Archive of SID
ﺳﺭﺮﺑ ﻲ ﺎﻫﺯﺎﺑ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ﻱ
ﻟﺁ ﻲ ﺱﺎﮔﺎﺑ ﺯﺍ ﺬﻏﺎﮐﺮﻴﻤﺧ ﻪﻴﻬﺗ ﺭﺩ
ﻗدﺎﺻ سﺪﻗا
1ﻲ
، ﻠﻋ ﻲ ﻧﺎﺨﻟاﺪﺒﻋ
2ﻲ
، ﻴﺤﻳ ﻲ هﺰﻤﻫ
،3
ﻳاﺮﻜﺷﺮﻴﻣ ﺪﻤﺣا ﺪﻴﺳ
4ﻲ و ﻠﻋ ﻲ ﻘﻧ ﻲ ﻤﻳﺮﻛ
5ﻲ
1 - ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﺷرا
مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﺬﻏﺎﻛ و بﻮﭼ ﻊﻳﺎﻨﺻ و ﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻲ جﺮﻛ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،
2 - يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
، ﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﺬﻏﺎﻛ و بﻮﭼ ﻊﻳﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﻲ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،جﺮﻛ )
تﺎﺒﺗﺎﻜﻣ لﻮﺌﺴﻣ Email: abdolkhani@ut.ac.ir
(
3 - ﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﺬﻏﺎﻛ و بﻮﭼ ﻊﻳﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻲ
،جﺮﻛ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
4 - ﻤﻴﺷ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا ﻲ
رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ،
5 - ﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﺬﻏﺎﻛ و بﻮﭼ ﻊﻳﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ﻲ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،جﺮﻛ
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
نﺎﺑآ 1386 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
ﻦﻤﻬﺑ 1386
هﺪﻴﻜﭼ
ﻣاﺮﺘﺗ ﻲﻟآ يﺎﻫزﺎﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ سﺎﮔﺎﺑ زا ﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ ﻪﻴﻬﺗ ﻴﺘ
ﻞ مﻮﻴﻧﻮﻣآ ﺪﻴﺴﻛورﺪﻴﻫ
TMAH) ( ﻦﻠﻴﺗا و يد ﻦﻴﻣآ
EDA) ( ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد
ادﻮﺳ و ادﻮﺳ يﺎﻬﺘﺨﭘ ﺎﺑ ـ
آ ﻨﻴﻛ اﺮﺘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ نﻮ ﺖﺳا هﺪﺷ
. ﻴﻤﺧ يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو ﺮ
ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ
، دﺪﻋ ﻞﻣﺎﺷ دزاو ،ﺎﭘﺎﻛ
ه صاﻮﺧ ،هدزﺎﺑ ، يرﻮﻧ
صاﻮﺧ و هزاﺪﻧا ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ ﺪﻧﺪﺷ يﺮﻴﮔ
. يزﺎﺳﺮﻴﻤﺧ نﺎﺴﻜﻳ ﻂﻳاﺮﺷ رد
، دﺪﻋ يوﺎﺣ يﺎﻬﺘﺨﭘ يﺎﭘﺎﻛ رﺎﻴﺴﺑTMAH
ﺮﻴﻤﺧ ﻪﻴﻘﺑ زا ﺮﺘﻤﻛ
هزاﺪﻧا ﺎﻫﺬﻏﺎﻛ ﺪﺷ يﺮﻴﮔ
. ﺑ ﻪ هوﻼﻋ صاﻮﺧ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ يرﻮﻧ
TMAHزا و طﻮﻠﺨﻣ
TMAH-NaOH
ﺴﺑ ﻴ ﻤﺧ زا ﺮﺘﻬﺑ رﺎ ﻴ
ﺮ
زا ﻞﺻﺎﺣ ﺬﻏﺎﻛ ﺘﺨﭘ
ﻪ ادﻮﺳ و ادﻮﺳ ﺪﻫﺎﺷ يا اﺮﺘﻧآ-
نﻮﻨﻴﻛ ﺖﺳا . رﻮﻧ صاﻮﺧ ي
ﻧﺎﻜﻣ و ﻴ ﻜ ﻲ ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﺬﻏﺎﻛ ﺖﺨﭘ تﺎﻌﻳﺎﻣ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يوﺎﺣ ﻤﺧ ﻂﺳاو ﺪﺣ EDA
ﻴ ﺎﻫﺮ ي ﻤﺧ و ادﻮﺳ ﻴ
ﺎﻫﺮ ي وﺎﺣ
TAMH ي ﺖﺳا . ﺎﺘﻧ ﻳ ﻟ ﺞ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﻨﺷور و ﻲ ﻤﺧ ﻴ نﺎﺸﻧ ﺮ
ﻣ ﻲ ﻧﺎﻜﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻴ
ﻟ ﻢﺴ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز
TMAHﻲﻳ ﺎﺑ ﻳ ﻫ نﻮ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻴ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا و ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ دﻮﺳ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪ زا
ﺮﻃ ﻳ اﺰﻓا ﻖ ﻳ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺶ
ﺮﺨﺗ ﺖﻋﺮﺳ ﻳ
ﻟ ﺐ ﻴ ﻨﮕ ﻴ و ﻦ اﺰﻓا ﻳ لﻼﺤﻧا ﺶ ﺬﭘ
ﻳ ﺮ ي ﻟ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﺎﻬﺸﻨﻛاو ﺶﻫﺎﻛ و ﻦ ي
ﺗ ﻤﻛاﺮ ﻲ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻳ
ﻟ ﺖﻋﺮﺳ ﺶ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﻟﻮﺗ و ﻴ ﺪ
ﻤﺧ ﻴ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮ ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
هژاو ﺎﻫ ي ﺪﻴﻠﻛ ي : ﻤﺧ ﻴ زﺎﺳﺮ ي ،سﺎﮔﺎﺑ ، ﻟآ زﺎﺑ ﻲ ﻟآ لﻼﺣ ، ﻲ ، ادﻮﺳ - نﻮﻨﻴﻛاﺮﺘﻧآ ﻞﻴﺘﻣاﺮﺘﺗ مﻮﻴﻧﻮﻣآ ﻦﻠﻴﺗا ،ﺪﻴﺴﻛورﺪﻴﻫ يد
ﻦﻴﻣآ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﻠﻗ ﻴﺎ ﻲﻳ ﺳ ادﻮ لواﺪﺘﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ
ﻬﺗ ﻴ ﻤﺧ ﻪ ﻴ ﺮ
ﻨﻣ زا ﺬﻏﺎﻛ ﻟ ﻊﺑﺎ
ﻴ ﺰﻟﻮﻠﺳﻮﻨﮕ ي
ﻏ ﻴ ﺮ ﺑﻮـﭼ ﻲ ﻪـﻠﻤﺟ زا
ﺖﺳا سﺎﮔﺎﺑ .
و ﻻﺎﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ
ﻤﺧ ﻢﻛ هدزﺎﺑ ﻴ
زﺎـﺳﺮ ي داﻮـﻣ زا
ﻟﻴ ﺰﻟﻮﻠﺳﻮﻨﮕ ي
ﺎﻌﻣ زا ﻳ ﻠـﺻا ﺐ ﻲ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﺎﻫ ي ﻠﻗ ـﻴ ﺎ ﻲﻳ
ﺖـﺳا .
ﻢﻛ هدزﺎﺑ ﻪﺑ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻞﻴﻟد دﺎـﻳز
ﻲـﻠﭘ
ﻲـﻣ ﺎﻫﺪﻳرﺎﻛﺎـﺳ ﺪـﺷﺎﺑ
.
ﺮﺘﻤﻬﻣ ﻳ
ﻤﺧ هدزﺎـﺑ دﻮـﺒﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا حﻼﺻا ﻦ ـﻴ
ﺮ
ا ،ادﻮﺳ ﺬﻏﺎﻛ ندوﺰﻓ
ﻛاﺮﺘﻧآ ﻴ
ﺎﻣ ﻪﺑ نﻮﻨ ﻳ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺖﺨﭘ ﻊ ﻪﻛ
هدزﺎﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﻴﻤﺧ ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﺘﻣوﺎﻘﻣ صاﻮﺧ و ﻲ
ﻤﺧ ـﻴ ﺮ
ﺖـﺳا هﺪﺷ ﺬﻏﺎﻛ
Sarwar Jahan et al. 2002)
Dimmel ،
et al. 1998
(.
ﻘﺤﺗ ﻴ ﻪـﻛ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘ ندوﺰـﻓا
5 / 0
ﺎــﺗ 1 ﻛاﺮﺘﻧآ ﺪــﺻرد ﻴ
ﺎــﻣ ﻪــﺑ نﻮــﻨ ﻳ
ادﻮــﺳ ﺖــﺨﭘ ﻊ ﺐﺒــﺳ
اﺰـــﻓا ﻳ ﺶ 4 ﺪـــﺻرد ي
هدزﺎـــﺑ يزﺎـــﺳﺮﻴﻤﺧ
ـــﻣ ﻲ ـــﺷ دﻮ
Francis et al. 2006) .(
اﺮﺑ ي ﻤﺧ هدزﺎـﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﻴ
زﺎـﺳﺮ ي زا
ﻟ داﻮﻣ ﻴ ﺰﻟﻮﻠﺳﻮﻨﮕ ي
ﻏ ﻴ ﺑﻮﭼﺮ ﻲ ﺖﺴـﻳز تﻼﻜﺸـﻣ ﺶﻫﺎـﻛ و
،نآ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻤﺧ
ﻴ زﺎﺳﺮ ي ﻪـﺑ
ـﻟآ لﻼـﺣ شور ﻲ
ﺎـﺑ
ﻦﻳﺰﮕﻳﺎــﺟ يزﺎــﺳﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ شور ﻚــﻳ ﻪــﺋارا فﺪــﻫ ﺪﻨﻳاﺮﻓ لواﺪـﺘﻣ يزﺎﺳﺮﻴﻤﺧ يﺎﻫ )
ادﻮـﺳ و ادﻮـﺳ ،ﺖـﻓاﺮﻛ -
نﻮﻨﻴﻛاﺮﺘﻧآ (
ﺟﻮﺗ درﻮﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو ﻪ
Rousu et )
al. 2002
.(
رد ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﺬﻏﺎﻛ زﺎﺳ ي شور ﺎﺑ ﻟآ لﻼﺣ ﻲ زا ﻳ ﻚ
Archive of SID
لﻼﺣ ﻳ ﺎ ﻃﻮﻠﺨﻣ ﻲ زا ﺪﻨﭼ لﻼﺣ ﻟآ ﻲ ﺎـﺑ جودﺰـﻣ ﻞـﺑﺎﻗ بآ
ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ياﺮﺑ
ﻲﻳادز زا يﺰﻟﻮﻠﺳﻮﻨﮕﻴﻟ داﻮﻣ
ـﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲ
دﻮـﺷ .
ا رد ﻳ ﺎﺘﺳار ﻦ
، ﺷ داﻮﻣ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﻴ ﻤﺧ ﻪ ﻴ ﺬﻏﺎﻛ ﺮ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺪﻧا
و
ـﺷ هدﺎﻣ عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻴ
ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ
،
ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺎﻫ ي ﻋﻮﻨﺘﻣ ﻲ
ﺪﺷ عاﺪﺑا ه
ﺪﻧا . ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺎﻫ ي
١ﻞﺴﻟآ ) لﻮﻧﺎﺗا
ﻟﺎــﺗﺎﻛ ﻴ هﺪــﺷ ﺰ (
، ﻣ ﻴ ﺲﻛﻮــﻠ ) ٢
ــﺳا ﻴ ﺪ ﺴــﻛوﺮﭘ ﻲ رﺎﻣﻮﻓ ــﻳ ﻚ ( ،
ﻞﺳﺎﻣرﻮﻓ ) ٣
ﺳا ﻴ ﺘﺳا ﺪ ﻴ ﻚ - ﻤﻛ ﻲ ـﺳا ﻴ ﻣرﻮﻓ ﺪ ـﻴ ﻚ ( ا ﻪـﻠﻤﺟ ز
ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺎﻫ ي ﻟآ لﻼﺣ ﻲ ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﺷ عاﺪﺑا ﻪﻛ ﺪـﻧا
Rousu et )
al. 2002
(.
ناﺮﻳا رد ﻧﻴ
ﺰ ﻣز رد ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻴ
ﻪﻨ ﺎـﺑ يزﺎﺳﺮﻴﻤﺧ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻲﻟآ يﺎﻬﻟﻼﺣ .
نارﺎـﻜﻤﻫ و يوﺪـﻬﻣ
) 1377 ( مﺪﻨﮔ هﺎﻛ زا ﺬﻏﺎﻛ ﺮﻴﻤﺧ ﻪﻴﻬﺗ ﺎﺑ
ـﻟآ ﻲﻟﻼﺣ شور ﻲ
ﺪـﻧدﻮﻤﻧ ﻦﻴـﻴﻌﺗ ار ﺖـﺨﭘ ﻪﻨﻴﻬﺑ ﻂﻳاﺮﺷ و ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ار .
ﻴﭙــﺳ هﺪ نارﺎــﻜﻤﻫ و مد )
1383 ( ﻪــﻤﻴﻧ ﺬــﻏﺎﻛ ﺮــﻴﻤﺧ ﻪــﻴﻬﺗ
لﻮﻧﺎـﺗا ﻚـﻤﻛ ﺎﺑ سﺎﮔﺎﺑ زا ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ -
ـﻴﻠﻗ و ﻲـﺳرﺮﺑ ار ﻲﻳﺎ
ﻪﻨﻴﻬﺑ ﻂﻳاﺮﺷ اﺮﻧآ
ﺪـﻧدﺮﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
ﻲﻧﺎﺨﻟاﺪـﺒﻋ )
1380 ( ـﺗ ﺄ ﺮﻴﺛ
ﺶﻴــﭘ هدﺮــﺧ رﺎــﻤﻴﺗ ﺑﻮﭼ
رﻮﻀــﺣ رد لﻮــﻨﻓ ﺎــﺑ ﺮﺑﻮﻨــﺻ يﺎــﻬ
دﻮــﻤﻧ ﻲــﺳرﺮﺑ ار ادﻮــﺳ ﺖــﺨﭘ ﺮــﺑ يﺪﻴــﺳا روﺰﻴﻟﺎــﺗﺎﻛ ه
و
ﻪﺠﻴﺘﻧ دﺮﻛ يﺮﻴﮔ
ﻪﻛ ﺖﺳا ه ﻴﭘ
ﺶ
ﻦﻴـﻨﮕﻴﻟ ،ﻲﻟﻮﻨﻓ رﺎﻤﻴﺗ ـﻳادز
ﻲ
ادﻮﺳ ﺖﺨﭘ اﻳ
ﺑﻮﭼ هدﺎﻣ ﻦ ﻲ
ﻲـﻣ ﻊﻳﺮﺴﺗ ار
ﺪـﻨﻛ . دﺎﻔﺘـﺳا زا ه
داﻮﻣ زا ﺬﻏﺎﻛ ﺮﻴﻤﺧ ﻪﻴﻬﺗ ياﺮﺑ ﻲﻟآ يﺎﻬﻟﻼﺣ ﻟﻴ
ﺰﻟﻮﻠـﺳﻮﻨﮕ ي
رد يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﺑ ﺢﻄﺳ
ﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﺖـﺳا هدﻮﺑ
Springer et al. 2002)
Mohiuddin et al. 2005 ،
Atalla ،
et al. 2004
.(
داﻮـﻣ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ
هﺪـﺷ دﺎـﻳ ،
ﻳ ـﻜ ﻲ داﻮـﻣ زا
ﭘﻴ
اﺮـﺑ هﺪـﺷ دﺎﻬﻨﺸ ي
ـﻟآ لﻼـﺣ ﺖـﺨﭘ رد هدﺎﻔﺘـﺳا ﻲ
داﻮـﻣ
ﻟﻴ ﮕ ﺰﻟﻮﻠــﺳﻮﻨ ي
، ﺎــﻫزﺎﺑ ي ــﻟآ ﻲ ﺎــﻨﺒﻣ ﺮــﺑ ي
ﻧﻮﻣآ ــﻴ مﻮ ﺪﻨﺘﺴــﻫ .
Pfeifer
) 2000 ( ﺮــﺑ مﻮــﻴﻧﻮﻣآ تﺎــﺒﻴﻛﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺮــﺛا
ﻴﻤﺧ ﺮ يزﺎﺳ ﻪﻧﻮﮔ ﺪﻨﭼ ﻲﻧزﻮﺳ
ﻦﻬﭘ و گﺮﺑ گﺮﺑ
ار و ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ادﻮﺳ ﺖﺨﭘ ﺎﺑ ﻛ
دﺮ ﺖﺳا ه . ﻦـﻳا ﻪـﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ﻪﺑ ردﺎﻗ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻲﻳادز
هدﻮﺑ بﻮﭼ ﻤﺧ و
ﻴ ﺬﻏﺎﻛﺮ ﺎﻫ ي
ﻪﻴﻬﺗ ﺑ هﺪﺷ ﺎـﻬﻧآ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎ
ﻟﻮـﺒﻗ ﻞـﺑﺎﻗ ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﻲ
ﺪـﻧراد .
1 -Alcell
2 -Milox 3 -Formacell Tanczos
نارﺎـــﻜﻤﻫ و )
1999 ( داﻮـــﻣ زا ﺮـــﻴﻤﺧ ﻪـــﻴﻬﺗ
مﻮـﻴﻧﻮﻣآ تﺎـﺒﻴﻛﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ار ﻲﺑﻮـﭼ يﺰﻟﻮﻠﺳﻮﻨﮕﻴﻟ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺪﻧدﺮﻛ ﺘﻧ ﻴ ا ﻪﺠ ﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ تﺎﻘ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺪـﻨﻳاﺮﻓ يﺪـﻳﺪﺟ
ياﺮﺑ ﻤﺧ ﻴ زﺎﺳﺬﻏﺎﻛﺮ ي
ﻪﺑ
ﺎـﺗاﻮﻛ شور
٤م
ﺮﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﺎﭘ
ـﻳ ﻪ
ﺎﻫزﺎﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ي
ﻟآ ﻲ ﺎﻬﭼ ر ﻓﺮﻇ ﻴﺘ ﻲ ﺖﺳا
Tanczos and )
Schmidt 2002
( . ﻘﺤﺗ ﻴ
درﻮـﻣ رد هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا تﺎـﻘ شور
نﺎﺸﻧ مﻮﺗاﻮﻛ ﺖﺳا هداد
ﻤﺧ ﻪﻛ ﻴ
ﻬﺗ ﺬـﻏﺎﻛ ﺮ ـﻴ
ﻪ
اراد هﺪـﺷ ي
دﺪﻋ ﺎﭘﺎﻛ ي ﺋﺎﭘ ﻴ ﻦ ﺮﺗ
ﺘﻣوﺎـﻘﻣ صاﻮـﺧ و ﻲ
رﻮـﻧ و ي ﺒـﺳﺎﻨﻣ ﻲ
ﺖـﺳا
Tanczos and Putz 1999) (.
ـﻨﭽﻤﻫ ﻴ
Tanczos ﻦ و
نارﺎﻜﻤﻫ )
2004 ( ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ﻚﻴﺘﻴﻨﺳ
ﺗ ﻂـﺳﻮﺗ ﻲـﻳادز تﺎـﺒﻴﻛﺮ
ﻟ لﺪﻣ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ يور ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ار مﻮﻴﻧﻮﻣآ ﻴ
ـﻨﮕ ﻴ عﻮـﻧ زا ﻦ
β-o-4
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺪﻧدﺮﻛ .
اد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا د
ﻊﻄﻗ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻛ
يﺎﻫﺪﻧﻮﻴﭘ
β-o-4
رﻮﻀﺣ رد ﺖﺳا ادﻮﺳ زا TAMH
.
ا رد ﻳ ﻦ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
، و ﻳ ﮔﮋ ﻴ ﺎﻬ ي ﻲﻠﺻا ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﺬﻏﺎﻛ ﺎﻫ ي ﻬﺗ ﻴ ﻪ
ﺳو ﻪﺑ هﺪﺷ ﻴ
ﺎﻫزﺎﺑ ﻪﻠ ي ﻟآ ﻲ سﺎﮔﺎﺑ زا زرا
ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺎﺘﻧ و هﺪﺷ ﻳ
ﺞ
ﻞﺻﺎﺣ ﻤﺧ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﻴ
ﺎﻫﺮ ي ﺬﻏﺎﻛ سﺎﮔﺎﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ
ﺎﻫزﺎﺑ ي و ﻲﻧﺪﻌﻣ ﻠﻜﻟا
ﺎﻬ ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ هﺪﺷ ﺖﺳا و ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ
ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ مﺰﻴﻧﺎﻜﻣ درﻮﻣ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻳادز
TAMH
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺚﺤﺑ .
و داﻮﻣ ﺎﻬﺷور
ﺩﺍﻮﻣ ﺖﻛﺮﺷ زا ﺎﻬﺸﻳﺎﻣزآ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ داﻮﻣ مﺎﻤﺗ
Merck
ﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ صﻮﻠﺧ ﻪﺟرد ﺎﺑ ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻴﻬﺗ ﻲ
.
ﺰﻐﻣ سﺎﮔﺎﺑ ﮔ
ﻴ ﺮ ي زا هﺪﺷ سﺎﮔﺎﺑ
دورو ي ﻪﺑ ﺖﺨﭘ ﮓﻳد
ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ سرﺎﭘ يزﺎﺳﺬﻏﺎﻛ ي ﻬﺗ
ﻴ ﺪﺷ ﻪ . و ﻳ ﮔﮋ ﻴ ﺎﻬ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ سﺎﮔﺎﺑ ﺎﻣزآ رد
ﻳ ﺎﻬﺸ لوﺪﺟ رد 1
هداد نﺎﺸﻧ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ 5
ﺖﺳا راﺮﻜﺗ .
4 - Quatam
Archive of SID
لوﺪﺟ 1 - و ﻳ ﮔﮋ ﻴ ﺎﻬ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ سﺎﮔﺎﺑ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺎﻣزآ
ﻳ ﺶ
ﺩﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺳﺍ (%)ﺭﺍﺪﻘﻣ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﺡﺮﺷ ﻒﻳﺩﺭ
- ۴/۲ ﺖﺑﻮﻃﺭ ۱
T207 cm-99 ۴/۱ ﺩﺮﺳ ﺏﺁ ﺭﺩ ﺖﻴﻟﻼﺣ ۲
T207 cm-99 ۹/۲ ﻡﺮﮔ ﺏﺁ ﺭﺩ ﺖﻴﻟﻼﺣ ۳
T204 cm-97 ۱/۲ ﻥﺎﺘﻣ ﻭﺮﻠﮐ ﻱﺩ ﺭﺩ ﺖﻴﻟﻼﺣ ۴
T212 om-98 ۳۶/۹ %۱ ﺩﻮﺳ ﺭﺩ ﺖﻴﻟﻼﺣ ۵
T204 cm-97 ۶ ﻥﺰﻨﺑ‐ﻝﻮﻧﺎﺗﺍ ﺭﺩ ﺖﻴﻟﻼﺣ ۶
T204 cm-97 ۱۱/۲ ﺝﺍﺮﺨﺘﺳﺍ ﻞﺑﺎﻗ ﺩﺍﻮﻣ ﻞﮐ ۷
T211 om-93 ۲/۶ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ۸
T222 om-98 ۱۷/۳ (ﻥﻭﺯﻼﮐ)ﺪﻴﺳﺍ ﺭﺩ ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ۹
T223-cm-84 ۲۶ ﻥﺍﺯﻮﺘﻨﭘ ۱۰
ﻬﺗ ﻴ ﻤﺧ ﻪ ﻴ ﺬﻏﺎﮐﺮ
ﻠﻤﻋ ﻴ ﺷ داﻮﻣ ﺎﺑ ﺖﺨﭘ تﺎ ﻴ
ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ ﺎﻫزﺎﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
ﻟآ ﻲ اﺮﺘﺗ ﺘﻣ ﻴ ﻞ ﻧﻮﻣآ ﻴ ﻫ مﻮ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻴ ﺪ
TMAH) ( ﺗا ، ﻴ ﻦﻠ د ي
ﻣآ ﻴ ﻦ
EDA) ( و ﺎﺑ ﺎﻫز ي ﻧﺪﻌﻣ ﻲ ) دﻮﺳ ا دﻮﺳ ، –ا ﻛ اﺮﺘﻧآ ﻴ نﻮﻨ (
ﺎﺑ ﻳ نوﺪﺑ ﺎ لﻮﻧﺎﺘﻣ و لﻮﻧﺎﺗا اد رد
ﻳ ﺎﻫﺮﺘﺴﺠ ي ﺎﻣزآ ﻳ ﻫﺎﮕﺸ ﻲ
ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺎﺑ 200 ml
تراﺮﺣ ﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻫد
ﻠﮔ ﻴ ﺮﺴ ﻳ ﻦ ﻖﺒﻃ
اﺮﺷ ﻳ لوﺪﺟ رد هﺪﺷ ﻪﺋارا ﻂ 2
مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ . ﺗ رد ﻴ ﺎﻫرﺎﻤ ي
وﺎﺣ ي ﻛاﺮﺘﻧآ ﻴ نآ راﺪﻘﻣ ،نﻮﻨ 5
/ 0 ﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﺪﺻرد ي
نزو
ﺑﻮﭼ هدﺎﻣ ﻚﺸﺧ ﻲ
دﻮﺑ . ﺎﻣد مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ﺖﺨﭘ نﺎﻣز و
ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﭘ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ادﻮﺳ ﺪﻫﺎﺷ ﺖﺨ
، ﺑ ﻪ ﺐﻴﺗﺮﺗ 165 ﻪﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ و داﺮﮔ 20 ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻘﻴﻗد .
ﻪﺳ رد ﺖﺨﭘ ﺮﻫ رد هﺪﺷ فﺮﺼﻣ ﻚﺸﺧ سﺎﮔﺎﺑ راﺪﻘﻣ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ
ﺖﺨﭘ ﺮﻫ 20
ﻟ ﺖﺒﺴﻧ و مﺮﮔ ﻴ
ﺑﻮﭼ هدﺎﻣ ﻪﺑ رﻮﻜ ﻲ
7 دﻮﺑ . ﺎﺑ
ﺎﺟ فﺪﻫ ﻳ
ﺰﮕ ﻳﻨ ﻲ ﺸﺨﺑ ﻲ
TAMH زا هدﺎﻣ ﻪﻛ ا ي ﻗ ناﺮﮔ ﻴ ﺖﻤ
ﻣ ﻲ و دﻮﺳ طﻮﻠﺨﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ TAMH
ﻳ ﻜ ﻲ ﺗ زا ﻴ ﺎﻫرﺎﻤ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﻳ
Pfeifer ﺞ نارﺎﻜﻤﻫ و
) 2000 ( ﺖﺒﺴﻧ
٪40 و TAMH
٪60
NaOH
ﺮﺘﻬﺑ ﻳ ﻦ
ﺘﻧ ﻴ ﻟ ﺮﻈﻧ زا ار ﻪﺠ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﺰﻫ و ﻳ داد نﺎﺸﻧ ار ﻪﻨ ﺖﺳا ه
و
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
TAMH ﻪﻜﻨ ﻳ
ﻮﻗ زﺎﺑ ﻚ ي
بآ رد و هدﻮﺑ
ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ﻳ ﻫ نﻮ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻴ ﻣ ﺪ ﻲ ﺎﻤﻧ ﻳ ﺪ
، ا رد ﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ
طﻮﻠﺨﻣ ﻖ
٪10 و NaOH
٪60 ﺖﺳا هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا TAMH
راﺪﻘﻣ ﺎﺗ
ﻠﻗ ﻴ ﺋﺎ ﻴ ﺤﻣ ﺖ ﻴ دوﺪﺣ رد ﻂ
٪16 ﺪﺷﺎﺑ دﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ .
لوﺪﺟ 2 - ﺗ ﻴ ﺎﻫرﺎﻤ ي ﻤﺧ ﺖﺨﭘ ﻴ
ﺬﻏﺎﻛ ﺮ ) ﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ داﻮﻣ راﺪﻘﻣ ي
ﺖﺳا سﺎﮔﺎﺑ ﻚﺸﺧ نزو (
ﺖﺨﭘ ﺭﺎﻤﻴﺗ ﻉﻮﻧ NaOH
AQ EtOH
MeOH EDA
TMAH
Soda
16 ﻲﻧﺪﻌﻣ ﺯﺎﺑ
) ﺪﻫﺎﺷ Soda-AQ (
16 0/5
ﻟﺁﺯﺎﺑ EDA ﻲ
100
EDA-Soda 10
60 ‐ﻲﻟﺁ ﺯﺎﺑ
ﻧﺪﻌﻣ ﺯﺎﺑ EDA-Soda-AQ ﻲ
10 0/5
60
EDA-Soda-MeOH 10
40
40 ﺯﺎﺑ
ﻟﺁ ﻲ
‐ EDA-Soda-EtOH ﻞﮑﻟﺍ
10 40
40
TMAH
10060 10 TMAH-Soda ﻲﻟﺁ ﺯﺎﺑ
TMAH-Soda-AQ 10
0/5 60
EtOH: Ethanol; MeOH: Methanol
Archive of SID
ﻌﺗ ﻴﻴ ﻭ ﻦ ﻳ ﮔﮋ ﻴ ﺎﻬ ﻱ ﻤﺧ ﻴ ﺬﻏﺎﮐ ﺮ
،ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ هدزﺎﺑ راﺪﻘﻣ
، دزاو و ﻚﻟا ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ و
ﺎﭘﺎﻛ دﺪﻋ ﻤﺧ
ﻴ ﺮ ﺎﻫ ي ﺬﻏﺎﻛ ﺎﻫ ي ﻬﺗ ﻴ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪ ﺗﺮﺗ
ﻴ
ﻖﺒﻃ ﺐ
ﺎﻬﺷور ي 98
T236om-
ٰﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
ﺬﻏﺎﻛ ﺎﻫ ي ﺖﺳد زﺎﺳ
اﺮﺑ ي ﻌﺗ ﻴﻴ ﺻﻮﺼﺧ ﻦ ﻴ
ﺎﻜﻣ تﺎ ﻧﻴ ﻜ ﻲ رﻮﻧ و ي دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ
97
om-
T205 ﻬﺗ ﻴ ﻪ دﺮﮔ ﻳ ﺪ
، ﺲﭙﺳ ﺼﺧﺎﺷ ﺎﻬ ي ﺖﻣوﺎﻘﻣ
ﺸﺸﻛ ﻲ ﮔرﺎﭘ ، ﻲ ﻛﺮﺗ ، ﻴ ﮔﺪ ﻲ ، ﻨﺷور ﻪﺟرد ﻲ
ﺗﺎﻣ و ﻲ ﺎﻫﺬﻏﺎﻛ ي
ﻬﺗ ﻴ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪ ﺗﺮﺗ
ﻴ ﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ ﺐ ي
96
om -
T494 ،
98
om -
T414
، 97
om-
T403 ، 98
om-
T452 و 96 -
519 om
هزاﺪﻧا T
ﮔ ﻴ ﺮ ي
.ﺪﺷ اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي صاﻮﺧ
رﻮﻧ ي هﺎﮕﺘﺳد زا وﺮﺘﻜﭙﺳا
ﻓﺘ
TB – 1C ﺮﺘﻣﻮ
Technodyne
دﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻳ
ﺪ .
ﺰﺠﺗ ﻳ ﻠﺤﺗ ﻭ ﻪ ﻴ ﺭﺎﻣﺁ ﻞ ﻱ
ﺰﺠﺗ ﻳ و ﻪ ﺞﻳﺎﺘﻧ يرﺎﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺗ ﻞﻣﺎﺷ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ
ﻴ رﺎﻤ ﺎﻫ
ﺎﻫراﺮﻜﺗ و ي
ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺎﻘﻣ و
ﻳ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﺴ ادﻮﺳ ﺪﻫﺎﺷ ﺖﺨﭘ
ﺑﺎ
ﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﺠ
ﻳ راو ﻪ ﻳ ﺲﻧﺎ ﻳ ﻚ د ﻪﻓﺮﻃ هدا ﺎﻫ و زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ًﻼﻣﺎﻛ حﺮﻃ ﻓدﺎﺼﺗ
ﻲ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
اﺮﺑ ي ﻜﻔﺗ ﻴ ﻣ ﻚ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ زا ﺎﻬﻨ
ﺎﻬﻧﻮﻣزآ
Tukeyي
Dunnet و دﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻳ
ﺪ . ﺎﺘﻧ
ﻳ ﺞ رد هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ يﺎﻫﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
لوﺪﺟ 3 ﻪﺋارا ﺖﺳا هﺪﺷ .
اﻳ ﺎﺘﻧ ﻦ ﻳ ﺞ ﺘﺨﭘ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻬ
ي
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ
زا هدﺎﻔﺘﺳا اﺮﺷ مﺎﻤﺗ رد لﻮﻧﺎﺘﻣ و لﻮﻧﺎﺗا
ﻳ ﻂ
) ﺜﻨﺧ ﻲ ﻠﻗ و ﻴﺎ ﻲﻳ ( ﻖﻓﻮﻣﺎﻧ ﻠﻤﻋ و دﻮﺑ ﻴ
ﻟ تﺎ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ و
ﻔﻴﻟ ﻲ ﻟا نﺪﺷ ﻴ فﺎ ﺖﺤﺗ اﺮﺷ ﻳ ﻂ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻜﺑ
ترﻮﺼﺑ هﺪﺷ
ﺎﺿر ﻳ ﺖ ﺸﺨﺑ ﻲ ﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا ه
. اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ و ،ﻦ ﻳ ﮔﮋ ﻴ ﺎﻬ ي
ا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻳ
ﻤﺧ ﻦ ﻴ ﺮ ﺬﻏﺎﻛ و و ﺎﭘﺎﻛ دﺪﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ ﻳ
ﮔﮋ ﻴ ﺎﻬ ي
رﻮﻧ ي ﻧﺎﻜﻣ و ﻴ ﻜ ﻲ هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺪﻧﺪﺸﻧ راﺮﻗ ﺚﺤﺑ درﻮﻣ و
ﻤﻧ ﻲ ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ . ﺎﺳ درﻮﻣ رد ﻳ
ﺎﺘﻧ ﺎﻬﺘﺨﭘ ﺮ ﻳ
نﺎﺸﻧ ﺞ ﻪﻛ داد ﺮﺘﻤﻛ ﻳ ﻦ
ﻤﺧ هدزﺎﺑ ﻴ
ﺮ ﺬﻏﺎﻛ زﺎﺳ ي ﭘﺎﻛ دﺪﻋ و ﺘﺨﭘ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﺎ
ﻪ ا ي مﺎﺠﻧا
ﺎﺑ هﺪﺷ
TMAH TMAH-NaOH و
دﻮﺑ و ﺮﺘﻤﻛ ﻳ دزاو ﻦ ه
ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﺬﻏﺎﻛ ﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ اﺮﺷ رد EDA
ﻳ ﻂ
ﻠﻗ ﻴﺎ ﻲﻳ دﻮﺑ ) لوﺪﺟ 3 .(
ﺘﻣوﺎﻘﻣ صاﻮﺧ ﻲ
ﻤﺧ ﻴ ﺬﻏﺎﻛﺮ ﺎﻫ ي
TMAH TMAH – NaOHو
ﺮﺘﻤﻛ ﻳ ﻣ رد ار راﺪﻘﻣ ﻦ ﻴ
نﺎ
ﺘﺨﭘ ﺎﻬ ي ﻧا ﺪﻨﺘﺷاد هﺪﺷ مﺎﺠ .
ﺑ ﻪ ،هوﻼﻋ ﺮﺘﻬﺑ ﻳ رﻮﻧ صاﻮﺧ ﻦ ي
ﺖﺨﭘ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ا
ي ﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا دﻮﺑ TMAH
) لوﺪﺟ 3 .(
ﺘﺨﭘ ﺎﻬ ي ﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ادﻮﺳ ،ادﻮﺳ ﻛاﺮﺘﻧآ –
ﻴ و نﻮﻨ
ﺘﺨﭘ ﻪ ا ي وﺎﺣ
EDAي ﺘﻣوﺎﻘﻣ صاﻮﺧ ﻲ
ﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲ
ﺪﻨﺘﺷاد .
وﺪﺟ ل 3 - ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ يﺎﻫﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ ﻲﻠﺻا يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو
ﺖﺨﭘ رﺎﻤﻴﺗ عﻮﻧ هدزﺎﺑ
٪) ( دﺪﻋ ﺎﭘﺎﻛ راﺪﻘﻣ
دزاو ه
٪) ( ﻪﺟرد
ﻨﺷور ﻲ
٪) (ISO ﺗﺎﻣ ﻲ
٪) ( ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺺﺧﺎﺷ
ﻪﺑ ﭘ ﮔرﺎ ﻲ mNm2/g) (
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﺸﺸﻛ ﻲ kgm2/mm.g) (
ﺺﺧﺎﺷ ﻴﻛﺮﺗ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﮔﺪ
ﻲ
kPm2/g) (
1 Soda
/ 46 9 / 25 6 /
25 22
6/3 2/65
0/49
1/13 ﻲﻧﺪﻌﻣ زﺎﺑ
) ﺪﻫﺎﺷ
Soda-AQ ( 1 46
/ 19 4 /
31 21
4/4
3/34 0/76
1/51
زﺎﺑ ﻟآ
EDA ﻲ 4
/ 43 1 / 18 5 /
28 3 7
/
2/6 43
0/55 1/3
EDA-Soda
3 / 47 7 / 18 5 / 5 6 /
41/1 28
2/89 0/58
1/34 -ﻲﻟآ زﺎﺑ
ﻧﺪﻌﻣ زﺎﺑ
EDA-Soda- ﻲ 7 AQ
/ 44 7 / 11
0
8 35
/ 45
3/05 0/51
1/06
EDA-Soda-
6 MeOH
/ 53 7 / 14 3 / 10 6 / 32 7 /
2/61 42
0/42
1/09 زﺎﺑ
ﻟآ ﻲ -
EDA-Soda- ﻞﻜﻟا 5 EtOH
/ 51 9 / 9 7 /
34 11
44/8 2/01
0/42 1
1 TMAH
/ 40 3 / 11 5 / 4
48 37/3
2/9 0/56
0/9
TMAH-Soda
3 / 42 7 / 8 0 /
6/42 4
48/7 3/1
0/6
0/95 ﻲﻟآ زﺎﺑ
TMAH- Soda-AQ
9 / 44 8 / 8 2 /
43 2
48 3/2
0/61 1/02
Archive of SID
ﺚﺤﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺮﻴﮔ
ي
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ي ﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﻳ لوﺪﺟ ﺞ 3
ﻣ نﺎﺸﻧ ﻲ
،ﺪﻫد هدزﺎﺑ
ﺎﻬﺘﺨﭘ
TMAHي
TMAH – NaOH و ﺎﭘ ﺪﺣ رد
ﻴﻳ ﻨ ﻲ ﺖﺳا
نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺎﻧاﻮﺗ هﺪﻨﻫد
ﻲﻳ ا ﻳ ﺮﺨﺗ رد هدﺎﻣ ﻦ ﻳ
ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺐ ي
ﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﻲ ﺖﺳا سﺎﮔﺎﺑ .
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ نﺎﺸﻧ
ﻣ ﻲ ﻫد رد ﻪﻛ ﺪ
رﻮﻀﺣ ﻣ TMAH
ﺮﺨﺗ راﺪﻘ ﻳ
ﻲﻤﻫ ﺐ ﺎﻫﺰﻟﻮﻠﺳ ﻟوا رد
ﻴ زﺎﻓ ﻦ
ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﺧ ﻴﻠ ﻲ ز ﻳ ﺖﺳا دﺎ
Pfeifer et al. 2000) (.
ﻢﻛ
ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ يﺎﻫﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ هدزﺎﺑ ندﻮﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ TMAH
ﻲﻣ ادﻮﺳ ﺖﺨﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
. د فﺮﻃ زا ﻳ
،ﺮﮕ
دزاو ﺪﺻرد ه
ﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ و EDA
رد TMAH
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺴﺑ ادﻮﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻴ
ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ رﺎ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ
هﺪﻨﻫد ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ
ﻻﺎﺑ
TAMH ي ﺮﺨﺗ رد
ﻳ ﻟ لﻼﺤﻧا و ﺐ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻦ ﺖﺳا . ﺑ رﻮﻃ ﻪ
ﻠﻛ ﻲ
، ﺎﺘﻧ ﻳ ﻧ ﺞ ﻣ نﺎﺸ ﻲ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺪﻨﻫد
، تاﺮﺛا
ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻲ ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ﺮﺑ ﺪﻧراد سﺎﮔﺎﺑ ﻲﻳادز
. نﺎﻤﻫ ﻪﻛ رﻮﻃ
ﻲﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ فﻼﺘﺧا دﻮﺷ
يﺎﭘﺎﻛ دﺪﻋ ﻦﻴﺑ يا
يﺎﻬﺘﺨﭘ و EDA
) TMAH
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد (
ادﻮﺳ و
يﺎﻫزﺎﺑ ﺮﺛا و دراد دﻮﺟو ﺑ ﻲﻟآ
ﻪ
TMAH صﻮﺼﺧ ﺮﺑ
ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ﺖﺳا ﻲﻧﺪﻌﻣ زﺎﺑ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳادز .
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻪﻓﺎﺿا ﻦ
EDA ندﺮﻛ ﺎﻣ ﻪﺑ ﻳ ادﻮﺳ ﺖﺨﭘ ﻊ ﻛاﺮﺘﻧآ–
ﻴ ﺐﺒﺳ نﻮﻨ ﻊﻳﺮﺴﺗ
ﻞﺑﺎﻗ ﻟ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
Tanczos et )
al. 2000
( نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا هداد ﺎﻣد رد TMAH
ي ﺖﺨﭘ
C) 170° - 160 ( ﺮﺗ ﻪﺑ ي ﺘﻣ ﻴ ﻞ ﻣآ ﻴ ﻦ ﺰﺠﺗ لﻮﻧﺎﺘﻣ و ﻳ
ﻣ ﻪ ﻲ دﻮﺷ
و ا ﻳ ﺰﺠﺗ ﺚﻋﺎﺑ هدﺎﻣ ود ﻦ ﻳ
ﻟ ﻪ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻣ ﻦ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . ﻮﺳ زا ي
ﺮﮕﻳد
، ﻘﺤﺗ ﻴ تﺎﻘ د ﻳ ﺮﮕ ي هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ
ﺮﺗ ي ﻞﻴﺘﻣ ﻦﻴﻣآ ،
ﺑﻮﺧ ﻪﺑ
TMAH ﻲ زﺎﺳاﺪﺟ و ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ
ي
ﺖﺴﻴﻧ فﺎﻴﻟا
Tanczos et al. 2002) .(
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
رد ﻪﻜﻨ
اﻳ
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﺖﺨﭘ
سﺎﮔﺎﺑ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺎﺑ لﻮﻧﺎﺗا و
ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲ ،ﺪﺸﻧ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻦ ﻣ ﻲ ﺘﻧ ناﻮﺗ ﻴ ﻪﺠ ﮔ ﻴ ﺮ ي دﺮﻛ
ﻪﻛ دﻮﺧ هدروآﺮﻓ ﻪﻧ و TMAH
ﺎﻫ ي ﻫ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻴ
ﻟورﺪ ﻴ نآ ﺰ
ﻋ ﻠﺻا ﻞﻣﺎ ﻲ
ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ادز ﻲﻳ ﺖﺳا . ﺧﺮﺑ رد ﻲ ﻘﺤﺗ زا ﻴ تﺎﻘ
ا ذ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﻛ هﺪﺷ نﺎﻋ ﻴ
زﺎﺑ ﺖ رﺎﻬﭼ ﻇ ﺮ ﻓﻴ ﺘ ﻲ اﺮﺘﺗ ﺘﻣ ﻴ ﻞ ﻧﻮﻣآ ﻴ مﻮ
ﻫ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻴ ﺪ ﻪﻴﺒﺷ ﻣآ ﻪﺑ ﻴ ﻦ ﺎﻫ ا
.ﺖﺳ اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ا ﺮﺑ رﺎﻈﺘﻧا ﻦ ﻳ
ﻦ ندوﺰﻓا ﻪﻛ ﺖﺳا
ﻪﺑEDA
ﺎﻣ ﻳ ادﻮﺳ ﺖﺨﭘ ﻊ ﻳ
نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ
ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﻲﻳ اﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﻳ
ﻟ ﺶ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﺶﻫﺎﻛ و دﺪﻋ
ﺎﭘﺎﻛ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﻣ ادﻮﺳ ﻲ دﻮﺷ ﺎﺘﻧ و ﻳ ﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ نآ ﺞ ﻳ
ﺎﺑ ﻪﺴ
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻤﺧ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﻴ
زﺎﺳﺮ ي
TAHM ﺎﺑ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﻟو ﻲ
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞ رﺎﻛ
آ ﻲﻳ ﻦﻴﻨﮕﻴﻟ ﻲﻳادز ود ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ EDA
ﻣآ هوﺮﮔ ﻴﻨ ﻲ ﺑﻮﺨﺑ
TMAHﻲ ﻧ ﻴ ﺖﺴ . ﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ ،لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ
ﻪﻴﻬﺗ ﻲﻨﻴﻣآ زﺎﺑ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺮﺘﻤﻛ يﺎﭘﺎﻛ دﺪﻋ EDA
ي ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺰﻴﻧ نآ ﻲﻨﺷور ﻪﺟرد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و دراد ادﻮﺳ ﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ .
اﻳ ﻣ نﺎﺸﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻦ ﻲ
ﻪﻛ ﺪﻫد دﻮﺟو ﺎﻬﻫوﺮﮔ ي
ﻣآ ﻴﻨ ﻲ اﺮﺑ ي ﺮﺴﺗ ﻳ ﺎﻬﺸﻨﻛاو ﻊ ي
ﻟ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﺖﺳا مزﻻ
، ﻟو ﻲ
ﻓﺎﻛ طﺮﺷ ﻲ
ﻧ ﻴ ﺖﺴ . اﻳ ﻣ نﺎﺸﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻦ ﻲ
ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻧﺎﻜﻣ ﻴ ﺮﺨﺗ مﺰ ﻳ
ﺐ ﻟ ﻴ ﻨﮕ ﻴ
TAMH ،ﻦ ﻧﺎﻜﻣ ﺎﺑ
ﻴ د مﺰ ﻳ ﺮﮕ ي
ﻤﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻴ
زﺎﺳﺮ ي ﻣ ﻲ دﻮﺷ . زرا رد ﻢﻬﻣ ﻪﺘﻜﻧ ﻳ
ﺑﺎ ﻲ
ﺎﺘﻧ ﻳ درﻮﻣ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞ دﺪﻋ
ا ﺎﭘﺎﻛ ﻳ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺪﻫﺎﺷ ادﻮﺳ
، زا هدﺎﻔﺘﺳا رد TMAH
اﺮﺷ ﻳ ار ﺖﺨﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ ،ادﻮﺳ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻂ اﺮﺑ
ي ﺳر ﻴ ﻪﺑ نﺪ
ﻳ ﺎﭘﺎﻛ دﺪﻋ ﻚ ي
ﻌﻣ ﻴ ﻦ ﻣ ﻪﺑ ﻴ ز ناﺰ ﻳ دﺎ ي ﺎﻛ ﻣ ﺶﻫ ﻲ ﺪﻫد . ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ
ﻨﺷور ﻪﺟرد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲ
ﻤﺧ ﻴ ﺎﻫﺬﻏﺎﻛﺮ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﺸﻧ
ﻣ ﻲ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻨﺷور ﻪﺟرد
ﻲ ﺎﻫﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ ي
ﺖﺨﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
TMAH ﺎﺑ
TMAH – NaOH و ﺮﻘﺗ
ﻳ ﻤﺧ ﺮﺑاﺮﺑ ود ًﺎﺒ ﻴ
ﺮ
ﺖﺳا ادﻮﺳ ﺬﻏﺎﻛ .
اﻳ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦ ﺗ
ﻳﺄ ﻴ دﻮﺟو هﺪﻨﻨﻛ ﺪ ﻧﺎﻜﻣ
ﻴ ﻢﺴ
ﻔﺘﻣ توﺎ
TMAH ﺮﺛا ﻟ ﺮﺑ
ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﺎﻘﻣ رد ﻳ دﻮﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ
ﺖﺳا . ﻠﻋ ﻠﺻا ﺖ ﻲ ﺗ ﮓﻧر ﻴ ﻤﺧ هﺮ ﻴ ﺮﺒﮕﻧر و ادﻮﺳ ﺬﻏﺎﻛ ﺮ ي
راﻮﺷد ﺎﻬﺸﻨﻛاو نآ ي
ﻤﻛاﺮﺗ ﻲ ﺮﺟ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻳ
خر ﺖﺨﭘ نﺎ
ﻣ ﻲ ﺪﻫد . ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ ترﻮﺻ رد ﻪﻛ ﺪﺳر
TMAH
ﺎﻬﺸﻨﻛاو عﻮﻗو ي
ﻤﻛاﺮﺗ ﻲ ﺮﺘﻤﻛ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ز ﻳ
TMAH اﺮ رد
ﻳ ﻟآ زﺎﻓ ﻚ ﻲ
ﻟ رﺎﺘﺧﺎﺳ نﺪﺷ ﻪﺘﺴﻜﺷ ﺐﺒﺳ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻣ ﻦ ﻲ دﻮﺷ .
دﻮﺟو ﻳ ﻟآ زﺎﻓ ﻚ ﻲ
ﺐﺟﻮﻣ لﻼﺤﻧا
ﺣاو ﺎﻫﺪ ي ﺮﺨﺗ ﻳ هﺪﺷ ﺐ
ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ﻣ ﻲ ددﺮﮔ و ﺘﻧ رد ﻴ ﻪﺠ ﺎﻬﺸﻨﻛاو ي ﻤﻛاﺮﺗ ﻲ هﺪﻨﻫﺎﻛ
ﻟ ﺖﻋﺮﺳ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﮕﻧر و ﻲ ﻟ هﺪﻨﻨﻛ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻗﺎﺑ ﻦ ﻴ هﺪﻧﺎﻤ
،
ﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ . ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ دﻮﺟو مﺪﻋ ي
ﻟ ﻴ ﻨﮕ ﻴ رد ﻢﻛاﺮﺘﻣ ﻦ
ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﻟﻮﺗ ﻴ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺪ ﻨﻌﻣ ﻪﺑTAMH
ﻲ ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﺮﺒﮕﻧر ي نﺎﺳآ
اﻳ ﻤﺧ عﻮﻧ ﻦ ﻴ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮ فﺮﺼﻣ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ
ﺷ داﻮﻣ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ
Archive of SID
ﻔﺳ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺮﺘﻤﻛ ﻴ
زﺎﺳﺪ ي ﮔدﻮﻟآ و ﻴ
ﺎﻬ ي ز ﻳ ﺤﻣ ﺖﺴ ﻴ
ﻄ ﻲ
ﺮﺘﻤﻛ ﺖﺳا . ﺑ ﻪ ،هوﻼﻋ ﺮﺒﮕﻧر ي ﺖﺣار ﺮﺗ اﻳ ﻤﺧ عﻮﻧ ﻦ ﻴ
،ﺮ اﻳ ﻦ
ﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﻜﻣا ﻲ
ﻤﺧ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻴ
ﺮ زﺎﺳ ي ﺪﻧاﻮﺘﺑ رد ﺎﭘﺎﻛ دﺪﻋ ي
ﺮﺗﻻﺎﺑ ي ﺎﭘ ﻳ نﺎ ﻳ ﺪﺑﺎ . اﻳ عﻮﺿﻮﻣ ﻦ ﮔﻮﻠﺟ نﺎﻜﻣا ﺮﻈﻧ زا
ﻴ ﺮ ي زا
ﺮﺨﺗ ﻳ ﻠﭘ ﺐ ﻲ رﺎﻛﺎﺳ ﻳ ﺎﻫﺪ ﺎﭘ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻳ
ﻧﺎ ﻲ ﻫﺎﻛ و ﺖﺨﭘ ﺶ
ﺪﺷ ﻳ هدزﺎﺑ ﺪ ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﺬﻏﺎﻛ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ .
ﺎﺘﻧ ﻳ نﺎﺸﻧ ﺞ
ﻣ ﻲ ﻪﻛ ﺪﻫد ﮔرﺎﭘ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
ﻲ ﺬﻏﺎﻛ ﺎﻫ ي ﺖﺳد ﻬﺗ زﺎﺳ ﻴ ﻪ
هﺪﺷ زا ﻤﺧ ﻴ ﺬﻏﺎﻛﺮ ﻬﺗ ﻴ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ اراد TMAH
ي ﺮﺘﻤﻛ ﻳ ﻦ
راﺪﻘﻣ ﻤﺧ و ﻴ ﻬﺗ ﺬﻏﺎﻛ ﺮ ﻴ
ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ –NaOH
و EDA
ادﻮﺳ
اراد ي ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻘﻣ ﻦ راﺪ ﺖﺳا . ز ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
دﺎ
ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ رد رﻮﻀﺣ ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ TMAH
ﻲ ﺪﺳر ﺷ ﻪﻛ اﺮ ﻳ ﻂ
ﺖﺨﭘ هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﻜﺑ )
20 ﻗد ﻴ ﻪﻘ
، 165 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻲ
داﺮﮔ (
ﺮﺨﺗ ﺐﺒﺳ ﻳ
ﺐ ﻟﺎﻤﺘﺣا ﻲ ﻟا ﻴ ﮔرﺎﭘ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﻫﺎﻛ و فﺎ ﻲ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
Tanczos
نارﺎﻜﻤﻫ و )
2000 ( نﺎﺸﻧ
ﻪﻛ ﺖﺳا هداد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ TMAH
NaOH
ﺑ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻴ
ﺮﺘﺸ ي
ﻣ ﺰﻟﻮﻠﺳ مرﻮﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻲ
دﻮﺷ
، ﻟو ﻲ آ بﺬﺟ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻂﺳﻮﺗ ن
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ NaOH
. ﻲﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﺘﮔرﺰﺑ هزاﺪﻧا ﺗﺎﻛ
ﻴ نآ نﻮ لﻮﻜﻟﻮﻣ ﻲﺘﺳوﺪﺑآ ﺖﻴﺻﺎﺧ و
ﺪﺷﺎﺑ TMAH et al. 1999)
Tanczos
.(
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻟد ﻪﺑ ﻦ ﻴ ﻞ
دوﺪﺤﻣ ﻳ ا ذﻮﻔﻧ ﺖ ﻳ
ﻟا ﻞﺧاد ﻪﺑ هدﺎﻣ ﻦ ﻴ
ﻓ فﺎ ﻴ ﺮﺒ ي ﺮﺨﺗ ، ﻳ ﺐ
ﻠﭘ ﻲ رﺎﻛﺎﺳ ﻳ ا ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫﺪ ﻳ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﻻﺎﺑ هدﺎﻣ ﻦ .
ﻨﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎ
فﺎﻴﻟا ﻲﮔرﺎﭘ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﻫﺎﻛ دﺎﻳز لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ TMAH
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﻜﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ندﻮﺑ ﺪﻳﺪﺷ ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ اﺮﺑ ﻦ ي هﺮﻬﺑ ﺪﻨﻣ ي ﺖﺒﺜﻣ تاﺮﺛا زا ﻬﺗ رد TAMH
ﻴ ﻪ
ﻤﺧ ﻴ ﺎﻫﺮ ي ﺷ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ ﺎﺑ ﻳ اﺮﺷ و نآ فﺮﺼﻣ راﺪﻘﻣ ﺪ ﻳ
دﺮﺑرﺎﻛ ﻂ
نآ ) فﺮﺼﻣ راﺪﻘﻣ و نﺎﻣز ،ﺎﻣد (TAMH
ﻼﻣ ﻳ اﺮﺷ زا ﺮﺘﻤ ﻳ
ﻂ
ا رد هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﻜﺑ ﻳ
ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﺪﺷﺎﺑ ﻖ . ﻟا ﻴ فﺎ ﺖﺨﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ
EDA – NaOH
ﺎﻬﺘﺨﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ي
دﻮﺳ و ادﻮﺳ ا
-
ﻛاﺮﺘﻧآ ﻴ ﺖﻣوﺎﻘﻣ نﻮﻨ ﻪﺑ
ﮔرﺎﭘ ﻲ ﺮﺘﻬﺑ ي ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻲ
ﺪﻨﻫد ﻪﻛ
نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﺎﻬﺸﻨﻛاو ي ﻨﻳﺰﮔ ﺸ ﻲ
EDA ﺮﺗ ﻟ رد ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ
سﺎﮔﺎﺑ ﺖﺳا . ﺎﺘﻧ ﻳ ﺸﺸﻛ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞ ﻲ
ﺖﻣوﺎﻘﻣ و
ﻛﺮﺗ ﻪﺑ ﻴ ﮔﺪ ﻲ ﻤﺧ ﻴ ﺮ ﺎﻛ ﻏ ﺬ ﻧ ﺎﻫ ﻴ دوﺪﺣ ﺎﺗ ﺰ ي
ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
اﺮﺑ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺑ
ﺖﺳا نﺪﺷ هرﺎﭘ ﺮ .
ﻪﺑ مزﻻ يروآدﺎﻳ ﺖﺳا
ﻪﻛ ا رد ﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﻖ شﻼﺗ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﺎﻣ ﻦ ﻳ ﺳ ﺖﺨﭘ ﻊ ﻴ
هﺎ رد
درﻮﻣ يﺎﻬﺘﺨﭘ و EDA
ﻖﻳﺮﻃ زا TMAH
ﺳا ﻴ ﺪ ي ندﺮﻛ ،
بﻮﺳر زﺎﺳ ي ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نآ ندﺮﻛ اﺪﺟ و ﻦ
ﮔ ﻴ دﺮ . ﺘﻣ ﺎﻣا ﺄ ﻪﻧﺎﻔﺳ ﺮﺑ فﻼﺧ يﺎﻬﺘﺨﭘ ﺳ
ادﻮ ادﻮﺳ و -
آﻧ اﺮﺘ نﻮﻨﻴﻛ زﺎﺳ بﻮﺳر ي
زﺎﺳ اﺪﺟ و ي
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻴﻣآ دﻮﺒﻧ ﺰ و
اﺪﺟ هدزﺎﺑ زﺎﺳ
ي ﻟ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﺎﻣ زا ﻦ ﻳ ﺴﺑ ﺖﺨﭘ ﻊ ﻴ
دﻮﺑ كﺪﻧا رﺎ .
ا ﻳ ﻦ
ﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻲ ﻟد ﺪﻧاﻮﺗ ﻴ د ﻞ ﻳ ﺮﮕ ي ﻧﺎﻜﻣ ﺮﺑ ﻴ توﺎﻔﺘﻣ ﻢﺴ اﺰﻓا
ﻳ ﺶ
ﻟ ﺖﻋﺮﺳ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﻂﺳﻮﺗ ا ﻳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ داﻮﻣ ﻦ
NaOH
ﺪﺷﺎﺑ . ﻊﻗاو رد ﻳ
ﻜ ﻲ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻜﻧ زا ﺎﻫزﺎﺑ
ي ﻟآ ﻲ اﻳ ﻦ
ا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻳ
داﻮﻣ ﻦ ﺮﻃ زا ﻳ اﺰﻓا ﻖ ﻳ لﻼﺤﻧا ﺶ ﺬﭘ
ﻳ ﺮ ي ﻟ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ
اﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻳ
ﺶ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺮﺨﺗ
ﻳ ﺐ ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ﻣ ﻲ و ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺑ
ﻤﻫ ﻴ ﻟد ﻦ ﻴ ا رد ﻞ ﻳ ﻦ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺎﻬﺸﻨﻛاو ﺎﻫ ي
ﻤﻛاﺮﺗ ﻲ ﺮﺘﻤﻛ ي
ور ي ﻣ ﻲ ﺪﻫد .
ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ﮔ ﻴ ﺮ ي
ﺎﺘﻧ ﻳ ا ﺞ ﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ نﺎﺸﻧ ﻖ هﺪﻨﻫد
ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﻟﻮﺗ ﺖ ﻴ ﻤﺧ ﺪ ﻴ ﺎﻫﺮ ي
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ سﺎﮔﺎﺑ زا لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺎﻫزﺎﺑ
ي ﻟآ ﻲ ﺑ ﻪ صﻮﺼﺧ
ﺖﺳا TMAH
. ندوﺰﻓا ادﻮﺳ ﺖﺨﭘ ﻊﻳﺎﻣ ﻪﺑ TMAH
ﻲﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﻈﺣﻼﻣ
دﻮﺒﻬﺑ و ﺖﺨﭘ نﺎﻣز ي
ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻴﻬﺗ ﺬﻏﺎﻛﺮﻴﻤﺧ يرﻮﻧ صاﻮﺧ ﻪﻈﺣﻼﻣ ددﺮﮔ هﺪﺷ
. ﺑ ﻪ
،هوﻼﻋ ندﺮﻛ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﻣ ﻪﺑ EDA
ﻳ ادﻮﺳ ﺖﺨﭘ ﻊ ﺎﻳ
زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ نآ ﻲﻳ
دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﻟ ﻴ ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ و ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ ﺖ
ﻤﺧ ﻴ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،ﺬﻏﺎﻛﺮ يﺎﻬﺘﺨﭘ
ادﻮﺳ و ادﻮﺳ -
اﺮﺘﻧآ نﻮﻨﻴﻛ
ﻣ ﻲ ددﺮﮔ . ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ ا ﻳ ﺎﻬﻟﻼﺣ ﻦ ي
ﻟآ ﻲ رد ﺪﻨﻳاﺮﻓ سﺎﮔﺎﺑ ﺖﺨﭘ
اﺮﺷ رد ﻳ ادﻮﺳ لواﺪﺘﻣ ﺖﺨﭘ ﻂ )
،ﺎﻣد ز ﻣ ﺖﺨﭘ نﺎ (
ﺴﺑ ﻴ رﺎ
ﺮﺗﺮﺑ ﺎﻬﻠﻜﻟا زا ي ﺖﺳا لﻮﻧﺎﺘﻣ و لﻮﻧﺎﺗا ﻣ رﻮﺼﺗ و
ﻲ ﻪﺑ دﻮﺷ
ﺮﻃ زا نﺎﻣﺰﻤﻫ رﻮﻃ ﻳ
ﻧﺎﻜﻣ ود ﻖ ﻴ
مﺰ اﺰﻓا ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﻋﺮﺳ ﺶ ﻳ
ﺐ
ﻟﻴ ﻨﮕ ﻴ ﮔﻮﻠﺟ و ﻦ ﻴ
ﺮ ي ﺎﻬﺸﻨﻛاو زا ي
ﻤﻛاﺮﺗ ﻲ اﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻳ
ﺶ
ﻟ ﺖﻋﺮﺳ ﻴ
ﻨﮕ ﻴ ﻦ ادز ﻲﻳ ﻟﻮﺗ و ﻴ ﻤﺧ ﺪ ﻴ زا بﻮﻠﻄﻣ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﺮ
ﻨﺷور ﺮﻈﻧ ﻲ
ﻣ ﺎﭘﺎﻛ دﺪﻋ و ﻲ
ﺪﻧﻮﺷ .
Archive of SID
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ
يوﺪﻬﻣ-
، س .
، هداز ﻦﻴﺴﺣ
، ع .
، يرﺎﺒﻴﺘﻟ نﺎﻬﺟ
، ا .
، ﻲﺘﻟﺎـﺳر
، ح .
،
نﺎﻳﺮﺨﻓ
، ع .
، 1377
،
مﺪـﻨﮔ هﺎﻛ زا ﺬﻏﺎﻛ ﺮﻴﻤﺧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻟآ لﻼﺣ شور ﻪﺑ
، ﺬﻏﺎﻛ و بﻮﭼ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ 6
: 159 - 77 .
مد هﺪﻴﭙﺳ-
، س . م . ج .
،
ﻲﻳاﺮﻜـﺷﺮﻴﻣ
،ا .
،
يرﺎـﺒﻴﺘﻟ نﺎـﻬﺟ
،ا .
، 1383
،
ﺖﺨﭘ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﻲـﻟآ لﻼـﺣ
سﺎــﮔﺎﺑ زا ﻲﻳﺎﻴﻤﻴــﺷ ﻪــﻤﻴﻧ ﺬــﻏﺎﻛ ﺮــﻴﻤﺧ ﺪــﻴﻟﻮﺗ
، مﻮــﻠﻋ
يزروﺎﺸﻛ
، 10 ) 2 :(
96 - 73 .
ﻲﻧﺎﺨﻟاﺪــﺒﻋ-
، ع .
، 1380
، رﺎــﻤﻴﺗ ﺶﻴــﭘ ﺮــﺛا رﻮﻀــﺣ رد ﻞــﻨﻓ ﺎــﺑ
ﻦﻴـﻨﮕﻴﻟ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ يور ﺮﺑ يﺪﻴﺳا روﺰﻴﻟﺎﺗﺎﻛ ﺮـﻴﻤﺧ ﻲـﻳادز
ادﻮﺳ
، ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ
، ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد .
-Dimmel D.R., E. Althen, M. Savidahis, C. Courchene and J.J. Bozell (1998). New quinone – based pulping catalysts, TAPPI J., 82(12):83-89.
-Francis R.C., S.J. Shin, J. Omori and T.E. Amidon (2006). Soda pulping of hardwoods catalyzed by anthraquinone and methyl substitute anthraquinone, J. of Wood Chem. Technol., 26(2):141-152.
-Pfeifer A., I. Tanczos and H. Schmidt (2000). The effect of quaternary ammonium compounds on pulping, Lenzinger Berichte, 79, 88-91.
-Sadawarte N.S., A.R.D. Harwadkar and H.V. Eeramani (1992). Soda-anthraquinone pulping of bagasse, TAPPI Progress Report, 12:31-33.
-Rousu P., Rousu P.I., and Anttila J. (2002). Sustainable pulp production from agricultural waste, Resources, Conservation and Recycling, 35: 85–
-Sarwar Jahan M., M. Khalidul Islam, A.J.M. Moynul 103 Hasan and D.A.N. Chowdhury (2002) Investigation on soda and soda-anthraquinone (AQ) pulping of Saccharum -Spontaneum, TAPPSA J.(3) 21-25.
-Shatalov A.A., H. Pereira (2001) ARUNDO donax:
New respective for pulping and bleaching – organosolv delignification. TAPPI J., 84(11):1-14.
-Tanczos I., R. Putz, Comparative study on the effects and mechanism of the new Quatam – pulping. 10th international symposium on wood and pulping chemistry,1999, Finland, 288-291.
-Tanczos I., J. Borsa, I. Sajo, K. Laszlo, Z.A. Juhasz and T. Toth (2000) Effect of tetramethylammonoim hydroxide on cotton cellulose compared to sodium hydroxide, - Macromolecular chem. Physi., 201:2550-2555.
-Tanczos I., H. Schmidt (2002) Quatam process – new sulfur-free delignification, J. of Wood Chem.
Technol., 22(4):219-233.
-Tanczos I., G. Volk and J. Balla, Hydrolysis of lignin model dimers studied by GC-MS, Eighth European workshop on lignocellulosics and pulp, 2004, Austria, 173-176.
Archive of SID
Study of Organic Bases Potential in Bagasse Pulping
Sadeghi, A.1, Abdulkhani, A.2, Hamzeh, Y.3, Mirshokraie, A.4 and Karimi, A.5
1-B.Sc. Student, Dept. of Wood and Paper, Faculty of Natural Resources, Tehran University, Karaj, 2-Ph.D Student, Dept. of Wood and Paper, Faculty of Natural Resources, Tehran University, Karaj, 3-Assist. Prof.,Dept. of Wood and Paper, Faculty of Natural Resources, Tehran University, Karaj, 4-Prof., Dept. of Chemistry, Payame Noor University
5-Associa. Prof., Dept. of Wood and Paper, Faculty of Natural Resources, Tehran University, Karaj,
Abstract
In this study the pulping of bagasse using TMAH and EDA as organic bases was investigated and compared to conventional Soda and Soda-AQ bagasse pulping. Resulting pulps properties including Kappa number, reject, screen yield of pulp and optical and mechanical properties of handsheets prepared from them were determined and compared. Kappa number of TMAH pulp was considerably lower than others. Also, optical properties of TMAH and TMAH-NaOH pulps were considerably higher than Soda and Soda-AQ reference pulps. As well as, addition of EDA to pulping liquor resulted suitable pulp with better properties compared to Soda pulp. Based on the obtained results, it was concluded that the delignificatiom mechanism of TMAH differ to hydroxide ion from NaOH and probably it improves the delignification rate through increasing of lignin degradation and its solubility.
Keywords: Bagasse Pulping, Organic bases, Organic solvent, Tetramethyleamonium hydroxide, Ethylenediamine.
