155
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ ﯽﺴﺣ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر يﺎﻫ
يﺮﯿﺼﻧ هداز ﻞﯿﻌﻤﺳا نﺎﺟﺮﻣ ،
1ﯽﺳﺎﺒﻋ نﺎﻤﯿﻠﺳ
2
،
∗ﺪﯿﺳ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻦﯾﺪﯿﺳ يﺪﻬﻣ
3
1 - ﺶﻧاد ﻦﯿﻣارو ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ -
ناﺮﯾا ،ﻦﯿﻣارو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ هوﺮﮔ ،اﻮﺸﯿﭘ
2 - رﺎﯿﺸﻧاد ﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﯽ
،
،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد سرﺪﻣ ﺖﯿﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
3 - تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا
) رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 23 / 2/
90 رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 8 / 10 / 90 (
هﺪﯿﮑﭼ
هدرواﺮﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
ﻤﺨﺗ ﯿﺮ ي ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا ﺎﺑ يﺮﯿﺷ ﺎﺗﻮﮐ يراﺪﻬﮕﻧ ﺮﻤﻋ ﺎﺑ ﯽﻟو ﻻﺎﺑ يا
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ه ار نآ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ تﺪﻣ ،ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺎﺑ ناﻮﺗ
داد ﺶﯾاﺰﻓا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺴﺨﻧ ،ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد ،اﺬﻟ توﺎﻔﺘﻣ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
) 10 و 20 و 28 (%
ﻂﺳﻮﺗ ،
ﮏﺸﺧ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﻦﮐ –
ءﻼﺧ ) ناﻮﺗ يﺎﻫ 35 ، 135 و 260 ﻖﻠﻄﻣ رﺎﺸﻓ و تاو 125
ﯽﻠﯿﻣ رﺎﺑ ( ﮏﺸﺧ ﺪﻧﺪﺷ . ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ عﻮﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺲﭙﺳ )
،راﻮﮔ ،اﺮﯿﺘﮐ
،بﻮﻧﺮﺧ ﻎﻤﺻ ﻦﯿﺋزﺎﮐ و ﯽﺳرﺎﻓ (
ﺖﻈﻠﻏ ، ) 25 /0
، 5/
0 ، 75 /0 و 1 (%
ﺐﯿﮐﺮﺗ ، ) اﺮﯿﺘﮐ اﺮﯿﺘﮐ ،راﻮﮔ : :
راﻮﮔ و بﻮﻧﺮﺧ ﺮﺧ :
بﻮﻧ ( ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺖﺒﺴﻧ ، )
80:20 ،
50:50 ( ندوﺰﻓا نﺎﻣز و )
ردﻮﭘ ﻪﺑ ندوﺰﻓا ،ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ندوﺰﻓا (
ﯽﮔﮋﯾو يور يﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر و ﯽﺴﺣ .
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ و
ﺒﺳ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺶﻫﺎﮐ ﺐ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ تﺪﻣ
ﺪﺷ . صاﻮﺧ ﺮﻈﻧ زا
ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر ﺰﯿﻧ ﻣﺎﻤﺗ رد ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
، راﺪﻘﻣ G'>G"
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻣﺎﺟ رﺎﺘﻓر و هدﻮﺑ )
ﮏﯿﺘﺳﻻا ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺜﮐا رد ﻟﺎﻏ ﺎﻫ
راﻮﮔ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻂﻘﻓ ،دﻮﺑ ﺐ -
بﻮﻧﺮﺧ
دﺮﮐ قﺪﺻ ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﺲﮑﻋ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
، ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺐﻠﻏا ﺖﻓا ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ و ﺐﮐﺮﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ ﻪﺑ هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ رد ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ يوﺎﺣ يﺎﻫ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﺟ
راﻮﮔ : ،بﻮﻧﺮﺧ دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ .
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﻈﻧ زا ﺰﯿﻧ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
ﺮﺘﻬﺑ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦ
، ﻪﻧﻮﻤﻧ ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ يوﺎﺣ يﺎﻫ اﺮﯿﺘﮐ ﻎﻤﺻ و
) 6/
0 (%
اﺮﯿﺘﮐ و : بﻮﻧﺮﺧ
) ﺖﺒﺴﻧ 80:20 ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ 6/
0 (%
هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ رد ﻮﺑ
د . ﺐﺳﺎﻨﻣ ،ﻦﻤﺿ رد ﻞﺒﻗ هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ،يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ شور ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﺷ هداد ﺺﯿﺨﺸﺗ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا .
ﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو : ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ -
يژﻮﻟﻮﺋر ،ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ،يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ ،ءﻼﺧ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ∗
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
فوﺮﻌﻣ ﺖﺳﺎﻣ هدروآﺮﻓ ﻦﯾﺮﺗ
ﺮﯿﻤﺨﺗ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﯿﺷ يﺮﯿﻤﺨﺗ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﯿﺷ ﯽﮑﯿﺘﮐﻻ ﺮﮔزﺎﻏآ يﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻣ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا)
سﻮﻠﯿﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﮑﯾرﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ و
( ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ دﻮﺷ
1] هﺮﯿﺠﻧز ﺮﺳاﺮﺳ رد ﺐﻠﻏا هدرواﺮﻓ ﻦﯾا .[
يﺎﻣد رد ﻊﯾزﻮﺗ 2
- 4
ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
مﺎﻤﺗ ﺖﻤﯿﻗ هﺪﺷ
ﯽﻣ لﻮﺼﺤﻣ ددﺮﮔ
تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،اﺬﻟ .
ﯽﻣ هﺎﺗﻮﮐ نآ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻞﮑﺷ رد ﺖﺳﺎﻣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﻻﺎﺑ ﻦﯾا و ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﻔﻣ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا نﺪﺷ يرﺎﺠﺗ ﻊﻧﺎﻣ ﺮﻣا 2]
ﯽﻟو .[
ﯽﻣ ﻻﻮﺻا ندﺮﮐ هﺮﯿﺧذ نﺎﮑﻣا ،ردﻮﭘ ﻪﯿﻬﺗ و ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺎﺑ ناﻮﺗ
ﺎﻣ ﻢﻫ ﻊﯾﺮﺳ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و راﺪﯾﺎﭘ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﺖﺳ ﻦﯿﻨﭼ
داد ﺶﯾاﺰﻓا ار شزرا ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ 3]
.[
ﻦﯾا ياﺮﺑ
شور نﻮﻨﮐﺎﺗ رﻮﻈﻨﻣ ،ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ،ﯽﮑﻄﻠﻏ ،يدﺎﻤﺠﻧا -
و ءﻼﺧ ....
يﺎﻫردﻮﭘ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ
هﺪﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﺪﻧا
2] و 4 .[
تراﺮﺣ شور رد ﻻﻮﺻا شور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﺎﺑ ﯽﻫد
تراﺮﺣ ،ﻊﯾﺮﺳ و ﺪﯾﺪﺟ يژﺮﻧا ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﻫد
ﻢﻫﺮﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﯽﺗراﺮﺣ يژﺮﻧا ﻪﺑ ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣوﺮﺘﮑﻟا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺶﻨﮐ
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﺎﺑ جاﻮﻣا هدﺎﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ترﻮﺻ فﺪﻫ دﺮﯿﮔ
. ﻪﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ
يد تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺎﺑ داﻮﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ضﺮﻌﻣ رد مﺎﮕﻨﻫ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا
جاﻮﻣا ﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ داﻮﻣ ﺎﺑ ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا رﻮﻃ ﻪﺑ جاﻮﻣا ﻦﯾا ،ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ
هﺪﯾﺪﭘ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺮﯿﮔرد ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻓا ﺐﯾﺮﺿ ياراد يﺎﻫ
ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﺶﯾﺎﻣﺮﮔ ﯽﻧﻮﯾ نﻮﯿﺳاﺰﯾرﻼﭘ و ﯽﺒﻄﻗود ﺶﺧﺮﭼ ﻪﮐ ﺪﺘﻓا
هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا تراﺮﺣ ﯽﻣ هﻮﻘﻟﺎﺑ رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا ﯽﻫد ياﺮﺑ ناﻮﺗ
ﯽﺑ فاﺪﻫا دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا يرﺎﻤﺷ
5] يﺎﯾاﺰﻣ زا ﯽﮑﯾ .[
زا هدﺎﻔﺘﺳا
هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا ،ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ جاﻮﻣا يژﺮﻧا شور ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ جاﻮﻣا ﻦﯾا زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ لواﺪﺘﻣ يﺎﻫ
ﮏﺸﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﺳا ﻼﺧ ﺖﺤﺗ ندﺮﮐ
6] ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ شور ،ﺎﺳﺎﺳا .[
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ - ﮏﺸﺧ شور ود ﺮﻫ ﺪﯾاﻮﻓ ،ءﻼﺧ ءﻼﺧ ﺖﺤﺗ ندﺮﮐ
ﮏﺸﺧ و ﻮﺑ اراد ار ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﺎﺑ ندﺮﮐ ﯽﻣ و هد
ﯽﯾارﺎﮐ ﻢﻫ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺸﺨﺒﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار هدروآﺮﻓ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻢﻫ و يژﺮﻧا 7]
،ﻦﻤﺿ رد .[
ﺶﻨﮐاو ﺶﻫﺎﮐ و ﻂﯿﺤﻣ رد نﮋﯿﺴﮐا دﻮﺟو مﺪﻋ رد ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﯽﻣ شور ﻦﯾا ﺮﮕﯾد ﺖﯾﺰﻣ ،اﺬﻏ ﺪﺷﺎﺑ
8] ﮏﺸﺧ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .[
ندﺮﮐ
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ -
ءﻼﺧ ) (MVD شور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺸﺧ زا ﺮﺘﻧازرا و باﺬﺟ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ
يدﺎﻤﺠﻧا ندﺮﮐ ﮏ )1
(FD رد
دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ تراﺮﺣ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ و ﻻﺎﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ 6]
.[
ﻪﯿﻬﺗ و ﺖﺳﺎﻣ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ،ﯽﯾاﺬﻏ هدرواﺮﻓ ﺮﻫ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺎﺳﺎﺳا ﺶﻫﺎﮐ ﺮﯿﻈﻧ يرﺎﯿﺴﺑ يﺎﯾاﺰﻣ ،ﺐﯾﺎﻌﻣ ﯽﺧﺮﺑ ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ ﺰﯿﻧ نآ ردﻮﭘ ﻪﮕﻧ دﺮﺳ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ مﺪﻋ و ﻢﺠﺣ ﻪﻨﯾﺰﻫ ،ﻦﺘﺷاد
،ﺮﺘﻤﮐ يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ
ﻮﻬﺳ و بآ ياراد ﻖﻃﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ندﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ،ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ رد ﺖﻟ
ناﺮﺤﺑ ﻂﯾاﺮﺷ رد دﺮﺑرﺎﮐ ،مﺮﮔ ياﻮﻫ نﺎﮑﻣا و ،ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ
يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻨﺒﻟ تﻻﻮﺼﺤﻣ فﺮﺼﻣ ﻪﻧاﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ و تﻼﮑﺷ ،ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ اراد ار ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 2] و 9 و 10 شراﺰﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻣا .[
ﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﺖﺳﺎﻣ ،دﻮ
ﺖﺳﺎﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮﻫﺎﻇ و ماﻮﻗ ،ﺖﻓﺎﺑ ﺪﻗﺎﻓ ﻻﻮﻤﻌﻣ هﺪﺷ يزﺎﺳزﺎﺑ ﺖﺳا ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ 3]
[ ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺶﻟﺎﭼ ﻦﯾﺮﺗ
رد ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﯽﺘﻌﻨﺻ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﺪﺷﺎﺑ
. ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﺳر
ﯽﻠﻤﻋ زا ﯽﮑﯾ ﺪﯾﺎﺷ هار ﻦﯾﺮﺗ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾا ﻞﺣ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ 12]
و 2 و 11 تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻟو .[
ﺎﯾ مﺎﺠﻧا صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد ﯽﺻﺎﺧ ﯽﺳرﺮﺑ نﻮﻨﮐﺎﺗ ،نﺎﮔﺪﻧرﺎﮕﻧ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ .
،ﻦﻤﺿ رد ،ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ
ﯽﻠﭘ ﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﻪﻧاد ،ﯽﻫﺎﯿﮔ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ،يا
ﮏﺒﻠﺟ ﯽﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﯾﺎﯾرد يﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ
13] ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﺮﻈﻧ زا و [
ﺋﻮﻠﮐ تارذ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﺶﻨﮐاو دﺎﺠﯾا ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ يﺪﯿ
بذﺎﺟ ي و 2
بذﺎﺟﺮﯿﻏ ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ 3
ﺪﻧﻮﺷ . ،ﻦﯿﺘﮑﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ
ﻎﻤﺻ لﻮﻠﺤﻣ ﺶﺨﺑ ،اﺮﯿﺘﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺶﺨﺑ ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﺎﭘﺎﮐ و ﯽﺳرﺎﻓ -
ﻪﺑ ﻪﮐ ار نﺎﻨﯿﮔارﺎﮐ ﻪﻄﺳاو
ﮏﯿﺗﺎﺘﺳوﺮﺘﮑﻟا يوﺮﯿﻧ ي
يﺪﯿﺋﻮﻠﮐ تارذ ﺎﺑ ﺶﻨﮐاو ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ )
ﻦﯿﺋزﺎﮐ ًﻼﺜﻣ ﺎﻫ
( و ﻪﺘﺷاد ار
آ ﺢﻄﺳ بﺬﺟ ن
ﯽﻣ بذﺎﺟ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺪﻧدﺮﮔ ﺎﻫ ﺪﻨﻣﺎﻧ
.
ﯽﻟﺎﺣرد لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ ﺶﺨﺑ نﺎﺘﻧاز ،راﻮﮔ ،بﻮﻧﺮﺧ يﺎﯿﺑﻮﻟ ﻎﻤﺻ ،ﻪﮐ
ﻎﻤﺻ ﺪﻨﺘﺴﻫ بذﺎﺟﺮﯿﻏ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ اﺮﯿﺘﮐ و ﯽﺳرﺎﻓ يﺎﻫ
ﻪﺼﺨﺸﻣ و هدﻮﺒﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻦﯾا زا اﺮﯾز نآ زرﺎﺑ ي
ﺎﻫ
ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ زﺎﻓ يوﺮﻧاﺮﮔ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺳا
12] و 14 و 11 و 15 .[
ﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ،ﻦ ﺖﻈﻠﻏ و عﻮﻧ ندوﺰﻓا ﺮﯿﺛﺎﺗ
يﺎﻫ
ﻎﻤﺻ ﯽﺧﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﯿﻏ و بذﺎﺟ يﺎﻫ
ﻪﯿﻬﺗ زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ بذﺎﺟ
1. Freeze Drying 2. Adsorbing hydroclloids 3. Non- adsorbing
157
ﮏﺸﺧ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﻦﮐ
-
يور ﻼﺧ
ﯽﮔﮋﯾو ،يزﺎﺳراﺪﯾﺎﭘ يزﺎﺳزﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﯽﺴﺣ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر يﺎﻫ
هﺪﺷ ) يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ (
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
1 - 2 - ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ﻪﯿﻬﺗ
ﺮﯿﺷ ﺲﭘ خﺮﭼ زا ﺖﮐﺮﺷ ﺎﻧراو ) ناﺮﯾا ،ﻦﯿﻣارو (
و ﺖﺳﺎﻣ ﺎﺑ ناﺰﯿﻣ
ﯽﺑﺮﭼ 5 /2 ﺪﺻرد زا ﺖﮐﺮﺷ نﺎﭘﻮﭼ ) ناﺮﯾا ،نﺎﻨﻤﺳ (
ﻪﯿﻬﺗ ﺪﺷ .
ﻎﻤﺻ ردﻮﭘ راﻮﮔ
زا ﺖﮐﺮﺷ مﺎﮔ سرﺎﭘ )
ناﺮﯾا ،زاﺮﯿﺷ (
، ﻎﻤﺻ
ﯽﺳرﺎﻓ يرﺎﻄﻋ زا اﺮﯿﺘﮐ و يﺎﯿﺑﻮﻟ ﻎﻤﺻ ردﻮﭘ ،ناﺮﻬﺗ ﯽﺘﻨﺳ يﺎﻫ
بﻮﻧﺮﺧ ﺖﮐﺮﺷ زا 1
CP Kelco ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ ،كرﺎﻤﻧاد رﻮﺸﮐ
ردﻮﭘ
زا نارﺎﻬﺑ ﺖﮐﺮﺷ )
ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ (
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ .
ﻎﻤﺻ ،ﻦﻤﺿ رد
ﯽﺳرﺎﻓ زا ﺲﭘ اﺮﯿﺘﮐو يزﺎﺳاﺪﺟ
بﺎﯿﺳآ ﯽﺟرﺎﺧ داﻮﻣ ﺪﻧﺪﺷ
ﺲﭙﺳ زا ﮏﻟا ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺎﺑ
ﺶﻣ هرﺎﻤﺷ ي 60 هﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ
درﻮﻣ هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ يﺎﻫردﻮﭘ و هدﺎﻔﺘﺳا
راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
2 - 2 - شور ﺎﻫ
2 - 2 - 1 - شور ﻪﯿﻬﺗ ﺖﺳﺎﻣ
ياﺮﺑ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﺳﺎﻣ نوﺪﺑ
،ﯽﺑﺮﭼ ﺮﯿﺷ ﺲﭘ خﺮﭼ رد يﺎﻣد 95
ﻪﺑ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد تﺪﻣ
30 ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺗ ﺪﺷ هداد تراﺮﺣ
دﻮﺷ هﺰﯾرﻮﺘﺳﺎﭘ .
ﺲﭘ زا ﮏﻨﺧ نﺪﺷ ) يﺎﻣد 45 - 42 ﻪﺟرد
داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ( ﻪﯾﺎﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﯿﺷ ﻪﺑ ﺪﺷ هدوﺰﻓا و
رد يﺎﻣد رﻮﮐﺬﻣ ﻪﺑ
تﺪﻣ 4 ﺖﻋﺎﺳ ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ 9]
ﺲﭘ .[
زا هدﺎﻣآ نﺪﺷ ﺎﻣ
،ﺖﺳ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻌﯾﺮﺳ ﺎﻫ ﻪﺑ
ﯾ لﺎﭽﺨ ﻪﺑ ﻞﻘﺘﻨﻣ تﺪﻣ ﯾ ﮏ زور رد يﺎﻣد 4
ﻪﺘﺷاد ﻪﮕﻧ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﻧﺪﺷ
. ﺲﭘ زا ﺖﺳﺎﻣ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ ،نآ
ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺎﺑ )
20 و 28 ﺪﺻرد ( هدﺎﻣآ ﺖﺳﺎﻣ
هﺪﺷ ) ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ 10
ﺪﺻرد ( ﻪﺴﯿﮐ ﻞﺧاد ﻪﭼرﺎﭘ يﺎﻫ
ﺬﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ يا
ﯾ يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯾﺪﻨﭼ تﺪﻣ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر ﺰﯾر لﺎﭽﺨ
درﻮﻣ دوﺪﺣ ﻪﺑ بآ جوﺮﺧ ﺎﺑ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ناﺰﯿﻣ ﺎﺗ ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﺳﺮﺑ ﺮﻈﻧ . ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ
5/
1 % ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ ﯽﻗﺮﺑ نﺰﻤﻫ ﺎﺑ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ردﻮﭘ )
SANYO
ﻦﭘاژ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ (
تﺪﻣ ﻪﺑ 1
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﺑ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد
1. Locust bean Gum
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﺎﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺖﻬﺟ ﺲﭙﺳ و طﻮﻠﺨﻣ -
ﻪﺑ ءﻼﺧ
ﺳد ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺘ .
2 - 2 - 2 - ﮏﺸﺧ شور ندﺮﮐ
ﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ -
ءﻼﺧ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ هﺎﮕﺘﺳد -
رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ءﻼﺧ
ﯽﺣاﺮﻃ سرﺪﻣ ﺖﯿﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ و 16]
و 9 ياﺮﺑ .[
لﺎﻤﻋا جاﻮﻣا
،ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ زا
ﯾ ﮏ
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﯽﮕﻧﺎﺧ
،AEG لﺪﻣ Micro mat 725 ﺖﺧﺎﺳ
رﻮﺸﮐ
،نﺎﻤﻟآ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﯽﻤﺳا 1200
،تاو ﺪﻣﺎﺴﺑ 2450 ﺎﮕﻣ ﺰﺗﺮﻫ
ياﺮﺑ و ﻦﯿﻣﺎﺗ رﺎﺸﻓ 5
± 125 ﯽﻠﯿﻣ رﺎﺑ زا ﭗﻤﭘ ءﻼﺧ ) Kavake
airvac لﺪﻣ jp-120 h ﺖﺧﺎﺳ
رﻮﺸﮐ ناﻮﯾﺎﺗ ( هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ راﺪﻘﻣ رﺎﺸﻓ ﻖﻠﻄﻣ ﻪﻈﻔﺤﻣ ﺎﺑ ﺞﻨﺳﻼﺧ ) P. V. R لﺪﻣ
VT1 NP ﺖﺧﺎﺳ
رﻮﺸﮐ ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا ( هزاﺪﻧا ﮔ يﺮﯿ ﺪﺷ .
ﺖﺳﺎﻣ اﺪﺘﺑا ،ﯽﺑﺮﭼ نوﺪﺑ ﺖﺳﺎﻣ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ياﺮﺑ )
يوﺎﺣ
و ﺮﻔﺻ 5/
1 % ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ (
ﺎﺑ ناﺰﯿﻣ داﻮﻣ نوﺪﺑ ﺪﻣﺎﺟ ﯽﺑﺮﭼ
) 10
، 20 و 28
% ( ﺎﺑ ﺖﻣﺎﺨﺿ 2 /2 ﯽﻠﯿﻣ يور ﺮﺘﻣ ﻪﺸﯿﺷ فﺮﻇ يا
نﻮﻠﻔﺗ هﺪﺷ ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ 9]
لﺎﻤﻋا ﺎﺑ و [ ناﻮﺗ
يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ) 35
،
135
، 260 تاو ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺧ ﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﮏﺸ .
ﺲﭘ
زا ﺖﺷﺬﮔ ﯽﻘﯾﺎﻗد زا ﮏﺸﺧ ندﺮﮐ ) ﯽﻧﺎﻣز ﻪﮐ تاﺮﻄﻗ ﯽﺑآ رد
هراﺪﺟ ﯽﻠﺧاد رﻮﺗﺎﮑﯿﺳد دﻮﺟو
ﺖﺷاﺪﻧ ( ﺮﻫ 3 ﻪﻘﯿﻗد رد رﺎﺒﮑﯾ
ﯽﻟﺎﺣ ﻪﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺖﺤﺗ ﻼﺧ ء
،دﻮﺑ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ شﻮﻣﺎﺧ
ﺪﺷ ﺎﺗ يﺎﻣد لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻠﯿﺧ ﻻﺎﺑ يﺎﻫردﻮﭘ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ و دوﺮﻧ
ﻣ ءﺎﻘﺑ و يﺮﯾﺬﭘ لﻼﺤﻧا ،ﮓﻧر ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿ
يﺎﻫ
و ﺖﺳﺎﻣ ﺮﮔزﺎﻏآ ...
دﻮﺷ ﻆﻔﺣ 17]
رد ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ .[
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ هﺎﮕﺘﺳد -
هزاﺪﻧا نﺎﮑﻣا ،دﻮﺟﻮﻣ ﻸﺧ دﻮﺟو ﺎﻣد يﺮﯿﮔ
ﺖﺷاﺪﻧ . ﺺﯿﺨﺸﺗ ياﺮﺑ
،نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾاﺮﻓ مﺎﻤﺗا ناﺰﯿﻣ
ﺖﺑﻮﻃر
ﻖﺒﻃ نﻮﻧﺎﻗ ﻪﻧزاﻮﻣ مﺮﺟ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
ﺖﺳﺎﻣ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ
نﺪﯿﺳر و ﺖﺑﻮﻃر
نآ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺪﺣ ﺎﻨﻣ ﺐﺳ ) 6 - 5/
6 (%
ﻪﻧﻮﻤﻧ ، يﺎﻫ
ﮏﺸﺧ هﺪﺷ جرﺎﺧ ﻪﻈﻔﺤﻣ زا و
ﺎﺑ كدرﺎﮐ زا ﻒﮐ ﻪﺸﯿﺷ نﻮﻠﻔﺗ
اﺪﺟ ﺪﻧﺪﺷ . كﺮﭘ ﺲﭙﺳ بﺎﯿﺳآ ار ﺖﺳﺎﻣ هﺪﺷ ﮏﺸﺧ يﺎﻫ
هدوﺪﺤﻣ ﻪﮑﻨﯾا ياﺮﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻪﮐ ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ،هدﻮﻤﻧ ﺶﻣ ﺎﺑ ﮏﻟا ود زا دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ ردﻮﭘ هزاﺪﻧا 80
و 230 هدﺎﻔﺘﺳا
ﮏﻟا زا يرﻮﺒﻋ يﺎﻫردﻮﭘ ﻪﮐ ﺪﺷ 80
ﮏﻟا يور هﺪﺷ ﻊﻤﺟ و
230 ) 80 -
، 230 (+
ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ ياﺮﺑ 9]
.[
2 - 2 - 3 - ﺖﺳﺎﻣ ﻪﯿﻬﺗ و هﺪﻨﻫد ماﻮﻗ داﻮﻣ ندوﺰﻓا شور
يرﻮﻓ ﻖﯾﺮﻃ ود ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﯽﺘﺳﺎﻣ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ
ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
- لوا شور :
ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ شور ﻦﯾا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﯿﺋ
) و بﻮﻧﺮﺧ ،راﻮﮔ ،اﺮﯿﺘﮐ
ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ (
ﺖﺒﺴﻧ و ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ﻦﯿﺋزﺎﮐ ردﻮﭘ و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
) 25 /0 ، 5/
0 ، 75 /0 و 1 % ﯽﻧزو / ﺖﺳﺎﻣ نزو ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻧزو (
ﻪﺑ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ .
ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
نآ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﻎﻤﺻ ،ﺎﻫ
اﺮﯿﺘﮐ يﺎﻫ :
اﺮﯿﺘﮐ ،راﻮﮔ :
و بﻮﻧﺮﺧ
راﻮﮔ : بﻮﻧﺮﺧ ) ﺖﺒﺴﻧ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 20
: 80 ( ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ 6/
0 %
ﯽﻧزو / ﻪﻓﺎﺿا هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ نزو ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻧزو
ﺪﻧﺪﺷ . مﺮﻟو بآ ،ﻞﺻﺎﺣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ )
يﺎﻣد 50 ﻪﺟرد
داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ( ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 1
: 5 ) ردﻮﭘ ﺖﺒﺴﻧ :
بآ ( ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا
2] دوﺪﺣ نﺎﻣز تﺪﻣ ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ .[
15 - 10 ﺖﻓﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد
ﺖﺳﺎﻣ درﻮﻣ يﺮﻫﺎﻇ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ
.
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ هﺎﮕﻧآ و ﺖﻈﻠﻏ ،يﺮﻫﺎﻇ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ظﺎﺤﻟ زا ﺎﻫ
ﻎﻤﺻ زا و ﺪﻧﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ،ﺖﻓﺎﺑ ار ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ يﺮﯾدﺎﻘﻣ و ﺎﻫ
،ﺪﻨﺘﺷاد يوﺮﻧاﺮﮔ و ﺖﻓﺎﺑ ظﺎﺤﻟ زا زا ﻞﺒﻗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ندوﺰﻓا ياﺮﺑ
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ )
مود شور ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
- مود شور :
هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا
) ﺖﺳﺎﻣ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ (
يﺎﻫﺪﺻرد و راﺪﻘﻣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ،شور ﻦﯾا رد ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ زا هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ )
6/
0 (%
ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺞﯾرﺪﺗ )
يوﺎﺣ
و ﺮﻔﺻ 5/
1 % ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ ردﻮﭘ ( ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﯽﺑﻮﺧ
. ﺲﭘ
زا 30 و ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ ،ﺖﺣاﺮﺘﺳا ﻪﻘﯿﻗد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻄﺳا
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ .
ﺖﻬﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﺖﺳﺎﻣ ﺲﭙﺳ
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ -
ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ءﻼﺧ .
ﻪﺑ ﺲﭙﺳ
مﺮﻟو بآ ،ﻞﺻﺎﺣ ردﻮﭘ )
يﺎﻣد 50 داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 1
: 5 ) ردﻮﭘ ﺖﺒﺴﻧ :
بآ ( ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا 2]
تﺪﻣ ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ و [
دوﺪﺣ نﺎﻣز 15
- 10 ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ ،ﻪﻘﯿﻗد ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ
درﻮﻣ يﺮﻫﺎﻇ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ
.
2
- 2 - 4 - هزاﺪﻧا ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ يﺮﯿﮔ يﺎﻫ
ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر
ﯽﻧﺎﺳﻮﻧ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ1
يﺎﻫ
ﺮﯿﻈﻧ ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ و ﺖﺳﺎﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر : G'
هﺮﯿﺧذ ﺐﯾﺮﺿ ،2
G"
: ﺖﻓا ﺐﯾﺮﺿ
،3
η٭
: ،ﺐﮐﺮﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ η׳
: و ﺎﯾﻮﭘ يوﺮﻧاﺮﮔ
اﮋﻧﺎﺗ هزاﺪﻧا ﺖﻓا ﺖﻧ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
. يﺮﺘﻣﻮﺋژ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ
يزاﻮﻣ تﺎﺤﻔﺻ ) 4
ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ Anton Paar
ﺶﯾﺮﺗا ، (
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ ﺪﻨﭼ راﺪﻘﻣ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
) و ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ
ﻪﯿﻟوا ﺖﺳﺎﻣ (
ﺪﺷ هداد راﺮﻗ يﺮﺘﻣﻮﺋژ يزاﻮﻣ تﺎﺤﻔﺻ ﻦﯿﺑ .
ﺲﭘ
ﺖﺣاﺮﺘﺳا نﺎﻣز نﺪﺷ يﺮﭙﺳ زا )
تﺪﻣ 10 ﻪﻘﯿﻗد ( ﻪﯿﺣﺎﻧ ي
اﻮﮑﺴﯾو ﻪﻨﻣاد رد ﯽﻄﺧ ﮏﯿﺘﺳﻻ ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﺸﻧﺮﮐ يﺎﻫ
.
ﻖﯿﻗر زا ﻞﺻﺎﺣ ﺶﻧﺮﮐ ﺲﭙﺳ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻨﺒﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺗ
) ﺶﻧﺮﮐ
1/
0 ﺪﺻرد ( ﺎﻌﻄﻗ اﺮﯾز
"
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺘﻟﺎﺣ ﻦﯿﻨﭼ رد ﻆﯿﻠﻏ يﺎﻫ
رد
هدوﺪﺤﻣ ﺪﻧراد راﺮﻗ ﯽﻄﺧ ي .
تﺪﻣ ،ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ 10
ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ يزﺎﺳزﺎﺑ فﺮﺻ ﺖﺣاﺮﺘﺳا ﻪﻘﯿﻗد ﺪﺷ ﺎﻫ
. آ هﺎﮕﻧ
ﺪﻧور يﺮﺘﻣﻮﺋژ تﺎﺤﻔﺻ ﻦﯿﺑ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﺮﮐ جرﺎﺧ نوﺪﺑ هﺮﯿﺧذ ﺐﯾاﺮﺿ تاﺮﯿﯿﻐﺗ )
(G' ﺖﻓا و ) G"
( زا ﯽﻌﺑﺎﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﻪﯾواز ﺪﻣﺎﺴﺑ يا
، هدوﺪﺤﻣ رد ي
100 - 01 /0 ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ نﺎﯾدار
) Rad/S ( يﺎﻣد رد 7
هزاﺪﻧا داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
18] و 19 .[
2 - 2 - 5 - ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ ﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻣ ﯽﺴﺣ ي ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫ
) ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ ،ﯽﻧﺎﻫدﺮﯿﻏ ﺖﻓﺎﺑ و ﯽﻧﺎﻫد سﺎﺴﺣا ،ﻢﻌﻃ ﻞﻣﺎﺷ
ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ و يﺮﻫﺎﻇ (
ﺞﻨﭘ ﮏﯿﻧوﺪﻫ نﻮﻣزآ بﻮﭼرﺎﻬﭼ رد
ﻪﻘﺒﻃ يا ) 1 ، 2 ، 3 ، 4 و 5 ًﺎﺘﺒﺴﻧ ،لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ لدﺎﻌﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﯽﻟﺎﻋ و بﻮﺧ رﺎﯿﺴﺑ ،بﻮﺧ ،ﺶﺨﺑ ﺖﯾﺎﺿر (
ﻂﺳﻮﺗ 11 ،بﺎﯾزرا
هدوﺪﺤﻣ رد ﺳ ي
ﯽﻨ 25 - 43 ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا لﺎﺳ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
تﺪﻣ ﻪﺑ لﺎﭽﺨﯾ رد و ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔﺪﮐ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻄﺑ ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ ،ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﺖﻋﺎﺳ ود رد ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ
بﺎﯾزرا ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ
18] و 20 .[
2 - 2 - 6 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
1.Oscillatory testing 2.Storage modulus 3. Loss modulus 4. Parallel Plate
159
ﺎﮐ عﻮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يرﺎﻣآ حﺮﻃ ﻪﯾﺰﺠﺗ و هدﻮﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ يرﺎﻣآ SPSS 16
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﻫ
) ﺢﻄﺳ رد 95
(%
نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﯿﻧ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻦﮑﻧاد .
ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻢﺳر مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻢﻫ ﺎﻫ
راﺰﻓا Excel ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
3 - ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺚﺤﺑ و ﺎﻫ
3 - 1 - ﺖﺳﺎﻣ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺎﻫﺪﺻرد ﺎﺑ
ي
ناﻮﺗ و ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ هﺎﮕﺘﺳد توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﮏﺸﺧ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ندﻮﻤﻧ ﮏﺸﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﻃ ﻦﮐ
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ - ،هﺎﮕﺘﺳد ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ءﻼﺧ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز .
،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ 16]
و 21 ﺶﻘﻧ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ناﻮﺗ .[
يﺮﺛﻮﻣ و ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﮏﺸﺧ نﺎﻣز يور
،ﻦﻤﺿ رد ﺖﺷاد نﺪﺷ
هدﺎﻣ ﺪﺻرد و ناﻮﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﺪﺻرد ،ناﻮﺗ ﺮﺛا ﺢﻄﺳ رد ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ نﺎﻣز يور ﮏﺸﺧ 95
% ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺑ راد
) ﻞﮑﺷ 1 .(
ﻢﻫ زا هﺎﮕﺘﺳد ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ،ﻦﯿﻨﭼ
10 % ﻪﺑ 50 % زا ﺖﺳﺎﻣ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا و 10
% ﻪﺑ
28
% ﻋ و نﺪﺷ ﯽﻨﺷ ناﺰﯿﻣ ، ﺶﯾاﺰﻓا بآ رد ردﻮﭘ لﻼﺤﻧا مﺪ
ﺖﻓﺎﯾ . ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺎﮕﺘﺳد ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﺐﯿﺳآ ،تراﺮﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﺑ هﺪﺷ دراو يﺎﻫ
ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ . ﺪﺷ هﺪﯾد ﻖﯿﻘﺤﺗ زا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
دﻮﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ يﺎﻫردﻮﭘ ﺖﯿﻟﻼﺣ مﺪﻋ .
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ،ﺎﻫردﻮﭘ ﻦﯾا ﻪﮐ يا
ﻻﺎﻤﺘﺣا
"
ﻪﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد ﻞﯿﻟد و ﺎﻫ
ﻢﻫ ﻪﺑ تارذ نﺪﯿﺒﺴﭼ ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﻨﺷ ﺖﻟﺎﺣ بآ رد ،ﺮﮕﯾد
. ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
ﺶﯾﺎﻣزآ رد ﺖﻬﺟ ياﺮﺑ يﺪﻌﺑ يﺎﻫ
و جﺮﻓ و ﻞﻠﺧ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ،هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ردﻮﭘ ﺖﯿﻟﻼﺣ يﺎﻫﺪﺻرد ﺎﺑ ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ
راﺪﻘﻣ ،ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ توﺎﻔﺘﻣ 5/
1 % ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
زآ ﻦﯾا ﺶﯾﺎﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻢﻫ ﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺖﯿﻟﻼﺣ دﻮﺒﻬﺑ )
ﻪﺑ ﻪﻧ ﻪﺘﺒﻟا ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ
( ﺖﻬﺟ ﻪﺑ
هﺰﻣ و ﮓﻧر يور ﯽﺘﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،ﻒﮐ دﺎﺠﯾا و زﺎﮔ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺖﺷاد هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ .
ناﻮﺗ و ﺖﺳﺎﻣ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ناﺰﯿﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ و ﯽﮑﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ1 ﻞﮑﺷ
وﺮﮑﯾﺎﻣ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ نﺎﻣز يور ﻮﯾو
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ - ﻖﻠﻄﻣ رﺎﺸﻓ رد ﻼﺧ 125
ﯽﻠﯿﻣ رﺎﺑ
) ناﻮﺗ 35 ناﻮﺗ ، 135 ناﻮﺗ و 260
(
3 - 2 - ﺪﻧور يور ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺖﯿﻔﯿﮐ و نﺪﺷ ﮏﺸﺧ
3 - 2 - 1 - ﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﺋ
ﻮﭘ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯾ ﺖﺳﺎﻣ رد
ﻪﻤﻟد نﻮﭼ ﻻﻮﺻا ﻪﯿﻬﺗ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ نﺎﻤﻫ ﺎﯾ ﻪﺘﺧﺎﺳ زﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ي
ﻻﺎﻤﺘﺣا ،ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ زا هﺪﺷ
"
نآ ﯽﻟژ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ
هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ زا يﺮﺘﻤﮐ يوﺮﻧاﺮﮔ و ماﻮﻗ ياراد ،ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﯽﻃ ﺖﺳا 2] ،ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .[
ﺖﻓﺎﺑ دﺎﺠﯾا و ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳزﺎﺑ ﺖﻬﺟ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ زا ،ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ .
اﺪﺘﺑا ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ
ﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺋ زﺎﮐ ردﻮﭘ و ﯽﺳرﺎﻓ ،بﻮﻧﺮﺧ ،راﻮﮔ ،اﺮﯿﺘﮐ يﺎﻫﺪﯾ ﺋ
ﻦﯾ
ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ 25 /0
%
، 5/
0
%
، 75 /0 % و 1 % ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﻫردﻮﭘ ﻪﺑ .
ﺖﻈﻠﻏ رد اﺮﯿﺘﮐ ﻎﻤﺻ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ 5/
0
% رد بﻮﻧﺮﺧ ، 1
% ،
رد راﻮﮔ 75 /0 % رد ﯽﺳرﺎﻓ و 1
% رد يوﺮﻧاﺮﮔ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺪﻧدﺮﮐ دﺎﺠﯾا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ .
ناﺰﯿﻣ رد راﻮﮔ رﻮﻀﺣ ﻪﺘﺒﻟا
75 /0 % ﺪﺷ ﺐﺟﻮﻣ ار ﯽﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺶﮐ رﺎﺘﻓر .
دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ
زا ﺶﯿﺑ يراﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺎﺑ بﻮﻠﻄﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ 1
% زﺎﯿﻧ
دﻮﺑ . ﺖﻈﻠﻏ رد ﻦﯿﺋزﺎﮐ ردﻮﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 1
% ﺮﻧاﺮﮔ ﺮﻈﻧ زا ﻪﺠﯿﺘﻧ يو
ﺖﺷاﺪﻧ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ .
ﻎﻤﺻ طﻮﻠﺨﻣ زا ﺲﭙﺳ ﻪﺑ ﻦﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﺖﻬﺟ ﺎﻫ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا بﻮﻠﻄﻣ ﺖﻓﺎﺑ .
راﻮﮔ طﻮﻠﺨﻣ :
ناﺰﯿﻣ رد اﺮﯿﺘﮐ 6/
0 % و
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 50:50 دﻮﺑ بﻮﻠﻄﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ ،ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺖﺷاد ﯽﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﯽﻧﺎﺴﺸﮐ ﺖﻟﺎﺣ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﻟو .
ناﺰﯿﻣ زا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
راﻮﮔ طﻮﻠﺨﻣ و ﻪﺘﺳﺎﮐ راﻮﮔ :
ﺎﺑ اﺮﯿﺘﮐ ﺖﺒﺴﻧ 80:20 راﺪﻘﻣ ﻪﺑ و
6/
0 % ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا بﻮﻠﻄﻣ يﺮﻫﺎﻇ و ﯽﺘﻓﺎﺑ ظﺎﺤﻟ زا .
ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد
راﻮﮔ طﻮﻠﺨﻣ :
اﺮﯿﺘﮐ و بﻮﻧﺮﺧ :
ﺖﺒﺴﻧ ﺰﯿﻧ بﻮﻧﺮﺧ 80:20
و
راﺪﻘﻣ 6/
0 % ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا بﻮﻠﻄﻣ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد يﺎﻫ
ﺪﺷ روادﺎﯾ ﺖﺴﯾﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ يور هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫرﺎﮐ ﺎﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا ﺪﻨﺘﺴﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﮐ رد ﯽﻟو هﺪﺸﻧ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﺻﺎﺧ
ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫرﺎﮐ هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو دﻮﺒﻬﺑ صﻮﺼﺧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ناﺰﯿﻣ ،ﯽﺳرﺮﺑ ﮏﯾ رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺖﺳﺎﻣ يزاﺪﻧا بآ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ بﻮﻧﺮﺧ ﻎﻤﺻ 02
/0 %
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ 22]
رﺎﯿﺴﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻎﻤﺻ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ [
ﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ زا ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد هدﺎ
ﻞﯿﻟد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﯽﻟژ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ﺎﻧﺎﻤﻫ ﺶﺣﺎﻓ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺮﺛا رد ،ﻦﯿﺋزﺎﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
زا ﺪﯾﺎﺑ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ ﺖﻬﺟ دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﻨﻫد ﺖﻓﺎﺑ داﻮﻣ زا يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ .
رد ،ﻦﻤﺿ رد
رﺮﺑ ﻪﻣادا رد هﺪﻨﻫد ﺖﻓﺎﺑ داﻮﻣ رﻮﻀﺣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﯽﺳ
ﻎﻤﺻ زا ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﺒﺴﻧ ،ﺎﻫ
ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ندوﺰﻓا ﺖﻬﺟ ﻪﻠﺣﺮﻣ )
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ (
هدﺎﻔﺘﺳا
نآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﺷ ﻪﺋارا يﺪﻌﺑ ﺶﺨﺑﺮﯾز رد ﺎﻫ
ﺪﻧا .
3 - 2 - 2 - هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا )
زا ﻞﺒﻗ
دﺮﮐ ﮏﺸﺧ ن
(
هرﺎﻤﺷ ﻞﮑﺷ رد هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ 2
ﻎﻤﺻ رﻮﻀﺣ ، ﺎﻫ
ﺪﺷ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ .
ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ ﻻﺎﻤﺘﺣا
بآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺎﯾ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻂﺳﻮﺗ بآ بﺬﺟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ -
ﯽﻣ داﻮﻣ ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺗ بآ يراﺪﻬﮕﻧ يﻻﺎﺑ ﺖﯿﻓﺮﻇ و ﯽﺘﺳود ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫردﻮﭘ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ نﺎﻣز ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ ﺖﺳﺎﻣ رد دوﺪﺣ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ 5/
6 % ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﻤﮐ ﻪﮐ دﻮﺑ يﺎﻫ
ﻎﻤﺻ ﺪﻗﺎﻓ )
5/
5 - 5 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ . ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ياراد ،شور ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻗ ﯽﻨﺷ تارذ و هدﻮﺑ ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ يﺮﯾﺬﭘ لﻼﺤﻧا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﯽﺴﺣ ﻞﺑ
ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو .
ﺪﺻرد 06/ ﺖﺑﺎﺛ ﺖﻈﻠﻏ) ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﻎﻤﺻ ﺖﺒﺴﻧ و عﻮﻧ ﺮﺛا2 ﻞﮑﺷ
ﯽﻧزو / ﯽﻧزو ( ﯽﺑﺮﭼ ﺪﻗﺎﻓ ﺖﺳﺎﻣ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ نﺎﻣز يور )
ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ
10 ﺪﺻرد ( ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﮏﺸﺧ -
ﻼﺧ ) ناﻮﺗ
ﻮﯾوﺮﮑﯾﺎﻣ 10 ﻖﻠﻄﻣ رﺎﺸﻓ ،ﺪﺻرد 125
ﯽﻠﯿﻣ رﺎﺑ (
3 - 3 - و ﯽﺧﺮﺑ يور ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﮔﮋﯾ
-
يﺎﻫ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر
ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو يﺎﻫ
ود زا ﺎﻫ
هﺮﯿﺧذ ﺐﯾﺮﺿ ﻞﻣﺎﻋ (G')
ﺖﻓا ﺐﯾﺮﺿ و )
G"
( ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺷ
ﺐﯾﺮﺿ و هدﺎﻣ رد هﺪﺷ هﺮﯿﺧذ يژﺮﻧا ﯽﮔرﺰﺑ هﺮﯿﺧذ ﺐﯾﺮﺿ ﻪﮐ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار هﺪﺷ ﻒﻠﺗ يژﺮﻧا ﯽﮔرﺰﺑ ﺖﻓا ﺪﻨﻫد
23] .[
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو يﺎﻫ
ﺎﻫ ) ﻞﮑﺷ
هرﺎﻤﺷ 3 ( هﺮﺘﺴﮔ مﺎﻤﺗ رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ، هﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺪﻣﺎﺴﺑ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺘﻓر و ﻢﻫ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﻫ
G'>G"
ﺪﺷ ) يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﺟ ﻪﺑ
راﻮﮔ - بﻮﻧﺮﺧ ( ، ﯽﻧﺎﺴﺸﮐ ﺖﯿﺻﺎﺧ ندﻮﺑ ﺐﻟﺎﻏ ﺮﺑ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻪﮐ
) ﮏﯿﺘﺳﻻا ( ﻪﮑﺒﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ دﻮﺟو ، ژ رﺎﺘﻓر و يا
دراد ﺖﻟﻻد ﯽﻟ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺪﻣﺎﺴﺑ رد ﯽﮑﯿﺘﺳﻻا صاﻮﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻻﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪﺑ
هﺮﯿﺠﻧز ﻞﺧاد تﻻﺎﺼﺗا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﻠﻋ ﻦﯾا ،نﺎﺳﻮﻧ ﮏﯾ ﯽﻃ يا
ﺪﻧﻮﺷ ﻊﻤﺟ ﻢﻫ رود هرﺎﺑود ﻪﮐ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﻓﺎﮐ نﺎﻣز .
ﻊﻗاو رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻊﯾﺮﺳ نﻮﻣزآ درﻮﻣ ي هدوﺪﺤﻣ رد هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﻧﺮﮐ ﻪﺑ ﺮﺗ
-
ﯽﻄﺧ ي ) ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد 1/
0 ( ﻣ ﯽ ﺪﻨﺳر . ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺛا رد ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
ﻦﺗ و ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ﺖﺻﺮﻓ ،نﺎﻣز ﯽﯾﺎﺳآ
دراﺪﻧ دﻮﺟو 1
. ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
هدوﺪﺤﻣ رد ﺖﻓا و هﺮﯿﺧذ ﺐﯾاﺮﺿ ﺪﻣﺎﺴﺑ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯽﻌﯿﺳو ي
ﺪﻧدﻮﺑ . دﻮﺟو ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻟد ﺪﻣﺎﺴﺑ زا ﺐﯾاﺮﺿ ﻦﯾا ندﻮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ
1. Relaxation time
161
ﯽﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ لژ ﻢﮑﺤﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺪﺷﺎﺑ
. نﺎﺸﻧ رﺎﺘﻓر عﻮﻧ ﻦﯾا ﻊﻗاو رد -
هﺪﻨﻫد ﻦﯾا ي ار تارذ ،هدﻮﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ ياراد ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ زﺎﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺶﻘﻧ يزﺎﺳراﺪﯾﺎﭘ و ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ يوﺮﻧاﺮﮔ ﺶﯾاﺰﻓا رد و ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ رد ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد 23]
.[
راﻮﮔ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد -
نﻮﻣزآ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﺴﺑ مﺎﻤﺗ رد بﻮﻧﺮﺧ
ناﺰﯿﻣ G">G' هﺪﻨﻫﺪﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ دﻮﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﺖﻟﺎﺣ ندﻮﺑ ﺐﻟﺎﻏ ي
ﯽﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد وﺮﻧاﺮﮔ و ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ
19] ﻦﯾا .[
زا رﺎﺘﻓر ﻪﻧﻮﮔ
ﯽﻣ ﯽﺷﺎﻧ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﻞﺧاد تﺎﮐﺮﺣ دﻮﺷ
. ﺎﯾ يرﺎﮔزﺎﺳ ﻪﮐ اﺮﭼ
ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ دراو يوﺮﯿﻧ ﺎﺑ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ لﺎﻘﺘﻧا و ﺖﮐﺮﺣ ي
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽﻣ قﺎﻔﺗا رﺎﭙﺴﺑ يﺎﻫ ﺪﺘﻓا
23] ﯽﻓﺮﻃ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .[
ﻪﺑ ﻎﻤﺻ ود ﺮﻫ نﻮﭼ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻎﻤﺻ ﻪﺘﺳد زا ﻪﺘﻓر رﺎﮐ
يﺎﻫ
ﯽﻤﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ بذﺎﺟﺮﯿﻏ ﺴﯿﺳ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪﻠﻤﺟ زا دﻮﺟﻮﻣ يﺪﯿﺋﻮﻠﮐ ﻢﺘ
ﺪﻨﻨﮐ راﺮﻗﺮﺑ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻦﯿﺋزﺎﮐ .
ﯽﻤﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﻪﺠﯿﺘﻧ رد -
ﺪﺑﺎﯾ . يوﺮﻧاﺮﮔ ،هﺪﻧﻮﺷ ﻞﺣ داﻮﻣ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺑﺎﯾ
18]
.[
،ﻦﻤﺿ رد زا
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺳﻮﻧ نﻮﻣزآ ﺮﯿﻈﻧ يﺮﮕﯾد دراﻮﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
:
ﺐﮐﺮﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ ﺖﻓا ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ و 1
ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﻢﻫ 2
) ﻞﮑﺷ 4 ﻒﻟا
ب و .(
نﺎﻤﻫ ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻃ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ﺰﯿﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ
،ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ ،ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ نوﺪﺑ اﺮﯿﺘﮐ
اﺮﯿﺘﮐ اﺮﯿﺘﮐ و : بﻮﻧﺮﺧ ) 80:20 ( ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ 6/
0 % ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ و
راﻮﮔ يوﺎﺣ :
بﻮﻧﺮﺧ ) 80:20 ( وﺮﻧاﺮﮔ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻒﯿﻌﺿ و ي
ﻦﯾﺮﺗ
دراد ار ﻪﮑﺒﺷ .
ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 4
،ب ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ
ﺖﻓا ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ )
وﺮﻧاﺮﮔ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺐﻠﻏا ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﺎﻫ
"
ﻂﻘﻓ و ﺖﺳا ﻪﺑﺎﺸﻣ
ﺳزﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺘﺧﺎ
راﻮﮔ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ يوﺎﺣ ي :
بﻮﻧﺮﺧ
) 80:20 ( ﺖﺷاد ار ﺖﻓا ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ .
ﭽﻤﻫ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﻨ
دراد ار ﺖﻓا ﺐﯾﺮﺿ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ .
3 - 4 - ﯽﺴﺣ نﻮﻣزآ
ﺶﯿﭘ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺰﯿﻧ ﺮﺗ
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺪ
،لوا شور رد ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ شور ود ﻪﺑ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ شور ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﺴﺨﻧ -
ﮏﺸﺧ ﻼﺧ
شور رد ﯽﻟو ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺎﺑ ﻎﻤﺻ ردﻮﭘ هﺎﮕﻧآ ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﺲﭙﺳ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﻎﻤﺻ ،مود
2. Complex Viscosity 3. Loss tangent
ﺎﻣ ردﻮﭘ عﻮﻧ ود ﺮﻫ ياﺮﺑ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ ،ﺪﺷ شور ﮏﯾ زا ﺖﺳ
ﻦﯾا يزﺎﺳزﺎﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يزﺎﺳزﺎﺑ ﺪﺣاو مﺮﻟو بآ ﺎﺑ ﺎﻫردﻮﭘ )
يﺎﻣد 45 داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 1 ﻪﺑ 5
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ و طﻮﻠﺨﻣ 24]
ﻪﻧﻮﻤﻧ .[
ﮏﻨﺧ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
يﺎﻣد رد نﺪﺷ 5
بﺎﯾزرا ﻂﺳﻮﺗ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﻫ
رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ لوﺪﺟ
هرﺎﻤﺷ 1 هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﺪﻧا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻌﻃ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ هرﺎﻤﺷ يﺎﻫ
4 ، 5 ، 8 و 10
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ و دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
رد يراد
ﺢﻄﺳ 95 % ﺪﻧراد . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﻣﺎﺷ ،ﺎﻫ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ
ﻎﻤﺻ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ رد .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻌﻃ ﺎﻬﻧآ ﻎﻤﺻ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﻠﺣﺮﻣ رد دﻮﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ ي .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻌﻃ ي
9 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ اﺮﯿﺘﮐ يوﺎﺣ ي
ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ و دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ دﻮﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻢﻌﻃ ظﺎﺤﻟ زا ﺎﻫ
. ،ﻢﻌﻃ صﻮﺼﺧ رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﺷ روآدﺎﯾ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
زا ﻞﺒﻗ ﺎﻫﺪﯿﺋ
ﻪﮐ ،ﺪﻧدﻮﺑ يﺮﺘﻬﺑ ﻢﻌﻃ ياراد ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﻻﺎﻤﺘﺣا
"
راﺪﯾﺎﭘ ندوﺰﻓا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ار توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﻞﯿﻟد هﺪﻨﻨﮐ داد ﺖﺒﺴﻧ ﺪﯿﺋﺪﻟﺎﺘﺳا ءﺎﻘﺑ رد ﺎﻫ 2]
.[
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯿﻧ ﯽﻧﺎﻫد سﺎﺴﺣا ﺮﻈﻧ زا يﺎﻫ
4
، 5
، 8 و 10 ﺢﻄﺳ رد
95 % ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد
ﺎﻫ ) ﺑﻪ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﺟ هرﺎﻤﺷ ي ي
11 ( دﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ظﺎﺤﻟ زا ار لﺪﻌﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﺪﻨﺘﺷاد
ﺪﻧداد صﺎﺼﺘﺧا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻫ
6 و 9 ظﺎﺤﻟ زا
و ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺮﺘﻬﺑ ﺰﯿﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﺘﺣ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ 9
دﻮﺑ . ﺮﻈﻧ زا
ﯽﻧﺎﻫدﺮﯿﻏ ﺖﻓﺎﺑ )
ﮔ وﺮﻧاﺮ ي بآ و زاﺪﻧا ي ( هرﺎﻤﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻫ 5
هرﺎﻤﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ و زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ 9
دﻮﺧ ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺪﻧداد صﺎﺼﺘﺧا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ هرﺎﻤﺷ يﺎﻫ ي
4 ، 5 ، 8 ، 10 و 11 ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ ﯽﮔﮋﯾو ﺮﻈﻧ زا
ﺢﻄﺳ رد ﻢﻫ يﺮﻫﺎﻇ 95
% ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻼﻣﺎﮐ توﺎﻔﺗ ﺎﻫ
"
ﯽﻨﻌﻣ -
ﺪﻨﺘﺷاد يراد .
ﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪ
يﺎﻫ 2 ، 6 و 9 زا
ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﺰﯿﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﺘﺣ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﺚﯿﺣ .
رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ عﻮﻤﺠﻣ ي
9 دﻮﺧ ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد
داد صﺎﺼﺘﺧا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯿﻧ ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ ﺮﻈﻧ زا هرﺎﻤﺷ يﺎﻫ
ي 4 ، 5
، 8
، 10 و 11
ﺢﻄﺳ رد 95 % ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد
. ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ -
ﻤﺷ يﺎﻫ هرﺎ ي 1
، 2
، 3
، 6
، 7 و 10 ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ) ﺢﻄﺳ رد 95 .(%
ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﺠﻨﺳﺮﻈﻧ ﻦﯾا ﻖﺒﻃ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ 6 و 9 ﻪﻧﻮﻤﻧ زا يﺮﺗﻻﺎﺑ زﺎﯿﺘﻣا ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ ﺮﻈﻧ زا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ و ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﻫﺎﺷ هرﺎﻤﺷ ي
9 دﻮﺑ .
نﺎﻤﻫ ﯽﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ ﺖﺳﺎﻣ دﻮﺷ
ﻬﺗ يرﻮﻓ يﺎﻫ زا هﺪﺷ ﻪﯿ
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا ﻞﺒﻗ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻪﮐ ﯽﺘﺳﺎﻣ ردﻮﭘ ﯽﮔﮋﯾو ياراد ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻖﺒﻃ و هدﻮﺑ يﺮﺘﻬﺑ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
ﺪﻧدﻮﺒﻧ سﺎﺴﺣا ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻨﺷ تارذ ﯽﯾﺎﺸﭼ ﻢﯿﺗ يﺎﻀﻋا تارﺎﻬﻇا .
ﻻﺎﻤﺘﺣا
"
توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺖﻠﻋ ﺮﺛا رﺎﮐوزﺎﺳ و عﻮﻧ توﺎﻔﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﻫ
ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ )
بذﺎﺟﺮﯿﻏ ﺎﯾ بذﺎﺟ (
ﮐ ﻦﯿﺣ بذﺎﺟ عﻮﻧ رد ﻪ
ﺮﯿﻈﻧ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا رﺎﺑ ياراد يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐ يوﺎﺣ ﻂﯿﺤﻣ رد يﺮﯿﮔراﺮﻗ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ار ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐ ﻦﯾا و هﺪﺷ ﺎﻬﻧآ ﺢﻄﺳ بﺬﺟ ،ﻦﯿﺋزﺎﮐ ﯽﻣ دراو دﻮﺧ ﯽﻟژ ﻻﻮﻤﻌﻣ بذﺎﺟﺮﯿﻏ عاﻮﻧا ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣرد ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﻪﮑﺒﺷ يﺪﯿﺋﻮﻠﮐ تارذ فاﺮﻃا ﺪﻨﻨﮐ
15] ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑ [
ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ،بآ يراﺪﻬﮕﻧ و نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رد ﺎﻫ نآ
رد ﺮﺘﻬﺑ نﺪﺷ ﻪﺗراﺪﯿﻫ ،نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﻦﯿﺣ رد ﻦﯿﺋزﺎﮐ نﺪﯿﺒﺴﭼ و نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯿﺣ و ﻞﺒﻗ ﺖﺳﺎﻣ ...
ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا
ﻦﯾا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ ﺐﺒﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺖﯿﻟﻼﺣ و ﺮﺘﻬﺑ نﺪﺷ بﺎﯿﺳآ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ زا ﻞﺻﺎﺣ ردﻮﭘ ،ردﻮﭘ عﻮﻧ ﺮﺑ ﺰﯿﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﺷﺎﺑ رادرﻮﺧ
.
لوﺪﺟ 1 ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يور ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﻪﻠﺣﺮﻣ و ﺖﺒﺴﻧ ،عﻮﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
) ﺖﻔﺻ ﺮﻫ ياﺮﺑ زﺎﯿﺘﻣا ﺮﺜﮐاﺪﺣ 5
(
ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ
هرﺎﻤﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺐﯿﮐﺮﺗ
ﻢﻌﻃ سﺎﺴﺣا
ﯽﻧﺎﻫد ﺮﯿﻏ سﺎﺴﺣا
ﯽﻧﺎﻫد ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ
ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ
اﺮﯿﺘﮐ 1 : راﻮﮔ ) ﺖﺒﺴﻧ 80:20 و ﺖﻈﻠﻏ 6/
0 (%
ﻞﺒﻗ زا ﮏﺸﺧ 91 ندﺮﮐ
b /2 00
bc /3 82
ab /2 36
b /3 91
bcd /2
راﻮﮔ 2 : بﻮﻧﺮﺧ ) ﺖﺒﺴﻧ 80:20 ﺖﻈﻠﻏ و 6/
0 (%
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ 36
b /3 36
bcd /3 27
abc /3 82
b /3 18
cde /3
3 اﺮﯿﺘﮐ
) 6/
0 + (%
ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ نوﺪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ 00
b /3 45
bcd /3 36
abc /3 45
b /3 18
cde /3
4 اﺮﯿﺘﮐ
) 6/
0 (%
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ 00
a /2 91
a /1 64
ab /2 09
a /2 91
a /1
اﺮﯿﺘﮐ 5 : بﻮﻧﺮﺧ ) ﺖﺒﺴﻧ 80:20 ﺖﻈﻠﻏ و 6/
0 (%
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ 91
a /1 82
a /1 36
a /2 91
a /1 82
a /1
6 اﺮﯿﺘﮐ
: بﻮﻧﺮﺧ ) ﺖﺒﺴﻧ 80:20 ﺖﻈﻠﻏ و 6/
0 (%
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ 36
b /3 91
cd /3 82
bc /3 91
b /3 82
de /3
7 91 ﺪﻫﺎﺷ
b /3 82
cd /3 27
abc /3 55
b /3 64
de /3
اﺮﯿﺘﮐ 8 : راﻮﮔ ) ﺖﺒﺴﻧ 80:20 ﺖﻈﻠﻏ و 6/
0 (%
ﺸﺧ زا ﺲﭘ ندﺮﮐ ﮏ 91
a /1 82
a /1 73
ab /2 09
a /2 09
ab /2
9 اﺮﯿﺘﮐ
) 6/
0 (%
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ 91
b /3 09
cd /4 09
c /4 27
b /4 00
e /4
10 راﻮﮔ
: بﻮﻧﺮﺧ ) ﺖﺒﺴﻧ 80:20 ﺖﻈﻠﻏ و 6/
0 (%
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ 73
a /1 64
a /1 64
ab /2 18
a /2 91
a /1
11 اﺮﯿﺘﮐ
) 6/
0 +(%
ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ نوﺪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ 00
b /3 64
ab /2 64
ab /2 91
a /1 45
abc /2
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻣ فوﺮﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨ
ﺢﻄﺳ رد ﺪﻧا 95
% فﻼﺘﺧا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ
ﺪﻧراد يراد .
163
( -×- ) ﺖﻓا و ( -♦- ) هﺮﯿﺧذ ﺐﯾاﺮﺿ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ يور ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ %06/ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﺮﯿﺛﺎﺗ3ﻞﮑﺷ ﺪﻣﺎﺴﺑ زا ﯽﻌﺑﺎﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﻪﯾواز ﺶﻧﺮﮐ رد ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ يا 1/
0 % يﺎﻣد و 7 داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد )
ﻒﻟا = اﺮﯿﺘﮐ - راﻮﮔ ) 80:20 ( ب ، = ﮔ راﻮ - بﻮﻧﺮﺧ ) 80:20 ( پ ، = ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ نوﺪﺑ اﺮﯿﺘﮐ
ت ،ردﻮﭘ = اﺮﯿﺘﮐ - بﻮﻧﺮﺧ ) 80:20 ( ث ، = ﻪﯿﻟوا ﺖﺳﺎﻣ )
ﺪﻫﺎﺷ ( ج ، = اﺮﯿﺘﮐ (
ﻞﮑﺷ 4 ﻒﻟا ( ب ﺐﮐﺮﻣ يوﺮﻧاﺮﮔ (
ﺖﻓا ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ
، ﺖﺳﺎﻣ ﺶﻧﺮﮐ رد ﯽﻧﺎﺳﻮﻧ نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ يرﻮﻓ يﺎﻫ 1/
0 يﺎﻣد و 7 داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد )
ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ يوﺎﺣ ﺎﻫ
6/
0 % ﻎﻤﺻ ﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ يوﺎﺣ ﯽﻘﺑﺎﻣ ،اﺮﯿﺘﮐ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﺟ ﻪﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ تو 5/
1 % ﺪﻧدﻮﺑ ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ (
4 - يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ شور ﻻوا ،ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا يﺎﻫ
ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ -
شزرا ﺎﺑ و ﻊﯾﺮﺳ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﺷور ،ءﻼﺧ
ﯽﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ردﻮﭘ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﺑ
ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎ
ﯽﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ و ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﮏﺸﺧ نﺎﻣز ناﻮﺗ
ﻪﺑ ار ندﺮﮐ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ
داد ﺶﻫﺎﮐ يا .
ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ ﯽﻓﺮﻃ زا
ﻪﺘﺧﺎﺳزﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ )
يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ (
و رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ
ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ بﻮﻠﻄﻣ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
ﺧ ﺎﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﻞﺒﻗ ،هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﮏﺸ
ﻪﻓﺎﺿا ﻦﮐ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺑ ﺎﺑ ،ﻦﻤﺿ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺮﯿﮔرﺎﮐ
ﯽﻣ ،ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا يﺎﻫ ناﻮﺗ
ﯽﮔﮋﯾو ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ دﻮﻤﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ يرﻮﻓ ﺖﺳﺎﻣ ردﻮﭘ و ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
نآ زا ﺮﺘﻬﺑ ﯽﺘﺣ و هزﺎﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯽﺘﯿﻔﯿﮐ ياراد ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر ﺪﺷﺎﺑ .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Hayaloglu, A. A., Karabulut, I., Alpaslan M. and Kelbaliyev, G. (2007). Mathematical modeling of drying yoghurt in a convective type tray-dryer. Journal of Food Engineering, 78: 109–117.
[2] Kumar, P. and Mishra, H. N. (2004).
Yoghurt powder—A review of process technology, storage and utilization. Food and Bioproducts Processing, 82(C2): 133–142.
[3] Tamime, A. Y. and Robinson, R. K.
(2007). Yoghurt Science and Technology.
3ed. Cambridge: Woodhead Publishing Limited and CRC Press LLC, England.
[4] Barbosa Canovas, G. V., Ortega Rivas, E., Juliano, P., and Yan, H. (2005). Food Powders. Plenum Publishers; New York, USA.
[5] Venkatesh M S; Raghavan, G. S. V.
(2004). An overwiev of microwave processing and dielectric properties of agri-food materials. Biosystems Engineering, 88: 1–18.
[6] Schubert, H., and Regier, M. (2005). The Microwave Processing of Foods. 1st ed.
Woodhead Publishing Limited. USA.
[7] Li, Y., Xu, S.Y. and Sun, D.W. (2007) Preparation of garlic powder with high allicin content by using combined microwave- vacuum and vacuum drying as well as microencapsulation. Journal of Food Engineering, 83:76–83.
[8] Drouzas, A. E. and Schubert, H. (1996).
Microwave application in vacuum drying of fruits. Journal of Food Engineering, 28: 203–
209.
[9] Ghaderi, A., Abbasi, S., and Hamidi, Z.
(2010). Yoghurt powder production using a microwave-vacuum drier. Iranian Food Science and Technology Research Journal, 6 (3): 210-222.
[10] Anonymous, (2008). Available on the http://WWW.egyankosh.ac.in/ bitstream/
123456789/ 11870/ 1/ unit – 3% 20 EN.pdf.
[11] Foroughinia, S., Abbasi, S., and Hamidi, Z. (2007). Effect of individual and combined addition of salep, tragacanth and guar gums on the stabilization of Iranian Doogh. Iranian Journal of Nutrition Science and Food Technology, 2 (2): 15–25.
[12] Azarikia, F., and Abbasi, S. (2008).
Opimization of the extraction of soybean soluble polysaccharides from okara. Iranian Journal Nutrition Science and Food Technology, 3 (1): 45–56.
[13] Dickinson, E. (2003). Hydrocolloids at interfaces and the influence on the properties of dispersed systems. Food Hydrocolloids, 17: 25-39.
[14] Everett, D. W., and Mcleod, R. E. (2005).
Interactions of polysaccharide stabilizers with casein aggregates in stirred skim-milk yoghurt. International Dairy Journal, 15:
1175-1183.
[15] Syrbe, A., Bauer, W. J., and Klostermeyer. H. (1998). Polymer science concepts in dairy system- An overview of milk protein and food hydrocolloid interaction. International Dairy Journal, 8:
179-193.
[16] Abbasi, S., and Azari, S. (2009). Novel microwave-freeze drying of onion slices.
International Journal of Food Science &
Technology, 44: 974–979.
[17] Kim, S. S., Shin, S. G., Chang, K. S., Kim, S. Y., Noh, B. S. and Bhowmik, S. R.
(1997). Survival of lactic acid bacteria during microwave vacuum-drying of plain yoghurt.
Lebensm.- Wiss. U.- Technol., 30: 573-577.
[18] Bourne, M. (2007). Food Texture and Viscosity: Concept and Measuremant.
Translated by Abbasi, S., Tehran. Marze Danesh. pp: 384.
[19] Barnes, H. A. (2008). A Handbook of Elementary Rheology. Translated by Abbasi, S., Tehran. Marze Danesh. pp: 211.
165
[20] Iran National Standard. (1999). General Method for Sensory Evaluation of Dairy Products, Number 4691.
[21] Cui, Z. W., Xu, S. Y. and Sun, D. W.
(2004). Microwave–vacuum drying kinetics of carrot slices. Journal of Food Engineering, 65:
157–164.
[22] Unal, B., Metin, S. and Isikli, N. D.
(2003). Use of response surface methodology to describe the combined effect of storage time, locust bean gum and dry matter of milk on the physical properties of low-fat set yoghurt. International Dairy Journal, 13: 909-
916.
[23] Huang, X. (2000). Evaluation of hydrocolloid gums as stabilizers in oil/water emulsion: emulsion stability, interfacial activity and rheological properties. MSc thesis. The university of Guelph, Canada.
[24] Pan, T. A., Xu, G. H., and Gao, F. Y.
(1994). Manufacture of yoghurt powder, Shipin-Kexue, 3: 18-21.
Evaluation of some rheological and sensory properties of instant yoghurt
Esmailzadeh Nasiri, M. 1, Abbasi, S. 2∗, Seyedein Ardebili , S. M. 3
1. MSc in Food Science and Technology, Department of Food Science and Technology, Islamic Azad University, Varamin, Iran
2. Associate professor, Food Colloids and Rheology Lab., Dept of Food Science and Technology, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University
3. Assistant professor, Dept of Food Science and Technology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran
(Received: 90/6/23 Accepted: 90/11/8)
Yoghurt is one of the fermented dairy products with high nutritional value and short shelf life where its shelf-life can be prolonged by drying. Therefore, in the present study, the fresh yoghurt with different amounts of dry matter (10, 20 and 28% w/w) was dehydrated by microwave–vacuum dryer at different levels of microwave powers (35, 135, and 260 W) and definite absolute pressure (125± 5 mbar). Then, the effects of type (gum tragacanth, guar gum, locust bean gum, Persian gum, and casein powder), quantity (0.25, 0.5, 0.75 and 1% w/w) in singular and combined forms (tragacanth:guar, Tragacanth:locust been gum, and guar: locust been gum), combination ratio (80:20, 50:50),and adding stage (pre/post drying) of hydroclloids over sensory and rheological properties of instant yoghurt were evaluated. Results showed that higher microwave powers and dry matter percent led to the shorter and higher drying rate, respectively. Regarding rheological properties, the storage modulus was significantly higher than loss modulus (G'>G'') and elastic behavior was observed in majority of samples. However, sample with Guar:locust bean gums showed inverse features, also Complex viscosity and loss tangent of most samples (pre drying method) were similar to control, except one with guar: locust been gum. Furthermore, the most accepted reconstituted yoghurt was one containing gum tragacanth, and baking powder followed by one with 0.6% tragacanth:locust bean gum (80:20, 0.6%) which were prepared with pre-drying method. Moreover, it was found that the adding stage of hydrocolloids had significant effect on the evaluated properties of instant yoghurt where pre-drying method was recognized as the most appropriate one.
Key word: Microwave-Vacuum, Instant yoghurt, Hydrocolloid, Rheology
∗Corresponding Author E-Mail Address: [email protected]
