Entomological Society of Iran Research Article pISSN: 0259-9996
2023, 42 (4), 255-264 https://doi.org/10.52547/jesi.42.4.1 eISSN: 2783-3968
ﺖﺛارو ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ
(Hemiptera: Aleyrodidae) Trialeurodes vaporariorumﻪﺑ
ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و
سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ
ﺪﯿﺳ ﻢﯿﻫاﺮﺑا ﯽﻌﯿﻔﺷ ، 1
ﺪﻤﺤﻣ يرﺎﯿﻣﺪﻗ و 1
يدﺎﻫ ﯽﻠﺼﻣ داﮋﻧ 2
1 - هوﺮﮔ
،ﯽﮑﺷﺰﭙﻫﺎﯿﮔ هﺪﮑﺸﻧاد
،يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد
،نﻼﯿﮔ
،ﺖﺷر ناﺮﯾا
[email protected] https://orcid.org/0000-0001-6787-2346
[email protected] https://orcid.org/0000-0001-8907-971X
2 - ﻪﺴﺳﻮﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ هﺎﯿﮔ ﯽﮑﺷﺰﭘ
،رﻮﺸﮐ نﺎﻣزﺎﺳ
،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ شزﻮﻣآ و ﺞﯾوﺮﺗ
،يزروﺎﺸﮐ
،ناﺮﻬﺗ ناﺮﯾا
[email protected] https://orcid.org/0000-0002-3536-4977
ﺎﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﭽﺨﯾر ﯾرد ﺖﻓﺎ : 17 /9 0/
1401
شﺮﯾﺬﭘ : 2 0/
11 / 01 14
ﯽﺼﺼﺨﺗ ﺮﯿﺑد :
ﻪﺟاﻮﺧ ﺮﯿﮕﻧﺎﻬﺟ ﯽﻠﻋ
هﺪﯿﮑﭼ ﺖﺛارو: ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ
،ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ Trialeurodes vaporariorum Westwood (Hemiptera: Aleyrodidae)
،
ﻪﺑ ود ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و
سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ درﻮﻣ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ . رد ﻦﯾا
،ﺶﻫوﮋﭘ زا ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺎﺘﺴﻠﯿﻓ ﻦﯿﻣارو ) (FL ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﺪﻟاو وﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﻪﺑ نﺎﺘﺴﻠﯿﻓﺖﯿﻌﻤﺟ ﺖﻣوﺎﻘﻣراﺪﻘﻣ .ﺪﺷهدﺎﻔﺘﺳا سﺎﺴﺣﺪﻟاو ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ (FR )جﺮﮐ ﺲﯾدﺮﻓ ﺖﯿﻌﻤﺟ زا وموﺎﻘﻣ سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ادوﺪﺣ 62 / 13 و 91 / 14 ﺮﺑاﺮﺑ دﻮﺑ . مﺪﻋ دﻮﺟو فﻼﺘﺧا ﯽﻨﻌﻣ راد رد ﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐLC50 سﻮﻔﯾ يور ﯽﻗﻼﺗ يﺎﻫ F1
)
×S♀
R♂
و( )
×S♂
(R♀
1 ʹ نﺎﺸﻧF داد ﻪﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ T. vaporariorum زا
عﻮﻧ ﯽﻣوزﻮﺗا ) ﯽﺴﻨﺟﺮﯿﻏ ( ﺖﺳا .
،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ناﺰﯿﻣ
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺖﯿﺒﻟﺎﻏ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻦﯾا دﻮﺑ ﻪﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻪﺑ سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ
ﻞﮑﺷ بﻮﻠﻐﻣ ﺺﻗﺎﻧ ﻪﺑ ثرا ﯽﻣ ﺪﺳر . زا فﺮﻃ
،ﺮﮕﯾد ﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻨﻣ ﯽﻨﺤ ﺖﻈﻠﻏ - ﺦﺳﺎﭘ درﻮﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﻞﺴﻧ ﺎﺑF2 ﻞﺴﻧ يﺎﻫ ﻞﺻﺎﺣ زا
،ﯽﻗﻼﺗ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷ ﻪﮐ داﺪﻌﺗ نژ يﺎﻫ ﻞﯿﺧد رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ
T. vaporariorum ﻪﺑ
سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﺶﯿﺑ
زا ﮏﯾ نژ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . هداد يﺎﻫ ﻞﺻﺎﺣ زا ﺖﺴﯾز ﯽﺠﻨﺳ ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا نﺎﺸﻧ
داد
ﻪﮐ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺳرﯽﻣثراﻪﺑﺺﻗﺎﻧﺐﻟﺎﻏترﻮﺻﻪﺑ وﺖﺳاﯽﻣوزﻮ ﺗاعﻮﻧ زاﺐﯿﮐﺮﺗﻦﯾاﻪﺑﺖﺒﺴﻧﻪﻧﺎﺨﻠﮔﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
ﺪﯿﻔﺳ ﮏﻟﺎﺑ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻪﺑ ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﺰﯿﻧ
زا عﻮﻧ ﺪﻨﭼ ﯽﻧژ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺳﺪﺑ هﺪﻣآ رد ﻦﯾا
،ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا
،ﺢﯿﺤﺻ ﻪﺑ
،ﻊﻗﻮﻣ ﯽﺑوﺎﻨﺗ و طﻮﻠﺨﻣ هﺮﺸﺣ ﺶﮐ
،ﺎﻫ ﻊﻧﺎﻣ زا شﺮﺘﺴﮔ ﻊﯾﺮﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ يﺎﻫ T. vaporariorum ﺪﺷ
.
هژاو يﺎﻫ يﺪﯿﻠﮐ : ﺖﺛارو
،ﺖﻣوﺎﻘﻣ
،ﯽﻣوزﻮﺗا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ
،
،ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ
Citation: Shafiei, S. E., Ghadamyari, M. & Mosallanejad, H. (2023) Inheritance of resistance to imidacloprid and chlorpyrifos in the greenhouse whitefly, Trialeurodes vaporariorum (Hemiptera: Aleyrodidae). J. Entomol. Soc. Iran, 42 (4), 255-264.
ﻪﻣﺪﻘﻣ
تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ
يا نﻮﭽﻤﻫ ﮕﻧﺮﻓ تﻮﺗ ﯽ ﮕﻧﺮﻓ ﻪﺟﻮﮔ ، ﯽ
، ﻞﻔﻠﻓ ﺧ ، ﯿرﺎ ﻮﻫﺎﮐ ، و ﻞﮔ ﺎﻫ ي ﺮﺑ ﻪﺧﺎﺷ ﯾ هﺪ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا .ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﻧاواﺮﻓ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﯿﻤﻫا زا
ﻣ تﺎﻓآ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻔﻠﺘﺨ
ﻪﻠﻤﺣ درﻮﻣ راﺮﻗ ﮏﻟﺎﺑ ﺪﯿﻔﺳ ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ ﻪـﻧﺎﺨﻠﮔ
Trialeurodes vaporariorum Westwood (Hemiptera: Aleyrodidae)
، زا ﯽـﮑﯾ
ﻢﻬﻣ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻬﻧآ ﻦﯾﺮﺗ ﻮﺷ
د
(Cloyd, 2016)
. ﻨﮐاﺮـﭘ اﺬـﻟ و دﻮـﺷ ﯽـﻣ هﺪـﯾد ﺰﯿﻧ ﺎﯿﻧد طﺎﻘﻧ ﺮﯾﺎﺳ رد ناﺮﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﻓآ ﻦﯾا ﯽﻧﺎـﻬﺟ ﺶ
) دراد
Ullah & Lim,
.(2016
ﺖﻓآ ﺎﺑ ﺖﻓآ ﻦﯾا لﺮﺘﻨﮐ ،ﯽﻧﺎﺑﺰﯿﻣ ﻊﯿﺳو ﻒﯿﻃ و گﺮﺑ ﻦﯾﺮﯾز ﺢﻄﺳ رد نﺪﺷ ﺮﻘﺘﺴﻣ ،ﻻﺎﺑ ﯽﻠﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ خﺮﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺶﮐ
ﻪـﻠﺣﺮﻣ ﺮـﻫ رد ﺎﻫ راﻮـﺷد ﯽﮔﺪـﻧز زا يا
ﺖﺳا
(Erdogan et al., 2012)
. داﺪﻌﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ زا ي ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا رد نﺎﻣﺰﻤﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪـﻠﻤﺟ زا يدراﻮـﻣ ﻞﻣﺎﺷ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ ﺎﻫ
نﺎﺑﺰﯿﻣ نﺎﺑﺰﯿﻣ ﻢﮐاﺮﺗ ،نارﺬﮔ نﺎﺘﺴﻣز يﺎﻫ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ و نﺎﺘﺴﻣز يﺎﻣد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﻪﻧﺎﺘﺴﺑﺎﺗ يﺎﻫ
دﺮﺑرﺎـﮐ زا ﯽـﺷﺎﻧ ﺖـﻣوﺎﻘﻣ شﺮﺘﺴﮔ و ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﻨﻤﺷد ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻌﻤﺟ ،ﺎﻫ
ﯽﺑ ﺸﺣ ﻪﯾور ﺶﮐ هﺮ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ
(Prabhaker et al., 1985)
لﺎﺳ رد . ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ دﺎﺠﯾا تارﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﮐ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ ﻦﯾا
زا يدﺎـﯾز ﻢـﺠﺣ ،ﺖﻓآ
هﺮﺸﺣ ﺶﮐ ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ دﺎﺠﯾا ،نآ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﮐ ،ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻓآ ﻦﯾا يﺎﻫ
ﺸﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ هﺮ
ﺶﮐ ﯽـﻣ ،ﺎـﻫ ﺪـﺷﺎﺑ )
Karatolos et al.,
2010; Ovčarenko, 2014
.(
سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ )
Chlorpyrifos
( نﺎﺒﺳرود) ()®
Dursban
( ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و )
Imidacloprid
( روﺪـﯿﻔﻨﮐ) ( )®
Confidor
( هﺮـﺸﺣ -
ﺶﮐ ﯽﺋﺎﻫ ناﺮﯾا رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻓآ ﻦﯾا لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ﯽﻌﯿﺳو ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﺖﯿﻌﻤﺟ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ اﺮﯿﺧا ﻪﮐ ،ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻧاﺮﯾا يﺎﻫ
T. vaporariorum
ﺖﺒﺴﻧ
) ﺖﺳا هﺪﺷ تﺎﺒﺛا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ
Shafiei et al., 2023
ﺖﻓآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ تﺎﻓآ ﺖﻣوﺎﻘﻣ شﺮﺘﺴﮔ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد.(
ﺶﮐ ﺟ ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﮏﯾ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻧﺎﻬ
(Sparks et al., 2021)
. شراﺰﮔ ﻦﯾﺮﺧآ ﻖﺒﻃ ،هﺪﺷ ﻪﺋارا يﺎﻫ
T. vaporariorum
ﻪﺑ نﻮﻨﮐ ﺎﺗ 28
ﺖﻓآ ﻪﺑ نﺎﯾﺎﭘﺪﻨﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ هداد هﺎﮕﯾﺎﭘ) ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺶﮐ
ﺎﻫ
https://www.pesticideresistance.org
( ﯽﮔﮋﯾو . ،ﯽﯾازﺮﮑﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻞﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و هﺎﺗﻮﮐ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺧﺮﭼ ،ﻻﺎﺑ يروآداز ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﯽﺗاذ يﺎﻫ
ﯽﺑ دﺮﺑرﺎﮐ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﻠﻣاﻮﻋ رﺎﻨﮐ رد هﺮﺸﺣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا ﺖﻣوﺎﻘﻣ شﺮﺘﺴﮔ ﺚﻋﺎﺑ يزروﺎﺸﮐ مﻮﻤﺳ ﻪﯾور
ﺶﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ )
Havron et al. 1987;
2015 Nauen,
&
Sparks
; 1998 ., et al Denholm
.(
ﯽﻣ ،ﺖﻣوﺎﻘﻣ هﺪﯾﺪﭘ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻫﺎﮔآ ﺪﺷﺎﺑ تﺎﻓآ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ رﺎﮑﻫار رد ﯽﻤﻬﻣ راﺰﺑا ﺪﻧاﻮﺗ
)
McKenzie,
&1987 Roush
.(
ﯽﻣ ﻪﮐ يدراﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺖﻓآ ﻪﺑ تﺎﻓآ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺎﻣ ﺶﻧاد ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﮐ ﯽﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺛارو تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ ﺎﻫ .ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا لﺪﻣ ،ﺶﯾﺎﭘ ،ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و يزﺎﺳ )
Georghiou & Taylor, 1986; Liang et al,
2003; Van Leeuwen et al., 2008
.(
ﺶﻫوﮋﭘ هدﺮﮐ ﺖﺑﺎﺛ دﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ رد نآ ﺶﺨﭘ و شﺮﺘﺴﮔ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ،ﺖﻣوﺎﻘﻣ خﺮﻧ يور تﺎﻓآ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺛارو هﻮﯿﺷ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﺗ ﻪﻋرﺰﻣ ) دراد ﺮﯿﺛﺎ
Bolzan et al., 2019
.(
،لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺧﺮﺑ
ﯽ زا رﺎﮑﻫار ﺎﻫ ي ﺪﻣ ﯽﺘﯾﺮﯾ ﻧﺎﻣز ﯽ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺛﻮﻣ ﮏﯾ
ثرا ﻪﺑ بﻮﻠﻐﻣ ﺖﻔﺻ
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﯿﺳر
(Basit et al., 2011)
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ . مﺎﺠﻧا هﺪﺷ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد رد ﻧﻮﮔ ﻪ
،موﺎﻘﻣ يﺎﻫ نژ
ﺎﯾ نژ يﺎﻫ لﻮﺌﺴﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ دﻮﺟو دراد و رد ﺖﯿﻌﻤﺟ يﺎﻫ
،سﺎﺴﺣ
مﺪﻋ زوﺮﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﯾ يﺪﻨﮐ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ نآ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﺑ
ﻦﯿﺋﺎﭘ
،ندﻮﺑ بﺎﯿﻤﮐ ندﻮﺑ و ﺎﯾ مﺪﻋ دﻮﺟو ﻦﯿﻨﭼ نژ ﯽﯾﺎﻫ طﻮﺑﺮﻣ .ﺪﺷﺎﺑ عﻮﻨﺗ يدﺎﯾز رد درﻮﻣ هﻮﯿﺷ ثراﻮﺗ
ﺖﻣوﺎﻘﻣ دﻮﺟو ﺖﻣوﺎﻘﻣ .دراد ﻪﺑ
ﺖﻓآ ﺶﮐ ﺎﻫ ﻪﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﻬﺟ ﺶ رد فﺪﻫ نﺎﮑﻣ ﻪﺑ
دﻮﺟو ﯽﻣ ﺪﻨﯾآ ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا رد ﺐﻟﺎﻏ ﺎﯾ بﻮﻠﻐﻣ ندﻮﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
)
Bourguet & Raymond, 1998
( ﻦﯾﺪﺑ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﮐ ﻞﻟآ يﺎﻫ ﺖﻣوﺎﻘﻣ رد ﮏﯾ هﺮﺸﺣ ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا ياﺮﺑ ﮏﯾ ﺖﻓآ ﺶﮐ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺐﻟﺎﻏ و ياﺮﺑ ﺖﻓآ ﺮﮕﯾد ﺶﮐ
ﻪﺑ دﺮﯿﮔراﺮﻗﯽﮑﯿﺘﻧژوﯽﻄﯿﺤﻣ ﻂﯾاﺮﺷﺮﯿﺛﺎﺗﺖﺤﺗﺖﺳاﻦﮑﻤﻣ موﺎﻘﻣﻞﻟآﺖﯿﺒﻟﺎﻏﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣناﺮﮔﺶﻫوﮋﭘﻦﯿﻨﭽﻤﻫ.ﺪﻨﻨﮐزوﺮﺑبﻮﻠﻐﻣترﻮﺻ
.(Bourguet et al.,
2000)
نژ داﺪﻌﺗ ،ﺖﻣوﺎﻘﻣ ندﻮﺑ بﻮﻠﻐﻣ ﺎﯾ ﺐﻟﺎﻏ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺸﻧ .دراد ﺖﯿﻤﻫا ﺰﯿﻧ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﺮﯿﮔرد يﺎﻫ
شﺮﺘﺴﮔ لﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎ
ﻞﺴﻧ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد ،ﺪﻨﮐ تﺮﺟﺎﻬﻣ سﺎﺴﺣ ﯽﺘﯿﻌﻤﺟ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ نژ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ يدﺮﻓ ﺮﮔا .ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧژ ﺪﻨﭼ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻧژ ﮏﺗ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ زا يدﺎﯾز يﺎﻫ
ﻞﻟآ ،ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﻪﻠﯿﺳو ﺎﻣز ،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا .ﺪﻧﻮﺷ ﻖﯿﻗر نﻮﯿﺳاﺪﯾﺮﺒﯿﻫ ي ﮏﺗ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﯽﻧ
ﻪﺑ سﺎﺴﺣ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﮏﯾ رد ﯽﻧژ ﻪﻠﯿﺳو
يزاﻞﺒﻗ .(Roush & McKenzie, 1987) دراد دﻮﺟو ﺖﯿﻌﻤﺟ رد نآ ﺖﯿﺒﺜﺗ لﺎﻤﺘﺣا ،ﺪﺷﺎﺑ هدﻮﺒﻧ رﺎﻤﯿﺗ ﺖﺤﺗ ﻢﻫ يدﺎﯾز ﻞﺴﻧ داﺪﻌﺗ ﺮﮔا ﯽﺘﺣ ،ﺪﻨﮐ زوﺮﺑ تﺮﺟﺎﻬﻣ دﺮﺑرﺎﮐ ﮏﯾ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺪﯾﺪﺟ رد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﮏﯾ
،ﺖﻓآ نژ يﺎﻫ ﺮﯿﮔرد رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﺑ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﺒﺴﻧ رد
ﺖﯿﻌﻤﺟ دﻮﺟو ﺪﻧراد
(Chaccour et al.,
2013)
ﺎﻣا . ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﺖﯿﺒﻟﺎﻏ ﻞﻟآ يﺎﻫ
،ﺖﻣوﺎﻘﻣ داﺪﻌﺗ نژ
،ﺮﯿﮔرد يﺎﻫ ﯽﻧاواﺮﻓ
ﻪﯿﻟوا نژ يﺎﻫ
،ﺖﻣوﺎﻘﻣ عﻮﻨﺗ ﯽﮑﯿﺘﻧژ
،ﺖﯿﻌﻤﺟ يرﺎﮔزﺎﺳ ﯽﺒﺴﻧ ﺟﻮﻣ تادﻮ
،موﺎﻘﻣ
يراﺪﯾﺎﭘ ﻞﻣﺎﻋ ﯽﮑﯿﺘﻧژ نﺎﮑﻣا و ﯽﺒﯿﮐﺮﺗﻮﻧ رد ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﺛا ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻟﻮﮑﻠﻣ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﻘﻧ ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺪﻧراد
(Roush & McKenzie, 1987)
. ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ مﺪﻋ ﻞﯾﻻد زا ﯽﮑﯾ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ ﻞﮑﺸﻣ ﺎﺑ ﺎﻫﻪﻧﺎﺨﻠﮔ رد ﺎﺻﻮﺼﺨﻣ ﺎﻫﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫلﺎﺳ رد ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ،ﺖﻓآ ﻦﯾا لﺮﺘﻨﮐ رد
زا ﯽﺧﺮﺑ هﺮﺸﺣ ﺶﮐ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺞﯾار .ﺪﺷﺎﺑ و ﺶﻧاد ،ﯽﻓﺮﻃ زا هﺮﺸﺣ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ثراﻮﺗ و ﯽﮑﯿﺘﻧژ يﺎﻨﺒﻣ ﻢﻬﻓ
ﺶﮐ ﻞﻣﺎﮑﺗ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار دﺮﺑرﺎﮐ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ،ﺎﻫ
نژ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا ﺪﯿﻔﻣ تﺎﻓآ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ و آ ندﻮﺑ ﺐﻟﺎﻏ تﺎﻔﺻ و ﺖﻣوﺎﻘﻣ رد ﻞﯿﺧد يﺎﻫ
ن ﺪﻧراد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﮑﺗ ﺖﻋﺮﺳ يور ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
(Tabashnik, 1991; Denholm & Rowland, 1992)
. و ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ثراﻮﺗ هﻮﯿﺷ ﻪﮐ دراد ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﻌﺳ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﮐ ،سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﺖﻓآ زا ﻪ
ﺶﮐ ﯽﻣ رﻮﺸﮐ رد فﺮﺼﻣﺮﭘ يﺎﻫ .ﺪﻫد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﺪﺷﺎﺑ
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻊﻤﺟ يروآ و شروﺮﭘ تاﺮﺸﺣ . ﻪﯾﻮﺳ سﺎﺴﺣ يﺎﻫ موﺎﻘﻣ و(FR)
(FL) T. vaporariorum
ﯽﻠﮔ ﻢﯾﺮﻣ ﯽﺘﻨﯾز هﺎﯿﮔ زا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
Salvia splendens
رد ﻊﻗاو
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ و جﺮﮐ ﺲﯾدﺮﻓ ﻪﻘﻄﻨﻣ نﺎﺘﺴﻠﯿﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ يرﺎﺠﺗ
ﻊﻤﺟ ﻦﯿﻣارو ﻊﻤﺟ تاﺮﺸﺣ .ﺪﯾدﺮﮔ يروآ
هﺪﺷ يروآ رد
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يﺎﻣد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ يا 25
) 2(± ﻪﺟرد
،سﻮﯿﺴﻠﺳ ﺖﺑﻮﻃر ﯽﺒﺴﻧ 70 ) 10± ( ﺪﺻرد و 16 ﺖﻋﺎﺳ ﯽﯾﺎﻨﺷور رد ﻪﻧﺎﺒﺷ زور يور هﺎﯿﮔ ﯽﮕﻧﺮﻓ ﻪﺟﻮﮔ
Solanum lycopersicum
ﺪﻧﺪﺷ هداد شروﺮﭘ )
Wang et
al., 2003
(.
ﻢﻫ ﻦﺳ يزﺎﺳ . رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻢﻫ يزﺎﺳ ﻦﺳ ﻞﻣﺎﮐ تاﺮﺸﺣ ، زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﻪﺟﻮﮔ هﺎﯿﮔ يور ﯽﮕﻧﺮﻓ
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻞﻘﺘﻨﻣ 24
ﻢﺨﺗ هزﺎﺟا ﺖﻋﺎﺳ .ﺪﺷ هداد يراﺬﮔ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞﻣﺎﮐ تاﺮﺸﺣ ،ﺲﭙﺳ ﻊﻤﺟ رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ
يروآ يﺎﻣد رد ﮏﻟﺎﺑ ﺪﯿﻔﺳ ﻪﺑ هدﻮﻟآ نﺎﻫﺎﯿﮔ .ﺪﻧﺪﺷ 2
25± ﺖﺑﻮﻃر ،سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 70
) 10± ( ﺻرد يرﻮﻧ هرود و ﺪ
8:
16 ﻢﻫ تاﺮﺸﺣ رﻮﻬﻇ نﺎﻣز ﺎﺗ ﺖﻋﺎﺳ (ﯽﯾﺎﻨﺷور:ﯽﮑﯾرﺎﺗ) ﻪﮕﻧ ﻦﺳ
ﺪﻧﺪﺷ يراد )
2003 , et al.
Choi
.(
ﺖﺴﯾز ﯽﺠﻨﺳ . ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺴﯾز ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﺎﺑ ﺎﻫ
) سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ و رازﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يرﺎﺠﺗ يﺎﻫ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ زا
نﻮﻣزآ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ( ﻣﺪﻘﻣ يﺎﻫ
ﯽﯾﺎﻬﻧ و ﯽﺗﺎ
دﻮﺑ . ﻪﻃﻮﻏ شور زا ،ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا گﺮﺑ يرو
دﯾ ﮏﺴ يﺎﻫ ﮔﺮﺑ ﯽ ) 5/
5 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ ﺖﻈﻠﻏ رد (ﺮﻄﻗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺮﻫ ﯾ ﮏ ﮐﺮﺗ زا ﯿ تﺎﺒ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ
ﻪﺑ ﯾﻪﻻﮏ ﯾيور ﺲﭙﺳ ،هﺪﺷ ﮏﺸﺧ قﺎﺗا يﺎﻣد ردﺎﻫگﺮﺑ ،يروﻪﻃﻮﻏ زا ﺪﻌﺑ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻄﻘﻣ بآ زا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ياﺮﺑ .ﺪﻧﺪﺷروﻪﻃﻮﻏ ﯿﻪﻧﺎﺛ20 تﺪﻣ لژ زا كزﺎﻧ
) رﺎﮔآ 15 ﻟ رد مﺮﮔ ﯿ ﺮﺘ نورد ( ﮏﺘﺸﺗ يﺎﻫ ﺮﺘﭘ ي ) 6 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ( ﺪﺷ . 20 دﺪﻋ هﺮﺸﺣ ﻎﻟﺎﺑ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﻦﺴﻤﻫ ﭙﺳآ
ﯿ رﻮﺗاﺮ ﻞﺧاد ﮏﺘﺸﺗ يﺎﻫ ﺮﺘﭘ ي ﺪﯾدﺮﮔ يزﺎﺳﺎﻫر
. ﺎﺑﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآﻂﯾاﺮﺷ ردﺎﻫﻪﻧﻮﻤﻧ .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺴﺑ ﻢﻠﯿﻓارﺎﭘ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ (يرﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﺷ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﺮﺘﻣﯽﺘﻧﺎﺳ2 5/ ﺮﻄﻗ ﻪﺑ ﯽﺧارﻮﺳ ياراد)يﺮﺘﭘ يﺎﻫﮏﺘﺸﺗ برد ﺲﭙﺳ ﻂﯾاﺮﺷ
ﯽﯾﺎﻣد 1 25 ±
ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ،سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد 70
) 10± ( يرﻮﻧ هرود و ﺪﺻرد 16:8
(ﯽﯾﺎﻨﺷور:ﯽﮑﯾرﺎﺗ) ﺖﻋﺎﺳ راﺪﻬﮕﻧ
ي ﺪﺷ ﺪﻧ ﻣ . ﯿ ناﺰ تﺎﻔﻠﺗ و ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا زا ﯽﺷﺎﻧ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ زا ﺲﭘ
24 و 48 ﺒﺛ ﺖﻋﺎﺳ ﺪﻧﺪﺷ ﺖ . ﻻ ﻪﺑ ﯽﺗاﺮﺸﺣ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مز ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ ﻮﻣ ﻢﻠﻗ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد هدﺮﻣ ناﻮﻨﻋ
.ﺪﻧداﺪﻧ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﯽﺘﮐﺮﺣ اﯾ
ﻦ اﺮﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺞﻨﭘ ﺎﺑ ﻞﻗاﺪﺣ نﻮﻣزآ ي
ﮐﺮﺗ ﺮﻫ ﯿ ﺐ اﺮﺑ راﺮﮑﺗ ﺶﺷ ﺎﺑ و ي
ﺗ ﺮﻫ ﯿ رﺎﻤ ﺗ رد .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﯿ
رﺎﻤ ﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﯿﺰ ﺮﻄﻘﻣ بآ زا ﻂﻘﻓ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
(Alon et al., 2008)
. ) سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ %EC
40 ) ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و ( %SC
35 .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻤﯿﺷ ﺎﯾرآ ﺖﮐﺮﺷ زا (
ﯽﺳرﺮﺑ هﻮﯿﺷ ثراﻮﺗ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﯽﻗﻼﺗ ﺖﯿﻌﻤﺟ سﺎﺴﺣ و موﺎﻘﻣ . ﺪﻌﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ تﺎﺒﺛا زا ﮏﻤﮐ ﺎﺑ
ﺞﯾﺎﺘﻧ نﻮﻣزآ
،ﺖﯿﻤﺳ ود ﺖﯿﻌﻤﺟ و (جﺮﮐ) سﺎﺴﺣ موﺎﻘﻣ
هدﺎﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ يﺎﻫ
ﺖﻔﺟ ﻪﺑ ماﺪﻗا رﻮﻬﻇ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ
ﻨﮐ شور ﻖﺑﺎﻄﻣ ،ﺪﻨ
Horowitz et al. (2003)
ﺖﯿﺴﻨﺟ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﮔﺮﯿﻔﺷ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ،
،ﺪﻧﺪﺷ ﮏﻫﺎﭼ رد ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺮﯿﻔﺷ ﺮﻫ ،دﺮﮔ ﻪﺗ نزﻮﺳ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﺲﭙﺳ ﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ يﺎﻫ
96 ﻪﺤﻔﺻ ﮏﯾ ﺎﺑ ﺖﯿﻠﭘ و ،ﺪﺷ سﻮﺒﺤﻣ ﯽﯾﺎﺗ نﻮﻔﻠﺳ
) Cellophane
.ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ (
ﺳ ﯽﻟا ود ﻦﯾا زا ﺪﻌﺑ زور ﻪ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺪﻧﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ ﻞﻣﺎﮐ تاﺮﺸﺣ ﻪﮐ
ﺑﯿ رﻻﻮﮐﻮﻨ هدﺎﻣ ﻦﯾا و ﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ (هﺮﮐﺎﺑ) ﺎﻫ يﺎﻫﺮﻧ ﺎﺑ تاﺮﺸﺣ
ﯽﻗﻼﺗ ﺮﮕﯾد ﺲﻔﻗ ﻞﺧاد ،ﺎﻫ
زا ﺲﭘ .ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﯽﮕﻧﺮﻓ ﻪﺟﻮﮔ نﺎﻫﺎﯿﮔ يوﺎﺣ يﺎﻫ 5
ﯽﻟا 6
،زور ﺖﻔﺟ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﻢﺨﺗ و يﺮﯿﮔ
هدﺎﻣ يﺰﯾر
،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ ا ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ
ز.ﺪﻧﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يﺪﻌﺑ يﺎﻫﺶﯾﺎﻣزآ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺳﺮﺑ غﻮﻠﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد هزﺎﺟا( R♀×S♂)Fʹ1 و(R♂×S♀ )F1 ﻞﺴﻧ ﻪﺑ و ،ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ شروﺮﭘ يﺎﻫﺲﻔﻗ زاOmer et )ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳاﯽﺠﻨﺳﺖﺴﯾز ردهدﺎﻣ جﺎﺘﻧ زا ﻂﻘﻓ ،ﺪﻧﺮﺑﯽﻣ ثرا ﻪﺑ دﻮﺧ ردﺎﻣ زا ار موﺎﻘﻣيﺎﻫنژ و ﺪﻨﺘﺴﻫﺪﯿﺋﻮﻠﭘﺎﻫT. vaporariorum يﺎﻫﺮﻧ ﻪﮐﯽﯾﺎﺠﻧآ
1995 .,
.(al
اﺮﺑ ي ﻌﺗ ﻦﯿﯿ ثراﻮﺗ لﺪﻣ ﮏﺗ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
ﻧژ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﯽﻧژ ﺪﻨﭼ ﺎﯾ ﯽ رد
ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ي د ﻮﻠﭘﺎﻫ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ،ﺪﯿﺋﻮﻠﭙﯾ هداد
ﺎﻫ ي ﻣ و گﺮﻣ ﺮﯿ هدﺎﻣ ﺎﻫ ي
F2
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺷ )
2009 ., al et Van Pottelberge
(.
ﻞﺴﻧ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
F2
، ﺎﺑ ﺖﻔﺟ يﺮﯿﮔ ﻦﯿﺑ هدﺎﻣ ﺎﻫ و يﺎﻫﺮﻧ ﻞﺻﺎﺣ زا ﻞﺴﻧ
F1
هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هدﺎﻣ جﺎﺘﻧ و ﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ
نﻮﻣزآ رد ﺖﺴﯾز يﺎﻫ ﻦﯿﺑ ﯽﻗﻼﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﻦﯾا سﻮﮑﻌﻣ ﯽﻗﻼﺗ .ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺠﻨﺳ
R♂
× )♀
S♀
× R♂
و( R♂
× )♀
× S♂
R♀
ﯽﺘﺸﮔﺮﺑ ﯽﻗﻼﺗ و(
)
iprocal backcross
(Rec ) BC
ﻦﯿﺑ(
× R♂
♀
F1
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا )
1995 ., et al Omer
.(
ﻪﺑ ،ﯽﻗﻼﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ 200
ﯽﻟا 250 و هدﺎﻣ هﺮﯿﻔﺷ 450
ﺮﻧ هﺮﯿﻔﺷ
.ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﭘ
زا ﺖﻔﺟ تاﺮﺸﺣ يﺮﯿﮔ هدﺎﻣ
ﺎﺑ F1
،موﺎﻘﻣ يﺎﻫﺮﻧ ﻞﺴﻧ
ﻞﺻﺎﺣ ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ ﯽﻗﻼﺗ ﮑﻌﻣ سﻮ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ جﺎﺘﻧ.
ﺶﯾﺎﻣزآ ﺖﺤﺗ ،ﯽﻗﻼﺗ ﺖﺴﯾز يﺎﻫ
ﺖﺴﯾز ﺞﯾﺎﺘﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺠﻨﺳ ﯽﻠﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ يدراﻮﻣ ،ﯽﻗﻼﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ هدﺎﻣ جﺎﺘﻧ يور ﯽﺠﻨﺳ
،ندﻮﺑ ﮏﯿﻧژﻮﻧﻮﻣ ﺎﯾ ﮏﯿﻧژ
.ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﯿﺴﻨﺟ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑاو مﺪﻋ ﺎﯾ ﯽﮕﺘﺴﺑاو لﻮﻣﺮﻓ زا ﯽﮑﯾ د ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ رﺎﮑﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ندﻮﺑ ﺐﻟﺎﻏ ﻪﺟر ﺖﺳا ﺮﻧﻮﮑﻟﺎﻓ لﻮﻣﺮﻓ ،دور
)
Stone, 1968
.(
لﻮﻣﺮﻓ ﻦﯾا رد ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار ندﻮﺑ ﺐﻟﺎﻏ ﻪﺟردD
و ﺪﻨﮐ ،Xa
وXb
ﺑXc
ﻪ ﺗﺮﺗ ﯿ ﺐ ﺑﯿ ﺮﮕﻧﺎ رﺎﮕﻟ ﯾ ﻢﺘ ﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ي 10
) LC50
10 (=log
ﻪﯾﻮﺳ جﺎﺘﻧ ،موﺎﻘﻣ
1
و ،F
ﻪﯾﻮﺳ 1 هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ دﺪﻋ ﺮﮔا و ﺖﺳا بﻮﻠﻐﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳاﻦﯾا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺪﺷﺎﺑ- 1 هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ دﺪﻋ ﺮﮔا لﻮﻣﺮﻓﻦﯾا رد .(Stone, 1968 )ﺖﺳا سﺎﺴﺣ ﺪﺷﺎﺑ +
ﻟﺎﻏ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺐ
.ﺖﺳا ﯾزﻮﺗ ﮏﯾ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا اﺮﯾز ،ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺿﺎﯾر سﺎﯿﻘﻣ زا دﻮﺧ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ زا ﯽﻀﻌﺑ رد ﺮﻧﻮﮑﻟﺎﻓ ار ﯽﭙﯿﺗﻮﻨﻓ ﺮﯾدﺎﻘﻣ زا لﺎﻣﺮﻧ ﻊ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻣز ﯽﯾﺎﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﺑ نارﻮﻧﺎﺟ ﻞﻤﺤﺗ ياﺮﺑ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻊﯾزﻮﺗ ﻦﯾا .ﺪﻫد نآ ﻢﺘﯾرﺎﮕﻟ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺎﻫزد ﻪﮐ ﺪﯾآ
رد ﺮﮔا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺪﻨﺷﺎﺑ هﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﺎﻫ
ﻢﺘﯾرﺎﮕﻟ راﺪﻘﻣ ﻻﺎﺑ لﻮﻣﺮﻓ
LD50
موﺎﻘﻣ تﻮﮕﯾزﻮﻤﻫ داﺮﻓا ياﺮﺑ
) R
ﺎﺴﺣ تﻮﮕﯾزﻮﻤﻫ داﺮﻓا ،(
س
) S
تﻮﮕﯾزوﺮﺘﻫ داﺮﻓا و( )
RS
ﻪﺑ(
ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ
1
،X 3
وX 2
ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟX
ﯽﻣ ،دﻮﺷ ﮏﯿﺘﻧژ ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ .دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
ﯽﺘﻗو
D = -1
ﺮﮔا ،بﻮﻠﻐﻣ ﻼﻣﺎﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ
-1<D<0
ﺮﮔا ،ﺺﻗﺎﻧ بﻮﻠﻐﻣ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺪﺷﺎﺑ
0<D<1
هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺪﺷﺎﺑ
،ﺺﻗﺎﻧ ﺐﻟﺎﻏ ﺮﮔا و
هﺪﻨﮐاﺮﭘ ﺮﻔﺻ ﻪﻄﻘﻧ دوﺪﺣ رد ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ رد نرﺎﻘﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻔﻨﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﻨﭼ .ﺖﺳا ﻞﻣﺎﮐ ﺖﯿﺒﻟﺎﻏ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺪﺷﺎﺑD=1
-
دراد دﻮﺟو بﻮﻠﻐﻣ ﻪﻧ و ﺐﻟﺎﻏ ﻪﻧ ﺎﺠﻧآ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ،ﺪﻧا
(D=0)
ﯽﻣ خر ﯽﻧﺎﻣز (بﻮﻠﻐﻣ ﺎﯾ) ﺐﻟﺎﻏ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ . رﺰﺑ تﻮﮕﯾزوﺮﺘﻫ ﯽﺒﺴﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد
(ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ ﺎﯾ) ﺮﺘﮔ
ﺪﺷﺎﺑ موﺎﻘﻣ تﻮﮕﯾزﻮﻤﻫ ﯽﺒﺴﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ رﺬﺟ زا )
Stone, 1968
(. ﻪﻧﻮﮔ ردF2 ﻞﺴﻧ ﺦﺳﺎﭘ-زد يﺎﻫهداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻦﯾا ياﺮﺑ ،ﺪﯿﺋﻮﻠﭙﯾدﻮﻠﭘﺎﻫ يﺎﻫ
ﺦﺳﺎﭘ ﺎﯾآ ﻪﮐ مﺎﺠﻧا ،ﺮﯿﺧ ﺎﯾ ﺪﻧراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﯽﻠﺻا ﻪﻧژ ﮏﺗ ﺖﺛارو لﺪﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ
(Van Pottelberge et al., 2009)
. ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯾز لﻮﻣﺮﻓ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ
(Georghiou 1969)
.
،ﻻﺎﺑ لﻮﻣﺮﻓ رد و ﺺﺨﺸﻣ ﺖﻈﻠﻏ رد رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑC
ﻮﻣ ﺖﻈﻠﻏ رد ﻦﯾﺪﻟاو هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑW
.ﺖﺳا ﺮﻈﻧ در نﻮﻣزآ ﺲﭙﺳ
ﺎﮐ ي ﻣ و گﺮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺋﻮﮑﺳا ﺮﯿ
رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ و هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻗﻼﺗ
ﯽﺘﺸﮔﺮﺑ يﺎﻫ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
(Sokal & Rohlf, 1981)
.
،ﻻﺎﺑ ﻪﻟدﺎﻌﻣ رد
F1
،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺖﻈﻠﻏ رد ﯽﺘﺸﮔﺮﺑ ﯽﻗﻼﺗ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ و گﺮﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑp
،رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺮﯿﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ جﺎﺘﻧ داﺪﻌﺗn
و ﺺﺨﺸﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﺖﺳا ﺮﺑاﺮﺑq
. 1-p
راﺪﻘﻣ ﻦﯿﺑ ﺮﮔا χ2
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ و رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺮﮔا و ﮏﯿﻧژﻮﻧﻮﻣ عﻮﻧ زا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يراد
ﺪﺷﺎﺑ راد
ﯽﻠﭘ عﻮﻧ زا ﺖﻣوﺎﻘﻣ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﮏﯿﻧژ
(He et al., 2009)
.
ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ هداد ﺎﻫ . هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ گﺮﻣ يﺎﻫ
راﺰﻓا مﺮﻧ ﺎﺑ ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺴﯾز نﻮﻣزآ ﺮﯿﻣو
POLO-PLUS
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
(Leora Software, 1987)
.
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺎﺣ جﺎﺘﻧ و ﻦﯾﺪﻟاو يور ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﯽﺠﻨﺳ ﺖﺴﯾز .ﯽﻗﻼﺗ زا ﻞﺻ
ﺖﺴﯾز نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ يور سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ و ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﯽﺠﻨﺳ
T.
vaporariorum
ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺐﯿﮐﺮﺗ ود ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﻠﯿﻓ
91 / 14 و 62 / 13 ﯽﻣ ﺲﯾدﺮﻓ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺮﺑاﺮﺑ رد .ﺪﺷﺎﺑ
لوﺪﺟ 1
، .ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺶﯾﺎﻤﻧ ﯽﻗﻼﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫﻪﯾﻮﺳ و ﺪﻟاو يﺎﻫﻪﯾﻮﺳ ﺦﺳﺎﭘ زا ياﻪﺻﻼﺧ
ɑ2 = (F1 – pn)2 / pqn
لوﺪﺟ 1 ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺦﺳﺎﭘ . يﺎﻫ
T. vaporariorum
ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
Table 1. Responses of T. vaporariorum strains to chlorpyrifos and imidacloprid
Insecticide Population LC50(mg/l) (95%CL)a Slope ± SE X2(df) RRb(mg/l) (95%CL)
Chlorpyrifos Fardis 516.44 (432.66 - 601.55) 2.03±0.22 12.82 (18) 1
Filestan 7700.77 (7145.61-8348.95) 4.08±0.45 7.59 (18) 14.91 (12.44 – 17.86)*
F1 1013.04 (786.77 - 1289.11) 1.75±0.19 28.85 (18) 1.96 (1.54 – 2.49)*
F´2 2115.5 (1594.35 - 2844.75) 1.47±0.16 28.23 (18) 4.09 (3.13 – 5.34)*
F2 4048.17 (331.46 - 5061.24) 1.56±0.18 15.35 (18) 7.83 (6.02 – 10.2)*
F´1 1165.61 (830.70 - 1634.03) 1.67±0.24 18.39 (13) 2.24 (1.67 – 3.01)*
BC1 2550.11 (2013.55 - 3193.2) 1.65±0.14 34.06 (18) 4.93 (3.94 – 6.18)*
BC2 2151.47 (1810.86-2525.94) 2.83±0.24 9.8 (13) 4.16 (3.29 – 5.26)*
Imidacloprid Fardis 36.08 (31.93 - 41.02) 2.62±0.24 11.66 (18) 1
Filestan 491.57 (395.75 - 615.08) 1.42±0.15 9.92 (18) 13.62 (10.57 – 17.54)*
F1 216.4 (163.04 - 310.75) 2.02±0.19 64.81 (18) 7.32 (6.09 – 8.8)*
F´2 172.47 (125.59 - 239.61) 1.64±0.24 15.96 (13) 5.83 (4.43 – 4.68)*
F2 261.81 (201 - 357.42) 1.96±0.19 53 (18) 8.58 (7.37 – 10.64)*
F´1 146.08 (110.32 - 192.07) 1.9±0.2 41.02 (18) 4.94 (4.06 – 6.01)*
BC1 147.58 (114.74 - 188.77) 1.91±0.23 25.59 (18) 4.99 (4.01 – 6.21)*
BC2 131.61 (99.81 - 170.02) 2.05±0.24 31.94 (18) 4.45 (3.61 – 5.49)*
هدوﺪﺤﻣ :a نﺎﻨﯿﻤﻃا
% 95 a: Confidence interval at 95%
: b ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ
= LC50
ﺖﯿﻌﻤﺟ زا ﮏﯾ ﺮﻫ /ﺎﻫ
LC50
سﺎﺴﺣ ﺪﻟاو (FR)
of fardis of any population/LC50
b: Resistance Ratio (RR)= LC50
* ﺗ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔ راد LC50
ﺎﺑ سﺎﺴﺣ ﺖﯿﻌﻤﺟ LC50
هدوﺪﺤﻣ رد موﺎﻘﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ 95
% ]
level 95%
[ ificant n Statistically sig
*
جﺎﺘﻧ رد ،سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﺒﺴﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ناﺰﯿﻣ
F1
♀)
♂× S R
،( ʹ1
F
♂)
♀× S R
،( F2
♀)
♂× S R
،( ʹ2
F
♂)
♀× S R
،( BC1
) R♂
♀× F1
و(
BC2
)
× R♂
♀
F'1
( ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 96 /1 ، 06 /2 ، 83 /7 ، 09 /4 ، 93 /4 و 16 /4 .دﻮﺑ (سﺎﺴﺣ ﺪﻟاو) ﺲﯾدﺮﻓ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺴﯾز زا ﻞﺻﺎﺣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ناﺰﯿﻣ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﺠﻨﺳ
ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ،نﺎﺘﺴﻠﯿﻓ يﺎﻫ
F1
،
ʹ1
،F F2
،
ʹ2
،F BC1
و
BC2
ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 62 / 13 ، 32 /7 ، 94 /4 ، 58 /8 ، 83 /5 ، 99 /4 ، 45 /4 .دﻮﺑ ﺲﯾدﺮﻓ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺮﺑاﺮﺑ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ثراﻮﺗ هﻮﯿﺷ .ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ يا
ﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﯿﻌﻤﺟ سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﺖ
F1
) 49 /2 54–
/1 ( و
ʹ1
F
) 01 /3 67 –
/1 ( ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا دﻮﺟو مﺪﻋ .ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ راد
T.
vaporariorum
ﯽﻣوزﻮﺗا عﻮﻧ زا )
Autosomal
( ﺛا ﺎﯾ يردﺎﻣ ﺮﺛا ﭻﯿﻫ و ﺖﺳا (ﯽﺴﻨﺟﺮﯿﻏ) .دراﺪﻧ ﺖﻟﺎﺧد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد ﯽﺴﻨﺟ تاﺮ
LC50
ﻞﺴﻧ رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
F1
، ( /313– /534 )Fʹ2 ﺖﯿﻌﻤﺟLC50 ﺖﺒﺴﻧ .(1 ﻞﮑﺷ و1 لوﺪﺟ) دﻮﺑ سﺎﺴﺣ ﺪﻟاو ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﻦﯾﺪﻟاوLC50 ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺖﺒﺴﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺮﺑاﺮﺑ ود ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ
C50
ﺖﯿﻌﻤﺟL F2
)
02 / 10 02–
/6 ( ﺖﯿﻌﻤﺟ ،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا .دﻮﺑ
F2
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،موﺎﻘﻣ ﺪﻟاو ﺖﯿﻌﻤﺟ زا ﺲﭘ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ
) 10.2 – 6.02
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ .ﺖﺷاد ار(
ﺖﯿﻌﻤﺟ
1
)BC
18 /6 94–
/3 ( و
2
)BC
26 /5 29–
/3 ( ﯿﺒﻟﺎﻏ ﻪﺟرد .ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا و ،ﺪﻧدﻮﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ جﺎﺘﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖ
F1
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ نﻮﺘﺳا لﻮﻣﺮﻓ ﻖﺑﺎﻄﻣ
) 1968 Stone,
.(
ناﺰﯿﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ
LC50
ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺖﯿﺒﻟﺎﻏ رﻮﺘﮐﺎﻓ ،هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
F1
و
ʹ1
لدﺎﻌﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑF
5/
0 - و 47 /0
- ﻞﮑﺷ ﻪﺑسﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺪﻫدﯽﻣنﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔﯽﻣ راﺮﻗ-1<D<0 هدوﺪﺤﻣ رد داﺪﻋا ﻦﯾا ﺖﯿﺒﻟﺎﻏ لﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،دﻮﺑ ﺺﻗﺎﻧ بﻮﻠﻐﻣ
ﺖﺳا ) لوﺪﺟ 2 .(
ﻞﮑﺷ 1 - ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺦﺳﺎﭘ–
ﺖﯿﻌﻤﺟ رد سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ
،سﺎﺴﺣ يﺎﻫ ) رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ،موﺎﻘﻣ
Expected
) ﯽﻗﻼﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ جﺎﺘﻧ و (
1
،F 1
،F' 2
،F 2
،F'
1
،BC 2
(BC Fig 1. Dose-response relationships for chlorpyrifos in susceptible (SS), resistance (RR), Expected and progeny of cross (F1, F'1, F2, F'2, BC1, BC2)
لوﺪﺟ 2 - جﺎﺘﻧ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑF1
Table 2. Response of F1 progeny to chlorpyrifos and imidacloprid.
هداد ﺖﺴﯾز زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﯽﺠﻨﺳ
LC50
ﺖﯿﻌﻤﺟ يﺎﻫ
F1
و
ʹ1
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧاF
ﺢﻄﺳ رد يراد 95
نﺎﻨﯿﻤﻃا هدوﺪﺤﻣ و ﺪﻧراﺪﻧ ﺪﺻرد 95
% ﺖﻣوﺎﻘﻣ ،سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .(2ﻞﮑﺷ و1 لوﺪﺟ) دﻮﺑ ( /406– /601 )Fʹ1 و ( /609–8 8/ )F1 يﺎﻫﺖﯿﻌﻤﺟ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ
T. vaporariorum
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ .ﺖﺳا ﯽﻣوزﻮﺗا عﻮﻧ زا ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
F2
) 64 / 10 37– /7 ( 5/
1 اﺮﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺑ
ʹ2
)F
68 /4 43– /4 ﺖﯿﻌﻤﺟ .دﻮﺑ ( يﺎﻫ
F1
و
F2
ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻦﯿﺑ رد ار ﺖﻣوﺎﻘﻣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ ود ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ رد يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻗﻼﺗ يﺎﻫ
BC1
) 21 /6 01– /4 و (
BC2
) 49 /5 61– /3 جﺎﺘﻧ ﺖﯿﺒﻟﺎﻏ رﻮﺘﮐﺎﻓ .ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ (
F1
و
ʹ1
ﻪﺑF
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 37
/0 و 08 /0 ﯽﻗﻼﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫﺪﯾﺮﺒﯿﻫ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ثارﻮﺗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .دﻮﺑ
T.
vaporariorum
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﯽﻣ ثرا ﻪﺑ ﺺﻗﺎﻧ ﺐﻟﺎﻏ ترﻮﺻ ﻪﺑ
) ﺪﺳر لوﺪﺟ 2 .(
ﻞﮑﺷ 2 - ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﺦﺳﺎﭘ –
ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺪﯾﺮﭘﻮ
،موﺎﻘﻣ ،سﺎﺴﺣ يﺎﻫ ﻮﻣ
) رﺎﻈﺘﻧا در
Expected
) ﯽﻗﻼﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ جﺎﺘﻧ و ( ،F1
،F'1
،F2
،F'2
،BC1
( BC2 Fig 1. Dose-response relationships for imidacloprid in susceptible (SS), resistance (RR), Expected and progeny of cross (F1, F'1, F2, F'2, BC1, BC2)
نژ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد يﺎﮐ نﻮﻣزآ زا ،ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ رد ﻞﯿﺧد يﺎﻫ
- درﻮﻣ و هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺮﺋﻮﮑﺳا
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﻈﺘﻧا
(Keena & Granett, 1990; He et al., 2009)
ا رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ و هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﻦﯿﺑ ﺮﮔا . ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧ
ﯽﻠﭘ عﻮﻧ زا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺮﮔا و ،ﮏﯿﻧژﻮﻧﻮﻣ عﻮﻧ زا ﺖﻣوﺎﻘﻣ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﮏﯿﻧژ
(Keena & Granett, 1990)
ﮏﺗ ﺖﺛارو سﺎﺳا ﺮﺑ .
يﺎﮐ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﯽﻧژ -
هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺮﺋﻮﮑﺳا يﺎﮐ ﺎﺑ
- ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .دراد يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺮﺋﻮﮑﺳا
ﯽﻣ ﯽﻧژﺪﻨﭼ عﻮﻧ زا ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑ ﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ) ﺪﺷﺎﺑ
لوﺪﺟ 3
.( ﺶﮐهﺮﺸﺣ ﻪﺑ ﺎﻫﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺛارو زا يدوﺪﺤﻣ يﺎﻫشراﺰﮔ ،ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻪﺑ ﻪﺒﻨﭘ ﮏﻠﺴﻋ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﻨﯿﻣز رد ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ناﺮﯾا رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺎﻫ
ﺖﻓآ ﺶﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نآ ﺖﻣوﺎﻘﻣ رﺎﮐوزﺎﺳ و ﺎﻫ
(Basij et al., 2017; Salehi-Sede et al., 2020)
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺛارو هﻮﯿﺷ هرﺎﺑرد ﯽﺷراﺰﮔ نﻮﻨﮐ ﺎﺗ ﺎﻣا ،
.ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﯾارا ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾرﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ) نارﺎﮑﻤﻫ و ﺰﺘﯾورﻮﻫ
Horowitz et al., 2003
ﻪﺒﻨﭘ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺛارو ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ (
Bemisia tabaci (Gennadius) (Hemiptera:
Aleyrodidae)
ﯽﺴﮐوﺮﯿﭘﺮﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﺖﺳا ﯽﻧژ ﮏﺗ و ﯽﻣوزﻮﺗا ،ﺐﻟﺎﻏ يﺪﺣ ﺎﺗ ﺎﯾ ﺺﻗﺎﻧ عﻮﻧ زا ﻦﻓ
ﻖﯿﻘﺤﺗ رد .
Crowder et al. (2008)
، ﺰﯿﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
B. tabaci
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﻓ ﯽﺴﮐوﺮﯿﭘﺮﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻣوزﻮﺗا
ﺖﻈﻠﻏ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﻮﺑ و ﺐﻟﺎﻏ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ رد دﻮﺑ بﻮﻠﻐﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﻻﺎﺑ يﺎﻫ .
Basit et al. (2011)
ﻪﺒﻨﭘ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ
B. tabaci
ﻪﺑ ﯽﻣﺎﺘﺳا ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﯾﺮﭘ ﯽﻣ ثرا ﻪﺑ ﯽﻣوزﻮﺗا و ﺺﻗﺎﻧ ﺐﻟﺎﻏ
ﻪﺑ .ﺪﺳر ﺺﺨﺸﻣ ﯽﮑﯿﺘﻧژ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ،هوﻼﻋ
ﯽﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ دﺮﮐ ﮏﯾ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
.دﻮﺷ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﻣﺎﻋ ﯽﺳرﺮﺑ رد
Omer et al. (1995)
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ثراﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ،
T. vaporariorum
ﻪﺑ - /061 ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ لوا ﻞﺴﻧ جﺎﺘﻧ ﺖﯿﺒﻟﺎﻏ ﻪﺟرد ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺴﯿﻧ يردﺎﻣ ﺮﺛا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ و ﺖﺳا ﯽﻣوزﻮﺗا (هﺮﻔﺴﻓ ﺶﮐ هﺮﺸﺣ) سﻮﻓﻮﺗوﺮﮑﯾد هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ دﻮﺑ
ﻐﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﯽﺘﺸﮔﺮﺑ ﯽﻗﻼﺗ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ جﺎﺘﻧ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ .ﺖﺳا ﺺﻗﺎﻧ بﻮﻠ هداد ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ
لﺪﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ ﯽﻠﭘ يﺎﻫ
.ﺖﺷاد ﻖﺑﺎﻄﺗ ﮏﯿﻧژ
Insecticide Population Dominance level
Chlorpyrifos F1 -0.5
F´1 -0.47
Imidacloprid F1 0.37
F´1 0.08
لوﺪﺟ 3 - ﯽﻠﭘ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺛارو ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﺮﺋﻮﮑﺳا يﺎﮐ نﻮﻣزآ ﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑ ﺪﯿﻔﺳ ﮏﯿﻧژﻮﻧﻮﻣ ﺎﯾ ﮏﯿﻧژ
يﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و س
Table 3. Study of chi-square (χ2) for the monogenic or polygenic inheritance of chlorpyrifos and imidacloprid resistance in T.
vaporariorum.
Insecticide Population Expected χ2 Observed χ2 df
Chlorpyrifos F1 2.59 13.4* 28
F´2 0.1 28.23* 18
F2 5.2 15.35* 18
F´1 2.25 18.39* 13
BC1 0.2 34* 18
BC2 0.2 9.8* 13
Imidacloprid F1 5.1 23.5* 28
F´2 5.32 15.9* 13
F2 4.35 53* 18
F´1 3.6 41* 18
BC1 1.56 25.5* 18
BC2 1.31 31.94* 18
* Significant difference (P=0.05) between the anticipant and observed χ2 values.
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ*
يﺎﮐ ﻦﯿﺑ راد - هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ و رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺮﯿﻣ و گﺮﻣ ﺮﺋﻮﮑﺳا (P=0.05)
.
ﯽـﻣ ﯽـﺷﺎﭙﻤﺳ ﻪﻘﺑﺎـﺳ و ﺐـﯿﮐﺮﺗ عﻮﻧ ،ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ يﺎﻫرﺎﮐوزﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ،هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺞﯾﺎﺘﻧ رد فﻼﺘﺧا دﻮﺟو .ﺪـﺷﺎﺑ توﺎـﻔﺘﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﺴﺑ ﺎﻫرﺎﮐوزﺎﺳ ﻦﯾا ثراﻮﺗ هﻮﯿﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ عﻮﻧ و ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ
ﺪـﺷﺎﺑ
(He et al., 2009)
. ﯽـﺳرﺮﺑ رد ،لﺎـﺜﻣ رﻮـﻃ ﻪـﺑ
Van Pottelberge et al.
(2009)
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﻋ ،
Tetranychus urticae
ﻪﻨﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﮐ
موﺮﮐﻮﺘﯿﺳ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ ﺎﻄﻣ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﻮﺑP450
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺘﺴﯾژﺮﻨﯿﺳ ﻪﻌﻟ
ﻦﻓ ﻪﺑ ﯽﺴﮐوﺮﯿﭘ ﺖﯿﻣ )
Fenpyroximate
( ﻦﻓﻮﺒﺗ و داﺮﯿﭘ )
Tebufenpyrad
( ﻦﺑاﺪﯾﺮﯿﭘ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﻋ وP450
)P450 Pyridaben
( ﯽـﻣ ﺎﻫزاﺮﺘـﺳا و تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺪﻨـﺷﺎﺑ
ﻪﺑ و يردﺎﻣ ﺮﺛا ﭻﯿﻫ نوﺪﺑ ﻪﻨﮐ ﻦﯾا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ثراﻮﺗ را ﻪﺑ ﺐﻟﺎﻏ ترﻮﺻ
ﯽﻣ ث ﻦـﻓ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺳر ﯽـﺴﮐوﺮﯿﭘ
ﺖـﺤﺗ ﻦﺑاﺪـﯾﺮﯿﭘ و ﺖـﯿﻣ
ﻦﻓﻮﺒﺗ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ و نژ ﮏﯾ لﺮﺘﻨﮐ ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ نژ ﺪﻨﭼ ﻂﺳﻮﺗ داﺮﯿﭘ
ﺖﺴﯾژﺮﻨﯿﺳ ﯽﺘﺴﯾژﺮﻨﯿﺳ ﺮﺛا هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺟو مﺪﻋ ،ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا .ﺪﺷ ﻪـﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ،ﺖﻣوﺎﻘﻣ يور ﺎﻫ
ﻦﻓ ﯽﺴﮐوﺮﯿﭘ ـﻧژ ﮏﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ و هدﻮﺑ فﺪﻫ نﺎﮑﻣ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ،ﺖﯿﻣ ﯽـﻣ ثرا ﻪـﺑ ﯽ
.ﺪـﺳر
Goka (1998)
ﯽـﻨﭘاژ ﻪﯾﻮـﺳ ﮏـﯾ رد ار ﺖـﻣوﺎﻘﻣ يﺎـﻫﻮﮕﻟا
T.
kanzawai
ﻦﻓﻮﺒﺗ ياﺮﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺛارو ﻪﮐ داد شراﺰﮔ و دﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ موﺎﻘﻣ ﻦﻓ و داﺮﯿﭘ
ﯽﺴﮐوﺮﯿﭘ ﻦﯾا .دﻮﺑ بﻮﻠﻐﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﻦﺑاﺪﯾﺮﯿﭘ ياﺮﺑ ﺎﻣا ،ﺐﻟﺎﻏ ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﯿﻣ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻫد
ﯽﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ثراﻮﺗ هﻮﯿﺷ ﻪﮐ ﺪ نﺎﮑﻣ و ﺪﺷﺎﺑ
ﺪﻨﺘـﺴﯿﻧ نﺎـﺴﮑﯾ ﺖـﻣوﺎﻘﻣ نژ يﺎﻫ
(Van Pottelberge et al. 2009)
.Shafiei )ﺪﺷﺎﺑﯽﻣ فﺪﻫ نﺎﮑﻣ نﺪﺷ سﺎﺴﺣ ﺮﯿﻏ وP450 ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ ،ﺎﻫزاﺮﺘﺳا ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ(FL) نﺎﺘﺴﻠﯿﻓ ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا و سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ رﺎﮐوزﺎﺳ
et al., 2023
.( ثراﻮﺗ رد
،ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﯽﻣ ﻞﻟآ ﮏﯾ ﺐﻟﺎﻏ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
)
Dominant
( ﺐﻟﺎﻏ ﻪﻤﯿﻧ ، )
Semi-dominant
( بﻮﻠﻐﻣ ﺎﯾ )
Recessive
( ﻪﻤﻠﮐ .ﺪﺷﺎﺑ بﻮﻠﻐﻣ
ﻪﺑ جﺎـﺘﻧ ﻞـﺻﺎﺣ
زا ﯽﻗﻼﺗ ود ﺖﯿﻌﻤﺟ سﺎﺴﺣ و موﺎﻘﻣ ﺖﺒﺴﻧ هداد ﯽﻣ دﻮﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺘﯿﺳﺎﺴﺣ ﺖﯿﻌﻤﺟ
سﺎﺴﺣ ﺎﯾ ﺎﺗ يدوﺪﺣ ﺮﺘﻤﮐ زا ﻂﺳاوﺪﺣ ﺖﯿﻌﻤﺟ سﺎﺴﺣ
و موﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺖﻓآ
ﺶـﮐموﺎﻘﻣﻂﺳاوﺪﺣﺖﯿﻌﻤﺟ زايدوﺪﺣﺎﺗﺎﯾﻪﺘﺷادﺶﮐﺖﻓآﻪﺑموﺎﻘﻣﺖﯿﻌﻤﺟﺪﻨﻧﺎﻣﯽﺨﺳﺎﭘﻪﮐدﻮﺷﯽﻣهدادﺖﺒﺴﻧﺖﯿﻌﻤﺟودزاﻞﺻﺎﺣجﺎﺘﻧ ﻪﺑﺐﻟﺎﻏﻪﻤﻠﮐ.ﺪﺷﺎﺑﻪﺘﺷاد ﺮﺗ -زود ﻪﻄﺑار ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﯽﻗﻼﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ جﺎﺘﻧ ﺦﺳﺎﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد.(Stone, 1968) ﺪﺷﺎﺑ ﺖـﻣوﺎﻘﻣ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺖـﯿﺒﻟﺎﻏ ﻪـﺟرد ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ و ﺦﺳﺎﭘ
ﯽﻣ ثرا ﻪﺑ ﺺﻗﺎﻧ بﻮﻠﻐﻣ و ﺺﻗﺎﻧ ﺐﻟﺎﻏ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ و ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ ﻪﮐ يدراﻮﻣ رد .ﺪﺳر
نژ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﺖـﻣوﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﺖﯾﺰﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺳﺮﺑ ثرا ﻪﺑ بﻮﻠﻐﻣ تﻮﮕﯾزوﺮﺘﻫ ندﺮـﺑ ﻦﯿـﺑ زا اﺮـﯾز ،دﻮﺷ
نﺎـﺳآ ﻪـﻋرﺰﻣ ﻂﯾاﺮـﺷ رد ﺎـﻫ دﻮـﺑ ﺪـﻫاﻮﺧ ﺮﺗ
)
Horowitz et al., 2003; Bielza et al., 2008
.(
هﺮﺸﺣ زا ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ هدﺎﻔﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺶﮐ
هﺮﺸﺣ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﺟ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪـﺑ ﺶـﮐ
رد ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻣا ،دﻮﺒﻧ ﺐﻟﺎﻏ ًﻼﻣﺎﮐ ﺪﯾﺮﭘﻮﻠﮐاﺪﯿﻤﯾا ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﮏﯿﺘﻧژ ﻪﭼﺮﮔا ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد .ﺪﯿﺸﺨﺑ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ ار ﺖﻓآ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ تﺪﻣ داﺮﻓا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺷاد ﺮﻈﻧ
ﺮﺑ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ هﺮﺸﺣ ﺮﺗﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫزود ﺮﺑا
ﺶﮐ ﻪـﮐ دﻮـﺑ ﺪـﻫاﻮﺧ ﻖﻓﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﮏﯾ ﻪﮐ دﻮﺷ ﺖﻗد ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺲﭘ .ﺪﻨﻨﮐ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﻫ
هﺮﺸﺣ ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا رﺎﺸﻓ ﺶﮐ
ﺪﻨﮐ ﻒﻗﻮﺘﻣ ار ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻊﯾﺮﺳ شﺮﺘﺴﮔ و هداد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺎﻫ
(Ijaz & Shad, 2018)
ـﻈﻨﻣ ﻦـﯾا ياﺮـﺑ . تﺎـﻓآ ﯽـﻘﯿﻔﻠﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ ﻪـﺑ ﺪـﯾﺎﺑ رﻮ
)
Integrated Pest Management
(
(IPM)
شور ﺎﺑ و ﺪﺷ ﻞﺳﻮﺘﻣ دﺮﮐ ﺖﻓآ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﯽﺋﺎﯿﻤﯿﺷ ﺮﯿﻏ يﺎﻫ
.(Stenberg, 2017)
ﺷ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ندﺎﺘﻓا ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ،ﺖﺳا بﺎﯿﻤﮐ زﻮﻨﻫ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز دﻮ
)
Denholm & Rowland, 1992
(.
ﯽﻠﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ
T. vaporariorum
ﻪﻨﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻓآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺲﭙﯾﺮﺗ و ﯽﺗﻮﺒﮑﻨﻋرﺎﺗ يﺎﻫ
هﺎﯿﮔ يﺎﻫ ﯽﻣ يﺪﯿﺋﻮﻠﭙﯾدﻮﻠﭘﺎﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ راﻮﺧ ﺪﺷﺎﺑ
)
Havron et al., 1987;
Denholm et al., 1998
( نژ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﯽﻠﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا ﺪﻣﺎﯿﭘ . ﻮﻤﻫ يﺎﻫﺮﻧ رد اﺪﺘﺑا نﺎﻤﻫ زا ،ﺶﻬﺟ زا ﯽﺷﺎﻧ موﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ تﻮﮕﯾز
ﯽﻣ راﺮﻗ بﺎﺨﺘﻧا ضﺮﻌﻣ رد ،ندﻮﺑ بﻮﻠﻐﻣ ﺎﯾ ﺐﻟﺎﻏ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧﺮﯿﮔ
(Denholm et al., 1998)
رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻊﯾﺮﺳ شﺮﺘﺴﮔ ،ﯽﻠﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ ﻦﯿﻨﭼ ﻞﺼﺣﺎﻣ و ﻪﺠﯿﺘﻧ .
ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﮑﯾ ﻦﯾا ﺖﻘﯿﻘﺣ رد .دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﻓآ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ هﮋﯾو ﻪﺑ ﺎﻫ هﺮﺸﺣ ﺮﺑاﺮﺑ رد نآ ﻊﯾﺮﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﺶﮐ هﮋﯾو ﻪﺑ ،ﺎﻫ
ﻂﯿﺤﻣ رد اﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺖﺳا هدﺮﮐ ﮏﻤﮐ ﻪﺘﺴﺑ يﺎﻫ ﺖﯿﻌﻤﺟ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺪﺷر خﺮﻧ ﻦﯾ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﮏﻟﺎﺑﺪﯿﻔﺳ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺪﯿﺋﻮﻠﭙﯾد تاﺮﺸﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يا
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺮﮔا هﮋﯾو ﻪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﺺﻗﺎﻧ بﻮﻠﻐﻣ ﺎﯾ بﻮﻠﻐﻣ
(Horowitz et al., 2003)
ﯽﻣ ثرا ﻪﺑ ﺺﻗﺎﻧ بﻮﻠﻐﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ درﻮﻣ رد . خﺮﻧ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﺳر
رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺪﺷر
.ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﯿﺋﻮﻠﭙﯾد تاﺮﺸﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ هﺮﺸﺣ ﻦﯾا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺐﻟﺎﻏ ﮏﯾ
هﺮﺸﺣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ،ﺶﮐ زا
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﯽﺒﺴﻧ تﻮﮕﯾزوﺮﺘﻫ ﺖﯿﻌﻤﺟ )
Heterozygote
() جﺎـﺘﻧ ﻞـﺻﺎﺣ زا ﯽـﻗﻼﺗ ﻪـﺑ (
ﻦﯾﺪـﻟاو تﻮـﮕﯾزﻮﻤﻫ
