ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐﻪﻌﺟاﺮﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﯾر ﻪﯿﻟوا یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عاﻮﻧا ﯽﻧاواﺮﻓ ﻦﯿﯿﻌﺗ 1370-1377 یﺎﻬﻟﺎﺳ ﯽﻃ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ یﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ
I رﺎﺸﻓاﯽﻣﺎﺸﺘﺣا ﻦﯿﻣا ﺮﺘﮐد*
II یﻮﺳﻮﻣداﻮﺟ ﯽﻠﻋﺪﯿﺳ ﺮﺘﮐد
III مارآ اﺪﻧ
III راﺪﻟد ﻢﯾﺮﻣ
III ﯽﺴﯿﺋر نﺎﺳﺎﺳ
III ﯽﯾﺎﻄﻋ دازﺮﻫﻮﮔ دادﺮﻬﻣ
III ﯽﻤﯿﻘﻣ ﯽﻠﻋ
III ﺮﻓﯽﺗﺎﺠﻧ ﻪﻤﻃﺎﻓ
III ﯽﯾﻮﮑﻧ ﻢﯿﺴﻧ
ﻪﻣﺪﻘﻣ .دورﯽﻣ رﺎــﻤﺸﺑ ﯽـﻌﻗاو ﯽﻣﺪﯿﭘا ﮏﯾ ﻢﻫ زﻮﻨﻫ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ هزوﺮﻣا .ﺪـﻧﻮﺷﯽﻣ ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ نﺎﺴﻧا ناراﺰﻫ ﻪﻧﻻﺎﺳ
هﺪﯿﮑﭼ
.ﺪﻫدﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ نادﺮﻣ و نﺎﻧز ﻦﯿﺑ رد ار نﺎﻃﺮﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺖﻠﻋ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎﺷ ﻢﻫ زﻮﻨﻫ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﺐﺒــﺳ (نﺎﻣرد رد ﺪﯾﺪﺟ یﺎﻬﺘﻓﺮﺸﯿﭘ دﻮﺟو ﺎﺑ ﯽﺘﺣ) نآ ﻒﯿﻌﺿ ﯽﻬﮔآﺶﯿﭘ و ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ ﻦﯾا زوﺮﺑ ناﺰﯿﻣ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ شزرا ﻪــﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .ﺪﺷﺎﺑ حﺮﻄﻣ ﺮﯿﺧا ﻪﻫد ﺪﻨﭼ رد ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻢﻬﻣ ﻞﻀﻌﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻌﺑ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺸﮔ نآ زا ﺮﺘﻤﻬـﻣ و ﯽﻧﺎـﻣرد یﺎﻫﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪـﺑ نﺪﯿـﺸﺨﺑ ﺰــﮐﺮﻤﺗ ﺖﻬﺟ ﻪﯾر یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عاﻮﻧا ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﺧﺎﻨﺷ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ،ناﺮﯾا رد ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﻓﺎﮐ تﺎﻋﻼﻃا دﻮﺒﻧ و نآ دﺎﺠﯾا رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻠﻋ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﻬﺟ یاهﺪﻫﺎـﺸﻣ شور ﻪـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا .ﺖـﺳا هﺪــﺷ ﯽﺣاﺮﻃ ﻪﯾر ﻪﯿﻟوا یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عاﻮﻧا ﯽﻧاواﺮﻓ (multistages) یاﻪـﻠﺣﺮﻣ ﺪــﻨﭼ شوﺮﺑ یﺮﯿﮔﻪﻧﻮﻤﻧ شور .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﻔﻧ 384 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ ﯽﻌﻄﻘﻣ ـ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻊـﺟﺮﻣ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ ﮏـﯾ ﻪـﯿﺣﺎﻧ ﺮــﻫ زا ﺲﭙﺳ و (stratification)ﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺞﻨﭘ ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ اﺪﺘﺑا .دﻮﺑ مﺎﻣا) ﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا زا 1370-1377 یﺎﻬﻟﺎﺳ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ یﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد .(clustering)ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .ﺪﻧﺪﺷ یروآﻊﻤﺟ (ﺮﯿﺗﻢﺘﻔﻫ یاﺪﻬﺷ و یرﻮﺸﻧاد ﺢﯿﺴﻣ ،داﮋﻧﯽﻓﺎﺒﻟ ،ﺮﮔزوﺮﯿﻓ ،(ص)مﺮﮐا لﻮﺳر تﺮﻀﺣ ،ﯽﻨﯿﻤﺧ نﺎـﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﻨــﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .دﻮﺑ نز نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ (%22/9) ﯽﻘﺑﺎﻣ و دﺮﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ %77/1 رﺎﮕﯿــﺳ فﺮﺼﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ نارﺎﻤﯿﺑ %57 .ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﯽﮔﺪﻧز ﻢﺘﻔﻫ ﻪﻫد رد نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ و دﻮﺑ 63/01 ± 1/34 ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎـﺷ ﺪﻨﺘـﺷاد رﺎﮕﯿــﺳ فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ﯽﻫوﺮﮔ رد .ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﺮﮐذ ار رﺪﺨﻣ داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ %13/22 و ﮏــﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ و (%16/4) ﺎﻣﻮﻨﯿﺳرﺎﮐﻮﻧدآ ،(%51/6) ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﺐﯿﺗﺮﺘﺑ ﯽﻤﯿﺧﺬﺑ عاﻮﻧا مﻮﻨﯿــﺳرﺎﮐ و ﯽـــﺸﻧوﺮﺑ دﺪـﻏ مﻮﻨﯿـﺳرﺎﮐ ،ﺪﯿﺋﻮﻨﯿـﺳرﺎﮐ رﻮـﻣﻮﺗ ،گرﺰـﺑ لﻮﻠـﺳ یﺎﻬﻧﺎﻃﺮـﺳ و دﻮـﺑ (%14/3) .ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ یﺪﻌﺑ یﺎﻫهدر رد سﻮﻣآﻮﮑﺳاﻮﻧدآ ﯽــﻧﻮﺧ ﻂﻠﺧ ،ﺲﻔﻧ ﯽﮕﻨﺗ ،ﻪﻓﺮﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺐﯿﺗﺮﺘﺑ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻢﯾﻼﻋ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎﺷ رد رﺎﮕﯿــﺳ فﺮﺼﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ و ﻪﯾر یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ عاﻮﻧا ﯽﻧاواﺮﻓ ﺖﻬﺟ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .دﻮﺑ ﻪﻨﯿﺳ ﻪﺴﻔﻗ درد و ﻪــﮐ یﺮﮕﯾد ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ فﻼﺘﺧا ﻦﯾا .دراد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ توﺎﻔﺗ رﻮﺸﮐ زا جرﺎﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ رد ﺮـﻄﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ ندﻮـﺑ توﺎـﻔﺘﻣ لﺎـﻤﺘﺣا ﺮــﻣا ﻦﯿﻤﻫ و ددﺮﮔﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﯿﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﻮﺸﮐ ﻞﺧاد رد .ﺪﻨﮐﯽﻣ حﺮﻄﻣ ار ﺎﻬﻧآ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﻬﺟ رد ﺮﺘﻘﯿﻗد و ﺐﺳﺎﻨﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ تروﺮﺿ و رﻮﺸﮐ
یژﻮﻟﻮﯿﻣﺪﯿﭘا – 3 یژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ – 2 ﻪﯾر ﻪﯿﻟوا ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ – 1 :ﺎﻫ هژاو ﺪﯿﻠﮐ
ﻦـﯿﻣا ﺮﺘـﮐد هروﺎـﺸﻣ ﺖـﺤﺗ ،ﻪـﯾر یﺎﻬـﯾرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺘـﺷر رد ﯽـﺼﺼﺨﺗ قﻮـﻓ یاﺮﺘـﮐد ﻪـﺟرد ﺖﻓﺎـﯾرد ﺖﻬـﺟ یﻮـﺳﻮﻣداﻮﺟ ﯽﻠﻋﺪﯿـﺳ ﺮﺘــﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ زا ﺖﺴﯾاﻪﺻﻼﺧ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا .ناﺮﻬﺗ ،1379 نﺎﺑآ .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯾارا ﻞﺳ و ﻪﯾر یﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟاﻦﯿﺑ هﺮﮕﻨﮐ ﻦﯿﻣرﺎﻬﭼ رد ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .1379 ،رﺎﺸﻓاﯽﻣﺎﺸﺘﺣا و ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮــﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺶﯾﺎﯿﻧ نﺎﺑﺎﯿﺧ ،نﺎﺧرﺎﺘﺳ نﺎﺑﺎﯿﺧ ،(ص)مﺮﮐا لﻮﺳر تﺮﻀﺣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،ﯽﻠﺧاد یﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ هوﺮﮔ ﺲﯿﯾر ،ﻪﯾر یﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ ﺺﺼﺨﺗ قﻮﻓ و رﺎﯿﺸﻧاد (I (لوﺆﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ*)ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﯾا ﯽﻧﺎﻣرد ـ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ
.ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﯾا ﯽﻧﺎﻣرد ـ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،یﺪﻟو ﺪﯿﻬﺷ نﺎﺑﺎﯿﺧ ،ﺮﺼﻌﯿﻟو ناﺪﯿﻣ ،ﺮﮔزوﺮﯿﻓ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،ﻪﯾر یﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ ﺺﺼﺨﺗ قﻮﻓ و رﺎﯾدﺎﺘﺳا (II
ﯽﻧﺎـﻣرد ـ ﯽﺘـﺷاﺪﻬﺑ تﺎـﻣﺪﺧ و ﯽـــﮑﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕــﺸﻧاد ،ﺶـﯾﺎﯿﻧ نﺎﺑﺎﯿﺧ ،نﺎﺧرﺎﺘﺳ نﺎﺑﺎﯿﺧ ،ﯽــﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽــﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺘﯿﻤﮐ ﻮﻀﻋ ،ﯽﮑﺷﺰﭘ یﻮﺠﺸﻧاد (III .ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﯾا
ار نﺎﻃﺮـﺳ زا ﯽـﺷﺎﻧ یﺎﻬـﮔﺮــﻣ %20 و %32 ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﺖــﻠﻋ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻫدﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ نﺎﻧز و نادﺮﻣ رد ﺐﯿﺗﺮﺘﺑ .(2 و1)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ گﺮﻣ ﯽﻨـﺳ هدوﺪـﺤﻣ رد ﯽـﻤﯿﺧﺪﺑ ﻦـﯾا زوﺮــﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦــﯾﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﻪـﮐ ﯽﯾﺎﻬﺘﻓﺮـﺸﯿﭘ ﺎـﺑ .(1)دﻮــﺷﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﮕﻟﺎﺳ 55-65 ،هﺪـﻣآ دﻮـﺟﻮﺑ ﯽﻧﺎــﻣرد ﯽﻤﯿﺷ و ﯽﻧﺎﻣردﻮﺗﺮﭘ ،ﯽﺣاﺮﺟ ﻪﻨﯿﻣز ﻪﺑ 1960 لﺎﺳ رد %5 زا نﺎﻃﺮﺳ ﻦﯾا رد ﻪﻟﺎﺳ 5 یﺎﻘﺑ ناﺰﯿﻣ .(4 و3،1)ﺖﺳا هﺪﯿﺳر 1990 لﺎﺳ رد %14 یاراد (لﻮﻠـﺳ عﻮـﻧ ﺮــﻈﻧ زا) ﻪﯾر یﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﻦـﯿﻟوا اﺬـﻟ ،ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﯽﺗوﺎــﻔﺘﻣ نﺎﻣرد ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﯿﺳ ﺮـﺑ .ﺪـﺷﺎﺑﯽﻣ ﺢــﯿﺤﺻ ﯽﺳﺎﻨﺷﺖﻓﺎﺑ ﺺﯿﺨﺸﺗ ،نﺎﻣرد رد مﺪﻗ ﻪﺘــﺳد 8 ﻪﺑ ﻪﯾر ﻪﯿﻟوا یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ WHO یﺪﻨﺑﻢﯿﺴﻘﺗ سﺎﺳا .(2)ﺪﻧﻮﺷﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﯽﻠﮐ عﻮـﻧ 4 ار ﻪـﯾر ﻪـﯿﻟوا یﺎـﻫرﻮﻣﻮﺗ ﺪــﺻرد ﺖﺸﻫ و دﺎﺘﺸﻫ نﺎـــﻃﺮﺳ زا ﺪـــــﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪـﮐ ﺪـــﻨﻫدﯽﻣ ﻞـــﯿﮑﺸﺗ ﯽـــﻟﻮﻠﺳ ،(Squamous Cell Carcinoma) ﯽــﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠــﺳ ،(Small Cell Carcinoma) ﮏــﭼﻮـــﮐ لﻮﻠـﺳ نﺎﻃﺮـﺳ لﻮﻠــــﺳ نﺎﻃﺮــﺳ و (Adnocarcinoma) ﺎﻣﻮﻨﯿــﺳرﺎﮐﻮﻧدآ دﻮـﺟﻮﻣ یﺎــﻫرﺎﻣآ ﻖﺒﻃ .(Large Cell Carcinoma) گرﺰﺑ ﺎﻣﻮﻨﯿــﺳرﺎﮐﻮﻧدآ ﻪﺘـــﺷﺬﮔ لﺎـﺳ 20 رد ،ﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﺮـﮕﯾد رد ود ﺮـﻫ رد و ﺎـﻫداﮋﻧ مﺎــﻤﺗ رد ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎﺷ ناﻮﻨﻌﺑ عﻮﯿﺷ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺸﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺲﻨﺟ ور (ﺎﻬـﻤﻧﺎﺧ رد ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ) ﮏﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ هاﺮﻤﻬﺑ نآ .(4-6 و1)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ رﺎﮕﯿـﺳ فﺮـﺼﻣ ،ﻪـﯾر نﺎﻃﺮـﺳ هﺪﻨﻨﮐدﺎـﺠﯾا ﻞــﻠﻋ نﺎﯿﻣ زا عاﻮـﻧا مﺎـﻤﺗ زوﺮــﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ناﻮﻨﻌﺑ زوﺮـﺑ ﺎـﺑار طﺎـﺒﺗرا ﻦﯾﺮﺘــﺸﯿﺑ ﯽﻟو ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا رد ﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ و ـ ﺎﻬــﻤﻧﺎﺧ رد صﻮــﺼﺨﺑ ـ ﯽــﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠــﺳ نﺎﻃﺮـﺳ .(1-6)ﺖﺳاراد ﮏﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ،ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا دراﻮﻣ %80-90 رد یﺎﻬﻟﺎــﺳ ،رﺎﮕﯿـــﺳ فﺮـﺼﻣ داﺪـﻌﺗ .(1-3)ﺪـﻨﻧادﯽﻣ ﻞـﯿﺧد ار رﺎﮕﯿـﺳ فﺮــﺼﻣ عوﺮﺷ نﺎﻣز و رﺎﮕﯿﺳ عﻮﻧ ،رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ
و1-3)ﺪــﺷﺎﺑﯽﻣ رﺎﮕﯿﺳ ﯽﯾاﺰﻧﺎﻃﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻢﻬﻣ دراﻮﻣ زا ،زﻮﺘـﺴﺑزآ ،ﮏﯿﻨـﺳرآ) ﯽﻠﻐـﺷ و ﯽـﻄﯿﺤﻣ یﺎﻬــﯿﮔدﻮﻟآ .(7-11
ﻞـﯿﻨﯾو و تﺎﻌـﺸﻌﺸﺗ ،ﻞـﮑﯿﻧ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ ،لدﺮــﺧ زﺎﮔ ،مﻮﯿﻣوﺮﮐ یﺎـﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ و (C,E,A یﺎﻬــﻨﯿﻣﺎﺘﯾو) یاﻪﯾﺬﻐﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ،(ﺪﯾﺮﻠﮐ زوﺮــﺑ رد ﻢﻬـــﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮـﮕﯾد زا ﺰﯿـﻧ نﺎـﺑﺰﯿﻣ هﺪﻨﻨﮐﺪﻌﺘـﺴﻣ .(12-23 و8 ،3 ،1)ﺪﻨﺷﺎﺑﯽﻣ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﯽــﻧاواﺮﻓ و عﻮﯿﺷ ﺖﺧﺎﻨﺷ ،ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺰـﮐﺮﻤﺗ ،یﺰﯾرﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ دﻮﺒﻬـﺑ ،ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﺮــﻫ رد ﻪﯾر یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ زا یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ًﺎﻧﺎﯿﺣا و ﯽﻧﺎﻣرد تﺎﻧﺎﮑﻣا یﺮـﻣا ،ﯽـﮔﺪـﻧز صﺎــﺧ تادﺎﻋ و ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ،هﺪﻨﻨﮐهدﻮﻟآ رد ﻪـــﮐ ﯽﯾﺎﻬﯿـﺳرﺮﺑ ﯽـﻃ .ﺪـﺳرﯽﻣ ﺮـﻈﻨﺑ یروﺮـﺿ و مزﻻ عﻮﯿــﺷ درﻮﻣ رد ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻞﻤﻌﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا یﺎﺘﺳار ،نآ ﮏــﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عاﻮﻧا ﯽﻧاواﺮﻓ و ناﺮﯾا رد ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻞﺑﺎـــﻗ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺎﻬـﻨﺗ .ﺪﻣﺎـﯿﻧ ﺖـﺳﺪﺑ ﯽﻌﻣﺎـﺟ و ﻞﻣﺎـﮐ تﺎـﻋﻼﻃا رد هﺪـــﻨﮐاﺮﭘ رﻮـــﻄﺑ ﻪــــﮐ دﻮــﺑ ﯽﯾﺎﻬﯿــﺳرﺮﺑ ﯽــﺳﺮﺘﺳد و ناﺮــﯾا ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ یﺎﻬﻫﺎﮕـﺸﻧاد ﻪـﻌﺑﺎﺗ یﺎﻬﻧﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺎــﺑ ﺎﻬﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺧﺮﺑ و دﻮﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ناﺮﻬﺗ .(24-33)دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﮕﯾد رد ﺮﯿﺧا رد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦــﯿﻟوا وﺰﺟ ﻪﮐ ـ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ،ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ناﺮﻬـﺗ ﺮﻬــﺷ رد ـ ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﻊﯿﺳو ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ و ﺢﻄﺳ ﻦﯾا .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا و ﯽﺣاﺮﻃ
ﯽﺳرﺮﺑ شور ﯽـﻔﯿﺻﻮﺗ ـ ﯽــﻌﻄﻘﻣ یاهﺪﻫﺎﺸﻣ یاﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عاﻮﻧا ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ،(cross-sectional) یﺎﻬﻟﺎـﺳ ﯽــﻃ ﻪﮐ دﻮﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﯾر ﻪﯿﻟوا یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ یﺮﺘـﺴﺑ ناﺮﻬـﺗ ﺮﻬــﺷ ﯽﺘﻟود یﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد 1370-1377 .ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ (d=0/05 و p=0/05 ،α =0/05 سﺎﺳاﺮﺑ) ﯽﻠﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺰﯿــﻧ یﺮﯿـــﮔﻪـﻧﻮﻤﻧ شور .ﺪـﯾدﺮﮔ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﺮـﻔﻧ 384 ﺮـﺑاﺮﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ .دﻮﺑ (multistages) یاﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﭼ ترﻮﺼﺑ ،بﺮـﻏ ،قﺮـﺷ ،لﺎﻤـﺷ ﻪـﻧﺎﮕﺠﻨﭘ ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻪــﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ،اﺪﺘﺑا داﺪـﻌﺗ و (stratification) ﺪـﺷ یﺪـﻨﺑ ﻢﯿــﺴﻘﺗ ﺰﮐﺮﻣ و بﻮﻨﺟ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ زا ﻢـﻋا ـ ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﺮــﻫ رد دﻮﺟﻮﻣو یﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻢـﺠﺣ سﺎـﺳا ﺮــﺑ ﺲﭙﺳ .ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ـ ﯽﺻﻮﺼﺧ ﺎﯾ ﯽﺘﻟود داﺪــﻌﺗ ،ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ یﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ داﺪﻌﺗ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ و ﯽﻠﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎــﺑ ﯽﺣاﻮﻧ زا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ و ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ یاﺮﺑ مزﻻ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯿــﻧ یﺮﺘــﺸﯿﺑ یﺎﻫﻪــﻧﻮﻤﻧ ،ﺮﺘــﺸﯿﺑ ﯽﻧﺎﺘـــﺳرﺎﻤﯿﺑ ﯽـﻧاواﺮﻓ .ﺪﺷ یروآﻊﻤﺟ یروآﻊــﻤﺟ ﺖــﻬﺟ (stratums) ﺎﻬـــﺸﺨﺑ زا ﮏـﯾ ﺮـﻫ رد ﺰـﮐﺮﻣ ناﻮــﻨﻌﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻄﺑ ﻊﺟﺮﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﮏﯾ ﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ .(clustering) ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻘﻄﻨﻣ نآ رد ﻪﯾر نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﻋﺎﺟرا ﯽﻓﺎـﮐ ﻪــﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻦﯿﻣﺎﺗ مﺪﻋ ترﻮﺻ رد ﺪﺷ رﺮﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻄﺑ یﺮﮕﯾد ﯽﻋﺎﺟرا نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ نآ زا و لﺎﻤـﺷ ﻖﻃﺎـﻨﻣ زا ﺐــﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ .ددﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻘﻄﻨﻣ نآ رد 120) یرﻮـﺸﻧاد ﺢﯿـﺴﻣ یﺎﻬﻧﺎﺘــﺳرﺎﻤﯿﺑ کﺮﺘﺸﻣ رﻮﻄﺑ قﺮﺷ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ بﻮــﻨﺟ ﻪﻘﻄﻨﻣ زا ،(ﻪﻧﻮﻤﻧ 17) داﮋﻧﯽﻓﺎﺒﻟ و (ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ ،بﺮـﻏ ﻪـﻘﻄﻨﻣ زا ،(ﻪـﻧﻮﻤﻧ 50) ﺮﯿــﺗ ﻢﺘﻔﻫ یاﺪﻬﺷ ﺰــﮐﺮﻣ ﻪـﻘﻄﻨﻣ زا و (ﻪـﻧﻮﻤﻧ 27) (ص)مﺮـﮐا لﻮـﺳر تﺮـﻀﺣ 70) ﺮــﮔزوﺮﯿـــﻓ و (ﻪـﻧﻮﻤﻧ 100) ﯽﻨﯿﻤﺧمﺎـﻣا یﺎﻬﻧﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ تﺎـﻋﻼﻃا زا ﺎـﻫهداد یروآﻊـﻤﺟ ﺖﻬــﺟ .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا (ﻪﻧﻮﻤﻧ یﺎﻬﻧﺎﺘــﺳرﺎﻤﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ کراﺪﻣ ﺶﺨﺑ یﺎﻫهﺪﻧوﺮﭘ رد دﻮﺟﻮﻣ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا رﻮﮐﺬﻣ نآ رد ﻪـﮐ تﺎـﻋﻼﻃا یروآﻊـﻤﺟ مﺮــﻓ رد رﻮﺑﺰﻣ تﺎﻋﻼﻃا ،ﺲـﻨﺟ ،ﻦــﺳ :ﺪﺷ جرد ،دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺖﺤﺗ ﻞﯾذ دراﻮﻣ ،(pack year ﺐـﺴﺣ ﺮـﺑ) رﺎﮕﯿـﺳ فﺮـﺼﻣ ناﺰﯿــﻣ و ﻪﻘﺑﺎﺳ chief) ﯽﻠﺻا ﺖﯾﺎﮑﺷ ،(Opioid) رﺪﺨﻣ داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﮏﯾ ﻪﺟرد ماﻮﻗا) نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﯽﻠﯿﻣﺎﻓ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،(complaint .ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عﻮﻧ و (ﻪﺳ ﺎﺗ ﺮـﺑ ﺰﯿـﻧ ﻪـﯾر ﻪــﯿﻟوا ﯽـــﻤﯿﺧﺪﺑ ﮏـــﯾژﻮﻟﻮﺗﺎــﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عﻮﻧ ﻪــﮐ ﯽﯾﺎـﻫهﺪﻧوﺮﭘ رد دﻮـﺟﻮﻣ یژﻮﻟﻮﺗﺎـﭘ یﺎﻬـﺷراﺰﮔ سﺎـﺳا ﺪــﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﺪــﻧدﻮﺑ ﯽــﻌﻄﻗ و ﻖــﯿﻗد ﺺــﯿﺨﺸﺗ یاراد یروآﻊــــﻤﺟ یﺎﻬــﻣﺮﻓ رد WHO یﺪـــﻨﺑﻢﯿﺴﻘﺗ ﻖﺑﺎــﻄﻣ و inclusion) حﺮــﻃ ﻪــﺑ دورو رﺎـــﯿﻌﻣ .ﺪـﺷ دراو تﺎـﻋﻼﻃا ﻞﺻﺎـﺣ) یژﻮﻟﻮﺘﯿـﺳ ﺶﯾﺎـﻣزآ ﺖــﺒﺜﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ دﻮﺟو (criteria هﺪـــﻧوﺮﭘ رد (رﻮـﻠﭘ ﻊﯾﺎـﻣ نﻮﯿـﺳاﺮﯿﭙﺳآ ﺎـﯾ ﯽـﭘﻮﮑـﺳﻮﮑﻧوﺮﺑ .دﻮﺑ نارﺎﻤﯿﺑ مﺎـﺠﻧا SPSS یرﺎــﻣآ راﺰﻓامﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﯿﻠﺤﺗ یﺰـﮐﺮﻣ ﺺﺧﺎـﺷ ،ﯽـﻧاواﺮﻓ ﺺﺧﺎـﺷ زا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﯿﻠﺤﺗ رد .ﺪﺷ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ﯽﮔﺪﻨﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ و (M estimator) ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ نﺎــــﻨﯿﻤﻃا یﺎــﻫهزﻮﺣ و ﺎــﻫدروآﺮﺑ مﺎــﻤﺗ .ﺪــﺷ هدﺎﻔﺘــﺳا
.ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ %95 لﺎﻤﺘﺣا ﺎﺑ (confidence intervals) ناﺰﯿـــﻣ و ﻦـﺳ یﺎـﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻊـﯾزﻮﺗ هﻮـﺤﻧ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺖـﻬﺟ
یاﺮـﺑ ،Kolmogorov Smirnov test زا رﺎﮕﯿــﺳ فﺮﺼﻣ
و Chi-square ﺖــﺴﺗ زا ﺎــﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦــﯿﺑ طﺎـــﺒﺗرا ﯽـﺳرﺮﺑ و pooled T test زا ﺎﻬـﻨﯿﮕﻧﺎﯿﻣ فﻼـﺘﺧا ﯽــﺳرﺮﺑ رﻮـﻈﻨﻤﺑ P<0/05 ﺮﯾدﺎــﻘﻣ .ﺪــﺷ هدﺎﻔﺘــﺳا One way ANOVA و تﻻﺎــﻘﻣ یﻮﺠﺘـﺴﺟ ﺖﻬـﺟ .ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد رادﯽـﻨﻌﻣ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ رﻮـﺸﮐ زا جرﺎــﺧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ زا زﺎﯿﻧ درﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺰﯿــﻧ Medline یﻮﺠﺘﺴﺟ ﻢﺘﺴﯿﺳ زا ،ﻊﺟﺮﻣ ﺐﺘﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا یﺎﻬﯿﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ و کراﺪﻣ یروآﻊﻤﺟ یاﺮﺑ هﺪﮑــﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد دﻮﺟﻮﻣ یﺎﻫﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ زا رﻮﺸﮐ ﻞﺧاد ناﺮﯾا ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ یﺎﻬﻫﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ تﻼــﺠﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ناﺮﻬﺗ و تﺎﺼﺨـــﺸﻣ و داﺪـﻌﺗ ﻪـﺑ (ﺎﻫﻪـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد دﻮـﺟﻮﻣ) ﯽـﺳرﺎﻓ ﯽﺳرﺎﻓ تﻼﺠﻣ رد هﺪﺷ پﺎﭼ) ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻻﺎﻘﻣ .ﺪـــﺷ ﻞﺻﺎـﺣ ﯽـﺳﺮﺘﺳد (1358-1372 یﺎﻬﻟﺎـﺳ ﻪـﻠﺻﺎﻓ رد دﺎﻔﻣ ﺖﯾﺎﻋر ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺘﻣ ار دﻮﺧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﻤﺗ رد ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ار نارﺎـﻤﯿﺑ تﺎﺼﺨــﺸﻣ و مﺎﻧ و ﺪﻧاﻪﺘﺴﻧاد ﯽﮑﻨﯿﺴﻠﻫ ﻪﻣﺎﻧﺪﻬﻋ .ﺖﺷاد ﺪﻨﻫاﻮﺧ هﺎﮕﻧ ظﻮﻔﺤﻣ دﻮﺧ دﺰﻧ رد
ﺞﯾﺎﺘﻧ نارﺎـﻤﯿﺑ زا ﻪـﻧﻮﻤﻧ 384 ،1370-1377 یﺎﻬﻟﺎــﺳ ﻪﻠﺻﺎﻓ رد رﻮــﮐﺬﻣ یﺎﻬﻧﺎﺘــﺳرﺎﻤﯿﺑ زا ﻪــﯾر ﻪـــﯿﻟوا نﺎﻃﺮـﺳ ﻪـﺑ ﻼـﺘﺒﻣ 88 و ﺮــﮐﺬﻣ (%77/1) ﺮﻔﻧ 296 ﻦﯿﺑ ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺪﺷ یروآﻊﻤﺟ ﻦــﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎـــﯿﻣ .(M/F=3/36) ﺪـﻧدﻮﺑ ﺚـﻧﻮﻣ (%22/9) ﺮـﻔﻧ .دﻮﺑ لﺎﺳ 63/01 ± 1/34 ﺮﺑاﺮﺑ نارﺎﻤﯿﺑ زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ یرادﯽــﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﺮﮐﺬﻣ هوﺮﮔ رد ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ ﯽﻨﺳ یﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻦﯿﺑ رد .(p=0/03) دﻮﺑ ﺚﻧﻮﻣ هوﺮﮔ هوﺮـﮔ رد .(1 هرﺎﻤــﺷ رادﻮﻤﻧ)دﻮﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﻢﺘﻔﻫ ﻪﻫد رد ﻼﺘﺑا ﻦﺳ رد و لﺎـﺳ 65-69 ﯽﻨـﺳ هدوﺪــﺤﻣ رد نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﮐﺬﻣ راﺮـﻗ لﺎـﺳ 55-59 ﯽﻨــﺳ هدر رد نارﺎﻤﯿﺑ هﺪﻤﻋ ﺚﻧﻮﻣ هوﺮﮔ .ﺪﻨﺘﺷاد
ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﻨﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ یﺎﻬﻫوﺮﮔ ﯽﻧاواﺮﻓ -1 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ
ﺲﻨﺟ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ
.دﻮــﺑ ﻪﻓﺮﺳ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺖﻣﻼﻋ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎﺷ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻢﯾﻼﻋ نﺎﯿﻣ زا تاﺮﻫﺎـﻈﺗ ﺮــﮕﯾد زا ﻪﻨﯿﺳ ﻪﺴﻔﻗ درد و ﯽﻧﻮﺧ ﻂﻠﺧ ،ﺲﻔﻧ ﯽﮕﻨﺗ ﺖـﺤﺗ داﺮـﻓا زا ﺮــﻔﻧ 25 رد .(1 هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ)ﺪﻧدﻮﺑ ﻊﯾﺎﺷ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ دﻮـﺟو نﺎﻃﺮـﺳ ﻪـﺑ ﻼــﺘﺑا ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ ﻪـﻘﺑﺎﺳ (%6/5) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ماﻮـﻗا رد (%4/5) نارﺎـﻤﯿﺑ زا ﺮـﻔﻧ 19 ﻦــﯿﺑ ﻦﯾا زا ﻪﮐ ،ﺖﺷاد ماﻮـﻗا رد ﺰﯿـﻧ ﺮــﻔﻧ 1 و 2 ﻪﺟرد ماﻮﻗا رد ﺮــﻔﻧ 5 ،لوا ﻪﺟرد ﺮــــﮐذ ار نﺎﻃﺮــﺳ ﻪــﺑ ﻼـــــﺘﺑا ﻪـــﻘﺑﺎﺳ دﻮـﺧ 3 ﻪـــﺟرد 51 و رﺎﮕﯿـﺳ فﺮﺼـﻣ ﻪـﻘﺑﺎــﺳ (%57) ﺮـﻔﻧ 219 .ﺪﻧدﻮﻤﻧﯽﻣ ﺮﻔﻧ .ﺪـﻧدﺮﮐﯽﻣ ﺮـﮐذ ار رﺪـﺨﻣ داﻮـﻣ فﺮــﺼﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ (%13/28)
رﺎﮕﯿـــﺳ ﻪـﮐ ﯽـﻫوﺮﮔ رد ﯽﻨـﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ﻪـﮑﻧآ ﺐﻟﺎـﺟ درﻮـﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻫوﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ یرادﯽﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﺪﻧدﺮﮐﯽﻣ فﺮﺼﻣ .(p=0/000)ﺪﻧدﻮﻤﻧﯽﻤﻧ ﺮﮐذ ار رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ناﺰﯿـﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎــﯿﻣ ﺪﻧدﺮﮐﯽﻣ فﺮﺼﻣ رﺎﮕﯿﺳ ﻪﮐ ﯽﻧارﺎﻤﯿﺑ رد 32/13 ± 3/6 ﺮــﺑاﺮﺑ Pack.year ﺐـﺴﺣﺮﺑ رﺎﮕﯿـﺳ فﺮـﺼﻣ رﻮـﻄﺑ ﺰﯿـﻧ ﺮـﮐﺬﻣ ﺲـﻨﺟ رد رﺎﮕﯿـﺳ فﺮــﺼﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و دﻮﺑ ﺞﯾﺎـــﺘﻧ .(p=0/000)دﻮـﺑ ﺚـﻧﻮﻣ ﺲـﻨﺟ زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ یرادﯽـﻨﻌﻣ ﺐﻗﺎــﻌﺘﻣ ﯽــﺴﭘﻮــﯿﺑ ﻞﺻﺎــﺣ ﺎﻫﻪــﻧﻮﻤﻧ مﺎـــﻤﺗ یژﻮﻟﻮﺘﯿـﺳ ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﺎﻫﻪــﻧﻮﻤﻧ زا ماﺪـــﮐ ﭻـﯿﻫ رد و دﻮـﺑ ﯽـﭘﻮﮑـﺳﻮﮑﻧوﺮﺑ ﺎﻫﻪــﯾر زﺎﺑ ﯽﺴﭘﻮﯿﺑ ﺎﯾ رﻮﻠﭘ ﻊﯾﺎﻣ نﻮﯿﺳاﺮﯿﭙﺳآ زا یژﻮﻟﻮﺘﯿﺳ عاﻮـﻧا ﻦـﯿﺑ رد .دﻮـﺑ هﺪﻣﺎــﯿﻧ ﺖﺳﺪﺑ (Open Lung Biopsy) لﻮﻠـﺳ نﺎﻃﺮـﺳ ﻪـﯾر ﻪـﯿﻟوا یﺎﻬـﯿﻤﯿﺧﺪﺑ ﮏـﯾژﻮﻟﻮﺗﺎــﭘﻮﺘﺴﯿﻫ ﺎـﺑ مﻮﻨﯿـﺳرﺎﮐﻮﻧدآ ،%51/8 ﯽـﻧاواﺮﻓ ﺪـﺻرد ﺎــﺑ ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ عاﻮﻧا ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎﺷ %14/3 ﺎﺑ ﮏﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ و %16/4 .ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ رﻮـﻣﻮﺗ ،گرﺰـﺑ لﻮﻠـﺳ نﺎﻃﺮــﺳ ﺐﯿﺗﺮﺘﺑ یﺪﻌﺑ تﺎﺟرد رد سﻮﻣآﻮﮑــﺳاﻮﻧدآ و ﯽــﺸﻧوﺮﺑ دﺪــﻏ رﻮـــﻣﻮﺗ ،ﺪﯿﺋﻮﻨﯿـﺳرﺎﮐ دراﻮــﻣ ﺮﯾﺎﺳ ،رﻮﮐﺬﻣ دراﻮﻣ زا ﺮﯿﻐﺑ .ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﺎﻣﻮﻨﯿﺳرﺎﮐ
هرﺎﻤـﺷ رادﻮــﻤﻧ)ﺪﻧﺪﺷﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ %10/9 عﻮﻤﺠﻣ رد .(2
ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻢﯾﻼﻋ ﯽﻧاواﺮﻓ -1 هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ
ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺖﻣﻼﻋ ﯽﻧاواﺮﻓ
ﯽﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
ﻪﻓﺮﺳ 224
58/3 (±5)
ﺲﻔﻧ ﯽﮕﻨﺗ 139
36/1 (±4/8)
ﯽﻧﻮﺧ ﻂﻠﺧ 77
20 (±4)
ﻪﻨﯿﺳ ﻪﺴﻔﻗ درد 68
17/7 (±3/8)
ﻂﻠﺧ 29
7/5 (±2/6)
نزو ﺶﻫﺎﮐ ،ﯽﯾﺎﻬﺘﺷاﯽﺑ ،ﻒﻌﺿ 18
4/6 (±2/1)
ﻪﻨﯿﺳ ﻪﺴﻔﻗ رد هدﻮﺗ و درد سﺎﺴﺣا ،زﺮﻟ و ﺐﺗ 17
4/4 (±2)
اﺪﺻ ﺖﻧﻮﺸﺧ ،ﯽﻧﺎﻗﻮﻓ ماﺪﻧا درد 8
2 (±1/4)
ﺎﻫﻮﻠﻬﭘ و ﺖﺸﭘ درد ،غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ،یزﺎﻔﺴﯾد 6
1/5 (±1/2)
ﯽﻧﺎﺘﺤﺗ ماﺪﻧا درد ،ترﻮﺻ و ندﺮﮔ مرﻮﺗ 5
1/3 (±1/1)
،لﺎﻬﺳا ،شرﺎﺧ ،لدﺮﺳ شزﻮﺳ ،ﺎﻬﻧاﻮﺨﺘﺳا درد ،ﺎﻬﺘﺳد شزﺮﻟ ،ﯽﻧﺎﺘﺤﺗ ماﺪﻧا ﻒﻌﺿ ﻢﮑﺷ درد ،ﻢﮑﺷ مرﻮﺗ ،ندﺮﮔ رد هﺪﻏدﻮﺟو ،یزرﺎﭘﯽﻤﻫ ،یراردا یرﺎﯿﺘﺧاﯽﺑ 4>
1>
رد ﻪﯾر ﻪﯿﻟوا یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﯽﻧاواﺮﻓ -2 هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ود رد نارﺎﻤﯿﺑ
عﻮـﻧ ﺎـﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦـﯿﺑ هﺪـﻣآ ﻞــﻤﻌﺑ یﺎﻬﯿﺳرﺮﺑ رد :ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺮﯾز یﺎﻬﻃﺎﺒﺗرا ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ دﻮــﺟو یرادﯽﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ عﻮﻧ ﺎﺑ ﺖﯿﺴﻨﺟ ﻦﯿﺑ -1 لﺎـﻤﺘﺣا ﺮـﮐﺬﻣ ﺲـﻨﺟ رد ﻪــﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ،(p=0/000)ﺖﺷاد نﺎﻃﺮﺳ و ﺎﻣﻮﻨﯿﺳرﺎﮐﻮﻧدآ ،ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا .دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺸﻧوﺮﺑ دﺪﻏ لﻮﻠـﺳ نﺎﻃﺮـﺳ ﻪـﺑ ﻼـﺘﺒﻣ ﻪـﮐ یداﺮـﻓا ﯽﻨــﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ -2 زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ یرادﯽــﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ،(لﺎﺳ 62/19) ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ ﯽـﻟو (لﺎــﺳ 57/1)دﻮﺑ ﮏﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ناﺮﻤﯿﺑ فﻼـﺘﺧا ﺎﻬـﯿﻤﯿﺧﺪﺑ عاﻮـﻧا ﺮــﮕﯾد ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ .ﺖﺷاﺪﻧ یرادﯽﻨﻌﻣ عاﻮــﻧا رد (pack.year) رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ -3 ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ .ﺖـﺷاد یرادﯽـﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﯾر یﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽـﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠــﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا رد رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ یرادﯽــﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ (23/18) ﮏﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ و (22/02) ﻦﯿﮕﻧﺎــﯿﻣ ﻦـــﯿﻨﭽﻤﻫ .دﻮـﺑ (5/52) ﺎﻣﻮﻨﯿـﺳرﺎﮐﻮﻧدآ زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ نﺎـــﺸﻧ ﺶـﯾاﺰﻓا ﺞـﯾرﺪﺘﺑ ﻦـﺳ ﺶـﯾاﺰﻓا ﺎـﺑ رﺎﮕﯿـﺳ فﺮـﺼﻣ .(r=0/2 ،p=0/000)داد ﺮـﮐﺬﻣ ﺲـﻨﺟ رد رﺎﮕﯿـﺳ فﺮـﺼﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎــﯿﻣ و ﯽﻧاواﺮﻓ -4 رد .(p=0/000) دﻮـﺑ ﺚــﻧﻮﻣ ﺲﻨﺟ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ یرادﯽﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﺮـﻔﻧ 207 ﺮـﮐﺬﻣ هوﺮﮔ رد و (%13) ﺮــﻔﻧ 10 ﺎﻬﻨﺗ ﺚﻧﻮﻣ هوﺮﮔ
.ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ نارﺎﻤﯿﺑ زا (%70) طﺎــﺒﺗرا ﻪـــﯾر نﺎﻃﺮـﺳ عﻮـﻧ و رﺎﮕﯿـﺳ فﺮـﺼﻣ ﻦـﯿﺑ -5 .(2 هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ)(p=0/000)ﺖﺷاد دﻮﺟو یرادﯽﻨﻌﻣ ﺎﻣﻮﻨﯿـﺳرﺎﮐﻮﻧدآ زوﺮـﺑ ﺎـﺑ ﺎﻬـﻨﺗ رﺪـﺨﻣ داﻮــﻣ فﺮﺼﻣ -6 عاﻮـﻧا ﻪــﯿﻘﺑ ﺎﺑ ﯽﻟو (p=0/029)داد نﺎﺸﻧ ار یرادﯽﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا .ﺖﺷاﺪﻧ یرادﯽﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ
ﻪﯾر یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ زوﺮﺑ و رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا -2 هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ
ﺲﻨﺟ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ
ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ عﻮﻧ ﺚﻧﻮﻣ
ﺮﮐﺬﻣ
سﻮﻣآﻮﮑﺳا نﺎﻃﺮﺳ
* ---
ﮏﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ --- *
ﺎﻣﻮﻨﯿﺳرﺎﮐﻮﻧدآ
* ---
(P<0/05) رادﯽﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا دﻮﺟو*
ﺚﺤﺑ ﺖﺒــﺴﻧ و ﻊﯾزﻮﺗ درﻮﻣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ود رد ﯽﻨـﺳ توﺎـﻔﺗ ،نارﺎـﻤﯿﺑ ﯽﻨــﺳ ﻊﯾزﻮﺗ ،نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﯽﺴﻨﺟ ﺮـﮕﯾد یﺎﻬـﺷراﺰﮔ ﺎـﺑ یدﺎـﯾز دوﺪــﺣ ﺎﺗ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻢﯾﻼﻋ و ﺲﻨﺟ رﻮـﺸﮐ ﻞـﺧاد رد هﺪـﺷ مﺎــﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﯾد ﺰﯿﻧ و ﺎﻫرﻮﺸﮐ .(24-35 و 1-4)دراد ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻞــﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ﺪﺷ ﺮﮐذ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ فﺮـﺼﻣ ﻪـﭼ ﺮـﮔا .(24 و 1-3)ﺪـﺷﺎﺑﯽﻣ ﻪـﯾر نﺎﻃﺮــﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺶـﯾاﺰﻓا ار ﻪــﯾر یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ عاﻮﻧا مﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺲﻧﺎﺷ رﺎﮕﯿﺳ لﻮﻠـﺳ نﺎﻃﺮـﺳ ﻪــﺑ ﻼﺘﺑا لﺎﻤﺘﺣا رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ﯽﻟو ﺪﻫدﯽﻣ و ﺎﻣﻮﻨﯿــﺳرﺎﮐﻮﻧدآ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا لﺎﻤﺘﺣا و نﺎﯾﺎﻗآ رد ار ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ ﺶـــﯾاﺰﻓا ﯽــﺤﺿاو رﻮــﻄﺑ ﺎﻬـــﻤﻧﺎﺧ رد ار ﮏـﭼﻮـﮐ لﻮﻠـﺳ فﺮـﺼﻣ ناﺰﯿـﻣ ندﻮـﺑ ﻻﺎـﺑ ﺮﺿﺎــﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد .(3-5)ﺪﻫدﯽﻣ ﺮﺗﻻﺎـﺑ ،ﯽـﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠــﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هوﺮﮔ رد رﺎﮕﯿﺳ ﺎـﺑ رﺎﮕﯿـﺳ فﺮــﺼﻣ ﺶﯾاﺰﻓا و هوﺮﮔ ﻦﯾا ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ندﻮﺑ فﺮـﺼﻣ ﻪـﮐ ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻪـﯾﺮﻈﻧ ﻦـﯾا ﻊــﻔﻧ ﻪﺑ ﯽﮕﻤﻫ ﻦﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ار یﺮﺘــﺸﯿﺑ ﺶﻘﻧ ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ دﺎﺠﯾا رد رﺎﮕﯿﺳ .ﺖﺳاراد
ﺪـﺣ زا ﺮﺘـﻤﮐ ﯽـﻧاواﺮﻓ ،ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا رد ﻪـﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎــﻗ ﻪﺘﮑﻧ مﺎـﻗرا ﺎـﺑ ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪــﮐ ،(%57)ﺖﺳا یرﺎﮕﯿﺳ داﺮﻓا رﺎﻈﺘﻧا ﻦـﯾا رد .ﺖـﺴﯿﻧ ﻻﺎـﺑ ناﺪـﻨﭼ ﺎﻫرﻮــﺸﮐ ﺮﮕﯾد زا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻞـﯿﻟﺪﺑ ﺖــﺴﻨﮑﻤﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﯽﮑﯾ ؛دﻮﺷﯽﻣ حﺮﻄﻣ ﻪﯿﺿﺮﻓ ود ﻪﻄﺑار رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ ﺖﯿﻌﺿو ،ﻞﻣﺎﮐ و ﺢﯿﺤﺻ لﺎﺣ حﺮﺷ ﺬﺧا مﺪﻋ .ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺸﻧ ﺖﺒﺛ ﯽﺘﺳرﺪﺑ ﺎﻫهﺪﻧوﺮﭘ رد نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﯾﺎﻬـﻨﺗ ﻪـﺑ ﯽـﻟو ﺖـﺳا ﻞـﻤﺘﺤﻣ یدوﺪــﺣ ﺎﺗ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﭼﺮﮔ ﻪـﯿﺿﺮﻓ سﺎــﺳاﺮﺑ .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺗوﺎﻔﺗ ﻦﯿﻨﭼ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﯿﺟﻮﺗ ﺪﻧاﻮﺗﯽﻤﻧ ﻞــﻣاﻮﻋ زا ﻢـﻋا ـ ﺰﯿـﻧ یﺮـﮕﯾد ﻞـﻣاﻮﻋ ﺖـﺴﻨﮑﻤﻣ ﺮـﮕﯾد ﻢﻬـﻣ ﺪﻨــﺷﺎﺑ ﻞﯿﺧد توﺎﻔﺗ ﻦﯾا دﺎﺠﯾا رد ـ ﯽﮑﯿﺘﻧژ و ﯽﻠﻐﺷ ،ﯽﻄﯿﺤﻣ نﺎـﮑﻣا ﺎـﻫهﺪﻧوﺮﭘ رد ﻖــﯿﻗد تﺎﻋﻼﻃا جرد مﺪﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ .ﺪﺸﻧ ﻢﻫاﺮﻓ دراﻮﻣ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ دﺎــﺠﯾا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا یرﺎﯿﺴﺑ رد ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ زا .(12-23 و8 ،1-3)ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ رادرﻮـﺧﺮﺑ یﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺖـﯿﻤﻫا زا ﯽـﻧاﺮﯾا نارﺎــﻤﯿﺑ رد ﺮﻈﻨﺑ ﻪﮐ قﺎــﺸﻨﺘﺳا ،ﯽـﻄﯿﺤﻣ و ﯽﻠﻐـﺷ ﯽـﮔدﻮـﻟآ ﻪـﺑ ناﻮـﺗﯽﻣ ﺪﻨﺘـﺴﻫ یﺎﻬـــﯾرﺎﻤﯿﺑ و (passive smoker) رﺎﮕﯿــﺳ دود ﯽــﻄﯿﺤﻣ ًاﺪـﯾﺪﺟ .(36 و19 ،18 ،15 ،11 ،10 ،7 ،5)دﻮــﻤﻧ هرﺎﺷا ﻪﯾر یاﻪﻨﯿﻣز صﻮـــﺼﺨﺑ ـ ﻪـﯾر یاﻪـﻨﯿﻣز یﺎﻬـﯾرﺎﻤﯿﺑ ﯽـﻫاﺮﻤﻫ درﻮـﻣ رد ﻪـﯾر نﺎﻃﺮـﺳ زوﺮـﺑ ﺎـﺑ ـ ﻢـﺳآ و مﺰﯿـﻔﻣآ ،ﻦــﻣﺰﻣ ﺖﯿﺸﻧوﺮﺑ ﯽﺠﯾﺎﺘﻧ (ﻻﺎﺑ ﻦﯿﻨﺳ رد ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ) .(36 و5)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺰﯾﺎﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هاﻮـﺨﻟد ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺎـﺑ ًﻻﻮــﻤﻌﻣ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ نﺎﻣرد ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﻒـﯿﻌﺿ نﺎـﻨﭽﻤﻫ ﻪـﯾر نﺎﻃﺮـﺳ ﯽﻬـﮔآﺶــﯿﭘ و ﺖﺴﯿﻧ هاﺮﻤﻫ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا زا یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ ،ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﻪﻧاﺮﯿﮕـﺸﯿﭘ یﺎـــﻬﯾﺰﯾرﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و زﺎــﺳﻪﻨﯿﻣز ﻞﻣاﻮﻋ ﺖــﺧﺎﻨﺷ ﻪــﻓﺮﺻ ﻪـﺑ نوﺮـﻘﻣ و ﺮـــﺛﻮﻣ ﺎﻬــﻧآ زا یﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖــﻬﺟ رد ﻪـﮐ ـ ﺚـﻧﻮﻣ نارﺎـﻤﯿﺑ رد صﻮــﺼﺨﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا .ﺪـﺳرﯽﻣ ﺮﻈﻨﺑ رﺎﮕﯿـﺳ فﺮﺼﻣ ﻪـﻘﺑﺎﺳ ﺶـﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺎــﻬﻧآ زا %13 ﺎﻬﻨﺗ ﺐﻟﺎـﺟ .ﺖـﺳا یﺮـــﺘﺸﯿﺑ ﺖـــﯿﻤﻫا ﺰﯾﺎــﺣ ـ ﺪﻧدﻮﻤﻧﯽﻣ ﺮﮐذ ار فﺮـﺼﻣ ﯽـﻧاواﺮﻓ ﺰﯿـﻧ رﻮـﺸﮐ ﻞــﺧاد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﯾد رد ﻪﮑﻧآ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـــﯾا رد هﺪـﻣآ ﺖـﺳﺪﺑ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ ﻪـﺑ ﮏـﯾدﺰﻧ رﺎﮕﯿـﺳ .(24-33)ﺖﺳا هوﺮـﮔ رد رﺎﮕﯿـﺳ فﺮـﺼﻣ ناﺰﯿـﻣ ندﻮـﺑ ﺮﺘــﻤﮐ درﻮﻣ رد
ﻞـﯿﺧد ار ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﺮـﺑ ﻢﮐﺎـﺣ ﯽـﮕﻨﻫﺮﻓ ﻞﯾﺎــﺴﻣ ناﻮﺗﯽﻣ ﺚﻧﻮﻣ عﻮـﻧ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎـﺷ ،دﻮـﺟﻮﻣ یﺎـﻫرﺎﻣآ ﻦـﯾﺮﺧآ ﻖﺑﺎــﻄﻣ .ﺖﺴﻧاد ـ یرﺎﮕﯿـــﺳﺮﯿﻏ داﺮـــﻓا رد صﻮـــﺼﺨﺑ ـ ﻪــــﯾر ﯽــﻤﯿﺧﺪﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﯿﺧا یﺎﻬﻟﺎﺳ رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ (%32) ﺎﻣﻮﻨﯿﺳرﺎﮐﻮﻧدآ .(35 و1-6)ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد یاﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ود ﺮﻫ رد ـ ﻪﯾر ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ عﻮﻧ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎﺷ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ ار ـ یرﺎﮕﯿﺳﺮﯿﻏ و یرﺎﮕﯿﺳ هوﺮﮔ ﺮﯾﺎـﺳ رد ﻪــﮑﻨﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ .ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺨﺑ عﻮـﻧ ﻦﯾﺮﺘﻌﯾﺎـﺷ ﺰﯿـﻧ رﻮـﺸﮐ ﻞـﺧاد رد هﺪــﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﺪــــﺷﺎﺑﯽﻣ ﯽـــــﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠـــﺳ نﺎﻃﺮـــﺳ ﯽـــﻤﯿﺧﺪﺑ یﺪـﻌﺑ یﺎﻫﻪــﺒﺗر ،ﮏﭼﻮﮐ لﻮﻠﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﺎﯾ و ﺎﻣﻮﻨﯿﺳرﺎﮐﻮﻧدآ .(24-33)ﺪﻧاهداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺨﺑ ار ﻞـﺧاد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽـﻤﯿﺧﺪﺑ عﻮـﻧ ﯽـﻧاواﺮﻓ رد توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﮕﯾد رد ﺮﯿﺧا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد رﻮﺸﮐ .ﺖﺳا ﻪـﮐ ﺖـﺷاد ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺘﮑﻧ ﻦــﯾا ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺮﯿﺴﻔﺗ رد ﺮﺿﺎـﺣ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عﻮﻧ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺎـــﺑ ﯽـﺴﭘﻮـﯿﺑ ﻂـﺳﻮﺗ (ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ یﺎﻫﻪـﻧﻮﻤﻧ مﺎـﻤﺗ رد) لﻮﻠــﺳ نﺎﻃﺮـــﺳ ﻪـﮐ ﺎـﺠﻧآ زا .ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﯽـﭘﻮﮑـﺳﻮﮑﻧوﺮﺑ ترﻮــﺼﺑ ار دﻮـــﺧ ﮏـﭼﻮـﮐ لﻮﻠـﺳ نﺎﻃﺮـﺳ و ﯽـﺷﺮﻔﮕﻨﺳ و ﺪـﻨﻫدﯽﻣ نﺎـﺸﻧ ﯽـﺸﻧوﺮﺑ ﻞــﺧاد ﺪﺷر ﺎﺑ یﺰﮐﺮﻣ یﺎﻫهدﻮﺗ ترﻮﺼﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ گرﺰﺑ لﻮﻠﺳ یﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ و ﺎﻬﻣﻮﻨﯿﺳرﺎﮐﻮﻧدآ ،ﺪﻧﻮﺷﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ رﻮﻠﭘ یﺮﯿﮔرد ﺎﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ یﺎﻫهدﻮﺗ ﺎﯾ لوﺪﻧ زا ﻞﺻﺎــــﺣ یﺎﻫﻪــﻧﻮﻤﻧ رد ﻪــﮐ ﺖــﺷاد رﺎــﻈﺘﻧا ناﻮــﺗﯽﻣ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﯽـﺷﺮﻔﮕﻨﺳ لﻮﻠـﺳ نﺎﻃﺮــﺳ ﯽﻧاواﺮﻓ ،ﯽﭘﻮﮑﺳﻮﮑﻧوﺮﺑ .(1)ﺪﺷﺎﺑ نﻮﯿـﺳاﺮﯿﭙﺳآ زا ﻞﺻﺎـﺣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﮏــﯾ ﯽﺘﺣ دﻮﺒﻧ ،ﯽﻓﺮﻃ زا ﻢـﮐ هﺪـﻨﻨﮐ حﺮـﻄﻣ دﻮـﺧ ،ﺎﻫﻪـﯾر زﺎــﺑ ﯽﺴﭘﻮﯿﺑ ﺎﯾ و رﻮﻠﭘ ﻊﯾﺎﻣ ﺮﯿـﻣ و گﺮــﻣ ناﺰﯿﻣ ﺎﯾ و ﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ ﻦﯾا ﯽﻧاواﺮﻓ لﺎﻤﺘﺣا ندﻮﺑ ﺶـﻘﻧ ﺎﻬـﻨﯾا ﺮـﺑ هوﻼــﻋ .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺺﯿﺨﺸﺗ زا ﺶﯿﭘ ﺎﻬﻧآ یﻻﺎﺑ توﺎـﻔﺗ ﻦـﯾا دﺎـﺠﯾا رد ناﻮـﺗﯽﻣ ﺰﯿــﻧ ار ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ تﺎـﯿﺿﺮﻓ ﻦــﯾا زا ماﺪﮐ ﺮﻫ تﺎﺒﺛ یاﺮﺑ لﺎﺣ ﺮﻬﺑ .ﺖﺴﻧاد ﻞﯿﺧد .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺮﺘﻘﯿﻗد یﺎﻬﯿﺳرﺮﺑ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ
ﻪﻘﺑﺎــﺳ تﺎﺒﺛا ﺖﻬﺟ ﯽﻓﺎﮐ کراﺪﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ مﺎـﺠﻧا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ رد .دراﺪــﻧ دﻮﺟو ﻪﯾر یﺎﻬﯿﻤﯿﺧﺪﺑ رد ﯽﻠﯿﻣﺎﻓ نﺎـﻧز رد ﯽﻠﯿﻣﺎـﻓ ﻪﻘﺑﺎـﺳ ﺖﺒﺜﻣﺮﯿﺛﺎـﺗ هﺪـﺤﺘﻣ تﻻﺎــﯾا رد هﺪﺷ ﻼﺘﺑا رد ار ﯽﮑﯿﺘﻧژ داﺪﻌﺘﺳا ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ یرﺎﮕﯿﺳ .(37 و12 ،5)ﺪﯾﺎﻤﻧﯽﻣ ﺪﯿﯾﺎﺗ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ داﺮـﻓا رد ﺖـﺒﺜﻣ ﯽـﮔداﻮﻧﺎـﺧ ﻪﻘﺑﺎــﺳ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ ﯽﻃﺎــﺒﺗرا ﭻﯿﻫ ﺎﻣا دﻮﺷﯽﻣ هﺪﯾد ﻦــﺴﻣ داﺮﻓا زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ناﻮﺟ رﺎـﻤﯿﺑ 430 یور ﺮـﺑ ﻪــﮐ یاﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد .دراﺪﻧ ﯽﻤﯿﺧﺪﺑ عﻮﻧ ﺎﺑ ﯽـﻨﯿﻤﺧ مﺎـﻣا نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ رد یﺮــــﺘﺴﺑ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ ﻼﺘﺑا ﻪﻘﺑﺎﺳ نارﺎﻤﯿﺑ %7/7 رد ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ناﺮﻬﺗ لوا ﻪــﺟرد ماﻮــﻗا رد %5/8 ﻪـــﮐ دﻮـﺷﯽﻣ هﺪـﯾد نﺎﻃﺮـﺳ ﺮﺿﺎـﺣ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﻪﺑ یدوﺪﺣ ﺎﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا .(26)ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ هﺪـﺷ جرد تﺎﻋﻼﻃا ندﻮﺒﻧ ﻖﯿﻗد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ .ﺖﺳا ﮏﯾدﺰﻧ لاﺆـﺳ ﺮـﯾز ار ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻦـﯾا ندﻮـﺑ دﺎـﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎــﻗ ،ﺎﻫهﺪﻧوﺮﭘ رد .دﺮﺑﯽﻣ ﻪــﺟﻮﺗ ﺐـــﻠﺟ ﯽـﺳرﺮﺑ ﻦـﯾا ﺞﯾﺎـﺘﻧ زا ﻪـﮐ ﻪـﭽﻧآ ﺎﻬـﺘﻧا رد ﻦـﯾا رد ﻪـﯾر یﺎﻬـﯿﻤﯿﺧﺪﺑ عﻮـﻧ ﻪـﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎـﻗ توﺎــﻔﺗ ،ﺪﯾﺎﻤﻧﯽﻣ رد .ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﮕﯾد یﺎﻬﺷراﺰﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﺳرﺮﺑ :دﻮﺷﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ دراﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻤﻫ ﻢـﺠﺣ ﺎـﺑ و ﺮﺘـﻘﯿﻗد ﮏـﯾژﻮـﻟﻮﯿﻣﺪﯿﭘا تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺣاﺮﻃ -1 ﻦـﯿﻨﭽﻤﻫ و ناﺮــﯾا رد ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ عﻮﯿﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟﺮﺘﻌﯿﺳو .نآ ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد یﺎﻬﺼﺧﺎﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا رد حﺮﻄﻣ ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﻖﯿﻗد ﻦﯿﯿﻌﺗ -2 ﯽﻋﺎــﻤﺘﺟا ﯽــﮕﻨﻫﺮﻓ ﻂـﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ـ ﯽﻧاﺮﯾا نارﺎﻤﯿﺑ رد .ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ترﺪﻗ ﯽﺳرﺮﺑ و ـ ناﺮﯾا رﻮﺸﮐ ﺺﯿﺨﺸﺗ یاﺮﺑ یﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ یﺎﻬﻤﺘﺴﯿﺳ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ -3 50 یﻻﺎــﺑ ﻦﯿﻨﺳ ﺎﺑ داﺮﻓا رد صﻮﺼﺨﺑ ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ سردوز .لﺎﺳ ﺖﻬــﺟ زا ﯽــﺷزﻮﻣآ یﺎﻫﻪـــﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺮـﺑ ﺪﯿﮐﺎـﺗ -4 یﺎﻬﻫوﺮﮔ رد صﻮﺼﺨﺑ ،رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣ عوﺮﺷ زا یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ .ﺮﺘﻨﯿﺋﺎﭘ ﯽﻨﺳ .ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ ﯽﻧﺎﻣرد یﺎﻬﺷور دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ -5
ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ ،هدازﺮﻗﺎـﺑ ﻦﯿـﺴﺣﺮﯿﻣا ﺮﺘــﮐد نﺎﯾﺎﻗآ تﺎﻤﺣز زا ﻪﻠﯿﺳﻮﻨﯾﺪﺑ
،حﺮـﻃ ﻦــﯾا یاﺮﺟا رد ﺮﯿﺒﮐ ﯽﻠﻋ و ﯽﺑﺎﻬﺷ نﺎﻤﯿﭘ ،ﯽﺋﺮﻬﭼ ﯽﻠﻋ .ددﺮﮔﯽﻣ ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ 1- Minna JD., Harrison’s Principles of internal medicine. (Fauci AS), 14 th ed, McGraw-Hill, U.S.A 1998, PP: 552-562.
2- Fraser RS., Pare JAP, Fraser RG., et al., Synopsis of Diseases of the Chest. 2 nd edition, W.B. Saunders Company, U.S.A 1994, PP: 445- 539.
3- Ernester VE., Mustacchi P., Osann KE., Textbook of Respiratory Medicine. (Murray JF), 2 nd edition, W.B. Saunders Company, U.S.A 1994, 1485-1631.
4- Choi NC., Mathisen DJ., Huberman MS., et al., Cancer Manual. (Osteen RT), 8 th ed.
American Cancer Society, Massachusetts Division, U.S.A 1990, PP: 188-201.
5- Strauss CM., Women and Lung Cancer, Chest 1997, 112: 229S-234S.
6- Cristiano LM., Public Health Concerns About Lung Cancer, Chest 1997, 112: 214S- 215S.
7- Boffetta P., Ahrens W., Nyberg F., et al., Exposure to Envirnomental Tobacco Smoke and Risk of Adenocarcinoma of the Lung, Int J Cancer 1999, 83: 635-639.
8- Speizer FE., Colditz GA., Hunter DJ., et al., Prospective Study of Smoking, Antioxidant Intake, and Lung Cancer in Middle-Aged Women (USA), Cancer Causes Control 1999, 10:
475-482.
9- Armandas-Gil L., Vaque-Rafart J., Rossello J., et al., Cigarette Smoking and Male Lung Cancer Risk With Special Regard to Type of Tobacco, Int J Epidemiol 1999, 28: 614-619.
10- Rapiti E., Jindal SK., Gupta D., et al., Passive Smoking and Lung Cancer in Chandigarh, india, Lung Cancer 1999, 23: 183- 189.
11- Leonard CT., Sachs DP., Environmental Tobacco Smoke and Lung Cancer Incidence, Curr Opin Pulm Med 1999, 5: 189-193.
12- Pellegrini S., Bertacca G., Buttitta F., et al., Lung Tumors from non-Smoking Subjects: A
p53- Related Genetic Instability in Subset of Cases, Int J Mol Med 1999, 4; 419-424.
13- Wakai K., Ohno Y., Genka K., et al., Risk Modification in Lung Cancer by a Dietry Intake of Preserved Foods and Soyfoods: Finding from a Case-Control Study in Okinava, Japan, Lung Cancer 1999, 25: 147-159.
14- Lee IM., Sesso HD.,Paffenbarger RS., Physical Activity and Risk of Lung Cancer, Int J Epidemiol 1999, 28: 620-625.
15- Pezzotto SM., Poletto L., Occupation and Histopathology of Lung Cancer: A case-Control Study in Rosario, Argentina, Am J Ind Med 1999, 36: 437-443.
16- Greenberg M., A Study of Lung Cancer Mortality in Asbestosis Workers: Doll, 1955, Am J Ind Med 1999, 36: 331-347.
17- Ronneberg a., Haldorsen T., Romunstad P., et al., Occupational Exposure and Cancer Incidence Among Workers From an Aluminum Smelter in Western Norway, Scand J Work Environ Health. 1999, 25: 207-217.
18- Droste JH., Weyler JJ., Van Meerbeeck JP., et al., Occupational Risk Factors of Lung Cancer: A Hospital Based Case-Control Study, Occup Environ Med 1999, 56: 322-327.
19- Jahn I., Ahrens W., Bruske-hohlfeld I., et al., Occupational Risk Factors for Lung Cancer in Women Results of a Case-Control Study in Germany, Am J Ind Med 1999, 36: 90-100.
20- Bepler G., Lung Cancer Epidemiologu and Gentics, J Thorac Imaging 1999, 14: 228-234.
21- Zhou B., Wang T., Sun G., et al., A Case- Control Study of Relationship Between Dietary Factors and Risk of Lung Cancer in Women of Shenyang, China, Oncol Rep 1999, 6: 139-143.
22- Prescott E., Gronbaek M., Becker U., et al., Alcohol Intake and the Risk of Lung Cancer:
Influence of Type of Alcoholic Beverage, Am J Epidemiol 1999, 149: 463-470.
23- Morinaga K., Nakamura K., Kohyama N., et al., A Retrospective cohort Study of Male Workers Exposed to PVA Fibers, Ind Health 1999, 37: 18-21.
نﺎﻃﺮـــﺳ .ﻢﻇﺎــــﮐ ،ﯽــﻠﻣآ .ﺎــﺿرﺪﻤﺤﻣ ،یﺪﺠــﺴﻣ -24 هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ یاﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧنﺎﯾﺎﭘ (درﻮﻣ 106 ﯽﺳرﺮﺑ)ﻪﯾر ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮــﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،2530/ت
.23-31 ،1362 ،ناﺮﻬﺗ ﯽــﺳرﺮﺑ .ﺮــــﺻﺎﻧ ،نﺎــﯿﻟﺎﻤﮐ .ﯽـــﻠﻋﺪﻤﺤﻣ ،ﺪـﻨﻣوﺮﺑ -25 ﻪــﺑ هﺪــﻨﻨﮐ ﻪــﻌﺟاﺮﻣ نارﺎــﻤﯿﺑ رد ﻪـــﯾر ﻪــﯿﻟوا یﺎـﻫﻮﻣرﻮﺗ ﻪـــﻣﺎﻧ نﺎـﯾﺎﭘ ،1365-75 یﺎﻬﻟﺎـﺳ رد ﯽــﺘﻌﯾﺮﺷ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻪـــــﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،5188/ت هرﺎﻤـــﺷ ﻪــــﺑ ﯽــــﮑﺷﺰﭘ یاﺮﺘــﮐد ،1377 ،ناﺮﻬـﺗ ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕــﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪــــﮑﺸﻧاد .72-103 .ﺎـــﺿﺮﻣﻼﻏ ،ﯽــﻤﻠﯾد نﺎــﺸﺧرد .شرآ ،داﮋﻧﻦﯿــﺴﺣ -26 ﻊــﻤﺘﺠﻣ رد یﺮﺘــﺴﺑ ﻪــﯾر ﻪــﯿﻟوا ﺮـــﺴﻧﺎﮐ دراﻮـﻣ ﯽـﺳرﺮﺑ نﺎـﯾﺎﭘ ،1371-77 یﺎﻬﻟﺎـﺳ رد (هر) ﯽــﻨﯿﻤﺧ مﺎﻣا ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻪـــﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،17360 هرﺎــــﻤﺷ ﻪــﺑ ﯽﮑـــﺷﺰﭘ یاﺮﺘـﮐد ﻪـﻣﺎﻧ ،1378 ،ناﺮﻬـﺗ ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕـﺸﻧاد ﯽــــﮑﺷﺰﭘ هﺪـﮑﺸﻧاد .38-55 .ﺪــﯿﺠﻣ ،ﻮــﮔﮏـــﺸﻣ .ﺪﻤﺤﻣﺪﯿـﺳ ،یﺮـﯾزو یرﻮـﺒﺻ -27 دراﻮـﻣ ﯽـﺳرﺮﺑ و ﻪــﯾر ﺮﺴﻧﺎﮐ رد ﮏﯿﺘﺳﻻﻮﺌﻧارﺎﭘ یﺎﻬﻣرﺪﻨﺳ رد نﻮـﻤﻨﻫر ﺪﯿﻬـﺷ ﯽﻧﺎـﻣرد ﯽــﺷزﻮﻣآ ﺰﮐﺮﻣ رد ﻪﯾر ﺮﺴﻧﺎﮐ هرﺎﻤــﺷ ﻪﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ یاﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،1369-1374 یﺎﻬﻟﺎﺳ ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕـﺸﻧاد ﯽﮑـﺷﺰﭘ هﺪﮑــﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،8076 .58-67 ،1374 ،ناﺮﯾا ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا .هﺎﺷ روآﺖﺨﺑ ،ﮏﺘﺧ .ﯽﻘﻨﻟاﯽﻠﻋ ،نﺎﯿﻨﺴﺤﻣ -28 نﺎﻃﺮـﺳ رد ﯽﮑﯿﻨﯿﻠﮐارﺎـﭘ و ﯽــﮑﯿﻨﯿﻠﮐ ﻢﯾﻼﻋ و تاﺮﻫﺎﻈﺗ عﻮﯿﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ یاﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،نآ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ عاﻮﻧا ﺎﺑ ﻪﯾر هﺎﮕـﺸﻧاد ﯽﮑـﺷﺰﭘ هﺪﮑـﺸﻧاد ﻪـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد 10062 هرﺎﻤــﺷ ﻪﺑ .57-69 ،1374 ،ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﯽـﺳرﺮﺑ .ﯽـﻘﻨﻟاﯽﻠﻋ ،نﺎﯿﻨـﺴﺤﻣ .بﻮــﻘﻌﯾ ،ﻒﯾﺮﺷرﻮﭘ -29 و ﺮﯿﺗ ﻢﺘﻔﻫ یاﺪﻬﺷ یﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﯾر نﺎﻃﺮﺳ درﻮﻣ 100 177 هرﺎﻤــﺷ ﻪﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ یاﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،یرﻮﺸﻧاد ﺢﯿﺴﻣ ،ناﺮـﯾا ﯽﮑــﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد .75-90 ،1366 150 ﯽﺳرﺮﺑ .ﺪﯿﺠﻤﻟاﺪﺒﻋ ،یﺪﺿﺎﻌﻣ .وزرآ ،ﯽﺑﺎﺘﻓآﺮﯿﻣ -30 (ص)مﺮﮐا لﻮﺳر تﺮﻀﺣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد یﻮﯾر ﺮﺴﻧﺎﮐ درﻮﻣ هرﺎﻤـﺷ ﻪــﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ یاﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،1364-1372 لﺎﺳ زا
ﯽﮑـﺷﺰﭘ مﻮــﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد 1255 .107-135 ،1373 ،ناﺮﯾا .هﺎــﺷروآﺖﺨﺑ ،ﮏـــﺘﺧ .ﻪﺑادﻮـﺳ ،ﯽﯾﻮﮑـﺳا ﯽﺣﺎـﺴﻣ -31 ﺮـﺑ ﻪـﯿﻟوا ﻢـﯾﻼﻋ و ﻪـﯾر یﺎﻬﻣﻮﻨﯿــﺳرﺎﮐ دراﻮﻣ عاﻮﻧا ﯽﺳرﺮﺑ لﺎــﺳ زا ﯽﭘﻮﮑﺳﻮﮑﻧوﺮﺑ درﻮﻣ 630 رد مﻮﻨﯿﺳرﺎﮐ عﻮﻧ ﺐﺴﺣ 1921 هرﺎﻤـﺷ ﻪـﺑ ﯽﮑــﺷﺰﭘ یاﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،1365-1373 ،ناﺮـﯾا ﯽﮑــﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد .71-98 ،1374 .ﮏـﻧاﺮﻓ ،ﯽـﻤﺠﻧ .ﻪﻧﺎﺘـﺴﻣ ،ﯽــﯾﻼﻋ .ﺎﺿرﺪﯿﻤﺣ ،ﯽﻟﺎﻤﺟ -32 ﯽﯾﺎﯿﻤﯿــﺷﻮﺘﺴﯿﻫ و ﮏﯾژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ ﯽﺳرﺮﺑ .غوﺮﻓ ،ﯽﻤﺷﺎﻫ ﮏـــﺴﯾر ﺎـﺑ نآ زوﺮـﺑ ﻪـﻄﺑار و ﻪـﯾر ﻢـﯿﺧﺪﺑ یﺎﻬﻤـﺳﻼﭘﻮـﺌﻧ ﺰـﮐاﺮﻣ رد لﺎـﺳ 10 تﺪـﻣ ﻪـﺑ ناﺮـﯾا رد دﻮــﺟﻮﻣ یﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ و ﺮﯿــﺗ ﻢـــﺘﻔﻫ یاﺪﻬـﺷ ،نﻮـﻤﻨﻫر ﺪﯿﻬـﺷ ﯽﻧﺎـﻣرد ﯽـﺷزﻮﻣآ ﯽﮑـﺷﺰﭘ یاﺮﺘﮐد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،ناﺮﻬﺗ (ص)مﺮﮐا لﻮﺳر تﺮﻀﺣ هﺎﮕـﺸﻧاد ﯽﮑـﺷﺰﭘ هﺪﮑــﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد 2777/ت هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ .82-95 ،1375 ،ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﯽــﺳرﺮﺑ .اﺮﺘــﯿﻣ ،یﺪــﻨﻤﺟرا .هﺎـــﺷروآﺖﺨﺑ ،ﮏـﺘﺧ -33 وراد ﻪـﻠﺠﻣ ،ﺮﯿــﺗ ﻢﺘﻔﻫ یاﺪﻬﺷ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﯾر یﺎﻬﻧﺎﻃﺮﺳ .1367 ،5-9 ﻪﺤﻔﺻ ،ناﺮﻬﺗ ،6 هرﺎﻤﺷ .نﺎﻣرد و 34- Mansson J., Bjorkelund C., Hultborn R., Symptom Pattern and Diagnostic Work-up of Malignancy at First Symptom Presentation as Related to Level of Care. A Retrospective Study From the Primary Health Care Center Area of Kungsbacka, Sweden, Neoplasma 1999, 46: 93- 99.
35- Kobzik Robbins Pathologic Basis of Disease. (Cotran RS), 6 th ed, W.B. Saunders Company, U.S.A. 1999, 741-749.
36- Mayne ST., Buenconsejo J., Janerich DT., Previous Lung Disease and Risk of Lung Cancer Among Men and Women nonSmoker, Am J Epidemiol 1999, 149: 13-20.
37- Suzuki K., Ogura T., Yokose T., et al., Microsatellite Instability in Female non-Small- Cell Lung Cancer Patients with Familial Clustering of Malignancy, Br J Cancer 1999, 77:
1003-1008.
Vol 8 . No 26 . Extra 2001 JIUMS٤٨٨ FROM 1991 TO 1998
I II III III III
*A. Ehteshami Afshar, MD M.A.J. Moosavi, MD N. Aram M. Deldar S. Raiisi III III III III
M. Goharzad Ataie A. Moghimi F. Nejatifar N. Nekoie ABSTRACT
Lung cancer is still the main cause of death in cancer diseases, both in men and women. The high incidence and poor prognosis of the lung cancer makes it a major health priblem in the last few decades.
Determination of frequency of different histopathologic types of primary lung cancer has great importance in creating integrated treatment programs and to recognize the effective factors causing the disease.
Specially there is not enough information about this subjects in Iran. This study has been designed to fulfill the above requirements. This is an observational, descriptive and cross-sectional study and explanation using a sample volume of 384 patients. Used Sampling method was a multistage one. At first, Tehran was divided into 5 areas. After that one hospital was chosen in each area. Finally, samples are related to years 1991-1998 from these hospitals (Emam Khomainie, Hazrat Rasul-e Akram, Firoozgar, Labbafeenejad, Massih Daneshvari and Haft-e Tir) were collected.
From 384 samples, 77.1% were male and 22.9% were famale. The average age of those suffering, ranged from 63.01 ± 1.34 years so most of those suffering were in their 7 th decade of life. From them 57% were cigarette smokers and 13.22% were opioid users. In the smokers group, the averge cigarette consumption were 32.13 ± 3.6 packs per year and this would be increased with age. The most common type of malignancy were as following: squamous cell carcinoma (51.6%), adnocarcinoma (16.4%), small cell carcinoma (14.3%), large cell carcinoma, carcinoid tumor, bronchial gland carcinoma and adensquamous carcinoma. There was a meaningful relationship between smoking habit and incidence of SCC and adnocarcinoma (P=0.000). There was also a meaningful relationship between sex and type of malignancy (P=0.000). The most common signs, were cough, dyspnea, hemoptysis and chest pain.
As there are frequent types of malignant lung cancer, the results are considerably different from those are obtained from other countries. This difference has been confirmed by other similar studies carried out in the country. This suggest that the probability of these difference is related to different risk factors in our country from others. These finding makes obligate us to have effective plan for recognition of them for prevention purposes.
Key Words: 1) Primary Lung Neoplasm 2) Histopathology 3) Epidemiology
Presented in the 4 th international congress of pulmonary diseases and TB, Tehran, 2000. This article is a summary of the thesis of S.A.Javad Mossavi MD for the degree of subespecialty in pulmonary diseases under supervision of A. Ehteshami Afshar MD, 2000.
I) Associate professor of pulmonary disease, Head of department of Internal medicine, Hazrat Rasul-e Akram Hospital, Niayesh st, Sattarkhan Ave, Iran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran(*Corresponding author) II) Assistant professor of pulmonary disease, Firoozgar hospital, Shahid Valadi st., Vali-Asr sq, Iran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran.
III) Medical Student, member of student research committee, Faculty of medicine, Niayesh St. Sattar Khan Ave. Iran University of Medical Sciences and Health Services, Tehran, Iran.
