* Corresponding author: +989144058916
2322-343x / © 2020
This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/) Doi: 10.22108/jas.2019.116361.1664
Journal of Applied Sociology E-ISSN: 2322-343X
Document Type: Research Paper
Vol. 31, Issue 2, No.78, Summer 2020, pp. 17-20 Received: 20.04.2019 Accepted: 15.10.2019 http://ui.ac.ir/en
Explaining the Impact of Social Capital, Psychological Capital, and Organizational Climate, and Job Experience on Job Burnout (Case Study: Faculty Members of Tabriz University)
Kamal Koohi*
Associate Professor, Department of Sociology, Institute for Social Research, University of Tabriz, Iran.
Introduction
The organization forms are a major part of the life of the employed people. When the individuals’ workplace is full of tensions, their mental and social health are threatened and this may involve them in job burnout. Teachers’ jobs at a university include jobs that may lead to burnout, and university professors who experience burnout usually do not have enough motivation to attend the class. This may lower the quality of education in the university. Working hours of university professors are completely different from other government employees. That is, after completing office time, staffs are concerned about their daily lives, while university professors spend the day and night researching and attending in classes. This can lead to job burnout if professors involve in workplace problems. With increasing job burnout of faculty members, the scientific level of the university will reduce, in these circumstances, the university cannot achieve its core mission of scientific, social, cultural, economic and technical development. Accordingly, the present study tries to investigate the degree of job burnout among faculty members of Tabriz University and its related social factors and then to develop strategies for controlling and preventing it.
Material & Methods
The type of research is quantitative via using the survey technique. The study population includes approximately 800 faculty members of Tabriz University in the year 1396 (2017). Out of them, 121 individuals have been selected for study by Cochran formula and stratified random sampling method. The data collection tool was a standardized questionnaires.
In this research, job burnout theories including that of Lambert et.al, Maslach et.al, Moorhead and Griffin, San Juan, Freudenberg, Poreek, Ojedokun and Idemudia were used along with the research results of study. Also, the present study tested the hypotheses such as: ‘the organizational climate of the university affects job burnout of faculty members’, ‘social capital has direct and indirect impacts on job burnout’,
‘Psychological capital has direct and indirect effects on job burnout’, ‘job experience has direct and indirect impacts on job burnout, and ‘the structural model of the research is an appropriate model for explaining changes in burnout among faculty members’. Also, the reliability results of variables show that items designed to measure the variables are acceptable and have appropriate reliability levels. The research hypotheses has been tested by Structural Equation Modeling in version 8.8 of the LISREL software. For descriptive
analysis, SPSS version 22 was used.
Discussion of Results & Conclusions
The results of descriptive analysis showed that the average job burnout among faculty members was 21.41%. Accordingly, it can be said that the rate of job burnout at Tabriz University is low. The results of the structural equation modeling of job burnout also indicate that social capital, psychological capital and organizational climate factors affect job burnout. In other words, if the social capital and psychological capital of the faculty members are at the appropriate level and the organizational climate rate is suitable, the degree of job burnout will decrease significantly.
Among the variables in the research, job experience is the only variable that does not have a significant effect (direct and indirect) on job burnout.
According to the results of the study, it is recommended that strategies such as creating interdisciplinary educational trends, establishing a committee for the promotion of social and psychological capital at the university, developing a social capital charter at the university, and monitoring and evaluating social capital and psychological status in the University of Tabriz will promote social and psychological capital and organizational climate in the
Keywords: Job Burnout, Social Capital, Psychological Capital, Organizational Climate, Faculty Members.
References
Adil, M. Sh. & Baig, M. (2018) "Impact of Job Demands-Resources Model on Burnout and Employee’s Well-Being: Evidence from The Pharmaceutical, Organizations of Karachi."
IIMB Management Review, 30: 119–133.
Akbari, M.N. (2014) "Investigating the Relationship Between Social Capital and Job Burnout in Sepah Bank Branches in Tehran." MA Thesis, Public Administration, Shahid Beheshti University, Faculty of Management and Accounting (in Persian).
Anisi, J. Eskandari, M. Ghorbani, Z. &
Abdolmohammadi, E. (2010) "Personal and Organizational Factors Related to Job Burnout in Naval Personnel." Journal of Behavioral Sciences, 4 (3): 249-253 (in Persian).
Arghand, M. R. Esmaeili, M. R. & Khodadad Kashi, Sh. (2014) "The Relationship between Social Capital and Job Burnout of Physical Education Professors of Guilan Province."
Journal of Sport Management, 6 (3): 443-458 (in Persian).
Ashoori, J. (2015) "Prediction Nurse's Job Burnout Based on Social Capital, Perceived Social Support and Organizational Citizenship Behavior." Pajouhan Scientific Journal, 15 (2):
13-19 (in Persian).
Atashi, S. H. Hathiazar, A. Birami, M. & Hashemi, T. (2010) "Study of Job Erosion Predictor Variables among the Personnel of the IRI Army.” Military Management Journal, 10 (39):195-224 (in Persian).
Boyas, J. & Wind, L. H. (2010) "Employment- Based Social Capital, Job Stress, and Employee Burnout: A Public Child Welfare Employee Structural Model.” Children and Youth Services Review, 32: 380-388.
Boyas, J. Wind, L. H & Kang, S.Y. (2012)
"Exploring the Relationship Between Employment-Based Social Capital, Job Stress, Burnout and Intent to Leave Among Child Protection Workers: An Age-Based Path Analysis Model.” Children and Youth Services Review, 34 (1): 50-62.
Clemente, M. Reig-Botella, A. & Coloma, R. (2015)
"The Occupational Health of Correctional Officers in Peru: The Impact of Length of Work Experience.” The Prison Journal, 95 (2): 244- 263.
Coromina, S. L. (2006) “Social Networks and
Economics, University of Girona.
Eftekharian, R. Kaldi, A. Sum, S. Sahaf, R. &
Fadaye Vatan, R. (2016) "Validity and Reliability of Persian Version of Onyx Social Capital Scale in Elderly People." Iranian Journal of Ageing, 11 (1): 174-189 (in Persian).
Freudenberger, H. J. (1975) "The Staff Burn-Out Syndrome in Alternative Institutions".
Psychotherapy: Theory, Research & Practice, 12:73-82.
Gol Mohammadian, M. & Sajjadi, S. N. (2016)
"The Role of Psychological Capital and Organizational Citizenship Behavior in Predicting Burnout in Elementary School Professors". Journal of Exceptional Psychology, 6(24):109-133(in Persian).
Hadadian, A. & Mohamadzade, Z. (2016)
"Investigating the Effect Work-Family Conflict on Burnout with the Mediating Effect of Psychological Capital in Governmental Banks of Gonabad.” Transformation Management Journal, 6 (12): 135-158 (in Persian).
Hajli, N. (2012) "The Relationship of Staffs' Job Stress, Burnout, and Life Quality to Organizational Climate Satisfaction at Mohaghegh Ardabili University.” Journal of New Approaches in Educational Management, 3 (11):169-184 (in Persian).
Hombrados-Mendieta, I. & Cosano-Rivas, F. (2011)
"Burnout, Workplace Support, Job Satisfaction and Life Satisfaction Among Social Workers in Spain: A Structural Equation Model.”
International Social Work, 56 (2): 228–246.
Jayarathna, S. M. D. Y. (2017) "A Conceptual Model of Job Burnout and Work Social Support.” Kelaniya Journal of Human Resource Management, 12 (01): 1-16.
Khammarnia, M. Tourani, S. & Mohammedi, R.
(2011) "The Effect of Social Capital Dimensions on Burnout in Female Nurses". Hormozgan Medical Journal, 15 (3): 209-217 (in Persian).
Khoshoue, M. S. & Bahrami, M. (2014) "The Role of Psychological Empowerment and Organizational Commitment in Professors’ Job Burnout". Journal of School Psychology, 3 (1):
37-54 (in Persian).
Kim, MY. Lee, JY. & Kim, J. (2009) “Relationships among Burnout, Social Support, and Negative Mood Regulation Expectancies of Elementary School Professors in Korea.” Asia Pacific Education Review, 10: 475- 482.
Lambert, E. Hogan, G. Nancy L, Cheeseman D.
Kelly, J. Shanhe, M. & Khondaker. M. I. (2012)
"Is the Job Burning Me Out? An Exploratory Test of the Job Characteristics Model on the
Explaining the Impact of Social Capital, Psychological Capital, and Organizational Climate … Kamal Koohi 19
Emotional Burnout of Prison Staff.” The Prison Journal, 92 (1): 3–23.
Luthans, F. Avolio, B. J. Avey, J. B. & Norman, S.
M. (2007) "Positive Psychological Capital:
Measurement and Relationship With Performance and Satisfaction.” Personnel Psychology, 60 (3): 541-572.
Maslach, C. (2001) "What Have We Learned About Burnout And Health?” Psychology & Health,16 (5): 607-612.
Maslach, C. & Jackson, S. E. (1981) "The Measurement of Experienced Burnout.” Journal of Occupational Behavior, 2: 99-113.
Monafzadeh, A. (2015) "Occupational Burnout, Causes and Strategies for Coping with it.” Work and Society Monthly, 187: 45-54 (in Persian).
Nezami, A. Guiyarian, H. (2016) "The Effect of Psychological Capital on Nurses Burnout in a Military Hospital in Tehran". Quarterly of Ibn Sina, 18 (1): 44-51 (in Persian).
Ojedokun, O. & Idemudia, E.S. (2014) "Burnout among Paramilitary Personnel in Nigeria: a Perspective from Conservation of Resources Theory.” South African Journal of Psychology, 44 (1): 106–117.
Parsaei Mohammadi, P. Zare, F. Alavi, S. Papi, A &
Amraei, M. (2012) "Job Burnout and Its Relationship to Demographic Variables in Academic Librarians of Isfahan.” Journal of Studies in Library and Information Science, 19(3):67-84(in Persian).
Piri, Y. & Zeinali, A. (2016) "Relationship between Perceived Social Support, Social Capital and Quality of Life with Job Burnout among Nurses.” Iran Journal of Nursing, 29 (103): 13- 23 [In Persian].
Rahimnia, F Hassanzade, H. & Jaleh, F. (2014)
"The Impact of Burnout on the Dimensions of Denison's Organizational Culture.” Management Tomorrow , 11 (33): 129-143 (in Persian).
Rahimnia, F. & Amani, M. (2014) "Evaluation of the Effect of Lifestyle on Job Exhaustion among the Nurses in Governmental Hospitals in Northern Khorasan with Emphasis on Intermediate Role of Psychological Capital.”
Journal of Daneshvar Medicine, 21 (112): 63-70 (in Persian).
Rashidi, M.M. Teimourinasab, A. Saatchi, M.
Kamkari, K. Mousavi, M. S. & Salimi, M.
(2012) "Assessment of Burnout in Human Resources and Intra-Organizational Factors Affecting It (Case Study: National Iranian Drilling Company).” Human Resource Management in the Oil Industry, 3 (11): 55-84 (in Persian).
Ronen, S. & Mikulincer, M. (2009) "Attachment Orientations and Job Burnout: The Mediating
Roles of Team Cohesion and Organizational Fairness.” Journal of Social and Personal Relationships, 26 (4): 549-567.
Saatchi, M. (1997) Productivity Psychology. Tehran, Nshreh Viraysh (in Persian).
Safari, Sh. & Goodarzi, H. (2009) "Investigating The Relationship Between Personality Traits and Job Burnout Among Faculty Members and Staff of Islamic Azad University Azad Branch.”
Educational Leadership and Management, 3 (3):
85-101(in Persian).
Sahebazzamani, M. Safavi, M. & Farahani, H.
(2009) "Burnout of Nurses Employed at Tehran Psychiatric Hospitals and Its Relation with Social Supports.” Medical Sciences, 19 (3): 206- 211(in Persian).
San Juan, S.P. (1998) "Team Building: a Leadership Strategy.” Journal of Philipp Dent Association, 50 (1): 49-55.
Sayed Javadin, S.R. & Shahbaz Mardai, S. (2006)
"Job Burnout: Study in the Haffar Naft-e Jonoub Company.” Iranian Journal of Management Science, 1 (2): 63-87 (in Persian).
Seimar Asl, N. (2008) "Psychological Capital-New Basis for Competitive Advantage.” Tadbir Monthly, 200: 44-48 (in Persian).
Sepahvandi, M. Movahedi, Y. Azizi, A. Lashani, A.
& Mohammadzadigan, R. (2014) "The Investigation Relationship Between Dimensions of Social Capital With Burnout Nurses in Khorramabad Academic Hospitals.” Journal of Nursing Education, 3 (1): 41-50 (in Persian).
Shahnaz, M. (2006) "Job Burnout and Psychological Health in Professors.” Transformational Psychology Quarterly (Iranian Psychologists), 3 (9): 15-23 (in Persian).
Shakeri Nia, I. & Mohammad Pour, M. (2010) "The Relationship between Job Stress and Resilience with Job Burnout in Female Nurses.” Journal of Kermanshah University of Medical Sciences, 14 (2): 161-169 (in Persian).
Singh, V. & Singh, M. (2018) "A Burnout Model of Job Crafting: Multiple Mediator Effects On Job Performance.” IIMB Management Review, 30:
305–315.
Singh, P. Suar, D. & Leiter M. P. (2012)
"Antecedents, Work-Related Consequences, and Buffers of Job Burnout among Indian Software Developers.” Journal of Leadership &
Organizational Studies, 19 (1): 83–104.
Singh, P. Suar, D. & Leiter, M. P.
(2010)"Antecedents, Work-Related Consequences, and Buffers of Job Burnout among Indian Software Developers.” Journal of Leadership &Organizational Studies, 19 (1):
83–104.
Sussman, L. & Deep, S. (1989) The Communication
Tabarsa, G. & moeini, M. (2015) "The Relationship between Dimensions of Spiritual Intelligence and Reducing Job Burnout.” Organizational Resource Management Research, 4 (4): 109-135 (in Persian).
Vaziri, M. & Shirzadi Esfahani, H. (2010)
"Investigating the Relationship Between Organizational Atmosphere With Happiness and Liveliness in Faculty Members of Al-Zahra University.” Journal of Modern Educational
Resources and Job Demands in Predicting Burnout.” Social and Behavioral Sciences, 99:
869-876.
Zamini, S. Hosseini Nasab, D. Zamini, S. & Zarei, P. (2011) "The Relationship between Organizational Culture and Job Satisfaction and Job Burnout among the Employees in Tabriz University.” Iran Occupational Health, 8 (1):
30-40 (in Persian).
هیرشن هعماج يدربراك يسانش
( يپايپ هرامش ،مکی و يس لاس 78
هرامش ،)
،مود ناتسبات 9911
يشهوژپ :هلاقم عون :تفایرد خیرات 99
/ 9 / 9918 :شریذپ خیرات 99
/ 77 / 9918
صص 77 - 19
نییبت ریثأت ۀیامرس
،یعامتجا ۀیامرس
ناور یتخانش
، وج ینامزاس و
ۀقباس غش ل ی رب یگدوسرف
یلغش تئیه یاضعا :هعلاطم دروم زیربت هاگشناد یملع
لامک
یهوک رايشناد،
،يسانش هعماج هورگ ، ۀسسوم
تاقيقحت
،يعامتجا هاگشناد
،زیربت ناریا
هدیکچ نامزاس شخب هدمع يا زا يگدنز دارفا لغاش ار ليکشت يم دهد . ينامز هك لحم راك رپ شنت
،دشاب تملاس يناور و يعامتجا درف دیدهت يم دوش
و نکمم تسا وا ار راچد يگدوسرف يلغش دنك . رب نيمه ساسا رد شهوژپ رضاح ششوك يم دوش نازيم يگدوسرف يلغش نايم ياضعا
تئيه يملع هاگشناد زیربت و ريثأت یامرس ۀ
،يعامتجا یامرس ۀ ناور يتخانش
، وج ينامزاس و ۀقباس يلغش رب يگدوسرف يلغش هعلاطم دوش . شهوژپ
هب تروص يمك و اب نف يشیاميپ رد لاس 9911 ماجنا هدش تسا . دادعت ۀعماج يرامآ 877 رفن دوب هك زا نیا دادعت 929 رفن هب شور
هنومن يريگ هقبط يا بسانتم يفداصت باختنا دندش . رازبا يروآدرگ تاعلاطا رتشيب شسرپ همان ياه درادناتسا دوجوم هدوب تسا . جیاتن ليلحت
يفيصوت ناشن داد دن نيگنايم نازيم يگدوسرف يلغش نيب ياضعا تئيه يملع 99 / 29
% هدوب تسا . جیاتن ب ه تسد هدمآ زا يوگلا يراتخاس
يگدوسرف يلغش زين نايب ۀدننك نآ تسا هك یامرس ۀ يعامتجا
، یامرس ۀ ناور يتخانش و وج ينامزاس زا لماوع راذگريثأت رب يگدوسرف يلغش
؛دنا هب
ترابع
،رگید رگا ۀیامرس يعامتجا و ۀیامرس ناور يتخانش ياضعا تئيه يملع رد حطس بسانم و وج ينامزاس يارب تيلاعف بولطم دشاب
،
نازيم يگدوسرف يلغش هب روط ينعم يراد شهاك يم دبای . نيب ياهريغتم شهوژپ
، ۀقباس يلغش رد نازيم يگدوسرف يلغش ريثأت ينعم يراد هتشادن
تسا .
هژاو یاه یدیلک : يگدوسرف
،يلغش ۀیامرس
،يعامتجا ۀیامرس ناور يتخانش
، وج
،ينامزاس تئيه يملع
:لوئسم هدنسیون
71999748191
2322-343x / © 2020
This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/) Doi: 10.22108/jas.2019.116361.1664
همدقم و نایب هلئسم
تسد ناراكردنا للااسم يتیریدام هاب
يراای شاناد دواجوم و
هبرجت هتفایرد دنا شاخب زا ياگرزب راواشد
ي يااه و نامزااس
دم ناری قتاسم اهنآ مي
غ و ميقتاسمري ااب
للااسم ن يوراي نااسنا ي
تسد .تسا طبترم نتفاين
هب فادها نامزااس هاشيمه ياشان زا
دوبمك هجدوب و عبانم يدام تسين
؛ هکلب رثأتم زا يدااينب نیرات
نامزاس ره نكر ينعی
ن يوراي نااسنا ي تاسا . رااك ياراب دراف
هولاع رب هکنیا سو لي ۀ رارما شاعم و يگدنز عت ،تسا نيي داننك ۀ
ناور تملاس
،ي عامتجا ي ونعم و ي بوسحم يام
دواش . طياحم
شنت از و رپ زا شکمشك
، اناور تملاس ي
عاامتجا و ي
دراف ار
دهت دی و وا گدوسرف راچد ار ي
لغش ي يم دنك . يگدوسرف يلغش
زا نامز سيسأت نامزاس ياه کيتاركوروب دیدشت
هداش تاسا
؛
ات يیاج هك زورما ه زا همه يريگ يگدوسرف يلغش
رد نامزاس اه
ثحب يم دواش . امه راب ني نامزااس رد نادنماشناد ،سااسا ااه
شهوژپ ياه هدرتسگ ا ي رد ۀنيمز ن يوري ناسنا ي هداد ماجنا ات دنا
ثأت لماوع هب تبسن راذگري
تملاس رد ۀیامرس
ناسنا ي نامزاس اه
فاك تخانش ي
هدمع زا .دنروآ تسد هب نیرت
اسم ل ل ۀدننكدیدهت
تملاس ۀیامرس ناسنا ي نامزاس رد ب اه
ه زاكارم هژیو ياشزومآ
و
يشهوژپ ، يگدوسرف يلغش
تسا .
گدوسرف ي لغش ي دپ زا هدی ياه نراق رايخا تاسا . دافتاسا ۀ
ياانف و يااصصخت زا
ژاو ۀ لاايلحت يااگتفر يلغااش گدوااسرف(
ي
لغش ي رف هب لصا رد ) گربندای
ر يامرب ؛ددراگ اسك ي الوا هاك ني
لاس رد ار بلاطم 9179
رد ۀراب ا نی هاب مواهفم تاشر
ۀ رحت رای
لاس ات .دروآرد 9187
گدواسرف ي لغاش ي اراصحنم رمآ رد
ااکی
هعلاطم يم دش
؛ لو ي مك اهرواشك هاجوت ماك ي
د راگی هاب هژایو
ياهروشك يسيلگنا
نابز لثم اداناك و سيلگنا زين هب نیا هدایدپ
بلج دش
؛ باتك و تلااقم سپس نابز هب اه
اه ي د رگی هامجرت
دش دن رد و ن مي ۀ مود لاس 9187 ااهرازبا ي هاب شهوژاپ
و هژای
شسرپ مان ۀ م ا لاس ناابز هب چ
ااه ي واسنارف
،ي نااملآ
،ي دانه
،ي
ا
،يیايلاتی دلوس
،ي ناپسا يیاي برع و ي تااعلاطم و داش هامجرت
ب ني گنهرف ي تسا هدش زاغآ
فانم(
،هداز 9919 : 98
؛ )
ااج ات يی هاك
رد هزورما رتشيب
رد اهرواشك و عماوج ۀرااب
گدواسرف ي لغاش ي
هدرتسگ تاعلاطم ا
ي اوز ات تسا ماجنا لاح رد يای
ا نی هلئاسم هب
لماك روط اسانش
يی هار و لح اه ي دمآراك ي ارب ي رد نآ راهم
نامزاس ودت اه نی .دوش
سپ زا تشذگ لاس اه ينارگشهوژپ هك
رد ۀراب يگدواسرف
يلغاش رد ياصقا ااقن نااهج هاب مااجنا شهوژاپ ترداابم
هدیزرو دنا
، زونه هتسناوتن دنا فیرعت يتباث ار يارب يگدواسرف
يلغش ارا دننك هل . قبط صوت هي ااه ي نامزااس نااهج تاشادهب ي
گتسخ ساسحا ي
بداب ،دوبمك و يني
شهااك و رااك هاب تباسن
راك آ يی راك رد زا لاع ل م يگدوسرف يلغش
تسا .
يگدوسرف يلغش
ضراوع يدداعتم رد
،هداونااخ يگدانز
،يعامتجا يدرف
و نامزاس رب ياج يم دراذگ هك زا ماهم نیرات
اهنآ ، تابيغ و رات ،تمداخ يااهريخأت
،يلاواتم تایاکاش
فلتخم ناور
،يتخانش
،داضت رييغت لغش و تاضراعت يب
ن يدرف
اب ناراکمه تسا
ركاش(
ي ن اي و
،روپدمحم 9981 : 919
.)
يمااگنه هاك
يگدوسرف يلغش
خر يام داهد ندوابن ، زور نوزافا عاقاو ،يانيب
شهاك يژرنا رد مادا ۀ تايلاعف يااه ،دنمدواس زا
تاسد نداد
فسلف ۀ يیاهن يگدنز و دوبن ساسحا يدردمه و
للاتاخا يااه
يناور و ينامسج نایامن
يم دنوش
دمحم(
،ي 9984 : 91
.)
نينچمه
گدوسرف ي لغش ي پ ياهدماي عاامتجا
ي ظن راي مك شهااك تاي
و
ك تيفي عامتجا ابترا ي
حم رد طي اب و هاعماج و راك ه
نآ لاابند
ساسحا ا
ياوزن
،يعامتجا دیدشت
تلاکشم رد
رتسب ،هداونااخ
فيعضت سح قالعت هاب ،نامزااس هداونااخ
و هاعماج دراد ار .
نتااشادن لغااش تاراااظتنا ،راااك هااب تبااسن لرااتنك
ي ،مهباام
نتشادندوجو امح
تی يعامتجا و
يب لداعت ي رد يگدنز يلغاش
هب نیا اهدمايپ نماد يم دننز . يگدوسرف لغاش
ي راسم ي تاسا
؛
ينعی درف ي گدوسرف راچد هك ي
خ ،دشاب هدش يلي
اهورگ دوز ي
لاتبم ار دوخ ناراکمه زا يم
دنك . هاب نيامه بباس و هاب لايلد
تارثا يابرخم هاك يگدواسرف م
تاسا ناکم راب
ياشخبرثا و
درکلمع دارفا هتاشاد ،داشاب صيخاشت يدراف
و يريگوالج زا
عويش و يرست نآ رد نامزاس ااه
يروراض هاب
راظن يام داسر
س(
دي داوج نی و زابهش يدارم ، 9984 : 11
.)
شهوژپ ياه ماجنا هدش رد ۀراب يگدوسرف يلغش
رایز دراوم
ار ناشن يم هد ان د ،اداتبا : نایا شهوژاپ هاب ااه رواط دامع ه رد
،ناتسراميب نادنز
،اه
،شترا يورين
،يیایرد ندااعم و کاناب ااه
نييبت ريثأت ۀیامرس
،يعامتجا ۀیامرس ناور يتخانش
، وج ينامزاس و ۀقباس يلغش رب يگدوسرف يلغش يهوك لامك ...
97
ماجنا هدش دنا .
،مود هب رواط دامع ه دااعبا ناور يتخاناش دانراد
.
،موااس رد ياااهراك يااليخ
،دودااحم تيعااضو
يگدوااسرف رد
شزومآ يلاع و رد هاگاشناد ااه هاعلاطم هداش تاسا . ،مرااهچ
يگدوسرف يلغش
رد رتشيب لغش م قافتا اه ي
دتفا
؛ نآ تداش اما
لغش زا ي د لغش هب رگی
ارب .تسا توافتم ي
لاثم لغااش دارافا
ب رد ناتسرامي
،اه زكارم مأات يني برت و ،ياتي هااگداد و نداعم ،ااه
ریاظن نآ ، رد سايق اب رگید لغااشم رااچد يگدواسرف يلغاش
يرتشيب يم دنوش . گدوسرف ي لغش ي ثأات راب هولاع ري
افنم ي راب
نامزااس و ناانكراك درکلمع بباس
يام دواش دراف تباسن هاب
گدنز
،ي بدب هعماج و هداوناخ ني
.دوش لغش يملعم رد هاگشناد
لغاشم هلمجزا ي
تسا گدواسرف هك ي
لغاش ي سواسحم نآ رد
و تسا سا ينادات گدوسرف هك ي
لغش ي م هبرجت ار ي
دننك هب ، روط
گنا لومعم زي
ۀ فاك ي ارب ي سرد سلاك رد روضح دنرادن
ا و نی
رما ببس يم دوش تيفيك شزومآ رد هاگاشناد نيیااپ
رات دایايب .
تاعاس راك سا نادات هاگاشناد ااب ايقب ۀ ناانكراك تالود لامااك
توافتم تسا
؛ هب نیا موهفم هك ناانكراك داعب زا ماامتا تاقو
يرادا غراف زا هنوگره هغدغد هب رواما يگدانز رامزور ۀ دواخ
يم دنزادرپ
؛ رد يلاح هاك اسا نادات رد لاك تدام زور و باش
لوغشم هعلاطم و شهوژاپ ياراب
رواضح انررپ رد ،سلااك
ياقترا هب عقوم هبترم و ...
؛دنتسه
،نیاربانب تاسد ماك مواسود
تقو ياضعا تئيه يملع زا تسيب و راهچ تعاس هنابش يزور
رد رااايتخا هاگااشناد تااسا
. ناایا رااما رااگا اااب تلاکااشم و
يب يرهم ياه لحم راك هتخيمآ
،دوش سا نادات هاگشناد ار رااچد
يگدوسرف يلغش
يم دنك و ردقچره رب دادعت هانوگنیا اسا نادات
هدوزفا
،دوشب راب يملع هاگشناد نرمك يم دوش و هاگشناد زين
ن يم ناوت د هب تلاسر يلصا دوخ هك عاسوت ۀ ،ياملع ،يعاامتجا
،يگنهرف يداصتقا
و ينف و رد کی ملاك عسوت ۀ هعماج ،تاسا
تسد دابای . راب نيامه سااسا
، رد شهوژاپ شاشوك راضاح
يم دواش ااب ور دراکی هاعماج يتخاناش -
ناور يتخاناش ، نازايم
گدوسرف ي لغش ي م نااي ااضعا ي ه تائي املع ي ربت هاگاشناد زای
يسررب اسانش اب و يی
لیلاد عاامتجا لماوع و ي
،نآ ااب طبترام
اهراکهار يی ارب ي پ و لرتنك يريگشي ودت نآ
نی .دوش ینابم
یرظن و یبرجت
وج ینامزاس و یگدوسرف یلغش
رگربندیرف (9
)1975
اب درکیور ببس
،يسانش لاع ل م
،دنور ريس
ينيلاب و نامرد مردنس يگدوسرف ار
ياراب نيالوا رااب رد ۀاهد
9177 حیرشت هدرك تاسا . هاب وا ناامگ ياهورگ
زا ناانكراك
رتشيب رد ضرعم يگدوسرف يلغش
رارق دنراد
؛ نیا هورگ لماش
نانكراك راكادف و دهعتم هاب ،نامزااس يدارافا
هاك نامزااس ار
ينیزگیااج راب
يا يگدانز يعاامتجا دواخ
يام دانناد
، دارافا
هطلس بلط و ناریدم تسا
( زا لاقن هاب احر
مي ن ااي ناسح و هداز هالاژ
،
9919 : 999
.)
کیراپ يلماوع لثم حطس راشف
،يناور عوان رااشف
،يناور تيصخش
،درف تيهام لغش ای شقن
،درف عون يگدانز
درف رد جراخ زا طيحم
،راك کباس يگدانز ،دراف کباس يااه
هلباقم اب راشف يناور و وج ينامزااس ار
رد يگدواسرف يلغاش
ليخد يم دناد
( هب زا لقن يرفص و ،يزردواگ 9988 : 87
و تاکاسا .)
ن نلاون زي شقن هب لماوع ياطيحم رد زوراب يگدواسرف يلغاش
هراشا يم دننك . رد طياحم يااه يرااك هاك ياهرااشف ياشان
زا
يیورایور اب
اهاضاقت و تساوخرد ياه
ررکم ،ناراگید تاباقر
تخس و
،هدرشف ياهزاين يلام و شلات يارب باسك دامآرد و
تاايمورحم زا
هااچنآ درااف ۀتااسیاش نآ
،تااسا
،دراد دوااجو
يگدوسرف يلغش
رادیدپ يم دوش
( زا لاقن هاب اشر
يدي و نارااکمه ،
9919 : 19
مه رد .)
ني تربملا ،اتسار نارااکمه و
(2
)2012
ااعدا
هدرك دنا هك داضت
،شقن ماهبا
،شقن شاقن يفااضا و تاراطخ
يلغش رد هدش لامتحا يگدوسرف يلغش
ار شیازفا يم دانهد .
رظنزا زينگ و رييمرج
، تصرف ياه دنا يارب اقترا ي يلغاش و
دوجو نيناوق و تاررقم کشخ و فاطعنا ذپان ی ر نیا سااسحا
ار رد درف داجیا يم نك ن د هاك رد ماد مااظن ي فاصنمريغ هدااتفا
تسا و نيمه ساسحا ببس يم دواش تباسن هاب لغاش دواخ
ياهرظن يفنم اديپ و سااسحا رااشف
و شنات دانك
( زا لاقن هاب
يچتعاس ، 9971 : 99
. )
شهوژپ ياه ماجنا ن هدش زي هباشم هیرظن اه ي
يلغش يگدوسرف
، ارش طی اضف و ي نامزااس راب مكااح زا ار ااه
1 Friedenberger
2Lambert et al.
گدوسرف لماوع ي
لغش ي درك حرطم ه ا
دآ .دن لی ب و
9 اي ( )2018
يسررب اب ريثأت
وگلا ي عبانم و يااضاقت يلغاش
راب يگدواسرف
يلغش ، هب نیا هاجيتن هدياسر دانا هاك ماجح ،رااك للاقتاسا و
نتشادندوجو لداعت
نيب راك و يگدنز ريثأت بلاج يهجوات راب
يگدوسرف يلغش
نانكراك تكراش يزااسوراد ياچارك
هتاشاد
تسا . نيس و
2 نيس ( هداد ناشن )2018
دنا يحارط لغش ي رد
نامزاس گدواسرف شهااك اب اه ي
لغاش ي م نااي ناانكراك بباس
اهنآ درکلمع نتفرلااب يم
دوش .
شهوژپ اه و هایرظن ااه ي حراطم هداش رد لاااب هاب ترواص
ميقتسم و ميقتسمريغ رب
ريثأت وج ينامزاس رد شیازفا و شهاك
يگدوسرف يلغش
ناعذا هدرك دنا . رب نيمه سااسا رد شهوژاپ
رضاح زين يکی زا هيضرف ياه شهوژاپ هاب
حراش رایز مياظنت
يم دواش اات ياسررب دواش هاك اایآ نایا ريثأات ناايم يااضعا
تئيه يملع هاگشناد زين دوجو دراد ای ريخ .
یضرف ۀ یلصا 1 : وج ينامزاس هاگاشناد راب
نازايم يگدواسرف
يلغش ياضعا ئيه ت يملع ريثأت .دراد
ۀیامرس یعامتجا و
یگدوسرف یلغش
ساسارب یرظن ۀ يگدوسرف يلغش
،چلاسام يگدوسرف يلغاش
رد
لوط نامز تفرشيپ يم دنك . چلاسام و نارااکمه دانداد نااشن
مكارت لماعت و راك اه
ي رااك باسانمان ي
گتاسخ ااب ي
فطااع ي
طبار ۀ ا زا سپ .دراد تبثم
،نی الحرم ۀ داعب ي يامارف داسر هاك
صخش خسم تي
ای نامگدب ي تسا . گدواسرف ي فطااع ي بنت و هاي
اب بسانمان نتشادندوجو
بدب اب بسانم شاداپ يني
طبار ۀ تابثم
راد اان بدااب و د يني ا داجی اااهراظتنا ،هدااش ي
هاابان ساااسحا و اااج
قفوم تي اب مه طبار ۀ فنم ي دنراد
اسربط(
و عم ياني دانکبرك
،ي 9919 :
994
ا اااب .)
ناای ور شناراااکمه و چلاااسام ،فاااصوا درااکی
ناور يتخانااش عااامتجا–
ي ب ار ناااي .دااندرك اااهنآ لااماع شااش
نامزاس ي لماش مجح دایز
،راك لرتنك مك رب
،راك شادااپ ،ماك
نتشادن ابترا
،يعامتجا ياعبت
و دااضت شزرا ااه ي و دراف
نامزاس ار ا رد داجی گدوسرف ي رثؤم يم دانناد
Maslach, 2001: (
1 Adil & Baig
2 Singh & Singh )610
. ناااج ناااس كأت نمااض
دااي رد نااانكراك تكراااشم رااب
نامزاس اه ي زورما ي غت تسا دقتعم ريي
دم کبس تیری تلاح زا
س تن ي هب دم تمس تیری تكراشم ي ببس قفوم تي ب رتشي نامزااس
م ي دوش ربهر کبس . ي
هك ببس اهورگ تكراشم ي
و ناانكراك
کشت لي هورگ اه ي راك ي دوش ،دامآراك ،شخبرثا ماجنا بجوم ،
و مظنم تذل شخب رااك ماجنا يام
دواش
San Juan, 1998: 50(
.)
رظن اب نهامه هی
اه ي هداشركذ ااتن ، جی شهوژاپ دنوهپاس
ي و
ناراکمه (
9919 داد ناشن ) دن
داعبا یامرس ۀ يم يعامتجا دانناوت
29 دصرد .دننك نييبت ار ناراتاسرپ يلغاش يگدوسرف سنایراو
يربكا ( 9919 ) رد شهوژپ ي هباشم ااب اعماج ۀ يراامآ تواافتم
ازفا اب داد ناشن شی
ۀیامرس
،يعامتجا گدوسرف
ي لغش ي داح ات
ز يدای م شهاك ي دبای هتفای . يااه شهوژاپ دانقرا
نارااکمه و
( 9919 ) يم ناشن دنهد ،يعاامتجا ۀیامراس نازايم شیازافا ااب
ليلحت يم شهاك دارفا نیا يلغش يگتفر داامتعا نيانچمه .دبای
نيب مهم ينامزاس يدنورهاش و ينامزااس داامتعا ،يدراف نیرات
داعبا شيپ رد ليلحت ينيب يندب تيبرت ناملعم يلغش يگتفر
دانا .
روشاع شهوژپ ي
( 9914 غتم داد ناشن ) ياهري
دنورهش راتفر ي
نامزاس
،ي امح تی عاامتجا ي اردا و هداش ۀیامراس عاامتجا ي
،
2 / 99 غت زا دااصرد تاراايي
گدوااسرف ي
لغااش ي ار ناراتااسرپ
پ شي ينيب يم .دننك يريپ ز و يلانی ( 9914 ا هب ) نی تن هجي سر دي دن
امح هك تی يعامتجا رد
هداش
، ۀیامراس عاامتجا ي ك و تايفي
گدنز ي گدوسرف اب ي
لغش ي ناراتسرپ طبار
ۀ نعم و سوکعم ي
راد
اد دنر و 1 / 92 غت زا دصرد تاريي
گدوسرف ي لغش ي ار ناراتاسرپ
پ شي ينيب يم .دننك اينرمخ ناراکمه و (
9917 زا دانداد نااشن )
عومجم 4 م ؤ فل ۀ یامرس ۀ ود ،يعامتجا م
ؤ فل ۀ داامتعا و ايحور ۀ
يگدوسرف اب ششخب طبار
ۀ ينعم راد اد دنر ت نآ رب و أ راذگريث ن .د
نونار و رکنيلاکیام (9
)2009
هب نیا هاجيتن هدياسر دانا هاك
ماجااسنا يااميت و فاااصنا ينامزاااس رااه
ود ريثأاات ياافنم رااب
يگدوسرف يلغش
هتشاد دنا . اب شیازفا ماجسنا ياميت و فااصنا
،ينامزاس يگدواسرف
يلغاش رد راه هاس داعب ور هاب شهااك
يم دور . رد نيمه
،اتسار ميك ناراکمه و (9
)2009
دانراد ااعدا
3 Ronen & Mikulincer
4 Kim et al.
نييبت ريثأت ۀیامرس
،يعامتجا ۀیامرس ناور يتخانش
، وج ينامزاس و ۀقباس يلغش رب يگدوسرف يلغش يهوك لامك ...
11
اپ و مواداام شلااات راداای
و رمتااسم شزواامآ ،هرواااشم دااننام
همانرب اه ي حارط ي ارب هدش ي ازفا شی افنم تاراظتنا رب لرتنك ي
،
اهراکهار زا ي
گدوسرف لرتنك ي
لغاش ي دانا وب. ساای او و دانی
9
( )2010
ا هب نی هجيتن تسد دنتفای هك ۀیامرس يعاامتجا يانتبم
رب مادختسا يور ره مادك زا داعبا يگدواسرف يلغاش
تاريثاات
يتوافتم دراد . رد نیا شهوژپ يگتسخ يفطاع ااب م ؤ هافل ااه ي
،نس تردق
،ذوفن تیامح
،تسرپرس دهعت
ينامزاس و سرتسا
يلغش هب روط هدنیازف يا طبترم تسا و صخش خسم تي
هب سو لي ۀ
نامزااس دهعت ،نس ي
لغاش سرتاسا و ي
اپ شي ب ياني ام ي اش و .د
نينچمه سایوب و ناراکمه (2
تن )2012
هجي دنتفرگ هك اهرياسم
يارب سرتسا
،يلغش يگدوسرف يلغش
و لیامت هب رت تمدخ
هب بسانت هوراگ ااه ي يناس فالتخم تواافتم
تاسا و دااعبا
ۀیامرس يعامتجا رد
ربارب سرتسا يلغش يارب نانكراك نسم رات
اقم رد هسی اب نانكراك ناوج رات ذوافن يرتاشيب دنتاشاد . رائنی و
ناکشوك (9
)2013
رد شهوژپ نيب نانكراك يرادرهاش هاب
نایا
هجيتن دنديسر هك عبانم يلغش و ياضاقت يلغش طبار ۀ ميقتاسم
اب يگدوسرف يلغش
نانكراك هتشاد تاسا . ترابمل و نارااکمه
( )2012
راهظا دندرك هك تیامح اه ي يعامتجا رد تروص ياه
فلتخم نانكراك ار زا ندشراچد هب
يگدوسرف يلغش
تظفاحم
يم نك ن د . ب ه هژایو تایامح ،ناریدام
ناتاسرپرس و
نارااکمه زا
يگدواسرف يلغاش
ناانكراك يريگواالج يام
دانك اناااسارایاج.
9
( )2017
زين رد نييبت ابترا نيب يگدواسرف يلغاش
و تایامح
يعامتجا رد
لغش للادتسا هدرك تسا هاك تایامح يعاامتجا
يلغش قیرطزا تكراشم نداد نانكراك رد ميماصت يرايگ ااه راب
يگدوسرف يلغش
ريثأت هتشاد تسا .
قبط هیرظن ياه
،چلاسام ناس ناج و چلاسام و ناراکمه و
جیاتن شهوژپ ياه ماجنا هدش
، ۀیامرس يعامتجا هلمجزا
يلماوع
تسا هك رد شهاك و شیازافا يگدواسرف يلغاش
رد ناانكراك
مهم و تيمهااب دادملق يم دوش . رب نيمه ساسا هياضرف يا هاب
لکش ریز نیودت هدش تسا اات يتاسرد نآ رد اعماج ۀ يراامآ
1 Boyas. & Wind
2 Boyas et al.
3 Yener & Coskun
4Jayarathna
شهوژپ زين يسررب دوش .
یضرف ۀ لصا ی 2 : ۀیامرس يعامتجا ريثأت ميقتاسم و ميقتاسمريغ
رب يگدوسرف يلغش
دراد .
ۀیامرس ناور یتخانش و یگدوسرف یلغش
رد بوچراااچ اایرظن
ۀ يگدوااسرف يلغااش
دااهروم و نيفیرااگ
يم ناوت نانكراك هك درك للادتسا راكادف
و دهعتم هاب ،نامزااس
ينانكراك هك دهعت هب يگدنز ينامزاس يارب اهنآ شيب زا يگدنز
يعااامتجا تیاااضر
شااخب
،تااسا نااانكراك ياراد
تيااصخش
هطلس بلط و يناریدم هك شيب زا دح رااك ام ،داننك هاب رواط
لومعم زا هورگ اه يی دنتسه هك رتاشيب رد ضراعم يگدواسرف
يلغش رارق دنراد . صاخشا ياراد
قايتشا لااب و زايگنا ۀ دیداش
يارب ماجنا
،راك نيلوا ناينابرق يگدوسرف يلغش
دنا . نانآ هب هژیو
يماگنه هاك نامزااس يروآوان ااهنآ
ار هدایدان ،درايگب بياسآ
م دننيب
( زا لقن هب يهافر و
،ناراکمه 9912 : 991
مه رد .)
ني ،اتاسار
هتفای ياه شهوژپ دادح نای هدازدمحم و (
9919 ) نااشن دانهد ۀ
شقن يجنايم ۀیامرس ناور يتخانش بات(
،يروآ ،يدامآراكدوخ
شوخ ينيب و يراوديما ) رد طبار ۀ نيب ضراعت راك - هداوناخ و
يگدوسرف يلغش
دنا . بحاص ينامزلا و ناراکمه (
9988 ) نااشن
داد دن اب شیازفا نازيم تیامح زا ،ناراتاسرپ تااعفد
و تداش
يگتسخ يفطاع و اب تیامح
،رسمه تاعفد يگتسخ يفطاع و
تدش يب يتوافت و اب تیامح
،هداوناخ تدش يگتسخ يفطااع
و تاعفد يگتسخ يفطاع شهاك يم دبای . يرفاص و يزردواگ
( 9988 ) دنتفایرد نيب يگژیو ااه ي نوراب ،يایارگ يراگزااس و
هفيظو يسانش اب يگدوسرف يلغش
ياضعا تائيه ياملع اطبار ۀ
ينعم يراد هدهاشم هدش تسا . ميحر ااين و ينااما ( 9919 ) زاين
دنتفایرد کبس يگدنز و ۀیامرس ناور يتخاناش راب
يگدواسرف
يلغش هب تروص ميقتسم و ميقتاسمريغ راثا
يانعم يراد دانراد .
يعوشخ و يامارهب ( 9919 ) نااشن داد دان نياب يزااسدنمناوت
ناور يتخانش و دهعت ينامزاس اب يگدوسرف يلغش
نااملعم نيب
طبار ۀ يفنم و ينعم يراد دوجو دراد . لگ نایدامحم و
يداجاس
( 9914 ) هااب ناایا هااجيتن دنديااسر هااك
ااب ني داااعبا ۀیامرااس
ناور يتخانش گدوسرف داعبا اب ي
لغش ي اطبار ۀ انعم ي راد دواجو
.دراد هتفای اه ي شهوژپ ماظن ي گ و نایروي ( 9914 ثأت ) ري ۀیامرس
ناور يتخانش گدوسرف رب ي
لغش ي ب رد ار ناراتاسرپ ناتاسرامي
ي
ماظن ي أت ديی دندرك دامدا و ناكادجا .
9 اای ( )2014
نااشن دانداد
یامرس ه اه ي ناور يتخاناش ااب
يگدواسرف يلغاش
طبترام دانا و
شوه
،يناجيه
،يدمآراكدوخ هبدامتعا
سفن و شواخ يانيب راب
يگدوسرف يلغش
ريثأت ينعم يراد دنراد . ساسارب یرظن ۀ دهروم
و نيفیرااگ و
شهوژااپ ياااه
ياالخاد و يجراااخ
، ۀیامرااس
ناور يتخانش و م ؤ هفل اه ي نآ رب يگدوسرف يلغاش
هاب ترواص
ميقتسم و ميقتسمريغ ريثأت
يم راذگ ن د
؛ نیارباانب
، ياضرف راگید ۀ
شهوژپ هب حرش ریز نیودت هدش تسا .
یضرف ۀ یلصا 3 : ۀیامرس ناور يتخاناش گدواسرف راب
ي لغاش ي
ثأت ري قتسم مي غ و ري قتسم مي .دراد
قباس ۀ یلغش و یگدوسرف یلغش
قبط اتن جی شهوژپ تنملك و ناراکمه (2
)2015
، قباس ۀ يلغاش
زا لماوع ت راذگريثأ رب لغش تملاس ي
نانكراك تسا . امه رد ني
،اتسار نا يسي ناراکمه و (
9981 ن ) زي شهوژپ رد ي
م ناي نانكراك
ن يوري رد يیای غتم دنداد ناشن ياهري
،نس قبااس ۀ و رااك اش وي ۀ
دم تیری ثأت ري نعم ي راد ي گدوسرف شهاك رب ي
لغاش ي دنتاشاد
؛
لاسراپ اما ي دمحم ي ناراکمه و (
9919 م دوخ شهوژپ رد ) ناي
ا هب هاگشناد نارادباتك نی
تن هاجي اسر دي اب هاك دن ني گدواسرف ي
لغش ي غتم اب ياهري عمج تاي تخاناش ي ظن راي اصحت عاطقم
،يلي
قباس ۀ ناراداباتك رد نس و لهأت ،راك اطبار
ۀ راداانعم ي دواجو
اتن قبط .درادن جی
شهوژپ ياه هدشركذ م ي ناوات دراك ابنتاسا
هك عماج ۀ رامآ ي شهوژپ ثأت رد ري قتسم مي ای غ ري قتسم مي قبااس ۀ
لغش ي گدوسرف رب ي
لغش ي عت نيي امه رب .تسا هدننك ني
سااسا
م ناي رادباتك نانكراك ي
هاگشناد قباس ۀ لغش ي ن ماهم تاسي
؛ ااما
م ناي ن نانكراك يوري رد يیای مها تاي دراد نادانچود
؛ ارباانب
،نی
ارااب ي ثأاات رد ري
قتااسم مي غ و ري قتااسم مي قباااس ۀ لغااش ي رااب
گدوسرف ي لغش ي اضعا ي ئه تي ملع ي ربت هاگشناد زی
اضرف هي ا ي
ز لکش هب ری
حارط ي .تسا هدش
1 Ojedokun & Idemudia
2Clemente et al.
یضرف ۀ یللصا 4 : قبااس ۀ لغاش ي گدواسرف راب ي
لغاش ي ثأات ري
قتسم مي غ و ري قتسم مي .دراد
بوچراچ یرظن
و یوگلا یموهفم شهوژپ
قبط رظن هی اه و شهوژپ ياه ماجنا هدش ، ثأت لاماوع ري
راذاگ راب
گدوااسرف ي لغااش ي درااف لااماوع هااب
،ي عااامتجا ي نامزاااس و ي
سقت مي دنب ي يم دنواش رف . ربندای راپ و
کای
، واج نامزااس ي و
حم طي راك
،ي چلاسام (9
)2001
، عبت ي شزرا اهداضت و ااه
ي
دراااف ي نااااج نااااس ،نامزااااس و (9
)1998
رد تكرااااشم
صت ميم گ
،يري راگ و داهروم نيفی
،نارااکمه و يهاافر زا لاقن هاب(
9912
نامزاس دهعت )
،ي نلاون و تاکسا و يدياشر زا لاقن هاب(
،ناراکمه 9919
) حم لماوع
،يطي دلوا چی کسدارب و ي
، ونعم تی
درف فادها و ي
و نارااکمه و ترابملا (
)2012
ن زاي امح تای
عااامتجا ي عت زا ار نيااي هدااننك اااه ي لااصا ي گدوااسرف ي لغااش ي
م ي دنناد . يسررب شهوژپ ياه يلبق نیا هزوح نااشن يام داهد
ياااهريغتم هتااسجرب
رد شهوژااپ
، هااب روااط داامع ه ياااهريغتم
ناور يتخانش ريظن نورب
،يیارگ درکلمع
،يدرف هبدامتعا سفن و
،هيحور ۀیامرس ناور يتخانش و ریاظن نآ هدوب دانا . رد نایا راما
يکش تسين هك ياهريغتم ناور
يتخانش ريثأت ماهم و هدامع يا
رااب يگدوااسرف يلغااش
داانراد
؛ اااما ندركدودااحم اااهريغتم
هااب
ناور يتخانش
، نداتفا هب ماد ليلقت يیارگ رد نيايبت هدایدپ ااه و
للاسم هعماج تسا . زا اجنآ هك للااسم و هدایدپ ااه هدايچيپ و
يتيلعدنچ دنا
، نييبت کت يتلع هب تخانش يفاك متخ ن يم دواش
؛
اربانب نی
، ارب تسا مزلا ي
بت نيي دپ هدی اه ور زا ياهدرکی كرت
يبي
هدافتسا .دوش ا رد نی شهوژپ ور درکی مكاح هعماج يتخاناش –
ناور يتخانش ا اب .تسا نی ور درکی يم ناوات بت هاب نياي افاو ي و
فاك ي گدوسرف زا ي
لغاش ي م نااي ااضعا ي ه تائي املع ي تاسد
تاافای اانچمه . ني غتم ياااهري هااعماج يتخانااش ثأت
ري رااب راذااگ
گدوسرف ي لغش ي رد شهوژپ ياه لبق ي هب د نرمك تروص هدی
يم وش ن د . نیا اهريغتم هاب رواط دامع ه نياب هوراگ يیااه
ظن راي
ناراتسرپ و
ن نانكراك ياهوري ماظن ي مأت و يني هعلاطم هداش دانا
؛
3 Maslach
4 San Juan