دسي يقيدص ديُش يكشسپ مًلع ٌاگشواد يشَيصپ يملع ٍلجم
Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences
ٌريد 32 ٌرامش ، 4 ريت ، 4234
Vol. 23, No.4, Jun-Jul 2015
4ٍحفص 3432 - 3442
Pages: 2118-2126
یسررب هسیاقم و
تسوپ ناطرس یژولویمدیپا ناتسا
یاه ناتسدرک
و
دزی لاس رد 9319
یدمحم دًععم
*
ييازريم دًععم ،4
یدمحا دظا ،3 2
ٌديكچ
ٍمدقم
غیبؿ تػَپ ىبعشػ:
ِؼلبغه يیا سد ازل ،تػا ىاشیا سد ىبعشػ يیشت یػسشث ِث
بث ىبتػا ٍد سد ىبعشػ يیا کیطَلَیهذیپا
ِؼػَت ظیاشؿ ه یا
تٍبفت
ُذؿ ِتخادشپ .دسٍآ نّاشف اس یضتمه تلاخاذه ٍ شتـیث تبؼلبغه ٌِیهص كیشع يیا صا بت
غير رب ر يظ
یفیكَت کیطَلَیهذیپا ِؼلبغه کی شضبح ِؼلبغه:
ِؼلبغه دسَه ِؼهبخ ٍ ُدَث تػَپ ىبعشػ ىبیلاتجه ،
سد )ىآ عاًَا(
ىبتػا یبّ
ىبتػدشک دضی ٍ
لبػ سد 1391 یه ذؿبث ىآ سد ِک بػلاعا
تجث ت تجث مبظً سد ُذؿ ىبعشػ
تػَپ تؿاذْث ضکشه سد
ىبتػا یبّ
ىبتػدشک دضی ٍ
.تػا ُذؿ ُدبفتػا
ِؼلبغه يیا سد
، ىبتػا ىاٌَػ ِث دضی ىبتػا ٍ مٍشحه ىبتػا کی ىاٌَػ ِث ىبتػدشک ىبتػا
.تػا ُذؿ ِتفشگ شظً سد ِتفبی ِؼػَت ٍ سادسَخشث
جياتو
ه لک یٌػ يیگًبیه :
ج شک ىبتػا سد ىبیلات ىبتػد
5 /
±12 4 / 64 لبػ يیگًبیه ٍ دضی ىبتػا سد ىبیلاتجه لک یٌػ
±15 5 / 61 لبػ
تػد ِث .ذهآ سد تػَپ ىبعشػ یٌػ ِتفبی كیجغت عَیؿ ىبتػا
یبّ
شت ِث دضی ٍ ىبتػدشک تیت
07 / 7 ٍ 60 / 7 شّ سد 100000 شفً
ِث
تػد یٌػ ِتفبی كیجغت صٍشث .ذهآ 6
لبػ مٍد ِّبه 1391
سد ىبتػا یبّ
ٍ ىبتػدشک تیتشت ِث دضی
66 / 3 ٍ 02 / 5 شّ سد 100000 شفً
تػد ِث .ذهآ
ٍجيتو یريگ
ىاضیه:
لاتثا تػَپ ىبعشػ ِث عبوت ٍ یشیَک كعبٌه سد دضی يتفشگ ساشل صا یؿبً ِک دَث شتـیث دضی ىبتػا سد
مٍاذه مدشه
بث ىبتػا يیا سًَ
ةبتفآ یگدَلآ يیٌچوّ ٍ دضی ىبتػا غیبٌك صا یؿبً یبّ
یه ذؿبث . يیا سد ِیكَت ٌِیهص یه
دَؿ بت ِؼػَت بث ىبهضوّ
تیلبؼف ِؼػَت ،یشْؿ دَؿ ِتفشگ ساشل شظًذه یتؿاذْث یبّ
.
ٌشاي اَ
یديلک ی
یپا :
،تػَپ ىبعشػ ،یطَلَیهذ دضی ،ىبتػدشک
1 - سبىشربک یکشزپ مًلع ٌبگشواد ،یژًلًیمدیپا دشرا یتشادُب تبمدخ ي
یوبمرد یقيدص دیُش
، نازیا ،دزی
2 - ربیشواد ٌيزگ یژًلًیمدیپا یربمیب یژًلًیمدیپا ي یزیگشیپ تبقیقحت زکزم ،
غ یبَ
یکشزپ مًلع ٌبگشواد ،زیگاي زی یتشادُب تبمدخ ي
یوبمرد یقيدص دیُش
، ،دزی
نازیا 3 - یکشزپ مًلع ٌبگشواد ،یژًلًیمدیپا دشرا یسبىشربک یًجشواد یتشادُب تبمدخ ي
یوبمرد نازیا ،زیزبت
)لًئسم ٌدىسیًو(* :هفلت؛
03536240621 ،
کیويزتکلا تسپ ی
- یا د ي یتشادُب تبمدخ ي یکشزپ مًلع ٌبگشواد زیگاي زیغ یبَ یربمیب یژًلًیمدیپا ي یزیگشیپ تبقیقحت زکزم ةًصم یتبقیقحت حزط لصبح ٍلبقم ه دیُش یوبمر
.دشبب یم دزی یقيدص :تفبیرد خیربت 13
/ 11 / 1323 :شزیذپ خیربت
3 / 2 / 1324
ٍمدقم ىبعشػ
( (Cancer
صا یفلتخه عاًَا ِث ِک تػا یًاٌَػ
یسبویث بّ
صا ؾیث لهبؿ(
200 قلاعا )یسبویث عًَ
یه دَؿ
ک یث شیثکت ٍ ذؿس لكبح ِ یث ٍ ِیٍس
لَلػ ِهبًشث ىذث یبّ
یه ت تحت ِک ذؿبث أ
شیث ٍ یغیحه فلتخه لهاَػ ط
یکیتً
لاػ بث ٍ ُذؿ دبدیا ی
.تػا ُاشوّ دذؼته یوؼخ تبیبکؿ ٍ ن
لَلػ ِتخیؼگ مبدل ذؿس ِیلٍا لحه سد بٌْت ًِ ىبعشػ یبّ
یبضف لبغؿا ٍ نخبْت ٍ تیشخت نؼیًبکه بث تجػ ،دَخَه
ٍشث لاػ ص ی یه ن ُبگتػد ٍ ىَخ كیشع صا تفشـیپ بث ِکلث ددشگ
ىبگسا شیبػ یشیگسد ٍ یٍبفٌل )صبتػبته( بّ
صٍشث تجػ نیلاػ
ًِبـً ٍ یه ضیً شیگسد ىبگسا فبخ یبّ
ِغذغد ،ذًَؿ ِک یا
حغػ سد یتؿاذْث لضؼه کی ىاٌَػ ِث اس ىبعشػ صٍشها یه حشغه ىبْخ تیَلٍا ءضخ اس ىآ بث ُصسبجه ٍ ذٌک
یبّ
یه ساشل یًبهسد یتؿاذْث داذؼت ؾیاضفا ِث ٍس ذؿس ،ذّد
ث ٍ یًبْخ حغػ سد یسبویث يیا ِث ىبیلاتجه ِ
فَلخ ىاشیا
یه ذؿبث ( 1 ).
ىبعشػ بّ
تلػ 9 گشه لک صا ذكسد ػ يیهٍد ٍ بّ
تل
ذٌتؼّ ىبْخ سد شیه ٍ گشه ُذوػ (
2 ).
شث ؽساضگ عبػا
یًبْخ تؿاذْث ىبهصبػ (
)WHO
دسٍآشث یه دَؿ شه ىاضیه گ
لیلد ِث ىبعشػ
بّ
سد ،ًِبیهسٍبخ یبّسَـک سد 15
بػ ل
ُذٌیآ 100 - 80 ذثبی ؾیاضفا ذكسد (
3 ).
یػسشث یبّ
یه ىبـً ُذحته تلابیا سد کیطَلَیهذیپا شّ صا ِک ذّد
5
ِث شفً کی ،شیه ٍ گشه دسَه لیلد
ىبعشػ ِث ءلاتثا ىبخ
یه تػد صا اس دَخ ذٌّد
لبػ سد ِک یَحً ِث ، 1998
یدلایه ، 546000 ( ىبعشػ صا یؿبً گشه دسَه
23 ذكسد
صا یؿبً گشه ىاضیه ،تػا ُذؿ ؽساضگ )گشه دساَه لک .تػا ُدشک شییغت لبػ ذٌچ لَع سد يػ ِث ِخَت بث ىبعشػ لَع سد 50
ىبعشػ صا یؿبً گشه ىاضیه لک ،ِتؿزگ لبػ
یلبح سد ِتفبی یًٍضف شکزه تیؼوخ سد
ِک یذح بت ىبًص سد
تػا ِتفبی ؾّبک (
4 ).
عشػ ىب یبّ
غیبؿ صا تػَپ عاًَا يیشت
ىبعشػ یبّ
یًبؼًا
ىبعشػ صا ذیذخ دسَه ىَیلیه کی ًِلابػ ٍ ذٌتؼّ
ُداد قیخـت بکیشهآ سد ییبهًَلاهشیغ یه
دَؿ سَـک سد ، ىاشیا
ىبعشػ یبّ
صا ییبٌْت ِث تػَپ 2
/ 5 بت ذكسد 7
/ 32
لک ذكسد ىبعشػ
بّ
یه لیکـت اس عَیؿ ،ذٌّد
ىبعشػ یبّ
ِّد سد تػَپ
ّ ِک ییبدًآ صا ٍ ُدَث ؾیاضفا ِث ٍس شیخا یب
يیا شتـیث ىبعشػ
بّ
ذیؿسَخ سًَ بث سشکه عبوت صا یؿبً
ِیلا تهبخض سد شییغت ِلوخ صا ٍ یَخ تاشییغت ،تػا تدبػ سد شییغت بث ُاشوّ ىصٍا ؼفبحه یػبوتخا ٍ یدشف یبّ
یه ذیبوً ِیخَت اس ؾیاضفا يیا ذًاَت (
5 ).
ػسبک لػ لاصبث ی
مٌَ
بؿ ی غ شت ی ي خذث سَهَت ی
ن سد تػَپ
فػ ی ذ تػا ىبتػَپ ػسبک لػ عَهاَکػا ٍ
ی مٌَ
هٍد ی ي
بؿ سَهَت ی
غ دٍذح ٍ تػا تػَپ 20
بّسَهَت % ی
اس تػَپ
لهبؿ یه دَؿ ( 5 ).
ىبعشػ یبّ
سد تػَپ شثکا
بیًد یبّسَـک
سد غیبؿ فیدس يیشت
ىبعشػ بّ
ٍ تػا ؾفٌثءاسٍبه ِؼؿا
صا ذیؿسَخ ُذٌٌکدبدیا لهاَػ يیشتوْه
بعشػ ى یبّ
تػَپ
تػا
، فَلخ ِث لهبػ يیا سد
سد ِک ییبّسَـک كعبٌه
ُسبح ٍ ییاَتػا ساشل
ٍ ذًساد سد ِک یًبؼکسد تػبػ
یبّ
صٍس
ٍ سد ظیحه صبث یبّ
ٍ شیص سبک ةبتفآ یه
ذٌٌک
ٍ یًبؼک ِک
ذًساد یٌؿٍس تػَپ
، دساد تیوّا (
6 ).
تػا یهَوػ یتؿاذْث ُذوػ لکـه کی تػَپ ىبعشػ ٍ
بّسَـک تلغا سد عاًَا
ىبعشػ یبّ
تػَپ شیبػ ِث تجؼً
ىبعشػ بّ
،تػا ِتؿاد یشتـیث عَیؿ ىاضیه ؾّبک نغشیلػ
لبػ سد ىبعشػ شیخا یبّ
، ِلبػ شّ
3 بت 5 ىاضیه ِث ذكسد
یلثبل يتؿاد دَخٍ بث تػَپ ىبعشػ ىبهسد ٍ یشیگـیپ ت
ُدٍضفا یه دَؿ ( 7 ).
ىبعشػ یبّ
یتػَپ یسبویث يیشتوْه صا یکی ییبّ
تػا
ِک ػَپ ث ىبؼًا ت آ ِ
لاتجه ى یه
دَؿ مبوت سد ىبعشػ يیا ،
غیبؿ ءضخ بیًد يیشت
ىبعشػ بّ
یه ةَؼحه سد ُظیٍ ِث ٍ ذًَؿ
یاساد بًْآ مدشه ِک بیلاشتػا ٍ بپٍسا ،بکیشهآ ذًٌبه ییبّسَـک یه ضجػ ٍ یثآ ىبوـچ ٍ يؿٍس ٍ ذیفػ تػَپ صا ذٌؿبث
یه ٍ گشه ُذوػ للػ صا یکی ٍ ذًسادسَخشث یشتـیث عَیؿ ش
ًبكَلخه اس بّسَـک يیا سد لاه
فبلتخا دَخ ِث نیخذث مًَ
یه ذّد ( 9
، 8 ).
ىاشیا سد ىبعشػ یبّ
ییبٌْت ِث تػَپ 7
/ 32 لک ذكسد
2120
يظررب
ٍعياقم ي تظًپ ناطرظ یشًلًيمديپا ناتظا
یاَ
....
ىبعشػ بّ
یه لیکـت اس ذٌّد
، غیبؿ ِک یسَع ِث عًَ يیشت
صا غپ ىبًص سد غیبؿ ىبعشػ يیهٍد ٍ ىادشه سد ىبعشػ یه ىبتؼپ ىبعشػ ذؿبث
( 8 ).
لک ُسادا سبهآ سد یسبویث بث ُصسبجه
شیغ یبّ
تساصٍ شیگاٍ
،تؿاذْث لبػ ِلكبف سد یکؿضپ ؽصَهآ ٍ ىبهسد
یبّ
1363
بت 1367 عَوده سد 70583
سَـک حغػ سد ىبعشػ دسَه
ُذؿ ؽساضگ تػا
لهبؿ تیتشت ِث یًاٍاشف يیشتـیث ِک
ىبعشػ یبّ
،تػَپ
،ُذؼه
،یشه
،یٍبفٌل دذغ
،ىبتؼپ
،ًِبثه
،ىَخ گ
،نحس ىدش ت ٍ ُشدٌح
یه ذیئٍشی ذؿبث
( 10 ).
ىبعشػ عَیؿ سد تػَپ یبّ
ىبتػا یبّ
،لبحهسبْچ
ىادشه سد دضی ٍ ىبْفكا 5
/ 1 سد ٍ تػا ُدَث ىبًص شثاشث
ىبعشػ ِؼیبمه ىبعشػ لک ِث تػَپ یبّ
،ىبتػا شّ سد بّ
ىبْفكا 5 / 27 سبْچ ٍ ذكسد یسبیتخث ٍ لبحه
9 / 38 ٍ ذكسد
دضی 32 ا ُدَث ذكسد تػ
( 11 ).
ُبـًبهشک شْؿ سد سد
119
،لاصبث لَلػ مٌَیػسبک بث سبویث ِث تجؼً ىادشه سد یسبویث
تخه ىبًص یبؿ یشل غ
(دَث شت 9 / 47 ٍ % 1 / 52 )%
( 12 ).
مٌَیػسبک
،لاصبث لَلػ
ٍ ییبهًَلاهشیغ تػَپ ىبعشػ غیبؿ عًَ
ِث
غیبؿ یتسبجػ ىبؼًا سد تػَپ یویخذث عًَ يیشت
یه ذؿبث ( 14
، 13 ).
ٍ یًاَتبً
صا یؿبً ییبجیص تلاکـه ىآ
ٍ
ٌِیضّ يیٌچوّ
)تػَپ ىبعشػ( یسبویث يیا یلابث یبّ
ِث
ًلاَع عًَ ُظیٍ
ی یه ثػبث ىآ دَؿ
سد ِک شثکا يیا غهاَخ
ىبعشػ ىاٌَػ ِث یػبػا یهَوػ تؿاذْث لکـه کی
حشغه
ذؿبث ( 15 ).
ثی شتـ ی ي
ًاٍاشف ی ىبتػا سد تػَپ ىبعشػ ی
دض
ً ٍ ی ض عًَ
خذث مًَلاه ٍ شلَلػٍصبث ی
ن
ٌػ ٍُشگ سد ی
60 بت 69 ٍ لبػ
پػا عًَ
ی شلَلػٌَ
ٌػ ٍُشگ سد ی
70 بت 79 ُدَث لبػ
تػا ( 16 ).
سد ا ی ىاش
ِؼلبغه بّ
ی دٍذحه ی زپ تسَك ی
ِتفش ؿ ٍ ی عَ
ىبعشػ بّ
ی )اس ىآ عاًَا( تػَپ ًِلابػ
ثی ي 10 بت 15 دسَه
ذخ ی ذ ؼوخ شفً ساضّذك سد ی
ت
ُدشک ؽساضگ ذًا
( 16 ).
ِؼیبمه ىاشیا سد ِک ییبدًآ صا
صٍشث ٌِیهص سد یا عَیؿ ٍ
يیث تػَپ ىبعشػ ىبتػا
یبّ
ِؼػَت شتوک ٍ ِتفبی ِؼػَت
اس دَجوک يیا بت دساد ذلل ِؼلبغه يیا ،ُذـً ؽساضگ ِتفبی ذّد ؾؿَپ
، ازل
ِث عًَ ٍ عَیؿ ،صٍشث يیث ِؼیبمه
ىبعشػ
ٍُشگ ٍ تػَپ یبّ
ىبعشػ يیا سد شیگسد یٌػ یبّ
دضی ٍ ىبتػدشک ىبتػا ٍد يیث تػا ِتخادشپ
.
غير ررب يظ
یفیكَت کیطَلَیهذیپا ِؼلبغه کی شضبح ِؼلبغه ٍ ُدَث
ِؼلبغه دسَه ِؼهبخ ىآ
تػَپ ىبعشػ ىبیلاتجه ، )ىآ عاًَا(
سد ىبتػا یبّ
ىبتػدشک دضی ٍ
لبػ سد 1391
یه ذؿبث ِک
ُداد صا ُدبفتػا بث بّ
تجث تبػلاعا تجث مبظً سد ُذؿ
ىبعشػ
تػَپ تؿاذْث ضکشه سد ىبتػا
یبّ
ىبتػدشک دضی ٍ
خ غو یسٍآ تػا ُذؿ نتؼیػ يیا سد ،
سد ِک تجث ىبتػا
یبّ
مشً کی عبػا شث ٍ ُدَث ىبؼکی سَـک مبوت بٌث ٍ ىبؼکی ساضفا
ضگ ِک غلده ِثَله شث یهاضلا ىبعشػ دساَه یهبوت ؽسا
یه يیٌچوّ ٍ ذؿبث عبػا شث
تؿاذْث تساصٍ تػاَخسد
،
ت یسبویث ؾخث ٍ یتؿاذْث ضکاشه یهبو شیگاٍشیغ یبّ
مضله
ٌتؼّ
ذ
، تهلاػ ِک یدسَه شّ
ِتؿاد تػَپ ىبعشػ صا یبّ
ت دسَه ٍ ذؿبث أ
ُبگـیبهصآ ذیی ذؿبث ِتفشگ ساشل ىبتػا یبّ
،
دسَه بت ُذؿ دساٍ نتؼیػ سد لاتجه دشف ىآ تبػلاعا ِلكبفلاث یشیگیپ عاًَا ِث ىبیلاتجه تبػلاعا ازل ،دشیگ ساشل یذؼث یبّ
ىبعشػ تػَپ یبّ
ىبتػا یبّ
َئؼه كیشع صا شظًذه يیل
یسبویث يیا ىبعشػ تجث نتؼیػ ٍ ىبتػا شیگاٍشیغ یبّ
ىبتػا بّ
تػد ِث
ٍ ذهآ شظً صا ىبیلاتجه صا ماذکشّ تبلخـه
ٍ ضیً تػَپ ىبعشػ عًَ ٍ غٌخ ،يػ دسَه بًْآ تحك
تفشگ ساشل یػسشث غپػ
ُداد یبّ
غوخ ُدبفتػا بث ُذؿ یسٍآ
ىَهصآ صا یسبهآ
T-test
ذؿ لیلحت ٍ ِیضدت .
لبغه يیا سد ِؼ
دضی ىبتػا ٍ مٍشحه ىبتػا کی ىاٌَػ ِث ىبتػدشک ىبتػا
، ِث
ُذؿ ِتفشگ شظً سد ِتفبی ِؼػَت ٍ سادسَخشث ىبتػا ىاٌَػ .تػا جياتو
ُداد تؼح شث ِؼلبغه يیا سد لبػ ىبعشػ تجث یبّ
1391 سد ىبتػا یبّ
لاتجه دساَه لک داذؼت دضی ٍ ىبتػدشک
تیتشت ِث تػَپ ىبعشػ ِث 198
ٍ 196 دسَه سد 100000
تیؼوخ شفً
تػد ِث یبّسادَوً(ذهآ
3 - 1 ).
سادَوً
1 : یًاٍاشف ىبعشػ یبّ
تػَپ ىبتػا یبّ
تػدشک لبػ سد دضی ٍ ىب 1391
غٌخ تؼح شث
سادَوً
2 : یًاٍاشف ىبعشػ یبّ
تػَپ ىبتػا یبّ
ٍُشگ تؼح شث غٌخ ٍد شّ سد دضی ٍ ىبتػدشک یٌػ یبّ
5 ِلبػ
سادَوً
3 :
ُبگـیبهصآ ؽساضگ عبػا شث تػَپ ىبعشػ لبکؿا یًاٍاشف یبّ
ىبتػا یبّ
ىبتػدشک غٌخ ٍد شّ سد دضی ٍ
لک یٌػ يیگًبیه ه
ج ىبتػدشک ىبتػا سد ىبیلات 5
/
±12 4 / 64
لبػ تیتشت ِث ىص ٍ دشه غٌخ سد کیکفت ِث ٍ
±14 5 / 63 ٍ
3 /
±13 1 / 63 لبػ تػد ِث
ٌؼه تٍبفت یاساد ِک ذهآ ی
یساد
ذًدَث ( 03 / 0 )p=
يیگًبیه ٍ دضی ىبتػا سد ىبیلاتجه لک یٌػ
±15 5 / 61 لبػ کفت ِث ٍ تیتشت ِث ىص ٍ دشه غٌخ سد کی
±15 1 / 62 ٍ 1 /
±16 8 / 60 لبػ تػد ِث ذهآ
کیکفت ِث ِک
ٌؼه تٍبفت غٌخ ی
.ذـً ُذّبـه یساد
140 120 100 80 60 40 20 0 40
35 30 25 20 15 105 0
140 120 100 80 60 40 20 0
ناتظدرک
2122
يظررب
ٍعياقم ي تظًپ ناطرظ یشًلًيمديپا ناتظا
یاَ
....
لٍذخ 1 : سد ىبیلاتیه لک یٌػ يیگًبیه ىبتػا
یبّ
ىبتػدشک ِث دضی ٍ غٌخ کیکفت
طىج ناتظدرک
هيگوايم(
)رايعم فارحوا± دسي
هيگوايم(
)رايعم فارحوا± P-Value
غٌخ ٍد شّ
5 /
±12 4 / 64
±15 5 / 61 038
/ 0
شکزه
±14 5 / 63
±15 1 / 62 462
/ 0
ؤه ثً
3 /
±13 1 / 63 2
/
±16 8 / 60 372
/ 0
سد تػَپ ىبعشػ یٌػ ِتفبی كیجغت عَیؿ ىبتػا
یبّ
تشت ِث دضی ٍ ىبتػدشک تی
07 / 7 ٍ 60 / 7 شّ سد 100000 شفً
ٍ
یٌػ ِتفبی كیجغت صٍشث 6
لبػ مٍد ِّبه 1391
سد ىبتػا یبّ
تیتشت ِث دضی ٍ ىبتػدشک 66
/ 3 ٍ 02 / 5 شّ سد 100000 شفً
ِث
تػد .ذهآ ِث دضی ٍ ىبتػدشک سد ىص ِث دشه یلاتثا تجؼً
یتشت صا ت 53 / 1 ٍ 39 / 1 لٍذخ(دَث 2
.)
لٍذخ 2 : بعشػ عاًَا یًاٍاشف لک صا ذكسد تؼح شث ىبتػدشک ٍ دضی سد ى
ىبعشػ بّ
ناطرظ عاًوا ناتظدرک
)دصرد( دادعت دسي
)دصرد( دادعت عمج
)دصرد( دادعت
ييامًولام دشه
3 ( 5 / 2 ) 5
( 3 / 4 ) 8
( 5 / 3 )
ىص 0
3 ( 5 / 3 ) 3
( 8 / 1 )
مًىيظراک لظ لزاب دشه
48 ( 40 ) 73
( 64 ) 121
( 5 / 51 )
ىص 37
( 4 / 47 ) 60
( 71 ) 97
( 9 / 59 )
مًىيظراک لظ ضًماًكظا دشه
21 ( 5 / 17 ) 18
( 7 / 15 ) 39
( 5 / 16 )
ىص 9
( 5 / 11 ) 7
( 5 / 8 ) 16
( 8 / 9 )
رگيد یاَدک ي مًلعماو دشه
48 ( 40 ) 19
( 16 ) 67
( 5 / 28 )
ىص 32
( 1 / 41 ) 14
( 17 ) 46
( 5 / 28 )
یًاٍاشف ىبعشػ یبّ
تػَپ 6 ذكسد تؼح شث لبػ مٍد ِّبه
ىبیلاتجه لک صا 6
لبػ مٍد ِّبه 1391
سد ىبتػدشک ىبتػا سد
تیتشت ِث ىبًص ٍ ىادشه 4
/ 78 ٍ % 4 / 21
%
ٍ سد دضی ىبتػا سد
تیتشت ِث ىبًص ٍ ىادشه 5
/ 57 ٍ % 4 / 42 % دَث .
ثحب ىبعشػ تجث نتؼیػ سد ُذؿ تجث تبػلاعا صا ِؼلبغه يیا سد
ىبتػا یبّ
ىبتػدشک ىاٌَػ ِث دضی ٍ مٍشحه ىبتػا کی ىاٌَػ ِث
ذؿ ُدبفتػا سادسَخشث ىبتػا کی ىاشیا سد ِک ییبدًآ صا ٍ
ِؼیبمه يیث تػَپ ىبعشػ عَیؿ ٍ صٍشث ٌِیهص سد یا ىبتػا
یبّ
ِتفبی ِؼػَت شتوک ٍ ِتفبی ِؼػَت ِؼلبغه يیا ،ُذـً ؽساضگ
يیا ُذٌٌک ىبیث ٍ ذّد ؾؿَپ اس دَجوک يیا بت دساد ذلل مه
ِؼیبمه كیشع يیا صا بت ذؿبث ِؼیب عًَ ٍ عَیؿ ،صٍشث يیث یا
ىبعشػ
ٍُشگ ٍ تػَپ یبّ
يیث ىبعشػ يیا سد شیگسد یٌػ یبّ
.دشیگ مبدًا دضی ٍ ىبتػدشک ىبتػا ٍد
ِؼلبغه يیا سد دضی ٍ ىبتػدشک سد ىص ِث دشه یلاتثا تجؼً
تیتشت ِث 53
/ 1 ٍ 39 / 1 تػد ِث لبغه ِدیتً بث ِک ذهآ
یتبؼ ِک
سد
،ُبـًبهشک ىاذوّ
، لثبث ىبتػشْؿ ٍ ىاسذًصبه تػد ِث
ذهآ ٍ
بًْآ سد لاتثا تجؼً
اس ییلابث ی ىادشه سد
شکر دَث ُدشک
،ذً
ِث تجؼً ىادشه ضیً ِؼلبغه يیا سد ٍ دساد تمثبغه تجؼً ىبًص
ذٌتؿاد یشتلابث یلاتثا (
19 - 17
، 12 ).
سد دساَه شثکا سد ِچشگ
ت لثبل سَع ِث ىادشه بیًد فلتخه طبمً
ِث لاتجه شتـیث یْخَ
یه تػَپ ىبعشػ ذًَؿ
( 23 - 20 ) عَضَه يیا ىدَث شتـیث تلػ
یه اس اصشغخ لهاَػ بث ىادشه شتـیث عبوت ىاَت لغؿ لیلد ِث
ٍ بًْآ ث عبوت ی شتـ تؼًاد ةبتفآ سًَ بث ػبفح ىٍذث ٍ
، سًَ اشیص
ذیؿسَخ تػَپ ىبعشػ ِث لاتثا شغخ یلكا لهاَػ صا یکی
یه ذؿبث ( 24
، 12 ) . يیا سد دضی ىدَث یشیَک لیلد ِث ضیً ِؼلبغه
يیح سد ىادشه ِک یدبیص عبوت تذه ٍ ةبتفآ ِؼؿا بث سبک
يیا یَلخ ِثٍس تکشح لیلد ِث ضیً ىبتػدشک ىبتػا سد ٍ ذًساد شتـیث سبک یٍشیً ٍ ىذؿ یتؼٌك تْخ سد ىبتػا عبوت ٍ
لثبل دشه ٍ ىص يیث تجؼً فلاتخا يیا اصشغخ لهاَػ بث شتـیث یه ِیخَت بث
ذؿ .
ُسٍد کی ِث طَثشه یػسشث سد ( ِلبػ تـّ
1992 - 1984
یدلایه ) دَث شثاشث اَّ یبهد ظػَته ، 18
/ 9 یتًبػ ِخسد داشگ
شثاشث ُبهشیت سد بهد كلغه شثکاذح .تػا ُذؿ ؽساضگ 43
ِخسد
یتًبػ شثاشث ُبه ید سد ىآ للاذح ٍ داشگ 7
/ 2 -
ِخسد یتًبػ داشگ
ِخسد فلاتخا ٍ ُذؿ ؽساضگ لابػ تساشح
دضی یلاَح ًِ
50
یتًبػ ِخسد ،َُکشیؿ یًبتؼَّک ِمغٌه یبٌثتػا ِث .تػا داشگ
صا ِک دساد یًبثبیث ٍ کـخ ٍ مشگ نیللا دضی ىبتػا طبمً شیبػ کـخ قشؿ ٍ یلشؿ لبوؿ توػ ِث یثشغ ةٌَخ ٍ ةشغه شت
یه .دَؿ ساشل تلػ ِث دضی ىبتػا یاَّ ٍ ةآ ،تیتشت يیا ِث
بتؼهص یاساد ،یًبْخ کـخ ذٌثشوک سد يتفشگ ى
ٍ دشػ یبّ
ىبتؼثبت ٍ ةَعشه ًبتجؼً
تػا کـخ ٍ یًلاَع ٍ مشگ یبّ
( 25 ).
ىبتػدشک ىبتػا
ِث سَع ُذوػ ىبیشخ ٍد شیثأت تحت یلک
نیللا ٍ دساد ساشل دشػ ٍ مشگ یاَّ
ِث اس یًَگبًَگ یبّ
دَخٍ
یه دسٍآ
، ىبتػا یثشغ ِیحبً سد یَخ ؽسبث ىاضیه يیشتـیث
یلیه ذلتـّ دٍذح )ىاَیشه ٍ ًِبث یبّشْؿ(
ٍ لبػ سد شته
ذكسبْچ دٍذح یلشؿ ِیحبً سد ىآ یگذًسبث ىاضیه يیشتوک یلیه یضکشه توؼل سد یَخ تلاٍضً ىاضیه .تػا لبػ سد شته
دضً )جذٌٌػ ٍ ضمػ یبّشْؿ( ىبتػا ذلًبپ ِث کی
یلیه سد شته
تػا لبػ ٍ
تؼثبت ٍ سبْث سد ىبتػا ٍشولل مبوت ییاَّ ٍ ةآ ىب
دساد لذتؼه ٍ کٌخ (
25 ).
ُبه یبهد يیگًبیه مبلسا ِؼیبمه ضکشه سد لبػ فلتخه یبّ
یه ىبـً ىبتػا
ُبه تـْجیدسا سد ًِاصٍس یبهد ظػَته ِک ذّد
1 / 16 ُبهشْه سد ٍ 9
/ 16 یتًبػ ِخسد یبهد يیگًبیه .تػا داشگ
ه
ُب صا ُسٍد يیا یبّ
22 بت 28 یتًبػ ِخسد شیغته داشگ
تػا ( 25 )
ًبتجؼً دضی ىبتػا یاَّ ٍ ةآ عبػا يیا شث ، ٍ شتهشگ
ت تحت شتـیث أ
يتفشگ ساشل لیلد ِث ذیؿسَخ نیمتؼه ؾثبت شیث
یه سَـک ضکشه یشیَک ِمغٌه سد یه ٍ ذؿبث
أت ذًاَت یشتـیث شیث
ػَپ ىبعشػ ِث ىبتػا يیا ىبهدشه لاتثا سد .ذؿبث ِتؿاد ت
غٌخ ٍد شّ سد تػَپ ىبعشػ عًَ يیشتـیث ِؼلبغه يیا سد ىبتػدشک ىبتػا سد تیتشت ِث 43
دضی ىبتػا سد ٍ % 67
طَثشه %
یه مٌَیػسبک لػ لاصبث ِث سد ُذؿ مبدًا تبؼلبغه سد ِک ذؿبث
ِث طَثشه اس تػَپ ىبعشػ يیشتـیث ضیً ىاذوّ ٍ ُبـًبهشک
ِتؼًاد مٌَیػسبک لػ لصبث ذًا
( 18
، 12 ) .
سد لاتثا يػ يیگًبیه ِؼلبغه يیا سد ىبتػا سد غٌخ ٍد شّ
ىبتػدشک 5
/
±12 4 / 64 لبػ دضی ىبتػا سد ٍ
±15 5 / 61 لبػ
دَث
ٍ صا یکبح دَخَه ذّاَؿ ىآ
دساَه يػ يتفس لابث بث ِک تػا
شتـیث لاتثا یه
دَؿ سد ِتفشگ مبدًا تبؼلبغه ٌِیهص يیا سد ِک
ىاذوّ
یلابث یٌػ يیگًبیه لثبث ىبتػشْؿ سد ٍ ُبـًبهشک ٍ 60
ُداد فبلتخا دَخ ِث اس لاتثا دساَه يیشتـیث لبػ ذًدَث ( 19
، 18
، 12 ) .
يیث سد
ٍُشگ بّ
ی ٍد شّ سد لاتثا دساَه ؾیاضفا ٍ یٌػ
یٌػ ٍُشگ دضی ىبتػا سد تیتشت ِث ىبتػا 55
- 59 یلابث ٍ لبػ
80 لبػ ثی شتـ ی ي دَخ ِث اس لاتثا دساَه ذًدَث ُداد فبلتخا
ِک
يیٌچ تً
ی
ِد ا ی لثبث ىبتػشْؿ ِؼلبغه سد ضیً
تػد ِث ٍ ذهآ
ثی ؾ شت ی ي دساَه لاتثا یلابث یٌػ ٍُشگ سد 55
ُذّبـه لبػ
ذؿ ( 19 ) ىبتػدشک ىبتػا سد ٍ ضیً
ثی شتـ ی ي لاتثا دساَه سد
ٍُشگ بّ
ی یٌػ 70 - 74 یلابث ٍ لبػ 80
لبػ تػا ِک
ثی ىب
ُذٌٌک ػ صا دضی مدشه عبوت دسَخشث ٍ ةبتفآ سًَ بث يییبپ يیٌ
لهاَػ بث ىبتػدشک ىبتػا سد مدشه
ٍ اصشغخ ثأت ی ش سد لهاَػ يیا
شتلابث يیٌػ تػا
.
ذّاَؿ عبػا شث ِؼلبغه يیا سد تػد ِث
دساَه ٍ ُذهآ
ؽساضگ
ُذؿ ىبتػا بّ
لبػ سد 1391 تبؼلبغه ذّاَؿ عبػا شث ٍ
شکر
ُذؿ
، ىبیث ه ی ددشگ ث ِمغٌه ٍد ِؼیبمه سد ِک ٍ سادسَخش
ِؼػَت ً ی
ِتفب
، كعبٌه سد لاتثا دساَه ىاضیه ذًٌبه سادسَخشث
ٍ مدشه شتـیث عبوت ِدیتً سد ٍ ىاذوّ ،دضی ،ُبـًبهشک كَلخ
ی
سد ٍ كعبٌه يیا سد سبک شتـیث تبػبػ ٍ اصشغخ لهاَػ بث ىادشه كعبٌه صا شتلابث ذیؿسَخ ِؼؿا بث شتـیث عبوت ِدیتً
ِؼػَت
ًی
ِتفب یه
ِک ذؿبث تجلا مدشه شتـیث عبوت لیلد ِث دضی ىبتػا سد ِ
سد لاتثا دساَه بث ِؼیبمه سد ضیً ىبتػا يیا ىبًص ةبتفآ ِؼؿا بث فبلتخا دَخ ِث اس یشتـیث دساَه ىبتػدشک ىبتػا ىبًص ه ی ذٌّد .
2124
يظررب
ٍعياقم ي تظًپ ناطرظ یشًلًيمديپا ناتظا
یاَ
....
تو ي
ٍج گ ي ر ی
ٍ كعبٌه سد لاتثا دساَه ىبتػا
یبّ
سَـک یه ذًاَت
ِغثاس یا بث
ِخسد
ِؼػَت یگتفبی بٌه يیا سد ذؿبث ِتؿاد كع
اشچ
ِک ُاشوّ ِث
بّشْؿ شتـیث ِؼػَت
، ٍ داشفا تیلبؼف ىاضیه
ًبكَلخ ىادشه
شتـیث یه ؿ
َ سد ٍ د ىبتػا یبّ
ی بث مدشه عبوت ِک دضی ذًٌبه
ذًٌبه ىبتػا يیا لبؼف غیبٌك ٍ تػا شتـیث ذیؿسَخ ِؼؿا یؿبک غیبٌك اساد اس سَـک سد تؼٌك يیا تغل ِک یصبػ
یه ذؿبث
، لابث سبیؼث سد بٌْت ًِ غیبٌك يیا صا یؿبً یگدَلآ ٍ ُدَث
ضیً مدشه یلبـٌتػا یاَّ سد ِکلث ٍ ىاشگسبک یه
ذًاَت سازگشیثأت
ذؿبث
، ِدیتً سد یه
ذًاَت ِث لاتثا سد یشتـیث یکیشحت شثا ِؼلبغه يیا حیبتً عبػا شث ازل ،ذؿبث ِتؿاد تػَپ ىبعشػ
یه ىاَت ِخسد بث تػبٌته
ِؼػَت یگتفبی لا بّشْؿ تبهاذ
شظًذه بّشْؿ يیا سد اس یتؿاذْث ٍ یؿصَهآ دادساشل
يیا ٍ
ذیـخث دَجْث اس ظیاشؿ .
یراسگظاپظ
یتؿاذْث تًٍبؼه یسبکوّ ٍ تبوحص صا
ُبگـًاد یبّ
یکؿضپ مَلػ
ٍ ىبتػدشک یلٍذك ذیْؿ
ؾخث ُظیٍ یسبکوّ ٍ دضی
یسبویث بّ
ی شیگاٍشیغ يیا
تًٍبؼه یًادسذل ٍ شکـت تتاشه بّ
دَخ ػ ِث اس لو یه .نیسٍآ
References:
1- Harkreader H. Fundamentals of Nursing: Caring and Clinical Judgment- Philadelphia: W.B. Saunders Publishers; 2000.p. 1430-53.
2- Shojaie TH. Epidemiology of acute noncontiguous and contiguous diseases. Tehran: Samat; 2007. [Persian]
3- Omar S, Alieldin NH, Knatib OM. Cancer magnitude, chahhenges and control in the Eastern Mediterranean Region. East Mediterr Health J 2007; 13(6): 1486-96.
4- Corton RS, Kumar V, Tucker C. Robbins pathologic basis of diseases. Philadelphia: WB. Saunders; 1999.p.
271-75.
5- Azizi F, Janghorbani M, Hatami H. Epidemiology and control of common disease in Iran. Publications in Association with the Institute of Endocrinology and Metabolism, Third Edition. Tehran; 2011:15-30.
[Persian]
6- Mackie RM, Quinn AG. Non melanoma skin cancer and other epidermal skin tumors. In: Burns T, Breathnach S,Cox N, Griffiths C, editors. Rook's textbook of dermatology. Oxford: Blackwell; 2004.p. 1- 50.
7- McClendon BT, Prentice-Dunn S. Reducing skin cancer risk: an intervention based on protection motivation theory. J Health Psychol 2001; 6(3): 321-28.
8- Green A. Sun exposure and the risk of melanoma. Australia's J Dermatol 1984; 25: 99-102.
9- Leshin B, White WL. Malignant neoplasm's of keratinocytes. In: Arndt KA, Leboi PE, Robinson JK, Wintroub BU. Cutaneous medicine and surgery. 1st Ed. Philadelphia. W.B: Saunders Company; 1996; 1378- 440.
10- Mohaghegh, M. Azizi F, Janghorbani M, Hatami H. Intrudaction of epidemiology and control of common diseases in Iran, publications in association with the institute of endocrinology and metabolism. Second Edition.
Tehran: Eshteiagh; 2001: 158-84. [Persian]
11- Shahbazigahroee D, Danesh A. Investigation of cancer incidence relevant to radation in Chaharmahal and bakhtiari province during five years (1998-2003). Shahrekurd Univ Med Sci 2004; 6(1): 7-13. [Persian]
12- Kavoussi H, Rezaei M, Isapour D, Doulabi R. Clinlcal types and characteristics of basel cell carcinoma in Kermanshah province in 2009. Deratol Cosmetic 2011; 3(2): 109-1000. [Persian]
13- Quinn AG, Perkins W. Non-melanoma skin cancers and other epidermal skin tumor. In: BurnsT, Breathnach S, Cox N, Griffiths C, editors. Rook's textbook of dermatology. 8th ed.Oxford: Wiley-Blackwell; 2010.p.1- 24.
14- Katz MH. Non-melanoma skin cancer. Md Med J 1997; 46(5): 239-42.
15- Almahroos M, Kurban AK. Ultra-violet carcinogenesis in non-melanoma skin cancer: Incidence in relation to geographic location and in migrant population. Skin Med 2004; 3(3): 132-39.
16- Noorbala MT. skin canser in Yazd. Iran J Dermatol 2007; 10(39): 9-13. [Persian]
17- Norouzi Nejad F, Ramezani Daryasar R, Ghafari F. Epidemiology of canser in Mazandaran province 2006. J Mazandaran Univ Med Sci 2008; 19(72): 61-65. [Persian]
18- Yazdanfar A, Ghasemi E. The frequency of skin cancer in Hamadan from 1991-2006 .Dermatol Cosmetic 2011; 2(2): 115-23. [Persian]
19- Hageyan K, Firoozgahi A, Taqikia M. Pattern of age distribtion of different cancers Babul 2001.Pajouhesh 2003; 27(3): 239-45. [Persian]
20-Wallberg P, Skog E. The increasing of basal cell carcinoma. B J Dermatol 1994; 131(16): 914-5.
21- Raasch BA, Buettner PG. Multiple non-melanoma skin cancer in an exposed Australian population. Int J Dermatol 2002; 41(10): 625-28.
22- Markes R, Staples M, Giles GG. Trends in non-melanocytic skin cancer treated in Australia: the second national survey. Int J Cancer 1993; 53(4): 585-90
23- Miller DL, Wienstock MA. Non-melanoma skin cancer in the United States: Incidence. J Am Acad Dermatol 1994; 30(5 Pt 1): 774-78.
24- Forghani H, Holakoee K. Study of the sun protection behaviors in order to prevent skin cancer in women.
Toloo e Behdasht 2004; 3(1): 16-22. [Persian]
25- Iran Meteorological Organization. Climate of Iran. Cited [2 Jan 2014]. Available from:
http://www.irimo.ir/far/services/climate/
2126
يظررب
ٍعياقم ي تظًپ ناطرظ یشًلًيمديپا ناتظا
یاَ
....
Comparing of the Epidemiology of Skin Cancer in the Kurdistan and Yazd in 2012
Mohammadi M(MSc)*1, Mirzaei M(PhD)2, Ahmadi A(MSc Student)3
1Department of Epidemiology, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences and Health Services, Yazd, Iran 2Department of Epidemiology, Research Center of Prevention and Epidemiology of Non-Communicable Disease,
Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran
3Department of Epidemiology, Tabriz University of Medical Sciences and Health Services, Tabriz, Iran
Received: 2 Feb 2015 Accepted: 23 Apr 2015 Abstract
Introduction: Skin cancer is regarded as the most common cancer in Iran. Thus, this study aimed to compare the cancer epidemiology in Yazd and Kurdistan provinces with different development conditions, through which the ground for further studies as well as appropriate interventions are provided.
Methods: This was a descriptive epidemiological study which the study population consisted of patients suffering from skin cancer ( different types) in the province of Kurdistan and Yazd in 2012. The study data were gleaned utilizing the information recorded in the Register of Skin Cancer Health Center in Kurdistan and Yazd. In the current study, the province of Kurdistan was considered as a disadvantaged and Yazd province as a developed one.
Results: The mean age of Kurdistan patients was 64.4±12.5 and the mean age of Yazd patients was 61.5±
15. Age-adjusted prevalence of skin cancer in Kurdistan and Yazd was reported respectively 7.07 and 7.60 per 100,000. Age-adjusted incidence was observed as 3.66 and 5.02 per 100,000 respectively in Yazd and Kurdistan in the second half of 2012.
Conclusions: The study results revealed that the cancer prevalence was higher in Yazd province, which could be due such factors as continuous contact with sunlight and pollution caused by industries of Yazd Province. It is recommended to take the development of health promotion activities in to account simultaneously with the urban development.
Keywords: Epidemiology; incidence; Prevalence; Skin cancer
This paper should be cited as:
Mohammadi M, Mirzaei M, Ahmadi A.Comparing of the epidemiology of skin cancer in the Kurdistan and Yazd in 2012. J Shahid Sadoughi Univ Med Sci 2015; 23(4): 2118-26.
*Corresponding author: Tel: +98 35 36240691, Email:[email protected]
