ﻥﺍﺭﺎﮑﻤﻫ ﻭ ﻥﺎﻳﺪﻤﺣﺍ :
ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰﻴﻣ ،ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﺮﺑ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻭ ﻲﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛﺍ ...
۱۷۳
ﻪﻠﺠﻣ ﻡﻮﻠﻋ ﮔ ﻴ ﻋﺍﺭﺯ ﻥﺎﻫﺎ ﻲ ﻥﺍﺮﻳﺍ
ﺩ ﻩﺭﻭ ۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۱ ، ۱۳۸۸ ) ۱۸۰
‐ ۱۷۳ (
ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛﺍ ﻲ
ﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻭ ﻲ
ﻣ ،ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﺮﺑ ﻴ
ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰ
ﮐﺮﺗ ﻭ ﻴ ﺷ ﺕﺎﺒ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﺯ ﺭﺩ ﻥﺁ ﻳ
ﻩﺮ ﺰﺒﺳ (Cuminum cyminum L.)
ﻥﺎﻳﺪﻤﺣﺍ ﺪﻤﺣﺍ
۱
ﻱﺮﺒﻨﻗ ﺪﻤﺣﺍ ،*
ﻱﻮﻠﮔ ﺪﻤﺤﻣ ﻭ ۲
۳
۱ ، ۲ ، ۳ ، ﺍﺩ ﻧ ﻱﺮﺘﻛﺩ ﻱﻮﺠﺸ ﮊﻮﻟﻮﮐﺍ
ﻱ ﻭ ﺍ ﻀﻋ ﺎ ﻱ ﻲﻤﻠﻋ ﺕﺄﻴﻫ
، ﻞﺑﺍﺯ ﻩﺎﮕﺸﻧﺍﺩ
) ﺖﻓﺎﻳﺭﺩ ﺦﻳﺭﺎﺗ :
۲۳ / ۸ / ۸۴
‐ ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳﺭﺎﺗ :
۲۳ / ۸ / ۸۶ (
ﻩﺪﻴﮑﭼ
ﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ
ﻲ ﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﻦﻤﺿ ﻴ
ﮔ ﺯﺎ ﻴ ﺍﺰﻓﺍ ﺎﺑ ﻩﺎ ﻳ ﻓﺮﻇ ﺶ ﻴ ﺭﺍﺪﻬﮕﻧ ﺖ ﻱ
ﺍﺰﻓﺍ ﺚﻋﺎﺑ ﮎﺎﺧ ﺭﺩ ﺏﺁ ﻳ
ﺶ
ﮐ ،ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﺪﺷﺭ ﻴ
ﻔ ﻴ ﻣ ﻭ ﺖ ﻴ ﮔ ﺭﺩ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰ ﻴ
ﻭﺭﺍﺩ ﻥﺎﻫﺎ ﻲﻳ ﻣ ﻲ ﺩﻮﺷ . ﺳﺭﺮﺑ ﺭﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲ
ﺛﺄﺗ ﻴ ﺶﻨﺗ ﺮ ﮑﺸﺧ ﻲ ﻭ
ﺩﻮﮐ ﻑﺮﺼﻣ ﻣﺍﺩ
ﻲ ﻣ ،ﻥﺁ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻴ
ﺎﻬﺼﺧﺎﺷ ﻭ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰ ﻱ
ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ ﮔ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻴ ﻭﺭﺍﺩ ﻩﺎ ﻲﻳ ﺯ ﻳ ﻩﺮ
ﺎﻣﺯﺁ ،ﺰﺒﺳ ﻳ ﺸ ﻲ ﺭﻮﺘﮐﺎﻓ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﻳ
ﮎﻮﻠﺑ ﺡﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ ﺭﺩ ﻞ ﺎﻫ
ﻱ ﻓﺩﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ ﻲ
ﻋﺍﺭﺯ ﻝﺎﺳ ﺭﺩ ﻲ
٨٣
‐ ٨٢ ﺭﺩ
ﺍ ﻪﻋﺭﺰﻣ ﻳ ﻘﺤﺗ ﻩﺎﮕﺘﺴ ﻴ
ﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﺕﺎﻘ ﻱ
ﮏﻫﺯ
‐ ﺪﺷ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺭﺍﺮﮑﺗ ﺭﺎﻬﭼ ﺭﺩ ﻞﺑﺍﺯ .
ﺯﺁ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻳﺎﻣ
ﺢﻄﺳ ﻪﺳ ﺭﺩ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ )
٢ ، ٣ ﻭ ٤ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ( ﺢﻄﺳ ﻭﺩ ﺭﺩ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻭ )
ﻑﺮﺼﻣ ﻡﺪﻋ ﻭ ﻑﺮﺼﻣ ٢٠
ﻩﺪﻴﺳﻮﭘ ﻱﻭﺎﮔ ﺩﻮﻛ ﺭﺎﺘﻜﻫ ﺭﺩ ﻦﺗ (
ﺩﻮﺑ . ﺎﻘﻣ ﻳ ﻣ ﻪﺴ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻩﺩﺍﺩ ﻦ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺕﺎﻔﺻ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﮔ ﺭﺩ ﺭﺬﺑ ﻴ ﺎﻫﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ،ﻩﺎ ﻱ
ﺑ ﻴ ﮊﻮﻟﻮ ﻳ ﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻧﺍﺩ ﻭ ﻩﺎﮐ ،ﮏ ﻨﻌﻣ ﺭ
ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻴ ﺗ ﺮ ﻴ ﺎﻫﺭﺎﻤ ﻱ
ﺑﺁ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﺪﻧﺪﺷ ﻊﻗﺍﻭ .
ﺩﻭﺪﺣ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺮﺛﺍ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻭ ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ١٥
ﺪﺻﺭﺩ
ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻳ ﺖﻓﺎ . ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﺑ ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﻦ ﻴ
ﮊﻮﻟﻮ ﻳ ﺗ ﺭﺩ ﮏ ﻴ ﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻪﺳ ﺭﺎﻤ ﻴ
ﺭﺎ ﻱ ﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻑﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﻲ
ﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺕﺭﻮﺻ ﺭﺩ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺞ ﻲﻣ
ﺍﺭ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻭ ﺖﺳﺎﻛ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ ﺯﺍ ﻥﺍﻮﺗ
ﺩﺭﻭﺁ ﺖﺳﺪﺑ .
ﻣﺍﺩﺩﻮﮐ ﻲ ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻭ ﻲ
ﺍﺰﻓﺍ ﺚﻋﺎﺑ ﻳ
ﻣ ﻭ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺪﺻﺭﺩ ﺶ ﻴ
ﺎﻬﺼﺧﺎﺷ ﻥﺍﺰ ﻱ
ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ ﺪﺷ ﻥﺁ .
ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻣ ﻦ ﻴ ﻣﻮﮐ ﻥﺍﺰ ﻴ ﻦ ﻫﺪﻟﺁ ﻴ ﺳﺍﺭﺎﭘ ﻭ ﺪ ﻴ ﺮﺘﻤﮐ ﻭ ﻦﻤ ﻳ
ﻣ ﻦ ﻴ ﭘﺎﺘﺑ ﻥﺍﺰ ﻴ ﭘﺮﺗﺎﻣﺎﮔ ،ﻦﻨ ﻴ
ﭘﺎﻔﻟﺁ ﻭ ﻦﻨ ﻴ
ﺗ ﺭﺩ ﻦﻨ ﻴ ﻪﺳ ﺭﺎﻤ ﺭﺎﺑ
ﺑﺁ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﺎﺑ ﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻑﺮﺼﻣ ﻲ
ﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺎﻣﺯﺁ ﺞ ﻳ ﮐﺎﺣ ،ﺶ ﻲ ﺑ ﻪﻄﺑﺍﺭ ﺩﻮﺟﻭ ﺯﺍ ﻴ
ﮐﺮﺗ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ ﻴ
ﻠﺻﺍ ﺕﺎﺒ ﻲ
ﺯ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻳ ﺍﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ﻳ
ﺍﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻭ ﺖﺑﻮﻃﺭ ﺶﻨﺗ ﻂ ﻲﻳ
ﻣ ﮎﺎﺧ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺎﻫ ﻩﮊﺍﻭ ﻱ ﻠﮐ ﻴ ﺪ ﻱ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ : ﺎﻫ
ﻱ ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ ﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ،ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻲ
ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ، .
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺭﺩ ﮔ ﻴ ﻭﺭﺍﺩ ﻥﺎﻫﺎ ﻲﻳ ) ﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻴ
ﻋﺍﺭﺯ ﻥﺎﻫﺎ ﻲ ( ﮐ ﻴ ﻔ ﻴ ﺯﺍ ﺖ
ﻤﻫﺍ ﻴ ﺑ ﺖ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻱ ﺖﺳﺍ ﺭﺍﺩﺭﻮﺧﺮﺑ .
ﺍﺮﺑ ﻱ ﮔ ﺪﺷﺭ ﻴ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﻥﺎﻫﺎ
ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺍﺰﺴﺑ ﺮ ﻲﻳ ﺧﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﺭﺍﺩ ﻲ
ﻝﺮﺘﻨﮐ ﺖﺤﺗ ﺎﻬﻧﺁ ﺯﺍ
ﻣ ﺮﺸﺑ ﻲ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻪﻠﻤﺟ ﺯﺍ ﺍ ﻳ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﻦ ﺑﺁ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﺩﻮﮐ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻭ
ﻣﺍﺩ ﻲ ﺖﺳﺍ ﻪﮐ ﺭﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺍﺰﻓﺍ ﻳ ﮐ ﺩﻮﺒﻬﺑ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶ ﻴ
ﻔ ﻴ ﺖ
ﮔ ﻴ ﻥﺎﻫﺎ ﺪﻧﺮﺛﻮﻣ ﺭﺎﻴﺴﺑ .
ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﺏﺁ ﺩﻮﺒﻤﻛ
ﻩﺪﻨﻨﻛﺩﻭﺪﺤﻣ ﻪﺑ ﻱﺯﺭﻭﺎﺸﻛ ﺕﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻲﻣ ﺭﺎﻤﺷ ﺩﻭﺭ
(Amirnpoor & Moosavi, 1995)
. ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻲ
ﻣ ﻲ ﺪﻧﺍﻮﺗ
ﻐﺗ ﺎﺑ ﻴﻴ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﺮ ﻴ
ﺛﺄﺗ ﻭ ﻞ ﻴ ﻭ ﺏﺁ ﺏﺬﺟ ﺕﺭﺪﻗ ﺮﺑ ﺮ
ﺭ ﻂﺳﻮﺗ ﺡﻼﻣﺍ ﻳ
ﻪﺸ ﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ ﻴﻴ
ﻣ ﺮ ﻴ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺏﺬﺟ ﻥﺍﺰ
ﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﻴ ﺩﺩﺮﮔ ﻩﺎ
(Tavoosi, 2000)
؛ ﻭﺭ ﻦﻳﺍ ﺯﺍ ﻝﺮﺘﻨﮐ
ﻣ ﻴ ﺭ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﺩﻮﺟﻮﻣ ﺏﺁ ﻥﺍﺰ ﻳ
ﻪﺸ ﺎﻫ ﻣ ﻲ ﺍﺰﻓﺍ ﻪﺑ ﺪﻧﺍﻮﺗ ﻳ
ﺶ
ﮐ ﻴ ﻔ ﻴ ﮔ ﺭﺩ ﺖ ﻴ ﻭﺭﺍﺩ ﻥﺎﻫﺎ ﻲﻳ ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ
(Omidbaigi, 2007)
.
ﺎﻫﺩﻮﮐ ﻑﺮﺼﻣ ﻱ
ﻟﺁ ﻲ ﺎﻫﺩﻮﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻱ
ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﺰﺋﺎﺣ
ﻤﻫﺍ ﻴ ﺑ ﺖ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻱ ﺖﺳﺍ . ﺎﻫﺩﻮﮐ ﻱ ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﹰﺎﻓﺮﺻ ﻳ ﮏ ﻳ ﺪﻨﭼ ﺎ
ﻝﻮﺌﺴﻣ ﻩﺪﻨﺴﻳﻮﻧ *
: ﻥﺎﻳﺪﻤﺣﺍ ﺪﻤﺣﺍ
ﻦﻔﻠﺗ : ۵۳۲۲۲۵۶
‐ ۰۹۱۵
E-mail: [email protected]
۱۷۴ ﻪﻠﺠﻣ
ﻲﻋﺍﺭﺯ ﻥﺎﻫﺎﻴﮔ ﻡﻮﻠﻋ ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ
۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۱ ، ۱۳۸۸
ﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﺮﺼﻨﻋ ﻴ
ﺍﺮﺑ ﺯﺎ ﻱ ﮔ ﺪﺷﺭ ﻴ ﻣ ﻢﻫﺍﺮﻓ ﺍﺭ ﻩﺎ ﻲ
ﺪﻨﻨﮐ
،
ﻟﺎﺣﺭﺩ ﻴ ﻟﺁ ﺩﻮﮐ ﻪﮑ ﻲ
ﺴﺑ ﻥﺩﺍﺩ ﺭﺍﺮﻗ ﺱﺮﺘﺳﺩ ﺭﺩ ﻦﻤﺿ ﻴ
ﺭﺎ ﻱ ﺯﺍ
ﻢﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ
،ﻑﺮﺼﻣﺮﭘ ﻭ ﻑﺮﺼﻣ ﺩﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ
ﺹﺍﻮﺧ
ﻓ ﻴ ﺰ ﻳ ﺷﻮﮑ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﺍ ﻭ ﮎﺎﺧ ﻳ
ﺤﻣ ﺩﺎﺠ ﻴ ﺍﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻂ ﻱ
ﺪﺷﺭ
ﮐ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﻭ ﺮﺘﻬﺑ ﻴ
ﻔ ﻴ ﮔ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖ ﻴ
ﻣ ﻥﺎﻫﺎ ﻲ ﺩﻮﺷ
(Farzaneh,
1990)
. ﺍ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﮔ ﺭﺩ ﻩﺮﺛﺆﻣ ﻩﺩﺎﻣ ﻪﮑﻨ ﻴ
ﻭﺭﺍﺩ ﻥﺎﻫﺎ ﻲﻳ
ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺖﺳﺍ ﻦﮑﻤﻣ ﻴ
ﻘﺘﺴﻣ ﺮ ﻴ ﺧﺮﺑ ﻢ ﻲ ﺭ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻳ ﺬﻐﻣ ﺰ ﻱ
ﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲ ﺍ ﻥﺍﻮﺗ ﺎﻫﺩﻮﮐ ﺯ ﻱ ﻟﺁ ﻲ ﻭﺎﺣ ﻪﮐ ﻱ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺮﺜﮐﺍ
ﺭ ﻳ ﺬﻐﻣﺰ ﻱ ﻧﺎﮑﻣ ﺖﺸﮐ ﺭﺩ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻴ
ﮔ ﻩﺰ ﻴ ﻭﺭﺍﺩ ﻥﺎﻫﺎ ﻲﻳ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ
ﺯ ﺕﻼﮑﺸﻣ ﻪﮐ ﺩﺮﮐ ﻳ
ﺤﻣ ﺖﺴ ﻴ ﻄ ﻲ ﺮﺘﻤﮐ ﻱ ﻧ ﻴ ﺪﻧﺭﺍﺩ ﺰ .
ﺯ ﻳ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ
(Cuminum cyminum)
ﮔ ﻴ ﻫﺎ ﻲ ﻳ ﺯﺍ ﻪﻟﺎﺴﮑ
ﺮﺘﭼ ﻩﺩﺍﻮﻧﺎﺧ ﻳ
ﻭ ﻥﺎ ﻳ ﮑ ﻲ ﺮﺘﻤﻬﻣ ﺯﺍ ﻳ ﺩﺎﺼﺘﻗﺍ ﻭ ﻦ ﻱ
ﺮﺗ ﻳ ﮔ ﻦ ﻴ ﻥﺎﻫﺎ
ﻭﺭﺍﺩ ﻲﻳ ﻣ ﻪﮐ ﺖﺳﺍ ﻲ
ﺧ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺭﺩ ﺪﻧﺍﻮﺗ ﻧ ﻭ ﮏﺸ
ﻴ ﮏﺸﺧ ﻪﻤ
ﺍﻳ ﺍﺮﺷ ﺭﺩ ﻥﺍﺮ ﻳ
ﺨﻠﺻﺎﺣ ﻭ ﺏﺁ ﺩﻮﺒﻤﮐ ﻂ ﻴ
ﺰ ﻱ ﺰﺋﺎﺣ ،ﮎﺎﺧ ﻢﮐ
ﻤﻫﺍ ﻴ ﻧﺍﻭﺍﺮﻓ ﺖ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ
(Kafi, 2002)
.
ﻪﺗﻮﺑ ﻥﺩﻮﺑ ﻩﺎﺗﻮﮐ ،ﺎﻬﮔﺮﺑ ﻞﮑﺷ ﺢﻄﺳ ﺶﺷﻮﭘ ﻭ ﮓﻧﺭ ﻭ ﺎﻫ
ﺎﻬﻣﺍﺪﻧﺍ ﻱ ﮔ ﻴ ﮕﻤﻫ ﻩﺎ ﻲ ﺭﺎﮔﺯﺎﺳ ﺯﺍ ﻥﺎﺸﻧ ﻱ
ﺯ ﻳ ﺍﺮﺷ ﻪﺑ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ﻳ
ﻂ
ﮑﺸﺧ ﻲ ﺩﺭﺍﺩ
(Kafi, 2002)
. ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﮔ ﻦ ﻴ ﺍﺭﺍﺩ ﺭﻮﮐﺬﻣ ﻩﺎ ﻱ
ﺒﺴﻧ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﻲ
ﺑ ﺭﻮﺷ ﻪ ﻱ ﺨﻠﺻﺎﺣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻭ ﻴ
ﺰ ﻱ ﮎﺎﺧ
ﻢﮐ ﻣ ﻊﻗﻮﺗ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ
(Kafi, 2002; Tatari, 2004)
.
ﺩﻮﮐ ﻭ ﻲﺑﺁ ﺯﺎﻴﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺕﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻱ
ﻩﺮﻳﺯ
ﻥﺁ ﺯﺍ ﻲﻛﺎﺣ ﻝﻮﺼﺤﻣ ﺮﺜﻛﺍﺪﺣ ﻝﻮﺼﺣ ﻱﺍﺮﺑ ﺰﺒﺳ ﺍ
ﻪﻛ ﺖﺳ
ﺩﻮﮐ ﻭ ﻲﺑﺁ ﺯﺎﻴﻧ ﹰﻻﻮﺻﺍ ﻱ
ﺖﺒﺴﻧ ﻭ ﻩﺩﻮﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺭﺎﻴﺴﺑ ﻩﺎﻴﮔ ﻦﻳﺍ
ﺎﺳ ﻪﺑ ﻳ ﮔ ﺮ ﻴ ﻋﺍﺭﺯ ﻥﺎﻫﺎ ﻲ ﺮﺘﻤﮐ ﻣ ﻲ ﺎﺑ ﺪﺷ
(Kafi, 2002)
.
Tavoosi (2000)
ﺮﺛﺍ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻤﺿ ﻢﻳﮊﺭ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ
ﺩﺮﻛ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺖﺳﺍ ﻩ
ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪﻛ
ﻪﺑ ﺪﺷﺭ ﻩﺭﻭﺩ ﺮﺧﺍﻭﺍ ﺭﺩ ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﺏﺁ ٣٠
‐ ﻲﻣ ﺭﺎﺑ ﺎﻣﺍ ﺪﺳﺭ
ﺖﺳﺍ ﻩﺪﺸﻧ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻩﺎﻴﮔ ﺭﺩ ﻲﮔﺩﺮﻣﮋﭘ ﺭﺎﺛﺁ ﻪﻧﻮﮕﭽﻴﻫ .
ﻲﻨﻌﻳ
ﺏﺁ ﺏﺬﺟ ﻪﺑ ﺭﺩﺎﻗ ﺰﻴﻧ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ ﻩﺎﻴﮔ ﺩﻮﺧ ﺯﺎﻴﻧ ﺩﺭﻮﻣ
ﻲﻣ ﻙﺎﺧ ﺯﺍ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺭﺩ ﻕﻮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ
ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺎﻣﺍ ،ﺪﺸﻧ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻓﻼﺘﺧﺍ ﻝﺎﻤﻋﺍ ﺎﺑ
ﻞﻣﺎﻛ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﻤﻴﺗ
،
ﺺﺧﺎﺷ ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻭ ﺱﺎﻣﻮﻴﺑ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ .
Tatari (2004)
ﺳﺭﺮﺑ ﺭﺩ ﻲ ﺩﺮﮐ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺩﻮﺧ ﺖﺳﺍ ﻩ
ﺍﺰﻓﺍ ﻳ ﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ ﺶ ﻴ
ﺭﺎ ﻱ ﺍﺰﻓﺍ ﺚﻋﺎﺑ ﻳ
ﺑ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶ ﻴ
ﮊﻮﻟﻮ ﻳ ﮏ ﺪﺷ ،
ﻟﻭ ﻲ ﻨﭽﻤﻫ ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺭﺩ ﺮﺼﺘﺨﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻴ
ﺶﻫﺎﮐ ﻦ
ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﺖﺷﺍﺩ ﺪﻫﺍﻮﺧ ﻝﺎﺒﻧﺩ ﻪﺑ ﺍﺭ
.
ﺮﺘﻬﺑ ﻳ ﺗ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ٢ ﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﺷ ﺏﺁ ﺎﺑ ﻴ ﺮ ﻳ ﺭﺎﺑ ﻭﺩ ﻥﺁ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻭ ﻦ ﺑﺁ
ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﺑ ﻪ ﺕﺭﻮﺻ ﻳ ﺭﺎﺑ ﮏ ﺷ ﺏﺁ ﺎﺑ ﻴ ﺮ ﻳ ﻭ ﻦ ﻳ ﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﮏ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﺭﺩ
ﺮﻫ ﻳ ﺭﻮﺷ ﺡﻮﻄﺳ ﺯﺍ ﮏ ﻱ
ﺩﻮﺑ .
Farahza Kazemi et al.
(2002)
ﺳﺭﺮﺑ ﺭﺩ ﻲ ﺶﻨﺗ ﺮﺛﺍ
ﺑﺁ ﻢﮐ ﻲ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻱ ﺯ ﺭﺬﺑ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﻳ
ﻝﺎﻤﻋﺍ ﺎﺑ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ
ﺗ ﻴ ﺭﺎﻤ ﺎﻫ ﻱ ﺘﺑﻮﻃﺭ ﻲ ﺩﻭﺪﺣ ،FC FC 3
ﻭ 2 FC 3
ﺩﺮﮐ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ 1
ﺗ ﻴ ﺭﺎﻤ ﺩ FC
ﻭ ﺭ ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ﻱ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ،ﺭﺬﺑ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﺍﻮﻫ ﻡﺍﺪﻧﺍ ﻥﺯﻭ ﻭ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﻲﻳ
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻳ ﻣ ﻦ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻪﺘﺷﺍﺩ ﺍﺭ ﻦ
ﺎﺳ ﻭ ﺖﺳﺍ ﻳ
ﺗ ﺮ ﻴ ﻫ ﺭﺩ ﺎﻫﺭﺎﻤ ﻴ
ﻭ ﺯﺍ ﻡﺍﺪﮑﭽ ﻳ
ﮔﮋ ﻲ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﺎﻫ
ﻨﻌﻣ ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﺎﺑ ﻳ ﺪﮑ ﻳ ﺪﻨﺘﺷﺍﺪﻧ ﺮﮕ .
Balandari (2004)
ﺩﺮﮐ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺩﻮﺧ ﺶﻫﻭﮋﭘ ﺭﺩ ﻩ
ﻪﻛ ﺖﺳﺍ ﮑﺸﺧ ﻭ ﺎﻣﺮﮔ ﻲ
ﺍﺰﻓﺍ ﺚﻋﺎﺑ ﻳ
ﺍﻮﻫ ﻭ ﺶ ﻱ
ﻭ ﻝﺪﺘﻌﻣ
ﺯ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺪﺻﺭﺩ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺏﻮﻃﺮﻣ ﻳ
ﻣ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ﻲ ﺩﻮﺷ .
Bagheri & Mazaheri Laghab (2004)
ﺵﺭﺍﺰﮔ
ﻭﺭ ﻑﺮﺼﻣ ﻢﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺩﺮﺑﺭﺎﮐ ﺪﻧﺩﺮﮐ ﻱ
ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺰﻨﮕﻨﻣ ﻭ ﻲﻳ
ﻨﻌﻣ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﺛﺍ ﻲ
ﺭﺍﺩ ﻱ ﻭﺭ ﻱ ﮐﺮﺗ ﻭ ﺪﺷﺭ ﻴ
ﺷ ﺕﺎﺒ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ
ﺯ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻳ ﻩﺮ ﺛﺄﺗ ﺎﻬﻧﺁ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﺩﺮﺑﺭﺎﮐ ﻭ ﺖﺷﺍﺩ ﺰﺒﺳ ﻴ
ﺑ ﺮ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻱ
ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺍﺭ .
ﭽﻤﻫ ﻨ ﻴ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﻦ ﺷﺎﭘ
ﻲ ﻭﺭ ﺎﺑ ﻱ ﺍﺰﻓﺍ ﻦﻤﺿ ، ﻳ
ﺶ
ﺍﺰﻓﺍ ﺚﻋﺎﺑ ،ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺪﺻﺭﺩ ﻳ
ﻣ ﺶ ﻴ ﻣﻮﮐ ﻥﺍﺰ ﻴ ﻦ ﻫﺪﻟﺁ ﻴ ﺶﻫﺎﮐ ﻭ ﺪ
ﻣ ﻴ ﭘ ﻥﺍﺰ ﻴ ﺪﺷ ﻦﻨ . ﺋﻭﺰﻨﺑ ،ﺰﻨﮕﻨﻣ ﻴ
ﺳﺍ ﮏ ﻴ ﺍﺰﻓﺍ ﺍﺭ ﺪ ﻳ ﺩﺍﺩ ﺶ
، ﻟﻭ ﻲ
ﺛﺄﺗ ﻴ ﻨﻌﻣ ﺮ ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﻣ ﺮﺑ ﻴ ﻣﻮﮐ ﻥﺍﺰ ﻴ ﻦ ﻫﺪﻟﺁ ﻴ ﺖﺷﺍﺪﻧ ﺪ . ﻟﺎﺣ ﺭﺩ ﻲ
ﺗ ﻪﮐ ﻴ ﮐﺮﺗ ﺭﺎﻤ ﻴ ﺒ ﻲ ﻭﺭ ﻱ ﮑﺸﺗ ﺩﺍﻮﻣ ﺮﺜﮐﺍ ﺰﻨﮕﻨﻣ ﻭ ﻴ
ﻞ ﻩﺪﻨﻫﺩ
ﺗﻮﺑ ﻭ ﺭﺬﺑ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺯ ﻪ
ﻳ ﺍﺰﻓﺍ ﺍﺭ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ﻳ
ﺩﺍﺩ ﺶ .
ﺎﺗ ﺯ ﻥﺍﺮﮕﺸﻫﻭﮋﭘ ﻥﻮﻨﮐ ﻳ
ﺩﺎ ﻱ ﺭﺍﻭ ﺯﺍ ﻞﺻﺎﺣ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻳ
ﻪﺘ ﺎﻫ ﻱ
ﺯ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻳ
ﻩﺮ ﺍﺭ ﺰﺒﺳ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﮐﺮﺗ ﻭ ﻩﺩﺮﮐ ﻴ
ﺖﺤﺗ ﺍﺮﻧﺁ ﺕﺎﺒ
ﻭﺎﻨﻋ ﻳ ﺳﺭﺮﺑ ﺩﺭﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦ ﻲ
ﻩﺩﺍﺩ ﺭﺍﺮﻗ ﺪﻧﺍ
.
Li & Jiang
(2004)
ﮐﺮﺗ ﻴ ﺯ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺕﺎﺒ ﻳ
ﻩﺮ ﻣﻮﮐ ﺍﺭ ﺰﺒﺳ ﻴ
ﻦ ﻫﺪﻟﺁ ﻴ ،ﺪ
ﻣﻮﮐ ﻴ ﻨ ﻴ ﭘﺮﺗﺎﻣﺎﮔ ،ﻞﮑﻟﺍ ﮏ ﻴ
ﭘ ،ﻝﺎﻧﺍﺮﻔﺳ ،ﻦﻨ ﺳﺍﺭﺎ
ﻴ ﭘﺎﺘﺑ ﻭ ﻦﻤ ﻴ
ﻦﻨ
ﺩﺮﮐ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺖﺳﺍ ﻩ
. ﻟﺎﺣﺭﺩ ﻴ ﻪﮑ
Jirovets & Buchbouer
(2005)
ﺎﻣﺯﺁ ﺭﺩ ﻳ ﮐﺮﺗ ﺩﻮﺧ ﺕﺎﺸ ﻴ
ﺯ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺕﺎﺒ ﻳ
ﻩﺮ ﺍﺭ ﺰﺒﺳ
ﻣﻮﮐ ﻴ ﻦ ﻫﺪﻟﺁ ﻴ ﺎﺘﺑ ،ﺪ ﭘ ﻴ ﺍﺭﺎﭘ ،ﻦﻨ ﺳ ﻴ ﺎﻣﺎﮔ ﻭ ﻦﻤ ﭘﺮﺗ
ﻴ ﺑ ﻦﻨ ﻴ ﻥﺎ
ﺩﺮﮐ ﺪﻧ .
Iacobellis et al.
(2005)
ﺩﺍﺩ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺪﻧ
ﺩﺍﻮﻣ ﻪﮐ
ﻠﺻﺍ ﻲ ﮑﺸﺗ ﻴ ﻞ ﺯ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻩﺪﻨﻫﺩ ﻳ
ﻞﻣﺎﺷ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ١
‐ ٤
ﺩﺎﺘﻨﻣﺍﺭﺎﭘ ﻳ ﻦ
‐ ٧
‐ ﻣﻮﮐ ،ﻝﺁ ﻴ ﻦ ﻫﺪﻟﺁ ﻴ ﺎﻣﺎﮔ ،ﺪ ﭘﺮﺗ ﻴ ﺎﺘﺑ ﻭ ﻦﻨ ﭘ ﻴ ﻦﻨ
ﺖﺳﺍ . ﺎﺘﻧ ﺱﺎﺳﺍﺮﺑ ﻳ
ﺳﺭﺮﺑ ﺞ ﻲ ﺎﻫ ﻱ ﮐﺮﺗ ﺪﻨﭼ ،ﻩﺪﺷ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﻴ
ﺐ
ﻠﺻﺍ ﻲ ﺭﺍﻭ ﻪﻤﻫ ﺭﺩ ﻳ
ﻪﺘ ﻣﻮﮐ ﻭ ﺩﺭﺍﺩ ﺩﻮﺟﻭ ﺎﻫ ﻴ
ﻦ ﻫﺪﻟﺁ ﻴ ﻩﺩﺎﻣ ﺪ
ﻠﺻﺍ ﻲ ﮑﺸﺗ ﻴ ﺯ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻩﺪﻨﻫﺩ ﻞ ﻳ
ﻩﺮ ﻣ ﺰﺒﺳ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ
(Kafi,
2002; Li & Jiang, 2004; Mazandarani et al., 2004;
Yan et al., 2002)
.
ﻥﺍﺭﺎﮑﻤﻫ ﻭ ﻥﺎﻳﺪﻤﺣﺍ :
ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰﻴﻣ ،ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﺮﺑ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻭ ﻲﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛﺍ ...
۱۷۵
ﻤﻫﺍ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻴ
ﺑﺁ ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻞﺣﺍﺮﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖ ﻴ
ﺭﺎ ﻱ
ﮔ ﺭﺩ ﻴ ﺯ ﻩﺎ ﻳ ﻨﭽﻤﻫ ،ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ﻴ
ﺛﺄﺗ ﻦ ﻴ ﺪﺷ ﺮ ﻳ ﺤﻣ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﺪ ﻴ
ﻄ ﻲ ﺑ ﻪ
ﻭ ﻳ ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻩﮋ ﻲ
ﺨﻠﺻﺎﺣ ﻭ ﻴ
ﺰ ﻱ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﺪﺷﺭ ﺮﺑ ﮎﺎﺧ
ﮐ ﻴ ﻔ ﻴ ﮔ ﺖ ﻴ ،ﺭﻮﮐﺬﻣ ﻩﺎ ﺮﺛﺍ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ
ﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﻭ
ﻣﺍﺩﺩﻮﮐ ﻑﺮﺼﻣ ﻲ
ﻣ ،ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻴ
ﮐﺮﺗ ﻭ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰ ﻴ
ﺒ ﺕﺎ
ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﻥﺁ ﺩﺭﻮﻣ ﺳﺭﺮﺑ ﻲ ﺖﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ .
ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮﻣ
ﺎﻫ
ﻲﻋﺍﺭﺯ ﻝﺎﺳ ﺭﺩ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ٨٣
‐ ١٣٨٢ ﺕﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ﺭﺩ
ﻞﺑﺍﺯ ﻥﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻊﺑﺍﻮﺗ ﺯﺍ ﻚﻫﺯ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻭ ﻱﺯﺭﻭﺎﺸﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ .
ﻱﺍﺭﺍﺩ ﻭ ﻚﺸﺧ ﻭ ﻡﺮﮔ ﺡﺮﻃ ﻱﺍﺮﺟﺍ ﻞﺤﻣ ﻢﻴﻠﻗﺍ
ﻲﻣ ﻪﻧﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﻚﺸﺧ ﻞﺼﻓ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺎﻳﺭﺩ ﺢﻄﺳ ﺯﺍ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ ٤٨٣
ﻣ ﻭ ﺮﺘﻣ ﻴ ﺗ ﻥﺍﺰ ﺨﺒ ﻴ ﻟﺎﺳ ﻕﺮﻌﺗ ﻭ ﺮ ﻴ
ﻪﻧﺎ ٤٥٠٠ ﺎﺗ ٥٠٠٠
ﻣ ﻴ ﻠ ﻴ ﺖﺳﺍ ﺮﺘﻤ . ﻣﻮﻟ ﻪﻋﺭﺰﻣ ﮎﺎﺧ ﺖﻓﺎﺑ ﻲ
ﻨﺷ ﻲ ﺭﻮﺷ ﻭ ﻪﮐ ﻩﺩﻮﺑ
ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺎﺗ ﻥﺁ EC
ms/cm
۱۲ / ۴ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ
ﻭ ﺻﻮﺼﺧ ﻴ ﺷ ﺕﺎ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﻝﻭﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻥﺁ ١
ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﻋﺭﺰﻣ
ﺩﻮﺑ ﻡﺪﻨﮔ ﺖﺸﻛ ﺖﺤﺗ ﻞﺒﻗ ﻝﺎﺳ ﺭﺩ .
ﻝﻭﺪﺟ ١
‐ ﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﻪﻋﺭﺰﻣ ﮎﺎﺧ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺰ
ﺺﺧﺎﺷ ﺭﺍﺪﻘﻣ
ﺪﺣﺍﻭ
٨٢ pH / ٧ -
٢٨ EC / ms/cm ٩
Ca + Mg ٧٥
/ ٤٣ meq/litr
٥٨ Na / ٥٦ meq/litr
٤٢ HCO3 / ٦ meq/litr
٤٨ Cl / ٨٠ meq/litr
٨٤ SO4 / meq/litr ١٣
ﻉﻮﻤﺠﻣ ﻧﺁ ﻴ ﺎﻬﻧﻮ ٧٤
/ ١٠٠ meq/litr
ﻉﻮﻤﺠﻣ ﺗﺎﮐ ﻴ ﺎﻬﻧﻮ ٣٢
/ meq/litr ١٠٠
١٢ SAR / ١٢ -
٢٠ ESP / ١٤
%
ﮏﻫﺁ ٠٠
/ ١٩
%
ﻟﺁ ﻦﺑﺮﮐ ﻲ ٨٤
/ ٠
%
ﻟﺁ ﺩﺍﻮﻣ ﻲ ٤٣
/
% ١
٠٧ N / ٠
%
٠٣ P / ٣٠ ppm
٧٨ K / ١٨٥ ppm
ﻉﺎﺒﺷﺍ ﻩﺭﺎﺼﻋ ١٣
/ ٢٩
%
ﻙﻮﻠﺑ ﺡﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ ﺭﺩ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﺑ ﻲﻓﺩﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ ﻱﺎﻫ
ﻪ
ﺪﺷ ﺍﺮﺟﺍ ﺭﺍﺮﻜﺗ ﺭﺎﻬﭼ ﺭﺩ ﻞﻳﺭﻮﺘﻛﺎﻓ ﺕﺭﻮﺻ .
ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ
ﺢﻄﺳ ﻪﺳ ﺭﺩ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺸﻳﺎﻣﺯﺁ ]
ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻭﺩ :
ﺍﺮﻘﺘﺳﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻭ ﺖﺷﺎﻛ ﺎﺑ ﻥﺎﻣﺰﻤﻫ ﻞﻣﺎﻛ ﺭ
)
I١
( ﺭﺎﺑ ﻪﺳ ،
ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ : ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻭ ﻞﻣﺎﻛ ﺭﺍﺮﻘﺘﺳﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ،ﺖﺷﺎﻛ ﺎﺑ ﻥﺎﻣﺰﻤﻫ
ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺯﺎﻏﺁ )
I٢
( ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﺭﺎﻬﭼ ، :
ﺲﭘ ،ﺖﺷﺎﻛ ﺎﺑ ﻥﺎﻣﺰﻤﻫ
ﻪﻧﺍﺩ ﻥﺪﺷ ﺮﭘ ﻉﻭﺮﺷ ﻭ ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺯﺎﻏﺁ ﻪﻠﺣﺮﻣ ،ﻞﻣﺎﻛ ﺭﺍﺮﻘﺘﺳﺍ ﺯﺍ )
I٣
[(
ﺢﻄﺳ ﻭﺩ ﺭﺩ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻭ ]
ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ ﻡﺪﻋ
)
F١
( ﻑﺮﺼﻣ ﻭ ٢٠
ﺩﻮﻛ ﺭﺎﺘﻜﻫ ﺭﺩ ﻦﺗ ﺍﺩ
ﻩﺪﻴﺳﻮﭘ ﻲﻣ )
F٢
[(
ﺪﻧﺩﻮﺑ . ﺭﺩ ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﺖﺷﺎﻛ ﺕﺎﻴﻠﻤﻋ ﻡﻭﺩ
ﻩﺎﻣ ﺭﺫﺁ ١٣٨٢
ﺎﺑ
ﻒﻳﺩﺭ ﻪﻠﺻﺎﻓ ٢٠
ﺩﻭﺪﺣ ﺖﺷﺎﻛ ﻖﻤﻋ ﻪﺑ ﻭ ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ٥
/ ١
ﺕﺮﻛ ﺭﺩ ،ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ﺩﺎﻌﺑﺍ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻫ
٤ / ٢ ﺭﺩ ۲ / ۲ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻭ ﺮﺘﻣ
ﺕﺮﮐﺮﻫ ﻦﻴﺑ ٢
/ ١ ﺪﺷ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺮﺘﻣ .
ﺩﻮﻛ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺩﺭﻮﻣ ﻲﻣﺍﺩ
ﺩﻮﺑ ﻩﺪﻴﺳﻮﭘ ﹰﻼﻣﺎﻛ ﻱﻭﺎﮔ ﺩﻮﻛ )
ﺑ ﺕﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺯﺍ ﺶﻴ
٢ ﻝﺎﺳ
ﺩﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﺏﺎﺘﻓﺁ ﺪﻳﺪﺷ ﺭﻮﻧ ﻂﻳﺍﺮﺷ ﺭﺩ (
ﻭ ﺎﺑ ﻥﺎﻣﺰﻤﻫ
ﺕﻼﭘ ﻪﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﺮﻈﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﻱﺎﻫ
ﻙﺎﺧ ﺭﺩ ﺭﺎﻴﺷ ﺩﺎﺠﻳﺍ ﺎﺑ ﻪﻓﺎﺿﺍ
ﺪﻳﺩﺮﮔ . ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻖﻤﻋ ﺎﺗ ﻞﻗﺍﺪﺣ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﻱﺭﻮﻃ ﺎﻫ ٢٠
ﻓﺮﻇ ﺪﺣ ﻪﺑ ﻙﺎﺧ ﻱﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ﻴ
ﺖ ﺪﺳﺮﺑ ﻲﻋﺍﺭﺯ .
ﺏﺁ ﻥﺍﺰﻴﻣ
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺭﻮﻃ ﻪﺑ ﻲﻓﺮﺼﻣ ٥٠٠
ﺑ ﺭﺎﺘﻜﻫ ﺭﺩ ﺐﻌﻜﻣ ﺮﺘﻣ ﺩﻮ
.
ﺯﺍ ﻞﺒﻗ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻭ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ
،ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺕﻼﭘ ﺮﻫ ﺯﺍ ﻲﻓﺩﺎﺼﺗ ﺭﻮﻄﺑ ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﻭ ﻪﻗﺎﺳ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ ١٠
ﺪﺷ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﻭ ﺏﺎﺨﺘﻧﺍ ﻪﺗﻮﺑ .
ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻱﺍﺮﺑ
ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻭ ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ )
ﻑﺬﺣ ﺯﺍ ﺲﭘ
ﻪﻴﺷﺎﺣ ﺎﻫ ( ﺢﻄﺳ ٢ ﺭﺩ ﻭ ﻩﺪﺷ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺕﺮﻛ ﺮﻫ ﺯﺍ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ
ﺕﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﻋﺭﺰﻣ ﻂﻳﺍﺮﺷ ٧٢
ﺩﺮﮔ ﻚﺸﺧ ﺖﻋﺎﺳ ﻳ
ﺪ . ﻪﻧﺍﺩ ﺯﺍ ﺎﻫ ﻱ
ﻧ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻴ ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﺖﻬﺟ ﺰ ﮔ
ﻴ ﺮ ﻱ ﮐ ﺕﺎﻔﺻ ﻴ ﻔ ﻲ ﻓﺩﺎﺼﺗ ﺭﻮﻄﺑ ﻲ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮔ ﻴ ﺮ ﻱ ﺑ ﻪ ﺪﻣﺁ ﻞﻤﻋ . ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﻱﺍﺮﺑ ﺯﺍ ﺭﺍﺮﻜﺗ ﻪﺳ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻲﻔﻴﻛ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺩﺭﻮﻣ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﻱﺎﻫﺭﺍﺮﻜﺗ .
ﺲﻧﺎﺳﺍ ﮔ ﻴ ﺮ ﻱ ﺎﺑ ﮏﻤﮐ ﺪﺷ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ ﻩﺎﮕﺘﺳﺩ .
ﻣ ﻴ ﻥﺍﺰ
ﮐﺮﺗ ﻴ ﮑﺸﺗ ﺕﺎﺒ ﻴ
ﻞ ﻧ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻩﺪﻨﻫﺩ ﻴ
ﻩﺎﮕﺘﺳﺩ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﺰ
ﻓﺍﺮﮔﻮﺗﺎﻣﻭﺮﮐ ﻴ
ﺯﺎﮕ ﻱ ﻒﻴﻃ ﻪﺑ ﻞﺼﺘﻣ ﻲﻣﺮﺟ ﺞﻨﺳ
(GC/mass)
ﺭﻭﺎﻨﻓ ﻭ ﻢﻠﻋ ﮎﺭﺎﭘ ﺭﺩ ﻊﻗﺍﻭ ﻱ
ﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﻥﺎﺳﺍﺮﺧ .
ﺎﭘ ﺭﺩ ﻳ ﺎﺘﻧ ﻥﺎ ﻳ ﻩﺩﺍﺩ ﺞ ﺎﻫ ﻱ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺯﺍ ﻞﺻﺎﺣ
ﻨﭽﻤﻫ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﻴ
ﺎﺘﻧ ﻦ ﻳ ﻩﺩﺍﺩ ﺞ ﺎﻫ ﻱ ﺰﺠﺗ ﺯﺍ ﻞﺻﺎﺣ ﻳ
ﻪ
ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﻣ ﻭ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻴ
ﺰﺠﺗ ﺩﺭﻮﻣ ،ﻥﺁ ﻥﺍﺰ ﻳ
ﺭﺍﻭ ﻪ ﻳ ﺭﺍﺮﻗ ﺲﻧﺎ
ﻣ ﻭ ﺖﻓﺮﮔ ﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻪﻨﻣﺍﺩ ﺪﻨﭼ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ ﺍ
ﻱ ﺭﺩ ﻦﮑﻧﺍﺩ
ﻝﺎﻤﺘﺣﺍ ﺢﻄﺳ ٥
ﭙﻣﺎﮐ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻴ
ﺮﺗﻮ ﻱ
Mstat-C
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴ .
ﺚﺤﺑ ﻭ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺲﻧﺎﻳﺭﺍﻭ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ )
ﻝﻭﺪﺟ ۲ ( ﺮﺛﺍ ﻪﻛ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ
ﺍﺪﻌﺗ ،ﻱﺩﺎﺼﺘﻗﺍ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩ
ﻭ
ﺪﺻﺭﺩ ﻚﻳ ﻝﺎﻤﺘﺣﺍ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﺮﺑ ﻭ
ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ
ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﻭ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻝﺎﻤﺘﺣﺍ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ
٥ ﺪﺻﺭﺩ
۱۷۶ ﻪﻠﺠﻣ
ﻲﻋﺍﺭﺯ ﻥﺎﻫﺎﻴﮔ ﻡﻮﻠﻋ ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ
۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۱ ، ۱۳۸۸
ﻲﻨﻌﻣ ﺪﺷ ﺭﺍﺩ . ﻟﺎﺣ ﺭﺩ ﻴ ﺛﺄﺗ ﻪﮑ ﻴ ﺮ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ ﻱﻭﺭ ﺮﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﻤﻴﺗ
ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﻩﺎﻴﮔ ،
ﺯﺍ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻭ ﻩﺎﮐ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻲﻨﻌﻣ ﻱﺭﺎﻣﺁ ﺮﻈﻧ ﺩﻮﺒﻧ ﺭﺍﺩ
.
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻩﺩﺍﺩ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻫ
) ﻝﻭﺪﺟ ٣ ( ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻪﻛ
ﺯﺍ ﻲﻓﺮﺼﻣ ﺏﺁ ٢
ﻪﺑ ﺭﺎﺑ ٣ ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺚﻋﺎﺑ ﺭﺎﺑ ﺭﺍﺩ
(P<0.05)
،ﻱﺩﺎﺼﺘﻗﺍ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﮔ ﺭﺩ ﺭﺬﺑ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻴ
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻭ ﻩﺎ ﺭﺍﺩ
(P<0.05)
ﻟﺎﺣ ﺭﺩ ﺖﺳﺍ ﻩﺪﺷ ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺭﺩ ﻲ
ﺛﺄﺗ ﻪﮐ ﻴ ﺮ ﻱ ﺮﺑ ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ
، ﮔ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ ﻴ ﻩﺎ
، ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﻩﺎﮐ ﻭ
ﺖﺷﺍﺪﻧ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﻪﻛ ﻲ
ﺭﺍﺩ ﻱ ﻦﻴﺑ
ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ
I٢
ﻭ
I٣
ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﻈﻧ ﺯﺍ
ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﻩﺎﮐ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺮﺘﭼ
ﺭﺩ ﺎﺷ ﻭ ﻩﺎﻴﮔ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ ،ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ،ﻪﺗﻮﺑ
ﺩﻮﺟﻭ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧ
ﺍﺪﻧ ﺖﺷ ﻩﺎﻴﮔ ﻱﺪﺷﺭ ﺮﺧﺁ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺪﻫﺩ ﻲﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﻪﻛ ،
) ﻪﻧﺍﺩ ﻥﺪﺷ ﺮﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ (
ﻭ ﻪﺘﺷﺍﺪﻧ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺭﺩ ﻱﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺩﻮﺷ ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﻥﺁ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻱﺪﺣ ﺎﺗ .
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻥﺩﻮﺑ ﻚﻳﺩﺰﻧ
ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ ﻩﺎﻴﮔ ﻥﺪﺷ ﺱﺎﺴﺣ ﻭ ﺮﺧﺁ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻭﺩ ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻪﺑ ﺘﺧﺍ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻭ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺩﺎﻳﺯ ﻱﺎﻣﺮﮔ ﻭ
ﻝﻼ
ﻩﺎﻴﮔ ﻲﺸﻳﺍﺯ ﻭ ﻲﺸﻳﻭﺭ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﮑﻳﮊﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻲﻣ
ﺯﺍ ﺪﻧﺍﻮﺗ
ﻲﺑ ﻞﻠﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻱﺪﺣ ﺎﺗ ﻭ ﺮﺧﺁ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻥﺩﻮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺋﺰﺟ .
ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺭﺩ ﺏﺁ ﺩﻮﺒﻤﻛ ﺮﺛﺍ
ﻭ ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﻲﺑ
ﻥﺪﺷ ﺮﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺭﺩ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻥﺩﻮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ
Aminpoor & Moosavi (1995)
ﻭ
Tatari (2004)
ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻳﺩﺮﮔ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺰﻴﻧ .
ﻝﻭﺪﺟ ٢
‐ ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺕﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻭ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺟﺭﺩ
ﻱﺩﺍﺯﺁ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﺮﺘﭼﺭﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ
ﻪﻧﺍﺩ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ
ﻩﺎﻴﮔ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﮏﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﺎﮐ ﻩ ﺺﺧﺎﺷ
ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ
ﺭﺍﺮﮑﺗ
ns ٣ ۲۴ /
ns ۳ ۲۲۲ /
ns ۰ ۸ /
** ۲۹ ۷ /
** ۸۸ ۲۹۳۴۸ ۱۲۷۵۳**
۱۵۱۳ns
۸۰۴۳ns
۱۴۵ns
ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ
ns ٢ ۳۸۵ /
** ۰ ۹۸۶ /
ns ۰ ۴۵ /
** ۱۵ ۸۲ /
* ۷۸ ۱۱۳۴۹ ۱۱۴۳۶**
۶۰۵۲۰*
۱۹۵۴۶ns
۲ns
/ ۱۲
ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ
ns ١ ۰۳۴ /
ns ۰ ۲۹۵ /
ns ۰ ۰۲ /
** ۳۶ ۵۴ /
** ۱۸۳ ۲۷۵۴۴ ۲۶۶۴۰**
۱۱۸۸۶۳**
۳۲۹۵۹ns
۳۲ns
/ ۵
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛﺍ
ns ٢ ۴۴۹ /
ns ۱ ۰۳۵۵ /
ns ۰ ۹۴ /
ns ۱ ۲۶ /
ns ۶
ns ۳۸۲ ۸ /
ns ۹۱۷ ۹ /
ns ۴۱۲
ns ۴۰۲ ۷ / ۴
ﻲﺸﻳﺎﻣﺯﺁ ﻩﺎﺒﺘﺷﺍ ١٥
۳۹۶ / ۱ ۱۰۸ / ۰ ۹۷ / ۹ ۷۳۲ / ۹ ۴۴۵۶ ۱۴۰۷
۱۱۴۱۳ ۸۲۵۱
۱ / ۲۹
ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ (%)
‐ ۵ / ۶ ۱۲ ۵ / ۱۱ ۹
۵ / ۱۴ ۹
۱۳ ۱۴
۱۰
ﻝﺎﻤﺘﺣﺍ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ **
١ % ﻝﺎﻤﺘﺣﺍ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ * ٥
% ﻭ ﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ ﻡﺪﻋ ns
ﻝﻭﺪﺟ
٣
‐ ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﻭ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ ﻭ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﺮﺛﺍ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ
ﻪﻧﺍﺩ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ
ﻩﺎﻴﮔ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﮏﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻩﺎﮐ ﺺﺧﺎﺷ
ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ
F1 ٨٩b / ٢١ ٣٩a / ١٣ ٨٧a / ٢ ٠٩a / ٢٦ ٢٩٦b ٣٨٣b
٧١٤b ٣٣٢a
٥٤a
F2 ٤٣a / ٢٧ ٣٢a / ١٣ ٦٥a / ٢ ٥٤a / ٢٨ ٣٦٤a ٤٤٩a
٨٥٥a ٤٠٣a
٥٣a
٧٢ LSD / ٢ ٠٣ / ١ ٢٨٦ / ٠ ٧٥ / ٢ ٦ / ٤١ ٧ / ٣٢ ٩٣
٧٩ ٧
/ ٤
I1
١٨b / ٢١ ٥٦a / ١٣ ١٦a / ٣ ٨٣a / ٢٥ ٢٨٧b ٣٧٤b
٦٨٦b ٣١٢a
٥٥a
I2 ٢٨a / ٢٧ ١٣a / ١٣ ٥١b / ٢ ٥٨a / ٢٨ ٣٥٧a ٤٤٨a
٨٥٠a ٤٠٣a
٥٣a
I3 ٥٣a / ٢٥ ٣٨a / ١٣ ٦١b / ٢ ٥٥a / ٢٧ ٣٤٧a ٤٢٧a
٨١٧a ٣٩١a
٥٣a
٣٣ LSD / ٣ ٢٦ / ١ ٣٥ / ٠ ٣٧ / ٣ ٥١ ٤٠
٩ / ١١٣ ٨
/ ٩٦ ٨ / ٥
I1F1
٠٦c / ١٩ ٥٨a / ١٣ ٢٩a / ٣ ٢٥b ٢٦١c
٣٤٩c ٦٢٤c
٢٧٥b ٥٦a
I1F2 ٣bc / ٢٣ ٥٥a / ١٣ ٠٤ab / ٣ ٦٥ab / ٢٦ ٣١٣bc ٤٠٠bc
٧٤٨bc ٣٤٩ab
٥٤a
I2F1 ٥bc / ٢٣ ٦a / ١٣ ٦٨bc / ٢ ٨ab / ٢٦ ٣٢٠abc ٤٠٢bc
٧٧٥abc ٣٧٣ab
٥٣a
I2F2 ٠٥a / ٣١ ٦٥a / ١٢ ٣٤c / ٢ ٣٥a / ٣٠ ٣٩٤a ٤٩٣a
٩٢٦a ٤٣٣a
٥٣a
I3F1 ١٣bc
/ ٢٣ ١٣a ٦٥bc
/ ٢ ٤٨ab / ٢٦ ٣٠٨bc ٣٩٧bc
٧٤٤bc ٣٤٧ab
٥٣a
I3F2 ٩٣ab
/ ٢٧ ٧٥a / ١٣ ٥٧bc / ٢ ٦٣ab / ٢٨ ٣٨٦ab ٤٥٦ab
٨٩١ab ٤٣٥a
٥٢a
٧ LSD / ٤ ٧٨ / ١ ٤٩٥ / ٠ ٧٦ / ٤ ١ / ٧٢ ٦ / ٥٦ ١٦١
٧ / ١٣٦ ١
/ ٨
F1
: ﻭ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻑﺮﺼﻣ ﻡﺪﻋ F2
: ﻑﺮﺼﻣ ٢٠ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﺭﺎﺘﮑﻫ ﺭﺩ ﻦﺗ
I1
: ،ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻭﺩ I2
: ﻭ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻪﺳ I3
: ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﺭﺎﻬﭼ
ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ﺭﺍﺩ : ٥ ﺪﺻﺭﺩ
ﻥﺍﺭﺎﮑﻤﻫ ﻭ ﻥﺎﻳﺪﻤﺣﺍ :
ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰﻴﻣ ،ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺀﺍﺰﺟﺍ ﺮﺑ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻭ ﻲﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛﺍ ...
۱۷۷
ﻝﻭﺪﺟ ٣ ﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﻲ ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ ﻪﻛ ﺪﻫﺩ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻣﺍﺩ
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺭﺍﺩ
(P<0.05)
ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺍﺪﻌﺗ ،ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺎﻣﺍ ﺪﺷ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺭﺬﺑ ﺩ
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻥﺯﻭ ،ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻱﻭﺭ ﺮﺑ ﻱﺭﺍﺩ
ﻩﺎﻴﮔ ﻉﺎﻔﺗﺭﺍ ،ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ
، ﻩﺎﮐ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻭ
ﺖﺷﺍﺪﻧ . ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻭ ﻙﺎﺧ ﻥﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺩﻮﺒﻬﺑ ﻦﻤﺿ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﺭﺍﺮﻗ ﺱﺮﺘﺳﺩ ﺭﺩ ﺎﺑ ،ﻙﺎﺧ ﺭﺩ ﺖﺑﻮﻃﺭ ﻱﺭﺍﺪﻬﮕﻧ ﺖﻴﻓﺮﻇ
ﺭﻭﺮﺿ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﻴﻠﻛ ﻥﺩﺍﺩ ﺮﺘﻬﺑ ﺪﺷﺭ ﺚﻋﺎﺑ ،ﻩﺎﻴﮔ ﺯﺎﻴﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﻱ
ﻪﻛ ﻩﺪﺷ ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻭ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻭ ﺰﺒﺳ ﻩﺮﻳﺯ ﻩﺎﻴﮔ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺚﻋﺎﺑ ﻥﺁ ﻝﺎﺒﻧﺪﺑ ﻲﻣ ﺩﻮﺷ .
Saboor-Bilandi (2004)
ﻧ ﻴ ﺍﺰﻓﺍ ﺰ ﻳ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶ
ﺯ ﻳ ﻣﺍﺩ ﺩﻮﮐ ﻑﺮﺼﻣ ﺕﺭﻮﺻ ﺭﺩ ﺍﺭ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ﻲ
ﺖﺳﺍ ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ .
ﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻚ
ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ) ﻝﻭﺪﺟ ٣ ( ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻪﺳ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ
ﻑﻼﺘﺧﺍ ﺎﺑ ﻥﺁ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻭ ﻩﺩﻮﺑ ﺎﻫ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺯﺍ ﺶﻴﺑ ﻲﻣﺍﺩ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﺭﻮﻛﺬﻣ ﺕﺎﻔﺻ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﺋﺰﺟ ﺎﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﺭﺎﻬﭼ
ﺖﺳﺍ ﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺯﺍ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ .
ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ
ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻙﺎﺧ ﺭﺩ ﺏﺁ ﻩﺮﻴﺧﺫ ﻥﺍﻮﺗ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻦﻤﺿ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻲﮕﻨﻳﺰﺒﺳ ﺪﺷﺭ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻭ ﺯﺎﻴﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻲﻣ ﻪﺗﻮﺑ ﺩﻮﺷ . ﺪﺷﺭ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺰﻴﻧ ﻲﻓﺎﻛ ﺏﺁ ﺭﺍﺪﻘﻣ ﺩﻮﺟﻭ
ﺩﺭﺍﺩ ﻝﺎﺒﻧﺪﺑ ﺍﺭ ﻲﮕﻨﻳﺰﺒﺳ .
ﻪﺟﻮﺗ ﺐﻟﺎﺟ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻲﺋﺰﺟ ﺶﻫﺎﻛ
ﺭﺩ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺕﺭﻮﺻ ٢
٣F
ﺭﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ I
٢ ٢F
ﻲﻣI
ﻲﻣ ﻪﻛ ؛ﺪﺷﺎﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻪﺑ ﻩﺎﻴﮔ ﻥﺩﻮﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﻥﺍﻮﺗ
ﻓ ﺪﺷﺭ ﺭﺩ ﻝﻼﺘﺧﺍ ﻭ ﻴ
ﺰ ﻳ ﮊﻮﻟﻮ ﻳ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻱﺪﺷﺭ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ ﮏ
ﺖﺴﻧﺍﺩ
(Kafi, 2002; Tatari, 2004)
. ﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴ
ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ ﻩﺍﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻭﺩ ،
ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻪﺳ
ﻑﺮﺼﻣ ﻥﻭﺪﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﺭﺎﻬﭼ ﻭ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ ﻥﻭﺪﺑ ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﺪﺸﻧ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ ﻱﺭﺍﺩ
. ﻦﻴﻨﭼ
ﻲﻣ ﻁﺎﺒﻨﺘﺳﺍ ﻪﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻭﺩ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻛ ﺩﻮﺷ
ﺎﻳ ﻪﺳ ﻪﻛ ﺖﺳﺍ ﻲﻧﺎﻣﺯ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻩﺍﺮﻤﻫ ﺩﻮﺸﻧ ﻑﺮﺼﻣ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻲﻟﻭ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺕﺭﻮﺻ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﺭﺎﻬﭼ .
ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻙﺎﺧ ﻥﺩﻮﺒﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻭ ﺏﺁ ﺩﻮﺒﻤﻛ ﻥﺁ ﻝﺎﺒﻧﺪﺑ ﻭ ﻩﺪﺷ ﻪﺗﻮﺑ ﺭﺩ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻭ ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺯ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﮑﻠﻤﻋ ﻳ
ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﺒﺳ ﻩﺮ ﻲ
ﻳ ﺪﺑﺎ
(Aminpoor &
Moosavi, 1995; Kafi, 2002; Tatari, 2004)
.
ﻭ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ ﻥﻭﺪﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺭﺎﺑ ﻭﺩ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺎﺑ ﻪﺳ
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻑﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﻴ
ﺑ ﺐ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﺮﺘﻤﮐ ﻭ ﻦ ﻳ
ﻦ ﺪﻧﺩﻮﺑ ﺍﺭﺍﺩ ﺍﺭ ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
. ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ١
٢F
،I
١ ٣F
ﻭ I
٢ ٣F
ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﻈﻧ ﺯﺍ ﻱﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ I
ﺖﺷﺍﺪﻧ ﺩﻮﺟﻭ ﻪﻧﺍﺩ .
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻲﻣ ﻱﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺭﺩ ﺪﺳﺭ
F١
I١
ﻭ
F٢
I١
ﻱﺮﺘﻤﻛ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻑﺮﺻ ﺍﺭ ﺩﻭﺪﺤﻣ ﻱﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺩﺍﻮﻣ ﻩﺎﻴﮔ ﺖﺳﺍ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺭﺩ ﻭ ﻩﺩﺮﻛ .
ﻙﺎﺧ ﻂﻳﺍﺮﺷ ﻥﺩﻮﺑ ﺮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺎﺑ ﻩﺎﻴﮔ ،ﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺭﺩ ﻲﻟﻭ ﻪﺘﺴﻧﺍﻮﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻱﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺩﺍﻮﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻭ ﺮﺗﺩﺎﻳﺯ ﺏﺁ ﻑﺮﺼﻣ ﻭ ﻓﺍ ﺎﺑ ﺖﺳﺍ ﺹﺎﺼﺘﺧﺍ ﻱﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺩﺍﻮﻣ ﻢﻬﺳ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺶﻳﺍﺰ ﺭﺍﺰﻫ ﻥﺯﻭ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﻩﺩﺍﺩ ﺶﻫﺎﻛ ﺍﺭ ﺮﺘﭼ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﻲﻣ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﻮﺷ
(Aminpoor & Moosavi, 1995; Kafi,
2002; Tatari, 2004)
.
ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺮﺘﭼ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻴ
ﺗ ﺮ ﻴ ﺎﻫﺭﺎﻤ ﻱ ﺭﺍﺮﻗ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮕﻧ ﻲ
ﮔ ﺪﻫﺩ ﻴ ﺎﺑ ﻥﺪﺷ ﻪﺟﺍﻮﻣ ﺕﺭﻮﺻ ﺭﺩ ﻩﺎ
ﺗ ﺶﻨﺗ ﺟﺮ ﻴ ﻣ ﺢ ﻲ ﻟﻭ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺩﻮﺧ ﺮﺘﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺯﺍ ﺪﻫﺩ ﻲ
ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﺩﺭﺍﺩ ﻪﮕﻧ ﺖﺑﺎﺛ ﺍﺭ ﺮﺘﭼ ﺮﻫ ﺭﺩ ﻪﻧﺍﺩ .
ﻣﺎﻤﺗ ﺭﺩ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻲ
ﺎﻫﺭﺎﻤﻴﺗ ﻳ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﻭ ﺩﻮﺑ ﻥﺎﺴﮑ
ﻨﻌﻣ ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﺗ ﺭﺩ ﻴ ﺎﻫﺭﺎﻤ ﻱ ﺖﺷﺍﺪﻧ ﺩﻮﺟﻭ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳﺍ
ﻲﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ ﻲﻧﺍﺪﻨﭼ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣﺍﺩ ﺩﻮﻛ ﻭ ﻱﺭﺎﻴﺑﺁ ﺪﻫﺩ
ﺎﻛ ﺎﻳ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺎﺑ ﻭ ﻪﺘﺷﺍﺪﻧ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ،ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﻴﺑ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫ
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻳ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﺰﻴﻧ ﻪﻧﺍﺩ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﺑﺎﻳ
. ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺯﺍ ﻲﻤﻴﻧ ﺯﺍ ﺶﻴﺑ ﺹﺎﺼﺘﺧﺍ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﻩﺎﻴﮔ ﻲﺗﺍﺫ ﺕﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻪﻨﻴﻣﺯ ،ﻪﻧﺍﺩ ﻪﺑ ﻲﻳﺍﻮﻫ ﻥﺯﻭ ﻞﻛ ﻲﻣ ﺩﻭﺪﺤﻣ ﺪﺷﺎﺑ
(Kafi, 2002)
ﺯ ﻭ ؛ ﻳ ﻩﺮ ﺍﺮﺷ ﺭﺩ ﺰﺒﺳ ﻳ
ﻂ
ﺤﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻴ
ﻄ ﻲ ﺺﺧﺎﺷ ﹰﺎﺘﺒﺴﻧ ﺖﺷﺍﺩﺮﺑ ﺘﺑﺎﺛ ﻭ ﺺﺨﺸﻣ
ﻲ
ﺩﺭﺍﺩ . ﻝﻭﺪﺟ ٤ ﺎﺘﻧ ﻳ ﻟﺎﻧﺁ ﺞ ﻴ ﺭﺍﻭ ﺰ ﻳ ﮐﺮﺗ ﻭ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺪﺻﺭﺩ ﺲﻧﺎ ﻴ
ﺕﺎﺒ
ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﻥﺁ ﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﺍﺭ ﻲ
ﺪﻫﺩ . ﺭﻮﮐﺬﻣ ﻝﻭﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻣ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲ
ﺑﺁ ﺕﺎﻌﻓﺩ ﺩﻮﺷ ﻴ
ﺭﺎ ﻱ ﻣﺍﺩﺩﻮﮐ ﻭ ﻲ
ﺪﺻﺭﺩ ﺮﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﻭ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺎﻫ
ﻱ ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﺛﺄﺗ ﻥﺁ ﻴ ﻨﻌﻣ ﺮ ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﺖﺷﺍﺩ .
ﺎﻘﻣ ﻳ ﻣ ﻪﺴ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻩﺩﺍﺩ ﻦ ﺍﺰﻓﺍ ﻪﮐ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﻳ
ﺕﺎﻌﻓﺩ ﺶ
ﺑﺁ ﻴ ﺭﺎ ﻱ ﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻲ
ﺭﺍﺩ
(P<0.05)
ﺪﺷ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺪﺻﺭﺩ .
ﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻲ
ﻳ ﮑ ﻲ ﻠﺻﺍ ﻞﻣﺍﻮﻋ ﺯﺍ ﻲ
ﺍﺰﻓﺍ ﺭﺩ ﻳ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﺪﺻﺭﺩ ﺶ
ﮔ ﺮﺜﮐﺍ ﺭﺩ ﻴ
ﻭﺭﺍﺩ ﻥﺎﻫﺎ ﻲﻳ
ﺭﻮﻄﺑ ؛ﺖﺳﺍ ﻳ
ﮔ ﻪﭼ ﺮﻫ ﻪﮑ ﻴ
ﻫﺎ ﻲ
ﺑﻴ ﺍﺮﺷ ﺭﺩ ﺮﺘﺸ ﻳ
ﺘﺑﻮﻃﺭ ﺱﺮﺘﺳﺍ ﻂ ﻲ
ﮔﺭﺍﺮﻗ ﺏﺁ ﺩﻮﺒﻤﮐ ﻭ ﻴ
،ﺩﺮ
ﻣ ﻴ ﻧ ﻥﺁ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰ ﻴ
ﺍﺰﻓﺍ ﺰ ﻳ ﺪﻫﺍﻮﺧ ﺶ ﻳ
ﺖﻓﺎ
(Omidbaigi,
2007)
. ﺎﺳ ﻳ ﻘﻘﺤﻣ ﺮ ﻴ ﻦ ﻧ ﺰﻴ ﺍﺰﻓﺍ ﺮﺑ ﺍﺭ ﺖﺑﻮﻃﺭ ﺶﻨﺗ ﺮﺛﺍ ﻳ
ﺶ
ﻣ ﻴ ﮔ ﺲﻧﺎﺳﺍ ﻥﺍﺰ ﻴ
ﻩﺩﺍﺩ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻩﺎ ﺪﻧﺍ
(Balandari, 2004;
Mazandarani et al., 2004)
.
