ﻦﯿ ﭘﺮوﺗﺌ ي ﻪ ذرت ﺣﺎو ﯾ ﻮن ﻧﺎن ﺑﺪون ﮔﻠﻮﺗﻦ ﺑﺮ ﭘﺎ ﯿ ﻓﺮﻣﻮﻻﺳ

(1)

ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ زﺎﺳ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ

ﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ نﻮ ﯾ

وﺎﺣ ترذ ﻪ ي

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ

ﻔﺳ ﯿ ﺰﻧآ و غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﯾ

ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ ﯿ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻤﺨﺗ و ﯿ

ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦ ي

اﯾ اﺮﻓ ﻦ ﯾ

ﻪﮑﺒﺷ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﺪﻨ ي

ﺒﺼﻋ ﯽ ﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽ

ﻧﺎﻫ ﯿ ﻪﻠﺤﻣ ﻪ ،

1

ﺪﻬﻣ ي ﻧﺎﺧ هﺮﻗ

2

ﯽ



1 - ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد ﯽ

ﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ ﺪﺷرا ﯽ

ﺎﻨﺻ ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ، ﯾ

اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﺮﺒﺗ ﺪﺣاو ، ﯾ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺰ ﯽ

ﺮﺒﺗ ، ﯾ ا ،ﺰ ﯾ ناﺮ

2 - ﺮﺘﮐد ي ﺼﺼﺨﺗ ﯽ دﺎﺘﺳا ، ﯾ ﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎ ﯽ

ﺎﻨﺻ ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﺮﺒﺗ ﺪﺣاو ، ﯾ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺰ ﯽ

ﺮﺒﺗ ، ﯾ ا ،ﺰ ﯾ ناﺮ

) رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 11 / 07 / 96 رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 11 / 09 / 96 (

ﮑﭼ ﯿ هﺪ

ا رد ﯾ ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ ﻬﺑ ﻖ ﯿ ﻪﻨ زﺎﺳ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ نﻮ ﯾ

وﺎﺣ ترذ ﻪ ي

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﺰﻧآ و غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﯾ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻤﮐ فﺪﻫ ﺎﺑ ﯿ

ﻪﻨ

ندﻮﻤﻧ ﻣ و ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﯿ

ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ و ﺑﯿ ﺸ ﯿ ﻣ ندﻮﻤﻧ ﻪﻨ ﯿ

ﮕﻧر ﺺﺧﺎﺷ و ﻞﺨﻠﺨﺗ ،نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ،صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ناﺰ ﯽ

رد و ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور ﻂﺳﻮﺗ L*

ﺎﻬﻧ ﯾ ﻤﺨﺗ ﺖ ﯿ ا ﻦ ﯾ ﺦﺳﺎﭘ ﻦ ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﺎﻫ ﯽ

ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ود تاﺮﺛا ﯾ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ هدوﺪﺤﻣ رد ي

ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 5/

1 د و ﺪﺻر

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ هدوﺪﺤﻣ رد غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ 6

ﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﺪﺻرد ي

ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﺑ ي

،نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ،ﻞﺨﻠﺨﺗ ،ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ،صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ

ﺘﺨﺳ ﯽ ﺺﺧﺎﺷ و ﺎﻫ ي ﮕﻧر ﯽ ،L*

و a*

ﺳرﺮﺑ نﺎﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ b*

ﯽ دﺮﮔ ﯾﺪ . ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﺘﻧ ﯾ اﺮﺷ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﯾ

ﻬﺑ ﻂ ﯿ اﺮﺑ ﻪﻨ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﺪ ﯾ

ترذ ﻪ

ﻧﺎﻣز ﯽ ا ﯾ ﻣ دﺎﺠ ﯽ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻪﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﺗﺮﺗ

ﯿ ﺐ 65 /0 و 6 ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺻرد .

اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ

و ﻞﺨﻠﺨﺗ ،ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﻢ ﺺﺧﺎﺷ

اﺰﻓا a*

ﯾ ﻟو ﺶ ﯽ ﻣ ﯿ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰ ﺶﻫﺎﮐ b*

ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﻨﭽﻤﻫ ﺞ ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻦ ﯾ

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ

ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻢ ﯿ

ﻪﻧﻮﻤﻧ نﻮ اﺰﻓا اﺪﺘﺑا رد ﺎﻫ ﯾ

و ﺶ ﺲﭙﺳ

ﻣ رد ﺶﻫﺎﮐ ﯿ

ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ و نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ناﺰ .

اﺰﻓا ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﯿ

ﺮﺠﻨﻣ ترذ ﻪ

اﺰﻓا ﻪﺑ ﯾ ﺶ ﺺﺧﺎﺷ و L*

و a*

و ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺶﻫﺎﮐ ﺺﺧﺎﺷ

دﺮﮔ b*

ﯾﺪ . ﺎﺘﻧ ﯾ لﺪﻣ ﺞ زﺎﺳ ي ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ﯽ

ﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽ ﻪﮑﺒﺷ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ا

ي ﺎﺑ ﯾ ﻻ ﮏ ﯾ نﺎﻬﻨﭘ ﻪ

وﺎﺣ ي 9 نورﻮﻧ ﯾ ﻨﻌ ﯽ ﭼ ﯿ نﺎﻣﺪ 8 - 9 - 2 ) ﻪﮑﺒﺷ ا ي ﺎﺑ 2 دورو ي ، 9 هﺮﮔ ) نورﻮﻧ ( ﻻ رد ﯾ و نﺎﻬﻨﭘ ﻪ 8 ﺟوﺮﺧ ﯽ ( ﺮﺘﻬﺑ ، ﯾ ﺘﻧ ﻦ ﯿ ﭘ رد ار ﻪﺠ ﯿ ﺶ ﺑﯿﻨ ﯽ ﺟوﺮﺧ ﯽ ﺎﻫ ي

دراد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ .ا

ﯾ ﺮﺿ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﻪﮑﺒﺷ ﻦ ﯾ

ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐ ﯽ

00 /1 ﻣ و ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦ ي

0011 /0 ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﺑ رد ار ﺖﻗد ﻦ ﯿ

ژﻮﻟﻮﭘﻮﺗ ﻦ ي ﺎﻫ ي د هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ر

داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا .

ﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو : ﺰﻧآ ،ترذ ،ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﯾ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ ، ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ لﺪﻣ ،غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ زﺎﺳ

ي ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ﯽ

.

لﻮﺌﺴﻣ

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ :

[email protected]

(2)

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﺑﯿ يرﺎﻤ ﻠﺳ ﯿ ﺑ كﺎ ﯿ يرﺎﻤ ﺖﺳا ﻪﮐ رد نآ ﻃﺎﺨﻣ ءﺎﺸﻏ ﯽ

هدور

ﮏﭼﻮﮐ دﺮﻓ ءﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ مﺪﻋ ﻞﻤﺤﺗ ﻂﺳﻮﺗ ،ﻦﺗﻮﻠﮔ ﻦﺗﻮﻠﮔ

ﺳآ ﯿ ﺐ

ﻣ ﯽ ﺑﯿ

،ﺪﻨ رد ﺘﻧﯿ ﻪﺠ لﻼﺧا بﺬﺟ رد داﻮﻣ

،يﺬﻐﻣ ﺶﻫﺎﮐ

،نزو

،لﺎﻬﺳا ﻢﮐ ﻧﻮﺧ ﯽ ﮕﺘﺴﺧ ، ﯽ

،

،ﺦﻔﻧ دﻮﺒﻤﮐ تﻻﻮﻓ و ﮐﻮﭘ ﯽ

ناﻮﺨﺘﺳا دﻮﺟو ﻪﺑ ﻣ ﯽ آﯾ ﺪ 1] .[ داﺮﻓا ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ﻠﺳ ﯿ ﺪﻌﺑ كﺎ زا

فﺮﺼﻣ يﺎﻫاﺬﻏ يوﺎﺣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﯾ ﮏ يﺮﺳ ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ ﻟﺎﺑ ﯿﻨ ﯽ ﺷﺎﻧ ﯽ

زا لﻼﺘﺧا رد ﻢﻀﻫ ﻦﺗﻮﻠﮔ نﺎﺸﻧ ﻣ ﯽ ﺪﻨﻫد ﻪﮐ رد نﺎﻣز يﺎﻫ

ﻧﻻﻮﻃ ﯽ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﺳآ ﯿ يﺎﻫزﺮﭘ ﺐ وﯾ

ﻠ ﯽ دﻮﺟﻮﻣ رد هدور ﮏﭼﻮﮐ

ﻣ ﯽ دﻮﺷ . نﺎﻣرد ﺎﻬﻨﺗ اﯾ

ﻦ ﺑﯿ يرﺎﻤ فﺬﺣ ﻖﻠﻄﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ زا ژر ﯾ ﻢ

اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﺖﺳا 2] .[ نﺎﻧ ﯾ ﮑ ﯽ زا فﺮﺼﻣﺮﭘ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺎﻫاﺬﻏ ي وﺎﺣ ي

ﻦﺗﻮﻠﮔ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ . ﺌﺗوﺮﭘ ﯿﻨ ﯽ ﻢﻬﻣ رد ﻫد ﻞﮑﺷ ﯽ رﺎﺘﺧﺎﺳ درآ

ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ و لﻮﺌﺴﻣ ﺻﻮﺼﺧ ﯿ تﺎ ﺘﺳﻻا ﯿ ﮏ ﻤﺧ ﯿﺮ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ و رد

نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺮﻫﺎﻇ و ﺖﻓﺎﺑ ﻠﺧاد ﯽ ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي تﻻﻮﺼﺤﻣ زا اﻮﻧﺎﻧ

ﯾ ﯽ

ﺖﮐﺮﺷ رد دراد لﺎﺳ ﺎﻫ ي ﺧا ﯿﺮ ﻘﻘﺤﻣ ﯿ ﻦ زﯾ دﺎ ي رد درﻮﻣ

ﺪﻗﺎﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ

ﻪﺑ صﻮﺼﺧ نﺎﻧ

ﺪﻗﺎﻓ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ

ﻣ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ ﻪﮐ ﺎﻫدروﺎﺘﺳد ي

ﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﯽ ار رد ﺮﺑ ﻣ ﯽ ﮔﯿ دﺮ ﻪﮐ ﻞﻣﺎﺷ

هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻎﻤﺻ ،ﺎﻫ ﺎﻫ )ﻫ ﯿ ﺋﻮﻠﮐورﺪ ﯿ ﺎﻫﺪ (،

تﻻﻮﺼﺤﻣ

ﻨﺒﻟ ﯽ

، ﺎﺳ ﯾﺮ ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي ﺪﻗﺎﻓ

،ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺮﭘ ي ﺎﺑ ﯾ ﺗﻮ ﯿ ﮏ و ﮐﺮﺗ ﯿ ﺐ

ﺎﻬﻧآ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .ا ﯾ ﻦ ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﭘ تﺎﺒ ﯿ ﺮﻤ ي ﺻﻮﺼﺧ ﯿ تﺎ وﯾ ﺘﺳﻻاﻮﮑﺴ ﯿ ﮏ

ﻦﺗﻮﻠﮔ ار ﻠﻘﺗ ﯿ ﺪ ﻣ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ و ﺪﺑ ﯾ ﻦ ﺳو ﯿ ﻪﻠ

،رﺎﺘﺧﺎﺳ سﺎﺴﺣا ﻧﺎﻫد ﯽ

،

ﺬﭘ ﯾ شﺮ و تﺪﻣ رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ي تﻻﻮﺼﺤﻣ اﻮﻧﺎﻧ

ﯾ ﯽ ﺪﻗﺎﻓ ﺗﻮﻠﮔ ﻦ

اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﭘﯿ اﺪ ﺪﻨﮐ 3] .[ يدرآ ﻪﮐ ياﺮﺑ ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ نﺎﻧ ﺪﻗﺎﻓ ﻦﺗﻮﻠﮔ

هدﺎﻔﺘﺳا ﻣ ﯽ دﻮﺷ ﺎﺑﯾ ﺘﺴ ﯽ يدرآ ﻏﯿ ﺮ زا درآ مﺪﻨﮔ

،ﺪﺷﺎﺑ درآ ترذ

زا ﺎﺠﻧآ ﯾ ﯽ ﻪﮐ ﺪﻗﺎﻓ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺖﺳا و ﺌﺗوﺮﭘ ﺢﻄﺳ ﯿ

،ﻦ يژﺮﻧا و

ياﻮﺘﺤﻣ ﺬﻐﺗ ﯾﻪ يا نآ ﻻﺎﺑ ياﺮﺑ ،ﺖﺳا ﻟﻮﺗ

ﯿ ﺪ نﺎﻧ ﺪﻗﺎﻓ ﻦﺗﻮﻠﮔ

ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻣ ﯽ ﻟو ﺪﺷﺎﺑ ﯽ ﻪﺑ نآ زا ﺎﻬﻨﺗ ﯾ ﯽ ﻤﻧ ﯽ ﮐ ﺎﺑ نﺎﻧ ناﻮﺗ ﯿﻔ

ﯿ ﺖ

ﻟﻮﺗ بﻮﺧ ﯿ

دﻮﻤﻧ ﺪ 4] ﮐﺮﺗ اﺬﻟ ،[ ﯿ

ﺗﺎﺒ ﯽ ﺋﺎﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﯽ

ﻠﻘﺗ ﯿ ﺪ

ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﮐﺮﺗرد ،ﺪﻧراد ار ﻦﺗﻮﻠﮔ تﺎ ﯿ

ﻤﺧ ﺐ ﯿ ﺖﻬﺟ ترذ درآ ﺮ

ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻨﻫاﻮﺧ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ نﺎﻧ صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ 5]

.[

لﺎﺳ لﻮﻃرد ﺎﻫ

ي ﻟوا ﯿ ﮐﺮﺗ ندوﺰﻓا زا فﺪﻫ ﻪ ﯿ

ﺌﺗوﺮﭘ تﺎﺒ ﯿﻨ

ﯽ ﻪﺑ

اﺰﻓا ﺎﻓﺮﺻ ،ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ

را ﺶ ﺬﻐﺗ شز ﯾﻪ ا ي نآ دﻮﺑ ﺎﻫ

ﺧا ﺎﻣا ﯿ ﻠﺻا فﺪﻫ أﺮ ﯽ

ا ندوﺰﻓا زا ﯾ

ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ ﮑﺸﺗ ،تﺎﺒ ﯿ ﻞ ﯾ زﺎﻓ ﮏ

ﭘﯿ ﺌﺗوﺮﭘ ﻪﺘﺳﻮ ﯿﻨ

ﯽ ﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ ﯿﻔ

ﯿ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖ ﻣ

ﯽ اﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ ﻊﺒﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﻦ ﯿ

ﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ ﻦ ﯿ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺖ

ﻣ ﯽ ﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽ

ا ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ار ﯾ

ﺎﻔ

ﺎﻤﻧ ﯾ ﺪ 6] .[ ﻢﺨﺗ ﺮﻣ ﻧدوﺰﻓا غ ﯽ ﻟﻮﻤﻌﻣ ﯽ اﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻧ رد ي

اﺰﻓا ﯾ ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﺘﺧﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ و ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ ﺶ ﯽ

هوﻼﻋ دﻮﺷ ﺮﺑ

اﯾ ﺮﺳ ﻦ ﯾﻊ ﺌﺗوﺮﭘ ندﻮﺑ ﻢﻀﻬﻟا ﯿ

ﻦ ﺎﻫ ي ﻢﺨﺗ اﺮﺑ غﺮﻣ ي هرود ي ﺖﻫﺎﻘﻧ

ﺑﯿ ﻠﺳ نارﺎﻤ ﯿ

ﮐﺎ ﯽ ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ .

ﻔﺳ ﯿ هﺪ ي ﻊﻧﺎﻣ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ

ﺗﻻژ ﯿ ﺳﺎﻨ ﯿ ﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ،ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻞﻣﺎﮐ نﻮ ﯿ

ﺗﺎ ﯽ رﺎﺘﺧﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ و

صﺮﻗ ﭘ رد ار نﺎﻧ ﯽ

دراد 7] و 8 . [ ﺰﻧآ هزوﺮﻣا ﯾﻢ

رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ

اﺮﺑ هدﺮﺘﺴﮔ ي

ﺳر ﯿ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪ ﯾ

ﮑ ﯽ آﺮﻓ رد ﯾ ﺪﻨ ﺎﻫ ي

ﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﺪﻌﺘﻣ ﯿ

ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻟﺎﺳ تﺎﺒ ﯽ

دﻮﺷ . ﺰﻧآ ﯾﻢ ﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫ ﯾ ﻦ

ﻦﻣا و ﺮﺗ ﯾ ﺎﺟ ﻦ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ ﺷ تﺎﺒ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺰﻧآ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯾﻢ

رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﻟﻮﺗ رد هدﺮﺘﺴﮔ ﯿ

ﻨﺘﺒﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪ ﯽ

توﺎﻔﺘﻣ فاﺪﻫا ﺎﺑ تﻼﻏ ﺮﺑ

ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ ﻤﺧ صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﯿ

ﮐ دﻮﺒﻬﺑ ،ﺮ ﯿﻔ

ﯿ ﺖ

هزﺎﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ

اﺰﻓا ﺎ ﯾ رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز ﺶ ي

ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺰﻧآ ﯾﻢ ﺎﻫ ﯾ ﯽ

اﻮﻧﺎﻧ ﺖﻌﻨﺻ رد ﺐﻠﻏا ﻪﮐ ﯾ

ﯽ ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ ﻣآ ﺎﻔﻟآ دﻮﺷ ﯿ

ﺎﻫزﻼ ﯾ ﯽ ﺎﺑ

ﺄﺸﻨﻣ ) ﭼرﺎﻗ ،تﻼﻏ ﯽ

ﻣ ، ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ( اﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ي

و ﺰﻐﻣ دﻮﺒﻬﺑ

ﻪﺘﺳﻮﭘ ي ﻧ اﺰﻓا ،نﺎ ﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﮏﻤﮐ و ﻢﺠﺣ ﺶ ي

ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ

ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ دﻮﺷ . ﺰﻧآ ﯾﻢ ﻟﺎﻌﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ ﯿ

ﻪﻘﺒﻃ هوﺮﮔ ﻪﺳ رد نﺎﺸﺘ

ﺪﻨﺑ ي ﻣ ﯽ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ي

ﻤﺧ ﯿ ﮐ دﻮﺒﻬﺑ ،ﺮ ﯿﻔ

ﯿ ﺖ

اﺰﻓا و هزﺎﺗ نﺎﻧ ﯾ

رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺶ ي

ﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ 9] .[ ﺸﻫوﮋﭘ رد ﯽ ﺷ ﯿ و ﻦ

نارﺎﮑﻤﻫ )

2010 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ي ﺰﻧآ ﺮﺛا ﯾ ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ ﻠﮔ ﻣﺎﺗﻮ ﯿ و زﺎﻨ

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﺋزﺎﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘ ،تﺎﻨ ﯿ

ﻮﺳ ﻦ ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ و ﺎ ﯿ ﻨﭘ بآ ﻦ ﯿ ﺮ

ﻬﺗ رد ﯿ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺞﻧﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﻪ .

ﺎﺘﻧ ﯾ ا ﺞ ﯾ نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ

ﺰﻧآ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ

ندوﺰﻓا زا ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ رد ﻦ

اﯾ ﺻﻮﺼﺧ رد ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ ﻪﺑ داﻮﻣ ﻦ ﯿﺗﺎ

ﯽ ،ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ

ﮑﺸﺗ و ﻢﺠﺣ ﯿ

ﺳ ﻞ لﻮﻠ ﺎﻫ ي ﮐ و اﻮﻫ ﯿﻔ ﯿ ﺪﺷ ﺞﻧﺮﺑ نﺎﻧ ﺖ 10]

.[ رد

ﺸﻫوﮋﭘ ﯽ د ﯾ ز ﺮﮕ ﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و وﺮﺒ )

2015 ( ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽ ﺮﺛا

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ )

ﻣﻮﺒﻟآ ﯿ ﺑﻮﻟ ،دﻮﺨﻧ ،نژﻼﮐ ،ﻦ ﯿ

و ﺎ

ﻮﺳ ﯾﺎ ( ﻪﺑ ﮑﺸﺗ ناﻮﻨﻋ ﯿ

رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻞ ي

ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ رد

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . ﺎﺘﻧ ﯾ وﺎﺣ نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ ﺞ ي

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي ﻮﺳ ﯾ وﺎﺣ نﺎﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ دﻮﺨﻧ و ﺎ ي

ﻣﻮﺒﻟآ ﯿ دﻮﺑ ﻦ 8] .[

ﻪﮑﺒﺷ هزوﺮﻣا ي

ﺒﺼﻋ ﯽ ﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯾ ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ راﺰﺑا ﮏ

ﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﯽ

ﭘ رد ﯿ ﺶ ﺑﯿﻨ ﯽ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي آﺮﻓ ﯾ ا ﺪﻨ ﯾ ﻣ ﺎﻔ ﯽ ﺎﻤﻧ ﯾﺪ .

ﺪﻨﭼ ﯾ ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ ﻣز رد ﻖ ﯿ ﻪﻨ ي ﻪﮑﺒﺷ دﺮﺑرﺎﮐ ي

ﺒﺼﻋ ﯽ ﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽ رد

(3)

لﺪﻣ زﺎﺳ ي آﺮﻓ ﯾ ﺎﻫﺪﻨ ي ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ

ﺳارﻮﺗﺮﻟ ﯿﺮ ﯾ ﻦﺗﺎﺳ و لﻮﮑ )

2010 ( لﺪﻣ زﺎﺳ ي ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ﯽ

ﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽ ﻃ رد مﺮﺟ لﺎﻘﺘﻧا ﯽ

بآ ﮔﯿ ﺮ ي ﺰﻤﺳا ي ﻟ ﺖﺳﻮﭘ ﯿ ﻮﻤ ي

ﺮﻓآ ﯾ ﺎﻘ ﯾ

1ﯽ 11] دﺎﺑآ ﺶﺨﺑ ،[ ي

نارﺎﮑﻤﻫ و )

2017 ( لﺪﻣ زﺎﺳ ي

ﻪﻧاد زا ﻦﻏور جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﻫ

ي ﻘﻣ رد نادﺮﮕﺑﺎﺘﻓآ ﯿ

ﺘﻌﻨﺻ سﺎ ﯽ و

دﺎﺑآ ﺖﻟود ي

2016 ( ﻟ جاﺮﺨﺘﺳا ﯿ

ﺎﺿ زا ﻦﭘﻮﮑ ﯾ

تﺎﻌ

ﻪﺟﻮﮔ ﮕﻧﺮﻓ ﯽ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﯽ

ﺪﻧداد راﺮﻗ 12]

و 13 . [ ﻫﯿ ﭻ ﻪﻧﻮﮔ

ﺸﻫوﮋﭘ ﯽ ﻣز رد ﯿ ﻪﻨ ي ﻬﺗ ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪ ﯿ

ﻪ

لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا و ترذ زﺎﺳ

ي ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ﯽ

ﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽ ترﻮﺻ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ .

ا زا فﺪﻫ ﯾ

ﻌﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯿﯿ

اﺮﺷ ﻦ ﯾ ﻬﺑ ﻂ ﯿ ﻟﻮﺗ ﻪﻨ ﯿ ﺪ

ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ نﻮ ﯾ

ترذ ﻪ ﻪﺑ ﺳر رﻮﻈﻨﻣ ﯿ ﻪﺑ نﺪ

ﺘﺨﺳ و ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﻞﻗاﺪﺣ ﯽ

،صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ و

ﮕﻧر ﺺﺧﺎﺷ و عﺎﻔﺗرا ،ﻞﺨﻠﺨﺗ ﯽ

ﯽﻣ L*

ﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺷﺎﺑ ﯿ

ﻦ

ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿﻨ ﯽ ﺧﺮﺑ ﯽ ﺻﻮﺼﺧ زا ﯿ

ﻟﻮﺗ نﺎﻧ تﺎ ﯿ

ﺪ ي ﻪﮑﺒﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ي

ﺒﺼﻋ ﯽ دﻮﺑ .

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

2 - 1 - داﻮﻣ

ا رد ﯾ اﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ي

ﻬﺗ ﯿ ﺰﻧآ زا نﺎﻧ ﻪ ﯾ

ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﯿ ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ

ﺗرآ ﺖﮐﺮﺷ ﺺﻟﺎﺧ ﯿ

ﺷ ﻦ ﯿﻤ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ ردﻮﭘ ، ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ

ا سرﺎﭘ ﺖﮐﺮﺷ ﯾﻠﯿ

ا ﺮﻬﻣ ﻦ ﯾ

،ناﺮ اﻮﻧﺎﻧ ﺮﻤﺨﻣ ،راﻮﮔ ﻎﻤﺻ ﯾ

ﯽ

ﮐﺮﺗ ﺮﮑﺗوا ﺮﺘﮐد ﺖﮐﺮﺷ ﯿ

دﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﮑﺷ و ﮏﻤﻧ ،ﻪ ﯾﺪ

. ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ

ﺷ داﻮﻣ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺴﮐا ،لﻮﻧﺎﺗا ﯿ

ﻨﻠﺳ ﺪ ﯿ ﺳا ،مﻮ ﯿ ﻮﻔﻟﻮﺳ ﺪ رﯾ و ﮏ

ﺮﻠﮐ ﯾ رﺪ ﯾ ﺳﺎﺘﭘ تﺎﻔﻟﻮﺳ ،ﮏ ﯿ

ﺘﻣ فﺮﻌﻣ ،ﺲﻣ تﺎﻔﻟﻮﺳ ردﻮﭘ ،ﻢ ﯿ

ﻞ

ﺖﮐﺮﺷ زا ناﺰﮕﻫ و در ﺎﻫ

ي ﻬﺗ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﯿ ﺪﻧﺪﺷ ﻪ . ﻬﺠﺗ ﯿ درﻮﻣ تاﺰ

ا رد هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ

ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ ﺎﻣزآ ﮏﻟا زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻖ ﯾ

ﻫﺎﮕﺸ ﯽ نوآ ،

ﺎﻣزآ ﯾ ﻫﺎﮕﺸ ﯽ ) Memert نﺎﻤﻟآ ،

( وزاﺮﺗ ، ي د ﯾ ﺠ ﯿ لﺎﺘ ) Gec

Avery نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ﺖﺧﺎﺳ ، (

لاﺪﻠﺠﮐ ، )

Mode V50 ا ،

ﯾ ناﺮ (،

ﻗﺮﺑ ﻦﮐ طﻮﻠﺨﻣ ﯽ

ﻤﺧ ﯿ ﺮ ) Philps ﭼ ، ﯿ ﻦ ( اﻮﻧﺎﻧ ﺖﺨﭘ ﺮﻓ ، ﯾ

ﯽ

) ﺎﻨﺻ ﯾ ا ،ﺪﻬﺸﻣ ﺖﺨﭘ ﻊ ﯾ

ناﺮ ( ﺞﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ و )

Lefra ﺮﻣآ ، ﯾ ﺎﮑ (

1. kaffir lime peel

2 - 2 - شور ﺎﻫ

2 - 2 - 1 - ﻬﺗ ﯿ ﻤﺧ ﻪ ﯿ هدﺎﻣآ و نﺎﻧ ﺖﺨﭘ ،ﺮ زﺎﺳ

ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ

ا رد ﯾ ﻘﺤﺗ ﻦ ﯿ اﺮﺑ ﻖ ي ﻬﺗ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ زا ،نﺎﻧ ﻪ ﯿ

ﻦ

ﻔﺳ ﯿ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ )

0 ، 3 و 6 ﺪﺻرد ( ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ و ﯾ

ﻢ

ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﺲﻧاﺮﺗ ﯿ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ) 0 ، 75 /0 و 5/

1 ﺪﺻرد ( درﻮﻣ

ﺎﻄﻋ شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ي

ﺤﻟﺎﺻ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و

) 2012 ( اﺮﺑ ، ي ﻬﺗ ﯿﮥ ﻣﺎﻤﺗ اﺪﺘﺑا نﺎﻧ ﯽ

ﮐﺮﺗ ﯿ ﮏﺸﺧ تﺎﺒ )

ﻏ ﻪﺑ ﯿ زا ﺮ

ﺮﮑﺷ ( زﻮﺗ زا ﺲﭘ ﯾ

ﺶﻣ ﺎﺑ ﮏﻟا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻦ 80

ﺮﻏ دﺮﮔ لﺎﺑ ﯾ ﺪ

ﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺎﺗ ﯽ بآ و طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ ﮔﯿ

ﺮ ي ﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .

ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺲﭙﺳ ﯿ

ﻃ رد ﻪﮐ هﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﺮﻤﺨﻣ نﻮ ﯽ

15 ﻗد ﯿ رد ﻪﻘ 20

ﺳ ﯽ ﺳ ﯽ وﺎﺣ بآ ي ﻧ ﯿ ﻤ ﯽ ﻓﺮﺼﻣ ﺮﮑﺷ زا ﯽ

ﻬﺗ ﯿ داﻮﻣ ﻪﺑ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪ

ﺎﻬﻧ رد و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا قﻮﻓ ﯾ

ﻘﺑﺎﻣ ﺖ ﯽ دﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا بآ ﯾﺪ

. ﻤﺧ ﯿ ﺮ

ﻧ درﻮﻣ ﯿ ﻗﺮﺑ نﺰﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ زﺎ ﯽ

) ﻓﯿ ﻠﯿ ﻣ ،ﺲﭙ لﺪ HR1459/70 ،

ﭼ ﯿ ﻦ ( ﻬﺗ ﯿ زرا ﺎﺑ نﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺪﺷ ﻪ ﯾﺑﺎ

ﯽ ﺑﺮﺠﺗ ﯽ

ﻤﺧ ماﻮﻗ ﯿ ،ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺮ 3

ﻗد ﯿ دﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﻘ ﯾﺪ

. ﻤﺧ ﺲﭙﺳ ﯿﺮ

ﺎﻫ

ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﺎﻫ

ﯾ ﯽ ﻧاﻮﻟﺎﮔ ﺲﻨﺟ زا ﯿ

دﺎﻌﺑا رد هﺰ 4

× 5/

6

× 10

ﺘﻧﺎﺳ ﯽ د ﻪﮐ ﺮﺘﻣ ﯾ هراﻮ ي ر دﻮﺑ هﺪﺷ بﺮﭼ ﺎﻬﻧآ ﯾ

ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺨ .

ﻪﺑ

ﻤﺨﺗ ﻞﻤﻋ مﺎﺠﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﯿ

ﻤﺧ ،ﺮ ﯿ ﺎﻫﺮ تﺪﻣ ﻪﺑ 20 ﻗد ﯿ ﺎﻣد رد ،ﻪﻘ ي

30 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و داﺮﮔ ﯽ

70 ﻪﻈﻔﺤﻣ رد ﺪﺻرد

ﻤﺨﺗ ﯿ ﺮ ) ﻦﺑ رﺎﻣ ي ( ﻠﻤﻋ ﺲﭙﺳ ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯿ

نﺎﻧ ﺖﺨﭘ تﺎ رد ﺎﻫ

ﺎﻣد رد ﺮﻓ هﺎﮕﺘﺳد ي

200 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

و ﻻﺎﺑ ﻪﻠﻌﺷ ﻂﺳﻮﺗ داﺮﮔ

ﺎﻣد ي 190 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

ﺎﭘ ﻪﻠﻌﺷ ﻂﺳﻮﺗ داﺮﮔ ﯾﯿ

ﻈﻨﺗ ﻦ ﯿ دﻮﺑ هﺪﺷ ﻢ

تﺪﻣ ﻪﺑ 35 ﻗد ﯿ رﻮﺻ ﻪﻘ ﺖﻓﺮﮔ ت . ﺐﻟﺎﻗ زا ﺎﻫ نﺎﻧ ،ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ

ﺎﻣد رد و هﺪﺷ جرﺎﺧ ي

تﺪﻣ ﻪﺑ قﺎﺗا ﯾ

رد و ﮏﻨﺧ ﺖﻋﺎﺳ ﮏ

ﮐﯿ ﻪﺴ ﺎﻫ ي ﻠﭘ زرد نوﺪﺑ ﯽ

ﭘوﺮﭘ ﯿ ﻨﻠ ﯽ دﺎﻌﺑا رد 20

× 18 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ ي

ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ي نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا نﺎﻣز ﺎﺗ و ﺪﻧﺪﺷ ﺎﻫ

ي ﺎﻣد رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ي

ﻪﮕﻧ قﺎﺗا راد ي دﺮﮔ ﯾ ﺪﻧﺪ 14] .[

2 - 2 - 2 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ﯾﻪ

ي

ترذ درآ

ﻟﻮﻃ شﺮﺑ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ ﯽ

ﺎﺑ نﺎﻧ جﺎﺗ ﺖﻤﺴﻗ عﺎﻔﺗرا ،نﺎﻧ صﺮﻗ

هزاﺪﻧا ﺶﮐ ﻂﺧ ﮔﯿ

ﺮ ي دﺮﮔ ﯾ ﺪ 15] .[

(4)

2 - 2 - 3 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ

نﺎﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﻫ

ي ﻪﺑﺎﺟ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺎﺟ

ﯾ ﯽ ﻪـﻧاد

هزاﺪﻧا اﺰﻠﮐ ﮔﯿ

ﺮ ي ﺪﺷ . ﺪﺑ ﯾ ،ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ فﺮـﻇ نزو ﻪﮐ ترﻮﺻ ﻦ

بآ و فﺮـﻇ نزو و اﺰﻠﮐ و نﺎﻧ ،فﺮﻇ نزو ،اﺰﻠﮐ و فﺮﻇ نزو هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺪﺷ يﺮ . ﺮﻃ زا ﺲﭙﺳ ﯾ

ﺴﻧاد ﻖ ﯿ ﻪﺘ ﻪﺑ نآ ﻢﺠﺣ اﺰﻠﮐ ي ﺖﺳد

ﺪﻣآ . ﻪﺑ نﺎﻧ ﻢﺠﺣ ،اﺰﻠﮐ ﻢﺠﺣ و ﻞﮐ ﻢﺠﺣ فﻼﺘﺧا زا ﺪﻣآ ﺖﺳد

بﺎﺴـﺣ نآ مﺮﺟ ﻪﺑ نﺎﻧ ﻢﺠﺣ ﺖﺒﺴﻧ زا نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ و دﺮﮔ ﯾ ﺪ 16] .[

2 - 2 - 4 - ﻌﺗ ﯿﯿ نﺎﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺪﺻرد ﻦ

ﻪﻧﺎﭼ نزو ﺎﻫ ي ﻤﺧ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو و ﺮ ﺎﻫ

ي دﺮﺳ و ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ نﺎﻧ

تﺪـﻣ ﻪـﺑ ندﺮﮐ 3

- 2 هزاﺪـﻧا ،ﺖﻋﺎـﺳ ﮔ

ـﯿ ﺮ ي ﺮﻃ زا و هﺪـﺷ ـﯾ

ﻖ

ﻪﻄﺑار 1 ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ نﺎﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺪﺻرد 17]

.[

ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ نﺎﻧ نزو100

- نﺎﻧ ﻪﻧﺎﭼ نزو ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺪﺻرد 

نﺎﻧ ﻪﻧﺎﭼ نزو

2 - 2 - 5 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻣ ﯿ نﺎﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ

اﺮﺑ ي زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﻮﺼﺗ شزادﺮﭘ شور زا ﺎﻫ

ﯾ ﻂـﺳﻮﺗ ﺮ

ﺲﮑﻋ رادﺮﺑ ي ﺑرود ﺎﺑ ﯿ د ﻦ ﯾ ﺠ ﯿ حﻮـﺿو ﺎﺑ لﺎﺘ 12

ﭘ ﺎـﮕﻣ ﯿ و ﻞﺴـﮑ

ﻟﺎﻧآ ﯿ راﺰﻓا مﺮﻧ ﺎﺑ ﺰ Image J

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 18]

.[

2 - 2 - 6 - ﺘﻔﺳ نﻮﻣزآ ﯽ

نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ

ﺘﻔﺳ ﯽ ﻠﺧاد ﺖﻓﺎﺑ ﯽ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎـﻫ ي زا ﺲـﭘ لوا زور رد ،ترذ نﺎـﻧ

ﻔﮐوﺮﺑ ﺞﻨـﺳ ﺖـﻓﺎﺑ هﺎﮕﺘـﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺨﭘ ﯿ

ﺪـﻠ ) لﺪـﻣ LFRA-

( 4500 ﺮﻣآ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ ﯾ

هزاﺪـﻧا ﺎـﮑ ﮔ

ـﯿ ﺮ ي زرا درﻮـﻣ و ـﯾ

ﺑﺎ ﯽ

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ .

ﻧ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﯿ وﺮ ي اﺮﺑ مزﻻ ي ﻪﻧاﻮﺘﺳا پوﺮﭘ رﺎﺸﻓ ا

ي ﺎـﺑ

ﺮﻄﻗ 1/

38 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺖﻋﺮـﺳ ﺎﺑ ﺮﺘﻣ 1

ﻣ ﯿ ـﻠ ﯽ ﻧﺎﺛ ﺮـﺑ ﺮـﺘﻣ ـﯿ

ﺰـﮐﺮﻣ ﻪـﺑ ﻪ

شﺮﺑ ﺎﻫ ي ﺘﻔﺳ ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻌﺑ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﯽ

دﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯾﺪ

. نﺎـﻣز

ﺖﺣاﺮﺘﺳا 52

/1 ﻧﺎﺛ ﯿ ﺰﻐﻣ يﺎﻬﺷﺮﺑ ﺖﻣﺎﺨﺿ و ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪ

نﺎﻧ 2

× 2

× 2 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﻣ و ﺐﻌﮑﻣﺮﺘﻣ ﯿ

ﮔدﺮﺸﻓ ناﺰ

3ﯽ ﺎـﺗ

% 50 عﺎـﻔﺗرا

ﻟوا ﯿ ﻌﺗ نﺎﻧ ﻪﮑﺗ ﻪ ﯿﯿ

دﺮﮔ ﻦ ﯾﺪ . عوﺮـﺷ ﻪـﻄﻘﻧ فﺪـﻫ ﻪـﻄﻘﻧ و 4

ﻪـﺑ 5

ﺗﺮﺗ ﯿ ﺐ 5 مﺮﮔ و 10 ﻣ ﯿﻠ ﯽ دﻮﺑ ﺮﺘﻣ .ا ﯾ ﺎﻣد رد نﻮﻣزآ ﻦ ي

25 ﻪﺟرد

ﺘﻧﺎﺳ ﯽ داﺮﮔ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا 19]

.[

2 - 2 - 7 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮓﻧر

اﺮﺑ ي زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻐﺗ ﯿﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮓﻧر تاﺮ ﻮﺼـﺗ شزادﺮـﭘ شور زا ﺎﻫ

ﯾ ﺮ

ﺲﮑﻋ ﻂﺳﻮﺗ رادﺮﺑ

ي ﺑرود ﺎﺑ ﯿ د ﻦ ﯾ ﺠ ﯿ حﻮﺿو ﺎﺑ لﺎﺘ 12

ﭘ ﺎﮕﻣ ﯿ ﻞﺴﮑ

2. Recovery Time-20 3. Deformation Mation 4. Trigger Point 5. Target Value

ﻟﺎﻧآ و ﯿ ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا پﺎﺷﻮﺘﻓ راﺰﻓا مﺮﻧ ﺎﺑ ﺰ 20]

.[ ﻘﺤﺗ رد ﯿ تﺎـﻘ

اﺬــﻏ ﯾ ﯽ ــﺤﻣ رد ﺐــﻠﻏا ﮓــﻧر ، ﯿ

ــﮕﻧر ﻂ ﯽ

٭ b

٭ a

٭ ﺑ L ــﯿ نﺎ

ﻣ ﯽ دﻮﺷ .

٭ ﺑ ﯿL ﺎﻨﺷور ﺮﮕﻧﺎ ﯾ

ﯽ زا نآ راﺪـﻘﻣ ﻪـﮐ ﺖـﺳا 0

ﺎـﺗ 100

ﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﺖﺳا

٭ ) a ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺑ ﺰﺒﺳ زا (

و

٭ ) b ﺑآ زا ﯽ درز ﻪـﺑ ( ود

ﮕﻧر ﻪﻔﻟﺆﻣ ﯽ زا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ 120

+ ﺎﺗ 120 - ﻐﺘﻣ ﯿ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮ 21] .[ ﺎـﺑ

ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺑ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ،b

،a يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا L ،ﯽـﻌﻗاو

ﯽـﻨﺤﻨﻣ

اﺮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ي

يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ،b

،a ﺪـﺑ نﺎـﻧ ﻪﺘـﺳﻮﭘ L ﻦﺗﻮـﻠﮔ نو

ﻢﺳر و ﻪﻟدﺎﻌﻣ نآ ﻪـﺑ ﺖـﺳد ﺪـﻣآ . ﺲﭙـﺳ ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ داﺪــﻋا ﻦ ﻪـﺑ

ﺖﺳد اﺮـﺑ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هﺪﻣآ ي

يﺎـﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ،b

،a رد ،ﻪﺘـﺳﻮﭘ L

ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻂﺧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا راﺮﻗ هداد ﺪﺷ ﺎﺗ داﺪﻋا ﯽﻌﻗاو ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪـﯾآ

22] .[

2 - 3 - ﻌﺗ شور ﯿﯿ

ﺎﻣزآ ﻪﺸﻘﻧ ﻦ ﯾ

ﺶ لﺪﻣ و ﺎﻫ زﺎﺳ

ي

اﺮﻓ ﯾ ﺪﻨ

ا رد ﯾ ﺳرﺮﺑ ﻦ ﯽ هدوﺪﺤﻣ ي ﻐﺘﻣ ﯿ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ فاﺪﻫا ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫﺮ

ﯾ ﻨﻌ ﯽ ﻤﮐ ﯿ ندﻮﻤﻧ ﻪﻨ ﻣ و ﺖﺨﭘ ﺖﻓا

ﯿ ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ و ﺑﯿ ﺸ ﯿ ندﻮﻤﻧ ﻪﻨ

ﻣﯿ ﮕﻧر ﺺﺧﺎﺷ و ﻞﺨﻠﺨﺗ ،نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ،صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ناﺰ ﯽ

ﻌﺗ L*

ﯿﯿ دﺮﮔ ﻦ ﯾﺪ . ا رد ﯾ ﺎﻣزآ ﻦ ﯾ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ

ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ

ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﯿ ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ هدوﺪﺤﻣ رد 5/

1 ﺖﻈﻠﻏ و ﺪﺻرد

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ هدوﺪﺤﻣ رد

6 ﻌﺗ ﺪﺻرد ﯿﯿ ﻦ

دﺮﮔ ﯾﺪ . ﻠﮐ ﻪﺸﻘﻧ ﯽ ﺎﻣزآ ﯾ راﺰﻓا مﺮﻧ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ تﺎﺸ Design

Expert Ver. 6.02 لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

6CCD

دﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﯾﺪ

.

ﺎﻣزآ ﻪﺸﻘﻧ ﯾ ﺣاﺮﻃ تﺎﺸ ﯽ

لوﺪﺟ رد هﺪﺷ 1

ﺎﻤﻧ ﯾ هﺪﺷ هداد ﺶ

ﺖﺳا . ﻌﺗ ﺖﻬﺟ ﯿﯿ ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ﻦ ﯽ

ﻬﺑ ﯿ ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ راﺰﺑا زا ﻪﻨ ﯽ

مﺮﻧ راﺰﻓا

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺐﻠﻄﻣ .

ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ﯽ

ﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ا ي نورﻮﻧ زا ﻠﺧاد تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﺎﻫ ﯽ

ﺑ ﯿ ﻦ ﯾ ﺪﮑ ﯾ ﻣ ﺮﮕ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ

هداد و تﺎﻋﻼﻃا سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﺳا ردﺎﻗ ﻪﮐ ﺎﻫ

ي دورو ي ،

باﻮﺟ ﺎﻫ ي ﺟوﺮﺧ ﯽ ﻤﺨﺗ ار ﯿ ﺪﻧﺰﺑ ﻦ . ﻪﮑﺒﺷ ﺎﻫ ي ﺒﺼﻋ ﯽ ﻻﻮﻤﻌﻣ

ﻪﺑ ﻻ ترﻮﺻ ﯾ

ﻻ ﻪ ﯾ ﻢﻈﻨﻣ و ﻪ اﯾ

ﻣ دﺎﺠ ﯽ ﺪﻧدﺮﮔ . ﻟوا ﯿ ﻻ ﻦ ﯾ ﻪﮐ ﻪ

هداد و تﺎﻋﻼﻃا ﺎﻫ

ي دورو ي ﻣ دراو نآ ﻪﺑ ﯽ

ﻻ ددﺮﮔ ﯾ دورو ﻪ ي

ﻣﺎﻧ ﯿ ﻣ هﺪ ﯽ دﻮﺷ . ﻻ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻣ ﯿﻧﺎ ﯽ ﻻ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻔﺨﻣ ﯽ ﺮﺧآ و ﯾ ﻻ ﻦ ﯾ ﻪﮐ ﻪ

باﻮﺟ ﺎﻫ ي ﺟوﺮﺧ ﯽ ﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار لﺪﻣ زا ﯽ

ﺎﻤﻧ ﯾﯿ ﻻ ﺪ ﯾ ﺟوﺮﺧ ﻪ ﯽ

ﻣﺎﻧ ﯿ ﻣ هﺪ ﯽ ددﺮﮔ . هدﺎﺳ ﺮﺗ ﯾ لﻮﻤﻌﻣ و ﻦ ﺮﺗ

ﯾ ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ عﻮﻧ ﻦ ﯽ

ﻪﮐ

ﺴﺑ رد ﯿ رﺎ ي ﺳﺪﻨﻬﻣ مﻮﻠﻋ زا ﯽ

ﻘﺤﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯿ

هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﻖ

ﻣ ﯽ ﺒﺼﻋ ﻪﮑﺒﺷ ،ددﺮﮔ ﯽ

ﻻ ﺪﻨﭼ ﯾ زا ﻪﮐ ﺮﻇﺎﻧ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ نوﺮﺘﭙﺳﺮﭘ ﻪ

اﺮﺑ ﺎﻄﺧ رﺎﺸﺘﻧا ﺲﭘ شور ي

ﻣ ﮏﻤﮐ شزﻮﻣآ ﯽ

ﮔﯿ ﻣ ،دﺮ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .

6. Central Composite Design (CCD)

(5)

Table 1 Experimental conditions and observed response values of CCD

Variables Answers

Exam Number

Concentration enzyme %) (

)X1(

Concentratio egg whites powder (%)

(X2)

Height of bread

(cm)

Specific volume of

bread (ml/g)

Bake loss (%)

Porosity (%)

Bread hardnes s (g)

1 0 (-1) 0 (-1) 3.02 1.39 18.21 17.59 1749

2 1.5 (1) 0 (1) 3.33 1.69 18.33 18.79 1764

3 0 (-1) 6 (1) 2.85 1.12 15.66 17.86 1100

4 1.5 (1) 6 (1) 3.31 1.56 17.20 19.20 2738

5 0 (-1) 3 (0) 3 1.02 16.94 19.39 1796

6 1.5 (1) 3 (0) 3.29 1.39 17.76 20.66 2622

7 0.75 (0) 0 (-1) 3.8 1.76 18.26 18.74 1335

8 0.75 (0) 6 (1) 3.45 1.5 16.43 19.08 1498

9 0.75 (0) 3 (0) 4.15 1.46 17.34 20.7 1788

10 0.75 (0) 3 (0) 4.1 1.4 17.38 20.5 1790

11 0.75 (0) 3 (0) 4.06 1.45 17.37 20.55 1787

12 0.75 (0) 3 (0) 4.05 1.43 17.36 20.56 1789

13 0.75 (0) 3 (0) 4 1.43 17.35 20.58 1788

Table 1 Continued Experimental conditions and observed response values of CCD

Variables Answers

Exam Number

Enzyme concentratio

n (%) (X1)

Egg whites powder Concentrati on (%) (X2)

L* a* b*

1 0 (-1) 0 (-1) 86.28 -23.873 45.31

2 1.5 (1) 0 (1) 84.57 -24.588 41.53

3 0 (-1) 6 (1) 87.04 -25.66 39.58

4 1.5 (1) 6 (1) 85.12 -24.23 35.80

5 0 (-1) 3 (0) 86.79 -23.15 42.44

6 1.5 (1) 3 (0) 84.98 -23.5 38.67

7 0.75 (0) 0 (-1) 84.25 -23.75 43.42

8 0.75 (0) 6 (1) 84.96 -26.01 37.69

9 0.75 (0) 3 (0) 84.69 -23.7 40.52

10 0.75 (0) 3 (0) 84.68 -23.87 40.53

11 0.75 (0) 3 (0) 84.73 -23.8 40.57

12 0.75 (0) 3 (0) 84.71 -23.8 40.55

13 0.75 (0) 3 (0) 84.7 -23.6 40.5

ا رد ﯾ نورﻮﻧ داﺪﻌﺗ ﻪﮑﺒﺷ ﻦ ﺎﻫ

ي ﻻ ﯾ دورو ﻪ ي ﺮﺻﺎﻨﻋ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ

دورو رادﺮﺑ ي

نورﻮﻧ داﺪﻌﺗ و ﺎﻫ

ي ﻻ ﯾ ﺟوﺮﺧ ﻪ ﯽ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ

ﺟوﺮﺧ رادﺮﺑ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽ

ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﻟﺎﻧآ ﯿ ﻗد ﺰ ﯿ ﻌﻗاو و ﻖ ﯽ اﺮﺑ ي ﭘ ﯿ اﺪ

نورﻮﻧ داﺪﻌﺗ ندﺮﮐ ﺎﻫ

ي ﻻ ﯾ ﻣ ﻪ ﯿﻧﺎ ﯽ ﺴﺑ ﻞﮐ رد ﯿ

ﭘ رﺎ ﯿ ﭽ ﯿ ﺖﺳا هﺪ . ﺎﻣا

ﻣ ﯽ نورﻮﻧ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﺎﻫ

ي ﻻ ﯾ ﻣ ﻪ ﯿﻧﺎ ﯽ ﻌﺑﺎﺗ ﯽ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا

رادﺮﺑ ي دورو ي ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﺣاﻮﻧ داﺪﻌﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻦ ﯽ

ﺎﻀﻓ زا ي

دورو ي ﻄﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽ

ﺬﭘ اﺪﺟ ﻢﻫ زا ﯾ

ﻣ ﺪﻧﺮ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ا زا ﯾ ﻦ ور

نورﻮﻧ داﺪﻌﺗ ﺎﻫ

ي ﻻ ﯾ ﻔﺨﻣ ﻪ ﯽ ﻪﺑ ﺎﻣﻮﻤﻋ ﺑﺮﺠﺗ رﻮﻃ

ﯽ ﻪﺑ ﺖﺳد

ﻣ ﯽ آﯾ ﺪ . ﺟوﺮﺧ ﻂﺳﻮﺗ نورﻮﻧ ﺮﻫ ﯽ

نورﻮﻧ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺎﻫ

ي ﻻ ﯾ ﺪﻌﺑ ﻪ ﻣ ﻞﺼﺘﻣ

ﯽ ﻟو ،ددﺮﮔ ﯽ ﺎﻫ نورﻮﻧ ﺎﺑ ي

ﻻ ﯾ دراﺪﻧ طﺎﺒﺗرا شدﻮﺧ ﻪ .

ﺟوﺮﺧ ﯽ ﻪﻄﺑار ﻂﺳﻮﺗ نوﺮﻧ ﺮﻫ )

2 ( ﺮﻌﺗ ﯾ ﻣ ﻒ ﯽ ددﺮﮔ :

ﻪﻄﺑار ) 2 (

ا رد ﯾ ﻪﻄﺑار ﻦ wj,i

ﺑ لﺎﺼﺗا نزو راﺪﻘﻣ ، ﯿ

نوﺮﻧ ﻦ ﻻ ما j ﯾ رﻮﮐﺬﻣ ﻪ

نوﺮﻧ ﺎﺑ ﻻ ما i

ﯾ ﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻞﺒﻗ ﻪ ﯿ

ﻤﻫا ﺮﮕﻧﺎ ﯿ ﺑ طﺎﺒﺗرا ﺖ ﯿ

ود ﻦ

ﻻ ود رد نورﻮﻧ ﯾ

ﻟاﻮﺘﻣ ﻪ ﯽ ﻣ ﯽ ،ﺪﺷﺎﺑ bj

ﺎﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نزو ، ﯾ

7سﺎ

7. Bias

(6)

اﺮﺑ ي نورﻮﻧ ،ما j pi

ﺟوﺮﺧ راﺪﻘﻣ ، ﯽ

نورﻮﻧ زا ﻻ ما i

ﯾ ،ﻞﺒﻗ ﻪ ،a

ﺟوﺮﺧ راﺪﻘﻣ ﯽ

نورﻮﻧ زا و ما j

نورﻮﻧ ﻪﻧﺎﺘﺳآ ﻊﺑﺎﺗ ،f ما j

.

ز ﻊﺑاﻮﺗ ﯾ دﺎ ي ﻻ زا داﺪﻋا لﺎﻘﺘﻧا رد ﯾ

ﻻ ﻪﺑ ﻞﺒﻗ ﻪ ﯾ

ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺪﻌﺑ ﻪ

ﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯿ

ﺪﻧﺮ . ﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽ

ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ ﻊﺑاﻮﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﻫ ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ ،سﻮﮔ ،ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺮﭙﯿﻫ ﺪﯿﺋﻮﻤﮕﯿﺳ ﯿ

ﻟﻮﺑﺮﭙ ﯿ ﻧﺎﻤﻫ ﻊﺑﺎﺗ ،ﮏ

8ﯽ

ﻫ ﺖﻧﺎﮑﺳ و ﯿ

ﻟﻮﺑﺮﭙ ﯿ دﺮﺑ مﺎﻧ ار ﮏ .

ﻟو ﯽ ﺪﯿﺋﻮﻤﮕﯿﺳ ﺖﻧاﮋﻧﺎﺗ ﻊﺑﺎﺗ

ﺑ ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺮﭙﯿﻫ ﯿ

ﺮﺘﺸ ﯾ ﺳﺪﻨﻬﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ رد ار هدﺎﻔﺘﺳا ﻦ ﯽ

دراد . اﯾ ﻦ

ﻪﻄﺑار ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﺗ 3

ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ :

f(z) = 1

1 + exp(-z) ₍₃₎_{ﻪﻄﺑار} ﭼ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﯿ

زا ﻪﮑﺒﺷ نﺎﻣﺪ ود

رﺎﯿﻌﻣ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯿﯿﺒﺗ

) R² ( ﺎﻄﺧ و ي ﻣ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﯿ

ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ) (MRE ا ،ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ

ﻦ

ﻌﻣ ﯿ ﻂﺑاور ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫرﺎ )

4 ( و ) 5 ( ﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ .

ﻪﻄﺑار ) 4 (

ﻪﻄﺑار ) 5 (

ا رد ﯾ ،تﻻدﺎﻌﻣ ﻦ PANN

ﭘ راﺪﻘﻣ ﯿ ﺶ ﺑﯿﻨ ﯽ اﺮﺑ هﺪﺷ ي ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي

ﺟوﺮﺧ ﯽ ،ﻪﮑﺒﺷ زا PE

دﺎﻘﻣ ﯾ هداد ﺮ ﺎﻫ ي ﺑﺮﺠﺗ ﯽ ﻪﺑ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد

ﺎﻣزآ ﯾ و ﺶ ﻣ تاﺪﻫﺎﺸﻣ داﺪﻌﺗ N ﯽ

ﺪﺷﺎﺑ 12] و 23 .[

3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ

3 - 1 - ﺛﺄﺗ ﯿ ﻐﺘﻣ ﺮ ﯿ ﻣ ﺮﺑ ﺎﻫﺮ ﯿ

نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ناﺰ

ﺎﺘﻧ ﯾ ﺰﺠﺗ ﺞ ﯾ ﺳﺮﮔر ﻪ ﯿ ﻬﺗ نﻮ ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪ ﯿ ﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ نﻮ ﯾ

ﻪ

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ لوا ﻪﺟرد ﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ترذ ﯾ

ﻪﺟرد تاﺮﺛا و ﻢ

ﻐﺘﻣ مود ﯿ ﻨﻌﻣ نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ﺮﺑ ﺎﻫﺮ ﯽ

ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻨﭼ لﺪﻣ و دﻮﺑ راد ا

ي

ﻪﺑ مود ﻪﺟرد ﺮﺘﻬﺑ ناﻮﻨﻋ

ﯾ ا رد لﺪﻣ ﻦ ﯾ

ﻣز ﻦ ﯿ دﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻨ ﯾﺪ

. ﺎﺑ

اﺰﻓا ﯾ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ

ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد زﺎﻨ ﯿ

و نﻮ

ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ

،غﺮﻣ ﻣ ﯿ نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ناﺰ رد ﺎﻫ

اﺰﻓا اﺪﺘﺑا ﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶ ﯾ

ﺖﻓﺎ ) ﻞﮑﺷ 1 .(

اﯾ اﺰﻓا ﻦ ﯾ ﺶ

ﻣ ار عﺎﻔﺗرا ﯽ

ﻆﻔﺣ مﺪﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺖﻟﺎﺣ

فﺎﻄﻌﻧا ﺬﭘ ﯾ يﺮ ﺢﻄﺳ

ﺟرﺎﺧ ﯽ ﻤﺧ ﯿﺮ ﻪﮐ داد ﺖﺒﺴﻧ اﯾ

ﻦ ﺮﻣا دﻮﺧ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ

ﻞﮑﺷ ﮔﯿ نﺎﻧ يﺮ و ﺧﺄﺗ ﯿ ﮏﺸﺧرد ﺮ نﺪﺷ

ﺢﻄﺳ ﺟرﺎﺧ ﯽ ﻤﺧ ﯿﺮ

8. Identity function

ﻣ ﯽ ﻓﺮﻃ زا و دﻮﺷ ﯽ

اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ ﺶ ﯿ رد ﻦ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﻮ

ﮑﺸﺗ ﻪﮑﺒﺷ ﺮﺗﻻﺎﺑ ترﺪﻗ ﻪﺑ ﯿ

ا هﺪﺷ ﻞ ﯾ ﻤﺧ ﻦ ﯿ ﻣ ﺮ ﯽ طﺎﺴﺒﻧا ﺪﻧاﻮﺗ

ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ي ﭘ ﯿ ﺋﺎﻤﻧ اﺪ ﯿ ﺎﻧاﻮﺗ و ﺪ ﯾ

ﯽ ﺮﺗﻻﺎﺑ ي ﻣز رد ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﻪﻨ ي

بﺎﺒﺣ ﺎﻫ ي ﺘﻧ رد ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد اﻮﻫ ﯿ

ﻣ ﻪﺠ ﯿ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ناﺰ

اﺰﻓا ﯾ ﭘ ﺶ ﯿ ﻣ اﺪ ﯽ ﺪﻨﮐ 24] .[ ﻘﺤﺗ رد ﯿﻘ ﯽ ﻮﻔﺻ ي ) 1395 ( ﺛﺄﺗ ، ﯿ ﺮ

ﺰﻧآ ﯾ ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ ﯿ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺳرﺮﺑ نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ﺮﺑ ار ﯽ

و دﺮﮐ

ﺑﯿ ﻣ ﻪﮐ ﺖﺷاد نﺎ ﯿ

اﺰﻓا ﺎﺑ عﺎﻔﺗرا ناﺰ ﯾ

اﺪﺘﺑا رد ﻢ

اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﺶ ﯽ

ﯾ ﺪﺑﺎ 25] .[ ﺛﺄﺗ ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﯿ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺮ ﯾ

ﻢ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ اﺮﺑ غﺮﻣ ي ز رد نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ﯾ

هداد نﺎﺸﻧ ﺮ

ﺑ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﯿ

ﺮﺘﺸ ﯾ ﺛﺄﺗ ﻦ ﯿ ار ﺮ ﺮﺑ

ﻣﯿ نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا ناﺰ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ مود ﻪﺟرد ﺮﺘﻣارﺎﭘ ،ﺎﻫ

ﯾ ﻣ ﻢ ﯽ دراﺬﮔ .

نﺎﻧ عﺎﻔﺗرا = +4.01+ 0.18 X1 – 0.090 X2– 0.72 X12

– 0.24 X₂² + 0.038 X₁X₂

Fig 1 Three-dimensional graphs of the effect of transglutaminase enzyme and the egg white protein

concentration on bread height

3 - 2 - ﺛﺄﺗ ﯿ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺮ ﯾ

ﻨﭘ بآ ﻦ ﯿ

ﺮـﺑ ﺮ

نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺎﻫ

ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي

ﺎﺘﻧ ﯾ ﻄﺧ تاﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﯽ

ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ و مود ﻪﺟرد ، ي

ﺮﺑ درﻮﻣ ﺳر ﯽ نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺮﺑ ﻨﻌﻣ ﺎﻫ

ﯽ ﺖﺳا راد

) 05 /0 P<

.(

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻄﺑار ﯾ

ﻨﭘ بآ ﻦ ﯿ ﻢﺠﺣ ﺮﺑ ﺮ

نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﺎﻫ

ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧادﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﯾ

ﺶ

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﯾ

ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ اﺪﺘﺑا ﻢ اﺰﻓا ﺎﻫ

ﯾ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﺶ

ﺧ ترﻮﺻ ﯿﻠ

ﯽ ﺋﺰﺟ ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ا ﺖﻓﺎ ﯾ ﻟﺎﺣ رد ﻦ ﯽ

ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ

اﺰﻓا ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ اﺪﺘﺑا غﺮﻣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺰﻓا ﺲﭙﺳ و ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ ﯾ

ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ ) ﻞﮑﺷ 2 .(

ﻪﺑ ﺎﻨﺑ

ﺘﻧزر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽ

2008 ( ور ﻪﮐ ي و نﺎﻧ صاﻮﺧ

(7)

ﻤﺧ ﯿ ﻬﺗ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﺮ ﯿ

ﺎﻫدرآ زا هﺪﺷ ﻪ ي

ﺎﻫﺪﺻرد ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي

ﺰﻧآ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯾ

وﺎﺣ ترذ نﺎﻧ ،ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا زﺎﻨ ي

1 ﺰﻧآ ﺪﺻرد ﯾ

ﺎﺗﻮﻠﮔ ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ ﻣﯿ

اراد زﺎﻨ ي ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﻢﺠﺣ ناﺰ

ﻟﺎﺣ رد دﻮﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﯽ

اﺰﻓا ﻪﮐ ﯾ ﺰﻧآ ﺪﺻرد ﺶ ﯾ

ﻢ

ﺲﻧاﺮﺗ ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﯿ ﻪﺑ زﺎﻨ 10 صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺻرد

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ي

وﺎﺣ ي 1 ﺰﻧآ ﺪﺻرد ﯾ

ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﯿ ﺪﺷ زﺎﻨ

26] .[ ﺎﺘﻧ ﯾ ﻨﭽﻤﻫ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞ ﯿ

نارﺎﮑﻤﻫ و تاووراﮋﻧﻮﭘ شراﺰﮔ ﺎﺑ ﻦ

) 2014 ( ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ، .

اﺰﮔ ﺮﺑاﺮﺑ و تاووراﮋﻧﻮﭘ شر

نارﺎﮑﻤﻫ ) 2014 ( ندوﺰﻓا ، 1/

0 ﺰﻧآ ﺪﺻرد ﯾ

زﺎﻨ

ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯾ

اوﺎﺳﺎﮐ ﺞﻧﺮﺑ نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶ

دﺮﮔ ﯾﺪ . اﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﯾ ﻣ ار صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶ ﯽ

ﻪﺒﻠﻏ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺿﺮﻋ تﻻﺎﺼﺗا ﺶﻨﮐاو ﯽ

ﮑﺸﺗ ﯿ ﺑ هﺪﺷ ﻞ ﯿ ﺳا ﻦ ﯿ ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﺪ ﯿ و ﻦ

ﻟﯿ ﺰﯾ ﻓﺮﻃ زا داد ﺖﺒﺴﻧ ﻦ ﯽ

ﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ

ﻣ ﺰ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ

ﻪﺑ ﻟد ﯿ ا ﻞ ﯾ ﭘ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻦ ﯿ

ﺿﺮﻋ ﺪﻧﻮ ﯽ ا ﯾ لﻮﻠﺳ ﺪﺷر زا هﺪﺷ دﺎﺠ يﺎﻫ

ﻤﺨﺗ لﻮﻃ رد زﺎﮔ ﯿ

ﮔﻮﻠﺟ ﺮ ﯿ ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ و هدﺮﮐ يﺮ

ﻣ نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﯽ

دﻮﺷ 27] .[ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ= ﺎﻫ

+1.43 + 0.18X1 – 0.099X2 – 0.23X12

+ 0.23 X22

+0.034 X1X2

concentration on specific volume of bread نارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﻣ )

2006 ( ﺰﻧآ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ زا ﯾ

ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ

ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﯿ ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ و ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي اﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي

ﮑﺸﺗ ﯿ ﻪﮑﺒﺷ ﻞ

ﺪﻧدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ رد .

ﻢﺠﺣ ﺎﻬﻧآ شراﺰﮔ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ

نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﺎﻫ

ي وﺎﺣ ي ﻮﺳ درآ و غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ردﻮﭘ ﯾ

حﻮﻄﺳ رد ﺎ

ﺰﻧآ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯾ

ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻢ ﻟد

ﯿ اﺰﻓا ﻞ ﯾ ﻪﮑﺒﺷ لﺎﺼﺗا ﺶ ي

ﺌﺗوﺮﭘ

ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ 28]

.[ ﺛﺄﺗ ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﯿ ﺮ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ غﺮﻣ اﺮﺑ ي صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ

ز رد نﺎﻧ ﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺮ .

3 - 3 - ﺛﺄﺗ ﯿ ﻐﺘﻣ ﺮ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺮﺑ ﺎﻫﺮ ﺎﻫ

ﺖﻓا ﺖﺨﭘ ﻪﻧﺎﺸﻧ يا ﺮﺑ ﺶﻫﺎﮐ نزو نﺎﻧ رد ﺮﺛا ﺖﺨﭘ ﻣ ﯽ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ

زا ﺮﻈﻧ يدﺎﺼﺘﻗا ﺰﺋﺎﺣ ﻤﻫا ﯿ ﺖ ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺰﺠﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ

و ﻪ

ﻠﺤﺗ ﯿ ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﻞ دﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ،هﺪﻣآ ﺖﺳد

ﯾ ﻄﺧ ﺮﺛا ﻪﮐ ﺪ ﯽ

ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﺖﻈﻠﻏ نآ زا ﺪﻌﺑ و غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ

ﺰﻧآ ﯾ ﺑ ﻢ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ راﺬﮔﺮﺛا ﻦ ي ار ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺮﺑ ﺎﻫ

ﺪﻧدﻮﺑ اراد .

ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 3

اﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﯾ

ﺖﻈﻠﻏ ﺶ

ﺰﻧآ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﻢ اﺰﻓا ﺎﻫ

ﯾ ﻟﺎﺣ رد ﺶ ﯽ

اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻣ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﯿ

ﺶﻫﺎﮐ نآ ناﺰ ﯾ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎ .

اﯾ ﻦ

اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ناﺰ ﯾ

ﻣ ار ﻢ ﯽ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺰﺠﺗ ﺮﺛا ﯾﻪ ا ي ا ﯾ ﺰﻧآ ﻦ ﯾ ﺎﺘﻧ ﻪﮐ داد ﺖﺒﺴﻧ ﻢ ﯾ

ا ﺞ ﯾ ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺶﺨﺑ ﻦ ﯾ

ﺞ

ﻮﻔﺻ ي ) 1395 ( ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ، 25]

.[ شراﺰﮔ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ

ﻋﺎﻤﺳارﻮﭘ ﯿ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻞ )

1390 ( ﺰﻧآ ندوﺰﻓا ، ﯾ

ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ

ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﯿ ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ اﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﯾ ﻨﻌﻣ ﺶ ﯽ ﻫدزﺎﺑ رد راد ﯽ

ﻤﺧ ﯿ يﺎﻫﺮ

ﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯿ

ﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤ .

ﺮﻫ

ﺑ نﺎﻧﺰﻐﻣ ﺖﺑﻮﻃر رﺪﻘﭼ ﯿ

ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ نﺎﻧ نزو ﺖﻓا ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸ

دﺮﮔ ﺮﺘﻤﮐ ﯾ ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪ ﯾ

ﺎﺑ ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ نﺎﻧ نزو ﺖﻓا ﻪﮑﻨ

ﻫدزﺎﺑ ﯽ ﺰﻧآ ندوﺰﻓا ،دراد سﻮﮑﻌﻣ ﻪﻄﺑار نﺎﻧ ﯾ

زﺎﻨ

اﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﯾ

ﻨﻌﻣ ﺶ ﯽ ﻫدزﺎﺑ رد راد ﯽ

نﺎﻧ ﺎﻫ ي ﻞﺻﺎﺣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ي

دﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﯾ

ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪ ﯾ

ا ﺞ ﯾ دﺎﻀﺗ رد ﺶﺨﺑ ﻦ

دﻮﺑ 29] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﻣ )

2006 ( ﺑ ، ﯿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﺘﺷاد نﺎ

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻦ ﯿ

ﻣ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نﺎﻧ نﻮ ﯽ

ددﺮﮔ

ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ا ﯾ ﺖﺷاد ﻖﺑﺎﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ 28]

.[ ﺛﺄﺗ ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﯿ ﺮ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ اﺮﺑ غﺮﻣ ي ﺖﺨﭘ ﺖﻓا

ﻪﻧﻮﻤﻧ ز رد ﺎﻫ ﯾ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺮ ﺛﺄﺗ مﺪﻋ ﺖﻠﻋ

ﯿ ﺮ

ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﻐﺘﻣ مود ﻪﺟرد ﯿ

ﺑﺎﺨﺘﻧا لﺪﻣ رد ﺎﻫﺮ ﯽ

لﺪﻣ زا ﺎﻬﻧآ ،

ﺎﻬﻧ ﯾ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ فﺬﺣ ﺎﻫ

. ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا= ﺎﻫ

+53.72 + 0.28 X1 – 1.00 X2 + 0.51 X1X2

(8)

concentration on bake loss

ﻨﭘ بآ ﻦ ﯿ

ﺮﺑ ﺮ

ﻣﯿ نﺎﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ ﺎﻫ

ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي

ﺎﺘﻧ ﯾ ﺰﺠﺗ ﺞ ﯾ ﺤﺗ و ﻪ ﻠﯿ هداد ﻞ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯿ

ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺪ ﯿ

نﺎﻧ نﻮ

ﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﯾ

ﻄﺧ تاﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ترذ ﻪ ﯽ

ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﻦ

ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ مود ﻪﺟرد تاﺮﺛا و ﯽ

ﻣ ﺮﺑ ﯿ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ

ﻨﻌﻣ ﯽ دﻮﺑ راد ) 05 /0 P<

( ﻟو ﯽ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺑ ﻢ ﯿ ﻦ

ﻔﺳ ﯿ ﺛﺄﺗ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﯿ

ﻨﻌﻣ ﺮ ﯽ راد ي ﻣ ﺮﺑ ﯿ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ .

ﺛﺄﺗ رادﻮﻤﻧ ﯿ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺮ ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ داد نﺎﺸﻧ غﺮﻣ

اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ

ﻣ ﻢ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ

ﻟوا لﻮﺼﺤﻣ ﯿ

اﺰﻓا ﻪ ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﻟو ﺪﺑﺎ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ

ﻦ

ﻔﺳ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد غﺮﻣ ﯿ

ﻣ اﺪﺘﺑا رد نﻮ ﯿ

اﺰﻓا ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ ﯾ

و ﺶ

ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ ﯾ

ﺖﻓﺎ . نارﺎﮑﻤﻫ و ﺎﮑﺳوزﻮﻟد )

2014 ( ﺶﻫوﮋﭘ رد

ا ﻪﺑ دﻮﺧ ﯾ

ﺰﻧآ ندوﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦ ﯾ

ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ

ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﯿ ﺢﻄﺳ رد ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﻪﺑ زﺎﻨ 1

ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺪﺻرد

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي بآ ﻨﭘﯿ اﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﺮ ﯾ

ﻨﻌﻣ ﺶ ﯽ رد ﻞﺨﻠﺨﺗ راد

نﺎﻧ ﺎﻫ ي دﺮﮔ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﯾ

ﺰﻧآ ندوﺰﻓا و ﺪ ﯾ

ﺢﻄﺳ رد ﻢ 10

رد ﺪﺻرد

ﺎﻘﻣ ﯾ ﺎﺑ ﻪﺴ ﺢﻄﺳ 1 ﺑ ﺖﺒﺜﻣ تاﺮﺛا ﺪﺻرد ﯿ

ﺮﺘﺸ ي ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺮﺑ ار

ا ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﯾ

دﻮﻤﻧ دﺎﺠ 30]

. [ ﺛﺄﺗ ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﯿ ﺮ

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ اﺮﺑ غﺮﻣ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺎﻫ

ز رد ﯾ ﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺮ ﯿ

ﺮﺘﺸ ﯾ ﺛﺄﺗ ﻦ ﯿ ﺑ رد ار ﺮ ﯿ

ﻦ

ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ

ﻣ ﺮﺑ ﯿ مود ﻪﺟرد ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰ

ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﺖﺷاد هﺪ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ=

ﺎﻫ

+20.58 + 0.64 X1 +0.17 X2 – 0.55X12

– 1.67 X22

+ 0.035 X1X2

concentration on porosity

3 - 5 - ﺛﺄﺗ ﯿ ﻐﺘﻣ ﺮ ﯿ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ ﺎﻫﺮ ﺎﻫ

ي ﮕﻧر ﯽ نﺎﻧ

ﯽﮑﯾ زا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﻔﯿﮐ

داﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﮓﻧر نآ ﻪﮐ ﺖﺳا هزوﺮﻣا

ﺶﻘﻧ ﯽﻤﻬﻣ رد تﻻﻮﺼـﺤﻣ ﺖـﯿﻟﻮﺒﻘﻣ ﯽﯾاﺬـﻏ

نﺎـﻨﭼ ،دراد ﻪـﭼ

ﯽﯾاﺬﻏ لﻮﺼﺤﻣ زا

ﮓﻧر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﮐ ﯽﮑﯾ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ زا يﺮﻫﺎﻇ

،ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ شزرا ﺪﯾﺪـﺷ ﻪـﺿﺮﻋ

ﻪـﺟاﻮﻣ

ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ . تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﯾﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻔﯿﮐ

،ﺮﻄﻋ

،ﻢﻌﻃ ﺖـﻓﺎﺑ و

هﺮﯿﻏ ﯽﯾﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺪﻨﺘﺴﻫ

ﻪﮐ ﺲﭘ فﺮﺼﻣ زا لﻮﺼﺤﻣ

ﯽﯾاﺬـﻏ و

ًﺎﻧﺎﯿﺣا ﺲﭘ زا ﮏﯾ رﺎﺑ فﺮﺼﻣ و نﺪﯾﺮﺧ ندﺮﮐ

نآ درﻮﻣ توﺎﻀﻗ

راﺮﻗ ﯽﻣ دﺮﯿﮔ . ﻞﻣﺎﻋ ﮓﻧر ﺮﺛﺆﻣ

رد ﺐﻠﺟ ﺮﻈﻧ و بﺎﺨﺘﻧا هدﺎـﻣ ي

ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﺳا و نآ دﻮﺟو ﺺﯿﺨﺸﺗ رد ﻊﯾﺮﺳ

شﺮﯾﺬﭘ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﺮﻫ

هدروآﺮﻓ ﺮﺛﺆﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﯽﻣ

،ﺪﺷﺎﺑ اﺮﯾز ﮓﻧر ﺚﻋﺎﺑ ﺖﯿﺑاﺬـﺟ هدﺎـﻣ

ﯽﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ددﺮﮔ 31] .[ ﺎﺘﻧ ﯾ اﺮﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ي

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺳ ،L*

و a*

ﻪﺑ نﺎﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ b*

ﺗﺮﺗ ﯿ ﻪـﻠﻤﺟ ﺪـﻨﭼ لﺪﻣ ﺐ ا

ي ،مود ﻪـﺟرد

ﻄﺧ ﯽ ﻄﺧ و ﯽ ﺮﺘﻬﺑ ﯾ لﺪﻣ ﻦ ﺪـﻧدﻮﺑ ﺎـﻫ .

ـﻓﺮﻃ زا ﯽ ـﺳرﺮﺑ ﯽ ﺪـﻧور

ﻐﺗ ﯿﯿ ﺺﺧﺎﺷ تاﺮ ﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ L*

ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﺛﺄـﺗ ﻦ ﯿ ا ﺮـﺑ ﺮ ـﯾ ﻦ

ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ار ﺖ ﯾ

اﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪـﮐ دﻮﺑ اراد ﻢ ﯾ

ﻣ نآ ﺶ ـﯿ ناﺰ

ﺺﺧﺎﺷ ـﺷ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا رد L*

ﯿ ﺪـﺷ ﺐ ﯾﺪ ي اﺰـﻓا ﯾ ﻪـﺑ ﺲﭙـﺳ و ﺶ

ﺋﺰﺟ راﺪﻘﻣ ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ا ﺖﻓﺎ ﯾ ﻟﺎﺣ رد ﻦ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﯾ

ﺖﻈﻠﻏ ﺶ

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻨﭘ بآ ﻦ ﯿ ا ﺮ ﯾ اﺰﻓا هراﻮﻤﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻦ ﯾ

ﺶ ﯾ ﺖـﻓﺎ ) ﻞﮑـﺷ a

5 .(

ﻞﮑﺷ 5 b ﻧ ﯿ ﻐﺗ ﺪﻧور ﻪﮐ ﺪﻧادﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﺰ ﯿ

ـﯿ ﺺﺧﺎـﺷ تاﺮ

ﻧ a*

ﯿ ﺮﻘﺗ ﺰ ﯾ ﻐﺗ ﺪﻧور ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺒ ﯿﯿ

ﺺﺧﺎﺷ تاﺮ ا ﺎـﺑ دﻮـﺑ L*

ـﯾ ﻦ

اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ ﻣ ﻦ ﯿ اﺰـﻓا نآ ناﺰ ﯾ

ﺶ

ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻞﮑﺷ 5 c ﻧ ﯿ اﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺰ ﯾ

ﺰـﻧآ ﺖـﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ

و ﻢ

ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ ﯿ

ﻨﭘ بآ ﻦ ـﯿ ﻣ ﺰ ـﯿ ﺺﺧﺎـﺷ ناﺰ ﺶﻫﺎـﮐ b*

(9)

ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺎﻣ ﺶﻨﮐاو ﺮﺛا رد نﺎﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮓﻧر ﯾ

ﮑﺸﺗ درﻼ ﯿ ـﻣ ﻞ ﯽ دﻮـﺷ .

ﺪﺑ ﯾ ﻦ ﻨﻌﻣ ﯽ ﮐﺮﺗ ﺮﺛا رد ﻪﮐ ﯿ

ﺣا داﻮـﻣ ﺎـﺑ ﻪﺗزا داﻮﻣ ﺐ ـﯿ

رد ،هﺪـﻨﻨﮐ ءﺎ

ﻻ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺤﻄﺳ ﯽ هﻮﻬﻗ ﻞﻤﻋ ا

ي ﻣ قﺎﻔﺗا نﺪﺷ ﯽ

ﺪـﺘﻓا . راﺪـﻘﻣ ي زا

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نﺎﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮓﻧر ﻠﻣارﺎﮐ ﻞﻤﻋ

ﯿ ﺪـﻨﻗ نﺪـﺷ هﺰ ﺖـﺳا ﺎـﻫ

.

ﺪﺑ ﯾﻬ ﯽ اﺮـﺷ و ﺮﺛﺆﻣ داﻮﻣ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﮓﻧر تﺪﺷ ﺖﺳا ﯾﻄ

ﯽ

ا ﻪﮐ ﯾ ﻞﻤﻋ دراو نآ ﺖﺤﺗ داﻮﻣ ﻦ ﻣ

ﯽ ﻈﻧ ﺪﻧﻮﺷ ـﯿ ـﺑ و ﺎـﻣد ﺮ ﯽ

بآ

ﺛﺄـﺗ ﮓـﻧر تﺪﺷ و ﺖﻋﺮﺳ رد ،نﺎﻧ ﺢﻄﺳ نﺪﺷ ﯿ

ز ﺮ ـﯾ دﺎ ي دراد .

هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي اﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﮓﻧر ﯾ

ﯽ اﺮـﺑ ي زرا ـﯾ ﺑﺎ ﯽ ﮐ ﯿﻔ ـﯿ ﺖ

ﻌﺗ ،لﻮﺼﺤﻣ ﯿﯿ

ﺛا ﻦ ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا لﻮﻣﺮﻓ رد ﻪﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ داﻮﻣ ﺮ ﯽ

،دﻮﺷ

ﻐﺗ ﺮﺛا ﯿﯿ ﻐﺘﻣ ﺮ ﯿﺮ ﺎﻫ ي آﺮﻓ ﯾ زرا و ﺖﺨﭘ ﺪﻨ ﯾﺑﺎ

ﯽ اﺮـﺷ ﯾ رادرﺎـﺒﻧا ﻂ ي

،

ﺮﻣا ي ﺪﺑ ﯾﻬ ﯽ ﺖﺳا 4] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﮔﻻﺎﮔ )

2003 ( ﺑ ، ﯿ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎ

ردﻮﭘ ندوﺰﻓا ﻪﮐ ﺎﻫ

ي ﻨﺒﻟ ﯽ نﺎﻧ رد ﺶﻫﺎـﮐ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ

شزرا ﺎﻘﻣ رد L ﯾ دﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯾ

ا و ﺪ ﯾ ا ﻦ ﻟد ﻪـﺑ ﺮـﻣ ـﯿ ﻞ

ا رد زﻮـﺘﮐﻻ ﻢـﮐ راﺪـﻘﻣ دﻮـﺟو ـﯾ

ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ ـﻣ تﺎـﺒ ﯽ رد ﻪـﮐ ﺪـﺷﺎﺑ

ﺶﻨﮐاو ﺎﻫ ي هﻮﻬﻗ ا ي ﻏ نﺪﺷ ﯿ ﺰﻧآﺮ ﯾﻤ ﯽ ﺎـﻣ ﯾ ﻠﻣارﺎﮐ و درﻼ ﯿ

ـﺳاﺰ ﯿ نﻮ ﻣ ﺖﮐﺮﺷ

ﯽ ﺪﻨﻨﮐ 32] .[ ﻨﭽﻤﻫ ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻦ ﯾ

ﺶ

ﺌﺗوﺮﭘ حﻮﻄﺳ ﯿ

بآ ﻦ ﻨﭘﯿ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﻪﺑ ﺮ ﻣ ،ﺞﻧﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ

ﯿ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰ

ﮕﻧر ﯽ ﺶﻫﺎﮐ L ﯾ ﺺﺧﺎﺷ و ﻪﺘﻓﺎ ) b

رز دﯾ ﺖ ( اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ و ﺪﺑﺎ

شزرا ا ﯾb ﺌﺗوﺮﭘ ود ﻦ ﯿ

ﺋزﺎﮐ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦ ﯿ

تﺎﻨ ﺪﺳ ﯾ دﻮﺑ ﻢ 10] .[ ﺎـﻨﺑ

ز شراﺰﮔ ﻪﺑ ﯾ

نارﺎﮑﻤﻫ و وﺮﺒ )

2015 ( ﺌﺗوﺮﭘ عﻮﻧ ، ﯿ

ﺛﺄـﺗ ﻦ ﯿ ﻞـﺑﺎﻗ ﺮ

ﻬﺟﻮﺗ ﯽ ﻣ رد ﯿ ﺺﺧﺎـﺷ ناﺰ ﺖـﺷاد L

. ﻣﻮـﺒﻟآ رﻮﻀـﺣ ﯿ

ﺐﺒـﺳ ﻦ

اﺰﻓا ﯾ ﺺﺧﺎﺷ ﺶ ﻟﺎﺣرد ،L

ﯽ ﺌﺗوﺮـﭘ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻪﮐ ﯿ

ﻦ ﻮـﺳ ﯾ رد ﺎ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺎﻨﺷور ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﯾ

ﯽ ﺪﺷ .

لﺪﻣ ﺎﻫ ي ﺷﺎﻧ هﺪﺷ هداد شزاﺮﺑ ﯽ

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ زا ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ ﻦ

ﻨﭘ بآ ﯿ ور ﺮ ي ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ،L*

و a*

ﺗﺮﺗ ﻪﺑ نﺎﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ b*

ﯿ ﺐ

ز رد ﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺮ 8]

.[

L* ﺺﺧﺎﺷ= + 84.70 – 0.91 X1 + 0.33X2 + 1.18 X12

– 0.12 X22

– 0.052 X1X2

a*ﺺﺧﺎﺷ= –24.12 + 0.058 X1 – 0.62 X2 b* ﺺﺧﺎﺷ= + 40.55 – 1.89 X1 – 2.86 X2

c)

Fig 5 Three-dimensional graphs of the effect of transglutaminase enzyme and the egg white protein concentration on a (L*), b (a*) and c (b*)

a) b)

(10)

ﻨﭘ بآ ﻦ ﯿ

ﺮﺑ ﺮ

ﻣﯿ ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ

نﺎﻧ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي

ﺎﺘﻧ ﯾ مﺎﻤﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ

ي و مود ﻪﺟرد ،لوا ﻪﺟرد

ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ﯽ

ﻣ ﺮﺑ ﯿ ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ ﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽ راد ي

ﺪﻨﺘﺷاد ) 01 /0

<

.(p نﺎﻤﻫ ﻞﮑﺷ زا ﻪﮐ رﻮﻃ 6

،ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ

ﻐﺗ ﯿﯿ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ تاﺮ ﯾ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻣ ﺮﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﯿ

ناﺰ

ﺘﺨﺳ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﻢﻫ ﺲﮑﻋ ﻪﻄﺑار ﺎﻫ ﯾ

ﻨﻌ ﯽ ا ﯾ ﻦ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ ﺶ

ا ﻢ ﻣ اﺪﺘﺑ ﯿ ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ اﺰﻓا ﺲﭙﺳ و ﺶﻫﺎﮐ ﯾ

ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ

ﻟو ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ

ﻣ ﻦ ﯿ ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ اﺰﻓا اﺪﺘﺑا رد ﯾ

و ﺶ

ﺶﻫﺎﮐ ﺲﭙﺳ ﯾ

ﺖﻓﺎ .ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺮﺷ رد ﺎﻫ ﯾﻄ ﯽ

ﻪﺑ ﻣ ﻪﮐ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﯿ

ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ناﺰ ﯾ

ﺌﺗوﺮﭘ و ﻢ ﯿ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻦ ﯿ

نﻮ

نﺎﻧ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ رد ﯿ

ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ دﻮﺧ ناﺰ .

ﺘﻔﺳ ﯽ

هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻧ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﯿ وﺮ ي ﻧ درﻮﻣ ﯿ اﺮﺑ زﺎ ي ﻂﺳﻮﺗ ﺰﻐﻣ ندﺮﺸﻓ

ﯾ ﻣ ﮏ ﯿ ﺖﺳا صﺎﺧ ﺖﻋﺮﺳ رد ﻪﻠ 8]

.[ اﺰﻓا ﯾ ﺘﺨﺳ رد ﺶ ﯽ

ﺖﻓﺎﺑ

ﺘﻧ رد نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﯿ

ﭘ ﻪﺠ ﯿ ﺿﺮﻋ ﺪﻧﻮ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻦ ﺖﺳﺎﻫ . ﻋﺎﻤﺳا رﻮﭘ ﯿ و ﻞ

نارﺎﮑﻤﻫ ) 2011 ( ﻧ ، ﯿ ﺎﺘﻧ ﺰ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﺰﻧآ ندوﺰﻓا ﺮﺛا رد ار ﯾ

ﻢ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ وﺎﺣ نﺎﻧ ﺮﺑ ي

هﺪﻫﺎﺸﻣ راﻮﮔ ﻎﻤﺻ

ﺪﻧدﺮﮐ 29] .[ اﺰﻓا ﯾ ﺘﺨﺳ رد ﺶ ﯽ

ﺰﻧآ ندوﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﯾ

ﻢ

ﻤﻫ و مﺪﻨﮔ نﺎﻧ رد ًﻼﺒﻗ ،زﺎﻨ ﯿ

ﻦ نوﺪﺑ نﺎﻧ رد رﻮﻃ

د ﻦﺗﻮﻠﮔ ﯾ دﻮﺑ هﺪﺷ هﺪ 7]

و 28 .[

concentration on bread hardness

نارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﻣ شراﺰﮔ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ )

2006 ( ﺑ ﺶﻨﮐاو ﻪﮐ ﯿ

ﺰﻧآ ﻦ ﯾ ﻢ

ﺌﺗوﺮﭘ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﺳ و زﺎﻨ ﯿﻨ

ﯽ ) ﻮﺳ درآ ﯾ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ردﻮﭘ ،ﺎ

ﻨﭘ بآ ردﻮﭘ و ﯿﺮ

( لﻮﻃ ار 5 راﺪﻬﮕﻧ زور ي

ﺳرﺮﺑ ﯽ ،ﺪﻧدﺮﮐ

نﺎﻧ ﺎﻫ ي وﺎﺣ ي ﺰﻧآ و غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ردﻮﭘ ﯾ

ﺖﻔﺳ ﻢ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺗ ي

نوﺪﺑ

ﺰﻧآ ﯾ دﻮﺑ ﻢ . ﺎﻬﻧ لﺪﻣ ﯾ ﯽ اﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا ي

ﻣ ﯿ ﺘﺨﺳ ناﺰ ﯽ نﺎﻧ ﺎﻫ ي

ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ز رد ﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﺮ 28]

. [ ﺘﺨﺳ=

ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ

+ 1788.55 + 413.33 X1 + 81.27 X2 + 421.05 X12

– 371.39 X22

+ 405.81X1X2

3 - 7 - ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ زﺎﺳ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ

ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ نﻮ

ﺎﭘ ﺮﺑ ﯾ وﺎﺣ ترذ ﻪ ي

ﺰﻧآ ﯾ ﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﺲﻧاﺮﺗ ﻢ ﯿ

زﺎﻨ

ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ و ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻢﺨﺗ هﺪ غﺮﻣ

ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯾ ﺮﺘﻬﺑ ﻦﺘﻓﺎ ﯾ اﺮﺷ ﻦ ﯾ ﻬﺗ ﻂ ﯿ ﻪ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ نﻮ

ﺎﭘ ﺮﺑ ﯾ ترذ ﻪ ﺰﻧآ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ

ﻣ زﺎﻨ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ و

ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ

ﯾ ﻪﻨﻣاد رد ﻪﮐ ﻢ

ﺘﻈﻠﻏ ﯽ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 5/

1 ﺌﺗوﺮﭘ و ﺪﺻرد ﯿ

ﻔﺳ ﻦ ﯿ ﺑ ﻪﮐ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪ ﯿ

ﻦ

ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 6 ﻈﻨﺗ ﺪﺻرد ﯿ

دﻮﺑ هﺪﺷ ﻢ .

اﺮﻓ ﯾ ﻬﺑ ﺪﻨ ﯿ ﻪﻨ زﺎﺳ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ نﻮ

اﺮﺷ رد ﯾ ﺳر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ ﺮﮐذ ﻂ ﯿ

و ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ نﺪ

ﺘﺨﺳ ﯽ ﺺﺧﺎﺷ و عﺎﻔﺗرا ،ﻞﺨﻠﺨﺗ ،صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ و

ﮕﻧر ﯽ ﻬﺑ L*

ﯿ ﻪﻨ ﯾﺑﺎ ﯽ دﺮﮔ ﯾﺪ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﻪﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﺳر رﻮﻈﻨﻣ

ﯿ