ﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﺔ
ﻲّﻠﻋ ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد و ﻦﺑﺮﻛرﺎﺸﺘﻧا نﺎﻴﻣ
، ﺎﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺮﺑ
يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ﺶﻘﻧ
هزﺮﺷ ﻲﻠﻌﻣﻼﻏ يا
رﺎﻴﺸﻧاد
ةﺪﻜﺸﻧاد
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﺼﺘﻗا
ﻲﻧﺎﻘﺣ ﺪﻴﺠﻣ
دﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻞﻴﺼﺤﺘﻟا غرﺎﻓ
ﻂﻴﺤﻣ
وﺮﻴﻧ ترازو ،ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ و ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧادﺖﺴﻳز
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
5 / 10 / 1386 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
7 / 7 / 1388
هﺪﻴﻜﭼ
ﺑ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻬﺟ رد يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ زا ﻲﮔرﺰﺑ ﺶﺨ ﺖﺧﻮﺳ
ﺎﻫ ﻲﻠﻴﺴﻓ ي ﻲﻣ ﻦﻴﻣﺄﺗ
دﻮﺷ
، ﻦـﻳا ﻪﻛ
ﺪﻨﻳﻻآ داﻮﻣ ﻊﻴﺳو رﺎﺸﺘﻧا ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا ة
ﺐﻴﺳآ ﺰﻴﻧ و كﺎﻧﺮﻄﺧ و ﻲﻤﺳ ﺎﻫ
ﻲﻧﺎﻬﺟ ي ﻢـﻫ
ﻮـﭼ مﺮـﮔ ن
نﺪﺷ ز ةﺮﻛ ﻲﺋاﻮﻫ و بآ تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻦﻴﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ
نآ.
ﺖﺳا ﻢﻠﺴﻣ ﻪﭼ نﺎـﻬﺟ رد يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ
يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ اﺰﻓا ﻪﺑ ور
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يﺎﻫزﺎﮔ ﺮﺸﻧ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﺖﺳا ﺶﻳ يا
ﻪﺑ
CO2هﮋﻳو رد
ﺖﺧﻮﺳ فﺮﺼﻣ ﺮﺛا هﺪﻨﻳاﺰﻓ يﺪﻧور ﻲﻠﻴﺴﻓ يﺎﻫ
دراد . ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎـﻴﻣ
ﻞﻴﺒﻗ زا يدﺎﺼﺘﻗا هﺪﻨﻳﻻآ رﺎﺸﺘﻧا ﺎﺑ ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد
ﺎﻫ ﺤﻣ ﺖﺴﻳز ي
،ﻲﻄﻴ ﺖـﺳا ﻲﺳرﺮﺑ و نﻮﻣزآ ﻞﺑﺎﻗ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد
ـﻴّﻠﻋ ﺔـﻄﺑار ﻪـﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻌﺳ و ﻲـﻠﻣ ﺪـﻣآرد ،يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ ﻦﻴـﺑ ﺮـﺠﻧﺮﮔ ﺖ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ و رﺎﻛ يوﺮﻴﻧ ﻞﺜﻣ يﺮﮕﻳد ﻞﻣاﻮﻋ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻦﺑﺮﻛرﺎﺸﺘﻧا
دﺮـﻴﮔ راﺮـﻗ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺔﻄﺑار
ﻴّﻠﻋ ﺖ ﻚﻳ
و يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ ﻪﺑ ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد زا ﻪﻓﺮﻃ
ﺎـﻣا ،دراد دﻮـﺟ
ﺔﻄﺑار ﻴّﻠﻋ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ،ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ﺪﻴﺋﺎﺗ درﻮﻣ ﻦﺑﺮﻛرﺎﺸﺘﻧا و ﺪﻣآرد نﺎﻴﻣ ﺖ ﻲﻣ
ﻪﻛ ﺖﺷاد نﺎﻴﺑ ناﻮﺗ
ﻲﻃ ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ﺶﻳاﺰﻓا رود
ة 1353 ﺎﺗ 1384
، ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﺘـﺷاﺪﻧ ناﺮـﻳا رد ﻦﺑﺮﻛرﺎـﺸﺘﻧا ناﺰـﻴﻣ ﺮـﺑ ي
ﺖﺳا . ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻠﻋ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ،ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖـﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا ،هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺪﻣآرد ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﻛ .
ﻪﻘﺒﻃ
JEL يﺪﻨﺑ
F18,Q51,Q56 :
هژاوﺪﻴﻠﻛ : ﺪﻴﻟﻮﺗ ،يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ،ﻦﺑﺮﻛرﺎﺸﺘﻧا ،ﻲﻠﻣ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﻴّﻠﻋ
ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
رد ﺶﻴﺑ ﺮﺗ يدﺎـﺼﺘﻗا ﺪـﺷر ﻪﻌـﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ صﻮﺼﺨﺑ و ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪـﺑ
ناﻮـﻨﻋ
ﺘﺴﻫ ﺔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻛﺮﻣ يﺰﻳر
ﻲﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﺎﻫ دﻮﺷ
. ﺘﻣ ﺄ يﺎﻫﺪـﻣﺎﻴﭘ رﻮﻛﺬـﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﻪﻧﺎﻔﺳ
ﻴﻣز رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ يراﻮﮔﺎﻧ ﻂﻴﺤﻣ ﺔﻨ
،ﺖـﺳا ﻪﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﺴﻳز ﺮﺘـﺴﺑ اﺮـﻳز
ﺶﻴـﺑ ﺮـﺗ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ،يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ ﺖﺳا
ﻴﺤﻣ ﺖﻘﻴﻘﺣ رد و يدﺎـﺼﺘﻗا ﺪـﺷر و ﺖﺴﻳز ﻂ
ﻲﺋاﺪﺘﺑا رد ﻦﻳﺮﺗ
ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ ا
ﺪﻧ . نﺎـﻬﺟ ﻪﺘـﺷﺬﮔ لﺎـﺳ ﺞﻨـﭘ ﻲﻃ رد ور ﻦﻳا زا
يﺎـﻫزﺎﮔ رﺎـﺸﺘﻧا ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ و گرﺰﺑ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ يا .
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يﺎﻫزﺎﮔ رﺎﺸﺘﻧا
1يا
GHG) ( ﻪـﺑ هﮋـﻳو رﺎـﺸﺘﻧا
CO2
، زا ﻲـﻜﻳ
ا ﻞﻳﻻد
رﺎﻤـﺷ ﻪـﺑ نﺎﻬﺟ نﺪﺷ مﺮﮔ ﻲﻠﺻ ﻲـﻣ
دور . زا يﻮـﺳ نﺎـﻬﺟ نﺪـﺷ مﺮـﮔ ﺎـﺑ ﺮـﮕﻳد
ﻮﺗﻮﻴﻛ نﺎﻤﻴﭘ ﺐﻟﺎﻗ رد يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ هﺪﺷ ﺪﻬﻌﺘﻣ2
ﺪﻧا
ار ﻲﮔدﻮـﻟآ ﺢﻄـﺳ ﻪﻛ ﺶﻫﺎـﻛ
ﺪـﻨﻫد رﺎـﺸﺘﻧا يﺎﻫرﻮـﺸﻛ ﺪـﻳﺎﺑ رﻮـﻈﻨﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ ،ﺪﻨﻫد
CO2 ة
ﺪﻧﻮـﺷ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ .
ـﺠﻴﺘﻧ ﺔ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﺐﺒﺳ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻴـﺿﺮﻓ مﺎﻧ ﻪﺑ يا
ﺔ ﻲـﻨﺤﻨﻣ
ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﻪﺑ3
دﻮﺟو ﺪﻳآ . ﻦﻳا ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ﻪﻴﺿﺮﻓ
رد ﻪـﻛ ﺖﺳا سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻪﻧاﺮﺳ ﺪﻣآرد ﺶﻳاﺰﻓا اﺪﺘﺑا ﺐﺒﺳ
ﻲﻣ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺪﻳﺪﺷ ﺐﻳﺮﺨﺗ دﻮﺷ
، ﺪـﺣ ﻚﻳ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻣا
دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ عوﺮﺷ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻦﻳا ،ﺪﺷر .
ﻦﻳا ﺮﮔا ﺲﭘ ﻪﻴﺿﺮﻓ
ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺳرد
، ﻣ ﻲ ناﻮﺗ
يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر زا ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ياﺮﺑ ﻞﺣ هار ﻚﻳ
ـﻳ و ،دﺮـﺑ مﺎـﻧ ﻲـﻄﻴﺤﻣ ﺖـﺴﻳز تﻼﻜـﺸﻣ ﺎ
ﻪﺑ ﺖﻬﺑ ترﺎﺒﻋ ﻲﻣ ر
ناﻮﺗ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ
"
ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ياﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ ﺖـﺴﻳز
، يدﺎـﺼﺘﻗا ﺪـﺷر رد
ﺖﺳا ﻪﺘﻔﻬﻧ
4.
"
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا نﺎﻴﺑ ﻪﺑ يدوﺪﺤﻣ يﺎﻫ )
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
ﺪـﺷر ﻦﻴﺑ ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ
رﺎﺸﺘﻧا و يدﺎﺼﺘﻗا ﻦﺑﺮﻛ
( ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا . عﻮـﺿﻮﻣ ود ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا رد ،ﻪـﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
رد ةرﺎﺑ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ناﺮﻳا دﺎﺼﺘﻗا ﻲﻣ
ﻌﻟﺎﻄﻣ لوا ،دﺮﻴﮔ ﺔ
ﺔﻄﺑار و يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ نﺎﻴﻣ
و ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ ،ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا و ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ﻪـﺑ
رﺎـﻛ نﻮـﻣزآ يﺮﻴﮔ ﺎـﻫ
ي
ﻴّﻠﻋ شور و ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ
،VECM
ﻪﺑ ﺔﻄﺑار
ّﻠﻋ ﻲ ﻦﺑﺮـﻛ رﺎـﺸﺘﻧا و ﻲـﻠﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ نﺎﻴﻣ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد ﺔﻄﺑار
ﻴّﻠﻋ رﺎﺸﺘﻧا و ﺪﻴﻟﻮﺗ نﺎﻴﻣ ﺖ
CO2
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ناﺮﻳا رﻮﺸﻛ رد دﻮـﺷ
.
ا ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳ 5 زا
،رﺎﻛ يوﺮﻴﻧ ،يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ،ﻲﻠﻣ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ
ﮔ و يراﺬ
1- Greenhouses gas.
2- Kyoto Protocol.
3- Environmental Kuznets Curve.
4- Dinda (2006).
ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا
، هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻪﺑ رﺎﻛ نﻮﻣزآ يﺮﻴﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ـﻴّﻠﻋ شور و ﺮـﺠﻧﺮﮔ ﺖ
VECM
Vector Error Correction) (
ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻳ ، دﻮﺷ
. ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا مود ﺖﻤﺴﻗ رد
ﻪﻣﺪﻘﻣ رد يا ةرﺎﺑ
،ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﻴﺑ ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ رد
مﻮﺳ ﺖﻤﺴﻗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد
هداد و ﺎـﻫ
لﺪﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
، ﺮـﺧآ ﺖﻤـﺴﻗ رد ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺚﺤﺑ ﺰـﻴﻧ
هداد ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻪـﻳﺰﺠﺗ ـﻫ
ﺎ و
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺮﻴﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ي .
2 - ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺮﺛﺎﺘﻣ
زا
يدﺎـﺼﺘﻗا ﺪـﺷر
، يرﺎﻴـﺴﺑ رد
زا دراﻮﻣ ﺔﻴﺿﺮﻓ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ﻲـﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻚﻤﻛ ﺲﺘﻧزﻮﻛ
دﻮـﺷ . رد يدﺪـﻌﺘﻣ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻨﻴﻣز ﺔ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻴﺿﺮﻓ در ﺎﻳ ﺔ
ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز مﺎﺠﻧا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﻦﻤﺳوﺮﮔ ﺮﮔوﺮﻛو
) 1991،1995 (
ﻪـﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد نﺎﻣﺎﮕﺸﻴﭘ زا ﻪﻛ ﺘـﺴﻫ
ﺪﻨ . مﺎـﺠﻧا ﺎـﺑ
ﺎﻄﻣ يورﺮﺑ هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻌﻟ
،EKC
زﻮﺣ ﺮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﺮﺛا ة
هدﺮﺘﺴﮔ هﺪﻨﻨﻛ هدﻮﻟآ زا يا ﺎـﻫ
هدﺮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ار هداد نﺎﺸﻧ و
ﻚﻳ ﻪﻛ ﺪﻧا ﺔـﻄﺑار
ﺪـﻣآرد ﻦﻴـﺑ سﻮـﻜﻌﻣ ﻞﻜـﺷU
ﻟآ ﺮﻳﺎﺳ و اﻮﻫ رد ﻖﻠﻌﻣ تارذ رﺎﺸﺘﻧا و ﻪﻧاﺮﺳ هﺪﻨﻨﻛ هدﻮ
دراد دﻮﺟو ﺎﻫ .
يﺎﻴﻫدﺎﭘﻮﻳﺪﻧﺎﺑ و ﻚﻔﺷ )
1992 ( درﻮـﻣ ار ﻲـﻠﮕﻨﺟ نﺎـﺘﺧرد ﻲـﻠﻛ و ﻪﻧﺎﻴﻟﺎـﺳ ﺐـﻳﺮﺨﺗ
هداد راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﻲﺠﻳﺎﺘﻧ و
ﻪﺑ ﺖﺳد هدروآ ﺪﻧا
، ﺶﺧﺮﭼ ﺢﻄﺳ ﻲﻟو
، ﻲـﻨﻌﻳ
ﺖـﺳا هدﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ رﻮﻛﺬﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﻴﻣ رد ﻪﻧﺎﺘﺳآ حﻮﻄﺳ .
نوﺪﻠـﺳ و ﮓﻧﻮـﺳ )
1994 (
،
ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ ر
هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ا ﺮﺗ
ﻲﻓﺮﻌﻣ دﺮﻛ ه ﺪﻧا . رد ود ﻦﻳا ﺖﻘﻴﻘﺣ ﻖـﻘﺤﻣ
ﻂـﺑاور
ﺪﻣآرد نﺎﻴﻣ و
ار ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ هداد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ
ﻲـﻨﺤﻨﻣ ﻲـﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ و سﻮـﻜﻌﻣU
ﺘﺧادﺮﭘ ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﻪ
ا ﺪﻧ .
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و ﻲﻌﻴـﺳو تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻂـﺳﻮﺗ ) 1997 ( رﺎـﺑ ﺑ
1ﺮﻴ ، ) 1998 ( ر و
2مﺎـﺗ و ) 1998 (
نﺮﺘﺳا ﻢﻫ و3
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻴﻨﭼ يﺎﻫ
) 2001 ﻮﻛ( ﻚﻳوﻮﻟ ﻲﻨﺤﻨﻣ درﻮﻣ رد 4
EKC5
ﺐﺒﺳ ، ﺪـﺷ
ﻳﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﺔ
ﻠﺻا ﻲ ﻪﻧﺎﻃﺎﺘﺤﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﺮﺗ
دﻮـﺷ حﺮﻄﻣ .
ﻪـﺑ
ﺎـﺜﻣ ناﻮـﻨﻋ ل
) 1999 ( نﺎﻜﻳا ،نﺪﻠﺳ -
زﺮﻟﻮﻫ ،6
نﺎـﻴﺑ دﻮـﺧ ﻲـﺳرﺮﺑ رد
هدﺮـﻛ ﻲـﻨﺤﻨﻣ ﻪـﻛ ﺪـﻧا
EKC
ﻲﻤﻧ ﻲﮔدﻮﻟآ زا يرﺎﻴﺴﺑ درﻮﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻞﻴﺒﻗ زا ﺎﻫ
ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا يد هار
ﻞﺣ ار ﻲـﺳﺎﺳا يﺎﻫ
ﺪﻨﻛ ﻪﺋارا ﻪﺑ
يرﻮﻃ ﺪﺷﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ ﺰﻴﻧ ﻲﻠﺒﻗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ .
1- Barbier 1997.
2- Rothman 1998.
3- Stern 1998.
4- Covlovic 2001.
5- Environmental Kuznets Curve.
6- Holrz – Eakin, Selden.
ﻮﻳوﺮﺑ لﺎﺳ رد1
1998
، دﺮﻛ حﺮﻄﻣ نﺎﻨﭼ
ﻪﭼ ﻚﻳ ﺔﻄﺑار ﻢـﻫ ﻲـﻌﻤﺟ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻞـﺑﺎﻗ2
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو
، ﻚﻳ دﻮﺟو نﺎﻜﻣا ترﻮﺻ نآ رد ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ و ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ﻦﻴﺑ3
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺟو ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا .
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد يا
ﺎـﺳ رد ﻪـﻛ ل
1998 ـﺑ ﻪ ﺔﻠﻴـﺳو ﻮـﻳوﺮﺑ و
ﻪﻛ هﺪﺷ نﺎﻴﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ ﺔﻄﺑار
قدﺎﺻEKC
ﻲﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ . لﺪـﻣ ﻚـﻳ زا ﻪﻛ
Co-integration
ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ و ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﺔﻄﺑار
ﺪـﻴﺋﺎﺗ ارEKC
دﻮﻤﻨﻧ .
رﻮﻫ ﺑ ﻲﻧﺎ ) 2000
4( د ر دﻮﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺟﻮﺘﻣ
ﻪﻛ ﻲﻣ ﻲﻨﺤﻨﻣ ناﻮﺗ ﻪﻧوراوU
ﺖﻘﻴﻘﺣ رد دﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻂﺑاور ترﻮﺻ ﻪﺑ ار ﻪﻧوراو ﻲﻣ
ﻦﻴﺑ ناﻮﺗ و ﻲﮔدﻮﻟآ
ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد
ﻲﺑﺮﺠﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ار ﻲﻄﺑاور ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
. ﻪﺑ ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ عﻮﺿﻮﻣ زﻮﻨﻫ رﻮـﻃ
دراد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هدﺮﺘﺴﮔ
، ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪـﻛ ي لﺎـﺳ رد 2000
اﺮـﺘﻴﻣ و پﻮـﻟ ،5
هدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ ﻪﻛ ﺪﻧا
يﺎﻫرﻮـﺸﻛ ياﺮـﺑ ﺲﺘﻧزﻮ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ
يدﺎﺼﺘﻗا يا
ﺪﻧراد ﻪﻛ
، ﻧ ﻲﻧﺎﺴﻜﻳ ﺞﻳﺎﺘﻧ ياراد ﺎﻣاﺰﻟا و دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ توﺎﻔﺘﻣ ﺖﺴﻴ
.
نﺮﺘﺳا - ﻦﻣﺮﭘ ) 2003
6( ﺲﺘﻧزﻮـﻛ ﻲﻨﺤﻨﻣ دﻮﺟو ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ
، شور ﻚـﻳ زا
Data
Panel
ياﺮﺑ 74 هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا رﻮﺸﻛ ﺪـﻧا
،
شور ﺰـﻴﻧ ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا رد ﻪـﻛ
Panel-Data
ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﻛ نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ و
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
ﺔـﻄﺑار ﻚـﻳ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ
نﺎـﻴﻣ
ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﺸﺘﻧا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺪﻣآرد و
. طﺎـﺒﺗرا ﻪـﻛ دراد دﻮـﺟو ﺰﻴﻧ يﺮﮕﻳد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻣآرد نﺎﻴﻣ ﻢﻫ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻳﺎﺳ و ﺪ
ﻮﭼ
و نژوﺮـﺘﻴﻧ ﺪﻴـﺴﻛا ،رﻮﻔﻟﻮـﺳ ن ...
ار
هدﺮﻛ نﻮﻣزآ ﺪﻧا
. ﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄ يﺎﻫ ﻪﺴﻴﻟ و نﻮﺘﻠﻴﻤﻫ ،ﻮﺳر ،نﺮﺘﺳا ،نﻮﺗرﻮﺗ
،7
ﺖﺳا ﻪﻨﻴﻣز رد .
2004)
نﺮﺘﺳا( ) ،
(2005 اﺪﻨﻳد و )
(2006 رﻮﻠﻴﺗ ،8
ﺶﻴﺑ ﺮﺗ ار ﺖـﺴﻳز ﻂﻴـﺤﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ
ﻪـﺑ ار ﺪـﻣآرد و ﻪﺘـﺴﺑاو ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﻚﻳ
ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﻞﻘﺘـﺴﻣ ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﻚـﻳ ناﻮـﻨﻋ ﺪـﻧا
. رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺶﻴـﺑ ﻪـﺘﻓﺮﮔ مﺎـﺠﻧا ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
ﻪـﺑ ﺮـﺑ ﺪـﻴﻛﺄﺗ ﺮـﺗ شور يﺮﻴﮔرﺎـﻛ
توﺎـﻔﺘﻣ يﺎـﻫ
ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا عﻮﺿﻮﻣ
،ﺖﺳا اﺮﻳز ﺶﻴﺑ ﺮﺗ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا لﻮﺒﻗ و در ﻞﻳﻻد
، درﻮﻣ شور درﻮﻣ رد
ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا
. ﺎﻫﺪﻳدﺮﺗ و تادﺎﻘﺘﻧا ﻦﻳا ﺷ ﺐﺟﻮﻣ
و ﻪـﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ ﺎﺗ ،ﺪ
ﻖﻴﻗد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺗ
ﺔﻄﺑار
و ﻪـﻳﺰﺠﺗ غاﺮـﺳ ﻪـﺑ ﺖـﺴﻳز ﻂﻴـﺤﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ و يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر نﺎﻴﻣ
1- Bruyu.
2- Co-integration.
3- Granger causality.
4- Horbany.
5- Mitra, Lope.
6- Perman, Stern.
7- Raco(2000)،Stern Turton،Hamilton(2002)Lise(2006).
8- Stern (2005), Dinda (2005), Taylor (2006).
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺪﻧوﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ يﺎﻫ اﺮﭼ
ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ رد ﻪﻛ
ـﺘﻜﻧ ﻲﻧﺎـﻣز يﺮـﺳ يﺎﻫ ﺔ
ﺰﺋﺎـﺣ
ﻪﻔﻗو بﺎﺨﺘﻧا ﺖﻴﻤﻫا ﻪﻨﻴﻬﺑ يﺎﻫ
،ﺖﺳا ﻪﻔﻗو ﻦﻳا ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻣ ﺎﻫ
ﻦـﻳا ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
ﻲﭘ ﻪﺘﻜﻧ رد ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﻛ دﺮﺑ ةرود
ﻲﻣ ﻞﺒﻗ هرود ﻦـﻳا ﺪﺷر يور ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻊـﻗاو ﺮﺛﺆـﻣ
؟ﺮﻴﺧ ﺎﻳ دﻮﺸﺑ
) 2006 ( د وﺪﻧﻮﻛ و اﺪﻨﻳ
،1
ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار ﻦﺑﺮـﻛ رﺎـﺸﺘﻧا و ﺪﻣآرد ﺪﺷر درﻮﻣ رد ار ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ
شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا ﻲﻫوﺮﮔ ياﺮﺑ
Panel data
هداد راﺮـﻗ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ و ﺪـﻧا
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺪﻧا
ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار و سﻮﺴﺤﻣﺎﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖ
ﺮﻴﻏ ﺮـﻴﻐﺘﻣ ود ﻦـﻳا نﺎﻴﻣ فﺎﻔﺷ
دراد دﻮﺟو .
درﻮﻣ رد ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
دﻮـﺟو ﻪـﻛ دﺮﻛ يروآدﺎﻳ ﺪﻳﺎﺑ ار ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ ﺔـﻄﺑار
ﻴّﻠﻋ ﺪﻣآرد ﻪﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﺸﺘﻧا زا ﻪﻓﺮﻃ ﻚﻳ ﺖ
، ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺶﻴـﺑ
ﺮـﺗ ،
ﺪﻣآرد ﺶﻴﺑ ﺮﺗ ﻚﻳ ﺮﮔا و دراد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ار ﺔﻄﺑار
ﻲﮔدﻮـﻟآ رﺎـﺸﺘﻧا ﻪـﺑ ﺪـﻣآرد زا ﻪﻓﺮﻃ ﻚﻳ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو
، ﺗﻻﺎﺑ ﺪﻣآرد ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ،ﺮ
ﺶﻴـﺑ ﺮـﺗ ﺪـﻫاﻮﺧ هاﺮـﻤﻫ ﻪـﺑ
دﻮﺟو ترﻮﺻ رد و ﺖﺷاد ﺔﻄﺑار
ﻪﻓﺮﻃ ود
، ﺮﺛا ﻚﻳ
Feed back
ﻪﺑ دﻮﺟو ﻲﻣ ﺪﻳآ .
) 2006 ( ﺪﻨﻤﭽﻳر و ﻦﻤﻓرﺎﻛ
،2
ار يﺪﻳﺪﺟ شور يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ عاﺪﺑا
هدﺮﻛ عاﺪﺑا ا
نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﺪﻧ ﻲﻣ
ﻚﻳ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
و يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ و ﺪـﻣآرد نﺎـﻴﻣ ﺖ
ﻟآ رﺎﺸﺘﻧا دراد دﻮﺟو ﻲﮔدﻮ .
) 2006 ( وﺪﻧﻮﻛ و اﺪﻨﻳد
،3
ﻦـﻳا رد دﻮـﺧ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
هدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﺖـﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻛ ﺪﻧا
يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر زا ﺪﻳﺎﺑ فﺮﺻ
،ﺪﻨﻨﻛ ﺮﻈﻧ
ر ﺎـﻣ هاﻮـﺨﻟد تاﺮﺛا يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر اﺮﻳز درﻮـﻣ رد ا
راﺪﻧ ﻲﮔدﻮﻟآ نداد ﺶﻫﺎﻛ د
.
3 - ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ
ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ يﻮﮕﻟا يﺎﻫ
هﺎﺗﻮﻛ ﺪﻣ ﻲـﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ت دﺮـﻴﮔ
،
ﻲﻣ ﻲﻌﺳ ﺘﺷﺬﮔ ﺮﻳدﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ار ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻳ رﺎﺘﻓر ﺎﺗ ﺪﻨﻛ
ﺔ ﺘﺷﺬﮔ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺎﻳ و ﺮﻴﻐﺘﻣ نآ ﺔ
ﻲﻳﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد و ﺪﻫد ﺢﻴﺿﻮﺗ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﻲﻣ ﻲﻌﺳ ﻪﻛ
ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ﺎـﻬﻨﺗ ﺎـﺗ ﺪـﻨﻨﻛ
هﺮـﻴﻐﺘﻣ ﻚـﺗ يﺎـﻫﻮﮕﻟا ،ﺪـﻨﻫد طﺎـﺒﺗرا ﺮـﻴﻐﺘﻣ نآ ﻪﺘـﺷﺬﮔ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻪﺑ ار ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻳ ﻲﻠﻌﻓ زا و ﺪﻨﺘﺴﻫ يﻮﺳ
ﺎﻫﻮﮕﻟا ﺮﮕﻳد ﻳ
ﻪـﺑ ار ﺮـﮕﻳد ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻳ رﺎﺘﻓر ﻪﻛ ﻲ
رﻮﻃ ﻢﻫ نﺎﻣز ﻲﻣ ﺢﻴﺿﻮﺗ ﺪﻨﻫد
، هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﺘﺴﻫ
ﺢﻴﺿﻮﺗ دﻮﺧ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨ
1- Coondoo,Dindan, 2006.
2-Richmond, Kaufmann 2006.
3- Dinda, Coonda, 2006.
يرادﺮﺑ ﺎﻳ 1
فوﺮﻌﻣVAR
ا ﺪﻧ . ﻲﺘﻗو ﺎـﺒﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ود يﺮـﻈﻧ ﻲﻧ
هداد طﺎﺒﺗرا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻲﻣ
ﺪﻧﻮﺷ ﻚﻳ ﺎﺗ ﺔﻄﺑار لدﺎﻌﺗ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺪـﻨﭼ ﺮـﻫ ،ﺪـﻨﻫد ﻞﻜﺷ ار
يﺮﺳ ﻦﻳا دﻮﺧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ﺪﻧور ياراد ﻲﻧﺎﻣز يﺎﻫ
، نﺎـﻣز لﻮـﻃ رد ﺎـﻣا
لﺎﺒﻧد ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ
، ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻞﺿﺎﻔﺗ ﻪﻛ يا نآ
ﺎﻫ ـﺑ
ﺖـﺳا تﺎـﺒﺛ ﺎ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
مﻮﻬﻔﻣ ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ ﻚﻳ دﻮﺟو ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺔﻄﺑار
ﻲﻟدﺎﻌﺗ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺖﺳا
زا يﻮﺳ ﺪﻧﻮﻴﭘ ياﺮﺑ ﺮﮕﻳد
هﺎﺗﻮﻛ ﻂﺑاور نداد ﺪﻨﻠﺑ ﻪﺑ تﺪﻣ
مﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻟﺪﻣ زا تﺪﻣ
VECM2
ﻲـﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا دﻮـﺷ
، ﺮـﺑ ﻪـﻛ
يﻮﮕﻟا ﻚﻳ سﺎﺳا ﻲﮔﮋﻳو ﺎﺑVAR
يﺎﻫ ﻢﻫ ﺖﺳا ﻲﻌﻤﺟ .
يﻮﮕﻟا ﻚﻳ ار يرادﺮﺑ ﺢﻴﺿﻮﺗ دﻮﺧ
ﻲﺴﻳﺮﺗﺎﻣ ﻞﻜﺷ رد ﻲﻣ
داد نﺎﺸﻧ ﺮﻳز ترﻮﺻ ﻪﺑ ناﻮﺗ
:
) , ( IN
~ U , U Y
A ...
Y A Y A
Yt= 1 t−1+ 2 t−2+ + p t−p+ t t o Σ
ﻪﻛ ﻦﻳا رد ﻪﻄﺑار
Yt، و ﻪﻔﻗو يﺎﻫ يﺎﻫرادﺮﺑ نآ
×1
k
ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻮـﮕﻟا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ .
Ai
ياﺮـﺑ
i=1…P ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ
ﺎﻫ K ي K× و ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻮـﮕﻟا ﺐﻳاﺮـﺿ Ut
رادﺮـﺑ
×1 ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ K
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻮﮕﻟا لﻼﺧا تﻼﻤﺟ .
رﺎﺘﻓر نداد طﺎﺒﺗرا ياﺮﺑ نﻮﻨﻛا هﺎـﺗﻮﻛ
تﺪـﻣ Yt
ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ﻪـﺑ
ﻲﻟدﺎﻌﺗ
،تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻲﻣ
ناﻮﺗ ﺔﻄﺑار ترﻮـﺻ ﻪﺑ يرادﺮﺑ يﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ يﻮﮕﻟا ﺐﻟﺎﻗ رد ار ﺮﻳز
دروآ رد ﺮﻳز :
ΔYt= B1ΔYt-1+B2 ΔYt-2 + …….+Bp-1ΔYt-p-1+ΠYt-p+Ut ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ﻪﻛ
،Π ﻂـﺑاور ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ تﺎـﻋﻼﻃا يوﺎﺣ تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ
ﺖـﺳا . ﻪـﻟﺎﻘﻣ ﻦـﻳا رد
ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ
Yt
، ﻞﻣﺎﺷ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ و رﺎـﻛ يوﺮـﻴﻧ و ﻲـﻠﻣ ﺪﻣآرد و يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ﺬـﮔ
ا و ﺖـﺑﺎﺛ ير
ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ﺐﻳاﺮﺿ ﻞﻣﺎﺷB
ﺖﺳا .
نﻮﻣزآ ﺸﻳر يﺎﻫ ﺔ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﺣاو ﺷ
هﺪ ا
،ﺪﻧ زاﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ :
1 -
ﺮﻟﻮــﻓ ﻲــﻜﻳد نﻮــﻣزآ )3
ADF1979
( 2 -
نوﺮــﭘ و ﺲﭙــﻴﻠﻴﻓ نﻮــﻣزآ )4
PP1988
(
3 - ﺮﻟﻮﻓ ﻲﻜﻳد نﻮﻣزآ
DF-GLS) (
4 - نﻮﻣزآ )5
(KPSS
1- Vector Autoregressive Model.
2- Vector Error Correction Model.
3- Augmented Dicky –Fuller Test.
4- Phillips & Perron.
5- Kwiatkowski et al. (1992).
1-3 - ﻲﻜﻳد نﻮﻣزآ -
ﺮﻟﻮﻓ
ﺢﻴﺿﻮﺗ دﻮﺧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺔﺒﺗﺮﻣ
ﺮﻴﮕﺑ ﺮﻈﻧ رد ار ﺮﻳز لوا ﻳ
ﺪ :
Yt=ρ yt-1 + ut t = 1,2,…
نﻮﻣزآ ياﺮﺑ ﻦﻳا
ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ
yt
ﺸﻳر ياراد ﺔ
ﺖـﺳا ﺪـﺣاو
،
ﻴـﺿﺮﻓ نﻮـﻣزآ ﺔ
ار ﺮـﻳز
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﻣ ﻢﻴﻫد :
H0 : ρ = 1 H1 : ρ < 1
ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﻛ
،ρ ار ﻲﻣ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻞﻗاﺪﺣ شور ﻪﺑ ناﻮﺗ
OLS) ( دروآﺮﺑ ﺮـﻛ د . مﺎـﺠﻧا ياﺮـﺑ
ﺪﻨﻨﻛ دروآﺮﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﻟﻮﻓو ﻲﻜﻳد نﻮﻣزآ ρة
ةرﺎﻣآ، ﺮﻳز ار هدﺮﻛ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﺪﻧا
:
N( ρ – 1)
ةرﺎﻣآ ﺖﻴﻤﻛ و ﺖﺳا يﺪﺣ ﻊﻳزﻮﺗ ﻚﻳ ياراد قﻮﻓ ﺎﻫ
ـﺸﻳر نﻮـﻣزآ ياﺮﺑ نآ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ي ﺔ
ﺎﻳ ﺪﺣاو 1 ρ=
، ﺮﻟﻮﻓ و ﻲﻜﻳد ﻂﺳﻮﺗ
، شور ﻚﻤﻛ ﻪﺑ و هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ يزﺎـﺳ ﻪﻴﺒـﺷ يﺎﻫ
لوﺪﺟ ﻖﻠﻄﻣ رﺪﻗ ﺮﮔا و ﺖﺳا هﺪﺷ يﺪﻨﺑ ةرﺎﻣآ
هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
، ﻲـﻧاﺮﺤﺑ راﺪـﻘﻣ ﻖﻠﻄﻣرﺪﻗ زا
ﺮﻟﻮﻓ و ﻲﻜﻳد ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻪﺋارا گرﺰـﺑ
ﺮـﺗ ﺪـﺷﺎﺑ
، نآ
H0 هﺎـﮔ ﻲـﻣ در ﻲﻧﺎـﻣز يﺮـﺳ و دﻮـﺷ
ﺳﺎﻳﺎﭘ ﺖ . هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ راﺪﻘﻣ ﻖﻠﻄﻣ رﺪﻗ ﺮﮔا ﺎﻣا ﻢﻛ
ﺮﺗ ﻪـﺋارا ﻲـﻧاﺮﺤﺑ راﺪـﻘﻣ ﻖـﻠﻄﻣ رﺪﻗ زا
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ
، ﻴﺿﺮﻓ
H0ﺔ ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ دﻮﺷ
ﺖﺳﺎﻳﺎﭘﺎﻧ يﺮﺳ و .
3 - 2 - ﻜﻳد نﻮﻣزآ ﻲ
ﻟﻮﻓ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴﻤﻌﺗ ﺮ
ﻲﺋﺎﻳﺎﭘﺎﻧ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ
، اد راﺮﻗ ﻦﻳا ﺮﺑ ار ضﺮﻓ اﺪﺘﺑا د
ﺚـﺤﺑ درﻮـﻣ ﻲﻧﺎـﻣز يﺮـﺳ ﻪـﻛ ﻢـﻳ
ﺢﻴﺿﻮﺗ دﻮﺧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻚﻳ ياراد ﺔﺒﺗﺮﻣ
ﻴـﺿﺮﻓ ﺲﭙـﺳ و ﺖـﺳا لوا ﺔ
1 ρ= سﺎـﺳا نآ ﺮـﺑ ار
نﻮﻣزآ ﻲﻣ ﻨﻛ
،ﻢﻴ ز يﺮﺳ و ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺖﺳرد ضﺮﻓ ﻦﻳا ﺮﮔا نﻮﻨﻛا
ﺖـﺤﺗ ﻲﻧﺎـﻣ ياراد ﻲـﺳرﺮﺑ
دﻮﺧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺢﻴﺿﻮﺗ
ﺔﺒﺗﺮﻣ ،ﺪﺷﺎﺑP
ﺔﻄﺑار نﻮـﻣزآ ياﺮﺑ دروآﺮﺑ درﻮﻣ ρ
ﻲﺋﺎـﻳﻮﭘ ﺢﻳﺮـﺼﺗ زا،
ﺮﻣا ﻦﻳا و دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺢﻴﺤﺻ ﺐﺒﺳ
نﻮﻴـﺳﺮﮔر يﺎـﻄﺧ تﻼـﻤﺟ ﺎـﺗ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ
ﺮﻟﻮﻓ و ﻲﻜﻳد ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد ﺪﻧﻮﺷ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫدﻮﺧ رﺎﭼد )
1981 ( هداد نﺎﺸﻧ ﻲـﺘﻗو ﻪـﻛ ﺪﻧا
لﻼﺧا تﻼﻤﺟ
Ut
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺘﺴﺒﻤﻫ دﻮﺧ
، ﺮﻟﻮﻓ و ﻲﻜﻳد ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴﻤﻌﺗ يﻮﮕﻟا ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ رد
دﺮﻴﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
، زﺎـﺑ نﺎـﺸﻳا ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﺖﻴﻤﻛ و يﺪﺣ ﻊﻳزﻮﺗ
ﺖﺳا قدﺎﺻ ﻢﻫ .
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لﻼﺧا تﻼﻤﺟ ﺪﻴﻨﻛ ضﺮﻓ نﻮﻨﻛا ﺔﻄﺑار
ﺮﻳز نﻮﻴﺳﺮﮔر
، ﻲﻨﻌﻳ :
Yt = α + β t + γ yt-1+ utΔ
ﻨﻳاﺮﻓ ﻚﻳ ياراد زا ﺎﻳﺎﭘ ﺢﻴﺿﻮﺗ دﻮﺧ ﺪ
ﺔﺒﺗﺮﻣ P
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﻳز ترﻮﺻ ﻪﺑ :
Ut= θ1 ut-1+θ2 ut-2 + ……+θp ut-p + єt
ﺖﺷاد ﻢﻴﻫاﻮﺧ ﻢﻫ رد ﻪﻄﺑار ود ﻲﻨﻴﺸﻧﺎﺟ ﺎﺑ لﺎﺣ :
Δ Yt = α + β t + γ yt-1 + ∑ θi Δ yt-i + єt
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﻟﻮﻓ و ﻲﻜﻳد نﻮﻣزآ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد
1 ρ= رﺎﻣآ
tة ﻊـﻳزﻮﺗ نﺎﻤﻫ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺮﻴﻏ دراد ار يﺪﺣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا .
3 - 3 - نوﺮﭘ و ﺲﭙﻴﻠﻓ نﻮﻣزآ
ةرﺎﻣآ نوﺮﭘ و ﺲﭙﻴﻠﻓ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ )
1988 (
، هرﺎﻣآ يﺪﺣ ﻊﻳزﻮﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺎﻫ
ﻲﻜﻳد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﺳا ﺮﻟﻮﻓ–
، ضﺮﻓ ﻪﻛ توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻦﻳا
ﻪﻛ لﻼﺧا تﻼﻤﺟ
ut
ترﻮـﺻ ﻪـﺑ
هﺪﺷ ﻊﻳزﻮﺗ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ و ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺪﻧا
، ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﻛ .
نﺎﺸﻧ نوﺮﭘ و ﺲﭙﻴﻠﻓ
هداد ﻪﻛ ﺪﻧا ةرﺎﻣآ ﻲﺘﻗو ياﺮﺑ نﻮﻣزآ
utﻪﻛ ﺎﻫ ﻊـﻳزﻮﺗ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ و ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ
هﺪﺸﻧ ﺪﻧا
، و ﺖﺳا يﺪﺣ ﻊﻳزﻮﺗ ياراد جاﺮﺨﺘﺳا ار ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ تﻼﻳﺪﺒﺗ
ﻲـﻧاﺮﺤﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ و نآ
ار
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺮﻛ هد ﺪﻧا . ﺮﮔا ﻦﻳا ﺮﺑﺎﻨﺑ
ut
ﺎﻫ
IID) (
،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ زا ناﻮﺗ ةرﺎﻣآ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺮﻟﻮﻓ و ﻲﻜﻳد
ﺮﮔا ﻲﻟو ،دﺮﻛ
ut
ﺎﻫ
IID) ( ﺪﻳﺎﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ ةرﺎﻣآ
ياﺮـﺑ نوﺮـﭘ و ﺲﭙﻴﻠﻓ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
ﻲﻧﺎﻣز يﺮﺳ ﻲﺋﺎﻳﺎﭘ
، دﺮﻴﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ .
4 - هداد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ
، ـﻴﻬﺗ ﻞﻜﺸﻣ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ حﺮﻃ ﻦﻳا ﺔ
يرﺎـﻣآ تﺎـﻋﻼﻃا و مﺎـﻗرا
ﺮﺑور و داد ندﻮﺒﻧ ﻲﻜﻴﻜﻔﺗ و ﺎﻫداد نﺎﻴﻣ ندﻮﺑ نﺎﺴﻜﻳ و ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ مﺪﻋ و دﻮﺑ ه
طﻮـﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ار ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﻪﺑ
دﻮﺟو ﺪﻧدروآ . هداد ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳارد طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
GDP ﻪﺑ
Y) ( ﻳﺎﻣﺮﺳ ،ﻲﻌﻗاو ﺔ
ﺖﺑﺎﺛ
K) (
رﺎـﻛ يوﺮـﻴﻧ ﻞﻛ و
L) ( ، ـﻣﺎﻧزاﺮﺗ زا ﺔ
ﻚـﻧﺎﺑ يﺰـﻛﺮﻣ
ﻪﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﺪﻧا
ﺮﺑ هوﻼﻋ هداد ﻦﻳا
هداد ﺎـﺑ ﺎـﻫ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رﺎـﻣآ ﺰـﻛﺮﻣ و ﻲﻧﺎـﻬﺟ ﻚـﻧﺎﺑ يﺎـﻫ
هﺪــﺷ ﺪــﻧا . ياﺮــﺑ هداد ﺎــﻫ يژﺮــﻧا فﺮــﺼﻣ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ ي
E) ( رﺎــﺸﺘﻧاو
CO2
،
World زا
Development Indicators
داد و ه ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا وﺮﻴﻧ ترازو يﺎﻫ .
ﺑ ﻪ رﻮﻈﻨﻣ دﺎﻔﺘﺳا ة
داد ،يرﺎـﻣآ تﻼﻜﺸﻣ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ و ﺮﺘﻬﺑ ه
ﻢﺘﻳرﺎـﮕﻟ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﺎـﻫ راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ
ﻪﺘﻓﺮﮔ هداد و ﺪﻧا لﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ
يﺎﻫ 1353 ﺎﺗ 1384 ﻨﺘﺴﻫ ﺪ .
5 - لﺪﻣ ﻦﻴﻤﺨﺗ
نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﻫ
ﺸﻳر ي ﺔ لوﺪﺟ رد ﺪﺣاو ﺎﻫ
ي و1 2 هﺪﻣآ ﺪﻧا .
لوﺪﺟ
1
- ﺸﻳر نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺢﻄﺳ يور ﺪﺣاو
KPSS PP
DF-GLS ADF
c
500 /
a 0 29 / 4
a - 74 / 3
b - 176 / 4
- LCO2
75a
/ 0 07 / 1 907 / 0 15
/ 1 LN
63b
/ 0 27 / 1 - 35 / 0 800 / 0 - LGDP
18 / 0 24 / 2 - 33 / 1 -
c 06 / 3
- LK
75 /
a0 02 / 2 - 638 / 0 22 / 2 - LE
* ةرﺎﻣآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻨﻴﻬﺑ ﺔﻔﻗو داﺪﻌﺗ ﺖﺳاSIC
a,b,c . ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ﺐﻴﺗﺮﺗ رد يراد
10 و 5 و 1 ﺪﺻرد
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻖﻘﺤﻣ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﻊﺒﻨﻣ .
لوﺪﺟ
2
- ﺸﻳر نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
ﻞﺿﺎﻔﺗ يور ﺮﺑ ﺪﺣاو ﺔﺒﺗﺮﻣ
لوا
KPSS PP
DF-GLS ﺮﻴﻐﺘﻣ ADF
ﺎﻫ
48b
/
a 0 06 / 22
a - 98 / 8
a - 825 / 8 LCO2 -
22 / 0
a 17 / 3
a - 33 / 4
a - 238 / 4 LN -
14 / 0
b 56 / 3
a - 97 / 2 -
b 589 / 3 LGDP -
11 / 0
b 33 / 3
a - 42 / 3 -
c 61 / 3
- LK
21 / 0
a 008 / 7
a - 24 / 6
b - 83 / 4
- LE
a,b,c ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ رد يراد
10 و 5 و 1 ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﺻرد .
ﻖﻘﺤﻣ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﻊﺒﻨﻣ .
نﺎﻤﻫ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻚﻳ لوﺪﺟ رد ﻪﻛ رﻮﻃ ،دﻮﺷ
ﺶﻴﺑ ﺮـﺗ
ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﺎـﻧﺎﻣﺎﻧ ﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رد و
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺰﻴﻧ مود لوﺪﺟ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻧﺎﻣ لوا ﻞﺿﺎﻔﺗ رد .
) ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻫ ﻞﺿﺎﻔﺗ رﺎﺑ ﻚﻳ ﺎﺑ ﺮﻴﮔ
ﺎـﻧﺎﻣ ي
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ .(
ﺮﺠﻧﺮﮔ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻢﻫ يﺎﻫرادﺮﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﺖﻤﺴﻗ ﻦﻳا رد ﻲـﻤﺟ
، نﻮـﺴﻧﺎﻫﻮﻳ شور زا -
سﻮﻴﻠـﺳﻮﺟ
1
هدﺎﻔﺘﺳا هدﺮﻛ ﻢﻳا
، ﺑ ياﺮﺑ شور ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻪ
ندروآ ﺖﺳد ﺔﻄﺑار
تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
، ﺎـﺑ اﺪﺘﺑا
ود زا هدﺎﻔﺘﺳا ةرﺎﻣآ
ﻢـﻫ دﻮـﺟو ﺮـﺛا نﻮـﻣزآ و هﮋـﻳو راﺪﻘﻣ ﺮﺜﻛﺪﺣ ﻂـﺑاور داﺪـﻌﺗ و ﻲـﻤﺟ
ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻣ
ﺮﻴﮔ ﻧ ﺪ . ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ هﮋﻳو راﺪﻘﻣ ﺮﺜﻛاﺪﺣ نﻮﻣزآرد
"
ﻴـﺿﺮﻓ ﺔ
دﻮﺟو مﺪﻋ ﺮﻔﺻ ﺔﻄﺑار
ﻢﻫ ﻤﺟ ﻌ ﻚﻳ دﻮﺟو ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻲ ﺔﻄﺑار
ﻢﻫ
"ﻲﻌﻤﺟ
" و ﺎﻳ ﻚﻳ دﻮﺟو
ﻢﻛ ﺮﺗ ﻚﻳ زا ﺔﻄﺑار ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ ﺎﻳ ﻚﻳ دﻮﺟو ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺶﻴﺑ
ﺮﺗ ﻚﻳ زا ﺔﻄﺑار ﻢﻫ ﻲـﻌﻤﺟ
"
و ...
نﻮﻣزآ ﻲﻣ دﻮﺷ . هرﺎﻣآ ﺮﮔا ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﺢﻄﺳ رد ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ زا
5
ﺪﺻرد ﺶﻴﺑ ﺮﻓ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗ ﻴﺿ
ﺔ ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﻞﺑﺎﻘﻣ
رادﺮـﺑ داﺪـﻌﺗ سﺎـﺳا ﻦـﻳا ﺮـﺑ و دﻮﺷ ﺎـﻫ
ي
ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ ﻪﺑ ﺖﺳد ﻲﻣ ﺪﻳآ :
لوﺪﺟ 3 - نﻮﻣزآ ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ هﮋﻳو راﺪﻘﻣ ﺮﺜﻛاﺪﺣ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ
λmax ﺢﻄﺳ
ﻲﻨﻌﻣ يراد 10
% يراد ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 5
% H1 H0
37.45 36.65
31.46 r = 1
r = 0
16.74 39.34
25.54 r = 2
r < 1
12.80 23.65
18.96 r = 3
r < 2
6.96 16.26
12.25 r = 4
r < 3
ﻊﺒﻨﻣ : ﻖﻘﺤﻣ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ
لوﺪﺟ 4 - نﻮﻣزآ ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ ﺮﺛا نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ
trace
λ
ﺢﻄﺳ ﻲﻨﻌﻣ يراد 10
% يراد ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 5
H1 % H0
73.98 70.05
62.99 r = 1
r = 0
36.52 48.45
42.44 r = 2
r < 1
19.77 30.45
25.32 r = 3
r < 2
6.96 16.26
12.25 r = 4
r < 3
ﻊﺒﻨﻣ : ﻖﻘﺤﻣ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ
1- Johanson & Joselius.
لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ ﺎﻫ
ﻻﺎﺑ ي
، ﻞﻗاﺪﺣ ﻚﻳ ﺔﻄﺑار ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ ﺖـﻬﺟ ﻻﺎﺑ نﻮﻣزآ ﻪﺘﺒﻟا دراد دﻮﺟو
ﻴّﻠﻋ ﺺﺨﺸﻣ ار ﺖ ﻲﻤﻧ
ﺪﻨﻛ . ﺠﻴﺘﻧ ﺔ ﻚﻳ دﻮﺟو ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﻳز لواﺪﺟ ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
زا ﺮـﺠﻧﺮﮔ ﺖ
زا و ﺖﺳا ناﺮﻳا رد ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ يﻮﺳ
ﺮﮕﻳد
ـﻴّﻠﻋ ﺔـﻄﺑار رﺎـﺸﺘﻧا نﺎـﻴﻣ ﺖ
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﺪﻣآرد و ﻦﺑﺮﻛ .
ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ﺲﭘ ﻲﻤﻧ
ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﻲﻠﺣ هار
ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ .
لوﺪﺟ
5
- نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻴّﻠﻋ
ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ
N K GDP E
CO2
ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻴﻐﺘﻣ
35 / 0 12 / 5 98 / 3 - 23 / 3 a E
62 / 0 71 / 4 -
c 97 / 5 055 / 4 GDP
75 / 0 - 96 / 5 27 / 9 05 / 5 K
- 3 / 0 35 / 0 38 / 1 24 / 8 N
05 / 8 01 / 7 59 / 4 97 / 4 - CO2
a,b,c * ﻪﺑ ، ﻲﻨﻌﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺢﻄﺳ رد ار يراد
يﺎﻫ 10 و 5 و 1 ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﺪﺻرد ﺪﻨﻨﻛ
.
**
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻢﺘﻳرﺎﮕﻟ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ نآ لوا ﺔﺒﺗﺮﻣ ﻞﺿﺎﻔﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ
.
:ﻊﺒﻨﻣ ﻖﻘﺤﻣ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ
نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻴّﻠﻋ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ زا ماﺪـﻛ ﭻﻴـﻫ ﺎﺑ ﻦﺑﺮﻛرﺎﺸﺘﻧا ﻪﻛ ﺪﻨﻫد
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ )
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ و رﺎﻛ يوﺮﻴﻧ ،ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ،يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ (
دراﺪﻧ طﺎﺒﺗرا
، زا ﺎﻣا يﻮﺳ ﺮﮕﻳد
ا ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ﺎﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ طﺎﺒﺗر
ﻴّﻠﻋ دراد ﻲﺘ . ﻪﺘﻓﺎﻳ تادﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺎﻫ
Dinda ي رد
لﺎﺳ 2006 ﺖﺳا دﺎﻀﺗ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ درﻮﻣ رد
، ﺮـﺿﺎﺣ ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ اﺮﻳز
ﻚﻳ دﻮﺟو زا ﻲﻛﺎﺣ ﻲّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ زا
،ﺖﺳا ﻲﻟو ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار ﻲﺘ
دراﺪـﻧ دﻮـﺟو ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﺑ ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد زا .
ﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ
ﻲـﻠﻣ ﺪـﻣآرد رد ﺶﻳاﺰـﻓا ﺮـﮕﻳد تر
ﻲﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ ناﺮﻳا رد ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﺪﻧاﻮﺗ .
زا يﻮﺳ ﭻﻴﻫ ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد
ﻲـّﻠﻋ ﺔـﻄﺑار زا
ﺎﺸﺘﻧا
،دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ﻪﺑ ﻦﺑﺮﻛ ر
زا ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦـﻳا ﻪﻛ ﺔﻴـﺿﺮﻓ
رد ﺲﺘﻧزﻮـﻛ ﻲـﻨﺤﻨﻣ
ﺖﻳﺎﻤﺣ ناﺮﻳا درﻮﻣ ﻲﻤﻧ
ﺪﻨﻛ .
6 - ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴﻤﻌﺗ
1
ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﻧﺎﻜﺗ زا ﺎﻳﻮﭘ رﺎﺛآ ﻞﻴﻠﺤﺗو ﻮﮕﻟا رد هﺪﺷ دﺎﺠﻳا يﺎﻫ
،
ـﻳﺰﺠﺗ شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺔ
ﺲﻧﺎﻳراو
VDC) ( مﺎﺠﻧا ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﻳﺰﺠﺗ شور ﺔ
ﺲﻧﺎﻳراو
، ﺮﻴﺠﻧز ﻲﺒﺴﻧ ترﺪﻗ ة
ﻴّﻠﻋ ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ
ﺎﻳ ﺔﺟرد ﺮﺑ نو ز اروﺎﻣ ار ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻳا ي
رود ة هزاﺪﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻲـﻣ يﺮـﻴﮔ ﺪـﻨﻛ
. ﺲـﭘ
VDC) ( ار
ﻲﻣ نﻮﻣزآ ناﻮﺗ ﻴّﻠﻋ
ﺧ ﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ ﺪﻴﻣﺎﻧ هرود زا جرﺎ
. ﻪﻧﺎﻜﺗ ﻢﻬﺳ شور ﻦﻳا رد ﺎﻫ
هﺪـﺷ دراو ي
يﺎﻄﺧ ﺲﻧﺎﻳراو رد ﻮﮕﻟا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺑ ﺶﻴـﭘ
ﻴﺑ
رد ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﻚـﻳ ﻲـﻨ هﺎـﺗﻮﻛ
تﺪـﻣ و
تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺺﺨﺸﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ . لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
، ﺎﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺎﻬﻨﺗ يﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﮔا ﺔﻔﻗو
دﻮﺧ
ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻨﻴﻬﺑ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺶﻴﭘ
ﻴﺑ يﺎﻄﺧ ﺲﻧﺎﻳراو هﺎﮔ نآ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻨ ﺶﻴـﭘ
ﻴﺑ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺎـﻬﻨﺗ ﻲـﻨ
ﻪﻧﺎﻜﺗ ﺎﻫ دراو ي ﻲﻣ هداد حﺮﺷ ﺮﻴﻐﺘﻣ نآﺮﺑ دﻮﺷ
. ﻳﺰﺠﺗ ﺎﺑ ﺔ ﺶﻴﭘ يﺎﻄﺧ ﺲﻧﺎﻳراو ﻲﻨﻴﺑ
، ﻢﻬـﺳ
ﻪﻧﺎﻜﺗ ﻪﺑ ﺶﻨﻛاو رد ﺮﻴﻐﺘﻣﺮﻫ تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ ﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻢﻴـﺴﻘﺗ ﻮـﮕﻟا ﻪﺑ هﺪﺷ دراو ي دﻮـﺷ
. ﻦـﻳا ﻪـﺑ
نﺎـﻣز لﻮـﻃ رد ﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ يور ﺮـﺑ ار ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﺮـﻫ ﻢﻬﺳ دﻮﺑ ﻢﻴﻫاﻮﺧ ردﺎﻗ ﺐﻴﺗﺮﺗ زاﺪﻧا ه ﻢﻴﻨﻛ يﺮﻴﮔ .
ﺎﺟ نآ زا ﻳ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﻛ ﻲ ﺎﻫ
ﻦﺘﻓﺮـﮔ راﺮـﻗ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﺪـﻣﺎﻌﺘﻣ ﺲﻧﺎﻳراو ي
ﺪﻨﺘﺴﻫ سﺎﺴﺣ هﺎﮕﺘﺳد رد ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
، ـﻳﺰﺠﺗ شور ﺲﭘ ﺔ
درﻮـﻣ ار ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴـﻤﻌﺗ ﺲﻧﺎـﻳراو
راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ
ﻢﻴﻫد . شور ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ،
ﻪـﻧﺎﻜﺗ ﻢﻬـﺳ عﻮﻤﺠﻣ ﺎـﻫ
ي
يﺎﻄﺧ ﺲﻧﺎﻳراو ﺢﻴﺿﻮﺗ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺶﻴﭘ
ﻴﺑ ﻲﻨ ﻚﻳ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺖﺴﻴﻧ ﺪﺣاو ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻣاﺰﻟا .
لوﺪﺟ 6 - ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ﺮﻴﻐﺘﻣ ياﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴﻤﻌﺗ ﺲﻧﺎﻳراو
N K Y E
Co2
ﺮﻴﻐﺘﻣ هرود
0 0 0 4 / 5 53 / 94 1
05 / 0 007 / 0 5 / 2 59 / 11 90 / 85 2
04 / 0 18 / 0 32 / 2 79 / 28 70 / 68 5
041 / 0 21 / 0 86 / 1 91 / 31 99 / 65 10
ﻖﻘﺤﻣ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﻊﺒﻨﻣ
لوﺪﺟ 6 ياﺮﺑ ار ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ
CO2
رد هﺎﺗﻮﻛ تﺪﻣ ) لوا لﺎﺳ ( نﺎـﻴﻣ تﺪـﻣ ) لﺎـﺳ
مود ( و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ )
ﻢﻫدو ﻢﺠﻨﭘ لﺎﺳ (
نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد .
ﻪـﻧﻮﮔ ﻪـﺑ ﺲﻧﺎـﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻒـﻳﺮﻌﺗ يا
هﺪﺷ رد ﻪﻛ ﺪﻧا ةرود
لوا ) هﺎﺗﻮﻛ تﺪﻣ ( ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻫ تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻧﺎﻜﺗ
ﺎﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ي
1- Generalized variance decompositions.
ﻲﻣ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ نآ دﻮﺧ ﻲﻧﺎﻣز ﻖﻓا رد ﺎﻣا دﻮﺷ
تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﻢﻬﺳ
ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻴﻤﻫا ﻲﻣ
ﺪﺑﺎﻳ . يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﻲـﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺶﻴﺑ ﺮﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ رد ار ﻢﻬﺳ ﻦﻳ ﺎﻫ
صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﻣ
ﺎﺑ ﻦﻳا ﻪﻛﺪﻫد
ﺒﻗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺳا رﺎﮔزﺎﺳ ﺰﻴﻧ ﻲﻠ .
ﻲﻨﻌﻳ ﻦﻳا ﻪﻛ ﭻﻴﻫ ﻲّﻠﻋ ﺔﻄﺑار و يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﺼﺨﺸﻣ
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد .
7 - ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺮﻴﮔ ي
ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﺔـﻄﺑار
ﺎـﺑ ﻦﺑﺮﻛرﺎـﺸﺘﻧا و ﻲـﻠﻣ ﺪـﻣآرد و يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ نﺎـﻴﻣ
ﻪﺑ رﺎﻛ ﮔ يﻮﮕﻟا يﺮﻴ ﺔﻳﺰﺠﺗ و VECM
هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ هﺎﮕﺘﺳد ﻚﻳ رد ﺲﻧﺎﻳراو
، يوﺮـﻴﻧ ﻞﻣﺎﺷ
و رﺎﻛ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﮔ يراﺬ ﺖﺳا ﻲﻣ دزادﺮﭘ . ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد
ﺔﻄﺑار درﻮﻣ ناﺮﻳا ردEKC
ﺖﺳا ﺪﻳدﺮﺗ .
رد تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻧا ﻲﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ
ﺖـﺳا يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ ناﺮﻳا رد ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘ .
ﺞﻳﺎـﺘﻧ
نﻮﻣزآ ﻢﻫ ﻲﻌﻤﺟ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ اﺪﺣ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻗ ﻚﻳ ﻞ ﺔﻄﺑار ﻢـﻫ ﻲـﻌﻤﺟ و ﻦﺑﺮـﻛ رﺎـﺸﺘﻧا نﺎـﻴﻣ
راد دﻮﺟو ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد د
، ﺖﻬﺟ نﻮﻣزآ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻟو ﻴّﻠﻋ
ﻲﻤﻧ نﺎﺸﻧ ار ﺖ و ﺪﻫد
ﻦـﻳا ياﺮـﺑ
نﻮﻣزآ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻴّﻠﻋ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يﺮﺠﻧﺮﮔ ﺖ .
نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻴّﻠﻋ
يﺮـﺠﻧﺮﮔ ﺖ
، دﻮـﺟو
ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار ﻲـﻤﻧ ﺪﻴﺋﺎﺗ ار ناﺮﻳا رد ﺲﻜﻋﺮﺑ و ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد ﻪﺑ ﻲﮔدﻮﻟآرﺎﺸﺘﻧا زا ﺖ
ﺪـﻨﻛ . ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻳﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺔ
مﺪﻋ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺰﻴﻧ ﺲﻧﺎﻳراو ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار
ﻲـﻠﻣ ﺪـﻣآرد و ﻦﺑﺮـﻛ رﺎﺸﺘﻧا نﺎﻴﻣ ﺖ
ﺖﺳا . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد
ﻴّﻠﻋ ﺔﻄﺑار ﺖ
ﻚﻳ ﺮﻃ رﺎـﺸﺘﻧا ﻪـﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ زا ﻪﻓ
دراد دﻮﺟو ﻦﺑﺮﻛ
، ﺲﭘ ﻲﻣ ﺖﺧﻮﺳ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ دﺮﻛ نﺎﻴﺑ ناﻮﺗ رد ﻲﻠﻴﺴﻓ يﺎﻫ
ﺖـﺳا هداد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻳا .
ﻲـﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
اﺰـﻓا ناﻮـﺗ رد يژﺮـﻧا ﻲﺋارﺎـﻛ ﺶﻳ
ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻴﻏ
يژﺮﻧا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻳاﺰﻓا و ﺪﻳﺪﺠﺗ ﻞﺑﺎﻗ كﺎﭘ يﺎﻫ
ﻪﺑ ار ناﻮﻨﻋ رﺎـﻜﻫار
زﺎﮔ رﺎﺸﺘﻧا تاﺮﻄﺧ زا ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻆﻔﺣ
CO2
ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﻛ دﺮﻛ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ و دﺮﺑ مﺎﻧ
ﺎﻛ ياﺮﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ
ﺮـﻛ ﺮﺗارﺎـﻛ ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﺶﻫ فﺮـﺼﻣ ند
ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎـﺟ و يژﺮـﻧا
ﺖﺧﻮﺳ يﺎﻫ ﺖﺳا كﺎﭘ .
يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ دﻮﺒﻬﺑ دﺎﺼﺘﻗا ﻪﺑ
هزﺎﺟا ﻲﻣ ﺎﺗ ﺪﻫد دﺎﻔﺘﺳا خﺮﻧ ة
زا ﻪﻨﻴﻬﺑ
ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻊﺒﻨﻣ ﻚﻳ
، ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﺔﻄﺑار
،يژﺮـﻧا فﺮـﺼﻣ نﺎـﻴﻣ
دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻴﻴﻐﺗ هﺪﻨﻳآ رد ﺪﻣآرد و ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﺸﺘﻧا .
ﮔ يﺎﻫزﺎﮔرﺎﺸﺘﻧا رد ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ يژﺮﻧا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﻛ رد ﻪﻧﺎﺨﻠ
ﺖـﺳا يا .
رد
ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ رد ﻲﻓﺮﺼﻣ يژﺮﻧا ﻞﻛ عﻮﻤﺠﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﻊـﻤﺟ مﺪـﻋ ﻪـﻛ ﻲﻟﺎـﺣ رد ،ﺖﺳا هﺪﺷ
يژﺮـﻧا زا هﺪـﻨﻨﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻌﻨﺻ ﺎﻳ و هﺪﻨﻨﻛ فﺮﺼﻣ ﻊﺒﻨﻣ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ندﺮﻛ
ار ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻨﻛ دﺎﺠﻳا
ﺪ . ﻢﻫ ﻦﻴـﻨﭼ
ﻪـﻟﺎﻘﻣ ﻦـﻳا رد هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ شور
ﻲﻤﻧ
ًﺎﻤﻴﻘﺘﺴﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻛ نﺎﻴﺑ ﻦﺑﺮﻛ رﺎﺸﺘﻧا ﺮﺑ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﺛا ياﺮﺑ ار يراﺪﻘﻣ
، ﻲﻟو
ﻲـﻣ ﻪـﻛ ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ و رﺎﻛ يوﺮﻴﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ياﺮـﺑ ﻲﺑﻮـﺧ هﺪـﻨﻨﻛ ﺲﻜﻌﻨـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ
، ﺖﺳا هﺪﺷ ظﺎﺤﻟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد .
ﻲـﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻚـﻳ ﻪـﻛ ﺪـﻫد
ﺔـﻄﺑار
ﻴّﻠﻋ ﺖ ﻚﻳ ﺮﻃ دﻮﺟو يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﻲﻠﻣ ﺪﻣآرد زا ﻪﻓ دراد
، ﻲﻟو ﺔﻄﺑار ﻴّﻠﻋ ﺪـﻣآرد نﺎﻴﻣ ﺖ
ﺗ درﻮﻣ ﻦﺑﺮﻛرﺎﺸﺘﻧا و ﺄ
ﻦﻴـﺑ يدﺎـﺼﺘﻗا ﺪـﺷر ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد ،ﺖـﻓﺮﮕﻧ راﺮـﻗ ﺪﻴﺋ ةرود
1353 ﺎـﺗ
1384
، ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ناﺮﻳا رد ﻦﺑﺮﻛرﺎﺸﺘﻧا ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ي .
ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 -
،ﻲﺘﺳﺮﻓﻮﻧ
ﺪﻤﺤﻣ ) 1378 (
، ﺸﻳر ﺔ ﻢﻫ و ﺪﺣاو
،ﻲﺠﻨﺳ دﺎﺼﺘﻗارد ﻲﻌﻤﺟ ﺎﺳر
.
2 - ﻦﻴﺴﺣ ،داﮋﻧ ﻲﺳﺎﺒﻋ ) .
1380 ( ﻲﺠﻨﺳ دﺎﺼﺘﻗا ،
شور و ﻲﻧﺎﺒﻣ ﺎﻫ
، ناﺮﻳا
3 - ﺑ بﺎﺴﺣ ،ناﺮﻳا ﻲﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ يﺰﻛﺮﻣ ﻚﻧﺎ
رادا ،ناﺮـﻳا ﻲـﻠﻣ يﺎـﻫ ة
بﺎـﺴﺣ يﺎـﻫ
لﺎﺳ ،يدﺎﺼﺘﻗا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
.
4 - ﻣﺎﻨﻟﺎﺳ ،ناﺮﻳا رﺎﻣآ ﺰﻛﺮﻣ ﺔ
لﺎﺳ ،رﻮﺸﻛ يرﺎﻣآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
.
5 - ﻣﺎﻧزاﺮﺗ ،وﺮﻴﻧ ترازو ﺔ
لﺎﺳ ،يژﺮﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
.
6- Cleveland, C.J.,and R.K. Kaufmann, and D.I. Stern,“Aggregation and the role of energy in the economy”, Ecological Economics 32 (2000), pp. 301–317.
7- Coondoo, D., and S. Dinda, “Causality Between Income and Emission:
A country Group-Specific Econometric Analysis”, Ecological Economics 40 (2002), pp. 351–367.
8- Dickey, D.A., and W.A. Fuller,“Distribution of the estimators for Autoregressive time Series with A Unit root”, Journal of the American Statistical Society 75 (1979), pp. 427–431.
9- Dinda,S.,“ Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey”, Ecological Economics 49 (2004), pp. 431–455.
10- Dinda, S., and D.Coondoo, “Income and emission: a panel-data based co-integration analysis”, Ecological Economics 57 (2006), pp. 167–181.
11- Elliott, G., and T.J.Rothenberg, and J.H.Stock, “Efficient tests for an autoregressive unit root” , Econometrica 64 (1996), pp. 813–836.
12- Hamilton, C., and H.Turton, “Determinants of emissions growth in OECD countries”, Energy Policy 30 (2002), pp. 63–71.
13- Heil, M.T., and T.M.Selden, “ Carbon emissions and economic development: future trajectories based on historical experience”, Environment and Development Economics 6 (2001), pp. 63–83.
14- Hill, R.J., and E. Magnani, “ An exploration of the conceptual and empirical basis of the environmental Kuznets curve”, Australian Economic Papers 42 (2002), pp. 239–254.
15- Holtz-Eakin, D., and T.M., Selden, “Stoking the fires CO2 emissions and economic growth”, Journal of Public Economics 57 (1995), pp. 85–
101.
16- Lise, W., “Decomposition of CO2 emissions over 1980–2003 in Turkey”, Energy Policy 34 (2006), pp. 1841–1852
17- Copeland B.R., and M.S.Taylor, “ Trade, growth and the environment”, Journal of Economic Literature 42 (2004), pp. 7–71.
18- Phillips P.C.B., and P.Perron,“Testing for a unit root in time series regressions”, Biometrica 75 (1988), pp. 335–346
19- Richmond, A.K. and R.K. Kaufmann, “ Is there a turning point in the relationship between income and energy use and/or carbon emissions?”, Ecological Economics 56 (2006), pp. 176–189.
20- Selden , T.M, and D. Song,“ Environmental quality and development: is there a Kuznets curve for air pollution?”, Journal of Environmental Economics and Management 27 (1994), pp. 147–162
21- Soytas, U. and R.Sari,“ Energy consumption and GDP: causality relationship in G-7 countries and emerging markets”, Energy Economics 25 (2003), pp. 33–37.
22- Stern, D.I., “A multivariate cointegration analysis of the role of energy in the US macroeconomy”, Energy Economics 22 (2000), pp. 267–283 | 23- Stern, D.I.,“Explaining changes in global sulfur emissions: an
econometric decomposition approach”, Ecological Economics 42 (2002), pp. 201–220. |
24- Stern, D.I., “The rise and fall of the environmental Kuznets curve”, World Development 32 (2004), pp. 1419–1439.
25- Stern, D.I., “ Beyond the environmental Kuznets curve: diffusion of sulfur-emissions—abating technology”, Journal of Environment and Development 20 (2005), pp. 1–25.
26- Toda ,H.Y., and T.Yamamoto, “Statistical inference in vector autoregression with possibly integrated processes”, Journal of Econometrics 66 (1995), pp. 225–250.
27- Torras, M., and J.K.Boyce, “Income, inequality, and pollution: a reassessment of the environmental Kuznets curve”, Ecological Economics 25 (1998), pp. 147–160.
28- Zaim, O., and F.Taskin, “A Kuznets curve in environmental efficiency:
an application on OECD countries”, Environmental and Resource Economics 17 (2000), pp. 21–36.
