رود ة 5 ، رﺎﻤﺷ ة 3
ﺰﻴﻳﺎﭘ 1392
ص . 38 - 19
ﻪﻳﺰﺠﺗ هﺎﮕﺸﻧاد يدﺮﺒﻫار ﺖﻴﻌﺿو ﻞﻴﻠﺤﺗو ﺎﻫ
و ﻪﺴﺳﺆﻣ يﺎﻫ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ
ناﺮﻳا رد ﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ :
ﺑ ﻪ يدﺮﺒﻫار ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻊﻣﺎﺟ دﺮﻜﻳور يﺮﻴﮔرﺎﻛ
يﺪﺳا ﻪﻤﻃﺎﻓ نﺎﺑﺎﺗ ﺪﻤﺤﻣ ،1
هﺮﻬﻛ يﺮﻔﺻ ﺪﻤﺤﻣ ،2
3
هﺪﻴﻜﭼ
ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ:
ﺶﻴﭘ
،ور ﻪﻳﺰﺠﺗ و هﺎﮕـﺸﻧاد يدﺮﺒﻫار ﺖﻴﻌﺿو ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﺎـﻫ
ﻪـﺴﺳﺆﻣ يﺎـﻫ
ِﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ناﺮﻳا
ﺖﺳا .
ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ عﻮـﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ شور ــ
ﺖـﺳا ﻲـﺸﻳﺎﻤﻴﭘ .
ياﺮـﺑ يروآدﺮـﮔ
هداد زا زﺎﻴﻧدرﻮﻣ يﺎﻫ ﻌﻣﺎﺟ
ﺔ ﻴﻫ يﺎﻀﻋا ،ناﺮﻳﺪﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﺌ
ﻣ ﺖ ﺆ و ﺲـﺳ نادﺎﺘـﺳا
هﺎﮕﺸﻧاد ﺴﺳﺆﻣ و ﺎﻫ ﻪ يﺎﻫ رﻮﺸﻛ ﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﺖﺳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا ، ﻪﺷﻮﺧ يﺮﻴﮔ
ـﺑ ﺎﺑ يا ﻪ يﺮﻴﮔرﺎـﻛ
ود ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
،رﺎﻛ ﻦﻳا ياﺮﺑ يﺮﻈﻧ ﻲﻧﺎﺒﻣ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ
ﻨﻴـﺸﻴﭘ و ﺔ ﺶﻫوﮋـﭘ
رد زﻮﺣ ة و ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮـﻣآ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘـﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻲﻧﺎـﺒﻣ )
يدﺮـﺒﻫار ( ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ،
جاﺮﺨﺘﺳا ﻖﻳﺮﻃ زا هﺪﺷ ﺶﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻧ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ راﺮـﻗ ﺪـﻴﻳﺄﺗ درﻮـﻣ ،ﺐـﺳﺎﻨﺘﻣ يرﺎـﻣآ يﺎـﻫ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد و
ﻲﺟرﺎـﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲﺑﺎـﻳزرا ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﺑﺎـﻳزرا ﺲﻳﺮﺗﺎـﻣ ﺲﭙـﺳ و
ﻲﻠﺧاد ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
.
سﺎـﺳا ﻦﻴـﻤﻫ ﺮـﺑ
، ﺲﻳﺮﺗﺎـﻣ ﻲﺟرﺎـﺧ و ﻲـﻠﺧاد ﻞـﻣاﻮﻋ نﺎـﻣﺰﻤﻫ و
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ تاﻮﺳ ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ﻞﻜﺷ
ﺖﻓﺮﮔ و رد ﺖﻳﺎﻬﻧ
، تﺎﻣاﺪﻗا و ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ يدﺮـﺒﻫار
ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد . سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
، هﺎﮕﺸﻧاد يدﺮﺒﻫار ﺖﻴﻌﺿو و ﺎﻫ
ﻪـﺴﺳﺆﻣ يﺎـﻫ رﻮـﺸﻛ رد ﻲﻋﺎـﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ و هﺪﺷ يﺎﻫ
مﺎﺠﻧا ﻪﺋارا ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يدﺮﺑرﺎﻛ و يﺮﻈﻧ يﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺷ
هﺪ
ﺖﺳا .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :
ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ تﺎﻣاﺪﻗا و ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا يدﺮﺒﻫار
ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ، تاﻮﺳ ﺲﻳﺮﺗﺎـﻣ ، يﺎـﻫ
،ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻪﺴﺳﺆﻣ
ﺖﻴﻌـﺿو ،ﻲﻋﺎـﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮﻣآ يﺎﻫ
يدﺮﺒﻫار .
1 . ﻲﻤﻠﻋ تﺎﻴﻫ ﻮﻀﻋ ،
يروﺎﻨﻓ و تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ،مﻮﻠﻋ ترازو ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،
2 . ﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ة
ناﺮﻳا ،مﻼﻳا هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ )
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ (
3 . ﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ا
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ي ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ يراﺬﮔ ة
ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 21 / 01 / 1392
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 10 / 06 / 1392
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : نﺎﺑﺎﺗ ﺪﻤﺤﻣ
E-mail: m.taban@ILam.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ
،هزوﺮﻣا هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻬﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻲﻤ ﺷ
هﺪ ﺪﻧا رد ﻪﻛ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﺶﻘﻧ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻠﻣ
هﺪﻤﻋ ﻲﻣ ﺎﻔﻳا يا ﺪﻨﻨﻛ
)
،ﻲﻠﺳﻮﺗ 1386 : 42 ( . هﺎﮕـﺸﻧاد ﻊﻴﻓر هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ شزﻮـﻣآ ﺰـﻛاﺮﻣ و ﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ يدﺮﺒﻫار ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺎﻳ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ،ﻢﻠﻋ ﺪﻴﻟﻮﺗ رد ﻲﻟﺎﻋ ﺖـﻴﻤﻫا و شزرا ﺰﺋﺎـﺣ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ .
دﻮﺟو ﺎﺑ ﻢﻬﺳ ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ هﺎﮕﺸﻧاد ﻣ و ﺎﻫ ﻪـﺴﺳﺆ يﺎـﻫ رد ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮـﻣآ ﺔﻌـﺳﻮﺗ
رﻮﺸﻛ يدﺎﺼﺘﻗا و يروﺎﻨﻓ ،ﻲﻤﻠﻋ ﺶﻟﺎﭼ ﺎﺑ هزﻮﺣ ﻦﻳا ،
ﻲﻳﺎـﻫ ﻪـﺑور ﺖـﺳور
؛ و ﻲـﺘﻟود ﻲﻟﺎـﻣ دﻮـﺒﻤﻛ
ﻢﻫاﺮـﻓ و ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮﻣآ ﺐﺳﺎﻨﻣ يرادا و ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ مﺎﻈﻧ ﻲﺣاﺮﻃ ،زﺎﻴﻧ درﻮﻣ تﺎﻧﺎﻜﻣا تﺎـﻣاﺰﻟا ندروآ
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﻲﻳﺎﻧاد ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ
، ﻢـﻬﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻦﻳﺮـﺗ
ﻦـﻳا ﺶﻟﺎـﭼ ﺎـﻫ ﺪﻨﺘـﺴﻫ )
،نﺎـﺷور 2002 : 4 (.
ياﺮـﺑ
ﻓ ﺋﺎ ﻖ ﺶﻟﺎﭼ ﺮﺑ نﺪﻣآ رﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫ
، ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
دراد ﻲـﺳﺎﺳا ﺶـﻘﻧ يدﺮـﺒﻫار ﻲﺑﺎـﻳزرا و يﺰـﻳر .
ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
نآ يدﺮﺒﻫار ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا
، ﺮﻓ رد ا ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﻨﻳ نﺎﻣزﺎـﺳ يدﺮـﺒﻫار يﺰـﻳر
هﮋﻳو ﺖﻴﻤﻫا راد يا
ﺪﻧ )
،ﻚﻠﻳﺎﺗ 1991 : 21 ( . لﺪﻣ زوﺮﻣا ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ ﻲﺑﺎـﻳزرا ياﺮـﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ يدﺮﺒﻫار ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﺷ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻂﻴـﺤﻣ ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﻪـﺑ ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ ﻚﻳ ﺮﻫ ﻪﻛ هﺪ
ﺖﺳا .
ﺲﻳﺮﺗﺎـﻣ ﻲﺑﺎـﻳزرا ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻪﻛ يدﺮﺒﻫار ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻊﻣﺎﺟ دﺮﻜﻳور يﺎـﻫ
،EFE
ﺲﻳﺮﺗﺎـﻣ ،IFE
ﺎﻳ ﻲﺟرﺎﺧ و ﻲﻠﺧاد ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ وIE
تاﻮﺳ
SWOT ) ( ﺖﺳا . ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
هزﻮـﺣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ قﻮﻓ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ بﻮﭼرﺎﻬﭼ زا هدﺎﻔﺘﺳا
تﻮـﻗ يﺎـﻫ
ﻒﻌـﺿ ،ﺎـﻫ ﺎـﻫ
،
ﺖﺻﺮﻓ ،ﺎﻫﺪﻳﺪﻬﺗ و ﺎﻫ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نوﺮﺑ و نورد ﻞﻣاﻮﻋ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ار هدﺮﻛ و دﺮﺒﻫار يﺎـﻫ ياﺮـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﺘﻣ
ﻦﻳا ﻪﺴﺳﺆﻣ ﺎﻫ ﻲﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ار ﺪﻨﻛ
. رد ﺲﻳﺮﺗﺎـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺖـﻳﺎﻬﻧ تﺎﻣاﺪـﻗا و ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ ﻲﺑﺎـﻳزرا
يدﺮﺒﻫار
SPACE) (
ﻲﺘﺑﺎـﻗر ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻪـﺴﺳﺆﻣ
ﺎـﻫ ﻲـﻣ ﺖﻴﻌـﺿو ،دزادﺮـﭘ
ﺎﻬﻧآ يدﺮﺒﻫار ار
ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ و
راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻣ
ﺪﻫد . ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋـﭘ ياﺮـﺑ
ﻞـﻣاﻮﻋ ﺪـﻴﻳﺄﺗ
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ هﺪﺷ
، ﻚﻳ زا ﺶﺳﺮﭘ ـﻣﺎﻧ ﺔ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻞـﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا اﺰـﺠﻣ
نﻮﻣزآ ﻂﺒﺗﺮﻣ يرﺎﻣآ يﺎﻫ
، ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
ﺶﻫوﮋﭘ تروﺮﺿ و ﺖﻴﻤﻫا
ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ و
يدﺮﺒﻫار ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ
ﺎﻫ
ﺖـﺳا رادرﻮـﺧﺮﺑ يدﺎـﻳز ﺖﻴﻤﻫا زا .
ﻦـﻳا ﺮـﺑ
زوﺮﻣا ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻂﻴﺤﻣ رد دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ردﺎﻗ ﺎﻬﻧآ سﺎﺳا
، ﺐﺴﻛ ﺮﻫ ﻲﻠﺻا فﺪﻫ ﻪﺳ ﻪﺑ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ و رﺎـﻛو
يدﺎﺼﺘﻗا
؛ يروآدﻮﺳ و ﺪﺷر ،ﺎﻘﺑ ﻲﻨﻌﻳ
، ﺪﻨﺑﺎﻳ ﺖﺳد .
ﻦﻳا ﻪﺴﺳﺆﻣ ﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ ﺎﺑ ﻂﻴـﺤﻣ رد ﻲﻧاواﺮﻓ يﺎﻫ
ﺑور دﻮﺧ ﻲﻧورد و ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻪ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ور . شزﻮـﻣآ زا ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ندﻮﺑ ﺎﭘﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻟﺎـﻋ
، ﺶﻫوﮋـﭘ
ﻲﻤﻠﻋ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ هﺪﺷ يا ﻨﻴﻣز رد ﺔ يدﺮﺒﻫار ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا
مﺎـﺠﻧا
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮕﻧ .
ﺖـﺳا ﻦـﺷور
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يدﺮﺒﻫار يﺰﻳر
، ﻪﺑ
ﻌـﺳﻮﺗ رﻮـﻈﻨﻣ ﺔ
ار ﻲـﺻﻮﺼﺧ ﺶـﺨﺑ ﺖﻛرﺎـﺸﻣ و ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮـﻣآ
ﻲﻣ تروﺮﺿ زا ناﻮﺗ ﻲﻘﻠﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺟا يﺎﻫ
دﺮﻛ . ﺶﻫوﮋـﭘ مﺎﺠﻧا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪـﺑ
ﻞـﻳﻻد ﺮـﻳز
ﺖﻴﻤﻫا دراد : ﻪﻳﺰﺠﺗ •
و ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ )
تﻮـﻗ و ﻒﻌﺿ طﺎﻘﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ (
ﻲـﻧورد ﻂﻴـﺤﻣ و )
ﺖﺧﺎﻨـﺷ
ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻫﺪﻳﺪﻬﺗ و ﺎﻫ (
؛ﻲﻋﺎﻔﺘﻧا ﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ
ﻪﻳﺰﺠﺗ •
و ﻲﺑﺎﻳزرا و ﻞﻴﻠﺤﺗ دﺮﺒﻫار
؛مﺎﻈﻧ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ •
ﺖﺳﺎﻴﺳ ياﺮﺑ مﺎﻈﻧ ﻦﻳا يدﺮﺒﻫار ﻲﺑﺎﻳ ناراﺬﮔ
.
ور ﻦﻳا زا لاﺆﺳ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺮﺿﺎﺣ
:
ﻢﻬﻣ •
ﻣ ﻲﻠﺧاد و ﻲﺟرﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﺆ
ﺮـﺑ ﺮﺛ دﺮﺒﻫار يﺎـﻫ رد ﻲﻋﺎـﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮـﻣآ
؟ﺪﻨﻣاﺪﻛ رﻮﺸﻛ
ﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ يدﺮﺒﻫار و ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻴﻌﺿو •
؟ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮕﭼ رﻮﺸﻛ رد
يﺮﻈﻧ ﻲﻧﺎﺒﻣ
ﻪﻫد رد ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
، هﺪﻨﻳاﺰﻓ تﻼﻳﺎﻤﺗ ﺑ رد يا
ﻪ
نﺎﻣزﺎـﺳ رد ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘـﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﻞﻜـﺷ ﺎـﻫ
لﺪﻣ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ زا يدﺪﻌﺘﻣ و نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ﺷ هﺪ
)ﺪﻧا ﺖﻣ و
،ﺎﻳﺮﻛز
2010 ( . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر يدﺮﺒﻫار ﻲﻣ ﻞﻜﺷ نﺎﻣزﺎﺳ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد ،دراد تﺪﻣزارد ﺪﻳد ﻪﺑ زﺎﻴﻧ و دﺮﻴﮔ
ﻠﺑﺎﻘﻣ ﺮﺑ نآ ﺰﻛﺮﻤﺗ ،دراد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻲﻌﻴﺳو ناﺰﻴﻣ ﺺﻴﺼﺨﺗ ﺔ
ﻲﺟرﺎﺧ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ نﺎﻣزﺎﺳ هدﻮـﺑ
ياراد و
ﺖﺳا يﺪﻌﺑ ﺪﻨﭼ شﺮﮕﻧ )
،يﺮﻴﻧ نﺎﻘﻫد و نﺎﮔﺮﻬﻣ 1388
( .
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر يدﺮﺒﻫار ﻢﻬﻣ ﻲﺸﺨﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ زا
يدﺮﺒﻫار ياﺮـﺑ ﻲﺑﻮﭼرﺎـﭼ و ﺖﺳا نآ
بﻮـﺴﺤﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ ) ،ﻲﺒﻴﻃ 1374 (.
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺐﺘﻜﻣ رد ﻲﺑﺎﻳ
ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا نﺎﻣزﺎﺳ
ﺎﻫ ﺎﺑ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ دﺮﻜﻳور
، ﺶﻳﺎﭘ ﻪﺑ
ﺎﺒﻗر ﺎﺑ سﺎﻴﻗ رد دﻮﺧ ﻲﻧورد ﻂﻴﺤﻣ و ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﻲﻣ
ﺪـﻧزادﺮﭘ ) ،ﻦـﺷور 1389 ( ﺶﻳﺎـﭘ ﻦـﻳا ﻪـﻛ
ﺶﻴﭘ ﺖـﺳا نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻦﻳوﺪﺗ زﺎﻴﻧ .
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ
يدﺮـﺒﻫار يﺰـﻳر
، دﻮـﺟﻮﻣ ﺖﻴﻌـﺿو زا نﺪﻴـﺳر
) ﻣ ﺄ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻳرﻮﻣ (
ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ﻪﻛ ار بﻮﻠﻄﻣ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺑ دراد هرﺎﺷا نﺎﻣزﺎﺳ زاﺪﻧا
)
،ﺪـﻳﻮﻳد 1390 : 68 ( ،
ﻲﻣ ﺢﻳﺮﺸﺗ ﺪﻨﻛ
) ﻲﺘﻨﺟ
،ﺮﻓ 1378 (.
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻢﺸﭼ
نﺎﻣرآ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﺎﻫزاﺪﻧا شزرا و ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺎﻫ
ﻲﺟرﺎﺧ ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺳرﺮﺑ و
ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﻲﻠﻣ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﻴﮔ
ﻧ ﺪ )
،ﻚﻠﻳﺎﺗ 1991 : 20 ( .
ﻪﺴﺳﺆﻣ يﺎﻫ نﺎﻬﺟ رد ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ
، ﻪﺑ ﻪﺑ ﻲﻣارآ ﻪﺴﺳﺆﻣ ﻲﻳﺎﻫ ﺶﻴﺑ ﻪﻛ زا كﺮﺤﻣ ﺎﺑ ﺶﻴﭘ يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺖﻳاﺪﻫ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ تﺎﻣاﺰﻟا و ﻲﺘﺑﺎﻗر رازﺎﺑ
،ﺪﻧﻮﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺖـﻳﻮﻫ زا و هﺪـﺷ دﻮـﺧ ﻲـﺘﻟود
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺪﻧا
)
،ﺪﻳﻮﻳد 1384 : 82 (.
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ناﺰﻳر
، ﻪﻨﻴﻬﺑ و يﺮﮕﻧزﺎﺑ رد ﺮﻓ يزﺎﺳ
ا و دﺎـﺠﻳا ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ يﺎﻫﺪﻨﻳ ﻌـﺳﻮﺗ
ﺔ
هﺎﮕﺸﻧاد ﺴﺳﺆﻣ و ﺎﻫ ﻪ
يﺎﻫ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ
، ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻪﺟﻮﺗ
ﺪﻨﺘـﺴﻫ نﺎـﻧآ يدﺮﺒﻫار فاﺪﻫا ﻪﺑ .
ﻪـﺑ روﺎـﺑ
ﻲﺧﺮﺑ ﺐﺣﺎﺻ ﻪﺑ ﻞﻴﻣ ،ناﺮﻈﻧ
ﻣ ،ﻲﺘﺑﺎـﻗر ﻂﻴـﺤﻣ رد ﺎﻘﺑ ﺆ
ﻪـﺴﺳ
يور زا ار ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻫ ﻪـﺑ ندروآ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻐﺘﻣ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ قﺎﺒﻄﻧا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺶﻳاﺰﻓا ياﺮﺑ يدﺮﺒﻫار يﺰﻳر
ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ و يزوﺮـﻣا ﺮـﻴ
ﺦﺳﺎﭘ ﺮﻳﺰﮔﺎﻧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر ﺐﻠﺟ و ﻲﻳﻮﮔ هدﺮﻛ
ﺖﺳا ) ،ﻲﺒﻴﻃ 1374 ( .
ﻳ ﮓﻧﺎ ﻟ ﻲ نارﺎﻜﻤﻫ و )
2008 ( ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻲ و ﺋارا ﺔ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺛﺄﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻴ راﺬﮔﺮ اﺮﺟا ﺮﺑ ي ﮋﺗاﺮﺘﺳا ي
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا . ا رد ﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ روﺮﻣ ﻦﻤﺿ ي
ﻧﺎﺒﻣ ﺮﺑ ﻲ يﺮﻈﻧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﻳ ﺰ ي يدﺮﺒﻫار
، ﻠﻣاﻮﻋ ﻲ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ
ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ي اﺮﺟا رد نﺎﻣزﺎﺳ ي
ﻲﻣ دﺮﺒﻫار دﻮﺷ
و
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻠﻣاﻮﻋ
ﻲ اﺮـﺟا بﺮﺨﻣ ﻪﻛ ي
ﮋﺗاﺮﺘـﺳا ي رد
نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻓﺮﻌﻣ ﻲ ﺷ هﺪ ﺖﺳا . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﻠﺤﺗ ﻦﻤﺿ ﻴ
ﻞ ﺔﻠﺣﺮﻣ وﺪﺗ ﻳ ﻦ دﺮﺒﻫار
، نﺎﻣزﺎﺳ عﻮﻧ ﺎـﻫ
ﻧ و ﻴ ﺰ ﺪﻣ حﻮﻄﺳ ﻳ
ﺮ ﻳﺘ ﻲ ﮔرد ﻴ ﺮ ﺮﻓ رد اﻳ ﺪﻨ اﺮﺟا ي دﺮﺒﻫار و شور ﺎﻫ ي ﺳرﺮﺑ ار اﺮﺟا ﻲ
ﺮﻛ هد ﺖﺳا
.
ﺮﻛ ﻳﺘ ﻴ نﺪ ) 2008 (
، رد ﺸﻫوﮋﭘ ﻲ ياﺮﺑ ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻖﻠﺧ ﻲ
ﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ ﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي ـﺴﺑ ﻴ رﺎ ﻻﺎـﺑ
،
ِمﺮـﻫا ﺖـﺸﻫ
اﺮﺟا ي ﮋﺗاﺮﺘﺳا ي هدﺮﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ ار ﺖﺳا
. ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﺮﺼﺗ ﻳ ﺢ ﻣ ﻲ ﻪـﻛ ﺪـﻨﻛ ياﺮـﺑ
ﻘﻓﻮﻣ ـﻴ ﺖ رد نﺎﻣزﺎـﺳ
اﺮﺟا ي ﮋﺗاﺮﺘﺳا ي ﺎﻫ
، ﺪﻳﺎﺑ ﺑﻴ ﻦ مﺮﻫا ﺎـﻫ ي ﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ
ـﻘﻄﻨﻣ لدﺎـﻌﺗ هﺪـﺷ ﻲ
راﺮـﻗﺮﺑ ﻮـﺷ د ﺮﺜﻛاﺪـﺣ ﺎـﺗ
ﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ اﻳ دﺎﺠ دﻮﺷ . لﺎﺳ رد نﻮﺗرﻮﻧ و نﻼﭘﺎﻛ 2001
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ر و ي ﺖﻛﺮـﺷ ﺎـﻫ ي
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻢﻬﻣ ،
ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﻌﺿ ياﺮﺟا ﻞﻣﺎﻋ ﻴ
ﻒ ار يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻦﻳا
ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻪﻧﻮﮔ :
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺎﻫ
ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ اﺪﻧ اﺮﺟا ر يﮋﺗاﺮﺘﺳا ،ﺪﻧ ﻫوﺮﮔ ،يدﺮﻓ فاﺪﻫا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻲ ﻧﺎﻣزﺎـﺳ و ﻲ ﻧ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻴ ﺪﻨﺘـﺴ و
،ﺖـﻳﺎﻬﻧرد
يﮋﺗاﺮﺘﺳا هﺎﺗﻮﻛ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺪﻨﻠﺑ و تﺪﻣ
ﻧ ﻂﺒﺗﺮﻣ نﺎﻣزﺎﺳ تﺪﻣ ﻴ
ﺪﻨﺘﺴ .
ﺑﻴ ﺮ ا و ﻳ تﺎﺘﺴﻧﺰ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎﺳ رد دﻮﺧ 2000
، ﻪـﺳ ﻪﺑ ار يﮋﺗاﺮﺘﺳا ياﺮﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ﺘـﺳد
ﺔ ،مارآ
ﻔﺨﻣ و شﻮﻣﺎﺧ ﻲ
ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ ﺪﻧدﺮﻛ . اﻳ ﻦ ﺪﻣ ﻚﺒﺳ ﺎﺑ ﻊﻧاﻮﻣ ﻳ
ﺮ ﻳ ﺖ ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﻲ
هﺮﮔ ﺖـﺳا هدرﻮﺧ .
ﺮـﺸﺗ ،تﺎﻃﺎﺒﺗرا ار يﮋﺗاﺮﺘﺳا ياﺮﺟا ﻞﺑﻮﻧ ﻳ
ﺢ ـﺴﻔﺗ و ﻴ
،ﺮ ﺒﻄﺗ ـﻴ ﻖ ﻮـﺼﺗ و ﻳ ﺐ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ يدﺮـﺒﻫار
ﻣ ﻲ ﺪﻧاد . يﮋﺗاﺮﺘﺳا ياﺮﺟا
، هرادا ﻞﻣﺎﺷ ـﺧﺮﺑ ندﺮﻛ
ﻲ ﻐﺘﻣ ﻴ ﺮ
سﻮـﻤﻠﻣ يﺎـﻫ
، ﮕﻧا ﺪـﻨﻧﺎﻣ ـﻴ شﺰ و ﺪـﻬﻌﺗ
نﺎﻨﻛرﺎﻛ شزرا ، ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺎﻫ ﻲ
،
ﺖـﺳا ﺮـﺒﻫر ترﺪـﻗ و رﺎـﺘﻓر .
يﮋﺗاﺮﺘـﺳا ياﺮـﺟا
، ﺪـﻨﻣزﺎﻴﻧ
ﺼﺨﺗ ﻴ ﺺ ﻟﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲ
، ﻧﻴ يوﺮ ﻧﺎﺴﻧا ﻲ داﻮﻣ و ﺖﺳا . ﺼﺨﺗ ﻴ ﺺ ﺎﻣﺮﺳ ﻳ ﻪ ـﻳ ﺎ ـﺟدﻮﺑ ﻪ
، ور ـﻳ ﻪ ﺐـﺳﺎﻨﻣ يا
ﺼﺨﺗ ياﺮﺑ ﻴ
ﺺ ﻟﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲ ﺖﺳا . ﭘ و ﺖﻗد ﺎﺑ ﻴ
ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ ﻟﺎـﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲ
، ـﻣ ﻲ ناﻮـﺗ ﺎﻔﻛ زا ـﻳ ﺖ رد ﻊﺑﺎـﻨﻣ
ﺪﺷ ﻦﺌﻤﻄﻣ سﺮﺘﺳد )
،ﻞﺑﻮﻧ 1999 ( .
شا ) 1995 ( ﺸﻫوﮋﭘ رد ﻲ
اﺮـﺟا ﻊﻧاﻮﻣ ي
ﮋﺗاﺮﺘـﺳا ي ﺎـﻫ
ﺖـﺳا هدﺮﻤـﺷﺮﺑ ار .
ﻢـﻬﻣ ﺮـﺗ ﻳ ﻦ ﻊـﻧاﻮﻣ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ اﺮﺑ هﺪﺷ ي اﺮﺟا ي ﮋﺗاﺮﺘﺳا ي شا هﺎﮔﺪـﻳد زا زا ﺪـﻨﺗرﺎﺒﻋ
: ﮕﻨﻫﺎـﻤﻫ ﻲ ﻟﺎﻌﻓ ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي زا اﺮـﺟا
ﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ ﻓﺎﻛ ﻲ ﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻴ
؛ﺖﺴ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي ﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ شزﻮﻣآ ﻴ
؛ﺖـﺴ ﻏ ﻞـﻣاﻮﻋ ـﻴ
ﺮ ﻞـﺑﺎﻗ
ﺤﻣ رد لﺮﺘﻨﻛ ﻴ
ﻂ ﺟرﺎﺧ ﻲ
، ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ اﺮـﺟا رد بﺮﺨﻣ ي
ﮋﺗاﺮﺘـﺳا ﺶﺨﺑﺮـﺛا ي
اﺪـﻫ ؛ﺪـﻧراد ﻳ
ﺖ ﺮـﺒﻫر و ي
ﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻴ ﺖﺴ ﺳ و ﻴ ﻢﺘﺴ ﺎﻫ ي ﺗﺎﻋﻼﻃا ﻲ ﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻲ ﻤﻧ ﻞﻤﻋ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ .
د ﻳ ﻮ ﻳ ﺪ بﺎﺘﻛ رد ﺮﻛآ ﺮﻳﺪﻣ
ﺖﻳ رازﺎـﺑ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا
يﮋﺗاﺮﺘـﺳا ياﺮـﺟا ﺚـﺤﺑ رد ، ﺎـﻫ
، ﻞـﻣﺎﻋ رﺎـﻬﭼ
ﻦﻳدﺎﻴﻨﺑ ﺎﺳﺎﻨﺷ ار ﻲﻳ ﺮﻛ هد ﺖﺳا . اﻳ ﻦ ﻖﻘﺤﻣ ياﺮﺑ ﻘﻓﻮﻣ ـﻴ
ﺖ اﺮـﺟا ي ﮋﺗاﺮﺘـﺳا ي نﺎﻣزﺎـﺳ رد ﺎـﻫ
، ﺮـﺑ
ﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ ﻲ
ﻞﻣﺎﺷ : ﻢﺘﺴﻴﺳ ،رﺎﺘﺧﺎﺳ دراد ﺪﻴﻛﺄﺗ ﮓﻨﻫﺮﻓ و داﺮﻓا ،ﺎﻫ
) ،ﺮﻛآ 1385 .(
ﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد يﮋﺗاﺮﺘﺳا ياﺮﺟا ﺚﺤﺑ رد نﻮﺴﻳاﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣز
، ﺎﺴﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺗﻻﻮﻘﻣ ﺋ
،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻞ
ﺮﻓ ا يدﺎﻬﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و يرﺎﺘﺧﺎﺳ ،يﺪﻨﻳ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ندﺮﻛ
ياﺮﺑ ﮋﺗاﺮﺘـﺳا ﻖﻓﻮﻣ ياﺮﺟا ي
حﺮـﻄﻣ ار ﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) اﺮﺑ ﻳ
،نﻮﺴ 1383 .(
ﺶﺨﺑ رد ﺪﻳﻮﻳد دﺮﻓ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ياﺮﺟا
ﺎﻫ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ،نآ ﺰﻴﻣآ
ﻦﻴـﻴﻌﺗ نﻮـﭼ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﺑ
فﺪﻫ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻦﻳوﺪﺗ ،ﻪﻧﻻﺎﺳ يﺎﻫ و رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﻴﻴﻐﺗ ،ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺺﻴﺼﺨﺗ ،ﺎﻫ
ﺪﻳﺪﺠﺗ ﻲـﺳﺪﻨﻬﻣ و رﺎﺘﺧﺎـﺳ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و شادﺎﭘ رد ﺮﻈﻧﺪﻳﺪﺠﺗ ،دﺪﺠﻣ
ﻖـﻓو ،ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺮـﺑاﺮﺑ رد ﺖـﻣوﺎﻘﻣ ﺶﻫﺎـﻛ ،ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا يﺎﻫ نداد
ﺮﺑاﺮﺑ رد ناﺮﻳﺪﻣ
ﺮﻓ ﻖـﻴﺒﻄﺗ ،يﮋﺗاﺮﺘـﺳا زا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺖﻳﻮﻘﺗ ،يﮋﺗاﺮﺘﺳا ا
و يﺪـﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫﺪـﻨﻳ
ﻲﺗﺎﻴﻠﻤﻋ و ﺶﺨﺑﺮﺛا ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﺣاو ﻞﻴﻜﺸﺗ
، ﻲﻣ هرﺎﺷا ﺪﻨﻛ ) د ﻳ ﻮ ﻳ
،ﺪ 1384 .(
رد زﻮﺣ ة ﻠﺧاد ﻲ ﻧﻴ ﺰ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ﻲﻳ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .
رد ﻣز ﻴﻨ ﺔ دﺮﺑرﺎﻛ ي ﺪـﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ يدﺮـﺒﻫار رد
ﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﻲ
، ﻲﻋﺎﺠﺷ ﻲﻠﻴﻠﺳ و ﻲﻤﻴﻫاﺮﺑا ، )
1392 ( ﺸﻫوﮋﭘ رد ﻲ
ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻲ و ﺋارا ﺔ ﻲﻘﻴﻔﻠﺗ ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ
ياﺮﺑ ﻣ رد يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻦﻳوﺪﺗ ﺆ
ﺴﺳ ﺔ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﺷار دازآ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﺪﻧا
. بﺎﻬﺷ
بﺮـﻋ ،دﺮـﻓ و رﺎـﺘﺨﻣ
ﻲﻳﺎﺟر رﻮﭘ ) 1388 ( ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺖﺴﺑرﺎﻛ ناﺰﻴﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ
ار يدﺮـﺒﻫار و نﺎﮕـﺳارﻮﺧ دازآ هﺎﮕـﺸﻧاد رد
نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ﻠﺤﺗ درﻮﻣ
ﻴ ﻞ هداد راﺮﻗ ﺪﻧا . يﺪﻴﺣﻮﺗ ﻲﻤﻴﻈﻋ و يﺮﻔﻌﺟ ، )
2010 ( ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ بﻮﭼرﺎﭼ ،
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و يﺰﻳر يدﺮﺒﻫار ياﺮﺑ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ﻲﻓﺮﻌﻣ ناﺮﻳا
هدﺮﻛ ﺪﻧا . رﺪﺑ ي و نارﺎـﻜﻤﻫ رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ي
، ﻲﻜﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا يﺎﻫرﻮﺤﻣ ﻌﺳﻮﺗ
ﺔ ﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺆ
ﺴﺳ ﺔ ﻲﻟﺎﻋ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻫوﮋﭘ و شزﻮﻣآ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺒﺗ و ﻦﻳوﺪﺗ ار يﺰﻳر ﻴـﻴ
ﻦ هدﺮـﻛ ﺪـﻧا ) رﺪـﺑ ي ﺮـﺒﻫر و ي ،هداز 1387 (.
ﺒﻃ ﻴ ـﺒ ﻲ ) 1389 ( يﻮـﮕﻟا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر يدﺮﺒﻫار ﻪﺋارا ار ناﺮﻳا ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ياﺮﺑ ﺮـﻛ
هد ﺖـﺳا . ﺟﺎـﺣ ﻲ
ﻧﺎﻄﻠـﺳ و رﻮـﭘ ﻲ
) 1387 (
، ﺑ ﻦﻤﺿ ﻪ ﮔرﺎﻛ ﻴ ﺮ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر
،يدﺮﺒﻫار ﻲﺸﻫوﮋﭘ
ار ﺸﻧاد رد هﺎﮕ ﺴﺳﺆﻣ و ﺎﻫ ﻪ
يﺎﻫ شزﻮﻣآ
ﻲﻟﺎﻋ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ درﻮﻣ ي قدﺎﺻ مﺎﻣا هﺎﮕﺸﻧاد )
ع ( مﺎﺠﻧا هداد ﺪﻧا . دﻮـﺧ ﺶﻫوﮋـﭘ رد ﻢﻫ ﻲﻳﺎﻴﺿ
و ﻲﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺪﻳﺪﺠﺗ تروﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺴﺳﺆﻣ
يﺎﻫ ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮـﻣآ ﺖـﺳا ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ناﺮـﻳا
) ،ﻲﻳﺎﻴﺿ 1382 (.
و ﻲﻤﻇﺎﻧ نارﺎﻜﻤﻫ رد
ﺐﻟﺎﻗ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ يدرﻮﻣ ﻔﺘـﺳا ﺎﺑ زا هدﺎ
تاﻮـﺳ ﻞـﻴﻠﺤﺗ
، ﺮـﺑ يا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮـﻣآ مﺎﻈﻧ رد ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا يﺰﻳر ﻲـﻓﺮﻌﻣ ار ﻲﻳﻮـﮕﻟا
هدﺮـﻛ ﺪـﻧا ) ﻲﻤﻇﺎـﻧ و ﻲـﺤﺘﻓ ،
هﺪﻳد ﻲﻧﺎﺧ ، 1389 .(
شﺮﮕﻧ ﻲﺳرﺮﺑ رد
ﻲـﻣ ،دراد دﻮـﺟو هﺪـﻨﻳآ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻪـﻛ ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺗ ﺪـﺿ شﺮـﮕﻧ
ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﺶﻴﭘ ﺎﻳ اﺮﮔ ﻧﺎﻳاﺮﮔ
ﺔ ﻲﺳﺎﺳا ﺖﻴﻤﻫا ،ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺖـﺳا ﻦـﻳا ﺮـﺑ دﺎـﻘﺘﻋا نآ رد
ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻪﭼ نﺎﻣزﺎﺳ و ﺪﺷﺎﺑ
ﻲﺘﻟود ﻪﭼ
، ﻪﺑ ﻲﻣ ار ﻂﺑاور دﻮﺧ رﺎﺘﻓر ﻖﻳﺮﻃ زا مدﺮﻣ مﺎﻋ رﻮﻃ ﺪـﻨﻨﻳﺮﻓآ
) ،ﻦﺷور 1389 ( . ﻢﺸﭼ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ هﻮﻴﺷ زاﺪﻧا
ﺖﺳا نﺪﻴﺸﻳﺪﻧا زا يا هﺪﻨﻳآ ﻪﺑ ﻦﺘﺴﻳﺮﮕﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ
ﻦـﻜﻤﻣ يا
ﻲـﻣ ﻲﻨﺷور ﺎﻣ ﻲﻧﻮﻨﻛ ﻞﻤﻋ ﺮﺑ ﺪـﻨﻜﻓا
. ﻪـﻛ ﺪـﻧﺪﻘﺘﻌﻣ يدﺮـﺒﻫار ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ نﺎـﺼﺼﺨﺘﻣ زا يرﺎﻴـﺴﺑ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ يدﺮﺒﻫار ﻲﺑﺎﻳ
، ﻢﻬﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺎﻛ ﻦﻳﺮﺗ رد
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﻌـﺳﻮﺗ و يدﺮـﺒﻫار يﺰﻳر ﺔ
يﺎـﻫدﺮﺒﻫار
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺷ
)
،نﺎﺷور 2002 : 5 (.
د لﺎﺳ ر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺮﻴﺧا يﺎﻫ يدﺎﻳز
رﺎﺑرد ة ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد يدﺮﺒﻫار يﺰﻳر
ﻪﺴﺳﺆﻣ يﺎﻫ شزﻮﻣآ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و رﻮﻣا لﺎﺼﺗا ﺮﺑ ﻲﻌﺳ ﺎﻬﻧآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻟﺎﻋ رد تاﺮـﻴﻴﻐﺗ و هﺎﮕﺸﻧاد يرﺎﺟ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺶﻳاﺪﻴﭘ لﺎﺣ )
،يﺮﻴﻧ نﺎﻘﻫد و نﺎﮔﺮﻬﻣ 1388
(.
شور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻮﺤﻧ ﺚﻴﺣ زا و يدﺮﺑرﺎﻛ ،فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ﺮﺿﺎﺣ ة
هداد يروآدﺮﮔ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ عﻮﻧ زا ﺎﻫ
ـ ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ
ﺖﺳا . ﻌﻣﺎﺟ ﺔ يرﺎﻣآ نآ ﻴﻫ يﺎﻀﻋا ،ناﺮﻳﺪﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺌ
ﻣ ﺖ ﺆ و ﺲﺳ ا نادﺎﺘﺳ هﺎﮕﺸﻧاد ﺴﺳﺆﻣ و ﺎﻫ ﻪ
يﺎـﻫ
رﻮﺸﻛ ﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﺪﻨﺘﺴﻫ
. داﺪﻌﺗ ﺞﻨﭘودﺎﺘﺸﻫ زا هﺎﮕﺸﻧاد و ﻪﺴﺳﺆﻣ
نﺎﺘـﺳا
ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺮﻬـﺷ و ﺎـﻫ
،رﻮﺸﻛ ﺮﺳاﺮﺳ ﻪﺑ
ﻌﻣﺎﺟ ﻞﻛ زا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﺔ
لاﺆﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ يرﺎﻣآ ﺎـﻫ
بﺎـﺨﺘﻧا ﻪﺒﺣﺎـﺼﻣ و
هﺪﺷ ﺪﻧا . ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺷﻮﺧ يﺮﻴﮔ
،ﻲﺘﺒﺴﻧ ﺲﭙﺳ و يا ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ
ﻧﻮﻤﻧ ﺔ يرﺎﻣآ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ ،ﺶﻫوﮋﭘ عﻮﻧ زا
دوﺪﺤﻣﺎﻧ ﺤﻣ ﻲﻣ بﻮﺴ دﻮﺷ ﺎﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يﺮﻴﮔ
) ﻄﺑار ﺔ 2 ناﺮﻛﻮﻛ (
، ﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻪ
ﺪﻣآ ﺖﺳد . سﺎـﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻧﻮﻤﻧ ﺔ ﻞﻣﺎﺷ يرﺎﻣآ 385
ﺮﻔﻧ زا ﺎﺘﺳا ناد ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻳاﺮﺟا و ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﻞﻣاﻮﻋ و ﺪﺷ
.
تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ راﺰﺑا
ﻞﻣﺎﺷ تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ راﺰﺑا ود
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﺳا . ،لوا ﺶﺳﺮﭘ ﻣﺎﻧ ﺔ زﺎﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻛ و ناﺮﻳﺪـﻣ ياﺮﺑ
ﻴﻫ ﺌ ﺖ يﺎﻫ ﻪﻳﺎﭘ راﺬﮔ ﺴﺳﺆﻣ ﻪ ﺎﻫ هﺎﮕﺸﻧاد و ﺎﻫ و ﺪﺷ لﺎﺳرا
ﻪـﻣﺪﻘﻣ ﻦﻳوﺪـﺗ ﺎﺑ نآ رد يا
، ﺗﺎﺣﻼﻄـﺻا ﻲ
نﻮﭼ ﻢﺸﭼ ﺦﺳﺎﭘ شور و ﻒﻌﺿ و تﻮﻗ طﺎﻘﻧ ،يدﺮﺒﻫار فاﺪﻫا ،زاﺪﻧا ﺪﺷ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻲﻳﻮﮔ
. زا ﺲـﭘ
ﺶﺳﺮﭘ ﺖﻓﺎﻳرد ﻪﻣﺎﻧ
،ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ و ﻞﻣاﻮﻋ يﺎﻫ
صﺎﺧ ﺎﻬﻧآ ﺖﻴﻤﻫا و ﻪﺑ
ﺖﺳد ﺪﻣآ . ،مود ﺶـﺳﺮﭘ ـﻣﺎﻧ ﺔ
ﻪﺘﺴﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ و ﻲﺳرﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺶﺳﺮﭘ
ﻣﺎﻧ ﺔ لوا ،
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ و ﻦﻳوﺪﺗ .
ﻦـﻳا ﺮـﺑ
سﺎﺳا
، نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞﻣاﻮﻋ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ناﺰﻴﻣ ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ يرﺎﻣآ يﺎﻫ
و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺖـﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ يروآدﺮﮔ يﺎﻫ
هﺪﺷ
، مﺮـﻧ
يرﺎـﻣآ يراﺰـﻓا سا
. ﻲـﭘ . سا . سا ) . 18 ( درﻮـﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
آ ﺮﻳدﺎﻘﻣ مﺎﻤﺗ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟ
70 / 0 ﻪﺑ هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﺖـﺳا
) و ﻲﻨﻣﺆـﻣ
،ﻲﻣﻮﻴﻗ 1388 : 96 ( ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ، ﺶﺨﺑ ياﺮﺑ هﺪﺷ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶـﺳﺮﭘ
ﻪـﻣﺎﻧ ،
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دﺎـﻤﺘﻋا ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ زا راﺰﺑا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻫد ﺎـﻳ
ﻪـﺑ ﺔـﺘﻔﮔ رادرﻮـﺧﺮﺑ مزﻻ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ زا ﺮـﮕﻳد ﺖـﺳا
) لوﺪﺟ 1 ( .
لوﺪﺟ 1 . ﺒﺳﺎﺤﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
خﺎﺒﻧوﺮﻛ نﻮﻣزآ ﺶﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻧ
ﻞﻣاﻮﻋ داﺪﻌﺗ
لاﺆﺳ ﺎﻫ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ
ﻲﺟرﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ )
ﺖﺻﺮﻓ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ
( 10
884 / 0
ﻲﺟرﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ )
ﺎﻫﺪﻳﺪﻬﺗ ﺶﺨﺑ (
12 926
/ 0
ﻲﻠﺧاد ﻞﻣاﻮﻋ )
تﻮﻗ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ( 12
766 / 0
ﻲﻠﺧاد ﻞﻣاﻮﻋ )
ﻒﻌﺿ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ
( 12
829 / 0
ﻞﻛ 46
852 / 0
هزاﺪﻧا راﺰﺑا ﻚﻳ ياﻮﺘﺤﻣ رﺎﺒﺘﻋا
ـﺳ ﻪـﺑ يﺮـﻴﮔ ﺆ
لا
ﻞﻴﻜـﺸﺗ يﺎـﻫ ﺪـﻨﻫد
ة دراد ﻲﮕﺘـﺴﺑ نآ .
ﺮـﮔا
ﺳ ﺆ لا يﺎﻫ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻲﮔﮋﻳو فﺮﻌﻣ ترﺎﻬﻣ و ﺎﻫ
ﻳﺎﻫ ﻲ ﺷﺎﺑ ﻨ هزاﺪﻧا ﺪﺼﻗ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻛ ﺪ ﻧآ يﺮـﻴﮔ
ار ﺎـﻬ
دراد ﺖﺳا اﻮﺘﺤﻣ رﺎﺒﺘﻋا ياراد نﻮﻣزآ ، .
ﻪﺑ رد ﺺـﺼﺨﺘﻣ داﺮﻓا لﻮﻤﻌﻣ رﻮﻃ
،ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ عﻮـﺿﻮﻣ
نﻮﻣزآ ﻚﻳ ياﻮﺘﺤﻣ رﺎﺒﺘﻋا ار
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﻦـﻳا ياﻮﺘﺤﻣ رﺎﺒﺘﻋا ﺶـﺳﺮﭘ
ﻪـﻣﺎﻧ
،ﺰـﻴﻧ
ﺪـﻴﻳﺄﺗ درﻮـﻣ
ﺳا نادﺎﺘ ﻊﻠﻄﻣ داﺮﻓا زا ﺮﻔﻧ ﺪﻨﭼ و روﺎﺸﻣ و ﺎﻤﻨﻫار
، زا ﻪـﻠﻤﺟ
ﺮـﺘﻛد نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ا
سﺎﻨـﺷرﺎﻛ و ﺪـﺷرا
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ مزﻻ رﺎﺒﺘﻋا زا و ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﻨﻴﻤﻃا
.
ياﺮﺑ ﺶﺳﺮﭘ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ لاﺆﺳ ﻲﻳﺎﻫ ﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ و
ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﺲﭘ
، كاﺮﺘﺷا ﺮﻳدﺎﻘﻣ
ﻪﻳﻮﮔ ﻪﻤﻫ ﻲﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻳﺎﻫ
ﻲ ﻪﻛ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻌﺿو ود ﺮﻫ رد 5
/ 0 ﺪﻧدﻮﺑ
، ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد .
لوﺪﺟ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ 2
نﻮﻣزآ ﺺﺧﺎﺷ
1KMO
ياﺮﺑ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺮﺑاﺮﺑ 755 / 0 ﺖﺳا ) زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ 6 / 0 (
ﻪﻛ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ ﺪﻫد ﺪﻧراد ار ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ مزﻻ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﺎﻫ
. ﻪـﻜﻨﻳا ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
راﺪﻘﻣ ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآSig
زا ﺮﺘﻜﭼﻮﻛ2
5 ﺪﺻرد ) 05 / 0 ( ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ، ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﻲﻠﻣﺎﻋ )
ﻲﻠﻣﺎﻋ لﺪﻣ (
ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ .
رد ﻲﻣ عﻮﻤﺠﻣ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻞﻛ ﺲﻧﺎﻳراو ﺎﺑ هﺪـﺷ
، ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ زا ﻞـﻣاﻮﻋ ﺶﺠﻨـﺳ
يﺎﻀﻓ رد ﻲﻧورد و ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻪﺴﺳﺆﻣ
يﺎـﻫ
ِﻲﻋﺎـﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﻲـﺷزﻮﻣآ ناﺮـﻳا
ﺖـﺳا رادرﻮـﺧﺮﺑ .
ﺮـﻣا ﻦـﻳا
نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد ة ﻲﻳاور زﺎﺳ ة لاﺆﺳ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﺳا
.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Kaiser-Meyer-Olkin Measure 2. Bartlett Test of Sphericity
لوﺪﺟ 2 . ﺖﻠﺗرﺎﺑ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﺺﺧﺎﺷ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻧ
رﺎﻣآ ة
نﻮﻣزآ ﻪﻣﺎﻧﺶﺳﺮﭘ رد هﺪﺷحﺮﻄﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
KMO of Sampling Adequacy 0/755
Bartlett's Test of Sphericity 1845/867
df 384
Sig 0/000
ﻪﻳﺰﺠﺗ و هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﻫ
يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ اﺪﺘﺑا ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد ياﺮﺑ
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻚﻳ ﺮﻫ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ
) ﻞﻣﺎـﺷ
44 ﻲﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ (
اﺮﺟا ﻲﻣ دﻮﺷ
، ﺳ ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ﺐﻴﻛﺮﺗ زا ﺲﭙ
EFE يﺎﻫ
IFE و ﺪﺣاو ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد
تاﻮﺳ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻞﻴﻠﺤﺗ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ ﺑ يﺎﻫ
ﻪ ﺖـﺳد هﺪـﻣآ
، ﻲﺘﺑﺎـﻗر ﺖﻴﻌـﺿو ﻪـﺴﺳﺆﻣ
ﺎـﻫ و
هﺎﮕﺸﻧاد سﺎﺳا ﺮﺑ رﻮﺸﻛ ﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ يﺎﻫ ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ
SPACE
ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻖـﻳﺮﻃ ﻦـﻳا زا و
ﻲﻣ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
داد ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺿﺎﺣ .
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻦﻴﻟوا لاﺆﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ) ﻢﻬﻣ ﻣ ﻲﻠﺧاد و ﻲﺟرﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﺆ
ﺮﺑ ﺮﺛ يﺎﻫدﺮﺒﻫار
ﺪﻨﻣاﺪﻛ رﻮﺸﻛ رد ﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ
؟ ( يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ زا ، ﻲﺗ
. ياﺮﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ رد هﺪﺷ ﺶﻫوﮋﭘ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ . نﻮﻣزآ ﻦﻳا ياﺮﺟا ﺎﺑ
،
ﻚـﻳ ﺮـﻫ يراﺬـﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞـﻣاﻮﻋ زا
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺑ رﺎﻬﭼ رد هﺪﺷ تﻮﻗ ﺪﻌ
ﻒﻌﺿ ،ﺎﻫ ﺖﺻﺮﻓ ،ﺎﻫ ﺎﻫﺪﻳﺪﻬﺗ و ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ دﻮﺷ
. ﻞـﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ياﺮﺟا زا ﻲﺗ نﻮﻣزآ .
لواﺪﺟ رد 3
ﺎﺗ 6 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
نﺎﻤﻫ ﻪـﻛ رﻮﻃ
لواﺪـﺟ ﻦـﻳا رد ﻪـﻈﺣﻼﻣ
ﻲﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﺪﻴﻨﻛ ﺪﺷ
ة ﺶﻫوﮋﭘ
ﺑ رﺎﻬﭼ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻲﻠـﺻا ﺪـﻌ
) عﻮـﻤﺠﻣرد 44
ﻞـﻣﺎﻋ ( ،
ﻣ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻠﻣاﻮﻋ زا ﻲﮕﻤﻫ ﺆ
ﺴﺳ ﻪ ﺎﻫ هﺎﮕـﺸﻧاد و رد ﻲﻋﺎـﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ يﺎـﻫ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳﺄﺗ درﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﻪﻴﻠﻛ و ﺪﻧراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ناﺮﻳا ﺪﻧا
.
مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﻲﺗ نﻮﻣزآ .
نﺎـﻨﻴﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد 95
ﻞـﻣاﻮﻋ يور ﺪـﺻرد هدزاود
ـﻧﺎﮔ ﻪ
ﺑ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﺪـﻌ
ﺖﺴﺨﻧ
، تﻮﻗ ﻲﻨﻌﻳ راﺪﻘﻣ ﺎﻫ
ﺑSig
ﻪ هﺪﻣآ ﺖﺳد زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
05 / 0 ﺖﺳا ) 05 /
<0
(Sig
ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا و
و ﺖﺒﺜﻣ ﻻﺎﺑ ﺪﺣ و ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺪﺣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
رﺎﻣآ و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ فﻼﺘﺧا ﻲﺗ ة
.
،ﺖـﺳا ﺖﺒﺜﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
ﻞـﻣاﻮﻋ
هدزاود ﻧﺎﮔ ﺔ
ﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺴﺨﻧ ﺪﻌ
) تﻮﻗ ﺎﻫ ( ﻦـﻳا رد ﺶﻫوﮋـﭘ
، ﻣ ياﺮـﺑ ﻪـﺴﺳﺆ ﺎـﻫ هﺎﮕـﺸﻧاد و يﺎـﻫ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳﺄﺗ درﻮﻣ و ﻪﺘﺷاد راﺮﻗ ﻂﺳﻮﺘﻣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ رﻮﺸﻛ ﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏ ﺪﻧا
.
لوﺪﺟ 3 . نﻮﻣزآ ياﺮﺟا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺗ
. تﻮﻗ ﺪﻌﺑ ياﺮﺑ ﺎﻫ
تﻮﻗ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﻫ
نﻮﻣزآ راﺪﻘﻣ
**
ﺠﻴﺘﻧﺔردنﻮﻣزآﻪﺴﺳﺆﻣ ﺎﻫو ﺎﮕﺸﻧاد ه رﻮﺸﻛﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏيﺎﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣفاﺮﺤﻧارﺎﻣآﻲﺗة.يدازآﻪﺟرد
ﻨﻌﻣﺎيراد* ﻪﻓﺮﻃود
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣفﻼﺘﺧا
دﻮﺟو نادﺎﺘﺳا رد ﺪﻬﻌﺘﻣ و بﺮﺠﻣ ﺖـﺌﻴﻫ
يﺎـﻫ
ﺴﺳﺆﻣ يﺎﻨﻣا و ﺲﺳﺆﻣ ﻪ
ﺎﻫ هﺎﮕﺸﻧاد و 467 ﺎﻫ
/ 3 860 / 0 790 / 384 8 000 / 0 472 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ياﺮــﺑ هﺎﮕــﺸﻧاد و ﻪــﺴﺳﺆﻣ نﻻﻮﺌــﺴﻣ شﻼــﺗ ﻲﺷزﻮﻣآ بﻮﻠﻄﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻦﻴﻣﺄﺗ 260
/ 5 774 / 0 660 / 384 8 000 / 0 950 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
قﻼﺧ و ﺮﻜﺘﺒﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ زا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ و ﺖﻳﺎﻤﺣ و ﺔﺋارا مزﻻ تﻼﻴﻬﺴﺗ و تﺎﻣﺪﺧ 320
/ 4 433 / 0 920 / 384 6 000 / 0 433 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﺎﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ ردﺎﻛ بﺬﺟ ﺢﻄـﺳ رد هﺮﺒﺧ و ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﻚﻳدﺰﻧ يرﺎﻜﻤﻫ ﺎﺑ ﺲﻳرﺪﺗ ياﺮﺑ ﻻﺎﺑ نادﺎﺘـﺳا
هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫ 467
/ 3 221 / 0 583 / 384 4 000 / 0 963 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ـﻣﺎﻧﺮﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ ور ﺶﻴﭘ ﻖﻴﻗد فاﺪﻫا ﻢﻴﺳﺮﺗ ﺔ
نﺎﻣز هﺎﺗﻮﻛ يﺪﻨﺑ نﺎﻴﻣ ،تﺪﻣ تﺪﻣزارد و تﺪﻣ 290
/ 7 911 / 0 239 / 384 7 000 / 0 888 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
زﻮﺣ ياﺮﺑ فﺪﻫ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﺘﺷاد ة
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد 445
/ 7 388 / 0 112 / 384 7 000 / 0 804 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ شﻼﺗ ﺔ
ظﺎﺤﻟ زا هﺎﮕﺸﻧاد و ﻪﺴﺳﺆﻣ
ﻪﺘﺷر ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ 735
/ 4 674 / 0 824 / 384 6 000 / 0 655 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
و ﻲﻜﻠﻣ زا ﻢﻋا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻀﻓ كراﺪﺗ ﻲﺷزﻮﻣآ تاﺰﻴﻬﺠﺗ و تﺎﻧﺎﻜﻣا و يرﺎﺠﻴﺘﺳا 077
/ 6 906 / 0 903 / 384 4 000 / 0 430 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﻪﺘﺷر ،ﻲـﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺢﻄـﺳ رد عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ
ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ 066
/ 6 779 / 0 211 / 384 8 000 / 0 472 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ـﻗﻼﻋ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﺘﺷاد ﻪ
و هﺰـﻴﮕﻧا ﺎـﺑ و ﺪـﻨﻣ
ﺪﻌﺘﺴﻣ 480
/ 7 803 / 0 944 / 384 8 000 / 0 765 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ثاﺪـﺣا رد ﻲـﺻﻮﺼﺧ ﺶـﺨﺑ ناﻮـﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻌﺳﻮﺗ و نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺔ
ﺖﺧﺎـﺳﺮﻳز و ﻪـﺴﺳﺆﻣ يﺎـﻫ
هﺎﮕﺸﻧاد 750
/ 5 684 / 0 396 / 384 7 000 / 0 644 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ناﻮـﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا و ﻲﻜﻧﺎـﺑ تﻼﻴﻬـﺴﺗ ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﻟﺎﻣ ﺖﺌﻴﻫ 480 ﺲﺳﺆﻣ
/ 6 633 / 0 629 / 384 8 000 / 0 583 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
* رﻮﻈﻨﻣ ﺖﺳاsig .
**
يﺎﻄﺧ ﺢﻄﺳ رد 05
/ 0 تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .
لوﺪﺟ 4 . نﻮﻣزآ ياﺮﺟا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺗ
.
ﺑ ياﺮﺑ ﻒﻌﺿ ﺪﻌ ﺎﻫ
ﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﻌ
ﻒﻌﺿ ﺎﻫ نﻮﻣزآ راﺪﻘﻣ
**
ﺠﻴﺘﻧﺔردنﻮﻣزآﻪﺴﺳﺆﻣ ﺎﻫو ﺎﮕﺸﻧاد ه رﻮﺸﻛﻲﻋﺎﻔﺘﻧاﺮﻴﻏيﺎﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣفاﺮﺤﻧارﺎﻣآﻲﺗة.يدازآﻪﺟرد
ﻨﻌﻣﺎيراد* ﻪﻓﺮﻃود
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣفﻼﺘﺧا
ﻮﺤﻧ ة ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪـﺑ ﻪﻛ نﻼﻛ يراﺬﮔ ﺪـﻬﻋ
ة يﺎـﻫدﺎﻬﻧ
ﺖﺳا ﻲﺘﻟود و ﻲﺘﻣﻮﻜﺣ )
مزﻻ لﻼﻘﺘﺳا مﺪﻋ 900 (
/ 5 132 / 0 540 / 384 3 000 / 0 622 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻞـﺻﺎﺣ ﺰﻴﭼﺎﻧ يﺎﻫﺪﻣآرد ﻪﺑ ﻪﺴﺳﺆﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻳﺮﻬــﺷ زا ﺔ نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد زا ﻲﺘﻓﺎــﻳرد )
ﻦﻴﻳﺎــﭘ ندﻮــﺑ
مرﻮﺗ خﺮﻧ ندﻮﺑﻻﺎﺑ و ﻪﻳﺮﻬﺷ (
988 / 7 288 / 0 407 / 384 3 000 / 0 492 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
و ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻀﻓ يﺎﻫﺎﻨﮕﻨﺗ و تﻼﻜﺸﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا 320
/ 4 520 / 0 603 / 384 2 000 / 0 163 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ و تﻼﻜﺸﻣ بﺬﺟ يﺎﻫ
ﺖﺌﻴﻫ ﻲﻤﻠﻋ 555
/ 9 828 / 0 330 / 384 5 000 / 0 111 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﺖـﺌﻴﻫ يﺎﻀﻋا ﻲﻫﺎﻓر و ﻲﺘﺸﻴﻌﻣ ﻲﻳﺎﺳرﺎﻧ و دﻮﺒﻤﻛ ﺮﻴﻏ و ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ 767 ﻲﻤﻠﻋ
/ 4 492 / 0 834 / 384 2 000 / 0 099 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻲﻟﺎـﻋ ﺰـﻛاﺮﻣ رد ﻪﻳور تﺪﺣو ناﺪﻘﻓ و ﺖﻳﺎﻋر مﺪﻋ ﻲـﺧﺮﺑ زا ﺖﻴﻌﺒﺗ مﺪﻋ ﺰﻴﻧ و نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺖـﺳﺎﻴﺳ
يﺎـﻫ
نﻼﻛ 907
/ 5 830 / 0 611 / 384 7 000 / 0 102 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
مﺪــﻋ ﻲــﻘﻴﻘﺤﺗ و ﻲــﺸﻫوﮋﭘ تارﺎــﺒﺘﻋا دﻮــﺒﻤﻛ ﺎــﻳ
هﺎﮕﺸﻧاد و تﺎﺴﺳﺆﻣ 219 ﺎﻫ
/ 4 682 / 0 352 / 384 1 000 / 0 609 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻪﺘـﺷر ﺎﺑ ﺖﻘﻓاﻮﻣ مﺪﻋ و ﻪـﺴﺳﺆﻣ ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ يﺎـﻫ
هﺎﮕﺸﻧاد ياﺮﺑ هار و ﻪﻌﺳﻮﺗ يزاﺪﻧا 987
/ 8 205 / 0 830 / 384 6 000 / 0 234 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ رد ﻒﻌﺿ هدﺎﻔﺘـﺳا ياﺮـﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا
ﻲﺷزﻮﻣآ تﺎﻧﺎﻜﻣا و ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ 999
/ 3 939 / 0 099 / 384 4 000 / 0 206 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫﺎﻀﻓ شﺮﺘﺴﮔ ياﺮﺑ ﻦﻴﻣز ﻞﻳﻮﺤﺗ مﺪﻋ و ...
نﺎﻣزﺎﺳ ﻖﻳﺮﻃ زا يﺎﻫ
ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ 493
/ 8 219 / 0 021 / 384 7 000 / 0 420 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﻲﺧﺮﺑ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻢﻛ داﺪﻌﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻟﺎﻣ دﻮﺒﻤﻛ ﺴﺳﺆﻣ ﻪ 684 ﺎﻫ
/ 5 764 / 0 610 / 7 384 000 / 0 294 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﺰﻴﮕﻧا مﺪﻋ ة ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ شزﻮﻣآ ﺶﺨﺑ رد يراﺬﮔ
ﻲﻟﺎـﻋ
ﻲﻋﺎﻔﺘﻧا ﺮﻴﻏ ﺐﻟﺎﻗ رد ـ
ﻲﺘﻟود ﺮﻴﻏ 863
/ 5 239 / 0 453 / 384 2 000 / 0 402 / 0 ﺪﻴﻳﺄﺗ
* رﻮﻈﻨﻣ ﺖﺳاsig . **
يﺎﻄﺧ ﺢﻄﺳ رد 05
/ 0 ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ .
نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﻲﺗ
. نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد 95
ﺪﺻرد ﻞﻣاﻮﻋ يور هدزاود
ﻪﻧﺎﮔ
ﺑ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ مود ﺪـﻌ
؛
ﻒﻌﺿ ﻲﻨﻌﻳ ﺎﻫ
، راﺪﻘﻣ ﺑSig
ﻪ هﺪﻣآ ﺖﺳد زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
05 / 0 ﺖﺳا ) 05 /
<0
(Sig
ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا و ﺪـﺣ ﻪـﻛ
ﺖﺒﺜﻣ ﻻﺎﺑ ﺪﺣ و ﻦﻴﻳﺎﭘ هدﻮﺑ
و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ فﻼﺘﺧا رﺎﻣآ
ﻲـﺗ ة . ﺰـﻴﻧ ،ﺖـﺳا ﺖـﺒﺜﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
