يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ
هرﺎﻤﺷ ،مود و ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ ي
ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 44 (
، هرﺎﻤﺷ ي
،مرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺴﻣز 1390
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
25 / 8 / 89
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
5 / 2 / 90
ﺺﺻ 70 - 51
يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﺑ
عﺎﻓد يﺮﻬﺷ و
ﻧﻮﺸﺧ ﺖ
) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ يدرﻮﻣ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ عﺎﻓد
(
يﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻨﺴﺤﻣ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد
،∗
ﻲﻧﺎﻣﺮﻬﻗ باﺮﻬﺳ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ
،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻚﻫﺎﻳ دﺎﺠﺳ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺸﻬﻌﻣﺎﺟ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ
،
هﺪﻴﻜﭼ يدﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ شﺮﺘﺴﮔ و عﻮﻗو رد
ﺆ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺛ .
ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ
، ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ مﺮﺟ ﺎﻳ يﺮﻬﺷ عﺎﻓد
ﺖﺳا ﺰﻴﺧ .
ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ مﺮﺟ ﺎﻳ عﺎﻓد
ﻲﮔﮋﻳو ياراد ﺰﻴﺧ ﻪﺘﺳد ود رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يرﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ
ي ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
،هدﻮﺑ
ﺪﻌﺘﺴﻣ ﺐﺒﺳ ﻲﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻗو ياﺮﺑ ﺎﻫﺎﻀﻓ نﺪﺷ
ﺪﻧﻮﺷ . نﺎﺣاﺮﻃ هﺎﮔﺪﻳد زا ﻲﮔﮋﻳو ،نارﺎﻤﻌﻣ و يﺮﻬﺷ
زا و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
ﺪﻳد هﺎﮔ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ نازادﺮﭘ ناور و ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﮔﮋﻳو ،ﻲﺳﺎﻨﺷ عﻮﻗو ﺖﻬﺟ ﺎﻫﺎﻀﻓ ندﺮﻛ ﺪﻌﺘﺴﻣ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﺪﻧراد ﺶﻘﻧ ﺖﻧﻮﺸﺧ .
ﻪﻫﺮﺑ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ي
ﻲﻧﺎﻣز 9 ﻪﻫﺎﻣ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ي ﻲﻧاﺪﻴﻣ نآ هﺎﻣ نﺎﺑآ رد 1387
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا
. ﻴﻘﺤﺗ نﺎﻜﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻖ
ﺰﻴﻧ 22 ﻪﻘﻄﻨﻣ ي ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ يرادﺮﻬﺷ ﺖﺳا هدﻮﺑ
. رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫﺎﻀﻓ
ﻲﻟﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣز ﺖﻳدوﺪﺤﻣ و ﻲﺳﺮﺘﺳد نﺎﻜﻣا و ﻖﻴﻘﺤﺗ فاﺪﻫا ﻪﺑ 12
نﺎﻴﻣ زا ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ 108
يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ
ناﺮﻬﺗ ﺰﻴﺧ مﺮﺟ ﺎﻳ هدﻮﻟآ ِﻲﻣﻮﻤﻋ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻣﺎﺷ مﺮﺟ يﺎﻫ : ﺳ ﺖﻗﺮ ) تﺮﺠﻫ راﻮﻠﺑ
، ﻚﺑﺎﺗا نﺎﺑﺎﻴﺧ و
ﺮﺼﻌﻴﻟو كرﺎﭘ (
،
ﺖﻤﺣاﺰﻣ )
يدﺎﺑآﺪﺳا نﺎﺑﺎﻴﺧ
، رﺎﻬﺑ نﺎﺑﺎﻴﺧ ﺶﺒﻧ و
ﺮﺼﻌﻴﻟو هار رﺎﻬﭼ (
يﺮﻴﮔرد و عاﺰﻧ ، )
مﺪﻘﻣ ناﺪﻴﻣ
، رذﻮﺑا ناﺪﻴﻣ و
كرﺎﭘ 22
ﻦﻤﻬﺑ ( و ﻒﻴﻛ ﻲﭘﺎﻗ ) ناﺪﻨﺧﺪﻴﺳ ﻞﭘ ﺮﻳز ،
ﻲﺘﻌﻳﺮﺷ كرﺎﭘ و
يرﺎﺼﻧا ﷲاﺪﺒﻋ ﻪﺟاﻮﺧ نﺎﺑﺎﻴﺧ .(
دﻮﻟآ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻞﻛ ﺰﻴﺧ مﺮﺟ ﺎﻳ ه
، ﻞﻣﺎﺷ 108 ﻘﻧ ﻪﻄ ي ﻧﻮﺸﺧ ﺘ هدﻮﻟآ ﺎﻳ ﻲ ي
ﻖﻃﺎﻨﻣ ود و ﺖﺴﻴﺑ ﻧﺎﮔ
ﻪ
ِي ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ لﺎﺳ رد
1386 ﻪﻤﻴﻧ و ي 1387 ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻪﻛ يﺮﺘﻧﻼﻛ رد هﺪﺷ ﺖﺒﺛ يﺎﻫ
لﺎﺳ رد ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ يﺎﻫ 1386
ﻪﻤﻴﻧو ي لوا
لﺎﺳ 1387 طﺎﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻧﻮﺸﺧ
ﺘ هدﻮﻟآ ﺰﻴﺧ مﺮﺟ ﺎﻳ ﻲ ي
ﻮﺳ زا ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ گرﺰﺑ ناﺮﻬﺗ ﻲﻣﺎﻈﺘﻧا ﻲﻫﺪﻧﺎﻣﺮﻓ ي
هﺪﺷ ﺪﻧا .
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻢﻛاﺮﺗ مﺪﻋ و ﺐﺳﺎﻨﻣ رﻮﻧ و ﻲﻳﺎﻨﺷور دﻮﺟو ﻪﻛ ﺪﻫد
، ﻲﮔﮋﻳو زا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫ
ﻒﻴﻛ ياراد يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻣ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﮕﻳد زا ار ﻲﭘﺎﻗ
ﺪﻨﻛ . ﻪﺘﻓر وﺮﻓ طﺎﻘﻧ دﻮﺟو ،نﺎﻳﺎﻤﻧ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺎﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﺪﻧﻮﻴﭘ مﺪﻋ و
نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ندﻮﺑ ﻢﻛ و ﺺﺨﺸﻣ دوﺪﺤﻣ و زﺮﻣ ﻦﺘﺷاد ،هﺪﻣآﺮﺑ ﺎﻳ ﻲﮔﮋﻳو زا ﺰﻴﻧ ﺎﻫ
ﻚﻴﻜﻔﺗ يﺎﻫ هﺪﻨﻨﻛ
ي و عاﺰﻧ ياراد يﺎﻫﺎﻀﻓ
هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ∗
ي ﺴﻣ ﺆ :لو 09121073788
mohsenit@ut.ac.ir Email:
هرﺎﻤﺷ ،مود و ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ 52
ي ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 44 ( هرﺎﻤﺷ ، ي نﺎﺘﺴﻣز ،مرﺎﻬﭼ 1390
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﮕﻳد زا يﺮﻴﮔرد .
ﻲﮔﮋﻳو زا ﺰﻴﻧ داﺪﺘﻣا و ﻲﻟاﻮﺗ يﺎﻫ
ﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﮕﻳد زا ﺖﻤﺣاﺰﻣ ياراد يﺎﻫﺎﻀﻓ هﺪﻨﻨﻛﺰﻳﺎﻤﺘﻣ
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : ﺎﻀﻓ ﻲﺑ يﺎﻀﻓ ،
،عﺎﻓد يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ ﻲﺑ يﺎﻀﻓ ،
عﺎﻓد ،يﺮﻬﺷ ﺖﻧﻮﺸﺧ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا سﺮﺗ و ﺖﻧﻮﺸﺧ هزوﺮﻣا
، ﻲﻧاﺮﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻊﻣاﻮﺟ مﺎﻤﺗ رد ﺮﻴﮔاﺮﻓ .
ذﻮﻔﻧ
ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد هﺮﻣزور ﻲﮔﺪﻧز رد ﺖﻧﻮﺸﺧ و
ﺎﻫﺮﻬﺷ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺖﻴﻌﻗاو ﻚﻳ ﻪﺑ
؛ ﻪﻜﻧﺎﻨﭼ ﺎﺑ
ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻳوﺎﻨﻋ
1ﻲﻣﻮﺑ
، ﺞﻳار و ﺎﻫر ﻲﺘﺣ
2هﺪﺷ
ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻲﻣ
دﻮﺷ )
،نﻮﺘﻨﻳو 166:2004
(.
رد ﻦﻴﻨﭼ
ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﺖﺳﺎﻴﺳ ، هﺎﮕﺘﺳد يﺎﻫ
ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ يﺎﻫ
ﺑ ﺐﻠﻏا ﻪﻛ ﻪ
ﺪﻧراد ﺰﻛﺮﻤﺗ مﺮﺠﻣ ﺮﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ
، ناﺪﻨﭼ
دﺎﻌﺑا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻣا ﻦﻳا و هدﻮﺒﻧ ﺰﻴﻣآ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺗﺄ ﻪﻨﻴﻣز ﻞﻣاﻮﻋ و ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻗو ﺮﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛ هﺪﺷ زﺎﺳ
ﺖﺳا . ﺗ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺄ
ﺮﻴﺛ ﻪﻫد رد ﻪﻛ راﺬﮔ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ،نازﺎﺳﺮﻬﺷ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ناور و نﺎﺳﺎﻨﺷ
نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻊﺒﻄﻟﺎﺑ و يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ يﺮﻬﺷ عﺎﻓد
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﻳﺎﺷ
ﺮﻫ رد
،ضوﺮﻔﻣ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ راﺪﻘﻣ
زا ﻲﻨﻴﻌﻣ
دراد دﻮﺟو ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﻣا ،
ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺑ ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ ﻪ
ﻳزﻮﺗ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ هﺪﺸﻧ ﻊ
ﺪﻧا
؛ ﺎﻀﻓ ﻪﻛ اﺮﭼ ﺎﻫ
ﻲﻳ ﺎﺑ
ﻲﺑ ﺎﻳ هدﻮﻟآ ناﻮﻨﻋ
،عﺎﻓد و عاﻮﻧا ندﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا ﻞﺤﻣ
ﺖﻧﻮﺸﺧ مﺎﺴﻗا ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ
، ﻲﻟﺎﺣ رد رد ﻪﻛ
ﻞﺤﻣ يﺎﻫ
ﺮﮕﻳد ﭻﻴﻫ ﻲﻤﻧ خر ﻲﺘﻧﻮﺸﺧ ﻪﻧﻮﮔ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﻳ ﺪﻫد
ﻲﻣ خر يﺮﺘﻤﻛ ﺪﻫد
) و ﺖﻳاو نﻮﺗﻮﺳ : 85:1995 (
.
ﻪﻨﻴﻣز رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي
ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﻂﻴﺤﻣ طﺎﺒﺗرا
اوا ﻲﻣﺮﺑ ﻢﻫدزﻮﻧ نﺮﻗ ﻞﺋ ﻪﺋارا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ددﺮﮔ
ي
1 endemic
2 unbound
ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻢﺋاﺮﺟ زا يا
ي يﺮﻬﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻪﻨﻴﻣز رد ﺶﻳﺎﻤﻴﭘ و ﻲﻳﺎﺘﺳور و ي
ﺎﺑ ﻢﺋاﺮﺟ طﺎﺒﺗرا
ﻲﮔﮋﻳو ﺮﮕﻳد اﺪﺘﺑا رد ﻪﻛ دﻮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ
3يرﻮﮔ 1833 ﻂﺳﻮﺗ ﻚﻳﮋﻠﺑ رد و ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد
4ﻪﻠﺘﻛ 1842 ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ر رد ﺲﭙﺳ ﻪﺘﺷ
يﺎﻫ
ﺖﻓﺎﻳ ﻂﺴﺑ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
، ﻦﻳا ﻪﻣادا رد ﺎﻣا
مﺮﺟ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ صﻮﺼﺨﺑ شﺮﺘﺴﮔ ﺰﻴﺧ
ﻲﺑ ﺎﻳ يﺎﻫرﺎﻛ رد ﻢﺋاﺮﺟ ﺎﻳ ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻗو رد عﺎﻓد
مﺮﺟ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،يﺮﻬﺷ نﺎﺣاﺮﻃ ،ﻲﻄﻴﺤﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ،نﺎﺳﺎﻨﺷ
ناور ناور صﻮﺼﺨﺑ و نﺎﺳﺎﻨﺷ و ﻲﻄﻴﺤﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻪﺘﺷر ﺮﮕﻳد ﻢﺋاﺮﺟ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
ﺖﻧﻮﺸﺧ و
رد دﺮﻜﻳور ﺮﻫ ﻪﻛ ﺪﺷ لﺎﺒﻧد توﺎﻔﺘﻣ دﺮﻜﻳور ود ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻪﻄﺑار ي تﺎﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ﻢﺋاﺮﺟ ﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﻳ ﺎﻫﺎﻀﻓ
ﻲﻣ يرﺎﺸﻓﺎﭘ دﻮﺧ ﺪﻧدﺮﻛ
. ﺗ ﻪﻛ لوا دﺮﻜﻳور ﺄ
ﺪﻴﻛ
ﺮﺘﺸﻴﺑ ي ﺖﺷاد ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺑ
، ﺮﺘﺸﻴﺑ يﻮﺳ زا
ﺪﺷ حﺮﻄﻣ نارﺎﻤﻌﻣ و نازﺎﺳﺮﻬﺷ .
ﺲﺑﻮﻛﺎﺟ )
1961 (
،
يﺮﻔﺟ ) 1971 ( و ﻦﻣﻮﻴﻧ ) 1972 ( رد دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
هرﺎﺑرد ي و ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺎﺑ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻴﺤﻣ
ﻲﺣاﺮﻃ
،ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺗﺄ
ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﺪﻴﻛ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻞﻣﺎﺣ يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ
و دﻮﺧ صﺎﺧ يﺎﻫدﺎﻤﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ
و ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا زا
ﻲﻣ ﺗ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺄ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ زا داﺮﻓا ﺮﻴﺴﻔﺗ ﺮﺑ ﻲﻘﻴﻤﻋ ﺮﻴﺛ يﺎﻫ
و دﻮﺧ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﻨﻛاو
يﺮﻴﮔراﺮﻗ يﺎﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
يﺎﻫﺎﻀﻓ يﺮﻬﺷ
ﺑ ﻪ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ
ﻞﻘﺘﺴﻣ
، هزاﺪﻧا و ﺖﻴﻫﺎﻣ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﺑ ردﺎﻗ ي
ﺖﻧﻮﺸﺧ
3 A.M. Guerry
4 Adolphe Quetelet
ﺖﻧﻮﺸﺧ و يﺮﻬﺷ عﺎﻓد ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ...
53
رد ﺮﻬﺷ ﺪﻨﺘﺴﻫ و ﻪﺸﻳﺪﻧا ي يﺎﻀﻓ ﺐﻟﺎﻗ رد ار دﻮﺧ
عﺎﻓد ﻞﺑﺎﻗ )
ﺲﺑﻮﻛﺎﺟ ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺘﺑا 1961
و ﻦﻣﻮﻴﻧ ﺲﭙﺳ
1972 ( ﺪﻨﺘﺧﺎﺳ حﺮﻄﻣ )
،ﻲﺛﻮﻤﻴﺗ 174:2006 (.
ﻲﮔﮋﻳو و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﻴﺤﻣ مود دﺮﻜﻳور ﺎﻣا يﺎﻫ
ﻫﺎﻀﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺎﺑ ار ﺎ
ﻲﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﻛ ﺪﻧاد
يﻮﺳ زا
ﻪﻌﻣﺎﺟ ناور و نﺎﺳﺎﻨﺷ ﺑ و ﺪﺷ حﺮﻄﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻪ رﻮﻃ
هدﺮﺘﺴﮔ يا ﺎﻜﻴﺷ ﺐﺘﻜﻣ يﺎﻫرﺎﻛ رد و ﺎﻜﻳﺮﻣآ رد ﮔ
ﻮ
ﺖﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ .
شور و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﺑ لﺪﻣ ﺢﻴﺿﻮﺗ
ﺑ يﺮﻬﺷ ﻢﺋاﺮﺟ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪ
ﻪﻠﻴﺳو ي رد ﻮﮔﺎﻜﻴﺷ ﺐﺘﻜﻣ
ﻪﻫد ﻦﻴﺑ يﺎﻫ 20 و 60 ﺖﻓﺎﻳ شﺮﺘﺴﮔ ﻢﺘﺴﻴﺑ نﺮﻗ .
ﻪﻘﻄﻨﻣ يرﻮﺌﺗ ﺑ ﺮﻬﺷ شﺮﺘﺴﮔ و ﺪﺷر يا
ﻪ تﺮﺑار ﻪﻠﻴﺳو
ﻖﻴﻗد ﻢﻴﺳﺮﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ار ﺎﻬﻧآ ﺲﮔﺮﺑ ﺖﺴﻧرا و كرﺎﭘ ﻪﺸﻘﻧ رد ﻢﺋاﺮﺟ يﺎﻫزﺮﻣ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺖﻠﻋ ﺢﻴﺿﻮﺗ و نﺎﺷ
دﺮﻛ ﻲﻟﺎﻘﺘﻧا ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻢﺋاﺮﺟ .
يﺮﻨﻫ و وﺎﺷ درﻮﻔﻴﻠﮔ
ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ بﻮﭼرﺎﭼ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻛ ﻚﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻪﻄﺑار ي يﺎﻀﻋا ،نﺎﻧاﻮﺟ تﺎﻓاﺮﺤﻧا ﻦﻴﺑ
د ﻪﺘﺳ ﻲﺑ و رﺎﻜﺘﻳﺎﻨﺟ يﺎﻫ يﺮﻬﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻮﮔﺎﻜﻴﺷ ﺐﺘﻜﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ
ي
ﻪﻄﺑار ي نآ ﻲﻗﻼﺧا مﺎﻈﻧ ﺎﺑ ﺮﻬﺷ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺖﺧﺎﺳ ﻦﻴﺑ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . ﺖﻬﺟ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
، زا لﺎﺳ 1925 ﺎﺗ 1940
ﺎﻜﻴﺷ ﺐﺘﻜﻣ ناوﺮﻴﭘ ﮔ
ﺎﺑ ﻮ ﺮﻴﺛﺎﺗ كرد فﺪﻫ ﻞﻣاﻮﻋ
و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﺑ
ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺑ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و
يﺎﻫرﺎﺘﻓر
و ﻲﺘﻧﻮﺸﺧ ﻲﻓاﺮﺤﻧا
، ﻪﻄﺑار ي خﺮﻧ و مﺮﺟ يﺎﻫ
،يرﺎﻜﻫﺰﺑ ﺮﻴﻈﻧ
:
،ﻲﺸﻛدﻮﺧ
،قﻼﻃ
،ﺎﺸﺤﻓ
،ﻢﺴﻴﻠﻜﻟا
دﺎﻴﺘﻋا و ﺖﻧﻮﺸﺧ عاﻮﻧا ﺮﮕﻳد نورد يﺎﻀﻓ ﺎﺑ ار ﺎﻫ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺮﻬﺷ )
،يﺪﻤﺣا 57:1377
.(
ناور تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
)
،ﺮﺸﻴﻓ
،لﺎﺳﺎﻧ
1992 .
،گﺮﺒﻨﻳﺮﮔ و ﻪﻫور
،ﺰﻣﺎﻴﻠﻳو 1982
؛
،ﻲﺟرﺎﺠﻣ
1977 .
،ﻲﺳﺎﻧ ﺮﺛاﺮﭘ و مﺎﺒﻠﺘﻴﺗ
، 1977 و
،ﻦﻣﻮﻴﻧ 1973 ،
1995 و ...
( ﻪﻄﺑار ﺰﻴﻧ ي
و ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻦﻴﺑ يﻮﻗ ﻂﻴﺤﻣ
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ - رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا حﺮﻃ
ﻪﻧﺎﺧ يﺎﻫ
،يزﺎﺳ ناﺪﻧز ﺎﻫ
و ﻪﻧﺎﺧ تروﺎﺠﻣ ﺎﻫ
ار هداد نﺎﺸﻧ ﺪﻧا
. ﻦﺗرﻮﻫ ﺰﻟرﺎﭼ
ﻲﻟﻮﻛ
، ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺻﺎﻌﻣ سﺎﻨﺷ ﺰﻴﻧ
ﻲﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﺐﻴﺳآ ﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ و طﺎﻘﻧ يﻮﺳ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲ
ﻲﻳﺎﻫﺎﻀﻓ
ﻲﻣ ناور ﻪﻨﻴﻣز ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ
ي ﻞﻌﻓ ﻪﺑ ياﺮﺑ ار مزﻻ
و نﺪﻧﺎﺳر مواﺪﺗ
ﺎﻬﻧآ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
يو زا ﻲﻜﻳ رد
دﻮﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هرﺎﺑرد
ي ﺐﻴﺳآ ﺶﺨﭘ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ يﺎﻫ
رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ
نﺎﻜﻣ ﺐﻴﺳآ يﺎﻫ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺮﻳﺬﭘ
ﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻴ
،ﺎﻫﺮﻬﺷ يدورو يدﺎﺒﻣ ﻪﻛ ﺪ ﻪﻠﻜﺳا
،ﺎﻫ
ﻧارﺎﺑ
،ﺎﻫزاﺪ لﺎﻨﻴﻣﺮﺗ
،ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻦﻫآ هار يﺎﻫ و
...
زا
ﺐﻴﺳآ طﺎﻘﻧ هدﻮﺑ ﺮﻬﺷ ﺮﻳﺬﭘ
، رﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ي
ﺎﻫ رد
ﻦﻳا نﺎﻜﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻣ خر ﺎﻫ
ﺪﻨﻫد )
،ﻲﻫﻮﻜﺷ 102:1372
.(
دﻮﺟو ﺎﺑ
،ﻦﻳا هﺪﻴﻘﻋ ﻢﻫ ﻪﺘﺳد ود ﺮﻫ ﻪﻛ ﺪﻧا
ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﻬﺷ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺗﺎﻗﺎﻔﺗا لﻮﻠﻌﻣ عﺎﻓد
ﻲﻣ خر ﺖﻠﻋ ﻪﺑ اﺮﻳز ﺪﻫد ندﻮﺑ گرﺰﺑ ﺎﻳ نﺪﺷ گرﺰﺑ
و ﺮﻬﺷ ﻢﻛ و نﺪﺷ ﮓﻧر و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺐﺳﺎﻨﻣ لﺮﺘﻨﻛ مﺪﻋ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻫﺎﻀﻓ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻛ ﺪﻨﻳآ يﺎﻫ
و زﺎﺠﻣﺮﻴﻏ طﺎﻘﻧ نآ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﺎﺑ ضرﺎﻌﺘﻣ
ﻲﻣ ترﻮﺻ ﻪﻛ دﺮﻴﮔ
رﺎﺛآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻜﻴﭘ ﺮﺑ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ
ﻲﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ عاﻮﻧا نﺪﺷ ثدﺎﺣ ﻪﺑ و دراﺬﮔ ﺎﻫ
ﺮﺠﻨﻣ
ﻲﻣ ددﺮﮔ . ا ﻦﻳا ز ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻲﭘ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ور
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ يﺎﻫ مﺮﺟ ﺎﻳ يﺮﻬﺷ عﺎﻓد
و ﺰﻴﺧ
ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻴﻴﻌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
هﺎﮔﺪﻳد يﺎﻫ ﻲﮔﮋﻳو ﻲﺳرﺮﺑ ،هﺪﺷ حﺮﻄﻣ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ توﺎﻔﺘﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ عﺎﻓد
ﺖﻧﻮﺸﺧ و
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻲﺑ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﺶﻘﻧ عﺎﻓد
ﺎﻫﺎﻀﻓ ندﺮﻛ ﺖﺳا ﺖﻧﻮﺸﺧ زا ﻲﺻﺎﺧ عﻮﻧ ﻪﺑ
.
هرﺎﻤﺷ ،مود و ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ 54
ي ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 44 ( هرﺎﻤﺷ ، ي نﺎﺘﺴﻣز ،مرﺎﻬﭼ 1390
ﺴﻣ نﺎﻴﺑ ﺄ ﻪﻟ
،ﺖﻳﻮﻘﺗ عﻮﺿﻮﻣ و ﻪﻌﺳﻮﺗ
و ﺎﻴﺣا يﺎﻫﺎﻀﻓ دﺎﺠﻳا
،ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺮﻬﺷ هدﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ هراﻮﻤﻫ
ﺳا ﺖ . زا شﺎﻌﻣ ﻦﻴﻣﺎﺗ و ﺎﻘﺑ ياﺮﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﻛ مﺎﮕﻨﻫ نآ
ﺖﺳد و ﻲﻳاﺪﺘﺑا ﻞﻳﺎﺳو ﺎﺑ دﻮﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻪﺑ زﺎﺳ
ﺖﺧادﺮﭘ ﻲﻌﻴﺒﻃ
، ﻋ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﻪﻛ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺮﺼ
،نﺪﺷ
نﻮﻣاﺮﻴﭘ نﺎﻬﺟ ﺮﺑ يﺮﺗﺮﺑ يﺎﻳور يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ و ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ ﻞﻳﺎﺳو ﻖﻳﺮﻃ زا ار دﻮﺧ ﻲﻣ ﺮﺳ رد
،ﺪﻧاروﺮﭘ
ﺖﻴﻨﻣا - ﻧاور ﺪﻌﺑ رد ﻪﭼ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺪﻌﺑ رد ﻪﭼ و نآ ﻲ
-
ﻪﻏﺪﻏد زا ﻲﻜﻳ هراﻮﻤﻫ هدﻮﺑ وا ﻲﮕﺸﻴﻤﻫ يﺎﻫ
ﺖﺳا .
هﺪﻴﭽﻴﭘ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺮﺼﻋ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور نﺪﺷ ﺮﺗ
ﺎﺧ و ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ جر
ﺖﻟﺎﺣ زا ﻂﺑاور ﻦﻳا نﺪﺷ هدﺎﺳ يﺎﻫ
ي
ﻪﺒﻨﺟ ﻪﻛ ﻪﻴﻟوا ي
رد ﺖﻴﻨﻣا ،ﺖﺷاد سﻮﺴﺤﻣ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا
، و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا زور ﻪﺑ زور ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺪﻨﻛ
و ﻪﺑ
ﻦﻴﻤﻫ ﺖﻠﻋ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ي
ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﺖﻴﻨﻣا
ﻣ ﺆ ﻪﻔﻟ ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫ هﺪﻨﻫد
ي ﺖﻴﻨﻣا ﺖﺳا ﻲﻠﻣ .
ﻲﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺪﻧور و ﻲﻨﻴﺸﻧﺮﻬﺷ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ي
،يﺮﻬﺷ
ﻲﻣ يﺮﻬﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﺖﻴﻨﻣا يراﺮﻗﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ناﻮﺗ
زا ناﺪﻧوﺮﻬﺷ يرادرﻮﺧﺮﺑ و
» ﺖﻴﻨﻣا
« دﺎﻌﺑا رد ،
هﺪﻨﻳاﺰﻓ ﻲﺘﻴﻤﻫا ﻲﻄﻴﺤﻣ و ﻲﺳﺎﻴﺳ ،يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا دراد . ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﻣ ،ﺖﻴﻨﻣا
ﺆ ﻪﻔﻟ رد ﻲﺳﺎﺳا يا
» ﻪﻌﺳﻮﺗ ي
راﺪﻳﺎﭘ ﻲﻧﺎﺴﻧا
« ﺑ ﻪ ﻤﺷ ﻲﻣ رﺎ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ دور
» يﺪﻧوﺮﻬﺷ يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر
« ﻞﻜﺷ و يﺮﻴﮔ
» ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ي
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
« ﻲﻣ ﻦﻜﻤﻣ يﺮﻬﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ار
،ﺪﻨﻛ ﺪﻳﺎﺑ
يﻮﺠﺘﺴﺟ ﻪﺑ ،ﺖﻴﻨﻣا ﻲﻌﻗاو ناﺰﻴﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﺮﺑ هوﻼﻋ هار ﻣ يﺎﻫ ﺆ ﺮﺛ ﻞﻜﺷ رد يﺮﻴﮔ
نﺎﻜﻣ و يﺮﻬﺷ ﻦﻣا يﺎﻫ
ﻞﻜﺷ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ مﺮﺟ ﺎﻳ ﻦﻣاﺎﻧ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺪﺷر و يﺮﻴﮔ
ﻬﺷ عﺎﻓد ﻲﺑ و ﺰﻴﺧ يﺮ
ﺰﻴﻧ ﺖﺧادﺮﭘ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هار يﻮﺠﺘﺴﺟ رد شﻼﺗ
ﻣ يﺎﻫ ﺆ ﺮﺛ رد
ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺎﻳ ﻦﻣاﺎﻧ
ﻲﺑ ﺶﻘﻧ ﺖﻬﺟ ﻪﺑ يﺮﻬﺷ عﺎﻓد
ﻣ ﺆ نآ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﺛ ﻲﻣ ﺎﻫﺎﻀﻓ ﻪﻧﻮﮔ
و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻨﻛ دﺎﺠﻳا ﺖﻴﻨﻣا دﺎﺠﻳا رد .
رﻮﺴﻓﺮﭘ
"
"ﻞﻫود
، دﺎﺘﺳا
رد ﻲﻠﻛﺮﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
رد ﻪﻛ يا هرﺎﺑ
ي يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﻴﺛﺎﺗ
يﺮﻬﺷ ﺮﺑ ﻨﻛﺎﺳ ﻲﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ﺎ
هداد مﺎﺠﻧا يﺮﻬﺷ ن
"،ﺖﺳا
ﻢﻟﺎﺳ ﺮﻬﺷ
"
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ار ﺪﻨﻛ
: ﻢﻟﺎﺳ ﺮﻬﺷ
ﻲﺗﺎﻧﺎﻜﻣا نﺎﻨﭼ ﺎﺑ يﺪﺒﻟﺎﻛ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺳا
ﻪﻛ
ﻪﻴﻠﻛ مﺎﺠﻧا ي
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و ﺖﻟﻮﻬﺳ ﻪﺑ ار ﻲﮔﺪﻧز يﺎﻫ ﺎﺑ
نﺎﻜﻣا بﻮﻠﻄﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺮﻳﺬﭘ
دزﺎﺳ )
،ﻲﻨﻳﺮﺤﺑ 84:1368
( .
ِناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﻨﺷ
،سﺎ ناور
،سﺎﻨﺷ
مدﺮﻣ و سﺎﻨﺷ ...
بﺎﺑرد ﺖﻴﻤﻫا يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺗ يﺮﻬﺷ ﺄ
هدﺮﻛ ﺪﻴﻛ ﺪﻧا
ﻦﻳا ﻪﻛ ﺎﻫﺎﻀﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﺐﺟﻮﻣ
و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور ﻞﻴﻬﺴﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺧﺎﺳ ﺶﻳﻻﺎﭘ
ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﮔ
، و نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺲﺣ شﺮﺘﺴﮔ ﺐﺟﻮﻣ دﺎﻤﺘﻋا
هﺪﻳدﺮﮔ
، ﺮﺑ و ﺖﻴﻨﻣا ﻲﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا لﺮﺘﻨﻛ
ﻳاﺰﻓا ﻨ ﺪ . نﻮﻧﺎﻛ
و عﺎﻤﺘﺟا ﺰﻛﺮﻤﺗ وﺮﺑ ﻞﺤﻣ
و ز رﻮﻬﻇ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
نﺎﻨﻛﺎﺳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻨﺘﺴﻫ
. ار داﺮﻓا نﺪﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﻞﻴﻬﺴﺗ
،هدﻮﻤﻧ ﻪﺻﺮﻋ ي و لﺎﻤﻋا ﻢﻬﻣ و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﻳزاﻮﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ
. نﺪﻴﺸﺨﺑ ﻞﻜﺷ ياﺮﺑ ﻲﻧاﺪﻴﻣ
نﺎﺴﻧا ﻪﺑ و
هﻮﻴﺷ ﻪﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲﻧاﺪﻴﻣ ي
ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔدﺎﻤﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ
و ) ...
،ﻲﺳرﺎﭘ 2:1379 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻖﻤﻌﺗ رد ﺖﻧﻮﺸﺧ شراﺰﮔ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻫد ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻪﻛ زوﺮﺑ رد عﺎﻓد
ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫ
ﺪﻳﺪﺷ
، ﺖﻧﻮﺸﺧ صﻮﺼﺨﺑ يﺎﻫ
ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ
، زا ﻲﻜﻳ
ﻞﻣﺎﻋ ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ
. ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
، ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ عﺎﻓد
ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ندروآ ﻦﻴﻳﺎﭘ رد ﻲﻤﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻨﺘﺴﻫ
. زا
ﺮﮕﻳد يﻮﺳ
، ﺴﻣ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺑ ﺄ
ﻪﻛ ﺖﺷاد ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ار ﻪﻟ ﺖﻴﻨﻣا
و ود ﻲﮔدﻮﺳآ يﺮﺸﺑ تﺎﻴﺣ ﻲﺳﺎﺳا ﻞﻣﺎﻋ
ﺪﻨﺘﺴﻫ
،
ﺖﻧﻮﺸﺧ و يﺮﻬﺷ عﺎﻓد ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ...
55
ﻧﺎﻨﭼ ﻜ دﻮﺧ لﺪﻣ رد نﻮﺘﻴﻟ ﻪ ﻪﻛ
ﻂﻴﺤﻣ كرد ياﺮﺑ
ﻲﻣ حﺮﺷ ار نﺎﺴﻧا ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﻴﻧ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺪﻫد
و
زﺎﻴﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺖﻴﻨﻣا نﺎﺴﻧا ﻲﺳﺎﺳا
رد ﺎﻫ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ
و ﻪﻠﺴﻠﺳ رد ﺰﻴﻧ ﻮﻟزﺎﻣ ﺎﺗ ﻦﻳﺮﺘﻳﻮﻗ زا ﻪﻛ ﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺐﺗاﺮﻣ
ﻦﻳﺮﺘﻔﻴﻌﺿ ار
هدﺮﻛ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
، ﺑ ﺗ ﺖﻴﻨﻣا ﺶﻘﻧ ﺮ ﺄ
هدﺮﻛ ﺪﻴﻛ
و ﺖﺳا نآ ﻪﺒﺗﺮﻣ رد ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫزﺎﻴﻧ زا ﺲﭘ ار ي
و هداد راﺮﻗ مود و هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻂﻴﺤﻣ ﺶﻘﻧ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ
و هﺎﻨﭘﺮﺳ دﺎﺠﻳا ار ﺎﻫﺎﻀﻓ ﺖﺳا هدﺮﻛ ناﻮﻨﻋ ﺖﻴﻨﻣا
)
،ﮓﻨﻟ 1383 : 96 (.
دﻮﺟو ﺎﺑ
،ﻦﻳا ﺮﻬﺷ ناﺮﻬﺗ و ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻪﻛ ﻲﻠﻣاﻮﻋ
و ﻪﺘﺧادﺮﭘ ي ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ
، ﻮﺨﺘﺳد ﻲﺑ ش و ﻲﻠﻜﺷ
ﻲﻧﺎﻣﺎﺴﺑﺎﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ
. يوﺮﻴﻧ رﺎﻣآ ﻖﺒﻃ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ رد
ﺖﻧﻮﺸﺧ سﺎﺳا ﺮﺑ ،ﻲﻣﺎﻈﺘﻧا لﺎﺳ رد هﺪﺷ ﺖﺒﺛ يﺎﻫ
1387 دوﺪﺣ ، 108
و هدﻮﻟآ يﺎﻫﺎﻀﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻄﻘﻧ
مﺮﺟ ﺖﻧﻮﺸﺧ ناﺰﻴﻣ طﺎﻘﻧ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﺰﻴﺧ ﺎﻫ
ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ و دﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ ﺖﺳا
. ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ رد عﺎﻓد
ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﺖﻠﻋ
ر و ﺪﺷ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ شﺮﺘﺴﮔ
و ﻮﺳ ﻚﻳ زا ﻲﺘﻴﻌﻤﺟ و ﻲﮔدﻮﺳﺮﻓ
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻤﻳﺪﻗ .
زا
،ﺮﮕﻳد ﻲﻳﻮﺳ
و دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ شﻼﺗ ا
ﻴﺣ رد يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ يﺎ
ﺎﻣ رﻮﺸﻛ يﺎﻫﺮﻬﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ رد صﻮﺼﺨﺑ
ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ناﺮﺟﺎﻬﻣ مﻮﺠﻫ درﻮﻣ ﻪﻛ ﺮﻬﺸﻧﻼﻛ ﻚﻳ ﻲﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ﻲﮕﻣﺎﻧﺮﺑ ي
نوزﻮﻣ
،ﺖﺳا هﺪﺷ نﻮﻨﻛﺎﺗ
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ ﺶﺨﺑ ﺖﻳﺎﺿر ناﺪﻨﭼ .
ﻪﺑ ﻪﻜﻧآ ﻢﻏر
شﻼﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ يرﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻌﺳ
و تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻪﻛ لﺪﻣ
هﺪﺷ هدﻮﻣزآ يﺎﻫ ي
ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﮕﻳد
رد ناﺮﻬﺗ و ﺪﻧﻮﺷ هدﺎﻴﭘ ﺖﺷاﺪﻨﭘ
ﻪﺑ ﻲﻠﻤﻋ ترﻮﺻ ﺎﻫ
،ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ دﻮﺧ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺎﻣا
ي ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻧﺎﻬﺟ هوﻼﻋ ﺪﻫد
ﺮﺑ ﻪﻜﻨﻳا ناﺮﻬﺗ رد ﻜﻣ
نﺎ ﻪﺘﺧﺎﺴﻧ يﺮﺘﻬﺑ يﺮﻬﺷ يﺎﻫ ﻢﻳا
،
نﺎﻜﻣ ﻪﻜﻠﺑ ﻦﻴﺑ زا ﺰﻴﻧ ار هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ يﺮﻬﺷ يﺎﻫ
هدﺮﺑ ﻢﻳا
! ﺖﻬﺟ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
، و ﺖﻳﻮﻫ ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ
دﻮﺟو ﻪﺑ يدﺎﻳز يﺎﻨﺷآﺎﻧ هﺪﻣآ
ﻦﻳا ﻪﻛ ﺎﻫﺎﻀﻓ تازاﻮﻣ ﻪﺑ
ﺪﺷر
، ﻲﻣ ﻮﺳ ﻚﻳ زا دﻮﺧ ﻧاﻮﺗ
ﻨ ﺶﻳاﺰﻓا ار ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺪ
ﻫد ﻨ و ﺪ زا ﺮﮕﻳد يﻮﺳ و ﺖﻧﻮﺸﺧ
ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ سﺮﺗ ي
دﻮﺧ
ﺟﻮﻣ ﺶﻨﻛاو ﺐ ناور يﺎﻫ
و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يرﺎﺘﻓر
نﺎﻨﻴﺸﻧﺮﻬﺷ
، هرﺎﻨﻛ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﮔﺪﻧز زا يﺮﻴﮔ
،يﺮﻬﺷ
،ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا مﺪﻋ زا ﻦﺘﺴﺟ يرود
نﺎﻜﻣ
،صﺎﺧ يﺎﻫ
،ﻲﺘﻇﺎﻔﺣ ﺮﻴﺑاﺪﺗ ﺬﺧا ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و هﺮﻣزور يﺎﻫ ﻲﻌﻤﺟ لﺎﻤﻋا رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ مﺪﻋ
ﻲﻣ ﻮﺷ ﻧ ﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪ ﻪ
ي ار ﺎﻫﺎﻀﻓ دﻮﺧ
اﺎﻧ ﻦﻣ ﻲﻣ ﺮﺗ دزﺎﺳ . ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا ا
نﺎﻬﺟ رد ﻪﻛ ﺖﺳ
ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد و ﻊﻤﺟ رد ﻲﮔﺪﻧز ياﺮﺑ ﻲﻧﺪﻣ نﺎﺴﻧا ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺖﺳا ﺶﻣارآ و ﺖﻴﻨﻣا ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻲﻟﺎﻌﺗ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ .
و ﺖﻴﻨﻣا
ﻦﻳﻮﻧ ﻲﮔﺪﻧز رد ﺖﻧﻮﺸﺧ دﻮﺒﻧ
، ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﺘﻴﻤﻫا نﺎﻨﭼ
ﺺﺧﺎﺷ زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ
ﺖﺳا حﺮﻄﻣ .
ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻲﻧﻮﻨﻛ يﺎﻴﻧد رد شﺮﺘﺴﮔ
و ﻢﻫ ﺎﺑ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ تﻼﻣﺎﻌﺗ ﺶﻳاﺰﻓا و ﻲﻨﻴﺸﻧﺮﻬﺷ رد ﺖﻴﻨﻣا يرﺎﻤﻌﻣ و يﺮﻬﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﺮﻈﻧ زا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا هدﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا ،ﺎﻫﺮﻬﺷ .
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻬﺷ
ﻲﻧﻮﻨﻛ يﺎﻴﻧد رد ﺐﻟﺎﻏ ﻞﻜﺷ و ﻲﻌﻤﺟ ﻲﮔﺪﻧز دﺎﻤﻧ
،
ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﺑ هﮋﻳو هﺎﮕﻧ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ي
ﺖﺳا ﺖﻴﻨﻣا
، ﻪﻛ اﺮﭼ
ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻌﻣ ﻞﻣﺎﺣ يﺮﻬﺷ عﺎﻓد
و ﻲﻧﺎ صﺎﺧ يﺎﻫدﺎﻤﻧ
دﻮﺧ ﺪﻨﺘﺴﻫ و ﻲﻣ ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا زا ﺗ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺄ ﺮﺑ ﻲﻘﻴﻤﻋ ﺮﻴﺛ
و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻢﺋاﺮﺟ و ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻗو ناﺰﻴﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ
ي
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ زا يﺮﻬﺷ ﺖﻴﻨﻣا ي
ﺎﻫدرﻮﺧﺮﺑ و
ور ﻂﺑاور د
ر
،ﻲﻧﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ مدﺮﻣ يور ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺎﺑ
ي ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﺎﻬﻧآ
رد يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﻣ ﻞﻜﺷ
دﺮﻴﮔ .
هرﺎﻤﺷ ،مود و ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ 56
ي ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 44 ( هرﺎﻤﺷ ، ي نﺎﺘﺴﻣز ،مرﺎﻬﭼ 1390
ﻴﺑدا يﺮﻈﻧ تﺎ
ﻞﻠﻋ و ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻗو ﻞﻠﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ رد شﻼﺗ ﻪﻨﻴﻣز ﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺐﺒﺳ ،زﺎﺳ ﺄ
عﻮﻗو ِﻲﻳﺎﻀﻓ دﺎﻌﺑا ﺮﻴﺛ
ﻪﻳﺮﻈﻧ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﺋاﺮﺟ و نازادﺮﭘ
نﺎﻴّﻟﻮﺘﻣ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ
ﻲﮔﮋﻳو و تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﻢﺋاﺮﺟ يﺎﻫ
ﻢﺋاﺮﺟ و ﺖﻧﻮﺸﺧ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ و لﺮﺘﻨﻛ رد ﻲﻴﻄﺤﻣ ﻪﺘﺷاد لوﺬﺒﻣ ﺪﻧا
. هﺪﻳا ي ﺗ ﻲﻠﺻا ﺄ ﺖﻧﻮﺸﺧ رد ﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﻴﺛ
ياﺮﺑ ﺎﻀﻓ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺖﻧﻮﺸﺧ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ و ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ رﺎﺑ
يﻮﺳ زا ﺖﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ ﺰﺑﻮﻛﺎﺟ و ﻦﻣﻮﻴﻧ
.
ﻦﻳا فﺪﻫ ﻞﻛ هﺪﻳا
مﺮﺠﻣ لﺮﺘﻨﻛ زا ﺮﺘﺸﻴﭘ مﺮﺟ لﺮﺘﻨﻛ
دﻮﺑ . ﻘﻘﺤﻣ نﺎﻤﺸﭼ ﺎ
ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫﺎﻀﻓ يور ﺮﺑ ن
دﻮﺑ و ﻪﻄﺑار ي ﺳ مﺮﺟ ﺎﺑ ﺎﻀﻓ ﺆ
دﻮﺑ يﺰﻛﺮﻣ لا )
،ﻲﺛﻮﻤﻴﺗ
2006
، 174 ( . نﺎﻜﻣ زا ﻲﻀﻌﺑ رد اﺮﭼ و ﻢﺋاﺮﺟ ﺎﻫ
ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻲﻣ خر يﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫ ﺪﻫد
؛ ﻲﻀﻌﺑ رد اﺮﭼ
ﻲﻣ خر ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا ﻲﺻﺎﺧ عﻮﻧ ﺎﻫﺎﻀﻓ
،ﺪﻫد ﺎﻳ
و نﺎﻜﻣ نآ زا داﺮﻓا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ سﺮﺗ ﺎﻫﺎﻀﻓ
ﺮﮕﻳد يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺪﻧراد
؟ ) و رﻮﻠﻳﺎﺗ
،نارﺎﻜﻤﻫ 1984
:
303 .(
رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ دﺎﺠﻳا ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ
ﻓ ﻲﻣ ار يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀ ناﻮﺗ
: يﺮﺑرﺎﻛ و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺣاﺮﻃ
ﻣ ﺆ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﻛ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻂﻴﺤﻣ و ﺎﻀﻓ زا ﺮﺛ
ﺖﺻﺮﻓ ﺖﻴﻔﻴﻛ دﻮﺒﻬﺑ و مﺮﺟ زا سﺮﺗ ،ﻪﻧﺎﻣﺮﺠﻣ يﺎﻫ
ﻲﮔﺪﻧز ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ
، دﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ .
ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يرﻮﺌﺗ ﻦﻳا
ﻲﻳﺎﻀﻓ ﺪﻌﺑ ياراد ﻲﻧﺎﺴﻧا رﺎﺘﻓر ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻦﻳا ﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻴﺤﻣ ﻚﻳ رد و ﺖﺳا ﻲﻣ خر ﻲ
ﺪﻫد .
ﺗ يرﻮﺌﺗ ﻦﻳا ﺄ
ﻲﻣ ﺪﻴﻛ ﻪﻨﻴﻬﺑ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺣاﺮﻃ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﺖﺻﺮﻓ يزﺎﺳ ﻔﻳﺮﻌﺗ ،ترﺎﻈﻧ يﺎﻫ
ﻲ
ﺢﺿاو و ﺺﺨﺸﻣ
ﻲﻣ ﻂﻴﺤﻣ زا ﺖﺒﺜﻣ يﺮﻳﻮﺼﺗ دﺎﺠﻳا و ﻂﻴﺤﻣ زا زا ناﻮﺗ
دﺮﻛ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻗو .
رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﺎﻳﺮﻈﻧ هﺪﺷ ﻪﺋارا ﻪﺘﺳد ﻪﺳ رد ﺐﻟﺎﻗ ﻦﻳا
ﺪﻧا : ﺗ لوا ﻪﺘﺳد ﺄ
ﺪﻴﻛ
ﻓ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺪﻧراد ﻲﻜﻳﺰﻴ
،ﻂﺑاور ﻦﻴﻴﺒﺗ رد
و ﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ هﺪﻳﺪﭘ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻴﻌﺗ ار ﺎﻀﻓ
ﻲﻣ و ﺪﻨﻧاد و تﻻﻮﻘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻴﻧد
ﻲﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﻬﻧآ ﻲﻳﺎﻀﻓ ﺰﻳﺎﻤﺗ ﺪﻨﻨﻛ
. سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
، ﺮﺑ
ﺗ يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ دﺎﻌﺑا رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺄ
ﺪﻧراد ﺪﻴﻛ .
نﺎﻧاﺪﻴﻓاﺮﻐﺟ شﻼﺗ نارﺎﻤﻌﻣ و
ﻘﺒﻃ ﻦﻳا رد راﺮﻗ ﻪ
ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ . ﺎﺑ ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﻴﺤﻣ مود ﻪﺘﺳد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد
ﻲﻣ ﺖﻴﻤﻫا رد و ﺪﻨﻧاد
هدﻮﺑ لوا هﺎﮔﺪﻳد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻪﻄﻘﻧ
، رد
و ﻂﺑاور ﻦﻴﻴﺒﺗ هﺪﻳﺪﭘ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﻲﻳﺎﻀﻓﺮﻴﻏ ﻞﻣاﻮﻋ
،ﻲﻨﻫذ
،ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ
هﺪﻤﻋ ار يدﺎﺼﺘﻗا
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓﺮﻴﻏ دﺎﻌﺑا رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﺑ و
ياﺮﺑ ﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ لﺮﺘﻨﻛ ﺄ
ﺪﻧراد ﺪﻴﻛ .
زا يرﺎﻴﺴﺑ
ﻲﻣ راﺮﻗ ﻪﻘﺒﻃ ﻦﻳا رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا ﺪﻧﺮﻴﮔ
)
،غوﺮﻓا 1377 : 14 - 15 .(
ﻪﻫد رد ﺎﻣا تﺎﻳﺮﻈﻧ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
لدﺎﻌﺘﻣ حﺮﻄﻣ ﺪﻧراد راﺮﻗ ﻒﻴﻃ ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ رد ﻪﻛ يﺮﺗ هﺎﮔﺪﻳد ﻪﺘﺳد ود ﺮﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﻲﻌﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ
ﺸﺧ عﻮﻗو ﻲﻳﺎﻀﻓ ﺖﻠﻋ ﻦﻴﻴﺒﺗ رد دﺎﺠﻳا و ﺪﻧراد ﺖﻧﻮ
ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻴﺑ ﺐﺳﺎﻨﺗ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
ﺖﻧﻮﺸﺧ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رد ﻢﻬﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ ار يﺮﻬﺷ ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد .
هرﺎﺑرد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ يﺎﻫدﺮﻜﻳور و تﺎﻳﺮﻈﻧ ي
ﺗﺄ ﺮﻴﺛ
ﺎﻀﻓ ﺎﻫ ي ﻲﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﺖﻧﻮﺸﺧ زوﺮﺑ رد يﺮﻬﺷ عﺎﻓد
ﺗ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻢﺋاﺮﺟ ﺶﻫﺎﻛ و لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫرﺎﻜﻫار ﺄ
زا يﺮﻳﺬﭘﺮﻴﺛ
ﻦﻳا هﺪﺷ ناﻮﻨﻋ دﺮﻜﻳور ﻪﺳ ﺪﻧا
؛ زا يداﺪﻌﺗ ﻲﻨﻌﻳ
ﺑ تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻪ
ﻲﮔﮋﻳو ﺶﻘﻧ ﺮﺑ اﺰﺠﻣ رﻮﻃ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
ﺗ ﺖﻧﻮﺸﺧ زوﺮﺑ رد ﺎﻫﺎﻀﻓ ﺄ
ﻞﺑﺎﻘﻣ رد و ﺪﻧراد ﺪﻴﻛ
ﺰﻴﻧ ﻲﺗﺎﻳﺮﻈﻧ و ﺪﻧراد ﺪﻴﻛﺎﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻌﺑ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ يداﺪﻌﺗ ﻪﺘﺷاد راﺮﻗ ﻒﻴﻃ ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ رد
، ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺪﻌﺑ ود ﺮﻫ ﺮﺑ
ﺖﻧﻮﺸﺧ و يﺮﻬﺷ عﺎﻓد ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ...
57
ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و عﺎﻓد
ﺖﻧﻮﺸﺧ زوﺮﺑ رد هدﻮﻟآ و
ﺪﻧراد ﺪﻴﻛﺎﺗ .
ﻪﻠﻤﺟ زا ي ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا ود ﺮﻫ ﺮﺑ ﻪﻛ نازادﺮﭘ
رﺎﻜﺳُا ،دراد ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺪﻌﺑ ﻦﻣﻮﻴﻧ
1
ﻪﻛ ﺖﺳا
"
ﻞﺑﺎﻗ يﺎﻀﻓ
"عﺎﻓد ﺖﺳا هدﺮﻛ حﺮﻄﻣ ار 2
. ﻪﺑ هﺪﻴﻘﻋ ي يو
،
ﻲﮔﮋﻳو و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ كاردا دﺎﺠﻳا ﺎﺑ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
،ﺮﻇﺎﻧ رد ﺑ
ﻪ اﺮﺑ رد ﻂﻴﺤﻣ ﻪﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻦﻳا ﻪﻄﺳاو مﺮﺟ ﺮﺑ
هﺪﺷ عﺎﻓد
،ﺖﺳا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻦﻳا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
ﺐﻴﺳآ مﺮﺟ ﺮﻳﺬﭘ
،ﺖﺳا ﻣ مﺮﺟ رد ﺆ
ﻲﻣ ﻊﻗاو ﺮﺛ دﻮﺷ
.
ﻲﮔﮋﻳو ﺎﻀﻓ يﺎﻫ ﺎﻫ
ﻞﺑﺎﻗ ي ﻞﻣﺎﺷ عﺎﻓد :
،ﻲﻌﻗاو يﺎﻫزﺮﻣ
و ﻦﻳدﺎﻤﻧ يﺎﻫزﺮﻣ ﺖﺻﺮﻓ
ﻲﺗرﺎﻈﻧ يﺎﻫ ﺖﺳا
. ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
يو ناﺪﺑ يﺮﻬﺸﻧﻼﻛ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺎﻨﺷآﺎﻧ يﺎﻀﻓ رد ﻪﭽﻧآ
،ﺖﺳا زﺎﻴﻧ ﺎﻓد ﻞﺑﺎﻗ يﺎﻀﻓ
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻲﻤﻛاﺮﺗ ﺎﺑ ع ﺖﺳا
؛
،ﺪﻧراد ﺖﺳد رد ار ﻞﺤﻣ نﺎﻨﻛﺎﺳ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ لﺮﺘﻨﻛ
ﻲﻣ و ﺪﻨﻨﻛ زا رﺎﺘﻓر ﻲﻣ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻲﻳﺎﻨﺟ ﺪﻨﻨﻛ
)
،ﻦﻣﻮﻴﻧ
54:1996 .(
ﻦﻴﺟ ﺲﺑﻮﻛﺎﺟ ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﺰﻴﻧ3
ﻪﻛ ﺪﻨﻛ يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
، ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻢﻬﺳ رد
و ﺖﻧﻮﺸﺧ
ﺖﻧﻮﺸﺧ زا سﺮﺗ ﺪﻧراد
. ﺻﺮﻓ يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﺧﺮﺑ ﻲﺘ
ﻲﻤﻧ ﻲﻗﺎﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ياﺮﺑ ﺪﻧراﺬﮔ
، ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻣا
ﻦﻳا و ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺻﺮﻓ
ار يدﺎﻳز ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻧزﺎﺳ
) ﺰﺑﻮﻜﻴﺟ ، 1386 35:
( . هﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ ي نﺎﺟ
4ﮓﻨﻟ هﺎﮔراﺮﻗ ﻲﺳﺎﺳا ﺮﺼﻨﻋ ود ياراد يرﺎﺘﻓر يﺎﻫ ﺪﻧا
:
1 - ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻴﺤﻣ :
يﺪﺒﻟﺎﻛ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻴﺤﻣ
،ﺖﺳا ﻫ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ حﻮﻄﺳ زا ﺐﻛﺮﻣ و ﻢ
رد ﻞﻜﺸﺘﻣ
و زﺎﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻪﻛ صﺎﺧ ﻲﻳﺎﻫﻮﮕﻟا
،ﺰﺒﺳ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ
،ﺎﻫ
و قﺎﺗا ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﺎﻀﻓ نﺎﻣﺪﻴﭼ و ﺪﻨﻫد
2 - يﻮﮕﻟا
،رﺎﺘﻓر ﺺﺧﺎﺷ يدوﺪﺣ ﺎﺗ مدﺮﻣ ﻲﻳﺎﻀﻓ رﺎﺘﻓر نآ رد ﻪﻛ
1 Oscar newman
2 defensible space
3 jacobsen
4 John long
ﺗ ﺖﺤﺗ ﺄ ﺖﺳا ﻂﻴﺤﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ زا ﻲﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ ﺮﻴﺛ .
ﺖﻬﺟ ﺮﺑ يدﺎﻳز ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻂﻴﺤﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد مدﺮﻣ ﻲﺑﺎﻳ
،ﺎﻬﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ نﺎﻴﻣ ﻪﻠﺤﻣ
و ﺎﻫ ﻲﻣ ﺮﺛا ﺎﻫﺮﻬﺷ دراﺬﮔ
.
ﻂﻴﺤﻣ زا ﻲﻀﻌﺑ رد ﻲﺑﺎﻳﺮﻴﺴﻣ نﺎﺳآ ﺎﻫ
ﻂﻴﺤﻣ زا ﺮﺗ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﺮﮕﻳد و
ﻪﺒﻨﺟ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﺖﻬﺟ ﻲﻧاور
ﻲﺑﺎﻳ
،
ﺪﻨﺘﺴﻫ يدﺮﻓ ﺖﻴﻨﻣا سﺎﺴﺣا رد ﻲﻤﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ )
،ﮓﻨﻟ
1383 153:
.(
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﻳﻮﻳد
5ﻦﻤﭙﭼ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫﺎﻀﻓ
ﺗ ﻲﻧﺎﻣز ﺄ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻨﺷور ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺮﺗراﺬﮔﺮﻴﺛ ﺪﻨﺷ
،
ﺑﺮﺠﺗ عﻮﻧ رد هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻪﻛ اﺮﭼ ﻪ
ي و ﺎﻀﻓ
و ﺖﻴﻨﻣا تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺪﻧراد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ندﻮﺑ عﻮﺒﻄﻣ
. و ي
ﻲﮔﮋﻳو ياراد ار هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ يﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﻀﻓ يﺎﻫ
،ﻲﻟاﻮﺗ
،عﻮﻨﺗ ﻲﺘﻔﮕﺷ
، و ندﻮﺑ دﺮﺠﻣ و
سﺎﺴﺣا
ﺖﻳرﻮﺼﺤﻣ ﻲﻣ
و ﺖﻴﻨﻣا ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ ﺪﻧاد ﻣا سﺎﺴﺣا
ﻨ ﺖﻴ
ﺪﻨﻨﻛ دﺎﺠﻳا )
،ﻦﻤﭙﭼ 1386 179:
(.
ﺮﺟار ﻚﻴﺴﻧاﺮﺗ رد 6
هﺪﺸﻤﮔ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻒﺸﻛ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ دﻮﺧ بﺎﺘﻛ ﺴﻣ ﻪﺑ 7
ﺄ ﻪﻟ
ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﺎﻀﻓ ﺎﻳ هدﺎﻔﺘﺳا
ي زا ﻲﻓﺎﻛ
ﻲﻤﻧ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺪﻳآ
، ﻲﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﻛ
. يﺎﻫﺎﻀﻓ وا ﺮﻈﻧ زا
ﻲﺑ يﺮﻬﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
، ﭻﻴﻫ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫﺎﻀﻓ ﺮﺛا ﻪﻧﻮﮔ
رد ﻲﺘﺒﺜﻣ و فاﺮﻃا ﻂﻴﺤﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧراﺪﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
،
ﺎﻫﺎﻀﻓ هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻔﻴﻌﺿ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳ
،ﺪﻧا و زﺮﻣ
هدوﺪﺤﻣ ي هزاﺪﻧا ﻞﺑﺎﻗ و ﺪﻧراﺪﻧ يﺮﻴﮔ
ﺮﻬﺷ ﺮﺻﺎﻨﻋ نﺎﻴﻣ
ﻲﻤﻧ دﺎﺠﻳا ﻲﮕﺘﺳﻮﻴﭘ ﺪﻨﻨﻛ
ﭻﻴﻫ و ﺎﻬﻧآ ﻆﻔﺣ ﻪﺑ ﺲﻛ
ﻲﻤﻧ ﺖﻴﻤﻫا و ﺪﻫد
ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ترﺪﻧ ﻲﻣ
ﺪﻧﻮﺷ
) ﻚﻴﺴﻧاﺮﺗ
، 118:1986 -
200 .(
ﻪﻳﺮﻈﻧ زا ﻲﻜﻳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا دﺎﻌﺑا ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻧازادﺮﭘ
ﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲ
ﺗ عﺎﻓد ﺄ
،دراد ﺪﻴﻛ ﺮﺘﻴﭘ
ﺰﻨﻜﻳد ﺖﺳا . ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
يو
،ﻞﺤﻣ خر ﻞﻣﺎﻌﺗ نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻴﺤﻣ
5 Chapman
6 Transik
7 finding lost space
هرﺎﻤﺷ ،مود و ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ 58
ي ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 44 ( هرﺎﻤﺷ ، ي نﺎﺘﺴﻣز ،مرﺎﻬﭼ 1390
ﻲﻣ و ﺪﻫد ﻪﻴﺒﻌﺗ ﻲﺻﺎﺧ دﺮﺑرﺎﻛ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻀﻓ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
هﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ ي
،يو رد ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻀﻓ ﺗﺄ
ﺮﻴﺛ ﺮﺑ
و مدﺮﻣ ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻬﺟاﻮﻣ
ي و ﻂﺑاور ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ
رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻬﻣ
ﺖﺳا . ﺮﻃا ﻂﻴﺤﻣ
1فا مدﺮﻣ
ﺑ ﻪ مﺎﻈﻧ ﻪﻠﻴﺳو و ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ دﻮﺷ
.
ﻪﺸﻳﺪﻧا رد ي
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺰﻨﻜﻳد و مدﺮﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ صﺎﺧ عاﻮﻧا ﻪﺑ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺺﻴﺼﺨﺗ يﺎﻫ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺮﺑ ﻲﺗاﺮﻴﺛﺎﺗ
د ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور درا
.
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ياﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺎﻀﻓ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ صﺎﺧ يﺎﻫ
ﺺﻴﺼﺨﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻣ
ﺪﻨﺑﺎﻳ . و ﺎﻫدﺎﻤﻧ ﻞﻣﺎﺣ ﻪﻠﺤﻣ
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻟﻮﺒﻘﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻧﺎﻌﻣ يا
ﺘﻣ ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور ﺄ
ﻲﻣ ﺮﺛ ﺪﻧزﺎﺳ ) غوﺮﻓا ، 1377 : 82 .(
كرﻼﻛرآ نﺎﺑﺎﻴﺧ2
،ﻦﻴﺸﻧﺮﻴﻘﻓ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺎﻫ نﺎﻜﻣ
ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
،ﺲﻴﻠﭘ ﺖﺸﮔ نﺎﻜﻣ
و ﻪﺑوﺮﺨﻣ يﺎﻫ
،ﻪﻛوﺮﺘﻣ ﻪﭼﻮﻛ
و ﺎﻫ
نﺎﺑﺎﻴﺧ و ﻚﻳرﺎﺗ يﺎﻫ
،تﻮﻠﺧ ﻪﻧﺎﺧ
يﺎﻫ ﻲﻟﺎﺧ ،
نﺎﻜﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ي
و ﺖﻧﻮﺸﺧ رد ﻢﺴﻴﻟاﺪﻧو
ﺎﻬﻧآ
و ﺎﻴﺷا هﺮﺧﻻﺎﺑ و هدﻮﺑ عﻮﺿﻮﻣ
ﻲﻳﺎﻫ
ًﻼﺒﻗ ﻪﻛ ضﺮﻌﻣ رد
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﺪﻧا
ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻫﺎﻀﻓ ار لﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ ﺪﻧاد
ﺪﻫد خر ﺎﻬﻧآ رد ﻢﺋاﺮﺟ و ﺖﻧﻮﺸﺧ دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ) يﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻨﺴﺤﻣ
، 164:1383 .(
تﺮﺑار
3ﺮﻣز نﺎﻴﺑ ﺰﻴﻧ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ بﺎﺨﺘﻧا ﻚﻳ زا ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻊﺑﺎﺗ هﺎﮕﻳﺎﺟ و ﻮﺳ
ﻲﮔﮋﻳو ناور يﺎﻫ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
يﻮﺳ زا ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻳاﺮﺷ
ﺮﮕﻳد ﺖﺳا . لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
، دﺎﺘﻌﻣ هوﺮﮔ ا
بﺎﺨﺘﻧا رد ن
هدﺎﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﻲﻫﺎﮕﻳﺎﺟ ي
،رﺪﺨﻣ ﺐﻴﺟ ﺎﻫﺮﺑ
و ﺖﻗﺮﺳ ياﺮﺑ
،هﺰﺑ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ رﺎﻜﻫﺰﺑ باﻮﺧ ﻦﺗرﺎﻛ
و باﻮﺧ ياﺮﺑ ...
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻳاﺮﺷ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ -
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،
ار ﻲﺻﺎﺧ هﺎﮕﻳﺎﺟ ياﺮﺑ
و زﺎﻴﻧ نﺪﻧﺎﺳر ﻞﻌﻓ ﻪﺑ
ﻴﻧ ﺖ
1 surrounding
2 Klark
3 Robert zomer
ﻲﻣ بﺎﺨﺘﻧا دﻮﺧ ﺪﻨﻨﻛ
، ﻪﻛ اﺮﭼ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻠﻤﻋ ﺮﻫ
و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮﻈﻧ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﻜﻣ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺶﻋﻮﻧ ﺖﺳا ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ )
،يﻮﻀﺗﺮﻣ 69:1380
.(
رد ﻲﺛﻮﻤﻴﺗ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ
،ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ لاوز
ﻲﺑ و ﻲﻤﻈﻧ
4مﺮﺟ طﺎﺒﺗرا ﻲﺑ ﻦﻴﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻤﻈﻧ
و
داد نﺎﺸﻧ ار مﺮﺟ ﺎﺑ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺳا ه
نآ رد ﻪﻛ
ﻪﻄﺑار ي ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﺑ ﻦﻴﺑ يﻮﻗ و ﻲﻤﻈﻧ
و مﺮﺟ ﻪﻄﺑار ي
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ دﻮﺟو ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ لاوز ﺎﺑ مﺮﺟ ﻦﻴﺑ ﻲﻄﺳﻮﺘﻣ
ﺖﺷاد . و نﻮﺴﻠﻳو ﻚﻨﻴﻠﻛ
) 1982 (
، ﻣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄ يا ﺎﺑ
ناﻮﻨﻋ
"
هﺮﺠﻨﭘ ﻪﺘﺴﻜﺷ يﺎﻫ
"
رد 5
يﺎﻀﻓ لاوز عﻮﻤﺠﻣ
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
، رﺎﺘﻓر هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ ﻲﺑ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﻤﻈﻧ ار
و ﻢﺋاﺮﺟ عﻮﻗو ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻧﻮﺸﺧ
ﻲﻣ ﺎﻫ ﺪﻨﻧاد . هﺪﻴﻘﻋ ﻪﺑ ي
و نﻮﺴﻠﻳو
،ﻚﻨﻴﻠﻛ روﺎﺠﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ لاوز ،
رد ﺎﺑ ﺐﻴﻛﺮﺗ
ﻲﺑ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻧﺎﻤﻈﻧ
، نﺎﻜﻣ ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻳﺎﻫ ﺪﻨﻛ
ياﺮﺑ ﻪﻛ بﺬﺟ
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺮﮕﺗرﺎﻏ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﻪﻛ يداﺮﻓا -
ﺖﺳا باﺬﺟ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﻣﺮﺠﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺪﻨﻧﺎﻣ )
ﻲﺛﻮﻤﻴﺗ ،
2006 : 174 (.
رد يﺮﻣ ﻲﻟﺎﺳ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ
يﺎﻫﺎﻀﻓ
ﻲﺑ ِعﺎﻓد ﻞﺑﺎﻗ
6عﺎﻓد
، ﻪﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ي
و مﺮﺟ ﺎﻫﺎﻀﻓ
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ .
زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ
نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﺖﻗﺮﺳ زا ﻲﻤﻴﻧ ﻪﻛ داد رد ﺎﻫ
هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا ﻲﻘﻃﺎﻨﻣ ﻪﻛ ﺪﻧا
و مﺮﺟ ﺪﻌﺘﺴﻣ ار ﺎﻫﺎﻀﻓ نآ ﻦﻣﻮﻴﻧ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﺎﻫﺎﻀﻓ ﻦﻳا ﻪﺘﻓﺎﻳ رد
ﻞﻣﺎﺷ يﺮﻣ يﺎﻫ :
يﺎﻫﺎﻀﻓ
رود و تﺮﭘ دﺎﺘﻓا
ه ي رود
،ﺪﻳد زا و ﮓﻨﺗ يﺎﻫﺎﻀﻓ
،ﻚﻳرﺎﺑ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﻦﻴﺑ رﻮﻧ ﻢﻛ يﺎﻫوﺮﻫار
،ﺎﻫ فﺎﻜﺷ يﺎﻫ
ﻲﻣ ار يﺰﻴﭼ ﻦﺘﺷادﺮﺑ نﺎﻜﻣا ﻪﻛ دﻮﺟﻮﻣ
،ﺪﻫد هدﺎﻴﭘ -
نﻮﺘﺳ ﺎﺑ ﻪﻛ نﺎﺑﺎﻴﺧ داﺪﺘﻣا رد يﺎﻫور و ﻲﻧﻮﺘﺑ يﺎﻫ
وﺮﻓ
ﻲﮕﺘﻓر ﻤﻣ يﺎﻫ ﺘ رد ﺪ ﻢﻫ ﻪﺘﺨﻳر و ﻲﺑ ﻮﺑ ﻢﻈﻧ ﻲﻤﻴﻧ ﻪﻛ د
4 Physical Deterioration,Disorder
5 Broken Windows
6 defensible space undefensible
ﺖﻧﻮﺸﺧ و يﺮﻬﺷ عﺎﻓد ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ...
59
ﺪﻧدﻮﺑ هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار هداد خر ﻢﺋاﺮﺟ زا ) يﺮﻣ ، 1981
، 404 .(
لﺎﺳ رد ﻚﻧاﺮﻓ و ﻦﻣﻮﻴﻧ 1980
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد
ﻣ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﺆ
ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ،ﻲﺗﺎﺒﺛ ﻲﺑ و مﺮﺟ رد ﺮﺛ
هراﺪﻧا ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻞﻣﺎﻋ ود ي
داﺪﻌﺗ و شﺮﺘﺴﮔ
هداﻮﻧﺎﺧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣﺎﻋ ود و نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ رد ﻚﻳﺮﺷ يﺎﻫ
هداﻮﻧﺎﺧ ﺪﺻرد ﺖﺒﺴﻧ و ﺖﻟود ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺤﺗ يﺎﻫ
نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ ﻪﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ
، رد ﺮﮕﻳد يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ دﺎﺠﻳا ﻣ عﺎﻓد
ﺆ ﺪﻧﺮﺛ )
،ﻦﻣﻮﻴﻧ 1996 : 28 .(
ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ
ﻲﻣ ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا ﻦﻳا ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺖﻴﻨﻣا ﻆﻔﺣ
ﺮﻬﺷ
، ﻪﻔﻴﻇو ي ﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﺳﺎﺳا ﺖﺳا ﺮﻬﺷ ﻚﻳ ي
و
هار يﻮﺠﺘﺴﺟ رد شﻼﺗ ﻣ يﺎﻫ
ﺆ ﺮﺛ رد ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫﺎﻀﻓ
ﻲﺑ ﻣ ﺶﻘﻧ ﺖﻬﺟ ﻪﺑ يﺮﻬﺷ عﺎﻓد ﺆ
نآ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﺛ ﻪﻧﻮﮔ
ﻲﻣ ﺎﻫﺎﻀﻓ و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ا ﺖﻴﻨﻣا دﺎﺠﻳا رد ﺎﻔﻳ
ﺪﻨﻨﻛ .
رد كﺮﺘﺸﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ و ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
؛توﺎﻔﺘﻣ ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ رد شﻼﺗ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ يﺎﻫ رد ﺮﮔ
ﻲﺑ ﺎﻀﻓ نﺪﺷ عﺎﻓد ﻪﺘﺳد ﺮﻫ ندﺮﻛ ﮓﻧرﺮﭘ و يﺮﻬﺷ يﺎﻫ
ﻲﮔﮋﻳو زا ﺖﺳﺎﻫ
. سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
، تﺎﻳﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻲﮔﮋﻳو هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
ﻲﺑ ﺖﺳا ماﺪﻛ يﺮﻬﺷ عﺎﻓد
؟ توﺎﻔﺗ ﻪﭼ ﺎﻫ
ﻳ رد ﻲ
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ عﺎﻓد
دراد دﻮﺟو ﺖﻧﻮﺸﺧ
؟ توﺎﻔﺗ ﻪﭼ ﺎﻫ
ﻳ ﻲﮔﮋﻳو رد ﻲ يﺎﻫ
ﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀ
ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ عﺎﻓد
دراد دﻮﺟو
؟ عﺎﻓد ﻲﺑ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺶﻘﻧ ياراد ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﭼ
ﺪﻧراد ﺎﻫﺎﻀﻓ نﺪﺷ
؟ ماﺪﻛ ﻞﻣاﻮﻋ عﻮﻧ رد توﺎﻔﺗ ﺐﺒﺳ
ﻲﻣ ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻀﻓ رد ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻮﺷ
ﻧ ﺪ .
شور ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻒﻟا - ﻖﻴﻘﺤﺗ حﺮﻃ
فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻦﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳد ياﺮﺑ يﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺮﻫ ﻻﻮﺻا ﺳ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ و ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺆ
ا ل يﺎﻫ حﺮﻄﻣ و هﺪﺷ رد ﺎﺑ
هﻮﺤﻧ و ﺖﻟﻮﻬﺳ ناﺰﻴﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ي
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ لﺮﺘﻨﻛ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﮋﺗاﺮﺘﺳا
وﺎﻛوﺪﻨﻛ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ار ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻦﻳوﺪﺗ دﻮﺧ ﺪﻨﻛ
. ﻪﻛ ﺖﺳا يﺰﻴﭼ نﺎﻤﻫ ﻦﻳا
ﻲﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ حﺮﻃ ﺮﺠﻨﻴﻟﺮﻛ و ﺪﻣﺎﻧ
نآ ﺎﻳ ﻪﺸﻘﻧ ار
ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ رﻮﻣا كراﺪﺗ و يزﺎﺳﺎﻴﻬﻣ يﮋﺗاﺮﺘﺳا و يروآ
و ﻪﻳﺰﺠﺗ هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ
رد نآ ﻲﻠﺻا دﺮﻛرﺎﻛ ﻪﻛ ﻪﺘﺴﻧاد ﺎﻫ
و ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺖﺳرد ﺖﻳاﺪﻫ ياﺮﺑ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ﻊﻗاو ﻢﺣاﺰﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺖﻟﺎﺧد زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺖﺳا
) ﺮﺠﻨﻴﻟﺮﻛ
، 1376:48 .(
رد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا
، ثدﺎﺣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ
هﺪﻳﺪﭘ نﺪﺷ و ﻪﺘﺷﺬﮔ نﺎﻣز رد ﺎﻫ
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
، مﺪﻋ
،ﻲﺣاﺮﻃ رد ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ حﺮﻃ
،ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ ﻖﻴﻘﺤﺗ لﺪﻣ زا
ﻋ
ّﻠ و زا ﺲﭘ ﻲ هدﺎﻔﺘﺳا عﻮﻗ
ﺖﺳا هﺪﺷ شور زا ﻪﻛ
يﺎﻫ
ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻤﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺖﺳا
فﺪﻫ و و ﻒﺸﻛ
ﻲﺳرﺮﺑ
و ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور رﺎﺘﻓر ﻲﻋﻮﻧ ﺎﻳ صﺎﺧ ﻂﻳاﺮﺷ
ﻪﻛ
،ﺖﺳا هداد يور ﺎﻳ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ًﻼﺒﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﺎﻬﻧآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺳا
)
،ﻖﻳﺪﺻ 41:1371 .(
ب - و ﻖﻴﻘﺤﺗ راﺰﺑا تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ شور
ﻴﻛ ﻖﻴﻘﺤﺗ
،ﻲﻔ ﺶﻴﺑ زا ﺮﻫ رﺎﻛ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ يﺰﻴﭼ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
، ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻠﺒﻗ بﻮﺘﻜﻣ تﺎﻋﻼﻃا زا ﺎﻳ دﻮﺷ
ﺎﺑ شور ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻳ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻳﺎﻫ
و و بﻮﺘﻜﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﭙﺳ
ﻲﻣ دﻮﺷ )
،ﻚﻴﻠﻓﻮﻳ
27:1382 .(
رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫراﺰﺑا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا
"
هﺪﻫﺎﺸﻣ
"ﻪﻣﺎﻧ
"و دﺎﻨﺳا
"
ﺖﺳا . ﻪﺒﻨﺟ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ي
ﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﺒﺜﻣ ﻪ
ﻪﺑ ار هﺪﻳﺪﭘ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻬﻧ
ﺎﺗ ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﻜﻣا ﻦﻳا هﺪﻳﺪﭘ ﻪﻛ دزﺎﺳ
نآ ﻲﻣ ﻊﻗاو ﻪﻛ رﻮﻃ دﻮﺷ
، هﺪﻫﺎﺸﻣ دﺮﮔ د . ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا
،
و رﻮﻣا نﺎﻴﻣ رد هﺪﻳﺪﭘ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
، دﻮﺟو ﻲﻫوﺮﮔ
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣﺮﻴﻏ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد ﻪﻛ ﺪﻧراد
، ﺮﮕﻣ
هرﺎﻤﺷ ،مود و ﺖﺴﻴﺑ لﺎﺳ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ 60
ي ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 44 ( هرﺎﻤﺷ ، ي نﺎﺘﺴﻣز ،مرﺎﻬﭼ 1390
ﺑ ﻪ ﻴﺳو ﻪﻠ ي و كراﺪﻣ دﻮﺟﻮﻣ دﺎﻨﺳا
. هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا و ﺎﻫ
رﻮﻣا
هﺪﻳﺪﭘ هﺪﺷ ﻊﻗاو ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺨﻳرﺎﺗ يﺎﻫ ﺪﻧا
) يﻮﻀﺗﺮﻣ
، 161:1352 .(
ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
"
ﺖﻧﻮﺸﺧ
"
ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺎﻀﻓ رد
هداد خر
ﺖﺳا
، ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا يروآ
رد
ﻪﻠﺣﺮﻣ ي يدﺎﻨﺳا شور زا لوا )
ﻣو دﺎﻨﺳا يوﺮﻴﻧ كراﺪ
ﻲﻣﺎﻈﺘﻧا ( و ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي
هﺪﻫﺎﺸﻣ شور زا مود
) هﺪﻫﺎﺸﻣ ي ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﺎﻀﻓ عﻮﻗو ﻪﺑ نآ رد ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ (
هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ .
ج - هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺰﻴﺧ مﺮﺟ ﺎﻳ هدﻮﻟآ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻞﻛ
، ﻞﻣﺎﺷ 108 ﻘﻧ ﻪﻄ
ﻧﻮﺸﺧ ﺘ هدﻮﻟآ ﺎﻳ ﻲ ي
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺖﺴﻴﺑ ﻪﻧﺎﮔ ود و ي
ﺮﻬﺷ
ناﺮﻬﺗ لﺎﺳ رد 1386
و ﻪﻤﻴﻧ 1387 ﺖﺳا يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻪﻛ
ﺖﻧﻮﺸﺧ يﺮﺘﻧﻼﻛ رد هﺪﺷ ﺖﺒﺛ يﺎﻫ رد ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
لﺎﺳ 1386 و ﻪﻤﻴﻧ ي لﺎﺳ لوا 1387
طﺎﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻧﻮﺸﺧ ﺘ ﺎﻳ ﻲ ) ﺰﻴﺧ مﺮﺟ (
هدﻮﻟآ ي يﻮﺳ زا ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ
هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ گرﺰﺑ ناﺮﻬﺗ ﻲﻣﺎﻈﺘﻧا ﻲﻫﺪﻧﺎﻣﺮﻓ ﺪﻧا
.
ﻲﻔﻴﻛ شور رد عﻮﺿﻮﻣ
شور ﻪﻧﻮﻤﻧ رد يﺮﻴﮔ
ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﻲﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ زا ﻲ
دﻮﺷ . ﻚﻳ رد
هﺪﻫﺎﺸﻣ
، ﻪﻧﻮﻤﻧ هرﺎﺑرد ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ي
ماﺪﻛ ﻪﻜﻨﻳا
هﺪﻳﺪﭘ زا ﻪﺒﻨﺟ ي
و ﺮﻈﻧ درﻮﻣ و ﻲﻧﺎﻣز ﻪﭼ ﺎﺗ
ﻪﭼ ﺎﺗ
هﺪﻫﺎﺸﻣ يدﺎﻌﺑا ﮔ
ﺮ د د
، ﻲﻣ ﻲﻬﺘﻨﻣ دﻮﺷ
. ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
، رد
،تﺎﻋﻼﻃا ﺮﻴﺴﻔﺗ لﻮﻃ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺎﺑ ًادﺪﺠﻣ
هرﺎﺑرد يﺮﻴﮔ ي
ماﺪﻛ ﻪﻜﻨﻳا زا ﻚﻳ
ﺖﻤﺴﻗ هداد يﺎﻫ ﻊﻤﺟ يﺎﻫ
يروآ
بﺎﺨﺘﻧا هﮋﻳو ﻲﺋﺰﺟ يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ﺎﻳ ﺮﻴﺴﻔﺗ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﺪﻧﻮﺷ ، ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا دﻮﺷ
. مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ
يﺮﻴﮔ
ﻪﺋارا مﺎﮕﻨﻫ ي
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﺎﻫ دﻮﺷ
ﻪﻛ ﺖﻤﺴﻗ ماﺪﻛ
ﻲﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﻦﺘﻣ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻒﻴﺻﻮﺗ ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ دﻮﺷ
.
)
،ﻚﻴﻠﻓﻮﻳ 78:1382
.(
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
، رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ
ﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يﺮﻈﻧ عﺎﺒﺷا ﻲﻔﻴ
،ﺖﺳا ﺎﻣا رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
ﺎﺑ و ﺖﻧﻮﺸﺧ عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫﺎﻀﻓ و ﻲﺳﺮﺘﺳد نﺎﻜﻣا و ﻖﻴﻘﺤﺗ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻲﻟﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣز ﺖﻳدوﺪﺤﻣ 12
زا ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ
نﺎﻴﻣ 108 ﺰﻴﺧ مﺮﺟ ﺎﻳ هدﻮﻟآ ِﻲﻣﻮﻤﻋ يﺮﻬﺷ يﺎﻀﻓ
ناﺮﻬﺗ
؛ﺖﺳا ﻞﻣﺎﺷ :
ﺖﻗﺮﺳ : تﺮﺠﻫ راﻮﻠﺑ ﻚﺑﺎﺗا نﺎﺑﺎﻴﺧ ،
و كرﺎﭘ
ﺮﺼﻌﻴﻟو
؛
ﺖﻤﺣاﺰﻣ :
يدﺎﺑآﺪﺳا نﺎﺑﺎﻴﺧ
، رﺎﻬﺑ نﺎﺑﺎﻴﺧ ﺶﺒﻧ و
ﺮﺼﻌﻴﻟو هار رﺎﻬﭼ
؛
يﺮﻴﮔرد و عاﺰﻧ :
مﺪﻘﻣ ناﺪﻴﻣ
، رذﻮﺑا ناﺪﻴﻣ و
كرﺎﭘ
22 ﻦﻤﻬﺑ
؛
ﻒﻴﻛ ﻲﭘﺎﻗ : ناﺪﻨﺧﺪﻴﺳ ﻞﭘ ﺮﻳز
، ﻲﺘﻌﻳﺮﺷ كرﺎﭘ و
يرﺎﺼﻧا ﷲاﺪﺒﻋ ﻪﺟاﻮﺧ نﺎﺑﺎﻴﺧ .
د - و نﺎﻣز ﻖﻴﻘﺤﺗ نﺎﻜﻣ
ﻪﻫﺮﺑ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ي
ﻲﻧﺎﻣز 9 ﻪﻫﺎﻣ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ي
ﻲﻧاﺪﻴﻣ نآ هﺎﻣ نﺎﺑآ رد 1387
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا
. نﺎﻜﻣ
ﻞﻣﺎﺷ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ 22
ﺮﻬﺷ يرادﺮﻬﺷ ﻪﻘﻄﻨﻣ
ناﺮﻬﺗ ﺖﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ﻒﻟا - ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
عﺎﻓد
هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻲﮔﮋﻳو ﺮﻳز لوﺪﺟ ﻲﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺎﻫ
-
مﺮﺟ ﺎﻳ عﺎﻓد ﺖﺳا ﺰﻴﺧ
. ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا ﺎﻫﺎﻀﻓ ﺐﻠﻏا رد ﺎﻫ
تﺪﺷ رد ﺎﻫﺎﻀﻓ زا ﻲﺻﺎﺧ درﻮﻣ رد ﺎﻳ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧا
. ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا تﺎﻤﻴﺴﻘﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ﻪﺘﺳد ود ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ ﺪﻧا
.
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ ﻪﺘﺳد
ﻒﻳﺮﻌﺗ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا ﺎﻬﻧآ
يدﺎﻣ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺪﻌﺑ رﺎﻜﺷآ
ﻲﮔﮋﻳو و ﺖﺳا ﺮﺗ يﺎﻫ
ﻲﮔﮋﻳو ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و نﺎﺴﻧا ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻬﻧآ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫ
ﺖﺳا ﻒﻳﺮﻌﺗ رﻮﺤﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻂﻳاﺮﺷ .
