ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ، لﺎﺳ مﻮﺳ ، هرﺎﻤﺷ زاود ﻢﻫد ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1390 ، ص زا 165 - 184
ﻣ ﻮ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻊﻧا ي
هﺎﮕﻨﺑ يﺎﻫ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ
نﺎﺘﺳزﻮﺧ نﺎﺘﺳا رد ﻲﻳﺎﺘﺳور
) يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ :
ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ (
ﻲﻠﻋ نﺎﻓﺮﻋ ﻲﻳازﺮﻴﻣ
1∗
ـ يﺪﺳا ﻲﻠﻋ ـ 2
ﻲﺒﺳﺎﻤﻬﻃ ﻢﻳﺮﻣ 3
1 . ﺶﻧاد ﺗ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﺘﺧﻮﻣآ يزروﺎﺸﻛ ﺲﻳدﺮﭘ ،يزروﺎﺸﻛ شزﻮﻣآ و ﺞﻳوﺮﺗ هوﺮﮔ ،يزروﺎﺸﻛ ﺞﻳوﺮ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و
2 . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ ﺲﻳدﺮﭘ ،يزروﺎﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد
3 . ﺶﻧاد و ﺞﻳوﺮﺗ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﻦﻴﻣار ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ شزﻮﻣآ
) ﺎﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳر :
7 / 12 / 1389 ، ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
10 / 3 / 1390 (
هﺪﻴﻜﭼ هﺎﮕﻨﺑ
ﻪـﺻﺮﻋ رد ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ
ي ياﺮـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ يرﺎـﻜﻫار ،يزروﺎﺸـﻛ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ
ﻚﺗ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد نآ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻳﻮﻘﺗ
ِﻛ ﻲﺘﺸ ﻪﺑ
ﻲﻣ ناﺪﻨﭼود ﺮﻈﻧ
ﺪـﺷﺎﺑ .
ﻮﺗ ﻊﻧاﻮﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲﻠﺻا فﺪﻫ ﻪﻌﺳ
ي هﺎﮕﻨﺑ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
دﻮﺑ نﺎﺘﺳزﻮﺧ نﺎﺘﺳا رد ﺎﻣﺮﺧ .
ﻤﻛ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺐﻟﺎﻏ دﺮﻜﻳور ﺶﻳﺎـﻤﻴﭘ ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ نآ مﺎﺠﻧا شور و ﻲ
دﻮﺑ . ﻪﻌﻣﺎﺟ ي ،اﺰﺠﻣ هوﺮﮔ ود ﺐﻟﺎﻗ رد ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ 41
هﺎﮕﻨﺑ نﺎﺒﺣﺎﺻ زا ﺮﻔﻧ و ﻦﻳﺮﻓآرﺎـﻛ يﺎﻫ
40
هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳا رﻮﻣا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ سﺎﻨﺷرﺎﻛ
ﺖـﺷاد ﺮـﺑ رد ار ﺎـﻫ درﻮـﻣ كﺪـﻧا داﺪـﻌﺗ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪـﻛ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يرﺎﻤﺷﺮﺳ .
ﻪﺑ ﻊﻤﺟ رﻮﻈﻨﻣ هداد يروآ
ﺶـﺳﺮﭘ ﻪﺨﺴـﻧ ﻚـﻳ زا ﺎﻫ ﻪـﻣﺎﻧ
ي ﻖـﻘﺤﻣ ﻪﺘﺧﺎـﺳ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
هزاﺪـﻧا راﺰـﺑا ﻲﻳاﻮـﺘﺤﻣ ﻲﻳاور
نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ و نﺎـﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ زا يداﺪـﻌﺗ ﻂـﺳﻮﺗ يﺮـﻴﮔ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻪﻘﺑﺎﺳﺎﺑ
ي
ﺗ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺐﻳﺮﺿ ﺎ
ﺪﺷ ﺪﻴﻳ . ﻪﺘﻓﺎﻳ ،هوﺮﮔ ود ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد 17
زا درﻮﻣ 35 ﻪﺑ هﺪﺷ حﺮﻃ ﺮﻴﻐﺘﻣ هﺪﻧرادزﺎﺑ ناﻮﻨﻋ
ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ ي هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺷاد ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا .
هﺪـﻧرادزﺎﺑ ،ﺰﻴﻧ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﻞـﻣﺎﻋ رﺎـﻬﭼ رد ﻖـﻓاﻮﺗ درﻮـﻣ يﺎـﻫ
ﺖـﺳﺎﻴﺳ و ﻲﺘﻳﺮﻳﺪـﻣ ،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ،ﻲﺘﺧﺎﺳﺮﻳز
ﻪﺘـﺳد يراﺬـﮔ ﺑ
،عﻮـﻤﺠﻣ رد ﻪـﻛ ﺪﻧﺪـﺷ يﺪـﻨ 94
/ 53
ﻲﻣ ﻦﻴﻴﺒﺗ ار ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻞﻛ ﺲﻧﺎﻳراو زا ﺪﺻرد ﺪﻧدﺮﻛ
.
ژاو ه يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ :
هﺎﮕﻨﺑ ،ﺎـﻣﺮﺧ ﻲـﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨـﺻ ،ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ،ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ،هدوﺰﻓا شزرا ﺪﻴﻟﻮﺗ ي
ﻲﻳﺎﺘﺳور
لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ∗ Email: e.alimirzaei@gmail.com
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻪﺑ ر
ﻲﻠـﺻا زﻮـﻨﻫ يزروﺎﺸـﻛ ،تﺎﻣﺪـﺧ و ﺖﻌﻨﺻ ﻊﻳﺮﺳ ﺪﺷر ﻢﻏ ﺶﺨﺑﺮـﻳز ﻦﻳﺮـﺗ
دﺎﺼـﺘﻗا
ﻪﺑ ﺎﺘﺳور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور . نﺎﻨﭼ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻛ ي
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻲﻠﺻا دﺮﺒﻫار يزروﺎﺸﻛ
ي ﻲـﻓﺮﻌﻣ ﻲﻳﺎﺘﺳور
ﺷ هﺪ و ﻮﮕﻟا ﻲﻳﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ
» ﻪﻌﺳﻮﺗ ي ﻪﻤﻫ ﻪﺒﻧﺎﺟ ي ﻲﻳﺎﺘﺳور «
هﺪﺷ حﺮﻃ نآ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﺪﻧا
) نﺎﻣز يرﻮﻧ
،ﻲﻨﻴﻣا و يدﺎﺑآ 1386
ص،
265 .(
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي و هدﻮـﺒﻧ دوﺪـﺤﻣ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪﺑ يزروﺎﺸﻛ
عﻮﻨﺗ ﻲﺸﺨﺑ دراد ﺮـﺑ رد ﺰﻴﻧ ار هدوﺰﻓا شزرا ﺪﻴﻟﻮﺗ و تﺎﻌﻳﺎﺿ ﺶﻫﺎﻛ ،يروآﺮﻓ و )
و ﻲﻨﻴﺴـﺣ
ﻒﻳﺮــﺷ ،هداز 1386 ص ، 313 .(
روﺮــﺿ ور ﻦــﻳا زا دراد ت
ياﺮــﻓ يزروﺎﺸــﻛ ﺶــﺨﺑ ﻪــﻛ
ار دﻮﺧ ،ﻲﺘﺸﻴﻌﻣ يﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ ياﺮﺑ
ﺶـﻘﻧ يﺎﻔﻳا هدﺎـﻣآ ﺪـﻳﺪﺟ يﺎـﻫ
ـﻨﻛ ﺪ
Qamar, 2002, )
PP.1-2
؛ ،نارﺎﻜﻤﻫ و داﮋﻧ يداﺮﻣ 1386
ص ، 220 .(
اﺮﭼ ﻢﻫ ﻪﻛ
مﺎـﻈﻧ ﻖـﻓﻮﻣ دﺮـﻜﻠﻤﻋ نﻮـﻨﻛا
ﻲﻤﻧ اﺬﻏ كراﺪﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار رازﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﻋرﺰﻣ زا تﻻﻮﺼﺤﻣ هدﺎﺳ لﺎﻘﺘﻧا ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻮـﺷ
د
Hellin, et al., 2006, PP. 1-37) .(
ﻪﻌـﺳﻮﺗ نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد ي
هﺎـﮕﻨﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚـﭼﻮﻛ يﺎـﻫ
،ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻲﺼﺧﺎﺷ
ﺶﻴﭘ مﺎﻈﻧ زا يﺪﻴﻠﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ نار
ي
ﻪﺑ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
ر ﺘﻣ ﻪﻛ دو ﺎ ﻪﻧﺎﻔﺳ
ﻪﺻﺮﻋ رد ي هﺪﺸﻧ نآ ﻪﺑ ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﻪﺟﻮﺗ يزروﺎﺸﻛ )
يداﺮﻣ ،نارﺎﻜﻤﻫ و داﮋﻧ 1386
ص ، 176 .(
ﻂﻴﺤﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا
ﺐﺴﻛ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ ﺖﺨﺳ ار نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ،رﺎﻛو
هدﺮـﻛ ﺮـﺗ
يروﺮﺿ ﻊﻧاﻮﻣ ﻦﺘﺷادﺮﺑ ور ﺶﻴﭘ زا ياﺮﺑ ار مزﻻ ﺶﻧاد زا يرادرﻮﺧﺮﺑ و دﺮﻛ
ه ﺖﺳا ) ،ﻲﺒﻟﺎﻃ
1386 ص ، 1 ( ﻊـﻧاﻮﻣ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ،ﺮﻴﺴﻣ ﻦﻳا رد مﺎﮔ ﻦﻴﻟوا ﻪﻛ هﺪـﺷدﺎﻳ
هزﻮـﺣ رد ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﻛ يزروﺎﺸﻛ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻢـﻬﻣ زا ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ
دﺎـﻌﺑا ﻦﻳﺮـﺗ
ﻪﺑ نآ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ،دور ﻪـﻨﻴﻣز زا ﻲﻜﻳ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺖـﻴﻓﺮﻇﺮﭘ يﺎـﻫ ي
ﺖـﺳا ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ
Glasner, )
.(2002
ــﻨﻓ ﺖﺴــﺑرﺎﻛ ﻪــﻛ ﻲﻟﺎــﺣ رد ﺎ
يرو ﺖــﻴﻗﻼﺧ ﺎــﺑ هاﺮــﻤﻫ ﻲــﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨــﺻ ﻦﻳﻮــﻧ يﺎــﻫ
هﺎﮕﻨﺑ ﻒﻌﺿ ،ﻪﺘﺷاد ﻲﺘﻌﻨﺻ يزروﺎﺸﻛ ﻲﻳﺎﻓﻮﻜﺷ رد يزرﺎﺑ ﺶﻘﻧ ﻪﻧﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
هﻮﻴـﺷ ﻪـﺑ تﻻﻮﺼـﺤﻣ ﻲﻧﺎـﺳررازﺎﺑ ﺐﺟﻮﻣ ،ﻲﺘﻌﻨﺻﺮﻴﻏ نﺎﻬﺟ رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ي
و ﻲﻳاﺪـﺘﺑا ﻦﻴـﺑ زا
ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻦﺘﻓر ﺳا زرﺎﺑ رﺎﻴﺴﺑ ناﺮﻳا يﺎﻣﺮﺧ درﻮﻣ رد ﻞﻀﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ هﺪﺷ ﺎﻫ
ﺖ .
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺎﺑ ناﺮﻳا 20
،نﺎﻬﺟ يﺎﻣﺮﺧ زا ﺪﺻرد ﻪـﺑ لﻮﺼـﺤﻣ ﻦـﻳا گرﺰـﺑ هﺪـﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻴﻣود
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور
Hajian, 2010, P. 172) .(
ﺎﺑ ﺎﻣﺮﺧ صﺎﺼﺘﺧا 30
رﺎﺒﻜﺸـﺧ تاردﺎﺻ زا ﺪﺻرد
و 10 دراد يزروﺎﺸﻛ دﺎﺼﺘﻗا رد ﻲﻤﻬﻣ هﺎﮕﻳﺎﺟ ،دﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﺘﻔﻧﺮﻴﻏ تاردﺎﺻ زا ﺪﺻرد )
ترازو
،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ 1387
.(
ﻦﻳا رد نﺎﻴﻣ ﺎـﺑ نﺎﺘـﺳزﻮﺧ نﺎﺘﺳا ﻦﺘـﺷاد
37700 ﺪﻌﺘﺴـﻣ نﺎﺘﺴـﻠﺨﻧ رﺎـﺘﻜﻫ
) ،نﺎــﻴﺟﺎﺣ و هدازﺪــﻤﺤﻣ 1386
ص ، 31 ( دوﺪــﺣ ، 30 رد ار ﺎــﻣﺮﺧ ﻲــﻠﻣ تاردﺎــﺻ زا ﺪــﺻرد
دراد ﺖﺳد .
ﻪﺑ ﻪﻤﻫ ﻢﻏر ي ،نﺎﺸﺧرد ﻦﻳوﺎﻨﻋ نﺎﺘﺳزﻮﺧ يﺎﻣﺮﺧ
هﺪﻳﺪﻋ تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ ﻪـﺟاﻮﻣ يا
ﻪﻛ ﺖﺳا
ﻲﻣ نآ ﻢﻫا زا هرﺎﺷا ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻒﻌﺿ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﻛ دﺮ ) ﻲـﻠﻋ ،ﻲـﻳازﺮﻴﻣ 1388
ص ،
21 ( . ﻲـﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨـﺻ دراو نآ زا ﻲﻜﭼﻮـﻛ ﺶـﺨﺑ ﺎـﻬﻨﺗ ،ﻲـﻠﺤﻣ زﺎﻴﻧ ﺮﺑ دازﺎﻣ يﺎﻣﺮﺧ ﻞﻛ زا
ﻲﻣ دﻮﺷ ﻊﻳﺎﺿ ﺎﻳ ﻲﻘﺑﺎﻣ و هﺪﺷ
) دوﺪﺣ 30 ﺪﺻرد (
ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺖﻤﻴﻗ ﺎﺑ ﺎﻳ و و ﻪـﺘﺧوﺮﻓ ﺎـﻫ
ﻲﻣ ردﺎﺻ ﻮﺷ د . ﻪﻨﻴﻣز ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ ي
ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻞﻴﻤﺤﺗ ي
و رﻮﺸـﻛ يﺎـﻣﺮﺧ ﺖﻌﻨـﺻ ﻪـﺑ ﺖـﺻﺮﻓ
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ نﺎﮕﻧﺎﮕﻴﺑ ياﺮﺑ ﺖﻔﮕﻨﻫ دﻮﺳ ﺐﺴﻛ ﺪﻳآ
. ﻲﻟﺎﺣ رد
ﻢﻛ ﺖﻤﻴﻗ ﺎﺑ ﺎﻣﺮﺧ ﻪﻛ ﻚـﻳ زا ﺮـﺗ
ﻲﻣ ردﺎﺻ رﻻد ﺎـﺗ ار ﺖـﻤﻴﻗ ندﺮـﺑ ﻻﺎـﺑ نﺎـﻜﻣا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ،دﻮﺷ
12 ﻢﻫاﺮـﻓ ﺮـﺑاﺮﺑ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) ،يروﺮﺳ 1387 ﺺﺻ ، 68 - 66 .(
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي تاردﺎـﺻ شزرا و ﻲـﻧزو تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور
ﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ حﻮﺿو ﻪﺑ ﺎﻣﺮﺧ
هدﻮـﺒﻧ رادرﻮـﺧﺮﺑ ﻲﺒـﺳﺎﻨﺘﻣ ﺪـﺷر زا ﺺﺧﺎﺷ ود ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖ ﺪـﻧا
.
نﺎﻨﭼ ﻪﻛ ﻪﺑ ر ﻪﺒﺗر ﺐﺴﻛ ﻢﻏ ي
ناﺮﻳا يﺎﻣﺮﺧ ،ﺎﻴﻧد ﻲﻧزو لوا ﺮﻈﻧ زا
ﻪـﺒﺗر رد تاردﺎﺻ ﺖﻤﻴﻗ ي
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻢﻬﻧ )
،يﺮﺠـﺷ 1386 ،ﺖـﺨﺒﻜﻴﻧ و نﺎـﻣﮋﭘ ؛ 1382
ﺺـﺻ ، 10 - 5 .(
ﻦﻴـﻨﭼ رد
ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﻲﻄﻳاﺮﺷ
ي ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻲﻣ
ـﺑ ﻪـﺑ ﻚﻤﻛ ﻦﻤﺿ ﺪﻧاﻮﺗ نوﺮ
،دﻮـﺟﻮﻣ ناﺮـﺤﺑ زا ﺖـﻓر
ﺗﺎ ﺑ ﺮﻴﺛ ﻪ
ﻞﺨﻧ هﺎﻓر دﻮﺒﻬﺑ رد ﻲﻳاﺰﺳ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ناراد
.
ﻪـﻨﻴﻣز ،عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﻪﭼﺮﮔا ي
ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻲﻠﺤﻣ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﻛ
هار و هد ار ﺎـﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ هﺎﮕﻨﺑ يداﺪﻌﺗ يزاﺪﻧا
،ﻪﺘﺷاد ﻲﭘ رد ﺎﻣا
ﺪﺣاو ﻦﻳا ﺖﻴﻌﺿو
ﺖـﺳا بﻮﻠﻄﻣﺎـﻧ ﺎﻫ .
نﺎـﻨﭼ
زا ﻪـﻛ 65 ﺑ ،ﻪـﻃﻮﺑﺮﻣ هﺎـﮕﻨ 20
لﺎﺳ ﻚﻳ لﻮﻃ رد ﺪﺣاو
ﻪﻤﻴﻧ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻲﻘﺑﺎﻣ و هﺪﺷ ﻞﻴﻄﻌﺗ
هﺪـﻣآرد ﻞﻴﻄﻌﺗ ﺪـﻧا
) ﻲﻤـﺷﺎﻫﺮﻴﻣ ،
1388 .(
ﻞﻣﺎﻋ ﻪﭼ ﻪﻛ دﻮﺑ نآ ﻖﻴﻘﺤﺗ لاﺆﺳ ور ﻦﻳا زا ﻲﻳﺎﻫ
ﻪﻌﺳﻮﺗ زا ي هﺎـﮕﻨﺑ ﻦﻳﺮﻓآرﺎـﻛ يﺎـﻫ
هﺪﺷدﺎﻳ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺮﻛ ﻧآ و هد نﺎ هﺪﻴﺸﻛ دﻮﻛر ﻪﺑ ار
؟ﺪﻧا
تﺎﻴﺑدا ﺮﺑ يروﺮﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ و
ﻛ
1ﺰﺗﺎ ) 1991 ( دراد دﺎﻘﺘﻋا ﻪﻛ
ﺐﺴﻛ رﺎﻛو
ﺖـﺳا ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ زا ﺶﺨﺑﺮﻳز ﻚﻳ ،ﻚﭼﻮﻛ .
ﻪـﻛ ﺪـﻧروﺎﺑ ﻦـﻳا ﺮﺑ ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا زا ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﺐﺴـﻛ
رﺎـﻛو ﺶـﺨﺑ ،ﻚـﭼﻮﻛ
1- Katz
ﻲﻳاﺪﺟ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣﺮﻳز ﻪﻧ
ي نآ . نﺎﻨﭼ ﺐﻴﮔ ﻪﻛ ) 1
1978 (
نﻮﺴـﻧﺎﺟ و
2
) 1988 ( هﺮﻫﻮــﺟ ار هﺎــﮕﻨﺑ ، ي
نﺎــﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ هدﺮﻤــﺷﺮﺑ
ﺪــﻧا ) يداﺮــﻣ ،نارﺎــﻜﻤﻫ و داﮋــﻧ 1386
،
ص 176 (
هزاﺪﻧا رد ﻪﻛ
ﺶﺨﺑ رد و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻞﻜﺷ دﺎﺼﺘﻗا مﺎﻈﻧ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ ﺪـﻧﺮﻴﮔ
.
ﻪﺑ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ،ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
دﺎﺠﻳا ﺐﺴﻛ رﺎﻛو ﺖﺻﺮﻓ ﻞﻳﺪﺒﺗ و ﺖـﺳا ﺎﻫدروﺎﺘـﺳد ﻪﺑ ﺎﻫ
هﺮﻃﺎــﺨﻣ شﺮﻳﺬــﭘ ياﺮــﺑ مزﻻ ﻲﮔدﺎــﻣآ ياراد رﻮﺴــﺟ داﺮــﻓا ﻪــﺑ ﻪــﻛ ر يﺎــﻫ
ها ﻚــﻳ يزاﺪــﻧا
ﺐﺴـﻛ رﺎـﻛو دراد هرﺎـﺷا هﺎـﮕﻨﺑ ﻚـﻳ ﺐـﻟﺎﻗ رد ﺪـﻳﺪﺟ
Compbell & Barrett, 2008; )
Koreen, 2001, PP. 23-63
.(
ﻖـﻘﺤﺗ ﻪـﺑ ﻚـﻤﻛ رد نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ زرﺎـﺑ ﺶـﻘﻧ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ
،ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﻤﺛ ﻪﺑ دﺎﻬﻧ ﻚﻳ ﺖﺳا ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ هﺎﮕﻨﺑ نﺎﻤﻫ ﻪﻛ ﺪﻨﻴﺸﻧ
Duarte, 2004, PP.1-)
.(23
زا ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﻚﻳ
ﻪﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺪﻳﺪﺠﺗ ﻮﺳ
ﻲـﮔﮋﻳو ناﻮـﻨﻋ
ﺮﺟﺎـﻬﻣ ،ﻦﻳﻮـﻧ دﺎﺼـﺘﻗا زرﺎـﺑ ا
ن
ﺖﻛﺮﺷ زا ار ﻲﻳﺎﺘﺳور رﺎﻛ يﺎﻳﻮﺟ
ﻲـﻣ نوﺮﻴﺑ يﺮﻬﺷ ﻦﻴﮕﻨﺳ ﻊﻳﺎﻨﺻ و گرﺰﺑ يﺎﻫ زا و ،ﺪـﻧار
ﺖﺳد ﻪﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ ﺪﻳﺎﻋ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ
ي يﺎﻫ ﺶﻴﺑ يزروﺎﺸﻛ ﺮﺗ
ﻲﻣ راﻮﺷد ار ﺎﻫﺎﺘﺳور رد ﻨﻛ
هﺎﮕﻨﺑ ،ﺪ يﺎﻫ دﺎـﺠﻳا ﺎـﺑ ﻲﻳﺎﺘـﺳور ﻦﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ
ﻲــﻣ ،ﻪــﻋرﺰﻣ زا نوﺮــﻴﺑ رد ﺪــﻣآرد ﺪــﻳﺪﺟ ﻊﺑﺎــﻨﻣ ــﺑ ﻢﻬــﺳ ﺪــﻨﻧاﻮﺗ
ﻪ عﻮــﻨﺗ رد ﻲﻳاﺰــﺳ ﻪــﺑ ﻲﺸــﺨﺑ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ و يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ ي
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﻳﺎﺘﺳور لﺎﻐﺘﺷا .
نآ زا ﻦﻳا ﺮﺑ نوﺰﻓا
هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺎﺟ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
، ـﺮﮔرﺎﻛ فﺮـﺻ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ و هدﻮﺑ رﻮﺤﻣ
ﺮﺳ ﻪﻳﺎﻣ ي
ﻲﻣ ،ﺪﻧراﺪﻧ يدﺎﻳز ناﺪﻨﭼ ﺖﺻﺮﻓ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
داﺮـﻓا و ﻲﻳﺎﺘﺳور ياﺮﻘﻓ لﺎﻐﺘﺷا ياﺮﺑ مزﻻ
نﺎــﻧز هﮋــﻳو ﻪــﺑ ﻲــﺷزﻮﻣآ ﻦﻴﻳﺎــﭘ حﻮﻄــﺳ زا رادرﻮــﺧﺮﺑ ار
ﻢﻫاﺮــﻓ ﺪــﻨﻨﻛ ﻦــﻳا زا و رد ﺪــﻳﺎﺒﻧ ور
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﻳدﺎﻧ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
Gavian, 2002, PP. 1-29) .(
ﻦﻳا ﺮﺑ نوﺰﻓا هﺎﮕﻨﺑ
يﺎـﻫ
ﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ ﻂ
ﻢﻫاﺮﻓ ﺎﺑ ﺮﻛ ند
ﻞﻏﺎـﺸﻣ دﺎــﺠﻳا نﺎــﻜﻣا ﺎﻣﺮﻓ ﺶﻳﻮﺧ
3
ﺑ ﺶﻘﻧ ، ﻪ رد ﻲﻳاﺰـﺳ
ﺐﻠﺟ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﺪﻧراد دﻮﺧ ﻪﺑ .
رد طﺎﻘﻧ
،ﺎﻴﻧد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦﻳا
هﺎﮕﻨﺑ ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ ﻒﻳرﺎـﻌﺗ ياراد ﺎﻫ
و هدﻮﺑ ﺐﻠﻏا ﺮﺑ رﺎﻴﻌﻣ ود ﻲﺳﺎﺳا داﺪﻌﺗ ﻞﻨﺳﺮﭘ
شدﺮﮔ ناﺰﻴﻣ و
ﻪﻧﻻﺎـﺳ ﻲﻟﺎـﻣ راﻮﺘـﺳا
ﺪﻨﺘﺴـﻫ .
1- Gibb 2- Johnson 3- Self-employment
ﻪﻳدﺎﺤﺗا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳاﺮﺑ
ي
ﻲـﻣ هﺪـﻴﻣﺎﻧ ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﺎﻳ ﻚﭼﻮﻛ ﻲﻫﺎﮕﻨﺑ ،ﺎﭘورا داﺪـﻌﺗ ﻪـﻛ دﻮـﺷ
ﻢﻛ نآ نﺎﻨﻛرﺎﻛ زا ﺮﺗ
250 ﺑ ﺮﻔﻧ هدﻮ
ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻲﻟﺎﻣ شدﺮﮔ و رد
زا نآ 40 زوﺎـﺠﺗ ورﻮﻳ نﻮـﻴﻠﻴﻣ
ﺪﻨﻜﻧ ) ﻲﺒﺟر ،يﺪﺒﻴﻣ رﻮﭘ 1389
(.
ﻦﻳا ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد هﺎﮕﻨﺑ ﻪﻧﻮﮔ
تﺎـﻴﺣ گﺮﻫﺎـﺷ ﺎـﻫ
ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
ﻲـﻣ ﻪـﻠﻤﺟ نآ زا ﻪـﻛ ﺪـﻧور ﻮـﺗ
دﺎﺼـﺘﻗا ﻪـﺑ نا 30
نﺎﻣزﺎـﺳ ﻮﻀـﻋ رﻮﺸـﻛ
يرﺎــﻜﻤﻫ هرﺎــﺷا ﻪﻌــﺳﻮﺗ و يدﺎﺼــﺘﻗا يﺎــﻫ
ﺮــﻛ د
OECD, 2005) .(
،نﺎــﻤﻟآ رد لﺎــﺜﻣ ياﺮــﺑ
هﺎﮕﻨﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ 3
/ 99 ﺖﻛﺮﺷ زا ﺪﺻرد
ﻲـﻣ ﻞﻴﻜﺸـﺗ ار ﺎﻫ ﺖـﺳد رد ﺎـﺑ و ﺪـﻨﻫد
دوﺪﺣ ﻦﺘﺷاد 50
ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ رﻮﺗﻮﻣ ،ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ زا ﺪﺻرد ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
ﺪﻧور ) ،ﻲﭽﺨﺳار
1389 ﺺﺻ ، 8 - 6 .(
نوﺰﻓا ﺮـﺑ 30 ﻪـﻛ هﺪـﺷ دﺎـﻳ رﻮﺸـﻛ ﺐـﻠﻏا
هﺎـﮕﻨﺑ ،ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﻲﻳﺎـﭘورا يﺎـﻫ
ﻢﺸـﭼ ﺪـﺷر زا ﺰﻴﻧ ﺎﻴﻧد طﺎﻘﻧ ﺮﻳﺎﺳ رد هزوﺮﻣا ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ رادرﻮـﺧﺮﺑ يﺮـﻴﮔ
هﮋﻳو هﺎﮕﻳﺎﺟ و هدﻮﺑ
ﺪﻧراد ﻲﻠﻣ دﺎﺼﺘﻗا تﺎﻴﺣ رد يا .
ﻪﺑ ،جﻮﺒﻣﺎـﻛ و يﺰﻧوﺪـﻧا رد لﺎـﺜﻣ ناﻮـﻨﻋ
هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳا
ﺷا ﻞﻛ ﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳد رد ار لﺎﻐﺘ ﺎـﺑ ﺎﻴـﺳآ ﻲﻗﺮـﺷ يﺎﻫرﻮﺸـﻛ ﺮـﮕﻳد رد و ﺪﻧا
ﺑ ﻪ يﺮﻴﮔرﺎﻛ 60
ﺎﺗ 70 دوﺪﺣ ،رﺎﻛ يوﺮﻴﻧ زا ﺪﺻرد 30
دﻮـﺧ ﻪـﺑ ار ﻲـﻠﻣ تاردﺎـﺻ زا ﺪﺻرد
هداد صﺎﺼﺘﺧا ﺪﻧا
.
هﺎﮕﻨﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﺑﻮﻨﺟ يﺎﻘﻳﺮﻓآ رد دوﺪـﺣ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚـﭼﻮﻛ يﺎﻫ
35 ﺪـﺻرد
هداد صﺎﺼـﺘﺧا دﻮـﺧ ﻪـﺑ ار ﻲـﻠﻣ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪـﺑ ﺐـﻳﺮﻗ و
40
نوﺮـﺑ زا ﺪـﺻرد ﺶـﺨﺑ داد
ﺪﻧراد ﺖﺳد رد ار يزروﺎﺸﻛ
Tambunan, 2009, PP. 27-40) .(
نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد
نﺎـﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸـﻛ ﺐﻠﻏا رد
، هﺎـﮕﻨﺑ تﻼﻜﺸـﻣ ﺎـﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚـﭼﻮﻛ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺟاﻮﻣ .
دﺎﺼﺘﻗا ﺶﻧاد دﻮﺒﻤﻛ
برﺎﺠﺗ ﻒﻌﺿ ،ي ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ
، ﻲﻧاﻮﺗﺎـﻧ
ﺮﺑ يراﺬﮔﺮﺛا رد
ﻲــﻄﻴﺤﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ و
ﺐﻴﺳآ ﻻﺎﺑ يﺮﻳﺬﭘ .
رد ﺖﻳدوﺪـﺤﻣ ،ﺮـﻈﻨﻣ ﻦﻳا زا
ـﺗ ﺎ ﻦﻴﻣ
ﺖﻛﺮﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﻟﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ گرﺰﺑ يﺎﻫ
، رد ﻒﻌﺿ ﺗﺎ
ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ ﻆﻔﺣ و ﻦﻴﻣ ﺪـﻣآرﺎﻛ
و دﻮﺒﻧ
ﺖـﻳﺎﻤﺣ و ﻲﻟﻮﺘﻣ يﺎﻫدﺎﻬﻧ هﺪـﻨﻨﻛ
ي رﻮـﻣا
تاردﺎـﺻ و ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﺞـﻳار تﻼﻜﺸـﻣ زا ،
هﺎﮕﻨﺑ يﺎﻫ هﺪﺷدﺎﻳ ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ﻲﺒﺟر ،يﺪﺒﻴﻣ رﻮﭘ 1389
.(
ﻮﺒﻟﺎﻤﺳا
1ن ) 2007 (
هﺪـﻤﻋ تﻼﻜﺸـﻣ ،
ي
ﺶﻴﭘ هﺎﮕﻨﺑ يور رازﺎﺑ ﻲﻜﭼﻮﻛ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻔﻫ رد ار ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫ
ﻣﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﺳﺮﺘﺳد ،رﺎﻛ يوﺮﻴﻧ بﺎﺨﺘﻧا رد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ،ﻲﻠﺤﻣ ﻪ
يﺎﻫ ﻒﻌـﺿ ،ترﺎﺠﺗ
1- Smallbone
ﺖﺧﺎﺳﺮﻳز رد ﻞﻤﺣ و ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
،ﻞﻘﻧ و دﻮﺒﻧ تﺎﻣﺪـﺧ و تﺎـﻋﻼﻃا ﻪـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲـﺳﺮﺘﺳد
هروﺎﺸﻣ ا ،يرﺎـﺠﺗ رﻮـﻣا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ي دﻮـﺒﻧ
يدﺎـﻬﻧ ﻂﻴـﺤﻣ و ﻲﻟﺎـﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻪـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲـﺳﺮﺘﺳد
ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ
، ﻪﺘﺳد يﺪﻨﺑ دﺮﻛ ﺖﺳا ه .
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺲـﻧاژآ شراﺰـﮔ ﻪﺑ ي
ﻦﻴـﺑ ،هﺪـﺤﺘﻣ تﻻﺎـﻳا ﻲـﻠﻠﻤﻟا
ﻪﻓﺮﻌﺗ دﻮﺟو
ﻪـﻨﻳﺰﻫ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﮔﺮﻤﮔ يﺎﻫ
ﻪـﻄﻘﻧ ندﻮـﺑ ﻻﺎـﺑ ،ﻞـﻘﻧ و ﻞـﻤﺣ ﻦﻴﮕﻨـﺳ يﺎـﻫ
ي
ﻪﺑﺮﺳ
،ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺶﺨﺑ ﻊﻳﺮﺳ ناﺪﻨﭼ ﻪﻧ ﺪﺷر ،ﺮﺳ ﻒﻌﺿ ،ﻊﻳﺎﻨﺻ نﺎﺒﺣﺎﺻ نﺎﻴﻣ ﻲﺒﻳﺮﺨﺗ ﺖﺑﺎﻗر
ﺖﺧﺎﺳﺮﻳز رد
ﻪﻧﺎﺧدﺮﺳ و رﺎﺒﻧا ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻫ
ي تاﺰـﻴﻬﺠﺗ ﻲﮕﻨﻬﻛ ،ﺎﻣﺮﺧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻪﺘﺴﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺖﻴﻔﻴﻛ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻛﺪﻳ مزاﻮﻟ دﻮﺒﻧ ،ﻲﻫﺎﮔرﺎﻛ ﺖﻴﺑاﺬـﺟ ،ﺪـﻣآزور ﺮﻴﻏ ﺮﻫﺎﻇ ،يﺪﻨﺑ
ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﻪﺘﺴﺑ ﻪﺑ ﺎﻫ
هوﺮﮔ ياﺮﺑ هﮋﻳو
ﺗرا رد ﻒﻌﺿ و ناﻮﺟﻮﻧ ﻲﻨﺳ يﺎﻫ ﺮﻳﺎـﺳ ﺎـﺑ يرﺎـﺠﺗ تﺎـﻃﺎﺒ
هﺪﻤﻋ تﻼﻜﺸﻣ زا ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ
ي هﺎﮕﻨﺑ
ﻪـﺑ قاﺮـﻋ رﻮﺸـﻛ رد ﺎـﻣﺮﺧ ﺖﻌﻨـﺻ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ رﺎﻤـﺷ
ﻲﻣ ﺪﻧور
USAID, 2008a, PP. 11-18 ) .(
،لﺎـﺳ نﺎـﻤﻫ رد نﺎﻣزﺎﺳ ﻦﻳا شراﺰﮔ ﺮﮕﻳد ﺮﺑ ﺎﻨﺑ
،ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ و هﺰﻴﻧﺎﻜﻣﺮﻴﻏ ﺖﺷادﺮﺑ ندﻮﺒﻧ
ﻪﺟرد ﺐﺳﺎﻨﻣ تاﺰﻴﻬﺠﺗ
ﻪﺘﺴﺑ ،ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ،يﺪﻨﺑ يﺪـﻨﺑ
ﻢﻫ و ﺖﻳﺎﻋر ﻦﻴﻨﭼ ندﺮﻜﻧ
ﻪـﻛ ﺖـﺳا يدراﻮـﻣ ﺮـﮕﻳد زا ،ناﺮﮔرﺎـﻛ ﻂـﺳﻮﺗ يدﺮـﻓ ﺖﺷاﺪﻬﺑ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي هﺎﮕﻨﺑ ﻲﻣ راﻮﺷد ار رﻮﺸﻛ ﻦﻳا رد ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ يﺎﻫ ﻨﻛ
ﺪ
USAID, 2008b, )
PP. 14-15
.(
نﺎﻧﻮﻴﺒﻣﺎﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ ) 1
2009 ( ﻪـﻛ دراد نآ زا ﺖـﻳﺎﻜﺣ يﺰﻧوﺪﻧا رد ندﻮـﺒﻧ
هدﺎﻬﻧ ﺖﻤﻴﻗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ،ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ
،ﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ ي ،رﺎـﻛ يوﺮـﻴﻧ دﺎﻳز
يروﺎـﻨﻓ ندﻮـﺒﻧ دﻮـﺒﻧ و ﺐـﺳﺎﻨﻣ
ﻢﻬﻣ زا ،ﺮﻫﺎﻣ ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻊﻧاﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي هﺎﮕﻨﺑ
ﻪـﺑ ﻦﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚـﭼﻮﻛ يﺎﻫ رﺎﻤـﺷ
ﻲﻣ ﺪﻧور . ﻲﻧاﻮﻴﺟ ) 2
2010 ( ناﺮﻳﺪـﻣ دﻮـﺒﻧ و ﻲﻧﺎﺴـﻧا يوﺮـﻴﻧ ﻦﻴﻣﺄﺗ رد ﻒﻌﺿ ﺮﻴﻈﻧ يدراﻮﻣ ﺰﻴﻧ
ﻨﻓ و تاﺰﻴﻬﺠﺗ ﻒﻌﺿ ،هﺪﻳد شزﻮﻣآ و ﺪﻣآرﺎﻛ ﺎ
يرو ﺑ يﺎﻫ
ﻪﺘﺴـﺑ ،ﺖـﺷادﺮ ،يروآﺮـﻓ و يﺪـﻨﺑ
ﻒﻌﺿ ﺰﻴﻧ و ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺎﺑ مﺎﻗرا رد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
يا ﺶﻴـﭘ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ار يﺎـﻣﺮﺧ ﻊﻳﺎﻨـﺻ يور
هﺪﺤﺘﻣ تارﺎﻣا
ي
ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﺑﺮﻋ ﻨﻛ
ﺪ .
هﺎـﮕﻨﺑ يوراﺮﻓ تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ يﺎـﻫ
ﺰﻴﻧ ﺮﺼﻣ رﻮﺸﻛ رد ﺎﻣﺮﺧ ﺖﻌﻨﺻ دﻮﺒﻧ
نﺎﻣﺎـﺳ ياﺮﺑ ﻲﻠﻣ ﺢﻄﺳ رد ﻲﻟﻮﺘﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻚﻳ ـﻫد
ﻪـﺑ ﻲ
رد ﻒﻌﺿ ،ﺎﻣﺮﺧ رازﺎﺑ ﺎﻈﻧ
ﻪﺟرد م
ﺖـﻤﻴﻗ مﺎـﻈﻧ و ﻲـﻔﻴﻛ يﺪﻨﺑ يﻮـﺳ زا هدراو رﺎﺸـﻓ ،يراﺬـﮔ
و ﺎﺒﻗر دﻮﺒﻧ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻢـﻬﻣ ﻞﺋﺎﺴـﻣ ﻪـﻠﻤﺟ زا ار ﺪﻴﻟﻮﺗ يﻻﺎﺑ ﻢﺠﺣ يروآﺮﻓ ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﻲﻨﻓ يﺎﻫ
1- Tambunan
2- Juhany
ﻲﻣ ﺪﻧاد . ﻊﻤﺟ ﻚﻳ رد ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻴﻈﻧ يدراﻮﻣ يو ،ﻲﻠﻛ يﺪﻨﺑ
ﻪﻨﻳﺰﻫ هﮋﻳو ﻪﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﻻﺎﺑ يﺎﻫ يﺎﻫ
ﻤﺣ و يﺮﮔرﺎﻛ زا نازروﺎﺸﻛ ﺖﻠﻔﻏ ،ﻲﻧﺎﺳررازﺎﺑ رد ﻒﻌﺿ ،ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺎﺑ مﺎﻗرا دﻮﺒﻤﻛ ،ﻞﻘﻧ و ﻞ
ﻒﻌـﺿ ،ﺎـﻣﺮﺧ تاردﺎـﺻ ناﺰـﻴﻣ ﺶﻫﺎـﻛ ،ﻪﻧﺎﺧدﺮـﺳ دﻮـﺒﻤﻛ ،ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ تﺎﻜﻧ ﺖﻳﺎﻋر ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ يﺎﻫ
ﻪﻨﻴﻣز رد يدﺮﺑرﺎﻛ
ي
هﺎـﮕﻨﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ،ﺎﻣﺮﺧ ﻊﻳﺎﻨﺻ ،ﺖـﻟود ﻪـﺑ ﻲـﻠﺤﻣ يﺎـﻫ
دﻮـﺒﻧ
تﺎﻌﻳﺎـﺿ يﻻﺎـﺑ ﻢﺠﺣ ،رازﺎﺑ فﺮﻃ زا ﻲﻓﺎﻛ يﺎﺿﺎﻘﺗ 1
ﺖـﺻﺮﻓ ﻦﺘﻓﺮـﮔ هﺪـﻳدﺎﻧ و ﻦﻳﻮـﻧ يﺎـﻫ
ﻦﻴﺑ يﺎﻫرازﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ
ﻢـﻬﻣ ﻪـﻠﻤﺟ زا ار ﻲـﻠﻠﻤﻟا
ﻪﻌـﺳﻮﺗ هار ﺪـﺳ تﻼﻜﺸـﻣ ﻦﻳﺮـﺗ
ي
هﺎﮕﻨﺑ هﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﺑﺮﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ﺎﻣﺮﺧ ﻊﻳﺎﻨﺻ يﺎﻫ ي
ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻳا ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
دروآ .
ﺑ ﺮ ﻲﻔﺠﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا )
1377 ( ، ندﻮﺒﻧ ﻪﺟرد
ﻮـﻣ ﺖـﻤﻴﻗ ندﻮـﺑ ﻻﺎـﺑ ،هﻮـﻴﻣ يﺪـﻨﺑ دا
ﻞﻤﺣ ،ﻪﻴﻟوا و
هﻮﻴـﺷ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ يرادرﺎـﺒﻧا و ﻞﻘﻧ
ﻪﺘﺴـﺑ ﻲﻳاﺪـﺘﺑا يﺎـﻫ ﺖـﻳﺎﻋر ،يﺪـﻨﺑ
ندﺮـﻜﻧ
رﺎﺒﺘﻋا ﺖﻳدوﺪـﺤﻣ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪـﺿ ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ يﺎـﻫ
ﺖـﺳد تارﺮـﻘﻣ و ﻲﺘﻳﺎـﻤﺣ و
ﺮﻴﮔﺎـﭘ
ﻢﻬﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ،ﻲﻜﻧﺎﺑ
هﺎﮕﻨﺑ نآ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ و ﺎﻣﺮﺧ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ تﻼﻜﺸﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻪـﻨﻴﻣز رد لﺎـﻌﻓ يﺎـﻫ
ي
ﻣ ﻦﻳا ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ
ﻪﺑ رﻮﺸﻛ رد لﻮﺼﺤ
ﻲـﻣ رﺎﻤـﺷ ﺪـﻧور
. يﺮﺠـﺷ ) 1381 ( يزﺎـﺳاﺪﺟ ،ﺰـﻴﻧ
ﺎﻧ ﺖﻳﺎﻋر ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ندﺮﻜﻧ
ﺗ ،ناﺮﮔرﺎﻛ يدﺮﻓ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺎ
ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻲﻫﺎﮔرﺎﻛ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ تﺎﺴﻴﺳ
ﻞــﻣﺎﻋ ﻪــﻠﻤﺟ زا ار ﻪــﻧﺎﺧرﺎﻛ رد ﻻﺎــﺑ تﺎﻌﻳﺎــﺿ يﺎــﻫ
هﺪــﻧرادزﺎﺑ ﻢــﻬﻣ ي
ﻪﻌــﺳﻮﺗ ي هﺎــﮕﻨﺑ يﺎــﻫ
ﻪﺘﺴﺑ ناﻮﻨﻋ ﺎﻣﺮﺧ يﺪﻨﺑ ﺮﻛ
ﺖﺳا هد . رد ﻒﻌﺿ يروﺎﻨﻓ
ـﺳا
ﻪـﺟرد ،دراﺪﻧﺎﺘ
ﻪﺘﺴـﺑ و يﺪـﻨﺑ يﺪـﻨﺑ
ﺖﻳﺎﻋر ،ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ندﺮﻜﻧ
هدﺎـﻬﻧ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد رد يراﻮﺷد ،ﻲﺒﻳﺮﺨﺗ ﺖﺑﺎﻗر ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻻﺎـﺑ و ﺎـﻫ
نآ ﺖﻤﻴﻗ ندﻮﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ ،ﺎﻫ
يراﺬـﮔ ﺎﻧ
ﻪﻧﺎﺧدﺮـﺳ و رﺎـﺒﻧا دﻮـﺒﻧ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣ دﻮـﺒﻤﻛ و ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ يﺎـﻫ
ﻞﻤﺣ ﻞﻳﺎﺳو و
ﻚﻨﺧ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ ﻞﻘﻧ
هﺎـﮕﻨﺑ ﻢﻬﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﺮﮕﻳد زا ،هﺪﻨﻨﻛ ﻊﻳﺎﻨـﺻ يﺎـﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا رﻮﺸﻛ رد ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ
ي ﺖـﺨﺒﻜﻴﻧ و نﺎـﻣﮋﭘ )
1382 (
هﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ ﺪـﻧا
.
ﻲﻤﺷﺎﻫﺮﻴﻣ )
1388 ( ، ﻟﺎﻣ ناﺮﺤﺑ ﻲ ،ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺮﻧ ﻬﺑ خ هﺮ ي و ﻲﻜﻧﺎﺑ نداﺪﻧ ﺑ ﻪ درﻮـﻣ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻊﻗﻮﻣ
،ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺶﺨﺑ زﺎﻴﻧ ﻒﻌﺿ
ﻪﻳدﺎﺤﺗا ي و ﺶﻳﻮـﺧ يﺎﻀـﻋا زا ﺖـﻳﺎﻤﺣ رد ﺎـﻣﺮﺧ ﻻﺎـﺑ
ندﻮـﺑ
ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ار ﺪﻴﻟﻮﺗ زا ﻪﻠﻤﺟ تﻼﻜﺸﻣ هﺎﮕﻨﺑ
ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ يﺎﻫ ﺎﻣﺮﺧ
ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻲﻏاﺮﭼ
نارﺎﻜﻤﻫ و )
1390 ( رد ﻒﻌﺿ ﺰﻴﻧ يروﺎﻨﻓ
ﺖﺧﺎﺳﺮﻳز و هدﺎﻬﻧ ﻲﻧاﺮﮔ و دﻮﺒﻤﻛ ،ﺎﻫ
،ﻪـﻴﻟوا يﺎـﻫ
-1 رد ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ تﻻﻮﺼﺤﻣ عاﻮﻧا تﺎﻌﻳﺎﺿ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﺠﻨﻳا هﺮﻴﻏ و يرادرﺎﺒﻧا ،
ﻲﻣ قﺎﻔﺗا مﺎﺧ يﺎﻣﺮﺧ تﺎﻌﻳﺎﺿ ﻪﻧ ﺪﺘﻓا .
تﺎﻐﻴﻠﺒﺗ و ﻲﻨﻓ تﺎﻋﻼﻃا ﻒﻌﺿ ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺶﻧاد ﻒﻌﺿ ،ﻲﻠﺧاد مرﻮﺗ دﻮﺟو ﺎﻧ
رد ار ﺐـﺳﺎﻨﻣ
هﺮﻣز ي هﺪﻤﻋ تﻼﻜﺸﻣ ي
ﺧ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻊﻳﺎﻨﺻ هدﺮﻤﺷ ﺮﺑ رﻮﺸﻛ رد ﺎﻣﺮ
ﺪﻧا .
شور ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺞﻳﺎﺘﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺑ
هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻪﺻﺮﻋ رد ي ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا ،ﻞـﻤﻋ ﺮـﻈﻧ زا
ﺶﻫوﮋﭘ رﺎﻤﺷ رد فﺪﻫ ﺎـﺑ و ﻪـﻧﺎﻳاﺮﮔدﺮﺧ دﺮـﻜﻳور زا يوﺮـﻴﭘ ﺎﺑ ﻪﻛ دراد راﺮﻗ يدﺮﺑرﺎﻛ يﺎﻫ
ﻤﻛ ﻢﻳدارﺎﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺖﻣﺪـﺧ ﻪـﺑ ار ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ دﺮﺒﻫار ،ﻲ
ﺖـﺳا . هدوﺪـﺤﻣ ي
،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﺳ
ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ و نﺎﮔدﺎﺷ ،نادﺎﺑآ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻧرﺎﻣآ
ي
نﺎﺘﺳزﻮﺧ يزروﺎﺸﻛ دﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ )
1387 ( ﺮﺑ ﻎﻟﺎﺑ ، 85 رد ار نﺎﺘـﺳا يﺎـﻣﺮﺧ ﺪﻴﻟﻮﺗ زا ﺪﺻرد
زا ﺶﻴﺑ و ﺪﻧراد رﺎﻴﺘﺧا 90
هﺎﮕﻨﺑ ﺪﺻرد يﺎـﺟ دﻮـﺧ رد ار ﺎـﻣﺮﺧ ﻲـﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨـﺻ لﺎـﻌﻓ يﺎـﻫ
داد ه ﺪـﻧا . ﻪـﻌﻣﺎﺟ ي ﺶﻫوﮋـﭘ يرﺎـﻣآ ﻞﻣﺎــﺷ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ هوﺮـﮔ ود ﺖـﺳا
. لوا هوﺮـﮔ 41
زا ﺮــﻔﻧ
هﺎﮕﻨﺑ نﺎﺒﺣﺎﺻ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ يﺎﻫ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻦﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ناﻮـﻨﻋ
ﺪـﺷ ﺪﻧ . مود هوﺮـﮔ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ي ﺰﻴﻧ يرﺎﻣآ ﻞﻣﺎﺷ
40
هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳا رﻮﻣا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ زا ﺮﻔﻧ ﺎﻫ
ﻪﻛ نﺎﻣزﺎﺳ ود رد
ور نوﺎﻌﺗ و يزروﺎﺸﻛ دﺎﻬﺟ
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد نﺎﺘﺳزﻮﺧ نﺎﺘﺳا ﻲﻳﺎﺘﺳ يﺎﻫ
هﺪﺷدﺎﻳ رﺎـﻛ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ
و هدﻮﺑ
ﻪﺑ ،تارادا نﻻﻮﺌﺴﻣ يﻮﺳ زا
ﺪـﻧدﻮﺑ هﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻌﻣ يﺪﻴﻠﻛ نﺎﻌﻠﻄﻣ ناﻮﻨﻋ .
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ
ﻪﻌﻣﺎﺟ هوﺮﮔ ود ،ﻲﺳﺮﺘﺳد ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و داﺪﻌﺗ
ي
ﺪﻧﺪﺷ يرﺎﻤﺷﺮﺳ يرﺎﻣآ .
ﻪﺑ
ﻊـﻤﺟ رﻮـﻈﻨﻣ يروآ
هداد
ﻚﻳ زا ﺎﻫ ﺶﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻧ ي ﻖﻘﺤﻣ ﺎﺳ ﻪﺘﺧ ﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﺪﺷ هد نﺎﻜﻣا ﺪﺣﺎﺗ
ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ ﺎـﺑ هاﺮـﻤﻫ
ي
ﻞﻴﻤﻜﺗ يرﻮﻀﺣ ﺷ
ﺪ .
ﺶﺳﺮﭘ ﻲﺣاﺮﻃ نﺎﻳﺮﺟ رد
ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ اﺪﺘﺑا ،ﻪﻣﺎﻧ
ي و رﻮﺸﻛ ﻞﺧاد رد ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻪﺑ ،ناﺮﻳا يﺎﻣﺮﺧ ﺖﻌﻨﺻ ﻲﻠﺻا يﺎﺒﻗر درﻮﻣ رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ تﺎﻴﺑدا ﺰﻴﻧ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ قاﺮـﻋ رﻮﺸـﻛ هﮋﻳو
ﺷ ﺪ ه
هﺪﻧرادزﺎﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و
ي
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺮﺑ راﺬﮔﺮﺛا ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا
ي هﺎـﮕﻨﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚـﭼﻮﻛ يﺎـﻫ
ﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ .
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ زا ﺪـﻧدﻮﺑ ترﺎـﺒﻋ ﺶـﺨﺑ ﻦﻳا رد
ﻲﻔﺠﻧ ﺶﻫوﮋﭘ )
1377 ( يﺮﺠﺷ ، )
1381 ( ﺖـﺨﺒﻜﻴﻧ و نﺎـﻣﮋﭘ ، )
1382 ( نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻲـﻏاﺮﭼ ،
) 1390 ( نﻮﺒﻟﺎﻤــﺳا ، )
2007 ( نﺎــﻧﻮﻴﺒﻣﺎﺗ ، )
2009 ( ﻲﻧاﻮــﻴﺟ ، )
2010 ( ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ود و ي
ﺲــﻧاژآ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ي ﻦﻴﺑ ﻟا
قاﺮﻋ رد هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﻳا ﻲﻠﻠﻤ ) 1
2008 ( . ﻪﻣادا رد ي ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﺶـﺳﺮﭘ ﻦﻳوﺪﺗ ،ﻪـﻣﺎﻧ
1. USAID
ﻪﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻞﻳﺪﻌﺗ ﺎﻳ و ﺶﻳاﺰﻓا فﺪﻫ ﺎﺑ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد
ي
ﻪﺴﻠﺟ ،يدﺎﻨﺳا رﻮﻀﺣ ﺎﺑ يا
ﻪﻨﻴﻣز رد وﺮﺸﻴﭘ ﻲﻠﺤﻣ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ زا ﻦﺗ ﻪﺳ
ي ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﺳ و ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ
ﺰﮔﺮﺑ نادﺎﺑآ يزروﺎﺸﻛ دﺎﻬﺟ ،ﺮـﻈﻧ لدﺎـﺒﺗ و ﺚﺤﺑ ﻦﻤﺿ و ﺪﺷ را
35
ﻪـﺑ ﻲﻳﺎـﻬﻧ ﺮـﻴﻐﺘﻣ ناﻮـﻨﻋ
ﺪﻧرادزﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ
ي هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳوﺪـﺗ نﺎﺘﺳزﻮﺧ نﺎﺘﺳا رد ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
ﺷ ﺪ و ه ﻪﺑ ﻢﻫ رﻮﻃ
،نﺎﻣز
ﺶﺳﺮﭘ ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﻪﻣﺎﻧ
ﺪﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ داﺮﻓا ﻦﻳا ﻂﺳﻮﺗ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ .
ﻪﺑ رﻮـﻈﻨﻣ
ﻪﺟرد ﻦﻴﻴﻌﺗ
ي
ﻪﻳﻮﮔ ﻲﻧورد مﺎﺠﺴﻧا يﺎﻫ
ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ خﺎـﺒﻧوﺮﻛ يﺎـﻔﻟآ ﺐﻳﺮـﺿ ﺰﻴﻧ ﺶﻫوﮋﭘ راﺰﺑا
و هﺪﺷ
ﺗ ﻖـﻴﻘﺤﺗ راﺰـﺑا دﺎـﻤﺘﻋا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،نآ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎ
ﺪـﺷ ﺪـﻴﻳ )
81 / 0 α= .(
نﺎـﻳﺮﺟ رد
هداد يروآدﺮﮔ ،ﺎﻫ
هﺮـﻤﻧ صﺎﺼـﺘﺧا ﺎـﺑ ﺎـﺗ ﺪﺷ ﺖﺳاﻮﺧرد ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺮﻓا زا ،ﺞﻨـﭘ ﺎـﺗ ﺮﻔـﺻ زا يا
ﻪﺟرد ي
ﻪـﺑ ار ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﻲﮔﺪﻧرادزﺎﺑ
ﺎـﻳزرا دﻮـﺧ ﻢـﻋز ﻲﺑ
ﻨﻛ ﺪـﻨ . رد ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﻞـﻴﻠﺤﺗ
هداد ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﺎﻫ ي
ﻪﻳﻮﮔ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا تازﺎﻴﺘﻣا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺪﻧرادزﺎﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ،
زا
ﺮﻈﻧ
ﺖﻳﻮﻟوا هوﺮﮔ ود داﺮﻓا ﺪﻳد زا يراﺬﮔﺮﺛا ترﺪﻗ ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ
. ﻪﻣادا رد ي زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ رﺎﻛ
ﻪﺴــﻳﺎﻘﻣ يﺮﺘﻣارﺎــﭘ نﻮــﻣزآ ي
ﻦﻴﮕﻧﺎــﻴﻣ
t) ﻞﻘﺘﺴــﻣ ( ﻛ تاﺮــﻈﻧ ﻦﻴــﺑ ، نﺎــﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ و نﺎــﻨﻳﺮﻓآرﺎ
ﻖﻓاﻮﺗ ﻲﺠﻨﺳ ﺪﺷ
هﺪﻧرادزﺎﺑ ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ و يﺎﻫ
درﻮﻣ ﻖـﻓاﻮﺗ
ﺪﻧﺪـﺷ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ .
ﺰـﻴﻧ نﺎـﻳﺎﭘ رد
ﻪـﺑ ﻖـﻓاﻮﺗ درﻮـﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
هﺪـﻧرادزﺎﺑ ناﻮـﻨﻋ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ يﺎـﻫ
ي هﺎـﮕﻨﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚـﭼﻮﻛ يﺎـﻫ
ﻪﻨﻴﻣز رد لﺎﻌﻓ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ي زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ شور
ﺸـﺘﻛا ﻲﻠﻣﺎـﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻓﺎ
ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻣﺎﻌﺘﻣ ﺶﺧﺮﭼ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺘﺳد ﺎﻫ
ﺺﻴﺨﻠﺗ و يﺪﻨﺑ ﺪﻧﺪﺷ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻫ
ي ﺶﻫوﮋﭘ ﻪـﺘﻓﺮﮔﺮﺑ زا 41
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺮﻓآرﺎـﻛ هﺎـﮕﻨﺑ
هﺪـﺷ ، 4 رد ﺪـﺣاو
،ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ 9
و نادﺎﺑآ رد ﺪﺣاو 28
ﺪـﻧدﻮﺑ ﻊـﻗاو نﺎﮔدﺎـﺷ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﺮﮕﻳد ﺪﺣاو .
هﺎـﮕﻨﺑ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲﻤـﺳا ﺖـﻴﻓﺮﻇ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎـﻫ
1719 نآ عﻮـﻤﺠﻣ و ﻦـﺗ 65350
دﻮـﺑ لﺎـﺳ رد ﻦـﺗ .
ﻢﻫ
ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﻨﭼ
ي
نآ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲﻌﻗاو ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺎـﻫ
1473 نآ عﻮـﻤﺠﻣ و ﻦـﺗ 57450
ﻦـﺗ
دﻮﺑ . ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻫﺪﺣاو ﻲﮕﻤﻫ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد هﺪﺷ
ﻪﺘﺴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ هﺪﺷ يﺪﻨﺑ
ي ﺎﻣﺮﺧ
ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ
هﺮﻴﺷ ﺮﮕﻳد ﺪﺣاو ﻚﻳ و ﻊﻳﺎﻣ ﺪﻨﻗ هﺎﮕﻨﺑ ﻚﻳ ﺎﻬﻨﺗ ،ﺪﻧدﺮﻛ
ي ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﺰـﻴﻧ ﺎﻣﺮﺧ
ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﻛ .
ﺖﻳﻮﻟوا ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺮﻓا ﺪﻳد زا ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ي
ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﺑ يﺎﻫ
هﺪﻧرادزﺎﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ،هﺪﻣآ ﺖﺳد
ي ﻪﻌﺳﻮﺗ ي هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
ﻪﻌﻣﺎﺟ هوﺮﮔ ود زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﺪﻳد زا ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ
ي
ﺖـﻳﻮﻟوا يرﺎـﻣآ ﻪـﻛ ﺪﻧﺪـﺷ يﺪـﻨﺑ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ي رد نآ لوﺪﺟ هرﺎﻤﺷ ) 1 ( ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 1 . ﺖﻳﻮﻟوا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﮔﺪﻧرادزﺎﺑ راﺬﮔﺮﺛا
ﺮﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ي هﺎﮕﻨﺑ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
ﺮﻴﻐﺘﻣ مﺎﻧ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
*
ﺖﻳﻮﻟوا
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺖﻳﻮﻟوا
ﻪﻨﻳﺰﻫ هﺎﮕﻨﺑ ﻲﻓﺮﺼﻣ داﻮﻣ يﻻﺎﺑ يﺎﻫ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
) ﺎﻣﺮﺧ زا ﺮﻴﻏ ﻪﺑ (
39 / 4 1 40 / 3 25
ﺺﻴﺼﺨﺗ داﺪﻧ ن تارﺎﺒﺘﻋا ﻲﻓﺎﻛ هﺎﮕﻨﺑ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣو يﺎﻫ
هﺪﺷدﺎﻳ 39 / 4 2 70 / 3 17
رازﺎﺑ رد ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺖﻤﻴﻗ
34 / 4 3 58 / 3 21
ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻟﻻد رازﺎﺑ ﻖﻧور
32 / 4 4 30 / 4 3
رد ﻒﻌﺿ رﺎﻛوزﺎﺳ ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ تﻻﻮﺼﺤﻣ تاردﺎﺻ
27 / 4 5 30 / 4 2
ﻦﺘﺷاﺪﻧ ترﺎﻬﻣ ﻲﻳﺎﻣﺮﻓرﺎﻛ و ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ هﺎﮕﻨﺑ نﺎﺒﺣﺎﺻ
ﺎﻫ 24
/ 4 6 15 / 4 7
ﻪﺑ راﻮﺷد ﻲﺳﺮﺘﺳد هﺎﮕﻨﺑ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ تاﺰﻴﻬﺠﺗ و داﻮﻣ
ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ هﺪﺷدﺎﻳ
24 / 4 7 98 / 2 33
ﻦﺘﺷاﺪﻧ ترﺎﻬﻣ و ﻲﻨﻓ تﺎﻋﻼﻃا زﺎﻴﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ هﺎﮕﻨﺑ نﺎﺒﺣﺎﺻ ﺎﻫ
17 / 4 8 28 / 4 4
ﻪﻳدﺎﺤﺗا ﻒﻌﺿ ي
يﺎﻀﻋا قﻮﻘﺣ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ رد ﺎﻣﺮﺧ دﻮﺧ
15
/ 4 9 33 / 4 1
ندﻮﺒﻧ تﺎﻣﺪﺧ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ تاﺰﻴﻬﺠﺗ
هﺎﮕﺘﺳد و ﻲﻠﺤﻣ ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ 07
/ 4 10 60 / 3 19
هﺎﮕﻨﺑ نﺎﺒﺣﺎﺻ تﺎﻣﻮﻠﻌﻣ ﻒﻌﺿ رد ﺎﻫ
هرﺎﺑ ي يرﺎﺠﺗ و ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻦﻴﻧاﻮﻗ
07 / 4 11 90 / 3 10
هﺎﮕﻨﺑ ﻲﮕﻨﻳﺪﻘﻧ دﻮﺒﻤﻛ و ﻲﻟﺎﻣ ﻒﻌﺿ ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ يﺎﻫ
02
/ 4 12 80 / 3 12
ﺧ ﺖﻤﻴﻗ نﺎﺳﻮﻧ لﺎﺳ لﻮﻃ رد ﻲﻠﺤﻣ رازﺎﺑ رد مﺎﺧ يﺎﻣﺮ
00
/ 4 13 15 / 3 29
ﻦﻴﺷﺎﻣ و تاﺰﻴﻬﺠﺗ ندﻮﺑ ﻚﻠﻬﺘﺴﻣ و ﻲﮔدﻮﺳﺮﻓ هﺎﮕﻨﺑ تﻻآ
ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ 98
/ 3 14 22 / 4 5
هﺎﮕﻨﺑ نﺎﺒﺣﺎﺻ نﺎﻴﻣ ﻲﻔﻨﻣ ﺖﺑﺎﻗر ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
هﺪﺷدﺎﻳ ﻲﻠﻣ ﺢﻄﺳ رد
98 / 3 15 30 / 3 27
هﺎﮕﻨﺑ نﺎﺒﺣﺎﺻ نﺎﻴﻣ ﻲﻔﻨﻣ ﺖﺑﺎﻗر ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
هﺪﺷدﺎﻳ د ﻲﻠﺤﻣ ﺢﻄﺳ ر
98 / 3 16 08 / 3 32
ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ هﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ
95 / 3 17 73 / 3 15
ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ دﺰﻤﺘﺳد ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ
90 / 3 18 42 / 2 24
ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﻒﻌﺿ يﺎﻫ
نآ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻣﺮﺧ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ 90
/ 3 19 55 / 3 22
هﺎﮕﻨﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﺶﻨﻛاﺮﭘ نﺎﺘﺳا ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ
90
/ 3 20 70 / 3 18
هﺎﮕﻨﺑ ندﻮﺑ ﻲﺘﻨﺳ و ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ تﺎﺴﻴﺳﺄﺗ
88 / 3 21 20 / 4 6
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد يزروﺎﺸﻛ ﺶﺨﺑ ﺖﺳردﺎﻧ يﺎﻫ
80 / 3 22 80 / 3 13
رد ﻒﻌﺿ ﺎﻈﻧ ﻞﻤﺣ م و و ﻞﻘﻧ ندﻮﺒﻧ ﻬﺠﻣ ﻪﻴﻠﻘﻧ ﻞﻳﺎﺳو ﻚﻨﺧ ﻪﺑ ﺰ
هﺪﻨﻨﻛ 76 / 3 23 45 / 3 23
ﻲﻠﺤﻣ رازﺎﺑ رد ﺎﻣﺮﺧ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﻤﻴﻗ ﺪﻳﺪﺷ نﺎﺳﻮﻧ
76 / 3 24 38 / 3 26
هﺎﮕﻨﺑ يﺪﻴﻟﻮﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺮﺘﺸﻣ دﻮﺒﻧ يﺎﻫ
ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ هﺪﺷدﺎﻳ 73 / 3 25 90 / 2 35
ﺖﺧﺎﺳﺮﻳز رد ﻒﻌﺿ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
68
/ 3 26 73 / 3 16
اﺪﺟ ندﺮﻜﻧ مﺎﻗرا هﺎﮕﻨﺑ ﻪﺑ نآ ﻞﻳﻮﺤﺗ مﺎﮕﻨﻫ رد ﺎﻣﺮﺧ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﺎﻫ
58 / 3 27 00 / 4 9
ندﻮﺒﻧ ﺪﻣآرﺎﻛ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ ﻪﺑ راﻮﺷد ﻲﺳﺮﺘﺳد ﺎﻳ
51 / 3 28 10 / 3 31
ترﺎﻈﻧ ﺎﻧ هﻮﺤﻧ ﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ي
هﺎﮕﻨﺑ يرﺎﺒﺘﻋا تﻼﻴﻬﺴﺗ فﺮﺼﻣ يﺎﻫ
ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ 51
/ 3 29 03 / 4 8
هﺎﮕﻨﺑ كﺪﻧا داﺪﻌﺗ ﻫ
يﺎ هﺪﺷدﺎﻳ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﺘﺳا رد ﺎﻣﺮﺧ ﺪﻴﻟﻮﺗ
44 / 3 30 93 / 2 34
