٢٥
ﺗ ﺄ ﻚﻳ ﺮﻴﺛ
حﺮﻃ ﻲﺷزﻮﻣآ
ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ
شﺮﮕﻧ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﺮﺘﺧد
مﺎﺠﻧا رد
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﻮﮕﻟا
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ روﺎﺑ
ﻪﻤﻃﺎﻓ هداﺰﻳدﺎﻫ
زﺎﺳﻼﻃ -1
بﺎﺑر ﻒﻴﻄﻟ
2داﮋﻧ
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻨﻴﻣز فﺪﻫ و
دﻮﺟو ﺎﺑ :
نآ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ شور يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ﺎﻃﺮﺳ ن نﺎﺘﺴﭘ
ﻲﻓﺮﻌﻣ هﺪﺷ ﺳا ﺖ
، ﺎﻣا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻧﺎﺧ شﺮﮕﻧ زا ﺎﻫ
ﻲﺘﺒﺜﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻨﻴﻣز ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ .
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
فﺪﻫ ﺎﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ
ﻚﻳ ﺮﻴﺛﺄﺗ حﺮﻃ
ﻲﺷزﻮﻣآ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ
شﺮﮕﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺖﻴﺑﺮﺗ ﺮﺘﺧد
ﻢﻠﻌﻣ ﺪﻴﻬﺷ
ﻲﻤﺷﺎﻫ مﺎﺠﻧا رد ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ داﮋﻧ
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ .
شور ﻲﺳرﺮﺑ
ﻦﻳا :
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ
ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ) ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ (
لﺎﺳ رد و 1379
؛ﺪﺷ مﺎﺠﻧا 84
ﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺘﺧد ي
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺟاو ﻪﺑ
شور ﻲﻓدﺎﺼﺗ ) ﻪﻘﺒﻃ يا ( بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﺪﺷ . ﻚﻳ اﺪﺘﺑا
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ﻪﺑ ﺶﺠﻨﺳ رﻮﻈﻨﻣ شﺮﮕﻧ
ﻪﻳﺎﭘ يﺎﻫﺪﺣاو ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺲﭙﺳ و
ﻚﻳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﻮﻣآ ﻲﺷز ﻞﻤﺘﺸﻣ ﻚﻳ ﺮﺑ ﻪﺴﻠﺟ ﺲﻳرﺪﺗ يﺮﻈﻧ نﺎﻃﺮﺳ درﻮﻣ رد نﺎﺘﺴﭘ
يﺎﻬﺷور و ﺺﻴﺨﺸﺗ
نآ و
ﻚﻳ ﻪﺴﻠﺟ ﺲﻳرﺪﺗ ﻲﻠﻤﻋ ﺎﻣزآدﻮﺧ ﻳ ﻲ نﺎﺘﺴﭘ ﺪﻳدﺮﮔ اﺮﺟا .
ﺲﭘ ﺖﺷﺬﮔ زا ﻪﺳ
زور ) ﺲﭘ نﻮﻣزآ ( و
ﻚﻳ هﺎﻣ ) نﻮﻣزآ تﺎﺒﺛ ( ياﺮﺟا زا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﻲﺷزﻮﻣآ شﺮﮕﻧ ، نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
مﺎﺠﻧا رد ﺎﻣزآدﻮﺧ
ﻲﻳ نﺎﺘﺴﭘ
ﻂﺳﻮﺗ مﺮﻓ ﺶﺠﻨﺳ شﺮﮕﻧ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زا
يﻮﮕﻟا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ روﺎﺑ نﻮﻴﭙﻤﭼ
ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
.
يﺎﻫﺪﺣاو ﺶﻫوﮋﭘ
سﺎﺳا ﺮﺑ هﺮﻤﻧ
ﺐﺴﻛ هﺪﺷ ﻪﺳ رد ﺢﻄﺳ شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﺑ ، ﺮﻈﻧ ﻲﻔﻨﻣ و راﺮﻗ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . ﻊﻤﺟ تﺎﻋﻼﻃا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ يروآ
نﻮﻣزآ جوزt
هﺪﺷ و ﻄﺳ رد نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺢ 95
% ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﺪﻳدﺮﮔ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
ﺶﻴﭘ رد :
نﻮﻣزآ 44 % داﺮﻓا ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ درﻮﻣ رد
نﺎﺘﺴﭘ زا شﺮﮕﻧ ﺘﺒﺜﻣ ﻲ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻧدﻮﺑ
؛ رد
ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﺲﭘ رد نﻮﻣزآ نﻮﻣزآ و تﺎﺒﺛ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 94
% و 6 / 97
% ياراد داﺮﻓا شﺮﮕﻧ
ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧدﻮﺑ
؛
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ
شﺮﮕﻧ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺲﭘ
ﻮﻣزآ ن نﻮﻣزآ و تﺎﺒﺛ
ﻧ ﺖﺒﺴ ﻪﺑ ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ﻚﻳ ﺮﻫ رد زا
عﻮﻤﺠﻣ رد و اﺰﺟا ﺶﻳاﺰﻓا
نﺎﺸﻧ داد
؛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ فﻼﺘﺧا
ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ
شﺮﮕﻧ رد
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ ) 0001 / 0
P<
( ﭘ و ﻴ ﺶ نﻮﻣزآ نﻮﻣزآ و تﺎﺒﺛ
) 0001 / 0
P<
( ﺖﺷاد دﻮﺟو .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻦﻳا :
حﺮﻃ ﻮﻣآ ﻲﺷز شﺮﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﺖﺷاد ﺮﻴﺛﺄﺗ .
مﺎﺠﻧا ﻦﻳا شور
ﻲﻤﻠﻋ تﺄﻴﻫ ﻮﻀﻋ ؛ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ؛لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ1
،ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هوﺮﮔ دﺎﺑﺎﻨﮔ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد
سردآ : دﺎﺑﺎﻨﮔ - ﻲﻳﺎﻴﺳآ هدﺎﺟ ﻪﻴﺷﺎﺣ -
دﺎﺑﺎﻨﮔ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺪﻜﺸﻧاد -
ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هوﺮﮔ
ﻠﺗ ﻦﻔ : 8429541 - 0511 ﺮﺑﺎﻤﻧ : 7223814 - 0535 ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ :
ﺎﻣﺎﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ2
ﻳ ﻲ
؛ ﻫ ﻮﻀﻋ ﺄﻴ ﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ت ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻳ
ﺪﻬﺸﻣ
٢٦ يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ
شﺮﮕﻧ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺖﺒﺜﻣ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ نآ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
ﻪﻛ ددﺮﮔ يﺎﻬﺳﻼﻛ
ﻲﺷزﻮﻣآ هاﺮﻤﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﺖﻬﺟ رد و
ﺎﻘﺗرا ي شﺮﮕﻧ ﺪﺷﺎﺑ داﺮﻓا .
هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ
شزﻮﻣآ :
؛ شﺮﮕﻧ
؛ ناﺮﺘﺧد ﻮﺠﺸﻧاد
؛ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ
؛ يﻮﮕﻟا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ روﺎﺑ
ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ )
هرود 12 هرﺎﻤﺷ ، 1 و 2 لﺎﺳ ، 1384 (
ﻪﻣﺪﻘﻣ نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ ، نﺎﻃﺮﺳ
ﻢﺟﺎﻬﻣ ﺖﺳا و عﻮﻴﺷ
نآ طﺎﻘﻧ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺑ ور ﺎﻴﻧد ﺶﻳاﺰﻓا
ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ) 1 ( . دﻮﺟو ﺎﺑ
يﻻﺎﺑ عﻮﻴﺷ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا
، ﻪﻧﺎﻔﺳﺄﺘﻣ ﻲﻤﻧ
ناﻮﺗ نآ زوﺮﺑ زا
يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻲﻟو دﺮﻛ
دﺮﺒﻫار ﻲﻠﺻا ﺖﻬﺟ ﺶﻫﺎﻛ گﺮﻣ ﺮﻴﻣ و
نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ ﺺﻴﺨﺸﺗ ،
سردوز نآ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 2 .(
نﺎﻃﺮﺳ ﺮﻴﺳ نﺎﺘﺴﭘ
ﻖﻳﺮﻃ زا ﺺﻴﺨﺸﺗ
ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻪﻴﻟوا
و
نﺎﻣرد يرﻮﻓ ﻲﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻨﻛ
) 3 ( . ناﺰﻴﻣ يﺎﻘﺑ ﺞﻨﭘ ﻪﻟﺎﺳ رد
ﻢﻧﺎﺧ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ نﺎﻃﺮﺳ ﺎﻬﻧآ رد ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻪﻴﻟوا
ﺺﻴﺨﺸﺗ هداد
هﺪﺷ
، 90
% ﺖﺳا
؛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﻪﻛ
ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا ﻢﻧﺎﺧ رد
ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ
نﺎﻃﺮﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﺎﻬﻧآ رد هدﺮﻛ اﺪﻴﭘ
ﺖﺳا
، ﻪﺑ 60
% ﺶﻫﺎﻛ
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ) 2 .(
ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻬﺷور
ي ﺮﺛﺆﻣ ﺺﻴﺨﺸﺗ رد سردوز
نﺎﻃﺮﺳ ﭘ نﺎﺘﺴ
، ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﺖﺳا ﻪﻛ رﺎﻴﺴﺑ هدﺎﺳ
، و ﺮﺛﺆﻣ
نازرا ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 5،4 ( .
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
يﺎﻫرﻮﻣﻮﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد مﺪﻗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ
ﻪﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ) 6 (
؛ ﺑ ﻪ يرﻮﻃ ﻪﻛ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
، 95 % زا ﻞﻛ يﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ
و 65 % زا
يﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ
نﺎﺘﺴﭘ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻴﻟوا
ﻪ ﺺﻴﺨﺸﺗ هداد ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ) 7 (
؛
ﻢﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻚﻳ ﻲﻫﺎﻣ ﺎﺗ دﻮﺷ هداد شزﻮﻣآ ﺎﻫ
ﻪﺑ رﺎﺑ
نﺎﺘﺴﭘ ﻢﻈﻨﻣ رﻮﻃ ﺪﻨﻫد راﺮﻗ ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ درﻮﻣ ار دﻮﺧ يﺎﻫ
) 4 .(
شزﻮﻣآ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﻲﻫﺎﮔآ نداد ﻪﺑ مدﺮﻣ دﺎﺠﻳا و
شﺮﮕﻧ ﺶﻳاﺮﮔو ﺎﻫ ﻫ
ﺎ ي ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ هﺰﻴﮕﻧا ،ﺎﻬﻧآ رد
يﺎﻫ مزﻻ ار
ﺖﻬﺟ تاﺮﻴﻴﻐﺗ يرﺎﺘﻓر
ﻪﺑ ﻲﻣ دﻮﺟو دروآ
) 8 .(
ﻦﺘﺷاد هﺰﻴﮕﻧا
ياﺮﺑ عوﺮﺷ ﻚﻳ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ رﺎﺘﻓر )
ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ (
ﻢﻬﻣ ﺖﺳا ﺑ و ﻪ ناﻮﻨﻋ نآ يﺎﻨﺑﺮﻳز بﻮﺴﺤﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ ) 9 .(
ﺎﺗ
ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ هﺰﻴﮕﻧا دﺮﻓ ﻪﺘﺷاﺪﻧ
شﺮﮕﻧ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ردﺎﻗ ،ﺪﺷﺎﺑ
دﻮﺧ ار ﺎﻣ و ﺪﻫد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻣاد
ﻪﻛ شﺮﮕﻧ ﻲﻔﻨﻣ دﺮﻓ ﺪﺷﺎﺑ
، هﺰﻴﮕﻧا
مزﻻ ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا نداد ار رﺎﻛ نآ دراﺪﻧ
) 10 .(
ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻢﻧﺎﺧ ﺑ ﺎﻫ ﻪ ﺖﻠﻋ سﺮﺗ نﺎﻃﺮﺳ زا
نﺎﺘﺴﭘ ﻪﺘﻓﺎﻳ و يﺎﻫ
ﺑ ﻪ ﺖﺳد هﺪﻣآ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ زا نﺎﺘﺴﭘ
شﺮﮕﻧ ، ﻲﺘﺒﺜﻣ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ
نآ اﺪﻧ ﺪﻧر ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ و نﺎﺘﺴﭘ
مﺎﺠﻧا ار ﻲﻤﻧ
ﺪﻨﻫد ) 11 (
؛
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻳ ﻪﺋارا ﺎﺑ
، ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ ناﻮﺗ
مﺎﺠﻧا رد دﺮﻓ هﺰﻴﮕﻧا ﺶﻳاﺰﻓا نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و ﻲﻧاﺮﮕﻧ و سﺮﺗ ﺪﺷ نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ )
12 (
؛ ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد لﺎﺒﻧد شزﻮﻣآ ،
ﺑ ﻪ يﺎﺟ ﺶﻳاﺰﻓا ﺶﻨﺗ ﻢﻧﺎﺧ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ،ﺎﻫ
ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻬﻧآ
ﻪﺑ نﺎﻃﺮﺳ
نﺎﺘﺴﭘ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ) 13 (
؛ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ مﺎﺠﻧا ﺢﻴﺤﺻ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ شزﻮﻣآ ﺪﻳﺎﺑ هداد
ﺷ ﻮ د ﻪﺑ ﺎﺗ ترﻮﺻ ﻚﻳ تدﺎﻋ لﻮﻤﻌﻣ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻳآ رد ) 14 .(
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ قﻮﻓ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺑ مﺪﻋ دﻮﺟو
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻨﻴﻣز رد
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
ﻚﻳ ﺮﻴﺛﺄﺗ حﺮﻃ
ﻲﺷزﻮﻣآ ﺑ ناﺰﻴﻣ ﺮ شﺮﮕﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﺮﺘﺧد رد
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ مﺎﺠﻧا .
ﻲﺳرﺮﺑ شور
رد ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ
ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ
) ﻞﺒﻗ و
ﺪﻌﺑ (
،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا 84
يﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺘﺧد ﻲﻧاﺮﻳا
ﻲﺳرﺎﻓ و نﺎﺑز
و
ﻲﻤﺷﺎﻫ ﺪﻴﻬﺷ ﻢﻠﻌﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ ﺰﻛﺮﻣ رد ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ داﮋﻧ
ﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﺪ
ﻪﻛ حﺮﻃ ًﻼﺒﻗ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ درﻮﻣ رد
نﺎﺘﺴﭘ
ﺖﻓﺎﻳرد هدﺮﻜﻧ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ،ﺪﻧدﻮﺑ .
زا دﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو ﻂﻳاﺮﺷ :
- ﺖﻛﺮﺷ رد ود ﻪﺴﻠﺟ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﺳ و
نﻮﻣزآ ﺶﺠﻨﺳ
شﺮﮕﻧ
- مﺪﻋ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا يرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﻦﻣﺰﻣ يرﺎﻤﻴﺑ و يﺎﻫ
ﻲﺣور ﻲﻧاور و
- مﺪﻋ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ يرﺎﻤﻴﺑ و يﺎﻫ
نآ رد
ماﻮﻗا و دﻮﺧ
ﻪﺟرد ﻚﻳ ) ﺮﻫاﻮﺧ ،ردﺎﻣ (
٢٧
- مﺪﻋ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺶﻨﺗ ﻲﻃ ﺪﻳﺪﺷ
ﻪﺳ ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻴﺧا
- ﻞﻴﺼﺤﺗ مﺪﻋ ﭻﻴﻫ رد
ﻚﻳ ﻪﺘﺷر زا يﺎﻫ مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ
- يﻻﺎﺑ لﺪﻌﻣ ﻦﺘﺷاد 12
ﻢﻴﻧ رد لﺎﺳ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ يﺎﻫ ﻲﻠﺒﻗ
و يﺎﻫﺪﺣا ﺶﻫوﮋﭘ
ﺑ ﻪ شور ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﻘﺒﻃ
يا بﺎﺨﺘﻧا
ﺪﺷ ﺪﻧ و ﺦﻳرﺎﺗ زا ﻢﻫﺪﻔﻫ
ﻦﻳدروﺮﻓ هﺎﻣ
1379 ﺎﺗ مود دادﺮﺧ
نﺎﻤﻫ لﺎﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
مزﻻ راﺰﺑا ﺖﻬﺟ
ﺶﺠﻨﺳ شﺮﮕﻧ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ، ﺶﺠﻨﺳ
شﺮﮕﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ زا يﻮﮕﻟا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ روﺎﺑ Champion
) 15 ( و
ﻞﻤﺘﺸﻣ ﺮﺑ 37 ترﺎﺒﻋ رد و دﻮﺑ ﺷ
ﺶ ﺶﺨﺑ ﻲﻠﻛ ﺮﻳز داد راﺮﻗ ه
ﺪﺷ :
- ﺶﺨﺑ لوا : كرد ﻪﺑ ﻼﺘﺑا داﺪﻌﺘﺳا
نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ ) رﺎﻬﭼ
ترﺎﺒﻋ (
- ﺶﺨﺑ مود : كرد تﺪﺷ نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ ) ﻪﺳ ترﺎﺒﻋ (
- ﺶﺨﺑ مﻮﺳ : كرد ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ) ﺞﻨﭘ
ترﺎﺒﻋ (
- ﺶﺨﺑ مرﺎﻬﭼ : كرد ﻊﻧاﻮﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
) هدزﺎﻳ
ترﺎﺒﻋ (
- ﺶﺨﺑ ﻢﺠﻨﭘ : هﺰﻴﮕﻧا ﻲﺘﻣﻼﺳ ) ﺶﺷ ترﺎﺒﻋ (
- ﺶﺨﺑ ﻢﺸﺷ : ﻲﻳﺎﻔﻛدﻮﺧ مﺎﺠﻧا رد
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
) ﺖﺸﻫ ترﺎﺒﻋ (
ﻦﻳا رد مﺮﻓ شﺮﮕﻧ ، سﺎﺳا ﺮﺑ داﺮﻓا
سﺎﻴﻘﻣ تﺮﻜﻴﻟ ﺎﺑ
تارﺎﺒﻋ ﻖﻓاﻮﻣ ﻲﺑ ، ﻒﻟﺎﺨﻣ و ﺮﻈﻧ
هﺪﻴﺠﻨﺳ ﺪﺷ . مﺎﻤﺗ رد ﺶﺨﺑ ﺎﻫ
ﻪﺑ تارﺎﺒﻋ
» ﻢﻘﻓاﻮﻣ
« هﺮﻤﻧ 2
» ، يﺮﻈﻧ مراﺪﻧ هﺮﻤﻧ«
1
» و ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ
«
هﺮﻤﻧ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻔﺻ ﺖﻓﺮﮔ
. ) ﺶﺨﺑ رد ﺰﺟ كرد
ﻊﻧاﻮﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﻪﻛ ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ»
هﺮﻤﻧ«
2
» ، يﺮﻈﻧ مراﺪﻧ هﺮﻤﻧ«
1
» و ﻢﻘﻓاﻮﻣ هﺮﻤﻧ«
ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻔﺻ
ﺖﻓﺮﮔ .(
ﻦﻳﺪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺶﺨﺑ رد لوا ﻞﻗاﺪﺣ ﺮﺜﻛاﺪﺣ و هﺮﻤﻧ
، و ﺮﻔﺻ
8 د ، ﺶﺨﺑ ر مود
، و ﺮﻔﺻ 6 و ﺶﺨﺑ رد مﻮﺳ
، و ﺮﻔﺻ 10
؛دﻮﺑ
ﺶﺨﺑ رد مرﺎﻬﭼ ﻞﻗاﺪﺣ هﺮﻤﻧ ﺮﺜﻛاﺪﺣ و
، ﺮﻔﺻ و 22 ﺶﺨﺑ رد ،
ﻢﺠﻨﭘ
، و ﺮﻔﺻ 12 ﺶﺨﺑ رد و ﻢﺸﺷ
، و ﺮﻔﺻ 16
؛دﻮﺑ رد
عﻮﻤﺠﻣ ﻞﻗاﺪﺣ هﺮﻤﻧ ﻚﻳ ﺮﻫ يﺎﻫﺪﺣاو زا
ﺶﻫوﮋﭘ مﺮﻓ زا
ﺶﺠﻨﺳ شﺮﮕﻧ
، و ﺮﻔﺻ 74 دﻮﺑ . يﺎﻫﺪﺣاو
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ سﺎﺳا هﺮﻤﻧ يا ﻪﻛ ﻦﻳا زا مﺮﻓ ﺐﺴﻛ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ
، ﻪﺳرد ﺢﻄﺳ شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ ) 100 - 61 / 66 ( ﻲﺑ ، ﺮﻈﻧ
) 60 / 66 - 31 / 33 ( ﻲﻔﻨﻣ و ) 30 / 33 - 0 ( راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . ) ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ 100
ﻮﺑ د .(
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ قﻮﻓ
يراﺰﺑا ياﺮﺑ اور ﺶﺠﻨﺳ
شﺮﮕﻧ رد دﺮﻓ
طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ مﺎﺠﻧا يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ
ﺖﺳا . Champion و
Scott ) 1997 ( ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺴﻧ دﺮﻓ ﻪﺑ
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﻦﻳا زا ﻮﮕﻟا هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﻛ ه ا ﺪﻧ ﻲﻳاور و نآ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻳا
نﺎﻘﻘﺤﻣ هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ
ﺖﺳا ) 15 ( . ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ قﻮﻓ راﺰﺑا ﺰﻴﻧ
ﻪﺑ شور
خﺎﺒﻧاﺮﻛ ﺎﻔﻟآ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ و
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ 86 / 0 ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳﺄﺗ درﻮﻣ
ﺖﺳا . رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يروآدﺮﮔ
هداد ﺎﻫ
، شﺮﮕﻧ اﺪﺘﺑا ﻚﻳ ﺮﻫ
زا
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﺎﻃﺮﺳ درﻮﻣ رد
نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ و نﺎﺘﺴﭘ
ﺎﺑ ،
هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا
ﺶﺠﻨﺳ شﺮﮕﻧ
هﺪﻴﺠﻨﺳ ﺪﺷ
) ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ( ﺲﭙﺳ ، ﻪﺳ
،ﺪﻌﺑ زور ﻚﻳ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ ود
ﻪﺴﻠﺟ يا ﻂﺳﻮﺗ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻚﻳ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ
ﻪﺴﻠﺟ يﺮﻈﻧ ) ﺑ ﻪ
تﺪﻣ 90 ﻪﻘﻴﻗد ( و ﻪﺴﻠﺟ ﻚﻳ ﻲﻠﻤﻋ
) ﻪﺑ تﺪﻣ 100 ﻪﻘﻴﻗد ( ﻪﺑ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺳ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زور ﻞﻳﺎﺳو زا
ﻚﻤﻛ ﻲﺷزﻮﻣآ ،ﺪﻳﻼﺳا
ﻢﻠﻴﻓ ،ﺪﻫروا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻲﻠﻤﻋ يور ﺮﺑ لﺪﻣ
اﺮﺟا
ﺪﻳدﺮﮔ . ﻪﺑ ﻦﻳا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﻛ ﻪﺴﻠﺟ رد لوا
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ
رﻮﻃ
ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﺑ
هوﺮﮔ ود 47
يﺮﻔﻧ ﻪﺴﻠﺟ رد و مود
ﻪﺑ هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ
23 ﺎﺗ 24 يﺮﻔﻧ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻧﺪﺷ . ) ،ﻲﻠﻤﻋ شزﻮﻣآ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ
ﻪﺴﻠﺟ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هوﺮﮔ ﻪﺑ مود ي
ﻢﻴﺴﻘﺗ يﺮﺘﻜﭼﻮﻛ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ . ( ﻪﺴﻠﺟ رد لوا
ﻲﻣﻮﺗﺎﻧآ درﻮﻣ رد يژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ و
نﺎﺘﺴﭘ ،
نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ يﺎﻬﺷور و ﺺﻴﺨﺸﺗ
نآ ﻪﺴﻠﺟ رد و مود
رد
ﺧ درﻮﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮ نﺎﺘﺴﭘ
ﻞﺣاﺮﻣ و مﺎﺠﻧا
نآ ﺢﻴﺿﻮﺗ هداد ﺪﺷ
؛
ﺲﭙﺳ ﻞﺣاﺮﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
ﻂﺳﻮﺗ ﻚﻳ ﺮﻫ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا
يور ﺮﺑ و دﺮﻓ دﻮﺧ ﻮﮕﻟا
ﺢﻴﺿﻮﺗ هداد ﺪﺷ ﻲﺘﺻﺮﻓ و ﻪﺑ هداد ﺎﻬﻧآ
ﻲﻣ يور ﺮﺑ ﺎﺗ ﺪﺷ
لﺪﻣ ﻦﻳﺮﻤﺗ و ﺪﻨﻨﻛ درﻮﺧزﺎﺑ مزﻻ ﻪﺑ هداد ﺎﻬﻧآ
ﻲﻣ ﺪﺷ . ﻪﺳ ﺑ زور مﺎﻤﺗا زا ﺪﻌ شزﻮﻣآ
) ﺲﭘ نﻮﻣزآ ( ﻚﻳ و هﺎﻣ
ﺪﻌﺑ ) نﻮﻣزآ تﺎﺒﺛ ( شﺮﮕﻧ ًادﺪﺠﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﻂﺳﻮﺗ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
٢٨ هﺪﻴﺠﻨﺳ ﺪﺷ . ﻊﻤﺟ تﺎﻋﻼﻃا يروآ
هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ مﺮﻧ زا
يرﺎﻣآ راﺰﻓا
و SPSS نﻮﻣزآ جوز t هﺪﺷ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد 95
%
، درﻮﻣ
ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺘ ﺪﻨ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻫ ﺎ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ داﺮﻓا هدوﺪﺤﻣ رد
ﻲﻨﺳ 18 - 23 لﺎﺳ راﺮﻗ
ﺪﻨﺘﺷاد و 69
% ﺪﻧدﻮﺑ دﺮﺠﻣ ﺎﻬﻧآ .
50 % ﺎﻬﻧآ زا ياراد كرﺪﻣ
ﻢﻠﭙﻳد مﻮﻠﻋ ﻲﺑﺮﺠﺗ و 18
% ﻪﺘﺷر رد ﻪﻓﺮﺣ
ﻦﻓو لﻮﻐﺸﻣ ﻪﺑ
ﻞﻴﺼﺤﺗ ﺪﻧدﻮﺑ
. 9 / 43 % و 7 / 42 % زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ داﺮﻓا ﻪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﻘﺒﻃ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا 3 و 4 ﻨﺘﺷادراﺮﻗ ﺪ . ) ﺎﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻘﺒﻃ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هداﻮﻧﺎﺧ ﺖﺳﺮﭘﺮﺳ ﻞﻐﺷ و تﻼﻴﺼﺤﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻘﺒﻃ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻛ 5
ﻦﻴﻳﺎﭘ و نآ ﻦﻳﺮﺗ 1
دﻮﺑ .(
رد 4 / 96 % زا
داﺮﻓا درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
، ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا نﺎﻃﺮﺳ
نﺎﺘﺴﭘ ﻞﻴﻣﺎﻓ رد
ﻪﺟرد 2 رد و 1 / 82
% ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﺘﺳود رد
نﺎﻳﺎﻨﺷآ و ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو )
لوﺪﺟ 1 ( .
ﻞﺒﻗ شزﻮﻣآ زا )
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ( ﺎﻬﻨﺗ 44 % شﺮﮕﻧ زا داﺮﻓا
ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ
؛ ﺲﭘ شزﻮﻣآ زا
، ﺮﺘﺸﻴﺑ داﺮﻓا ) 94
% رد
ﺲﭘ نﻮﻣزآ و 6 / 97
% نﻮﻣزآ رد تﺎﺒﺛ
( ياراد شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ
ﺪﻧدﻮﺑ ) لوﺪﺟ 2 (.
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ
شﺮﮕﻧ ﺲﭘ شزﻮﻣآ زا )
ﺲﭘ رد نﻮﻣزآ و
نﻮﻣزآ تﺎﺒﺛ ( ﻚﻳ ﺮﻫ رد عﻮﻤﺠﻣ رد و اﺰﺟا زا
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺶﻴﭘ
نﻮﻣزآ ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﺸﻧ داد .
ﻦﻴﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻞﻛ هﺮﻤﻧ رد شﺮﮕﻧ ﺶﻴﭘ
نﻮﻣزآ و ﺲﭘ نﻮﻣزآ
) 0001 / 0 P<
( ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺶﻴﭘ رد
نﻮﻣزآ نﻮﻣزآ و تﺎﺒﺛ
) 0001 / 0 P<
( ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا
؛ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد ﻦﻳا
فﻼﺘﺧا
ﺲﭘ رد نﻮﻣزآ نﻮﻣزآ و تﺎﺒﺛ ) 104 / 0 (P=
ﻲﻨﻌﻣ دﻮﺒﻧ راد ) لوﺪﺟ
3 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ داد ﻞﺒﻗ شزﻮﻣآ زا ﺎﻬﻨﺗ 44
%
شﺮﮕﻧ زا داﺮﻓا ﺖﺒﺜﻣ
ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ
؛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﻪﻛ
ﺲﭘ زا شزﻮﻣآ ﺮﺘﺸﻴﺑ داﺮﻓا ) 94 % ﺲﭘ رد نﻮﻣزآ و 6 / 97
% نﻮﻣزآ رد
تﺎﺒﺛ ( ياراد شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧدﻮﺑ .
ﺎﻬﻨﺗ ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻧﺎﻀﻣر ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺶﻫوﮋﭘ رد 9 / 42 % ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ ياراد نﺎﻧز زا
هدﻮﺑ نﺎﺘﺴﭘ ﺪﻧا
) 16 .(
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ Ellerton
و Smille توﺎﻔﺗ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻳ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﻳا ؛دراد
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﭻﻴﻫ ،ﻲﺷزﻮﻣآ نﺎﻃﺮﺳ درﻮﻣ رد ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ رد يرﺎﻜﺷآ
ﺪﻳدﺮﮕﻧ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ و نﺎﺘﺴﭘ )
17 ( .
قﻮﻓ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ رد توﺎﻔﺗ ﺖﻠﻋ
، زا ﻞﺒﻗ
شزﻮﻣآ ﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و هدﻮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ًاﺪﻳﺪﺷ داﺮﻓا شﺮﮕﻧ ،شزﻮﻣآ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ دﺎﺠﻳا نآ رد يﺮﻴﻴﻐﺗ .
ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻲﻳﻮﮕﺸﻴﭘ
ﺪﻨﻨﻛ ه
مﺎﺠﻧا ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
شﺮﮕﻧ ، ﺖﺒﺜﻣ
نآ درﻮﻣ رد ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ
) 18 .(
Champion و
Scott ) 1997 ( نﺎﻴﺑ ﺰﻴﻧ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ
ﻦﻴﺑ
شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ ترﺎﻬﻣ و مﺎﺠﻧا رد
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
ﻚﻳ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﺖﺒﺜﻣ دراد دﻮﺟو )
15 .(
ﻢﻧﺎﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ مﺎﺠﻧا ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻣ ﺎﺑ و دراد يدﺎﻳز ﻪﺑور ﻲﻤﻛ ﻊﻧاﻮ
ﻲﻣ ور ﺮﺘﺸﻴﺑ ار دﻮﺧ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﻲﻣ نآ مﺎﺠﻧا ﺮﻴﮔرد ﺪﻨﻨﻛ
) 5 .(
لوﺪﺟ 1 - ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺪﺣاو ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ
يدﺮﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ
ﻲﻧاواﺮﻓ
ﺮﻴﻐﺘﻣ داﺪﻌﺗ
ﺪﺻرد
ﻦﺳ 19
- 18
21 - 20
23 - 22 13
55
16 5
/ 15
4 / 65
1 / 19
ﻞﻫﺄﺗ دﺮﺠﻣ
ﻞﻫﺄﺘﻣ 58
26 69
31
ﻢﻠﭙﻳد عﻮﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ مﻮﻠﻋ
ﺮﻴﻓ ﻲﺿﺎﻳر ﻚﻳ
ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ 42
23
16 50
4 / 27
19
٢٩
ﺮﻨﻫ 3
6 / 3
ﻪﻘﺒﻃ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا 1
2
3
4
5 0
10
37
36
1 0
2 / 12
9 / 43
7 / 42
2 / 1 نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﻪﻘﺑﺎﺳ
ﻪﺟرد ﻞﻴﻣﺎﻓ رد 2
ﻲﻠﺑ
ﺮﻴﺧ 3
81 6 / 3
4 / 96
نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﻪﻘﺑﺎﺳ نﺎﻳﺎﻨﺷآ و نﺎﺘﺳود رد
ﻲﻠﺑ
ﺮﻴﺧ 15
69 9 / 17
1 / 82
لوﺪﺟ 2 - ﺗ نﻮﻣزآ ﻞﺣاﺮﻣ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ شﺮﮕﻧ ﺖﻴﻌﺿو ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺪﺣاو ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮ
نﻮﻣزآ ﻪﻠﺣﺮﻣ
شﺮﮕﻧ نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ
نﻮﻣزآ ﺲﭘ تﺎﺒﺛ نﻮﻣزآ
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد
ﻲﻔﻨﻣ 0
0
0
0
0
0
ﺮﻈﻧ ﻲﺑ 47
56 5
6
2
4 / 2
ﺖﺒﺜﻣ 37
44 79
94
82 6 / 97
ﻊﻤﺟ 84
100 84 100 84 100
لوﺪﺟ 3 - نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآ دﻮﺧ و نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ درﻮﻣ رد ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫﺪﺣاو شﺮﮕﻧ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
نﻮﻣزآ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ رد نآ ياﺰﺟا ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ
نﻮﻣزآ ﻞﺣاﺮﻣ شﺮﮕﻧ
اﺰﺟا نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ
نﻮﻣزآ ﺲﭘ
تﺎﺒﺛ نﻮﻣزآ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻼﺘﺑا داﺪﻌﺘﺳا كرد نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ
4
/
±32 05 / 37 5
/
±72 5 / 93 1
/
±30 7 / 44
نﺎﻃﺮﺳ تﺪﺷ كرد
2 /
±30 1 / 60 06
/
±31 2 / 64 5
/
±24 4 / 69
نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآ دﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ كرد
5 /
±14 1 / 89 5
/
±7 2 / 97 8
/
±11 4 / 94
نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآ دﻮﺧ ﻊﻧاﻮﻣ كرد
4 /
±16 05 / 73 4
/
±12 7 / 89 3
/
±12 5 / 91
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺘﻣﻼﺳ هﺰﻴﮕﻧا
3 /
±8 9 / 93 5
/
±9 8 / 96 3
/
±8 3 / 97
نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآ دﻮﺧ ﻚﻴﻨﻜﺗ مﺎﺠﻧا رد ﻲﻳﺎﻔﻛدﻮﺧ 3
/
±25 5 / 34 8
/
±18 1 / 84 2
/
±17 7 / 84
اﺰﺟا ﻊﻤﺟ
3 /
±10 1 / 66 6
/
±7 8 / 82 4
/
±8 1 / 84
،نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻲﺧﺮﺑ هﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ ﻦﺘﺷاد
تﺎﻋﻼﻃا ﻲﻫﺎﮔآ و
ﻪﺑ
ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا ﺐﺗﺮﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻓﺎﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻜﻠﺑ
شﺮﮕﻧ و ﺮﻜﻔﺗ زﺮﻃ
هرﺎﺑرد ﻚﻳ يرﺎﻤﻴﺑ
، ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻤﻬﻣ مﺎﺠﻧا رد
نداد نداﺪﻧ ﺎﻳ ﻚﻳ ماﺪﻗا ﻪﻧاﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﺖﺳا
؛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ،
و ﺎﻬﺷﺮﮕﻧ تاﺮﻜﻔﺗ
ﻞﻤﻋ و رﺎﺘﻓر ﻲﻣ ار
ﺪﻧزﺎﺳ ) 19 ( ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ؛ ﺖﻠﻋ
Burnett نارﺎﻜﻤﻫ و
) 1995 ( ﺪﻧدﺮﻛ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻲﻠﻣاﻮﻋ
ﻪﻛ
ﺐﺒﺳ شﺮﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﻲﻣ دﻮﺷ
، ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺪﻳﺎﺑ
ددﺮﮔ
؛ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻦﻴﺒﻗاﺮﻣ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻳﺎﺑ
ﻲﻳﺎﻫدﺮﺒﻫار ﺖﻬﺟ رد
ﺖﻳﻮﻘﺗ و دﻮﺒﻬﺑ شﺮﮕﻧ
ﻪﺑ
٣٠ فﺮﻃ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ حﺮﻃ ار يﺰﻳر ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ) 20 .(
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
هﺮﻤﻧ شﺮﮕﻧ
، ﺲﭘ شزﻮﻣآ زا
) ﺲﭘ نﻮﻣزآ نﻮﻣزآ و تﺎﺒﺛ ( ﻚﻳ ﺮﻫ رد
اﺰﺟا زا ) ﻪﻠﻤﺟ زا كرد
ﻪﺑ ﻼﺘﺑا داﺪﻌﺘﺳا
نﺎﻃﺮﺳ نﺎﺘﺴﭘ كرد ، ﻊﻧاﻮﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ،
كرد ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
و (...
عﻮﻤﺠﻣ رد و ﺖﺒﺴﻧ
ﻪﺑ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ نﺎﺸﻧ ﺶﻳاﺰﻓا داد
. Kenney رد ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و
ﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪ
رد دﺮﻓ نﺎﻨﻴﻤﻃا ،شزﻮﻣآ لﺎﺒﻧد
ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ مﺎﺠﻧا ﻲﻣ
ﺪﺑﺎﻳ زا يو ﻲﻧاﺮﮕﻧ و
ﻛ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎ
ﺪﺑﺎﻳ ) 13 .(
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻞﺑﺎﻗ ﺰﻴﻧ قﻮﻓ يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﺗ
؛ﺖﺳا اﺮﻳز شﺮﮕﻧ
، ﻲﻳﻮﮕﺸﻴﭘ دﻮﺧ
هﺪﻨﻨﻛ يﻮﻗ دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﺑ هﺪﻴﻘﻋ
،Fung شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺴﻧ دﺮﻓ
ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ
صﻮﺼﺨﺑ كرد
ﻪﺑ ﻼﺘﺑا داﺪﻌﺘﺳا نﺎﻃﺮﺳ
نﺎﺘﺴﭘ كرد و ﻊﻧاﻮﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ نﺎﺘﺴﭘ
) 21 ( ﻪﺑ و هﺪﻴﻘﻋ ﻮﻫ شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺴﻧ دﺮﻓ ﻪﺑ
ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ طﺎﺒﺗرا دراد
) 22 .(
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ داد ياﺮﺟا ﻦﻳا حﺮﻃ ﻲﺷزﻮﻣآ
ﻪﺴﻠﺟ ود يا
شﺮﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ ﻪﺘﺷاد ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻪﺑ
ﻦﻳا ﻪﻛ ﻧا مﺎﺠ ﻦﻳا شور يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ
شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ نآ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ
، ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ددﺮﮔ
يﺎﻬﺳﻼﻛ ﻲﺷزﻮﻣآ هاﺮﻤﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ
نﺎﺘﺴﭘ فﺪﻫ ﺎﺑ و ﺎﻘﺗرا ي شﺮﮕﻧ حﺮﻃ داﺮﻓا
يﺰﻳر ددﺮﮔ .
ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
ﺴﻣ زا وﺆ ﻟﻴ ﺑﺮﺗ ﺰﻛﺮﻣ مﺮﺘﺤﻣ ﻦ ﻴ
ﻬﺷ ﻢﻠﻌﻣ ﺖ ﻴ
ﻲﻤﺷﺎﻫ ﺪ داﮋﻧ
ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﻮﺠﺸﻧاد و
ﻳ رد ﻪﻛ ﺰﻛﺮﻣ نآ نﺎ ا مﺎﺠﻧا
ﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ يرﺎﻜﻤﻫ
، ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ ددﺮﮔ ﻲﻣ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1- Berek J. Novak’s Gynecology. USA: Williams & Wilkins; 2002: 1375.
2- Coe K, Harmon MP, Castro FG, Campbell N, Mayer JA, Elder JP. Breast self-examination: knowledge and practices of Hispanic women in two southwestern metropolitan areas. J Community Health. 1994; 19 (6): 433-48.
3- Sadler GR, Dhanjal SK, Shah NB, Shah RB, Ko C, Anghel M, et al. Asian Indian women: knowledge, attitudes and behaviors toward breast cancer early detection. Public Health Nurs. 2001; 18 (5): 357-63.
4- Haji-Mahmoodi M, Montazeri A, Jarvandi S, Ebrahimi M, Haghighat S, Harirchi I. Breast self-examination:
knowledge, attitudes, and practices among female health care workers in Tehran, Iran. Breast J. 2002; 8 (4): 222-25.
5- Norman P, Brain K. An application of an extended health belief model to the prediction of breast self-examination among women with a family history of breast cancer. Br J Health Psychol. 2005; 10 (Pt 1) :1-16.
6- Marinho LA, Costa-Gurgel MS, Cecatti JG, Osis MJ. Knowledge, attitude and practice of breast self-examination in health centers. Rev Saude Publica. 2003; 37 (5): 576-82.
7- Devi R, Singh MM, Kumar R, Walia I. An effective manual on breast self-examination. World Health Forum. 1998;
19 (4): 388-89.
8 - ﺐﺸﮔرذآ نذا ، ﷲا . لﻮﺻا تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ . پﺎﭼ لوا . ناﺮﻬﺗ : تارﺎﺸﺘﻧا ندﻻ ؛ 1375 .
9- Gray ME. Factors related to practice of breast self-examination in rural women. Cancer Nurs. 1990; 13 (2): 100-107.
10 - ﻲﻨﺴﺤﻣ ﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ، .
ﻲﻧﺎﺒﻣ شزﻮﻣآ ﺖﺷاﺪﻬﺑ . پﺎﭼ مود . ناﺮﻬﺗ : تارﺎﺸﺘﻧا يرﻮﻬﻃ ؛ 1375 .
11- Leight SB, Leslie NS. Development of a competency-based curriculum for training women in breast self- examination skills. J Am Acad Nurse Pract. 1998; 10 (7): 297-302.
12- Sorensen J, Hertz A, Gudex C. Evaluation of a Danish teaching program in breast self-examination. Cancer Nurs.
2005; 28 (2): 141-47.
13- Kenney E, Hovell MF, Mewborn CR, Dockter B, Chin L. Breast self-examination: the effects of prescribed frequency on adherence, accuracy, and detection ability. Am J Prev Med. 1988; 4 (3): 140-45.
14- Maurer F. A peer education model for teaching breast self-examination to undergraduate college women. Cancer Nurs. 1997; 20 (1): 49-61.
15- Champion VL, Scott CR. Reliability and validity of breast cancer screening belief scales in African American women. Nurs Res. 1997; 46 (6): 331-37.
٣١
16 ﻪﻤﻴﻬﻓ ﻲﻧاﺮﻬﺗ ﻲﻧﺎﻀﻣر ـ
، ﻢﻇﺎﻛ ﺪﻤﺤﻣ
، يﺪﻬﻣ رﺬﮕﻫر
، ﻦﺴﺤﻣ ﻲﺗورﺎﺑ .
ﻲﻫﺎﮔآ ﻲﺳرﺮﺑ
،
نﺎـﻧز دﺮـﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ 20
- 49 ﻪﻟﺎـﺳ
نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﻨﻴﻣز رد ﻲﻧاﺮﻳا .
ﻪﻴﻛﺰﺗ و ﺐﻃ 1380
هرﺎﻤﺷ ؛ 42 : 30 - 36 .
17- Ellerton ML, Smillie CL. Demonstration of a systematic evaluation of a breast self examination instruction program produced by a non governmental organization. Can J Public Health. 1986; 77 (4): 296-300.
18- Phillips JM.Commentary on use of breast cancer screening by older Hispanic.Oncol Nurs Scan. 1992; 1 (14):1.
19 - يﺮﻔﻨﻀﻏ اﺮﻫز ،
. ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻫﺎﮔآ شﺮﮕﻧ و نارﺎﮔزﻮﻣآ نز ﻲﻳﺎﻣزآدﻮﺧ درﻮﻣ رد
نﺎﺘﺴﭘ
نﺎـﻣﺮﻛ ﺮﻬـﺷ رد .
ﻪـﻠﺠﻣ هﺎﮕـﺸﻧاد مﻮـﻠﻋ
ﺰﭘ ﺷ ﻲﻜ نﺎﻣﺮﻛ 1374 ؛ هرود 2 ) هرﺎﻤﺷ 2 :(
76 - 80 .
20- Burnett CB, Steakley CS, Tefft MC. Barriers to breast and cervical cancer screening in underserved women of the District of Columbia. Oncol Nurs Forum. 1995; 22 (10): 1551-57.
21- Fung SY. Factors associated with breast self-examination behaviour among Chinese women in Hong Kong. Patient Educ Couns. 1998; 33(3):233-43.
22- Wardle J, Steptoe A, Smith H, Groll-Knapp E, Koller M, Smith D, et al. Breast self-examination: attitudes and practices among young women in Europe. Eur J Cancer Prev. 1995; 4 (1): 61-68.
٣٢ The effect of a training curriculum on attitude
of female students about breast self examination by using health belief model (HBM)
F. Hadizadeh1,R. Latifnezhad2
Abstract
Background and Aim: Breast self examination (BSE) is the best way for breast cancer screening, but most women do not have a positive attitude toward it. The purpose of this study was to evaluate the effect of a training curriculum on BSE attitude of the female students of Shahid Hasheminezhad Teacher's Training College in the year 2000.
Materials and Methods: In this before and after clinical trial, 84 suitable undergraduate female students were selected by stratified random sampling. Before training, the baseline attitude of all of the students was evaluated (pretest) and then two training sessions consisting of theory and instruction on breast cancer and its diagnostic methods were held. Practical method of BSE was also held twice a week. Three days after training (post test) and one month later (consistency test) BSE attitude was evaluated again. Attitude was measured through a questionnaire by using Champion health belief model (HBM). According to the acquired score, the attitude of the students was classified into three categories: positive, uncertain, and negative.
Results: Data analysis indicated that before training, 44% of the subjects had positive attitude about BSE while after three days (post test) 94% and after one month (consistency test) 97.6% of the subjects had positive attitude. The mean attitude score in posttest and consistency test was higher compared with pre-test) in each aspect and in general).Also, there was a significant difference between attitude score in pretest with that in post test and with consistency test (P<0.0001).
Conclusion: This training plan had significant and positive impacts on BSE attitude. Because positive attitude is necessary to do BSE, it is suggested that in training sessions the positive aspects of BSE and increase positive attitude be emphasized.
Key Words: Training; Attitude; Female students; Breast self examination; Health belief model
1 Corresponding Author; Instructor, Department of Nursing & Midwifery, Gonabad School of Medical Sciences, Gonabad, Iran [email protected]
2 Instructor, Faculty of Nursing & Midwifery, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
