بررسی و تعیین دوز پرتوهای گامای چشمه کبالت

ﻦﺘﺧﺎﺳ لﺎﻌﻓ ﺮﯿﻏ ﺖﻬﺟ 60- ﺖﻟﺎﺒﮐ ﻪﻤﺸﭼ یﺎﻣﺎﮔ یﺎﻫﻮﺗﺮﭘ زود ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ نﻮﺧ یﺎﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ

I یزاﺮﯿﺷ ﺎﺿﺮﯿﻠﻋ ﺮﺘﮐد

II ﺖﻌﯾﺮﺷ مدﺎﺧ ﺮﺟﺎﻫ*

III یوﺪﻬﻣ ﻊﯿﺑر ﺪﯿﺳ

IVﯽﻌﯿﻤﺳ دﺎﻫﺮﻓ ﺮﺘﮐد

^V ﯽﺘﺟﺎﺣ ﺪﯿﺸﻤﺟ ﺮﺘﮐد

VI مﺪﻘﻣ ﯽﻠﻋ ناﺮﻣﺎﮐ ﺮﺘﮐد

هﺪﯿﮑﭼ

رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﮑﯿﻨﯿﻠﮐ دﺎﺣ ﻞﮑﺸﻣ ﮏﯾ (GVHD = Graft-vs.-Host Disease ) نﺎﺑﺰﯿﻣ ﻪﯿﻠﻋ ﺶﻨﮐاو یرﺎﻤﯿﺑ رﺎﯿــﺴﺑ ﺶﻨﮐاو ﻦﯾا زا ﯽﺷﺎﻧ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ رﺎﻣآ .ﺪﻫدﯽﻣ خر نآ یﺎﻫدرواﺮﻓ و نﻮﺧ لﺎﻘﺘﻧا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ دراﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ زا یﺮﯿﮕـﺸﯿﭘ هﻮﯿـﺷ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬـﻣ و ﻦـﯾﺮﺗﺞﯾار .دﻮــﺷﯽﻣ رﺎﻤﯿﺑ گﺮﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ دراﻮﻣ %90 زا ﺶﯿﺑ رد و هدﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻪـﮐ ﺖﺳا نﺎﺑﺰﯿﻣ نﺪﺑ رد ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﺜﮑﺗ زا یﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﯽﯾاﺪﻫا نﻮﺧ یﺎﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ ﻦﺘﺧﺎﺳ لﺎﻌﻓ ﺮﯿﻏ ،GVHD عﻮﻗو زود ،ﻪـﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد رﺎﯿﺴﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ .دﺮﯿﮔﯽﻣ ترﻮﺻ ﺎﻣﺎﮔ یﺎﻫﻮﺗﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﻤﻋ رﻮﻄﺑ رﺎﮐ ﻦﯾا یﺎــﻣﺎﮔ یﺎـﻫﻮﺗﺮﭘ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا رد .ﺖــﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﻞﻣﺎﮐ ﻦﺘﺧﺎﺳ لﺎﻌﻓ یاﺮﺑ مزﻻ ﺪـﺻرد یور ( 1/25 Mev :ﺎــﻣﺎﮔ ﻮﺗﺮﭘ ﻂﺳﻮﺘﻣ یژﺮﻧا ،ﺖﻟﺎﺒﮐ ﯽﭘاﺮﺗ ﻪﻠﺗ هﺎﮕﺘﺳد) 60 ـ ﺖﻟﺎﺒﮐ ﻪﻤﺸﭼ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ نآ ﯽﻃ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یزﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ترﺪﻗ و (viability)تﺎﯿﺣ راﺮـﻗ ﺎــﻣﺎﮔ ﻮﺗﺮﭘ زا یﺮﮔﯽﺘﻧﺎﺳ 500-4000 زود یﺎﻫهدر ﺶﺑﺎﺗ ﺖﺤﺗ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﯽﻌﯿﺒﻃ داﺮﻓا ﯽﻄﯿﺤﻣ نﻮﺧ زا مﻮﯿﻟوزاﺮﺘـﺗ ﯽﺠﻨـﺳ ﮓـﻧر شور ﺎـﺑ زود زا هدر ﺮـﻫ رد ﺖﻋﺎــﺳ 48 و 24 زا ﺲﭘ ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ تﺎﯿﺣ ﺪﺻرد .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ درﻮـﻣ MTT و BrdU شور 2 ﺎـﺑ ﻦــﯿﻨﯿﺗﻮﻠﮔﺎﻤﻫﻮﺘﯿﻓ نژﻮﺘﯿﻣ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد ﺎﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ ﺮﯿﺜﮑﺗ ناﺰﯿﻣ .ﺪﺷ دروآﺮﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﺮﯿـﺜﮑﺗ ترﺪـﻗ ﺶﻫﺎـﮐ و تﺎـﯿﺣ ﺪـﺻرد ﺶﻫﺎـﮐ ،ﯽـﺸﺑﺎﺗ زود ﺶــﯾاﺰﻓا تازاﻮﻣ ﻪﺑ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا Do راﺪــﻘﻣ .ﺖﺳا هدﻮﺑ سﻮﺴﺤﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﺮﺗﯽﻧﻻﻮﻃ ﺖﺸﮐ هرود و ﺮﺗﻻﺎﺑ یﺎﻫزود رد ﺖﻓا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ t- شور ﺎــﺑ ﺎﻫﻪﺘﻓﺎﯾ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ یﺮﮔ 1/44 ﺪﺣ رد مﻮﯿﻟوزاﺮﺘﺗ ﯽﺠﻨﺳ ﮓﻧر شور ﺎﺑ هﺪﺷ دروآﺮﺑ رد ﻪــﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾﺪﺑ (P> 0/05) داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ یﺮﯿﺜﮑﺗ یﺎﻬﮑﯿﻨﮑﺗ ﻦﯿﺑ ار یرادﯽﻨﻌﻣ یرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ ، test ﺖﯿﻟﺎـﻌﻓ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ .دﻮـﺑ هﺪـﺷ دﺎـﺠﯾا هﺪـﯾد ﻮـﺗﺮﭘ یﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺪﺻرد رد ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺶﻫﺎﮐ شور ود ﺮﻫ لﺎـﻌﻓﺮﯿﻏ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ زﺎـﯿﻧ درﻮــﻣ ﯽﺸﺑﺎﺗ زود هﺮﺘﺴﮔ ،ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ یﻻﺎﺑ یﺎﻫهدر رد ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺰﯿﭼﺎﻧ یزﺎﺳﺪﻨﻧﺎﻤﻫ .دﻮﺷﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ یﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ 3000-4000 هدوﺪﺤﻣ رد نﻮﺧ یﺎﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ ﻦﺘﺧﺎﺳ مﻮﯿﻟوزاﺮﺘﺗ لوزﺎﯿﺗ ﻞﯿﺘﻣ شور – 2 نﺎﺑﺰﯿﻣ ﻪﯿﻠﻋ ﺶﻨﮐاو یرﺎﻤﯿﺑ – ₁ :ﺎﻫهژاوﺪﯿﻠﮐ ﻦﯿﻨﯿﺗﻮﻠﮔﺎﻤﻫﻮﺘﯿﻓ نژﻮﺘﯿﻣ – 4 ﻦﯾﺪﯾرﻮﯾ ﯽﺴﮐا ید ﻮﻣوﺮﺑ – 3 نﻮﺧ ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ – 5

هروﺎـﺸﻣ و یزاﺮﯿـﺷ ﺎـﺿﺮﯿﻠﻋ ﺮﺘـﮐد ﯽﯾﺎــﻤﻨﻫار ﻪﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﮏﯾﺰﯿﻓ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ کرﺪﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺖﻬﺟ ﺖﻌﯾﺮﺷ مدﺎﺧ ﺮﺟﺎﻫ ﻢﻧﺎﺧ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ زا ﺖﺳا یاﻪﺻﻼﺧ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا

.1381 لﺎﺳ ،مﺪﻘﻣﯽﻠﻋ ناﺮﻣﺎﮐ ﺮﺘﮐد و ﯽﻌﯿﻤﺳ دﺎﻫﺮﻓ ﺮﺘﮐد ،ﯽﺘﺟﺎﺣ ﺪﯿﺸﻤﺟ ﺮﺘﮐد

.ناﺮﻬﺗ ﯽﻧﺎﻣرد ـ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ ﮏﯾﺰﯿﻓ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا (I

(لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ*)ناﺮﻬﺗ ﯽﻧﺎﻣرد ـ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،یﺮﺘﮐد هرود یﻮﺠﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ ﮏﯾﺰﯿﻓ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ (II

.ﻞﺑﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣرد ـ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺑﺮﻣ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد یﺮﺘﮐد هرود یﻮﺠﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ ﮏﯾﺰﯿﻓ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ (III

ـ ﯽﺘـﺷاﺪﻬﺑ تﺎـﻣﺪﺧ و ﯽﮑــﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد .نﺎﺧﺮﻗﺎﺑ نﺎﺑﺎﯿﺧ ،ﯽﻨﯿﻤﺧمﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺮﺴﻧﺎﮐ ﻮﺘﯿﺘﺴﻧا ،AFSA ﺺﺼﺨﺗ قﻮﻓ ،یژﻮﻟﻮﮑﻧا ـ ﯽﭘاﺮﺗﻮﯾدار هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا (IV .ناﺮﻬﺗ ﯽﻧﺎﻣرد

.ناﺮﻬﺗ ﯽﻧﺎﻣرد ـ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،یژﻮﻟﻮﻧﻮﻤﯾا هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا (V

.ناﺮﻬﺗ ﯽﻧﺎﻣرد ـ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺪﻤﺣا لآ لﻼﺟ هاﺮﮔرﺰﺑ ،ﯽﺘﻌﯾﺮﺷ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،یژﻮﻟﻮﮑﻧا و نﻮﺧ ﺺﺼﺨﺗ قﻮﻓ و رﺎﯾدﺎﺘﺳا (VI

ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻞﮑـﺸﻣ ﮏـﯾ (GVHD)نﺎــﺑﺰﯿﻣ ﻪﯿﻠﻋ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﺶﻨﮐاو یرﺎﻤﯿﺑ و نﻮــﺧ لﺎــﻘﺘﻧا زا ﺲـــﭘ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽـﮑﯿﻨﯿﻠﮐ یﺪـﺟ و ردﺎـﻧ خر سﺎـــﺴﺣ یﺎــــﻫهﺪﻧﺮﯿﮔ زا ﯽــﺧﺮﺑ رد نآ یﺎــﻫدرواﺮﻓ .ﺪــﻫدﯽﻣ ترﻮـﺻ ﻪــﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻧﻮﻤﯾا ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا یﺮﻫﺎﻇ تﺎﺼﺨﺸﻣ یوﺎــﻔﻨﻟ یﺎــﻫهﺮﮔ یﺮﯿـــﮔرد و لﺎﻬـﺳا ،ﯽﺘـﺳﻮﭘ شار ،ﺐـﺗ لﺎـﻘﺘﻧا زا ﺲـــﭘ زور 30 ﺎـﺗ 4 ﻦــــﯿﺑ دﺎﺣ GVHD .(1)ﺖﺳا ﺎــﯾ ﯽــﺘﮐﻼﭘ یﺎـــﻫدرواﺮﻓ ،خﺮـﺳ یﺎﻬـﻟﻮﺒﻠﮔ ،ﻞﻣﺎـﮐ نﻮـــﺧ و گﺮـﻣ رﺎــﻣآ و ﺪﻨﮐﯽﻣ زوﺮﺑ هزﺎﺗ یﺎﻤﺳﻼﭘ و ﯽﺘﯿﺳﻮﻟﻮﻧاﺮﮔ و مﺎـــﮕﻨﻫﺮﯾد ﺺﯿﺨـﺸﺗ ،بﺎﻬـﺘﻟا ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ نآ زا ﯽـﺷﺎﻧ ﺮﯿـﻣ (%90)ﻻﺎـــﺑ رﺎﯿـــﺴﺑ ناﻮﺨﺘــــﺳا ﺰــﻐﻣ ﺪـــﯾﺪﺷ بﻮﮐﺮــﺳ .(3و2)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ زا صﺎــﺧ هوﺮـــﮔ ﺪـﻨﭼ رد ﺺﺨـﺸﻣ رﻮـﻄﺑ ﺶـﻨﮐاو ﻦـﯾا هﺪــﺷ شراﺰـﮔ نآ ﯽﻟﻮﻠـﺳ یﺎـﻫدرواﺮﻓ و نﻮـﺧ نﺎـﮔﺪﻧﺮﯿـﮔ ﻪــﺑ ﻼـــﺘﺒﻣ نادازﻮـﻧ و نﺎـﮐدﻮﮐ :زا ﺪﻨﺗرﺎـﺒﻋ ﻪـﮐ (4-6)ﺖـﺳا ﻞـﺧاد نﻮـﺧ لﺎـﻘﺘﻧا ،ﯽـﻨﻤﯾا ﻢــــﺘﺴﯿﺳ یدازردﺎــﻣ یﺎﻬﺼﻘﻧ نﻮﺧ لﺎـﻘﺘﻧا و ﺪــﻟﻮﺗ مﺎﮕﻨﻫ دازﻮﻧ نﻮـــﺧ ﺾﯾﻮﻌﺗ ﺎﯾ ﯽﻤﺣر ﯽــﻨﻤﯾا ﻢﺘـﺴﯿﺳ هﺪـﻨﻨﮐ بﻮﮐﺮـﺳ نﺎـﻣرد ﻪـﮐ ﯽـــﻧارﺎﻤﯿﺑ ﻪـﺑ یﺎـﻫﯽﭘاﺮـﺗ ﻮـﯾدار ﺎـﯾ ﯽﻧﺎـﻣرد ﯽﻤﯿـﺷ) ﺪــﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد .(ﻦﯿﮕﻨﺳ و لﺎــﻌﻓ یﺎﻬﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ لﺎـﻘﺘﻧا لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ GVHD یرﺎـﻤﯿﺑ نﺪـﺑ رد ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﻦـﯾا یزﺎـﺳﺪﻨﻧﺎﻤﻫ و ﻪـﻧﺎﮕﯿﺑ هﺪﻧﻮــﺷ ﺮﯿﺜﮑﺗ .ﺪﻫدﯽﻣ خر نﺎﺑﺰﯿﻣ (viability) ﺖــــﺴﯾز ﺖﯿﻠﺑﺎـــﻗ و داﺪــــــﻌﺗ ﺮـــﺑ هوﻼﻋ ﻢـــــﺘﺴﯿﺳ ﺦـــﺳﺎﭘ ،ﯽـــﯾاﺪﻫا نﻮـﺧ هﺪـــﻨﯾﻻآ یﺎﻬﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ ﯽـﮑﯾژﻮـﻟﻮﻧﻮﻤﯾا یرﺎـﮔزﺎــﺳ ﻪـﺟرد و رﺎــﻤﯿﺑ نﺪــﺑ ﯽـــﻨﻤﯾا ﺮـﺛﺆﻣ GVHD ﺶـﻨﮐاو زوﺮـﺑ رد ﺰﯿـﻧ هﺪﻧﺮﯿــﮔ و هﺪﻨﻫد ﻦﯿﺑ .(7 و3)ﺖﺳا تﺎـﺠﻧ یاﺮـﺑ دراﻮـﻣ ﺐـﻠﻏا رد ﯽــﯾوراد و نﺎﻣرد تﺎﻣاﺪﻗا گﺮـﻣ ﻪـﺑ و هدﻮــــﺒﻧ ﺮــــﺛﺆﻣ GVHD ﻪـــــﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﻞــــــﯿﻟد ﻦــــــﯿﻤﻫ ﻪـــــﺑ ،دﻮـــــﺷﯽﻣ ﯽـــــﻬﺘﻨﻣ رﺎــﻤﯿﺑ رادرﻮـــﺧﺮﺑ ﯽﺻﺎــﺧ ﺖــﯿﻤﻫا زا نآ عﻮــﻗو زا یﺮــــﯿﮕﺸﯿﭘ .(8)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ و ﺮــﺛﺆﻣ شور ﺎﻬـﻨﺗ نﺎﻬـﺟ ﺮـﺳاﺮﺳ رد ﺮﺿﺎـﺣ لﺎـﺣ رد

و نﻮــﺧ ﯽـــﻫدﻮﺗﺮﭘ ،GVHD زا یﺮﯿـﮔﻮـﻠﺟ یاﺮـﺑ لواﺪـﺘﻣ ﺎﺑ ﺎـــﻣا .(9 و5 ،3)ﺖــــﺳا ﺎـﻣﺎﮔ ﻪــــﻌﺷا ﺎـﺑ نآ یﺎـﻫهدرواﺮﻓ ﺎـﻣﺎﮔ و X یﺎــﻫﻮﺗﺮﭘ یراﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖـــﯿﻫﺎﻣ ﻪـــﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ناﻮــﺗﯽﻣ ،ﺪـــــﺷﺎﺑﯽﻣ ﻪـــﺑﺎﺸﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﯽـــﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ داﻮﻣ ﺮﺑ (ﺎــﻣﺎﮔ هﺪــﻨﻨﮐﻞﯿﺴﮔ)Co- 60 ﺎﯾ Cs- 137 ﻪـــﻤﺸﭼ ﮏـــﯾ زا هدﺎﻔﺘـﺳا رﻮـﻈﻨﻣ ﻦــﯾا یاﺮﺑ X ﻮــﺗﺮﭘ ﺪﻟﻮﻣ ﻢـــﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ ﺎﯾ .دﺮﮐ یﺎﻬﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ ﻦﺘﺧﺎـﺳ لﺎــﻌﻓﺮﯿﻏ یاﺮﺑ مزﻻ زود ﻪﻧﺎﻔﺳﺄﺘﻣ .(1)ﺖﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﻖﯿﻗد رﻮﻄﺑ نﻮﺧ مﻮﯿﻟوزاﺮﺘﺗ ﯽﺠﻨﺳﮓﻧر شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد (viability) تﺎـــﯿﺣ ﺪــﺻرد یور ﺎــﻣﺎﮔ ﻪﻌــﺷاﺮﺛا (MTT) ﺪــﺷ دروآﺮﺑ ﺖﻋﺎﺳ 48 و 24 زا ﺲــﭘ ﯽـــﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺮـــــﯿﺜﮑﺗ زا ﺖـــــﻌﻧﺎﻤﻣ و ﻦـــــﺘﺧﺎﺳ لﺎـــﻌﻓﺮﯿﻏ ناﺰﯿـﻣ و نژﻮــﺘﯿﻣ ﻪــﺑ ﺦــﺳﺎﭘ رد یﺮﯿــﮔﻮـــﺗﺮﭘ لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ ﺎــﻬﻟﻮﻠﺳ ﻦﯾﺪﯾرﻮﯾﯽــﺴﮐایدﻮﻣوﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ شور 2 ﺎﺑ ﻦﯿﻨﯿﺗﻮﻠﮔﺎﻤﻫﻮﺘﯿﻓ ﯽﺑﺎـﯾزرا درﻮـﻣ (MTT)مﻮﯿﻟوزاﺮﺘــﺗ لوزﺎﯿﺗ ﻞﯿﺘﻣ و (BrdU) .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦـﯿﻤﺨﺗ و ﺦــﺳﺎﭘ ـ زود ﻊﺑﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا فﺪﻫ هدﻮﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺮﯿﺜﮑﺗ زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ و ﻦﺘﺧﺎﺳ لﺎﻌﻓ یاﺮﺑ مزﻻ زود .ﺖﺳا

ﯽﺳرﺮﺑ شور یﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ :ﯽــﻄﯿﺤﻣ نﻮــــﺧ زا ﺎــــــﻬﻟﻮﻠﺳ یزﺎـﺳاﺪﺟ و دﻮـــــﺟﻮﻣ دراﺪـــــﻧﺎﺘﺳا شور ﻖــــــﺑﺎﻄﻣ ﯽــــﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ داﺮﻓا یﺪﯾرو نﻮـــﺧ اﺪﺘﺑا .(10)ﺪــﻧﺪﺷ اﺪـــﺟ ترﻮﺻ ﻦــﯾﺪﺑ ﺲــــــﭘ و ﺪـــﺷ ﻪـــﺘﻓﺮﮔ ﻦـــﯾرﺎﭙﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽـــﻌﯿﺒﻃ لﻮــﻠﺤﻣ ﺎـــﺑ 2 ﻪــــﺑ 1 ﺖـــــﺒﺴﻧ ﻪــﺑ نﺪــــﺷ ﻖــــﯿﻗر زا لﻮـــــــــﮑﯾﺎﻓ یور ،(Hanks ،Sigma) ﺰــــــﮑﻨﻫ ﺮــــــﻓﺎﺑ ﮏــﺗ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺎﺗ ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﻘﺘﻨﻣ (Ficoll-Hypaque ،Sigma) ﻪــﻘﯿﻗد 10 تﺪﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ اﺪﺟ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ .دﻮﺷ اﺪﺟ نآ یاﻪﺘﺴﻫ رﺎــﺑ 2 زا ﺲـــﭘ و ﺪـﺷ ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎـﺳ ﻪـﻘﯿﻗد رد 2500 رود ﺎـﺑ رد 2/5×10⁵cell/ml ﺖـﻈﻠﻏ ﺎـﺑ ﺮـــــﻓﺎﺑ ﻂــﺳﻮﺗ ﻮــﺸﺘﺴﺷ ﺖــﺸﮐ هدﺎــﻣ زا %90 یوﺎــﺣ ﻞــــــﻣﺎﮐ ﺖـــﺸﮐ ﻂــــﯿﺤﻣ

ﻦــــــــﯿﻨﺟ مﺮــــــﺳ %10 و (RPMI 1640 ،Sigma) ،(100U/ml) ﻦﯿﻠﯿــــــــﺳﯽﻨﭘ ،(FCS ،Sigma)ﻪﻟﺎــــــﺳﻮﮔ راﺮــﻗ (2mM)ﻦﯿﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ـ لا و (100mg/ml)ﻦﯿﺴﯾﺎﻣﻮﺘﭘﺮﺘﺳا .ﺖﻓﺮﮔ رادرد یﺎﻫﻪـــﻟﻮﻟ رد ﯽﻟﻮﻠــــﺳ یﺎﻫﻪــﻧﻮﻤﻧ :ﯽــﻫدﻮﺗﺮﭘ ـ ﺖــــﺤﺗ ﻞــــﯾﺮﺘﺳا (ﺮــــﺘﯿﻟﯽﻠﯿﻣ 1/5 ﻢــــﺠﺣ)ﯽــــﮑﯿﺘﺳﻼﭘ Co- 60 ﻪﻤــــﺸﭼ زا ﻞﺻﺎــﺣ یﺎــﻣﺎﮔ ﻮــــﺗﺮﭘ ﺶـــــــﺑﺎﺗ ﯽــــﻫدﻮﺗﺮﭘ ﮓـــــﻨﻫآ ﺎـــﺑ (Theratron 780 ،Canada) 80 ﻪـــﻠﺻﺎﻓ رد ﯽــــﻫدﻮﺗﺮﭘ .ﺪــﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮــﻗ 5/40Gy/min .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻔﻠﺧ و ﯽﻣاﺪﻗ ناﺪﯿﻣ 2 زا و ﻪﻤﺸﭼ زا ﺮﺘﻤﯿﺘﻧﺎﺳ تﺎـــﯿﺣ ﺪـﺻرد ﻦـﯿﯿﻌﺗ یاﺮـﺑ ﯽـــﺸﺑﺎﺗ یﺎـﻫزود هﺮﺘـﺴﮔ هدﻮـﺑ یﺮـﮔ 5 ﻞـﺻاﻮﻓ ﺎــﺑ و یﺮﮔ 5-40 هدوﺪﺤﻣ رد ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ .ﺖﺳا و MTT یﺎﻬـﺷور زا ﮏـﯾ ﺮــﻫ رد یﺮﯿﺜﮑﺗ ﺦﺳﺎﭘ ﯽﺳرﺮﺑ

ترﻮــﺻ یﺮﮔ 40 و30 ،20 ،10 ﯽﺸﺑﺎﺗ زود هدر 4 ﺎﺑ BrdU

.ﺖﻓﺮﮔ هدر 3 زا ،ﯽﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ D0 راﺪﻘﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ .ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا یﺮﮔ 5 و3 ،1/5 ﯽﺸﺑﺎﺗ ﺰﯿـﻧ لﺮﺘــﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯾ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا یﺎﻬﻧﻮﻣزآ زا ﮏﯾ ﺮﻫ رد .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺖـﯿﻠﭘوﺮـﮑﯿﻣ ﻪﺑ یﺮﯿﮔﻮﺗﺮﭘ زا ﺲﭘ ﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ :MTT شور ـ تﺪـﻣ ﻪـﺑ و ﻪــﺘﻓﺎﯾ لﺎﻘﺘﻧا (Nunc) دﺮﮔ ﻪﺗ یاﻪﻧﺎﺧ 96 ﻞﯾﺮﺘﺳا

%5 CO2 یوﺎﺣ بﻮﻃﺮﻣ رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا رد ﺖﻋﺎﺳ 72 و 48 و 24

.ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ 37°c یﺎﻣد و ﺮـﻫ یاﺮــﺑ ﮏﻫﺎﭼ 6 ،نﻮﻣزآ یﺮﯾﺬﭘراﺮﮑﺗ لﺮﺘﻨﮐ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﺸﺑﺎﺗ زود زا هدر ﺰﯾﺎـﻤﺗ سﺎـﺳا ﺶــﻔﻨﺑ ﻪﺑ درز ﮓﻧر ﺮﯿﯿﻐﺗ MTT شور رد یرﻮـﻧ ﻪﺘﯿــﺴﻧاد راﺪﻘﻣ و ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ هدﺮﻣ و هﺪﻧز یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﻦﯿﺑ ﻦـﯾا ناﺰﯿـﻣ هﺪــﻨﻨﮐ ﺺﺨﺸﻣ ﮏﻫﺎﭼ ﺮﻫ (Optical Density) یﺎـﻫیرﺪﻨﮐﻮﺘﯿﻣ زﺎـﻧژورﺪـﯿﻫد ﺖﯿﻟﺎـﻌﻓ زا ﯽــﺷﺎﻧ ﮓﻧر ﻞﯾﺪﺒﺗ .(11)ﺖﺳا هﺪﻧز یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ردﻮـــﭘ 2/5mg ندﺮـــﮐ ﻞــــﺣ زا مﻮﯿﻟوزاﺮﺘــﺗ لﻮــﻠﺤﻣ ،Sigma) ﺮﻓﺎـــﺑ ﺮﺘـﯿﻟﯽﻠﯿﻣ ﮏـﯾ رد (MTT ،Sigma).ت.ت.ما .ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ (PBS ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﺮﺘـﻣوﺮﮑﯿﻣ 0/22 ﺮﺘـﻠﯿﻓ زا رﻮــﺒﻋ ﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﻦﯾا

یراﺪﻬــﮕﻧ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﮑﯾرﺎﺗ رد ﻪﺘﻔﻫ 4 تﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ کﺎﭘ هﺪﻨﯾﻻآ .(11)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ لﻮـﻠﺤﻣ زا ﺮﺘــﯿﻟ وﺮﮑﯿﻣ 20 ،ﺖـــﺸﮐ تﺪـــﻣ نﺎﯾﺎﭘ زا ﺲﭘ 4 زا ﺲــﭘ و هﺪــﺷ هدوﺰـــﻓا ﮏــﻫﺎﭼ ﺮـﻫ ﻪـﺑ MTT هدﺎـﻣآ ژﻮـــــﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ و 37°c یﺎـــﻣد رد نﻮـــﯿﺳﺎﺑﻮﮑﻧا ﺖـــﻋﺎﺳ .ﺪـﺷ ﻪــــﺘﺷادﺮﺑ ﯽــــﯾور ﻂـﯿﺤﻣ ،(2000 رود ﺎــﺑ ﻪﻘﯿﻗد 5) ﺮـﻫ ﻪـﺑ (ﻞــــﻧﺎﭘوﺮـﭘوﺰـﯾا) ﻞـــــﮑﻟا ﺮـــﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 100 ﺲﭙﺳ یرﻮـﻧ بﺬـﺟ ﻪـﻘﯿﻗد 30 زا ﺲـﭘ و ﺪـﺷ هدوﺰـــــﻓا ﮏــــﻫﺎﭼ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙـــﺳا هﺎﮕﺘـــﺳد ﻂــــﺳﻮﺗ ﺖــﯿﻠﭘوﺮــﮑﯿﻣ (OD) 570 جﻮﻣ لﻮﻃ رد (ELISA reder ،Behring ،Germany) هﺪــﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ 650 ﻊﺟﺮﻣ جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .ﺪﺷ زا هدر ﺮﻫ رد ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ (viability)تﺎﯿﺣ ﺪﺻرد نآ زا ﺲﭘ :⁽¹²⁾ﺪﯾدﺮﮔ دروآﺮﺑ ترﻮﺻ ﻦﯾا ﻪﺑ زود Viability[%]=(OD_irradiated-OD_BG)×^100/(ODcontrol-OD_BG) ﺎــﺑ ﯽﺘﯿــﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺮــــــﯿﺜﮑﺗ ﯽــــﺳرﺮﺑ شور ـ ﻦــﯾﺪﯿﻤﯿﺗ گﻮﻟﺎــﻧآ زا شور ﻦــــــﯾا رد :BrdU زا هدﺎﻔﺘـﺳا ناﻮـــــــﻨﻋ ﻪــــــﺑ (ﻦـــــــﯾﺪﯾرﻮﯾ ﯽـــــﺴﮐا ید ﻮــﻣوﺮﺑ) هدﺎﻔﺘـﺳا ﯽﻟﻮﻠــﺳ ﺮﯿﺜﮑﺗ ناﺰﯿﻣ یﺮﯿﮔهزاﺪﻧا یاﺮﺑ ﯽـــﺼﺧﺎﺷ .دﻮﺷﯽﻣ یﺎــــﻬﻟﻮﻠﺳ دراو DNA ﺰـــــــﺘﻨﺳ ﻪــــﻠﺣﺮﻣرد BrdU ﯽــﻋﻮﻧ BrdU ﺪـــــﺿ یدﺎﺑﯽـــــــﺘﻧآ ﺎـﺑ و هﺪــــﺷ ﺪـﯾﺪﺟ بﺬـﺟ ناﺰـــﯿﻣ ﻪـﮐ ﺪــــﯾآﯽﻣ دﻮــﺟو ﻪـــﺑ ﯽـــﮕﻧر هدرواﺮﻓ یﺮﯿــﮔهزاﺪـﻧا ﻞــﺑﺎﻗ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙـﺳا هﺎﮕﺘـﺳد ﺎـﺑ نآ یرﻮـﻧ .ﺖــﺳا هﺪــﺷ دراو BrdU ﺢـــﻄﺳ ﺎﺑ ﻢـــﯿﻘﺘﺴﻣ رﻮﻄﺑ OD راﺪﻘﻣ .(13)ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺮﯿﺜﮑﺗ راﺪﻘﻣ و ﯽﻟﻮﻠﺳ DNA ﻪﺑ هدﺎﻔﺘــﺳا (BrdU ،Sigma) ﺖﯿﮐ زا قﻮﻓ ﺖﺴﺗ مﺎﺠﻧا یاﺮﺑ .ﺪﯾدﺮﮔ 96 ﺖــﯿﻠﭘوﺮـــﮑﯿﻣ ﻪـﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ لﺎـﻘﺘﻧا و ﯽـﻫدﻮﺗﺮﭘ زا ﺲﭘ کﺮـــﺤﻣ زا ﺮﺘــــﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 4 ،(Nunc) فﺎــﺻ ﻪــﺗ یاﻪــﻧﺎﺧ هدوﺰـﻓا ﮏﻫﺎــﭼ ﺮﻫ ﻪﺑ %1 ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ (Sigma) ﻦﯿﻨﯿﺗﻮﻠﮔﺎﻣﻮﺘﯿﻓ .ﺪﺷ

3 و هﺪـﺷ ﮏــﯾﺮﺤﺗ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ یاﺮﺑ ﮏﻫﺎﭼ 3 نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد .ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ یدﺎـﻋ ﺪـﺷر یاﺮــﺑ ﺰﯿﻧ ﮏﻫﺎﭼ .ﺖﻓﺎﯾ صﺎﺼﺘﺧا لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نﻮﺘﺳ ﮏﯾ یوﺎـﺣ بﻮـﻃﺮﻣ رﻮﺗﺎــﺑﻮﮑﻧا رد ﺖﻋﺎﺳ 72 تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 10 ﺲﭙﺳ ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ 37°c یﺎﻣد و %5 CO2

ﺖﻋﺎــﺳ 6 تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﮏﻫﺎﭼ ﺮﻫ ﻪﺑ BrdU لﻮﻠﺤﻣ

ﻪــﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ زا ﺲﭘ ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ .ﺪــﯾدﺮﮔ ﻪﺑﻮﮑﻧآ 37°c یﺎﻣد رد ﺖﺑﺎـﺛ لﻮﻧﺎـﺗا تروﺎـﺠﻣ رد -20°c یﺎــﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد 30 تﺪﻣ .ﺪﻧﺪﺷ زﺎــﺌﻠﮐﻮﻧ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 100 ،دﺪﺠﻣ یﻮﺸﺘﺴﺷ زا ﺲﭘ ﻪــﺑ BrdU ﺪﺿ یدﺎﺑﯽﺘﻧآ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 100 ﻪﻘﯿﻗد 30 زا ﺲﭘ و .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺑﻮﮑﻧآ ﻪﻘﯿﻗد 30 تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﮏﻫﺎﭼ ﺮﻫ تروﺎـﺠﻣ رد ﻪـﻘﯿﻗد 30 تﺪـﻣ ﻪـﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺮﺧآ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد جﻮـﻣ لﻮـﻃ رد یرﻮــﻧ ﻪﺘﯿﺴﻧاد و ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ زاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎـﻧ 490 ﻊـﺟﺮﻣ جﻮـﻣ لﻮــﻃ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ 405 یاﺮـﺑ ﺎــﻣﺎﮔ ﻮﺗﺮﭘ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ یﺮﯿﺜﮑﺗ ﺦﺳﺎﭘ .ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺖﺳد ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻦﯾا ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ یﺎﻬﻫﺎﮕﺘﺳد زا ﮏﯾ ﺮﻫ :(13)ﺪﻣآ Stimulation Index(SI)=OD(irradiated+PHA)/OD(irradiated-PHA)

ﺮـﺛا ﻪـﺑ ناﻮـﺗﯽﻣ لﺮﺘـﻨﮐ و هﺪــﯾدﻮﺗﺮﭘ هوﺮﮔ SI ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ زا ﯽــﭘ هﺪﯾد ﺶﺑﺎﺗ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺮﺑ ﺎﻣﺎﮔ یﺎﻫﻮﺗﺮﭘ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ :دﺮﺑ Ratio[%]=SI(irradiated)× 100/SI(control)

زا هدﺎﻔﺘـــﺳا ﺎـﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ یﺮﯿـﺜﮑﺗ ﺦـﺳﺎﭘ ﯽـﺳرﺮﺑ شور ـ لﺎـﻘﺘﻧا و ﯽـﻫدﻮﺗﺮﭘ ،یزﺎــﺳاﺪﺟ زا ﺲﭘ شور ﻦﯾا رد :MTT کﺮـــﺤﻣ زا ﺮﺘـــﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 4 ،ﺖـــﯿﻠﭘوﺮـــﮑﯿﻣ ﻪــــﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﮏﻫﺎــﭼ ﺮﻫ ﻪﺑ %1 ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ (PHA ،Sigma) ﻦﯿﻨﯿﺗﻮﻠﮔﺎﻤﻫﻮﺘﯿﻓ .ﺪﺷ هدوﺰﻓا هﺪــﺷ ﮏـــﯾﺮﺤﺗ یﺎـــﻬﻟﻮﻠﺳ یاﺮﺑ ﮏﻫﺎﭼ 3 نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد .ﺪـﺷ ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ یدﺎﻋ ﺪﺷر یاﺮﺑ ﺰﯿﻧ ﮏﻫﺎﭼ 3 و ﻪـﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ .ﺖﻓﺎـﯾ صﺎــﺼﺘﺧا لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نﻮﺘﺳ ﮏﯾ و %5 CO2 یوﺎـﺣ بﻮـﻃﺮﻣ رﻮﺗﺎـﺑﻮﮑﻧا رد ﺖﻋﺎـﺳ 72 تﺪـﻣ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ 37°c یﺎﻣد هﻮــﺤﻧ و ﺖﺴﺗ مﺎﺠﻧا ﻞﺣاﺮﻣ ،MTT لﻮﻠﺤﻣ ندوﺰﻓا شور

تﺎـﯿﺣ ﺪـﺻرد ﻦـﯿﯿﻌﺗ شور ﻪﺑﺎـﺸﻣ یرﻮــﻧ ﻪﺘﯿﺴﻧاد نﺪﻧاﻮﺧ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺪﺻرد .ﺖﺳا هدﻮﺑ (viability) .ﺪﺷ دروآﺮﺑ BrdU شور لﻮﻣﺮﻓ ﯽـﭘاﺮﺗﻪـﻠﺗ ﻦﯿـﺷﺎﻣ ﯽــﻫدﻮﺗﺮﭘ ﮓﻨﻫآ ﯽﺳرﺮﺑ :یﺮﺘﻤﯾزود ـ .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺮﻣرﺎﻓ ﺮﺘﻤﯾزود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﻟﺎﺒﮐ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ :یرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ شور مﺎﺠﻧا SPSS راﺰﻓامﺮﻧ ﺖﺤﺗ t-Student test یرﺎﻣآ شور ﺎﺑ ﺮـﻈﻧ رد رادﯽـﻨﻌﻣ P>0/05 ﺢﻄـﺳ رد یرﺎــﻣآ فﻼﺘﺧا و ﺪﺷ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ

ﺞﯾﺎﺘﻧ (viability) تﺎــﯿﺣ ﺪﺻرد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ 12 یور مﻮـــﯿﻟوزاﺮﺘﺗ ﯽــــــﺠﻨﺳﮓﻧر شور ﺎـﺑ ﺎــــﻬﻟﻮﻠﺳ رد ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﺶﻫﺎـﮐ هﺪـــﻨﻫد نﺎـﺸﻧ ﯽـــــﻟﻮﻠﺳ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖـﻓا .(1 هرﺎﻤـﺷ رادﻮـﻤﻧ)ﺖـﺳا هدﻮــﺑ ﯽﺸﺑﺎﺗ زود ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑاﺮﺑ دﻮـﺑ زرﺎــــﺑ ًﻼﻣﺎـﮐ ﺖـــــﻋﺎﺳ 48 زا ﺲــــﭘ ﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ داﺪﻌﺗ قﻮـــﻓ شور ﺎـﺑ ﻪـــﮐ ﯽــــﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ یﺎـﻘﺑ ﯽـﻨﺤﻨﻣ ﻪــﺟﻮﺗ ﺎﺑ D0 راﺪﻘﻣ و هدﻮﺑ یاﻪﻧﺎﺷ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﺪﻗﺎﻓ ،ﺪﺷ ﻢﯿﺳﺮﺗ

رادﻮـﻤﻧ)ﺪـﺷ هدز ﻦـﯿﻤﺨﺗ یﺮـﮔ 1/44 ﺪــﺣ رد ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺐﯿﺷ ﻪﺑ .(2 هرﺎﻤﺷ

زا ﺲـــﭘ ﯽﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﺮﯿـﺜﮑﺗ زا ﺖﻌﻧﺎـﻤﻣ ﺪـﺻرد زا ﮏـﯾ ﺮــﻫ یاﺮﺑ ﯽﻧژﻮﺘﯿﻣ ﮏﯾﺮﺤﺗ و ﺎﻣﺎﮔ ﻪﻌﺷا ﺎﺑ یﺮﯿﮔﻮﺗﺮﭘ نﺎـﺸﻧ 3 هرﺎﻤـﺷ رادﻮــﻤﻧ ﺐﻟﺎﻗ رد MTT و BrdU یﺎﻬﺷور .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ترﺪـــﻗ رد ﺶﻫﺎـــﮐ %30 زا ﺶـــﯿﺑ قﻮــــﻓ رادﻮــﻤﻧ رد ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﻫدﻮﺗﺮﭘ یﺎﻫهدر ﻪﻤﻫ رد ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ یزﺎﺳﺪﻨﻧﺎﻤﻫ .دﻮﺷﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻮـﺗﺮﭘ یﺎﻬﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ تﺎــﯿﺣ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺪﺻرد یاﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رادﻮﻤﻧ ود ﺮــﻫ یﺎﻫﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯿﺑ ار ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ و رادﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ هﺪﯾد .(P>0/05)داﺪﻧ نﺎﺸﻧ شور یﺮﯿﺜﮑﺗ شور 2 یزﺎﺳﻪﯿﺒﺷ ﺲﯾﺪﻧا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻧاﻮﺧﻢﻫ ناﺰﯿﻣ رد ﻪـﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ 4 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ رد ﺚﺤﺑ درﻮﻣ .ﺖﺳا هدﻮﺑ 0/995 یﻻﺎﺑ ﺪﺣ

زا ﺲﭘ ﯽﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ تﺎﯿﺣ ﺪﺻرد ﺶﻫﺎﮐ -1 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ

یﺮﯿﮔﻮﺗﺮﭘ

ﯽﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ یﺎﻘﺑ ﯽﻨﺤﻨﻣ -2 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ

2 رد ﯽﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺪﺻرد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ -3 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ

BrdU و MTT ﮏﯿﻨﮑﺗ (R=0/995) یﺮﯿﺜﮑﺗ یﺎﻬﺷور ﯽﻧاﻮﺧﻢﻫ -4 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ

ﺚﺤﺑ ﻪﻌـﺷا ﺎـﺑ ﯽـﻧﻮﺧ یﺎــــﻫهدرواﺮﻓ و نﻮـــــﺧ ﯽـــﻫدﻮﺗﺮﭘ رﻮــﻈﻨﻣ ﻪــــﺑ ﻪـــــﮐ ﺖــــــﺳا ﻪــــﻫد 3 زا ﺶــــﯿﺑ ،ﺎـﻣﺎﮔ هدﺎﻔﺘــﺳا درﻮــــــﻣ GVHD دﺎـــﺣ ﺶـﻨﮐاو زا یﺮﯿـﮔﻮـﻠﺟ راﺮــﻗ ناﻮﺨﺘــﺳا ﺰــﻐﻣ ﺪــﻧﻮﯿﭘ و نﻮــــﺧ لﺎـﻘﺘﻧا ﺰــــﮐاﺮﻣ .(5)دﺮﯿﮔﯽﻣ ﻪــﺘﮑﻧ 2 هراﻮـﻤﻫ نآ یﺎﻫهدرواﺮــﻓ و نﻮـﺧ ﯽـﻫدﻮﺗﺮﭘ رد ﻪـﮐ ﯽــــﺒﺳﺎﻨﻣ زود راﺪـﻘﻣ -1 :ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﺖــﯿﻤﻫا ﺰـــﺋﺎﺣ ﻪــﺑ ﯽﺒﯿﺳآ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و ﺪــﻨﮐ لﺎﻌﻓﺮﯿﻏ ار ﺎﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ ﺪﻧاﻮﺘﺑ .ﺪﻨﮑﻧ دراو ﯽﻧﻮﺧ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺮﯾﺎﺳ بﺎـــﺨﺘﻧا و ﯽــﻫدﻮﺗﺮﭘ ﺐــــﺳﺎﻨﻣ هﻮﯿــﺷ ﯽــــﺣاﺮﻃ -2 ﻪـﺑ ﯽـﺸﺑﺎﺗ ﻢـﺠﺣ رد ار ﯽـﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ زود ﻊــﯾزﻮﺗ ﻪﮐ یاﻪﻠﯿﺳو .دروآ دﻮﺟو یﺎﻬـﺷور ﺎـﺑ لﻮــﻤﻌﻣ رﻮــــﻄﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﯽـــــﺸﺑﺎﺗ یﺎﻘﺑ ﻞﺑﺎـﻗ ًﻻﺎـﻤﺘﺣا ﻪــﮐ دﺮﯿﮔﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﯽﻧﻮﻠﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪــﮐ ﺪـــﻨﭼ ﺮـﻫ ،ﺪـﺷﺎﺑﯽﻣ شور ﻦﯾﺮﺘـﺳﺎﺴﺣ و ﻦﯾﺮﺗدﺎـﻤﺘﻋا

،ﯽــﻧﻮﻠﮐ ﻞـــﯿﮑﺸﺗ یاﺮـــﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﯾﺎﻬﺘﯾدوﺪﺤﻣ ﻞـــﮑﺸﻣ و ﺖـــﺸﮐ ﯽــﻧﻻﻮﻃ هرود رد ﺎﻬﺘﯿﻠﭘ ﯽﮔدﻮﻟآ لﺎﻤﺘﺣا ﺮـﺑ رد ار ﺪـﻧراد ﯽﻨﯿﯾﺎـﭘ ﺖـﺸﮐ هدزﺎـﺑ ﻪـﮐ ﯽﯾﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺎﺑ رﺎﮐ .دﺮﯿﮔﯽﻣ ﺞـــﯾرﺪﺘﺑ ﻻﺎـﺑ ﺖﯿﻠﺑﺎـﻗ ﺎـﺑ ﻪـﮐ یﺪـﺷر یﺎﻬـﺷور ﻪـﻠﻤﺟ زا شور ،ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﮏــﯿﻧژﻮﻧﻮﻠﮐ ﺖﺸﮐ ﯽﺘﻨﺳ شور ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ .(14)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ MTT ﯽﺠﻨﺳﮓﻧر

نﺪـــــﻧاﻮﺧ :زا ﺖــــﺳا ترﺎـﺒﻋ ﺖــــﺴﺗ ﻦــــﯾا یﺎـﯾاﺰﻣ ﻢــــــﮐ ،ﯽــــﻔﯿﮐ ﯽــــﺑﺎﯾزرا ،رﺎـﮐدﻮﺧ ﻪــــﻤﯿﻧ و ﻊــــﯾﺮﺳ داﺪــــﻌﺗ ،ﻻﺎـــﺑ یﺮـــــﯾﺬﭘراﺮـﮑﺗ ،ﯽــــﺒﺴﻧ ندﻮــﺑ ﻪـــﻨﯾﺰﻫ ﺖﻟﻮﻬــﺳ و ﺪـــــﺷر یاﺮـﺑ زﺎـﯿﻧ درﻮـﻣ یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﺮـــــﺘﻤﮐ ﺖﻟﺎـــــﺣ رد ﻪــــﺘﻓﺎﯾ ﺪــــــﺷر یﺎﻬﻟﻮﻠــــﺳ ﺺــــــﯿﺨﺸﺗ .(11)نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻪـﮐ ﺪـﺳرﯽﻣ ﺮــﻈﻧ ﻪﺑ ،نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ یﺎﻫﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زا ﺶﺠﻨـﺳ ﺖﯿﻫﺎـﻣ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ دراﻮـﻣ ﯽــﺧﺮﺑ رد MTT ﺖﺴﺗ یﺎـــﻘﺑ ﺪـﺻرد ،هﺪـﻧز یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ یرﺪـﻨﮐﻮﺘﯿﻣ ﺖﯿﻟﺎـﻌﻓ ﻖـﯾﺮﻃ دروآﺮـﺑ ﮏـﯿﻧژﻮـﻧﻮﻠﮐ یﺎﻬــﺷور زا ﺮﺗﻻﺎﺑ یﺪﺣ ﺎﺗ ار ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ .(16 و15)ﺪﻨﮐﯽﻣ راﺪـــﻘﻣ ﯽـﺳرﺮﺑ رد مﻮﯿﻟوزاﺮﺘـﺗ ﮏـﻤﻧ زا ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا رد ﻦـــﯿﯿﻌﺗ ،ﺖﻋﺎــــﺳ 48 و 24 زا ﺲــﭘ ﺎﻬﺘﯿــﺳﻮﻔﻨﻟ viability ﯽﺑﺎـﯾزرا ﺰﯿــﻧ و ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ D0 راﺪﻘﻣ دروآﺮﺑ ،یﻮﺗﺮﭘ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ .ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺖـﺸﮐ یﺎـﻫهرود زا ﺲـﭘ تﺎــﯿﺣ زا یﺪﺻرد ﻪـﮐ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ هﺪﻫﺎــﺸﻣ ﯽـﻫدﻮﺗﺮﭘ یﻻﺎـﺑ یﺎـﻫهدر رد ﯽـــﺘﺣ ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ ﺮــــﯿﺧﺄﺗ ﻞــــﯿﻟد ﻪـﺑ ﺮـﻣا ﻦـﯾا ﺎــﻣا ،(1 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ)دﻮﺷﯽﻣ یﺮﯿـﮔﻮـﺗﺮﭘ لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ هﺪـﯾد ﺐﯿـﺳآ یﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ گﺮـﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﺮﺗﯽﻧﻻﻮﻃ یﺎﻫهرود رد ﻪﮐ یرﻮﻄﺑ .ﺪﺳرﯽﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ ﯽـﻌﯿﺒﻃ ﻪـــﻨﯿﻣز ﺢﻄـﺳ ﻪـﺑ ﺎﻫﻪـﻧﻮﻤﻧ OD راﺪـﻘﻣ (هزور 7 و5) ﺖـﺸﮐ ﯽﻗﺎﺑ یاهﺪﻧز لﻮﻠﺳ ﻊﻗاو رد و هدﺮﮐ لوﺰﻧ (Back Ground) .ﺪﻧﺎﻣﯽﻤﻧ ﯽﻟﻮﻠـﺳ یﺎﻫﻪــﻧﻮﮔ یﻮﺗﺮﭘ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ ،D0 ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺎـﻘﺑ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﯽﻄﺧ ﺖﻤﺴﻗ ﺐﯿﺷ یور زا و هدﻮﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ .(17)دﻮﺷﯽﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ یﺎﻬﻟﻮﻠـــــﺳ ،1988 لﺎـــﺳ رد ﺶﻧارﺎـــﮑﻤﻫ و Stewart ،ﯽـﮑﯾﺮﺤﺗ ،ﯽﻫدﺶﺑﺎـﺗ) ﻒـﻠﺘﺨﻣ یﺎﻬــﺘﯿﻌﺿو رد ار ﯽﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ ﮏــﯿﻨﮑﺗ ﺎـــﺑ و هداد راﺮـﻗ (ﺎﻬـﺷور ﻦـﯾا زا ﯽـﺒﯿﮐﺮﺗ و یدﺎـﻋ یﺮـــﮔ 0/6-2/4 هﺮﺘــﺴﮔ رد ار D0 راﺪــﻘﻣ یﺮﺘﻣﻮﺘﯾﺎــﺳﻮﻠﻓ .(18)ﺪﻧدز ﻦﯿﻤﺨﺗ ﻂــﺳﻮﺗ ﺎﻬﺘﯿـــﺳﻮﻔﻨﻟ یاﺮـﺑ هﺪـــﺷ دروآﺮـﺑ D0 راﺪــــﻘﻣ -1/54 دوﺪــﺣ رد 1994 لﺎـــﺳ رد Imada & Norimura .(19)ﺖﺳا هدﻮﺑ یﺮﮔ 0/72 لدﺎــﻌﻣ یراﺪـﻘﻣ ،ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد MTT ﯽـﺸﯾﺎﻣزآ شور

ﻪﮐ دﺮﮐ ﻪﺋارا ﯽﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠﺳ D0 ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار یﺮﮔ 1/44 ﺮـﺑ یﺪﯿﯾﺄـﺗ ،ﻪﺘـﺷﺬﮔ رد هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا یﺎــﻫرﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺖﺴﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺤﺻ ﻦــﯾا زا ناﻮـﺗﯽﻣ ﯽــــﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ یﺎﻫﻪـﺘﻓﺎﯾ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦـﯿﻤﺨﺗ رد ﻻﺎـﺑ یﺮـــﯾﺬﭘراﺮـﮑﺗ ﺎــﺑ و هدﺎﺳ ،ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻢﮐ شور هدﺎﻔﺘـﺳا ﯽﻟﻮﻠـﺳ ﻒــﻠﺘﺨﻣ یﺎﻫﻪﻧﻮﮔ یﻮﺗﺮﭘ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ناﺰﯿﻣ .دﺮﮐ یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ یﺮﯿـﺜﮑﺗ ترﺪـﻗ ﯽﺑﺎـﯾزرا و ﯽــﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﮏـﯾﺮﺤﺗ شور زا ﺎـﻣﺎﮔ ﻪﻌــﺷا ﺎﺑ یﺮﯿﮔﻮﺗﺮﭘ زا ﺲﭘ ﯽﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﻬﻧآ یزﺎﺳﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺦﺳﺎﭘ هﺪﻫﺎﺸﻣ و ﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﯽﻧژﻮﺘﯿﻣ .ﺪﺷ ﺪــــﺻرد ﺐﻟﺎــﻗ رد هﺪـــــﻣآ ﺖـــــﺳد ﻪـــــﺑ ﺞـــــﯾﺎﺘﻧ ﯽـــــﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺪــــــﯾﺪﺷ ﺖــــﻓا هﺪــــﻨﻨﮐ نﺎـﯿﺑ یزﺎـﺳﺪﻨﻧﺎﻤﻫ لﺮــــــﺘﻨﮐ هوﺮـــــﮔ ﺎــﺑ ﻪـــــﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺮـــــﯿﺜﮑﺗ

رادﻮﻤﻧ)ﺖﺳا هدﻮﺑ (یﺮﮔ 40 و 30) ﻻﺎﺑ یﺎﻫزود رد صﻮﺼﺨﺑ

.(3 هرﺎﻤﺷ

ﻞــــﺑﺎﻗ یرﺎـﻣآ توﺎـﻔﺗ دﻮــــﺟو مﺪــــﻋ ﻪــﺑ ﻪـــﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽـــﻧاﻮﺧﻢﻫ و BrdU و MTT یﺎﻬﺘـﺴﺗ یﺎﻫﻪـﺘﻓﺎﯾ رد ﻪـﺟﻮﺗ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ ،(4 هرﺎﻤـﺷ رادﻮـﻤﻧ)ﺎﻬـﺷور ﻦــــﯾا بﻮـــــﻠﻄﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺪـﺻرد ﺶﻫﺎـﮐ نﺎـﯿﺑ رد ﮏــــﯿﻨﮑﺗ ود ﺮـــــﻫ ﻪﮐ ﺪـــﺳرﯽﻣ ﻖــﻓﻮﻣ یﺮﯿـــﮔﻮـﺗﺮﭘ زا ﺲـﭘ ﯽــﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﺮـــﯿﺜﮑﺗ .ﺪﻧاهدﻮﺑ ﺦـــــﺳﺎﭘ 1993 لﺎــــــﺳ رد ﺶـــــــﻧارﺎﮑﻤﻫ و Rosen ﻦـﯾﺪﯿﻤﯿﺗ بﺬـﺟ ﺞــــﯾار شور ﺎـــﺑ ار ﺎــــﻬﻟﻮﻠﺳ ﯽـــﻧژﻮﺘﯿﻣ 30 زود ﻞـﻗاﺪﺣ و هداد راﺮــــﻗ ﯽــــﺳرﺮﺑ درﻮـــــﻣ ازﻮﺗﺮﭘ لﺎـــﻌﻓﺮﯿﻏ و یﺮﯿـﺜﮑﺗ ﺦــــﺳﺎﭘ ﻞﻣﺎـﮐ ﻒـﻗﻮﺗ یاﺮـﺑ ار یﺮـﮔ ﺖــﺳد ﻪــﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ یزﺎــﺳﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺖــــــﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦــــﺘﺧﺎﺳ .(20)ﺪﻧدروآ ﺪـــــﯿﯾﺄﺗ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ BrdU و MTT شور 2 زا هدﺎﻔﺘـﺳا و ﺖـــــﻟﻮﻬﺳ یﺎـﯾاﺰﻣ زا هﺪــــﺷ مﺎـﺠﻧا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞــــﯾﺎﺘﻧ ﺮﺘــﺸﯿﺑ ﯽﻨﻤﯾا و ﺮﺗﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽـــﺒﺴﻧ ﻪﻨﯾﺰﻫ ،رﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﯽـــﮔدﺎﺳ رادرﻮــﺧﺮﺑ ﻮـــﯿﺘﮐاﻮﯾدار داﻮـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا مﺪـــﻋ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ

ﻦـــﮑﻤﻣ ﯽـــــﺸﺑﺎﺗ زود ﻦــــﯾﺮﺘﻤﮐ هراﻮـﻤﻫ ﻪــﮐ ﺎﺠﻧآ زا نﻮـــﺧ هﺪـﻨﯾﻻآ یﺎــــﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ ﻦـــــﺘﺧﺎﺳ لﺎـﻌﻓﺮﯿﻏ یاﺮـﺑ ﻞـﻗاﺪﺣ ﺎـــﻬﺗﺪﻣ ﺎــﺗ ،ﺖــﺳا هدﻮــﺑ ﺮـــﻈﻧ درﻮـــﻣ ﯽـــﯾاﺪﻫا راﺮـــﻗ هدﺎﻔﺘــﺳا درﻮــﻣ رﻮـــﻈﻨﻣ ﻦــﯾا ﻪــﺑ یﺮــﮔ 15 زود .(21)ﺖﻓﺮﮔﯽﻣ یور هﺪــــﺷ مﺎــﺠﻧا ﻖـــــﯿﻗد یﺎﻬﯿـــﺳرﺮﺑ ﻦــــﯿﺘﺴﺨﻧ ﺮــﺑاﺮﺑ رد ﯽﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﯽـــﯾﻮﮔﺦـﺳﺎﭘ ﻢـــــﺴﯿﻧﺎﮑﻣ و Valerius ﻂــﺳﻮﺗ ﯽــﻫدﻮﺗﺮﭘ زا ﺲــﭘ ﯽـــﮑﯾﺮﺤﺗ ﻞـﻣاﻮﻋ 20 زود ﻞـﻗاﺪﺣ ﻪـﮐ ﺪـﺷ مﺎــﺠﻧا 1981 لﺎﺳ رد ﺶـــﻧارﺎﮑﻤﻫ حﺮـــﻄﻣ ﺎﻬﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ ﻞﻣﺎـﮐ ﻦﺘﺧﺎـﺳ لﺎـﻌﻓﺮﯿﻏ یاﺮـﺑ ار یﺮـﮔ .(22)دﻮﻤﻧ زا ﺲـــــﭘ GVHD عﻮــــــﻗو شراﺰــــﮔ ﻞـــــﯿﻟد ﻪـــﺑ یﺎـــﻫهدرواﺮﻓ ﯽــﻫدﺶـــﺑﺎﺗ یاﺮــﺑ زود ﻦـــﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا لاﺆــــﺳ ﺮــﯾز قﻮــــــﻓ زود ﻞــــﻗاﺪﺣ راﺪــــﻘﻣ ﯽــــﻧﻮﺧ .⁽²³⁾ﺖﻓر ﺎـــــﺑ 1994 لﺎــــــﺳ رد ﺶــــــﻧارﺎﮑﻤﻫ و Pelzynski ﺦــــﺳﺎﭘ ،(limitimg dilution)LD شور زا هدﺎـــــﻔﺘﺳا راﺮــــﻗ ﯽـــــــﺳرﺮﺑ درﻮــــﻣ ار ﯽـــــﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎــﻬﻟﻮﻠﺳ دﺎـــــــﻬﻨﺸﯿﭘ ار یﺮــــــــﮔ 25 زود ﻞـــــــﻗاﺪﺣ و ﺪـــﻧداد .(24)ﺪـــﻧدﺮﮐ یﺮﯿــﺜﮑﺗ ﺦـــــﺳﺎﭘ یﺎـــﻬﯿﺳرﺮﺑ زا ﻞــــﺻﺎﺣ یﺎﻫﻪـﺘﻓﺎﯾ ،ﻪــــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦــــﯾا رد BrdU و MTT شور 2 ﺎــﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺮﯿـﻏ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ار یﺮـﮔ 30-40 هدوﺪــــﺤﻣ رد ﯽـــﯾﺎﻫزود رد ﻪـﮐ ﺪـﻨﮐﯽﻣ دﺎﻬﻨـﺸﯿﭘ ﺎﻬﺘﯿـﺳﻮﻔﻨﻟ ﻞــــﻣﺎﮐ ﻦـــﺘﺧﺎﺳ لﺎﻌﻓ ﺮــــﻈﻧ ﻪــﺑ و ﺪـــــﺷﺎﺑﯽﻣ ﯽـــــﻠﺒﻗ یﺎﻫﻪـــﯿﺻﻮﺗ ﺪــــﯿﯾﺄﺗ ﯽــﻧﻮﺧ یﺎﻫهدرواﺮﻓ و نﻮﺧ ﯽــﻫدﺶﺑﺎﺗ یاﺮﺑ ﻪﮐ ﺪـــﺳرﯽﻣ ﺐـﺳﺎﻨﻣ GVHD رﺎـﺒﮔﺮـﻣ ﺶــﻨﮐاو زوﺮــﺑ زا یﺮﯿــﮔﻮﻠﺟ و .ﺪﺷﺎﺑ ناﻮــــــﺗﯽﻣ ﯽــــﻠﮐ یﺮــــﯿﮔﻪـﺠﯿﺘﻧ ﮏــــﯾ ناﻮــــﻨﻋ ﻪﺑ

ﺖــﺳا ﯽـــــﺒﺳﺎﻨﻣ شور ،MTT assay شور ﻪـــﮐ ﺖـــﻔﮔ

ﺎـــﺑ و کﺪــــﻧا ﻪــــﻨﯾﺰﻫ ﺎـﺑ ،هﺎـﺗﻮﮐ ﯽــــﻧﺎﻣز تﺪـﻣ رد ﻪـﮐ ﻪـــــﺴﯾﺎﻘﻣ ﻞـــــﺑﺎﻗ ﯽـــﺠﯾﺎﺘﻧ ،ﻻﺎﺑ یﺮـــﯾﺬﭘراﺮﮑﺗ ﺖـــﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪــﺋارا ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ ﯽـﺸﺑﺎﺗ یﺎـﻘﺑ ﯽـﺳرﺮﺑ ﯽﺘﻨـﺳ یﺎﻬـﺷور ﺎــﺑ .ﺪﻫدﯽﻣ عﻮــﻧ ﺮـﻫ ﺪــﻗﺎﻓ ﯽــــﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ یﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ یﺎـﻘﺑ ﯽــــﻨﺤﻨﻣ

یﺮـﮔ 1/44 ﺪـﺣ رد هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ D0 و هدﻮـــــﺑ یاﻪﻧﺎﺷ .ﺖﺳا BrdU و MTT شور 2 ﺎـﺑ ﺎﻬﻟﻮﻠـﺳ یﺮـــــﯿﺜﮑﺗ ﺦـــﺳﺎﭘ هﺪــــﻨﻫد نﺎـﺸﻧ ،ﺎـﻣﺎﮔ ﻪــــﻌﺷا ﺎـﺑ یﺮـــــﯿﮔﻮﺗﺮﭘ زا ﺲـــﭘ یﺮــﮔ 40 و 30 یﺎــﻫزود رد یﺮـــﯿﺜﮑﺗ ﺖـــــﯿﻟﺎﻌﻓ فﺬــﺣ .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺮﯾﺎـﺳ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻞﺻﺎــﺣ یﺎﻫﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ یﺮـﮔ 30-40 ﯽـﺸﺑﺎﺗ هﺮﺘـﺴﮔ ،ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا ﺞﯾﺎــﺘﻧ و نﺎﻘﻘﺤﻣ یﺮﯿﮕـﺸﯿﭘ و ﯽﯾاﺪﻫا نﻮﺧ یﺎﻬﺘﯿﺳﻮﻔﻨﻟ ﻦﺘﺧﺎﺳ لﺎﻌﻓﺮﯿﻏ یاﺮﺑ

.ددﺮﮔﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ GVHD زا

ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ ،ﯽﮑــﺷﺰﭘ هﺪﮑــﺸﻧاد یژﻮـــﻟﻮﻧﻮﻤﯾا هوﺮـﮔ زا ﺮــــﮑﺸﺗ ﺎﺑ مﺎـﻣا نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺮـﺴﻧﺎﮐ ﻮــــﺘﯿﺘﺴﻧا ،نﻮـﺧ لﺎــﻘﺘﻧا نﺎﻣزﺎﺳ نﺎﺘـــﺳرﺎﻤﯿﺑ ناﻮﺨﺘـــﺳا ﺰـــﻐﻣ ﺪـــﻧﻮﯿﭘ ﺶــــﺨﺑ ،ﯽــﻨﯿﻤﺧ تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ ﺶـﺨﺑ و (ناﺮﻬـﺗ ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮــﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد)ﯽﺘﻌﯾﺮﺷ مﺎﺠﻧا رد ﻪﮐ (ﯽﻤﺗا یژﺮﻧا نﺎﻣزﺎﺳ) SSDL ﺰﮐﺮﻣ یزروﺎﺸﮐ یداﺮــﻓا مﺎﻤﺗ زا سﺎﭙﺳ ﺎﺑ و ﺪﻧاهدﺮﮐ یرﺎﯾ ار ﺎﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽـــﻫاﺮﻤﻫ ار ﺎـﻣ راﻮـﺷد هار ﻦـﯾا دﺮﺒـﺸﯿﭘ رد ﯽـﻋﻮﻧ ﻪـﺑ ﻪـﮐ .ﺪﻧاهدﺮﮐ

ﻊﺑﺎﻨﻣ 1- Richard J., Davey RJ., National institues of health bethesda, maryland. TA- GVHD and the irradiation of blood components, Immunol Inves, 1995, 24(1&2), 431-434.

2- Billingham RE., The biology of GVHD, Harvey Lecture, 1996, 62:

21-78.

3- Anderson KC., Weinstein HJ., TA-GVHD, N Engl J Med, 1990, 323:

315-21.

4- Ferrara JI., Deeg HG., GVHD, N Engl J Med, 1991, 324: 667-74.

5- Asai T., Inana S., Ohto H., Suzuki G., Takahashi K., Osada K., et al., Guidelines for

irradiation of blood and blood components to prevent PT-GVHD in

Japan,Transfusion Med, 2000, 10:

315-20.

6- Postmus PE., Mulder NH., Elema JD., GVHD after transfusion of non irradiated blood cells in patients having received autologous bone marrow, Eur J Cancer Clin Oncol, 1988, 24: 889.

7- Chapman J., Finney RD., Forman K., Kelsey P., Knowles SM., Napier J., Guideline on gamma irradiation

of blood components for the prevention of TA-GVHD. Tran Medi, 1996, 6:

261-271.

8- Prezepiorka D., Stovall M., Werch J., and Lichtger B., Use of irradiated blood components, Transfusion Med, 1996, 106: 6-11.

9- Akahoshi M., Takanashi M., Musuda M., Yamashita H., Hidano A., and Hasegawa K., A case of TA-GVHD not prevented by white cell reduction filters, Transfusion, 1992, 25:

293-299.

10- Rose N., Manual of clinical laboratory immunology. 5 th ed., Washington D.C., ASM press, 1999, PP: 252- 263.

11- Slavotinek T., McMillan J., and steel CM., Measurement of radiation survival using the MTT assay, Eur J Cancer, 1994, 30(9): 1376- 1382.

12- Voc EH., Lutz WK., Hormes P., Hoffmann HD., and Vamvakas S., Discrimination between genotoxicity and cytotoxicity in the induction of DNA dsb in cells treated with etopside, melphalan, cisplatin, potassium cyanide, tritron X-100, gamma-ray, Muta Res, 1998, 413:

83-94.

13- Noe DA., Rock RC., Laboratory medicine, 2nd edition, London, William & Wilkins, 1994, PP:

94-95.

14- Carmichale J., DeGraff WG., Minna JD., Evaluation of a tetrazolium-based semiautomated colorimetic assay:

assessment of radiosensitivity, Cancer Res, 1987, 47: 943-946.

15- Ramsay J., and Birrell G., Normal tissue radiosensitivity in breast cancer patients, Int J Radiat Oncol Biol Phys, 1995, 31:

339-344.

16- Bunnak J., Takigami M., Ito H., Gamma irradiation efect on cultured cells: investigated by the MTT method, J Radiat Res, 1994, 35:

205-212.

17- Hall EJ., Radiobiology for the radiologist, 4 th ed., Philadelphia, J.B.Lippincott Company, 1994, PP:

154-160.

18- Stewart C., Stevenson A., Habbersett RC., The effect of low-dose irradiation on unstimulated and PHA-stimulated lymphocyte subset, Int J Radiat Biol, 1988, 53(1):

77-87.

19- Imada H., and Norimada T., Influence of PHA-stimulated on the cytotoxicity and mutagenocity of X-rays

ethylnitrosourea in human peripheral blood T-lymphocytes, Mutat Res, 1994,

310(1): 55-64.

20- Rosen NR., Weidner JG., Boldt HD., Prevention of TA-GVHD: selection of an adequate dose of gamma radiation, J Cancer Res, 1993, 5: 635-69.

21- Masterson ME., Febo R., Pretransfusion blood irradiation: clinical rational and dosimetric consideration, Med Phys, 1992, 19(3): 649-657.

22- Valerius NH., Johansen KS., Platz P., Nielsen O., Rosenkvist J and Sorensen H., Effect of in vitro X-irradiation on lymphocyte and granulocyte function, Scand J Haematol, 1981, 27: 9-18.

23- Lowental RM., Challis DR., Griffiths AE., Chappell R., and Goulder P., TA-GVHD:

report an occurrence following the administration of irradiated blood, Transfusion, 1993, 33: 524- 28.

24- Pelszynski M., Moroff G., Talor B., Luban N., and Quinones R., Effect of gamma irradiation of red blood cell units on T-cell inactivation as assessed by LDA: implication for preventing TA-GVHD, blood, 1994, 83(6):

1683-1689.

EVALUATION AND MEASUREMENT OF COBALT-60 GAMMA-RAY FOR THE BLOOD LYMPHOCYTES INACTIVATION

I II III IV

A. Shirazi, Ph.D H. Khadem Shariat, MSc S.R. Mahdavi, MSc F. Samiei, MD

V VI

J. Hajati, Ph.D K. Alimoghadam, MD

ABSTRACT

Transfusion associated graft versus host disease(GVHD) is a serious clinical complication that occurs in some cases after blood and blood products transfusion. The mortality ratio of this disorder is very high and in over 90% of cases lead to patients’ death. The procedure routinely used to inhibit GVHD is inactivation of donor blood lymphocytes and prevention of their proliferation in recipients. Gamma radiation is currently the only recommended method for GVHD prevention. In spite of vast studies in this field,effective dose for completely inactivation of lymphocytes is not known. In this study, the effect of γ-ray of teletherapy cobalt machine (mean energy of γ-ray is 1.25 MeV) on lymphocytes viability and proliferation was investigated. Lymphocytes were isolated from normal donor blood and irradiated at doses ranging from 500 to 40000 cGy of γ-ray. Cell viability after 24 and 48 hours in each dose step, was evaluated by colorimetric tetrazolium method (MTT). MTT and BrdU assays were used to assess the response of lymphocytes proliferation with PHA mitogen. By inceasing dose of gamma radiation, cell viability and proliferation function were decreased. In high level of dose and longer time of culture, this effect was observed well. Do value estimation by MTT colorimetric assay was 1.44 Gy. Statistical analysis by t-test method was not significant (P>0.05) and decrease in irradiated cell proliferation was similar for two assays. By paying attention to decreased proliferative function in high level of irradiation, the range of 3000-4000 cGy of γ-ray is recommended for blood lymphocytes inactivation.

Key Words: 1) GVHD 2) MTT assay 3) BrdU 4) PHA 5) Blood irradiation

This article is the summary of the thesis of .Khadem Shariat,MSc in Biophysic under supervision of A.Shirazi,Ph.D and consultation with J.Hajati,Ph.D, F.Samiei,MD and K.Alimoghadam,MD, 2002.

I) Ph.D, Assistant professor of Biophysic, Tehran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran.

II) MSc in Biophysics, Ph.D Student, Tehran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran(*Correponding author).

III) MSc in Biophysics, Ph.D Student, Instructor of Babol University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran.

IV) Assistant professor of AFSA in Radiotherapy-oncology,Cancer Institute of Emam Khomeini Hospital, Bagher Khan Ave, Tehran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran.

V) Ph.D,Assistant professor of Immunology, Tehran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran.

VI) Assistant professor of Hematology and oncology, Shariati Hospital, Jalal-AL-Ahmad Express way, Tehran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran.