ۀرود ،نایرا در یعامتجا تاقیقحت و تاعلاطم 8
ۀرامش ، 4 ، ناتسمز 8938 : 883 - 848
هعماج لیلحت یتخانش
لماوع رثؤم یارب یعامتجا یاضاقت رب لیصحت
رد عطقم
یرتکد ( هعلاطم دروم :
هاگشناد یرتکد نایوجشناد )نارهت یاه
یدهم هروصنم
1هداز
یمشاه ءایض دیس
2
تفایرد خیرات :
22 / 60 / 89 ت
:شریذپ خیرا 62
/ 68 / 89
هدیکچ
لاقم ة رضاح هب لابند یسررب هعماج تخانش ی لماوع رثؤم رب یاضاقت یعامتجا یارب لیصحت رد عطقم
یرتکد تسا . هب روظنم یبایتسد هب نیا
،فده زا شور یمک - یشیامیپ و رازبا همانشسرپ هدافتسا هدش
تسا . عماج ة یرامآ شهوژپ نایوجشناد عطقم یرتکد یصصخت شناد هاگ نارهت یاه دنتسه
هک رد
لاس یلیصحت 1981 - 1982 لداعم 26.820 رفن دندوب . نیدب بیترت 901 رفن هب ناونع هنومن شور هب
هنومن یریگ یلامتحا هقبط دنب ی هدش زا هاگشناد یاه فلتخم باختنا دندش . هتفای یاه هلاقم ناشن
یم دهد اب یارجا نومزآ نویسرگر و بیرض مه یگتسب نوسریپ زا نایم جنپ یضرف ة حرطم هدش
، راهچ
هیضرف دییأت دش . هیضرف نیا اه ناشن یم دهد نایم یاهریغتم ماظن
،یشزرا تارییغت
،یعامتجا راشف
یعامتجا و زیگنا ة دوبهب تیعضو یلغش اب اضاقت یارب لیصحت رد عطقم یرتکد طبار ة تبثم انعم یراد
دوجو اب نینچمه .دراد سیاقم
ة روذجم تاریثأت صلاخ هدهاشم دش ریغتم ماظن یشزرا اب روذجم رثا
صلاخ ( 220 / 6 ) نیرتشیب مهس ار رد نییبت یاضاقت یعامتجا یارب مادا ة لیصحت رد عطقم یرتکد
دراد . سپ زا نآ نتشاد رظن زا نیرتشیب
مهس رد نییبت ریغتم
،هتسباو هب بیترت یاهریغتم تارییغت
یعامتجا ( 121 / 6 )،
زیگنا ة دوبهب تیعضو یلغش ( 622 / 6 )،
راشف یعامتجا ( 699 / 6 ) و اهنرد ی ت
تسایس یاه یطاسبنا یلاع شزومآ (
612 / 6 )،
رارق دنراد عومجم. روذجم رثا صلاخ یاهریغتم
لقتسم رب ریغتم هتسباو لدم 129 / 6 تسا
؛ ینعی دودح 10 دصرد تارییغت یاضاقت یعامتجا یارب
لیصحت رد رود ة یرتکد هب کمک عومجم یاهریغتم لقتسم شهوژپ بت نیی یم دوش .
ژاو ه یاه :یدیلک زیگنا ة ،یعامتجا تارییغت ،یلغش تیعضو دوبهب یاضاقت
،یعامتجا راشف
تسایس و یعامتجا یطاسبنا یاه
، یشزرا ماظن ،یرتکد عطقم .
1 . یسررب یرتکد لئاسم
هعماج هورگ ،یعامتجا ،)لوئسم ةدنسیون( نارهت هاگشناد ،یعامتجا مولع ةدکشناد ،یسانش
mehdizadeh_mm@ ut.ac.ir 2 . ،نارهت هاگشناد ،یعامتجا مولع هدکشناد ،یسانش هعماج هورگ رایشناد zhashemi@ut.ac.ir
همدقم هلئسم حرط و
عسوت ة مین ملسم تیعقاو یلاع شزومآ ة
یاضاقت هب خساپ .تسا رضاح نارود و متسیب نرق مود
ایسب هب هدوت نیدنچ یساسا تارییغت زا یر
هد ة تسا هدش جتنم هتشذگ لیلد هک تسناد دیاب اما ،
عسوت ة هبنج نیدنچ شسرپ نیا خساپ ؟تسیچ یتعرس نینچ اب یلاع شزومآ دراد
هک اب
یداصتقا ،یعامتجا تارییغت ایند یسایس و
تسا طبترم ردق دیاش .
دنمت شیپ لماع نیرت دنرب
ة نیا
مدرم یاضاقت نازیم هعسوت اهروشک زا یرایسب رد و دشاب یلاع شزومآ هب یسرتسد یارب
یعامتجا کرحت یارب یترورض یلاع شزومآ یداصتقا تیقفوم و
تسا ،خابتلآ(
1811 : 26 .)
ساسارب اهرامآ ی هب تسد هدمآ م ی عمج ناز ی وجشناد ت ی
صحت نا ی ت تلا ک م یل ی ک ن رد روش ی
م ة
زاب مود ة نامز ی لاس یاه ریخا ( 1986 ات 1981 ) ب دشر ی رتش ی زا ن ی م ة نآ لوا هتشاد ک ه ا رد ی ن
زاب ة نامز ی ب ی رتش ی وجشناد هب طوبرم دشر ن ی
رود نا ة د ک رت ی صصخت ی دشر خرن اب 181
دصرد ی .تسا هدوب نینچمه
صحت ی تلا ت ک م یل ی و هب لکروط ی شزومآ لاع ی ک روش رد لاس اه ی
خا ی ر
، رظن زا ک م ی دهاش شرتسگ رس
ی ع و نوزفازور ی هدوب تسا
، اما اب هجوت هب ققحت نتفاین
صخاش اه ی یک ف ی عسوت ة شزومآ لاع ی دننام تبسن بسانم وجشناد هب
،داتسا عسوت ة دنا ک
ما ک تانا امزآ ی هاگش ی و هافر ی و ...
م ی ناوت ا ی ن هعسوت ار نزاوتمان قلت ی ک در . لاحرد ی هک اب
دوجو نزاوت رد ک م ی ت و یک ف ی ت شزومآ لاع ی م ی دناوت رد لاتعا ی هعماج و پ ی تفرش ملع ی
،
نف ی
، تعنص ی و گنهرف ی هعماج ثأت ی راذگر دشاب ( تعارز شیک و رهلک
، 1981 : 9 .)
مهم زا یکی یگژیو نیرت
هدوت یاه یا
طابترا ناریا رد یلاع شزومآ ندش نتشادن
خرن شیازفا
تبث مان هاگشناد رد شرتسگ و نایوجشناد دادعت شیازفا .تسا روشک رد لاغتشا تیفرظ و اه
هاگشناد یمک ب هجوت نودب اه
تیفرظ ه یعامتجا ،یداصتقا تفاب ناوت و دوجوم یاه و
یگنهرف
و هقطنم ره تنرد
ی هج میظع لیخ دوجو شناد
ناگتخومآ راکیب
، شلاچ هلمج زا هک دنتسه ییاه
هزورما ظن نآ اب ناریا یلاع شزومآ ما اه
بور ه ،نارمع یحلاص( تسور 1982
: 21 ) .
ره عون همانرب یزیر یارب لح شلاچ یاه روکذم لتسم مز تخانش قیمع و قیقد داعبا و
لماوع دیدپ ة یعامتجا یاضاقت شزومآ
یلاع رد عطقم تلایصحت یلیمکت
تسا
؛ ا زا ی ن ور رد
لاقم ة رضاح هب مهف هعماج یتخانش لماوع رثؤم رب یعامتجا یاضاقت شزومآ
یلاع اب کأت ی د رب
عطقم یرتکد رد هد ة ریخا رد ناریا پ ادر تسا هدش هتخ .
فادها 1 . یسررب اوع لم رثؤم رد لیصحت یارب یعامتجا یاضاقت رب عطقم
یرتکد
؛
2 . ئارا ة و اهراکهار پی
داهنش اه هب روظنم رد لیصحت یارب یعامتجا یاضاقت رد نزاوت داجیا
یرتکد عطقم .
یضرف ه اه
1 . طبار رادانعم تبثم ة ی
نایم زیگنا ة دوبهب تیعضو یلغش و اضاقت یارب لیصحت رد عطقم
یرتکد دوجو .دراد
2 . نیب رییغت تا یعامتجا و
اضاقت یارب لیصحت رد عطقم یرتکد طبار ة یرادانعم تبثم
.دراد دوجو 9 . طبار ة یرادانعم تبثم نیب
راشف یعامتجا و
اضاقت یارب لیصحت رد عطقم یرتکد
یم هدهاشم دوش
.
1 . نیب ماظن یشزرا و اضاقت یارب لیصحت رد عطقم یرتکد طبار ة دوجو یرادانعم تبثم
.دراد 2 . نیب تسایس یاه بنا یطاس ماظن شزومآ و یلاع اضاقت یارب لیصحت رد عطقم یرتکد
طبار ة .دراد دوجو یرادانعم یفنم
یرظن ینابم
نیا رد شهوژپ زیگنا ،یعامتجا راشف ،یعامتجا تارییغت لماوع ة
ماظن ،یلغش تیعضو دوبهب
تسایس و یشزرا یلاع شزومآ یطاسبنا یاه
هب ناونع لقتسم یاهریغتم
، زا هیرظن یاه
ناهج ی ندش یرظن ، ة یرظن ،نلبو یرهاظت فرصم ة
یامرس ة یرظن ،یناسنا ة
ینلاقع باختنا
نودوب یدنیارف لدم و یعامتجا یلاع شزومآ یعامتجا یاضاقت رب هک دندش جارختسا
ثأت ی ر
؛دنراذگ نیاربانب یرظن ه یاه یم ار روکذم لاقم یرظن بوچراچ ناوت
ة .تفرگ رظنرد رضاح
ا راذگ لاح رد هعماج ی
نار ی رد ارش ی ط ی ارف زونه هک ی
اهدن ی نردم ی هت تعنص لحارم و ی
ندش
داصتقا هعسوت و ی
، عامتجا ی
، گنهرف ی س و ی سا ی تاعلاطا هعماج لبقام(
ی اب بسانتم ار )
و ی گژ ی اه ی مز ی هن ا ی روط هب ،دوخ لماک
شخبرمث و ی
ط ی گنهرف ًاعبط و تسا هدرکن
« خنس مه »
د و هدادن طسب ار نآ اب ر
و ن ی ات تحت ،تسا هتخاسن ثی
ر نورتکلا بلاقنا ی
ک ی روانف تلاوحت و ی
جاوما رب ،تاطابترا و تاعلاطا ی
ناهج زا ی و ندش مهرد نت ی گد ی هرود هب ،اهرازاب و عماوج
« نردم ِدعبام »
تاعلاطا هعماج و ی
هک تسا هدش باترپ ی
ک ی دپ زا ی هد اه ی لصا ی نآ روهظون و
( تسا شناد رازاب و شناد تعنص هک
کرت تروص هب ی
ب جزم ی هتفگ م ی دوش
« : رازاب تعنص -
شناد )»
،هاوختسارف(
1999 : 188 ) .
تعنص ا هب شناد ی
ن هفلوم اب موهفم اه
ی دنچ ی ضوت لباق ی ح تسا هک رد اجنیا رکذ یم دوش
:
1 . ییلااک ندش
2 . راجت ی ندش
9 . تکرش ی ندش
1 . تباقر ی ندش
2 . گارف ی ر ندش
0 . ندش درادناتسا
1 . ناهج ی ب و ندش ی ن للملا ی ندش :نامه(
212 - 262 ).
ومجمرد ع یم تفگ ناوت ناهج
ی ندش لکش اب شناد تعنص یریگ -
رازاب ییلااک ، ،ندش
یراجت و ندش یصوصخ هب ،یلاع شزومآ یزاس
شزومآ ندشریگارف و یلاع
شیپرد نتفرگ
تسایس یطاسبنا یاه نیمز رد
ة یرتکد یوجشناد شریذپ رجنم
یم دوش یاضاقت بیترت نیا هب و
یرتکد عطقم رد لیصحت یارب یعامتجا ار
یم شیازفا .دهد
هولاع رب ناهج ی ندش ، لماع رثؤم
رد رگید شزومآ یعامتجا یاضاقت شیازفا
یلاع ، بلاقنا عوقو زا یشان یعامتجا تارییغت
و هعماج رد یملاسا ثأت
ی تار نآ .تسا مدرم یشزرا ماظن رب بلاقنا یعامتجا للع هلمج زا
یملاسا ماما هاگدید زا یم )هر( ینیمخ
دخ دوبن هب ناوت و تیمورحم و رقف ،یعامتجا تام
نیا هک درک هراشا هناگیب هب یگتسباو لماوع
ببس یم یعامتجا یتیاضران شیازفا ش
و ( د زرواشک
،ناراکمه و یرکش 1989
: 00 ) .
ییاهراعش اب یملاسا بلاقنا دننام
و ناگناگیب زا للاقتسا ،یعامتجا تلادع موزل
و یهاگآ
مدرم یرادیب زا
هعماج رد دوخ قوقح
، ههد یط یلاع شزومآ یعامتجا یاضاقت شیازفا هب یاه
ریخا روشک رد رجنم
.تسا هدش یملاسا بلاقنا عوقو اب
هلسلس نینچمه دنبرشق ماظن
ی
عامتجا ی ز هب ی ر پ اب .تفر لاوس ی
زور ی عم بلاقنا ی
اهرا ی باستکا ی صحت دننام ی
تلا هاگشناد ی
هار ی ارب ی اپ ءاقترا ی هاگ عامتجا ی داصتقا و ی دش دارفا
؛ گنا اب دارفا اذل ی
هز اپ ءاقترا ی هاگ ناش
هاگشناد کرادم بسک غارس ی
هب .دنتفر عبت نآ غراف زا راک رازاب نامز تشذگ اب صحتلا
ی نلا
اراد ی هاگشناد کرادم ی
ل ی سناس عابشا دش هاگشناد کرادم لابند هب دارفا اذل و ی
دنتفر رتلااب
چلاش(
ی
، 1982 : 19 ) .
تیفیک هعومجم ای ،یشزرا ماظن یاه
ناور راتخاس رد ینورد و بولطم هب ،دارفا یسانش
ینورد ناونع هیلا نیرت
،تیوه و تیصخش یاه لکش
هدنهد هیاپ ه یراتفر و یشرگن ماظن یا
تسا نانآ فطل(
،یزورون و یدابآ 1999
: 12 )
؛ ا زا ی ن ور یم دارفا یشزرا ماظن تفگ ناوت م
ثأت ر
زا زا یشان تارییغت ناهج
ی ندش سا بلاقنا عوقو و
،یملا ریثأت نانآ یراتفر و یشرگن ماظن رب
و تشاذگ هب
ناونع لاس یط دوخ یاهدومن زا یکی رد لیصحت یاضاقت شیازفا هب ریخا یاه
یرتکد عطقم رجنم
.دش
زا رگید لماوع رثؤم راشف ،یرتکد عطقم رد لیصحت یارب یعامتجا یاضاقت شیازفا رب
.تسا یعامتجا هداوناخ
یناریا یاه م
ثأت ر زا شچ مه و م ،هعماج یتباقر یاضف رد و یمشچ
هب هار لابند دوخ یعامتجا تلزنم شیازفا یاه هب
کمک زا .دنتسه فرصم
،رگید یوس کرادم
هدوت اب یهاگشناد یا
یراجت و ندش هاگشناد یزاس
هب عون ی هدش لیدبت یفرصم یلااک ؛دنا
زا
ای ن ور هداوناخ اب اه لیمحت نادنزرف اگشناد کرادم بسک یارب تلزنم ندربلااب رد یعس یه
نیا نییبت یارب .دنراد دوخ یعامتجا هدیدپ
یرظن زا ة
« نلبو یرهاظت فرصم »
هدش هدافتسا
.تسا ساسارب هیرظن نیا
، دوش هتخانش یکین هب مدرم راظنا رد صخش هکنیا یارب
، هب تسا مزلا
عامتجا یاضعا زا هتسد نآ .دشاب هتشاد تورث نیعمان هاگ و لوادتم نازیم یدنمناوت و تورث هک
یرتمک دنراد رتمک جرا رگید یاضعا رظن رد ، و دنراد ی
اهنرد ی ت أش نیا ناشدوخ ار ن
یم دنریذپ
؛ هب صخش مارتحا اریز یمارتحا
وا یارب ناگیاسمه هک تسا هتسباو یم داجیا
دننک
( ،نلبو 1999 : 10 ).
نلبو یارب تسا دقتعم نینچمه هب
تسد وربآ ظفح و ندروآ اهنت
نتشاد
دوش هداد ناشن دیاب تردق ای تورث .تسین یفاک تردق ای تورث
؛ رابتعا اریز اهنت
اب
نآ ندرکراکشآ اه
هب تسد یم دیآ ( نامه ، 92 ).
مه و مشچ ،دیلقت تعیبط ،نلبو رظن زا یشان یدح ات هدنیازف فرصم هب شیارگ و یمشچ
یم دراو هداوناخ رب هک تسا یراشف زا مه ار دوخ دناوتب ات دوش
س دهد ناشن نارگید حط .
یتمسق زین یم همشچرس تیعقاو نیا زا یاهلااک اب هرمزور یگدنز رد هداوناخ ره هک دریگ
بور یرتهب و رتدیدج ه
یم ور هداوناخ هک دوش یم فرصم رگید یاه
هداوناخ نیا .دننک اه
یم ،نلبو( دنوش رادروخرب نآ جیاتن زا ات دننک فرصم ار رترب یلااک دنشوک 1990
: 22 لقن هب
یلامک زا ،یراکدوخ و 1989
: 29 ).
لاس رد یلاع شزومآ یعامتجا یاضاقت شیازفا هب زین یرگید لماوع روشک رد ریخا یاه
رجنم .تسا هدش یگنا ،لماوع نیا زا یکی
ةز .تسا یلغش تیعضو دوبهب رظن
ی ة امرس ی ة ناسنا ی
،
عدم ی بت یی ن امرس ی ه راذگ ی لاع شزومآ رد ی
هب ناونع درکراک ی ت زا ساسا شلا ی
ارب ناسنا ی
تسد ی با ی نما هب ی ت عامتجا ی دنمناوت و ی
ز ؛تسا ی ار لک روط هب ی
شزومآ هک تسا هدش ضرف
لاع ی رد هب رجنم نامز لوط رد دمآ
داصتقا ی ب ی رتش ی م ی دوش وه(
ی
،ت 2661 حلاص زا لقن هب ی
،نارمع 1999 : 20 ) .
دعب زا امرس ی ه راذگ ی اب یلاع شزومآ ًاصوصخ و شرورپ و شزومآ ، یرظن شرتسگ
ة
یامرس ة یناسنا هب ناونع هیامرس یلااک یقلت یا
هدش ره و تلایصحت ،هیرظن نیا رد .تسا عون
داجیا درف رد یتیفرظ و تیلباق ،شزومآ و تراهم یم
دنک یدمآرد داجیا هب رجنم هک رد رتشیب
یو یارب هدنیآ یم
دوش ،هدازدامع(
1910 : 98 زا لقن هب ناراکمه و یربکا
، 1990 : 12 ) .
رب ساسا یرظن ة یامرس ة یناسنا ، هیامرس یعون ار یلاع شزومآ دارفا یم یراذگ
عفانم هک دننیب
هدنیآ رد نآ صن
ی ناشب ؛دش دهاوخ ا زا
ی ن ور دراو دوخ یلغش تیعضو دوبهب یارب دارفا یخرب
یم یرتکد عطقم دنوش
؛ اریز نیا و رتشیب دمآرد بسک ،یلغش تینما بسک یارب یهار ار کردم
نتفای بسانم لغش هدنیآ رد
یم .دننیب هولاع ب اب نیار شیازفا حوطس زا یراکیب ،یراکیب خرن
یلیصحت نییاپ
رت هب رتلااب یم لقتنم حوطس رد یراکیب زا رارف یارب دارفا تلاح نیا رد و دوش
نییاپ یم رتلااب حوطس رد لیصحت یضاقتم ،یلیصحت رت .دنوش
رانک رد یرظن ه یاه یرظن ،روکذم ة
باختنا ینلاقع ةرابرد عوضوم شهوژپ .دراد دربراک
رظن ی ة نلاقع باختنا ی
تعفنم دعب نابلط
ة راکشآ دراد ی چ نآ نم : ی
ز ی م باختنا ار ی
منک هک
بی رتش ی ن اضر ی ت رطاخ یا ارب ار تعفنم ی
م دراد ا و ی ن م هک دراد دوجو ضرف ی
مناد هچ رد
عضو یت ی مراد رارق ارک(
ی
،ب 1992 : 82 ) .
داصتقا هاگن ی
هام هب ی ت ا رد ناسنا ی
ن اهداقتنا ات دش ثعاب وگلا ی
دج ی هب رظن ی ة باختنا
نلاقع ی گب تروص ی
در مهم . رت ی ن ا ی ن و شقن هب هجوت مدع اهداقتنا ثأت
ی ر تاساسحا و فطاوع
مصت رد ی م گ ی ر ی مدآ ی دان و ی هد شزرا نتشاگنا س و اه
ی متس اهرواب ی درف ی شقن هک تسا
عت یی ن هدننک ا ی د ر مصت ی م گ ی ر ی لس( دنراد ی
نام ی
، 1986 : 999 ) .
ای ن دعت و حرج هب رجنم تاداقتنا ی
ل اه یی رظن رد هک دش ی
ة نلاقع باختنا ی
تفرگ تروص
هنوگ ات دش ثعاب و اه
ی د ی رگ ی ا زا ی ن رظن نوچمه لدم ی
ة
« نلاقع باختنا ی
عامتجا ی
» حرطم
.دوش قباطم اب نیا
،هیرظن صاخشا رد
میمصت یریگ یاه
،دوخ هولاع رب تعفنم
،یدام ا قتع ا تاد
و شزرا یاه دوخ دننام
،فاصنا قح یسانش و عون یتسود ار زین تلاخد یم دنهد (
،لتیل 1919 :
89 - 161 هب لقن زا مظعا هدازآ یمارآ و
، 1982 : 11 .)
ساسارب یرظن ة یعامتجا ینلاقع باختنا یم
دارفا تفگ ناوت م
ثأت ر زا یشزرا ماظن دوخ
هب روط یم میمصت ینلاقع د عطقم دراو هک دنریگ
رد لیصحت( روکذم باختنا اریز ؛دنوش یرتک
نیرتشیب )یرتکد عطقم اضر
ی ت رطاخ یا تعفنم نآ یارب ار هب اه
.تشاد دهاوخ هارمه
لماع رثؤم تسایس ،یلاع شزومآ یاضاقت رب رگید شیازفا اب .تسا یطاسبنا یاه
تسایس یرتکد نایوجشناد دادعت ،یرتکد عطقم رد یلاع شزومآ یطاسبنا یاه هبزور
زور رتشیب
هدش رتارف راک رازاب زاین دح زا و تسا هتفر
، اما نیا ،هعماج رد یرتکد کردم ندشریگارف اب
دهاوخن صخشت و زیامت نآ ناگدنراد یارب لبق دننام رگید کردم تشاد
؛ نیاربانب نینچ رد
.تفای دهاوخ شهاک یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت یطیارش
نیشیپ ة یبرجت
هب روظنم سررب نیشیپ ی ة عوضوم اب طبترم یبرجت شهوژپ
، شهوژپ یاه طبترم یجراخ و یلخاد
.دش یسررب یلاع شزومآ یعامتجا یاضاقت اب شهوژپ
یاه عوضوم نیا نوماریپ یفلتخم ماجنا
هدش تسا طبترم هب اجنیا رد هک نآ نیرت
هلاقم عوضوم هب اه هب
راصتخا :تسا هدش هراشا
ناراکمه و یمرک (
1981 ) لماوع رثؤم رب یاضاقت یعامتجا شزومآ
یلاع ار رد راهچ دعب
یلک یدرف و
،یگداوناخ
،یهاگشناد یداصتقا
و یعامتجا و
یگنهرف دندرک یسررب .
جیاتن
نومزآ ناشنt
یم دهد مه ة لماوع اسانش یی هدش زا رظن نایوجشناد تلایصحت
یلیمکت رد دح
بولطم یبایزرا هدش تسا . لماوع یداصتقا نیرتشیب
یمها ت و لماوع یگنهرف و
یعامتجا
نیرتمک تیمها ار دنراد . هاگدید زا یربکا
و ناراکمه (
1990 ) لماوع رثؤم یاضاقت رب یعامتجا
یارب شزومآ یلاع ترابع تسا زا : یگژیو یاه یدرف
،نایضاقتم طیحم
،هسردم تاناکما و
ضرع ة تامدخ یشزومآ و
طیارش
،یگنهرف یعامتجا
و یداصتقا .هعماج
ساسارب هتفای یاه
شهوژپ هتسارآ ناراکمه و (
1981 ) مهم نیرت لماوع رثؤم یلاع شزومآ یعامتجا یاضاقت رب
هب :دنتسه ریز بیترت رد
نایم لماوع یدرف و ناور تخانش ی
،
،هقلاع رادنپدوخ ة یلیصحت لااب
و
بسک
،تخانش نایم زا
لماوع گداوناخ ی راظتنا نیدلاو ینبم رب رفآراختفا ین ی
،نادنزرف یمها
ت
یلااب سرد ندناوخ یارب هداوناخ و لیامت
،نیدلاو نایم زا لماوع یعامتجا -
،یگنهرف تلزنم
،یعامتجا تلاماعت
،یعامتجا تیمها
ندوبوجشناد رد
نایم نادنواشیوخ و
ثأت ی ر
،ناتسود رد
نایم لماوع یداصتقا نتفای
لغش
،بسانم بسک دمآرد و یقلت ندرک تلایصحت هب
ناونع
هیامرس یراذگ و ا نایم ز لماوع
،یهاگشزومآ تشر
ة
،یلیصحت قیوشت
ناملعم و تباقر اب
یسلاکمه .اه
نوراق ( 1992 ) دوخ شهوژپ رد هجیتن
تفرگ ثأت ی ر حطس تلایصحت نیدلاو
ای
یامرس ة یناسنا لسن لبق رب یاضاقت دورو هب شزومآ ،یلاع رتزراب و نعم ا رتراد هدش تسا . هب
ترابع
،رگید یط لاس یاه ریخا ثأت ی ر تلایصحت یهاگشناد
نیدلاو رب شرگن نادنزرف زا جو ه ة
یعامتجا و
ًلاامتحا مشچ زادنا یداصتقا تلایصحت
یلاع رتشیب هدش تسا . شهوژپ ساسارب
یحلاص ( 1980 ) هچره هب کهد یاه یدمآرد رتلااب یم
،میور شزومآ یلاع زا ییلااک سکول هب
ییلااک یرورض یارب یاهراوناخ یرهش
و ییاتسور یناریا لیدبت یم دوش .
نیا رد هراب یسررب زین یجراخ عبانم .دش
شهوژپ وتوفویلا نونم ( 1889 ) هب یسررب یلماوع
یم دزادرپ هک ببس یم دوش نایوجشناد ناوج
یسربق مادا ة لیصحت ار رب دورو هب رازاب راک
حیجرت دنهدب . رد ن شش شهوژپ نیا ةجیت لماع
ناور تخانش ی -
،یدرف
،یلغش
،یداصتقا
،یفرصم
هسردم و نارگید جارختسا دش
. لماوع یدرف - ناور تخانش ی
، لماوع یلغش و یگژیو یاه عطقم
هطسوتم ثأت ی ر لباق هجوت ی رب زیگنا ة همادا لیصحت شناد نازومآ دراد سهد.
ی ( 2611 ) دقتعم تسا
یروئت باختنا ینلاقع یاضاقت نییبت رد یعامتجا
یارب شزومآ یلاع اهنت هب لماوع یداصتقا
هجوت دراد و رد طیارش هدیچیپ و یرارکتریغ هک
تاعلاطا صقان
ی تسا دوجوم و
لماوع
یداصتقاریغ زین
لیخد یم
،دنوش دربراک درادن . رد نیا طیارش
، یاضاقت نییبت یارب یعامتجا
یارب شزومآ یلاع دیاب هب یاهراتخاس یعامتجا
زین هجوت دوش و یرظن ة باختنا ینلاقع اب
هب هجوت نییبت یراتخاس لیمکت
یم دوش .
هداس ( ناراکمه و 2618
) هاگشناد یمک شرتسگ و یلاع شزومآ یاضاقت شیازفا لیلاد اه
تسایس ار ناریا رد همانرب و تسردان یاه
هظفاحم یاه ناراک
ة اریو .دنتسناد یتلود و
اریو
( 2611 ) دنتفایرد نیمز ة یداصتقا رتمک
زا تهج یریگ یسایس اب یاضاقت شزومآ یلاع طبترم
تسا . خاس سولپورا و
سیلموس (
1818 ) دندرک نایب هعومجم
یا زا یگژیو یاه یگداوناخ -
،یدرف ییایفارغج و
یهاگشزومآ رب
میمصت هب مادا ة لیصحت شناد نازومآ یارب دورو هب شزومآ
یلاع دنرثؤم ل . یا ( 2668 ) لاد هب ی ل رثؤم امت رب ی نتشادنل وجشناد
ی نا مادا هب ة صحت ی ل رد
صحت عطاقم یل
ی راشا رتلااب ه
هدرک دنا هک ترابع تسا زا : اپ ی هاگ داصتقا ی - عامتجا ی
، امرس ی ة
گنهرف ی عامتجا و ی
، لاد ،هداوناخ راتخاس و تاراظتنا ی
ل لام ی لاد و ی ل داهن ی . لیند و نمرتاو
( 2619 ) رد شهوژپ دوخ شقن یرباربان یعامتجا رد
یبایتسد هب تلایصحت یلیمکت
ار هک م رثأت
زا یبایزرا نایوجشناد زا
رصانع باختنا ینلاقع شهاک یم دبای یسررب یم دننک . هتفای یاه
شهوژپ یرظن ة باختنا ینلاقع و شیپ ینیب نآ ار دییأت یم دنک . هتفای اه ربلآ ی ت ( 2666 ) یکاح
هک تسا نیا زا
،تسخن یگژیو یاه یگداوناخ رصانع
یمهم رد یاضاقت تلایصحت یلیمکت
رد
ایناپسا
،دنتسه هب هژیو حطس تلایصحت ردام
هک یتح نییعت هدننک رت زا حطس تلایصحت ردپ
تسا . مود هکنیا هناشن یاه رازاب راک رد ایناپسا رب یاضاقت تلایصحت یلیمکت
ثأت ی ر هتشاد تسا .
نمزتراوش (
2612 ) ناعذا یم دراد شرتسگ تلایصحت
یلیمکت یهاگ اب دشر اضاقت یارب
یامرس ة یناسنا کاب ی ف ی ت رد یاهداصتقا نردم
نییبت هدش تسا
، اما نینچ ریسفت هنایارگدرکراک یا
ک یفا ین تس . نیشیپ یسررب زا سپ ة
عوضوم اب طبترم یبرجت شهوژپ
یم تفگ ناوت رد
عومجم ة ای ن راثآ
،
اضاقت اب طبترم لماوع ی
شزومآ لاع ی رد ی ک هتسد دنب ی یلک ترابع دنا درف لماوع :زا ی
-
گداوناخ ی و لماش(
ی گژ ی اه ی درف ی م ضاقت ی
،نا ادنپدوخ ،هقلاع ر
ة صحت یل ی بسک و لااب
دلاو راظتنا ،تخانش ی
ن نبم ی رفآراختفا رب ین
ی مها ،نادنزرف ی
ت لااب ی سرد ارب ندناوخ ی
هداوناخ یداصتقا هاگیاپ ، -
زادنا ،نیدلاو یعامتجا ة
هداوناخ امت و ی ل دلاو ی ن عامتجا لماوع ،) ی
-
گنهرف ی عامتجا تلزنم لماش(
ی
، عامتجا تلاماعت ی
،
،یعامتجا تارییغت مها
ی ت اد ندوبوجشن
م رد ی نا وخ ی نادنواش و
ثأت ی ر د ناتسو و یامرس ة یعامتجا و یگنهرف لماوع ،)
یداهن لماش(
حم ی ط ضرع و تاناکما ،هسردم ة
شزومآ تامدخ ی
، بتر ة دادعت ،یشزومآ تیفیک ،هاگشزومآ
غراف یمهس ،نلایصحتلا ة
تبث مان ،یدورو تشر
ة صحت یل ی
، وشت ی ق اب تباقر و ناملعم
سلاکمه ی اه اوع و ) داصتقا لم ی
- یسایس لماش(
نیزه ،راک رازاب تارییغت ة
دیلوت ،لیصحت
ی ،یلخاد صلاخان نتفا
قلت و دمآرد بسک ،بسانم لغش ی
صحت ندرک ی
تلا هب ناونع
امرس ی ه راذگ ی
، رس شرتسگ ی
ع هاگشناد اه ی صوصخ ی
، داصتقا روهظ شناد
روحم ن و ی زا هب
نی ور ی رهام راک تهج و
یسایس یریگ )
.
راثآ رد سررب ی ش هد ، لماوع رثؤم یلاع شزومآ یعامتجا یاضاقت شیازفا رب حوطس رد
یدرف لماوع( درخ فلتخم -
یعامتجا لماوع( نلاک و )یگداوناخ -
یداهن لماوع ،یگنهرف
،
)یسایس و یداصتقا لماوع هب
تروص رگیدکی اب طابترا نودب و هدنکارپ رکذ
هدش دنا
، اما
شهوژپ اعم زا هدافتسا اب و یمک شور اب رضاح ،ریسم لیلحت رادومن میسرت و ینویسرگر تلاد
یعس تسا هدرک یسررب هب ات
ثأت ی ر یعامتجا یاضاقت رب رگیدکی اب لماعت رد فلتخم یاهریغتم
هعومجم تسا یعدم و دزادرپب یلاع شزومآ لماوع زا یا
فلتخم رتسب رد رگیدکی اب لماعت رد
عماج ة هد رد ناریا ة
آ یعامتجا یاضاقت شیازفا هب ریخا یرتکد عطقم رد یلاع شزوم
رجنم
.تسا هدش رظن زا
شور ی ن ی ز رتشیب شهوژپ یاه یلخاد ماجنا هدش ک شور هب ی
ف ی هدش ماجنا
ک شور .تسا ی
ف ی مع مهف رانک رد ی
ق ی زا هک لئسم ة سررب ی هدش هب م تسد ی دهد ، معت زا ی م اتن ی ج
شهوژپ تسا ناوتان هعماج هب
؛ ا زا ی ن ور ا رد ی ن شهوژپ
، عس ققحم ی
هدرک زا هدافتسا اب تسا
مک شور ی
، اتن ی ج زا لصاح شهوژپ
عماج هب ار ة
رامآ ی معت ی م دهد نیا زا یرایسب نینچمه .
شهوژپ اه لماوع ییاسانش رد رثؤم
رد یلماوع رب ،یلاع شزومآ یعامتجا یاضاقت شیازفا رب
هدرک زکرمت یهورگ و یدرف حوطس لماوع نایب هب اهنت زین نلاک لماوع نییبت رد و دنا
یداصتقا
یسایس و هب
تروص هدرک هراشا مهبم و یلک دنا
و هب نلاک لماوع شقن قیقد نییبت و ییاسانش
هدیدپ نیا رد یعامتجا هتخادرپن
.دنا نینچمه رتشیب شهوژپ یاه یلخاد ار هتشر زا یناققحم یاه
ماجنا یلاع شزومآ اب طبترم هداد
و دنا م ی ناوت اج تفگ ی
شهوژپ ییاه ور اب ی درک
ماج هع تخانش ی ا هب ی ن لاخ عوضوم ی
تسا .
شهوژپ یاه جراخ ی ن ی ز ات دح ی ارب ی رگشهوژپ ر
اه دوب اشگ ه
،دنا ا هب هجوت اب اما ی
هکن
م ی ناد سررب ی نآ اه اهروشک ی د ی رگ هک تسا رظن زا
عضو ی شزومآ ت لاع
ی اس و ی ر مز ی هن اه ی
س ی سا ی
، عامتجا ی
، داصتقا ی گنهرف و ی سب ی را ،دنتسه ام روشک زا توافتم لماوع مرجلا
رثؤم رب
یاضاقت شزومآ لاع ی دوب دنهاوخ توافتم ام روشک اب اهروشک نآ رد نیا زا ؛
ور ن ی زا رد تسا
ای ن شهوژپ سررب هب ی ا ی ن لماوع رد عماج ة ا ی نار ش هتخادرپ دو
. نینچمه راثآ قوف هب یسررب
لماوع رثؤم رب یاضاقت شزومآ یلاع رد مامت عطاقم هتخادرپ دنا
، اما لاقم ة ح رضا رد رظن دراد هب
یسررب لماوع روکذم هب روط صاخ رد عطقم
« یرتکد
» دزادرپب هک نکمم تسا ات یدح اب
لماوع روکذم توافتم دنشاب .
و لدم شور شهوژپ
لاقم ة یمک رضاح هک تسا
زا رازبا همانشسرپ نآ رد
عماج .تسا هدش هدافتسا ة
ترابع یرامآ
تسا زا نایوجشناد عطقم
یرتکد یصصخت گشناد
ها نارهت یاه هک
رب ساسا رامآ ملاعا هدش زا
یوس م ؤ هسس شهوژپ و همانرب یزیر شزومآ یلاع رد لاس یلیصحت 1981
- 1982 لداعم
26
، 820 رفن دنتسه هک زا نایم نآ اه 901 رفن هب ناونع هنومن هب شور هنومن یریگ یفداصت هداس
اب هدافتسا زا رف م لو نارکوک و اب بیرض یاطخ 62 / 6 باختنا ندش د . رازبا عمج یروآ هداد اه
مانشسرپ ة ققحم هتخاس دوب هک اب باستحا نازیم
شزیر
،هنومن 996 همانشسرپ لاسرا
دش .
نینچمه رد نیا شخب یارب هنومن یریگ زا شور هنومن گ ی ر ی یلامتحا زا عون هقبط یا یبسن ای
بسانتم اب مجح هدافتسا دش . اب دربراک دربهار
،روکذم ادتبا ماظنریز یاه م یشزومآ فلتخ اب
هجوت هب
،عون هتسد یدنب دندش ( هاگشناد یاه هتسباو هب ترازو
،مولع هاگشناد یاه هتسباو هب
ترازو
،تشادهب هاگشناد
مایپ
،رون هاگشناد
،دازآ هاگشناد یاه یتلودریغ - یعافتناریغ و
هاگشناد یاه هتسباو هب ریاس هاگتسد یاه ییارجا ).
سپس اب هجوت هب مهس ره هتسد زا هاگشناد اه
رد عیزوت یناوارف نایوجشناد هیمهس ،یرتکد
یا هب ره هاگشناد صاصتخا هداد
دش و بسانتم اب
نیا هیمهس دادعت هنومن رد ره هاگشناد صخشم رد و دیدرگ ره
هاگشناد بسانتم اب یمهس هک
نادب صاصتخا هداد
هدش
،دوب هب شور هنومن یریگ یفداصت هداس هب باختنا دارفا هتخادرپ دش .
رد شهوژپ رضاح
، یافلآ نومزآ زا هدافتسا اب ینورد یرادیاپ شور زا ییایاپ شجنس یارب
خابنورک مقر و دش هدافتسا1
180 / 6 هب دمآ تسد .
هب روظنم شجنس اپ ادتبا ،ییای 96
دارفا زا رفن
هنومن ار همانشسرپ لیمکت
.دندرک زا هدافتسا اب سپس مرن
رازفا خابنورک یافلآ نازیم SPSS
صخاش ره هب طوبرم هب
روظنم ورد یراگزاس نازیم شجنس هیوگ ین
جارختسا صخاش کی یاه
.دش صخاش هب طوبرم خابنورک یافلآ نازیم تسایس
یلاع شزومآ یطاسبنا یاه 826
/ 6 ، یافلآ
خابنورک خاش
ص یلغش تیعضو دوبهب 999
/ 6 ، صخاش خابنورک یافلآ غت
یی تار عامتجا ی
021 / 6 خاش خابنورک یافلآ ، ص
شف یعامتجا را 102
/ 6 خاش خابنورک یافلآ ، ص
ماظن شزرا ی
912 / 6 خاش خابنورک یافلآ ، ص
اضاقت ی عامتجا ی لاع شزومآ ی
991 / 6 و اهنرد ی ت یافلآ نازیم
لک خابنورک 189
/ 6 هب دمآ تسد .
نامه روط خابنورک یافلآ نازیم دش هدهاشم هک ةمه
صخاش اه هب زج تارییغت صخاش
زا رتلااب ،یعامتجا 1
/ 6 دوب نیاربانب ؛ نومزآ
لباق لوبق و همانشسرپ ییلااب ییایاپ
دراد یم و ناوت
ینورد یازجا تفگ (
هیوگ مامت سایقم )اه
مه یگتسب لباق اب یلوبق کی
رگید دنراد . هب روظنم
شجنس رابتعا زا رظن بحاص نارظن صصختم رد
عوضوم هلاقم هدافتسا دش . یارب نییعت رابتعا
همانشسرپ زین
نیودت زا سپ همانشسرپ
اب یدادعت زا ناداتسا و ناصصختم رد
نیا دروم تروشم
دش و اب عفر صیاقن
،نآ نیا هجیتن دش لصاح هک
صخاش یاه هب هتفرراک رد نیا
،همانشسرپ
فرعم زوح ة ییانعم میهافم یلصا
؛تسا نیاربانب مانشسرپ ه شهوژپ
،رضاح رابتعا یروص و
ییاوتحم دراد
. لاقم رد ة رضاح
، هب روظنم ت دیدپ نییب ة
عطقم رد یلاع شزومآ یاضاقت شیازفا
هد یط یرتکد ة
،یرظن بوچراچ نطب زا ،روشک رد ریخا جنپ
دش حرطم هیضرف هک
پی ش رت هب
نآ تروص .دش هراشا اه ریز یموهفم لدم بلاق رد روکذم تایضرف یدنب
لباق هدهاشم :تسا
1. Coronbach’s Alpha
لکش 1 . لدم یموهفم پ شهوژ
یاهریغتم زا کیره همادا رد شهوژپ
:تسا هدش یتایلمع فیرعت
تسایس
:یلاع شزومآ یطاسبنا یاه ا زا روظنم
ی ن غتم ی
،ر ةمه س ی تسا اه یی اب هک تسا
لاع شزومآ شرتسگ و طاسبنا فده ی
روشک رد هتفرگ شیپرد
هلمج زا .تسا هدش
مهم رت ی ن ا ی ن س ی تسا اه مز رد ین ة رود شرتسگ ة
رتکد ی م ی اوت ن س هب ی تسا ازفا ی ش
فرظ ی ت هاگشناد ذپ رد اه ی
شر وجشناد ی رتکد ی س و ی تسا ازفا ی ش هتشر زوجم
لحم ه ا ی رتکد ی .درک هراشا روشک رد
:یلغش تیعضو دوبهب
پ زا تسا ترابع ی
تفرش قرت و ی اج ی هاگ لغش ی رظن زا بسک
نما ی ت لغش ی
، شیازفا م زی نا اقترا ،دمآرد ی
لغش و ی نتفای بسانم لغش .
ا تارییغت
:یعامتج تسا ترابع
غت زا یی ر ی لباق ؤر ی ت لوط رد تروص هب نامز
ی هک
تقوم ی ی ا مک ماود دشابن و تخاس رب یا
اظو ی ف عامتجا نامزاس ی
ی ک هعماج رثا ب دراذگ
و رج ی نا رات ی خ نآ نوگرگد ار ( دنک
هشور
، 1998 : 20 ).
رد شهوژپ رضاح
، مهم رت ی ن
یعامتجا راشف
یشزرا ماظن تارییغت
یعامتجا
س ی تسا اه ی
سبنا یطا
یارب اضاقت رد لیصحت یرتکد عطقم
دوبهب ةزیگنا یلغش تیعضو
غت یی تار عامتجا ی شان ی ور ود زا ی
داد دمع ة رات ی خ ی ملاسا بلاقنا عوقو ی
و
ناهج ی ندش تسا هک نامز لوط رد اب
فا از ی ش هاگآ ی مدرم هب ازفا ی ش اضاقت ی شزومآ
لاع ی رجنم .تسا هدش
:یعامتجا راشف
انعم رد ی لک ی ن زا تسا ترابع ی
اهور ی لعفلاب یا وقلاب ة عامتجا ی تهج رد
دنا لرتنک ی
،هش راتفر یا ناسنا لمع اه
یا اده ی ت نآ اه سم رد ی ر ی خ انعم رد .صا ی
،رتدودحم
عامتجا راشف ی
مومع راکفا رب ی
م قلاطا ی دوش ب(
ی
،ور 1996 : 911 ).
رد شهوژپ ،رضاح
عامتجا راشف ی
کرت زا ی ب عامتجا راشف ی
هداوناخ بناج زا ناتسود ،اه
، انشآ ی نا
، سلاکمه ی اه
و ناداتسا هاگشناد یرتکد عطقم رد لیصحت یارب دارفا رب جنس
ی هد .تسا هدش
زرا ماظن
:یش فسلف گنهرف رد ی
شا اب طابترا رد شزرا موهفم ،دنلالا ی
،ا نآ درکراک و اه
نآ اب تبسن دعب راهچ رد اه
هدش هدافتسا :تسا
1 دح هچ ات . ة
درف هقلاع و وزرآ یا
هورگ
تسا
؟ ( شزرا قلعت )ی
2 اش رادقم هچ . ی
گتس ی هقلاع و هجوت دنم
ی دراد
؟ ( تاذ شزرا )ی 9 .
فده هچ ی م هدروآرب ار ی
نک د
؟ ( درکراک شزرا )ی
1 رد . ی ک عم نامز و هورگ ی
،ن رادقم هچ
هلدابم شزرا ا
ی دراد
؟ ( هلدابم شزرا ا
)ی ب(
ی
،ور 1912 : 111 - 112 بلاط زا لقن هب ی
، 1992 :
90 ).
شزرا ماظن زا روظنم ی
رد شهوژپ شزرا ،رضاح اه
یی شزرا قلعت(
ی
، تاذ شزرا ی
،
درکراک شزرا ی
هلدابم شزرا و ا
ی ارب درف هک تسا ) ی
حت ص ی ل رتکد عطقم رد ی
.تسا لئاق
یاضاقت
یعامتجا :یلاع شزومآ
اهاضاقت عومجم لصاح ی
دارفنا ی عومجم و
مصت ی م یاه رد دارفا ةراب صحت تدم و عون ی
،ل اضاقت ی عامتجا ی لاع شزومآ ی
لکش ار
م ی دهد مرک(
ی ناراکمه و ،
1981 : 91 ).
هتفای یفیصوت یاه
شیب زا 06 دصرد نایوگخساپ درم
و دودح 16 د دصر نز دنتسه . نیگنایم ینس نایوگخساپ زین
92 لاس تسا . نآ نس لقادح اه
22 نس رثکادح و لاس 29
.تسا دودح 28 دصرد
نایوگخساپ
،درجم 98 دصرد لهأتم
، 1 / 1 دصرد هقلطم و 2 / 6 دصرد رسمه توف هدش دنتسه .
رظن زا تیعضو
،یزابرس 2
/ 22 دصرد نایوگخساپ تراک
نایاپ تمدخ
،دنتشاد 2 / 21 رد دص
تیفاعم یلیصحت و
1 / 16 دصرد تیفاعم مئاد دنتشاد . رگید دارفا ثنؤم دوب دن ( 1 / 99 دصرد ) و
9 / 6 دصرد زین خساپ ی دندادن رتشیب .
دارفا هنومن ( 1 / 91 دصرد ) لغاش دندوبن و زا دودح 09
دصرد یقاب هدنام
، 1 / 29 دصرد یاراد لغش هراپ تقو و هژورپ یا دوب .دن نازیم تلایصحت ردپ
رد
1 / 92 دصرد زا دارفا هنومن لکیس و
،ملپید 0 / 29 دصرد ب ی داوس و ریز
،لکیس 29 دصرد
قوف د ی ملپ و
،سناسیل 8 / 8 دصرد قوف ل ی سناس و
،رتلااب 2 / 6 دصرد یاراد تلایصحت یوزوح
و
9 / 6 دصرد یب خساپ دندوب نازیم.
تلایصحت ردام
رد 9 / 12 دصرد دارفا هنومن لکیس و
،ملپید
90 دصرد ب ی داوس و ریز
،لکیس 9 / 11 دصرد قوف د ی ملپ و
،سناسیل 9 / 9 دصرد قوف ل ی سناس و
رتلااب و 1 / 1 دصرد یب خساپ دندوب 1.
/ 92 دصرد دارفا هنومن دمآرد دنتشادن ی و
زا نایم 0 / 01
دصرد یقاب دمآرد هدنام 2
/ 91 دصرد 1 - 9 نویلیم
،ناموت 2 / 18 دصرد رتمک زا 1 م یل ی نو ناموت
و 9 / 8 دصرد 9 - 2 نویلیم موت نا دوب و اهنت دمآرد 8 / 1 دصرد رتلااب زا 2 نویلیم ناموت دوب
.
هتفای ینییبت یاه
ب تمسق نیا رد ه
شور اب هریغتمود یطخ نویسرگر کمک
Enter
نومزآ و مه
یگتسب ،نوسریپ
یضرف زا کیره نومزآ هب ه
یاه شهوژپ هتخادرپ و هدش همادا رد ب زا هدافتسا ا عومجم
ة نیا
نویسرگر اه
یسررب لدم یرظن شهوژپ تسا هتفرگ تروص .
هریغتمود نویسرگر نومزآ ادتبا
کت نیب لقتسم یاهریغتم کت شهوژپ
ریز لودج رد نآ جیاتن هک دش هتفرگ هتسباو ریغتم اب
:تسا هدمآ
لودج 1 . بیارض ینویسرگر داس
ة یاضاقت یعامتجا یارب عطقم یرتکد
لقتسم یاهریغتم بیرض
مه یگتسب R نییعت بیرض (R Squar) اتب بیرض
(B) تباث رادقم حطس
انعم یراد
(Sig)
گنا ی ز ة عضو دوبهب ی ت لغش ی 961
/ 6 81
/ 6 961 / 6 299 / 9 666
/ 6
غت یی تار عامتجا ی 921
/ 6 129 / 6 921 / 6 691 / 9 666
/ 6
عامتجا راشف ی
222 / 6 601 / 6 222 / 6 969 / 9 666
/ 6
شزرا ماظن ی 216
/ 6 922 / 6 216 / 6 101 / 1 666
/ 6
س ی تسا اه ی طاسبنا ی آ شزوم
لاع 610 ی
/ 6 666 / 6 10 / 6 - 292 / 1 101
/ 6
سپس نومزآ مه یگتسب غتم ی اهر ی غتم اب لقتسم ی
ر اضاقت ی عامتجا ی ارب ی صحت ی ل عطقم رد
رتکد :دش ماجنا ی
لودج 2 . نومزآ مه یگتسب یاهریغتم لقتسم اب ریغتم یاضاقت یعامتجا یارب لیصحت رد عطقم یرتکد
لقتسم یاهریغتم اضاقت
ی عامتجا ی رب ا ی صحت ی ل رتکد عطقم رد ی
بیرض مه یگتسب نوسریپ حطس
انعم راد ی sig( )
گنا ی ز ة عضو دوبهب ی ت لغش ی 961
/
6 **
666 / 6
غت یی تار عامتجا ی 921
/
6 **
666 / 6
راشف عامتجا ی 222
/
6 **
666 / 6
ماظن شزرا ی 216
/
6 **
666 / 6
س ی تسا اه ی طاسبنا ی لاع شزومآ ی 610
/ 6 - 101
/ 6
**
مه یگتسب حطس رد 61 / 6 انعم راد تسا .
اتن ی ج هب تسد سرگر نومزآ زا هدمآ ی
نو طخ ی کاح هداس ی ا زا ی ن م هک تسا ی
نا راهچ غتم ی ر
گنا( لقتسم ی
ز ة عضو دوبهب ی
ت لغش ی
، غت یی تار عامتجا ی
، عامتجا راشف ی
شزرا ماظن و ی
غتم اب ) ی ر
ارب اضاقت( هتسباو ی
صحت ی ل رتکد عطقم رد ی
طبار ) ة انعم یراد اهنت و دراد ی
ک غتم ی ر لقتسم
س(
ی تسا اه ی طاسبنا ی لاع شزومآ ی
طبار ) ة رادانعم ی غتم اب ی ر درادن هتسباو نچمه .
ی ن نومزآ
مه یگتسب پی نوسر م ناشن ی دهد نایم راهچ غتم ی ر لقتسم غتم اب ی ر هتسباو مه یگتسب تبثم انعم یراد
دراد دوجو اما ،
می نا س ی تسا اه ی طاسبنا ی لاع شزومآ ی
غتم اب ی ر هتسباو مه گتسب ی رادانعم ی دوجو
درادن رض.
ی ب اتب ی م ناشن هدشدرادناتسا ی
دهد غتم ی اهر ی شزرا ماظن ی
، غت یی تار عامتجا ی گنا و ی ز ة
عضو دوبهب ی
ت لغش ی زا غتم ی اهر ی د ی رگ عت رد یی ن غت یی تار اضاقت ی عامتجا ی ارب ی رتکد ی شقن
مهم رت ی دراد ا . ی ن اتن ی ج مها ی ت ا ی ن غتم هس ی ر بت رد ار یی ن اضاقت ی عامتجا ی ب ار ی رتکد ی ناشن
م ی دهد . لودج 2 ناشن ةدنهد دییأت یضرف راهچ ة
لوا شهوژپ یضرف در و ة
مجنپ تسا :
ضرف ی ة :لوا م
« گنا ی هز عضو دوبهب ی
ت لغش ی
» و
« ارب اضاقت ی صحت ی ل رتکد عطقم رد ی
» هطبار
قتسم ی م دوعص و ی دراد دوجو
.
ینعم حطس نومزآ نیا رد هکنیا هب هجوت اب اب ربارب یراد
666 / 6 ک و زا رتکچو 62
/ 6 ،تسا
نانیمطا اب لوا هیضرف 82
یم دیئات % یم ناشن هیضرف نیا نومزآ جیاتن و دوش
هزیگنا هک دهد
نازیم هچره .دراد یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت رب یرادانعم ریثات ،یلغش تیعضو دوبهب گنا ی هز عضو دوبهب ی
ت لغش یب یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت ،دشاب رتشیب ی یم رتش
و دوش
یم شهاک زین اضاقت ،هزیگنا نیا شهاک اب سکعرب .دبای
ضرف ی ه ب :مود ی ن
« غت یی تار عامتجا ی
» و
« ارب اضاقت ی صحت ی ل رتکد عطقم رد ی
» قتسم هطبار ی
م
دوعص و ی راد دوجو .د
ینعم حطس نومزآ نیا رد اب ربارب یراد
666 / 6 زا رتکچوک و 62
/ 6 یور نیا زا ،تسا
یمطا اب مود هیضرف نان
82 یم دیئات % یم ناشن هیضرف نیا نومزآ جیاتن و دوش
هک دهد غت یی تار
عامتجا تارییغت نازیم هچره و دراد یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت رب یرادانعم ریثات ،ی
یم رتشیب یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت ،دشاب رتلااب یعامتجا شهاک اب سکعرب و دوش
قت نیا ،یعامتجا تارییغت یم شهاک اضا
.دبای
ضرف ی ه ب :موس ی ن
« عامتجا راشف ی
» و
« ارب اضاقت ی صحت ی ل رتکد عطقم رد ی
» قتسم هطبار ی
م و
دوعص ی دراد دوجو .
ینعم حطس زین نومزآ نیا رد اب ربارب یراد
666 / 6 زا رتکچوک و 62
/ 6 هیضرف اذل ،تسا
نانیمطا اب موس 82
یم دیئات % یم ناشن هیضرف نیا نومزآ جیاتن و دوش
راشف هک دهد عامتجا
ی
زین یعامتجا راشف نازیم هچره و دراد یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت رب یرادانعم ریثات ،
یم رتشیب یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت ،دشاب رتشیب راشف شهاک اب سکعرب و دوش
یم شهاک زین اضاقت نیا ،یعامتجا .دبای
ضرف ی ه ب :مراهچ ی ن « شزرا ماظن ی
» و
« قت ارب اضا ی صحت ی ل رتکد عطقم رد ی
» قتسم هطبار ی
م و
دوعص ی دراد دوجو
.
ینعم حطس نومزآ نیا رد هکنیا هب هجوت اب اب ربارب یراد
666 / 6 زا رتکچوک و 62
/ 6 ،تسا
نانیمطا اب زین مراهچ هیضرف 82
یم دیئات % یم ناشن هیضرف نیا نومزآ جیاتن و دوش
ماظن هک دهد
رب یرادانعم ریثات ،یشزرا یشزرا ماظن هچره و دراد یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت
یوق یم رتشیب یرتکد عطقم رد لیصحت یارب اضاقت ،دشاب رت تردق شهاک اب سکعرب و دوش
یم شهاک زین اضاقت نیا ،یشزرا ماظن .دبای
