:ﺖﻓﺎﯾرد 29 / 09 / 1396 :شﺮﯾﺬﭘ ، 13 / 12 / 1396 .
:ﯽﺼﺼﺨﺗ ﺮﯿﺑد ﯽﺤﺘﻓ بﻮﻘﻌﯾ
رﻮﭘ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
45 - 31 ,) 1 ( 38 , 1397
Journal of Entomological Society of Iran 2018, 38 (1),3145
Doi: 10.22117/jesi.2018.116779.1170
نﺎﮑﻣا يزﺎﺳﺎﻫر و ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺠﻨﺳ كزوﺪﺸﻔﮐ
Oenopia conglobata contaminata (Menteries)
ﻪﯿﻠﻋ ﻪﺘﺷ رﺎﻧا ﺰﺒﺳ
Aphis punicae Passerini
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا رد
GISهﺪﯿﻌﺳ ﯽﻤﻃﺎﻓ تادﺎﺴﻟا يرﺬﮑﺷا ﯽﺋﻮﺑا ﺎﺿﺮﯿﻠﻋ ،1
يﺪﻤﺤﻣ دواد ،2 1
و
ﻊﯿﻤﺳ ﻦﯿﻣاﺪﻤﺤﻣ و* 3
1 - هوﺮﮔ هﺎﯿﮔ ﯽﮑﺷﺰﭘ
،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ، ناﺮﯾا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﯽﻧﺪﻣ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
، 2 - ،ناﺮﻤﭼ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا و
3 - هﺎﯿﮔ هوﺮﮔ
،ﯽﮑﺷﺰﭘ يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﻟو هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﯾا ،نﺎﺠﻨﺴﻓر ،ﺮﺼﻋ
:ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ ،تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ* [email protected]
هﺪﯿﮑﭼ كزوﺪﺸﻔﮐ Oenopia conglobata contaminata (Col.: Coccinelidae) ﻢﻬﻣ يﺎﻫﺮﮔرﺎﮑﺷ زا ﯽﮑﯾ
ﻪﻧﻮﮐ ﻪﺘﺷ زا ﯽﯾﺎﻫ ﺎﻫ
غﺎﺑ رد .ﺖﺳا ناﺮﯾا يﺎﻫ
،رﺎﻧا ﺰﺒﺳ ﻪﺘﺷ Aphis punicae Passerini (Hem.: Aphididae)
ﯽﻣﻮﻤﻋ رﺎﻧا نﺎﺘﺧرد ﺖﻓآ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻧا ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﮐ ددﺮﮔ
رد .دراد دﻮﺟو رﻮﺸﮐ يﺎﻫ ﻪﻨﻬﭘ
،يوﺮﮐ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺪﻨﺑ
O. conglobata ﯽﻠﻣاﻮﻋ
ﻞﺜﻣ ﺎﻣد
، ﻣﯿ ناﺰ ﺖﺑﻮﻃر ﯽﺒﺴﻧ
، ﻣﯿ ناﺰ ﮔﺪﻧرﺎﺑ ،ﯽ ﻪﺑ ﻪﻤﻌﻃ ﯽﻧاواﺮﻓ و عﺎﻔﺗرا ﻢﻬﻣ ناﻮﻨﻋ
يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﻨﻬﭘ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ لﺪﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ (AHP)
ﻞﯿﮑﺸﺗ و
ﯽﻧﺎﮑﻣ هداد هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ GIS
يوﺮﮐ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
O. conglobata مﺎﺠﻧا
.ﺪﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ
32 ﺶﺨﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﺘﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺪﺻرد زا ﯽﯾﺎﻫ
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﻣ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﺰﯾﺮﻬﻣ و هﻮﮐﺮﺑا ،ﺖﻔﺗ يﺎﻫ ﯽﻣ نآ ﻞﯾﻻد .ﺪﻨﺷﺎﺑ
غﺎﺑ ﻦﯾا يﺮﯿﮔراﺮﻗ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﻫ
دﺎﺠﯾا و رﺎﺸﻓ فﻼﺘﺧا ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺷد و تﺎﻋﺎﻔﺗرا ﻞﺻﺎﻓ ﺪﺣ رد ﻫ تﺎﻧﺎﯾﺮﺟ
ﺲﮑﻋﺮﺑ و ﺖﺷد ﻪﺑ هﻮﮐ زا ﯽﯾاﻮ
ﯽﻣ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﻮﺷ 59
ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻼﻣﺎﮐ ﻖﻓﺎﺑ و دﺎﺑﺎﻬﺑ ،نﺎﮐدرا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ هﺪﻤﻋ ﺖﻤﺴﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﺘﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺪﺻرد
ﯽﻣ نآ ﻞﯾﻻد زا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺎﻣد .دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﻪﻤﻌﻃ دﻮﺒﻤﮐ و ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ
نﺎﮔژاو يﺪﯿﻠﮐ :
،رﺎﻧا ﺰﺒﺳ ﻪﺘﺷ ،رﺎﻧا
،AHP GIS
Feasibility of suitable regions for release of the ladybird Oenopia conglobata contaminata (Menteries) against pomegranate green aphid
Aphis punicae Passerini by using GIS in Yazd province Saeideh Sadat Fatemi1, Alireza Aboi Ashkezari2, Davoud Mohammadi1&*
& Mohammad Amin Samih3
1-Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran, 2- Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran & 3-Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Valie-Asr University, Rafsanjan, Iran
*Corresponding author, Email: [email protected]
Abstract
The ladybird, Oenopia conglobata contaminata is one of the important predators of some aphids in Iranian orchards. Pomegranate green aphid, Aphis punicae Passerini (Hem.: Aphididae) is the most common pests of pomegranate trees, existing in all pomegranate orchards in Iran. In order to determin the suitable areas for release of O. conglobata, the factors of temperature, humidity, rainfall, height, and prey frequency were selected as the most important criteria. Analysis of the data was carried out based on the Analytic Hierarchy Process (AHP) and the spatial geostatistical database of GIS. The results indicated that, nearly 32% of the province's regions, including some parts of Taft, Abarkuh and
Mehriz, were perfectly suitable for release. The possible reasons are the position of the orchatds between the highlands and the plains, causing intensify in pressure difference and createing air currents from the mountain to the plains and vice versa. Furthermore, nearly 59% of the province's areas, such as the major part of Ardakan, Bahabad and Bafgh, were determined as completely unsuitable for release. The reasons might be the high average temperature and the lack of adequate prey.
Keywords: AHP, Aphis punicae, GIS, Pomegranate Received: 20 December 2017, Accepted: 4 March 2018
ﻪﻣﺪﻘﻣ
رﺎﻧا
Punica granatum L.
هﺮﯿﺗ زا
Punicaceae
ﺖﺸﮐ ﺮﯾز ﺢﻄﺳ ﺎﺑ 58623
و رﺎﺘﮑﻫ ناﺰﯿﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ 11 رد ﻦﺗ
رﺎﺘﮑﻫ ﻏﺎﺑ ﻢﻬﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﯽﮑﯾ ﯽ
) ﺖﺳا رﻮﺸﮐ
Shakeri & Daneshvar, 2004
نﺎﯾز ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﯿﻣ زا .(
ﻦﯾا ﻪﺑ روآ
رﺎﻧا ﻪﺘﺷ ،لﻮﺼﺤﻣ
Aphis punicae Passerini
ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ رﺎﻧا نﺎﺘﺧرد ﺖﻓآ ﻦﯾﺮﺗ د ،ﺖﻓآ ﻦﯾا .دﻮﺷ
ﯽﻣﺎﻤﺗ ر
نﺎﺘﺳرﺎﻧا ﺎﺑ رد و دراد دﻮﺟو رﻮﺸﮐ يﺎﻫ غ
ﺪﺷﺎﺑ ﻢﻫاﺮﻓ ﺖﻓآ ﺮﯿﺜﮑﺗ و ﺪﺷر ياﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
، ﺐﺟﻮﻣ ترﺎﺴﺧ
يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﻣ دﻮﺷ )
Shakeri & Daneshvar, 2004
( هدروﺮﭘ هﺮﯿﺷ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺎﺑ ،رﺎﻧا ﻪﺘﺷ .
، ناواﺮﻓ ﮏﻠﺴﻋ ﺪﯿﻟﻮﺗ
، ﺪﻋﺎﺴﻣ
ندﺮﮐ چرﺎﻗ ﺪﺷر ياﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺎﯿﮔ ﺲﻔﻨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺖﯿﻓوﺮﭘﺎﺳ يﺎﻫ
ﺐﺒﺳ
ﯽﻣ دﻮﺧ نﺎﺑﺰﯿﻣ يور ترﺎﺴﺧ دﻮﺷ
ﻢﻬﻣ . رﺎﻧا ﻪﺘﺷ ترﺎﺴﺧ ﻦﯾﺮﺗ
، ﻞﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃﺮﯿﻏ شﺰﯾر ﻞﺼﻓ ياﺪﺘﺑا رد رﺎﻧا يﺎﻫ
ﯽﻣ ) ﺪﺷﺎﺑ
Shakeri & Daneshvar, 2004
.(
ﺶﻨﮐاﺮﭘ ﺮﻈﻧ زا ﻪﺘﺷ ﻪﮐ يدﻮﺟو ﺎﺑ
هﺮﺸﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ رﺎﻧا ي ﮏﯾ يا
نآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﯽﻟو ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻪﻧﺎﺑﺰﯿﻣ
يور هﺎﯿﮔ ﻪﺒﻨﭘ ﻂﺳﻮﺗ
Bondenheimer (1951)
ﻘﻧ ﻪﺑ ﻞ ﯽﻠﯿﻋﺎﻤﺳا زا )
1373 ( ﺰﯿﻧ و هﺎﻣﺮﯿﺗ رد نآ تﺮﺟﺎﻬﻣ ﻪﺑ
هﺎﯿﮔ
ﻪﯿﻣﺎﺑ
،
Hibiscus esculentus L.
عاﻮﻧا و نﺮﺘﺴﻧ ﺎﻫ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ شراﺰﮔ ﯽﯾازﺮﮑﺑ ﻞﺜﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﯾﺎﻫ
،
رد نآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ هدﺎﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻟﺪﺘﻌﻣ ﯽﺣاﻮﻧ
ازﺮﮑﺑ يﺎﻫ يور
نﺎﻫﺎﯿﮔ : ﯽﯾاراد
sp.
Duranta
، ﯽﺑآ سﺎﯾ
Plambago capensis
و ﺎﻨﺣ
Lawsonia sp.
ﺰﯿﻧ هﺪﯾد هﺪﺷ .ﺖﺳا
كزوﺪﺸﻔﮐ
O. conglobata contaminate
ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﺑ يﺎﯿﻧد و هدﻮﺑ ﮏﯿﺘﮐرﺎﺌﻟﺎﭘ ،ﻢﯾﺪﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﺪﻤﻋ ه ياراد
ﻪﺘﺷ يور يﺮﮔرﺎﮑﺷ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮﯾﺎﺳ و ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﺘﺧرد رد نﻻﺎﺑرﻮﺟ ﻪﺘﺳار تاﺮﺸﺣ ) ﺪﺷﺎﺑ
Delplanque, 1998
.(
ﺶﯿﺑ) ﻊﻔﺗﺮﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ ،ﯽﻧﺎﮑﻣ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺮﻈﻧ زا كزوﺪﺸﻔﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ار (ﺮﺘﻣ ود زا ﺮﺗ
ﺢﯿﺟﺮﺗ ﻪﺘﺷ ﻪﺑ هدﻮﻟآ ﯽﻋارز نﺎﻫﺎﯿﮔ
ﯽﻣ ﻪﺑ هدﻮﻟآ نﺎﺘﺧرد يور ار دﻮﺧ لوا ﻞﺴﻧ يﺰﮐﺮﻣ يﺎﯿﺳآ رد و ﺪﻫد ﻪﺘﺷ
يﺎﻫ
(Sulzer) Myzus persicae
و
Hyalopterus arundini (Fabricius)
ﻣ ﯽ ﺪﻧارﺬﮔ )
Iperti, 1974
.(
اﯾ ناﺮ رد ﺑﯿ ﻦ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ هﺪﻨﻨﮐ رﺎﻧا
، ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ﺢﻄﺳ زﯾ ﺮ ﺖﺸﮐ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﻦ ﻣﯿ ناﺰ ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ﮏﯾ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ)
(لﺎﺳ رد ﻦﺗ نﻮﯿﻠﯿﻣ ار
اراد ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ
(Talai, 2000)
اﯾ ﻦ ﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﯿ ﺮﺘﺸ ﺴﻣﺮﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﯿﺮ
ﻧ و ﯿ ﻪﻤ ﺴﻣﺮﮔ ﯿﺮ ﺖﺸﮐ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ . رﺎﻧا رد ﻠﮐ ﯿﻪ نﺎﺘﺳا ﺎﻫ ﺰﺠﺑ نﺎﺘﺳا ناﺪﻤﻫ ﺖﺸﮐ و رﺎﮐ ﻣ ﯽ دﻮﺷ )
Kahramanoglu & Usanmaz, 2016
(.
رد
لﺎﺳ رد و هدﻮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﯿﻤﻫا ياراد رﺎﻧا ﻪﺘﺷ رﺎﻧا تﺎﻓآ ﻦﯿﺑ ناراﺪﻏﺎﺑ ﻪﺟﻮﺘﻣ ار يدﺎﯾز ترﺎﺴﺧ ﯽﻧﺎﯿﻐﻃ يﺎﻫ
ﯽﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا .ﺪﻨﮐ كزوﺪﺸﻔﮐ
يﺎﻫ
،ﺮﮔرﺎﮑﺷ مﻮﻤﺳ فﺮﺼﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﻤﺿ
يزروﺎﺸﮐ
، لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يراﺪﯾﺎﭘ ار ﺰﯿﻧ ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻨﯾﺰﻫ رﺎﯿﺴﺑ يﻻﺎﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ و يزﺎﺳﺎﻫر ﻞﻣاﻮﻋ
لﺮﺘﻨﮐ ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ
، ﯽﻫﺎﮔآ زا ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ ﯽﻧﺎﮑﻣ و ﯽﻧﺎﻣز دﺮﺑرﺎﮐ آ ﺎﻬﻧ ﺖﯿﻤﻫا يدﺎﯾز دراد .
نﺎﮑﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
هﺮﻬﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ زا يرادﺮﺑ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا يا
ﯽﻣ ﻞﮑﺸﻣ ار ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺮﻣا ﻦﯾا و دراد يرﺎﯿﺴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺻﺮﻋ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا .دزﺎﺳ
ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
1 ( 38 , ٣٣ 1397
هﺮﻬﺑ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﯽﻣ يدﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد مﺰﻠﺘﺴﻣ ،كﺎﭘ لﺮﺘﻨﮐ شور ﻦﯾا زا يرادﺮﺑ
ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ و ﯽﮔدﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ
نﺎﮑﻣ رد ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا تروﺮﺿ ،ﯽﺑﺎﯾ
ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ نآ ﻖﯿﻔﻠﺗ وGIS
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ رﻮﻣا ﯽﻣ حﺮﻄﻣ يﺰﯾر
ددﺮﮔ
(Fatemi, 2014)
.
ﺑ هزوﺮﻣا شور يﺮﯿﮔرﺎﮑ ﺶﯿﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ترﺎﺴﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺎﯿﻐﻃ و رﻮﻬﻇ ،ﯽﻫﺎﮔآ زا ﯽﻫﺎﯿﮔ ياز
ﯽﻣ تﺎﻓآ ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ رد ﻢﻬﻣ دراﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﺺﯿﺨﺸﺗ رد ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾﻮﻧ شور .ﺪﺷﺎﺑ
نﺎﮑﻣ ﯽﻣ و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﻤﻋ ﻖﻓﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ تﺎﻓآ هﺎﮕﺘﺴﯾز ناﻮﻨﻌﺑ ﻞﻌﻔﻟﺎﺑ و هﻮﻘﻟﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺎﮑﺗا ﻞﺑﺎﻗ ﻊﺒﻨﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
.ﺪﻨﮐ ﻞﻤﻋ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ
يرﺎﻤﯿﺑ و تﺎﻓآ ﺎﻫ
ﯽﮔدﺎﻣآ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﯽﻠﺒﻗ
ﮏﯾ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﯿﭘ زا يﻮﮕﻟا و و ﯽﮕﭼرﺎﭘ
نﺎﻣزﺎﺳ ،تﺎﻋﻼﻃا شدﺮﮔ ﻢﯿﻤﺼﺗ ،ﯽﻫد
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،يﺮﯿﮔ ﯽﻣ ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و يﺰﯾر
ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﺘﺴﯿﺳ
(GIS)
ﺎﺑ ﮏﯾ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ و ﺖﺳرد ،ﻪﭼرﺎﭘ
ﻊﻗﻮﻣ ﻪﮐ ﻢﻬﻣ ﯽﻣ ﻖﻓﻮﻣ يراﺮﻄﺿا و ﻢﻬﻣ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﻫ زا ﺶﺨﺑ ﻦﯾﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ
،
ﯽﻣ هرﺎﭼ زا ﯽﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﺴﻣ ياﺮﺑ يزﺎﺳ
ﺋ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞ تﺎﻓآ
ﺪﺷﺎﺑ
(Oppenheim, 1980)
. نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد
ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻢﺘﺴﯿﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ راﺰﻓا مﺮﻧ ﻖﯿﻔﻠﺗ ﺎﺑ ﺪﻧردﺎﻗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ حﺮﻄﻣ ﯽﯾﺎﻫ
يﺎﻫراﺰﻓا ﺖﺨﺳ و
ﻪﻧﺎﯾار ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾا .ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﺖﯾاﺪﻫ و هدﺎﻣآ ار تﺎﻋﻼﻃا يا هﺮﯿﺧذ ،ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﺎﻫ
،ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﺖﻟﺎﺧد ،حﻼﺻا ،يزﺎﺳ
هداد ﺶﯾﺎﻤﻧ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺪﻧراد هﺪﻬﻋ ﻪﺑ ار ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ يﺎﻫ
(Rasoli, 1993)
ﻢﯿﻤﺼﺗ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ . يﺮﯿﮔ
رد ﯽﺘﺣ ﻪﮑﻠﺑ ،ﻪﯿﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﯾاﺮﺟا ﻪﻠﺣﺮﻣ
ﯽﭘ و ﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺑﺎﯾزرا و يﺮﯿﮔ جﺎﺘﺤﻣ تﺪﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا يرﺎﻤﯿﺑ و تﺎﻓآ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﯿﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻊﻗاو رد .ﺖﺳا زور
و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﯿﻬﺗ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز رد ﯽﻨﻌﯾ ﺎﻫ
يرﺎﻤﯿﺑ و تﺎﻓآ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﻟﻮﻘﻣ ،ﺖﺳا حﺮﻄﻣ فﺪﻫ و ﻞﺻا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ حﺮﻃ ﻃا ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ
فداﺮﺘﻣ تﺎﻋﻼ
نﺎﮑﻣا تﺎﻋﻼﻃا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ نوﺪﺑ رﻮﮐﺬﻣ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﮐ ﯽﺒﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﺖﺴﯿﻧ ﺮﯾﺬﭘ
.(Oppenheim, 1980)
زا ﯽﮑﯾGIS
ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ راﺪﻓﺮﻃﺮﭘ يﺎﻫ اﺮﯾز ،ﺪﯾآ
ﻪﻧﺎﯾار يﺎﻫراﺰﺑا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ ﻪﺘﺷر ﮏﯾGIS
يداﺮﻓا ،يا
هداد ﻪﮐ ﻊﻤﺟ ار ﺎﻫ ﯽﻣ هدﺎﻣآ و يروآ ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﺟوﺮﺧ ﻪﮐ يداﺮﻓا و ﯽﻣ ﺮﯿﺴﻔﺗ ار ﺎﻫ
ﺖﯿﻤﻫا .ﺪﻧراد زﺎﯿﻧ نآ يﺮﯿﮔاﺮﻓ ﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ ﻪﺘﺷر زا ﯽﺧﺮﺑ نﺎﯿﻣ يﺎﻫزﺮﻣ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺟﻮﻣGIS
ﻦﯿﺑ زا ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﻬﻨﺗ و اﺰﺠﻣ ﯽﺘﻨﺳ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
) دوﺮﺑ
Heywood et al., 2011
.(
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﻧﺎﮑﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾGIS
ﻊﻤﺟ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪﮐ هدﻮﺑ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ،هﺮﯿﺧذ ،يروآ
دراد ار (ﯽﻧﺎﮑﻣ) ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﺶﯾﺎﻤﻧ و ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﺑ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾا .
ﻊﻤﺟ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ،يراﺪﻬﮕﻧ ،ﺪﯿﻟﻮﺗ ،يروآ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﻫ
ﯾﺎﻀﻓ ﯽﻌﻗاو يﺎﯿﻧد رد ﻪﮐ دزادﺮﭘ لﺎﻐﺷا ار ﯽ
هدﻮﻤﻧ ﺪﻧا
(Harmon & Anderson, 2003)
. ﻪﺘﺷر ﻪﯿﻠﮐ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هداد زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﺖﺳد ﻪﺑ ﻦﯿﻣز زا ار دﻮﺧ يﺎﻫ
ﯽﻣ ناﺮﺑرﺎﮐ زا ﺪﻧروآ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣGIS
ﺪﻧﻮﺷ )
Huxhold, 1991
.(
فﺪﻫ يزروﺎﺸﮐ زا ﻊﻤﺟ ،ﻖﯿﻗد
هداد شزادﺮﭘ و يروآ ﯽﻣ نآ زا ﻞﺒﻗ ﯽﺘﺣ و ﺖﺸﮐ ﯽﯾاﺪﺘﺑا ﻞﺣاﺮﻣ زا ﺎﻫ
.ﺪﺷﺎﺑ
يزروﺎﺸﮐ
،ﻖﯿﻗد ﻢﺸﭼ يزاﺪﻧا زا يزروﺎﺸﮐ هﺪﻨﯾآ ﺖﺳا ﻪﮐ هراﻮﻫﺎﻣ
،ﺎﻫ ﻫﺮﮕﺴﺣ ﺎ،
ﻪﺸﻘﻧ ﺎﻫ و هداد ﺎﻫ ي ﻞﺻﺎﺣ زا رود
ﯽﺠﻨﺳ ار ﻪﺑ يرﺎﯾ زروﺎﺸﮐ نا هدروآ و ﺖﻗد ﻞﻤﻋ ﺎﻬﻧآ ار ﻻﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺗ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﺘﺴﯿﺳ و رود هار زا ﺶﺠﻨﺳ .دﺮﺑ
ﻖﯿﻗد يزروﺎﺸﮐ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫراﺰﺑا ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻣ
) ﺪﺷﺎﺑ
Derikvand & Sadikhani, 2016
.(
شزادﺮﭘ يﺎﻫ
ﻊﯾﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ يﺎﻫ ﺖﻗد وGIS
دﻮﺟﻮﻣ رد هداد ﺮﯾوﺎﺼﺗ يﺎﻫ هراﻮﻫﺎﻣ
ﻪﺑ ،يا تﺎﻋﻼﻃا ﮏﻤﮐ ﻊﻤﺟ
هﺪﺷ يروآ
زا ﻞﺤﻣ و تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺋارا ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺐﺟﻮﻣ ،ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺎﻫرﺎﮑﻫار
) ﺖﺳا هﺪﺷ
Shikhani et al., 2016
.(
هژوﺮﭘ ندﺮﮐ ﯽﻠﻤﻋ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺳا ﺪﯿﻣا ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﻣاﻮﻋ يزﺎﺳﺎﻫر يﺎﻫ
ﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ اﺮﯾز .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ دﺮﺑرﺎﮐ تﺎﻓآ ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ رد ﯽﻌ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺶﯿﭘ ،ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ نآ ﯽﯾارﺎﮐ زا ﯽﻫﺎﮔآ
ﯽﻣ يروﺮﺿ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﺎﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺳرﺮﺑ رد .ﺪﺷﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
زا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ،GIS
زوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ك
يوﺮﮐ
O. conglobata contaminata
ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺖﺴﯾز رد ﯽﻤﯿﻠﻗا ﻂﯾاﺮﺷ و رﺎﻧا ﺰﺒﺳ ﻪﺘﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و نآ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ .ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا رد رﺎﻧا ﺖﺧ
ﻦﯾا
ﯽﻣ شور و ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﯾﺎﺳ ياﺮﺑ ﻊﯿﺳو ﺢﻄﺳ رد ﺪﻧاﻮﺗ تﺎﻓآ
ﮔﯿ ﻫﺎ ﺰﯿﻧ ﯽ رﺎﮑﺑ دور .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻪﻨﻬﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺪﻨﺑ
رد ﻦﯿﺑ ﻪﯿﻠﮐ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﻮﻣ ﺮﺑ
،يزروﺎﺸﮐ بآ
و اﻮﻫ ﻦﯿﻟوا ﯽﻠﻣﺎﻋ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ هﺪﻨﻨﮐ عﻮﻧ هﺎﯿﮔ ﯽﻋارز ﺖﻬﺟ
ﺖﺸﮐ رد ﺮﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯽﻣ .ﺪﺷﺎﺑ ياﺮﺑ ﺪﺷر بﻮﻠﻄﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ
،يزروﺎﺸﮐ ﻂﯾاﺮﺷ
ﯽﻤﯿﻠﻗا ﯽﺻﺎﺧ درﻮﻣ زﺎﯿﻧ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯾا.
ﻢﻬﻣ ﺎﻣد .دراد ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ناراﺪﻧﺎﺟ ﺮﯾﺎﺳ و تاﺮﺸﺣ نﻮﻓ ﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻣ و هﺪﻧز ﺮﯿﻏ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ﺮﺛﺆ
،تاﺮﺸﺣ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻪﻨﮐ
آ ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد و ﺎﻫ ن
ﯽﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد .ﺖﺳا ﺎﻫ يﺎﻫﺎﻣد و ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻄﺑار ناﻮﺗ
داد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ تاﺮﺸﺣ عاﻮﻧا ﺮﯿﻈﻧ يدﺮﺴﻧﻮﺧ تادﻮﺟﻮﻣ رد ار ﻒﻠﺘﺨﻣ )
Sharpe & Demichele, 1997;
Lamp, 1992
.(
ﺮﻈﻧ رد يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﯽﻟو ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
نﺎﮑﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ رد ﻞﯿﺧد تﺎﻋﻼﻃا ﻪﯿﻠﮐ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣﺮﯿﻏ هﺎﮔ و راﻮﺷد ﯽﺑﺎﯾ
هﺮﺒﺧ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ هوﺮﮔ تاﺮﻈﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يروﺮﺿ و ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ناﻮﻨﻌﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ هﺮﺸﺣ و يزروﺎﺸﮐ ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻦﯾﺮﻇﺎﻧ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ و تﺎﺗﺎﺒﻧ ﻆﻔﺣ هدﺎﻔﺘﺳاGIS
ﺷ ﺮﺑ .ﺪ
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،هﺮﺒﺧ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ هوﺮﮔ تاﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﯽﻠﻣاﻮﻋ ،سﺮﺘﺳد رد و دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا و ﯽﻤﻠﻋ ﻊﺑﺎﻨﻣ ،يا
ﺮﯿﻈﻧ ﺎﻣد ﻢﻬﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻤﻌﻃ ﯽﻧاواﺮﻓ و عﺎﻔﺗرا ،ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ،ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ، ﻦﯿﯿﻌﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﻨﻬﭘ .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
هداد هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ يﺎﻫ
ﻪﯾﻻ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ياﺮﺑGIS ﯽﻧﺎﮑﻣ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ
رد ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ زا رﺎﻣآ و تﺎﻋﻼﻃا هﺎﮕﺘﺴﯾا يﺎﻫ ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ ﻢﻋا
زا
،ﮏﯿﺘﭘﻮﻨﯿﺳ
،يژﻮﻟﻮﺗﺎﻤﯿﻠﮐ نارﺎﺑ
ﯽﺠﻨﺳ رد
ﻞﺧاد نﺎﺘﺳا و ﻪﺳ رد هﺎﮕﺘﺴﯾا جرﺎﺧ
زﺮﻣ
،نﺎﺘﺳا ياﺮﺑ ﻻﺎﺑ ندﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺖﻗد هدﺎﻔﺘﺳا
،ﺪﺷ ﻦﯾا رﺎﻣآ لﺎﺳ زا يﺎﻫ 1375
ﺎﺗ 1395 زا نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ ﺖﻓﺎﯾرد دﺰﯾ
.ﺪﺷ ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻂﯾاﺮﺷ بآ و ﯽﯾاﻮﻫ ﺮﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻦﺘﺷاد
رﺎﻣآ و تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ يﺎﻫ ﯽﻤﯿﻠﻗا هﺎﮕﺘﺴﯾا يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ هدوﺪﺤﻣ درﻮﻣ ﺮﻈﻧ و ﻞﻣاﻮﻋ راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺑ نآ رد ﮏﯾ
هرود يرﺎﻣآ ﻞﻗاﺪﺣ 20 ﻪﻟﺎﺳ ﺖﺳا . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺐﺴﺣﺮﺑ) رﺎﻧا لﻮﺼﺤﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
رد (رﺎﺘﮑﻫ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد درﻮﻣ
ﺖﺸﮐ ياﺮﺑ ﮏﯾ هرود ي هد
،ﻪﻟﺎﺳ زا لﺎﺳ يﺎﻫ 1385 ﺎﺗ 1395 نﺎﻣزﺎﺳ زا دﺎﻬﺟ زروﺎﺸﮐ ي ﯾ دﺰ رد ﯾ ﺖﻓﺎ هدﺎﻔﺘﺳا و .ﺪﺷ
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﺎﻫ ي
،ﺖﺑﻮﻃر ﺎﻣد ، ﮔﺪﻧرﺎﺑ و ﻪﻤﻌﻃ ﯽﻧاواﺮﻓ ،ﯽ سﺎﺳاﺮﺑ عﺎﻔﺗرا
لﻮﻃ و ضﺮﻋ ﻓاﺮﻐﺟ ﯿﺎ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﯾ يﺎﻫ
ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ رد
ﮏﻧﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا دراو GIS
ﺪﺷ دزﺎﺑ . ﯾ ﺪ ﻌﻗﻮﻣ مﺎﻤﺗ زا ﯿ
ﺖ ﺎﻫ ي اﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ي
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻣﯿ ناﺰ ﺰﮐﺮﻤﺗ ﯾ ﮏ ﺪﭘ ﯾ هﺪ ﺖﺨﺳ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﯾﺎ
ﺰﻫ ﯾ ﻪﻨ ﺮﺑ ﺑ .ﺖﺳا ﺎﺠ ي اﯾ ﻦ رﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ طﺎﻘﻧ تﺎﻋﻼﻃا زا رادﺮﺑ
ي
ﺪﭘ زا هﺪﺷ ﯾ هﺪ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﺷ
اﺮﺑ و ي ﺎﺳ ﯾﺮ ﻌﻗﻮﻣ ﯿ ﺖ ﺎﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ شزرا ﺎﻫ ي ﻌﻗﻮﻣ ﯿ ﺖ ﺎﻫ مﻮﻠﻌﻣ ي
، شزرا
ﻌﻗﻮﻣ ﯿ ﺖ ﺎﻫ لﻮﻬﺠﻣ ي ﺶﯿﭘ و دروآﺮﺑ
ﻪﺑ و ﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ لﻮﻠﺳ
ﺎﻫ ﺮﺘﺳر ﻪﯾﻻ رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ي .ﺖﻓﺎﯾ صﺎﺼﺘﺧا ﯽﺟوﺮﺧ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
1 ( 38 , ٣٥ 1397
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا يا
ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺎﻫ نزو ﺲﭙﺳ و يﺮﯿﮔ
ﻫد ﻪﯾﻻ ﯽ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﺖﺧﺎﻨﺷ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ و ﺮﮕﯾد يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رﺎﯿﻌﻣ ﺮﻫ ﺖﯿﻤﻫا ندﺮﮐ نآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﺑ ،ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ شور زا ﺎﻫ
يرﻮﻃ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ﻪﮐ
ﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﺮﯾز و كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ﺐﺳﺎ
O. conglobata
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
ﺪﻧراد يزﺎﺳﺎﻫر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﺮﯾز و ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮑﻨﯾا ﺐﯾﺮﺿ ،
نآ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﻨﯾﺰﮔ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﯽﯾﺎﻬﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫ
.ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫ
ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﻠﺴﻠﺳ
ﯽﺒﺗاﺮﻣ ) (AHP
ﯽﮑﯾ زا ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾﺮﺗﺪﻣآرﺎﮐ يﺎﻫ
ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﺪﻨﭼ هرﺎﯿﻌﻣ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻦﯿﻟوا
) ﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﯽﺘﻋﺎﺳ لا سﺎﻣﻮﺗ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺑ
Saaty, 1997
ﻦﯾا .(
شور ﺮﺑ سﺎﺳا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﯽﺟوز ﺎﻨﺑ ﻞﻣاﻮﻋ هدﺎﻬﻧ
هﺪﺷ و نﺎﮑﻣا ﯽﺳرﺮﺑ يﺎﻫﻮﯾرﺎﻨﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻪﺑ ار ﻢﯿﻤﺼﺗ ناﺮﯿﮔ ﯽﻣ .ﺪﻫد ﻦﯾا ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﮑﯾ زا ﻊﻣﺎﺟ ﻢﺘﯾرﻮﮕﻟا ﻦﯾﺮﺗ يﺎﻫ
ﯽﺣاﺮﻃ هﺪﺷ ياﺮﺑ ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺮﯿﮔ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ
،ﺖﺳا اﺮﯾز نﺎﮑﻣا ﻪﻟﻮﻣﺮﻓ ﻞﺋﺎﺴﻣ ندﺮﮐ هﺪﯿﭽﯿﭘ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻪﺑ ترﻮﺻ
ﻪﻠﺴﻠﺳ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار هدﻮﻤﻧ و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نﺎﮑﻣا رد ﺮﻈﻧ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﯽﻤﮐ و ﯽﻔﯿﮐ رد ﻪﻟﺄﺴﻣ ار رد .دراد
ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﯽﺟوز ترﻮﺻ ﺎﺑ
ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ هﺪﺷ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ نزو ﻪﺑ ﻪﯾﻻ يا ﻖﻠﻌﺗ ﯽﻣ دﺮﯿﮔ
ﻪﮐ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ار رد ﻦﯿﯿﻌﺗ .دراد فﺪﻫ ﻪﺑ
ترﺎﺒﻋ
،ﺮﮕﯾد رﺎﯿﻌﻣ نزو ﯽﻫد ﻪﺑ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫﺪﺣاو ﺰﯿﻧ
سﺎﺳاﺮﺑ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
ﯽﺸﻘﻧ ﺖﺳا ﻪﮐ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻞﺧاد ﻪﯾﻻ ﺎﻔﯾا ﯽﻣ ) ﺪﻨﻨﮐ
Lopez & Zink, 1991
.(
ﻢﻬﻣ شور رد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾﺮﺗ ) يرﺎﯿﻌﻣﺪﻨﭼ ﯽﺑﺎﯾزرا يﺎﻫ
يﺮﺳ ﮏﯾ ياﺮﺑ نزو ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ صﺎﺼﺘﺧا (MCDM
) ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﻤﻫا سﺎﺳا ﺮﺑ رﺎﯿﻌﻣ
Bennui et al., 2007
يﺎﻫزﺎﯿﺘﻣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻨﯾﺰﮔﺮﻫ ﻪﺑ شور ﻦﯾا سﺎﺳا ﺮﺑ .(
ﯽﺘﯿﻤﻫا زﺎﯿﺘﻣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ و (ﯽﯾﺎﺗود ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ) ﻢﻫ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺺﯿﺼﺨﺗ ﺺﺧﺎﺷ
يزﺎﯿﺘﻣا ،ﻢﻫ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
هرﺎﯿﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻨﯾﺰﮔ نآ ﺮﺘﻬﺑ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ،ﺪﺷ هداد تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ و توﺎﻀﻗ ﻪﮐ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻞﯿﻬﺴﺗ ار ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻢﯿﻤﺼﺗ يرﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ و يرﺎﮔزﺎﺳ ناﺰﯿﻣ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﯾﺎﻤﻧ
زﺎﺘﻤﻣ يﺎﯾاﺰﻣ زا ﻪﮐ .ﺪﻫد
ﻢﯿﻤﺼﺗ رد ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾا يﺮﯿﮔ
ﯽﻣ هرﺎﯿﻌﻣ ﺪﻨﭼ لﻮﺻا ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ و هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﻮﻗ ﮏﯾرﻮﺌﺗ يﺎﻨﺒﻣ ﮏﯾ زا هوﻼﻌﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
) ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻨﺑ ﯽﻬﯾﺪﺑ
Parhizkar & Ghaffari GilanDeh, 2006
.(
نزو نﺎﮑﻣ رد راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺑ ﯽﻫد كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺑﺎﯾ
ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ رﺎﯿﻌﻣ ﺮﻫ يﺎﻫ
ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻢﻫ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭼ هداد
يﺎﻫ 20 ﻪﻟﺎﺳ
ﻢﺴﻘﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﺒﻃ ﻪﺑ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ ) ﺪﺷ يﺪﻨﺑ
Ronagh Ardakani, 2013; Fatemi, 2014
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد .(
ﻪﻨﯾﺰﮔ) ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﺒﻃ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺟرد نﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ زا ﺲﭘ ،(ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رﺎﯿﻌﻣ ﮏﯾ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﯾود ود ترﻮﺻ
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد هﺮﺒﺧ داﺮﻓا تاﺮﻈﻧ زا يﺮﯿﮔ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد و ﯽﻠﺒﻗ ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫرﺎﮐ
Expert Choice
،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
نزو سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺸﻘﻧ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد مﺮﻧ ﻂﯿﺤﻣ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ
راﺰﻓا
ArcGIS
شزادﺮﭘ .ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺎﻫ
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ يﺎﻫ ﺎﻣد ﻪﻤﻌﻃ ﻢﮐاﺮﺗ و عﺎﻔﺗرا ،ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ،ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ،
هدﺎﻣآ زا ﺲﭘ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﯾﻻ ﻪﯿﻬﺗ و يزﺎﺳ
ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ شور زا ،ترﺎﭼ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ
ﯽﺒﺗاﺮﻣ سﻼﮐ نزو ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑAHP
ﻪﯾﻻ ﺮﻫ يﺎﻫ شور رد .ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﯽﯾﺎﻬﻧ نزو و
ﺎﺑ اﺪﺘﺑا AHP
راﺰﻓا مﺮﻧ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ و ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﺮﯾز زا ماﺪﮐ ﺮﻫ نزو ،ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ و نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
Expert Choice
لﺪﻣ ﺲﭙﺳ .ﺪﯾدﺮﮔ دراو نزو يورAHP
ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ نزو و هﺪﯾدﺮﮔ لﺎﻤﻋا يدورو يﺎﻫ ي
ﺞﻨﭘ سﻼﮐ و ﻪﻧﺎﮔ نآ يﺎﻫ
ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﯽﺟوز تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا .ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا هﺪﺷ ﺮﮐذ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﺎﻫ
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﯽﺒﺴﻧ ﺖﻗد ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺢﻄﺳ ﺮﻫ يﺎﻫ
و دﺎﺠﯾا هداد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ نﺎﮑﻣا ﺢﻄﺳ ﺮﻫ رد ﺎﻫ
) ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ
Cimren, et al., 2007
.(
هداد ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﻫ
مﺮﻧ زا ﻓا راﺰ
ArcMap10.3.1
و
10.3.1 ArcCatalog
مﺮﻧﺮﯾز زا يﺎﻫراﺰﻓا
ArcGIS
هداد هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺮﺑ
ﯽﻧﺎﮑﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ و كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
O. conglobata contaminata
هدﺎﻔﺘﺳا
ﻢﻫ .ﺪﺷ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﻦﯿﻨﭼ
Expert Choice
.ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ نزو ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻪﻘﻄﻨﻣ
درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
نﺎﺘﺳا دﺰﯾ رد وﺮﻤﻠﻗ ﻪﻠﺴﻠﺳ لﺎﺒﺟ يﺰﮐﺮﻣ ناﺮﯾا ﻊﻗاو هﺪﺷ و زا ﯽﺘﺴﭘ و يﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ دﺪﻌﺘﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻦﯾا يراﻮﻤﻫﺎﻧ ﺎﻫ ﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﺑ ﺞﻨﭘ هوﺮﮔ هﻮﮐ ﺎﻫ و ﻪﭙﺗ يﺎﻫ يﺎﭘ
،هﻮﮐ ﺖﺷد ﺎﻫ و ﻪﮕﻠﺟ
،ﺎﻫ نﺎﺑﺎﯿﺑ
،ﺎﻫ ﺎﻫﺮﯾﻮﮐ و رﻮﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻪﭙﺗ و ﻪﺳﺎﻣ يﺎﻫ ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ يا ﺪﻧﻮﺷ
زا ﯽﺸﺨﺑ ﯽﮑﯾ .دراد دﻮﺟو ﻢﻫ زا ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ هﻮﮐ ﻪﺘﺷر ود ،دﺰﯾ نﺎﺘﺳا ﺢﻄﺳ رد.
هﻮﮐ ﯽﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﺖﻬﺟ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ -
ﯽﻣ رﻮﺒﻋ ناﺮﯾا ﺰﮐﺮﻣ زا ﯽﻗﺮﺷ بﻮﻨﺟ هﻮﮐ ﻪﺑ و ﺪﻨﻨﮐ
ناﺮﯾا يﺰﮐﺮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣود و ﺪﻨﺘﺴﻫ فوﺮﻌﻣ ﻞﻣﺎﺷ
ﻪﺘﺷر هﻮﮐ ﺪﻧراد راﺮﻗ نﺎﺘﺳا ﯽﻗﺮﺷ و ﯽﻟﺎﻤﺷ ،يﺰﮐﺮﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ ﻪﺘﺷر.
هﻮﮐ
،يراﻮﯾد ﺪﻨﻧﺎﻣ ،هﻮﮐﺮﯿﺷ ﺖﻤﺴﻗ
ﯽﻣ اﺪﺟ (ﻮﻗﺮﺑا ﻪﻟﺎﭼ) نﺎﺘﺳا ﯽﺑﺮﻏ ﺶﺨﺑ زا ار دﺰﯾ نﺎﺘﺳا يﺰﮐﺮﻣ يﺎﻫ تﺎﻋﺎﻔﺗرا زا .ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﺰﯿﻧ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا ﺰﮐﺮﻣ رد ﻖﻧاﺮﺧ هﻮﮐ ﻪﺑ ،دﺰﯾ نﺎﺘﺳا ﺮﮕﯾد ﺮﮐ هرﺎﺷا ناﻮﺗ
د ﻪﯿﻬﺗ ،ﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا و ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ بﺎﺨﺘﻧا.
ﻪﯾﻻ ﻪﯾﻻ ﯽﻧﺎﺷﻮﭙﻤﻫ ،ﯽﯾﺎﻬﻧ و ﯽﺒﺴﻧ نزو ﻦﯿﯿﻌﺗ ،ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد يﺎﻫ ﻪﻨﻬﭘ ﻪﺸﻘﻧ ﻪﯿﻬﺗ و ﺎﻫ
ﯽﻠﺻا يﺎﻫرﻮﺤﻣ زا يﺪﻨﺑ
.ﺖﺳا هدﻮﺑ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ لﺪﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ )
AHP (
لﺪﻣ رد رﺎﯿﻌﻣAHP
نزو ﯽﻫد ﻪﺑ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫﺪﺣاو سﺎﺳاﺮﺑ
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺸﻘﻧ ﺖﺳا ﻪﮐ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻞﺧاد ﻪﯾﻻ
ﺎﻔﯾا ﯽﻣ .ﺪﻨﻨﮐ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ
شور ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﯾﻻ نزو ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ
،ﺎﻫ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﮔدﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد
فﺎﻄﻌﻧا و توﺎﻀﻗ رد يرﺎﮔزﺎﺳ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و نآ يﺮﯾﺬﭘ ،ﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﮑﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﺑﺎﯾ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ دﺮﺑرﺎﮐ )
Omkarprasad & Sushil, 2004; Hill & Braaten, 2005
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .(
ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻪﻨﯾﺰﮔ و ﺎﻫ
لﺪﻣ رد ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ مﺎﻈﻧ ﮏﯾ رد سﺎﯿﻘﻣ رد ﯽﻧزو صﺎﺼﺘﺧا ﺎﺑAHP
1 ﺎﺗ 9 رد ﯽﺟوز ترﻮﺻ ﻪﺑ لوﺪﺟ
1
،هﺪﻣآ ﯾﺎﻬﻧ شزرا ﺲﭙﺳ نآ ﯽ
ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا
شور زا ﯽﮑﯾ سﺎﺳاﺮﺑ يزﺎﺳ ﻦﯿﯿﻌﺗ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
.ﺪﺷ
نزو مﺮﻧ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺎﻫ راﺰﻓا
Expert Choice
رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ لوﺪﺟ
2 و ﻞﮑﺷ 1 هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
سﻼﮐ نزو ،لواﺪﺟ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ .ﺖﺳا واﺪﺟ ﻦﯾا ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑﺎﺸﺗ و رﺎﯿﻌﻣ ﺮﻫ يﺎﻫ
زا ل
ﻪﻤﻫ ﯽﺟوز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ لواﺪﺟ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ لواﺪﺟ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫﺎﻣد .ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ يراددﻮﺧ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻦﯾا ي
) ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫﺎﻣد
Ronagh Ardakani, 2013
ﺪﻌﺑ مﺎﮔ رد .(
نزو لﺪﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ ردAHP
ﻪﯾﻻ ﻖﯿﻔﻠﺗ نآ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ و هﺪﺷ بﺮﺿ ﻪﯾﻻ ﺞﻨﭘ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ردGIS
ﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
1 ( 38 , ٣٧ 1397
رد ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﺻﺎﺣ يﺮﺘﺳر ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﻪﺸﻘﻧ ﺲﭙﺳ .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻞﮑﺷ
9 رد .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
سﻼﮐ ،هﺪﺷ لﺎﻣﺮﻧ قﻮﻓ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﻪﺸﻘﻧ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻼﻣﺎﮐ زا سﻼﮐ ﺞﻨﭘ ﻪﺑ و هﺪﯾدﺮﮔ يﺪﻨﺑ
ﻼﻣﺎﮐ هﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ و
يوﺮﮐ كزوﺪﺸﻔﮐ
O. conglobata contaminata
ﻦﯿﯿﻌﺗ
.ﺪﯾدﺮﮔ لوﺪﺟ
1 - رد ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﯽﺟوز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻔﯿﮐ و ﯽﻤﮐ سﺎﯿﻘﻣ
شور ﯽﺳﺪﻗ)AHP
،رﻮﭘ 1387 (
Table 1. Qualitative and quantitative scale used to compare the test criteria in AHP method (Ghodsipor, 2008)
The importance compared two by two The amount of Score
Extremely preferred 9
Very strongly preferred 7
Strongly preferred 5
Moderately preferred 3
Equally preferred 1
Between Preferred 2,4,6,8
ﻪﻨﻬﭘ ﺪﻨﺑ ي ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ زﺎﺳﺎﻫر ي كزوﺪﺸﻔﮐ
ﻪﯿﺣﺎﻧ شور زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺸﻘﻧ ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺪﻨﺑ ،ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻞﻣﺎﺷ مﻮﺳﺮﻣ ﻪﻘﺒﻃ ﺞﻨﭘ ﻪﺑ ،AHP
ﻪﻘﺒﻃ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ رﺎﯿﺴﺑ و ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ رد .ﺪﺷ يﺪﻨﺑ
لوﺪﺟ 2 لﺪﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ سﻼﮐ ﺞﻨﭘ ﺖﺣﺎﺴﻣ رﺎﺘﮑﻫ ﺐﺴﺣﺮﺑAHP
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺪﺻرد و ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد
74 / 32 نﺎﺘﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺪﺻرد
كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻼﻣﺎﮐ
O. conglobata
ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻣد
ناﺰﯿﻣ ،ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ،
ﯽﻣ ﻪﻤﻌﻃ ناﺰﯿﻣ و عﺎﻔﺗرا ،ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ﯽﻣ نآ ﻞﯾﻻد .ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﺪﻧاﻮﺗ ﺶﺨﺑ ﻦﯾا يﺮﯿﮔراﺮﻗ و تﺎﻋﺎﻔﺗرا ﻞﺻﺎﻓ ﺪﺣ رد ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺲﮑﻋﺮﺑ و ﺖﺷد ﻪﺑ هﻮﮐ زا ﯽﯾاﻮﻫ تﺎﻧﺎﯾﺮﺟ دﺎﺠﯾا و رﺎﺸﻓ فﻼﺘﺧا ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﻘﻠﺗ ،ﺖﺷد .دﻮﺷ
ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 77
/ 59 ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ و ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻼﻣﺎﮐ ،نﺎﺘﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺪﺻرد
ﯽﻣ نآ ﻞﯾﻻد زا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻮﺗ
ﻪﺑ نا ﺎﻣد .دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﯽﻓﺎﮐ ﻪﯾﺬﻐﺗ ندﻮﺒﻧ و ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ
لوﺪﺟ 2 - سﻼﮐ ﺖﺣﺎﺴﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ لﺪﻣ ود رد ﺪﺻرد و رﺎﺘﮑﻫ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺎﻫ
Table 2. Area in hectare and the percentage of classes in two models Area (Hectare) Area (%)
Classes
633108.8 8.60
Very good
1702630.4 23.14
Good
623072.6 8.47
Average
1028672.3 13.98
Unsuitable
3368709 45.79
Very unsuitable
7356193 100
Sum
ﻞﮑﺷ 1 - راﺰﻓا مﺮﻧ رد ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ شزرا
Expert Choice
Fig. 1. Weighting of invoices in Expert Choice software
ﻪﯿﺷﺎﺣ رد هﻮﮐﺮﺑا يﺮﯾﻮﮐ
رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو 20
ﻊﻗاو هﻮﮐﺮﺑا ﻊﯿﺳو ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺮﯾﻮﮐ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻦﯾا قﺮﺷ يﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ
هﺪﺷ ﻊﻔﺗﺮﻣ و ﺖﺳا ﻪﭙﺗ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﻦﯾﺮﺗ
عﺎﻔﺗرا ﻪﺑ يا 2378
ﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺘﻣ ﻪ
ﺖﺳا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﻪﯿﺣﺎﻧ و ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻖﻃﺎﻨﻣ ناﻮﻨﻌﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يﺮﯾﻮﮐ و قﺮﺷ بﻮﻨﺟ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد.
.ﺪﺷ دروآﺮﺑ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻢﻈﻋا ﺖﻤﺴﻗ
ﺮﯾﻮﮐ هﻮﮐﺮﺑا ﮏﻤﻧ ار ﯽﮕﺘﻓروﺮﻓ ﺎﺑ راز يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ اﺮﻓ هﺪﻨﮐاﺮﭘ )
Anonymous, 2011
.(
ﻞﮑﺷ 2 - دﺰﯾ نﺎﺘﺳا ﯽﺿارا ﯽﺸﺷﻮﭘ ﻪﺸﻘﻧ
Fig. 2. Land cover map of Yazd province ﻞﮑﺷ
3 - نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﺸﻘﻧ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا يﺎﻫ
Fig. 3. Map of Yazd province’s cities
ﻣ ﺮﻬﺷ ﯿ ﺪﺒ ﻣ ﺶﺨﺑ رد ﯿﻧﺎ ﯽ اﯾ ﻦ ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ .ﺖﺳا ﻊﻗاو ﺖﺷد ﯽ
هﻮﮐ ﻪﺘﺷر ﺎﻫ ﯽﯾ ﺰﮐﺮﻣ تﻼﻓ رود ﺎﺗ رود ﻪﮐ ي
ار
رد ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻪﻨﻣاد ﻪﮐ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ﺖﺳا ﺎﻫ
ي ﺟرﺎﺧ ﯽ ﺑ ﺖﺑﻮﻃر زا ،تﻼﻓ ﯿ
ﺮﺘﺸ ي ﻪﻨﻣاد و هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺎﻫ
ي ﻠﺧاد ﯽ نآ
ﺪﺷﺎﺑ ﮏﺸﺧ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻦ ﻮﺟ تﻻوﺰﻧ دﻮﺒﻤﮐ ي
ﻓآ و بﺎﺘ فﺎﺻ نﺎﻤﺳآ غاد
، ﻌﺿو ﯿ ﺖ زروﺎﺸﮐ ي ﺘﺨﺳ ﯽ ﺷﺎﺣ رد ار ﯿﻪ
ﻮﮐ ﯾﺮ هدروآ دﻮﺟو ﻪﺑ ﺿارا .ﺖﺳا
ﯽ ﻣﯿ ﺪﺒ ﻮﺳ زا و ﺖﺳا راﻮﻤﻫ و ﺖﺷد ي
ﺎﭙﻫﻮﮐ ﻪﺑ بﺮﻏ ﯾﻪ
ﺑﻮﻨﺟ تﺎﻋﺎﻔﺗرا و ﺮﻬﺷ ﯽ
ﻬﺘﻨﻣ اﺪﻘﻋ ﯽ ﻣ ﯽ ددﺮﮔ . رد توﺎﻔﺗ ﯽﮑﯿﻓاﺮﮔﻮﭘﻮﺗ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻞﺧاد و بآ رد ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﺣاﻮﻧ ياﻮﻫ
ﻬﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﺘﺳﺮ
ﺶﺨﺑ ﻪﮐ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﺖﺳا سﻮﺴﺤﻣ هﺮﯿﻏ و روﺮﻣ ،ردﻮﻫ ،ﻦﯾرد يﺎﻫﺎﺘﺳور ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ زا ﯽﯾﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
1 ( 38 , ٣٩ 1397
هرد ﻞﺧاد رد و ﯽﻧﺎﺘﺴﻫﻮﮐ ﯽﺣاﻮﻧ رد يﻻﺎﺑ عﺎﻔﺗرا ﺎﺑ يﺎﻫ
2000 ﮏﻨﺧ ياﻮﻫ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ياراد ﺮﺘﻣ ﻢﯿﻠﻗا و ﺮﺗ
لﺪﺘﻌﻣ ا .ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗ ﯾ
ﻦ ﻬﺷ نﺎﺘﺳﺮ ﺰﯾﺮﻬﻣ و رﺬﮑﺷا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ زا ﯽﺘﻤﺴﻗ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻌﺑ ﯾ ﮑ زا ﯽ ﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻖﻃﺎﻨ اﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ي زﺎﺳﺎﻫر يوﺮﮐ كزوﺪﺸﻔﮐ ي ا رد
ﯾ ﻦ ﻓﺮﻌﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﯽ
دﺮﮔ ﯾ ﺪ .
ا نﺎﺘﺳ ﯾ دﺰ ﺘﺴﭘ ﺮﻈﻧ زا ﯽ ﺪﻨﻠﺑ و ي ﻧاواﺮﻓ عﻮﻨﺗ ﯽ رﻮﻃ ﻪﺑ ،دراد ي
رد ﺢﻄﺳ زا نآ عﺎﻔﺗرا ﻪﮐ ﯾﺎ
ي طﺎﻘﻧ رد دازآ
دوﺪﺣ زا و توﺎﻔﺘﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ 850
ر فاﺮﻃا رد ﺮﺘﻣ ﯾ
ﮓ رز ﯾ ﻦ دوﺪﺣ ﺎﺗ 4000 ﺷ رد ﺮﺘﻣ ﯿ هﻮﮐﺮ ﻐﺘﻣ ﯿﯿ ﺮ ﺖﻬﺟ .ﺖﺳا
هﻮﮐ ﻪﺘﺷر ﻦﯾا
،ﺎﻫ ﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﯽ بﻮﻨﺟ– ﯽﻗﺮﺷ ﻟﺎﻤﺷ و ﯽ ﯽﺑﻮﻨﺟ– ا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺖﺳا ﯾ
ﻦ هﻮﮐ ﺎﻫ ي هﺪﻧﺎﻣ اﺪﺟ ا ي ﻧﯿ ﺰ
ﺮﺗﺪﻨﻠﺑ .ﺪﻧراد دﻮﺟو هﺪﻨﮐاﺮﭘ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﺘﺳا ﺢﻄﺳ رد ﯾ
ﻦ ﺗرا ﺑﺮﻏ بﻮﻨﺟ رد تﺎﻋﺎﻔ ﯽ
ﺮﻬﺷ ﯾ دﺰ ﺷ تﺎﻋﺎﻔﺗرا) ﯿ
هﻮﮐﺮ راﺮﻗ (
ﻠﻗا ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ دراد ﯿﻤ
ﯽ ﻧﯿ ﺰ ﺛﺎﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﺑ ﯿﺮ
ﻣ ﯽ دراﺬﮔ )
Anonymous, 2011
.(
دﻮﺟو اﯾ ﻦ
،تﺎﻋﺎﻔﺗرا رد عﻮﻨﺗ ﺐﺟﻮﻣ يﺪﻨﻠﺑ و ﯽﺘﺴﭘ
و هﺪﺷ ﻮﮐ دﻮﺟو ﺎﺑ ﯾﺮ
ي ﻖﻃﺎﻨﻣ ،ندﻮﺑ ﯿﯾ
ﻗﻼ ﯽ ﻧاواﺮﻓ ﯽ ار
ا نﺎﺘﺳا ﻪﻨﻬﭘ رد ﯾ
دﺎﺠ ﺷ هﻮﮐ ﻪﺘﺷر .ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﯿ
هﻮﮐﺮ ﺎﺘﺳار ﺎﺑ ي ﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﯽ بﻮﻨﺟ– ﯽﻗﺮﺷ
، وﺮﻤﻠﻗ ود ﻪﺑ ار نﺎﺘﺳا
ﻗﺮﺷ ﯽ ﺑﺮﻏ و ﯽ ﮑﻔﺗ ﯿ ﮏ ﺑﺮﻏ وﺮﻤﻠﻗ رد .ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽ
ﻮﮐ ﯾﺮ ﺎﻫ ي ﻧﻮﺧوﺎﮔ ﯽ
، ﻗﺮﺷ وﺮﻤﻠﻗ رد و ﺖﺳوﺮﻣ و هﻮﮐﺮﺑا ﯽ
ﺖﺸﻫ
ﻮﮐ ﯾﺮ .دراد راﺮﻗ گرﺰﺑ و ﮏﭼﻮﮐ ﺪﻨﭼﺮﻫ
اﻮﻫ و بآ وﺮﻤﻠﻗ رد ﺖﻔﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ي
دﻮﺟو ﺎﻣا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ مﺮﮔ ﻪﻟﺪﺘﻌﻣ
ﻻﺎﺑ تﺎﻋﺎﻔﺗرا ي
ﺷ ﯿ
،هﻮﮐﺮ ﮔﺪﻧرﺎﺑ ﯽ ﻮﮐ نﺎﺘﺳا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﯾﺮ
ي ﯾ دﺰ ﻌﺿو رد ﯿ ﺖ ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﯽ
.ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﺷ
ﯿ هﻮﮐﺮ
ﻪﻨﻣاد و ﺎﻫ ي ﺎﻫﺎﺘﺳور رد نآ ي
ﺎﭙﻫﻮﮐ ﯾﻪ ا ي ﻧ ﺶﺨﺑ رد ﻊﻗاو ﯿﺮ
ﻢﻬﻣ زا ﺮﺗ ﯾ ﻦ هزﻮﺣ ﺎﻫ ي ﺧ نارﺎﺑ ﯿﺰ ﻪﭼﺮﻫ و ﺖﺳا نﺎﺘﺳا
ﻪﻠﺻﺎﻓ تﺎﻋﺎﻔﺗرا زا ﮕﺑ
ﯿﺮ ﯾ ﻢ ﻣﯿ ناﺰ ﮔﺪﻧرﺎﺑ ﯽ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ي ﻪﻨﻣاد ﺎﺗ تﺎﻋﺎﻔﺗرا زا ﻪﮐ ﻪﻨﻣاد زا و ﺎﻫ
ﺎﺗ ﺎﻫ
ﺎﭙﻫﻮﮐ ﯾﻪ ﻣ ،ﺎﻬﺘﺷد مﺎﺠﻧاﺮﺳ و ﺎﻫ ﯿ
ناﺰ ﮔﺪﻧرﺎﺑ ﯽ ﻤﮐ ﺮﺘ ﻮﮐ تروﺎﺠﻣ رد و هﺪﺷ ﯾﺮ
و ﺮﺘﺴﺑ ﻮﮐ ﯾﺮ ي ﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ هﻮﮐﺮﺑا ﯽ
ﺪﺳر
)
Anonymous, 2011
.(
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ هﻮﮐ ﻪﺘﺷر ار ﺖﻔﺗ ﺎﻫ
ي دﺪﻌﺘﻣ ي ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻪﻃﺎﺣا ا
ي ﻣ ﻪﮐ ﯽ ا ناﻮﺗ ﯾ ﻦ ﺣﺎﻧ ار نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯿﻪ
ﻧﺎﺘﺴﻫﻮﮐ هﺪﻤﻋ ﯽ
نﺎﺘﺳا ﯾ دﺰ ﺴﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ناﻮﻨﻌﺑ ﺖﻔﺗ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد .دروآ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯿ
رﺎ اﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ي
زﺎﺳﺎﻫر ي ﻓﺮﻌﻣ كزوﺪﺸﻔﮐ ﯽ
دﺮﮔ ﯾ ﺪ ز ﻢﺗﺎﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ هﺪﻤﻋ ﺶﺨﺑ . ﯾﺮ
ﻠﮕﻨﺟ ﺶﺷﻮﭘ ﯽ
راﺮﻗ دراد ﺎﻬﻠﮕﻨﺟ . ي ﻪﺘﺴﭘ
ﺸﺣو ﯽ ﻞﮕﻨﺟ و ﻫﺎ ي ﻫﻮﮐ مادﺎﺑ ﯽ ﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯿ
ﻫﺎ ﯽ اﯾ ﻦ ﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯽ
ﺪﻧور ا . ﯾ ﻦ ﺑﻮﻨﺟ رد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽ
ﺮﺗ ﯾ ﻦ
نﺎﺘﺳا ﻪﻄﻘﻧ ﯾ
دﺰ نﺎﺘﺳا ﻞﺻﺎﻓ ﺪﺣ و ﺎﻫ
ي عﺎﻔﺗرا ﺎﺑ و نﺎﻣﺮﮐ و سرﺎﻓ 1600
رد ﺢﻄﺳ زا ﺮﺘﻣ ﯾﺎ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺖﺳا
.ا ﯾ ﻦ
ﻢﻬﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺮﺗ
ﯾ ﻦ زروﺎﺸﮐ ﺐﻄﻗ ي
نﺎﺘﺳا ﯾ ﻣ بﻮﺴﺤﻣ دﺰ ﯽ
دﻮﺷ )
Anonymous, 2011
.(
ا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﯾ
ﻦ
اﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ي
زﺎﺳﺎﻫر ي كزوﺪﺸﻔﮐ يوﺮﮐ
ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ .ﺪﺷ
ﺖﺴﯾز ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﮐا لﺪﻣ نارﺎﮑﻤﻫ و يﺮﮑﺸﻟ ،تﺎﺒﮐﺮﻣ ﯽﯾﺎﯿﺳآ ﻞﯿﺴﭘ ناﻮﺧ
Diaphorina citri Kuwayama
ار
،نآ ﺶﻨﮐاﺮﭘ رد راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ يﺪﯿﻠﮐ ﻞﻣاﻮﻋ و ﺖﻓآ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺶﻨﮐاﺮﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد .ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ناﺮﯾا رد ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﺘﺴﯿﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ )
Lashkari, et al. 2013
.(
و يرﺬﮑﺷا ﯽﯾﻮﺑا
ﻪﺸﯾر هﺮﮔ ﺪﻟﻮﻣ ﺪﺗﺎﻤﻧ ﺶﻨﮐاﺮﭘ نارﺎﮑﻤﻫ
Meloidogyne javanica (TREUB)
رد ار ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺎﺑ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا رﺎﯿﺧ يﺎﻫ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،ﻢﯿﺴﻠﮐ يﺎﻫدﻮﮐ فﺮﺼﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ نآ ﺮﯿﺛﺄﺗ وGIS
)
Aboi Ashkezari, et al,.
2013a
.(
هﻮﯿﻣ مﺮﮐ ﺶﻨﮐاﺮﭘ نﺎﺘﺳزﻮﺧ نﺎﺘﺳا رد ﺎﻣﺮﺧ راﻮﺧ
Batrachedra amydraula Meryrick
ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ شور )
Soleyman Nejadian & Latifian, 2009
.(
ود زا نارﺎﮑﻤﻫ و يرﺬﮑﺷا ﯽﯾﻮﺑا
ﮏﯾدﺰﻧ شور ﻊﺑﺎﺗ و ﻪﯾﺎﺴﻤﻫ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻠﭙﯾارK
ﯽﺗﻮﺒﮑﻨﻋرﺎﺗ ﻪﻨﮐ ﺶﻨﮐاﺮﭘ يﻮﮕﻟا ﻦﯿﯿﻌﺗ رد
Tetranychus urticae Koch
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔرد ﺪﻧدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ رﺎﯿﺧ يﺎﻫ )
Aboi Ashkezari et al., 2013b
.(
ﻢﺨﺗ ﯽﯾﺎﻀﻓ ﻊﯾزﻮﺗ مﺮﮐ يﺎﻫورﻻ و ﺎﻫ
ﻪﺷﻮﺧ رﻮﮕﻧا راﻮﺧ
Lobesia botrana(Denis and Schiffermüller) (Lep., Tortricidae)
ﺪﻧارﻮﻫ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﺎﺑ
) ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﻢﺘﺴﯿﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا (GIS
.ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺸﻘﻧ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
و ﺶﻨﮐاﺮﭘ يﺎﻫ
يورﻻ و ﻢﺨﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﻄﺧﺮﭘ ﻖﻃﺎﻨﻣ
L. botrana
ﯽﻨﻌﻣ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯽﻧﺎﮑﻣ و ﯽﻧﺎﻣز ﺶﻨﮐاﺮﭘ يراد
نﺎﺘﺴﮐﺎﺗ روﺎﺠﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،ﺖﯿﻌﻤﺟ ﯽﮔدﻮﻟآ يﻻﺎﺑ ﺪﺻرد رﻮﻀﺣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻢﮐاﺮﺗ ﺮﺑ ﺎﻫ
نﺎﺘﺴﮐﺎﺗ ﯽﺷاﻮﺣ رد ﻫ
دﻮﺑ ﻊﺗاﺮﻣ ﻪﯿﺷﺎﺣ رد ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ و ﺎ )
Pahnai, 2013
.(
لﺎﺳ رد ﻊﯿﻤﺳ و ﯽﻤﻃﺎﻓ 1396
ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
نﺎﮑﻣا يزﺎﺳﺎﻫر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺠﻨﺳ كزوﺪﺸﻔﮐ
ﻪﻄﻘﻧ ﺶﺷ يا
Menochilus sexmaculatus (Fabricius)
ياﺮﺑ
لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺘﺷ رﺎﻧا ﺰﺒﺳ ي
A. punicae Pass.
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯾا رد .ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا ردGIS
ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ 35
كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻼﻣﺎﮐ دﺰﯾ نﺎﺘﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺪﺻرد ﯽﮔاﺰﮕﯾز
ﺶﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺮﻈﻧ زا يا ﺎﻣد
،
ﺪﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ نﺎﺑﺰﯿﻣ ﻢﮐاﺮﺗ و عﺎﻔﺗرا ،ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ،ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ )
Fatemi & Samih, 2014
.(
ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
60 ﯽﻣ نآ ﻞﯾﻻد زا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻼﻣﺎﮐ نﺎﺘﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺪﺻرد ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺎﻣد
ﺖﺴﯾز .دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﯽﻓﺎﮐ نﺎﺑﺰﯿﻣ ندﻮﺒﻧ و ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
و ﯽﯾآرﺎﮐ كزوﺪﺸﻔﮐ
O. conglobata contaminata
(Menetries)
رد ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ و ﻖﻧور ﻂﺳﻮﺗ
لﺎﺳ رد ﻊﯿﻤﺳ 1392
ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﺷ . ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ لﻮﻃ هرود ي يﺪﺷر
زا ﻢﺨﺗ ﺎﺗ هﺮﺸﺣ ﻞﻣﺎﮐ رد يﺎﻫﺎﻣد 5/
22
، 25
، 5 / 27
، 30 و 5/
32 ﮥﺟرد سﻮﯿﺴﻠﺳ ﺎﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ زا ﻪﺘﺷ ي ﺰﺒﺳ رﺎﻧا
A. punicae
ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 079
± /0 37 / 20
، 331
± /0 31 / 18
، 23
± /0 39 / 16
، 17
± /1 34 / 14 و 16
± /1 74 / 11 زور ﺖﺳﺪﺑ
ﺪﻣآ . ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ لﻮﻃ هرود ي ﺪﺷر و ﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻣد ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ .ﺪﺑﺎﯾ ﻦﯿﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﮕﯾد ﯽﺳرﺮﺑ رد
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ لﻮﻃ
هرود ي يﺪﺷر زا ﻢﺨﺗ ﺎﺗ هﺮﺸﺣ ﻞﻣﺎﮐ كزوﺪﺸﻔﮐ
M. sexmaculatus (Fabricius)
رد ﻂﯾاﺮﺷ
رد ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫﺎﻣد
5/
17
، 20
، 5 / 22
، 25
، 5 / 27 و 30 ﺟرد ﮥ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﺎﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ زا ﻪﺘﺷ ي ﺰﺒﺳ رﺎﻧا
A. punicae
ﻪﺑPass
ﺐﯿﺗﺮﺗ 618
± /0 83 / 26
، 238
± /0 35 / 19
، 16
± /0 02 / 16
، 121
± /0 66 / 11
، 201
± /0 45 / 10 و 332
± /0 35 / 13
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ . ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ لﻮﻃ هرود ي ﺪﺷر و ﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻣد ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . ﻢﮐ ﻦﯾﺮﺗ ناﺰﯿﻣ گﺮﻣ و ﺮﯿﻣ
رد كزوﺪﺸﻔﮐ
M. sexmaculatus (Fabricius)
رد يﺎﻣد 5/
22 و 25 ﻪﺟرد هﺪﻫﺎﺸﻣ و ﺪﺷ يﺎﻣد 25 ﺎﺗ 5/
27 ﮥﺟرد
كزوﺪﺸﻔﮐ ﻦﯾا شروﺮﭘ ياﺮﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ يﺎﻣد سﻮﯿﺴﻠﺳ دﻮﺑ
)
Fatemi & Samih, 2014
.(
ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻢﮐ
ﻦﯾﺮﺗ
ناﺰﯿﻣ گﺮﻣ و ﺮﯿﻣ رد يﺎﻣد 5/
27 و 5/
32 ياﺮﺑ
O. conglobata contaminata (Menetries)
هﺪﻫﺎﺸﻣ .ﺪﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ نﺎﺸﻧ داد يﺎﻣد قﻮﻓ يﺎﻣد ﻪﻨﯿﻬﺑ ياﺮﺑ شروﺮﭘ ﻦﯾا كزوﺪﺸﻔﮐ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ )
Ronagh, 2013
.(
ﻦﯿﺑ ﺮﺛا ﺎﻣد ﺮﺑ
لﻮﻃ ﺮﻫ ﮏﯾ زا هرود يﺎﻫ يﺪﺷر كزوﺪﺸﻔﮐ فﻼﺘﺧا
ﯽﻨﻌﻣ يراد دﻮﺟو ﺖﺷاد و يﺎﻣد 25 ﺎﺗ 5/
27 ﮥﺟرد سﻮﯿﺴﻠﺳ
يﺎﻣد ﻪﻨﯿﻬﺑ ياﺮﺑ شروﺮﭘ ﻦﯾا كزوﺪﺸﻔﮐ دﻮﺑ
. ناﺰﯿﻣ يﺎﻘﺑ كزوﺪﺸﻔﮐ ﺎﺑ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﺘﻓﺮﮔ زا يﺎﻣد
،ﻪﻨﯿﻬﺑ رد يﺎﻫﺎﻣد
ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﯿﺒﻄﺗ ،ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻂﯾاﺮﺷ و ﯽﻫﺎﯿﮔ نﺎﺑﺰﯿﻣ ندﻮﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .ﺪﺑﺎﯾ
ﻪﻨﻬﭘ ﻪﺸﻘﻧ ﺎﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺪﻨﺑ
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺖﯿﻤﻫا ﺎﻫ ﺎﻣد
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار رد .ﺪﻨﮐ
،ﺖﻔﺗ ﻖﻃﺎﻨﻣ و يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺪﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ناﻮﻨﻌﺑ كزوﺪﺸﻔﮐ ود ﺮﻫ رد ﻖﻓﺎﺑ و نﺎﮐدرا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا دﻮﺟو ﯽﻧﺎﺷﻮﭙﻤﻫ ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ رد .ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ناﻮﻨﻌﺑ هﻮﮐﺮﺑا زا ﯽﺸﺨﺑ و ﺰﯾﺮﻬﻣ ﯽﻣ دراد د ﺮﻫ ،تروﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ناﻮﺗ .دﺮﮐ يزﺎﺳﺎﻫر ار ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ﺎﯾ و
،ﺪﻨﻣوﺮﺑ كزوﺪﺸﻔﮐ
O. conglobata contaminata (Menetries)
نﺎﺘﺴﻫد زا دﺰﯾ نﺎﺘﺳا رد رﺎﺑ ﻦﯿﻟوا ياﺮﺑ ار
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺰﯾﺮﻬﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ و ﺰﯿﻣرﻮﺧ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا و دراد ﯽﻣ يزﺎﺳﺎﻫر ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻖﻃﺎﻨ
ﺎﺑ ) ﺪﺷ
Borumand, 2000
عراز .(
ﻦﯾا ﺰﯿﻧ يﺰﯿﻣرﻮﺧ
) دﺮﮐ شراﺰﮔ ﺰﯿﻣرﻮﺧ ﻪﻘﻄﻨﻣ زا ار كزوﺪﺸﻔﮐ
Zare Khormizi, 2011
.(
ﺦﻠﻣ ﯽﺘﺴﯾز عﻮﻨﺗ نارﺎﮑﻤﻫ و ﮏﻧﺎﺘﺴﯿﻧ يﺪﯿﻔﻣ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار نﺎﮔﺰﻣﺮﻫ و ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا هﺎﺗﻮﮐ ﮏﺧﺎﺷ يﺎﻫ
داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧداد راﺮﻗ ضﺮﻋ
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺚﻋﺎﺑ
ﺶﻫﺎﮐ ﺺﺧﺎﺷ عﻮﻨﺗ ﯽﺘﺴﯾز ﯽﻣ دﻮﺷ رد ﻪﻘﻄﻨﻣ يا ﺎﺑ ضﺮﻋ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ) ،ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ
1 ( 38 , ٤١ 1397
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ
،ﺮﺘﻤﮐ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ
،عﺎﻔﺗرا يﺎﻨﻏ ﻪﻧﻮﮔ يا ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﯽﻟﺎﺣرد ﺪﺑﺎﯾ ﻪﮐ
ﻦﯾا ﺪﻧور رد ﻪﻘﻄﻨﻣ يا ﺎﺑ ضﺮﻋ
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺲﮑﻋﺮﺑ ﺖﺳا و يﺎﻨﻏ ﻪﻧﻮﮔ يا ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ عﺎﻔﺗرا ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ) ﺪﺑﺎﯾ
Mofidi-Neyestanak et al., 2012
.(
كزوﺪﺸﻔﮐ ياﺮﺑ هﺎﮕﺘﺴﯾز ندﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ رد يﺮﺛﻮﻣ ﺶﻘﻧ عﺎﻔﺗرا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
O. conglobata
contaminata
زا ﻞﺻﺎﺣ عﺎﻔﺗرا ﯽﯾﺎﻬﻧ نزو .دراد ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ AHP
038 /0 ﯽﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯿﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﻫد
ﺎﻣد ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ نزو 541
/0 ﻢﻬﻣ كزوﺪﺸﻔﮐ يزﺎﺳﺎﻫر رد راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) ﻞﮑﺷ 4 عﺎﻔﺗرا ،ﺖﺑﻮﻃر ،ﻪﯾﺬﻐﺗ ناﺰﯿﻣ .(
و ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ هدر رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ دراد راﺮﻗ ﺖﯿﻤﻫا يﺪﻌﺑ يﺎﻫ
) ﻞﮑﺷ يﺎﻫ 5 ﯽﻟا 8 .(
ﻞﮑﺷ 4 - ﻪﺸﻘﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﺑ
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮ ﺮﻈﻧ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺎﻣد
Fig. 4. The Maps resulting from studying the areas suitable for releasing according to the temperature
ﻞﮑﺷ 5 - ﻪﺸﻘﻧ ﺮﻈﻧزا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ
Fig. 5. Maps of the study areas suitable for releasing according to the host abundance
ﻞﮑﺷ 6 - ﻪﺸﻘﻧ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﺮﻈﻧ
ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر Fig. 6. Maps of the study areas suitable for releasing according to the relative humidity
ﻞﮑﺷ 7 ﻪﺸﻘﻧ- ﺮﻈﻧ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ عﺎﻔﺗرا
Fig. 7. Maps of the study areas suitable for releasing according to the latitude
ﻞﮑﺷ 8 - ﻪﺸﻘﻧ ﺮﻈﻧزا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ
ﯽﺒﺴﻧ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ Fig.8. Maps of the study areas suitable for releasing according to the relative rainfall
ﻞﮑﺷ 9 - ﻪﺸﻘﻧ ﻞﺻﺎﺣ ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺎﻫ ﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا
زا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃ
ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﺮﻈﻧ Fig. 9. The final maps are obtained from the study of suitable areas in terms of the desired criteria
