ﯿﻣا ﻦﯾﻻ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﻧ مﺪﻨﮔ ﺶﺨﺑﺪ

(1)

هرود ،يزروﺎﺸﮐ ﻪﻠﺠﻣ 9

هرﺎﻤﺷ ، 1 ، رﺎﻬﺑ 1386 ﺺﺻ ، 66 - 59

ﯿﻣا ﻦﯾﻻ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﻧ مﺪﻨﮔ ﺶﺨﺑﺪ

M-79-6

ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ

ﻪﻋرﺰﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد

ﯽﺧودﺮﻣ ﺎﻓو نﺎﯿﻔﺠﻧ زردﻮﮔ ،*

يﺮﻇﺎﻧ ﯽﻠﻋ ،*

ﯽﺷﺎﻔﮐ ناﻮﯿﮐ ﺮﯿﻣا ،**

و ***

يﺪﻤﺣا ﺎﺿﺮﻟاﺪﺒﻋ ****

هﺪﯿﮑﭼ

ﻦﯾا رد ﻖﯿﻘﺤﺗ مﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﻧ مﺪﻨﮔ ﻢﻗر ﺶﺷ ﻦﺷور ،يوﺪﻬﻣ ،ﺖﺷدوﺮﻣ ،زﺎﺘﺸﯿﭘ ،زاﺮﯿﺷ ،ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ يﺎﻫ

) ﺪﻫﺎﺷ

سﺎﺴﺣ ( ﻦﯾﻻ و

M-79–6

تﺮﮐ رد يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ و ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ :

1 - نوﺪﺑ روﺬﺑ و نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ

ﺪﺿ هﺪﺸﻧ ﯽﻧﻮﻔﻋ 2

- نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ رﻮﭙﺳا ﻪﺑ هﺪﺷ هدﻮﻟآ روﺬﺑ ﻪﻧﻮﮔ

Tilletia laevis

راﺰﻫ رد ﺞﻨﭘ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 3

-

هﺪﺷ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ روﺬﺑ چرﺎﻗ ﺎﺑ

ﻊﯾﺎﻣ ماﺮﯿﺗ ﻦﯿﺴﮐﻮﺑرﺎﮐ ﺶﮐ تﺮﮐ رد FS

آ ﮏﯾ رد ﯽﻠﺻا يﺎﻫ تﺮﮐ ﺶﯾﺎﻣز

يﺎﻫ

كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗرد هﺪﺷ دﺮﺧ رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ و هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،جﺮﮐ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ رد راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا .

روﺬﺠﻣ ﺮﺑ سﻮﻨﯿﺳ سﻮﻗ ﻞﯾﺪﺒﺗ ،ﻪﻠﺒﻨﺳ شرﺎﻤﺷ ﻖﯾﺮﻃ زا نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد

هداد ﻫ ﺎ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﺎﻫ

د رد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻر مﺪﻋ رﺎﻤﯿﺗ

هدﻮﻟآ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ندﺮﮐ

ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ دﻮﺑ راﺪﻘﻣ

. زاﺮﯿﺷ و ﺖﺷدوﺮﻣ ،يوﺪﻬﻣ ،ﻦﺷور مﺎﻗرا

ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺑ ﻪ زﺎﺘﺸﯿﭘ و ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ ﻢﻗر ود و نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا ناﻮﻨﻋ ﺪﯾﺪﺟ ﻦﯾﻻ ﺰﯿﻧ و

M-79-6

ﻪﺑ

ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا ناﻮﻨﻋ .

ﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ دراد ﻞﻣﺎﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﻦﯾﻻ ﻦ

ﺪﻧاﻮﺗ

ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺶﻫﺎﮐ و يرﺎﻤﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يرﺎﻤﯿﺑ ترﺎﺴﺧ ﻪﮐ هدﻮﻟآ لﺪﺘﻌﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ددﺮﮔرﺬﺑ .

تﺎﻤﻠﮐ يﺪﯿﻠﮐ : ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ،

،ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ

،نﺎﻧ مﺪﻨﮔ ﺶﺨﺑﺪﯿﻣا ﻦﯾﻻ

M-79-6

- *

ﯿﻫ ﻮﻀﻋ ﺄ ﯽﻤﻠﻋ ت

، تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ

،تﻼﻏ ﺆﻣ ﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳ ناﺮﻬﺗ ،رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﯿﻬﺗ و حﻼﺻا ت

- ناﺮﯾا

-**

،ﯽﻤﻠﻋ تﺄﯿﻫ ﻮﻀﻋ ﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ

ﺆﻣ ،تﻼﻏ تﺎﻘﯿ و حﻼﺻا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳ

و لﺎﻬﻧ ﻪﯿﻬﺗ ناﺮﻬﺗ ،رﺬﺑ

- ناﺮﯾا

-***

ﯿﻫ ﻮﻀﻋ ﺄ ﯽﻤﻠﻋ ت حﻼﺻا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ ، و

هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ،رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮐ ،

هﺎﺸﻧﺎﻣ

- ناﺮﯾا - ****

نﺎﺳاﺮﺧ ،نﺎﺳاﺮﺧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ،لﺎﻬﻧ و رﺬﺑ حﻼﺻا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ -

ناﺮﯾا

(2)

هرﺎﻤﺷ ، 1 ، 1386

ﻪﻣﺪﻘﻣ مﺪﻨﮔ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ زا

ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ

يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ ﯽﻣ مﺪﻨﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻧﺎﻬﺟ شﺮﺘﺴﮔ ياراد ﻪﮐ

نآ ﻪﻧﻻﺎﺳ ترﺎﺴﺧ ﻂﺳﻮﺘﻣ هدﻮﺑ رد

لﺎﻤﺷ يﺎﻫرﻮﺸﮐ

ﯿﺳآ بﺮﻏ و ﺎﻘﯾﺮﻓآ ﺎ

7 - 5 ﺪﺻرد ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 12 و 15 .(

يرﺎﻤﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ شور ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺖﺷﺎﮐ

موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا

ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . لﺎﺳ رد ﯽﻓﺮﻌﻣ و ﻪﯿﻬﺗ درﻮﻣ رد ﺮﯿﺧا يﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺗﺎﻣاﺪﻗا موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا .

ﻢﻗر

Wynne

رد ﻪﮐ

حﻼﺻا ﺎﮑﯾﺮﻣا يﺎﺗﻮﯾ يزروﺎﺸﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ هﺎﮕﺘﺴﯾا يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ هﺪﯾدﺮﮔ نﺎﻬﻨﭘ و رﺎﮑﺷآ ﮏﻫﺎﯿﺳ يﺎﻫ

اد ﺖﻣوﺎﻘﻣ در

) 4 .(

ﻢﻗر

AcCorinne

ﺰﮐﺮﻣ رد

ﻮﺘﯿﻧﺎﻣ تﻼﻏ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ

ﻪﺑ و هﺪﯾدﺮﮔ حﻼﺻا ﺎﺑ

هﻮﻬﻗ ﮓﻧز يﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ

،يا ﻪﻤﯿﻧ ﺎﺗ موﺎﻘﻣ هﺎﯿﺳ ﮓﻧز

نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ و موﺎﻘﻣ رﺎﮑﺷآ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ،موﺎﻘﻣ ﯽﻣ موﺎﻘﻣ ﻪﻤﯿﻧ ﺪﺷﺎﺑ

) 14 .(

هرﺎﻬﺑ ﺖﺨﺳ ﻢﻗر

Prodigy

ﺖﺳا موﺎﻘﻣ ﮏﻫﺎﯿﺳ يﺎﻫداﮋﻧ مﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ

د ﺖﺸﮐ ياﺮﺑ هﺪﯾدﺮﮔ ﯽﻓﺮﻌﻣ ادﺎﻧﺎﮐ ر

ﺖﺳا ) 10 ( .

ﻪﻧﺎﺘﺴﻣز ﺖﺨﺳ ﻢﻗر

Deloris

لﺎﺳ رد 2004

رد

و هﺪﯾدﺮﮔ حﻼﺻا ﺎﺗﻮﯾ يزروﺎﺸﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ هﺎﮕﺘﺴﯾا هﺎﺗﻮﮐﺎﭘ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ ) 13 .(

رد

،ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ مﺎﻗرا ناﺮﯾا

،زﺎﺘﺸﯿﭘ ،ﻦﯾرز

،ﺪﻧﻮﻟا جﺮﮐ 3

،

تﺎﯿﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﻓﺮﻌﻣ موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﯾرآ ها

ﺪﻧ

) 2 .(

ﻦﯾﻻ ﺶﻨﮐاو ﺪﯿﻣا يﺎﻫ

ﻢﯿﻠﻗا مﺪﻨﮔ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

،دﺮﺳ بﻮﻨﺟ ﮏﺸﺧ و مﺮﮔ ،لﺪﺘﻌﻣ

و و مﺮﮔ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ لﺎﻤﺷ بﻮﻃﺮﻣ

و هﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﻬﻨﭘ ﻦﯾﻻ

يﺎﻫ

Alvand/MV17

ِ،

Janz/Attila/4/San/Ald"S"//Avd/3 Kea”S”/Ghk”S” ,

ﺎﻘﻣ مو

ﻦﯾﻻ و

Prl"s"/Pew"s"//Shi#4414/Crow"s"

موﺎﻘﻣ ﻪﻤﯿﻧ ﻮﺑ

ﺪﻧد ) 3 (.

رد مﺪﻨﮔ موﺎﻘﻣ ﻦﯾﻻ و ﻢﻗر ﻦﯾﺪﻨﭼ ناﺮﯾا

مورود و نﺎﻧ )

ﺮﯿﻈﻧ ﻦﯾﻻ

M-79-6

. هﺮﺠﺷ ﺎﺑ

Bow”s”/Vee”s”//1-60-3

ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ (

ﻪﮐ

ﻞﺻﺎﺣ گرود يﺮﯿﮔ ﺪﯿﻣا ساﺮﮐ ﻢﻗر

(1-60-3)

ﺎﺑ

ﺖﺳا ﯽﺟرﺎﺧ ﻦﯾﻻ ﮏﯾ .

زا ﺲﭘ ﻢﻗر ﻦﯾا رد ﯽﺳرﺮﺑ

ﻪﻧ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ رﻮﺸﮐ لﺪﺘﻌﻣ ﻢﯿﻠﻗا ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ هﺎﮕﺘﺴﯾا

دﺮﮑﻠﻤﻋ 6478

مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﻢﻗر لدﺎﻌﻣ رﺎﺘﮑﻫ رد

دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺜﮐاﺪﺣ و هدﻮﺑ ﺖﺷدوﺮﻣ نآ

) 8861

مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رﺎﺘﮑﻫ رد (

جﺮﮐ رد ﺖﺳا هدﻮﺑ

. ﻢﻗر ﻦﯾا

ﻪﻧاد شﺰﯾر و نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ،درز ﮓﻧز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ موﺎﻘﻣ ﺖﺳا . ﻦﯾﻻ

M-79-6

لﺎﺳ رد ﯽﻋارز 82 81–

ترﻮﺻ ﻪﺑ جﺮﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ نازروﺎﺸﮐ زا ﯽﮑﯾ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﺤﺗ حﺮﻃ ﺶﯿﭘ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ ـ ﯽﻘﯿﻘ

ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻢﻗر ﺶﺷ

ﺮﮕﯾد ﺮﻈﻧ زا نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ا

ﯽﺑﺎﯾزر ﺪﺷ ﻪﮐ ﺪﻗﺎﻓ

دﻮﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ .

رد ﯽﻟو ﻦﺷور ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻣﺎﻗرا و

يوﺪﻬﻣ

ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 37 و 35 ﺪﺻرد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ

.

ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ زا فﺪﻫ ﻦﯾﻻ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا

ﺪﯿﻣا ﺶﺨﺑ

M-79-6

نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ

مﺎﻗرا ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣرد ﻢﯿﻠﻗا رد ﺖﺸﮐ درﻮﻣ و لواﺪﺘﻣ

دﻮﺑ ﻦﯿﻋراز ﻂﯾاﺮﺷ رد رﻮﺸﮐ لﺪﺘﻌﻣ .

ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ

ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻢﻗر ﺶﺷ

مﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﻧ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ

ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ )

V1

( زاﺮﯿﺷ ، )

V2

( زﺎﺘﺸﯿﭘ ، )

V3

( ﺖﺷدوﺮﻣ ،

)

V4

( يوﺪﻬﻣ ، )

V5

( ﻦﯾﻻ ،

M-79-6

)

V6

( ﻦﺷور و

) سﺎﺴﺣ ﺪﻫﺎﺷ (

)

V7

( تﺮﮐ رد و ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ

ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ رﺎﻗ ﻢﺳ ﺎﺑ هﺪﺷ

چ ماﺮﯿﺗ ﻦﯿﺴﮐﻮﺑرﺎﮐ ﺶﮐ

(3)

ﻦﯾﻻ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﻧ مﺪﻨﮔ ﺶﺨﺑﺪﯿﻣا

M-79-6

يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ...

ﻊﺑﺎﻣ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ و راﺰﻫ رد ود ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ FS

رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ رﻮﭙﺳا ﻪﺑ رﺬﺑ :

وﺬﺑ ر ﺪﺿ و يدﺎﻋ ﺖﻟﺎﺣ رد ﺸﻧ ﯽﻧﻮﻔﻋ

هﺪ )

I1

(

،

نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ رﻮﭙﺳا ﻪﺑ هﺪﺷ هدﻮﻟآ روﺬﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ

ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ نوﺪﺑ ،راﺰﻫ رد ﺞﻨﭘ )

I2

(

، ﻪﺑ هدﻮﻟآ روﺬﺑ

و رﻮﭙﺳا ﺪﺷ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ

ه )

I3

( تﺮﮐ رد ، ﯽﻠﺻا يﺎﻫ

تﺮﮐ ﺶﯾﺎﻣزآ ﮏﯾ رد حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗرد هﺪﺷ دﺮﺧ يﺎﻫ

كﻮﻠﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ رد و راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ يﺎﻫ

ﯽﺑﺎﯾزرا رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ و هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،جﺮﮐ ﺷ

ﺪ . زا ﺲﭘ

ﻦﯿﻣز بﺎﺨﺘﻧا و

هﺎﻣﺮﻬﻣ ﺮﺧاوا رد ،ﺮﺘﺴﺑ نﺪﺷ هدﺎﻣآ

1382 ﺪﺷ اﺮﺟا ﺶﯾﺎﻣزآ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ رد .

ﺮﻫ

ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﺪﺣاو لﻮﻃ ﻪﺑ

10 ضﺮﻋ و 2/

1 ﻞﻣﺎﺷ ﺮﺘﻣ

دﻮﺑ ﺖﺷﺎﮐ ﻂﺧ ﺶﺷ .

ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﺷﺎﮐ

ﻢﮐاﺮﺗ و 400 ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ دﻮﮐ ناﺰﯿﻣ و ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﻧاد

ﻪﺴﺳﺆﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ و كﺎﺧ نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ دﻮﺑ بآ و كﺎﺧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ .

ﻖﺒﻃ يرﺎﯿﺑآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻦﯿﻋراز لاور .

هﺎﯿﮔ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ رد

و اﻮﻓ رد ﻦﯿﻌﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻞﺻ )

ﻪﻧاﻮﺟ ﻞﺣاﺮﻣ رد ،ندز

ﻪﺠﻨﭘ نﺪﯿﺳر و ﻦﺘﻓر ﻪﺷﻮﺧ ،ﻦﺘﻓر ﻪﻗﺎﺳ ،ندز (

ﺖﺷاددﺎﯾ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا مزﻻ يرادﺮﺑ .

دادﺮﺧ ﺮﺧاوا رد

1383 شور ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﻞﺒﻗ

ﻪﻠﺒﻨﺳ رد نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ناﺰﯿﻣ يرﺎﻤﺷ

ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ .

ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ

ﯿﺳ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد شرﺎﻤﺷ ﻖﯾﺮﻃ زا نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎ

هداد ،ﻪﻠﺒﻨﺳ سﻮﻨﯿﺳ سﻮﻗ ﻪﺑ ﺎﻫ

Arc Sin [X^1/2]

(

ﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ .

هداد دﺪﻋ ﺎﺑ ﺮﻔﺻ يﺎﻫ

1/(4N)

ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ

ﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺎﻬﻧآ يور قﻮﻓ ﻞﯾﺪﺒﺗ و هﺪﺷ .

ﻦﯾا رد

ﻪﻄﺑار رد هﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ﻪﻠﺒﻨﺳ ﻞﮐ داﺪﻌﺗ N ﺮﻫ

رﺎﻤﯿﺗ ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ . تﺮﮐ حﺮﻃ سﺎﺳاﺮﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ يﺎﻫ

ﺪﺷ درﻮﺧ رﺎﺑ ﮏﯾ مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ه

يرﺎﻣآ راﺰﻓا

)SAS

16 ( ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و مﺎﺠﻧا ﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﻫ

. ﺲﭙﺳ

هداد ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺮﯿﯿﻐﺗ دﻮﺧ ﯽﻠﺻا سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ .

ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ

نﻮﭼ ا اﺮﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ رد ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾ

ﺷ ﺪ،

ﺪﺻرد ياﺮﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻖﻃﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﻪﻠﺒﻨﺳ ﯽﮔدﻮﻟآ

هداد ﺐﮐﺮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺲﭙﺳ و مﺎﺠﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ

ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺖﺳا ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ

:

جﺮﮐ ﻪﻘﻄﻨﻣ :

ﻦﯾا رد ﻪﻘﻄﻨﻣ

رد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد توﺎﻔﺗ

ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ )

دﻮﻟآ و ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﺮﺛا ﯽﻨﻌﯾ ه

ندﺮﮐ رﺬﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ (

و توﺎﻔﺗ درﻮﻣ مﺎﻗرا ﻦﯿﺑ

ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺑ راد ) 05 /0

<

.(P

رﺎﻤﯿﺗ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد

I2

ﺑ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮ 7/

16 ﺮﺘﺸﯿﺑ و

دﻮﺑ ﺮﮕﯾد رﺎﻤﯿﺗ ود زا )

لوﺪﺟ 1 .(

ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ

ﯽﻣ ﯽﻣ رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد عﻮﯿﺷ زا ناﻮﺗ

يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا رد ﯽﺘﺣ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ دﻮﻤﻧ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ .

ﯽﻟو مﺪﻋ مﺎﻗرا رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ

سﺎﺴﺣ ﺐﺒﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﺪﯿﻟﻮﺗ مﺪﻨﮔ و هﺪﺷ يرﺎﻤﯿﺑ

هﺪﺷ ﺪﻗﺎﻓ فﺮﺼﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ .

ﯽﻨﻌﻣ نﺎﺸﻧ مﺎﻗرا ﯽﮔدﻮﻟآ توﺎﻔﺗ ندﻮﺑ راد

ﯽﻣ ﺲﮑﻋ ﯽﮑﯿﺘﻧژ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ ﺪﻫد ﻞﻤﻌﻟا

يﺎﻫ

ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ياﺮﺑ سﺎﺴﺣ و موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا ﻊﻗاو رد و دراد دﻮﺟو ﺪﻧراد دﻮﺟو يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا .

،يوﺪﻬﻣ ،ﻦﺷور مﺎﻗرا

(4)

هرﺎﻤﺷ ، 1 ، 1386

ﺑ زاﺮﯿﺷ و ﺖﺷدوﺮﻣ ﻪ

ﺪﺻرد ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ

ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﻨﺘﺷاد ار يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ )

لوﺪﺟ 2 ( سﺎﺴﺣ و

ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ .

،ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ مﺎﻗرا ﯽﻟو

M-79-6

ﺪﻧدﻮﺑ موﺎﻘﻣ زﺎﺘﺸﯿﭘ و )

لوﺪﺟ 2

.(

مﺪﻋ ﺖﻟﺎﺣ رد ﯽﺘﺣ ﯽﮑﯿﺘﻧژ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﻘﯿﻘﺣرد هدﻮﻟآ ﻂﯾاﺮﺷ رد و رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ رﻮﭙﺳا ﺎﺑ رﺬﺑ يزﺎﺳ

يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ يﻼﺘﺑا زا و هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖﺳا هدﺮﮐ يﺮ .

لوﺪﺟ 1 - ﻨﻣ رد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎ

جﺮﮐ ﻖﻃ رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ و هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،

ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﻪﻠﺒﻨﺳ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد )

هداد ﯽﻠﺻا يﺎﻫ

٭(

رﺎﻤﯿﺗ جﺮﮐ

هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ

رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ

ﺐﮐﺮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ

I1

: هدﻮﻟآ نوﺪﺑ ،ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ مﺪﻋ يزﺎﺳ

b 0 / b 1

2 / a 12

55 / a 1

2 / 12

I2

: هدﻮﻟآ ،ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ مﺪﻋ يزﺎﺳ

ﺎﺑ رﺬﺑ ﮏﻫﺎﯿﺳ رﻮﭙﺳا 7a

/ a 16

3 / b 18

10 / b 0

4 / 4

I3

: نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﯿﻠﻋ رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ 0c

/ c 0

0/

b 0 00 / c 0

0 / 0

-٭

ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣﺮﯿﻏ فوﺮﺣ ياراد مﺎﻗرا توﺎﻔﺗ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد د

ﺖﺳا را ) 05 /0

<

.(P

لوﺪﺟ 2 - ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ و هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،جﺮﮐ رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ مﺎﻗرا ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد

هداد ﻞﯾﺪﺒﺗ زا ﺪﻌﺑ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد

٭ﺎﻫ

ﻢﻗر جﺮﮐ

هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ

رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ

ﺐﮐﺮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ

ﻦﺷور

a 3/

a 13 4 / a 19

3 / 3 0

/ a12

يوﺪﻬﻣ

ab 3 / a 12

2 / b 17

3 / b 0

9 / 9

ﺖﺷدوﺮﻣ

b 4 / a 8

4 / b 18

2 / 0 0

/ b9

زاﺮﯿﺷ

b 9 / b 6

3 / c 14

0 / c 0

1 / 7

زﺎﺘﺸﯿﭘ

c 3 / c 0

7 / c 0

0 / d 0

3 / 0

M-79-6 c

0 / 0 3

/ c0 0 c

/ d 0

1 / 0

ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ

c 0 / c 0

72 / bc 0

1/

d 0 3 / 0

-٭

ﺖﺳا را ) 05 /0

<

.(P

(5)

M-79-6

ﯽﻨﻌﻣ نﺎﺸﻧ رﺎﻤﯿﺗ و ﻢﻗر ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا نﺪﺷ راد

ﯽﻣ ﺲﮑﻋ ﻪﮐ ﺪﻫد مﺎﻗرا ﻞﻤﻌﻟا

ﯽﺘﻟﺎﺣرد ﻪﮐ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ

ﯽﻤﻧ ﺮﺑ ﮏﻫﺎﯿﺳ رﻮﭙﺳا دﻮﺟو ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺪﻧﻮﺷ يا

دراد ﯽﮔدﻮﻟآ دﺎﺠﯾا .

ﺑ جﺮﮐ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻪ

ندﻮﺑ ﻢﮐ ﻞﯿﻟد

،يوﺪﻬﻣ ،ﻦﺷور سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا ﻪﻋرﺰﻣ كﺎﺧ ﯽﮔدﻮﻟآ نوﺪﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ مﺪﻋ رﺎﻤﯿﺗ رد زاﺮﯿﺷ و ﺖﺷدوﺮﻣ ﺰﯿﻧ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد

ﺮﺘﻤﮐ ﯽﮔدﻮﻟآ دﻮﺑ

. ﯽﻟو

ﺪﺻرد ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺎﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ نوﺪﺑ رﺎﻤﯿﺗ رد ﺑ مﺎﻗرا ﻦﯾا ﻪﻠﺒﻨﺳ ﯽﮔدﻮﻟآ ﻪ

ﺐﯿﺗﺮﺗ 37

، 36

، 3/

24 و

7/

18 دﻮﺑ ﺪﺻرد .

ﯽﻟﺎﺣرد ﻪﮐ رد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد مﺎﻗرا

ﻦﯾﻻ ﻪﻠﻤﺟ زا و موﺎﻘﻣ

M-79-6

رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻢﮐ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﻔﺻ ﺎﯾ .

ندﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ رد مﺎﻗرا ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ

ﺮﯾﺎﺳ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ شراﺰﮔ ﺰﯿﻧ

ﺖﺳا هﺪﺷ )

2 و 3 (.

ﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﻪﻘﻄﻨﻣ ه

:

رﺎﻤﯿﺗ ﺰﯿﻧ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد

I2

ﺎﺑ 3/

18 ﺪﺻرد

ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺷاد ار ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾ )

لوﺪﺟ

1 ( . ﺮﺗدﺎﯾز ﺖﺒﺴﻧ رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯾا رد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد ندﻮﺑ

جﺮﮐ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﻣ

ندﻮﺑ هدﻮﻟآ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ كﺎﺧ

يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﻞﻣﺎﻋ رﻮﭙﺳا ﻪﺑ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ عراﺰﻣ ﺪﺷﺎﺑ

و

ﺎﯾ و رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﻦﯾا رد موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا

ﯽﻣ اﺪﯿﭘ ﺖﯿﻤﻫا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺪﻨﮐ

.

زاﺮﯿﺷ و يوﺪﻬﻣ ،ﺖﺷدوﺮﻣ ،ﻦﺷور مﺎﻗرا

ﺑﻪ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 4/

19

، 4/

18

، 2/

17 و 3/

14

و زﺎﺘﺸﯿﭘ ،ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ ﻢﻗر ﻪﺳ و هدﻮﺑ سﺎﺴﺣ ﺪﺻرد ﺪﯾﺪﺟ ﻦﯾﻻ

M-79-6

ﺑ ﻪ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 72

/0 ،

67 /0 و 33 /0 ﺪﺻرد زا موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا ﺪﻧدﻮﺑ

) لوﺪﺟ

2 ( . زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯾﻻ

M-79-6

ﻪﮐ ار ﯽﮔدﻮﻟآ ﻞﻗاﺪﺣ

دراد لﺪﺘﻌﻣ ﻢﯿﻠﻗا رد يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ هدﻮﻟآ ﻖﻃﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﯽﻣ

ﺪﻧاﻮﺗ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ تﺪﺷ ﺶﻫﺎﮐ رد

ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ .

رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ ﻪﻘﻄﻨﻣ :

ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا رد ﺰﯿﻧ

رﺎﻤﯿﺗ

I1

ﯽﮔدﻮﻟآ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

) 55 /1 ﺪﺻرد ( ﺖﺷاد ار .

چرﺎﻗ رﻮﭙﺳا دﻮﺟو ﯽﻨﻌﯾ

عﻮﯿﺷ ياﺮﺑ ﯽﺳﺎﺳا ﻞﻣﺎﻋ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ مﺪﻋ ترﻮﺻرد و هدﻮﺑ يرﺎﻤﯿﺑ رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ

، هﺎﯿﮔ

مﺪﻨﮔ ﯽﻣ درﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﯾﺪﻬﺗ

ﺪﺷﺎﺑ . ﻢﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ندﻮﺑ

رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ

رﺎﻗ رﻮﭙﺳا مﺪﻋ چ

هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﮐ

ﺐﺒﺳ ﯽﮔدﻮﻟآ تﺪﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد هﺪﺷ دﺎﯾز

ﺪﺷﺎﺒﻧ ) لوﺪﺟ 1 .(

ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺑ ﻦﺷور ﻢﻗر ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا رد ﻟآ ﯽﮔدﻮ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ

ﺲﭙﺳ و و يوﺪﻬﻣ مﺎﻗرا

ﺖﺷدوﺮﻣ ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ

.

،زاﺮﯿﺷ ،ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ مﺎﻗرا

M-79-6

ﯽﮔدﻮﻟآ ﺎﺑ زﺎﺘﺸﯿﭘ و ﻢﮐ رﺎﯿﺴﺑ

ﯽﮔدﻮﻟآ نوﺪﺑ ﺎﯾ و

ﺪﻨﺘﺷاد ار ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ )

لوﺪﺟ 2 (.

ﺖﻣوﺎﻘﻣ

ﻦﯾﻻ

M-79-6

ًﻼﻣﺎﮐ مﺎﻗرا ﻦﯾا ﻦﯿﺑ رد ﻣ

هدﻮﺑ ﺺﺨﺸ

ﻧ زا ﺶﺨﺑﺪﯿﻣا ﻦﯾﻻ ﻦﯾا ﯽﮑﯿﺘﻧژ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺮﻈ

نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار

ﺪﻫد .

هداد ﺐﮐﺮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ يﺎﻫ

:

ﺐﮐﺮﻣ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ

،نﺎﮑﻣ

رﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا و مﺎﻗرا ،رﺎﻤﯿﺗ ×

نﺎﮑﻣ و ﻢﻗر ×

رﺎﻤﯿﺗ × ﯽﻨﻌﻣ ﻢﻗر ﺖﺳا راد

) لوﺪﺟ 2 ( . ﯽﻨﻌﯾ نﺎﮑﻣ

اﺮﺟا ي ﻮﻔﻋﺪﺿ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ،ﺶﯾﺎﻣزآ و ﯽﻧ

ﯽﮔدﻮﻟآ ناﺰﯿﻣ و

ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ مﺎﻗرا تاﺮﯿﯿﻐﺗ رد

ﻼﺘﺑا ي ﻪﺑ هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﺪﻧا

. ﯽﻨﻌﻣ راد

ندﻮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ×

نﺎﮑﻣ و ﻢﻗر ×

رﺎﻤﯿﺗ × ﻢﻗر

(6)

هرﺎﻤﺷ ، 1 ، 1386

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﺎﻗرا رد ﯽﮔدﻮﻟآ تﺪﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد

مﺎﺠﻧا مﺪﻋ ﺎﯾ و رﺬﺑ ندﻮﻤﻧ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﻪﺑ نﺎﻧ مﺪﻨﮔ ز رد ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺰﯿﻧ و نآ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر نﺎﻣ

يﺎﻫ

يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﻋ چرﺎﻗ يﺎﻫداﮋﻧ و مﺪﻨﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد

دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ .

نﺎﮑﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ يﺎﻫ

ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ

ﻪﻘﻄﻨﻣ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ )

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ 2/

10 ﺪﺻرد ( ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ اد ار ﯽﮔدﻮﻟآ ناﺰﯿﻣ

ﻪﺘﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ زا ﺪﻌﺑ و

رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ و جﺮﮐ )

ﺑﻪ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 9/

5 و 6/

0 ﺪﺻرد ( ﻗ راﺮ

ﺪﻨﺘﺷاد ) لوﺪﺟ 3 .(

دﺎﯾز رد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد ندﻮﺑ

ﺑ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﻪ

چرﺎﻗ رﻮﭙﺳا زا ﯽﻓﺎﮐ راﺪﻘﻣ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد

ﯽﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ترﻮﺻ ﻪﺑ عراﺰﻣ رد يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﺷﺎﺑ

.

و جﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ عراﺰﻣ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﮔدﻮﻟآ دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ .

لوﺪﺟ 3 - نﺎﮑﻣ رد ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ

ﻦﮑﻧاد شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ٭

نﺎﮑﻣ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﻪﻠﺒﻨﺳ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد

هداد ﻞﯾﺪﺒﺗ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ

ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ﻪﻠﺒﻨﺳ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد هداد ﻞﯾﺪﺒﺗ نوﺪﺑ

ﺎﻫ

هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ 746a

/ 12 2

/ 10

جﺮﮐ

b 756 / 7 9

/ 5

رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ 741c

/ 1 6

/ 0

-٭

ﺖﺳا را ) 05 / 0

<

.(P

نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ

ﺰﯿﻧ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ ﻞﮐ رد ﻪﮐ داد ﺗ

رﺎﻤﯿ

I2

ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

ﯽﮔدﻮﻟآ ) 2/

12 ﺪﺻرد ( اد نﺎﺸﻧ ار ﻪﺘﺷ

ﺖﺳا ) لوﺪﺟ

3 ( . ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا ﯽﻣ نﺎﺸﻧ

ﺪﻫد ﺎﺑ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﮐ

مﺪﻋ ﺖﻟﺎﺣ رد ﯽﻟو ﺖﺳا لﺮﺘﻨﮐ ﻞﺑﺎﻗ رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﺪﻨﮔ سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا ﺖﺸﮐ رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ م

ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ

دﺎﯾز ترﺎﺴﺧ ﯽﻣ

دﻮﺷ .

مﺎﻗرا ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ درﻮﻣ

ﻦﺷور ﻢﻗر ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ رد ﯽﺳرﺮﺑ سﺎﺴﺣ ﻢﻗر ﻦﯾﺮﺗ )

12 ﺪﺻرد ﯽﮔدﻮﻟآ ( هوﺮﮔ ﮏﯾ رد

و ﺖﺷدوﺮﻣ و يوﺪﻬﻣ مﺎﻗرا )

ﺑﻪ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 9/

9 و 9

ﺪﺻرد ( هوﺮﮔ رد و مود

ﺰﯿﻧ زاﺮﯿﺷ ﻢﻗر )

1/

7 ﺪﺻرد

ﯽﮔدﻮﻟآ ( مﻮﺳ هوﺮﮔ رد و

مﺎﻗرا و ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ ،زﺎﺘﺸﯿﭘ ﻦﯾﻻ

M-79-6

) ﺑﻪ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 33

/ 0

، 27 / 0 و 11 /0

ﯽﮔدﻮﻟآ ﺪﺻرد (

مرﺎﻬﭼ هوﺮﮔ رد ﺪﻧراد راﺮﻗ

) لوﺪﺟ

2 .(

ﻪﺑ ﯽﻠﮐرﻮﻃ و ﺖﺷدوﺮﻣ ،يوﺪﻬﻣ ،ﻦﺷور مﺎﻗرا

ﺑ زاﺮﯿﺷ ﻪ و نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا ناﻮﻨﻋ

ﺪﯾﺪﺟ ﻦﯾﻻ و ﺪﻨﻣﺮﯿﻫ ،زﺎﺘﺸﯿﭘ

M-79-6

ﺑ ﻪ ناﻮﻨﻋ

ﺎﻨﺷ موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺧ

. ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ رد

مﺎﻗرا ﺖﺸﮐ ﻪﯿﺻﻮﺗ دﺮﯿﮔ ﯽﻤﻧ مﺎﺠﻧا ﯽﻠﯿﻟد ﺮﻫ ﻪﺑ رﺬﺑ رﺎﯿﺴﺑ يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا لﺮﺘﻨﮐ رد موﺎﻘﻣ ﯽﻣ ﺮﺛﺆﻣ

ﺪﺷﺎﺑ .

ﯽﺳرﺮﺑ نﺎﮑﻣ ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﺳ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا

× رﺎﻤﯿﺗ ×

ﻢﻗر ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد

رﺎﻤﯿﺗ رد ﻪﮐ

I1

هﺎﮕﺘﺴﯾا رد

ﯽﮔدﻮﻟآ سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﻪﺘﺷاد ﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺪﻧا .

ﻤﺿرد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﻦ رﻮﺑﺎﺸﯿﻧ هﺎﮕﺘﺴﯾا رد ﯽﮔدﻮﻟآ ناﺰﯿﻣ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﮕﯾد هﺎﮕﺘﺴﯾا ود زا ﺮﺘﻤﮐ .

(7)

M-79-6

ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ مﺪﻋ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﮐ دﻮﻤﻧ

نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ هدﻮﻟآ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ار يرﺎﻤﯿﺑ ترﺎﺴﺧ ﺮﻄﺧ سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻫد

. ﻦﯿﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﻤﯿﻠﻗا ﻂﯾاﺮﺷ ناﺮﯾا رد

ﻬﺑ مﺎﻈﻧ هﺮ و رﻮﻬﻇ ﺐﺳﺎﻨﻣ مﺪﻨﮔ عراﺰﻣ زا يرادﺮﺑ

ﯽﻣ مﺪﻨﮔ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ شﺮﺘﺴﮔ ﺪﺷﺎﺑ

.

و سﺎﺴﺣ مﺎﻗرا ﺖﺷﺎﮐ ندﻮﺒﻧ ﯽﻓﺎﮐ

ﺗ ﺄ مﻮﻤﺳ ﺮﯿﺛ

عراﺰﻣ كﺎﺧ ﯽﮔدﻮﻟآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ رﺬﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﺖﺷادﺮﺑ مﺎﮕﻨﻫ رد ﻪﮐ يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﻋ چرﺎﻗ رﻮﭙﺳا ﻪﺑ لﺎﻘﺘﻧا ﺖﺳد رود ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ دﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ هدﻮﻟآ عراﺰﻣ ﯽﻣ ﺎﯾ يﺎﻘﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﮏﺸﺧ ﻞﺼﻓ دﻮﺟو و ﺪﺑ

ﯽﻣ كﺎﺧ رد رﻮﭙﺳا عراﺰﻣ رد يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ددﺮﮔ

تﺪﺷ ﺎﺑ لﺎﺳ ﺮﻫ و ﻪﺘﻓﺎﯾ راﺮﻘﺳا ﺮﻫﺎﻇ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﯽﻣ

،ددﺮﮔ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫداﮋﻧ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا ﺖﺷﺎﮐ اﺬﻟ

ﯽﻣ يرﺎﻤﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ شور ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ چرﺎﻗ ﺪﺷﺎﺑ

.

ﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ نﻮﯿﺳاﺪﯾﺮﺒﯿﻫ و ﻢﺴﯿﻟﺎﺗوﺮﺘﻫ ﻪ

نﺪﻣآ دﻮﺟو

ﻧ يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫداﮋ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ ﺖﺳا ﺪﯾﺪﺟ ياز

ﯽﻣ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ رد ﺪﺷﺎﺑ

) 9 (.

ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﯽﻟو

ﻦﯾا يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﻋ ندﻮﺑ يﺰﮐﺎﺧ و ﻞﺴﻧ ﮏﯾ ﻪﺑ ﯽﻤﻧ ﻊﯾﺮﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ

تﺪﻣ ﻪﺑ مﺎﻗرا ﺖﻣوﺎﻘﻣ و ﺪﺷﺎﺑ

ﯽﻧﻻﻮﻃ ﯽﻣ ﻆﻔﺣ يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد يﺮﺗ ددﺮﮔ

ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ .

داﮋﻧ زوﺮﺑ لﺎﻤﺘﺣا و ﺪﯾﺪﺟ مﺎﻗرا ﺖﺷﺎﮐ ﻪﺑ و هزﺎﺗ يﺎﻫ

ﮑﺗ ﺎﯾ ﯿﺜ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﯾﺎﺑ چرﺎﻗ بﻮﻠﻐﻣ يﺎﻫداﮋﻧ ﺮ

ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد چرﺎﻗ ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺎﯿﻣ رد ار

ﯽﺳرﺮﺑ

ﻦﯾا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ و هدﻮﻤﻧ يرﺎﻤﯿﺑ ﺎﻫداﮋﻧ دﻮﺷ لﺮﺘﻨﮐ

. رد ﺲﭘ ﻦﯿﻋراز ﻂﯾاﺮﺷ

ندﻮﻤﻧ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﺎﺑ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﭼﺮﮔا چرﺎﻗ مﻮﻤﺳ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ رﺬﺑ ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ ﺶﮐ

رد ﺎﻣا ،دﻮﺷ

مﺎﺠﻧا رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﯽﻠﯿﻟد ﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ

ﯽﻤﻧ يدﺎﺼﺘﻗا تﺎﻈﺣﻼﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد ﺎﺑ ﺰﯿﻧ و دﺮﯿﮔ موﺎﻘﻣ مﺎﻗرا زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻢﺳ فﺮﺼﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز و رد مﺪﻨﮔ يداﮋﻧ ﻪﺑ رد ﯽﻔﻄﻋ ﻪﻄﻘﻧ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ ﻪﺑ ناﺮﯾا ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺪﯾﺪﺟ ﻦﯾﻻ زا هدﺎﻔﺘﺳا

M-79-6

ﻪﮐ

ﯿﺴﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ رﺎ

دﺎﯾز داد نﺎﺸﻧ يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ

ﯽﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ترﺎﺴﺧ ﻪﮐ رﻮﺸﮐ لﺪﺘﻌﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ و يرﺎﻤﯿﺑ شﺮﺘﺴﮔ لﺮﺘﻨﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ

ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺶﻫﺎﮐ ددﺮﮔ رﺬﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ يﺎﻫ

.

هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ

1 - ا ،داﺪﻬﺑ . 1369 يرﺎﻤﯿﺑ . ناﺮﯾا ﯽﻋارز نﺎﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ .

نﺎﻬﻔﺻا ،طﺎﺸﻧ پﺎﭼ 223

ﻪﺤﻔﺻ .

2 -

،ﯽﺧودﺮﻣ و

.

،

،ﯽﺑاﺮﺗ م . و

،رﻮﭙﺗﺎﭘ م . 1384 .

ﺶﻨﮐاو نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﯽﺗرﺎﺠﺗ مﺎﻗرا

ﻞﻣﺎﻋ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ

.Tilletia laevis Kuhn

لﺎﻬﻧ

رﺬﺑ 21 : 629 - 617 . 3

-

،ﯽﺧودﺮﻣ و

.

،

،ﯽﺑاﺮﺗ م .

،

،يﺪﻤﺣا غ

. ح .

،

،ﯽﻤﺳﺎﺟ

ش .

،يرﺎﺸﻓا و ف

. 1384 . ﭗﯿﺗﻮﻧژ ﺶﻨﮐاو يﺎﻫ

ﺪﯿﻣا ﻨﮔ ﺶﺨﺑ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺑآ نﺎﻧ مﺪ

مﺪﻨﮔ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ نﺎﻬﻨﭘ ﮏﻫﺎﯿﺳ

Tilletia laevis

.

ﯽﻋارز مﻮﻠﻋ 7

: 323 - 310 .

(8)

هرﺎﻤﺷ ، 1 ، 1386

4 . Albrechtsen RS (2001) Registration of `Wynne`

wheat.Crop Science 41: 1364-1365.

5 . Blazkova V, Bartos P, Skorpik M and Hanusva R (1997) Wheat cultivar Tjelvar as a source of bunt (Tilletia spp.) resistance Genetika – a – Slechteni 33(4): 241-250.

6 . DePauw RM, Clarke JM, Knox RE, Fernandez MR, McCiag TN and McLoad JG (2000) AcAbbey hard red spring wheat. Canadian Journal of Plant Science80: 123-127.

7 . DePauw RM, Sadasivaiah RS, Clarke JM, Fernandez MR, Knox RE, McCaig TN and McLeod JG (2002) Ac2000 hard white spring wheat. Canadian Journal of Plant Sci. 82: 415-419 8 . Fernandez MR, Depauw RM, Knox RE, Clarke JM, Mccaig TN and Mcleod JG (1998) Ac Crystal red wheat. Canadian Journal of Plant Science 78:

307-310.

9 . Fisher G and Holton CS (1957) Biology and control of smut fungi. Ronald Press Co. 622 pp.

10 . Graf RJ, Potts DA and Hanson KM (2003a) Prodigy hard red spring wheat. Canadian Journal of Plant Science 83: 813-816.

11 . Graf RJ, Potts DA and Hanson KM (2003b) Journey hard red spring wheat. Canadian Journal of Plant Science 83: 807-811.

12 . Hoffmann JA (1982) Bunt of wheat. Plant Disease 66: 979-986.

13 . Hole DJ, Roche D, Clawson SM and Young SA (2004) Registration of ‘Deloris’ wheat.

Crop Science 44: 695-696.

14 . Humphreys DG, Townley-Smith TF, McKenzie RIH and Czarnecki E (2001) Ac Corinne hard red spring wheat. Canadian Journal of Plant Sci. 81:

741-743.

15 . Mamluk OF and Zahour A (1993) Differential distribution and prevalence of Tilletia foetida . (Waller) liro and T. carries (DC) Tul on bread wheat and durum wheat. Phytopathology Mediterranea 32: 25-32.

16 . Rohde CR, Van Wagoner KH, Kronstad WE, Rubenthaler Gl and Van Wagoner KH (1988) Registration of OvesonWheat. Crop Sci.28: 1033.

17 . SAS Institute Inc. (1990a) SAS/STAT user^, guide, Version 6, Volume2 (4^th Ed).

(9)

Journal of Agriculture, Vol. 9, No. 1, P. 6, 2007

Evaluation of resistance of promising line (M-79-6) to common bunt in field conditions

V. Mardoukhi ^* , G. Najafian ^*, A. Nazeri ^**, A. K. Kafashi ^***and A. R. Ahmadi ^****

Abstract

Six cultivars of hexaploid wheat (Hyrmand, Shiraz, Pishtaz, Marvdasht, Mahdavi, Roshan (susceptible check) and M-79-6) in subplots, and three seed treatments: I₁ – seed without treatment; I2- seeds artificially infected with bunt spores in 5/1000 ratio and I3- seeds treated with Carboxin thiram FS in main plots of a split plot trial within a RCBD with three replications and 3 locations of Karaj, Kermanshah and Neishabour were studied. Bunt efected was measured using spike counting for every experimental plot. The data transformed to Arc Sin [X^1/2] and the means compared. In all locations seeds with bunt spores treatment produced higher percentage of bunt infection. The varieties Roshan, Mahdavi, Marvdasht and Shiraz showed high rates of bunt infection as susceptible varieties. The Hyrmand, Pishtaz and M-79-6 showed trace infection and designated as resistant varieties. The cultivation of M-79-6, which showed a high level of resistance to common bunt in temperate polluted areas, could lead to control disease and decrease operating cost of seed treatment.

Key words: Bread wheat, Common bunt, Promising line M-79-6, Susceptible

* - Academic member of Cereal research department, Seed and Plant Improvement Institute, Tehran –

Iran ([email protected])

** - Cereal Research Department, Seed and Plant Improvement Institute, Tehran - Iran

*** - Academic member of Seed and Plant Improvement unit, Agriculture Research Center of

Kermanshah, Kermanshah - Iran

**** - Seed and Plant Improvement unit, Agriculture Research Center of Khorasan, Khorasan – Iran