رابطۀ بین فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی چوب‌زی درختان بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M.) و ممرز (Carpinus betulus L.) با عوامل فیزیوگرافی (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود نوشهر)

(1)

طیحم

‌

‌ةرود‌،ناریا‌یعیبط‌عبانم‌ةلجم‌،یعیبط‌تسیز 66

‌ةرامش‌،

1

‌راهب‌،

1931

‌ص‌،

1 - 11

1

طبار ۀ نیب یناوارف چراق

اه ی یپوکسورکام بوچ

یز ناتخرد وزامدنلب

(Quercus castaneifolia C.A.M.)

و زرمم

(Carpinus betulus L.)

اب لماوع یفارگویزیف

( علاطم ۀ یدروم :

لگنج دوریخ

رهشون )

یناجاقآ دماح

*

رجاهم یورم اضردمحم ،

1

فصآ اضردمحم ،

2

یناوریش ناوریشونا ،

3 4

1 . وجشناد يسانشراك ي لگنج دشرا

دكشناد ،لگنج يژولوكا و يسانش ۀ

نارهت هاگشناد ،يعيبط عبانم

2 . دكشناد ،لگنج داصتقا و يرادلگنج هورگ داتسا ۀ

،يعيبط عبانم نارهت هاگشناد

3 . ينتسر هورگ رايداتسا سسؤم ،اه

ۀ هايگ تاقيقحت نارهت ،ناريا يكشزپ

4 .

،لگنج داصتقا و يرادلگنج هورگ رايداتسا دكشناد

ۀ

،يعيبط عبانم نارهت هاگشناد

:تفایرد خیرات 82

/ 3 / 1331 :شریذپ خیرات

82 / 11 / 1331

هدیکچ

چراق اه شخب یگرزب زا تادوجوم هدنز دنتسه هک رد طیارش یکیژولوکا توافتم

ی تفا یم دنوش و ی ییک زا ازیجا یهم تیسیسوکا

لگنج هب رامش یم دنور . هجوتاب هب هکنیا لگنج اه لامش ا ناری یناتسهوک ًابلاغ دنا

و عونت یهاگشیور ییلااب

زین دنراد

، یسررب ییا عویضوم

تسا هم رایسب هک

لماوع هم یفارگویزیف لیبقزا

عافترا زا حطس

،ایرد بیش و تیهج هینماد ایت هیچ دیح رد عوینت و ییناوارف چرایق ایه

یپوکسورکام ناتخرد

وزامدنلب و زرمم یا لگنج اه م ؤ رث تسا . ارب بسک تاعلاطا رد یا هنیمز لگنج ییشزومآ و ییشهوژپ دورییخ

رد

رهشون باختنا دش و دعب زا ماجنا نداد لگنج یشدرگ اه یتامدقم و باختنا لسراپ اه دروم ریظن

، رد لیصف ایه ناتیسبات و زییایپ ییط

یدنچ تشادرب رد لسراپ اه 111

، 812 و 311 هب بیترت عقاو رد شخب اه

، تاپ ن هناخ و زارگ ب یا لگنج هنومن رادرب ماجنا و دش زا

یلک ۀ ناتخرد وزامدنلب و زرمم چراق هدز دش دصرددص رادربرامآ .

عومجمرد یا

هس لسراپ 131 هنومن چراق یپوکسورکام زا

ور نایتخرد

وزامدنلب و زرمم عمج روآ دش هک 113 نومن ۀ نآ اه طوبرم هیب چرایق ایه بویچ ز دیندوب . هینومن ایه عیمج روآ هدیش رد هاگیشیامزآ

چراق یسانش سسوم ۀ تاقیقحت هایگ یکشزپ روشک ییاسانش دندش . ییاسانش هنومن اه اب هدافتسا زا عباینم درادناتیسا و

ایسارب تاییصوصخ

یپوکسورکام و

یپوکسورکیم چراق

اه تروص تفرگ . سپ زا تابساحم رامآ

رد طیحم وSAS نومزآ کناد

، جیاتن یا ییسررب نایشن داد

،

رد حطس 1 دصرد

، یناوارف چراق اه یپوکسورکام بویچ

ز و لیماوع یفارگوییزیف (

عایفترا زا حطیس ،اییرد بییش و تیهج هینماد ) یطبار ۀ

ینعم راد دراد ؛ ب ه روط هک یرتشیب یناوارف چراق اه یپوکسورکام بوچ

ز هب بیترت رد عافترا 211 ات 1811 رتم رتلاایب زا حطیس ،اییرد

بیش 1 ات 81 دصرد و رد تهج برغ و بونج برغ تسا .

ژاو ه یاه یدیلک :

،وزامدنلب لگنج دوریخ

، لماوع یفارگویزیف

، چراق اه یپوکسورکام بوچ

ز

، زرمم .

:لوئسم هدنسیون*

: فلت 0391 112 1311

Hamed_Aghajani@ut.ac.ir Email:

(2)

1 همدقم .

چراق اه یپوکسورکام رد

حلاطصا یمومع هب هتسد ا

زا چراق اه قلاطا یم دوش هک مادنا هدراب نآ

،اه هچ ور

یمز و هچ رد ریز یمز

، اب شچ حلیسم دویش هدیید

.(Chang & Miles, 2004)

لگنج اه لامش ناریا اب

یتحاسم رد

دودح 3 / 1 نویلیم راتکه و تشاد طیارش

یمیلقا و یکاخ توافتم

(Marvie Mohadjer, 2011)

ثعاب دیشر چرایق ایه رد طیاریش یکیژویلوکا توایفتم

هدییش دیینا . چراییق اییه هییب یلکروییط هییب

راییهچ عویین

تیسیمویدیزاب ،ایه

یموکسآ تیس ،ایه تیسیموگیز ایه

و

تسیمویدیرتیک اه

یسقت یم دنوش

(Asef, 2009)

.

شخب دمع ۀ چرایق ایه یپوکیسورکام

، یب ه هژییو

هتسد ا هک ثعاب یگدیسوپ بوچ

یم دنوش

، رد هوریگ

تسیمویدیزاب ایه

راریق دینراد . دودیعم زا

چرایق ایه

لماع یگدییسوپ بویچ

زیین رد هوریگ

تسیموکسآ اه

رارق د دنرا . چرایق ایه یپوکیسورکام ایب

رارقتسا دوخ ور ناتخرد اپریس زا ایحل یکیژویلوکا

ارب تسیسوکا لگنج

و زا احل داصتقا ارب

رازایب

بوچ تیمها دنراد و ی یک زا ازجا یهم تیسیسوکا

لییگنج دیینا (

Steiner et al., 2002

چراییق.) اییه

یپوکسورکام ینچمه

یخرچ لکییس رد یمهم شقن ۀ

و برک نژورتین

(Fukasawa, 2012)

و داویم ییاییوپ

ییاذغ (

(Talbot et al., 2008; Molina et al., 2011

،

ایخ تملایس

(Claridge et al., 2009)

رایکمه و

ه ای لباقتم رابجا یتسیز

(Nishida, 2007; Mack

& Rudgers, 2008)

و یییخرچ لکییییس ۀ

رد داویییم

تسیسوکا

(Dighton et al., 2005)

، لیدبت داوم ییلآ

داویم هب ایخایگ نازییم شیازیفا ،یندیعم

و ییزجت ۀ

مادنا تسیسوکا یبوچ اه لگنج

دنراد و لیکیشت ایب

هشیر ور زیروکیم بذیج حطس ،ناتخرد کچوک اه

داوم ارب ار ییاذغ ناتخرد

ییم شیازفا یلگنج دینهد

.(Jazirehi, 2010)

هجوتاب هب ییا تاعویضوم

، ییسررب چرایق

ایه

ییاسانش نآ

اه ام ار رد تخانیش ریتهب

تیییسوکا لییگنج

اییه یییعیبط و

باییختنا شور

اییه

بسانم ارب هرهب رادرب راگزاس اب

،تعیبط ه

نامز اب

شهاک تراسخ

، ی را ییم دیهد

.(Aghajani et al.,

2012) ( )2007 Sefidi

هیییب ییایییسانش چرایییق

ایییه

یپوکسورکام ور

نایتخرد دییسوپ

ۀ شار و زریمم رد

شخب اه تاپ و ن ۀناخ لگنج دوریخ رهشون تخادرپ

و ناشن داد هک رارقتسا و عونت چراق اه یپوکیسورکام

ور هکشخ اهراد زرمم و شار هب هتسب داعبا

( زادینا ۀ

هکییشخ اییهراد ) و تیییفیک ( ییجرد ۀ یگدیییسوپ )

نآ اییه

توافتم تیسا ( . )2005 Zolfaghari

عوین هکیشخ راد و

تاجرد یگدیسوپ و

عوین چرایق ایه ور نآ ایه ار رد

شخب ریلچ یسررب و ییاسانش دریک

و ماین چرایق ایه و

راییمیب داییجیا

هدییش هییب ۀلیییسو نآ اییه و ناییبزیم ار

هتسد دنب درک .

ینچمه

، ( )2011 Abiavi

هب یا هجیتن دییسر

هک اهروتکاف یفارگویزیف

( عافترا زا حطس

،ایرد بیش

و تیهج هیینماد ) و تیعییضو تملاییس

تییخرد و لییحم

عمج روآ چراق اه اب یناوارف چرایق ایه یپوکیسورکام

ناتخرد شار ۀطبار ینعم راد هتشاد تسا

Robledo

Renison

لاس رد 8111 هیک دندییسر هجیتن یا هب

رد لگنج اه یفارگوییزیف لیماوع زا ییخرب یتناژرآ

روهظ اب )ایرد حطس زا عافترا(

چرایق ایه ییلپ رد رویپ

طایبترا دینا یت لیگنج راتخایس ریب و أ

ییم ریث .دینراذگ

لییگنج اییه لامییش ناریییا عویینت ییلااییب زا ناییتخرد

هپ ریب دینراد و هیجوتاب هیب دینور یتاییح دویجوم

،

کیکفت ناتخرد چرایق هدز و لایس رد لیگنج تییمها

دایز دراد .

زا یییفرط

، ییاییسانش و

یییسررب چراییق

اییه

طابترا نآ اه ایب طیاریش شییور ،یهایگ

شنیب قیقد رت زا ش تخان تسیسوکا لگنج

هب تسد

(3)

طیحم

‌ بط‌تسیز

‌ةرود‌،ناریا‌یعیبط‌عبانم‌ةلجم‌،یعی 66

1

‌راهب‌،

1931

‌ص‌،

1 - 11

‌ 9

یم دهد و ام ار رد همانرب زیر حیحص و شیپ رییگ زا

نایز اه لصاح زا شرتسگ چراق

اه یپوکیسورکام و

ًلاامتحا رامیب از ی را یم دهد

.(Aghajani, 2012)

زیج زریمم و وزامدینلب ناتخرد ء

یهم نایتخرد

لگنج اه یم بوسحم روشک لامش دنوش

. هیب هجوتاب

هکنیا ات نونک هعلاطم ور ا چراق

ایه یپوکیسورکام

،تیسا هتفرگن تروص هنوگ ود یا ییسررب

و تخانیش

چراق اه یپوکسورکام بوچ

ز

، طیارش شییور یهایگ

ناییتخرد چراییق

هدز

، شنکارییپ نآ

اییه ور هیینت و ریاییس

تیلاعف ناشیاه ور هنوگ اه روکذم زا رظن لگنج ییسانش

و ژولوکا لگنج

اراد تیمها ازسب یی تسا هک هب ام

رد تخانییش رییتهب

یییگژیو اییه یییا هیینوگ اییه و

تسیسوکا اه

هم لگنج اه لامش کمک ییم دینک

(Aghajani, 2012)

فده. یا

،هعلاطم یسررب یطبار ۀ

یب یناوارف چراق اه یپوکسورکام بوچ

ز و لیماوع

یفارگویزیف عافترا

زا حطس

،ایرد بیش و تیهج هینماد

تسا .

2 . داوم و شور ه ا

2 . 1 . قطنم ۀ دروم هعلاطم

شیور هایگ ایه ییشزومآ لیگنج رد هیعلاطم درویم و

دوریخ یشهوژپ رد عقاو

2 رد رهیشون قرش رتمولیک

یییب ناردیینزام ناتییسا 82'

30º

اییت 21' 30º

رییع

و یلامییش 38'

91º

اییت 23' 91º

عییقاو یقرییش لوییط

هدش هک دنا زا لامش هب راون یلحاس و اتسور هدرایجن

و زا بویینج ییب ه یی تاییقلا و اتییسور کیییلک

دودییحم

یم وش ن د . شیور هاگ ایه درویم هیعلاطم زا هیس شیخب

، تاپ ن هناخ و بزارگ ( زا عومجم 2 شخب ) قلعتم هیب

یا لگنج باختنا دندش ( لکش 1 .)

قطنم یلوا ۀ

لسراپ هعلاطم دروم 111

رد عیقاو

تیریدیم لیگنج هیب قیلعتم شیخب یلوا ، تاپ شخب دش ۀ دوریخ

، تسا اد هک ار 12 لسراپ تیسا ییا رد .

شییخب

، زییین و اتییسور هییب یییکیدزن هییب هییجوت اییب

هرهب رادرب

،ددعتم اه تلاخد

هدمع اه عماوج رد ا

تروص نآ یهایگ یتحایسم لیسراپ ییا .تسا هتفرگ

لداعم 2 / 22 راتکه دراد دودح عافترا رد و 391

ات

لکش

‌ 1 .‌

قطنم ة

‌ دروم

‌ هعلاطم

‌ رد

‌ لگنج

‌ دوریخ

(4)

283 رتم یمویمع بییش .دراد راریق اییرد حطیس زا

هقطنم 19 دصرد لامیش و یلامش نآ یمومع تهج و

یبرغ تسا هقطنم اخ . هوهق

تفاب اب یلگنج ا یسر

قیمع و .تسا لسراپ یا رد طولب یلعف پیت

- و زرمم

شار نونکات و تسا هتخیمآ هس

هناشن راب و هدش راذگ

دروم هرهب رادرب هجوتاب .تسا هتفرگ رارق هب

یا هکنیا

یم تروص زرمم و وزامدنلب ناتخرد ور هعلاطم دریگ

،

عماج ۀ طولب - ناتسزرمم 21

لسراپ یا ششوپ دصرد

ییم لماش ار دویش

.(Management plan of district

Patom,1995)

شیور یمود ن شخب رد هعلاطم دروم هاگ

هناخ

اراد شخب یا .تسا هدش عقاو 82

هیک تسا لسراپ

9 یییسراپ تحایییسم هیییب نآ ل 821

لیییسراپ رایییتکه

یتیامح دنا لسراپ . 812

لدایعم یتحایسم 91

رایتکه

دودح عافترا رد و دراد 029

ایت 311 حطیس زا ریتم

هیقطنم یمویمع بیش .تسا هدش عقاو دازآ ایرد 19

دصرد تهج و یبرغ بونج هنماد تسا

. هیقطنم اخ

هوهق پیت زا همین تفاب اب یلگنج ا

قییمع و یگنیس

شیب(

زا 9 / 1 )رتم زا نآ ویموه و دیسا اخ Hp

لوم عون دیسا

تسا . دیمع ۀ ییا رد یهاییگ عیماوج

لییسراپ طوییلب

- هرد رد ناتییسزرمم نآ فارییطا و اییه

شار ییلعف پیت ،هتخیمآ ناتسشار -

زریمم

، ایب هاریمه

هنوگ اه جیلم و اکیسوت ،طویلب ،رادرییش ،تیلپ تیسا

.(Management plan of district Namkhaneh, 1995)

شیور یموس بزارگ شخب رد هعلاطم دروم هاگ

اراد و هدیش عقاو 82

یب .تیسا لیسراپ ه

رد یلکرویط

بزارگ شخب 19

هیک هدیش ییایسانش ییلگنج پییت

لماش 2 و یلصا پیت 2

یعرف پیت تسا

ینوگ . ۀ زریمم

ار رویوح یرتیشیب ایب هیسیاقم رد

ریایس هینوگ اییه رد

پیت اه ناشن هک دراد یلگنج دنهد

ۀ تردق لااب تباقر

نماد و ۀ هک تسا یهیدب و تسا هنوگ یا راشتنا عیسو

ینوگ فذح تروص رد ۀ

دیهاوخ یزگیایج زریمم ،شار

بیسن شیخب یا رد ناتخرد عونت .دش

ًات و تیسا داییز پیت

زرمم یلگنج اه -

عوینت نازیم یرتشیب اراد طولب

هنوگ ا دنا

(Etemad, 2011)

، اریز عوینت زا لیفومرت عماوج

هنوگ ا دینرادروخرب رتشیب

.(Aghajani, 2012)

لیسراپ

311 لدایعم یتحایسم اب 28

/ 82 دودیح عایفترا و رایتکه

1191 اییت 1811 یییسررب یییا ارییب ایییرد حطییس زا رییتم

باختنا دش هقطنم یمومع بیش . یمین رد

ۀ لیسراپ ییلاایب

رتمک تسا یمین رد ییلو ، ۀ

رتیشیب یبوینج ییم

دویش رد و

و یلامیش ییایفارغج یمومع تهج یبوینج

تیسا ایخ .

هقطنم هوهق ا یلگنج تسا و دمع ۀ ییا رد یهایگ عماوج

لسراپ طولب - هیب ناتسزرمم هینوگ ریایس و شار هاریمه

ایه

اکسوت(

و لایگ ییشحو ) تیسا

.(Management plan

of district Gorazbon, 2011)

لیسراپ هیس یلک تاعلاطا

لودج رد 1

.تسا هدش هئارا

2 . 2 . شور قیقحت

هب وظنم ر تسد یبای هب تاعلاطا ییمک و ییفیک زا نایتخرد

اراد چراق اه یپوکسورکام رد

هس هاگشیور دروم ۀیعلاطم

لگنج دوریخ عقاو رد لیسراپ ایه 111 رد شیخب ، تایپ

812 رد شخب ن هیناخ و 311 رد شیخب ، بزاریگ دیعب زا

نداد ماجنا لگنج

یشدرگ اه ،یتامدیقم یمایمت

نایتخرد

چراق هدز هب تروص ددص دصر تشادرب دندیش و تایصخشم

یفارگویزیف لسراپ

اه لماش

،بیش تهج و عافترا زا حطیس

ایییرد هییب بیییترت اییب بیییش جنییس

،وتنوییس بییطق اییمن و

هاگتیسد تیبثGPS

دیش . سیپ زا عیمج روآ چرایق ایه

یپوکسورکام بوچ

ز و کیشخ ندریک نآ ،ایه اریب ریه

هنومن بسچرب یمویرابره هیهت

دش و تهج زا یب ندرب

دولآ یگ ایه ،یچرایق تاریشح

و هینک ایه ،تییزاراپ

هنومن اه یچراق کشخ ،هدیش هیب تدیم لقادیح ود

هتفه رد

،رزیرف رد ایمد 81°C

- و نورد تیکاپ ایه

ذغاک رارق هداد دندش . سپ زا جراخ ندرک هنومن اه زا

،رزیرف هنومن اه کشخ هدش ارب لایقتنا و رادیهگن

رد هسیک اه ینولیان پیز راد هتشاذگ دندش .

(5)

5

‌ چراق‌یناوارف‌نیب‌ةطبار

‌ وکسورکام‌یاه بوچ‌یپ

‌ وزامدنلب‌ناتخرد‌یز

‌ ...

‌

لودج

‌ 1 .‌

هصلاخ

‌ یا

‌ زا

‌ تاعلاطا

‌ لسراپ

‌ اه ی

‌ دروم

‌ هعلاطم

‌ رد

‌ لگنج

‌ دوریخ

‌

لسراپ

‌ شخب

‌ ةعماج

‌ یهایگ

‌ هنماد

‌ یعافترا

( رتم )

‌ بیش

‌ یمومع

)%(

‌ تهج

‌ کاخ

‌ هقطنم

‌ تحاسم

( راتکه )

‌

111 طولب تاپ

- ناتسزرمم و

ناتسشار هتخیمآ 391

- 231 یلامش 19

و لامش هوهق یبرغ

ا یلگنج 2

/ 22

812 ن

طولب هناخ

- ناتسزرمم و

- 311 19

بونج یبرغ هوهق

ا یلگنج 91

311 بزارگ

طولب - ناتسزرمم و

- 1811 یلامش 81

و یبونج هوهق

ا یلگنج 28

/ 82

زا یب هنومن اه عیمج روآ و ییسررب هدیش زا

قطانم دروم یعلاطم ۀ لیگنج ،دورییخ یی

ک هینومن رد

رایتخا مویرایبره چرایق

ایه نارییا

، عیقاو رد یسسؤم ۀ

تاقیقحت هایگ

یکشزپ

،روشک رارق تیفرگ و هیب کییره

دک یمویرابره صاصتخا

هداد دش . ییاسانش هینومن

ایه

اب هدافتسا زا عبانم درادناتسا

Eriksson & Ryvarden

(1975), Gilbertson & Ryvarden (1986), Ryvarden (1991), Ryvarden & Gilbertson (1993)

ماجنا دش .

. جیاتن

ییاسانش جیاتن اسارب چراق

اه بوچ ز هک ود یط

زا زییاپ و ناتسبات لصف هس

لیسراپ 111

، 812 و 311

عمج روآ هدش دنا

، 83 دصرد چراق اه شیخب هب قلعتم

تاییپ و لماییش 13 سنییج

Armillaria, Pluteus,

Lycoperdon Coprinus, Crepidotus, Fomes, Trametes, Ganoderma, Stereum, Xylaria, Daldinia, Trichaptum, Cookeina

؛تسا 98 دصرد

شییییخب هییییب قییییلعتم یییین

هییییناخ و لماییییش 12

سنیییج

Armillaria, Pluteus, Lycoperdon,

Coprinus, Crepidotus, Pholiota, Fomes, Trametes, Ganoderma, Trichaptum, Stereum, Xylaria, Daldinia, Hypholoma

تسا و 89 دصرد

بزارییییگ شییییخب هییییب قییییلعتم

و لماییییش 13

سنیییج

Armillaria, Pluteus, Lycoperdon,

Coprinus, Fomes, Trametes, Ganoderma, Stereum, Xylaria, Daldinia, Hypholoma, Trichaptum, Schizophyllum,

تسا ( لودج 8 .)

ناشن هیلوا جیاتن هیک تیسا عویضوم یا ۀدنهد

ن شخب شخب اب هسیاقم رد ،هناخ

، بزاریگ و تاپ اه

لمایش و دراد رتیشیب چرایق عونت 12

.تیسا سنیج

سنییج تاییپ شییخب رد هییعلاطم یییا قییبط اییه

Ganoderma

،

Fomes

،

Trametes

،

Crepidotus

رد ،

ن شخب سنیج هناخ

ایه

Ganoderma

،

Trametes

،

Armillaria

و

Stereum

بزارییییییگ شییییییخب رد و

سنیییج ایییه

Fomes

و

Pluteus

هیییب اراد بییییترت

ییناوارف یرتشیب هینومن لیک ییب رد .دینا

چرایق ایه

عمج ین ، تاپ شخب هس زا هدش روآ ، بزاریگ و هیناخ

سنییییج اییییه

Ganoderma

،

Trametes

و

Fomes

هب هدوب یناوارف یرتشیب اراد بیترت لکش( دنا

8 .)

یزجت ۀ سنایراو رثا

ایهروتکاف عایفترا

زا حطیس

،ایییرد بیییش و تییهج ییایییفارغج هیینماد

رد یییناوارف

چراییق اییه یپوکییسورکام بوییچ

ز ناییشن داد هییک

اهروتکاف ی

هدشدا رد حطس 1 دصرد ریثا یینعم راد

دنراد ( لودج 3 .)

(6)

لودج

‌ 1 .‌

تسرهف

‌ چراق

‌ اه ی

‌ یپوکسورکام

‌ ییاسانش

‌ هدش

‌ رد

‌ لسراپ

‌ اه ی

‌ 111

،‌

112

‌ و

‌ 911

‌ لگنج

‌ دوریخ

نوگ ة

‌ یتخرد

‌ لحم

‌ عمج

‌ یروآ

‌دادعت ‌ هنومن نوگ ‌

ه

‌ سنج

‌ هریت

‌ هتسار

در ‌ فی

‌ دنلب

وزام زرمم ‌ زارگ ‌

نب من ‌

‌ هناخ

‌ متاپ

‌ fomentarius

Fomes Polyporaceae

Polyporales

sp.

Armillaria physalacriaceae

Agaricales

sp.

Stereum Stereaceae

Russulales

― hirsutum

Stereum Stereaceae

Russulales

― gibbosa

Trametes Polyporaceae

Polyporales

versicolor Trametes

Polyporaceae Polyporales

sp.

Pluteus pluteaceae

Agaricales

cervinus Pluteus

pluteaceae Agaricales

― fasciculare

Hypholoma Strophariaceae

Agaricales

lucidum Ganoderma

Ganodermataceae Polyporales

applanatum Ganoderma

Ganodermataceae Polyporales

― sp.

Trichaptum Polyporaceae

Polyporales

― biforme

Trichaptum Polyporaceae

Polyporales

― concentrica

Daldinia Xylariaceae

Xylariales

― pyriforme

Lycoperdon Agaricaceae

Agaricales

― sp.

Lycoperdon Agaricaceae

Agaricales

― sp.

Coprinus Coprinaceae

Agaricales

― commune

Schizophyllum Schizophyllaceae

Polyporales

― polymorpha

Xylaria Xylariaceae

Xylariales

― sp.

Crepidotus Inocybaceae

Agaricales

― sp.

Pholiota Strophariaceae

Agaricales

― sp.

Cookeina Sarcoscyphaceae

Pezizales

Ganoderma Trametes

Fomes

‌لکش 1 .‌

ریواصت

‌ هس

‌ سنج

‌ چراق

‌ اب

‌ نیرتشیب

‌ یناوارف

‌ رد

‌ لگنج

‌ دوریخ

‌

(7)

طیحم

1

‌راهب‌،

1931

‌ص‌،

1 - 11

‌ 2

لودج 9

‌.

ةیزجت

‌ سنایراو

‌ یناوارف

‌ چراق

‌ یاه

‌ بوچ

‌ یز

‌ ساسارب

‌ عافترا

‌ زا

‌ حطس

‌

،ایرد

‌ بیش

‌ و

‌ تهج

‌ ییایفارغج

‌‌

‌

:*

رد حطس 9 دصرد فلاتخا ینعم راد :**

رد حطس 1 دصرد فلاتخا ینعم sn راد

: دوبن فلاتخا ینعم راد

3 . 1 . طبار ۀ ی ناوارف چرا ق

ا ه ی یپوک سورکام

بوچ یز اب عافترا زا حطس ایرد

رد یییا شهوژییپ ناییتخرد

وزامدیینلب و

زرییمم ناییبزیم

چراق اه یپوکسورکام

‌ بوچ ز رد تایعافترا توایفتم

رارق دنتیشاد هیک

رد هیس یسلاک ۀ یعایفترا –1

211

،

211 - 211 و –211 1811 رتم هقبط دینب دندیش .

سییپ زا تابییساحم راییمآ

رد طیییحم وSAS

نوییمزآ

کناد

، رد حطیس 1 ،دیصرد ییب ییناوارف چرایق ایه

ز و عایفترا زا حطیس اییرد یطبار ۀ

ینعم راد هب تسد دمآ

؛ ب ه روط هک رد فترا عا زا حطس

ایییرد –1

211 رییتم یرییتمک یییناوارف

چراییق اییه

یپوکیسورکام بویچ

ز و رد عاییفترا زا حطیس ایییرد

رتلااییب زا 211 رییتم یرتییشیب یییناوارف

ز خیشم دندیش

. ییا عویضوم

تسا کمم هب

تبوطر رتیشیب رد تایعافترا رتلاایب

طویبرم

دشاب . لکش 3 ۀیسیاقم ییناوارف رایق چ ایه یپوکیسورکام

بوچ ز رد تاعافترا توافتم

ار ناشن یم دهد

3 . 2 . طبار ۀ ی ناوارف چرا ق

یا ه یپوک سورکام

بوچ یز اب بیش شیور هاگ

رد یا هعلاطم ناتخرد چراق هدز رد بیش اه لقادیح

9 دصرد و رثکادح 90 دیصرد ییسررب دندیش . سسیس

بیش شیور هاگ اه دروم هعلاطم رب ییا ایسا رد 3

سلاک ۀ 1 - 81 دصرد

، 81 - 21 دصرد و زا رتشیب 21

دصرد یسقت دندش دنب .

سپ زا تابساحم رایمآ

رد

طیحم وSAS

نومزآ کناد

، رد حطس 1 ،دیصرد ییب

یناوارف چرایق ایه یپوکیسورکام بویچ

ز ایب بییش

شیور هاگ طبار ۀ ینعم راد هب تسد دمآ

؛ ب ه روط هک اب

شیازفا

،بیش یناوارف چراق اه یپوکسورکام بوچ

ز

شهاک یم دبای و یرتیشیب ییناوارف

چرایق طویبرم هیب

سلاک ۀ بیش –1 81 و یرتمک هب

بیش اه رتشیب زا

21 دصرد طوبرم تسا . لکش 2 طبار ۀ یناوارف چراق اه

ز ایب بییش شییور هایگ ار نایشن

یم دهد .

م عبن

‌ تارییغت

‌ ةجرد

‌ یدازآ

‌ نیگنایم

‌ تاعبرم

‌

عافترا زا حطس ایرد

** 8 92 / 32

چراق 81

29 / 1

عافترا چراق*

21 39

/ 1

اطخ 180

2 / 1

بیش

** 8 21 / 3

چراق 81

23 / 1

بیش * چراق 21

20 / 1

اطخ 189

32 / 1

تهج ییایفارغج هنماد

** 2 0 / 3

چراق 81

22 / 1

*تهج چراق 121

2 / 1

اطخ 301

83 / 1

(8)

‌

3 . 3 . طبار ۀ ی ناوارف چرا ق

یا ه یپوک سورکام

چ بو یز اب تهج ییایفارغج هنماد

رد ییا شهوژیپ نایتخرد

چرایق

،هدز هتیسب هیب لیحم

ریگرارق نآ

اه رد 2 تهج ییایفارغج

،لامش ،بوینج

،برغ

،قرش لامش

،قرش لامش ،بریغ بوینج ،قریش

بوینج بریغ

، رد مریف هییطوبرم تیبث

دندیش . سییپ زا

تابساحم رامآ

رد طیحم وSAS

نویمزآ یکناد

، رد

حطس 1

،دصرد یب یناوارف چرایق ایه یپوکیسورکام

بوچ ز و تهج هنماد طبار ۀ ینعم راد هب تسد دمآ . ناتخرد

چراق ۀدز عقاو رد هینماد ایه بوینج ییبرغ و

یبرغ دادعت رتشیب ار هب دوخ صایصتخا داد

دین و رد

اب هسیاقم یقب

ۀ تیهج ایه یطبار ۀ یینعم راد تیشاد دن .

لکش 9 شنکارپ نایتخرد

چرایق هدز ار رد تیهج ایه

نوگانوگ شیور

هاگ ناشن یم دهد .

4 . هجیتن و ثحب یریگ

اب هجوت اب هکنیا ناتخرد وزامدنلب و

زرمم زا هنوگ ایه

هم لیگنج ایه لامیش دینا و زا ایحل یکیژویلوکا و

داصتقا تیمها

دایز دنراد

(Marvie Mohadjer,

B

A

0 10 20 30 40 50 60 70

0 - 400 400 -800 800 - 1200

‌ایرد‌حطس‌زا‌عافترا (

رتم )

A

B

C 0

10 20 30 40 50 60 70 80

0-20 20 - 40 > 40

‌یز‌بوچ‌یپوکسورکام‌چراق‌یناوارف)%(

‌بیش )‌%‌(

لکش

‌ 9 .‌

یناوارف

‌ چراق

‌ اه ی

‌ بوچ

‌ یز

‌ رد

‌ تاعافترا

‌ توافتم

لکش

‌ 4 .‌

یناوارف

‌ چراق

‌ اه ی

‌ بوچ

‌ یز

‌ رد

‌ سلاک ة

‌ بیش

‌ یاه

‌ نوگانوگ

(9)

طیحم

‌

‌ةرود‌،ناریا‌یعیبط‌عبانم‌ةلجم‌،یعیبط‌تسیز 66

1

‌راهب‌،

1931

‌ص‌،

1 - 11

‌ 3

2011)

، مزلا تسا صوصخرد طیاریش

شییور یهایگ و

یگژیو اه ولوفروم کیژ یا ناتخرد تاعلاطم عماج

و

یلماییک تروییص دریییگ . رییظن هییب هییکنیا یییسررب اییه

لگنج یسانش یسن

ًاتب داییز ور هینوگ ایه روکذیم

تروص هتفرگ تیسا

، ییلو نونکایت ۀرایبرد

چرایق ایه

یپوکییسورکام بوییچ

ز یییا هیینوگ اییه تاییعلاطم

لگنج یسانش ماجنا

،هدشن یا ییسررب تخانیش عوین

، طیارییش شیییور یهاییگ ناییتخرد چراییق

هدز و

شنکارپ نآ

اه ور هنت و ریایس تییلاعف ایه یتیسیز

ور یا هنوگ اه ار دروم هعلاطم رارق داد . فده یلیصا

یا قیقحت تخانیش چرایق

ایه یپوکیسورکام لیماع

ناتخرد یگدیسوپ وزامدینلب

و زریمم و ییناوارف نآ

ایه

ور هنت هجوتاب هیب لیماوع یفارگوییزیف لیثم

عایفترا

سزا حط

،ایرد بیش هقطنم و تیهج ییاییفارغج هینماد

قیقحت یا رد ؛دوب ۀطبار

عوینت و ییناوارف چرایق

ور

نت ۀ ناتخرد وزامدنلب و

زرمم اب لماوع روکذم خیشم

دش . چرایق ایه یپوکیسورکام ایب

رارقتیسا دویخ

ور

ناتخرد اپریس زا ایحل یکیژویلوکا اریب

تیسیسوکا

لگنج و زا احل داصتقا اریب

رازایب بویچ تییمها دنراد

و ی ییک زا ازیجا یهم تیسیسوکا لیگنج

دینا

Steiner etal., 2002(

.)

هیک یینک دیکأت دیاب دویجو

ناتخرد چراق هدز ارب رادییاپ تیسیسوکا ییاییوپ و

لگنج تیمها دایز دراد

(Aghajani, 2012)

.

( )2005 Zolfaghari

عون هکیشخ راد و تایجرد

یگدیسوپ و

عون چراق اه ور نآ اه ار رد شخب ریلچ

یسررب و ییاسانش درک

و مان چراق اه و رایمیب دایجیا

هدش هب ۀلییسو نآ ایه و نایبزیم ار هتیسد دینب دریک .

( )2007 Sefidi

هب ییاسانش چرایق

ایه یپوکیسورکام

ور ناتخرد دیسوپ ۀ شار و زرمم رد شخب اه تایپ

و ن ۀناخ لگنج دوریخ رهشون تخادرپ و

ناشن داد هک

یییسا رارقت و عوییینت چرایییق ایییه یپوکیییسورکام ور

هکشخ راد ایه زریمم و شار هیب هتیسب دایعبا

( زادینا ۀ

هکییشخ اییهراد ) و تیییفیک ( ییجرد ۀ یگدیییسوپ )

نآ اییه

تواییفتم تییسا

. ییینچمه

، ( )2011 Abiavi

هییب یییا

هجیتن دییسر هیک ایهروتکاف یفارگوییزیف

( عایفترا زا

حطس

،ایرد بیش و تهج هینماد ) و تیعیضو تملایس

تخرد و لحم عمج روآ چراق اه اب یناوارف چرایق ایه

شار ۀیطبار یینعم راد هتیشاد

B

A

B

A

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

N S E W NE NW SE SW

‌یز‌بوچ‌یپوکسورکام‌چراق‌یناوارف)%(

هنماد‌‌تهج

لکش

‌ 5 .‌

شنکارپ

‌ ناتخرد

‌ چراق

‌ هدز

‌ رد

‌ تهج

‌ یاه

‌‌

نوگانوگ

‌ شیور

‌ هاگ

(10)

تسا تاعویضوم ییا هیب هجوتاب .

، ییسررب چرایق ایه

ز ییاییسانش و نآ

اییه رد ار اییم

تخانش تسیسوکا رتهب شور بایختنا و لیگنج

ایه

ارب بسانم هرهب

رادرب اب راگزاس

،تعیبط ایب هاریمه

شهاک ترایسخ

، یی ییم را دیهد

(Aghajani et al.,

2012)

اییسارب. یییا

هییعلاطم و

هیینومن رادرییب زا

چراق اه یپوکسورکام ور

ینت ۀ نایتخرد وزامدینلب

و

،زرمم یرتشیب هنومن

ایه زا چرایق ایه تیسیمویدیزاب

دندوب . رد یب لک هنومن اه عیمج روآ هدیش زا هیس

شییخب

، تاییپ یین هییناخ و ارییگ بز لییگنج دوریییخ

سنیییج ایییه

Fomes, Trametes, Ganoderma

هب بیترت یرتشیب یناوارف

دنتشاد ار هک

ناشن یم دهد

طیارش هس شخب

، تاپ ن هناخ و بزارگ اریب دیشر و

رارقتسا یا چراق اه زا ریایس چرایق ایه یپوکیسورکام

بوچ ز رتدعاسم تسا

. یا یسررب یینچمه نایشن

داد هک لماوع گویزیف یفار شیور هاگ شیقن رثویم رد

رووح و عونت چرایق ایه یپوکیسورکام ور

نایتخرد

وزامدنلب و

زرمم دنراد . اب یسررب روتکاف عافترا زا حطس

ایییرد

،هییقطنم رد

حطییس 1

،دییصرد یییب

یییناوارف

چراق اه یپوکیسورکام بویچ

ز و روتکایف عایفترا زا

حطس ایرد طبار ۀ ینعم راد هب تسد دیمآ . ایب شیازیفا

عافترا زا حطس ایرد رد دودحم ۀ دروم هیعلاطم ییناوارف

چراق اه یپوکسورکام بویچ

ز نایتخرد وزامدینلب

و

زرمم شیازفا

؛تفای یب ه رویط هیک رد عایفترا زا حطیس

ایرد ییاپ رت زا 211 رتم یرتمک یناوارف چراق ایه

یپوکیسورکام بویچ

ز و رد عایفترا زا حطیس اییرد

رتلااییب زا 211 رییتم رتییشیب ی یییناوارف چراییق

اییه

ز دوییجو .تییشاد یییا عوییضوم

تیسا یکمم هیب

تیبوطر رتیشیب

رد تایعافترا رتلااییب

طوبرم دشاب ( اب شیازفا عافترا زا حطس ایرد و هجیتنرد

شیازفا شراب و

،تبوطر نازیم چراق اه یپوکسورکام

بوچ ز شیازفا یم دبای ) و ینچمه تیسا کمم

هیب تلاخد

اه دم یتیری و تشادرب ناتخرد رد رس تاپ

و رد تاییعافترا یئاییپ

طوییبرم دییشاب

Robledo

Renison

زین

‌ لاس رد 8111 رد لگنج ایه ییتناژرآ

هک دندیسر هجیتن یا هب یفارگوییزیف لماوع زا یخرب

روهظ اب )ایرد حطس زا عافترا(

چرایق ایه ییلپ رد رویپ

طابترا دنا ت لگنج راتخاس رب و أ

یم ریث گ .دینراذ یهیدیب

تسا اب شیازفا عافترا زا حطس ایرد رد شخب ن هناخ و

بزارگ تبوطر زین اریب دیشر و رارقتیسا چرایق

ایه

یپوکسورکام ور

ناتخرد وزامدینلب و

زریمم بیسانم

هدوب تسا . هجوتاب هب هیکنیا شیخب تایپ رد عایفترا زا

حطس ایرد رتمک ایب هسیاقم رد شیخب

ین هیناخ و

بزارگ رارق د

،درا نازیم شراب و تبوطر لصاح ریتمک

تییسا و هییجیتنرد یییناوارف

چراییق شهاییک یییم

دییبای

(Aghajani, 2012)

.

ارییب روتکاییف بیییش جیاییتن هلییصاح سییپ

زا

تابساحم رامآ

رد طیحم وSAS

نویمزآ یکناد

، رد

حطس 1

،دصرد یب یناوارف چرایق ایه یپوکیسورکام

بوچ ز و بیش شیور هاگ طبار ۀ ینعم راد هیب د تیس

دمآ

؛ ب ه روط هک اب شیازیفا بییش

ییناوارف چرایق ایه

یپوکسورکام بویچ

ز شهایک ییم دیبای و یرتیشیب

یناوارف چراق هب سلاک ۀ بییش –1

81 دیصرد طویبرم

هدویب تیسا . هییجوتاب هیب هیکنیا طیارییش شییور یهاییگ

بیش اه ک ، هچ زا ریظن قیمع ایخ و هیچ زا ریظن

تبوطر لخاد هدوت

، زا بیش اه دنت بسانم ،تیسا رت

ناکما ندیسر نایتخرد هیب

ایهرطق رتلاایب

و ینیس

رتشیب بیش یا رد اه

ب ه بتارم زا هینماد ایه بییشرپ

رتشیب تسا و چراق اه یپوکسورکام بوچ

ز لییامت

رتشیب هب

رارقتسا ور هنت ناتخرد یسم و هدییسر

دیینراد . اییب رییییغت رد بیییش

،هییقطنم تییعیقوم

یناییکم

ناتخرد وزامدنلب و

زرمم

، هب ایحل طیاریش مزلا اریب

دشر و رارقتسا چراق اه یپوکسورکام بوچ

، ز رییغت

یم و دنک رد هجیتن ییناوارف چرایق ایه یپوکیسورکام

(11)

طیحم

1

‌راهب‌،

1931

‌ص‌،

1 - 11

‌ 11

بوچ ز ار تحت ریثأت رارق یم دهد . نایاش رکذ تیسا

هک رتشیب قطانم دروم هعلاطم یک بییش هدویب تیسا

(Aghajani, 2012)

.

ۀرابرد تهج هنماد سپ زا ابساحم ت رایمآ رد

طیحم وSAS

نومزآ کناد

، رد حطس 1 ،دیصرد ییب

یناوارف چراق یپوکیسورکام بویچ

ز و تیهج هینماد

طبار ۀ ینعم راد هب تسد دمآ

؛ یدب لکش هک ناتخرد

چراق هدز رد هنماد ایه بوینج ییبرغ و ییبرغ دادیعت

رتشیب زا

چراق اه بویچ ز ار هیب دویخ صایصتخا

داد دن و اب هسیاقم رد یقب

ۀ تهج ایه یطبار ۀ یینعم راد هتیشاد

تیسا . عیقاورد

، رد تیهج ایه یبوینج بییلغا

لگنج اه وزامدنلب و

زریمم دویجو راد ین د

(Marvie

Mohadjer, 2011)

هییک روییوح رتییشیب چراییق اییه

ز ور ناتخرد وزامدینلب و

زریمم

رد یییا یییسررب زییین یییا عوییضوم ار

دییییات یییم دیینک

(Aghajani, 2012)

.

هدینیآ رد تیسا مزلا هیک داد ناشن یسررب یا عیییسو تاییعلاطم قیییقد و رییت

رییت ۀراییبرد چراییق اییه

یلگنج دوش ماجنا .

عبانم

Abiavi, N (2011)” Study of macroscopic fungi of trunk rot in beech trees (Fagus orientalis) in the Fagetum association in north of Iran (case study: Kheyroud forest),” M.Sc. thesis, Department of Forestry and forest economics, Faculty of Natural resources, University of Tehran, 88.

Aghajani, H (2012) “Study on the oak (Quercus castaneifolia) and Hornbeam a (Carpinus betulus) decaying macro fungi in mixed Oak-Hornbeam forest community in kheyroud forest,North of Iran,” M.Sc. thesis, Department of Forestry and forest economics, Faculty of Natural resources, University of Tehran, 95.

Aghajani, H., Asef, M.R., Marvie Mohadjer, M.R., Shirvany, A (2012) “Identifiacation of macrofungi of oak and hornbeam community in kheyroud Forest, North of Iran,” Proceedings of the 20^th Iranian Plant Protection congress, Shiraz, 372.

Asef, M.R (2009) Poisonous mushrooms of Iran, First edition, Iran-shenasi Publisher, 214.

Chang, S.T., Miles, P.G (2004) Mushrooms, cultivation, nutritional value, medicinal effect, and environmental impact, Second edition CRC press.451.

Claridge, A.W., Trappe, J.M., Hansen, K (2009) “Do fungi have a role as soil stabilizers and remediators after forest fire?,” Forest Ecology and Management, 257: 1063 -1069.

Dighton, J., White, J.F., Oudemans, P (2005) The Fungal community: its organization and role in the ecosystem, FL, Boca Raton, CRC Press.

Edman, M., Mӧller, C., Ericson, L., 2006. Effects of enhanced tree growth rate on the decay capacities of three saprotrophic wood-fungi, Forest Ecology and Management, 232 :12–18.

Eriksson J., Ryvarden L (1975) The Corticiaceae of North Europe, Vol. 1-6. Fungiflora, Norway, Oslo.

Etemad, V (2011) Report of phytosociology in kheyroud Forest, Faculty of Natural resources, University of Tehran, 96.

Fukasawa, Y (2012) “Effects of wood decomposer fungi on tree seedling establishment on coarse woody debris,” Forest Ecology and Management, 266: 232–238.

Gilbertson, R.L., Ryvarden L (1986) North American polypores, Oslo: Fungiflora, 885.

Jazirehi, M.H., 2010. Forest protection. University of Tehran press. 2^nd Edition. 231.

Mack, K.M.L., Rudgers, J.A (2008) “Balancing multiple mutualists: asymmetric interactions among plants, arbuscular mycorrhizal fungi, and fungal endophytes,” Oikos, 117: 310-320.

Management plan of district Patom (1995) Forestry and forest economics Department, Faculty of Natural resources, University of Tehran. 125.