یروآون تعرس رب یعامتجا هیامرس و شناد یربهر ریثأت یسررب شناد میهست هطساو هب
)دهشم رهش رد سیلاع تکرش :هعلاطم دروم(
س ی د رفت دمحم ش
ی
هورگ تبرت دحاو ،تیریدم تبرت ،یملاسا دازآ هاگشناد ،هیردیح
ناریا ،هیردیح
لع ی سح ی ن هداز
هورگ تبرت دحاو ،تیریدم اگشناد ،هیردیح
تبرت ،یملاسا دازآ ه ناریا ،هیردیح
دهم ی تفن ی
هورگ تبرت دحاو ،تیریدم تبرت ،یملاسا دازآ هاگشناد ،هیردیح
ناریا ،هیردیح
رم ی م هلادبع ی
هورگ تبرت دحاو ،تیریدم تبرت ،یملاسا دازآ هاگشناد ،هیردیح
ناریا ،هیردیح
DOI: 10.22067/pmt.v9i1.60974
هدیکچ و طیحم رد عیرس تارییغت هزورما هاتوک
رت نامزاس هک تسا هدش ثعاب تباقر شیازفا و تلاوصحم رمع هخرچ ندش یارب اه
لح هار لابند هب طیحم رد یراگدنام شناد میهست ،یروآون تعرس نوچمه یلماوع هب هجوت یطیارش نینچ رد .دنشاب دیدج یاه
،
نآ هب شناد میهست و شناد یربهر یم کمک اه
.دننامب یقاب تباقر هنحص رد و هداد قابطنا یطیحم تارییغت اب ار دوخ ات دنک رد
رارق یسررب سیلاع تکرش رد یروآون تعرس رب شناد میهست هطساو هب یعامتجا هیامرس و شناد یربهر ریثأت ،شهوژپ نیا ک ،فده رظن زا شهوژپ نیا .تسا هتفرگ یشیامیپ ،شهوژپ شور رظن زا و یدربرا
- قیقحت یرامآ ةعماج .تسا یگتسبمه
هنومن ،هعماج مجح ساسارب .تسا دهشم رهش رد سیلاع تکرش نانکراک لماش رضاح زا لکشتم یا
300 لومرف قیرط زا رفن
هنومن شور اب ،نارکوک هیزجت .دش باختنا هداس یفداصت یریگ
اعم یزاسلدم شور کمک هب لیلحتو یراتخاس تلاد
(SEM) و
رازفا مرن .تفریدپ تروصAmos
اتن ی ج راتخاس تلاداعم هک داد ناشن هدمآ تسد هب ی
رظن لدم ،هدش هتفرگ راک هب ی
وق ی
ارب ی پ ی ش ب ین مرس ،شناد یربهر قیرط زا یروآون تعرس ی شناد میهست و یعامتجا هیا
ینعم ریثأت نینچمه .تسا راد
هیامرس
یروآون تعرس رب یعامتجا .تفرگ رارق دیئات دروم شناد میهست هطساو هب
دیلک هژاو اه : .شناد میهست ،یعامتجا هیامرس ،شناد یربهر ،یروآون تعرس
__________________
________________________
______________________
:لوئسم هدنسیون
:تفایرد خیرات 23
/ 09 / 1395 شریذپ خیرات
: 26 / 01 / 1396
همدقم تکرش یاقب ،ینونک یتباقر یایند رد هلوقم هب هژیو هجوت مزلتسم اه
روآون ی ( نیود و تروا .تسا 2008
)
طیحم بسک راکو ایوپ رایسب ار زورما م
ی دنناد ؛ ب ه یروط هک رد یهاتوک همانرب
یزیر یروآون یارجا و
شهاک بجوم تباقر
یریذپ هقلاع ،تیعقاو نیا .دش دهاوخ بحاص
نارظن هزوح بسک راکو نوچمه ،
( دنوی و مایناماربوس 2005
( اساک و ) 2008
شیپ و یدیلک لماع ناونع هب یعامتجا هیامرس موهفم هب ار ) دنیآ
رثؤم وم ،درکلمع حطس یاقترا رد ناشیا معز هب و تسا هدرک بلج نامزاس یتباقر تیزم قلخ و تیقف
"
د یروآون یانبریز یعامتجا هیامرس تسا نامزاس حطس ر
"
(Rezvani & Toghraei, 2011)
،شناد .
یم داجیا یروآون .تسا شناد رب زکرمتم دنیارف کی یروآون عقاورد و دنک
ییاجنآزا هب شناد هک ناونع
یارب دوهشمان ییاراد کی هزوح نایدصتم و ناققحم ،هجیتنرد ،تسا یرورض ینامزاس ره
هطوبرم یاه
هدنیازف هجوت تیلباق هب یا
عمج و میهست ،داجیا ،ذخا ،ییاسانش یارب ینامزاس یاه فوطعم شناد یروآ
هتشاد دنا
(Wang & Wang, 2012)
هب شناد میهست نایم نیا رد .
شزرا اما هدیچیپ تیلاعف کی ناونع ،نیرفآ
یاپ ینامزاس یاهدربهار زا یرایسب ساسا و ه
(تسا
Shaemi et al., 2012
. )
هب تارییغت هب هجوت اب هولاع
تکرش ،تامدخ و تلاوصحم رمع هخرچ ندش هاتوک و طیحم رد عیرس هب دیاب اه
لابند هب موادم روط
تصرف یارب عقاورد .دنشاب دوخ تایلمع زا لصاح دوس شیازفا یارب دیدج یاه موادت
تیزم رادیاپ یتباقر
تارییغت دنشاب رداق دیاب و هدوب رازاب یاهزاین یوگخساپ رتهب ناشیابقر اب هسیاقم رد دیاب رتشیب عفانم داجیا و ار رازاب هب تسرد ی پی ش بی ن دنیامن ی هب
روط ی هک نینچ رد دننک مهارف دوخ نایرتشم یارب ار شزرا نیرتهب
هجوت و ینیرفآراک هب شیارگ یطیارش هب
تعرس تکرش هب یروآون کمک مهم نیا هب ندیسر یارب اه
درک دهاوخ
(Shan et al., 2016)
یروانف اب هجاوم رد ار تکرش اریز؛
یم هگن رایشوه دیدج یاه ،دراد
نآ شور زا ار اه یم هاگآ رازاب یاه
هب و دنک هلیسو هگن زکرمتم ی نتشاد
مصت ی م گ ی ناگدنر تعنص تارییغت رب
هب نایرتشم یاضاقت و تکرش
تصرف ییاسانش تهج اه و اه
هار زادنا تیلاعف ی کمک دیدج یداصتقا یاه
یم دنک
(Baker & Sinkula, 2009)
،رگید یفرط زا .
تاعلاطم ریخا
ناشن م ی دهد یکی زا لماوع
راذگریثأت رب
درکلمع بسک اهراکو یروآون نازیم یاه
دوجوم رد نیا تعنص و تامدخ طبترم اب نآ
هب ،تسا هنوگ یا ک ه ره هچ نامزاس رظندروم دناوتب یروانف یاه دیدج و نکت ی ک اه ی روآون ار رد تعنص
و تامدخ دوخ دراو دنک و یفرط زا نازیم شریذپ نیا روانف ی اه و شزومآ ار نآ نانکراک طسوت لااب
،دربب یم دناوت ناسآ رت زا رب تلاکشم دوجوم
بسک رد راکو دوخ قئاف هدمآ و مهس ییلااب زا رازاب ده ف
ار هب بذج دوخ
،دنک هب روط ی هک اب شیازفا مهس رازاب دناوتب هب ربهر ناونع رازاب
حرطم ددرگ
(Tajeddini, 2011)
زا.
یوس رگید اب هجوت هب یتباقر ندش طیحم بسک راکو رییغت و رد یاهزاین
،نایرتشم تعرس یروآون لماع رایسب یارب یمهم تیقفوم
تسا و ناشن هدنهد تیلباق تکرش رد تعرس
ندیشخب یفرعم
لوصحم دیدج
هب رازاب تسا و تکرش ییاه هک ییاناوت هعسوت و هار یزادنا عیرس
تلاوصحم هناروآون
ار لبق زا ابقر هتشاد دنشاب هب نیا تیقفوم تسد .تفای دنهاوخ هب
یلکروط دادعت
یرایسب زا بسک اهراکو هب هژیو هیامرس یراذگ یاه دیدج دعتسم لاتبا هب نتسه تسکش د
و هتسجرب ندرک
و هجوت هب تعرس یروآون یم دناوت ریثأت هب ییازس رد شیازفا دوس و مهس هتشاد رازاب دشاب
و هجیتنرد
ثعاب دوبهب رد سناش یاقب هیامرس یراذگ یاه دیدج دوش
(Shan et al., 2016)
. هک سیلاع تکرش
بیرق 15 یم تیلاعف )یندیشون( ییاذغ تعنص رد تسا لاس عب رد .دیامن
تکرش هب تبسن دراوم زا یض یاه
تمه شنایرتشم ریاس ظفح هب تبسن نینچمه و دیامن بذج یرتشیب نایرتشم دیاب و هدوب اپون رگید یم روصت فده ود هب ندیسر یارب هک دشاب هتشاد فعاضم ریز تیلاعف کی هک دور
لثم یراتخاس
هب هب رجنم دناوتب هکنیا و )شناد میهست( ینامزاس شناد یریگراک یم یرورض ،دوشب شناد یربهر
هک دشاب
تسا هتفرگ رارق شهوژپ نیا یلصا عوضوم دراوم هب هجوت اب اذل.
هدشرکذ شهوژپ نادقف و رد یفاک یاه
رضاح شهوژپ ،هنیمز نیا ددصرد
یروآون تعرس رب یعامتجا هیامرس و شناد یربهر نیب هطبار یسررب
هب هطساو شم رهش رد سیلاع تکرش رد شناد میهست ده
م ی دشاب .
قیقحت هنیشیپ و یرظن ینابم یروآون تعرس
1
لاس رد رتیپموش راب نیتسخن 1934
ناونع هب و طبترم یداصتقا هعسوت اب ار نآ و فیرعت ار یروآون موهفم
دروم جنپ لماش وا راک .درک یفرعم ،تورث دلوم عبانم زا یدیدج بیکرت ینعی صخشم
فرعم ی تلاوصحم
،ون ش ی هو اه ی وت نیون ،دیدج یاهرازاب ییاسانش ،دیل تسد هب
و تاناکما و هیلوا داوم دیدج عبانم ندروآ
ش ی هو اه ی شوختسد یروآون موهفم لاس لهچ تدم رد و نامز نآ زا سپ .دوب تراجت یهدنامزاس دیدج
ندرک یلمع ینعی یروآون .تسا هدش یناوارف تارییغت دنا
ی هش اه ی یشان تیقلاخ زا هک ،عیدب و ون م
ی دوش .
رتشیب روآون ی اه لابند هب دنمفده و هناهاگآ یوجتسج زا ، تصرف
اه ی نیا لیلحت و دیدج تصرف
اه لصاح
م ی دوش
(Maharati et al., 2013)
. یدیدج زیچ ره ینعم هب یروآون م
ی دشاب هک ؛ نامزاس اه نآ قیرط زا
م ی دنناوت مدخ ای شور ،لوصحم ،هدیا هب یروآون .دنهد خساپ یطیحم تارییغت هب نامزاس اب قباطم دیدج ت
دراد هراشا
(Mosleh, et al., 2015)
یروآون تعرس .
رد یایند یتباقر
،زورما یروآون یارب یاقب
__________________
________________________
______________________
Innovation Speed
تیقفوم زیمآ تکرش اه یتایح دارفا و تسا قلاخ
و روآون عبنم یروآون دیلوت دنهاوخ
؛دوب اریز تعرس
دشر داصتقا
،یناهج یاضاقت دودحم و هضرع
،ناوارف نازیم اقر تب ار غاد رت .تسا هدرک یم
ناوت تفگ
یروآون زا لامعا یدیلک رد دنیارف ینیرفآراک تسا
و یرازبا تسا هک طسوت نآ
،نیرفآراک عبانم
تورث یاز دیدج داجیا یم
،دنک ای عبانم دوجوم ار انغ یم دشخب ات لیسناتپ نآ اه یارب دیلوت تورث ینوزف
دریذپ
(Saeedi Kia, 2014)
یروآون .
هراشا هب ییاناوت تکرش یارب داجیا تلاوصحم دیدج
و تیقفوم
رد یفرعم نآ اه رازاب هب دراد . (Gil-Pechuan, 2013)
اققحم ن ،رلسک و اکولآ لاثم یارب( یرایسب 2006
؛
،یلریاب و رلسک 2002
ار یروآون تعرس ) هب
تروص فیرعت و موهفم لماش هیلوا طسب نیب هدش یرپس نامز
و یروآون راجت
ی زاس ی و رازاب رد تمدخ ای لوصحم ییاهن سکعنم
هدننک یارب تکرش کی ییاناوت
عیرست لاعف ی ت اه فیاظو و هب
روظنم رمع هخرچ اب تعنص کی رد ابقر لباقم رد یتباقر تیزم داجیا هاتوک
رت
هدرک فیرعت لوصحم ناشن یروآون تعرس رب دیکأت .دنا
تمس هب تیزم یتنس عبانم زا میاداراپ رییغت هدنهد
تهج طیحم عیرس تارییغت اب بسانتم کیژتارتسا یریگ یم یزورما یراجت یاه
یروآون تعرس .دشاب
یم رترب درکلمع لابند هب هک تسا یناسک یارب رازاب رد تباقر یارب یتایح یرصنع .دنشاب
دیکأت رب تعرس
،یروآون ناشن
هدنهد لاقتنا میاداراپ زا عبانم یتنس رت تیزم هب تهج یریگ دربهار ی هژیو یارب ییورایور
بسانم اب تارییغت عیرس طیحم بسک راکو یم .دشاب رس یروآون تع کی
رصنع یتایح یارب تباقر رد
رازاب تسا هک یم دناوت هب درکلمع رتهب رجنم
( دوش
Shaemi et al., 2012
.)
هلمجزا( یرایسب تاعلاطم رد
،وردوکسا و لنوبراک 2010
،زئوگیردور و لنوبراک ؛ 2006
ویپ ) و رازاب هب نتفر تعرس نیب تبثم دن
.تسا هتفرگ رارق دیئات دروم دیدج لوصحم یلک تیقفوم هکاجنآزا
و یمیت ماجسنا کی ،یروآون تعرس
یم تسا یعامتجا هدیدپ کی یم هدیچیپ یعامتجا تیلباق کی تفگ دناوت
هک دشاب هب تحار ابقر طسوت ی
تسین دیلقت لباق
(Slater & Mohr, 2006)
تکرش ، اه ناشیاهزاین و نایرتشم اب کیدزن طابترا هب رداق ار
یم ،ناراکمه و ادنکیتات( دزاس 2001
رمع هخرچ و رازاب کیژولونکت هعسوت ،تباقر هدنیازف خرن هولاعب ،)
هاتوک رت تکرش ،لوصحم عیرس یروآون یارب ار اه
رارق راشف تحت رت م
ی دهد
(Heirman, & Clarysse,
2007, Lin, 2007)
. ا رد قیقحت نی هب
روظنم هدیا رد رتشیب تعرس هیوگ جنپ یروآون تعرس یسررب
زادرپ ی اه تیریدم دوبهب و اهدنیارف دوبهب ،دیدج تلاوصحم هعسوت ،دیدج تلاوصحم دیلوت ،دیدج ی
ابقر تبسن هتفرگرب
هدش ( گناو و گناو زا 2012
یم ) ( زمایلیو .دشاب 2012
یم نایب ) شناد ناربهر هک دنک
این شخبرثا هچراپکی و یروآون دنمز
نآ ندیسر و ناعفنیذ تیلاعف یارب هک دنتسه رمتسم یزاس هب اه
ندرکراک رد ناشقیلاع هب
روط دنتسه یرورض شخبرثا و دمآراک ؛
یارب شناد ناربهر ییاناوت نیاربانب
هچراپکی شناد تیریدم یارب میت یاضعا یریگدای و یروآون راتفر کیرحت و یساسا تامادقا یزاس
رض ( ناراکمه و یحتف .تسا یرو 2015
نیب هک دنداد ناشن دوخ هعلاطم رد زین ) هفلؤم
اه و شناد یربهر ی
و تبثم هطبار شناد بذج ییاناوت نعم
ی راد هنیمز رد طوبرم یرظن ینابم یسررب یفرط زا .دراد دوجو ی
ناشن یروآون تعرس م
ی دهد یروآون تعرس نیب طابترا یسررب هب یقیقحت رتمک رد هک و شناد یربهر اب
.تسا هدش هتخادرپ یعامتجا هیامرس ازا
ی ن ور قیقحت مود و لوا هیضرف هب
تروص نایب ریز م ی دوش :
هیضرف 1
.دراد ریثأت یروآون تعرس رب شناد یربهر: هیضرف 2
.دراد ریثأت یروآون تعرس رب یعامتجا هیامرس: شناد یربهر
1
قا یاراد هک یمسر ناربهر لماش شناد ناربهر هارمه یهاگیاج تسا نکمم هک دنتسه یمسرریغ رادت
رادتقااب دنشاب هتشاد زین یمسر
،فادلیک و یدنکلاب(
2006
ار یربهر یمسرریغ ناربهر هلمجزا یمسر ناربهر .)
هب ناونع یلغش هعسوت دنیآرف رد یناونع ای هبتر م
ی دنناد . ااب ی ن لاح نآ ، اه هب ناونع تیلاعف ینارواشم ای نایبرم
م ی نک دن ار ینهذ هیامرس و شناد کارتشا ای داجیا لوئسم یعمجت یژرنا هک م
ی دنزاس
(McCallum &
O’Connell, 2009)
؛ نیا .دنتسه شناد کارتشا هب یعیبط عناوم ندرک طبترم لوئسم شناد ناربهر نیاربانب
.تسا شناد تیریدم ترورض رما هب
لد ی ل شقن اه افیا شناد ناربهر هک یی م
ی دننک ، ثأت ی ر ی لباق هجوت رب
لاعف ی ت اه رد شناد کارتشا ی تی
م اه ی ناش نآ .دنراد یشناد اه کاب
ی ف ی ت یم طسب ار درکلمع و یلمع هک دنهد
یم و هدوب روحم سرد طسوت دناوت
هتخومآ یاه نآ ،دوش داجیا هدش
یم قلخ ار یطیارش اه هک دننک
یم هطوبرم شناد هب هداس یسرتسد هب رداق ار ناشناوریپ دزاس
(Coakes, 2007)
. یارب تاطابترا هولاعب
عناوم هکنیا نمض ،تسا یرورض ناشراک زا میت یاضعا تاراظتنا فافش نداد ناشن تهج شناد ناربهر یم فذح زین ار یطابترا ( فادلیک و یدنکلای رظنم زا .دنک
2006 رب یتنس یربهر تاقیقحت ،) و
ی گژ ی اه ی
گژیو ،فیاظو راتخاس لثم ناربهر یناسنا هیامرس ی
میمصت دنیآرف تیهام ،یربهر یاه تیفیک و یریگ
ربهر تلادابم -
یتنس یربهر تاقیقحت هک تسا نیا رتتسم هلئسم .دندوب زکرمتم وریپ اجرد
ینتبم رتسب هک یی
هطبار رب رظندم تاقیقحت لباقم رد .دنتسین دیدج شناد ناربهر یارب یتباقر یاهامنهار هئارا هب رداق ،تسا
سا قیقحت نیا ،یتنس یم للادت
ینتبم رتسب رد یعامتجا طباور لئاسم رب زکرمت لابند هب شناد یربهر هک دنک
هطبار دنیارف کی شناد یربهر ،هطبار رب ینتبم رتسب کی رد .تسا هطبار رب تسا ناوریپ و ناربهر نیب یا
__________________
________________________
______________________
Knowledge Leadership
(McCallum & O’Connell, 2009)
وج دوبهب هب شناد ناربهر ،شناد یربهر ندوب شخبرثا یارب .
میت
یارب ناشناوریپ بیغرت و نتخیگنارب یارب رتهب
ی ن اه دهعتم م ی دنوش ( دماهم و نیاوگن نیا رب هولاع . 2011
)
یرثا شناد ناربهر هک دنتفایرد لباق
هجوت رب لاعف ی ت اه نآ .دنراد شناد تیریدم ی یارب شناد یربهر زا اه
هب و باستکا هک ییاج رد دامتعا یاضف داجیا کارتشا
راذگ د ی هدافتسا ،تساضاقت دروم و قیوشت شنا
یم ( زمایلیو .دننک 2012
هطبار و یعامتجا لماوع هک تسا هدرک للادتسا زین ) تیریدم و یریگدای یارب یا
قیقحت نیا رد .دنتسه یرورض شناد هب
روظنم دعب هس ،شناد یربهر یسررب حرطم
هدش و گناژ طسوت
( گنچ 2015 لماش ) تراهم یاه یمها کرد( یربهر بسک تهج رد شلات ،شناد میهست زا تیامح ت
تکراشم ،)شناد یربهر رد یرترب نداد ناشن ،شناد مأوت
تقادصاب و اضعا تاراظتنا و اهزاین کرد(
عبانم ندرک مهارف ندروم
ی زا اضعا قیوشت ،هناقداص وج داجیا ،دوجوم تلاکشم و لئاسم لح رد تکراشم ،
( یروآون و شناد ماغدا و )شناد میهست هب شیازفا هب هجوت
لباق ی ت اه هعسوت ،یروآون ی س
ی متس اه شاداپ ی
اضعا یربهر ،دیدج شناد هعسوت و داجیا روظنم هب دارفا براجت ماغدا ،یروحم میت هب اضعا قیوشت تهج ندش یلمع تهج ای
هد اه )هناروآون ی هدافتسادروم
.تسا هتفرگ رارق هب
روظنم لماوع شخبرثا تیریدم
هطبار و یعامتجا
،یا شناد تیریدم تامادقا رد شناد یربهر شقن
اه فادها جیورت نوچمه یدیلک یی
رد ندرک راک قیوشت .؛یتکراشم یگنهرف داجیا ؛یداع هورگ
اه و تی م اه و ژتارتسا ی اه ی و شناد تیریدم
یم افیا یریگدای لیهست .دننک
یعامتجا هیامرس
1
یم نایب یعامتجا هیامرس یروئت یعامتجا هیامرس هک دنک
هعومجم عبانم زا یا بعت
ی ه هدش یعامتجا طباور رد
نیب شقن رفآ ی نان یم و تسا یعامتجا دناوت
هب ناونع یایازم هک یدنمشزرا ییاراد شقن
رفآ ی نان ار یعامتجا
یم ظفح دوش هتفرگ رظن رد ،دنک
(Nahapiet & Ghoshal, 1998) .
ساسارب
،یعامتجا هیامرس یروئت
ا یگژیو ود یعامتجا هیامرس یعامتجا هکبش رد هک تسا نیا لوا یگژیو .دراد یلص
بعت ی ه هدش و تسا
هک تسا ییاراد ای عبنم یعامتجا هیامرس هک تسا نیا مود یگژیو لباق
تسد ی با شقن طسوت و هدوب ی نانیرفآ
یم هدافتسا یم ناشن عوضوم نیا .دوش
هطبار هک دهد یا
ادج یی ذپان ی ر نیب هکبش اه و دراد دوجو یعامتجا ی
ور یم هاگدید نیا قطنم .دنتسه میت و دارفا یارب دنمشزرا یعبانم طبا هنومن رد دناوت
گتسباو ی اه رد هکبش ی
یم میت یارب یعامتجا هیامرس عبنم هب لیدبت هکبش یگتسباو نیا .دوش هدید میت یم نامز یتقو .دوش
،درذگ
__________________
________________________
______________________
Social Capital
هعسوت میت رد دامتعا ر یعامتجا هیامرس عبنم کی دامتعا نیا و هتفای
یم لکش ا دهد
؛ یعامتجا هیامرس نیاربانب
یم شیازفا میت یم میت یاضعا یعامتجا هیامرس زا .دبای
هکبش طباور زا قتشم عبانم هب دنناوت تسد میت یا
یهاگدید رد .دنشاب هتشاد تکراشم طباور نآ هعسوت رد ًاترورض هکنیا نودب )شناد کارتشا دننام( دنبای نلاک کی یعامتجا هیامرس ،رت چ راتخاس
هتسجرب راک رب ینتبم تسا یدعبدن ( لاشوگ و تیاپاهن
1998 هک )
هک یعامتجا لماعت هب لوا هجرد رد یراتخاس دعب :دندرک ییاسانش ار یعامتجا هیامرس دعب هس هب
لومعمروط
یبایزرا دارفا نایم رد هکبش یاهدنویپ زا هدافتسا اب م
ی دنوش یم هراشا ، یم یعامتجا تلاماعت .دنک
وت دننا
هب یم طبترم رگیدکی هب هک یمیت یاضعا نیب رد طباور یگدرتسگ ناونع طباور هولاعب .دنوش هتخانش ،دنوش
ییاراد زا یعون یعامتجا تیوقت و هعسوت سوملمان یاه
هکبش رد دارفا تلاماعت فرط زا هدش یا
یعامتجا هب .تسا ناش اک شیازفا هب رداق دارفا ،کیدزن یعامتجا تلاماعت لیلد
یعامتجا تلادابم ییار
هطبار دعب .دنتسه هیوسود شقن نیب شخبرثا و یساسحا یاهدنویپ هب یعامتجا هیامرس یا
و یعامتجا نانیرفآ
یمرب یعامتجا هکبش رد نیریاس هب ًلاومعم عوضوم نیا .ددرگ
یم هداد حیضوت یعامتجا دامتعا ناونع دوش
هشیر یدربراک ییاراد هک هکبش رد راد
طابترا یاه هطبار هیامرس یعامتجا دامتعا .تسا دارفا ی
ار دارفا یا
یم ناشن یم تیوقت ار شناد کارتشا هب دارفا لیامت ًادیدش و دهد داجیا هب یرتشیب هجوت یمیت رگا .دنک
هنیزه ،دشاب هتشاد دامتعا هیامرس شناد بیکرت و یگنهامه ،طابترا یرارقرب اه
شهاک رگیدکی اب دارفا یاه
.تفای دهاوخ یمرب یعبانم هب یتخانش دعب
شنیب رد هک ددرگ یارب دارفا نیب رد یعمج یناعم و کرتشم یاه
هب کرتشم شنیب .دراد دوجو کرتشم ساسحا هعسوت لیهست رد دوجوم یداع تخانش عبانم ناونع
یگژیو یم هدید کرتشم کرد ای اهراجنه لثم ییاه زا یلومعم یکرد نتشاد هب ار میت یاضعا هک دوش
دها یم رداق یعمج فا دزاس
(Chiu et al., 2006)
حرطم دعب هس قیقحت نیا رد.
گنچ و گناژ طسوت هدش
( 2015 تلاماعت لماش ) عامتجا
نیب یعامتجا هکبش رد لماعت و یگنهامه و تاطابترا ،طباور یگدرتسگ( ی
میت یاضعا لباقتم یگتسباو( دامتعا ،)میت یاضعا هب
روظنم ناسآ رت راتفر ،اهراک ندش مأوت
یوگلا کی اب
رگیدکی هب اضعا دامتعا و یرادزار ،رمتسم و تباث هب
روظنم میت یاضعا تاجایتحا عفر )
و شنیب و مشچ
زادنا
کی نتشاد( کرتشم مشچ
زادنا ،مهم روما هب تبسن تخانش ،هژورپ فادها ققحت و هعسوت تهج راوتسا
کارتشا و مهم روما هب تبسن قفاوت بی
شن اه تشم یاهوزرآ و هیامرس یسررب یارب )راک طیحم رد کر
و یعامتجا هیامرس نیب طابترا یسررب هب ،زین تاقیقحت یخرب رد یفرط زا .تسا هدش هتفرگ راک هب یعامتجا ( لاشوگ و تیاپاهن ،لاثم یارب .تسا هدش هتخادرپ شناد میهست 1998
رد ) هعلاطم ا هک دندرک نایب ی
یعامتجا تلاماعت تصرف
اه طابترا یارب یی یم مهارف یدرف نیب تا
هب و دننک ناونع پی گتسو ی اه یعامتجا ی
یم هتخانش ( ناراکمه و ویم .دنوش
2008 شناد لیدبت زا لبق شناد ینمض یگژیو هک دنداد ناشن زین )
( ناراکمه و گنیل .تسا یعامتجا تلاماعت دنمزاین ،یداع شناد هب یدرف 2011
ناونع دوخ هعلاطم رد زین )
هک دندومن تسباو
گ ی اه زا میت یاضعا یعامتجا ی اهدحاو
عناوم رب هبلغ هب و هدرک طبترم ار فلتخم ی
یم کمک شناد کارتشا دادعت اب میت یاضعا .دنک
ازف ی هدن ا زا ی گتسباو ی اه یم یعامتجا ی شناد هب دنناوت
ار نآ و هدرک هدافتسا ،هتشاد یسرتسد میت درکلمع اقترا تهج یرایسب دنمدوس
ًاددجم یدنبرکیپ .دنک
( گنچ و گناژ 2015
هچرگا .دراد یگتسب دامتعا هب شناد کارتشا هک دندرک نایب هنیمز نیمه رد زین )
دامتعا و یعامتجا تلاماعت ثأت
ی ر ی لباق هجوت لباقتم صیخشت نودب شناد کارتشا صیخشت ،دراد شناد رب
طسوت شناد کارتشا .تسا لکشم اناوت
یی اه لکش دارفا یتخانش ی م
ی گ ی در اغدا : ریاس شناد کارتشا و م
کارتشا هب شنیب طسوت یتخانش هیامرس ،یعامتجا هیامرس یروئت قبط رب .تسا راوشد اضعا هتشاذگ
هدش ی
ناشن یم راکشآ هناراکمه طباور رد یعمج هژورپ راک ای فادها زا جیار کرد هدنهد هب شنیب کی .دوش
کارتشا هتشاذگ هدش باث یکاردا نتشاد یارب ار میت یاضعا ، هک ینامزاس فادها زا ت
هب هبون هب ار اضعا دوخ
یم رداق فادها نیا اب ناشیاهراتفر ندرک گنهامه یم دنمناوت ،دزاس
کارتشا هب شنیب کی هولاعب .دزاس
هتشاذگ هدش هطبار تلاماعت رد ،یا
پی گتسو ی اه دوبهب ار دنمشزرا یعامتجا ی م
ی دشخب کارتشا یارب هک
.تسا یرورض شناد ازا
ی ن ور ف قیقحت موس هیضر هب
تروص یم ناونع ریز :دوش
هیضرف 3
.دراد ریثأت شناد میهست رب یعامتجا هیامرس:
،رگید یفرط زا یرایسب تاعلاطم
مزرد ی هن لاثم یارب .تسا هتفرگ تروص شناد میهست رب شناد یربهر ریثأت
( لنکا و موللاک کم 2009
یحم هعسوت و میت یاضعا نیب هطبار هک دندرک نایب ) یط
لباق دامتعا ملاس و
دوبهب ار عبانم کارتشا م
ی دشخب . هب ترابع د ی رگ ای یراکمه ،دامتعا تیوقت ای هطبار داجیا هکبش
اه
سکعنم هدننک هبنج اه ( دماهم و نیاوگن نینچمه .تسا شناد یربهر یعامتجا طباور ی 2011
رد زین )
هدرک ناونع دوخ شهوژپ یراکمه و دامتعا وج داجیا هک دنا
رد اج یم قیوشت شناد کارتشا هک یی ،دوش
یاضف رد .تسا لصا شناد یربهر رد لباق
دامتعا و هتشاد یهباشم قیلاع و فادها میت یاضعا ،یتکراشم و
نآ راک یارب نیریاس شناد هک دندقتعم نآ .تسا دنمدوس اه
داجیا و نیرمت هب رداق اه تراهم
یاه یراصحنا
عبنم هب کمک یارب شناد شناد
ی ناش ج ( مریکسا .دنتسه طبترم شناد هب هداس یسرتسد ته 2000
ناشن زین )
،یتاعلاطا عبانم رد تباث یروآون و هعسوت هب شناد یربهر هک داد تراهم
یاه و یدرف هکبش اه ی ی گدا ی ر ی
یمرب شناد و شقن .ددرگ
یربهر رد نامزاس اه ی شناد روحم هب هژیو ماگنه ی هک کاردا نانکراک زا
،ناربهر هب ناونع یدارفا دهعتم و مزلم هب تیامح زا شناد و یریگدای صخشم ،دشاب
یم دوش
(De
Tienne, et al., 2004)
. هولاعب
، ناربهر
،شناد دیاب هب اج ی بیغرت یاهراتفر یفنم
هک
،لاقتنا میهست و
هرهب رادرب ی زا شناد ار هب هرطاخم م ی دزادنا نآ شناد میهست هب قیوشت ار اه دننک
(Lakshman, 2009)
اب .
بلاطم هب هجوت بی
نا هدش قیقحت مجنپ هیضرف ، هب
تروص یم نایب ریز :دوش
هیضرف 4
.دراد ریثأت شناد میهست رب شناد یربهر: شناد میهست
1
زرط هب تباقر هک ینونک طیارش رد ماسرس
روآ ی جوم نآ رد م
ی دنز یمامت ، نامزاس اه صخلأاب نامزاس اه ی
رد شناد تیریدم قیرط زا یتامدخ .دنتسه اقب یارب یرتشیب سناش یوجتسج
لصا ی رت ی ن ،دنیارف نیا ءزج
تازیهجت و تاعلاطا یروانف هب هچنآ زا شیب هک تسا شناد میهست تخس
یرازفا اب ،دشاب طوبرم لباق
ی ت اه
تسا هدروخ هرگ ،شناد میهست یارب یناسنا یورین شزیگنا و
(Moradi et al., 2013)
. شناد همه اه
رب
ساسا دیچیپ یگ یم ناش هدودحم هب دنناوت نایع زا یا
ناهن ات )حیرص(
هقبط )ینمض(
لکیام .دنوش یدنب
لاس رد ار شناد عون ود نیا نیب زیامت ینلاوپ 1966
نابز هب هک تسا یشناد حیرص شناد .درک ییاسانش
یمسر بی نا هدش هب و یم لقتنم دارفا نایم رد یگداس ر هک تسا یصخش یشناد ناهن شناد .دوش
رد هشی
هاگدید ،یصخش تاداقتعا نوچمه ینهذ لماوع لماش و دراد یدرف هبرجت شزرا و زیارغ ،اه
.تسا اه
هب ام ثحب عوضوم رد حیرص شناد یم یقلت تاعلاطا ناونع
،حیرص شناد شلاچ .ددرگ لقن
لاقتناو مجح
رگید یوس زا .تسا سرتسد رد هک تسا یتاعلاطا ادوجواب
ی هکن هب ناهن شناد اب روط
یم هوقل شزرا دناوت
تخس رایسب شتعیبط هب انب نآ بسک دشاب هتشاد نامزاس یارب یدایز شلاچ .تسا رت
ناشن یاه هداد
هدش
مهارف و ناگدنیوج نیب یلپ داجیا شلاچ نیا .دنتسه هباشم لااب رایسب حطس رد شناد عون ره طسوت ناگدننک
تسا شناد ؛
اما ظاحلزا شلاچ ،یلمع ناد عون ود نیا یاه
ًلاماک ش توافتم
دنا یاهرازبا کمک اب .
یکینورتکلا هب
تسرد یم ی داد لاقتنا ار نایع شناد ناوت اما ؛
لاقتنا یارب هویش نیرترثؤم ناهن شناد دروم رد
شور .تسا هرهچ هب هرهچ شور نامزاس حطس رد شناد ،یلغش عماوج داجیا و ... ،یدرگاش نوچمه ییاه
دنتسه دیفم یگمه هک
(Ferapaolo, 2009)
هدرک راهظا ناققحم زا یخرب.
ینمض و حیرص شناد هک دنا
شزرا ،گربزیو و واچیر( دنراد یفلتخم یداصتقا یاه 2010
هب حیرص شناد .) مک شناد ناونع
شزرا رد رت
رظن هتفرگ هدش ناسآ اریز تسا یم هداد لاقتنا نارگید هب رت
ینمض شناد ،لباقم رد .دوش هب
لد ی ل هب هکنیا
تسم سامت هار هب و دراد یگتسب نانکراک یاهراتفر هدهاشم و میق
رگید نانکراک زا شناد بسک هدیچیپ یاه
__________________
________________________
______________________
Knowledge Sharing
یم لمح ار یرتشیب شزرا ،دراد طابترا دنک
؛ نیاربانب هب تخس ینمض شناد میهست ،یعیبط روط میهست زا رت
یم ثعاب هک ،تسا حیرص شناد دوش مامت نارگ ،ینمض شناد میهست دوش
(Hau et al., 2013)
اکانون.
( 1994 یم نایب تروص نیا هب ار شناد عون ود نیا ) هب حیرص شناد :دنک
یم هک یشناد ناونع هب دناوت
روط
لیاف دننام یصاخ نودم لاکشا رد ،کیتامتسیس و یمسر و نایب ،هریخذ یتسد ای یرتویپماک یاه
هدشرشتنم
ارسب( دوش هتفرگ رظن رد ،لاورهباس و زدنانرف
2001 وس زا .) ،لمع رد هشیر ًاقیمع ینمض شناد ،رگید ی
دراد رکف ،هبرجت
(Alavi & Leidner, 2001)
( ینلاوپ .
1967 ریز ترابع اب ار ینمض شناد تیهام )
یم فیصوت :دنک
” زا رتشیب ام هچنآ
یم هک یم مییوگب میناوت میناد
“ یم نایب نآ . ًاقیمع ینمض شناد هک دنک
قد نیعلطم هک تسا هدش یزاساج نهذ رد نآ هک یشناد زا ًاقی
دنتسین هاگآ دنتسه نآ کلام اه ااب.
ی ن دوجو
یم نییعت ار علطم راتفر ینمض شناد هنومن .دنک
هخرچود ییاناوت ینمض شناد لوادتم یاه شناد ،یراوس
لاکشا تراهم و ،هربخ تسیلابتکسب کی تسا یرتویپماک همانرب کی ییادز
(Yang & Farn, 2009)
رد .
روظنم قیقحت نیا گناو و گناو سایقم زا نآ یسررب یارب هک هدوب راکشآ شناد میهست ،شناد میهست زا
( 2012 کارتشا ینعی ) شرازگ
اه کارتشا ،دوجوم یرادا دانسا و شرازگ
اه یمسر دانسا و عمج
روآ ی هدش
،نامزاس یاضعا طسوت عمج
روآ و دانسا ی شرازگ
اه هب تبسن اضعا قیوشت ،نارگید زا یرادا ی
هب راک گ ی ر ی ش ی هو اه ،شناد میهست ی همانرب
اه و یشزومآ ی هعسوت
ا لیهست ،ی س
ی متس اه تاعلاطا یروانف ی
یلو ،تسا تردق شناد دندقتعم یضعب هچرگا .تسا هتفرگ رارق هدافتسادروم رظن هب
یم شناد دسر
هب دوخ ی دوخ یم تردق دارفا هب هک یزیچ هکلب ؛درادن تردق ، نآ شناد زا یتمسق نآ ،دهد
ا اه اب هک تس
میهست نارگید یم
دننک
(Hosseini & Danai Fard, 2011)
( یل.
2001 تیلاعف ،شناد میهست تسا دقتعم ) -
شناد عیزوت و لاقتنا لماش ییاه .تسا نارگید هب نامزاس ای هورگ ،درف کی زا )ینمض و حیرص شناد(
هار نیرتربتعم زا یکی رثؤم شناد میهست هک دنراد داقتعا یرایسب یاه
هب گراک ی ر یگتسیاش ی و یدیلک یاه
تسا یتباقر تیزم بسک
(Hosseini & Danai Fard, 2011)
هک تسا ییاناوت و تردق شناد میهست
یم قیوشت ار تیقلاخ و شناد هلدابم یرکف هیامرس و یرکف تردق رد لااب درکلمع هب رجنم ًاتجیتن و دنک
یم ،زتیوبیلا( دوش 2001
درکلمع هک تسانعم نادب نیا .) نامزاس رد اه
هب فلتخم یاه یم دوبهب یرثؤم روط
-
هدیا ،تایبرجت ،تاعلاطا نانکراک رگا دبای هاگدید و اه
دنراذگب رگیدکی رایتخا رد ار ناشیاه
(Hosseini
& Danai Fard, 2011)
هب ،ینمض شناد میهست . کارتشا
راذگ هدیا ی هاگدید و ینهذ یاه و یراک یاه
دیا و تارظن قلخ رد تکراشم ه
هب ،حیرص شناد میهست و ،دراد هراشا درف طسوت دیدج یاه
کارتشا تراهم ،براجت یراذگ هتشون بلاق رد درف ینف شناد و اه
،اهرانیمس ،هرظانم و ثحب تاسلج ،اه
نیناوق تاررقم و تسا طوبرم
(Tabli et al., 2013)
یخرب یفرط زا .
تاعلاطم نیب هطبار یسررب تمس هب
تعرس و شناد میهست ی قوس یروآون
هتفا دنا ( گناو و گناو لاثم یارب . 2012
ناونع اب ار یشهوژپ ) ”
تکرش درکلمع و یروآون ،شناد میهست “
تکرش یور رب ناتسا زا یکی رد لااب یژولونکت اب یاه
نیچ یاه
نآ .دنداد ماجنا شناد میهست هک دنداد ناشن اه
هب تروص درکلمع رب و یروآون تعرس رب راکشآ و ینمض
ک ینعم و تبثم ریثأت نانکرا قیقحت مجنپ هیضرف اذل .دراد راد
هب تروص یم حرطم ریز :دوش
هیضرف 5
.دراد ریثأت یروآون تعرس رب شناد میهست:
( وه 2009 هب ناربهر شقن رب ) ناونع
هعسوت هدنهد و هست ی ل هدننک تیریدم یم دیکأت شناد دنک
و ؛ دیکأت نیا
یم آون تعرس شیازفا ثعاب دناوت تاراهظا نیا لیلد .دوش یرو
ای ن هنوگ ربهر کی یتقو هک تسا م
ی
دهاوخ ثعاب ،نانکراک نایم شناد میهست ،دهد شیازفا ار یروآون تعرس شتاطابترا ای اهراتفر اب
ییوگخساپ رس
ی ع رت هب تساوخرد اه
یم یرتشم ی هدرتسگ فیط ،شناد میهست نیا رب هولاع .دوش
زا یا
رد ار هناروآون تارییغت یم لیهست نامزاس
دنک ؛
،حیرص مه و ینمض شناد میهست مه نیاربانب یمهم شقن
یروآون رد یافیا یپ رد ربهر کی هک ینامز(نآ تعرس و اه
شقن اه یم افیا )تسا یشناد ی دننک
(Xu, et
al., 2010)
یم شناد میهست دوبهب یارب ربهر کی لاثم یارب . یربهر یروئت زا دناوت
لوحت رفآ ی ن دافتسا ه
.دنک ارد ی ن طابترا ( واشنیکریب و چسیر ، 2008
ذاختا هک دندرک نایب ) کبس
لوحت یربهر نیرفآ
هب روظنم
)تسا یروآون رد حرطم داعبا زا یکی یروآون تعرس هک( یروآون دوبهب م
ی دناوت رثکادح زا هدافتسا اب
ون و دوبهب تهج رد نامزاس رد نآ میهست و دوجوم یناسنا یورین یشناد تیفرظ بسک و ینامزاس یروآ
هجوت اب یخرب ،اتسار نیا رد .تفرگ هرهب یتباقر تیزم هب
لدم
ِیربهر ریبیر و
،دندرک نایب راتیس یارب
تیوقت و عیفرت )نآ تعرس و( یروآون ناربهر ،نامزاس ِنانکراک نیب رد
،یتسیاب یاهراتفر ارگاو
و دعابتم
ار هتسب هب یاضتقا
،طیارش دننک هچراپکی
(Raisch & Birkinshaw, 2008)
،فده نیا هب ندیسر یارب و
نامزاس یاه قلاخ
،روآون و اب
بیکرت تیلاعف فاشتکا یاه و
جارختسا شناد
رد تهج یبایتسد هب ناوت
،فعاضم یتسیاب
رداق دنشاب یاضعا نامزاس ار هب تمس ندش لئان هب
فادها رد طیارش فلتخم هیکت اب
رب تامازلا
،زیامتم تیاده دننک
(Roising et al., 2011)
( ور . 2001 نایب ) یم دنک تهج تیریدم شناد
حیرص زا قیرط تلادابم و بیکرت و شناد ینمض زا تاطابترا قیرط و
دربراک رد طیارش روآون و
،قلاخ نامزاس دنمزاین یبیکرت زا لدم اه ی و یتیریدم یربهر لدم
یربهر ماهلا شخب .تسا
،نینچمه
نزور و ( ناراکمه 2007
) نیا مشچ زادنا هچراپکی ار اب رد رظن نتفرگ یربهر لدم زاس ی ظو ی هف ا
،ی نایب
حضاو مشچ زادنا
، فافش زاس تاراظتنا ی ناربهر
زا ناشناوریپ و
تخانش و نداد شاداپ هب شخب اه ی
یلصا هجوتدروم رارق
یم .دنهد اذل ضرف ی ه قیقحت نیا مشش ی هب
تروص یم نایب ریز :دوش
هیضرف 6 شناد یربهر: هب
هطساو .دراد ریثأت یروآون تعرس رب شناد میهست
رد نوتم طبترم اب
،یروآون شناد
یکی زا مهم رت ی ن یازجا دنیارف قلخ یروآون .تسا تیریدم تیفرظ
شناد رد داعبا
،بسک میهست و
،دربراک کمک تبثم یدایز هب درکلمع یروآون یم نامزاس .دنک
،نینچمه تیفرظ
تیریدم شناد رب هطبار یب ن تامادقا یدربهار تیریدم عبانم یناسنا درکلمع و یروآون
زین ریثأت م ی دراذگ
(Boroum & Ranjbari, 2009) .
درخ حطس رد هک دراد یشناد و تاعلاطا لاقتنا نازیم هب یگتسب ،یروآون تعرس رب یعامتجا هیامرس ریثأت ت و تاطابترا تیمها رب لیلد نیمه هب .دراد دوجو دارفا نیب نلاک و رد دارفا نایم دامتعا رب ینتبم تلاماع
و شناد دربراک و شرتسگ اهن
ی
ًات یم دیکأت یروآون تعرس دوش
؛ ینعی امرس ی ه اه یعامتجا ی هب
روظنم هکنیا
ات دنراچان ،دنهد شیازفا ار یروآون تعرس ای
هد اه کارتشا هب یروآون اب طابترا رد ار دوخ تارظن و
.دنراذگب هکارچ
نآ رگا وخ شناد اه یروآون یاهدنیآرف رد تسا نکمم دنراذگن کارتشا هب ار د
یم نیا زا یشان تلاکشم نیا .دوش داجیا یتلاکشم یتقو هک دوش
امرس ی ه اه یراتخاس تلاماعت یعامتجا ی
نآ ،دنشاب هتشاد یفیعض یلماعت و کارتشا ناکما نینچمه ،دنرادن ار تاهابتشا لاقتنا تیلباق اه
یراذگ
نیرتهب ش ی هو اه زین یم شهاک یروآون یاهدنیآرف رد عیرست یارب رد .دبای
شناد میهست ییاضف نینچ
هب هبنج ناونع یم طابترا نیا ندرک رتهب زا یا
تیمها دناوت اذل .دبای
شناد میهست یجنایم شقن نییعت
یم رظن هب یرورض نامزاس .دسر
اب اه هب گراک ی ر یروآون ناکما شناد تیریدم یاهدربهار ی رد
هدنیارف
،ا
لاعف ی ت اه
، تلاوصحم و
تامدخ شیوخ ار مهارف هدرک
،دنا هجیتنرد یتباقر تیعقوم شیوخ
ار دوبهب
یم هرهب .دنشخب ،یعامتجا هیامرس زا رثؤم یریگ
نامزاس اه یم رداق ار ار یرتهب یروآون درکلمع دنک
هب سو ی هل قافتا رظن شرگن رییغت و یریگدای رد دنروآ دوجو هب درف یریگدای یاه
(Wu et al., 2009)
یکی .
زا فادها درکلمع یلصا هناروآون
داجیا یاهدنیارف دیدج
و دوبهب یاهدنیارف دوجوم
یارب شهاک
هنیزه اه و یروآدوس شیازفا یارب
تکرش اه و نامزاس تساه هک یارب لین هب نیا فادها ادتبا دیاب
یاهرتسب بسانم
داجیا ار .درک
ناربهر ،اتسار نیا رد دیاب
رد فوم تیق و هعسوت یدرف یلماع یروحم
دنشاب و هب ناونع وگلا لمع درک و شلاچ اه ار نایب دننک ات نیدب یاضف قیرط هناروآون
داجیا ار رگا .دننک
ینامزاس م ی دهاوخ درکلمع رسارس رد )تسا نآ تامازلا زا یروآون عیرست هک( هناروآون داجیا نامزاس
هک ،نآ تامازلا زا یخرب هب دیاب ،دنک س
امر ی ه دنک هجوت ،تسا شناد تیریدم و یعامتجا
(Soltani et al.,
2015)
متفه هیضرف یرظن ینابم هب هجوت اب.
هب تروص یم نایب ریز :دوش
هیضرف 7
یعامتجا هیامرس:
هب هطساو .دراد ریثأت یروآون تعرس رب شناد میهست
شهوژپ لدم طابترا هبود ود یرظن هنیشیپ رد اهریغتم ی سرربدروم
ی ،قیقحت یاهریغتم نیب طابترا هنیمز رد .تفرگ رارق
شهوژپ اه یم هراشا دروم دنچ هب هک تسا هتفرگ تروص یی ( گنچ و گناژ .دوش
2015 رد ) هعلاطم ا ی
رد شناد میهست رب شناد یربهر ریثأت ناونع تحت تی
م اه ی هیامرس طساو شقن :هژورپ یحارط یسدنهم
شناد یربهر هک دنداد ناشن ،یعامتجا هب یعامتجا هیامرس و
و تبثم ریثأت شناد میهست رب میقتسم روط
ینعم ( گناو و گناو .دراد یراد 2012
درکلمع رب شناد میهست ریثأت یسررب هب دوخ هعلاطم رد ) هب
هطساو
ینعم و تبثم ریثأت شناد میهست هک داد ناشن جیاتن .دنتخادرپ یروآون تیفیک و یروآون تعرس رب یراد
یروآون تعرس ( لنکا و موللاک کم .دراد
2009 ( مریکسا ،) 2000
( ناراکمه و یبام و ) 2012
رد زین )
شناد میهست رب شناد یربهر هک دنداد ناشن دوخ هعلاطم ثأت
ی ر ( ناراکمه و یناطلس .دراد 2015
رد زین )
ب نآ عبت هب و هناروآون درکلمع رب شناد تیریدم و یعامتجا هیامرس هک دنداد ناشن دوخ هعلاطم تعرس ر
یروآون ثأت ی ر هرامش لودج رد .دراد 1
.تسا هدش هتخادرپ قیقحت اب طبترم تاقیقحت یخرب هسیاقم هب
ودج ( ل 1 :) قیقحت اب طبترم تاقیقحت یخرب هسیاقم
)لاس( ققحم جیاتن
( گنچ و گناز 2016
ثأت ) ی ر و تبثم نعم ی راد میهست رب یعامتجا هیامرس و شناد یربهر
شناد میهست و شناد درکلمع رب
( گناو و گناو 2012
) ثأت
ی ر یروآون تیفیک و تعرس هطساو هب درکلمع رب شناد میهست
( لنکا و موللاک کم 2009
مریکساو )
( 2000 ( ناراکمه و یبام و ) 2012
ثأت ) ی ر شناد میهست رب شناد یربهر
( ناراکمه و یناطلس 2015
) ثأت
ی ر وآون درکلمع رب شناد تیریدم و یعامتجا هیامرس هنار
نامه روط لودج رد هک 1
هظحلام م ی دوش نآ رب یعامتجا هیامرس و شناد یربهر ریثأت و یروآون تعرس ،
تاقیقحت رد رتمک هجوتدروم
یسررب هب ،قیقحت نیا رد اذل .تسا هتفرگ رارق ثأت
ی ر هیامرس و شناد یربهر
یروآون تعرس رب یعامتجا هب
هطساو یم هتخادرپ شناد میهست رد .دوش
کش ل 1 هدش هدروآ شهوژپ لدم
.تسا
لکش 1 ( گنچ و گناژ زا هدش هتفرگرب شهوژپ یموهفم لدم : 2015
( گناو و گناو و ) 2012
)
شهوژپ یروآون
شهوژپ نیا یروآون هب
روط رتمک هک یروآون تعرس ریغتم ،یعوضوم رظنم زا هک تسا تروص نیا هب یلک
وب هدش هتفرگراک هب یلخاد تاعلاطم رد د
، طابترا هک ییاهریغتم و تسا هدش یسررب نآ
اه
ًلابق هدیجنس
تکرش کی رد اهریغتم نیا نیب طابترا ،نیا رب هولاع .دنتفرگ رارق یسررب دروم شهوژپ نیا رد ،دوب هدشن یشناد هندب هب ار سیلاع تکرش یارب یموب یموهفم لدم کی و دش یسررب ناریا هعماج رد یدیلوت .درک هفاضا ،دوجوم
شهوژپ شور
شهوژپ نیا رظنزا
و یدربراک فده رظنزا
عمج هویش یروآ
هداد اه یرامآ هعماج .تسا یشیامیپ و یفیصوت
لاس رد دهشم رهش رد سیلاع تکرش نانکراک ار شهوژپ نیا 1395
دادعت هک نآ اه دودح 1350 دندوب رفن
یم لیکشت هنومن مجح لقادح نارکوک لومرف زا هدافتسا اب .دنهد
300 رد هرک ارجنآ زا .دریدرگ نیریعت ررفن
رد همانشسرپ ،تسا هتفرگ رارق یسررب دروم یروآون تعرس و شناد میهست نوچمه یلماوع ،رضاح قیقحت نانکراک نیب شخب
اه یی هک دیلوت و هاگشیامزآ ،هعسوت و قیقحت نوچمه هام
ی ت روآون اب اهنآ ی
کارترشاو
تسه هارمه شناد درگ عیزوت هداس یفداصت تروص هب
دریئات و هرطوبرم نامزارس ارب یگنهارمه زا سرپ .دری
یفرعم ،همانشسرپ همان
شخب هب هعجارم تهج یا عرمج تهج نارگشهوژپ و دش رداص رکذلا قوف یاه
یروآ
هداد شخب هب اه رورظنم نیدرب .دندرک هعجارم اه
400 و عریزوت همانرشسرپ 395
لرباق همانرشسرپ ترهج لوربق
هیزجت همانشسرپ .دش باختنا لیلحتو لماش شهوژپ نیا رد هدافتسادروم
4 ،تیرسنج دروم رد یمومع لاؤس
و یراک هقباس و تلایصحت ،نس 34
هدورب شهوژرپ یارهریغتم ارب طبتررم لاؤس تعررس شجنرس یاررب .درنا
یروآون 5 ( گناو و گناو سایقم زا لاؤس 2012
شناد یربهر ،) 11
تراهم( لاؤس یرربهر یاره
3 ،لاؤرس
تقادص اب مأوت تکراشم 4
لاؤس یروآورن و شرناد مارغدا 4
( گرنچ و گرناژ ساریقم زا )لاؤرس 2015
،)
شناد یربهر
یروآون تعرس
یعامتجا هیامرس
H4
H1
شناد میهست H3
H2
H5
یعامتجا هیامرس 12
( یعامتجا تلاماعت( لاؤس 3
( دامتعا ،لاؤس 4
لاؤس و شنیب و ) مرشچ
زادرنا کرترشم 5
میهست و )لاؤس شناد
6 ( گناو و گناو سایقم زا لاؤس 2012
هدافترسادروم همانشسرپ .تسا هدش هدافتسا )
دریئات درورم نآ ییاورتحم ییاور هک تسا هدش هدافتسا یلبق تاقیقحت رد اهریغتم زا کی ره و هدوب یبیکرت نیا .تسا هدوب همانشسرپ
اه جنپ فیط اب خساپ هتسب عون زا زگ
ی هن ا ریز یرلیخ ات مک یلیخ زا ی .ترسا هدورب دا
تارظن هب هجوت اب همانشسرپ یروص ییاور 3
هک هاگشناد دیتاسا زا رفن مزرد
ی هرن ینامزارس رارتفر و یباریرازاب
یم صصخت یاراد هزاس ییاور .دیدرگ یبایزرا دنشاب
شسرپ یا یلمارع لریلحت کینکت زا هدافتسا اب زین همان
زا هدافتسا اب یدییأت مرن
رازفا
Smart PLS
یزرا دروم ندورب برسانم زا نارنیمطا یاررب ادرتبا .ترفرگ رارق یبا
هداد صخاش زا یلماع لیلحت یارب اه صخارش رادرقم هکنیا هب هجوت اب .دش هدافتسا تلتراب نومزآ وKMO
زا رتلااب قیقحت یاهریغتم مامت یاربKMO
5 / 0 ینعم حطس و کرچوک ترلتراب نومزآ رد یراد
زا ررت 05 / 0
یم ،دشاب م ی ناوت رگ هجیتن هداد هک تف بسانم یلماع لیلحت یارب اه
دنتسه رادقم هکنیا هب هجوت اب نینچمه .
یلااب راکشآ یاهریغتم مامت یارب یلماع یاهراب 3
/ 0 دوب ه ی چ مادک رد .دندرشن هترشاذگ رارنک اره هریوگ زا
لودج 2 .تسا هدش هدروآ قیقحت یاهریغتم ییاور یسررب جیاتن
هب روظنم ور ،نومزآ ییایاپ نییعت لودج رد نآ جیاتن هک دش هتفرگ راک هب خابنورک یافلآ ش
3 هدرش هدروآ
یلااب ریداقم یمامت .تسا 6
/ 0 یم و دوب .تسا رادروخرب مزلا ییایاپ زا رازبا تفرگ هجیتن ناوت
ی هتفا اه شهوژپ ی
خساپ تاصخشم زا هدافتسا اب هعلاطم نیا رد ناگدنهد
4 تیعمج ریغتم زیم ،نس ،تیسنج یتخانش
نا
و تلایصحت تدم
نامز یندومزآ یامیس شرازگ تهج ًافرص و لاغتشا ،اه
سرربدروم .تفرگ رارق ی
7 / 62
خساپ زا دصرد و نز ناگدنهد
3 / 37 نآ زا دصرد .دندوب درم اه
6 / 2 زا دصرد خساپ
ناگدنهد زا رتمک 20
،لاس 1 / 47 نیب دصرد 20
ات 30 ،لاس 1 / 34 نیب دصرد 30
ات 40 ،لاس 6 / 12 صرد نیب د 40 ات 50 و لاس
6 / 3 زا شیب دصرد 50
.دنتشاد نس لاس 3
/ 11 خساپ زا دصرد و ملپید تلایصحت حطس یاراد ناگدنهد
ز ی ر
د ی ملپ ، 5 / 54 و سناسیل دصرد 2
/ 34 دصرد قوف لی سناس .دندوب رتلااب و 22
زا دصرد خساپ
ناگدنهد هقباس
زا رتمک یراک 5
،لاس 9 / 16 نیب دصرد 5
ات 10 ،لاس 2 / 47 نیب دصرد 10
ات 15 ،لاس 12 نیب دصرد 15
ات
20 و لاس 9 / 1 هقباس دصرد زا رتلااب یراک
20 لدم زا شهوژپ نیا رد .دنتشاد لاس یراتخاس تلاداعم یبای
1
یئزج تاعبرم لقادح شور و لکش رد .تسا هدش هدافتسا لدم یگدنزارب و تایضرف نومزآ تهج2
2 لدم
__________________
________________________
______________________
1 Structural Equation Modeling (SEM) 2 Partial Least Squares (PLS)
و درادناتسا نیمخت تلاح رد قیقحت لکش رد
3 ینعم تلاح رد قیقحت لدم هدش هدروآ اهرتماراپ یراد
.تسا
لودج ( 2 :) قیقحت یاهریغتم ییاور یسررب جیاتن
ریغتم مان داعبا
یلماع راب لوا هلحرم یلماع راب
مود هلحرم ینعم
یراد تلتراب نومزآ هجرد
یدازآ یبیرقت رادقم
راوکسا یاک KMO
تعرس یروآون 356 IS1
/ 0 -
001 / 0 10
375 / 38 561 / 0
729 IS2 / 0 -
624 IS3 / 0 -
603 IS4 / 0 -
490 IS5 / 0 -
یربهر شناد 752 CT
/ 0 -
000 / 0 3
192 / 56 624 /
0 - 0/402 KI
607 LS / 0 -
هیامرس یعامتجا 6 SI
/ 0 -
000 / 0 3
011 / 30 602 /
0 - 0/775 ST
592 SV / 0 -
میهست ناد ش 448 EKS1
/ 0 462
/ 0
000 / 0 10
382 / 62 747 / 0
513 EKS2 / 0 564
/ 0
398 EKS3 / 0 384 / 0
417 EKS4 / 0 403 / 0
428 EKS5 / 0 488 / 0
397 EKS6 / 0
لودج ( 3 :) قیقحت یاهریغتم خابنورک یافلآ بیرض
ریغتم سایقم عون
اه هیوگ دادعت خابنورک یافلآ
یروآون تعرس یط
جنپ ف ترکیل ییات 6
677 / 0
شناد یربهر جنپ فیط
ترکیل ییات 11
934 / 0
یعامتجا هیامرس جنپ فیط
ترکیل ییات 12
844 / 0
شناد میهست جنپ فیط
ترکیل ییات 6
719 / 0
