ﺸﻧ :ﻪﻠﺠﻣ ﻲﺘﻧﺮﺘﻨﻳا ﻲﻧﺎ http//jflr.ut.ac.ir
:ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ ، jflr@ut.ac.ir
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺗ ﺄ ﺛﻴ ﺮ رد و لﺎﺳرا ﻳ
ﺖﻓﺎ ﺗ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ رد ك ﺒﻠﻄﻣ ﻲ ﺶﻧاد ﭘ نازﻮﻣآ ﻴ
ﺶ
ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ
اﻳ ﻧاﺮ ﻲ ار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻣ ﺮﺑ ﻴ ناﺰ ﮕﻧا ﻴ هﺰ ﺎﻧاﻮﺗ و ﻲﻳ نآ رد ﺎﻫ
رد ترﺎﻬﻣ ك
ﺐﻠﻄﻣ ﻠﮕﻧا ﻴ ﺴ ﻲ
زﺎﺠﺣ داﻮﺟ ﺪﻤﺤﻣ
*ي
دﺎﺘﺳا ﻳ رﺎ ﻧﺎﺑز هوﺮﮔ ﻲﺳﺎﻨﺸ هﺎﮕﺸﻧاد آ ﻲﻣﻼﺳا داز ﺪﺣاو
،ﻢﻗ ا ،ﻢﻗ ﻳ ناﺮ
ﻠﻋ ﻦﺴﺣ ﻴ
**هداﺰ
ﻮﺠﺸﻧاد ي ﻛ ﺳﺎﻨﺷرﺎ ﻲ ﺳرﺎﻓ نﺎﺑز شزﻮﻣآ ﺪﺷرا ﻲ
ﻏ ﻪﺑ ﻴ ﺮ ﺳرﺎﻓ ﻲ ﭘ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻧﺎﺑز ﻴ
مﺎ ﺮﻣ رﻮﻧ ﻛ
،ﻢﻗ ﺰ
ا ،ﻢﻗ ﻳ ناﺮ
:ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ) 24
/ 10 / 93 :ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ، 22
/ 03 / 95 پﺎﭼ ﺦﻳرﺎﺗ ، :
ﺮﻬﻣ 1396 (
ﭼ ﻜ ﻴ هﺪ
ﻨﻓ ﺎ رو ي ﺎﻫ ي ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ ﺒﻗ زا ﻴ ﻞ ﻮﻠﺗ ،هاﺮﻤﻫ ﻦﻔﻠﺗ ،ﺖﺑﺎﺛ ﻦﻔﻠﺗ ﻳ
ﺰ ﻳ نﻮ ا ، ﻳ ﺖﻧﺮﺘﻨ ار ، ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻏ و ﻴ هﺮ و ﻢﻬﻣ ﺶﻘﻧ
ﻣ ﺆ ﺮﺛ ي ﻧد رد ﻴﺎ ي زوﺮﻣا ي ار .ﺪﻧراد شزﻮﻣآ و ﻢﻠﻋ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻪﺑ ﺔﺑﺎﺜﻣ ﺷ ﻜ ﻏ ﻞ ﻴ نﺎﻣﺰﻤﻫﺮ ﻨﺘﺒﻣ طﺎﺒﺗرا ﻲ ار ﺮـﺑ ﻳ ﻪـﻧﺎ ،
ار ﻪﭽﻧآ ﻛ ﻪ ﻚﻳ ﻣ ﺺﺨﺷ ﻲ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻛ د مﺎﺠﻧا سرد سﻼ ﺪﻫ
، ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻣ ﻲ ﻛ ا .ﺪﻨ ﻳ ﻦ ار ﻪﺑ راﺰﺑا ﻳ ﺞ ﺮـﺗ ﻳ ﻦ راﺰـﺑا
ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ ﺤﻣ رد ﻴ ﻂ ﺷزﻮﻣآ ﻲ ﻪﻓﺮﺣ و ا ي ﺪﺒﺗ ﻳ ﻞ ﺳرﺮﺑ) ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲ
ﺗﺄ ﺛﻴ ﺮ رد و لﺎﺳرا ﻳ
ﺖـﻓﺎ
ﺗ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ رد ك ﺒﻠﻄﻣ ﻲ ﺶﻧاد ﭘ نازﻮﻣآ ﻴ ﺶ ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ اﻳ ﻧاﺮ ﻲ ار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻣ ﺮﺑ ﻴ ناﺰ ﮕﻧا ـﻴ هﺰ ﺎـﻧاﻮﺗ و ﻲﻳ
نآ رد ترﺎﻬﻣ رد ﺎﻫ ك
ﺐﻠﻄﻣ ﻠﮕﻧا ﻴ ﺴ ﻲ ﺳرﺮﺑ ﺎﺗ دراد ﺪﺼﻗ ( ﻲ
ﻛ ﺪﻨ ﻛ هﺮﻬﺑ ﻪ ﮔ ﻴ ﺮ ي ار زا ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ و ندﺎﺘـﺳﺮﻓ رد
رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻛ ﺗ ندﺮ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ رد ك ﺒﻠﻄﻣ ﻲ ﺶﻧاد ﭘ نازﻮﻣآ ﻴ ﺶ ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ ﻣ ﻪـﭼ ـﻴ ناﺰ
ﺎـﻧاﻮﺗ ﺮـﺑ ﻲﻳ رد ك و ﺐـﻠﻄﻣ
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﮕﻧا ﻴ ةﺰ ﻧورد ﻲ ﺗ نﺎﻧآ ﺄﺛ ﻴ ﺮ رد .دراد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺒـﺷ ـﺑﺮﺠﺗ ﻲ رﺎـﺘﻓر ، 56 ﺶـﻧاد
هوﺮـﮔ رد زﻮـﻣآ ﺎـﻫ
ي
ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ و ﻛ ﺮﺘﻨ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ل ﻲ
ﺗ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺄﺛ
ﻴ ﺮ ﺘﻧ و ﻴ ﺔﺠ اﻳ ﻦ
ﺎـﺘﻧ .دﻮـﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻳ
ﺞ ﻪـﺑ ﺖـﺳد
ﺗ هﺪﻣآ ﺄﺛ ﻴ ﺮ دﺎﻔﺘﺳا رادﺎﻨﻌﻣ ة
ﺶﻧاد ار زا نازﻮﻣآ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ار رد هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻲﻋﻮﻧ ﻨﻓ ﺎ رو ي ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ
، ﺎـﻧاﻮﺗ ﺮـﺑ ﻲﻳ رد ك
ﮕﻧا و ﺐﻠﻄﻣ ﻴ
ةﺰ ﻧورد ﻲ نآ .داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
هژاو ﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ ي : ار ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ رد ، ك ﮕﻧا ،ﺐﻠﻄﻣ ﻴ
ةﺰ د ﻧور ﻲ
، ﻨﻓ ﺎ رو ي ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ
، .رود هار زا شزﻮﻣآ
________________________________
________________________________
__
* E-mail: hejazi_mj@yahoo.com
** E-mail: hassanalizadeh52@yahoo.com
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ ) ﺐﻠﻄﻣ كرد
reading comprehension
ﺘﻧ و لﻮﺼﺤﻣ ( ﺔﺠﻴ
ﻣ نﺪﻧاﻮﺧ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺆ
.ﺖـﺳا ﺮﺛ
ﻣ نﺪﻧاﻮﺧ ﺆ
ﺪﻣآرﺎﻛ و ﺮﺛ
، اﺮﺑ ي ﻘﻓﻮﻣ ﺖﻴ رد يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﺣ ﻲﺗﺎﻴ ﻣ و ﺖﺳا ﻲ ﻪﺑ ار نآ ناﻮﺗ
ﺔﺑﺎﺜﻣ ﺎﭘ و سﺎﺳا ﺔﻳ
ﺎﺳ رد شزﻮﻣآ ﺮﻳ
ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ي يﺮﻴﮔدﺎﻳ ز ﺒﻗ زا نﺎﺑ ﻞﻴ
ـﺳرد ﺐـﺘﻛ زا هدﺎﻔﺘـﺳا : ﻲ
اﺮﺑ ي هرود ﺎﻫ ي ﻧﺎﺑز ﻲ )ﻦﺘـﺷﻮﻧ ،
writing
(
، ﺑزﺎـﺑ ﻲﻨﻴ
revising) (
، ﻌـﺳﻮﺗ ﺔ ـﻨﻣاد ﺔ ﮔاﺮﻓ ،تﺎـﻐﻟ يﺮـﻴ
ﺘﺳد ﺤﺼﺗ ،نﺎﺑز رﻮ ﻴ
ﺢ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﻫ ي ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻪﺑ نﺎﺑز ﻛ ﻤ ﻚ ار ﻳ ﻪﻧﺎ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
؛ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ شزﻮﻣآ
نﺪﻧاﻮﺧ ترﺎﻬﻣ
، ﺮﺼﻨﻋ ي ﺳﺎﺳا ﻲ ﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﻫ رد ﺔ
ﺼﺤﺗ ﻴﻠ ﻲ ﺎﺑز شزﻮﻣآ ﺟرﺎﺧ ن
ﻲ ﺖـﺳا ﻣ . ـﻜﻴ ﻟﺎ ﻲﻜ
) 2008 ار نﺪﻧاﻮﺧ (
» اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ﻔﺗ ﻜ ﻏ و ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﺮ ﻴ
ﺮ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ
» ﻣ ﻲ ﺑاﺪﺗ هﺪﻨﻧاﻮﺧ .ﺪﻣﺎﻧ ﻴ
ﺮ ز ﻳ دﺎ ي ﻪـﺑ ار ـﻛ رﺎ
ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ ﻣﻮﻬﻔﻣ ﺎﺗ ﻲ ار ﻛ ﻮﻧ رﻮﻈﻨﻣ ﻪ ﻳ
هﺪﻨﺴ ﺖﺳا هدﻮﺑ
، زﺎﺳزﺎﺑ دﺪﺠﻣ ي
ﻛ ا هﺪﻨﻧاﻮﺧ .ﺪﻨ ﻳ
ﻦ ﻛ ﺎﺑ ار رﺎ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺔﺴ ﺑﺮﺠﺗ و ﺶﻧاد ﺎﺑ ﻦﺘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﻴ
تﺎ ﭘﻴ ﺸ ﻴ ﻦ ﻣ مﺎﺠﻧا دﻮﺧ ﻲ
.ﺪﻫد
رد ك ﺐﻠﻄﻣ
، رد نﺎﻤﻫ ﻳ ﺖﻓﺎ ﭘﻴ مﺎ ﻤﻫا ﻪﭽﻧآ .ﺖﺳا ﻴ
ﺖ ﭘ ﻢﻬﻓ دراد ﻴ
مﺎ
ا و ﻦﺘـﻣ ﺮـﻈﻧ درﻮﻣ ﻳ
دﺎـﺠ
ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا
؛ ﻪﺑ د ترﺎﺒﻋ ﻳ ﺮﮕ ﻪﺑ نﺪﻧاﻮﺧ ، رد رﻮﻈﻨﻣ
ك رد نﺎﻤﻫ ،ﺐﻠﻄﻣ ﻳ
ﺖﻓﺎ ﺖـﺳا ﻦﺘـﻣ زا ﺎـﻨﻌﻣ
لﺎﺗﺎﻧ)
، 2008 .(
ﻃ ﻲ 50 ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ
، ﻧﻴ ﺎﻫزﺎ ي ﺶﻧاد نﺪﻧاﻮﺧ نﺎﺑز و نازﻮﻣآ
ﻐﺗ نازﻮـﻣآ ـﻴﻴ
تاﺮ ز ـﻳ دﺎ ي ﺘـﺷاد ﻪ
ﺖﺳا
؛ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ اﺮﺑ ي ا ﻦﺘﺧﺎﺳ هدروآﺮﺑ ﻳ
ﻦ ﻧﻴ
،ﺎـﻫزﺎ ﺎﺑ ﻳ ﺘـﺴ ﻲ
ـﺷزﻮﻣآ راﺰـﺑا ﻲ
ـﻣ ﺆ اﺮـﺑ ﺮﺛ ي شزﻮـﻣآ
ﻪﻌﺳﻮﺗ نﺪﻧاﻮﺧ ﻳ
ﺪﺑﺎ ﻨﻓ . ﺎ رو ي ﭘ و ﻴ ﺖﻓﺮﺸ ﻪﺒﻨﺟ ﻪﻤﻫ ،نآ يﺎﻫ
ﮔﺪﻧز ﻲ ﺮـﺸﺑ ي ﻐﺗ ار شزﻮـﻣآ و ـﻴﻴ
ﺮ
ا زا نﺎﺑز شزﻮﻣآ و ﺖﺳا هداد ﻳ
ﻦ ﻨﺜﺘﺴﻣ ﺮﻣا ﺎ ﻧﻴ ﺖﺴ
ـﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘـﺳا . ﺎ
رو ي شزﻮـﻣآ رد
، ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ
ﻬﺴﺗ ﻴ ﻞ زﻮﻣآ و ش ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺑﺮﺠﺗ ﺔ ﺪﺟ ﻳ ﺪ ﻧﻴ ﺖﺴ رﺎﺗ . ﻳ ﺔﭽﺨ و شزﻮﻣآ ﺮﺼﺘﺨﻣ ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي نﺎﺸﻧ نﺎﺑز
ﻣ ﻲ ﺪﻫد ﻛ ﺷ ،نﺎﺑز شزﻮﻣآ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﻪ ﻜ
ﻠ ﻲ ﻨﻓ زا ﺎ رو ي ﺒﻗ زا ﻴ ﻞ ﺳ ﻪﺘﺨﺗ : ﻴ هﺎ ﺎﻫراﻮﻧ ، ي ﺗﻮﺻ ﻲ و
ار ﻳ ﻪﻧﺎ هدﺎﻔﺘﺳا ار ﻛ
هدﺮ ﺿﺮﻓ ﺎﺗ ﺪﻧا ﻴ
ﻪ ﻮﻘﺗ ار دﻮﺧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ فاﺪﻫا و ﺎﻫ ﻳ
ﺖ ﻨﻛ ﻌـﺳﻮﺗ ﺎﺑ .ﺪﻨ ﺔ
ﺮـﺳ ﻳ ﻊ
ﻨﻓ ﺎ رو ي لﺎﺳ رد ﺎﻫ ي ﺧا ﻴ ﺮ ار ، ﻳ ﻪﻧﺎ اﺰﻓ و ﻢﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﻳ
هﺪﻨ ا ي رد ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي
ﺟرﺎـﺧ نﺎـﺑز شزﻮـﻣآ و ﻲ
،
ﺑ ﻪ و ﻳ هﮋ ا نﺪﻧاﻮﺧ شزﻮﻣآ رد ﻳ
ﺎﻔ ﻛ
ـﻨﻓ رﻮـﻬﻇ و ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺎـﺑ .ﺖﺳا هدﺮ ﺎ
رو ي ﺎـﻫ ي ﺒـﺷ ﻜ ﻪ ا ي مﺮـﻧ و
ﺎﻫراﺰﻓا ي ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ
، ﺳﺮﺘﺳد ﻲ ﺗﺎﻋﻼﻃا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻲ
ﻣ و نﺎـﻣز ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ ـﻜ
اﺮـﺑ نﺎ ي ـﻤﻫ ﺔ
ﻤﻣ داﺮــﻓا ــﻜ ار .ﺖــﺳا هﺪــﺷ ﻦ ﻳ
ﻧﺎ ﻪــﻣﺎ
Email) ﻪــﺑ ( ﺔــﺑﺎﺜﻣ ﻪــﻧﻮﻤﻧ ا ي ــﻨﻓ زا ﺎ رو ي ﻏ ﻴ نﺎــﻣﺰﻤﻫﺮ
asynchronous) ﻃﺎﺒﺗرا (
ﻲ
رﺎـﮔزﻮﻣآ تﺎـﻋﻼﻃا لدﺎﺒﺗ ﺖﻋﺮﺳ ، -
ﺶـﻧاد
ز ﺪـﺣ ﺎـﺗ ار زﻮـﻣآ ـﻳ
دﺎ ي
اﺰﻓا ﻳ ﺶ .ﺖﺳا هداد
ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
، ﻌﺳ ﻲ ﺗ ﺎﺗ دراد ﺄﺛ ﻴ ﺮ ار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻮﺤﺗرد ﻳ ﻞ ﺗ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ رد ك ـﺒﻠﻄﻣ ﻲ ﺮـﺑ ار
ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ رد ك ﺶﻧاد ﺐﻠﻄﻣ ا نازﻮﻣآ
ﻳ ﺮ ﻧا ﻲ رود ة ﭘﻴ ﺶ ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ زا ﻚﻳ ﻨﭽﻤﻫ و فﺮﻃ ﻴ
ﻦ ـﺗ ﺄﺛ ﻴ ﺮ نآ
ﻣ ﺮﺑ ار ﻴ ناﺰ ﮕﻧا ﻴ ةﺰ ﻧورد ﻲ
Intrinsic motivation) نآ (
ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ ـﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي
ﺟرﺎـﺧ نﺎـﺑز ﻲ
زا
ﻮﺳ ي د ﻳ ﺮﮕ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻨﻛ ا .ﺪ ﻳ ﻦ ﻌﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲ
ﺪﻫد نﺎﺸﻧ دراد ﻛ
ار ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ رد هﺎـﮕﻳﺎﺟ راﺰـﺑا
ﺷزﻮﻣآ ﻲ
، ﺑ ﻪ و ﻳ هﮋ رد ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺷ ﻪﺑ ﻴ ةﻮ زﺎـﺠﻣ ي )رود هار زا و
Virtual distance
ـﻣ ( ﻲ
ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ بﻮﻠﻄﻣ ترﻮﺻ ﻴ
دﺮ .
2 - ﺑﻴ نﺎ ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﺗﺄ ﺛﻴ ﺮ ار ﻳ ﻪﻧﺎ ا و ﻳ ﺖﻧﺮﺘﻨ ﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﻴ ﺖ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
، ﺸﺳﺮﭘ و عﻮﺿﻮﻣ ﻲ
اﺮـﺑ ﻢﻬﻣ ي ـﻘﻘﺤﻣ ﺎ هدﻮـﺑ ن
ﻦﻣدر .ﺖﺳا )1
2005 ﺑ ( ﻴ نﺎ ﻣ ﻲ ﻛ ﺪﻨ ﻛ ﺧ داﺪﻌﺗ ﻪ ﻴﻠ
ﻲ ﻛ ﻤ ﻲ ﺶﻧاد زا نازﻮﻣآ
، ﻻﺎـﺑ حﻮﻄﺳ ي
ـﺼﺤﺗ ﻴﻠ ﻲ
ﻣ ﻌ ﻴ ﺎﻫرﺎ ي رد و نﺪﻧاﻮﺧ ترﺎﻬﻣ رد رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ك
ﻦﺘﻣ ﺎﻫ ي هداد ﻘﺣ رد .ﺪﻧراد ار هﺪﺷ ﻴ
،ﺖﻘ ﻪـﭽﻧآ
ار ﻛ ﮔاﺮﻓ ﻪ ﻴ ناﺮ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﻪﺑﺮﺠﺗ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ ﺪﻗﺎﻓ ﺐﻠﻏا ﻛ
ﺪﺼﻘﻣ نﺎﺑز ندﺮ
؛ﺖﺳا اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ اﺮﺑ ي
ﻤﻠﻌﻣ ﺎ روﺮﺿ ﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ن ي
ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻲ ﺪﺳر ﻛ ﺗ ﻪ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ ﺑ ﻲ رﺎﻤﺷ ي ار ﻪﺿﺮﻋ ﻛ ﻨ
ا زا ﺎـﺗ ﺪـﻨ ـﻳ
ﻦ
ﺮﻃ ﻳ
،ﻖ ﺶﻧاد ﻪﺑ رد نازﻮﻣآ ﻛ
ﺑﺮﺠﺗ ﺐﺴ ﺔ
ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﺪﺼﻘﻣ نﺎﺑز رد ﻛ
ﻤ ﻚ ﻛ ﺘﻧرد و ﺪﻨﻨ ﻴ
ﻪﺠ نﺎﮔﺪـﻨﻧاﻮﺧ
ﺮﻫﺎﻣ ي .ﺪﻧﻮﺷ
اﺰﻓا ﺎﺑ ﻳ ﺶ ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ﻌﺳﻮﺗ و ﺔ ﺮﺳ ﻳ ﻊ اﻳ ﺖﻧﺮﺘﻨ رد نآ ﺶﻘﻧ ، ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي
، ﺑﻴ ﺶ ﺑ زا ﻴ ﺶ ﻪـﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ
ﺷ ﺷﻮﺟ ﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ .ﺖﺳا هﺪ ﻲ
ﺎﺳ و ﻛ
2ﺎﻨﺴ ) 2005 ار هزوﺮﻣا،(
ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ار ﻳ ﺞ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺳو ﻴ ﺔﻠ ﻃﺎﺒﺗرا ﻲ ﻣ ﻴ ﺠﻧﺎ ﻲ
.ﺖﺳا ﻘﺤﺗ درﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻴ
،ﻖ اﻳ ﻦ ﺖﺳا ﻛ شزﻮﻣآ رد هزوﺮﻣا ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪ
، ﻪﺑ ـﻣ رﻮﻃ ﺆ ﺮﺛ ي ار زا ﻳ ﻪـﻣﺎﻧﺎ
دﻮﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻪﻧﻮﮕﭼ و هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻛ
ا ﻪ ﻳ ﻦ اﺮﺑ راﺰﺑا ي و شزﻮـﻣآ ـﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي نﺎـﺑز
، ﺪﻬﺗ ـﻳ ﺪ ي
ﻪﺑ ﻤﻧ رﺎﻤﺷ ﻲ آﻳ ﺪ .
ﻠﺌﺴﻣ ﻪ يا ﻛ ﺎﺑ ﻪ ﻳ ﺪ ﺳرﺮﺑ ﻲ دﻮﺷ
، اﻳ ﻦ ﺖﺳا ﻛ آ ﻪ ﻳﺎ
ًﻻوا هﺮﻬﺑ ﮔ ﻴ ﺮ ي ار زا ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ رد ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي نﺎـﺑز
ﻣ ﻲ ﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ﺄﺛ ﻴ ﺮ ي رد ﺮﺑ ك ﮔاﺮﻓ ﺐﻠﻄﻣ ﻴ
ناﺮ ﻧﺎﺛ و ؟ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻴًﺎ
اﻳ ﻨ ﻜ ﻪ
ـﻣ ﻪـﻧﻮﮕﭼ ﻲ
ـﺷ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ ﻴ
ةﻮ
ﺑﻮﻠﻄﻣ ﻲ
، هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﻛ
ا رد ؟دﺮ ﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ
، ﺎﻤﻨﻫار ﻞﺻا ﺪﻨﭼ ﻲﻳ
ﻛ اﺮـﺑ هﺪﻨﻨ ي دﺎﻔﺘـﺳا ة ـﻣ ﺆ زا ﺮﺛ
ار ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻪﺑ ﺔﺑﺎﺜﻣ راﺰﺑا ي ﺷزﻮﻣآ ﻲ و شزﻮـﻣآ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ـﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ـﺤﻣ رد ار ﻴ
ﻂ ـﺠﻣ زﺎ ي
اﺪﻫ ﻳ ﺖ ﻛ ﻨ .ﺪ
________________________________
________________________________
__
1. Redman 2. Joshi &Saxena
3 - ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲ
اﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ي ﻫوﺮﮔ ﻲ داﺮﻓا زا ي ﻛ و شزﻮﻣآ ﺮﻣا رد ﻪ ـﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي نﺎـﺑز
ﺧد ﻴ ﻞ ﺪﻨﺘﺴﻫ
، ﻔﻣ ﻴ ﺪ ﻊﻗاو
؛دﻮﺷ ﮔاﺮﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻴ
ناﺮ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﻤﻠﻌﻣ ، ﺎ ﻨﭽﻤﻫ و ن ﻴ
ﻦ ـﺳرد داﻮﻣ ﻲ
ﻛ اﺮﺑ ﻪ ي ﮔاﺮﻓ ﻴ ناﺮ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﺑ ﻪ و ﻳ هﮋ ﺶﻧاد د نازﻮﻣآ و ر ة ﭘﻴ ﺶ ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ ﻢﻫاﺮﻓ ﺷ ا .ﺖﺳا هﺪ ـﻳ
ﻦ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣ اﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ي ﻘﻘﺤﻣ ﺎ ﺶﻧاد و ن ﻧﺎﻫوﮋﭘ
ﻲ ﻧﻴ ﺰ ﻔﻣ ﻴ ﺪ ﺪﺷﺎﺑ ﻛ ﻌﺳ ﻪ ﻲ ﺎﻤﻨﻫار ﺪﻧراد ﻲﻳ
ﺎـﻫ ﻲﻳ ار
اﺮﺑ ي دﺎﻔﺘﺳا ة ﻨﻓ ﺎ رو ي ﺒﺷ ﻜ ﻪ ا ي هرود رد ﺎﻫ ي ﺷزﻮﻣآ ﻲ ﺿﺮﻋ ﻪ ﻛ ﻨ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .ﺪﻨ
، ﻣ ﻲ نﺎﺸﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻫد ﻛ ار ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻣ ﻲ درﻮﺧزﺎﺑ راﺰﺑا ﺪﻧاﻮﺗ ي
ﺷزﻮﻣآ ﻲ ـﻬﻣ شزﻮﻣآ رد ار نﺪـﻧاﻮﺧ ترﺎ
، ﻪـﺑ
ﮔاﺮﻓ ﻴ ناﺮ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﮔ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺑ ، ﻴ
دﺮ .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ اﻳ ﻦ ﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻴ
ﻦ ﻣ ﻲ ﻘﻘﺤﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎ
ﻧارﺎﮔزﻮﻣآ و ن ﻲ
ار ﻳ رﺎ ي ﻛ ﺪﻨ ﻛ ﻪﺑ ﻪ ﻛ ﻫﺎﮔآ ﺐﺴ ﻲ
رﺎﺑرد ة اﺰﻣ ﻳﺎ ي ﺷزﻮﻣآ ﻲ ار زا هدﺎﻔﺘﺳا تاﺮﻀﻣ و ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ اﺮﻓ رد ﻳ ﺪﻨ و شزﻮﻣآ ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻪﻗﻼﻋ .ﺪﻧﺪﻨﻣ
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳﻨ
ﻜ ﻪ هار زا شزﻮﻣآ ا رد رود
ﻳ
،ناﺮ اﺰﻓ ﺪﺷر ﻳ هﺪﻨ ا ي ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ،ﺖﺳا اﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻳ ﻦ
ﻛ ﻧﺎﺴ ﻲ ﻛ ارد ﻪ ﻳ ﻦ ﺷزﻮﻣآ شور ﻲ
ﺧد ﻴ ﻞ ﺪﻨﺘﺴﻫ
، ﻣ ﻲ ﺎﺘﻧ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻳ
ﺞ اﻳ ﻦ هﺮﻬﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﻨﻣ
ﻮﺷ .ﺪﻧ
4 - ﺿﺮﻓ و ﺶﺳﺮﭘ ﻴ
ﻪ
1 - 4 - ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ ي ﺶﻫوﮋﭘ
ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻛ
ﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻪ ﺆ
ز تﻻا ﻳ ﺮ ﺧﺮﺑ ، ﻲ ﻪﺒﻨﺟ زا ﺎﻫ ي ار زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻢﻬﺒﻣ ﻳ
ﻪـﻣﺎﻧﺎ
ﻪﺑ ﺜﻣ ﺔﺑﺎ راﺰﺑا ي ﺷزﻮﻣآ ﻲ .ﺖﺧﺎﺳ ﺪﻫاﻮﺧ ﻦﺷور ار
رﺎﻤﺷ ﺶﺳﺮﭘ ة
1 . آﻳ ﺎ رد و لﺎﺳرا ﻳ
ﺖﻓﺎ ﺗ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ رد ك ﺒﻠﻄﻣ ﻲ ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ ار ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ﺗﺄ ﺛﻴ ﺮ رادﺎـﻨﻌﻣ ي
ﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺑ ﻲﻳ رد ك ﺶﻧاد ﺐﻠﻄﻣ ا نازﻮﻣآ
ﻳ ـﻧاﺮ ﻲ رود ة ـﭘ ﻴ ﺶ ﻫﺎﮕـﺸﻧاد ﻲ رد ﺎﺟ ﻳ هﺎـﮕ ﮔاﺮﻓ ـﻴ ناﺮ نﺎـﺑز
ﻠﮕﻧا ﻴ ﺴ ﻲ دراد ﻳﺎ ﺧ ﻴ ﺮ ؟
رﺎﻤﺷ ﺶﺳﺮﭘ ة
2 . آﻳ ﺎ رد و لﺎﺳرا ﻳ
ﺖﻓﺎ ﺗ ـﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ رد ك ـﺒﻠﻄﻣ ﻲ ﺮﻃ زا ـﻳ ﻖ ار ﻳ ﻪـﻣﺎﻧﺎ ﻪـﺑ ﻂـﺳﻮﺗ
ﺶﻧاد ا نازﻮﻣآ ﻳ ﻧاﺮ ﻲ رود ة ﭘﻴ ﺶ ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ ﺗ ، ﺄﺛ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ ي ﮕﻧا ﺮﺑ ﻴ ةﺰ ﻧورد ﻲ نآ ﻣز رد ﺎﻫ ﻴ ﺔﻨ نﺪﻧاﻮﺧ
دراد ﻳﺎ ﺧ ﻴ
؟ﺮ
2 - 4 - ﺿﺮﻓ ﻴ ﻪ ﺎﻫ ي ﺶﻫوﮋﭘ
ﻪﺑ ﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲ
ﻠﺌﺴﻣ ﺔ حﺮﻄﻣ ا رد هﺪﺷ ﻳ ﻦ ﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ و ﺶﻫوﮋﭘ ﺆ
ـﺿﺮﻓ ،طﻮﺑﺮﻣ تﻻا ﻴ
ﻪ ﺎـﻫ ي
ز ﺮﻔﺻ ﻳ ﺮ ﺮﺑ ﺳر ﻲ .ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ
ﺿﺮﻓ ﻴ ﺔ رﺎﻤﺷ ﺮﻔﺻ ة
1 . رد و لﺎﺳرا ﻳ
ﺖﻓﺎ ﺗ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ رد ك ﺒﻠﻄﻣ ﻲ ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ ار ﻳ ﻪـﻣﺎﻧﺎ ـﻫ ﻴ ﭻ ـﺗ ﺄﺛ ﻴ ﺮ
رادﺎﻨﻌﻣ ي ﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺑ ﻲﻳ رد ك ﺶﻧاد ﺐﻠﻄﻣ ا نازﻮﻣآ
ﻳ ﻧاﺮ ﻲ رود ة ﭘﻴ ﺶ ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ رد ﺎﺟ ﻳ هﺎـﮕ ﮔاﺮﻓ ـﻴ ناﺮ
ﻠﮕﻧا نﺎﺑز ﻴ ﺴ ﻲ .دراﺪﻧ
ﺿﺮﻓ ﻴ ﺔ رﺎﻤـﺷ ﺮﻔﺻ ة
2 . رد و لﺎـﺳرا ﻳ
ﺖـﻓﺎ ﺗ ـﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ ـﺳرد ﻲ ﺮﻃ زا ـﻳ ﻖ ار ﻳﺎ ﻪـﻣﺎﻧ ﻪـﺑ ﻂـﺳﻮﺗ
ﺶﻧاد ا نازﻮﻣآ ﻳ ﻧاﺮ ﻲ رود ة ﭘﻴ ﺶ ﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻲ ﺗ ، ﺄﺛ ﻴ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ ي ﮕﻧا ﺮﺑ ﻴ ةﺰ ﻧورد ﻲ نآ ﻣز رد ﺎﻫ ﻴ ﺔﻨ نﺪﻧاﻮﺧ
.دراﺪﻧ
5 - دوﺪﺤﻣ ﻳ ﺖ ﺎﻫ ي ﺶﻫوﮋﭘ
د ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﻫ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻳ
ﺮﮕ ي داﺪﻌﺗ ، ي دوﺪﺤﻣ زا ﻳ
ﺖ ﺎﻫ ي بﺎﻨﺘﺟا ﺬﭘﺎﻧ ﻳ ﺮ ﻣز رد ﻴ ﺔﻨ اﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋـﭘ
ﺑ ﻪ ﺪﻣآ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺟو ﻛ
ﻤﻣ ﻪ ﻜ نآ درﻮﻣ رد ﺖﺳا ﻦ
، ﺳ ﺆ ﻻا ﺪﺟ ت ﻳ ﺪ ي اﺮﺑ ار ي ﻘﺤﺗ ﻴ تﺎﻘ ﺑﻴ ﺮﺘـﺸ رد
آﻳ هﺪﻨ .دروآ دﻮﺟو
هوﻼﻋ ﺮﺑ ﻛ ﭼﻮ ﻚ زاﺪﻧا ندﻮﺑ ة
و ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ﻛ
ا مﺎـﺠﻧا نﺎـﻣز تﺪـﻣ ندﻮـﺑ هﺎﺗﻮ ـﻳ
ﻦ ،ﺶﻫوﮋـﭘ
دوﺪﺤﻣ ﻳ ﺖ ﺎﻫ ي د ﻳ ﺮﮕ ي ﻧﻴ ﺰ ﻪﺑ .دراد دﻮﺟو ﺖّﻠﻋ
اﻳ ﻨ ﻜ ﻪ ﻧدﻮﻣزآ داﺪﻌﺗ ﻲ
ﺎﻫ ي دوﺪـﺤﻣ سﺮﺘـﺳد رد
ﺪﻧدﻮﺑ
، ﻐﺘﻣ ﻴ ﺎﻫﺮ ﻲﻳ
ار داﻮـﺳ ،ﺲﻨـﺟ ،ﻦـﺳ :نﻮـﭽﻤﻫ ﻳ
ﻪـﻧﺎ ا ي ﻐﺘﻣ و ﻴ ﺎـﻫﺮ ي ـﺼﺨﺷ ﻲ
، عﻮـﻤﺠﻣ رد
دوﺪﺤﻣ ﻳ ﺖ ﻧ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻴ
هﺪﻣﺎ .ﺪﻧا
6 - ﻧﺎﺒﻣ ﻲ ﺮﻈﻧ ي ﭘ و ﻴ ﺸ ﻴ ﺔﻨ ﺶﻫوﮋﭘ
هدرتسگ مجح ا
ي قحت زا تاقي رد ةراب ار زا هدافتسا هماناي
مز رد ه ني اھ ي تعن ص و ترا جت
ا ب .ت سا دو جوم
١نوري ) ٢٠٠٨ ت ( أث ري تا طابترا رد ار تا ساسحا كاردا ر ب لا ناك
ار هماناي ا ي م صخشم ي
ار زا هدافت سا ه ك تسا دقتعم و دنك ه ماناي
م ي تلاك شم د ناوت ي
م ھف رد
ا بلطم داجي پ و ماغي هب ار تھج و رتمك تاراشا دوجو دوبن
رو ف دروخزاب ي
مك ، ر ترثا نك .د
روناضر نامحر و تاداس )٢
٢٠٠٨ قحت رد ( يقي مشچ ار تا طابترا زادنا ه ماناي
ا ي ه ب ار ة باثم
راز با ي شزومآ
،ي ار ب ي ار زا شزو مآ سررب شدلاگن ب دازآ هاگ شناد رد رود ه
ي .د ندرك
ااب ني دراد علا طا هدنراگن هك اجنآ ات لاح
، قحت تا قي كد نا ي مز رد ة ني ار زا هدافت سا ه ماناي
رد
زوح ة شزومآ ي .تسا هدش ماجنا
________________________________
________________________________
__
1. Byron,k
2. Sadat &Rezanurrahman
ﻪﺑ ﻠﻋ ﻧاواﺮﻓ ﻞ ﻲ
» نﺪﻧاﻮﺧ
«
، ﺗرﺎﻬﻣ ﻲ ﺳﺎﺳا ﻲ رد ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﺖﺳا ا . ﻳ ﻦ ﺎﭘ ترﺎﻬﻣ ﻳ ﺔ
ﻠﻤﻋ ﻜ زوﺮﻣا دﺮ ي ﺮﻫ ﭘ .ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻴ
اﺪ ﻛ ندﺮ ﻚﻳ ﺧ ،بﻮﺧ ﻞﻐﺷ ﻴﻠ
ﻲ ز ﻳ دﺎ رد نﺪﻧاﻮﺧ ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ
ا .ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا ﻳ
ﻦ ترﺎﻬﻣ
، سﺎﺳا ﻛ ﻤﻫ رﺎ ﺔ عاﻮﻧا ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺎﻫ ي د ﻳ ﺮﮕ ﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻲ
ﻛ ﺮﻤﺗ و ﺪـﻨ ﻳ
ـﻨ ﻲ
اﺮﺑ ي ﺪﻤﻋ راﺰﺑا .ﺖﺳﺎﻣ ﻦﻫذ ة
ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺒﻗ زا ـﻴ ﻞ ﻛ
ـﺘﺣ و تﻼـﺠﻣ ،ﺐـﺘ ﻲ
اﻳ
،ﺖـﻧﺮﺘﻨ
ﺎـﻧاﻮﺗ ﻪـﺑ ﻲﻳ
رد و نﺪﻧاﻮﺧ ك
ﻣ هﺪﻧاﻮﺧ ﻪﭽﻧآ ﻲ
دﻮﺷ ﻧ ، ﻴ زﺎ ﺒﻨﺟ ،نﺪﻧاﻮﺧ .ﺪﻧراد ﺔ
ﺨﺗ ﻴﻠ ﻲ ﻪﻌﺳﻮﺗ ار داﺮﻓا ﻣ
ﻲ ـﻫد ﺪ
راﺪﻨﭘدﻮﺧ ﺪﺷر رد و ي
ﺖﺒﺜﻣ
، ﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ﻲ
اﺮﻓ ،نﺪﻧاﻮﺧ .دراد ﻳ
ﺪﻨ ي ﭘﻴ ﭽ ـﻴ هﺪ ﺖـﺳا ـﻛ ﺎـﺑ ﻂـﻘﻓ ﻪ
ﺮﻤﺗ ﻳ ﻦ ﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻴ اﺪ ﻣ ﻲ ﻛ ﺎﻬﻧ فﺪﻫ .ﺪﻨ ﻲﻳ
رد ،نﺪﻧاﻮﺧ ك
ﺒﻟﺎﻄﻣ ﻲ ﺖﺳا ﻛ ﻣ هﺪﻧاﻮﺧ ﻪ ﻲ
ﻮﺳ .دﻮﺷ ﻳ ﺖ
ﻮﻨﺳا و )1
2003 ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ( ﻛ
رد ﻪ ك ﺐﻠﻄﻣ
،
ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ اﺮﺑ
ي ﺶﻧاد ﺎﭘ نازﻮﻣآ ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي اﺪﺘﺑا ﻲﻳ ﻤﻫا ﻴ ﺖ
ﻧاواﺮﻓ ﻲ دراد
؛ ز ﻳ اﺮ ﺎﭘ ﻳ ﻪ
ِنﺪﻧاﻮﺧ سﺎﺳا و ﺑﻴ
ﺮﺘﺸ
ﺎـﻤﻨﻫار سراﺪـﻣ رد ﻲﻳ
ـﻣ ﻢﻫاﺮـﻓ ار ﻲ
ﻛ رد .ﺪـﻨ ك
اﺮﻓ ﺐﻠﻄﻣ ﻳ
ﺪﻨ ي ﻪﺑ ﺖﺳا اراد تﺪﺷ ي
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻛ
ﺑ ﻪ ﻴ ﻦ ﻣ خر ﻦﺘﻣ و هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻲ
.ﺪﻫد
٢نﺮﻛ ) 2006 ﻣ ( ﻲ ﻮﮔ ﺪﻳ ﺤﻣ رد ﺎﻣ ﻪﻛ ﻲﻄﻴ
ﮔﺪﻧز ﻲ ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﻢﻴ ﭘ ﻪﻛ ﺎﻐﻴ م ﺎـﻫ ي ـﻨﺘﻣ ﻲ ﺲـﻜﻋ ، و ﺎـﻫ
ﺎﻓ ﻞﻳ ﺎﻫ ي ﺗﻮﺻ ﻲ ﻮﺼﺗ و يﺮﻳ ﺷﻮﮔ زا ﻲ ﻦﻔﻠﺗ
، ﻧﺎﺛ ﺪﻨﭼ رد
،ﻪﻴ د ﻪﺑ يﺮﮕﻳ ﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﻲ ﺪﻨﺑﺎﻳ
، ﻦﻔﻠﺗ ﻪـﺑ ﺎﻫ
ﻣ هزﺎﺟا ﺎﻣ ﻲ
ﺮﻃ زا ﺎﺗ ﺪﻨﻫد ﻖﻳ
ﻜﺒﺷ ﺔ ﺑ ﻲ ﺳ ﻢﻴ ا ﻪﺑ ﺖﻧﺮﺘﻨﻳ ﻮﺷ ﻞﺼﺘﻣ ﻢﻳ
ار ، ﻪﻣﺎﻧﺎﻳ ﭘ ،ﺎﻫ مﺎﻴ ﺎﻫ ي ﭘ ﻪﺘـﺳﻮﻴ
قﺎﺗا ،مواﺪﻣ و ﺎﻫ
ي ﺖﻔﮔ و
Chat rooms) ﻮﮔ گﻼﺑو و (
blogs) ﺎﻫ ﻦﺘﺷاﺬﮔ كاﺮﺘﺷا ﻪﺑ شور رد (
ﺎﺑ ﻦﺘﻔﮔ ﻦﺨﺳ و تﺎﻋﻼﻃا
،ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺑﻼﻘﻧا ﻲ ﺑ ﻪ هدروآ دﻮﺟو نﺎﻤﻫ .ﺪﻧا
رود هار زا شزﻮﻣآ ﻪﻛ رﻮﻃ
،
رد ﺪﺷر لﺎﺣ ﺖﺳا
ﻣز رد و ﻪﻨﻴ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ
، ﻊﻗاو لﻮﺒﻗ درﻮﻣ ﺷ
.ﺖـﺳا هﺪ يﺮﻴﮔدﺎـﻳ
ﻧوﺮﺘﻜﻟا ﻲـﻜﻴ
E- learning) ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز (
ﻲ ﻧ ﺰﻴ ﺗ ﺖﺤﺗ ﺄﺛ ﺮﻴ ا ﻦﻳ ﮔاﺮﻓ جﻮﻣ ﺮﻴ
ـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﻮـﭼ .ﺖـﺳا ﻪ )٣
2010 (
ﻨﻓ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺎ
رو ي ﺎﻫ ي تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا
، ﻖﻓا ﺎﻫ ي ﺪﺟ يﺪﻳ
اﺮـﺑ نﺎـﺑز شزﻮـﻣآ رد ار ي
ﻤﻠﻌﻣ ﺎ ا نﺎﺑز ن دﺎﺠﻳ ﺤﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ هدﺮﻛ ﻂﻴ
ﺎﻫ ي ﺳﻼﻛ ﻲ لﺎﻌﻓ ﺶﻧاد و ﺮﺗ .ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد رﻮﺤﻣزﻮﻣآ
ﺑزﺎﺑ ﻴﻨ ﻲ دراﻮﻣ ي ﺒﻗ زا ﻴ ﻞ د ﻳ هﺎﮔﺪ ﺎﻫ ي رﺎﺑرد توﺎﻔﺘﻣ ة
ﺎـﻫراﺰﺑا زا هدﺎﻔﺘﺳا ي
ـﻳ ددﺎ ﻫ –ﻲ ـﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي
ﻟا ﻜ ﻧوﺮﺘ ﻲﻜﻴ رد ﻛ سﻼ
،سرد ﺶﻟﺎﭼ ﻲﻳﺎﻫ ﻛ ﻪ نﺎﺑز زﻮﻣآ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻣ ﻲ ﻛ ﺪﻨ و داﺪـﻌﺗ ي زا ﺎـﻫدﺮﺒﻫار ي
ﺔﻌﺳﻮﺗ هدﺎﻔﺘﺳا ﻔﻣ ﻴ ﺪ زا ﺰﺑا را ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻟا ﻜ ﻧوﺮﺘ ﻲﻜﻴ نﺎﺑز شزﻮﻣآ رد ﻛ
سﻼ روﺮﺿ ،رﻮﺤﻣ ي
ﻪﺑ ﺮـﻈﻧ
ﻣ ﻲ .ﺪﺳر
________________________________
________________________________
__
1. Sweet & Snow 2. Kern
3. Chou
1 - 6 - رد ك ﺐﻠﻄﻣ
ﺘﻧ رد ﻴ ﺔﺠ ﻘﺤﺗ ﻴ تﺎﻘ ﻫد ﻪﺳ ﺔ د ،ﻞﺒﻗ ﻳ هﺎﮔﺪ رﺎﺑرد ﺎﻣ ة نﺪﻧاﻮﺧ
، ﺑ ﻪ ﺔﺑﺎﺜﻣ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ﺎﺸﮔﺰﻣر ﺾﺤﻣ ﻲﻳ
،
ﻐﺗ ﻴﻴ ﺮ ﻛ )ﻮﻨﺳا .ﺖﺳا هدﺮ 2002
1( رد ك ار ﺐﻠﻄﻣ رد
ﺣ ﻜ ﻢ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ رد و طﺎﺒﻨﺘﺳا ك
ﻨﻌﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲ
زا
ﺮﻃ ﻳ ﻖ ﮔرد و سﺎﻤﺗ ﻴ
ﺮ رﺎﺘﺷﻮﻧ نﺎﺑز ﺎﺑ نﺪﺷ ي
ﺮﻌﺗ ﻳ ﻒ ﻣ ﻲ ﻛ اﺮﺑ و ﺪﻨ ي نآ
، ﻠﺻا ﺮﺼﻨﻋ ﻪﺳ ﻲ
ﺮﻈﻧ رد
ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ : هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻟﺎﻌﻓ و ﻦﺘﻣ ، ﻴ
ﺖ .
ﻟوو
2ﻲ ) 2011 رد ( ك ﻪﺑ ار ﺐﻠﻄﻣ ﺜﻣ
ﺔﺑﺎ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ـﻨﻌﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻲ
ـﻣ ﺮـﻈﻧ رد ﻦﺘـﻣ زا ﻲ
ﮔ ـﻴ دﺮ و . ي
رد ار نﺪﻧاﻮﺧ فﺪﻫ ك
ﻨﻌﻣ ﻲ ﻛ تﺎﻤﻠ ﻳﺎ ﻤﻧ دﺮﻔﻨﻣ تﻼﻤﺟ ﻲ
ﺪـﻧاد
، ﻠﺑ ـﻜ رد ار نآ فﺪـﻫ ﻪ ك
ﻛ ـﻠ ﻲ
ﺿﻮﺗ ﻦﺘﻣ رد ﻪﭽﻧآ ﻴ
ﺢ هﺪﺷ هداد
، ﻣ ﻲ ﻟا .ﺪﻧاد ﻴ
3ﻒﺳﻮ ) 2005 ﺗرﺎﻬﻣ ار نﺪﻧاﻮﺧ ( ﻲ
ﭘﻴ ﭽ ﻴ هﺪ ﻣ ﻲ ـﻧاد ﺪ و
ﺶﺷ هزﻮﺣ زا درﻮﻣ ﺎﻫ
ي ﻣﻮﻤﻋ ﺶﻧاد و ترﺎﻬﻣ ﻲ
ار ﻛ ﻘﻘﺤﻣ ﻪ ﺎ ﭘ ن ﻴ دﺎﻬﻨﺸ د دا ه ﺪﻧا ا رد ﺎﺗ ﻳ ﻦ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ
ﮔ راﺮﻗ ﻴ
،ﺪﻧﺮ ذ حﺮﺷ ﻪﺑ ﻳ
ﻞ ﻣ مﺎﻧ ﻲ :دﺮﺑ
1 - ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ي ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ دﻮﺧ ﻛ رﺎ
؛
2 - ﻧﺎﮔژاو ﺶﻧاد ﻲ
رﺎﺘﺧﺎﺳ و ي
؛
3 - ﻤﺳر نﺎﻤﺘﻔﮔ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺶﻧاد ﻲ
؛
4 - ﭘ ﺶﻧاد ﻴ ﺶ ﻣز ﻴ ﺔﻨ اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳ ﻧﺎﻬﺟ / ﻲ
؛
5 - ﺎﻫدﺮﺒﻫار ي ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ي زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺮﺗ و ﻛ ﻴﺒ ﻲ
؛
6 - ﺷاﺮﻓ ﺶﻧاد ﺘﺧﺎﻨ
ﻲ و ﻛ ترﺎﻬﻣ لﺮﺘﻨ .ﺎﻫ
رود ﻛ ﻴ
4ﻦ ) 1993 رد ( ك ﻔﺗ ار ﺐﻠﻄﻣ ﻜ
فﺪﻫ ﺮ راد ي ﻣ ﻲ ﺪﻧاد ﻛ ﻃ ﻪ ﻲ ﻨﻌﻣ نآ ﻲ ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ طﺎـﺒﺗرا
ﺑﻴ ﻦ ا هﺪﻨﻧاﻮﺧ و ﻦﺘﻣ ﻳ
دﺎﺠ ﻣ ﻲ ﺮﻫ .دﻮﺷ ﻳ ﺲ ﺰﺟﺎـﻫ و )5
1995 د ( ـﻳ هﺎﮔﺪ ﺗوﺎـﻔﺘﻣ ﻲ رد زا ك ﺐـﻠﻄﻣ
ﻪﺑ ار نآ و ﺪﻧراد نﺪﻧاﻮﺧ ﺔﺑﺎﺜﻣ
ﻨﻌﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻲ
رﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ زا ي
، ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ ود لدﺎﺒﺗ ﻓﺮﻃ ﺔ ﺎﻘﻋ ﻳ ﺪ ﺑﻴ ﻦ
ﭘ و هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻴ
مﺎ ﻨﺘﻣ رد ﻲ صﻮﺼﺨﻣ
، ﻣ ﺮﻈﻧ رد ﻲ ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ ودرﺎﭘ . )6
2004 رد ( ك ﻪﺑ ار ﺐﻠﻄﻣ ترﻮـﺻ
اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ي ﻣ ﻲ دﺮﮕﻧ ﻛ ﻃ ﻪ ﻲ نآ
، ﺑ هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻪ ﺳو ﻴ ﺔﻠ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ
، ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ ﺮﺗ ﻛ ﻴ ﺐ ﺑﺮﺠﺗ و ﺶﻧاد ﻴ
تﺎ
ﻠﺒﻗ ﻲ د و ﻦﺘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺎﺑ ﻳ
ﻫﺎﮔﺪ ﻲ ﻛ و ﻪ ي ﻣ ذﺎﺨﺗا ﻦﺘﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻲ
ﻛ ﻨﻌﻣ ،ﺪﻨ ﻲ ار رد ك ﻣ ﻲ ﻛ .ﺪﻨ
________________________________
________________________________
__
1. Snow 2. Woolley 3. Alyousef 4. Durkin
5. Harris & Hodges 6. Pardo
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻛ ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪ ﻲ
ﻤﻫ دﻮﺷ ﺔ رﺎﻌﺗ ﻳ ﻒ حﺮﻄﻣ ﻨﻌﻣ ،هﺪﺷ ﻲ ﻪﺑ ار ﺒﻨﺟ ناﻮﻨﻋ ﺔ
رﺎـﻌﺗ ﻢﻬﻣ ﻳ
ﻒ
ﻣ ﺮﻈﻧ رد دﻮﺧ ﻲ
ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ . ﺮﮔا نﺎﮔﺪﻨﻧاﻮﺧ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ
ﻛ تﺎﻤﻠ ار
،ﺪﻨﻧاﻮﺨﺑ ﺨﺸﺗ ﺪﻨﻧاﻮﺘﻧ ﺎﻣا ﻴ
ﺺ ﺪﻨﻫد ـﻛ ﻪ
ﭼ ﻪﭼ ﻴ ﺰ ي ﻣ ار ﻲ ﻘﺣ رد ،ﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻴ
ﺖﻘ ﭼ ﻴ ﺰ ي هﺪﻧاﻮﺨﻧ .ﺪﻧا
2 - 6 - ﮕﻧا ﻴ هﺰ و ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺎﺑز ن
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ زا ﻞﺒﻗ ﺎﻫ
ي ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻛ ﺑ ﻪ اﺮ ي ﺗ نداد نﺎﺸﻧ ﺄﺛ
ﻴ تاﺮ
ﮕﻧا ﻪـﺟﻮﺗ ﻞـﺑﺎﻗ ـﻴ
هﺰ رد
ﻛ ﻠﮕﻧا نﺎﺑز شزﻮﻣآ سﻼ ﻴ
ﺴ ﻲ رد ﺎﺟ ﻳ هﺎﮕ مود نﺎﺑز ﻳﺎ
ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا ﺖـﺳا ﺮـﺘﻬﺑ ،ﺪـﻧا
ﮕﻧا دﻮﺧ اﺪﺘﺑا ﻴ
هﺰ ﺳرﺮﺑ ار نآ عاﻮﻧا و ﻲ
ﻛ ﻨﻴ ﻢ .
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﭼ ﺎﻬﻨﺗ ﻴ ﺰ ي ﻛ ﺑ ﻪ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻘﻘﺤﻣ ﺎ قﺎﻔﺗا نآ ﺮﺑ ن ﻧ
ﺪﻧراد ﺮﻈ
، اﻳ ﻦ ﺖﺳا ﻛ ﮕﻧا ﻪ ﻴ
،هﺰ ﺦﺳﺎﭘ ﻮـﮔ ي
اﻳ ﻦ ﺳ ﺆ تﻻا ﺖﺳا : 1 - ﻤﺼﺗ مدﺮﻣ اﺮﭼ ﻴ
ﻢ ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ ﻛ رﺎ ي ؟ﺪـﻨﻫد مﺎﺠﻧا ار 2
- نآ تﺪـﻣ ﻪـﭼ ﺎـﻫ
ﻟﺎﻌﻓ نآ ﻪﺑ ﺪﻧراد ﺪﺼﻗ ﻴ
ﺖ و ؟ﺪﻨﻫد ﻪﻣادا 3
- نآ ﺪﺟ ﻪﭼ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻳﺘ
ﻲ ﻟﺎﻌﻓ نآ ﺪﻧراد ﺪﺼﻗ ﻴ
ﺖ لﺎـﺒﻧد ار
ﻛ ﻧرود نﺎﺘﻟوز) ؟ﺪﻨﻨ ﻴ
1ﻪ 2001 .(
ﻠﺳ ﻴ ﻧﺎﻤ ﻲ ) 1388 ﺮﻌﺗ رد ( ﻳ ﻔ ﻲ
، ﮕﻧا ﻴ هﺰ ار
» ﻣ ﻴ ناﺰ ﻤﺼﺗ ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي
ﻓاﺪـﻫا صﻮـﺼﺧ رد دﺮـﻓ ﻲ
ـﻛ ﻪ
ﭘﻴ ﮕ ﻴ ﺮ ي ﻣ ﻲ ﻛ ﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻨ ﻴ
ﻦ ﺷﻼﺗ ﻲ ﻣ
¬ﻲ ﺪﻧاد ﻛ اﺮﺑ ﻪ ي ـﺳر ﻴ نﺪ
ﻪـﺑ فﺪـﻫ نآ ﻪـﺑ ـﻛ
ـﻣ رﺎ ﻲ ﮔ ـﻴ دﺮ .
ﻛ داوارﺎﻣﻮ ﻳ
2ﻮﻟﻮ ) 2006 ﮕﻧا ( ﻴ هﺰ ﻧ ار ﻴ وﺮ ي ﻮﻘﺗ ﻳ ﺖ ﻛ هﺪـﻨﻨ ا ي ـﻣ ﻲ ﺪـﻧاد ـﻛ اﺮﻓ ﻪ ﻳ ﺪـﻨ ﻪﺘـﺴﺧ ﻛ و هﺪـﻨﻨ
ﻧﻻﻮﻃ ﻲ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻮﻘﺗ ار ﻳ ﺖ ﻣ ﻲ ﻛ و .ﺪـﻨ ي ﮕﻧا ـﻴ هﺰ ﺎـﻫ ي ﺑﻴ ـﻧوﺮ ﻲ
Extrinsic motivation) ﺎـﺑ ار (
ﺢﻄﺳ ﻌﺿ ﻴ ﻒ ﺮﺗ ي ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا زا ﺢﻄﺳ و ﺲﻔﻧ
ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ي ﮕﻧا و ،باﺮﻄﺿا زا ﻴ
هﺰ ﺎﻫ ي ـﻧورد ﻲ ﻞـﻣﺎﻋ ار
ﻮﻘﺗ ﻳ ﺖ ﻣ رﺎﺘﻓر ﻲ ﺮﻈﻧ زا .ﺪﻧاد ﻛ
ﺳﺎ ﻜ ما .ﻮ )3
2010 ﮕﻧا ( ﻴ ةﺰ ﺑﻴ ﻧوﺮ ﻲ
، ﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ ﻴ
ﻧوﺮ ﻲ ﺒﻗ زا ﻴ ﻞ ،لﻮـﭘ
ﺎﺟ ﻳ هﺰ ﺧﺮﺑ و هﺮﻤﻧ ، ﻲ
ﺎﻫدرﻮﺧزﺎﺑ ي
ﻣ زﺎﻏآ ﺖﺒﺜﻣ ﻲ
ﺷ ﻟﺎﺣرد ،دﻮ ﻲ
ﻛ ﮕﻧا ﻪ ـﻴ ةﺰ ـﻧورد ﻲ
، سﺎـﺴﺣا زا
ﺷادﺎﭘدﻮﺧ ﻲ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﻣ
¬ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ ﻛ ﺎﻧاﻮﺗ سﺎﺴﺣا ﻪ ﻲﻳ
رﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ و ي
ـﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻲ
ﻛ ﮕﻧا .ﺪـﻨ ـﻴ ةﺰ
ﻧورد ﻲ ﺎﻤﺗ زا ﻳ ﻞ ﻧ ﻦﺘﺧﺎﺳ هدروآﺮﺑ ﻪﺑ ﻴ
ﺎﻫزﺎ
ﺎـﻫوزرآ و فاﺪـﻫا ،
،
ﻪـﺑ شادﺎـﭘ رﺎـﻈﺘﻧا نوﺪـﺑ ﺮﻃﺎـﺧ
ﺘﺳد ﻴ ﺑﺎ ﻲ نآ ﻪﺑ ﻣ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﺎﻫ ﻲ
ﮔ ﻴ
،دﺮ ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻛ ﮕﻧا ﻪ ﻴ ةﺰ ﺑﻴ ﻧوﺮ ﻲ ﺮﺑ ا ي ﺘﺳد ﻴ ﺑﺎ ﻲ ﺖـﺳا شادﺎﭘ نآ ﻪﺑ
ﻠﺳ) ﻴ ﻧﺎﻤ ﻲ
، 1388 .(
اﺮﺷ ﻂﻳ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻣﺎﮕﻨﻫ ﻲ ا ﻪﻛ ﻦﻳ ﻧ ﻪﺳ زﺎﻴ ناور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﺪﻧزﺎـﺳ هدروآﺮﺑ ار
،
اﺰـﻓا ﺚـﻋﺎﺑ ﺶﻳ
ﮕﻧا هﺰﻴ ﻧورد ﻲ ﻣ ﻲ :ﺪﻧﻮﺷ 1 - رﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ) لﻼﻘﺘﺳا ي
ﻌﺗ رد ﻦﻴﻴ ﭼ ﻲﺘﺴﻴ اﺮﭼ و ﻲـﻳ (ﺎـﻫرﺎﻛ مﺎـﺠﻧا
؛
________________________________
________________________________
__
1. ZoltanDornyei 2. Kumaravadivelu 3. Casco,M.
2 - ﺮﻤﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ) ﺶﻧاﻮﺗ ﻦﻳ
ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ياﺮﺑ و ﻦﺘﻓﺮـﮔ ﺖـﺳد رد
ـﺤﻣ لﺮـﺘﻨﻛ ﻂﻴ
(
؛ 3 - طﺎـﺒﺗرا
ﮕﺘﺴﺑاو) ﻲ د ﻪﺑ ناﺮﮕﻳ ﺮﻃ زا ﻖﻳ ﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻲ
ﻮـﻗ لﺎـﻤﺘﺣا ﻪـﺑ .(
،ي ﺶـﻧاد ﮕﻧا نازﻮـﻣآ ةﺰـﻴ
ﻧورد ﻲ سﻼﻛ رد ار ﺎﻫ
ﻲﻳ ﻨﭼ ﻪﻛ ﻦﻴ ﻧ ﻲﻳﺎﻫزﺎﻴ
ـﻓوﺮﺑ) .دﺮـﻛ ﺪـﻨﻫاﻮﺧ ﻪﺑﺮﺠﺗ ،ﺪﻧزﺎﺳ هدروآﺮﺑ ار
1ﻲ
2004 ( ﺳ ﺮﻈﻧ زا ﻴ ﺖﻧﮋ ﻣ ﻴ ﻟﺎﻬ
2ﻲ ) 1993 ﺮﻈﻧ رد ( ﻳ ﺔ ﺳ ﻴ لﺎ
flow) ﻟﺎﻌﻓ ،(
ﻴ ﺖ ﺎﻫ ﻲﻳ ﻛ ﻪ ﻪﺑ ﻧورد ترﻮﺻ ﻲ
و
ﺗاذ ﻲ ﮕﻧاﺮﺑ ﻴ ﻪﺘﺨ ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ
، ﻪﺑ دﻮﺧ ي ﺳو ﻪﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ فﺪﻫ دﻮﺧ ﻴ
ﻪﻠ ا ي اﺮﺑ ي ﺳر ﻴ نﺪ .فﺪـﻫ ﻪﺑ داﺮـﻓا
ﺳ ﻴ لﺎ ﻟﺎﻌﻓ مﺎﮕﻨﻫ ندﻮﺑ ـﻴ
ﺖ ﺎـﻫ ي مﺮﮔﺮـﺳ ﻛ هﺪـﻨﻨ ـﻳ ﺎ تﺬـﻟ ـﺸﺨﺑ ﻲ و ناﺪـﻨﻣﺮﻨﻫ شﻼـﺗ نﻮـﭽﻤﻫ
ﺷزرو ﻜ نارﺎ ﻳﺎ زﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ار ﻳ ﻪﻧﺎ ا ي ار ﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲ ﻛ ﻨﻨ ﺘﺣ و ﺪ ﻲ ﻤﻣ ﻜ
ـﺤﻣ رد ،ﻞﻏﺎـﺸﻣ رد ﺖﺳا ﻦ ﻴ
ﻂ
ﻛ سرد سﻼ ﻳﺎ
ﺤﻣ ﺮﻫ ﻴ ﻂ ﻛ رﺎ ي د ﻳ ﺮﮕ ي ﻧﻴ ﺰ ﻓوﺮﺑ) .دﻮﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲ
، 2004 (
ﺤﻣ رد ﻴ ﻂ ،ﻪﺳرﺪﻣ
» باﺮﻄﺿا
«
(anxiety) ﻠﺻا
ﻲ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺪﺟ ﻞﻣﺎﻋ ي ﺪﻬﺗ ﻳ ﺪ ﻛ ﺪـﻨﻨ ة ـﺳ ﻴ لﺎ ندﻮـﺑ
ﺶﻧاد ﺮﮔا .ﺖﺳا ﻪﺑ نازﻮﻣآ
ﻢﻈﻨﻣ رﻮﻃ
، اﺮﺷ ﺎﺑ ﻳ ﻂ ﺸﻟﺎﭼ ﻲ
دﺎﺣ ي ﻪﺟاﻮﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﻛ ﺎﻧاﻮﺗ زا ﺮﺗاﺮﻓ ﻪ ﻲﻳ
و
ﻛ نآ لﺮﺘﻨ
ًاﺮﻫﺎﻇ ،ﺖﺳﺎﻫ اﺮﺷ
ﻳ ﻂ ﺮﺟ ـﻳ نﺎ دﺎـﻋ ي اﻳ ﻦـﻤ مارآ و
ﺮﺟ ﺮـﺑ ار ﺶـﺨﺑ ـﻳ
نﺎ ﻟﺎﻌﻓ ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي
ﺶﻟﺎﭼ ﮕﻧاﺮﺑ ﻴ ﺰ ﺟﺮﺗ ﻴ ﺢ ﺘﻧ رد و داد ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻴ
،ﻪـﺠ
ﺎـﻧاﻮﺗ و داﺪﻌﺘـﺳا ﻲﻳ
نآ
ـﺑﺮﺠﺗ رد ﺎـﻫ ﺔ
ـﺳ ﻴ ﻟﺎ ﻲ رد
ﻛ سرد سﻼ ﻛ
ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎ ﻳ
ﺖﻓﺎ .
ﺳ ﺮﻈﻧ زا ﻴ ﺖﻧﮋ ﻣ ﻴ ﻟﺎﻬ ﻲ د و ﻳ ناﺮﮕ ) 1993 ﻤﻠﻌﻣ ،(
ﺎ ﻣ ن ﻲ ﺑﺮﺠﺗ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻴ
تﺎ ﺳ ﻴ ﻟﺎ ﻲ شور ﻪـﺳ ﻪﺑ ار
ﻮﻘﺗ ﻳ ﺖ ﻛ :ﺪﻨﻨ
1 - ﺴﺗ ﺎﺑ ﺳرد تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺮﺑ ﻂﻠ ﻲ
ﻮﺧ ﻳ ﺶ رﺪﺗ ، ﻳ ﺲ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ نآ
، ﺘـﺷا ﺎـﺑ ﻴ قﺎ ﻛ و ﻞـﻣﺎ
ﻞﻤﻋ ﻛ ﺮ ﻮﮕﻟا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ند ﻲﻳ
ﻛ ﻮﻘﺗ ﻪ ﻳ ﺖ ﻧورد ﻲ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ار
2 - راﺮﻗﺮﺑ ﺎﺑ ي رﺎﮔزﺎﺳ ي ﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻴ ﻦ ﻧ درﻮﻣ ﻪﭽﻧآ ﻴ
زﺎ ﺖﺳا
، ﺶﻧاد ﻪﭽﻧآ ﺎﺑ
دﺎـﻣآ نازﻮـﻣآ ة
.ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ نداد مﺎﺠﻧا 3 - ﺔﺿﺮﻋ ﺮﺗ ﻛ ﻴﺒ ﻲ ﺎﻤﺣ زا ﻳ ﺖ ﻫ ﺎ ي ﺳﺎﺴﺣا ﻲ ﺷزﻮﻣآ و ﻲ ﻛ ﺶﻧاد ﻪﺑ ﻪ ا نازﻮﻣآ
ﻳ ﻦ ﻣا ـﻜ ار نﺎ
ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﺎﺑ و باﺮﻄﺿا نوﺪﺑ ﺎﺗ ﺪﻫﺪﺑ ﺗ ،ﺲﻔﻧ
ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺬﭙﺑ ار ﻳ ﺪﻧﺮ .
و ي ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻛ
ا نﺎﻤﻠﻌﻣ ﻪ ﻳ
ﺎﺋﺪ ل
، ﻪﺑ ـﺗاذ رﻮﻃ ﻲ نآ
ﮕﻧاﺎـﺑ رﺪـﻗ ﻴ
هﺰ ﻢـﻫ ﺎـﺗ ﺪﻨﺘـﺴﻫ
ار نﺎﺸﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻳ
دﺎ ﮕﺑ ﻴ ﺪﻧﺮ نآ ﻢﻫ و ا و ﺪﻨﻫد شزﻮﻣآ ار ﺎﻫ ﻳ
ﻦ ﻗﻼﻋ ﮕﻧا و ﻪ ﻴ هﺰ ﺷور ﻪﺑ ار ﻲ
زوﺮﺑ
ﺪﻨﻫد ﻛ ﺶﻧاد دﻮﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻪ ﻪﺑ نازﻮﻣآ
دﻮﺧ ي دﻮﺧ
، زا ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي .ﺪﻧﺮﺒﺑ تﺬﻟ
________________________________
________________________________
__
1. Brophy, J 2. Csikszentmihalyi
3 - 6 - ﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﺄ ﺛﻴ ﺮ ﮕﻧا ﺮﺑ راﺬﮔ ﻴ
ةﺰ ﻧورد ﻲ
ﺮﻣرﺎﻫ )1
1999 ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ( ﻛ
ﻠﻣاﻮﻋ ﻪ ﻲ اﺮﺷ نﻮﭽﻤﻫ ﻳ
ﻂ ﻓﻴ ﺰ ﻲﻜﻳ ـﻤﻠﻌﻣ ، ﺎ رﺪـﺗ شور و ن ﻳ
ﺲ
نآ ﮕﻧا ﺮﺑ ،ﺎﻫ ﻴ ةﺰ ﻧورد ﻲ ﺶﻧاد ﺗ نازﻮﻣآ ﺄﺛ ﻴ ﺮ .ﺖﺳا راﺬﮔ
ﻼــﻋ هو اﺮــﺷ ﺮــﺑ ﻳ ﻂ ﻓﻴ ﺰ ﻲــﻜﻳ
، د ﻞــﻣاﻮﻋ ﻳ
ﺮــﮕ ي ﺒﻗ زا ــﻴ ﻞ ﺪــﻣ ﻳ ناﺮ اﺮﺟا ﻲــﻳ ــﺤﻣ ، ﻴ ﻂ ،ﻪــﺳرﺪﻣ
ﻤﻫ ﻜ ﺳﻼ ﻲ ﺎﻫدرﻮﺧزﺎﺑ ،ﺎﻫ ي
ﻤﻠﻌﻣ ﺎ ﺎﻤﺣ و ن ﻳ ﺖ ﺎﻫ ي ﺪﻟاو ﺖﺒﺜﻣ ﻳ
ﻦ ﻤﻠﻌﻣ و ﺎ ﻧ ن ﻴ ﺰ ﻣ ﻲ ﮕﻧا ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻴ
ةﺰ
ﻧورد ﻲ ﺶﻧاد ﺗ نازﻮﻣآ ﺄﺛ ﻴ ﺮ رﺪﺗ شور .ﺪﺷﺎﺑ راﺬﮔ ﻳ
ﺲ ﺎﻫ ي ﻪﺘﺴﺧ ﻛ ﺪـﻨﻨ ة ـﺧﺮﺑ ﻲ ـﻤﻠﻌﻣ زا ﺎ ن
، ﺚـﻋﺎﺑ
ﻣ ﻲ ﺶﻧاد دﻮﺷ ﺴﺣا نازﻮﻣآ
ﺑ سﺎ ﻲ ﮕﻧا ﻴ ﮔﺰ ﻲ .ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد
ﺮﻈﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﻛ
وﺮ ﻛ ﻤﺷا و ﺰ ﻴ
2ﺲﺘ ) 1991 ﻤﻠﻌﻣ ( ﺎ ﺎﺑ ن ﻳ ﺪ اﺮﺑ ي ﺶﻧاد سرد عﻮـﺿﻮﻣ رد نازﻮﻣآ
ﮕﻧا ﻴ هﺰ اﻳ دﺎﺠ ﻛ ﻨﻨ ﺪ
؛ ﻳ ﻨﻌ ﻲ اﺪﺘﺑا رد ي
ـﻤﻠﻌﻣ نﺎﻨﺨـﺳ ،سورد ﺎ
رﺎـﺑرد ن ة ﻟﺎﻌﻓ ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي ـﭘ ﻴ ﺶ ﻪـﺑ ،ور
اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻗﻼﻋ ﺢﻄﺳ ﺔ
ﺶﻧاد ﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺠﻨﻣ نازﻮﻣآ
؛ﺪ ﻪﺑ ﻤﻠﻌﻣ هوﻼﻋ ﺎ
ﺎﺑ ن ﻳ ﺪ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺗ ،ﺎـﻫ ـﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ و
ﺳرد داﻮﻣ ﻲ ﻋﻮﻨﺘﻣ ﻲ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺎﺑ ار ﻛ
ﺑ سرد سﻼ ﻴ
؛ﺪﻧروﺎ ز ﻳ اﺮ ﻏ رد ﻴ ﺮ اﻳ ﻦ ﺶﻧاد ،ترﻮﺻ زا نازﻮـﻣآ
لاور دﻮﺟو ﺎﻫ
ي دﺎﻋ ي رد دﻮﺟﻮﻣ ﻛ
سرد سﻼ ﻛ
نآ ﻪﺑ ﻪ ﺗا ﺎﻫ ﻜ ﻤﻃا ،ﺪـﻧراد ﺎ ﻴ
نﺎـﻨ ﺪـﻨﻫاﻮﺧ ﺮﻃﺎـﺧ
ﻳ ﺖﻓﺎ . ﺎﺑ اﻳ ﻦ سرد لﺎﺣ ﺎﻫ
ﻲﻳ ﻛ ﻤﻫ ﻪ ﻴ ﻪﺸ ﺪﻧرادﺮﺑ رد ة
ﻮﮕﻟا و لاور ي
ﻜﻳ ﺘﺧاﻮﻨ ﻲ ﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪ ـﻛ ﺶﻫﺎ
اﺰﻓا و ﻪﺟﻮﺗ ﻳ
ﺶ ﺑ ﻲ ﮕﻠﺻﻮﺣ ﻲ ﺶﻧاد ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺠﻨﻣ نازﻮﻣآ
؛ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ ﻟﺎﻌﻓ عﻮﻨﺗ ﻴ ﺖ ﺗ ،ﺎﻫ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ و
ﺳرد داﻮﻣ ﻲ ﻣ ﻲ ﮔﻮﻠﺟ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻴ
ﺮ ي زا ﻛ ﮕﻧا ﺶﻫﺎ ﻴ هﺰ اﺰﻓا و ﻳ ﺶ ﻪـﻗﻼﻋ ﺢﻄﺳ ﺪـﻨﻣ
ي ﺶـﻧاد نازﻮـﻣآ
ﻛ ﻤ ﻚ ﻛ .ﺪﻨ ﮕﻧا رد ﻪﻗﻼﻋ دﻮﺟو ﻴ
ةﺰ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
، ﺣ ﺶﻘﻧ ﻴ ﺗﺎ ﻲ ا .دراد ﻳ ﻦ ﺷ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ﻜ
ﻞ ﮕﻧا ـﻴ ةﺰ
ﻧورد ﻲ ﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻲ دﻮﺷ ﻛ ﻪ ﻛ ﻠﻴ ﺪ ي اﺮﺑ ي رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﺤﺻ ﻴ ﺢ ﺳرد ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻲ
ﻣ ﻲ ﻪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺟ ي ﺮﻤﺗ ﻛ ﺮـﺑ ﺰ
ﺎﺟ ﻳ هﺰ ﮕﻧاﺮﺑ ﺪﺼﻗ ﻪﺑ ﻴ
ﻦﺘﺨ ﮕﻧا ﻴ ةﺰ و نﺪﻧاﻮﺧ ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺶﻧاد ﺎﺑ ،نازﻮـﻣآ ـﻳ
ﺪ ﺑﻴ ﺮﺘـﺸ
ﮕﻧاﺮـﺑ ﺮـﺑ ﻴ
ﻦﺘﺨ
ﮕﻧا ﻴ هﺰ ﻧورد ﻲ نآ ﺮﻤﺗ ﺎﻫ ﻛ ﺰ ﻛ ﻨﻴ ﻢ هار زا . يﺎﻫ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﮕﻧا ﻴ ةﺰ ﻧورد ﻲ ﺎﻌﻓ عﻮﻨﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻟ
ـﻴ ﺖ ،ﺎـﻫ
ﻣ ﻲ ﺪﺟ راﺰﺑا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻳ
،ﺪ و بو ﺖﺤﺗ شزﻮﻣآ نﻮﭽﻤﻫ ـﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻟا ﻜ ﻧوﺮﺘ ﻲـﻜﻴ ﺮـﻣا رد
و شزﻮﻣآ ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي هرﺎﺷا ﻛ .دﺮ
________________________________
________________________________
__
1. Harmer
2. Crookes & Schmidt
7 - ار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ نﺎﺑز شزﻮﻣآ رد
روﺎﺷراو رﺰﺘﺷ ،1
ﻧﻮﻠﻣ و2 3ﻲ ) 2001 ار ( ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻪﺑ ار ﺔﺑﺎﺜﻣ ﺷ ﻜ ﻏ ﻞ ﻴ ﺮ
ـﻨﺘﺒﻣ طﺎـﺒﺗرا نﺎـﻣﺰﻤﻫ ﻲ
ﺮـﺑ
ار ﻳ ﻪﻧﺎ ﻤﻫ ردﺎﻣ و ﺔ
ﻛ ﺎﻫدﺮﺑرﺎ ي اﻳ ﺘﻧﺮﺘﻨ ﻲ ﻣﺎﻧ ﻴ هﺪ ﺮﻈﻧ و ﺪﻧا ﺎﻫ ي ﺘﺑا ﻜ رﺎ ي ﻧاواﺮﻓ ﻲ رد درﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا
نآ هداد ﺪﻧا نآ . دراﻮﻣ ﺎﻫ ي ﻣ شﺮﺘﺴﮔ نﻮﭽﻤﻫ ﻜ
نﺎﻣز و نﺎ ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻌﺳﻮﺗ ، ﺔ ﺗﺎﻋﻮـﺿﻮﻣ ﻲ
زا ﺮـﺗاﺮﻓ
تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻛ
سﻼ دﻮﺒﻬﺑ ،رﻮﺤﻣ ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﻮﺸﺗ ،نﺎﺑز رﻮﺤﻣ ﻳ
ﻖ رﺎﺸﻣ ﺖﺻﺮﻓ ﻛ
و ﺮﺑاﺮﺑ ﺖ
ﺮﺳ نﺪﺷ ﻞﺼﺘﻣ ﻳ
ﻊ زرا و ﻮﮔ نا ﻳ نارﻮﺸ ﻪﺑ ـﻜﻳ ﺪ ﻳ ﺮﮕ ﻪـﺑ ار ﺔـﺑﺎﺜﻣ
ـﺷزﻮﻣآ ﻊﻓﺎـﻨﻣ ﻲ
ار ﻳ ﻪـﻣﺎﻧﺎ حﺮـﻄﻣ
ﻛ دﺮ ه ا نآ .ﺪﻧ ﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﻪﺑ ﺎﻫ ﻲ
ﻟﺎﻌﻓ زا ﻴ ﺖ ﺎﻫ ﻲﻳ هرﺎﺷا ﻛ ﺪﻧدﺮ ﻛ ﺑد ﻪ ﻴ ناﺮ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
، ﺎﺑ ﻘﻓﻮﻣ ﻴ
،ﺖ
ﻘﺒﻃ ود رد ﺔ
ز ﻳ ﺮ هدﺎﻔﺘﺳا ﻛ ﺮ دﻮﺑ هد ﺪﻧ :
1 - ار تﻻدﺎﺒﺗ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ا ي ﻫوﺮﮔ ﻲ ار ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تﺎﻃﺎﺒﺗرا نﻮﭽﻤﻫ ﻳ
ﻪـﻣﺎﻧﺎ ا ي د رد ﻞـﺧا ـﻛ ،سﻼ
ار تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ا ي ﺑﻴ ﻦ ﻛ ﺳﻼ ﻲ ار تﺎﻃﺎﺒﺗرا و ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ا ي هوﺮﮔ ﺎﻫ ي زا جرﺎـﺧ ﻞﻘﺘـﺴﻣ
هوﺮﮔ ﻛ .سﻼ
2 - ار لدﺎﺒﺗ ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ا ي دﺮﻓ ﻪﺑ ار لدﺎﺒﺗ :ﻞﻣﺎﺷ دﺮﻓ ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ ا ي ﺑﻴ ﻦ ﮔاﺮﻓ و ﻢﻠﻌﻣ ﻴ
ﺮ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﻳﺎ
ار لدﺎﺒﺗ ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ا ي ﺑﻴ ﻦ ﮔاﺮﻓ ﺮﻔﻧ ود ﻴ
ﺮ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز ﻲ
.
نآ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﺎﻫ ﻴ ﻞ ناواﺮﻓ ار ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻣز رد ﻴ ﺔﻨ ﻃﺎﺒﺗرا ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻲ
ﻔﻣ ﻴ ﺮﺗﺪ ﺎﻘﻣ رد ار ﺪﺼﻘﻣ نﺎﺑز رد ﻳ
ﻪﺴ ﺎـﺑ
ﻛ ﺟرﺎﺧ نﺎﺑز سﻼ ﻲ
ﺘﻨﺳ ﻲ ﻪﺑ ، ﺔﺑﺎﺜﻣ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ار ﺖﻌﻔﻨﻣ ﻳ
،ﻪﻣﺎﻧﺎ نﺎﺑز ﻪﺑ ﭘ نازﻮﻣآ ﻴ دﺎﻬﻨﺸ ﻣ ﻲ ﻛ .ﺪﻨﻨ
8 - اﻮﻓ ﻳ ﺪ تاﺮﻀﻣ و ﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻟا ﻜ ﻧوﺮﺘ ﻲﻜﻴ
1 - 8 - اﻮﻓ ﻳ ﺪ
ﻟﺎﻫ ﻜ
4ﺖ ) 2002 ( ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻟا ﻜ ﻧوﺮﺘ ﻲﻜﻴ ﺷ ار ﻴ ةﻮ ﺪﺟ ﻳ ﺪ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻣ ﻲ ﺪﻧاد ﻛ دﻮـﺒﻬﺑ ﺖـﻬﺟ ﻪـﺑ ﻪ
ﻌﻗﻮﻣ ،ترﺎﻬﻣ و ﺶﻧاد ﻴ
ﺖ ﺎﻫ ي ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﺮﻃ زا ار ﻳ ﻖ ﺒﺷ ﻜ ﻪ ﺎﻫ ي اﻳ ﺘﻧﺮﺘﻨ ﻲ ار و ﻳ ﻪﻧﺎ ا ي ﻢﻫاﺮﻓ ـﻛ و هدﺮ
ﺒﻃ ﻴ ﺖﻌ ﮔاﺮﻓ ﻴ ﺮ ي شزﻮﻣآ ﺖﻟﺎﺣ زا ار ﺶﻧاد
، ﺖـﻟﺎﺣ ﻪـﺑ ـﻳ
ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي
، ﻐﺗ ـﻴﻴ ﺮ .ﺖـﺳا هداد ـﻛ
رﻼ
5ك
) 2004 ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ(
ﻛ ﮔاﺮﻓ ﻪ ﻴ ناﺮ ﺟرﺎـﺧ نﺎﺑز ﻲ
ﻣ بﺎـﺨﺘﻧا رد ـﻜ
ـﻣز و ﺖﻋﺮـﺳ ،نﺎ نﺎ
ـﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي
.ﺪﻧدازآ
________________________________
________________________________
__
1. Warshauer 2. Shetzer 3. Meloni 4. Hallkett 5. Clarke
فﺎﻄﻌﻧا ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي ﺘﺣار ، ﻲ ﺎﻧاﻮﺗ و ﻲﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻛ ﻣ ﺮـﻫ رد ﺺﺨﺷ ندﺮ ـﻜ
ﻧﺎـﻣز و نﺎ ﻲ
ـﻛ لﺎـﺼﺗا ﻪ
اﻳ ﺘﻧﺮﺘﻨ ﻲ ﻤﻣ ﻜ ﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻦ ﻲ
ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺔﺑﺎﺜﻣ ﺰﻣ ﻳ ﺖ ﻛ ﻠﻴ ﺪ ي ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻟا ﻜ ﻧوﺮﺘ ﻲﻜﻴ
دﻮـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد
؛
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﺑ زا ﻴ ﻦ دوﺪﺤﻣ ﻦﺘﻓر ﻳ
ﺖ ﻧﺎﻣز ﻲ ﻣ و ﻜ ﻧﺎ ﻲ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ) نﺎﺑز ـﻛ ﺘﻨـﺳ شور رد ﻪ ﻲ
ﻪـﺑ ﺖـﺳد
ﻤﻧ ﻲ آﻳ ﺪ ﺮﻤﺗ نﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ،(
ﻳ ﻦ ﻣ ﻜ
ﻧ ار ﺐـﻟﺎﻄﻣ روﺮـﻣ ﺖﻟﻮﻬﺳ و رﺮ ـﻴ
ﺰ ـﻣ ﻲ
اﻮﻓ ﻪـﻠﻤﺟ زا ناﻮـﺗ ـﻳ
ﺪ
ار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺎ .دﺮﻤﺷﺮﺑ
2 - 8 - ﺎﻌﻣ ﻳ ﺐ
ﺳﺮﺘﺳد عﻮﺿﻮﻣ ﻲ
ﻢﻬﻣ ، ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺶﻟﺎﭼ ﺎ
رو ي ﺒﺷ ﻜ ﻪ ا ي ا ﺎﺑ .ﺖﺳا ـﻳ
ﻦ ـﻛ ﻦﺘـﺷاد ﻪ
ار ﻳ ﻪﻧﺎ ﺳﺮﺘﺳد و ﻲ اﻳ ﺘﻧﺮﺘﻨ ﻲ اﺮﺑ ي ﺶﻧاد روﺮﺿ نازﻮﻣآ ي
نآ ،ﺖﺳا ﺎﻫ ﻣﺎﮕﻨﻫ ﻲ ﻛ ﻨﻓ ﻪ ﺎ رو ي نآ رﻮﻃ ﻛ ﻪ
ﺎﺑ ﻳ ﺪ ﻧ دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ ﻴ
ﺖﺴ ﺳﺮﺘﺳد و ﻲ اﻳ ﺘﻧﺮﺘﻨ ﻲ ﻤﻫ ﻴ ﻪﺸ ﻣا ـﻜ نﺎ ﺬـﭘ ﻳ ﺮ ﺪـﺷﺎﺒﻧ
، ـﺸﻣ ﺎـﺑ ﻜ ﺗﻼ ﻲ ﻪـﺟاﻮﻣ
ﮓﻧﻮﺗوو).ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ 20051
(
ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ ﺎﻫ ي ﻟﺎﻣ ﻲ ﻧﻴ ﺰ ﺒﻗ زا ﻴ ﻞ ﺰﻫ ﻳ ﺔﻨ ـﻤﻠﻌﻣ شزﻮﻣآ ﺎ
ﺶـﻧاد و ن ﻧازﻮـﻣآ
ﻲ ـﻛ ﻤﻣ ﻪ ـﻜ رد ﺖـﺳا ﻦ
ﻦﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا روآ
ي ﺎﻫ ي ﺪﺟ ﻳ
،ﺪ ترﺎﻬﻣ ﻛ ﻓﺎ ﻲ ﺷاﺪﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘ
،
ار زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻊـﻧاﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻳ
ﻪـﻣﺎﻧﺎ
ﻪﺑ ﻣ بﺎﺴﺣ ﻲ آﻳ ﻨ ﮓﻧﻮﺗوو) .ﺪ
، 2005 (
ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ ﺷزﻮﻣآ ﻲ ﻐﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻴﻴ ﺮ ﺎﻫﻮﮕﻟا ي ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي زا ﻛ سﻼ ﺎﻫ ي ﺘﻨﺳ ﻲ اراد ي ﻪﺘﺨﺗ ﺳ ﻴ
،هﺎ
ﻪﺑ ﻛ سﻼ ﺎﻫ ي اراد ي ﻪﺘﺨﺗ ﺎﻫ ي ار ﺪﻨﻤﺷﻮﻫ ﻳ
ﻪﻧﺎ ا ي ﻐﺗ ، ﻴﻴ ﺮ ﻤﻠﻌﻣ ﺶﻘﻧ رد هﺪﻤﻋ ﺎ
شزﻮﻣآ زا ن هﺪـﻨﻫد
ﻬﺴﺗ ﻪﺑ ﻴ ﻞ ﻛ ﺪﻨﻨ ة لﻮﺌﺴﻣ و ﺶﻧاد نادﺮﮔدﻮﺧ و نﺪﺷ ﺮﺗ
ﺶـﻧاد نﺪـﺷ ﺮـﺗ نازﻮـﻣآ
، ﻪـﺑ ﺔـﺑﺎﺜﻣ ﺶﻟﺎـﭼ
د ﻳ ﺮﮕ ي اﺮﺑ ي ﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ
رو ي ﺎﻫ ي ﺒﺷ ﺖﺤﺗ ﻜ رد ﻪ ﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﻲ
.دﻮﺷ
ﻠﺌﺴﻣ ﺔ تﺎﻋﻼﻃا نارﺎﺒﻤﺑ
، دﻮﺟو ﺎﺑ ﻛ ﺪﻧا لﺮﺘﻨ ك ز نﺎﻣز نداد رﺪﻫ و نآ ﻳ
دﺎ اﺮﺑ ي ﺖﺴﺟ و ﻮﺟ ي
د ﻪﻠﻤﺟ زا ،تﺎﻋﻼﻃا ﻂﺧﺮﺑ ﻳ
ﺮﮕ ﺎﻌﻣ ﻳ ﺐ ﻨﻓ ﺎ رو ي ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻟا ﻜ ﻧوﺮﺘ ﻲﻜﻴ .ﺪﻨﺘﺴﻫ
9 - شور ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﺶﻫوﮋﭘ
ا رد ﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ
، ﻧﻮﻤﻧ ﺔ رﺎﻣآ ي زا 80 ﮔاﺮﻓ ﻴ ﺮ ﻠﮕﻧا نﺎﺑز ﻴ ـﺴ ﻲ ود زا ـﻛ نﻮـﮕﻤﻫ سﻼ بﺎـﺨﺘﻧا
هﺪﺷ ﺪﻧا ﻛ ﻪﺘﺷر رد ﻪ ﺎﻫ
ي ر ﻳ ﺿﺎ ﻲ ﻓﻴ ﺰ ﻚﻳ ـﺑﺮﺠﺗ مﻮﻠﻋ و ﻲ
،
ـﭘ ﻊـﻄﻘﻣ رد ﻴ
ﺶ ﻫﺎﮕـﺸﻧاد ﻲ ﺑد ﻴ نﺎﺘـﺳﺮ
آﻳ ﺖ ا ﷲ ﻪﻨﻣﺎﺧ ا ي ﺳدﺮﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻜ
ﻮـﺿر نﺎـﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا رد ﻦ ي
لﺎـﺳ رد ـﺼﺤﺗ
ﻴﻠ ﻲ 94 - 1393
ﺼﺤﺗ ﻴ ﻞ ﻣ ﻲ ﻛ ﻧدﺮ ﻌﻣﺎﺟ .ﺪ ﺔ رﺎﻣآ ي اﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ
،
ًﺎﻓﺮﺻ ﺮﺴﭘ نا در و ة ﻨﺳ ﻲ نآ ـﺑ ﺎـﻫ ﻴ ﻦ 17 ـﻟا ﻲ 19
لﺎﺳ دﻮﺑ .
________________________________
________________________________
__
1. Vu Tuong
ﻪﺑ نﻮﮕﻤﻫ رﻮﻈﻨﻣ زﺎﺳ
ي ﻌﻗاو ﻲ ﻧدﻮﻣزآ ترﺎﻬﻣ ﺢﻄﺳ ﻲ
نﻮﮕﻤﻫ نﻮﻣزآ ،ﺎﻫ زﺎﺳ
ي ﻌﺗ نﻮﻣزآ) ﻴﻴ
ﻦ
آ ﺢﻄﺳ ﻛ درﻮﻔﺴ اﺮﺑ (1
ي نآ ﺰﺠﺗ زا ﺲﭘ .ﺪﺷ اﺮﺟا ﺎﻫ ﻳ
ﻪ ﻠﺤﺗ و ﻴ ﻞ ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ، 56 د زا ﺮﻔﻧ ﺶﻧا ﻧازﻮﻣآ ﻲ ﻛ ﻪ
نآ تاﺮﻤﻧ ﺎﻫ
ﺑﻴ ﻦ 30 ﻟا ﻲ 39 هﺮﻤﻧ زا 60 ﻪﺑ ،دﻮﺑ ﺔﺑﺎﺜﻣ ﻧدﻮﻣزآ ﻲ ﺎﻫ ي اﻳ ﻦ
ﺪﻧﺪـﺷ بﺎـﺨﺘﻧا ﺶﻫوﮋﭘ
؛
ﺲﭙﺳ نآ ﺎﻫ ﻪﺑ وﺎﺴﻣ رﻮﻃ ي
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺎﻫ ي ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ و ﻛ ﺴﻘﺗ لﺮﺘﻨ ﻴ ﻢ ﺪﻧﺪﺷ ﻛ داﺪﻌﺗ هوﺮﮔ ﺮﻫ رد ﻪ 27
ﻧدﻮﻣزآ ﻲ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
1 - 9 - ﻘﺤﺗ راﺰﺑا ﻴ ﻖ
اﺮﺑ ي نﻮﮕﻤﻫ زﺎﺳ ي دﻮﻣزآ ترﺎﻬﻣ ﺢﻄﺳ ﻧ
ﻲ
هوﺮـﮔ بﺎـﺨﺘﻧا و ﺎﻫ ﺎـﻫ
ي ﺎـﻣزآ ﻳ ﺶ و ﻛ زا ،لﺮـﺘﻨ
ﻌﺗ نﻮﻣزآ ﻴﻴ ﻦ آ ﺢﻄﺳ ﻛ ﻪﺨﺴﻧ) درﻮﻔﺴ 2
ا .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ( ﻳ
ﻦ داﺪـﻌﺗ ﻞﻣﺎـﺷ نﻮﻣزآ 60
ـﺳ ﺆ لا اﺮـﺑ ي
ﻧدﻮﻣزآ نﺎﺑز رﻮﺘﺳد و نﺎﮔژاو ﺶﻧاد ﺶﺠﻨﺳ ﻲ
.دﻮﺑ ﺎﻫ
2 - 9 - ﭘﻴ ﺶ دورو نﻮﻣزآ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ) نﻮﻣزآ ي
هﺎﮕﺸﻧاد (ﺎﻫ
اﺮﺑ ي ﮔ هزاﺪﻧا ﻴ ﺮ ي ﻣ ﻴ ناﺰ ﻳ ﮔدﺎ ﻴ ﺮ ي ﻚﻳ اد ﺶﻧ رد نﺎﻣز رد زﻮﻣآ ﻳ
ﺖﻓﺎ ﺗ لﺎﺳرا و ﻜ
ﻟﺎ ﻴ ﻒ ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ
ار ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ د و ﻳ نﺪ ﺗﺄ ﺛﻴ ﺮ اﻳ ﻦ ﻛ ﭘ ،رﺎ ﻴ ﺶ اﺮﺑ نﻮﻣزآ ي
ﻧدﻮﻣزآ ﻲ ا .ﺪﺷ اﺮﺟا ﺎﻫ ﻳ
ﻦ ﻞﻣﺎﺷ نﻮﻣزآ ﺞﻨﭘ
ﻦﺘـﻣ
)نﺪﻧاﻮﺧ
(Reading passage
و ﻚﻳ ﺗ نﻮﻣزآ ﻜ ﻤ ﻴ ﻞ )ﺺﻗﺎﻧ ﻦﺘﻣ
Cloze test passage
دﻮﺑ ( ـﻛ ﻪ
ﻞﻣﺎﺷ 30 دﺎﻣ ة ﺰﮔ ﺪﻨﭼ ﻳ ﻪﻨ ا ي .دﻮﺑ
3 - 9 - ﺲﭘ ﻮﻣزآ ﺒﺷ) ن ﻴ ﻪ ﭘﻴ ﺶ (نﻮﻣزآ
ﺎﭘ رد ﻳ نﺎ اﻳ ﻦ هرود ﻛ تﺪﻣ ﻪﺑ ﻪ 2
لﻮﻃ هﺎﻣ ﻛ ﺸ ﻴ ﺪ ، ﻚﻳ ﺲﭘ ـﺗ ﺎﺗ ﺪﺷ اﺮﺟا نﻮﻣزآ ﺄﺛ
ﻴ ﺮ و لﺎـﺳرا
رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﺗ ﻜ ﻟﺎ ﻴ ﻒ ﺳرد ﻲ ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ ار ﻳ ﻪﻣﺎﻧﺎ ﻣ ﺮﺑ ، ﻴ ناﺰ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ رد ك ﻧدﻮـﻣزآ ﺐﻠﻄﻣ ﻲ
هداد نﺎـﺸﻧ ﺎـﻫ
ا .دﻮﺷ ﻳ ﻦ ﺲﭘ نﻮﻣزآ
، ﻗد ﻴ
ًﺎﻘ ﺒﺷ ﻴ ﻪ ﭘﻴ ﺶ دﺎﻫﺮﻓ و ﭻﻫ .دﻮﺑ نﻮﻣزآ
2ي ) 1982 هرﺎﺷا ( ﻣ ﻲ ﻛ ﺪﻨﻨ ﻛ ﺮـﮔا ﻪ
ﺑﻴ ﺶ ﺑ ﻪﺘﻔﻫ ود زا ﻴ
ﻦ ﻚﻳ ﭘﻴ ﺶ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ
ـﻣ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﻠـﺻﺎﻓ نﻮـﻣزآ ﻲ
ـﭘ زا ناﻮـﺗ ﻴ
ﺶ رد نﻮـﻣزآ
ﺲﭘ ﻧ نﻮﻣزآ ﻴ ﺰ هدﺎﻔﺘﺳا ﻛ دﺮ
؛ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ ﭘﻴ ﺶ ﺲﭘ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ نﻮﻣزآ ﺎـﻬﺘﻧا رد نﻮﻣزآ
ي هدﺎﻔﺘـﺳا ﺶﻫوﮋـﭘ
ﺪﺷ ﺎﭘ . ﻳﺎ ﻲﻳ
reliability) ﺮﻃ زا نﻮﻣزآ (
ﻳ ﻖ ﺮﺿ لﻮﻣﺮﻓ ﻳ
ﺐ ﺎـﻔﻟآ ي ﻛ خﺎـﺒﻧوﺮ هزاﺪـﻧا3
ﮔ ـﻴ ﺮ ي ـﺷ و ﺪ
ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ دوﺪﺣ 0,741 .دﻮﺑ
________________________________
________________________________
__
1. Oxford Quick Placement Test 2. Hatch and Farhady
3. Cronbach's Alpha
