ﯽﺘﻧآ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺪﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺮﺑ
ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ
رد هﺪﯾرﻮﺷ يﺎﻣد
4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
نﺎﯾداﺮﻣ ﯽﻟﺎﻋ ﺐﻨﯾز ،
1ﯽﻧﺎﯿﻣور ﻪﻟﻻ
2
،
ﯽﻨﯾﺪﺗ شﻮﻧﺮﻬﻣ
11 - ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،زاﻮﻫا ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ
2 - ،زاﻮﻫا ﺪﺣاو ،تﻼﯿﺷ هوﺮﮔ اد
هﺎﮕﺸﻧ دازآ ﻣﻼﺳا ﯽ
،
،زاﻮﻫا اﯾ ناﺮ
) رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 09 / 10 / 96 رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 06 / 05 / 97 (
هﺪﯿﮑﭼ
ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﯽﺘﻧآ
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ و )
Coriandrum sativum (
هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺮﺑ
) Otolithes ruber (
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . آ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﯽﺘﻧ
ﺖﻈﻠﻏ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
2 و 2 - ﻞﯿﻨﻓ يد 1 - ﻞﯾﺮﮑﯿﭘ
ﻞﯾزارﺪﯿﻫ ) (DPPH ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ يﺰﺘﻨﺳ ناﺪﯿﺴﮐا )
Butylated Hydroxytoluene (
ﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ BHT .
يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ
) ،pH
راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ (TVN)
، ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ )
(TBA ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ، ) (PV دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ، )
(FFA ﻞﮐ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ و )
(TVC و
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻞﯿﻓوﺮﮑﯾﺎﺳ يﺎﻫ )
(PTC ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﺲﻧﺎﺳا نوﺪﺑ )
رﺎﻤﯿﺗ لوا ( يوﺎﺣ ﻪﻠﯿﻓ ، 5/
1 د ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻر )
مود رﺎﻤﯿﺗ ( و 3 ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد )
مﻮﺳ رﺎﻤﯿﺗ (
تﺪﻣ ﻪﺑ 15 يﺎﻣد رد زور 4ºC
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﯽﺑﺎﯾزرا رد ﻪﮐ داد
،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا )IC50
زا ﺮﺛﻮﻣ ﺖﻈﻠﻏ
رﺎﻬﻣ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ 50
% دراد ار DPPH ( ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ياﺮﺑ (mg/ml)
79 /0 ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ . ناﺰﯿﻣ ﺪﻧور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ زور زا هﺪﯾرﻮﺷ ﻪﻠﯿﻓ رد pH
ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا .
ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور رد راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا
ﺖﺷاد يراد )
05 /0 P <
.(
ﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ناﺰﯿﻣ ﯿ
ﮏﯾرﻮ
رد ﺪﯿﺳا رﺎﻤﯿﺗ 2 ﻢﻫدزاود زور رد )
04 /0 71± /2 ( و زور رد ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ ) 09 /0 31± /3 ( ﯽﻠﯿﻣ يد نﻮﻟﺎﻣ مﺮﮔ ﺖﻓﺎﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد ﺪﯿﺋﺪﻟآ
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ . دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ
ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدزاود زور ﺎﺗ ﺮﻔﺻ زور زا ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ .
ﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ دازآ ب
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور رد
يراد
ﺖﺷاد ) P<0.05 .(
يﺮﺘﮐﺎﺑ عﻮﻤﺠﻣ دﺎﻣﺮﺳ يﺎﻫ
يﺮﺘﮐﺎﺑ و ﺖﺳو ﻞﮐ يﺎﻫ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ عﻮﻤﺠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻢﻬﻧ زور زا )
log cfu/ g 7
( دﻮﺑ .
ﻪﻠﯿﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ تﺪﻣ ﯽﻃ ﺰﯿﻨﺸﮔ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ
15 لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ زور ﺮﻈﻧ زا
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫﺰﯿﻟﺎﻧآ رﺎﻤﯿﺗ رد
3 ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد ﺎﺗ
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻢﻬﻧ زور .
ﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو :
،ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ،ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ
،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ
.
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
:
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﯿﻫﺎﻣ نﺎ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺶﻨﮐاو
ﺷ يﺎﻫ ﯿ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺎﯾ و ﯽﯾﺎﯿﻤ
ًاﺪﯾﺪﺷ
دﺎﺴﻓ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ
و ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ 25
ﺪﺻرد ﻪﯿﻟوا تاﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ نﺎﯾﺰﺑآ ﺶﻨﮐاو ﻦﯾا زا ﯽﺷﺎﻧ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ
ﺎﻫ زا ﻦﯿﺑ ﯽﻣ دور
] 1 .[
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ لﺎﭽﺨﯾ رد ﯽﻫﺎﻣ يراﺪﻬﮕﻧ -
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ مﺪﻋ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺎﻣا ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﻤﯾﺰﻧآ يﺎﻫ ﻣد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ،مزﻻ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﻫﺎﻣ يﺎﻣد ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ لﺎﭽﺨﯾ يﺎ ﯽﻣارآ ﻪﺑ ﯽﺑﺮﭼ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ و نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ
ﯽﻣ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ددﺮﮔ
] 2 [ .
تﺪﻣ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺖﯿﻔﯿﮐ دﻮﺒﻬﺑ يور ﺮﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺲﻧﺎﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻫﺎﻣ فﺮﺼﻣ نﺎﻣز ﺷﻮﭘ ،ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﺶ -
شور ،ندﺮﮐ يدود ،ﯽﮐارﻮﺧ يﺎﻫ و دﺎﻤﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا ]
3 [.
هزوﺮﻣا مدﺮﻣ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﺑ تاﺮﺛا ﺮﻀﻣ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ
ﯽﯾاﺬﻏ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﮏﯿﺘﺘﻨﺳ
نﺎﻫاﻮﺧ هدﺎﻔﺘﺳا زا هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻖﺘﺸﻣ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ
،ﯽﻫﺎﯿﮔ
ﯽﻧاﻮﯿﺣ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﺗ هوﻼﻋ ﺮﺑ ا ﺶﯾاﺰﻓ نﺎﻣز يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ
اﺬﻏ زا تاﺮﺛا ﺮﻀﻣ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﻫ
يﺎ ﯽﯾاﺬﻏ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ نﻮﺼﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
] 4 [ .
ًاﺮﯿﺧا ﻦﯿﻨﭽﻫ نﺎﻃﺮﺳ و ﺖﯿﻤﺳ ﻪﺑ ندﺮﺑ ﯽﭘ ﺎﺑ
يرﺎﯿﺴﺑ ﯽﯾاز
ﯽﺘﻧآ زا ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻪﺟﻮﺗ ،ﮏﯿﺘﺘﻨﺳ يﺎﻫ عاﻮﻧا
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺎﻬﻧآ ﺖﺳا هﺪﺷ فﻮﻄﻌﻣ ]
5 .[
ﺲﻧﺎﺳا ﻦﻏور ار ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ﺎﯾ يﺮﺗا يﺎﻫ
ﯽﻣ راﺮﻓ زا ﻪﮐ ﺪﻨﯾﻮﮔ
ﻢﻬﻣ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ . هﺪﻤﻋ رﻮﻄﺑ
ﺪﺿ صاﻮﺧ لﻮﺌﺴﻣ ﯽﻠﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ .
ﻨﻓ داﻮﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﭼﺮﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻮ
،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا رد ﮏﯿﻟ
صاﻮﺧ ﺪﺿ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗﻻﺎﺑ نآ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ .
ﻞﺑﺎﻗ دﺎﯾز لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﮐ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾﺮﺗ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﺑر
ﺰﯿﻧ و ﺪﺷر زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ،ﺎﻫ
نژﻮﺗﺎﭘ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ كﺎﻧﺮﻄﺧ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﺰﯿﻧ ﮏﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا ﺖﯿﻔﯿﮐ دﻮﺒﻬﺑ و دﺎﺴﻓ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺎﺗ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ يرﺎﺠﺗ ﺮﻈﻧ زا .
دوﺪﺣ 3000 ﺲﻧﺎﺳا عﻮﻧ
ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ه
300 ا عﻮﻧ ﺎﻬﻧآ ز
ﺖﯿﻤﻫا ﺪﻧراد يرﺎﺠﺗ ]
6 [ . ﺖﺳا ﺰﯿﻨﺸﮔ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ .
هﺎﯿﮔ
ﺰﯿﻨﺸﮔ ) Coriandrum sativum (
ﯽﻣ نﺎﯾﺮﺘﭼ هداﻮﻧﺎﺧ زا -
ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ياراد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ ﺖﺳا
] 7 [ و
ﯽﻣ ﺖﺸﮐ ناﺮﯾا ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺐﻠﻏا رد و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ رﺎﺛآ و دﻮﺷ
دراد ﺰﯿﻧ ﯽﭼرﺎﻗ .
ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻪﮐ ﺰﯿﻨﺸﮔ صاﻮﺧ زا ﯽﺘﻨﺳ ﺐﻃ رد هﺮﯾز
ﯽﻣ ﻢﻀﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻬﺘﺷا ،ﺦﻔﻧ ﺪﺿ ،اﺬﻏ هﺪﻨﻨﮐ
فﺮﻃﺮﺑ ،روآ -
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﺨﺒﻣارآ و ﯽﻧﻼﻀﻋ يﺎﻫدرد هﺪﻨﻨﮐ دﻮﺷ
] 8 [.
نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺪﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐاﺪﺿ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ صﻮﺼﺧرد يا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا ﯽﻫﺎﻣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺮﺑ ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻣا ،
ﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗ يور ﺮﺑ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻠﯿﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ يور ﺮﺑ ﯽ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻫﺎﻣ .
ﯽﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﯽﺳرﺮﺑ
ﺰﺒﺳ هﺮﯾز ﺲﻧﺎﺳا ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮﺛا )
Cuminum cyminum (
ﺮﺑ
لﺰﻗ ﻪﻠﯿﻓ رد ﯽﯾﺎﯿﻨﯾا سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺪﺷر ناﺰﯿﻣ يور ﻻآ
ي
ﻦﯿﮕﻧر نﺎﻤﮐ ) Oncorhynchus mykiss (
] 9 [ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ،
ﻦﺸﯾوآ هرﺎﺼﻋ )
Zataria multiflora (
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺖﯿﻔﯿﮐ رد
ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣ زا هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻤﯾرﻮﺳ )
Cyprinus
carpio ( ] 10 [ ، ﺑ يرﺎﻣزر هرﺎﺼﻋ و ﻦﯿﺴﯾﺎﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮ
ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ رﻮﭙﮐ ﻪﻠﯿﻓ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ رﺎﺑ يور )
C. carpio (
] 11 [ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،
ﺰﺒﺳ هﺮﯾز هرﺎﺼﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا )
Nigella sativa L.
( يور ﺮﺑ
ﯽﻨﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ )
Barbus grypus (
] 12 [ دﺮﮐ هرﺎﺷا .
زا فﺪﻫ
ﺪﺿ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
) (DPPH ﺪﺿ و
ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺑ
رد هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺮ
لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد ﺖﺳا
.
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - ﺰﯿﻨﺸﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﯿﻬﺗ
ﺰﯿﻨﺸﮔ هﺎﯿﮔ زﺮﺒﻟا نﺎﺘﺳا زا زا
) جﺮﮐ ( زا ﺲﭘ و ﺪﯾدﺮﮔ يراﺪﯾﺮﺧ
ﻨﯿﻤﻃا ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ هﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻧﻮﮔ عﻮﻧ زا نﺎ دﺎﻬﺟ
ناﺮﻬﺗ ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد ﺰﯿﻤﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ،
ندﺮﮐ
، ﮏﺸﺧ و ﻮﺸﺘﺴﺷ ندﺮﮐ
ﺪﺷ نوآ رد .
ﻪﯿﻬﺗ ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ شور ﻪﺑ ﺰﯿﻨﺸﮔ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺲﭙﺳ و
ﻒﯿﻃ ﻪﺑ ﻞﺼﺘﻣ فاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ زﺎﮔ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺲﻧﺎﺳا ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﻣﺮﺟ رﺎﮕﻧ )
GC/MS (
مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ﺘﺳا ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ زﺎﮔ هدﺎﻔ
عﻮﻧ زا هﺪﺷ )
Agilent 6890 (
لﻮﻃ ﻪﺑ نﻮﺘﺳ ﺎﺑ 30
ﺮﻄﻗ ،ﺮﺘﻣ
ﯽﻠﺧاد 25 /0 ﻪﯾﻻ ﺖﻣﺎﺨﺿ و ﺮﺘﻤﯿﻠﯿﻣ 25
/0 عﻮﻧ زا ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ
) (BPX5 دﻮﺑ . ،ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ -n
راﺪﻘﻣ ﻪﺑ دﻮﺑ هﺪﺷ ﻖﯿﻗر ناﺰﮕﻫ 1
ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ ) GC/MS (
ﺪﺷ ﻖﯾرﺰﺗ . د ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ترﻮﺼﺑ نﻮﺘﺳ ﯽﺋﺎﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻞﯾذ :
نوآ ﯽﺋاﺪﺘﺑا يﺎﻣد 50
و داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻣد ﻦﯾا رد ﻒﻗﻮﺗ 5
ﯽﺗراﺮﺣ نﺎﯾداﺮﮔ ،ﻪﻘﯿﻗد 3
ﻪﺟرد
ﺎﺗ ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ،ﻪﻘﯿﻗد ﺮﻫ رد داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ 240
و داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ 15
ﺎﺗ ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ،ﻪﻘﯿﻗد ﺮﻫ رد ﻪﺟرد 300
و داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 3
ﻘﯿﻗد ﺦﺳﺎﭘ نﺎﻣز و ﺎﻣد ﻦﯾا رد ﻒﻗﻮﺗ ﻪ 75
دﻮﺑ ﻪﻘﯿﻗد . ﻖﯾرﺰﺗ ﮏﻗﺎﺗا يﺎﻣد 290
ترﻮﺼﺑ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
split 1 ﻪﺑ 35 ﺎﺑ ﻞﻣﺎﺣ زﺎﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ مﻮﯿﻠﻫ زﺎﮔ زا و دﻮﺑ
نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ 5/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻘﯿﻗد رد ﺮﺘﯿﻟ .
ﻒﯿﻃ رﺎﮕﻧ
لﺪﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻣﺮﺟ )
Agilent 5973 (
ژﺎﺘﻟو ﺎﺑ
ﯾﻮ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻧ 70 نﻮﯿﺳاﺰﯿﻧﻮﯾ شور ،ﺖﻟو نوﺮﺘﮑﻟا يﺎﻣد و EI
نﻮﯿﺳاﺰﯿﻧﻮﯾ ﻊﺒﻨﻣ 220
دﻮﺑ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد .
2 - 2 - ﻪﻠﯿﻓ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻫﺎﻣ
ﯽﻫﺎﻣ رازﺎﺑ زا هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ و يراﺪﯾﺮﺧ نادﺎﺑآ ﺮﻬﺷ نﺎﺷوﺮﻓ
ﻪﺒﻌﺟ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ ﺦﯾ يوﺎﺣ ﺖﯿﻟﻮﻧﻮﯾ يﺎﻫ
.
نﺎﯿﻫﺎﻣ ﺎﺸﺣا و ﺎﻌﻣا ﻪﯿﻠﺨﺗ ،ﯽﻧزﺮﺳ زا ﺲﭘ
، ﻪﻠﯿﻓ يﺎﻫ 50 ﯽﻣﺮﮔ ﻪﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳد . ﻦﯿﺋﻮﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا 80
) نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ (
ﺪﯾدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻊﯾزﻮﺗ ﺖﻬﺟ .
ﻪﻠﯿﻓ ﺲﭙﺳ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﺎﻫ
لﺮﺘﻨﮐ ) لوا رﺎﻤﯿﺗ ( ، 5/
1 ﺪﺻرد ) مود رﺎﻤﯿﺗ ( و 3 ﺪﺻرد ) رﺎﻤﯿﺗ
مﻮﺳ ( ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺶﺷﻮﭘ )
13 .(
ﻪﻠﯿﻓ رد ﻪﻘﯿﻗد ﮏﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ
قﺎﺗا يﺎﻣد رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ لﻮﻠﺤﻣ مﺎﻤﺗ زا ﺲﭘ و ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ و ﮏﭽﺑآ نﺪﺷ ﺎﻫ
ﻪﺴﯿﮐ نورد ﯽﻠﭘ يﺎﻫ
ﻦﻠﯿﺗا
ﻪﺘﺴﺑ يﺪﻨﺑ
، ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻣد رد و يراﺬﮔ 4
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
تﺪﻣ ﻪﺑ
15 ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ زور .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،مﻮﺳ ،ﺮﻔﺻ زور رد يرادﺮﺑ
ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ و ﻢﻫدزاود ،ﻢﻬﻧ ،ﻢﺸﺷ ﺎﺑ
3 راﺮﮑﺗ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
2 - 3 - هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ يﺎﻫ
2 - 3 - 1 - هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ pH
هزاﺪﻧا ياﺮﺑ يﺮﯿﮔ
5pH ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ 45
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ
ﺪﯾدﺮﮔ فﺎﺻ و طﻮﻠﺨﻣ .
ﺲﭙﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH
ﺎﺑ قﺎﺗا يﺎﻣد رد ﺎﻫ
هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا لﺪﻣ ﺮﺘﻣ pH
3510 ﺖﮐﺮﺷ Jenway
هزاﺪﻧا نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ﺪﯾدﺮﮔ يﺮﯿﮔ
] 14 .[
2 - 3 - 2 - هزاﺪﻧا ﺮﭘ يﺮﯿﮔ ﺴﮐا ﺪﯿ ) (PV
راﺪﻘﻣ ،ﯽﺑﺮﭼ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ 3
رﻮﺘﻧﺎﮐد نورد ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ
ﺖﻓﺎﯾ لﺎﻘﺘﻧا .
ﺲﭙﺳ 7 ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺮﺘﯿﻟ 70
ﻪﻓﺎﺿا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺪﺻرد
ﺪﯾدﺮﮔ . تﺪﻣ ﻪﺑ رﻮﺘﻧﺎﮐد 1
ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ تﺪﺷ ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد .
رد
تﺪﻣ ﻪﺑ ﮏﯾرﺎﺗ نﺎﮑﻣ رد ﺎﻫرﻮﺘﻧﺎﮐد ﻪﻣادا 24
راﺮﻗ ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . ﻼﺣ زا ﯽﺑﺮﭼ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ﻪﺸﯿﺷ فوﺮﻇ ،ل
ﻪﮐ يا
و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ مﺮﮔ بآ مﺎﻤﺣ رد ﺪﻧدﻮﺑ لﻼﺣ و ﯽﺑﺮﭼ يﻮﺘﺤﻣ ﺪﯾدﺮﮔ دراو فﺮﻇ نورد ﻪﺑ تزا زﺎﮔ .
ﺪﻨﭼ زا ﺲﭘ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﯽﺑﺮﭼ ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ و و ﺮﯿﺨﺒﺗ لﻼﺣ ﻪﻘﯿﻗد .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻏور زا يا
ﺮﯾﺎﻣ ﻦﻟرا رد ﺖﻗد ﻪﺑ ﯽﻫﺎﻣ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا 250
ﯽﻠﯿﻣ يﺮﺘﯿﻟ
يا هدﺎﺒﻤﺳﺮﺳ دوﺪﺣ و نزو
25 ﺪﯿﺳا لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﯽﻣﺮﻓوﺮﻠﮐ ﮏﯿﺘﺳا )
ﮏﯿﺘﺳا ﺪﯿﺳا ﻪﺑ مﺮﻓوﺮﻠﮐ ﺖﺒﺴﻧ 3:2
( ﻪﺑ
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻦﻟرا تﺎﯾﻮﺘﺤﻣ .
ﺲﭙﺳ 5/
0 ﯽﻠﯿﻣ روﺪﯾ لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ ،عﺎﺒﺷا ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ
30 ﯽﻠﯿﻣ و ﺮﻄﻘﻣ بآ زا ﺮﺘﯿﻟ 5/
0 ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ
ﺑ هﺪﺷ دازآ ﺪﯾ راﺪﻘﻣ و ﻪﻓﺎﺿا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﺑ ﺪﺻرد ﮏﯾ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺎ
ﻢﯾﺪﺳ تﺎﻔﻟﻮﺳﻮﯿﺗ لﻮﻠﺤﻣ 01
/ 0 ﺪﺷ ﺮﺘﯿﺗ لﺎﻣﺮﻧ .
ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ناﺰﯿﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ درﻮﻣ ﺮﯾز ﻪﻄﺑار زا ]
15 .[
لﻮﻣﺮﻓ ) 1 (
هزاﺪﻧا- 3-3-2 دازآ بﺮﭼ ﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ
راﺪﻘﻣ ﯽﺑﺮﭼ جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ 3
لﺎﻘﺘﻧا رﻮﺘﻧﺎﮐد نورد ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ
ﺖﻓﺎﯾ . ﺲﭙﺳ 7 ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺘﯿﻟ 70
ﺎﺿا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺪﺻرد ﻪﺑ و ﻪﻓ
تﺪﻣ 1 ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ تﺪﺷ ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد .
ﺲﭙﺳ 14 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ
ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ هرﺎﺑود و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ مﺮﻓوﺮﻠﮐ لﻮﻠﺤﻣ .
تﺪﻣ ياﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺘﻧﺎﮐد 24
هداد راﺮﻗ ﮏﯾرﺎﺗ نﺎﮑﻣ رد ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﻧﺪﺷ . لﻼﺣ زا ﯽﺑﺮﭼ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ
، ﻪﺸﯿﺷ فوﺮﻇ رد يا
ﻇ نورد ﻪﺑ تزا زﺎﮔ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ مﺮﮔ بآ مﺎﻤﺣ ﻖﯾرﺰﺗ فﺮ
ﺪﺷ . ﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﯽﺑﺮﭼ و ﺮﯿﺨﺒﺗ لﻼﺣ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﻨﭼ زا ﺲﭘ .
ﻪﺑ
ﯽﺑﺮﭼ نﺪﺷ يﺮﺘﺳا رﻮﻈﻨﻣ 5
ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ دﻮﺳ ﺮﺘﯿﻟ 2
ﻪﺑ ﺪﺻرد
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا نآ 10
هداد راﺮﻗ شﻮﺟ بآ مﺎﻤﺣ رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﺷ . ،لﻮﻠﺤﻣ نﺪﺷ ﮏﻨﺧ زا ﺲﭘ 3
ﯽﻠﯿﻣ رﻮﺑ يﺮﺗ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا ﺪﯾارﻮﻠﻓ 2
ﺎﺗ 3 د ﻪﻘﯿﻗد راﺮﻗ شﻮﺟ بآ مﺎﻤﺣ ر
ﺪﺷ هداد . ﻞﺻﺎﺣ داﻮﻣ ﻪﺑ 1
ﯽﻠﯿﻣ نآ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا لﺎﻣﺮﻧ ناﺰﮕﻫ ﺮﺘﯿﻟ
1 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا عﺎﺒﺷا ﮏﻤﻧ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ .
تﺪﺷ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ
ﯽﯾﻻﺎﺑ زﺎﻓ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ زﺎﻓ ود نﺪﺷ راﺪﯾﺪﭘ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ ﺪﯾدﺮﮔ اﺪﺟ ﺖﻗد ﻪﺑ ]
15
، 17 .[
2 - 3 - 4 - هزاﺪﻧا ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﯿﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ يﺮﯿﮔ )
(TBA
راﺪﻘﻣ 5 نآ يور و ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺮﯿﻄﻘﺗ نﻮﻟﺎﺑ ﻪﺑ هﺪﺷ خﺮﭼ ﻪﻠﯿﻓ مﺮﮔ
50 ﯽﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا ﺮﻄﻘﻣ بآ ﯽﺳ 2
ﻢﻫ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﺷ هدز
.
ًادﺪﺠﻣ 5/
47 ﯽﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﯽﺳ 5/
2 ﯽﺳ ﺪﯿﺳا ﯽﺳ
ﮏﯾرﺪﯾﺮﻠﮐ 4
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ يور لﺎﻣﺮﻧ .
ﺲﭙﺳ 5 ﯽﺳ زا ﯽﺳ
ﯿﭘرد ﺎﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﻟﻮﻟ ﻞﺧاد ﻪﺑ هﺪﺷ ﺮﯿﻄﻘﺗ لﻮﻠﺤﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﯽﻧﻮﻠﻔﺗ ﭻ
نآ يور و 5
ﯽﺳ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﮏﯾرﻮﯿﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ فﺮﻌﻣ ﯽﺳ .
ﻪﺑ
،ﮏﻧﻼﺑ ﻪﯿﻬﺗ رﻮﻈﻨﻣ 5
ﯽﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﯽﺳ 5
ﯽﺳ ﯽﺳ
ﻮﯿﺗ فﺮﻌﻣ ﺑ رﺎ ﺑ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا يﺮﮕﯾد ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﯿﺘﯿ .
ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ تﺪﻣ
35 يﺎﻣد رد ﯽﺑآ مﺎﻤﺣ رد ﻪﻘﯿﻗد 100
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد و
تﺪﻣ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ 10
بآ رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﻨﺘﺸﮔ ﮏﻨﺧ دﺮﺳ .
زا ﺪﻌﺑ آ يﺮﺘﻣﻮﺘﻓﻮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ن
لﻮﻃ رد 538 ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ]
16 .[
2 - 3 - 5 - هزاﺪﻧا ﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ عﻮﻤﺠﻣ يﺮﯿﮔ ﺘ
ﯽﻧژوﺮ راﺮﻓ
) TVB-N (
10 ﺮﯿﻄﻘﺗ ﻦﻟﺎﺑ ﮏﯾ رد ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ 1000
ﯽﻠﯿﻣ -
و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ يﺮﺘﯿﻟ 2
ا مﺮﮔ و ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ ﺪﯿﺴﮐ 300
بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
نآ ﻪﺑ ﻒﮐ ﺪﺿ ﯽﻤﮐ و شﻮﺟ ﮓﻨﺳ دﺪﻋ ﺪﻨﭼ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ ﺪﺷ هدوﺰﻓا .
تﺪﻣ ﻪﺑ ﻦﻟﺎﺑ 15
يﺎﻣد ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺖﻬﺟ ﻪﻘﯿﻗد
ﺮﯿﻄﻘﺗ ﻦﻟﺎﺑ زا هﺪﺷ جرﺎﺧ يﺎﻫرﺎﺨﺑ ،ﺪﺷ هداد تراﺮﺣ شﻮﺟ را ﻞﺧاد رد ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﻟ
يوﺎﺣ ﻪﮐ يﺮﯾﺎﻣ ﻦ 25
ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ
ﮏﯾرﻮﺑ ﺪﯿﺳا 2
ﻨﭼ و ﺪﺻرد ﻞﯿﺘﻣ فﺮﻌﻣ هﺮﻄﻗ ﺪ
دﻮﺑ ﺪﺷ ﻊﻤﺟ ،
ﻞﺧاد رد ﻪﺘﻓﺎﯾ نﺎﯿﻌﻣ يﺎﻫرﺎﺨﺑ و ﮏﯾرﻮﺑ ﺪﯿﺳا ﻢﺠﺣ ﻪﮐ ﻦﯾا ﺎﺗ ﻪﺑ نآ 150 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﻣآرد ﺰﺒﺳ ﮓﻧر ﻪﺑ و ﺪﯿﺳر ﺮﺘﯿﻟ .
نﺎﯾﺎﭘ رد
ﺗ يﺎﻫرﺎﺨﺑ ﻊﻤﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ لﻮﻠﺤﻣ ﻘ
ﺪﯿﺳا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺮﯿﻄ
ﮏﯾرﻮﻔﻟﻮﺳ 1/
0 ﺮﺘﯿﺗ يزﺎﯿﭘ ﺖﺳﻮﭘ ﮓﻧر ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ لﺎﻣﺮﻧ
ﺪﻧﺪﺷ . تزا داﻮﻣ راﺪﻘﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مﺮﮔ
] 15 .[
2 - 4 - يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻞﮐ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺖﻬﺟ شور زا ﺎﻫ
ﻪﺑ ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا
هرﺎﻤﺷ 5272 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ 5
ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ 45
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﮑﯿﻣﻮﺘﺳا ﻞﯾﺮﺘﺳا ﻪﺴﯿﮐ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ )
لﺪﻣ Inter-
science 400 (
رد نژﻮﻤﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺪﻣآ
. ﺲﭙﺳ
ﺖﻗر ﺎﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ 105
ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ ﻖﯿﻗر ﺮﺘﯿﻟ .
1 ﯽﻠﯿﻣ رد ﺖﻗر ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟ
ﻠﭘﯿ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ رﺎﮔآ ﺖﻧﺎﮐ ﺖﯿﻠﭘ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﺖ
ﺪﺷ . ﺖﯿﻠﭘ ﻪﻤﻫ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﻨﭼ زا ﺪﻌﺑ راو ﺎﻫ
و رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا رد و هﺪﺷ ﻪﻧ
تﺪﻣ ﻪﺑ 48 يﺎﻣد ﺎﺑ ﺖﻋﺎﺳ 37
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد هداد راﺮﻗ داﺮﮔ
ﺪﻧﺪﺷ . زا ﺪﻌﺑ 48 ﻋﺎﺳ ﯽﻨﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺖ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ
. ﺖﻬﺟ
يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ﻞﯿﻓوﺮﮑﯾﺎﺳ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا شور زا
هرﺎﻤﺷ 9899 ، ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ يور ﺮﺑ ﯽﺤﻄﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﺸﮐ
ﻠﭘﯿ ﻠﭘ يراﺪﻬﮕﻧ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﺎﮔآ ﺖﻧﺎﮐ ﺖ ﯿ
ﺖ يﺎﻣد رد ﺎﻫ
10 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ
7 ﯽﻨﻠﮐ داﺪﻌﺗ زور ﺮﺑ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﻠﭘ يور ﯿ ﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ﺖ ]
14 .[
2 - 5 - ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ شور ﻪﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﺑ ﻖﯾﺮﻃ زاDPPH -
ﮓﻧر ﺶﻔﻨﺑ لﻮﻠﺤﻣ نﺪﺷ ﮓﻧر )
( DPPH راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ
ﺖﻓﺮﮔ . ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد 03
/0 ﯽﻠﯿﻣ ﻪﺳ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ
) 04 /0 (DPPH تﺪﻣ ﻪﺑ و هدﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ ار ﺪﺻرد 30
رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺎﺗا يﺎﻣد ﺪﻧﺎﻣ رﻮﻧ زا رود و ق .
هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ ﻪﯿﻧﺎﺛ هد تﺪﻣ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ
جﻮﻣ لﻮﻃ رد نآ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ و هﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﺲﮑﺗرو 517
ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ .
ﯽﺜﻨﺧ ترﺪﻗ لﺎﮑﯾدار يزﺎﺳ
) ( RSA دازآ لﻮﻣﺮﻓ ﻖﺒﻃ DPPH
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾز ]
19 [ .
لﻮﻣﺮﻓ ) 2 (
ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ هداد يرﺎﻣآ
ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ 3
زا راﺮﮑﺗ
راﺰﻓا مﺮﻧ ﻖﯾﺮﻃ SPSS.20
ﺲﻧﺎﯾراو ﯽﻨﮕﻤﻫ و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ نﻮﻟ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺎﻫ هداد Excel
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا لواﺪﺟ و ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻢﺳر 2007 .
3 - ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد ،ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻓﺮﻇ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا را DPPH
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺎﺑ و ﯽﺑﺎﯾز
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ BHT .
نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ هداد
ﻪﮐ داد ﺰﯿﻨﺸﮔ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ياﺮﺑ IC50
(mg/ml) 79
/0 ﻦﯿﯿﻌﺗ
ياﺮﺑ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،ﺪﺷ BHT
(mg/ml) 71
/ 32
دﻮﺑ . ،ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺢﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا
ا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐ
. ﯽﺑﺎﯾزرا ﺞﯾﺎﺘﻧ
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ 1
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺪﺑﺎﯾ .
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ BHT دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد يا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﯽﺘﻧآ هﺎﯿﺳ هﺮﯾز هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا )
Carum carvi (
شور ود ﺎﺑ
ﯽﺑ و DPPH ﮓﻧر و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻦﺗورﺎﮐﺎﺘﺑ نﺪﺷ
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ هﺎﯿﺳ هﺮﯾز هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﻨﭼ ﻢﻫ ،ﺖﺳا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ BHT ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺐﯿﮐﺮﺗ رﻮﻀﺣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ هرﺎﺼﻋ ﯿﻟﻮﻨﻓ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﮏ . تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﺮﯿﻏ ﺎﺑ ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ لﺎﻌﻓ
لﺎﮑﯾدار ندﺮﮐ لﺎﮑﯾدار و ﯽﺑﺮﭼ دازآ يﺎﻫ
يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا زا ﯽﺴﮐوﺮﭘ ﺪﻨﻨﮐ
] 20 .[
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺲﻧﺎﺳا رد ار ﯽﮔﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ترﺪﻗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يوﺎﺣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﺖﺳا هدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﺪﻨﺘﺴﻫ ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ]
19 .[
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﻻﺎﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﯽﻣ ﻖﯿ
يﻻﺎﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻞﯿﻟد ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﯽﺘﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ رﻮﻀﺣ ،ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا و ﯽﻠﻨﻓ يﺎﻫ
ﻪﻠﻤﺟ زا يﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ Hexadecen
ﺎﺑ
3081 / 24 ﺖﺳا ﺪﺻرد .
Table 1 Results of evaluation of antioxidant properties of Coriandrum sativum essential oil using the DPPH method
Sample Concentration (μg/ ml)
%RSA
IC50 (mg/
mL)
2 92.11
1 69.08
0.5 38.22
0.25 27.13
0.125 15.41
Coriander essential oil mg/ mL)
0.0625 9.26
0.79
100 16.03
80 21.51
60 33.14
40 59.61
20 61.28
BHT (mg/ mL)
10 85.44
32.71
ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ لوﺪﺟ رد
2 هﺪﺷ هدروآ
ﺖﺳا . ءﺰﺟ ﯽﻠﺻا ﺲﻧﺎﺳا ﺰﯿﻨﺸﮔ رد ﻦﯾا ،ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﮏﯾ ﺐﯿﮐﺮﺗ مﺎﻧ ﺎﺑ يﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ
ﻦﺳداﺰﮕﻫ ﺎﺑ 3081 / 24 ﺪﺻرد دﻮﺑ .
Table 2 The most important compounds of Coriandrum sativum essential oil
Chemical Compounds Retention time (min) %
Nonane 6.172 3.7707
n-Decanioc acid 22.5006 2.9496
Trans-2-Decenoic acid 23.8169 3.3118
Undecanoic acid 35.3994 2.6231
2-Octylforan 26.0344 5.7794
2-HEXADECEN 42.6172 24.3081
E-2-Tetradecen 31.225 2.1878
Isophytol 38.15 2.0285
Hexadecanoic acid 38.7522 5.7395
3 - 1 - ناﺰﯿﻣ pH
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ناﺰﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺮﻔﺻ زور زا هﺪﯾرﻮﺷ ﻪﻠﯿﻓ رد pH
ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺎﺗ .
ناﺰﯿﻣ رﺎﻤﯿﺗ رد pH
2 رد
درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻢﻬﻧ زور رد ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ و ﻢﻫدزاود زور ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺷاد يراد
) 05 /0 P<
( ﺮﯾﺎﺳ رد ﺎﻣا ،
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ راد
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ي )
05 /0 P>
( . ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
ﻦﯿﯾﺎﭘ و ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد pH
ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ )
02 /0 82± /6 ( رﺎﻤﯿﺗ و ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ و
2 ﺮﻔﺻ زور رد )
01 /0 20± /6 ( ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور pH
ﻪﻠﻀﻋ ﯽﻤﯾﺰﻧآ ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ يزﺎﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ناﻮﺘﯿﻣ ار ﺎﻣ داد ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻫ ]
21 .[
ﺮﺛا ﺮﺑ ﯽﻫﺎﻣ گﺮﻣ زا ﺲﭘ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
راﺪﻘﻣ ﺰﯿﻟﻮﮑﯿﻠﮔ زا ﻞﺻﺎﺣ ﮏﯿﺘﮐﻻ ﺪﯿﺳا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ pH
-
ﻢﯾﺰﻧآ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﺑﺎﯾ يﺎﻫ
ﻦﯿﻣآ ناﺰﯿﻣ ﮏﯿﺘﯿﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا دازآ يﺎﻫ
ﺐﺒﺳ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻧﻮﻤﻧ رد pH
ﯽﻣ ﺎﻫ ددﺮﮔ . ﻓ ﻦﯾا ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ رﻮﺘﮐﺎ ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﯽﺘﺷﻮﮔ دﺎﺴﻓ نداد نﺎﺸﻧ ياﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ رﻮﺘﮐﺎﻓ و ﺪﻨﮐ ﯽﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ ] 22 .[
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد Hosseinipour
نارﺎﮑﻤﻫ و )
20111 ( ﺮﺛا يور ﺮﺑ
لﺰﻗ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ يور ﺮﺑ نﻮﺘﯾز هرﺎﺼﻋ نﺎﻤﮐ ﻦﯿﮕﻧر يﻻآ
] 23 [
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ يا ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
. رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ناﺰﯿﻣ رد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﺰﯿﻧ ﺎﻬﻧآ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ مﺎﻤﺗ رد pH
ﺪﻧور ﺪﻧدﻮﺑ نﻮﺘﯾز هرﺎﺼﻋ يراد ﻪﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺎﻣا ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﺷاد يﺮﺘﻤﮐ ﺖﻋﺮﺳ ،ﯽﺸﯾاﺰﻓا .
ﺶﯾاﺰﻓا رد ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ pH
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫزور ﯽﺧﺮﺑ يﺮﺗ ،كﺎﯿﻧﻮﻣآ ﺪﻨﻧﺎﻣ يزﺎﺑ ﻞﯿﺘﻣ
ﻦﯿﻣآ ﺮﮕﯾد و ﻦﯿﻣآ ﺑ يﺎﻫ
ﯽﻧژﻮﯿ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻫﺎﻣ رد دﺎﺴﻓ ﻞﻣﺎﻋ يﺎﻫ
دﻮﺷ
] 24 .[
3 - 2 - راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ (TVB-N)
زور زا هﺪﯾرﻮﺷ ﻪﻠﯿﻓ رد راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺎﺗﺮﻔﺻ .
يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ
درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور رد راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺖﺷاد يراد
) 05 /0 P<
.(
رﺎﻤﯿﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 2
درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ و ﻢﻫدزاود ،ﻢﻬﻧ يﺎﻫزور ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد
) 05 /0 P<
.(
و ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺑ هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ )
04 /4 65± / 78 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ
100 مﺮﮔ ( ﺮﻔﺻ زور رد ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ و )
28 /0 95± / 10 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ
رد 100 مﺮﮔ ( ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻢﯾﺰﻧآ و ﺎﻫ
دراد طﺎﺒﺗرا ﺖﺷﻮﮔ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ .
ﯽﻨﯿﻣآ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ ﺮﺛا رد راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ تﺪﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ
ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ هﺪﻨﻨﮐ دﺎﺠﯾا ﻞﻣاﻮﻋ ﺐﺒﺳ و ﻪﻠﻤﺣ ﻞﺻﺎﺣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻧﻮﺷ ﯽﯾﺎﯿﻠﻗ راﺮﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ]
25 .[
ﯽﯾﺎﯾرد نﺎﯿﻫﺎﻣ رد
ناﺰﯿﻣ 20 - 15 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ 100 نﺎﺸﻧ راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ مﺮﮔ
ﯽﻣ بﻮﻠﻄﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ هﺪﻨﻫد ناﺰﯿﻣ و ﺪﺷﺎﺑ
50 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ 100
ﯽﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻔﯿﮐ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ مﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ
] 26 .[
زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﺘﺒﻟا
هدروآﺮﻓ رد راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ يﺎﻫ
ﯽﻧﺎﺴﻧا فرﺎﺼﻣ ياﺮﺑ ار ﯽﺗﻼﯿﺷ 35
- 30 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ 100 مﺮﮔ
هدﻮﻤﻧ مﻼﻋا ﺪﻧا
] 27 [ ناﺰﯿﻣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ رد نآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ
راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻢﺸﺷ زور زا
ﺖﺳا هدﻮﺑ . هزاﺪﻧا و ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺑ راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ
ﺺﺧﺎﺷ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ دﺮﺑرﺎﮐ نﺎﯿﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﯽﮔزﺎﺗ يﺎﻫ
دراد ] 28 .[
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻪﻨﻣاد راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ
يﺮﺗ ،ﻦﯿﻣآ ﻞﯿﺘﻣ يد ،ﻦﯿﻣآ ﻞﯿﺘﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ راﺮﻓ يزﺎﺑ و ﻦﯿﻣآ ﻞﯿﺘﻣ
ﯽﻣ ﺮﺑ رد ار كﺎﯿﻧﻮﻣآ دﺮﯿﮔ
] 29 .[
هﺮﻘﻧ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد يا
) Hypophthalmichthys molitrix (
يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺖﯿﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ ] 30 [ . يﻮﭽﻧآ ﯽﻫﺎﻣ نﺎﯿﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ يراﺪﻬﮕﻧ رد ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ
) Engraulis encrasicholus (
] 31 [ لﺰﻗ ﻪﻠﯿﻓ يراﺪﻬﮕﻧ و -
ﻻآ ] 32 [ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد
دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻖﯿﻘﺤﺗ .
ﻪﺑ راﺮﻓ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫزﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻠﻋ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻨﻌﯾ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا هﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ . رد
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻪﯿﻟوا يﺎﻫزور راﺮﻗ ﻪﯾﺎﭘ زﺎﻓ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺳ ﺎﺑ و ﺪﻧراد ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻤﮐ ﺖﻋﺮ
و ﺪﻨﺑﺎﯾ ﯽﻟ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا زا ﺲﭘ
ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﯽﻣ دﺎﯾز
ﺪﻧﻮﺷ ] 33 [ .
3 - 3 - ﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﯿ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮ )
( TBA
ﺮﻔﺻ زور زا هﺪﯾرﻮﺷ ﻪﻠﯿﻓ رد ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺎﺗ .
ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ناﺰﯿﻣ
رﺎﻤﯿﺗ رد 2 ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ و ﻢﻫدزاود زور رد درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ
ﺖﺷاد يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ )
05 /0
<
.(P و ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯿ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ هﺪﯾرﻮﺷ ﻪﻠﯿﻓ رد ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮ
رﺎﻤﯿﺗ رد 1 رد زور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ 04 /0 71± /4 رﺎﻤﯿﺗ و 2 ﺮﻔﺻ زور رد
01 /0 61 ± /0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد ﺪﯿﺋﺪﻟآ نﻮﻟﺎﻣ مﺮﮔ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
.
ﯽﺳرﺮﺑ رد لﺰﻗ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ يور ﺮﺑ ﻦﺸﯾوآ هرﺎﺼﻋ ﺮﺛا ﺮﯿﺛﺎﺗ
يﻻا
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ نﺎﻤﮐ ﻦﯿﮕﻧر Shabanpoor
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2012 (
] 34 [ ﻦﺸﯾوآ يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
TBA
ﻪﺘﺴﺑ دﻮﺟو ﺮﺑ هوﻼﻋ ار ﺮﻣا ﻦﯾا ﺎﻬﻧآ و ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار ﻪﺑ يﺪﻨﺑ
ﯽﺘﻧآ ﺮﺻﺎﻨﻋ دﻮﺟو ﺖﺒﺴﻧ ﻦﺸﯾوآ هرﺎﺼﻋ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧداد ﻢﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
دراد ﯽﻧاﻮﺧ ]
34 [.
دﻮﺟو
ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
2 ﯽﺘﻧآ ترﺪﻗ ﺰﯿﻧ و -
هرﺎﺼﻋ يﻻﺎﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯿﻨﺸﮔ
ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﮐ ،ﺰ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ TBA
ﺖﺳا ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ،ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺶﻫﺎﮐ .
راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺳا ﻦﮑﻤﻣ لﺎﭽﺨﯾ رد يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻃ ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﯿﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺖ
ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﻫﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﯾﺰﺟ نﺪﺷ ﻪﻧژورﺪﯿﻫد زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﺷﺎﺑ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ]
35 .[
دﻮﺟو
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ 2
ﯽﺘﻧآ ترﺪﻗ ﺰﯿﻧ و -
هرﺎﺼﻋ يﻻﺎﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا رد ﺪﯿﺳا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ زﺎﺠﻣ ناﺰﯿﻣ
ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ 2
- 1 ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺷﻮﮔ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد ﺪﯿﺋﺪﻟآ نﻮﻟﺎﻣ مﺮﮔ
ﻫﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽ ]
35 .[
دوﺪﺣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ 4
- 3 ﯽﻠﯿﻣ نﻮﻟﺎﻣ مﺮﮔ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد ﺪﯿﺋﺪﻟآ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﺖﯿﻔﯿﮐ ]
36 .[
3 - 4 - دﺪﻋ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ )
( PV
زور ﺎﺗ ﺮﻔﺻ زور زا هﺪﯾرﻮﺷ ﻪﻠﯿﻓ رد ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﺰﻧﺎﭘ زور رد ﺲﭙﺳ ،ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدزاود ﺶﻫﺎﮐ ﻢﻫ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻠﯿﻓ رد ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﻢﻫدزاود زور ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ) 13 /0 10± /6 مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد نﻻاو ﯽﮐا ﯽﻠﯿﻣ (
رﺎﻤﯿﺗ و 1 و 2 رد
ﺮﻔﺻ زور )
14 /0 98± /0 مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد نﻻاو ﯽﮐا ﯽﻠﯿﻣ (
ﺖﺳد ﻪﺑ
ﺪﻣآ . جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﺑﺮﭼرد ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ناﺰﯿﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا هﺪﺷ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ،دﺎﺴﻓ ﻪﺑ نﺪﺷ ﮏﯾدﺰﻧ ﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ لﻮﺼﺤﻣ و ﺪﺑﺎﯾ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﺑﺮﭼ ﻪﯿﻟوا نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ]
38 [ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﯿﺛﺎﺗ يا
هرﺎﺼﻋ هﺮﻘﻧ رﻮﭙﮐ ﻪﻠﯿﻓ يراﺪﻬﮕﻧ ﺮﺑ هﺎﯿﺳ هﺮﯾز و ﻪﻧاد هﺎﯿﺳ يﺎﻫ يا
ﺎﺗ ﺲﭙﺳ و ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا تﺪﺷ ﻪﺑ ﻢﻬﻧ زور ﺎﺗ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ
راﺪﻬﮕﻧ هرود يﺎﻬﺘﻧا داد نﺎﺸﻧ ﯽﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ي
] 39 [.
ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻫﺎﯿﮔ هرﺎﺼﻋ ﺞﻨﭘ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
Thymus vulgaris راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و يا
ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﻪﺑﺎﺸﻣ ]
40 [ . ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ
يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ 20
- 10 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﺑﺮﭼ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد نﻻاو ﯽﮐا
ﻪﺋارا ﺖﺳا هﺪﺷ ]
41 [ رد هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ هﺪﺷ مﻼﻋا دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﺮﺗ .
ﻢﻬﻣ زا ﻞﯾﻻد ﻦﯾﺮﺗ
رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ،يراﺪﻬﮕﻧ لﻮﻃ رد ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ دﺎﯾز تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ ﯽﻣ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﯽﻠﺻا يﺎﻫﺪﺣاو زا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻫﺎﻣ ﯽﺑﺮﭼ هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ دﻮﺷ
] 42 .[
ا رد ﻦﯾ
ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺎﺗ ﺮﻔﺻ زور زا هﺪﯾرﻮﺷ .
ﯽﻣ ﯽﺑﺮﭼ هﺪﻨﻨﮐﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫ ﻢﯾﺰﻧآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻫد ﺶﯾاﺰﻓا ار يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ رد نﺎﯿﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ دازآ ]
43 .[
رﺎﻤﯿﺗ رد ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ناﺰﯿﻣ 2
ﻫزور رد ﻦﯿﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺖﺷاد يراد
) 05 /0 P<
( و
يوﺎﺣ رﺎﻤﯿﺗ رد ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ 3
ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺪﺻرد
هزاﺪﻧا ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺖﺳا ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺰﯿﻨﺸﮔ ياﺮﺑ .
ﯽﺘﻧآ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
هرﺎﺼﻋ ﮐ يور ﺮﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دﺪﻋ ﺶﻫﺎ
لﺰﻗ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ يور ﺮﺑ ﻦﺸﯾوآ هﺎﯿﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﻻآ
ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻤﮐ ﻦﯿﮕﻧر Shabanpoor
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2012 ( ] 34 [
لﺰﻗ ﯽﻫﺎﻣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ يور ﺮﺑ نﻮﺘﯾز گﺮﺑ و نﺎﻤﮐ ﻦﯿﮕﻧر يﻻآ
ﻂﺳﻮﺗ Hosseinipour نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2011 ( ] 23 [ نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد .
3 - 5 - ا دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳ )
( FFA
زور زا هﺪﯾرﻮﺷ ﻪﻠﯿﻓ رد دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺎﺗ ﺮﻔﺻ .
يﺎﻫﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ
فﻼﺘﺧا ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ دازآ بﺮﭼ ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺷاد يراد )
05 /0 P<
( درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ رد ﺎﻣا ،
ﻮﺳ ،ﺮﻔﺻ يﺎﻫزور ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فﻼﺘﺧا ﻢﻫدزاود و ﻢﻬﻧ ،ﻢﺸﺷ ،م
ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد )
05 /0 P>
.(
ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﯾﺮﺗ
رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ )
13 /0 64± /4 ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺌﻟوا ﺪﺻرد (
و
رﺎﻤﯿﺗ 2 ﺮﻔﺻ زور رد )
01 /0 48± /0 ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺌﻟوا ﺪﺻرد (
ﻪﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﺑﺎﻨﺑ ﮏﯾ دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻦﯾاﺮ
ﻢﯾﺰﻧآ ﺮﺛا نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ بﻮﺧ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﺑﺮﭼ ﺮﺑ ﮏﯿﺘﯿﻟﻮﭙﯿﻟ يﺎﻫ
هدروآﺮﻓ ﺮﯾﺎﺳ و نﺎﯿﻫﺎﻣ ﺖﺳا ﯽﺘﺷﻮﮔ يﺎﻫ
] 44 .[
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا
ﺮﯿﻏ ﺪﻨﭼ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا نﺪﺷ ﺪﯿﺴﮐا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ ﯽﺑﺮﭼ ﯽﻣ ﯽﻫﺎﻣ تﻼﻀﻋ رد ﯽﻋﺎﺒﺷا ﻢﻌﻃ و ﻮﺑ دﺎﺠﯾا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﺎﻣ رد بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ نآ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز نﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﯽﻫ
ﯽﻣ ددﺮﮔ ] 45 .[
ﻢﯾﺰﻧآ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ ،ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ رد زﺎﭙﯿﻟﻮﻔﺴﻓ و زﺎﭙﯿﻟ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺰﯿﻟﺎﺗﺎﮐ ار لوﺮﺴﯿﻠﮔ بﺮﭼ ﺪﯿﺳا يﺎﻫﺮﺘﺳا ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻞﯿﮑﺸﺗ ددﺮﮔ
] 46 .[
ﺮﺑ ﺰﮔ سﺎﺳا شرا -
ﺖﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﻤﻧ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺪﻧﻮﺷ
] 47 [ ﯽﻣ ﺎﻣا ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا .
،ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺶﯾاﺰﻓا
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ و دﺎﺴﻓ رد ﻊﯾﺮﺴﺗ ،بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻢﻌﻃ شﺮﺘﺴﮔ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺶﯾاﺰﻓا ﺞﯾﺎﺘﻧ زا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد و لﻮﺼﺤﻣ بﺮﭼ ﺖﺳا يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز رد نﺎﯿﻫﺎﻣ رد دازآ ]
48 .[
ﺮﺘﺸﯿﺑ رد
ناﺰﯿﻣ ،نﺎﯿﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز يور ﺮﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﯾاﺰﻓا يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﯽﻃ دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا
،
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺑ دازآ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻦﯿﺑ ﺶﻨﮐاو ﻪﺠﯿﺘﻧ رد يﺎﻫ
ﺮﯾﺬﭘ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺶﻫﺎﮐ و ﺖﻓﺎﺑ نﺪﺷ ﺖﻔﺳ ﺐﺒﺳ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ ش
ﯽﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ فﺮﻃ زا نآ ددﺮﮔ
] 49 .[
Jahed Khaniky نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2015 ( ﻧدﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ﺪ
ﻪﮐ
ﯽﺘﻧآ و ﯽﻠﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هرﺎﺼﻋ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻞﻣﺎﻋ رﺎﻧا يﺎﻫ
ﯽﺑﺮﭼ ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺎﺗ ﻪﺑ ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا دﻮﺟو ﻪﮐ
ﯽﻣ ار ﺰﯿﻨﺸﮔ هرﺎﺼﻋ رد ﯽﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﻨﭼ ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ ﯽﻠﻣﺎﻋ ناﻮﺗ
ﻫﺪﯿﺳا دﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد دازآ بﺮﭼ يﺎ ]
50 .[
3 - 6 - ﻞﮐ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ (TVC)
و
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻞﯿﻓوﺮﮑﯾﺎﺳ يﺎﻫ (PTC)
داﺪﻌﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد و PTC
زا هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد TVC
ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺎﺗ ﺮﻔﺻ زور .
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻟﺎﺣ ﻦﯾا رد هﺪﯾرﻮﺷ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻠﯿﻓ ﺖ
دﻮﺑ هﺪﺷ ﺪﺳﺎﻓ .
داﺪﻌﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ TVC
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺖﺷاﺪﻧ يراد
) 05 /0 P>
( رﺎﻤﯿﺗ رد ﺎﻣا ، 2
رد
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻢﻫدزاود و ﻢﻬﻧ ،ﻢﺸﺷ ،مﻮﺳ يﺎﻫزور يراد
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
05 /0 P<
.(
داﺪﻌﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ PTC
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺖﺷاﺪﻧ يراد
) 05 /0 P>
( د ﺎﻣا ، ر
رﺎﻤﯿﺗ 2 ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ و ﻢﻫدزاود زور رد هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد
ﺪﺷ ) 05 /0 P<
.(
داﺪﻌﺗ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ و PTC
ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد TVC
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زور ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ رد هﺪﯾرﻮﺷ Log cfu/g
