نیزه یگزتس ىاراکوّ ٍ
ٍضپ یولػ ِلجه یقٍدص ديْش یکششپ مَلػ ُاگشًاد یشّ
دشی :تفایرد خیرات
07 / 10 / 1396
ُراوش ،نشش ٍ تسيت ُرٍد
ِس ، دادزخ 1397 :شزیذپ خیرات
19 / 12 / 1396
:ِحفص ُراوش
برچ دبک دیدج یاه رگناشن رب یبیکرت یشزرو تانیرمت هتفه هد ریثات عون تباید هب لاتبم نانز رد
2
یثلاط یٌت نيّازتا
*
یخزفْق ىايًادزه ديجه ،1
یسزهازف دوحه ،2
یزيصً ازيوس ،1 1
یشٍّضپ ِلاقه
:ِهدقه عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ دازفا رد هیصِٛٛتبپ ظیازؽ ٖاٛٙػ ٝث ةزچ ذجو 2
ؽ زیثبت یعرزث زضبح كیمحت سا فذٞ .تعا ٜذؽ ٝتخبٙ
زٍ٘بؾ٘ زث یجیوزت تبٙیزٕت ذجو ذیذخ یبٞ
ةزچ ( ذجو یثزچ صخبؽ
، FLI
یثزچ یؼٕدت صخبؽ
، LAP
یذجو سٛتبئتعا صخبؽ
ٚHSI
ْبٍٟٙیٔازف سٛتبئتعا صخبؽ )FSI
عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖب٘س رد 2
یٔ
ذؽبث .
:یسرزت شٍر 35
عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖس 2
( یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ ٚد ٝث یفدبصت ترٛص ٝث 17
( َزتٙو ٚ )زف٘
18 .ذ٘ذؽ ٓیغمت )زف٘
جیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ
ی تذٔ ٝث 10
ٕٝ٘ٛ٘ .ذٙتخادزپ یتٔٚبمٔ ٚ یساٛٞ تختٙٔ تبٙیزٕت ٝث ٝتفٞ
سا ظپ ٚ ُجل ی٘ٛخ یبٞ
10 ٝتفٞ
.ذؽ ٝتفزٌ ٜٚزٌ ٚد سا یٙیزٕت ُىتٚزپ ا ْز٘ سا یربٔآ ُیّحت ٚ ٝیشدت تٟخ
راشف ٝخغ٘ spss
22 .ذؽ ٜدبفتعا
ٝث
ٝغیبمٔ رٛظٙٔ
یبٞ
ٖٛٔسآ سا یٞٚزٌ ٖٚرد
ٝغیبمٔ یازث ٚ یخٚس t
.ذؽ ٜدبفتعا ظ٘بیراٚٛو شیِب٘آ ٖٛٔسآ سا یٞٚزٌ ٗیث یبٞ
:جیاتً
داد ٖبؾ٘ ظ٘بیراٚٛو شیِب٘آ ٖٛٔسآ حیبت٘
10 یٙؼٔ زیغ ؼٞبو تخٛٔ یجیوزت تبٙیزٕت ٝتفٞ
راد
(HSI
60 / 0 ،)P=
FSI
( 31 / 0 ،)P=
(FLI
33 / 0 یٙؼٔ ؼٞبو ٚ )P=
راد
(LAP
34 / 0 یٔ َزتٙو ٜٚزٌ ٝث تجغ٘ )P=
.دٛؽ
ِجيتً
:یزيگ یٔ ٖبؾ٘ حیبت٘
ذٞد
، 10 یٙؼٔ ؼٞبو تخٛٔ یجیوزت تبٙیزٕت ٝتفٞ
صخبؽ رد راد
زیغ ؼٞبو ٚ LAP
یٙؼٔ
رد راد
صخبؽ یبٞ
FSI ,HSI
ٚ عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖب٘سFLI
2
یٔ
ٗیا سا .دٛؽ
ٚر
، زٕت ٖب٘س رد ةزچ ذجو تیؼضٚ دٛجٟث یازث یجیوزت ٗی
عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ
2 یٔ ٝیصٛت دٛؽ
.
ُصاٍ
:یديلک یاّ
ٗیزٕت یتٔٚبمٔ
،
،یساٛٞ ٗیزٕت عٛ٘ تثبید ،ةزچ ذجو
2
IRCT20141118019995N10
:عاجرا
ازیٕع یزیص٘ ،ذٕحٔ یسزٔازف ،ذیدٔ یخزفٟل ٖبی٘ادزٔ ،ٓیٞازثا یجِبع یٙث .
ت ِتفّ ُد زيثات زگًاشً زت یثيکزت یشسرٍ تاٌیزو
دثک دیدج یاّ
عًَ تتاید ِت لاتثه ىاًس رد بزچ 2
یلٚذص ذیٟؽ یىؽشپ ّْٛػ ٜبٍؾ٘اد یؾٞٚضپ یّٕػ ّٝدٔ
دشی 1397 ؛ 26 ( 3 :) 14 - 200
1 - .ناریا ،درکرهش ،درکرهش ٌبگشواد ،یشزري مًلع ٌيرگ
2 -
،ناریا ،زاًها ،زاًها نارمچ دیهش ٌبگشواد ،یشزري یشًلًیسیف ٌيرگ (*
؛)لًئسم ٌدىسیًو :هفلت
61132313210 یكیويرتكلا تسپ ،
[email protected] : :یتسپدک
3313034141
ِهدقه
عٛ٘ تثبید 2
زیغ غیسٛت ٚ غٕدت بث رد یثزچ یؼیجع
تفبث
ٓٞ ییبٞ
یثزچ تفبث ٚ تّل ،یتّىعا ّٝضػ ،ذجو ٖٛچ
ؾحا یٔ صخؾٔ ییب دٛؽ
( 1 تخٛٔ ذجو رد یثزچ غٕدت .)
عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ دازفا رد ةزچ ذجو یربٕیث دبدیا 2
یٔ
دٛؽ
( 2 سا زتؾیث ،غلاٚ رد .) 80
عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ دازفا ذصرد 2
ٝث
ذٙتغٞ لاتجٔ شی٘ ةزچ ذجو (
3 دذؼتٔ تبؼِبغٔ ٝٙیٔس ٗیا رد .)
ٜداد ٖبؾ٘
یربٕیث ٝو ذ٘ا
یذجو ٗٔشٔ یبٞ
يزٔ یّصا ُٔبػ
عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖاربٕیث رد 2
تعا ( 4 ٖبممحٔ سا یربیغث .)
ٔ ػلات
ی ییبعبٙؽ ار ذیذخ یبٞزوربٔٛیث سا یدبیس داذؼت ذٙٙو
یٔ یذجو سٛتبئتعا زغخ یٙیث ؼیپ ازیس ذٙٙو یفزؼٔ ٚ ٝث ذ٘اٛت
یضتازتعا ٚ یثبیسرا ذٙو هٕو ی٘بٔرد یبٞ
( 5
، 6 هیٙىت .) یبٞ
زث یفّتخٔ یٙیِبث دراد دٛخٚ یّىِا زیغ ةزچ ذجو صیخؾت یا
یٕ٘ طزتعد رد ٚ ٜدٛث ٖازٌ تّغا ٝو ذٙؽبث
( 7،8 رد .)
َبع زغخ یٙیث ؼیپ یازث یجیوزت تلادبؼٔ زیخا یبٞ
یربٕیث ذجو یثزچ صخبؽ ،َبثٔ ٖاٛٙػ ٝث( یذجو یبٞ fatty
liver index (FLI)
یثزچ یؼٕدت َٛصحٔ ،
(LAP) lipid
accumulation product
بؽ ، یذجو سٛتبئتعا صخ
hepatic
steatosis index (HSI)
ْبٍٟٙیٔازف سٛتبئتعا صخبؽ ٚ
Framingham steatosis) index (FSI)
) ٝو تعا ٜذؽ حزغٔ
یربٕیث سا ٝیِٚا یزیٍؾیپ رد د یذجو یبٞ
ٚ یدزف حغع ر
ٝتفبی ٝؼعٛت یٙیِبث ( ذ٘ا
10 - 8 ٖاشیٔ تازییغت ٝو ٜذؽ صخؾٔ .)
ٞ یتلاخاذٔ ظعٛت ذجو یثزچ
ٓ زییغت ٚ ٚراد ،ػسرٚ ٖٛچ
ٓیصر عٛ٘ تثبید یربٕیث زغخ ؼٞبو تخٛٔ ییاذغ 2
یٔ
دٛؽ
( 11 .) ی٘لاٛع تذٔ ٝث ػسرٚ
،یفزصٔ یزِبو ؼیاشفا ٝث ٝخٛت بث
ؼٞبو ٚ شوٌّٛ ٓغیِٛثبتٔ دٛجٟث ،یصز٘ا یفٙٔ َدبؼت دبدیا
ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ
ٝث رد ٟٓٔ یتیزیذٔ یضتازتعا هی ٖاٛٙػ
تجٔ ٖاربٕیث درٛٔ
عٛ٘ تثبید ٝث لا 2
( تعا ٜذؽ ٝتخبٙؽ 12
.)
یؽسرٚ تلاخاذٔ ٝو دراد دٛخٚ یزجتؼٔ ذٞاٛؽ ؼیاشفا بث
تیِبؼف
AMPK
آ ٛو ُیتعا ٖدزو َبؼف زیغ كیزع سا ٚ ذجو رد
ذیپیِ شتٙع ؼٞبو تخٛٔ یذجو سلایغوٛثزو یٔ بٞ
.دٛؽ
ث
ٝ تیوزت دٛجٟث ٚ ٖسٚ ؼٞبو كیزع سا یؽسرٚ تیِبؼف ٜٚلاػ
ؼیاشفا ی٘ذث صخبؽ ٚ ٗیتپِ حٛغع ٓیغٙت ٚ ٗیتى٘ٛپیدآ
یبٞ
ؼیپ ٚ یثبٟتِا یٔ یثبٟتِا
ؼیاشفا تخٛٔ دٛخ ٝثٛ٘ ٝث ٝو دٛؽ
تیِبؼف دذدٔ
AMPK
یٔ یذجو یثزچ ؼٞبو ٚ دٛؽ
( 16 -
13 ).
صخبؽ درٛٔ رد یفبو تبػلاعا سٛٙٞ َبح ٗیا بث یبٞ
یاراد ٖاربٕیث رد یؽسرٚ ٗیزٕت ٚ ةزچ ذجو ذیذخ یصیخؾت لاتجٔ ةزچ ذجو عٛ٘ تثبید ٝث
2 بٟٙت ٝٙیٔس ٗیا رد .دراذ٘ دٛخٚ
یٔ
( ٖاربىٕٞ ٚ یعٚذِبث ؼٞٚضپ ٝث ٖاٛت 2015
)،
ٝو دزو ٜربؽا
یٙؼٔ فلاتخا ذ٘دزو ػراشٌ
تذؽ بث ٗیزٕت تازثا ٗیث یراد
زث ٗییبپ ٚ لابث ( دراذ٘ دٛخٚFLI
17 .)
زیثبت یعرزث زضبح كیمحت سا فذٞ ٗیازثبٙث 10
ٝتفٞ
وزت یؽسرٚ تبٙیزٕت زٍ٘بؾ٘ زث یجی
رد ةزچ ذجو ذیذخ یبٞ
لاتجٔ ٖب٘س عٛ٘ تثبید ٝث
2 یٔ
.ذؽبث شٍر یسرزت
اّ یًدَهسآ یٔ یفدبصت یٙیِبث ییبٔسآ ربو هی ؼٞٚضپ ٗیا ٝث ٝو ذؽبث
ٜبٍؾ٘اد رد رٛو ٛع هی ترٛص دزوزٟؽ
( 1395 طبعا زث ) هچ
تغیِ
ترٛغ٘بو 2012
(
CONSORT 2012
ذؽ ْبد٘ا ) (
18 .)
ٕ٘ٛ٘ ُحازٔ ٝیّو
ٝ
ُىتٚزپ یازخا ،یفدبصت صیصخت ،یزیٌ
یبٞ
شیِب٘آ ٚ یٙیزٕت ْبد٘ا حزع ٖبیزدٔ سا زیغ دازفا ظعٛت یربٔآ
.ذؽ ی٘دٛٔسآ ٖبتعربٕیث ٝث ٜذٙٙو ٝؼخازٔ ٖاربٕیث ٗیث سا بٞ
دزوزٟؽ ٚ ربیؼٔ
ُٔبؽ ٝؼِبغٔ ٝث دٚرٚ یبٞ
تثبید صیخؾت :
عٛ٘
2 ٜشیِٛىیٌّ ٗیثٌّٕٛٛٞ ،هؽشپ ظعٛت 6.5≥
% ٖٛخ ذٙل ،
بتؽب٘
126≥
یّیٔ
( زتیِ یعد زث ْزٌ
7
یّیٔ
ٚ )زتیِ زث َٛٔ
یث یوزحت ( تذٔ ٝث یؽسرٚ تیِبؼف ٝث ٝخٛت بث 20
بی ٝمیلد
َٛع رد زتٕو 6
)ٝتؽذٌ ٜبٔ
،
ٓٞ
ٖٛخ ربؾف دٛخٚ ْذػ ٗیٙچ
لابث
≥ ( 160 بتؽب٘ ذیزغیٌّ یزت ،)
≥ ( 500 رد ْزٌ یّیٔ
یعد زیت َلاتخا ،یلٚزػ ٚ یجّل یربٕیث ٝمثبع ،)زتیِ
،ذیئٚ
یربٕیث ،ی٘ٛٔرٛٞ تلالاتخا ،ٖبعزع ،یذجو ٚ یٛیّو یبٞ
ُىِا فزصٔ ٚ ربٍیع َبٕؼتعا ،یحازخ ذ٘دٛث
. سا 150 ی٘دٛٔسآ
ٜذؽ ٜذ٘اٛخازف بٟٙت ،
35 ؼٔ سا زف٘
ی بٞرب ی ٝؼِبغٔ ٝث دٚرٚ
ُىؽ(
1 ) ذٙتؽاد ار .
ٝث ازؽ ذخاٚ دازفا ی
ظ ُىتٚزپ درٛٔ رد
ىاًس بزچ دثک زت یثيکزت تاٌیزوت زيثات گشًاد زتخد ىایَجشًاد رد یقاچ عَيش
ُا ىازیا یاّ
…
دشی یقٍدص ديْش یًاهرد ـ یتشادْت تاهدخ ٍ یکششپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيت ُرٍد
نشش ُراوش ،
ِس ، دادزخ 1397
ٝؼِبغٔ
ذؽ ٜداد ْسلا تبػلاعا درٛٔ رد ٚ
اشٔ ٚ تازغخ یب
ی
ِبٕتحا ی ذؽ غّغٔ ٝؼِبغٔ ٝث طٛثزٔ
ذ٘
ٕعا بٟ٘آ . ی
ٖبٙ
ذ٘داد
خعبپ ْبٕت ٝو زحٔ بٞ
ٝ٘بٔ
ٔ ٝتؽاد ٍٝ٘
ی
ٛؽ
٘ .ذ
دبصت
یف یسبع نّٛث رد یِاٛت رد ییبٞ
یبٞ
4 ییبت بث
زتٛیپٔبو سا ٜدبفتعا ٚ
ظعٛت ی ه تعد ی رب محت ی ك بث
HbA1c
ٝمجع ذؽ یذٙث .
ظپع زٞ
یِاٛت
ٝتغث رد بٞ
ی زٟٔ
ْٛٔ ٚ
ٜذؽ ٚ
ٜربٕؽ ؽ یراذٌ
ذ
ٜ تفزٌ رازل سرا سا ظپ ٚ
ی ثب ی
ِٚا ی
ٝ
ظعٛت تعد ی رب محت ی ك رد ٜٚزٌ زٞ
تفزٌ رازل .
ذخا سا ظپ
تیبضر
ٝث ٖاربٕیث ،یجتو ٝٔب٘
ٖساٛتٔ نّٛث یفدبصت ترٛص
یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ ٚد ٝث (
17
َزتٙو ٜٚزٌ ٚ )زف٘
( 18
ی٘دٛٔسآ ةبخت٘ا ٜٛح٘ .ذ٘ذؽ ٓیغمت )زف٘
زٔ ٚ بٞ
ُحا
رادٕٛ٘ رد كیمحت 1
.تعا ٜذٞبؾٔ ُثبل
یٌضیٚ
ی٘دٛٔسآ ٝیبپ یبٞ
َٚذخ رد بٞ
1 .تعا ٜذؽ ٝئارا
یشسرٍ لکتٍزپ ُٔبؽ یؽسرٚ ّٝخاذٔ
10 یجیوزت تبٙیزٕت ٝتفٞ
تبٙیزٕت(
.دٛث )یتٔٚبمٔ ٚ یساٛٞ تختٙٔ
توزؽ ٖبٌذٙٙو طبعا زث
یؽسرٚ تع ییبىیزٔآ حِبو ُٕؼِارٛتعد (
( )ACSM
19 ،) 3
ّخ تذٔ ٝث ٚ ٝتفٞ رد ٝغ 50
ٚ ذ٘دزو سبغآ ار تبٙیزٕت ٝمیلد
َٛع رد 10
ذؽ ٜدٚشفا تبٙیزٕت تذٔ ٚ تذؽ زث ٝتفٞ
َٚذخ(
1 یؽسرٚ یصِٛٛیشیف صصختٔ زظ٘ زیس تبٙیزٕت ٝیّو .)
.ذؽ ْبد٘ا یتعرذٙت ٚ ػسرٚ هیٙیّو رد ٚ :یتهٍاقه ٍ یساَّ یثيکزت تاٌیزوت
یساٛٞ ٗیزٕت یازث
ٖبٌذٙٙو توزؽ
٘ا ٝث یٚر دٛخ ةبخت
یٔ ٗیزٕت زتٌٔٛرا ٝخزچٚد بی ُیٔدزت ٗیزٕت تبغّخ .ذ٘دزو
سا یساٛٞ
20 تذؽ بث ٚ ٝمیلد 60
% رد ٝٙیؾیث تّل ٖبثزض
بت ٚ ذؽ سبغآ ْٚد ٚ َٚا ٝتفٞ
30 بث ٚ ٝمیلد 70
% تّل ٖبثزض
ٗیزٕت تذٔ َٛع رد .تفبی ؼیاشفا ٓٞد ٝتفٞ رد ٝٙیؾیث ( رلاپ حٙع ٖبثزض ظعٛت تّل ٖبثزض
Polar T31, Oy,
Kempele, Finland
.ذؽ َزتٙو ) بث تع هی بث یتٔٚبمٔ تبٙیزٕت
15 توزح زٞ یازث رازىت
ٝث ٗیزٕت تذؽ تیبٟ٘ رد ٚ ذؽ سبغآ ییاذتثا ٝتفٞ ٚد رد 2
بت 3 بث تع 120 - 10 تفبی ؼیاشفا ٓٞد ٝتفٞ رد رازىت
َٚذخ(
1 ( ) 20 ث یتٔٚبمٔ تبٙیزٕت ٝیّو .)
ٝ ّٝیعٚ
ٜبٍتعد ا یسبغ٘ذث یبٞ
،ٝٙیع طزپ تبوزح ُٔبؽ ٚ ذؽ ْبد٘
ٚسبث تؾپ ،ؼو ٓیع ٚسبث ّٛخ ،ؼو ٓیع ُغثزیس ،بپ طزپ ؼو ٓیع دٛث
.
ٜٚزٌ ذٙ٘بٕٞ َزتٙو ٜٚزٌ دازفا شیٛدت یبٞٚراد یثزدت
َٕٛؼٔ ییاذغ ٓیصر بث ٜازٕٞ ار صصختٔ هؽشپ ظعٛت ٜذؽ یٔ تفبیرد تیبػر سا ٖبٙیٕعا تٟخ ٕٗضرد .ذ٘دزو
ٓیصر یٔ ٚ َٕٛؼٔ ییاذغ تیِبؼف ٖاش
ٜٚزٌ ظعٛت ی٘ذث
.ذیدزٌ َزتٙو یٙفّت طبٕت كیزع سا ٝتفٞ زٞ ،َزتٙو سادًا یزيگ ُ یکیزتهَپٍزتًآ یاّ
قٛف ٚ ٖار ،ٓىؽ :ٝغم٘ ٝع رد ٖذث یثزچ ذصرد
ٜزصبخ بث ٚ یا
3
ٜساذ٘ا ٝجتزٔ
سا ٜدبفتعا بث یزیٌ
زپیِبو
(Lafayette Instrument Skinfold Caliper, model 01128)
بحٔ
ذؽ ٝجع (
21 ُثبتزپ حٙعذل بث ؼفو ٖٚذث ذل .)
تلد بث 1
یّیٔ
بتیدید یٚسازت بث ٖسٚ ٚ زتٔ
َ تلد بث 1 / 0
ٜساذ٘ا ْزٌّٛیو (ٖذث ٜدٛت صخبؽ ٚ ذؽ یزیٌ
)BMI
ْزٌّٛیو(
زث
زتٔ
عبحٔ )غثزٔ
ج حغع رد زٕو رٚد .ذؽ ٝ
َبئتٌّٛ ٜزفح حغع رد ٍِٗ رٚد ٚ ٜساذ٘ا ٜزصبخ ربخ ی٘بلٛف
ٜساذ٘ا .ذؽ یزیٌ
(ٍِٗ رٚد ٝث زٕو رٚد تجغ٘
سا )WHR
ذؽ ٝجعبحٔ ٍِٗ رٚد ٝث زٕو رٚد ٓیغمت (
22 یازث .)
یفزصٔ ٖضیغوا زثواذح ٝجعبحٔ
(
VO2MAX
)
توزؽ
ٖبٌذٙٙو ذؽ ٜدبفتعا ٜذؽ حلاصا طٚزث تغت سا
( 23 .) 1 ( ٝٙیؾیث رازىت ترذل ٖاٛٙػ ٝث ٝٙیع طزپ )1RM
لابث ٚ ٝٙت 1
ٝث بپ طزپ ٝٙیؾیث رازىت رذل ٖاٛٙػ
ٝٙت ٗییبپ ت
ٜساذ٘ا درٛٔ
تفزٌ رازل یزیٌ
( 24 یزیٌ ٜساذ٘ا ٝیّو .) رد بٞ
اث یبٟت٘ا ٚ اذت 10
ؼٞٚضپ ٗیا ُىتٚزپ ٝتفٞ
ذ٘ذؽ رازىت .
رادٕٛ٘
1 كیمحت ُحازٔ ٚ ی٘دٛٔسآ ةبخت٘ا .
)زف٘ 150( ٝؼِبغٔ ٝث دٚرٚ یازث ظیازؽ ذخاٚ دازفا
ا فذح كیمحت ذ٘ٚر س (
115 )زف٘
كیمحت یبٞ ربیؼٔ ٗتؽاذ٘ (
98 )زف٘
كیمحت رد توزؽ سا زظ٘ فزص (
17 )زف٘
ٝؼِبغٔ ذ٘ٚر سا جٚزخ (
4 )زف٘
1
،یصخؽ ُیِد ٝث زف٘
1 ،یٌداٛ٘بخ تلاىؾٔ زف٘
2 ت٘ٛىع ُحٔ زییغت زف٘
َزتٙو ٜٚزٌ
( 18 )زف٘
ّٝخاذٔ تفبیرد ْذػ ( 18 )زف٘
ییبٟ٘ یبٞ یثبیسرا (
14 )زف٘
ییبٟ٘ یثبیسرا سا فذح (
4 )زف٘
Allocation
Analysis Follow-Up )زف٘ 35(یفدبصت یذٙث ٜٚزٌ
Randomized (n= 52 Randomized (n= 52 Enrolment
یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ
( 17 )زف٘
یصصخت ّٝخاذٔ تفبیرد ( 17 )زف٘
ٝؼِبغٔ ذ٘ٚر سا جٚزخ (
3 )زف٘
3 یصخؽ ُیلاد ٝث زف٘
ییبٟ٘ یبٞ یثبیسرا (
14 )زف٘
ییبٟ٘ یثبیسرا سا فذح (
3 )زف٘
ىاًس بزچ دثک زت یثيکزت تاٌیزوت زيثات
ُاگشًاد زتخد ىایَجشًاد رد یقاچ عَيش ىازیا یاّ
…
ت تاهدخ ٍ یکششپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه دشی یقٍدص ديْش یًاهرد ـ یتشادْ
ٍ تسيت ُرٍد نشش
ُراوش ،
ِس ، دادزخ 1397
َٚذخ 1 : یٌضیٚ
یبٞ تبٙیزٕت یتٔبمتعا (ت
ٝتفٞ رد تبغّخ داذؼت ٚ ٗیزٕت تذٔ ،ٗیزٕت تذؽ ،تبغّخ داذؼ )
یتٔٚبمٔ تبٙیزٕت ٚ (
تحازتعا ،ٝٙیؾیث رازىت داذؼت
تع ٗیث تع داذؼت ٚ بٞ بٞ
) یجیوزت تبٙیزٕت ٜٚزٌ رد
ِتفّ
یساَّ يیزوت یتهٍاقه يیزوت
ِسلج دادؼت )ِتفّ/سٍر(
تدش ةلق ىاتزض%(
)ٌِيشيت تده
)ِقيقد(
ِسلج دادؼت
ٍر(
)ِتفّ/س
ًِسٍ
رازکت(
)ٌِيشيت ييت تحازتسا
تس )ِقيقد(
رازکت )دادؼت(
تس
2 - 1 3
60 20
- 15 2
15 3 RM
- 2 15
1
4 - 3 3
60 25
2 15
3 RM - 2 15
2
6 - 5 3
70 30
2 12
3 RM - 2 12
3
8 - 7 3
70 30
2 12
3 RM - 2 12
3
10 - 9 3
70 30
2 10
3 RM - 2 10
3
ٝٙیؾیث رازىت هی :1-RM
َوً شيلاًآ
ًِ
یًَخ یاّ
ٕٝ٘ٛ٘
ٖٛخ یبٞ
( 10 تِبح رد ٚ ییٚسبث ذیرٚ سا )یع یع
ٝتغؾ٘
24 ٚ ُىتٚزپ سبغآ سا ُجل تػبع 48
سا ظپ تػبع
سا ظپ ٝغّخ ٗیزخآ 12
.ذؽ ٝتفزٌ ییبتؽب٘ تِبح تػبع
( ٖٛٔسآ طربپ تیو سا ٜدبفتعا بث بتؽب٘ شوٌّٛ
Pars Azmoon,
Tehran, Iran
( ساذیغوا شوٌّٛ ػٚر ٝث )
Hitachi®, model
704, 902 made in Japan
ٜساذ٘ا ) ٗیِٛغ٘ا تظّغ .ذؽ یزیٌ
( اشیلاا ػٚر ٝث ْزع
microplate reader
تٔٚبمٔ .ذؽ ٝجعبحٔ )
َٛٔزف كیزع سا ٗیِٛغ٘ا ٝث
HOMA-IR
زیس ِٝدبؼٔ كیزع سا ٚ
.تفزٌ رازل ٝجعبحٔ درٛٔ
HOMA-IR = )) بتؽب٘ ٖٛخ ذٙل [mmol/l] × ٗیِٛغ٘ا بتؽب٘ [mIU/l] ( / 22/5((
ٓٞ
ٓیش٘آ حٛغع ٗیٙچ یبٞ
AST, ALT
ٚ بفتعا بثGGT
د سا ٜ
ٜساذ٘ا اشیلاا ػٚر .ذؽ یزیٌ
صخبؽ
َٛٔزف كیزع سا یذجو ذیذخ یبٞ
درٛٔ زیس یبٞ
.تفزٌ رازل ٝجعبحٔ
ذجو یثزچ صخبؽ
(FLI)
( : 26 - 28 ) ٜدٚذحٔ(
َبٔز٘
سا زتٕو 8 / 53 .)
FLI= )e 0/953 × log )ذیزیغیٌّ یزت( + 0/139 × ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ + 0/718 × log (GGT) + 0/053 × ظیحٔ
زٕو رٚد – 15/745( / )1 + e 0/953 × log )ذیزیغیٌّ یزت(
+ 0/139 × ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ + 0/718 × log (GGT) +
053 /
0 × زٕو رٚد ظیحٔ – 15/745( × 100 ( یثزچ غٕدت صخبؽ
( )LAP
29 - 31 َبٔز٘ ٜدٚذحٔ :)
سا زتٕو 9 / 25
LAP = زٕو رٚد ظیحٔ [cm] – 58 × ذیزیغیٌّ یزت تظّغ ذجو سٛتبئتعا صخبؽ ی
(HSI)
( : 32 - 33 َبٔز٘ ٜدٚذحٔ( )
سا زتٕو 30 ).
HSI= 8 (ALT/AST) ratio + ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ+4
ْبٍٟٙیٔازف سٛتبئتعا صخبؽ (
)FSI
(:
34 )
FSI= -7/981 + 0/011 × ٗع[َبع] – 0/146 + 0/173
× ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ (kg/m2) + 0/007 × یزت ذیزیغیٌّ(mg/dl) + 0/789 + 1/1 × ALT/AST ratio ≥
33 /
1 )0;دراذ٘ ،1;دراد(.
یراهآ ليلحت ٍ ِیشجت
ؼیپ ذؽ یٙیث ث ٕٝ٘ٛ٘ ٜساذ٘ا ٝو
ی
ٗ 10 بت 20
ٔ
ی ذ٘اٛت
ربٔآ ترذل ی
٪80 ار رد زثا یزٕت
ٗ وزت ی ج ی بمٔ رد ی
ٝغ ٜٚزٌ بث
ٔ فلاتخا ٚ ذٙو ٓٞازف َزتٙو ی
ٍ٘ب ی
ٗ
٪2 ظپ سا 10
ٝتفٞ
یزٕت
ٗ ار ا رد ٕٝ٘ٛ٘ ٓدح ٝجعبحٔ .ذٞد ٖبؾ٘
ی
ٗ ،ٝؼِبغٔ
17
زث ٜٚزٌ زٞ رد درٛٔ
ٔ طبعا ی
ٖاش
٪20 یر ػش ؼت یی
ٗ تٟخ .ذؽ
فازح٘ا ٚ ٗیٍ٘بیٔ سا ،كیمحت ٗیا رد یربٔآ ُیّحت ٚ ٝیشدت
ٝث ربیؼٔ
ٌ ٜدبفتعا یفیصٛت ربٔآ ٖاٛٙػ
یعرزث تٟخ .ذیدز
ٜداد ٖدٛث َبٔز٘
و ٖٛٔسآ بث بٞ
.ذؽ ٜدبفتعا فٛ٘زیٕعا فٚرِٕٛٛ
ٝث
ٝغیبمٔ رٛظٙٔ
ٖٛٔسآ سا یٞٚزٌ ٖٚرد یبٞ
یخٚس t
یازث ٚ
ٝغیبمٔ
ٜدبفتعا ظ٘بیراٚٛو شیِب٘آ ٖٛٔسآ سا یٞٚزٌ ٗیث یبٞ
كیزع سا ؼٞٚضپ ٗیا رد یربٔآ یبٞ ُیّحت ٚ ٝیشدت یٔبٕت .ذؽ راشفا ْز٘
ٝخغ٘SPSS
22 حغع رد ٚ
p ≤ 0.05
.ذؽ ٝجعبحٔ
خا تاظحلاه :یقلا
قلاخا ٝتیٕو ظعٛت كیمحت ٗیا َاسٛپٚزپ
( تعا ٜذؽ ذییبت دزوزٟؽ ٜبٍؾ٘اد SKU94/210
)
جیاتً
سا هی چیٞ
توزؽ
ٖبٌذٙٙو ٝثزدت ار یراٌٛب٘ قبفتا كیمحت ٗیا
ٚ ذٙتؽاذ٘ یىؽشپ ٖبٔرد ٝث سبی٘ ٚ ذ٘دزى٘
یاراد ٝؼِبغٔ زظ٘ ٗیا سا
.دٛث ٕٗیا ّٝخاذٔ
3 جیوزت تبٙیزٕت ٜٚزٌ سا زف٘
ی ٚ 4 ٜٚزٌ سا زف٘
.ذ٘ذؽ جربخ كیمحت سا ّٝخاذٔ یازخا ٖبیزخ رد َزتٙو
توزؽ
ٖبٌذٙٙو 35 عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖس 2
;ٗع(
91 /
±5 93 / 54
;ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ ،َبع 57
/
±3 87 / 29 ٗیثٌّٕٛٛٞ ،
;ٜشیِٛىیٌّ
13 /
±1 29 / 9 بتؽب٘ شوٌّٛ ، 126 ≤
یّیٔ
یعد زث ْزٌ
)زتیِ
ذ٘دٛث یازث حیبت٘ بتیبٟ٘ . 14
زٌ رد زف٘
ٚ َزتٙو ٜٚ
14 ٜٚزٌ رد زف٘
.تعا ٜذؽ ػراشٌ یجیوزت ٗیزٕت ٜدٛت زظ٘ سا َزتٙو ٜٚزٌ ٚ یجیوزت ٜٚزٌ ٗیث ،ٝؼِبغٔ یاذتثا رد
،ٖذث یثزچ ذصرد ،ٖذث ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ
رٚد ٝث زٕو رٚد تجغ٘ ،
بتؽب٘ شوٌّٛ ،ٍِٗ
ٚ
ٜشیِٛىیٌّ ٗیثٌّٕٛٛٞ
یٙؼٔ تٚبفت ٜذٞبؾٔ یراد
ذؾ٘
َٚذخ(
2 .)
جیبپ ٖاشیٔ
ی٘دٛٔسآ یذٙ
تبغّخ ٝث یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ بٞ
یؽسٛٔآ
٪82 دٛث . یٙؼٔ یربٔآ فلاتخا
ٖذث ٖسٚ رد یراد
( 42 / 0 )P=
، ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ (
51 / 0 )P=
ٖذث یثزچ ، (
06 / 0 )P=
ٚ
ٍِٗ رٚد ٝث زٕو رٚد تجغ٘
( 62 / 0 )P=
ٜٚزٌ ٗیث تؽاذ٘ دٛخٚ بٞ
.
ٖٛٔسآ ْبد٘ا بث ،ٗیا زث ٜٚلاػ
ٖٚرد ٝغیبمٔ ٚ یخٚس t
زٌ
ؼٞبو ،یٞٚ
زیغ
یٙؼٔ
ٖذث ٖسٚ رد راد (
44 / 0 )P=
،
ٖذث ٜدٛت صخبؽ (
68 / 0 )،P=
ٖذث یثزچ ذصرد (
29 / 0 )P=
ٚ تجغ٘
رٚد ٝث زٕو رٚد
ٍِ
ٗ ( 20 / 0 )P=
یجیوزت ٜٚزٌ رد ذؽ ٜذٞبؾٔ
ٓٞ .
تٚبفت ٗیٙچ
یٙؼٔ
رد یراد
ٖذث یثزچ ذصرد (
38 / 0 )P=
ٖذث ٖسٚ ، (
48 / 0 )،P=
ٖذث ٜدٛت صخبؽ (
29 / 0 )P=
ٚ و رٚد تجغ٘
ٍِٗ رٚد ٝث زٕ
( 37 / 0 )P=
ٜٚزٌ رد َٚذخ( ذؾ٘ تفبی َزتٙو 3
.)
ٝغیبمٔ ٝدیت٘ رد سا ظپ یٞٚزٌ ٖٚرد یبٞ
10 ٗیزٕت ٝتفٞ
زیغ ؼٞبو یجیوزت یٙؼٔ
رد راد
( FSI
15 / 0 ،)P=
HSI
( 87 / 0 ٚ )P=
(FLI
10 / 0
ٓٞ ٚ )P=
یٙؼٔ ؼٞبو ٗیٙچ
رد راد
(LAP
01 / 0
ٝغیبمٔ ٝدیت٘ رد .ذؽ ٜذٞبؾٔ )P=
یبٞ
ٗیث
ٞٚزٌ
یٙؼٔ تٚبفت ی ٜٚزٌ ٚ یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ ٗیث یراد
رد َزتٙو
FSI
( 31 / 0 ،)P=
(HSI
60 / 0
ٚ )P=
FLI
( 33 / 0 )P=
یٙؼٔ تٚبفت بٔا ،ذؾ٘ تفبی رد ٗیزٕت ٚ َزتٙو ٜٚزٌ ٗیث یراد
(LAP
03 / 0 ذؽ ٜذٞبؾٔ )P=
َٚذخ(
4 .)
10 یٙؼٔ ؼٞبو تخٛٔ یجیوزت ٗیزٕت ٝتفٞ
رد یراد
بتؽب٘ شوٌّٛ
( 03 / 0
،)P=
غ٘ا ( ٗیِٛ
01 / 0 ٝث تٔٚبمٔ ٚ )P=
ٗیِٛغ٘ا ( 01 / 0
ٓٞ .ذؽ یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ رد )P=
رد ٗیٙچ
ٝغیبمٔ ٝدیت٘
یٙؼٔ ؼٞبو یٞٚزٌ ٗیث یبٞ
ٗیِٛغ٘ا رد یراد
( 01 / 0 ( ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ ٚ )P=
04 / 0 ؼٞبو )P=
زیغ
یٙؼٔ
بتؽب٘ شوٌّٛ رد راد (
07 / 0 یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ )P=
ٜذٞبؾٔ َزتٙو ٜٚزٌ ٝث تجغ٘
ذؽ ٜذٞبؾٔ ذؽ َٚذخ(
5 .)
َٚذخ 2 : كیمحت یاذتثا رد ٗیزٕت ٚ َزتٙو یبٞ ٜٚزٌ یفیصٛت یبٞ یٌضیٚ
p-value زگ ييت
ٍ
یّ لزتٌک
Mean
± SD
یثيکزت يیزوت
±SD
Mean زيغته
490 /
0 55/71±6/40 54/14±5/43 ٗع
499 /
0 9/86±6/39 9/07±5/26 )َبع( یربٕیث ٝمثبع
270 /
0 158/4±5/48 161/30±7/23 )زتٔ یت٘بع( ذل
276 /
0 76/30±9/58 71/44±13/20 )ْزٌّٛیو( ٖسٚ
833 /
0 29/70±4/17 30/57±2/97 BMI )غثزٔ زتٔ /ْزٌّٛیو(
961 /
0 42/64±4/95 42/57±2/17 )%( ٖذث یثزچ
177 /
0 200/86±46/88 214/64±27/67 )زتیِ یعد/ْزٌ یّیٔ( بتؽب٘ شوٌّٛ
073 /
0 9/10±1/41 9/49±0/85 )%(ٜشیِٛىیٌّ ٗیثٌّٕٛٛٞ
ٖٛٔسآ سا .ذؽ ٜدبفتعا ٝؼِبغٔ یاذتثا رد ٜٚزٌ ٚد یفیصٛت یبٞ یٌضیٚ ٝغیبمٔ یازث ُمتغٔt
اٌیزوت زيثات ىاًس بزچ دثک زت یثيکزت ت
ُاگشًاد زتخد ىایَجشًاد رد یقاچ عَيش ىازیا یاّ
…
دشی یقٍدص ديْش یًاهرد ـ یتشادْت تاهدخ ٍ یکششپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيت ُرٍد
نشش ُراوش ،
ِس ، دادزخ 1397
َٚذخ 3 : تازییغت ٝغیبمٔ
یٞٚزٌ ٗیث ٚ یٞٚزٌ ٖٚرد
ٍِٗ رٚد ٝث زٕو رٚد تجغ٘ ٚ ٖذث یثزچ ،ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ ،ٖسٚ
ٜٚزٌ ٚد سا ظپ ٚ ُجل رد 10
ٝتفٞ
سرٚ ّٝخاذٔ
یؽ P-value
ييت یٍّزگ
لزتٌک SD
± Mean
یثيکزت يیزوت SD
±
Mean ىَهسآ زيغته
425 / 0
58 /
±9 30 /
76 71/44±13/20 ٖٛٔسآ ؼیپ
ٖسٚ
)ْزٌّٛیو(
23 /
±9 55 /
75 71/19±13/10 ٖٛٔسآ ظپ
483 /
0 0/438 یٞٚزٌ ٖٚردP-value
512 / 0
17 /
±4 70 /
29 30/57±2/97 ٖٛٔسآ ؼیپ ی٘ذث ٜدٛت صخبؽ
/ْزٌّٛیو(
زتٔ
)غثزٔ
14 /
±4 57 /
29 31/38±8/61 ٖٛٔسآ ظپ
289 /
0 0/680 یٞٚزٌ ٖٚردP-value
057 / 0
95 /
±4 64 /
42 45/57±2/17 ٖٛٔسآ ؼیپ
ٖذث یثزچ )%(
17 /
±2 50 /
44 41/43±4/18 ٖٛٔسآ ظپ
379 /
0 0/291 یٞٚزٌ ٖٚردP-value
617 / 0
18 /
±0 01 /
1 1/03±0/19 ٖٛٔسآ ؼیپ
ٝث زٕو رٚد تجغ٘
ٍِٗ رٚد 06
/
±0 97 /
0 0/96±0/08 ٖٛٔسآ ظپ
374 /
0 0/202 یٞٚزٌ ٖٚردP-value
*
ؼٔ تٚبفت
ٙ وزت ٗیزٕت ٜٚزٌ رد راد ی جی
ی WHR . .ٍِٗ رٚد ٝث زٕو رٚد تجغ٘ :
َٚذخ 4 :
ٝغیبمٔ
یٞٚزٌ ٗیث ٚ یٞٚزٌ ٖٚرد تازییغت
صخبؽ ةزچ ذجو یبٞ
ٜٚزٌ ٚد سا ظپ ٚ ُجل 10
ٚ ّٝخاذٔ ٝتفٞ
یؽسر
زيغته ىَهسآ
یثيکزت يیزوت
±SD Mean لزتٌک
±SD Mean P-value
ييت یٍّزگ
سٛتبئتعا صخبؽ
ْبٍٟٙیٔازف
ٖٛٔسآ ؼیپ 74
/
±0 54 / 0 - 62 /
±0 50 / 0 - 312
/
0 -0/58±0/65 -0/79±0/79 ٖٛٔسآ ظپ P-value ٖٚرد
یٞٚزٌ
149 / 0 541
/ 0
سٛتبئتعا صخبؽ یذجو
ٖٛٔسآ ؼیپ 84
/
±3 60 / 37 31 /
±5 20 / 38 596
/
0 39/70±8/87 37/51±4/78 ٖٛٔسآ ظپ P-value ٖٚرد
یٞٚزٌ
871 / 0 513
/ 0
ؽ یثزچ صخب
ذجو
ٖٛٔسآ ؼیپ 25
/
±10 70 / 65 78 /
±15 93 / 59 327
/
0 48/78±22/19 56/97±10/52 ٖٛٔسآ ظپ P-value ٖٚرد
یٞٚزٌ
103 / 0 43
/ 0
یؼٕدت َٛصحٔ
یثزچ
ٖٛٔسآ ؼیپ 25
/
±10 10 / 63 23 /
±28 68 / 74 034
/
#0 71/77±16/87 44/59±10/52 ٖٛٔسآ ظپ P-value ٖٚرد
یٞٚزٌ
001 / 0
* 153
/ 0
* .یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ رد راد یٙؼٔ تٚبفت یٙؼٔ تٚبفت#
.َزتٙو ٚ یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ ٗیث راد
ْبٍٟٙیٔازف سٛتبئتعا صخبؽ :
.FSI ئتعا صخبؽ یذجو سٛتب
: ذجو یثزچ صخبؽ .HSI :
یثزچ یؼٕدت َٛصحٔ .FLI :
.LAP
َٚذخ 5 : تازییغت ٝغیبمٔ
یٞٚزٌ ٗیث ٚ یٞٚزٌ ٖٚرد
ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ ٚ ٗیِٛغ٘ا ،بتؽب٘ شوٌّٛ
ٜٚزٌ ٚد سا ظپ ٚ ُجل 10
یؽسرٚ ّٝخاذٔ ٝتفٞ
P-value ييت
یٍّزگ
لزتٌک
±SD Mean
یثيکزت يیزوت
±SD
Mean ىَهسآ زيغته
074 / 0
88 /
±46 86 /
200 216/00±63/08 ٖٛٔسآ ؼیپ
بتؽب٘ شوٌّٛ
(mg/dl) 70
/
±60 26 /
203 163/85±71/47 ٖٛٔسآ ظپ
690 /
0 *0/035 ٖٚرد P-value
یٞٚزٌ
007 /
#0
06 /
±2 57 /
6 9/10±2/62 ٖٛٔسآ ؼیپ
ٗیِٛغ٘ا (μU/mL) 06
/
±2 21 /
6 5/93±2/24 ٖٛٔسآ ظپ
08 /
0 *0/001 ٖٚرد P-value
یٞٚزٌ
043 /
#0
36 /
±4 44 /
97 95/40±3/08 ٖٛٔسآ ؼیپ
ٝث تٔٚبمٔ
ٗیِٛغ٘ا 53
/
±4 00 /
97 92/50±3/18 ٖٛٔسآ ظپ
734 /
0 *0/001 ٖٚردP-vaue
یٞٚزٌ
.یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ رد راد یٙؼٔ تٚبفت*
.َزتٙو ٚ یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ ٗیث راد یٙؼٔ تٚبفت#
ثحت
ٛٔ رد یٕو ربیغث تبؼِبغٔ
زیثبت در تٔٚبمٔ( یجیوزت ٗیزٕت ی
تٔبمتعا ٚ ی صخبؽ زث )
ٖاربٕیث بث ظجتزٔ ةزچ ذجو ذیذخ یبٞ
لاتجٔ
عٛ٘ تثبید ٝث 2
.تعا ٜذؽ ْبد٘ا كیمحت ،َبح ٗیا بث
صخبؽ ٗیا یثبیسرا یازث ٝؼِبغٔ ٗیِٚا ،زضبح یٕخبٟت زیغ یبٞ
ذٙ٘بٔ
FLI ,LAP ,HSI
ٚ
FSI
ٝث ٚ تعا یتثبید ٖب٘س رد رٛظٙٔ
عرزث تعا ٜذؽ ْبد٘ا یجیوزت ٗیزٕت زیثأت ی
.
سا ظپ 10 یٙؼٔ تٚبفت یجیوزت تبٙیزٕت ٝتفٞ
رد یراد FLI
ٝث .ذؾ٘ ٜذٞبؾٔ
یٔ زظ٘
ٕیث رد صخبؽ ٗیا یثبیسرا ذعر
ٖارب
یّىِا زیغ ةزچ ذجو ٝث لاتجٔ
ٓیش٘آ زتٕو تیعبغح بث یبٞ
ذٞذ٘ ٖبؾ٘ ار یعٛغحٔ زییغت یذجو (
36
، 35 ) ٗیا سا ؼیپ .
ٜداد ٖبؾ٘
تبٙیزٕت ٚ لابث تذؽ بث تبٙیزٕت ٝو تعا ٜذؽ
یٙؼٔ دٛجٟث تخٛٔ یتػزع
ٓیش٘آ راد
یذجو یبٞ
یٔ
دٛؽ ( 37
، 17 ) تبٙیزٕت ٝو تعا ٜداد ٖبؾ٘ ٝؼِبغٔ ٗیذٙچ .
صخبؽ دٛجٟث تخٛٔ تذٔ ٜبتٛو ٚ ذیذؽ
ٓٞ یذجو یبٞ
بث ٛع
یٔ ٖذث تیوزت رد دٛجٟث دٛؽ
( 39 ، 38 )
ٗیٕٞ رد
ٝٙیٔس و تعا ٜذؽ ٜداد ٖبؾ٘
ٝ 6 ٗیزٕت ٜبٔ
دٛجٟث تخٛٔ بیٛع ُٕىٔ فزصٔ بث ٜازٕٞ یؽسرٚ
ٖب٘س ردFLI
یٔ ٖسٚ ٝفبضا یاراد ٝغئبی دٛؽ
(
40 ) تازییغت تبؼِبغٔ زیبع . رد یٟخٛت ُثبل
ذٙ٘بٔ یٌذ٘س ٜٛیؽ زییغت ّٝخاذٔ سا ظپ FLI
ٓیصر ٚ یؽسرٚ تبٙیزٕت ذ٘دزو ػراشٌ ییاذغ
( 40
، 17 ) سٛٙٞ بٔا
دٛجٟث ٓغی٘بىٔ
ت٘ ردFLI
ٓٞ .تعا صخؾٔب٘ ػسرٚ ٝدی ٗیٙچ
ٓیش٘آ تیِبؼف ؼیاشفا تبؼِبغٔ
ؼیاشفا ٚ ٛیتاذیغوا یبٞ
ذیعا ٖٛیعاذیغوا ار ذجو رد یثزچ غٕدت ؼٞبو ٚ ةزچ یبٞ
ذ٘دزو ػراشٌ
( 44 - 41 ).
صخبؽ ،زضبح ٝؼِبغٔ رد
ٝث LAP
یٙؼٔ رٛع
سا ظپ یراد
10 تجغ٘ ؼٞبو ٗیا .دزو اذیپ ؼٞبو یجیوزت تبٙیزٕت ٝتفٞ
ٌ ٝث یٙؼٔ شی٘ َزتٙو ٜٚز ٖذث یثزچ رد ؼٞبو لابٕتحا .دٛث راد
ٓٞ
ی٘دٛٔسآ رد ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ ؼٞبو بث ٛع كیمحت یبٞ
یٙؼٔ ؼٞبو ُیِد زضبح صخبؽ رد راد
یٔLAP
ذؽبث
( 45 ) بث .
ٗیا زییغت ار دٛخ ییاذغ ٓیصر ٖاربٕیث ،ٝؼِبغٔ ٗیا رد َبح
یٙؼٔ زییغت ٚ ذ٘داذ٘
ٜدٛت صخبؽ ٚ ٖسٚ رد یراد
شی٘ ی٘ذث
ٓو ٓیصر ٝو ٜذؽ صخؾٔ ٗیا سا ؼیپ یفزع سا .ذؾ٘ ٜذٞبؾٔ
صخبؽ ؼٞبو تخٛٔ یزِبو یٔ LAP
دٛؽ ( 46 ) ٝث ٗیازثبٙث .
یٔ زظ٘
ٝث یؽسرٚ تیِبؼف ذعر
ییاذغ ٓیصر سا اشدٔ ترٛص
یٔ
.ذؽبث ذجو یثزچ ؼٞبو تٟخ زثٛٔ ّٝخاذٔ هی ذ٘اٛت یٙؼٔ تٚبفت رد یراد
رد FSI
ٝغیبمٔ
ٜٚزٌ
یزٕت یبٞ
ٗ
بت .ذؾ٘ تفبی ،َزتٙو ٚ یجیوزت
ٝؼِبغٔ چیٞ ٖٛٙو
زؾتٙٔ یا
تازثا ٓیمتغٔ رٛع ٝث ٝو تعا ٜذؾ٘
ٗٔشٔ
زث یؽسرٚ
ار FSI
ىاًس بزچ دثک زت یثيکزت تاٌیزوت زيثات
ُاگشًاد زتخد ىایَجشًاد رد یقاچ عَيش ىازیا یاّ
…
دشی یقٍدص ديْش یًاهرد ـ یتشادْت تاهدخ ٍ یکششپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيت ُرٍد
نشش ُراوش ،
ِس ، دادزخ 1397
یٔ .ذٙو یعرزث ٖلابغٌرشث رد
ٓٞ ٝو دس طذح ٖاٛت
ْذػ بث ٛع
ٗیزٕت ،ٖذث تیوزت رد زییغت یجیوزت
یٕ٘
ؼٞبو یازث ذ٘اٛت
ٜزٕ٘
د ٖبؾ٘ تبؼِبغٔ یخزث .ذؽبث یفبو FSI
بث ٗیزٕت ٝو ذ٘دا
یٔ لابث تذؽ ٖذث تیوزت سا ُمتغٔ ار یذجو یبٞزتٔاربپ ذ٘اٛت
( 48
، 47
، 39 یٔ زظ٘ ٝث ،ی٘بغ٘ا تبؼِبغٔ رد .ذٞد دٛجٟث ) ذعر
ؼٞبو ار بٕعلاپ داسآ ةزچ ذیعا لابث تذؽ بث تبٙیزٕت ٝو
یٔ
یاٛتحٔ ٚ ذٞد تیوزت رد تازییغت سا ُمتغٔ ار IMTG
یٔ ؼٞبو ٖذث ( ذٞد
49 تؾیث .) ٓیظٙت ٝٙیٔس رد تبمیمحت ز
یؽسرٚ تبٙیزٕت یع رد یذجو سٛتبئتعا تذؽ بث
ظعٛتٔ ٚ ٓو
تذؽ رد بٔا ،تعا لابث
، ٜذؽ ضزف .تعا تٚبفتٔ لأبو ظیازؽ
ؼیاشفا ٝث ٝخٛت بث ،ذیذؽ تبٙیزٕت َٛع رد ٝو تعا
ٗیٔلاٛىتبو ػدزٌ یبٞ
( ٖٛخ
10 بت 20 ٓغیِٛثبتٔ ،)زثازث
ٗیٔلاٛىتبو ظعٛت شوٌّٛ یذجو یٔ َزتٙو بٞ
( دٛؽ
50 .)
لابٕتحا ٗیازثبٙث تذؽ
یازث زضبح كیمحت رد یجیوزت تبٙیزٕت
ٜزٕ٘ ُیذؼت .تعا ٜدٛج٘ زثٛٔ ٚ یفبوFSI
داد ٖبؾ٘ زضبح ٝؼِبغٔ حیبت٘
10 رد یجیوزت ٗیزٕت ٝتفٞ
عٛ٘ یتثبید ٖاربٕیث 2
زیثبت یذجو تلالاتخا ٝث لاتجٔ
یٙؼٔ
زث یراد
HSI
لابٕتحا .تؽاذ٘
10 ٝتفٞ
یجیوزت ٗیزٕت
دٛجٟث یازث زٍ٘ب٘
یبٞ
ذیذخ یٕ٘ یفبو یذجو ذؽبث
ٝث . زظ٘
یٔ
زثٛٔ رٛتوبف ییاذغ ٓیصر ذعر رد یؽسرٚ تیِبؼف سا یزت
ٜزٕ٘ دٛجٟث .ذؽبثHSI
دٛجٟث ٝو تعا ٜذؽ ٜداد ٖبؾ٘ یٌسبت ٝث
ٝظحلأ ُثبل ٜزٕ٘ رد یا
ٓیصر ٝٞبٔ ؼؽ ٜرٚد هی سا ظپHSI
ٝ٘ازتیذٔ
ٝث یا
یٔ تعد
ذیآ
( 51 ،یزٍید ٝؼِبغٔ رد .)
ٖاربىٕٞ ٚ ی٘لابعربث (
2012 )،
داد ٖبؾ٘
ذ٘
ّٝخاذٔ سا ظپ ٝو 6
صخبؽ ،یؽسرٚ ٗیزٕت ٜازٕٞ ٝث بیٛع ُٕىٔ ُٔبؽ ٝٞبٔ
یبٞ
یذجو
ٖسٚ ٝفبضا یاراد ٝغئبی ٖب٘س رد
ٚ تفبی دٛجٟث قبچ (
40 ) .
ٗیا سا
ٚر ٜرٚد بث زضبح كیمحت لابٕتحا 10
ٝتفٞ
زییغت یازث یا
ٜزٕ٘ رد یٕ٘ یفبو ٚد عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖاربٕیثHSI
.ذؽبث
خعبپ رد یٟخٛت ُثبل تازییغت تبؼِبغٔ زیبع ذجو تازٕ٘
ةزچ تبٙیزٕت ذٙ٘بٔ یٌذ٘س هجع زییغت تلاخاذٔ سا ظپ
ییاذغ ٓیصر ٚ یؽسرٚ
ذ٘ا ٜداد ٖبؾ٘
( 17،40 .) دٛخٛٔ تبؼِبغٔ
زیثبت هیِٛثبتٔ ًٙیِبٍٙیع یبٞزیغٔ زث یؽسرٚ تلاخاذٔ
جو تیِبؼف ذٙ٘بٔ یذ
ٓیش٘آ یبٞ
ؼیاشفا ٚ ٛیتاذیغوا یبٞ
ذیعا ٖٛیعاذیغوا یثزچ غٕدت ؼٞبو ٚ ةزچ یبٞ
ُخاد یبٞ
( ذجو رد یِّٛع 44
- 41 ار )
ٝث ؼٞبو یّصا ٓغی٘بىٔ ٖاٛٙػ
ذجو یثزچ ذ٘دزو دبٟٙؾیپ
.
ؼٞبو صخبؽ ٚ ْزع ٗیِٛغ٘ا حٛغع رد یٟخٛت ُثبل
ٗیِٛغ٘ا تٔٚبمٔ
(HOMA-IR)
یجیوزت ٜٚزٌ رد بث ٝغیبمٔ رد
ذؽ صخؾٔ َزتٙو ٜٚزٌ
ٝتفبی .
درٛٔ رد زضبح كیمحت یبٞ
ٝتؽذٌ تبؼِبغٔ بث ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ ٚ ٗیِٛغ٘ا ؼٞبو
ٓٞ
كیزع سا یجیوزت تبٙیزٕت ذ٘داد ٖبؾ٘ ٝو دراد ی٘اٛخ عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖاربٕیث ٚ قبچ دازفا رد یٕغیٌّ َزتٙو 2
تعا ٜدٛث ٜازٕٞ
( 52 )
.
ٝث ،ٝصلاخ رٛع
یٔ
شوٌّٛ ،ٗیِٛغ٘ا رد ؼٞبو تفٌ ٖاٛت
بتؽب٘
ٚ
ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ صخبؽ ٝث لاتجٔ ٖاربٕیث رد
عٛ٘ تثبید 2
تازٕ٘ ؼٞبو بث ٝو ،
صخبؽ
یبٞ
ةزچ ذجو
دٛث ٜازٕٞ یجیوزت ٗیزٕت ٜٚزٌ رد ،
ٖبؾ٘ ار یٙیِبث تیٕٞا
اد .د یٔ ٖبؾ٘ حیبت٘ ٗیا عٛ٘ ٗیا ٝو ذٙٞد
تبٙیزٕت سا
یؽسرٚ
یازث تعا ٗىٕٔ
صخبؽ َزتٙو ٚ یٕغیٌّ یبٞ
ذؽبث ذیفٔ ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ بث ظجتزٔ یذجو سٛتبئتعا ( 53 )
ٜرٚد َٛع بث زتؾیث تبمیمحت ٝث سبی٘ ذٙچ زٞ .
یٙیزٕت
یٔ طبغحا زتؾیث .دٛؽ
ٝٔب٘زث تیٕٞا ،زضبح ٝؼِبغٔ سا ُصبح حیبت٘ ٝث ٝخٛت بث عٛ٘ تثبید دٛجٟث یازث یجیوزت یٙیزٕت 2
بث ،یذجو سٛتبئتعا ٚ
ٗیا دٛخٚ
یٔ ٖبؾ٘ تبؼِبغٔ سا یخزث ٝو
تبٙیزٕت ٝو ذٞد
( یجیوزت یساٛٞ
تٔٚبمٔ ٚ ی یٔ ) تیؼضٚ دٛجٟث ثػبث ذ٘اٛت
لاتجٔ ٖسٚ ٝفبضا یاراد ٖب٘س رد شوٌّٛ یتبپٛیٔٛٞ
عٛ٘ تثبید ٝث
2 یٔ ٖاذٙچ ٚد ار .ذٙو
ٝو تعا ٜذؽ صخؾٔ
تبٙیزٕت
یجیوزت
یٔ
ذ٘اٛت سا ُمتغٔ
ٝدیت٘ رد ٚ ٖذث ٖسٚ ؼٞبو
یثزچ ٜدٛت ؼٞبو ٚ ی٘لاضػ ٜدٛت ؼیاشفا یٙیزٕت ػٚر هی
صخبؽ دٛجٟث یازث زثٛٔ
َزتٙو ٚ یذجو سٛتبئتعا یبٞ
عٛ٘ تثبید ٝث لاتجٔ ٖب٘س رد یٕغیلاٌ
2 ت ٗیزٕت .ذؽبث سا یجیوز
ٗیبوٛتیبع حؽزت ؼٞبو ،ی٘ذث تیوزت دٛجٟث كیزع یبٞ
ٚ ٗیِٛغ٘ا ٝث تٔٚبمٔ ؼٞبو ٚ شوٌّٛ ٓغیِٛثبتٔ دٛجٟث ،یثبٟتِا
ٓٞ
ٓیش٘آ دٛجٟث ٗیٙچ ؼیاشفا ،یذجو یبٞ
تیِبؼف ار AMPK
ٓیش٘آ ٜذٙٙو ربٟٔ ٝو آ ٛو ُیِ٘ٛبٔ ٓیش٘آ بتیبٟ٘ ٝو دراد ٜازٕٞ ٝث