بررسی کارآیی موش‌کش تدخینی سیماگ (سیانور‎ ‎سدیم) درمقایسه با فستوکسین علیه ‏موش ورامین ‏N. indica‏ ‏

(1)

ﺪﻠﺟ ،يزروﺎﺸﻛ ﻪﻠﺠﻣ 7

هرﺎﻤﺷ ، 1 لﺎﺳ ، 1384

شﻮﻣ ﻲﻳآرﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ گﺎﻤﻴﺳ ﻲﻨﻴﺧﺪﺗ ﺶﻛ

) رﻮﻧﺎﻴﺳ ﻢﻳﺪﺳ ( ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣرد N.

indica

ﻲﺗوﺮﻣ ﻦﺴﺤﻣ ،

٭

يﺮﺻﺎﻧ يﺪﻬﻣ و

٭٭

زﺎﺒﻛﺎﺧ ﺮﻔﻌﺟ

٭٭٭

هﺪﻴﻜﭼ

ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ زا

كﺎﻧﺮﻄﺧ ترﺎﺴﺧ و ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ناﺰﻴﻣ ﺮﻈﻧ زا نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ ﻦﻳﺮﺗ رﻮﺸﻛ رد

ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ترﺎﺴﺧ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﻛ

ﻜﺒﺷ ﻪ و يرﺎﻴﺑآ يﺎﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻲﻏﺎﺑ و

ﻲﻣ دﻮﺷ . و هﺪﻴﺳر ﺖﺒﺛ ﻪﺑ ﻮﻫﻼﻛ شﻮﻣ لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ناﺮﻳا رد گﺎﻤﻴﺳ

ﺮﻳدﺎﻘﻣ يدﺎﻳز نآ زا ﻲﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﺪﺷﺎﺑ

. ﻣ نﻮﭼ ﻢﺳ راﺪﻘ دﻮﺟﻮﻣ رﻮﺸﻛ رد ﻮﻫﻼﻛ شﻮﻣ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ و دﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ

ﻢﻛ ﺢﻄﺳ رد

ﻲﻣ مﺎﺠﻧا رﺎﺒﻣ ياﺮﺑ ﻢﺳ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻜﻣا اﺬﻟ ،دﻮﺷ ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻳاﺮﺤﺻ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ رد ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ ﺎﺑ هز

. ﻃ يرﺎﻣآ حﺮ

كﻮﻠﺑ ﺖﺣﺎﺴﻣ ﻪﺑ ماﺪﻛﺮﻫ ﺪﻫﺎﺷ ﻚﻳ و رﺎﻤﻴﺗ ود ﺎﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ 500

ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ و بﺎﺨﺘﻧا رد

رﺎﻬﭼ مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ ﺪﺷ

.

رﺎﻤﻴﺗ ﺎﻫ ﻢﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ صﺮﻗ گﺎﻤﻴﺳ

ﺪﻫﺎﺷ و ) ﻢﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا نوﺪﺑ (

دﻮﺑ . رﺎﻛ ﺪﺻرد آ

ﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ مﻮﻤﺳ ﻲﻳ ﺪ

ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ . ناﺰﻴﻣ نﺎﺘﺳا رد ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ تﺎﻔﻠﺗ ﻪﺑ گﺎﻤﻴﺳ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻣﺮﻛ و ناﺮﻬﺗ يﺎﻫ

ﺐﻴﺗﺮﺗ 0 / 98 و 4 / 96 و ﻂﺳﻮﺗ

ﻪﺑ ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ ﺐﻴﺗﺮﺗ

0 / 88 و 0 / 89 دﻮﺑ ﺪﺻرد .

ﻲﻣ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا رد مﻮﻤﺳ ﻦﻳا ﺮﺘﻬﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ندﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺖﺑﻮﻃر

كﺎﺧ غﺎﺑ و عراﺰﻣ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﺘﺳا ﻦﻳا يﺎﻫ

.

هژاو ﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ ي :

ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ ،ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ ،گﺎﻤﻴﺳ ،ﻢﻳﺪﺳ ﺪﻴﻧﺎﻴﺳ ،ﻲﻨﻴﺧﺪﺗ

-٭

،ﺶﻫوﮋﭘ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﺖﻓآ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ

ﺶﻛ ﺎﻫ

، يرﺎﻤﻴﺑ و تﺎﻓآ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ

ناﺮﻬﺗ ، - ناﺮﻳا

-٭٭

،ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺑﺮﻣ

يرﺎﻤﻴﺑ و تﺎﻓآ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ

،

يزروﺎﺸﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ

ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎـﻨﻣ و نﺎﺘـﺳا

ﻛ نﺎـﻣﺮ ،

نﺎﻣﺮﻛ - ناﺮﻳا

-٭٭٭

،سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷرﻮﻧﺎﺟ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ

، يرﺎﻤﻴﺑ و تﺎﻓآ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ

ناﺮﻬﺗ ، - ناﺮﻳا

(2)

شﻮﻣ ﻲﻳآرﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ گﺎﻤﻴﺳ ﻲﻨﻴﺧﺪﺗ ﺶﻛ

) ﻢﻳﺪﺳ رﻮﻧﺎﻴﺳ (

ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣرد ...

ﻪﻣﺪﻘﻣ زا ﻲـﻜﻳ ﺪﻴﻧﺎﻴـﺳ ﻢﻳﺪﺳ ﺎﻳ و ﺪﻴﻧﺎﻴﺳ نژورﺪﻴﻫ

ﻲﻨﻴﺧﺪﺗ مﻮﻤﺳ ﻲﻣ

ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﺑ نآ زا رﻮـﻃ هدﺮﺘﺴـﮔ

هدﺎﻔﺘﺳا ﻲـﻣ دﻮـﺷ . رد ﺖﻋﺮـﺳ ﻪـﺑ ﻢـﺳ ﻦـﻳا ﺎﻀـﻓ

ﺪﻋﺎﺼﺘﻣ

ذﻮﻔﻧ ترﺪﻗ و هﺪﺷ

ﺖﺳا دﺎﻳز نآ يﺮﻳﺬﭘ و

ًﻻﻮــﻤﻌﻣ نآ زا

و تاﺮﺸــﺣ ندﺮــﺑ ﻦﻴــﺑ زا ياﺮــﺑ

ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا يرﺎﺒﻧا نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ

ﻮﺷ د ) 7 و 14 ( . ﻦﻳا زا

ﺳ و ﻪـﭼرﻮﻣ ،ﺪـﻴﺑ ،ﺶﭙـﺷ ،سﺎﺳ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ياﺮﺑ ﻢ

نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ ﺰﻴﻧ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا )

15 ( . رد زﺎﮔ ﻦﻳا

يﺎﻣد 33°C

ﺑ ﺎﻳ و ﺮﺘﺸﻴ دﻮـﺟو ﺎـﺑ و ﺪـﺻرد ﺞﻨـﭘ

ﺖﺑﻮﻃر

ﻊﻳﺮـﺳ ﻂﻴـﺤﻣ رد ﺮـﺗ

ﻲـﻣ ﺪﻋﺎﺼـﺘﻣ

دﻮـﺷ .

ﺐﻴﻛﺮﺗ ﺎﻫ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ي

ﺪﻴﺳا و ﺎﻫزﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻚﻳﺮﺘﻴﻧ

رد ناﺰﻴﻣ نآ ﺪﻋﺎﺼﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺪﻧراد ) 13 (.

ﺑ گﺎﻤﻴﺳ ﻢﺳ ﻪ

ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ ردﻮﭘ ترﻮﺻ

49

ﻲﻳﺎﻴﻤﻴـﺷ لﻮﻣﺮﻓ و ﻲـﻣCNNa

و ﺪـﺷﺎﺑ يﺎـﻣد

ذ بو

˚C نآ 564 ﻞﺣ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و نآ

بآ رد ﻊﻳﺮـﺳ

لﻮﻧﺎﺗا رد و ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﺒﺴﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ

.

يﺮــﻓ ﺎــﺑ نﺪــﺷ ﺐــﻴﻛﺮﺗ ﺎــﺑ ﻢﻳﺪــﺳ ﺪﻴﻧﺎﻴــﺳ زا نﮋﻴﺴـﻛا لﺎـﻘﺘﻧا زا نﻮـﺧ رد زاﺪﻴﺴـﻛا مﺮﻛﻮﺘﻴﺳ

ﻪــﺑ ﻦﻴﺑﻮــﻠﮔﻮﻤﻫ لﻮﻠــﺳ

ﺎــﻫ يﺮﻴﮔﻮــﻠﺟ ﻲــﻣ

ﺪــﻨﻛ و

رد ﻧ ﺠﻴﺘ ﻪ

ﻲﻟﻮﻠﺳ ﻲﮕﻔﺧ ﺚﻋﺎﺑ

Hypoxia)

ﻲﻣ (

ﻮﺷ د .

هﺎﮕﺘـﺳد رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻣﻮﻤـﺳ وﺰﺟ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ﻲﻣ لﻼﺘﺧا دﺎﺠﻳا ﻲﺴﻔﻨﺗ ﺪﻨﻛ

.

ناﺮﻳا رد ﻢﺳ ﻦﻳا

ﻮﻫﻼﻛ شﻮﻣ لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ﻪﺑ

ﺖﺳا هﺪﻴﺳر ﺖﺒﺛ .

نﻮﭼ لﺎـﺳ رد 1362

ﻢـﺳ ﻦـﻳا

ًادﺪﺠﻣ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻮﻫﻼﻛ شﻮﻣ يوﺮﺑ ﺞﻳﺎـﺘﻧ و هﺪـﺷ

دﻮﺑ بﻮﻠﻄﻣ ﻞﺻﺎﺣ )

1 (

زا هدﺎﻔﺘـﺳا اﺬـﻟ

ياﺮـﺑ نآ

ﺮﻀﻣ ﺮﻳﺎﺳ )

ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ (

ﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .

ﻦﻴـﻣارو شﻮﻣ

Nesokia indica Gray and )

Harwick 1832

هﺪﻧﻮﺟ(

يا

ًﺎﺘﺒﺴﻧ گرﺰﺑ و لﻮﻃ ﻪﺑ

198 - 156 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ ﺖﺳا و ﻲﻃوﺮﺨﻣ مد ياراد ﻪﻛ

كﺮـﻛ و ﺲـﻠﻓ زا هﺪﻴـﺷﻮﭘ ﻲـﻟو ﻮﻣ زا يرﺎﻋ يﺎـﻫ

ﺖــﺳا ﮓــﻧر ﺪﻴﻔــﺳ .

زا نآ مد لﻮــﻃ 125

- 107

ﻲﻠﻴﻣ ﻐﺘﻣ ﺮﺘﻣ ـﻴ ـﺳا ﺮ ﺖ . نﺪـﺑ ﺖﺸـﭘ يﺎـﻫﻮﻣ ﮓـﻧر

ﺎﺗ يﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﺎﻣﺮﺧ

ﻳ يﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﻪﻨﻴﻣز رد و ﻦﺷور ﻲ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .

ﺮـﻈﻧ زا ﻦﻴـﻣارو شﻮـﻣ ﺖـﻴﻤﻫا

ﻲﮔﺪــﻨﻛاﺮﭘ يدﺎﺼــﺘﻗا ترﺎﺴــﺧ و

شﻮــﻣ زا ﺪــﻌﺑ

ﻲﮕﻧﺎﺧ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .

شﻮﻣ هدﻮـﺑ ﻲﻌﻴﺳو ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ ياراد ﻦﻴﻣارو

ﺮـﻴﻈﻧ ﻲـﻋارز نﺎـﻫﺎﻴﮔ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ و ﻪﺠﻧﻮﻳ و ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻏﺎﺑ نﺎﻫﺎﻴﮔ و تﺎﺒﻛﺮﻣ ،ﺐﻴﺳ ،ﻞﺨﻧ

ﻲـﻣ دراو ترﺎﺴـﺧ هﺮﻴﻏ

ﺪـﻳﺎﻤﻧ . ـﺑ ﻪ رد لﺎـﺜﻣ رﻮـﻃ

غﺎﺑ يﺎﻫ رد ﺎـﻳ و فاﺮـﻃا عراﺰـﻣ و جﺮـﻛ ﺮﻬـﺷﺮﻬﻣ

نﺎﺘﺴﻠﺨﻧ نﺎﻣﺮﻛ نﺎﺘﺳا يﺎﻫ و

ﻢﻛاﺮـﺗ داﺪﻬـﺷ ﻪﻘﻄﻨﻣ

ـﺑ ﺖﻓآ ﻦﻳا ﻪ

يﺪـﺣ ﺖـﺳا ﻪـﻛ ياراد ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﺮـﺜﻛا

دﻮﻬﺸﻣ تارﺎﺴﺧ ﻲﻣ

ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ .

نﺎﺘﺴﻠﺨﻧ ﻲﺧﺮﺑ رد يﺎﻫ

ﻪﺑ ﺖﻓآ ﻦﻳا ﺖﻴﻌﻤﺟ نﺎﻣﺮﻛ نﺎﺘﺳا دﺎﻳز يرﺪﻗ

ﺖﺳا

ﻪﻛ ﻞﻛ زا غﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﻧﻻ

ﻞﻴﻜﺸـﺗ لﺎﻌﻓ يﺎﻫ هﺪـﺷ

و

ترﻮـﺻ ﻲﺘﺨـﺳ ﺎـﺑ غﺎـﺑ ﺢﻄـﺳ رد ندﺮﻛ ﺖﻛﺮﺣ ﻲــﻣ دﺮــﻴﮔ . ﻞــﺨﻧ زا يرﺎﻴﺴــﺑ ﻪــﻨﺗ رد ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ ﺎــﻫ

ﻞﺤﻣ

ـﺗ ترﺎﺴـﺧ يﺎـﻫ عﺎـﻔﺗرا ﺎ

5 / 1 ﻦﻴـﻣز يﺮـﺘﻣ

ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ

دﻮﺷ ﺑ ﻪﻛ ﻪ ﺐﺟﻮﻣ ﺞﻳرﺪﺗ نﺪـﺷ ﻚﺸﺧ

ﺖﺧرد ﻲﻣ ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ .

ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ

(3)

ﻳاﺮﺤﺻ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﺑ ﻲ

يرﺎـﻣآ حﺮـﻃ ترﻮﺻ

كﻮﻠﺑ ﺎﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ ﻪﺳ

رﺎـﻤﻴﺗ ﻪـﺑ ماﺪـﻛﺮﻫ

ﺖﺣﺎﺴﻣ 500 ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ و رد رﺎﻬﭼ عراﺰﻣ رد راﺮﻜﺗ

ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا تﺎﻏﺎﺑ و )

ﻦﻴـﻣارو و جﺮـﻛ (

نﺎﺘـﺳا و

نﺎﻣﺮﻛ )

ﺮﻴﺳدﺮﺑ و داﺪﻬﺷ (

اﺮـﺟا ـﺷ ﺪ . رد ﺶﻳﺎـﻣزآ

ﻲﺿارا ﺖﺣﺎﺴـﻣ ﺎﺑ 500

ﺪﺼـﻴﺳ غﺎـﺑ رد ﻊـﺑﺮﻣﺮﺘﻣ

عراﺰـﻣ و جﺮﻛ ﺮﻬﺷﺮﻬﻣ يرﺎﺘﻜﻫ ﻲﻔﻴـﺻ و ﻪـﺠﻧﻮﻳ

نﺎﺘﺴـﻠﺨﻧ و ﻦﻴـﻣارو و نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻦﻳا عراﺰـﻣ و ﺎـﻫ

نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ مﺪﻨﮔ

ﺮﻴـﺳدﺮﺑ و داﺪﻬـﺷ يﺎﻫ

ﺪـﺷ اﺮـﺟا .

ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﻪﻧﻻ ﻢﺠﺣ

ﻪـﻧﻻ ﻞﻴﻓوﺮﭘ ﺎﻫ شﻮـﻣ يﺎـﻫ

ﻦﻴﻣارو ﻪﻴﻬﺗ نﻻاد و ﺎﻬﻧآ ﺮﻄﻗ و ﺎﻫ و يﺮـﻴﮔ هزاﺪـﻧا

ﻪﻧﻻ عﻮﻤﺠﻣ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ

ـﺷ ﺪ . تﺎﺒـﺳﺎﺤﻣ ﻦـﻳا ياﺮـﺑ

داﺪﻌﺗ 10

هﺪـﺷ هدﺎـﻣآ ﻪﻧﻻ ﻞﻴﻓوﺮﭘ

هزاﺪـﻧا و يﺮـﻴﮔ

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .

هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻢﺠﺣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ زا ﻦﻤﺿرد

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﻴﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﻳد )

11 .(

عاﻮﻧا يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ درﻮﻣ

حﺮـﺷ ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺮـﻳز

ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ :

رﺎﻤﻴﺗ 1 - راﺪﻘﻣ ﻪﺑ گﺎﻤﻴﺳ ﻢﺳ ود

ﻲﻟا ﺖﺸﻫ مﺮﮔ

ﺐـﻛﺮﻣ ﻪﻧﻻ ﺮﻫ رد )

ﺎﺑ

ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﻢـﺠﺣ بﺎﺴـﺘﺣا

ﻪﻧﻻ ﻫ ﻦﻴﺑ ﺎ 9 / 246 ﻲﻟا 6 / 987 ﺮﺘﻴﻟ (

ﺗ رﺎﻤﻴ 2 - ﻪـﻧﻻ ﺮﻫ رد ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ صﺮﻗ ود ﺎﻳ ﻚﻳ

ﺐﻛﺮﻣ

رﺎﻤﻴﺗ 3 - ﻢﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا نوﺪﺑ ﺪﻫﺎﺷ كﻮﻠﺑ

ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ

رﺎﻬﭼ راﺮـﻜﺗ و رد

اﺮﺟا نﺎﺘﺳا ود ﺪﺷ

. كﻮﻠﺑ رد هدﻮﻟآ يﺎﻫ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ

ﻪـﻧﻻ ﻪـﻴﻠﻛ ﺶﻳﺎـﻣزآ زا ﻞـﺒﻗ زور ﻚﻳ رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ ﺎـﻫ

ﺪﺷ هﺪﻴﺑﻮﻛ ه

ﺪﻌﺑ زور و ﻪﻧﻻ رد

ﺪـﻘﻣ لﺎـﻌﻓ يﺎـﻫ را

ﺳ ﻴ ﻤ گﺎ

هﺪﺷ ﺮﻛذ ﻖﺷﺎﻗ ﻂﺳﻮﺗ

ﻚﻳ يﺎﻫ فﺮﺼﻣ رﺎﺑ

ﻪﺑ ﻪﻛ ﻚﻳ لﻮﻃ ﻪﺑ بﻮﭼ 50

ﻲﺘﻧﺎﺳ دﻮـﺑ ﻞﺼﺘﻣ ﺮﺘﻣ

) رﺎﻤﻴﺗ 1 ( صﺮﻗ و ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ يﺎﻫ )

رﺎﻤﻴﺗ 2 ( راﺮـﻗ

ﺖﺳا هﺪﺷ هداد خارﻮﺳ و

ًادﺪـﺠﻣ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ هﺪـﻴﺑﻮﻛ

ﺪﺷ . ندﻮﺑ ﻚﺸﺧ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ نﺎﻣﺮﻛ نﺎﺘﺳا رد و كﺎﺧ

ﻪـﻧﻻ يﺎﻀﻓ

ﺎـﻫ

ﻤـﺳ ﻦﺘـﺨﻳر زا ﻞـﺒﻗ

ﺮﻈﻧدرﻮـﻣ مﻮ

ﻘﻣ بآ يراﺪ ياﺮﺑ

ندﻮﻤﻧ بﻮﻃﺮﻣ

ﻪـﺑ كﺎـﺧ نورد

ﻪﻧﻻ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳر ﺎﻫ راﺪـﻘﻣ

نورد مزﻻ ﻢـﺳ

ﻪﻧﻻ راﺮﻗ ﺎﻫ

ﺪﻧﺪـﺷ هداد .

ﻪـﻧﻻ مﻮـﺳ رﺎـﻤﻴﺗ رد يﺎـﻫ

لﺎﻌﻓ ﻢﺳ ﻦﺘﺨﻳر نوﺪﺑ ﺪﻧﺪﺷ هﺪﻴﺑﻮﻛ

. ﺑ ﻪ ﺖﻠﻋ ﺮﻴﺛﺄـﺗ

دﺮﻜﻠﻤﻋ و مﻮﻤﺳ دﺎﺣ

ﺶﻳﺎـﻣزآ ﺖﺤﺗ 24

ﺖﻋﺎـﺳ

ﺎﺑ ﺪﻌﺑ ﺪﻳدزﺎﺑ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ درﻮـﻣ

ﻪـﻧﻻ ﺶﻳﺎـﻣزآ يﺎـﻫ

لﺎﻌﻓ شرﺎﻤﺷ ـﺷ

ﺪ .

لﻮـﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺲﭙـﺳ

Henderson and Tilton

) 8 ( و تﺎــﻔﻠﺗ ﺪــﺻرد

رﺎﻛ آ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻳا رد ﻲﻓﺮﺼﻣ مﻮﻤﺳ ﻲﻳ ﺪﺷ

) 8 (.

ﻲﻳآرﺎﻛ ﺪﺻرد = 100 x (1-{(T2 x C1)/ (T1 xC2)})

لﻮﻣﺮﻓ ﻦﻳا رد

T1, C1، ﻪﻧﻻ داﺪﻌﺗ لﺎـﻌﻓ يﺎـﻫ

ﻢـﺳ زا ﻞـﺒﻗ هﺪـﺷ شرﺎﻤﺷ

ﻪـﺑ يراﺬـﮔ رد ﺐـﻴﺗﺮﺗ

كﻮﻠﺑ ﻫ رﺎﻤﻴﺗ و ﺪﻫﺎﺷ يﺎ

T2 ,C2و ﻪﻧﻻ داﺪﻌﺗ يﺎـﻫ

ﻢﺳ زا ﺪﻌﺑ هﺪﺷ شرﺎﻤﺷ لﺎﻌﻓ ﻪﺑ يراﺬﮔ

رد ﺐـﻴﺗﺮﺗ

كﻮﻠﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﻴﺗ و ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ

) 3 (.

ﺘﻧ ﺎ ﺚﺤﺑ و ﺞﻳ

تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﻴﺛﺄﺗ

رﺎﻴﺴﺑ ار مﻮﻤﺳ دﺎﻳز

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد . گﺎﻤﻴﺳ ﻢﺳ دراﻮﻣ ﺮﺜﻛا رد تﺪﻣ رد

ﻢﻛ نﺎﻣز ﺲﭘ

نداد راﺮﻗ زا

ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻧﻻ رد نآ

(4)

ﻣ ﺪﺷ گﺮﻣ و ﺖﻴﻣﻮﻤﺴ )

ﺮﻳﻮﺼﺗ 7 .(

ﻦﻳا رد

تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﻢﺳ زا ﻲﺷﺎﻧ تﺎﻔﻠﺗ

گﺎﻤﻴﺳ ) 0 / 98

رد ﺪﺻرد و ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا

4 / 96 ﺪﺻرد رد نﺎﺘﺳا

نﺎﻣﺮﻛ ( ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ ﻢﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )

88 رد ﺪﺻرد

و ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا 89

ﺪﺻرد رد نﺎﻣﺮﻛ نﺎﺘﺳا (

ﺮﺘﺸﻴﺑ

لﺮﺘﻨﻛ و دﻮﺑ هدﻮﻟآ عراﺰﻣ رد ﺖﻓآ ﻦﻳا

مﺎﺠﻧا ﺮﺘﻬﺑ

ﺪﺷ ) لوﺪﺟ 1 .(

د ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا ر توﺎﻔﺗ

دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﺎﻤﻴﺳ ﻢﺳ

راد دﻮﺑ

) 05 /

<0 (.P

توﺎﻔﺗ ﻴﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ

ﻤ گﺎ

نﺎﺘﺳا ود رد

ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲﻟو دﻮﺒﻧ راد

رد ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ

ود ﻲﻨﻌﻣ نﺎﺘﺳا راد

دﻮﺑ و ﻲﻳآرﺎﻛ ﺴﻓ ﻢﺳ ﻦﻴﺴﻛﻮﺘ

نﺎﻣﺮﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ناﺮﻬﺗ رد دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ

) 05 /

<0 (P

.

ﺟ لوﺪ 1 - ﺪﺻرد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ تﺎﻔﻠﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ

مﻮﻤﺳ ) ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا (

راﺮﻜﺗ

رﺎﻤﻴﺗ 1

2

3

4

ﻊﻤﺟ

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

9 / 97 5

/ 98 5

/ 98 7

/ 97 6

/ 392 0

/

98 ^a گﺎﻤﻴﺳ

ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ 0

/ 93 0

/ 90 6

/ 84 6

/ 84 2

/ 352 05

/ 88 ^b

لوﺪﺟ 2 - يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ تﺎﻔﻠﺗ ﺪﺻرد ﻒﻠﺘﺨﻣ

مﻮﻤﺳ ) نﺎﻣﺮﻛ نﺎﺘﺳا (

راﺮﻜﺗ

رﺎﻤﻴﺗ 1

2

3

4

ﻊﻤﺟ

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

گﺎﻤﻴﺳ 93,5

98,4 95,5 98,2 385,6

96,4^a

ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ 83,0 86,4 94,5 92

355,9

89,0^a

مﻮﻤﺳ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﺖﺑﻮﻃر دﻮﺟو

ياﺮﺑ

ﺗﺄ ﺮﻴﺛ يروﺮﺿ ﺎﻬﻧآ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻣ

ﺪﺷﺎﺑ .

ﺖﻬﺟ ﻦﻳﺪﺑ

ﻦﻴﻣﺄﺗ رد ﺖﺑﻮﻃر ﻪﻧﻻ

رد ﺎﻫ ﻚﺸﺧ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﻞﺒﻗ

ﻴﺴﺑ مﻮﻤﺳ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻬﻣ رﺎ

ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﻳا رد

زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻪﻴﻠﻛ رد ﺰﻴﻧ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ رد ﻦﻴﺴﻛﻮﺘﺴﻓ و گﺎﻤﻴﺳ ﺮﻣ

ﻪﻧﻻ لوا ﻪﻠﺣ لﺎﻌﻓ يﺎﻫ

ﺎﺑ بﻮﻃﺮﻣ بآ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ

ﺮﻈﻧ درﻮﻣ مﻮﻤﺳ

ﺑ ﻪ ﻪﻧﻻ ﻞﺧاد ﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳر ﺎﻫ

.

ﻢﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ درﻮﻣ رد تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﺮﻳﺎﺳ ﺞﻳﺎﺘﻧ

ﺶﻳﺎﻣزآ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﻮﻫﻼﻛ شﻮﻣ يور گﺎﻤﻴﺳ

ﺖﺳا ﺮﺿﺎﺣ )

1 ( ياﺮﺑ ﻢﻳﺪﺳ رﻮﻧﺎﻴﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا و

(5)

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﺸﺗ لﺮﺘﻨﻛ )

9 .(

رﻮﻧﺎﻴﺳ

ﻂﻴﺤﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﺑ ﺐﻴﻛﺮﺗ زا ﺲﭘ ﻢﻳﺪﺳ ) رد ﺞﻨﭘ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻ

(

كﺎﻧﺮﻄﺧ رﺎﻴﺴﺑ زﺎﮔ

ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ار ﺪﻴﻧﺎﻴﺳ نژورﺪﻴﻫ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

رد ﺖﻟﻮﻬﺳ

نﻻاد

ﺚﻋﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ و ﺪﻋﺎﺼﺘﻣ نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ تﺎﻔﻠﺗ دﻮﺷ

.

يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد

ﻪﺑ

ﺮﺜﻛا لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ﻢﺳ ﻦﻳا زا نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا صﻮﺼﺧ

نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ )

ﻪﺑ

شﻮﮔﺮﺧ صﻮﺼﺧ

ﺎﻫ ( هدﺎﻔﺘﺳا

ﻲﻣ دﻮﺷ ) 4 ، 12 ، 17 و 18 .(

نﻮﭼ ﻢﺳ گﺎﻤﻴﺳ ) ﻢﻳﺪﺳ رﻮﻧﺎﻴﺳ (

ﻲﻤﺳ

و كﺎﻧﺮﻄﺧ رﺎﻴﺴﺑ اﺬﻟ دراد دﺎﻳز تﺎﻔﻠﺗ ترﺪﻗ

زا هدﺎﻔﺘﺳا آ

ن ﻚﻤﻛ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ

ن مﺎﺠﻧا دﺮﻴﮔ

شزﻮﻣآ ﺎﻳ و ﻪﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻂﺳﻮﺗ مزﻻ يﺎﻫ

دﻮﺷ هداد نازروﺎﺸﻛ .

نﻮﭼ

ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر رد

ﺞﻨﭘ ﺪﺻرد

زﺎﮔ ﻪﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻊﻳﺮﺳ رﺎﻴﺴﺑ ﻢﻳﺪﺳ رﻮﻧﺎﻴﺳ ﺪﻴﻧﺎﻴﺳ نژورﺪﻴﻫ ﻣ رد و هﺪﺷ

ﺪﻋﺎﺼﺘﻣ ﻂﻴﺤ

ﻲﻣ ددﺮﮔ . اﺬﻟ ﺖﻋﺮﺳ ﻞﻤﻋ ﻢﺳ ﺮﻣا رد ﺖﻗد و ﻲﺷﺎﭘ

ﻲﻣ ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﺷﺎﺑ

) 14 ( . ﻚﺳﺎﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﻫ

رد ﻆﻓﺎﺤﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﻢﺳ ﻦﻳا ﻲﺷﺎﭘ رﺎﻴﺴﺑ ﺎﻫ

يروﺮﺿ ﻲﻣ

ﺪﺷﺎﺑ . ﭗﻤﭘ دﻮﺟو ترﻮﺻرد يﺎﻫ

ﻢﺳ صﻮﺼﺨﻣ

ًﺎﻤﺘﺣ ﻲﺷﺎﭘ ﻳﺎﺑ

ﺪ ﭗﻤﭘ زا ﺎﻫ ﻲﻳ ﻪﻛ

ﻪﻟﻮﻟ ياراد يﺎﻫ

ﺪﻨﺘﺴﻫ صﻮﺼﺨﻣ ﺑ ﻪﻛ

ﻪ ﻞﺧاد

ارﻮﺳ نﻻاد و خ ﻪﻧﻻ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺷ

دﻮﻤﻧ . ﻢﺳ نﺎﻣز رد ﻲﺷﺎﭘ

ﺪﻳﺎﺑ ﺖﻗد ﻮﺷ اﻮﻫ ﻪﻛ د

ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و مارآ ﻢﻛ

ﺪﺷﺎﺑ . زو ترﻮﺻرد ش

ﺎﺑ ﺎﻳ ﻢﻴﺴﻧ ﺪﻳ

ﻢﺳ ﻞﻤﻋ ﻪﻧﻻ ﻞﺧاد رد ﻲﺷﺎﭘ

ﺎﻫ ﺖﺸﭘ

دﺎﺑ ﻪﺑ مﺎﺠﻧا دﺮﻴﮔ .

ﻊﺑﺎﻨﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ

1 - ﻲﺧﺮﻫﺎﺷ

، م . ) 1365 ( ﺖﺴﻳز ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﺳﺎﻨﺷ

ﻛ نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا رد ﻦﻴﻣارو شﻮﻣ لﺮﺘﻨ )

شراﺰﮔ

،ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ حﺮﻃ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﺮﺸﺘﻨﻣ

.(

ﺰﻛﺮﻣ

يرﺎﻤﻴﺑ و تﺎﻓآ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ

. 2

- م ،ﻲﺧﺮﻫﺎﺷ .

) 1367 (

ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻲﺳرﺮﺑ حﺮﻃ

نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ .

ﻲﺸﻫوﮋﭘ شراﺰﮔ 1367

. ﺰﻛﺮﻣ

يرﺎﻤﻴﺑ و تﺎﻓآ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ

. 40

ﺺﺻ .

3. Buckle AP and Smith RH (1994) Rodent Pests and their Control. CAB international, UK, p. 220.

4 . Blount D (2000) A Ban? In: Lurcher submission, a publication of association of Lurcher Clubs, p. 29.

5 . Coquilett DW (1886) History of the hydrocyanide acid gas treatment for scale insect. Insect life 3: 457-460.

6 . Cotton RT, Frankenfield JC and Dean GA (1945) US Department of Agriculture Circular 720, p.18.

7 . DeOng ER (1956) Chemistry and uses of pesticides. Chapman and Hall ltd. London.

(6)

8 . Henderson CF and Tilton EW (1955) Test with acaricides against the brown wheat mite. J. of Eco. Entomol. 48: 157- 161.

9 . Khan AA, Ahmad M, Ahmad S and Rizvi SWA (1992) Evaluation of the comparative efficacy of fumigants and acute poison baits against Indian crested porcupine Hystrix indica. Forest Ecol. and Managt. 48(3-4):

295-303.

10 . Killgerm Grou (2006) www.killgerm.com/

downloads/Notes%20on%20rodent%20 control. pdf.

11 . Prakash I (1986) Rodent Pest Management, CRC Press, Inc. p. 68-76.

12 . Quayle HJ, Gray GP and Hulbirt ER (1919) California Agricultural Experiment Station Bulletin 308, part II.

13 . Shepherd HH (1951) The Chemistry and action of insecticides. McGraw-Hill Book Company, Inc.

14 . Tomlin CDS (2000) The Pesticide Manual, Twelfth Edn. British Crop Protection Council. p. 518-519.

15 . Trimble RE (1925) US Public Health Service Report. p. 335-351

16 . Williams CL (1931) US Public Health service Report, 46: 1013, p. 24-32.

17 . Wise DR (2002) Principle of least suffering in relation to other activities, In:

Hunting with Dogs, hearings on the evidence, University of Cambridge, p. 25.

18 . Wood J (2005) http:homepage.nt/

world.com/ferreter/f-sport.htm.

(7)

Effect of the rodenticide Symag (Sodium Cyanide) on Nesokia Indica

M. Morovati ^* , M. Naseri ^** and J. Khakbaz ^***

Abstract

According to the extent of damage to the crops and irrigation canals the Nesokia indica is one of the most important rodent pests in Iran. Cymag is a registered product in the country to control Citellus fulvus and large amount of it is available at present. With the aim of studying the effect of it on the N. indica experiments were conducted under field conditions in Tehran and Kerman Provinces. The experiments were performed in a completely randomized block design in four replicates with two experimental and one control block with the extend of about 500 square meters each. The treatment blocks included 2-8 g Cymag/complex burrow (based on the average volume of the burrows), and 1-2 Phostoxin tablets/complex burrow, and the third block was the control without any rodenticide. Percentage success was estimated using Henderson and Tilton (1955) formula.

The results show the success of about 98 and 96.4 percent using Cymag and 88.5 and 89.5 percent using Phostoxin tablets in Tehran and Kerman provinces respectively. Higher efficacy observed in Tehran province could be due to higher moisture present in the soil of this province. Since Cymag is highly toxic, it must be used by trained personnel and farmers using suitable safety measures.

Key words : Cymag; Inhalation; Nesokia indica; Phostoxin; Sodium cyanide

* - Assistant Professor, Plant Pests and Diseases Research Institute, Tehran - Iran

** - Kerman Agricultural Research Institute, Kerman - Iran

(8)

*** - Expert, Plant Pests and Diseases Research Institute, Tehran - Iran

(9)

ﻩرﺎﴰ ﺮﻳﻮﺼﺗ ١

: نﺎﺘـﺳا ﻪﳒﻮﻳ عراﺰﻣ رد ﲔﻣارو شﻮﻣ ترﺎﺴﺧ رﺎﺛﺁ يﺎـه

نﺎﻣﺮآ و ناﺮﲥ

(10)

ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻩرﺎﴰ

٢ : و دﺎـﻳز ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﲔﻣارو شﻮﻣ ترﺎﺴﺧ ﻩﻮﳓ

يزﺎﺳ ﻪﻧﻻ ﻊﻴﺳو رﺎﻴﺴﺑ يﺎه

٣ : نﺁ يﺎه ﻪﺸﻳر ﻊﻄﻗ و ﻪﳒﻮﻳ ﻪﺑ ﲔﻣارو شﻮﻣ ترﺎﺴﺧ ﻩﻮﳓ

ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻩرﺎـﴰ

٤ : ترﺎﺴـﺧ ﻩﻮـﳓ ﻞـﳔ ﻪﺸـﻳر ﻪـﺑ ﲔـﻣارو شﻮـﻣ

رد ﺎـه

نﺎﺘﺴﻠﳔ نﺎﻣﺮآ نﺎﺘﺳا يﺎه

٥ : ﻞﳔ ﺖﺨﺳ و ﻢﻜﳏ ﻪﻨﺗ ﻪﺑ ﲔﻣارو شﻮﻣ ترﺎﺴﺧ ﻩﻮﳓ رد ﺎـه

نﺎﺘﺴﻠﳔ نﺎﻣﺮآ نﺎﺘﺳا يﺎه

٦ : ﻞﳔ ﻪﺑ ﲔﻣارو شﻮﻣ ترﺎﺴﺧ ﻼﻣﺎـآ ﻪـآ ﺖـﺳا يﺪـﺣﺎﺗ ﺎه

ً

ﻲﻣ ﻞﳔ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺪﻧروﺁرد يﺎﭘ زا ار ﺎه

٧ : رد ﲔـﻣارو شﻮﻣ يور گﺎﻤﻴﺳ ﻢﺳ ﻊﻃﺎﻗ و ﻊﻳﺮﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ

ﻩﺎﺗﻮآ رﺎﻴﺴﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ