:ِحفص ُراوش
ا هدافتس زا
لذم همانرب
یسیر یطخ
طلتخم دذع
حیحص تهج
هنیهب یزاس
هیواز و
تذش وترپ
رد ینامردوترپ اب
تذش هلوذم
هذش
ذوحا
ِيقداص
*
، 1
نیزه یراَس
، 2
لضفلاَبا کيً
ماجزف
3
يشٍّضپ ِلاقه
:ِهذقه ؽٍس صا یکی ُذؿ ِلٍذه تذؿ ات یًاهسدَتشپ یه یًاعشػ یاّسَهَت ىاهسد یاّ
تقد ِت ِتؼتاٍ ؽٍس يیا ییآساک ىاضیه .ذؿات
یه ىاهسد یحاشع تیفیکٍ
ِهاًشت ِت صایً يیاشتاٌت .ذؿات نّ باختًا تْج یا
یه ُذّاـه َتشپ تذؿ ٍ ِیٍاص ىاهص .دَؿ
:يسرزب شٍر
ًشت لذه کی ؾٍّظپ يیا سد
ِها یضیس حیحك دذػ ظلتخه یغخ
ٌِیْت یاشت نّ یصاػ
ظیحه سد تذؿ ٍ ِیٍاص ىاهص
ِهاًشت یؼیًَ
ُدایپ یاشت .ذیدشگ ِئاساGAMS
ِیْت صا ذؼت ،لذه یصاػ ىاگسا گٌیسَتًاک ِت ساویتCT
مشً ظػَت اّ
ساضفا ٍ ِتخادشپCERR
ىاگسا شّ ِت طَتشه شثا غیشتاه غوج صا ذؼت .ذؿ لكاح
یدٍسٍ یسٍآ یجٍشخ ىدسٍآ تػد ِت یاشت ،ِلأؼه یاّ
صا شظً دسَه یاّ
لح
ُذٌٌک
CPLEX
مشً
ساضفا .ذؿ ُدافتػاGAMS
:جیاتً
ِیٍاص يیت صا .تػا ُذؿ یػسشت لذه ییاساک ىداد ىاـً یاشت ىدشگ ٍ شػ ىاعشػ یؼقاٍ دسَه ،تیاًْ سد ،ذیذًاک اّ
ىاٌَػ ِت ،̅
ِیٍاص .تػا ُذؿ باختًا ٌِیْت ؾتات اّ
ضغه ِقاػ ظػَت ُذؿ تفایسد صٍد شثکاذح 999
/ 3 يییاپ کف ، 70
پچ نـچ ، 026
/ 0 نـچ ،
تػاس 440 / 0 یؿَگاٌت ُذغ ، 881
/ 0 کیتپا یاوػایک ، 177
/ 0 ییاٌیت ةلػ ، 167
/ 0 عاخً ، 929 / 9 ُذؿ تفایسد صٍد لقاذح ٍ یشگ
سَهَت ظػَت 70
نّ .تػا یشگ تلویت تذؿ ٌِیْت ساذقه يیٌچ
ُدایپ یاشت اّ
شع یصاػ .تػا ُذهآ تػد ِت ساویت یٍس شت ىاهسد ح
ِجيتً
:یزيگ نّ .تػا ِتؿاد یْجَت لتاق دَثْت یضیَجت یاّصٍد ِت تثؼً ىاگسا شّ ظػَت ُذؿ تفایسد صٍد ساذقه
ِؼیاقه يیٌچ
صٍد سادَوً
- مشً ٍ لذه ظػَت کشتـه ِلأؼه کی لح صا لكاح نجح ساضفا
ً سد ِک تػا لذه بَلغه دشکلوػ شگًایت ،CERR
خشً ِجیت
یه دَثْت اس تیٌها تفات یاشت مساَػ ٍ ذّد
یه ؾّاک اس نلاػ یاّ
.ذّد
ُصاٍ
:یذيلک یاّ
ٌِیْت ،ُذؿ ِلٍذه تذؿ ات یًاهسدَتشپ
ٌِیْت ،َتشپ تذؿ یصاػ
ِهاًشت لذه ،َتشپ ِیٍاص یصاػ یغخ یضیس
ظلتخه دذػ
حیحك :عاجرا
ذوحا ِیقداك نیشه یساَػ ،
، لضفلاَتا ماجشف کیً
.
ِهاًزب لذه سا ُدافتسا
ٌِيْب تْج حيحص دذع طلتخه يطخ یشیر تذش ٍ ِیٍاس یساس
ُذش ِلٍذه تذش اب يًاهردَتزپ رد َتزپ .
یقٍذك ذیْؿ یکؿضپ مَلػ ُاگـًاد یـٍّظپ یولػ ِلجه دضی
1397 ؛ 26 ( 1 :) 39 - 27 .
1 - مبمت دبتسا دزی ٌبگشواد ،عیبىص ٌدکشواد ،عیبىص یسدىهم ٌيرگ ناریا،
2 - دزی ٌبگشواد ،عیبىص ٌدکشواد،عیبىص یسدىهم دشرا یسبىشربک یًجشواد
، ناریا
3 -
،یکشزپ کیزیف ٌيرگ ربیدبتسا یوبمردًترپ تبقیقحت زکرم
،یکشزپ ٌدکشواد یکشزپ مًلع ٌبگشواد
ي یوبمرد یتشادهب تبمدخ دزی یقيدص دیهش
، ناریا
(*
هفلت؛)لًئسم ٌدىسیًو 04131540140
. یکیويرتکلا تسپ [email protected] :
:یتسپدک ، 11411 - 14151
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-25 ]
ٌِيْب
ُذش ِلٍذه تذش اب يًاهردَتزپ رد َتزپ تذش ٍ ِیٍاس یساس
ِهذقه
یًاهسدَتشپ یجساخ
، یکی صا جیاس يیشت
ُاس یاّ
ىاهسد ىاعشػ
سد شػاشػ ىاْج .تػا یًاهسدَتشپ یجساخ
ىسذه ات
ُدافتػا صا
کیٌکت یاّ
ُذیچیپ یحاشع ىاهسد
ِت تقتاغه ىاضیه
َتشپ ات
نجح فذّ
)سَهَت(
سد ساویت یه
،دصادشپ سد یلاح
ِک لقاذح صٍد
ِت تفات یاّ
نلاػ ای ىاگسا یاّ
سد مشؼه غخ ش Organs At
Risk (OARs)
،تػَپ(
ىاگسا ییاّ
ِک سد شیؼه ؾتات
َتشپ
ِت
سَهَت )ذٌتؼّ
.ذػشت يیا شها ، یًاهص یتایح شت ذّاَخ دَت
ِک
تفات یاّ
نلاػ فاشعا
،سَهَت تفات یاّ
یػاؼح ىَچ
،عاخً
،ِیلک
،نـچ
،ِیس
،ُدٍس ةلق
ٍ ذًٌاه ىآ .ذؿات سد يیٌچ
،یتلاح
مذػ نیظٌت قیقد تذؿ
َتشپ شجٌه
ِت یذهآساکاً
ىاهسد صا(
يیت
يتفشً
لَلػ یاّ
،یًاعشػ دَػ
دذجه یساویت سد تسَك دَثوک
صٍد
ٍ ای ةیشخت يیا ىاگسا یاّ
فاخ سد تسَك دَجٍ
صٍد
)ِفاضا
ٍ ضیً
ؾّاک ذیذؿ تیفیک یگذًص ساویت ذّاَخ ذؿ .
یکی صا تفشـیپ یاّ
ةلاج سد یًاهسدَتشپ
،یجساخ ؽٍس
یًاهسدَتشپ ات
تذؿ
ِلٍذه
ُذؿ Intensity-Modulated
Radiation Therapy (IMRT) تػا
( 1 ).
یًاهسدَتشپ ات
تذؿ
ِلٍذه
ُذؿ کی ؽٍس لیؼگ
َتشپ
،Beam ات ؾتات ییاَّتشپ ات
غیصَت شیغ تخاٌَکی تذؿ
صا
ص
ٍا ی
ِ اّ
ی Angle
،فلتخه
ِت ىاساویت لاتثه
ِت ىاعشػ .تػا
سد يیا کیٌکت اَّتشپ ات تذؿ یاّ
تٍافته صا ةًاَج فلتخه
ًلاَوؼه(
صا
ِػ ات
ًِ
)تْج
ِت
ِیحاً
دسَه شظً
سد ىذت
ُذیتات
یه .ذًَؿ سد يیا ؽٍس شّ
َتشپ
ِت داذؼت یدایص یاَّتشپ
کچَک شت نیؼقت یه دَؿ
ٍ
ِوّ
یاساد تْج یاّ
ِیٍاص(
)یاّ
ىاؼکی ذٌتؼّ
یلاحسد
ِک تذؿ یاّ
یفلتخه اس
ِت دَخ
فالتخا یه
.ذٌّد فذّ
يیا کیٌکت ؾّاک شثا ییاَّتشپ
تػا
ِک
ِت
ُذیتات OARs
یه ذًَؿ
، سد یلاح
ِک صٍد ضیَجت
ُذؿ
ِت نجح فذّ
لیَحت
ُداد دَؿ . صا یًاهص
ِک یًاهسدَتشپ
مَػشه
ُذؿ
،تػا
ُساَوّ
ؽلات يیللخته شت
ىآ
ُدَت
ِک ات
نیظٌت تذؿ
،صٍد سَهَت اس ات ساذقه صٍد یثػاٌه صا يیت
،ذًشثت
سد یلاح
ِک تفات یاّ
نلاػ فاشعا ىآ نک يیشت ةیػآ اس
لوحته ذًَؿ ( 2 ).
سد
ِلأؼه
ٍد IMRT
عَضَه صا تیوّا
ُظیٍ
،ذًسادسَخشت لٍا
باختًا
ِیٍاص
َتشپ
ٍ یهٍد تذؿ ییاَّتشپ
ِک
ِت ىذت ساویت
ُذیتات
یه ذًَؿ ( 3 ).
ةلغا ىاشگـٍّظپ
ِت
ٌِیْت یصاػ
ِیٍاص
ٍ تذؿ
ِت
تسَك
ًِاگاذج
ِتخادشپ .ذًا نّ
يیٌچ سد یخشت
،دساَه ىاحاشع
ىاهسد شت عاػا
ِتشجت
ٍ دَْؿ ،
ِیٍاص
ٌِیْت اس قخـه یه ذٌٌک
ٍ
غپػ
ِت
ٌِیْت یصاػ تذؿ یه .ذًصادشپ صا ىآ ییاج
ِک
ٌِیْت یصاػ
ِیٍاص سد ساٌک
ِثػاحه تذؿ
ٌِیْت سد
ِئاسا حشع ىاهسد بَلغه
سازگشثا
،تػا يیا ؾٍّظپ
ِت
ٌِیْت یصاػ نّ
ىاهص
ِیٍاص
َتشپ
Fluence Map Optimization (FMO)
ٍ
ٌِیْت یصاػ تذؿ
َتشپ Beam Angle Optimization (BAO) یه
.دصادشپ
ؽٍس یاّ
یفلتخه یاشت لح
ِلأؼه
، BAO
ایFMO
ٍدشّ
ِئاسا
ُذؿ
تػا
ِک یسایؼت صا ىآ اّ
عاػا ىاؿ یٍس ؽٍس یاّ
اشف یساکتتا
.تػا اچٍس Rocha
ٍ ىاساکوّ
ات تتاث سد شظً
يتفشگ
،ِیٍاص تذؿ اس
سد
ِلأؼه
ٌِیْتIMRT
ذًدشک ( 4 ).
تفشک Craft صا ؽٍس یَجتؼج
ىایداشگ یاشت
ٌِیْت یصاػ تذؿ
َتشپ
ُدافتػا دَوً
( 5 ).
عاید
ٍDias ىاساکوّ
یاشت
ٌِیْت یصاػ
ِیٍاص
َتشپ سد صاIMRT
نتیسَگلا یساکتتااشف
ِیثؿ یصاػ ذیشثت
ُدافتػا ذًدشک ( 6 ).
نیل Lim
ٍ ىاساکوّ
یاشت
ٌِیْت یصاػ
ِیٍاص
َتشپ صا ؽٍس یاّ
اشف یساکتتا
ُدافتػا ذًدَوً
( 7 ).
يیل
ٍ Lin ىاساکوّ
یاشت
ِت تػد ىدسٍآ
ِیٍاص
ٍ تذؿ
ٌِیْت کی لذه
ِئاسا MIP
ذًدشک
ٍ صا
ِیضجت صسذٌت
ِت ىاٌَػ
ؽٍس لح
ُدافتػا .ذًدَوً
سد يیا ؽٍس لح ىاهص لح
ِلأؼه
تػلاات ( 8 ).
عاویؼتشت Bertsimas
ٍ ىاساکوّ
کی لذه
ِهاًشت یضیس یضایس یغخشیغ ات
ُدافتػا صا یاّشیغته
ِتػَیپ
ِیٍاص
ٍ تذؿ
َتشپ یاشت
ٌِیْت یصاػ نّ
ىاهص تذؿ
ٍ
ِیٍاص سد
ِئاسا IMRT
ذًدَوً
ٍ صا نتیسَگلا یاّ
اشف یساکتتا یاشت لح
ِلأؼه
ُدافتػا ذًدشک ( 3 ).
یتقٍ
ِلأؼه
ِت IMRT
تسَك
یغخشیغ لذه
یه
،دَؿ ات
ِجَت
ِت ذؼت
ِلأؼه
ٍُلاػ شت يیا
ِک
يتفای باَج
ٌِیْت ساک یساَؿد یه
،ذؿات تذه ىاهص مصلا یاشت
ماجًا تاثػاحه ضیً
سایؼت یًلاَع تػا .
ِت يیوّ
لیلد سد لذه
یداٌْـیپ ات
فذّ
ِت تػد ىدسٍآ باَج
ٌِیْت
ٍ ؾّاک ىاهص
مَلع ُاگشًاد ِلجه دشی يقٍذص ذيْش يًاهرد ـ يتشاذْب تاهذخ ٍ يكششپ
ٍ تسيب ُرٍد نشش
ُراوش ، کی ، يیدرٍزف 1397
29
لح
،لذه کی
ِػَوجه
ِیٍاص ات
ِلكاف شتاشت
ِت ىاٌَػ یدٍسٍ
یاشت لذه فیشؼت یه .ددشگ يسرزب شٍر
سد یع
ِّد یاّ
شیخا ىاشگـٍّظپ
ُصَح
َتشپ یًاهسد
ٍ
ِت
سَع فاخ
َتشپ یًاهسد
،یجساخ
ِقلاػ یدایص
ِت
ُدافتػا صا
ؽٍس یاّ
قیقحت سد تایلوػ ىاـً
ُداد ذًا
ٍ یتایتدا یٌغ سد
يیا
ُصَح نقس
ُدسَخ .تػا نْه يیشت ماگ قیقحت سد
،تایلوػ
لذه یصاػ
ِلأؼه
،تػا اشچ
ِک تفایسد یخػاپ تػسد صا
ِلأؼه یا ظلغ
، یساظتًا شیغ لتاق عشتػد .تػا
قیقحت سد
تایلوػ
ٌِیهص یا صا ؾًاد تػا
ِک ات
ُدافتػا صا یاّساضتا یلیحت
ِتفشـیپ
ٍ
ِیکت شت لذه یصاػ
،یضایس شت
یٍس لیلحت
نیولت یشیگ ضکشوت دساد . گا
ِچش
ُاگتػاَخ قیقحت
سد تایلوػ
ِت گٌج یًاْج مٍد
ٍ یدشتساک یهاظً
صات یه ددشگ اها ات
ِجَت
ِت فـک تیلتاق یاّ
ىاٍاشف ىآ ظػَت يیققحه
ِخاؿ یاّ
،فلتخه
ِت تػشػ
ُاس دَخ اس
ِت توػ
ُصَح یاّ
ىَگاًَگ
نیولت یشیگ صات .دَوً
صا
ِلوج
ُصَح یاّ
تحت رَفً
ؽٍس یاّ
قیقحت سد
،تایلوػ
ُصَح یحاشع ىاهسد
ٍ
ِت سَع فاخ
،شت
ُصَح
ِهاًشت یضیس
َتشپ یًاهسد تػا ( 9 )
.
يیلٍا داٌْـیپ
ُدافتػا صا قیقحت سد تایلوػ سد یحاشع
ىاهسد ظػَت ت ِ شّ
ٍ ىاساکوّ
سد لاػ 1968
ُداد ذؿ ( 10 ).
غپ صا ىآ
ِجَت يیللخته
ُصَح ؾٍّظپ یتایلوػ
ِت
تساک دش یاّ
يیا
ِخاؿ سد
ٌِیْت یصاػ
ِهاًشت یًاهسدَتشپ فَغؼه
تـگ ( 9 )
.
ِت سَع یلک
ًَیپ ذ ىایه یٌیلات یًاهسدَتشپ
ٍ ؽٍس یاّ
قیقحت سد تایلوػ یاساد صاػ
ٍ ساک یٌیؼه تػا
ِت يیا تسَك
ِک اذتتا
ِلأؼه ظػَت تؼیطَلَکًآ ییاػاٌؿ
یه
،دَؿ غپػ
ِلأؼه دسَه شظً
ِت يیللخته قیقحت
سد تایلوػ عاجسا
ُداد
یه دَؿ غپػ.
ىاػاٌؿساک قیقحت
سد تایلوػ
ِلأؼه دسَه شظً
اس ات
ُدافتػا صا لَهشف اّ
ٍ ظتاٍس
،یضایس لذه یه ذٌک . غپػ
لذه
ِت تػد
ُذهآ
ٍ یاّشتهاساپ ىآ
دسَه یتایصسا
ٍ یجٌػساثتػا
ساشق یه .ذًشیگ سد ماگ ذؼت ات
ِجَت
ِت
،ِلأؼه ؽٍس لح ةػاٌه
ات ىآ اس داٌْـیپ
ُدشک
ٍ ات
ُدافتػا صا ؽٍس لح ةػاٌه ماذقا
ِت
یه لح سد .ذٌیاوً
یجٍشخ تیاًْ
ُذهآ تػد ِت یاّ
یجٌػساثتػا یه
ذًَؿ
ٍ سد تسَك
ِجَه ىدَت
ِت ذحاٍ
یکؿضپ
ؽساضگ یه ددشگ ( 11 ).
ِت سٍشه ىاهص مشً
یاّساضفا یساجت
یدذؼته یاشت
ةلً
شت
یٍس
ُاگتػد ذیلَت IMRT
ُذؿ .ذًا يیا مشً
اّساضفا فاذّا نیت
یکؿضپ جلاؼه اس
ِت لکؿ یدٍسٍ
یاّ
سایؼت
ُداػ یا تفایسد
ُدشک
ٍ ذٌیآشف ىاهسد ات
ُاگتػد اس IMRT
ِت سَع ساکدَخ
یحاشع یه ذٌٌک
ٍ یجٍشخ یاّ
دَه صایً
اس
ِئاسا یه .ذٌّد ات يیا
لاح صٌَّ
تاقیقحت سد
ٌِیهص
ِت تػد ىدسٍآ یجٍشخ
ٌِیْت
ِهادا دساد
ٍ فذّ
يیا ؾٍّظپ
ِت تػد ىدسٍآ يیشتْت
ُاس لح
يکوه یاشت یجٍشخ
ِلأؼه .تػا
لثق صا
ِئاسا لذه
،یداٌْـیپ یدٍسٍ
اّ
ٍ یجٍشخ یاّ
ِلأؼه
یػسشت یه .دَؿ
یدٍسٍ
یاّ
لذه
ِهاًشت یضیس یضایس تساثػ ذًا :صا
1 . شیٍالت ةػاٌه صا
ِیحاً
شیگسد ىاعشػ
2 . تالخـه ساویت
3 . ىاگسا یاّ
دسَه شظً
نیت یکؿضپ یاشت تکشؿ سد ذٌیآشف
یحاشع ىاهسد
4 . داذؼت ءضج یاّ
ىاهسد
5 . صٍد یضیَجت
Prescribed Dose)
) یاشت شّ
کی صا یاضػا
ِیحاً
ىاهسد 6 .
ِػَوجه
ِیٍاص یاّ
ذیذًاک
7 . غیشتاه شثا
(Influence Matrix)
یجٍشخ لذه
ِهاًشت یضیس یضایس
ِت سَع قخـه تساثػ ذًا
:صا 1 . غیصَت صٍد
ٌِیوک سد کیشّ
صا ىاگسا یاّ
سد مشؼه شغخ
2 . غیصَت صٍد
ٌِیـیت سد ىاگسا سَهَت
3 . داذؼت
ِیٍاص یاّ
ٌِیْت
4 . تذؿ
ٌِیْت
َتشپ
صا ىآ اج
ِک سد لذه
،یضایس تیدٍذحه اّ
ٍ یاّشیغته
ِلأؼه
یٍس
ِػَوجه لؼکٍ
اّ
Voxel
ٍ تلویت اّ
Beamlet فیشؼت
یه
،دَؿ تیدٍذحه اّ
ٍ یاّشیغته
ِلأؼه سایؼت دایص یه .ذٌؿات
يیاشتاٌت سد لوػ ات کی
ِلأؼه سد عایقه گسضت شػ
ٍ ساک .نیساد
يیا عَضَه کی غًاه یتاثػاحه صا
شظً
ىاهص سد
ٌِیْت یصاػ
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-25 ]
ٌِيْب اب يًاهردَتزپ رد َتزپ تذش ٍ ِیٍاس یساس
ُذش ِلٍذه تذش
ِلأؼه بَؼحهIMRT
یه .دَؿ یاشت
ِثلغ شت يیا لکـه ذیات صا
لذه اّ
ی ذهآساک سد ذٌیآشف
ٌِیْت یصاػ
ُدافتػا .دَؿ
ِت يیوّ
،سَظٌه سد لذه یداٌْـیپ ات
فذّ
ِت تػد ىدسٍآ باَج
ٌِیْت
ٍ ؾّاک ىاهص لح
،لذه کی
ِػَوجه
ِیٍاص ات
ِلكاف شتاشت
ِت
ىاٌَػ یدٍسٍ
یاشت لذه فیشؼت یه .دَؿ
یاشت
ِلأؼه
ٍ FMO
،BAO
کی لذه
ِهاًشت یضیس یغخ
ظلتخه دذػ حیحك Mixed-integer linear programming
(MILP) فیشؼت
یه ددشگ
ِک
ُذًشیگشتسد لهاک
تاػلاعا یٌیلات
ٍ یاّصایً
یؼقاٍ
تػا . لذه
ِئاسا
ُذؿ
ِت تسَك شیص :تػا
minimize Z
w α y 1 α 1 / N d
h h h h h i
h o1 i Vh
wh α yh h 1 αh 1 / Nh di
h o2 i Vh
(1)
n
Dij θk xj d i k 1j B
k
i V , hh 1, 2, , S
(2)
( )1
φk 0,1 k3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
( )2
9
φk 1 k 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 k 3
( )3
di LB ii V , hh 1, 2,, S
( )4
di UB ii V , hh 1, 2,, S
( )5
xj0 jB , kk 1, 2,., n
( )6
0θk 360 k 1, 2, ., n
( )7
yh d ii V , hh o1
( )8
yh d ii V , hh o2
1α y 1 α 1 / N d g h
h h h h i h
i Vh
o
(11)
( )9
2α y 1 α 1 / N d g h
h h h h i h
i Vh
o
ا غیذً
اّ
ىاـً i
ُذٌّد لؼکٍ
یه ذؿات
،
ِت سَظٌه لشتٌک ؾیت شت
تفات اّ
تفات(
اّ
سَهَت
ٍ تفات یاّ
نلاػ فاشعا
،)ىآ لوػ
ِتؼؼگ یصاػ یٍس تفات اّ
ضیً
ماجًا یه ذًَؿ
ٍ ةؼکه ییاّ
یضشف
ًلاَوؼه ات داؼتا
3
2 2 2 ات
3
4 4 4 یٍس
تفات اّ
سد شظً
ِتفشگ یه .ذًَؿ
ِت شّ
ماذک صا يیا ةؼکه اّ
کی
لؼکٍ
یه .ذٌیَگ سد شّ
ِلأؼه
ًلاَوؼهIMRT
ات ىاساضّ
لؼکٍ
شػ
ٍ ساک نیّاَخ تؿاد ( 12 ).
ىاـً j
ُذٌّد
،تلویت شیص
َتشپ ای ىاوّ
یاَّتشپ کچَک
تػا
ٍ یه نیًاد شّ
َتشپ
ِت تلویت ییاّ
ِتؼؼگ یه .دَؿ داؼتا
يیا تلویت اّ
ًلاَوؼه
2
1 1 یه .ذؿات سد شّ
ؼه لأ
ِ داذؼت
لک تلویت
،اّ
شتاشت ات عَوجه تلویت اّ
سد شّ
ِیٍاص ؾتات
یه ذؿات . سد
ٌِیْت یصاػ
ِت ؽٍس
، IMRT
ذیات تذؿ طَتشه
ِت اّذك تلویت يییؼت دَؿ ( 12 ).
ىاـً k
ُذٌّد تْج ای
ِیٍاص .تػا
ِک
ًلاَوؼه سد
، IMRT
صا
3 ات 9 ىاذیه
َتشپ
ُدافتػا یه .دَؿ
ىاـً h
ُذٌّد ماذًا ای ا س ىاگ .تػا
ِک لهاؿ ا ىاگس یاّ
سد
مشؼه شغخ
ٍ سَهَت یه .دَؿ
ِػَوجه اّ
ِػَوجه S
طَتشه ا ىاگس Volumes of Interest
(VOI)
،تػا
ًلاثه یاشت تفات نلاػ ای یًاشحت فیشؼت یه .دَؿ
ِػَوجه یا صا
ِوّ
لؼکٍ
یاّ
طَتشه
ِت ىاگسا
،h
ِک
ِت
تسَك
ِکثؿ یا اضجه سد شظً
ِتفشگ یه .دَؿ
ِػَوجه B
یا صا تلویت اّ
ای ىاوّ
یاَّتشپ
،کچَک
ِک
ِت
شیص
ِػَوجه یاّ
نیؼقت یه .دَؿ
اّشتهاساپ یاّشتهاساپ یًاهسدَتشپ
ِت
ٍد
ِتػد یاّشتهاساپ یکؿضپ
ٍ
یاّشتهاساپ یکیضیف
نیؼقت یه ذًَؿ . یاّشتهاساپ
،یکؿضپ لهاؿ
ىاشک یاّ
،صٍد یطشًا
َتشپ
ٍ لٍذج صٍد - نجح یه .ذؿات يیا
اّشتهاساپ ظػَت
کؿضپ ای تؼیؼیضیف يییؼت
یه .دَؿ صا فشع
شگید داذؼت
ٍ تْج یاَّتشپ ؾتات
ٍ تذؿ تلویت اّ
اس
یاّشتهاساپ یکیضیف
یه .ذٌهاً
سد یًاهسدَتشپ
ِت يییؼت ساذقه يیا
،اّشتهاساپ یحاشع
ىاهسد یه ذٌیَگ
ٍ سد لذه یضایس
ِت تسَك
شیغته سد شظً
ِتفشگ یه ذًَؿ ( 3 ).
سد شیص یاّشتهاساپ یکؿضپ
فیشؼت یه ذًَؿ
ِک يیا شیداقه یاّشتهاساپ لذه
یضایس اس
لیکـت یه .ذٌّد
مَلع ُاگشًاد ِلجه دشی يقٍذص ذيْش يًاهرد ـ يتشاذْب تاهذخ ٍ يكششپ
ٍ تسيب ُرٍد نشش
ُراوش ، کی ، يیدرٍزف 1397
31
ت داذؼ لؼکٍ
اّ
سد ىاگسا ای ماذًا اسh
ىاـً
یه .ذّد
صٍد
یضیَجت یاشت لؼکٍ
ماi
،
ِک قلؼته i
ِت
ِػَوجه
لؼکٍ
یاّ
ىاگسا .تػاh
صٍد یضیَجت یاشت تفات یاّ
یًاشحت اس
شفك سد شظً
یه
،ذًشیگ
ِتثلا يیا کی تلاح
ُذیا لآ تػا
ِک
تفات یًاشحت چیّ
یصٍد اس بزج .ذٌکً
شثکاذح
صٍد یضیَجت ای
صٍد لتاق لوحت
ِک
ِت شّ
لؼکٍ
ماi
یه ذًاَت لیؼگ دَؿ
، قلؼتهi
ِت
ِػَوجه لؼکٍ
یاّ
ىاگسا .تػا h
ِت سَظٌه لشتٌک تفات یاّ
،یًاشحت صٍد لتاق
لوحت اس یاشت تفات یاّ
یًاشحت يییؼت یه .ذٌٌک لیوحت يیا
تیدٍذحه شجٌه
ِت ؾّاک ةیػآ
ُدساٍ
ِت تفات نلاػ یه .دَؿ
شکر يیا
ِتکً
یسٍشض تػا
ِک صٍد لتاق لوحت یاشت تفات فذّ
ضیً
ذیات يییؼت .دَؿ اشیص سد یًاهسدَتشپ فذّ
ًافشك صا يیت يتفس
سَهَت یوً
ذؿات
ِکلت تفات فذّ
ضیً
ذیات ذؼت صا ىاهسد ذًاَتت
ِت
تیلاؼف دَخ سد ىذت
ِهادا .ذّد
( ̅ )
يیا غیشتاه فیكَت
ُذٌٌک شیثأت صٍد تػا
ٍ
ِت ىآ
غیشتاه شثا صٍد یه
،ذٌیَگ يیا غیشتاه ىاـً
ُذٌّد صٍد
ُذیتات
ُذؿ
ِت لؼکٍ
ماi
ظػَت کی ذحاٍ
تذؿ تلویت ماj
صا
ِیٍاص
̅
یه .ذؿات يیا غیشتاه
ِت کوک مشً
ساضفا ظػَتCERR
نتیسَگلا
ِتQIB
تػد یه .ذیآ
ىصٍ
قیلخت
ُداد
ُذؿ
ِت شّ
،ساتخاػ
ًلاَوؼه سد غتات
فذّ
کی ىصٍ
لاات
ِت
ُدادOARs
یه دَؿ ات صا اَّتشپ سد ىاها
.ذؿات يیا ىصٍ
ظػَت کؿضپ قخـه یه .دَؿ
ىاـًn
ُذٌّد داذؼت
،تػاَّتشپ
ِک لداؼه داذؼت
ِیٍاص ییاّ
تػا
ِک سد ؾتات لیَحت یه .دَؿ
شتهاساپ ةیکشت بذحه یًصٍ
.تػا
یاشت ىاگسا
،سَهَت ىاشک يییاپ ةیکشت بذحه یًصٍ
لقاذح صٍد
ٍ يیگًایه صٍد تػا
ٍ یاشت ىاگسا یاّ
سد مشؼه
،شغخ ىاشک یلاات ةیکشت بذحه یًصٍ
شثکاذح صٍد
ٍ ظػَته
صٍد فیشؼت یه .دَؿ
اّشیغته شیغته
ِتػَیپ
، ىاـً
ُذٌّد تذؿ تلویت ماj
یه .ذؿات
يیا̅
شیغته ىاـً
ُذٌّد
ِیٍاص ای ىاوّ
تْج .تػا يیا
شیغته ىاـً
ُذٌّد صٍد تفایسد
ُذؿ ظػَت لؼکٍ
ماi
.تػا یاشت
سَهَت ىاـً
ُذٌّد لقاذح صٍد
ُذیتات
ُذؿ
ِت ىاگسا
سَهَت تػا
ٍ یاشت ىاگسا یاّ
نلاػ ىاـً
ُذٌّد شثکاذح صٍد
ُذیتات
ُذؿ
ِت ا ىاگس یاّ
سد مشؼه شغخ .تػا
ىاـًZ
ُذٌّد ساذقه غتات فذّ
.تػا
غتات فذّ
ٍ تیدٍذحه اّ
ِغتاس ( 1 ) غتات فذّ
.تػا سد يیا لذه
ٍد عًَ
غتات فذّ
ُدافتػا
ُذؿ تػا . غتات فذّ
یاشت ىاگسا یاّ
سد مشؼه
شغخ فیشؼت یه ددشگ
ٍ غتات فذّ
یاشت سَهَت فیشؼت
یه .دَؿ سد غتات فذّ
، فذّ
لقاذح ىدشک ةیکشت بذحه
یًصٍ
شثکاذح صٍد
ٍ ظػَته صٍد
ُذیػس
ِت ىاگسا یاّ
نلاػ
.تػا یاشت
یفٌهشیغ OARs
سد شظً
ِتفشگ یه دَؿ
،
نّ
يیٌچ یه ىاَت شیداقه یفلتخه اس
ِت سَظٌه تیوّا ؾیت شت ای
نک شت ىداد
ِت سد OARs
ٌِیْت یصاػ فالتخا داد
. سد غتات
فذّ
، فذّ
شثکاذح ىدشک ةیکشت بذحه یًصٍ
لقاذح صٍد
ٍ ظػَته صٍد
ُذیػس
ِت سَهَت .تػا یاشت
سَهَت یفٌه سد
شظً
ِتفشگ یه دَؿ . ات
ِجَت
ِت يیا
ِک فذّ
نویؼکاه یصاػ
تػا
ٍ غتات فذّ
ِت تسَك نیٌیه یصاػ فیشؼت
ُذؿ تػا
، غپ
ىصٍ
یفٌه
سد شظً
ِتفشگ یه
،دَؿ نّ
يیٌچ یه ىاَت شیداقه
یفلتخه اس
ِت سَظٌه تیوّا ؾیت شت ای نک شت ىداد
ِت سَهَت سد
ٌِیْت یصاػ فالتخا داد
. تیدٍذحه (
2 ) لک صٍد
ُذیتات
ُذؿ
ِت لؼکٍ
ماi
اس ىاـً
یه ذّد . سد
ِغتاس ( 3
،) کی شیغته یشٌیات
، یاشت شّ
ِیٍاص ذیذًاک فیشؼت ̅
یه دَؿ . ساذقه شتاشت
کی تػا شگا
ِیٍاص
ِعَتشه باختًا
،دَؿ سد شیغ يیا تسَك
شفك یه
* ̅ ̅ ̅ ̅ ̅ ̅ ̅ + .دَؿ یاشت
ِػَوجه
ِیٍاص یاّ
ذیذًاک فیشؼت یه ددشگ
، يیا
ِػَوجه
ِیٍاص اّ
ِت تسَك یدٍسٍ
ِلأؼه سد شظً
ِتفشگ یه
،ذًَؿ
ًلاثه ̅
ىاـً
یذٌّد
ِػ
ِیٍاص ؾتات ات
ِلكاف یاّ
شتاشت Equspased
:تػا
( )
.
ِغتاس ( 4
،) تیدٍذحه یاشت
داذؼت
ِیٍاص ییاّ
تػا
ِک یه ذًٌاَت باختًا
،ذًَؿ یٌؼی صا
ِػَوجه
کی ی یه ذًاَت باختًا .دَؿ تیدٍذحه (
5 )،
صٍد ضیَجت
ُذؿ
یاشت لؼکٍ
ماi
اس لاوػا یه .ذٌک
ًلاَوؼه یاشت
لؼکٍ
ماi
سَهَت فیشؼت یه دَؿ
ٍ سد تلاح
ُذیا لآ یاشت
لؼکٍ
یاّ
شفك OARs
.تػا ظػَت
تؼیضیف قخـه
یه .دَؿ
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-25 ]
ٌِيْب اب يًاهردَتزپ رد َتزپ تذش ٍ ِیٍاس یساس
ُذش ِلٍذه تذش
تیدٍذحه (
6 ) ساذقه شثکاذح صٍد لتاق لوحت یاشت شّ
لؼکٍ
اس
لاوػا یه ذٌک
ٍ ظػَت
تؼیضیف قخـه
یه .دَؿ ( 7 )
شگًایت تثثه ىدَت تذؿ تلویت ماj
.تػا تیدٍذحه (
8 ) دٍذح
ِیٍاص ماk
اس لاوػا یه .ذٌک تیدٍذحه (
9 ) ات ( 12 ) یاشت غتات
فذّ
فیشؼت یه .دَؿ (تیدٍذحه 9
) یاشت شثکاذح صٍد
ُذیػس
ِت ىاگسا یاّ
سد مشؼه شغخ فیشؼت یه دَؿ . ه تیدٍذح ( 10 )
یاشت لقاذح صٍد
ُذیػس
ِت سَهَت فیشؼت یه دَؿ .
(تیدٍذحه 11
) طَتشه
ِت ا ىاگس یاّ
سد مشؼه شغخ تػا
ٍ
یٍس ةیکشت بذحه یًصٍ
شثکاذح صٍد
ٍ ظػَته صٍد یاشت
فیشؼت OARs
یه دَؿ
ٍ ظػَت شتهاساپ دٍذحه
یه .دَؿ
تیدٍذحه (
12 ) طَتشه
ِت سَهَت تػا
ٍ یٍس ةیکشت بذحه یًصٍ
لقاذح صٍد
ٍ ظػَته صٍد یاشت سَهَت ت فیشؼ یه دَؿ
ٍ
ظػَت شتهاساپ دٍذحه
یه .دَؿ جیاتً
سد يیا ؾخت یاشت
ُدایپ یصاػ
،لذه دسَه یکیٌیلک ىاعشػ
شػ
ٍ ىدشگ دسَه
ِیضجت
ٍ لیلحت ساشق یه .دشیگ ىاوّ
سَع
ِک سد
لکؿ ( 1 )
ُذّاـه یه دَؿ سد فاشعا
،سَهَت تـّ
ىاگسا سد
مشؼه شغخ دَجٍ
دساد
ِک تساثػ ذًا :صا
ِقاػ ضغه Brainstem
نـچ پچ LeftOrbit
، کف يییاپ Mandible
، یاوػایک
کیتپا OpticChiasm
، ةلػ ییاٌیت OpticNerves
،
ُذغ ی
یؿَگاٌت Parotid Gland
، نـچ تػاس RightOrbit
، عاخً
.Spinalcord
لکؿ 1 : شیَلت یساویتCT
ات سَهَت سد
ِیحاً
شػ
ٍ .ىدشگ يیا شیَلت یاشت ماجًا گٌیسَتًاک
ِت مشً
ساضفا لقتٌهCERR
.ذیدشگ
لٍذج 1 : جیاتً
لح لذه یداٌْـیپ سد شّ
کی صا
ِیٍاص یاّ
ذیذًاک
ِیٍاس )یزگ( فذّ عبات راذقه
668 ̅ / 28
628 ̅ / 11
848 ̅ / 17
469 ̅ / 11
032 ̅ / 7 -
253 ̅ / 7 -
425 ̅ / 12 -
ذيْش يًاهرد ـ يتشاذْب تاهذخ ٍ يكششپ مَلع ُاگشًاد ِلجه دشی يقٍذص
ٍ تسيب ُرٍد نشش
ُراوش ، کی ، يیدرٍزف 1397
33
ذؼت صا غوج یسٍآ یدٍسٍ
یاّ
ِلأؼه یاشت دسَه ىاعشػ شػ
ٍ
،ىدشگ تتًَ
ِت لح لذه یه .ذػس لذه یداٌْـیپ
ِت کوک
مشً
ساضفا
GAMS
ات لح
ُذٌٌک
CPLEX
لح
ٍ یجٍشخ یاّ
دسَه
صایً
لكاح یه .دَؿ
ذؼت صا لح لذه یداٌْـیپ قخـه
ذؿ
ِک ؾتات صا
ًِ
ِیٍاص
ات
ِلكاف یاّ
،شتاشت ثػات
ٌِیْت ىذؿ ساذقه غتات فذّ
یه .دَؿ
نّ
يیٌچ ساذقه غتات فذّ
یاشت شّ
کی صا
ِیٍاص یاّ
،ذیذًاک ىاـً
یه ذّد
ِک ساذقه غتات فذّ
سد
ًِ
ِیٍاص ات
ِلكاف یاّ
،شتاشت
، ̅
نک يیشت ساذقه يکوه اس سد سایتخا .دساد سد
ِجیتً
ؾتات صا يیا
ِیٍاص اّ
ثػات ةیػآ نک شت
ِت تفات نلاػ یه دَؿ سد یلاح
ِک
ؾیت يیشت ؾتات
ِت تفات سَهَت لاوػا یه
َؿ د لٍذج(
1 ).
سد لٍذج ( 2
،) شیداقه طَتشه
ِت شثکاذح صٍد تفایسد
ُذؿ
ظػَت ىاگسا یاّ
سد مشؼه شغخ
ٍ لقاذح صٍد تفایسد
ُذؿ
ظػَت سَهَت یاشت
ِیٍاص
ٌِیْت
،̅
ِئاسا
ُذؿ .تػا سد -لذه
یصاػ
،ِلأؼه لقاذح صٍد یاشت سَهَت ظػَت کؿضپ 70
،یشگ قخـه
.ذیدشگ سد یجٍشخ یاّ
لذه
،یداٌْـیپ سَهَت
لقاذح صٍد ضیَجت
ُذؿ ظػَت کؿضپ اس تفایسد
ُدشک
ٍ
ِتؼًاَت تیدٍذحه لقاذح
صٍد یاشت سَهَت اس
ُدسٍآشت .ذٌک سد
لذه یصاػ
،ِلأؼه شثکاذح صٍد یاشت ىاگسا سد مشؼه شغخ
ِقاػ ضغه 50 یشگ قخـه .ذیدشگ ىاوّ
سَع
ِک یه ذیٌیت سد
باَج
ٌِیْت
ِت تػد
ُذهآ یاشت ؾتات
̅ صا
، شثکاذح صٍد
تفایسد
ُذؿ ظػَت
ِقاػ ضغه 999 / 3 یشگ
ِت تػد
ُذهآ
ِک
تثؼً
ِت صٍد یضیَجت کؿضپ
دَثْت
ِتؿاد .تػا نّ
يیٌچ
یاشت نـچ پچ شثکاذح صٍد لتاق لوحت 10 یشگ قخـه
ذیدشگ
ِک قثع يیا لذه یصاػ شثکاذح صٍد تفایسد
ُذؿ
ظػَت نـچ پچ 026 / 0 یشگ .تػا
ِت يیوّ
ةیتشت یاشت
ِیقت ىاگسا یاّ
سد مشؼه شغخ قخـه تػا
ِک ساذقه صٍد
تفایسد
ُذؿ ظػَت شّ
ىاگسا سد لذه یداٌْـیپ
ٌِیْت یلیخ
نک شت صا ساذقه صٍد ضیَجت
ُذؿ ظػَت کؿضپ تػا
ٍ دَثْت
لتاق نـچ یشیگ ققحه
ُذؿ .تػا
لٍذج 2 : شثکاذح صٍد تفایسد
ُذؿ
ِت ىاگسا یاّ
سد مشؼه شغخ
ٍ لقاذح صٍد تفایسد
ُذؿ
ِت سَهَت
ىاگرا ( ُذش تفایرد سٍد
)Gy
70
999 / 3
026 / 0
70
177 / 0
167 / 0
881 / 0
440 / 0
929 / 9
شیداقه
ٌِیْت تذؿ تلویت
،اّ
نّ
قخـه .ذیدشگ
ِک
صا يیا شیداقه یاشت
ُدایپ یصاػ حشع ىاهسد شت یٍس ساویت
ُدافتػا یه .دَؿ
ساذقه
ٌِیْت صٍد تفایسد
ُذؿ ظػَت شّ
لؼکٍ
طَتشه
ِت
شّ
،ىاگسا
،
ِت تػد
ُذهآ تػا
ِک صا يیا ساذقه یاشت
یتایصسا لذه یداٌْـیپ
ُدافتػا یه
دَؿ ات قخـه دَؿ
ِک ایآ لذه یداٌْـیپ باَج
بَلغه صا ػاحل یٌیلات
ِت اه
ِئاسا
ُداد تػا ای
.شیخ سد مشً
یاّساضفا ىَگاًَگ
ؽٍس یاّ
ته ف یتٍا یاشت
ِؼیاقه
ٍ ؾجٌػ یـختشثا هاًشت
ِ یاّ
ىاهسد دَجٍ
ذًساد
ِک نْه يیشت ىآ اّ
سادَوً
صٍد - نجح Dose Volume
Histogram (DVH) یه
ذؿات
ٍ
ِت ػ ىاٌَ
یدساذًاتػا یاشت
یتایصسا
ِهاًشت یاّ
ىاهسد
ِتفشیزپ
ُذؿ تػا
ٍ سد يیا ؾٍّظپ ضیً
یاشت
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-25 ]
ٌِيْب
ُذش ِلٍذه تذش اب يًاهردَتزپ رد َتزپ تذش ٍ ِیٍاس یساس
یتایصسا
ِهاًشت یاّ
ىاهسد
، دسَه تػا ف
ُدا ساشق یه .دشیگ
، DVH
یسادَوً
تػا
ِک ذؼت صا
ٌِیْت یصاػ
ِلأؼه
ٍ ت
ِ تػد ىدسٍآ
،باَج ساذقه صٍد بزج
ُذؿ ظػَت شّ
،ىاگسا یٌؼی اس ىاـً
یه ذّد .
سد تلاح
ُذیا
،لآ یٌحٌه یاّ
یاشت DVH
یاّساتخاػ
فذّ
ذیات کی ظخ دَوػ شت صٍد ضیَجت
ُذؿ ىاؿ
،ذٌؿات
یٌؼی ذیات 100
% صا نجح يیا ىاگسا اّ
قیقد
ًا صٍد ضیَجت
ُذؿ اس
تفایسد ذٌٌک
ٍ یٌحٌه یاّ
طَتشه DVH
ِت یاّساتخاػ
نلاػ ذیات
ًلاهاک شت یاّسَحه
ٍ x
قثغٌه y
،ذٌؿات ای
ِت
یتساثػ چیّ
یوجح ظػَت يیا ىاگسا اّ
سد تلاح
ُذیا لآ
ذیاثً
یصٍد تفایسد
ٌک
ذٌ
( لکؿ 2 ).
یلٍ
ِت شّ
لاح يیا
تلاح
ُذیا لآ سد اّDVH
صا شظً
یٌیلات ضگشّ
لتاق یػشتػد
ً ؼی
ت ( 13 ) ( 12 ).
لکؿ 2 : سادَوً
–صٍد نجح یاشت سَهَت
ٍ یاّساتخاػ یتایح
سد تلاح
ُذیا لآ
یاشت یجٌػساثتػا لذه
،یداٌْـیپ کی
ِلأؼه کشتـه ظػَت
مشً
ساضفا
ٍCERR
لذه یداٌْـیپ لح
ُذیدشگ
ٍ غیصَت صٍد داجیا
ُذؿ سد شّ
ىاگسا ظػَت لذه یداٌْـیپ سد
ِؼیاقه ات غیصَت صٍد
داجیا
ُذؿ سد شّ
ىاگسا ظػَت حشع ىاهسد سدCERR
ةلاق
DVH
ؾیاوً
ُداد
ُذؿ .تػا یاشت يیا ساک ذؼت صا
ِت تػد ىدسٍآ یجٍشخ
لذه یداٌْـیپ
ٍ یجٍشخ مشً
ساضفا
،CERR
ات یؼیًَذک
سد
MATLAB2013a
یه ىاَت
ِت شّDVH
ىاگسا تػد اذیپ .دشک ىاوّ
سَع
ِک سد ؿ ک ل ( 3 )
ُذّاـه یه دَؿ لذه یداٌْـیپ
دشکلوػ یشتْت تثؼً
ِت حشع ىاهسد
ِتؿاد CERR
تػا
،
اشیص لكاح DVH
صا لذه یداٌْـیپ ه
ش طَت
ِت ىاگسا
،سَهَت
شتشید صا لكاح DVH
صا حشع ىاهسد شیػ CERR
یلٍضً
ِت
دَخ
ِتفشگ
ٍ
ِت حَضٍ
قخـه تػا
ِک
ِت لاح ت
ُذیا لآ
کیدضً
شت
ٍ نجح ؾیت یشت صا سَهَت سد لذه یداٌْـیپ صٍد
تفایسد
ُدشک .تػا
لکؿ 3 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ ات حشعDVH ىاهسد یاشتCERR
سَهَت
دشی يقٍذص ذيْش يًاهرد ـ يتشاذْب تاهذخ ٍ يكششپ مَلع ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُرٍد
نشش ُراوش ، کی ، يیدرٍزف 1397
35
ىاوّ
( لکؿ سد ِک سَع 4
( ات ) 11 یه ُذّاـه ) ،دَؿ
لذه
یداٌْـیپ فاحه سد
ظ صا ت ا ىاگس لاػ ،يییاپ کف ،ضغه ِقاػ( ن
،کیتپا یاوػایک ،یؿَگاٌت ُذغ ،تػاس نـچ ،پچ نـچ دشکلوػ )عاخً ،ییاٌیت ةلػ دَخ صا یشتْت
ىاـً
شت ٍ ُداد
صٍد ىآ قثع نک
ِجَته یشت لؼکٍ
یاّ
سد مشؼه شغخ
ُذؿ سَهَت فاشعا تػا
( لکؿ سد ًلاثه . 4
) لذه DVH
ُذیآ تلاح ِت ُذؿ قخـه یتآ گًس ات ِک یداٌْـیپ لآ
کیدضً
یلٍ تػا شت ىاهسد حشع ِت طَتشه DVH
صا CERR
ُذیا تلاح ؾیت نجح ٍ سٍد لآ
اػ تفات صا یشت تفایسد صٍد نل
تػا ُدشک .
لکؿ 4 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ ات حشعDVH ىاهسد یاشتCERR
ِقاػ ضغه
لکؿ 5 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ ات حشعDVH ىاهسد یاشتCERR
ُذغ یؿَگاٌت
لکؿ 6 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ ات حشعDVH ىاهسد یاشتCERR
نـچ پچ
لکؿ 7 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ DVHات
حشع ىاهسد یاشتCERR
کف يییاپ
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-25 ]
ٌِيْب
ُذش ِلٍذه تذش اب يًاهردَتزپ رد َتزپ تذش ٍ ِیٍاس یساس
لکؿ 8 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ DVHات
حشع ىاهسد یاشتCERR
یاوػایک کیتپا
لکؿ 9 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ ات حشعDVH ىاهسد یاشتCERR ةلػ نـچ
لکؿ 10 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ ات حشعDVH ىاهسد یاشتCERR نـچ تػاس
ؿ لک 11 :
ِؼیاقه لذهDVH
یداٌْـیپ DVHات
حشع ىاهسد یاشتCERR
عاخً
ات
ِجَت
ِت لکؿ ( 3 ) ات ( 11 )
ٍ
ِؼیاقه یاّ
ماجًا
ُذؿ قخـه تػا
ِک لذه یداٌْـیپ دشکلوػ
یتَلغه
ِتؿاد
ٍ
ِتؼًاَت یاّصایً
یٌیلات اس
ُدسٍآشت .دصاػ
ثحب
صا ىآ ییاج
ِک تاؼلاغه یوک
سد فَلخ
ٌِیْت یصاػ
نّ
ىاهص
ِیٍاص
ٍ تذؿ دَجٍ
.دساد يیا ؾٍّظپ ات
ِئاسا لذه
ِهاًشت یضیس یغخ دذػ حیحك
ِت
ٌِیْت یصاػ نّ
ىاهص
ِیٍاص
ٍ تذؿ
َتشپ سد یًاهسدَتشپ ات
تذؿ
ِلٍذه
ُذؿ
تخادشپ
.
دشی يقٍذص ذيْش يًاهرد ـ يتشاذْب تاهذخ ٍ يكششپ مَلع ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُرٍد
نشش ُراوش ، کی ، يیدرٍزف 1397
37
یل
ٍ Li ؾًاساکوّ
سد ؾٍّظپ
،دَخ
ِت باختًا
ِیٍاص
ٌِیْت
َتشپ
ِت تسَك ساکدَخ
ٍ
ٌِیْت یصاػ تذؿ ات
ُدافتػا صا ةیکشت
ٍد ؽٍس یَجتؼج ىایداشگ
ٍ نتیسَگلا کیتًط
.ذٌتخادشپ
نّ
يیٌچ يیپوچ Champion
سد ؾٍّظپ دَخ
ِت
ِت
ٌِیْت یصاػ
ِیٍاص
ٍ تذؿ
ِت کوک لذه یصاػ
ِلأؼه
ِت تسَك
ذٌچ
ِفذّ
ِتخادشپ .تػا تٍافت یلكا ساک اه ؾٍّظپ یاّ
ماجًا
ُذؿ سد لذه
ِئاسا
ُذؿ
ٍ ؽٍس لح
ِعَتشه تػا ( 14 , 15 ).
اچ سد Cha ؾٍّظپ دَخ
کی ؽٍس
ِهاًشت یضیس دذػ
حیحك ظلتخه
ِجسد مٍد Mixed-Integer Quadratic
Programming (MIQP) ،
یاشت
ٌِیْت یصاػ نّ
ىاهص
ِیٍاص
َتشپ
ٍ تذؿ تلویت اّ
ِئاسا
ُدشک .تػا سد يیا دسَه
ِػَوجه یا
صا
ِیٍاص یاّ
َتشپ ذیذًاک
ِت ىاٌَػ یدٍسٍ
ِئاسا
ُذؿ تػا
ِک سد
يیت ىآ اّ
يیشتْت
ِیٍاص
ِت کوک نتیسَگلا
ِخاؿ
ٍ ىاشک
ِت
تػد
ُذهآ .تػا لذه یاّ
ِهاًشت یضیس دذػ حیحك ظلتخه
ِجسد
،مٍد اٌت
ِت تار
ِلأؼه یاسادIMRT
عایقه سایؼت یگسضت
ُدَت
ٍ سد
ِجیتً
یاشت لح
ِلأؼه
ٌِیْت یصاػ ات IMRT
کوک
يیا لذه اّ
ىاهص یاشجا یدایص فشك یه .دَؿ
ِجٍ
کاشتؿا يیا
ؾٍّظپ ات ؾٍّظپ اه سد فیشؼت ىدشک کی
ِػَوجه
ِیٍاص
ذیذًاک
ِت ىاٌَػ یدٍسٍ
یاشت لذه .تػا تٍافت ؾٍّظپ اه ات
يیا ؾٍّظپ سد لذه یضایس
ٍ ؽٍس لح
ِئاسا
ُذؿ .تػا اه سد
ؾٍّظپ دَخ
ِت لاثًد ؾّاک ىاهص
ٍ
ِت تػد ىدسٍآ باَج
ٌِیْت
ُدَت نیا
ٍ
ِت يیوّ
لیلد یؼػ ذؿ
ِک لذه
ِهاًشت یضیس
اساک
ِئاسا ددشگ ( 16
).
نّ
يیٌچ سد ؾٍّظپ عاویؼتشت
ٍ
ىاساکوّ
کی لذه
ِهاًشت یضیس یضایس یغخشیغ ات
ُدافتػا صا
یاّشیغته
ِتػَیپ
ِیٍاص
ٍ تذؿ
َتشپ
ِئاسا
ٍ
ِت
ٌِیْت یصاػ
نّ
ىاهص تذؿ
ٍ
ِیٍاص
ِتخادشپ
ُذؿ .تػا سد يیا ؾٍّظپ
ِؼیاقه یا
يیت ؽٍس ىایداشگ
،یلٍضً
ِیثؿ یصاػ ذیشثت
ٍ
نتیسَگلا یساکتتا یثیکشت ماجًا
ُذؿ تػا
ٍ ىاگذٌؼیًَ
ِت يیا
ِجیتً
ُذیػس ذًا
ِک سد
ِػَوجه
ِیٍاص یاّ
ات
ِلكاف
،شتاشت
نتیسَگلا یاّ
دسَه شظً
باَج بَلغه یشت اس
ِئاسا
ُداد .ذًا
ِت يیوّ
لیلد يیا ؾٍّظپ
ِت یػسشت
ِػَوجه
ِیٍاص یاّ
ذیذًاک ات
ِلكاف یاّ
شتاشت .تخادشپ تٍافت
ؾٍّظپ اه ات يیا ؾٍّظپ سد
ؽٍس لح یاشت
ِت تػد ىدسٍآ باَج
ٌِیْت سد تذه ىاهص
بَلغه تػا ( 3 ).
ىاهص لهاػ یوْه سد ذٌیآشف یحاشع ىاهسد بَؼحه
یه .دَؿ لذه یداٌْـیپ سد
ِؼیاقه ات ؾٍّظپ يیل
ِتؼًاَت سد
تذه ىاهص بَلغه باَج
ٌِیْت اس
ِت تػد دسٍآ ( 8 ).
یزيگ ِجيتً
لذه
ِهاًشت یضیس یغخ ظلتخه دذػ حیحك یاشت دسَه ىاعشػ
شػ
ٍ ىدشگ سد داؼتا یؼقاٍ
ُدایپ یصاػ
ٍ یجٍشخ یاّ
دسَه صایً
لكاح .ذؿ
ِت سَظٌه یتایصسا
ٍ یجٌػساثتػا لذه
ِهاًشت یضیس یغخ ظلتخه
دذػ
،حیحك کی
ِلأؼه کشتـه ظػَت مشً
ساضفا
ٍ CERR
لذه
یداٌْـیپ لح
ذیدشگ
ٍ یجٍشخ یاّ
ىآ سد ةلاق یاّسادَوً
صٍد -
نجح ؾیاوً
ُداد .ذؿ قثع
ِؼیاقه یاّ
ماجًا
ُذؿ قخـه ذؿ
ِک
ُدایپ یصاػ لذه یداٌْـیپ دشکلوػ
یشتْت تثؼً
ِت
ُدایپ یصاػ سد
ِتؿاد CERR
تػا
ٍ لذه یداٌْـیپ
ِتؼًاَت
یاّصایً
یٌیلات اس
ُدسٍآشت .ذٌک نّ
يیٌچ یاّسادَوً
صٍد - نجح
لكاح صا لذه یداٌْـیپ
ِت تلػ کیدضً
ىدَت
ِت تلاح
ُذیا
،لآ
ىاـً
ُذٌّد اساک ىدَت لذه یه .ذٌؿات
ِت يیوّ
لیلد لذه
یداٌْـیپ
ِتؼًاَت سد ىاضیه تظفاحه صا
ىاگسا یاّ
سد مشؼه
شغخ ؾیاضفا نـچ یشیگ
ِتؿاد تػا
ٍ يیا يیذت تػاٌؼه
ِک
لؼکٍ
یاّ
نلاػ ساچد ةیػآ نک یشت یه ذًَؿ
ٍ سد
ِجیتً
صایً
ِت
ىاهص نک یشت یاشت نیهشت يیت
ٍد ءضج یلاَته ىاهسد .ذًساد
یراشگساپس
يیذت
ِلیػٍ
صا یهاوت
،داشفا
،اّداًْ
ضکاشه
ٍ ىاهصاػ ییاّ
ِک
ِت
یَحً
سد ذٌیآشف ماجًا
ِؼلاغه اه اس یسای
ُدشک ا ذً
یًادسذق
یه .ددشگ : عفاٌه رد ضراعت دساذً دَجٍ
[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-25 ]
