ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ

(1)

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ

تملاس یاقترا تیریدم

2251-8614 :یللملا نیب درادناتسا هرامش 1394 زییاپ )16 یپایپ( 4 هرامش مراهچ هرود

زا یشهوژپ یملع هبتر یاراد روشک یکشزپ مولع تایرشن نویسیمک

ناریا یراتسرپ یملع نمجنا

1 ... COSMIN تسرهف یفرعم :تملاس مولع رد ﺶهوژپ ماجنا یارب بسانم رازبا ﺏاﺨتنا یاه ﺺﺧاش دجم یولع دیمح ،یيامغي هديرف ،یلوسر ميرم ،یناهارف یدابآ نيریش مظعا 14... ناجنز ناتسرهش رد راک ﻂیحم روآ نایز ﻞماوع ﻞباقم رد ينمیا راتفر يسررب يدیشمج نرتسن ،يئاضر هلا حور 22... ریﺬپ شزومآ ینهﺫ ناوت ﻢک ناکدوک ییارجا درکراک رب نوزوم تاکرح نیرمت ریﺛأت

یفﻄل ﻢیرم ،هداز نابرﻗ زورهب

32... زاریش یصوﺼﺧ و یتلود بﺨتنم یاه ناتسرامیب رد ینامزاس گنهرف و ﺶناد تیریدم نیب یگتسبمه هسیاقم

شناد اسلگ ،نهك شناد سابع ،روپ ظوفحم داعس ،یناخناضمر یلع

42... راک ﻂیحم رد ناراتسرپ یدرف نیب تاﺿراعت تیریدم ﻚبس رب یزرو تﺃرج تراهم شزومآ ریﺛأت یسررب

یدابآ ديز روپ یدوصقم خرهاش ،روپ یرغصا راگن ،مولظم اضر دیس ،یرهطم هیضرم

53..وک وس ود هدش یفداﺼت ینیلاب ییامزآراک ﻚی :ﻚیتباید ﺶیپ نارامیب رد نوﺧ یبرچ رب ارو هﺋولآ هایگ هراﺼع ریﺛأت

وج تداعس اضریلع ،ینيدلاداوف نسحم ،درفم داژن یلع هنامس

یاهناتسرامیب یشﺨبناوت یاههاگنامرد نانکراک هاگدید زا ينامزاس تلادع اب نیرفآ لوحت ﻱربهر یگتسبمه

64...زاوها رهش

هداز يقیقح نیسحدمحم ،داژ ن دهاز لاهش ،يوایخ يجرف دازرف ،زوریف داژ ن شوخ هسیفن

75... ناجنز یاه ناتسرامیب هب نیعجارم رد یبلﻗ ییاسران هب لاتبم نارامیب نأش

یرقاب نیسح ،یيامغي هديرف ،یجورم باتهم

84... نارهت یزار یکشزپ ناور زکرم رد رامیب ینمیا گنهرف تیعﺿو یسررب

یيابيد لارام ،بانکشخ یحلاف دوعسم ،یلجا نیما

95... یفیک هعلاﻄم ﻚی :یگدنز تیفیک رب راﺬگریﺛأت ﻞماوع زا یبلﻗ هتکس هب لاتبم نارامیب ﻙاردا

نايرصان داوج ،ولردن هموصعم ،یرجاهم رحس ،یيامغي هديرف ،هياچلاك یفوئر نسوس هدیس

(2)

تملاس یاقترا تیریدم هلجم

ناريا يراتسرپ يملع نمجنا يشهوژپ-يملع همانلصف 1394 زییاپ - )16 یپایپ( 4 هرامش-مراهچ هرود

ناريا يراتسرپ يملع نمجنا :زایتما بحاص • ینیسح یلعدمحم رتكد :لوؤسم ریدم • یيامغي هديرف رتكد :ریبدرس • یلجا نیما :ریبدرس نواعم • 1390/4/4 خروم 8067/90 :یملاسا داشرا و گنهرف ترازو زوجم هرامش • 1390/12/10 خروم ISSN: 2251-8614 :یپاچ هیرشن یللملا نیب هرامش • 1391/3/8 خروم e-ISSN: 2251-9947 :یکینورتکلا هیرشن یللملا نیب هرامش •

100/318یکشزپ شزومآ و نامرد ،تشادهب ترازو تایرشن نویسیمک یشهوژپ-یملع هبتر هرامش1391/2/16 خروم یشهوژپ-یملع هبتر

:)ابفلا فورح بیترت هب( هیریرحت تأیه یاضعا

يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد رايداتسا ،حادم رقابدیس تاداس رتكد - یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،بارت کشا هرهاط رتكد - نارهت یکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،یمطاف دیس همیعن رتكد - جوساي یکشزپ مولع هاگشناد رايداتسا ،رف یبایسارفا ریشدرا رتكد - يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد رایشناد ،بانکشخ یحلاف دوعسم رتكد - سردم تیبرت هاگشناد رایشناد ،يناحلا همطاف رتكد - ایلارتسا ،یندیس یروانف هاگشناد رايداتسا ،هداز یلق لایل رتكد - يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد یتایح رامآ رايداتسا ،یشخب هلا تيانع رتكد - يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد یتایح رامآ رایشناد ،ولميرك دوعسم رتكد - یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،یداگرازاپ شونرهم رتكد - يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد رايداتسا ،یراوك هلا بیبح دیس رتكد - نارهت یکشزپ مولع هاگشناد داتسا ،یوریپ دیمح رتكد - یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،روپ ظوفحم داعس رتكد - نارهت یکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،یغارچ یلعدمحم رتكد - دابانگ یکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،روپ دمحم یلع رتكد - يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد رایشناد ،ینیسح یلعدمحم رتكد - سردم تیبرت هاگشناد داتسا ،یدمحم یسیع رتكد - نارهت یکشزپ مولع هاگشناد داتسا ،یيوکسا تسودقح همطاف هدیس رتكد - نارهت يکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،دادرهم ادن رتكد - يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد رایشناد ،هکناخ اضردیمح رتكد - نارهت يکشزپ مولع هاگشناد داتسا ،هدنراگن اضر رتكد - دهاش يکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،هژر دیهان رتكد - يشخبناوت و يتسيزهب مولع هاگشناد رايداتسا ،یزيربت یزورون نایك رتكد - زاریش یکشزپ مولع هاگشناد داتسا ،فيرش هدنخرف رتكد - نارهت يکشزپ مولع هاگشناد داتسا ،یدابآرصن تخبکیناضریلع رتكد - ناگساروخ-ناهفصا یملاسا دازآ هاگشناد داتسا ،یدباع یلعردیح رتكد - دهاش يکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،یوميرك یوره هدیجم رتكد - للها هیقب يکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،يدابع سابع رتكد - يتشهب دیهش يکشزپ مولع هاگشناد رایشناد ،یيامغي هديرف رتكد - یتشهب دیهش يکشزپ مولع هاگشناد داتسا ،هداز سابع سابع رتكد -

)اداناك هاگشناد یارتكد یوجشناد( یيامغي هاگپ ،ييامغي هديرف رتكد :يسیلگنا راتساریو • ييامغي هديرف رتكد :يسراف راتساریو • یلوروپ مركا :يیارآ هحفص و ينیچفورح • یلوروپ مركا :دلج حارط • ناريا يراتسرپ يملع نمجنا:رشان • نارهت ييامام و يراتسرپ هدکشناد -دیحوت نادیم نارهت :يناشن • 66592535 :ربامن و نفلت14195/398 :يتسپ قودنص1419733171 :يتسپدک•

E-mail: [email protected] , Website: http://jhpm.ir

.دوش یم هیامن SID, Magiran, Iran Medex, ISC, Google Scholar رد هلجم نیا

(3)

84-94 1394 زیياپ 4 هرامش 4 هرود تملاس یاقترا تيريدم

نارهت یزار یکشزپ ناور زکرم رد رامیب ینمیا گنهرف تیعضو یسررب

3یيابيد لارام ،²بانکشخ یحلاف دوعسم^* ،¹یلجا نیما هدیکچ رد ینميا گنهرف و دشاب یم یتبقارم و ینامرد تامدخ هدنهد هئارا زكارم رد تیفیك اب تامدخ هئارا رد یلصا لماوع زا یکي ینميا :همدقم یکشزپ ناور زكرم رد رامیب ینميا گنهرف تیعضو نییعت فده اب هعلاطم نيا .دوش یم بوسحم رامیب ینميا هدننك نییعت لماوع نيرتمهم زا نامزاس

.تسا هدش ماجنا نارهت یزار یزار یکشزپ ناور زكرم ینیلاب نانكراك زا رفن 164 تكراشم اب 1393 لاس رد هك تسا یفیصوت هعلاطم کي شهوژپ نيا :اه شور و داوم Hospital Survey On Patient Safety( "رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب" همانشسرپ اه هداد یروآدرگ رازبا .دش ماجنا نارهت و هيزجت 19 هخسن سا سا یپ سا رازفا مرن زا هدافتسا اب اه هداد .دش دیيأت یلبق تاعلاطم هب هجوت اب همانشسرپ یياياپ و یياور .تسا )Culture .ديدرگ لیلحت داعبا هب طوبرم تبثم خساپ دصرد نیگنایم نيرتشیب .دوب دصرد 42 رامیب ینميا گنهرف داعبا لك تبثم خساپ دصرد نیگنایم :اه هتفای رد یهیبنت ریغ خساپ دعب هب نیگنایم نيرتمك .دوب دصرد 59 موادم دوبهب و ینامزاس یریگداي و دصرد 62 اهاطخ دروم رد دروخزاب هئارا ،تاطابترا اهدحاو نیب رامیب ینميا گنهرف داعبا تارمن نیگنایم فلاتخا .دمآ تسدب دصرد 32 یطابترا یراجم ندوب زاب دعب و دصرد 8 اهاطخ زورب دراوم شرازگ ار یا هثداح چیه زین ناگدننك تكرش دصرد 50 و دوب فیعض دحاو رد رامیب ینميا لاؤس هب خساپ دصرد 29/8 )P=0/359( .دوبن راد ینعم .دندوب هدرکن یراجم ندوب زاب .دشاب یم دوبهب دنمزاین و هدوب فیعض زكرم نيا رد رامیب ینميا گنهرف هك داد ناشن شهوژپ یاه هتفاي :یریگ هجیتن یشزومآ یاه همانرب ،ینميا گنهرف رتهب ءاقترا یارب .تسا رامیب ینميا گنهرف هدنزاس لماوع زا اهاطخ هب یهیبنت ریغ خساپ نداد و یطابترا

.دوش یم داهنشیپ .یکشزپ ناور زكرم ،رامیب ینميا گنهرف ،رامیب ینميا :اه هژاو دیلک

1394/5/28 :شريذپ خيرات 1394/4/3 :تفايرد خيرات

.ناريا ،نارهت ،یشخب ناوت و یتسيزهب مولع هاگشناد ،یراتسرپ هورگ ،یراتسرپ یرتكد یوجشناد -1 )لوؤسم هدنسیون( ناريا ،نارهت ،یشخب ناوت و یتسيزهب مولع هاگشناد ،یراتسرپ هورگ ،رایشناد -2 [email protected] :یکینورتکلا تسپ .ناريا ،نارهت ،یزار یکشزپ ناور ینامرد یشزومآ ناتسرامیب ،دشرا سانشراك -3

(4)

همدقم تامدخ تیفیك يلصا لماوع زا يکي ناونع هب رامیب ينميا تحارج و همدص هنوگره ندش دراو زا زیهرپ يانعم هب و تملاس نامزاس رظن زا .)1( تسا تملاس یاهتبقارم هئارا نیح رد رامیب هب ینامرد و یتبقارم تامدخ هئارا طیحم رد ینميا ،یناهج تشادهب نازیم هب یرورض ریغ همدص لامتحا شهاك" زا تسا ترابع مدع اي و نامرد یاهشور رياس اب هسياقم رد "لوبق لباق لقادح لامعا و ييوراد ياهاطخ ریظن یدراوم هب و )2( نامرد هب مادقا اه هاگتسد يبارخ ندادن صیخشت ،تسردان یاه صیخشت ،یحارج ریظن رگيد يدراوم و ددرگ هابتشا صیخشت هب رجنم هك تازیهجت و هریغ و طلغ نامرد ،رتسب مخز ،رامیب طوقس ،يناتسرامیب یاه تنوفع تملاس تبقارم تامدخ هدننك هئارا یاهنامزاس رد .)3( ددرگ یم طبترم اذل .تسا اه تیلاعف تيولوا رد ینميا نیمأت ،)یتبقارم ینامرد زكارم(

هب زكارم نيا رد یگرزب شلاچ نميا و تیفیكاب تبقارم یمئاد نیمأت .)4( دور یم رامش هئارا یارب ینامرد -یتشادهب تامدخ ماظن رد تاناکما دوبمك تامدخ ناگدننك مهارف هیلك هك تسا یلکشم نانیمطا لباق تبقارم تبقارم هئارا رد للخ هب رجنم دناوت یم هك دنتسه هجاوم نآ اب یتبقارم هعجارم عقاوم رد نارامیب زا یهجوت لباق دادعت .)5( ددرگ زاین دروم ،دوبهب تهج رد کمك تفايرد یاجب ینامرد-یتشادهب ماظن هب بقاوع نتشاد رب هولاع نميا ان تامدخ .)6( دندرگ یم بیسآ راچد رب يناور راشف ندمآ دراو ثعاب ،يو هداوناخ و رامیب يارب دنياشوخان تياهن رد و دوش یم هعماج دارفا و ینامرد -یتشادهب زكارم نانكراك لیمحت هعماج و نامرد و تشادهب ماظن رب ار يمیظع یداصتقا راب .)7( دنيامن یم ياهروشك رد هك دوش یم هدز نیمخت دوجوم دهاوش ساسا رب تامدخ تفايرد نیح رد رفن کي هب رامیب 10 ره زا هعسوت لاحرد یاهروشك رد هکنيا دوجو اب .ددرگ یم دراو تحارج و بیسآ يناتسرامیب نآ لامتحا اما ،درادن دوجو صوصخ نيا رد قیقد رامآ هعسوت لاحرد یتبقارم تامدخ هئارا یاه طیحم زا یکي .)8( تسا رتشیب بتارم هب ناهج رس ات رس رد ،دشاب یم ناور نارامیب یرتسب زكارم ینامرد و ،دنشاب یم یرتسب یکشزپ ناور زكارم رد ناور نارامیب زا یدايز دادعت یاه صیخشت اب رتشیب هك دنتسه یدارفا یرتسب ناور نارامیب یرامیب زا اهنآ زا یدادعت .دندرگ یم یرتسب یگدرسفا و اینام و زوکياس هب هکنيا اي و دنتسه کانرطخ نارگيد و دوخ یارب اي و هدوبن هاگآ دوخ زا جراخ رد دوخ درکلمع ظفح هب رداق نمزم ناور یرامیب هب لاتبا تلع اکيرمآ رد ناور نارامیب یرتسب یاه تخت دادعت .دنشاب یمن ناتسرامیب شرازگ رفن 100000 ره یازا هب تخت 14/1 دودح رد 2010 لاس رد

یرتسب ناور نارامیب دادعت زا یقیقد رامآ ناريا رد .)9( تسا هديدرگ ناور تملاس هرادا سیئر شرازگ ساسا رب یلو .تسا هديدرگن هئارا و یصوصخ یاه ناتسرامیب رد یرتسب تخت 7000 ،تشادهب ترازو اهنآ دصرد 100 ات 95 هك دراد دوجو ناور نارامیب یرتسب یارب یتلود لاس ات ،یناهج تشادهب نامزاس ینیب شیپ قبط .)10( تسا لاغشا .)11( درك دهاوخ ادیپ شيازفا دصرد 15 ناور نارامیب دادعت 2020 ناور نارامیب یرتسب یاه شخب لماش یکشزپ ناور یاه ناتسرامیب زا تبقارم تامدخ ینیلاب ریغ و ینیلاب نانكراك اجنآ رد هك دنشاب یم تیفیك اب تبقارم هئارا اهنآ همه فده و دنيامن یم مهارف ار نارامیب یناتسرامیب دمآراك و نميا یاه تیلاعف ندرك مهارف زا نانیمطا و تيافك ءاقترا یفرط زا ،تسا یناور ديدش تلاکشم اب نارامیب یارب حوطس همه رد اهناتسرامیب نيا ناريدم یارب تباث شلاچ ینميا و .)12( دشاب یم هنیمز رد دوجوم شناد زا هدافتسا اب هك یتامادقا مامت اب ،دوش یم ماجنا ناور نارامیب یرتسب یاه شخب رد ینميا نیمأت لباق دح زا رتشیب ناور یاه شخب رد ینميا اب هطبار رد ثداوح دادعت یاه ناتسرامیب رد هك یصاخشا زا یدايز دادعت .)13( دشاب یم لوبق رجنم اه بیسآ نيا و دننك یم هبرجت ار بیسآ ،دنریگ یم تامدخ ناور زا یرس کي ،دادخر کي زا یشان درف بیسآ .ددرگ یم اهنآ جنر هب ددرگ یم هبرجت درف طسوت هك تسا طيارش زا یا هعومجم اي و اهدادخر ديدهت ار درف یگدنز اي و هتشاد لابند هب ار یناجیه یکيزیف تامدص و اي یکيزیف و یدرف درکلمع رب بولطمان تارثا هب رجنم و ديامن یم فده نیلوا .)14( ديدرگ دهاوخ وا یعامتجا هافر اي و یناور و یعامتجا رامیب هب همدص و بیسآ زا يریگولج نامرد و تشادهب ماظن کيرد تامدخ هئارا هجیتنرد يو ينميا نتخادنا هرطاخم هب زا یریگولج و .)6( تسا یتبقارم و ینامرد دنيآرف رد دوبمك و يياسران زا یشان رامیب ینميا تلاکشم تلاکشم و یناسنا ياهاطخ زا يشان هن ،تساهدحاو نورد رد يراك ينميا لوصا زا فلخت و یدمعریغ تاهابتشا و اهاطخ زا ينميا دياب و دراد گنهرف رییغت هب زاین لکشم نيا لح .)15( دشاب یم يشان یگنهرف هب ديامن یم دادملق دارفا صقن هجیتن ار اهاطخ هك یگنهرف گنهرف .)5( دباي رییغت ،دنشاب یم ءاقترا یارب یتصرف اهاطخ هك رد رامیب ینميا هدننك نییعت لماوع نيرت مهم زا ناتسرامیب رد ینميا .)16( دوش یم بوسحم اهناتسرامیب و اهرواب هعماج کي یاضعا هك نيا ینعي ینميا گنهرف و یياسانش هب ليامت نامزاس و دنراذگب کارتشا هب ار دوخ لامعا

(5)

... رد رامیب ینمیا گنهرف تیعضو یسررب ناراکمه و یلجا نیما

تملاس یاقترا تیریدم

1394 زییاپ 4 هرامش 4 هرود 86

Institute of Medicine( .)5( دشاب هتشاد اهاطخ زا یریگداي هب یتملاس تبقارم رد ینميا گنهرف هك تسا هدرك ناونع )IOM یاهدنيآرف هك دشاب هتشاد دوجو رواب نيا هك نيا لوا دراد زاین ءزج هس زا یریگشیپ یارب ناوت یم و دنتسه رطخرپ یتملاس یاه تبقارم یياسانش یارب نامزاس حوطس هیلك هکنيا مود .دومن یزير همانرب صقن دروخرب زا طیحم هك نيا موس و دنشاب هتشاد دهعت اهاطخ زا یریگداي و تارطخ هناهاگآ نادنمراك هك ددرگ رادروخرب ینامز ناريدم یطابضنا گنهرف .)17( دنهد شيازفا نارامیب و نانكراك رياس هب تبسن ار ياهوگلا و اه یگتسياش ،تاكاردا ،اهشرگن ،اهشزرا لوصحم ینميا کي یيآ راك و کبس تادهعت هك تسا يهورگ و يدرف يراتفر عقاو رد ينميا گنهرف .دنك یم نییعت ار ينامرد و يتشادهب نامزاس هك یتقو دارفا يعامتجا و ينف ياهدرکلمع و اهشقن هدننك سکعنم زا یياهدحاو رد .)18( تسا دنوش یم عقاو ينارحب یاه تیعقوم رد رادروخرب ینیياپ درادناتسا نازیم زا رامیب ينميا گنهرف هك ناتسرامیب گنهرف زا بسانم وج دوجو .داد دهاوخ خر رتشیب زین تاهابتشا ،تسا نآ رضم تارثا و تاهابتشا نازیم زا ناتسرامیب کي رد رامیب ينميا .)15( دهاك یم رطخ ملاعا زا دنا ترابع رامیب ینميا گنهرف هصخشم تفه هدهاشم ،رطخ شهاك لباقم رد دارفا ندوب لوئسم و نانكراك هب طیحم داجيا ،ینميا ءاقترا یارب یتصرف ناونع هب اطخ صیخشت و ،دنيامن شرازگ ار اهاطخ شمارآ لامك رد دارفا هك یهیبنت ریغ و نما تروص هب تاعلاطا یرادهگن تیلباق ،زاب و هناقداص یا هویش هب طابترا یاهشور قيرط زا اهاطخ زا یریگداي و ندرك شرازگ و دامتعا لباق و اطخ رثا رد هديد بیسآ دارفا هب تمارغ تخادرپ و ناربج ،صاخ .)19( یبلط تیلوئسم و اهشزرا هب دهعت ،مظنم تروص هب تاعلاطا یروآ عمج و يهد شرازگ ،هولاعب ،نارامیب ينميا هب تبسن تيريدم دهعت ،دارفا شنزرس زا يراع طیحم دارفا يور رب زكرمت هن ناتسرامیب رد يراك ياهدنيآرف يور زكرمت روشك رد یا هعلاطم .دنتسه رادروخرب يصاخ تیمها زا زین )15(

یکشزپ ناور ناتسرامیب ود رد رامیب ینميا گنهرف ناونع اب دنلانف زكرم ود نانكراك زا رفن 400 نآ رد هك تسا هدش ماجنا دنلانف همانشسرپ زا هعلاطم نيا رد .دندرك تكراشم هعلاطم رد یکشزپ ناور Hospital Survey( "رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب"

تاعلاطا یروآ عمج تهج )on Patient Safety Culture رد همانشسرپ یياياپ و یياور هب هعلاطم نيا رد ،تسا هديدرگ هدافتسا هزاس یياور( هك ناراکمه و Rockvill طسوت هدش ماجنا هعلاطم همانشسرپ یياياپ .)20( دش ماجنا یدیيأت و یفاشتكا یلماع لیلحت اب ،تسا هدش دانتسا دنا هدرك شرازگ 0/63-0/84 یياياپ بيرض اب تيريدم تيامح هلمجزا ینميا گنهرف زا یداعبا هك داد ناشن اه هتفاي

نیب ام یهورگ راك و اهاطخ دروم رد دروخزاب هئارا ،رامیب ینميا زا ینميا گنهرف اب طبترم داعبا رياس و دنتشاد یلوبق لباق طيارش اهدحاو لباق هرمن هك دندوب یداعبا زا موادم دوبهب و ینامزاس یریگداي لیبق زا رد لاؤس هب نانكراك هرمن .دنتشاد دوبهب هب زاین و هدرکن بسك لوبق و یلاع و بوخ تروص هب دصرد 97 زا شیب رامیب یلك ینميا دروم ینميا گنهرف یسررب تاعلاطم .)21( دوب هديدرگ فیصوت لوبق لباق هلمج زا .تسا هديدرگ ماجنا یمومع یاه ناتسرامیب رد طقف ناريا رد ينامرد و يشزومآ زكارم رد )15( ناراکمه و یياقب طسوت یيا هعلاطم یسراف هخسن زا هدافتسا اب هیمورا يکشزپ مولع هاگشناد هب هتسباو .تفرگ تروص "رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب" همانشسرپ تاراظتنا و اهدحاو رد یهورگ راك هلمج زا یداعبا هك داد ناشن جياتن ینامزاس یریگداي و رامیب ینميا یاتسار رد دحاو تسرپرس تامادقا و ینميا زا تيريدم تيامح هلمج زا داعبا رياس و دنراد لوبق لباق هرمن لئاسم ،عياقو یهد شرازگ یناوارف ،یطابترا یراجم ندوب زاب ،رامیب زاین اطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ ،نانكراك هب طوبرم یراك )7( ناراکمه و یدبع طسوت هك یرگيد هعلاطم رد .دنراد دوبهب هب یاه ناتسرامیب رد رامیب ينميا گنهرف زا نانكراك تشادرب ناونع اب یسررب" همانشسرپ زا ،دش ماجنا نارهت يکشزپ مولع هاگشناد بختنم هدافتسا اه هداد یروآ عمج تهج "رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب ماجنا هعلاطم رد همانشسرپ یياياپ و یياور زین هعلاطم نيا رد .ديدرگ .)20( تفرگ رارق دانتسا دروم ناراکمه و Rockville طسوت هدش هدوب نیياپ داعبا مامت رد رامیب ينميا گنهرف هرمن هك داد ناشن جياتن هب یهیبنت ریغ شنكاو داعبا نایم نيا رد .دشاب یم ءاقترا دنمزاین و راك و هرمن نيرتمك ناتسرامیب یاهدحاو نیب یهورگ راك و اهاطخ رد .داد صاصتخا دوخ هب ار هرمن نيرتشیب دحاو لخاد رد یهورگ گنهرف هعلاطم ناونع تحت )22( ناراکمه و رذآ درف یدابع هعلاطم یکشزپ مولع هاگشناد بختنم ینامرد یشزومآ زكارم رد رامیب ینميا تهج "رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب" همانشسرپ زا نارهت یياياپ و یياور زین هعلاطم نيا رد .ديدرگ هدافتسا اه هداد یروآ عمج ناراکمه و Rockville طسوت هدش ماجنا هعلاطم رد همانشسرپ ناشن دمآ تسد هب هك یجياتن .)20( تسا هتفرگ رارق دانتسا دروم تامادقا ،ناتسرامیب یاهدحاو نورد یهورگ راك هلمج زا یداعبا داد ینامزاس یریگداي ،رامیب ینميا یاتسار رد رزياورپوس/ريدم تاراظتنا و .دنراد یلوبق لباق طيارش رامیب ینميا زا ناتسرامیب تيريدم تيامح و اي دحاو رد ینميا تیعضو لاؤس هب ناگدننك تكرش زا دصرد 92 خساپ یلاع و بوخ و لوبق لباق تروص هب دوخ راك لحم و شخب .)22( دنداد

(6)

یبايزرا دروم رد یا هعلاطم ینميا گنهرف تیمها هب هجوت اب و تسا هدشن ماجنا روشك لخاد رد یکشزپ ناور یاهناتسرامیب رد نآ هنیمز نيا رد شناد شيازفا اذل ،دراد دوجو شناد دوبمك دروم نيا رد نيا .ددرگ عقاو دیفم زكارم نيا رد ینميا ءاقترا یاتسار رد دناوت یم ینامرد یشزومآ زكرم رد رامیب ینميا گنهرف نییعت فده اب هعلاطم .تسا هدش ماجنا نارهت یکشزپ ناور

اه شور و داوم 1393 لاس رد هك تسا یفیصوت هعلاطم کي شهوژپ نيا یتسيزهب مولع هاگشناد زا همان یفرعم تفايرد زا سپ .ديدرگ ماجنا .ديدرگ هعجارم نارهت یزار یکشزپ ناور زكرم هب یشخب ناوت و زا فده و عيزوت اه همانشسرپ ناتسرامیب تيريدم یگنهامه اب سپس یراددوخ اه همانشسرپ رد دارفا مان ركذ زا .دش هداد حیضوت اهنآ لیمکت ،شهوژپ هعماج .تفرگ قلعت دك کي اه همانشسرپ ره هب و ديدرگ راك ،راتسرپ لماش نارهت یزار یکشزپ ناور زكرم ینیلاب نانكراك رصع و حبص تبون رد ناراتسرپ .دندوب راكددم ،سانش ناور ،نامرد .دنراد روضح شخب رد حبص تبون رد ینیلاب نانكراك رياس و بش و یکشزپ ناور زكرم ناتسرامیب ینیلاب نانكراك هعلاطم هب یدورو رایعم .دنراد شخب رد میقتسم روضح هك ناراتسرپ لماش نارهت یزار یاه شخب رد یا هژيو قاتا مادك ره هك ناراكددم و ناسانشناور یم هئارا اهنآ هب نارامیب رانك رد ار دوخ ینیلاب تامدخ و دنراد یرتسب راك تامدخ هئارا هب شخب ینامرد راك قاتا رد هك نانامرد راك و دنيامن رد ینیلاب راك هبرجت لاس 4 لقادح و دنزادرپ یم نارامیب هب ینامرد .دوب دنشاب هتشاد ار نارهت یزار یکشزپ ناور ناتسرامیب هنومن دادعت .دندوب رفن 283 هدربمان زكرم ینیلاب نانكراك دادعت نییعت رفن 164 دصرد 5 یاطخ حطس اب و ناركوك لومرف زا هدافتسا اب باختنا اه هورگ زا مادك ره ینیلاب نانكراك زا یواسم تبسن اب هك دش .دنديدرگ

.دش هدافتسا تمسق 2 رد همانشسرپ زا یروآ عمج تهج هقباس و سنج و نس لماش یتخانش تیعمج تلااؤس لوا تمسق رد راك تاعاس ،یلعف دحاو رد راك هقباس ،تمدخ لحم دحاو ،راك هخسن لماش ود تمسق .دوب یلعف هفرح رد راك یلك هقباس و هتفه نيا .دوب"رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب" همانشسرپ یسراف رد "اکيرمآ یتشادهب یاه شهوژپ و تیفیك سناژآ" طسوت همانشسرپ هورگ یاه شزرا همانشسرپ نيا ،تسا هديدرگ یحارط 2004 لاس

ديامن یم یریگ هزادنا ار صاخشا یگنهرف یاهراتفر روط نیمه و فلتخم دعب 12 اب هك تسا لاؤس 42 یاراد همانشسرپ نيا .)21(

راك :لماش داعبا .دهد یم رارق یبايزرا دروم ار رامیب ینميا گنهرف دحاو تسرپرس تامادقا و تاراظتنا ،)لاؤس 4( دحاو ره نورد یهورگ رامیب ینميا زا تيريدم تيامح ،)لاؤس 4( رامیب ینميا یاتسار رد زا یلك کرد ،)لاؤس 3( موادم دوبهب ،ینامزاس یریگداي ،)لاؤس 3(

3( اهاطخ دروم رد دروخزاب هئارا و تاطابترا ،)لاؤس 4( رامیب ینميا یهد شرازگ یناوارف ،)لاؤس 3( یطابترا یراجم ندوب زاب ،)لاؤس یراك لئاسم ،)لاؤس 4( اهدحاو نیب ام یهورگ راك ،)لاؤس 3( عياقو ،)لاؤس 4( ناتسرامیب رد لوحت و ليوحت ،)لاؤس 4( نانكراك هب طوبرم اهتنا رد .دشاب یم )لاؤس 3( اهاطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ یلكروط هب ناگدنهد خساپ هك نيا دروم رد لاؤس ود یاراد همانشسرپ هکنيا و دنریگ یم رظن رد دوخ دحاو رد رامیب ینميا یارب ار یا هرمن هچ .دشاب یم ،دنا هتشاد اطخ یهد شرازگ دروم دنچ هتشذگ هام 12 یط رد زا ترکیل یا هنيزگ جنپ سایقم کي رد همانشسرپ تلااؤس ار رامیب ینميا گنهرف فلتخم داعبا ،قفاومان ًلاماك ات قفاوم ًلاماك زا ناگدنهد خساپ تارظن ملاعا یارب و ؛دنهد یم رارق شجنس دروم ًلاماك ات رفص قفاومان ًلاماك ملاعا یارب ترکیل یا هطقن جنپ سایقم لمعلاروتسد اب قباطم زین یهد هرمن یارب .تسا هدش هدافتسا 4 قفاوم فیط رد قفاوم ًلاماك و قفاوم یاه هنيزگ ،همانشسرپ یهد هرمن هوحن و یثنخ یاهخساپ فیط رد رظن نودب هنيزگ و تبثم یاهخساپ یفنم یاهخساپ فیط رد قفاومان ًلاماك و قفاومان یاه هنيزگ هرمن هك یداعبا همانشسرپ یامنهار ساسا رب .دنا هدش یدنب هقبط یداعبا و دنراد لوبق لباق یتیعضو دشاب دصرد 50 لقادح اهنآ تبثم رد و هتشادن یبولطم تیعضو دنشاب نازیم نيا زا رتمك هرمن یاراد هك ًلاماك قفاوم یاه هنيزگ هب خساپ دصرد( تبثم هرمن .)7( دنا هجوت روخ .)21( دندرگ یم یقلت توق طاقن ناونع هب زین دصرد 75 یلااب )قفاوم هدیسر تابثا هب یدايز تاعلاطم رد همانشسرپ نيا یياياپ و یياور روظنم هب هك ناراکمه و Nordin هعلاطم رد ،لاثم روطب .تسا "رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب" همانشسرپ یجنس ناور نيا رد .تفرگ رارق یبايزرا دروم همانشسرپ دعب 12 یياياپ ،دش ماجنا و یدیيأت یلماع لیلحت زا هدافتسا اب یجنس ناور یاه یگژيو هعلاطم شيامزآ دروم خابنورك یافلآ بيرض زا هدافتسا اب نآ ینورد یناسمه دمآ تسد هب 0/60-0/87 نیب داعبا یارب ینورد یناسمه .دنتفرگ رارق .)23( ديدرگ یبايزرا لوبق دروم نآ یجنس ناور و نادرگرب یزاسربتعم ناونع اب یشهوژپ ناراکمه و یرقم رد ،دنداد ماجنا "رامیب ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب" یسراف

(7)

ماجنا یدیيأت یلماع لیلحت شور رفن 420 تكرش اب هعلاطم نيا راك داعبا هلمج زا دعب 12 لماش همانشسرپ هك داد ناشن جياتن .دش یاتسار رد دحاو تسرپرس تامادقا و تاراظتنا ،دحاو ره نورد یهورگ دوبهب ،ینامزاس یریگداي ،رامیب ینميا زا تيريدم تيامح ،رامیب ینميا دروم رد دروخزاب هئارا و تاطابترا ،رامیب ینميا زا یلك کرد ،موادم راك ،عياقو یهد شرازگ یناوارف ،یطابترا یراجم ندوب زاب ،اهاطخ ليوحت ،نانكراك هب طوبرم یراك لئاسم ،اهدحاو نیب ام یهورگ اهاطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ ،ناتسرامیب رد لوحت و 12 داعبا لك ینورد یگتسبمه هب طوبرم خابنورك یافلآ ،دشاب یم و دش یریگ هزادنا زین هزاس یياور و دمآ تسدب 0/82 همانشسرپ هناگ رامیب ینميا گنهرف یسررب یارب اياپ و اور یرازبا ناونع هب رازبا نيا شور هب همانشسرپ یياياپ .)24( دش یفرعم روشك یاه ناتسرامیب رد رفن 385 تكراشم اب ناراکمه و رف یبوقعي هعلاطم رد خابنورك یافلآ یاهصخاش زا ،اه هداد یروآ عمج زا سپ .)18( دمآ تسدب 0/87

هيزجت زا و رایعم فارحنا و اه نیگنایم دننام یفیصوت رامآ یزكرم لیلحت .ديدرگ هدافتسا سنايراو زیلانآ نومزآ زا و یطابنتسا لیلحت و

.دش ماجنا 19 هخسن سا سا یپ سا رازفا مرن زا هدافتسا اب اه هداد اه هتفای یکشزپ ناور زكرم ینیلاب نانكراك زا رفن 164 رضاح هعلاطم رد 20( دصرد 12 ،راتسرپ )رفن 116( دارفا دصرد 71 هك دندومن تكراشم )رفن 12( دصرد 9 و راكددم )رفن 16( دصرد 10 ،سانشناور )رفن نیگنایم و لاس 38 ناگدننك تكرش نس نیگنایم ،دندوب رگنامرد راك 4/5-9 یلعف دحاو رد راك هقباس نیگنایم و لاس 12/5-10 راك هقباس .)1 لودج( دوب لاس 13-11 هفرح رد راك هقباس نیگنایم و لاس

ناگدننك تكرش یتخانش تیعمج تاصخشم :1 لودج

هفرح عون دادعت

نیگنایم دصرد سنج نس

درم نز هقباس نیگنایم

راك نیگنایم

رد راك هقباس یلعف دحاو نیگنایم

رد راك هقباس هفرح

راتسرپ سانش ناور

راكددم نامرد راك 11620

1612 7112 109 3839 3838 4612

86 708

86 12/512

1210 4/59

5/56 1311

12/513

هدش بسك هرمن نیگنایم )هرمن168( همانشسرپ لك هرمن زا .دشاب یم 92/75 داعبا هب نامرد فلتخم یاه هورگ تارمن نیگنایم هسياقم رد یراك لئاسم هب بیترت هب ار هرمن نيرتشیب ناراتسرپ رامیب ینميا خساپ ،)9/02( رامیب ینميا زا یلك کرد ،)9/03( نانكراك هب طوبرم داعبا هب ار هرمن نيرتمك و )8/94( اهاطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ یطابترا یراجم ندوب زاب ،)6/58( رامیب ینميا زا تيريدم تيامح لئاسم داعبا هب ار هرمن نيرتشیب بیترت هب ناسانش ناور و )5/28(

زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ ،)9/21( نانكراك هب طوبرم یراك )5/65( یطابترا یراجم ندوب زاب هب ار هرمن نيرتمك و )9/1( اهاطخ هرمن نيرتشیب ناراكددم و )6/60( رامیب ینميا زا تيريدم تيامح و یهورگ راك و )9/2( نانكراك هب طوبرم یراك لئاسم هب بیترت هب ار ره نورد یهورگ راك داعبا هب ار هرمن نيرتمك و )9( دحاو ره نورد نانامردراك و )6/68( رامیب ینميا زا تيريدم تيامح و )5/62( دحاو

)8/58( اهدحاو نیب ام یهورگ راك هب بیترت هب ار هرمن نيرتشیب دنداد صاصتخا )8/58( اهاطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ و داعبا تارمن نیگنایم فلاتخا هك داد ناشن یرامآ نومزآ .)2لودج(

.)P=0/359( تسین راد ینعم رگيدکي اب اهدحاو رامیب ینميا گنهرف

(8)

دعب ینميا گنهرف داعبا

ناراتسرپ

رایعم فارحنا

ناسانش ناور

نانامردراك

ناراكددم

sig

12 34 56 78 109 1112 )لاؤس 4( دحاو ره نورد یهورگ راك )لاؤس 4( رامیب ینميا یاتسار رد دحاو تسرپرس تامادقا و تاراظتنا )لاؤس 3( موادم دوبهب ،ینامزاس یریگداي )لاؤس 3( رامیب ینميا زا تيريدم تيامح )لاؤس 4( رامیب ینميا زا یلك کرد )لاؤس 3( اهاطخ دروم رد دروخزاب هئارا و تاطابترا )لاؤس 3( یطابترا یراجم ندوب زاب )لاؤس 3( عياقو یهد شرازگ یناوارف )لاؤس 4( اهدحاو نیبام یهورگ راك )لاؤس 4( نانكراك هب طوبرم یراك لئاسم )لاؤس 4( ناتسرامیب رد لوحت و ليوحت )لاؤس 3( اهاطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ 8/887/29

6/587/28 9/027/82 5/286/86 8/299/03 7/588/94 2/662/52 1/432/06 2/162/43 2/051/93 1/742/20 2/321/57 6/859 6/607/15 8/508/40 5/657/25 7/659/21 7/759/1 2/173/08 1/391/98 2/032/72 1/341/94 2/182/14 2/141/33 7/939 6/687/12 8/757/68 5/62436 7/879/2 8/318/81 2/283/43 1/352/06 1/942/65 1/581/93 2/181/85 2/521/16 8/167/66 6/586/16 8/167/41 7/165/5 8/588/66 7/088/58 2/882/10 1/502/51 2/123/36 2/312/36 1/562/26 2/841/92 0/800/64 0/990/37 0/460/72 0/810/62 0/370/90 0/550/81

،یسانش ناور ،یراتسرپ دحاو راهچ ناگدننك تكرش خساپ )دصرد 1/8( دحاو رد رامیب ینميا لاؤس هب ینامرد راك و یراكددم )دصرد 14( ،لوبق لباق )دصرد 50( ،فیعض )دصرد 28( ،بسانمان .دوب یلاع )دصرد 6( ،بوخ رایسب دصرد 50 هك داد ناشن رضاح هعلاطم یاه هتفاي هولاع هب هب طوبرم هثداح چیه هتشذگ هام 12 یط هعلاطم دروم دارفا )رفن 82(

و شرازگ دروم کي )رفن 28( دصرد 17 و دنا هدرکن شرازگ ار ینميا دروم هس )رفن 16( دصرد 9/8 و شرازگ دروم ود )رفن 31( دصرد 18/9 )رفن 3( دصرد 1/8 و شرازگ دروم راهچ )رفن 4( دصرد 2/4 و شرازگ .دنا هتشاد ینميا هثداح دروم رد شرازگ دروم جنپ و تاراظتنا داعبا رامیب ینميا گنهرف داعبا هب خساپ دصرد

،ینامزاس یریگداي و رامیب ینميا یاتسار رد دحاو تسرپرس تامادقا راك دعب و عياقو یهد شرازگ یناوارف و یطابترا یراجم ندوب زاب نانكراك هب طوبرم یراك لئاسم و فلتخم یاهدحاو نیب ام یهورگ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ و ناتسرامیب رد لوحت و ليوحت و هلمجزا داعبا رياس و دندومن تفايرد دصرد 50 ريز تبثم خساپ اهاطخ دروم رد دروخزاب هئارا و تاطابترا و دحاو ره نورد یهورگ راك دعب 50 یلااب تبثم خساپ اب رامیب ینميا زا تيريدم تيامح و اهاطخ .)3 لودج( دندش هجاوم دصرد

رامیب ینميا گنهرف داعبا هب تبثم خساپ دصرد :3 لودج

دعب ینميا گنهرف یاه هطیح

تبثم دادعت یثنخ دادعت یفنم دادعت

12 34 56 78 109 1112 اهدحاو نورد یهورگ راك رامیب ینميا یاتسار رد دحاو تسرپرس تامادقا و تاراظتنا موادم دوبهب ،ینامزاس یریگداي رامیب ینميا زا تيريدم تيامح رامیب ینميا زا یلك کرد اهاطخ دروم رد دروخزاب هئارا و تاطابترا یطابترا یراجم ندوب زاب عياقو یهد شرازگ یناوارف اهدحاو نیبام یهورگ راك نانكراك هب طوبرم یراك لئاسم ناتسرامیب رد لوحت و ليوحت اهاطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ 5838

3259 4862 3244 4334 458 9457 8295 10386

5272 7086 13565 1017 1817 1320 2647 1714 1510 1728 3026 2132 4377 2830 2516 3245 5024 3918 329 4052 4082 5376 5243 5729 6915 6648 7413

ثحب نادرگرب زا هدافتسا اب رامیب ینميا گنهرف هعلاطم نيا رد نانكراك رد "ینميا گنهرف یناتسرامیب یسررب" همانشسرپ یسراف ،یسانش ناور ،یراتسرپ دحاو راهچ رد یزار یکشزپ ناور زكرم ینیلاب نيرت مهم زا نامزاس گنهرف .ديدرگ یسررب یراكددم ،ینامردراك

.)16( دوش یم بوسحم اهناتسرامیب رد رامیب ینميا هدننك نییعت لماوع گنهرف یبايزرا ،ینميا گنهرف کي داجيا یارب نيزاغآ هطقن ،هولاعب .)25( تسا بسانم رازبا کي زا هدافتسا اب یلعف

(9)

دحاو رد رامیب ینميا تیعضو لاؤس هب ناگدننك تكرش خساپ یلاع دصرد 20 یزار یکشزپ ناور ناتسرامیب رد ،امش یراك هزوح اي ناراکمه و رذآ درف یدابع هعلاطم اب هسياقم رد هك دوب بوخ رایسب و .)22( تسا وسمه تسا هدش شرازگ یلاع و بوخ دصرد 22 هك لاؤس نيا خساپ دروم رد )21( ناراکمه و Anssi هعلاطم هجیتن ینميا ،اه هتفاي نيا ساسا رب .ديدرگ شرازگ یلاع و بوخ دصرد 58 دنلانف یکشزپ ناور یاه ناتسرامیب رد یراك هزوح اي دحاو رد رامیب و دراد یرتهب طيارش ناريا رد یکشزپ ناور و یمومع ناتسرامیب زا تبسن یمومع یاه ناتسرامیب رد دحاو رد رامیب ینميا زین ناريا رد نیياپ .تسا هدرك بسك یرتشیب هرمن یکشزپ ناور ناتسرامیب هب یکشزپ ناور زكرم رد دحاو رد ینميا هرمن هدمآ تسدب هجیتن ندوب تیهام هب هجوت اب ینميا یاهدادخر ددعت و عونت تلع هب دناوت یم رد رامیب ینميا ،نياربانب .دشاب زكارم نيا رد یرتسب نارامیب یرامیب .دراد یرتشیب هجوت هب زاین هعلاطم لحم یکشزپ ناور ناتسرامیب تسا اهدحاو نورد یهورگ راك هب طوبرم ینميا داعبا زا یکي هك ینامز و دننك یم تيامح رگيدکي زا نانكراك دهد یم ناشن هك هب یگمه ،دراد دوجو یهاتوك تدم رد دايز راك نداد ماجنا هب زاین ماجنا ار نآ مه کمك هب ات دنوش یم عمج مه رود هورگ کي ناونع کي هك ینامز و دننك یم راتفر رگيدکي اب مارتحا اب نانكراك و دنهد کمك هب دحاو یاه تمسق رياس ،دوش یم وربور یدايز راك اب تمسق دروم جياتن وزج هك دمآ تسدب دصرد 50 دعب نيا تبثم هرمن .دنيآ یم یاه ناتسرامیب رد ناراکمه و یياقب هعلاطم اب هجیتن نيا .تسا لوبق اهنآ تبثم هرمن هك )21( ناراکمه و Anssi و )15( هیمورا یمومع هعلاطم اب هسياقم رد و تسا وسمه ،دشاب یم دصرد 50 یلااب مه یرتشیب هرمن نارهت یمومع یاه ناتسرامیب رد )7( ناراکمه و یدبع لکش هب یهورگراك هك تفرگ هجیتن ناوت یم .تسا هدرك بسك زین تاعلاطم یهورگ راك تیمها دروم رد .دریگ یم ماجنا یبسانم دوبمك و يياسران زا یشان رامیب ینميا تلاکشم هك تسا هداد ناشن .)5،15( دشاب یم اهدحاو نورد رد يراك یاهدنيآرف رد ینميا یاتسار رد رزياورپوس و ريدم تاراظتنا و تامادقا دروم رد یراك دننك یم هدهاشم یتقو رزياورپوس و ريدم هك نيا ینعم هب رامیب دیجمت و رکشت نانكراك زا هتفرگ ماجنا رامیب ینميا یاه هيور قبط رب ینميا دوبهب یارب نانكراك یاه داهنشیپ هب یدج روط هب و دوش یم دهاوخ یم نانكراك زا تسا دايز راك راشف هك ینامز و دوش یم هجوت نازیم هب هك رامیب ینميا هب طوبرم تلاکشم زا و دننك راك رت عيرس هك و یياقب تاعلاطم رد دعب نيا .دوش یشوپ مشچ دهد یم خر مه دايز ناراکمه و رذآ درف یدابع و )7( ناراکمه و یدبع و )15( ناراکمه هرمن )21( ناراکمه و Anssi طسوت هدش ماجنا هعلاطم رد و )22(

هعلاطم رد هك یلاح رد .تسا هدومن تفايرد دصرد 50 یلااب تبثم وزج و تسا هتفرگ قلعت دعب نيا هب دصرد 50 ريز تبثم هرمن رضاح هب زاین و هدرکن تفايرد ار لوبق لباق تبثم هرمن هك تسا یداعبا .دراد دوبهب و یسررب هب و تسا ینامزاس یریگداي ،ینميا داعبا زا رگيد یکي روظنم هب فلتخم یاهراك رد اهدحاو نانكراك هك تسا نآ یانعم دوش یم تارییغت بجوم تاهابتشا و دنراد تیلاعف رامیب ینميا دوبهب تروص رامیب ینميا دوبهب روظنم هب هدش ماجنا تارییغت یبايزرا و وزج و تسا دصرد 50 ريز دعب نيا تبثم هرمن هعلاطم نيا رد .دریگ یم هعلاطم اب هعلاطم نيا جياتن .ددرگ یم یدنب هتسد دوبهب دنمزاین داعبا هجیتن .تسا وسمه )7( ناراکمه و یدبع و )21( ناراکمه و Anssi ناراکمه و رذآ درف یدابع و )15( ناراکمه و یياقب هعلاطم تبثم .تسا هدش شرازگ دصرد 50 یلااب و لوبق لباق دعب نيا رد )22(

و تاهابتشا زا یریگشیپ هب رجنم ینامزاس یریگداي گنهرف داجيا .دوش یم نامزاس رد ینميا ءاقترا دهد یم ناشن ،رامیب ینميا زا ناتسرامیب تيريدم تيامح دعب ینميا هك تسا هدروآ دوجو هب ار یراك وج ناتسرامیب تيريدم هك رد رامیب ینميا هلئسم هك دهد یم ناشن تاعلاطم .دشخب اقترا ار رامیب تساه تيولوا وزج و هدوب رادروخرب یدايز رایسب تیمها زا ناتسرامیب رد هتساوخان هثداح کي نداد خر زا سپ طقف ناتسرامیب تيريدم و هرمن رضاح هعلاطم رد .ديامن یم یتيريدم دروخرب رامیب ینميا هلئسم ناراکمه و یياقب تاعلاطم اب هك دمآ تسد هب دصرد 50 یلااب تبثم )22( ناراکمه و رذآ درف یدابع و )7( ناراکمه و یدبع و )15(

داعبا وزج ار دعب نيا ناراکمه و Anssi هعلاطم .دشاب یم وسمه هعلاطم هجیتن .)21( تسا هدرك شرازگ دوبهب هب زاین و نیياپ هرمن اب زا ناتسرامیب تيريدم تيامح گنهرف هك تسا نآ رگناشن رضاح .تسا بولطم ًاتبسن زكرم نيا رد رامیب ینميا رد دعب نيا تبثم هرمن رامیب ینميا زا یلك کرد دعب دروم رد ناراکمه و یدبع و )21( ناراکمه و Anssi هعلاطم اب رضاح هعلاطم وزج اذل .تسا دوبهب دنمزاین و دصرد 50 زا رتمك و هدوب وسمه )7(

رذآ درف یدابع و )15( ناراکمه و یياقب .دشاب یم هجوت دنمزاین داعبا دعب نيا رد دصرد 50 یلااب و لوبق لباق تبثم هرمن )22( ناراکمه و درادناتسا زا رامیب ينميا گنهرف هك یياهدحاو رد .دنا هدرك شرازگ ار زاین ،نياربانب .)16( داد دهاوخ خر رتشیب زین تاهابتشا ،تسا رت نیياپ هئارا و تاطابترا دعب .دراد دوجو رامیب ینميا زا یلك کرد شيازفا هب تروص تارییغت هب هك تسا نيا یانعم هب اهاطخ دروم رد دروخزاب

(10)

دوش یم هداد ناشن دروخزاب هتساوخان ثداوح شرازگ ساسا رب هتفرگ لکشم داجيا رامیب یارب تسا نکمم هك یلمع هدهاشم تروص رد و اب و هنادازآ اهنآ دروم رد ،هداد خر یاهاطخ زا علاطا نامز رد اي و دنك تاعلاطم اب رضاح هعلاطم رد دعب نيا جياتن .دوش یم تبحص تحارص هدوب وسمه )22( ناراکمه و رذآ درف یدابع و )15( ناراکمه و یياقب تبثم هرمن و دراد لوبق لباق هجیتن دصرد 50 یلااب تبثم هرمن اب و وزج و نیياپ )7( ناراکمه و یدبع ،)21( ناراکمه و Anssi هعلاطم .تسا هدش شرازگ ،دوبهب هب زاین داعبا هنادازآ دنناوت یم نانكراك ینعي یطابترا یراجم ندوب زاب و دنهد رارق شسرپ دروم ار ناتسرامیب نیلوئسم تامیمصت و تامادقا و دوش یم هركاذم دراو اطخ ددجم عوقو اب هلباقم یاه هار اب هطبار رد رامیب ینميا دناوت یم یمادقا دننك یم ساسحا هك یعقاوم رد نانكراك ساره نآ ماجنا لیلد ندش ايوج و نداد ركذت زا دزادنا یب رطخ هب ار هعلاطم اب و هدوب دصرد 50 زا رتمك هدمآ تسدب تبثم هجیتن .دنرادن رد ،دشاب یم وسمه )7( ناراکمه و یدبع و )15( ناراکمه و یياقب رذآ درف یدابع و )21( ناراکمه و Anssi طسوت هدش ماجنا هعلاطم گنهرف .تسا هدمآ تسد هب لوبق لباق تبثم هجیتن )22( ناراکمه و اه ناتسرامیب رد رامیب ینميا هدننك نییعت لماع نيرت مهم زا نامزاس ادیپ ءاقترا نامزاس رد یراج گنهرف رگا ،)16،17( دوش یم بوسحم رد زین دعب نيا .ددرگ رجنم یطابترا یراجم ندوب زاب هب دناوت یم ديامن .دراد دوبهب هب زاین یزار یکشزپ ناور ناتسرامیب یماگنه هك تسا نآ رگنایب ثداوح یهد شرازگ یناوارف دعب دهد رارق ریثأت تحت ار رامیب هکنآ زا شیپ دهد یم خر یهابتشا هك و یياقب هعلاطم اب دعب نيا تبثم جياتن .دوش یم حیحصت و فشك دصرد 50 زا رتمك و وسمه )7( ناراکمه و یدبع و )15( ناراکمه و رذآ درف یدابع و )21(ناراکمه و Anssi هعلاطم رد ،دمآ تسدب شرازگ )دصرد 50 یلااب( لوبق لباق تبثم خساپ )22( ناراکمه تاعلاطا یروآ عمج و يهد شرازگ هك نيا هب هجوت اب .تسا هديدرگ رامیب ینميا گنهرف رد مهم یاه هصخاش زا یکي مظنم تروص هب زاین دروم یرتشیب شلات زین دعب نيا ءاقترا تهج رد ،)15( دشاب یم .تسا یاهدحاو دهد یم ناشن هك اهدحاو نیب یهورگ راك دروم رد روظنم هب و دنتسه گنهامه یبوخ هب رگيدکي اب یناتسرامیب راك رگيدکي اب یبوخ هب رامیب یارب تبقارم نيرتهب ندرك مهارف .دمآ تسد هب دصرد 50 ريز تبثم زایتما هعلاطم نيا رد دننك یم رد فعض رگناشن و تسا وسمه )7( ناراکمه و یدبع هعلاطم اب اذل طسوت هدش ماجنا تاعلاطم هك یلاح رد ،تساهدحاو نیب یهورگ راك رذآ درف یدابع و )15( ناراکمه و یياقب و )21( ناراکمه و Anssi .دنا هدروآ تسد هب دعب نيا رد ار لوبق لباق هجیتن ،)22( ناراکمه و

هب زاین نامرد هورگ فلتخم یاه صصخت یکشزپ ناور ناتسرامیب رد رامیب دروم رد مزلا تلاخادم ماجنا یارب یرتشیب یگنهامه و طابترا نیب یهورگ راك موزل و تیمها هب هجوت اب .دنراد وا ینميا تياهن رد و ءاقترا و هجوت هب زاین هعلاطم لحم یکشزپ ناور ناتسرامیب رد اهدحاو .دراد دوجو یرتشیب هب طوبرم لئاسم رامیب ینميا گنهرف داعبا زا رگيد یکي ینلاوط تاعاس نانكراك هك دهد یم ناشن دعب نيا دشاب یم نانكراك دوش یم هدافتسا درادناتسا دح زا شیب تقوم نانكراك زا و دننك یم راك جياتن .دوش ماجنا دايز رایسب تعرس اب راك زا یدايز راب دوش یم یعس و Anssi و )15( ناراکمه و یياقب هعلاطماب هعلاطم نيا رد دعب نيا تبثم هجیتن و هدوب وسمه )7( ناراکمه و یدبع و )21( ناراکمه و ناراکمه و رذآ درف یدابع یلو تسا دوبهب دنمزاین و دراد ینیياپ هکنيا هب هجوت اب .دنا هدرك شرازگ ار لوبق لباق تبثم هجیتن )22(

یاه شلاچ زا یکي یوق و هزیگنارپ یراك یورین کي زا یرادروخرب لماع زا شیب ًلاومعم نانكراك و )22( تسا اه ناتسرامیب یزورما دیلك و دنراد شقن رامیب ينميا گنهرف ءاقترا رد ،اهاطخ للع يسررب تیمها زا زین دعب نيا ،)19( دنوش یم بوسحم هنیمز نيا رد يلصا .دراد ءاقترا هب زاین و تسا رادروخرب یا هژيو هك تسا نيا یانعم هب تاعلاطا لاقتنا و لوحت و ليوحت تفیش رییغت ماگنه هب بلغا رامیب زا تبقارم دروم رد مهم تاعلاطا نیب ام تاعلاطا هلدابم رد بلغا و )دوش یم مگ( دور یم تسد زا نانكراك تفیش رییغت و ديآ یم دوجو هب لکشم یناتسرامیب یاهشخب هعلاطم هجیتن .دنك یم لکشم داجيا نارامیب یارب ناتسرامیب نيا رد ناراکمه و Anssi و )15( ناراکمه و یياقب هعلاطم هجیتن اب رضاح تسد هب دصرد 50 ريز و هدوب وسمه )7( ناراکمه و یدبع و )21(

ناراکمه و رذآ درف یدابع هعلاطم .دراد دوبهب هب زاین هك تسا هدمآ و يهد شرازگ .تسا هدرك شرازگ ار لوبق لباق تبثم هجیتن )22(

ینميا گنهرف کي داعبا زا یکي مظنم تروص هب تاعلاطا یروآ عمج .)16( دشاب یم یوق ینميا گنهرف داعبا زا رگيد یکي اهاطخ هب یهیبنت ریغ خساپ هك دنتسه نيا نارگن نانكراك هك تسا نآ یانعم هب و تسا رامیب رد دارفا و دنك رییغت رکف زرط اهنآ دروم رد دوش ثعاب ناشتاهابتشا تشادرب ءوس ثعاب شرازگ هك دننك یم ساسحا هدش شرازگ ثداوح و یصخش هدنورپ رد هثداح شرازگ تبث نارگن و دوش یم اهنآ دروم رد ناراکمه و یياقب هعلاطم اب رضاح هعلاطم هجیتن .دنشاب یم اهنآ مان هب وسمه )7( ناراکمه و یدبع و )21( ناراکمه و Anssi و )15(

.دراد دوبهب هب زاین و تسا هدرواین تسد هب ار لوبق لباق زایتما و هدوب

(11)

تبثم هجیتن )22( ناراکمه و رذآ درف یدابع هعلاطم ،رگيد فرط زا دارفا شنزرس زا يراع طیحم نتشاد .تسا هدرك شرازگ ار لوبق لباق رب نارگشهوژپ و دشاب یم ینميا گنهرف مهم یاه هصخاش زا یکي یتصرف ناونع هب ار اهاطخ تسياب یم تيريدم هك دنراد دیكأت نيا مهم رصانع ناونع هب نانكراك هب هراومه و هدرك یقلت یریگداي یارب اهاطخ یور رب ندش زكرمتم زا و هتسيرگن ینميا هدنهد ءاقترا یلصا و .)15( دنيامن زیهرپ ییاهن یریگ هجیتن تيامح ،اهدحاو نورد یهورگ راك داعبا هعلاطم نيا رد اهاطخ دروم رد دروخزاب هئارا و تاطابترا ،رامیب ینميا زا تيريدم رامیب ینميا گنهرف داعبا رياس یلو دندرك بسك لوبق لباق هرمن ،رامیب ینميا زا یلك کرد ،موادم دوبهب ،ینامزاس یریگداي هلمج زا یهورگ راك ،عياقو یهد شرازگ یناوارف ،یطابترا یراجم ندوب زاب رد لوحت و ليوحت ،نانكراك هب طوبرم یراك لئاسم ،اهدحاو نیب ام لوبق لباق هرمن ،اهاطخ زورب دراوم رد یهیبنت ریغ خساپ و ناتسرامیب

یسرتسد مدع هعلاطم نيا یاه تيدودحم زا .تسا هدرواین تسدب ار ناور زكارم رياس رد هباشم هعلاطم ماجنا مدع و رتگرزب یاه هنومن هب .دوب جياتن هسياقم تهج روشك یکشزپ تاعلاطم ددرگ یم داهنشیپ رامیب ینميا گنهرف ءاقترا تهج روشك فلتخم یاه هاگشناد رد یکشزپ ناور زكارم رياس رد هباشم یزير همانرب بسانم تلاخادم و شزومآ نآ جياتن ساسا رب و ماجنا .ددرگ ماجنا و ینادردق و رکشت یتسيزهب مولع هاگشناد یشهوژپ حرط لصاح رضاح هلاقم 93/801/ت/1/29491 حرط هسانش اب 1393 لاس یشخبناوت و شهوژپ تصرف داجيا تهج هاگشناد یشهوژپ تنواعم زا .دشاب یم رطاخ هب یزار یکشزپناور زكرم ینیلاب نانكراك و نیلوئسم زا و .دراد ار ینادردق و رکشت لامك قیقحت رد تكراشم و یراکمه

عبانم

1- Cathy B. The quality solution: The stakeholder's guide to improving health care. Annals of Internal Medicine. 2008; 144(10):784.

2- Martin F, Gerry C, Martin H, Peter H, Robert J, Richard K et al. Conceptual framework for the international classification for patient safety version 1.1.Who. 2009:1-154. Available at http://www.

who.int/about/copyright/en.

3- Migdail K. Reducing errors in healthcare: transferring research to practice. Agency for healthcare research and Quality. 2008. Available from: www.ahrq.gov/qual/errors.htm.

4- Kanerva A, Lammintakanen J. Kivinen T. Patient safety in psychiatric inpatient care: A literature review. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing. 2013; 20(6): 1-8.

5- Katherine J, Anne S, Liyan X Junfeng S, Keith M. The AHRQ Hospital Survey on Patient Safety Culture: A tool to plan and evaluate patient safety programs. Agency for Healthcare Research and Quality. 2008; 2(8):1-8.

6- McGlynn EA, Asch SM, Adams J, Keesey JH, DeCristofaro A. The quality of health care delivered to adults in the United Stated. New England Journal of Medicine. 2003; 348(26):81-3.

7- Abdi Z, Maleki RM, Khosravi A. [Perceptions of patient safety culture among staff of selected hospitals affiliated to Tehran University of Medical Sciences]. Payesh. 2011; 10(4): 411-419 (Persian).

8- Ten facts on patient safety. 2008. Available from: www.who.int/features/factfiles/patient_safety/

en/index.

9- Fuller Torrey E, Doris A, Jeffrey G, Carla J, Kristina R. No Room at the Inn: Trends and consequences of closing public psychiatric hospitals. Research from the Treatment Aadvocacy Center.

2012:1-27.

10- Shortage of 20 thousand psychiatric hospital beds. Available at: 2012 http://www.tabnak.ir/fa/

(12)

news/280108/.

11- Gloria PB, Bernice K, Chad M, Paula S. Touched by violence and caring for the violator: the lived experiences of nurses who were assaulted by their patients in psychiatric settings. A Dissertation Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy Capella University. 2012: 1-158.

12- Karen S, Calabro. A study of patient assault –related injuries in state psychiatric hospitals. The University of Texas School of Public Health. By ProQuest Information and Learning Co-. 2008:1-231.

13- Tinkara P, Peter U. Safety issues in psychiatric setting. Journal of Criminal Justice and Security.

2012:13(4); 431-443.

14- Joe P, Alan Q. The vital role of state psychiatric hospitals. National Association of State Mental Health Program Directors (NASMHPD) Medical Directors Council. 2014:1-61. Available at: www.

nasmhpd.org.

15- Baghaei R, Nourani D, Khalkhali HR, Pirnejad H. Evaluating patient safety culture in personnel of academic hospitals in Urmia University of Medical Sciences in 2011. Journal of Urmia Nursing and Midwifery Faculty. 2012; 10(2): 150-164.

16- Zohar D, Livne Y, Tenne-Gazit O, Admi H, Donchin Y. Healthcare climate: A framework For measuring and improving patient safety. Critical Care Medicine. 2007; 35(5): 1312-17.

17- Marx D. Patient safety and the Just Culture: A primer for health care executives. Agency for health care research and quality. 2001. Available at: http://www.psnet.ahrq.gov/resource.aspx? resource.

18- Yaghobi Far MA, Takbiri A, Haghgoshaye E, Tabarraye Y. [The survey of patient safety culture and recognizing its Weaknesses and strengths in Sabzevar hospitals]. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences. 2011; 20(2): 154-164 (Persian).

19- Izadi A, Drikvand J, Ebrazeh A. [The patient safety culture in Fatemeh Zahra Hospital of Najafabad, Iran]. Health Information Management. 2013; 9(6):67-72 (Persian).

20- Rockville W, Sorra J, Nieva V. Hospital Survey on Patient Safety Culture. Agency for Healthcare Research and Quality U.S. Department of Health and Human Services. 2004:1-74.

21- Anssi K, Jari T, Eila R, Markku E, Hannele T. Patient safety culture in two Finnish State-Run Forensic Psychiatric Hospitals. Journal of Forensic Nursing. 2013; 9(4): 207-216.

22- Ebadi fard azar F, Rezapoor A, Tanoomand K A, Bayat R, Arabloo J, Rezapoor Z. [Study of patients ‘safety culture in selected training hospitals affiliated with Tehran University of Medical Sciences]. Journal of Hospital. 2011; 11(2): 55-64 (Persian).

23- Nordin A, Wilde-Larsson B, Nordström N, Theander K. Swedish Hospital Survey on Patient Safety Culture: Psychometric properties and health care staff’s perception. Open Journal of Nursing.

2013; 3(8A) 41-50.

24- Moghri J, Ghanbarnezhad A, Moghri M, Rahimi F, Akbari SA, Arab M. [Validation of Farsi version of hospital survey on patient Safety culture questionnaire, using confirmatory factor analysis].

Journal of hospital. 2012; 11(2):19-28 (Persian).

25- Marleen S, Ingrid CD, Cordula W, Gerrit van der W, Peter P G. The psychometric properties of the 'Hospital Survey on Patient Safety Culture' in Dutch hospitals.2008; 8(230):1-9.