘﻄﻨﻣ نآ يﺮـﮔﺰﻠﻓ ﺖـﯿﻤﻫا ،ﯽﺨﯾرﺎـﺗ ﺪﻫاﻮﺷ و دﻮﺟﻮﻣ كراﺪﻣ و ﻪـﺑ
هﮋﯾو ﻨﯿﻣز رد ﮥ و ﺮﭙﺳ ،هرز،ﻦﯿﺑوز ،ﻪﻨﺷد ،ﻮﻗﺎﭼ ﺪﻨﻧﺎﻣ دﺮﺳ يﺎﻬﺣﻼﺳ ﯽﺧﺮﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ هﻼﮐ
ﺪﯿﯾﺄﺗ دﻮﺧ ﯽﻣ
ﺪﻨﻨﮐ .
ــﻨﯿﻣز رد ﺎــﻬﻧﺮﻗ ﺎــﺠﻧآ نﺎﻨﮐﺎــﺳ ﮥ
و ﺎــﻫراﺰﻓا ﮓــﻨﺟ ﺖﺧﺎــﺳ ءﺎﯿــﺷا
ﺰﺗ يﺰــﻠﻓ ﺋ
ﺪﻨﺘــﺷاد تﺮﻬــﺷ ﯽــﻨﯿ
)
Pope,1939:1651
.(
ﻢﯾﺪﻗ مﺎﻧ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ
ار نآ ﻪﮐ ﺰﯿﻧ
» ناﺮﮕﻫرز
« ﯽـﻣ هﺪـﯿﻣﺎﻧ ﺪـﻧا ) ﯽـﺳﺪﻗﺎﻗآ
، 1382 : 47 ، 46 ( و ،
ﯽﻨﻌﯾ نآ ﯽﻧﻮﻨﮐ مﺎﻧ ﯽﺘﺣ
» ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ
« ﺎﯾ
» ﯽﭼﺎﺑﻮﮐ
« زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻪﮐ
» ﯽﭽﺑﻮﮐ
« ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ
» هرز
« ﺖـﺳا ) ﺪـﻧﺎﻤﯾد
، 1365 :
102 (
ﯾﺆﻣ ، ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﺪ ﯽﻣ
ﺎﺑ ﯽـﺗاﺰﻠﻓ ﯽـﻨﻏ ندﺎـﻌﻣ ﻦﺘـﺷاد ظﺎـﺤﻟ ﻪـﺑ ﻢﯾﺪـﻗ زا ،رﻮﮐﺬـﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﮑﻧآ ﻦﻤﺿ ؛ﺪﺷ
ﺲﻣ و هﺮﻘﻧ نﻮﭽﻤﻫ )
ﯽﺳﺪﻗ ﺎﻗآ
، 1382 : 45 ( درﻮﻣ ، ﻪﺟﻮﺗ هدﻮﺑ ﺪﻧا .
ّﻠﺴﻣ و ترﺎﻏ ،ﺖﻗﺮﺳ ﺰﯿﻧ نﻮﺘﻣ ﯽﺧﺮﺑ نﺎﺘﺴﻏاد نادﺮﻣ ندﻮﺑ ﺢ
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ و درﻮﻣ ار
ﻪﺟﻮﺗ راﺮـﻗ ﺪـﯿﮐﺄﺗ ﯽـﺘﺣ و
هداد
،ﺪﻧا
ﯾﺆﻣ ،دﻮﺧ ﻪﮐ يﺮﮕﻟﺎﻔـﺳ و لﺎﻔـﺳ ﻪـﻧ ،ﺖﺳا يﺮﮔﺰﻠﻓ و ﺰﻠﻓ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﮓﻨﺗﺎﮕﻨﺗ طﺎﺒﺗرا ﺪ
؛ لﺎـﺜﻣ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ
،
ﻪﻣﺎﻧﺮﻔﺳ رد سﻮﯾرﺎﺌﻟا ﺎﺠﻧآ مدﺮﻣ لﺎﻐﺘﺷا ﻪﺑ ﻊﺟار شا
ﯽﻣ ﺪﺴﯾﻮﻧ :
» ﻪﻠﮔ ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﮔﺪﻧز يراد
ﯽﻣ ﺐـﻠﻏا ﻪـﮐ ﺪـﻨﻨﮐ
ﺖﺳﺎﻬﻧآ نﺎﻧز رﺎﮐ .
نوﺮﯿﺑ ﻪﻧﺎﺧ زا نادﺮﻣ ﯽﻣ
د ﻪﺑ فﺮﻃ نآ و فﺮﻃ ﻦﯾا و ﺪﻧور ترﺎﻏ و يدز
ﯽﻣ ياﺮـﺑ ؛ﺪـﻧزادﺮﭘ
ﺎـﻬﮐﺮﺗ و ﺎـﻬﯿﻧاﺮﯾا ﻪـﺑ و ﺪـﻨﯾﺎﺑﺮﺑ ار دﻮـﺧ نارداﺮـﺑ و ناﺮﻫاﻮـﺧ ،نﺎﺘـﺳود ناﺪـﻧزﺮﻓ ﯽـﺘﺣ ﻪﮐ دراﺪﻧ ﯽﺘﯿﻤﻫا نﺎﻧآ ﺪﻨﺷوﺮﻔﺑ ....
ًﻻﻮﻤﻌﻣ
ّﻠﺴﻣ ،هدﺎﯿﭘ ﻪﭼ و هراﻮﺳ ﻪﭼ ،ﻦﺘﻓر مﺎﮕﻨﻫ ﺢ
هﻼﮐ و ﺮﭙﺳ ،هرز و ﺪﻧا و ﺪـﻧراد ﻦﺘـﺸﯾﻮﺧ ﺎﺑ دﻮﺧ
ﻞﻤﺣ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﺑوز و نﺎﻤﮐ و ﺮﯿﺗ ﯽﻣ
ﺪﻨﻨﮐ « ) سﻮﯾرﺎﺌﻟا
، 1363 : 366 .(
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ندﻮـﺑ كﺎـﻧﺮﻄﺧ ﺮـﺑ ﻪﮐ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯿﻤﻫ
رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ نﺎﻨﮐﺎﺳ
ّﻠﮐ نﺎﺘﺴﻏاد ﺖﻟﺎﯾا مدﺮﻣ ﯽ دراد ﺖﻟﻻد
و دﺎﻨـﺳا سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺎـﺗ دﻮـﺑ هﺪـﯾدﺮﮔ ﺐـﺟﻮﻣ ،
ﺮﻓ ﻣ نﺎ يﺎﻫ
وا سﺎﺒﻋ هﺎﺷ ،دﻮﺟﻮﻣ
وا ﯽﻔﺻ هﺎﺷ و ل ،دﻮـﺧ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﯽﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ يﺎﻫزﺮﻣ رد ﺖﯿﻨﻣا ﻦﯿﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ل
ﺖﻧﻮﺸﺧﺮﯿﻏ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﺪﻧﺮﯿﮔ ﺶﯿﭘ رد ﺎﺠﻧآ مدﺮﻣ ﺎﺑ ار يﺰﯿﻣآ
) ﯽﺸﻋﺮﻣ
، 1388 : 86 .(
نﺎﺘﺳﺎﺑ يﺎﻬﯾرﺎﻔﺣ رد
رد ﻪﮐ ،ﺮﯿﺧا ﯽﺳﺎﻨﺷ
» ﺪﻨﺑرد
« نﺎﺘﺴﻏاد و ﻞـﻠﺠﻣ ﻦﯿﻟﺎﻔـﺳ فﺮـﻇ ﭻﯿـﻫ ﺰﯿﻧ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﻞﺑﺎﻗ ﻬﺟﻮﺗ ﺪﻣﺎﯿﻧ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ نآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﮐ ﯽ .
ﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﺮﻈﻧ ﻦﯾا اﺬﻟ مﻮـﺳﻮﻣ ﻢﻬﻣ و ﺺﺧﺎﺷ فوﺮﻇ ﻪﮑﻨﯾا ﺮ
،ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﺠﻧآ رد ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ در
ﯽﻣ ددﺮﮔ )
Golombek, 1999: 411
.(
نآ ،ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ حﺪﻗ و بﺎﻘﺸﺑ ﺎﻫﺪﺻ ﻒﺸﮐ
ﻧﻮﮔ ﮏﯾ زا ﻢﻫ ﮥ
ﺒﺼﻗ رد ،صﺎﺧ ﮥ
ﮏـﭼﻮﮐ و هدﺎـﺘﻓارود
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﺘﺴﮑﺷ تﺎﻌﻄﻗ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﮑﻧآ نوﺪﺑ ، ﮥ
و ﺖﺨﭘ تﺎﻌﯾﺎﺿ ،ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ رﻮـﮐ زا يﺮـﺛا
ة ﻦـﯾا ،ﺪـﺷﺎﺑ يﺮﮕﻟﺎﻔـﺳ
ﺎﺧ ،فﻮﺸﮑﻣ رﺎﺛآ ﻪﮐ ار ﻪﯾﺮﻈﻧ ﺮﺑو در ،ﺪﻧراد ﯽﻠﺤﻣ ﺄﺸﻨﻣ و هﺎﮕﺘﺳ
ﺲﮑﻋ
، ﯾﺮﻈﻧ ﮥ ﺪـﺷ ﻪـﺑ ار ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ ﯽﺗادراو ت
ﺖﯾﻮﻘﺗ ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ ) ﯽﻌﯿﻓر
، 1378 : 169 .(
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ رد فﻮﺸﮑﻣ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ دﺮﺑرﺎﮐ و فﺮﺼﻣ دراﻮﻣ
ّﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﯾا ،ﯽ
د ﻪﺑ ،دﺮﺑرﺎﮐ ظﺎﺤﻟ زا رﺎﺛآ ﻪﻧﻮﮔ
ّﻠﮐ هوﺮﮔ و ﺎﻬﯿﺷﺎﮐ ﯽﻨﻌﯾ ﯽ
ـ دﺮﺑرﺎـﮐ يرﺎـﻤﻌﻣ و ﺎـﻨﺑ رد ﻪـﮐ
ﺪﻧراد ـ ﻢﯿﺴﻘﺗ فوﺮﻇ و ﯽﻣ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ ﺰﯿﻧ فوﺮﻇ ﺪﻧا
: ﺒﻨﺟ ﻪﮐ هوﺮﮔ ﮏﯾ ﮥ
اد ﯽﻓﺮـﺼﻣ ﻪﺘـﺷ
و
،بآ و اﺬﻏ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺎﻬﻧآ زا ﻪﺑ
هﮋﯾو هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﻔﺳ ﺮﺳ و ﻪﻧﺎﺧﺰﭙﺷآ رد
؛ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻨﯿﻟﺎﻔـﺳ ،ﺮـﮕﯾد هوﺮﮔ
ﯽﯾﺎـﻫ
ﺒﻨﺟ ﻪﮐ ﮥ ﺰﺗ يﺎﻬﺑﺎﻗ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﻪﺘﺷاد ﯽﻠﻤﺠﺗ ﺋ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ،ﯽﻨﯿ ﺪﻧا
.
ّﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﺑ ،ﯽ
ﻪﺟﻮﺗ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯾاﺮﻗ و ﺪﻫاﻮﺷ ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﯽﻣ
ﺒﺼﻗ نﺎﻨﮐﺎﺳ ﺪﺳر ﮥ
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪـﺳ رد ار ﺎﻬﻟﺎﻔﺳ ﻦﯾا ،
درﻮﻣ ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﻬﺟ ﻪﺳ زا و ﻪﻨﯿﻣز ﻪﺟﻮﺗ
راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا و ﯽﻣ
هداد ﺪﻧا :
ﺎﺤﻟ زا
ﺖﯿﻧﺄﺷ ﮥﺒﻨﺟ و يدﺎﺼﺘﻗا ﮥﻧاﻮﺘﺸﭘ ظ :
رﺎﺛآ ﻦﯾا ﺐﺟﻮﻣ ﻪـﺑ و هدﻮـﺑ ﺎـﻬﻧآ ياﺮﺑ رﺎﺒﺘﻋا و ﺖﻟﺰﻨﻣ ،نﺄﺷ
ﺒﻨﺟ ،ﯽﻋﻮﻧ ﮥ
ﻧاﻮﺘﺸﭘ ﮥ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد نﺎﺸﯾاﺮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا .
ﯽﻠﻤﺠﺗ و ﯽﺘﻨﯾز ﮥﺒﻨﺟ زا
: ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ مدﺮﻣ ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ زا ،
يﺎﻫ دﻮـﺧ يﺎﻬﻗﺎﺗا ﻦﺘﺳارآ و لزﺎﻨﻣ ﺖﻨﯾز ياﺮﺑ رﻮﺑﺰﻣ
ﺰﺑا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺗﻼﻤﺠﺗ تﻻآ و را
ﯽﻣ راﺮﻗ ناﺮﮕﯾد ﺪﯾد ضﺮﻌﻣ رد ار ﺎﻬﻧآ اﺬﻟ و ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ
ﺪﻧداد ) ﻦـﺴﺣ
1377 : 188 .(
زا يرﺎﯿﺴﺑ ،ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
» ﯽﯾﺎﻬﺧارﻮـﺳ ياراد ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ رد فﻮﺸﮑﻣ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺘـﺴﻫ
ﻪـﮐ ﺪﻨ
زا ار ﺎﻬﻧآ زا ﺎﻬﻧآ
ﻒﻘﺳ ﯽﻣ ﺘﺨﯾوآ ﻪ ا ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪـﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد ؛ﺪﻧ يﺎـﻫ
ناﺮـﯾا رد فﻮـﺸﮑﻣ ﺪﻨﺘـﺴﻫ خارﻮـﺳ ﺪـﻗﺎﻓ ،
«
)
Golombek, 1999: 407
.(
و ﯽـﻨﻓ ﺪـﯾﺪﺟ يﺎﻫدروﺎﺘـﺳد و تﺎﻋاﺪـﺑا زا يرﺎﯿﺴﺑ هراﻮﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
ﯿﺣور زا ﯽﺷﺎﻧ ،ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ و ناﺮﮕﺘﻌﻨﺻ يﺮﻨﻫ ﮥ
ﺎﻬﻧﺎﺴﻧا ﯽﺒﻠﻃ ﻞﻤﺠﺗ ﻪﺑ
هﮋﯾو ﺖـﺳا هدﻮـﺑ نﺎـﻤﮐﺎﺣ و ﻪﻓﺮﻣ تﺎﻘﺒﻃ
) ﺮﺑاﺮﮔ و نزوﺎﻬﮕﻨﯿﺗا
، 1378 : 188 .(
ﺑ زا
ﯽﻓﺮﺼﻣ ﺪﻌ :
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ رد فﻮﺸﮑﻣ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ زا يدﺎﯾز نﺎﺸﻧ ،
ﯽﻣ ﺎﻬﻧآ زا ﻞﺴﻧ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻪﮐ ﺪﻫد
هدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧا
؛ ﺪـﻧا هدﺮـﮐ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎـﺟ ،ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻬﺧارﻮﺳ ﺎﺑ ار هﺪﺷ باﺮﺧ يﺎﻬﺧارﻮﺳ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ .
ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ
ﯽﻣ يدﺮﺑرﺎﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ،ﺶﯾﺎﻤﻧ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،فوﺮﻇ ﻦﯾا زا ﺪﺳر )
Golombek, 1999: 416
( و ﻢﺳاﺮﻣ رد ﻞﻗاﻻ و ،
ﯽﻧﺎﻤﻬﯿﻣ ﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ ﯽﻣ
هدﺮﮐ ﺪﻧا .
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ : نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻬﺷوﺎﮐ ـﻧﻮﮔ ﻦﯿﻟﺎﻔـﺳ رﺎـﺛآ ﻒﺸﮐ و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﮥ ﻪـﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪـﺑ مﻮـﺳﻮﻣ يﺎﻫﺮﻬـﺷ زا ﯽـﺧﺮﺑ رد ،
رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﺳاﺮﺧ ﮓﻨـﺳ يﺎﻬﺸﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺰﯿﻧو ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ و
ﻧ يرﺎـﮕ
، نﺎـﺳاﺮﺧ و
هﮋـﯾو ﻪـﺑ ﺪﻬـﺸﻣو رﻮﺑﺎـﺸﯿﻧ
) ﺮﯾوﺎﺼﺗ 2 و 3 ( ﻠﻤﺟ زا و هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﮥ
هﺪﻧﺎـﺳر تﺎـﺒﺛا ﻪـﺑ ،لﺎﻔﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯾزﺎﻏآو ﯽﻠﺻا ﺰﮐاﺮﻣ
ﺖﺳا . و نﺎﺳاﺮﺧ ﻪﮐ اﺮﯾز ؛ﺖﺴﯿﻧ رﺎﻈﺘﻧا زا رود ﺰﯿﻧ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺑ
ﻪ ﻟﺎﻔـﺳ ﻢﻬﻣ ﺰﮐاﺮﻣ زا هراﻮﻤﻫ رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ صﻮﺼﺧ ﮕ
يﺮ
رود ة ﻼﺳا رود رد و هدﻮﺑ ﯽﻣ نﺎﺘﺳا نآ ﺰﯿﻧ ﻪﯾﻮﻔﺻ ة
ﻪﺑ وﯾ ﯽﻠـﺻا زا ﯽـﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻬﺸﻣ هﮋ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﺰـﮐاﺮﻣ ﻦﯾﺮـﺗ
و لﺎﻔﺳ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﯿﻔﺳ و ﯽﺑآ ﯽﻨﯿﭼ ﺪﻧا
.
ﻦﯾا ﺖﺧﺎﺳ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ،ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﺳاﺮﺧ زا ﺲﭘ
نﺎـﺠﯾﺎﺑرذآ رد ،نآ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺎﺴﺑ ﻪﭼ و و
ـﺑ ﻪ ﺮﺒﺗ هﮋـﯾو ﺰـﯾ
ﻖﻧور ﯽﺘﺣو ﻪﻣادا ﯽﻣ
ﻪﺘﻓﺎﯾ و ﺎﻬﺷوﺎﮐ ار ﺮﻣا ﻦﯾا و ﺪﺑﺎﯾ يﺎﻫ
ﻞﯿﺑدرا
ر ، هدﻮـﻤﻧ ﺖـﺑﺎﺛ ﺮﺘﺴﺒﺷ و ﺰﯾﺮﺒﺗ رد يﺪﯿﺷر ﻊﺑ
ﺖﺳا . ﭼﺎﺑﻮﮐ عﻮﻧ فوﺮﻇ ﮥ
ِيﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
» و ﯽـﺳﺪﻨﻫ يﺎـﻬﺣﺮﻃ ﺎـﺑ ﯽـﺑآ و هﺎﯿـﺳ ﯽﺑﺎـﻌﻟ ﺮـﯾز شﻮﻘﻧ ياراد
ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺪﻧا . د يﺎﻫراﻮﻧ ﺑ رود ﺎﺗ رو
ﺶﺷ يرﻮﺒﻧز ﻪﻧﻻ حﺮﻃ ﺎ ﺮﻔﺣ ﺮﻫ رد ﻪﻄﻘﻧ ود ﺎﯾ ﮏﯾ و شﻮﮔ
ة دﻮـﺧ جاور ،ﻪﻧﻻ
ﺒﻟ رد دﺮﺠﻣ ﯽﺟﻮﻣ ﺶﻘﻧ ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ؛ﺪﻧدﺮﮐ ﻆﻔﺣ ار ﮥ
ﺪﻧﺎﻣ ﺞﯾار فﺮﻇ «
) ﯽﺒﻨﮐ
، 1387 : 59 .(
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﻢﻬﻣ هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﮥ
ﻧﻮﮔ ﮥ درﻮﻣ ،ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ
ﺪﺟ راﺮـﻗ ي
اﺮﯾز ؛ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ
وا
ًﻻ ﺖﺳا ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ
؛
ًﺎﯿﻧﺎﺛ و يﺮـﻨﻫ ،ﯽﺘﻌﻨـﺻ ،يرﺎﺠﺗ ،يدﺎﺼﺘﻗا ،ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻢﻬﻣ ﺰﮐاﺮﻣ زا
لﺎﻔﺳ
،ناﺮﯾا يزﺎﺳ ﻪﺑ
هﮋﯾو بﻮﺴﺤﻣ ﻪﯾﻮﻔﺻ ﺮﺼﻋ رد ﯽﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
درﻮﻣ ﻦﯾا رد پﻮﭘ ﯽﻣ
ﺪﺴﯾﻮﻧ :
» نﺎﻤﻫ ﻪﮐ رﻮﻃ
ـﻣﻮﺣ رد ﺎﻬﻟﺎﻔـﺳ ﻦـﯾا ﻪـﮐ دراد دﻮـﺟو لﺎـﻤﺘﺣا ﻦـﯾا ،هدز سﺪـﺣ ﺪﻧﺎﻤﯾد ﺮﺘﮐد ﮥ
ﻪﺘﺧﺎـﺳ ﺰـﯾﺮﺒﺗ ﺪﻨـﺷﺎﺑ هﺪـﺷ
«
)
Pope, 1930: 95
.(
ﺖـﺳا ﻪـﯾﺮﻈﻧ ﻦـﯾا ﺪـﯾﺆﻣ ﺰـﯿﻧ ﺰﯾﺮﺒﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا زﺎﻘﻔﻗ و ناﺮﯾا ﻦﯿﺑ ﯽﻃﺎﺒﺗرا هار ندﻮﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ؛
ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ندرﺎﺷ ﯽﻣ
ﺪﺴﯾﻮﻧ :»
دﻮﺳا ﺮﺤﺑ ﻪﺑ ار رﺰﺧ ﺮﺤﺑ ﻪﮐ ﯽﻫار ﺎﻬﻨﺗ
، قاﺮـﻋ و ناﺮـﯾا ﻪـﺑ ار زﺎـﻘﻔﻗ و
ﻞﺼﺘﻣ ﯽﻣ
ًﻼﺜﻣ ؛درﺬﮕﺑ ﺰﯾﺮﺒﺗ زا ﺪﯾﺎﺑ ،ﺪﻨﮐ ﺳآ هار
مورزرا ،يﻮﺧ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﻞﯿﺑدرا ،ارﺎﺘ و
نازﻮﺑاﺮﻃ
، ﻪـﺑ ار رﺰـﺧ ﺮﺤﺑ
طﻮﺑﺮﻣ هﺎﯿﺳ يﺎﯾرد ﯽﻣ
ﻠﺧاد و ﺲﯿﻠﻔﺗ ،ناوﺮﯾا ،ﺎﻔﻠﺟ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺞﻧﺎﯿﻣ ،نﺎﺠﻧز ،ﻦﯾوﺰﻗ ،ناﺮﻬﺗ و ﺪﻨﮐ ﮥ
ار ناﺮـﯾا تﻼﻓ
ﻞﺼﺘﻣ زﺎﻘﻔﻗ ءاروﺎﻣ ﻪﺑ ﯽﻣ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻄﺳاو ﻪﺑ و ﮥ
ﭼﺎﯾرد ﮥ ﻞـﺼﺘﻣ قاﺮﻋ و ﻞﺻﻮﻣ ﻪﺑ زوﺪﻧاور هار زا ﻪﯿﻣورا ﯽـﻣ
ـﺷ ؛دﻮ
بﻮﻨﺟ زا ﺰﯿﻧ
غﻼﺒﺟوﺎﺳ و ﻪﻏاﺮﻣ ﻪﺑ ار نآ يﺮﮕﯾد هار )
دﺎﺑﺎﻬﻣ ( ﻞﺻو نﺎﺘﺳدﺮﮐ و ﯽﻣ
ﺪـﯾﺎﻤﻧ . هﺪـﯾد ﻪـﮑﻧﺎﻨﭼ ﺲـﭘ
ﯽﻣ ﺖـﻬﺟ ﻦﯿـﻤﻫ ﻪـﺑ و هﺪـﺷ نآ ﯽﺗرﺎـﺠﺗ ﺖـﯾﺰﮐﺮﻣ و ﺰـﯾﺮﺒﺗ ﺖﯿﻤﻫا ﺐﺟﻮﻣ ،ﺎﻬﻫار ﻦﯾا دﻮﺟو ،دﻮﺷ
، زا ﯽـﮑﯾ
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ناﺮﯾا يﺎﻫﺮﻬﺷ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ «
) ،ندرﺎﺷ 1336 : 351 ـ 350 .(
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽﻣ ﺰﯾﺮﺒﺗ لﺎﻐﺷا ﺎﺑ ،رﺎﺛآ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺖﺧﺎﺳ ﺪﺳر سﺎـﺒﻋ هﺎـﺷ نﺪﯿﺳر ترﺪﻗ ﻪﺑ ﻞﯾاوا رد
لوا ﺮـﺧاوا رد ،
لﺰﻨﺗ ﺮﻬﺷ نآ رد ،يﺮﺠﻫ ﻢﻫد نﺮﻗ ﯽﻣ
ﺪﺑﺎﯾ ) ﯽﺒﻨﮐ
، 1387 : 113 ( عﻮـﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻧاﺮﮕﻟﺎﻔﺳ تﺮﺟﺎﻬﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯽﻟو ؛
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺰﯾﺮﺒﺗ رد ار لﺎﻔﺳ ﯽﻣ
ﻮﯿﺷ ﻖﻧور ﺰﯿﻧ و فﺮﻃ ﮏﯾ زا ،رﻮﺸﮐ ﺮﮕﯾد طﺎﻘﻧ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﺪﻧدﺮﮐ ة
و ﯽﺳﺎﺒﻋ يﺮﻨﻫ
ﺐﺟﻮﻣ ،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا نآ زا مدﺮﻣ لﺎﺒﻘﺘﺳا و ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﮏﺒﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﯽﻣ
ـﻧﻮﮔ ﻦـﯾا ﻊـﯾزﻮﺗ و ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﺎـﺗ دﻮـﺷ ﮥ
ﻪﻨﯿﻟﺎﻔﺳ ﺎﻫ ﺎﻬﯿﺷﺎﮐ و ﻪﺑ
هﮋﯾو ﻧﻮﮔ ﮥ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﮐ نآ ﮓﻧرﺎﮕﻧر
» يﻮﻔﺻ ﺺﺧﺎﺷ
« رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽـﻣ
ﺎﻣ ﯽﻘﻃﺎـﻨﻣ رد ،ﺪـﻨﯾآ ﺪـﻨﻧ
ﻦﯾوﺰﻗ نﺎﻬﻔﺻا ،
؛ ﻞﯿﺒﻗ زا نارﺪﻧزﺎﻣ يﺎﯾرد ﯽﻠﺣﺎﺳ يﺎﻫﺮﻬﺷ ﻦﺑﺎـﮑﻨﺗ
ناﺮـﻬﺗ ﯽـﺘﺣ و ﺮﮑـﺴﮔ و ﺪـﺑﺎﯾ شﺮﺘـﺴﮔ ،
.
هداد يﺎﻫ ﺪﯿﯾﺄﺗ ار ﺮﻈﻧ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﻣ
شوﺎـﮐ رد ﻪـﮐ يرﻮـﻃ ﻪﺑ ؛ﺪﯾﺎﻤﻧ يﺎـﻫ
هوﺎـﺳ ) ﯽـﻣاﺮﻬﺑ
، 1327 :
101 ( ﻪﺸﯿﻤﺗ و ﻦﺑﺎﮑﻨﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ نارﺪﻧزﺎﻣ يﺎﯾرد ﯽﻠﺣﺎﺳ يﺎﻫﺮﻬﺷ ﯽﺧﺮﺑ و )
Fehervari, 2000: 273
( ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و
،ناﺮﻬﺗ فاﺮﻃا ﯽﻧاﺪﯿﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﺑ
هﮋﯾو ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻂﺳﻮﺗ اﺮﯿﺧا ﻪﮐ ير ﯽﯾﺎﻫ
ﻪـﻧﻮﮔ ﻦﯾا زا
لﺎﻔﺳ ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﺖﻓﺎﯾ .
ﻞﯾاوا رد ﺖﺨﺘﯾﺎﭘ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ نﺮﻗ
11 ـﻫ . ق . ﻦﯾوﺰﻗ زا نﺎﻬﻔﺻا ﻪﺑ
فﺮـﺷا ﺮﻬـﺷ دﺎﺠﯾا ﺰﯿﻧ و
نارﺪﻧزﺎﻣ يﺎﯾرد ﯽﻗﺮﺷ بﻮﻨﺟ ﻞﺣﺎﺳ رد دﻼﺒﻟا سﺎـﺒﻋ هﺎـﺷ ﯽﻧﺎﺘـﺴﺑﺎﺗ ﺖـﺨﺘﯾﺎﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻬﺷ نآ بﺎﺨﺘﻧا و
و ،
ّﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ درﻮﻣ ﯽ
ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ ﯽﺧﺮﺑ ﻦﺘﻓﺮﮔ حﺮﻓ ﺪﻨﻧﺎﻣ نارﺪﻧزﺎﻣ ﯽﻠﺣﺎﺳ ﻖﻃﺎﻨﻣ
دﺎﺑآ سﺎﺒﻋ و يرﺎﺳ رد ،ﺮﻬﺸﻬﺑ دﺎﺑآ
هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻀﺣ تﺎﺒﺟﻮﻣ ،هرود نآ دﻮـﻤﻧ ﻢﻫاﺮـﻓ ﻖﻃﺎـﻨﻣ نآ رد ار ناﺮﮕﻟﺎﻔﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ و ناﺮﮕﺘﻌﻨﺻ ﺮﺗ
.
درﻮﻣ ،ﺐﺳﺎﻤﻬﺗ هﺎﺷ نﺎﻣز رد ﺰﯿﻧ ناﺮﻬﺗ ﻪﺟﻮﺗ
ا ﺮﮐذ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ تﺮﻬـﺷ و ﺮﻬﺷ ﻦﯾ
ﺎﺠﻧآ يﺎﻔﺻ و ﺖﻫﺰﻧ و بآ ﯽﻧاواﺮﻓ و نﺎﺘﺧرد تﺮﺜﮐ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ وا و ﺪﯾدﺮﮔ زﺎﻏآ وا ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ نﺎﻣز زا نآ ﯽﻌﻗاو لﺎﺳ رد 961 ـﻫ . ق . ﺎﺑ ﯽﯾورﺎﺑ ،رﻮﺑﺰﻣ ﺮﻬﺷ دﺮﮔ ﻪﺑ ﺎﺗ داد نﺎﻣﺮﻓ 6000
و مﺎﮔ 114 نآﺮـﻗ رﻮـﺳ داﺪـﻌﺗ ﻪـﺑ جﺮـﺑ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻦﻓد هرﻮﺳ ﮏﯾ جﺮﺑ ﺮﻫ رد و ﺪﻨﻨﮐ ثاﺪﺣا ،ﻢﯾﺮﮐ )
نﺎﻤﯾﺮﮐ
، 1355 : 120 ، 123 - 122 .(
ـﻧﻮﮔ يﺎﻬﯿﺷﺎﮐ و ﺎﻬﻟﺎﻔﺳ ﻊﯾزﻮﺗ و ﺖﺧادﺮﭘ ،ﺖﺧﺎﺳ ﻪﮑﻧآ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﮥ
ﻪـﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪـﺑ مﻮـﺳﻮﻣ ﻪـﮐ ،
» ـﻧﻮﮔ ﮥ يﻮﻔـﺻ
«
بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ
ترﻮـﺻ يﻮﻔـﺻ يرﺎـﺠﺗ و يدﺎـﺼﺘﻗا ،ﯽـﺳﺎﯿﺳ ،ﯽﺒﻫﺬـﻣ ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﻢﻬﻣ ﺰﮐاﺮﻣ و ﺎﻫﺮﻬﺷ رد ،ﺪﻧﻮﺷ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .
يرﺎﮑﻤﻫ زا ﺖﺳا مزﻻ يﺎﻫ
ﯽﺑ رد ﻢﻧﺎﺧ رﺎﮐﺮﺳ ﻎﯾ ﺮﺘﮐد
ﻦـﺴﺣ ژد ﯽﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺖﺳﺮﭘﺮﺳ ،ﮏﺑﻮﭼ هﺪﯿﻤﺣ
هزﻮـﻣ ﻞـﮐ ﺮﯾﺪـﻣ ،ﯽـﻔﻘﺛ داﻮـﺟ ﺪـﻤﺤﻣ ﺮﺘﮐد يﺎﻗآ بﺎﻨﺟ ،تﻮﻤﻟا رد حﺎﺒﺻ يﺎـﻫ
زا ﻦـﺗ ود و ناﺮـﻬﺗ هﺎﮕـﺸﻧاد
هد ﯽﻔﻄﺼﻣ يﺎﻗآ ،نﺎﺸﻧارﺎﮑﻤﻫ ﻪﻟﺎﻫ ﻪﻘﯾﺪﺻ ﻢﻧﺎﺧ و ناﻮﻠﻬﭘ
قدﺎﺻﺪﻤﺤﻣ ﺮﺘﮐد ،ﺰﯿﺧﺮﯿﻣا ﯽﭽﯾﺎﭼ ﺪﻤﺣا ﺮﺘﮐد ،ﻪﻨﯾرز
ﺘﮐد و ﻪﻨﯿﺸﻘﻧ ﯽﻟو ﺎﺿرﺪﯿﻤﺣ ﺮ
رﻮﭘ
،ﯽﻣاﺮﮔ ناروﺮﺳ ﺮﮕﯾد و لﺎﻔﺳ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﮑﻣا ﻪﮐ
يﺎﻫ مﻮـﺳﻮﻣ ﻪـﻧﻮﮔ
زﻮﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ ة
ﺪﻘﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد م يﺎﻫ
شوﺎـﮐ رد فﻮـﺸﮑﻣ يﺎـﻫ
نﺎﺘـﺳﺎﺑ ـﻌﻠﻗ ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ ﮥ
،تﻮﻤﻟا ﻪﭙﺗ و ﺮﺘﺴﺒﺷ ﺲﯿﻨﺑ هداﺰﻣﺎﻣا ﻪﭙﺗ
ﺗ ﻪﻧﺎﻤﯿﻤﺻ ،ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﺘﺴﮐﺎﺗ ﻪﮔﺮﻧ ﻢﯾﺎﻤﻧ ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﯽﺳﺪﻗﺎﻗآ
، ﯽﻠﻘﺳﺎﺒﻋ ) 1382 مرا نﺎﺘﺴﻠﮔ(
،ﻪﺟرﺎﺧ رﻮﻣا ترازو ، ناﺮﻬﺗ
.
نزوﺎﻬﮕﻨﯿﺗا ،
ﮓﻟا ،ﺮﺑاﺮﮔ و درﺎﭽﯾر )
1378 ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ و ﺮﻨﻫ( ﻤﺟﺮﺗ ،
ﮥ ،ﺖﻤﺳ ،ﺪﻧژآ بﻮﻘﻌﯾ ناﺮﻬﺗ
.
مادآ ،سﻮﯾرﺎﺌﻟا )
1363 ﻣﺎﻧﺮﻔﺳ( ﮥ سﻮﯾرﺎﺌﻟا مادآ ﻤﺟﺮﺗ ،ناﺮﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﺨﺑ ،
ﮥ ﭙﻬﺑ ﺪﻤﺣا رﺎﮑﺘﺑا ،رﻮ .
يﺪﻬﻣ ،ﯽﻣاﺮﻬﺑ )
1327 ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ فوﺮﻇ ،ناﺮﯾا ﻊﯾﺎﻨﺻ(
،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ، ناﺮﻬﺗ
.
،ﯽﻟو ،ﯽﻧﺎﻬﺟ )
1385 (
» ﺮﮑـﺴﮔ ﯽﺨﯾرﺎـﺗ ﺮﻬـﺷ ﻢﯾﺮـﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﯽﻧز ﻪﻧﺎﻤﮔ ﻞﺼﻓ ﻦﯿﻣود شراﺰﮔ )
نﺎـﻨﻏد ﺖـﻔﻫ («
ثاﺮـﯿﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ ،
نﻼﯿﮔ نﺎﺘﺳا يﺮﮕﺷدﺮﮔ و ﯽﺘﺳد ﻊﯾﺎﻨﺻ ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ )
ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺰﮐﺮﻣ ) (
هﺪﺸﻧ ﺮﺸﺘﻨﻣ .(
ز ،ﻦﺴﺣ ﺪﻤﺤﻣ ﯽﮐ ) 1377 ناﺮﯾا ﺮﻨﻫ( ﯽﻣﻼﺳا رﺎﮔزور رد
،ﺮﺻﺎﻌﻣ ياﺪﺻ ،يﺪﯿﻠﻗا ﻢﯿﻫاﺮﺑا ﺪﻤﺤﻣ ﻪﻤﺟﺮﺗ ، ناﺮﻬﺗ
.
س ،ﺪﻧﺎﻤﯾد .م
.) 1365 ﯽﻣﻼﺳا ﻊﯾﺎﻨﺻ يﺎﻤﻨﻫار( ﻤﺟﺮﺗ ،
ﮥ
،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻤﻠﻋ ،رﺎﯾﺮﻓ ﷲاﺪﺒﻋ ناﺮﻬﺗ
.
ﻼﯿﻟ ،ﯽﻌﯿﻓر )
1378 ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ ﺎﺗ ﺦﯾرﺎﺗ زا ﺶﯿﭘ نارود زا ناﺮﯾا لﺎﻔﺳ( ﯽﻟوﺎﺴﯾ ،
،
،ناﺮﻬﺗ 1378 .
حور ،ﻪﻟﻻ ،ﺰﯿﮕﻧا
»
ر يﺎﻬﺷوﺎﮐ شراﺰﮔ ﺰﯾﺮﺒﺗ يﺪﯿﺷر ﻊﺑ
« زوﺮﮑﯾ رﺎﻨﯿﻤﺳ ، ة
نﺎﺘـﺳﺎﺑ ﯽﻧاﺪـﯿﻣ يﺎـﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫدروﺎﺘﺳد ﻪﺋارا ةرود ﯽـﺳﺎﻨﺷ
ﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ ،ﯽﻣﻼﺳا ة
نﺎﺘﺳﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ثاﺮﯿﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﺳﺎﻨﺷ
؛ ﺺﺻ 27 ـ 24 .
ندرﺎﺷ ) 1336 ( ج ،ندرﺎﺷ ﮥﻣﺎﻨﺘﺣﺎﯿﺳ 3
ﻤﺤﻣ ﮥﻤﺟﺮﺗ ،
ﺒﻋ ﺪ ،ﯽﺳﺎ
،ﺮﯿﺒﮐﺮﯿﻣا ناﺮﻬﺗ .
ﻪﻟا ﺐﯿﺒﺣ ،ﯽﻠﺋﺎﻀﻓ )
1350 ﻂﺧ ﺲﻠﻃا(
،نﺎﻬﻔﺻا ﯽﻠﻣ رﺎﺛآ ﻦﻤﺠﻧا ، نﺎﻬﻔﺻا
..
ﺶﺨﺒﻣﺎﮐ ﻒﯿﺳ ،دﺮﻓ ﷲا
) 1379 ﺮﺻﺎﻌﻣ نارود ﺎﺗ ﯽﮕﻨﺳﻮﻧ ياﺪﺘﺑا زا ناﺮﯾا رد يﺮﮕﻟﺎﻔﺳ و لﺎﻔﺳ(
،سﻮﻨﻘﻗ ، ناﺮﻬﺗ .
ﻦﯿﺴﺣ ،نﺎﻤﯾﺮﮐ )
1355 لﺎﺣ و ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ناﺮﻬﺗ(
ّﻠﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ، ناﺮﯾا ﯽ
.
ﮐ و ﻪﻤﻃﺎﻓ ،ﯽﻤﯾﺮﮐ
ﻤﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﯿ ﻒﺳﻮﯾﺪ ) 1364 ناﺮﯾا ﯽﻣﻼﺳا ةرود يﺮﮕﻟﺎﻔﺳ ﺮﻨﻫ( ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﺰﮐﺮﻣ ،
.
ﯽﯾﻼﻃ ﺮﺼﻋ ،ﻼﯿﺷ ،ﯽﺒﻨﮐ )
1387 ناﺮﯾا ﺮﻨﻫ( ) 1135 ـ 907 يﺮﻤﻗ يﺮﺠﻫ /
1501 ـ 1722 يدﻼﯿﻣ (
،ﺰﮐﺮﻣ ،رﺎﺸﻓا ﻦﺴﺣ ﮥﻤﺟﺮﺗ ، ناﺮﻬﺗ
.
ج ﺖﺴﻧرا ،ﻪﺑوﺮﮔ .)
1384 ﯽﻣﻼﺳا لﺎﻔﺳ( ﻤﺟﺮﺗ ،
ﮥ ﺎﺣ زﺎﻧﺮﻓ ﺋ
،ﮓﻧرﺎﮐ ،يﺮ ناﺮﻬﺗ
.
ﮔ ،اﺰﯿﻟ ،ﮏﺒﻤﻠ
»
ﯾﻮﻔﺻ لﺎﻔﺳ ﺖﻌﻨﺻ ﮥ
نﺎﻣﺮﮐ
«
،ﯽﻧﺎﻣﺮﮐ ﺎﺒﯾﺮﻓ نادﺮﮔﺮﺑ ، ﮥﻠﺠﻣ
ﺮﺛا ﺷ ، ةرﺎﻤ 40 و 41 ﺰﯿﯾﺎﭘ و نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
؛ ﺺﺻ 151 - 167 .
ﺪﯿﻌﺳ ،يﻮﺠﻨﮔ )
1380 ( مرﺎﻬﭼ ﻞﺼﻓ ،ﻪﮔﺮﻧ ﻪﭙﺗ شوﺎﮐ ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،ﺮﻬﺑا ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،
1380 ) هﺪﺸﻧ ﺮﺸﺘﻨﻣ .(
--- )
1381 ( ،ﻪﮔﺮﻧ ﻪﭙﺗ شوﺎﮐ ، ﻢﺠﻨﭘ ﻞﺼﻓ
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،ﺮﻬﺑا ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ، 1381
) هﺪﺸﻧ ﺮﺸﺘﻨﻣ .(
ﯽﻠﻌﺒﺟر ،ﯽﮑﯿﻧﺎﺧ فﺎﺒﻟ )
1378 نﺎﺳاﺮﺧ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ثاﺮﯿﻣ يﺎﻤﯿﺳ( ،
،رﻮﺸﮐ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ثاﺮﯿﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ناﺮﻬﺗ
.
ﯿﺳ ،ﯽﺸﻋﺮﻣ
ﻤﺤﻣ ﺪ ﻪﻤﻃﺎﻓ هﺪﯿﺳ ،ﯽﺸﻋﺮﻣ و ﻦﯿﺴﺣﺪ )
1388 (
» رد ناﺮـﯾا ﯽﺨﯾرﺎـﺗ دﺎﻨـﺳا مﻮـﻠﻋ ﯽﻣدﺎـﮐآ ﺦﯾرﺎـﺗ يﻮﺘﯿﺘـﺴﻧا ﮥـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ
نﺎﺘﺴﺟﺮﮔ
« ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ و ﺦﯾرﺎﺗ هﺎﻣ بﺎﺘﮐ ، ﺷ ،
ةرﺎﻤ 139 رذآ ، 1388 ﺺﺻ ، 85 - 97 .
ك ﺰﻟرﺎﭼ ،نﻮﺴﻨﯿﮑﻠﯾو .)
1379 (
» ﯽﻧاﺮﯾا ﮥﻨﯿﻟﺎﻔﺳ رد حﺮﻃ و ﮓﻧر
« ، رد ناﺮﯾا ﺮﻨﻫ نﺎﺸﺧرد يﺎﻬﺟوا: نزوﺎﻬﮕﻨﯿﺗا درﺎﭽﯾر ،نارﺎﺘﺳاﺮﯾو ،
ﻬﻠﻟاﺪﺒﻋ ﺰﻣﺮﻫ ﻪﻤﺟﺮﺗ ،ﺮﻃﺎﺷرﺎﯾ نﺎﺴﺣا و ،هﺎﮔآ ،زﺎﺒﮐﺎﭘ ﻦﯿﯾور و ﯽ
؛ناﺮﻬﺗ ﺺﺻ 149 ـ 133 .
تﺮﺑار ،ﺪﻧﺮﺑ ﻦﻠﯿﻫ )
1386 ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ و ﺮﻨﻫ(
،ﻪﻧزور ،ﯽﻗاﺮﺷا ﺮﯿﺷدرا ﻪﻤﺟﺮﺗ ، ناﺮﻬﺗ
.
Fehervari, Geza(2000)Ceramics of the Islamic World in the Tareq Rajab Museum,London & New York.
Golombek; Lisa, "The Mystery of Kubachi Wares", Proceedings of the Third European Conference of Iranian Studies, edited by Charles Melville, Wiesbaden 1999, pp. 407- 417.
Golombek, Lisa, Mason; Robert B., Bailey; Gauvin A.(1996)Tamerlane’s Tableware, Toronto, Mazda Publishers in association with Royal Ontario Museum.
Lane, Arthur(1957)Later Islamic Pottery Persia, Syria, Egypt, Turkey, London, Faber and Faber.
Loukonine, Vladimir & Ivanon, Anatoli (2003)Persian Art: Lost Treasures, London.
Pope, Arthur Upham(1939)A Survey of Persian Art, Vol. II, London and New York.
---(1938)A Survey of Persian Art, Vol. V, London and New York.
---(1930) An Introduction to Persian Art since Seventh century A.D., London, Peter Davies.
Rogers, M.(1989)“Ceramics”, The Arts of Persia, edited by R.W.Ferrier, New Haven & London, Yale University Press; pp. 255- 269.
Soustiel, Jean(1985)La ceramique islamique le guide du connoisseur, Fribourg (Suisse).
Watson, Oliver(1988)“Ceramics”, Islamic Art in the Keir Collection, London, Faber and Faber.
---(2004)Ceramics from Islamic Lands, London, Thames & Hudson.
ﺮﯾﻮﺼﺗ 1 . ﻪﯾﺎﭘ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ﮥﻧﻮﮔ ،راد
هﺎﯿﺳ ﻢﻠﻗ عﻮﻧ ،
؛ 873 ـﻫ . ق .
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ، رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ
؛
ﮐ رد فﻮﺸﮑﻣ ﻪﭼﺎﺑﻮ
؛ مر ،ﯽﻗﺮﺷ ﺮﻨﻫ ﯽﻠﻣ ةزﻮﻣ
) Pope 1938, Pl., 786 B. & Lane 1957: Pl. 20 A;
Golombek, Mason, & Bailey, 1996 : 210, 251 (
ﺮﯾﻮﺼﺗ 2 . ﻪﯾﺎﭘ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ،راد
؛ هﺎﯿﺳ ﻢﻠﻗ عﻮﻧ
؛ 885 ـﻫ . ق .؛
رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻣزآ ﮓﻨﺳ ﺶﯾﺎ رﻮﻤﯿﺘﻟﺎﺑ ،زﺮﺘﻟاو يﺮﻨﻫ يﺮﻟﺎﮔ ،يرﺎﮕﻧ
) Golombek, Mason, & Bailey, 1996: 209, 250
(
ﺮﯾﻮﺼﺗ 3 . ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ
؛ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ
؛ هﺎﯿﺳ ﻢﻠﻗ عﻮﻧ
؛ ﺪﻬﺸﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﺑ
ﮓﻨﺳ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا يرﺎﮕﻧ
) Golombek, Mason & Bailey, 1996, 216, 243 (
ﮥ ﺒﻟ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ .4ﺮﯾﻮﺼﺗ ﮥﻧﻮﮔ ،يﺮﺒﻟاد ﺖﺨﺗ
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ
؛ ﺰﺒﺳ ﻢﻠﻗ عﻮﻧ
؛ نﺮﻗ 9 ـﻫ . ق . و دورارو ،
مزراﻮﺧ
؛
ًﻻﺎﻤﺘﺣا
،ارﺎﺨﺑ
،روﻮﻟ ةزﻮﻣ ﺲﯾرﺎﭘ
)
Soustiel 1985: 263
(
ﺮﯾﻮﺼﺗ 5 . ﻣ ﮥﻧﻮﮔ ،يﺮﺒﻟاد ﮥﺒﻟ ﺎﺑ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ مﻮﺳﻮ
ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﺑ
؛ ﺰﺒﺳ ﻢﻠﻗ عﻮﻧ
؛ نﺮﻗ ﻞﯾاوا 10
ـﻫ . ق .؛
ﮥﻋﻮﻤﺠﻣ
ﺮﯾ ﯽﮐ )
Watson 1988:Colour Pl. 43
(
ﺮﯾﻮﺼﺗ 6 . ﻪﯾﺎﭘ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﻪﻧﻮﮔ ،راد
؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛
ر يﺎﻬﺷوﺎﮐ رد فﻮﺸﮑﻣ ﺰﯾﺮﺒﺗ يﺪﯿﺷر ﻊﺑ
) حور
،ﺰﯿﮕﻧا 26 (
دوﺪﺣ؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ؛ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ،روﺪﻣ ﮥﯾﺎﭘ ﺎﺑ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ .7ﺮﯾﻮﺼﺗ 1010
ـﻫ . ق .؛
ﺖﯾﻮﮐ ﯽﻠﻣ ةزﻮﻣ
) Watson 2004: 461
(
ﺮﯾﻮﺼﺗ 8 .
وﺪﻣ ﮥﯾﺎﭘ ﺎﺑ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ،ر
؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛ دوﺪﺣ 1010 ـﻫ . ق .؛
ﺖﯾﻮﮐ ﯽﻠﻣ ةزﻮﻣ
)
Watson 2004: 459
(
ﺮﯾﻮﺼﺗ 9 . ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ،ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ
؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛ نﺮﻗ 10 ﺎﯾ 11 ـﻫ . ق .؛
ش ،ﻪﻨﯿﻓد هزﻮﻣ 751
- م
ﺮﯾﻮﺼﺗ 10 .
وﺪﻣ ﮥﯾﺎﭘ ﺎﺑ ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘﺸﺑ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ،هﺎﺗﻮﮐ ر
؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛ دوﺪﺣ 1010 ـﻫ . ق .؛
ﯽﻠﻣ ةزﻮﻣ
ﺖﯾﻮﮐ ) Watson 2004: 460 (
ﺮﯾﻮﺼﺗ 11 . ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ﯽﺷﺎﮐ
؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛
ًﻻﺎﻤﺘﺣا نﺮﻗ 10 ﺎﯾ 11 ـﻫ . ق .؛
ﯽﻔﺻ ﺦﯿﺷ ﮥﻌﻘﺑ ﻪﺑ بﻮﺴﻨﻣ
؛
،ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ هزﻮﻣ ش
22504
ﺮﯾﻮﺼﺗ 12 . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ﻪﺑﺎﺸﻣ فوﺮﻇ زا يا
؛ دﺎﺑﺎﻨﮔﺪﻨﻣ
؛ ﺮﺻﺎﻌﻣ ةرود )
ﯽﮑﯿﻧﺎﺧ فﺎﺒﻟ 1378
: 85 (
حﻮﻟ 1 . ﺸﺑ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ ،ﻦﯿﻟﺎﻔﺳ بﺎﻘ
؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛ نﺮﻗ 10 ـﻫ . ق .؛
هوﺎﺳ
؛ زﻮﻣ ة ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ ش ،
3877
حﻮﻟ 2 . ﻪﻧﻮﻤﻧ حﺮﻃ و ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ زا ﯽﯾﺎﻫ
؛ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛ ﻪﮔﺮﻧ ﻪﭙﺗ يﺎﻬﺷوﺎﮐ رد فﻮﺸﮑﻣ
) يﻮﺠﻨﮔ 1381 : 211 ، 222 يﻮﺠﻨﮔ ، 1380
: 33 ، 38 ، 81 ، 84 (
حﻮﻟ 3 . ﻪﻧﻮﻤﻧ حﺮﻃ و ﺮﯾﻮﺼﺗ ﭼﺎﺑﻮﮐ ﮥﻧﻮﮔ يﺎﻬﻟﺎﻔﺳ زا ﯽﯾﺎﻫ
؛ﻪ ﮓﻧرﺎﮕﻧر عﻮﻧ
؛ تﻮﻤﻟا ﮥﻌﻠﻗ يﺎﻬﺷوﺎﮐ رد فﻮﺸﮑﻣ .
