Policy-Making of Increasing Share of Iranian Mobile Games in the Global Market
Siavash Salavatian1
Assistant Professor at Media Management Department, IRIB University, Tehran, Iran
Ahmadreza Derfashi
Media Management M.A., Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran Aliasghar Kia
Professor at Journalism Department, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran (Received: 2019/06/18 -Accepted: 2019/12/02)
Abstract
With the emergence of a new economic stream of cultural industries around the world, the need to downturn the oil-based single-product economy, the entry of the Iranian mobile gaming industry into global markets is a social and economic necessity that requires policymaking and share facilitation strategies. To achieve this goal, interviews were conducted with14 policymakers, researchers, and media activists using qualitative content analysis. After three coding steps, stakeholders and policies were summarized. This policy was categorized and presented by adopting a value chain management approach, at different stages of the game industry value chain, for three stakeholders including policymakers, investors and game makers. Following the policies outlined by the three stakeholders at different stages of the game's value chain can facilitate the process of entry of Iranian games into global markets.
Keywords
Policy-Making, Value Chain, Iranian Games, Digital Games, Global Markets.
Copyright © 2020 The Authors. Published by Faculty of Law & Political Science, University of Tehran.
This Work Is licensed under a CreativeCommons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)
1 - Corresponding Author’s Email: [email protected]
یملع همانلصف -
هرود ،یمومع یراذگتسایس یشهوژپ 6
هرامش ، 1 ، راهب 1399 تاحفص ، 82 - 57
یزاب مهس شیازفا یراذگتسایس یاه
نفلت یناریا یناهج رازاب رد هارمه یاه
نایتاولص شوایس
1
امیسوادص هاگشناد هناسر تیریدم رایداتسا ناریا ،نارهت ،
یشفرد اضردمحا
دشرا یسانشراک یئابطابط هملاع هاگشناد هناسر تیریدم
ناریا ،نارهت ،
یلع ایک رغصا
همانزور داتسا یئابطابط هملاع هاگشناد یراگن
ناریا ،نارهت ،
:تفایرد خیرات(
28 / 3 / 98 - :شریذپ خیرات 11
/ 9 / 98 )
هدیکچ
لکش اب یلوصحم کت داصتقا زا جورخ و یگنهرف عیانص رب ینتبم یداصتقا دیدج نایرج یریگ ،تفن رب ینتبم
یزاب تعنص دورو دنمزاین هک تسا یداصتقا و یعامتجا ترورض یناهج یاهرازاب هب یناریا هارمه نفلت یاه
مهس لیهست یاهراکهار نیودت و یراذگتسایس شور زا هدافتسا اب ،فده نیا هب یبایتسد یارب .تسا نآ زا یهاوخ
هبحاصم لیلحت هب نومضم لیلحت اب هتفرگ تروص یاه
14 یزاب تعنص ناراذگتسایس زا رفن ،لاتیجید یاه
یزاب و هناسر ،تیریدم نارگشهوژپ میت ناریدم و لاتیجید یاه
یزاب یاه هلحرم هس زا سپ .دش هتخادرپ زاس
دک یذ ،یراذگ تسایس و ناعفن
ناریا رد یزاب تعنص هعسوت و دشر هک داد ناشن شهوژپ جیاتن .دیدرگ ءاصحا اه
یذ هورگ هس هب هتسباو هیامرس ،راذگتسایس عفن
یزاب و راذگ شقن و زاس
یذ نیا یاه و راذگتسایس شقن .تسا ناعفن
هیامرس یزاب شقن و یتیامح شقن ،راذگ نیب یاهرازاب هب دورو و یلخاد یاهزاین نیمات یارب یزاب دیلوت ،زاس
یللملا
.تسا
:یدیلک ناگژاو
یزاب ،شزرا هریجنز ،یراذگتسایس یاه
یزاب ،یناریا یناهج یاهرازاب ،لاتیجید یاه
.
1 - لوئسم هدنسیون Email:[email protected]
همدقم حلاطصا هزورما
« یزاب داصتقا »
لیدبت تراجت یایند جیار تاحلاطصا زا یکی هب و تسا هدش
شیپ و دنراد یرلاد درایلیم رازه ود هنلااس یلام شدرگ ناهج نیرفآ تورث و قلاخ عیانص ینیب
یم نیب هک دوش 2
ات 12 یاهروشک یلم صلاخان دیلوت زا دصرد یمرب رد ار هتفرشیپ
نیرتشیب و دریگ
( دراد ناهج عیانص نایم رد ار تفرشیپ تعرس
National Computer Games Foundation 2018
رب .)
لاس رامآ ساسا 2016
هزادنا هب تعنص نیا ، 5
/ 24 شیب و هدرک رازاب هناور و دیلوت یزاب درایلیم
زا 4 / 30 ( تسا هدرک بسک دمآرد رلاد درایلیم
National Computer Games Foundation 2018
رب و )
وزوین هناهام شرازگ ساسا یزاب زا لصاح دمآرد1
دادعت اب ییوئدیو یاه 2
/ 2 ات ،نکیزاب درایلیم
لاس نایاپ 2017
ناهج رسارس رد 9
/ 108 ( تسا هدوب رلاد درایلیم
McDonald, 2017
رامآ نیا .)
یزاب .تسا یداصتقا گرزب لیسناتپ کی رگنایب یاه
یاهزاب تعنص دیدج هژیو رازاب ،هارمه نفلت
یم بوسحم ییوئدیو هنلااس دشر اب هک دوش
19 مرفتلپ عون نیرتروآدوس دصرد تسا یزاب یاه
هنلااس دمآرد اب و 1
/ 46 مهس رلاد درایلیم 42
ریاس هب تبسن ار یزاب تعنص رازاب زا یدصرد
مرفتلپ شیپ .تسا هداد صاصتخا دوخ هب رگید یاه یم ینیب
لاس ات دوش 2020
یزاب نیا یاه
یزاب رازاب زا یمین زا شیب ،مرفتلپ ( دنهدب صاصتخا دوخ هب ار اه
McDonald, 2017
،نیاربانب .)
یزاب تعنص .دشاب ساسح یتباقر طیحم یکی رد روآدوس رایسب تعنص کی هارمه نفلت یاه
هدع ورشیپ و گرزب روشک دنچ تسد رد اهنت یزاب تعنص دنراد هدیقع یا لثم هزوح نیا رد
لاس رد دنلانف لسرپوس تکرش .تسا نپاژ و اکیرمآ 2010
دنک تباث تسناوت دوخ تیقفوم اب
ناکما یندش تعنص نیا رد دورو هک زا هنلااس یرلاد درایلیم /نویلیم یدمآرد اب و تسا ریذپ
هب ،هارمه نفلت یزاب دیلوت هب تعنص نیا ناربهر یکی ناونع
یم باسح ( دیآ
Cowley, 2016
و )
یزاب یلم داینب سیئر هتفگ هب .درادرب دنلانف روشک یداصتقا هخرچ رد یگرزب ماگ تسناوت یاه
هنایار تعنص تفرشیپ تهج رد ریسم حیحص ندومیپ طرش هب ،ناریا یا یزاب
خرن ،لاتیجید یاه
( تسا کی هب هد تعنص نیا رد هیامرس تشگزاب
National Computer Games Foundation 2018
.)
فعض هزوح نیا یناهج یاهزاین اب قباطم رییغت و تفرشیپ مدع و تعنص نیا رد دوجوم یاه
نیب باذج و گرزب رازاب نیا زا ناریا مهس ندنام نییاپ بجوم ( تسا هدش یللملا
Taheri, 2013:
نیب نامزاس .)52
یرارقرب و زاب داصتقا قیرط زا یناهج داصتقا اب ندش ماغدا ،ودینوی یللملا
مد لاحرد یاهروشک رد یربارب مدع و رقف رب هبلغ یارب شور نیرتهب ار یسارکو یم هعسوت
.دناد
ناربج تابرض فده یگداس هب میرحت لثم یطیارش رد ،تفن هب هتسباو یلوصحم کت داصتقا نیب یاهرازاب رد روضح و یروآزرا لَبِق زا یریذپان یم رارق یللملا
،لباقم هطقن رد .دریگ
1 - Newzoo
کلا تلاوصحم تیدودحم یکینورت
نیب رازاب رد روضح یاه هدروارف دننام هب ار یللملا
یکیزیف یاه
اما ،تشاد دهاوخ ار دوخ صاخ تارطاخم مه رازاب نیا هک تسا ادیپ هتفگان .درادن تفن ریظن هب تردق ریثات شهاک و نآ رد ذوفن تعرس و تردق ،لدابت تلوهس لیلد داصتقا رب یجراخ یاه
هب هاگیاج زا نآ یزاب رازاب یداصتقا تیعضو هب هجوت اب .تسا رادروخرب یرت
رد هارمه نفلت یاه
یزاب تعنص حطس اقترا یارب ،ناهج ریظن یلئاسم هب کمک نینچمه و روشک رد هارمه نفلت یاه
بسک دمآرد یقلت ناریا هارمه نفلت یزاب تعنص یارب ترورض کی رازاب نیا هب دورو ،اهراکو
یم نامز مهم نیا ؛دوش یم ققحم ی
هاگنب هک ددرگ تسایس دنناوتب تعنص نیا رد دوجوم یاه
یاه
( دننک لامعا ار یتسرد
Malekifar et al., 2018
تسایس نیا .) هاگنب هب فوطعم اهنت اه
و هدوبن اه
هاگنب نیا زا یتیامح یاهدربهار و اهراکهار لماش یم زین اه
هک تسا یرورض نیاربانب ،دوش
بسک یاهراکو یزاب
تسایس و اهراکهار ،اهدربهار ناریا رد هارمه نفلت یاه دشاب هتشاد ار ییاه
نآ دورو هنیمز ،بناوج یمامت نتفرگ رظن رد اب هک نیا .دیامن لیهست ار یناهج یاهرازاب هب اه
هلئسم نینچ نتفرگ رظن رد اب شهوژپ یسررب و قیمع هعلاطم اب دراد یعس نآ ترورض کرد و یا
سانشراک رظن تسایس و اهدربهار ءاصحا هب ،تعنص نیا رد لاعف ناگدننکدیلوت و ناصصختم ،نا
اه
.دزادرپب یرظن ینابم یزاب تعنص هارمه نفلت یاه
لوسنک اب هارمه نفلت هک دوبن رواب لباق هتشذگ رد دورو اب اما .دشاب تباقر لباق یزاب یاه
نفلت لکش هب هدعاق یطابترا رازبا رازاب هب دنمشوه یاه یشوگ .درک رییغت یرواب لباق ریغ
یاه
تیدودحم دوجواب دندوب رداق دنمشوه تخس یاه
یزاب یرازفا هنایار رادفرطرپ یاه
ار لوسنک و
رد ارجا هب یزاب دوجو هک ییاج ات ،دنروآ
نفلت رد یرولگنیو و یجباپ ،تیانتروف دننام ییاه یاه
هدرک تباث دنمشوه میگ هک دنا
یلپ چیه یزاب هنوگ
تبسن یتساک و یمک هخسن هب
ناشرگید یاه
( دنتشادن هنایار و لوسنک رد
LAGACE, 2018
هب .) یم رظن یزاب هک دسر دارفا یارب هارمه نفلت یاه
لیدبت هرمزور یمرگرس کی هب ناهج رسارس رد فلتخم یزاب هچنانچ ؛تسا هدش
ریظن ییاه
« نیگمشخ ناگدنرپ »
و
« یدنک
1شرک » هک یدارفا یارب یتح یزاب نابطاخم
،دنتسین ییویدیو یاه
هتخانش ( دنتسه هدش
Sylvänne, 2016
یم ار دنمشوه یشوگ مرفتلپ .) مرفتلپ نیرتدیدج وزج ناوت
اه
یشوگ دورو اب هک تسناد یزاب تعنص رد تعنص نیا رد ار یمیظع لوحت تلبت و دنمشوه یاه
1 - Candy Crush
هاگشورف دوجواب هزورما و هدومن داجیا زنویتیآ یناهج یاه
و 1
مرن هاگشورف زا لگوگ یرازفا
هژیو دمآرد و هاگیاج ( تسا رادروخرب یا
Gerdayeh, 2016
ار تعنص نیا تفرشیپ ،لک رد .)
یم نفلت یژولونکت تفرشیپ نوچ یلماوع رد ناوت دشر ،تنرتنیا تیعضو دوبهب ،هارمه یاه
هناسر همه و یعامتجا یاه رک هدهاشم هارمه نفلت ندوب سرتسد رد و ندوب ریگ
( د
Rudolph, 2018
.)
یزاب رازاب رد شزرا هریجنز لیابوم یاه
یزاب ،لیابوم یزاب زا ام روظنم شهوژپ نیا رد هاگتسد رتسب رب لاتیجید یاه
هارمه نفلت یاه
متسیس اب هدش دیلوت و دنمشوه لماع
یاه
« یآ وا سا » و
« دیوردنآ » یور رب ام هجوت .تسا ،
یاهروتارپا ،نارشان ،ناگدننکدیلوت هکبش ،هارمه نفلت
هعسوت ،یتاغیلبت یاه ناگدنهد
متسیس لماع عیزوت ،اه فرصم ،ناگدننک
یزاب تعنص رد ناگدننادرگ ریاس و ناگدننک لیابوم یاه
.تسا لودج 4 - تکراشم لودج یزاب تعنص یلصا ناگدننک
( لیابوم یاه
Sylvänne, 2016
)
تکراشم هریجنز رد ناگدننک شزرا
شقن
هعسوت متسیس ناگدنهد لماع
مرن هئارا هعسوت یارب رازفا یزاب تخاس یارب ناگدنهد
یشوگ ناگدننکدیلوت تخس هئارا
هعسوت یارب رازفا یزاب تخاس یارب ناگدنهد
هاگتسد ناگدنشورف هارمه نفلت یاه
نفلت شورف و عیزوت
هارمه نفلت یاهروتارپا هداد فرصم لرتنک
نفلت یاه هارمه
هعسوت یزاب ناگدنهد اوتحم هعسوت و داجیا
نارشان هار لیهست
هعسوت هب کمک ؛اوتحم یزادنا یارب ناگدنهد
دیدج اهرازاب هب یسرتسد
همانرب هاگشورف اه
یزاب عیزوت ناهج حطس رد اه
هکبش تاغیلبت یاه دمآرد عبنم ؛یزاب رد تاغیلبت لیهست
فرصم ناگدننک ییاهن ناربراک
یزاب دمآرد یلصا عبنم ؛لیابوم یاه
هعسوت اب تعنص حطس رد شزرا هریجنز متسیس ناگدنهد
عورش یشوگ ناگدننکدیلوت و لماع
هب یم راک هب .دنک ترابع تخس ،رگید مرن و رازفا
یزاب هک یرازفا یم هعسوت نآ رد اه
و لپا .دبای
متسیس رد رازاب ناربهر لگوگ لماع
یآ یاه وا یآ .دنتسه دیوردنآ و سا وا
یشوگ رد اهنت سا یاه
یلاحرد ،دراد دوجو لپا تکرش یصاصتخا نوفیآ هاگتسد هک
تکرش نیدنچ طسوت دیوردنآ یاه
یم دیلوت یشوگ ،لیابوم ناگدنشورف .دنوش
هتخاس هارمه نفلت یاه تکرش طسوت هدش
یاه
1 - Itunes
فرصم هب ار فلتخم یم ناگدننک
کارتشا هارمه نفلت یاهروتارپا .دنشورف هارمه نفلت یاه
میس(
م یارب ار )تراک فرص
یم شورف هب ناگدننک هداد فرصم تیلوئسم هجیتنرد و دنناسر
یاه
هدهع رب زین ار هارمه نفلت یزاب زا یرایسب هکنیا هب هجوت اب .دنراد
یزورما هارمه نفلت یاه
هداد تاطابترا دنمزاین هئارا دناب یانهپ و دنتسه یا
یگنوگچ رب اهروتارپا نیا طسوت هدش
هدایپ یزاب کیناکم یزاس یم ثعاب تسه هداد لاصتا هب دنمزاین هک
هعسوت ات دوش یزاب ناگدنهد
نآ ریثأت ( دنریگ رارق اه
Sylvänne, 2016
هعسوت زا یرایسب .) یزاب ناگدنهد
و دمآراک عیزوت یارب ،اه
یزاب شخبرثا یدیلوت یاه
هاگشورف ،نوچمه نارشان ،رازاب رد ناش هب ار همانرب یاه
یم راک .دنریگ
ناریا رد هاگشورف
هاگشورف اما ،دنراد تیبوبحم تکرام لوا ای و رازاب هفاک هلمجزا ییاه یاه
مرن گرزب هراومه لگوگ و لپا یرازفا هاگشورف نیرت
،هدشرکذ ناعفنیذ رب هولاع .دنتسه ایند رد اه
تکرش یم ریثأت تعنص رب زین هکبش یتاغیلبت یاه هکبش نیا .دنراذگ
هعسوت هب اه هزاجا ناگدنهد
یم یزاب دهد یرتشیب دمآرد هجیتنرد و دنروآرد نابطاخم یارب شیامن رد ار دوخ هدشدیلوت یاه
فرصم ،شزرا هریجنز نایاپ رد ،تیاهنرد .دننک بسک ،نانکیزاب هک ینعم نیا هب ،دنتسه ناگدننک
یزاب هویش هب و دولناد ار اه یزاب زا هدافتسا و کارتشا قح، فلتخم یاه
یم یرادیرخ ار اه ننک
د
(
Sylvänne, 2016
.)
نیب یللملا یناهج ای یزاس ندش
نیب حلاطصا تیلاعف هب ًلاومعم یللملا
تکرش یاه رازاب رد اه
نیب یاه ماجنا ای یللملا
تیلاعف ( دراد هراشا روشک زا جراخ یاه
Johanson & Wiedersheim‐Paul, 1975
نیب .) یللملا یزاس
هب ناونع
« تیلاعف قیبطت دنیارف تکرش یاه
طیحم رد اه نیب یاه
یللملا » یم فیرعت دوش
(
Calof & Beamish, 1995
( لاگنیو .) نیب هک دراد هدیقع )2011
یللملا هب ،یزاس دنیارف کی ناونع
یژتارتسا هدنرادربرد هج فلتخم یحاون یارب یشرافس یبایرازاب یاه
توافت بسحرب نا یاه
هیحان ،یگنهرف رازاب هب تمدخ هئارا تهج یلم و یا
یناهج و ؛تسا صخشم فده یاه ،ندش
هب یژتارتسا هعسوت یانعم هب یبایرازاب یاه
هنوگ هب ایند هک تسا یا دحاو تیدوجوم کی تروص
هویش هب درادناتسا تلاوصحم و دیآرد بدا رد .دنوش یبایرازاب اج ره رد هباشم یا
هتشذگ تای
بسک نیب راکو تکرش ،للملا یم افیا یمهم شقن یتیلمدنچ یاه
هقلاع رضاح لاح رد اما دندومن
بسک تمس هب شلات و راکو
هب و طسوتم و کچوک یاه تکرش صاخ روط
نیب هک ییاه یللملا
هداد قوس ،دنتسه ( تسا هدش
Pangarkar, 2008
اهروشک هک تسا نیا رگنایب نخس نیا عقاورد .)
هب بسک هب یصاخ هاگن یراکیب شهاک و یداصتقا دشر رد تیقفوم روظنم راکو
و کچوک یاه
هتخود اپون بسک ینامز .دنا
راکو هب طسوتم و کچوک یاه شیپ ات ،ناشندوب کچوک لیلد
نیازا
یزاب ینابرق تکرش لباقم رد یراجت یاه
نارگیزاب زا یکی رضاح لاح رد اما ،دندوب گرزب یاه
تکرح نیا یلصا ( دنتسه
Ruzzier, Hisrich & Antoncic, 2006
بسک رد یمهم شقن و ) نیب راکو
للملا
یم افیا ( دنک
Pangarkar, 2008
نیب دنیارف زا ام روظنم شهوژپ نیا رد .) دنیآرف زین یزاس یللملا
یزاب قیبطت هب .تسا فلتخم یاهروشک رد نابطاخم طیارش اب بسانتم دنمشوه هارمه نفلت یاه
ینعم نیا تسا مزلا ،دش دیلوت و یحارط یلخاد رازاب طیارش اب بسانتم لوصحم کی رگا هک
نیب حطس رد لوصحم راشتنا یارب یناهج عقاورد .درک داجیا لوصحم رد یتارییغت یللملا
یزاس
هب مرن دیلوت دنیآرف ناونع لباق یدربراک رازفا
یب نابطاخم یارب تسا هدافتسا یناهج حطس رد رامش
سا نکمم هک ( دشاب هارمه یلصا لوصحم رد یتارییغت داجیا اب ت
Thayer & Kolko, 2004
.)
شهوژپ شور عمج هداد یروآ هداد لیلحت و یفیک و قیمع هبحاصم شور اب شهوژپ نیا رد اه
اب ،اه هدافتسا
زا شور لیلحت نومضم لیلحت ؛دش ماجنا
،نومضم یدنیارف یارب لیلحت تاعلاطا یفیک
هب رامش
یم ( دور
Boyatzis, 1998: 4
ناراذگتسایس یلصا هزوح هس ار قیقحت نیا یسررب دروم هعماج .)
یزاب تعنص یزاب و هناسر ،تیریدم نارگشهوژپ ،لاتیجید یاه
میت ناریدم ،لاتیجید یاه یاه
یزاب هداد لیکشت زاس یزاب تعنص اب یرتشیب طابترا و تخانش هکنیا لیلد هب هورگ هس نیا .دنا
یاه
و لاتیجید هناسر یراذگتسایس میهافم روطنیمه
نیب و یا یللملا دروم هعماج ناونع هب دنراد یزاس
هدش باختنا شهوژپ نیا یسررب و دنمفده تروص هب شهوژپ نیا رد یریگ هنومن شور .دنا
زا عومجمرد .تسا هدوب یفرب هلولگ 14
هتفرگ هبحاصم رفن هدعاق ساسارب دادعت نیا ؛تسا هدش
یعت یرظن عابشا عمج دنور ،ساسا نیارب و دش نی
هب مهدراهچ هبحاصم رد هداد یروآ لیلد
تسد هداد هب نتفاین .دش فقوتم ،دیدج یاه
لودج 2 - نآ تاصخشم و ناگدنوش هبحاصم اه
هدنوش هبحاصم تاصخشم
فلا کریاد رگشهوژپ و تیریدم هتشر رگشهوژپ
ب هیامرس ،لاتیجید یزاب رگشهوژپ
میت ریدم و راذگ یزاب
باتش رد هارمه نفلت زاس هدنهد
« زمیگاوآ
»
پ یزاب هژورپ ریدم و لاتیجید یزاب رگشهوژپ
هارمه نفلت
ت یزاب تعنص راذگتسایس
یزاب یلم داینب دشرا ناریدم زا و لاتیجید یاه هنایار یاه
یا
ث هیامرس و ریدم
یزاب یویدوتسا راذگ یانوگ یزاس
ج یزاب یویدوتسا ریدم
یزاس سلایگ
چ یزاب تعنص رد رگشهوژپ ،هناسر و تیریدم هتشر رگشهوژپ
هارمه نفلت یاه
ح یزاب قفوم حارط و هدنزاس
یزاب ویدوتسا زا هارمه نفلت یاه یزاس
Black Cube Games
خ یزاب تعنص رد رگشهوژپ
یزاب یلم داینب هاگشهوژپ رد لاعف تیوضع و هارمه نفلت یاه هنایار یاه
.یا
د یدم
ویدوتسا ر Blazing Fall
ذ دانیت ویدوتسا یناسنا یورین ریدم
ر دات ویدوتسا ریدم
ز یزاب رگشهوژپ و سانشراک ،یتلود تیریدم هتشر رگشهوژپ
لاتیجید یاه
ژ یزاب ویدوتسا ریدم
یزاس 229
یارب جارختسا هداد
اه و هفلؤم
،اه هبحاصم بحاص نارظن نتم و نیناوق و شرازگ یاه
یسانشراک یسررب
دش هیزجت و و
لیلحت تاعلاطا رد
شور لیلحت نومضم ینتبم رب دنیآرف
« یراذگدک »
( دش هدافتسا یروحم و زاب یراذگدک هلحرم ود زا ،هلحرم نیا رد .تسا
Braun &
2006 Clarke,
.) سکم رازفا مرن رد یراذگدک دنیارف ویک
1اد 10 لیلحت هیزجت زا سپ .دش ماجنا
هداد هبحاصم زا هدمآ تسد هب یاه یراذگدک لوا هلحرم رد ،اه
450 یراذگدک( دمآ تسد هب دک
مود هلحرم رد .)زاب فذح و بیکرت اب ،)یروحم یراذگدک(
هلحرم زا هدمآ تسد هب یاهدک
هب ،لوا 98 نیا بیکرت زا ًاددجم و نومضم 98
هب دک 49 دیسر یلصا نومضم می
.
لکش 1 - هداد یراذگدک لحارم اه
.
1 - MAXQDA
هتفای یریذپرابتعا ای ییاور نییعت یارب رگدییات عبانم و شهوژپ میت لماش ،ثیلثت کینکت زا اه
هزوح ناگربخ دروخزاب و تاعلاطا ،نینچمه .میدرک هدافتسا قیقحت هریاد زا نوریب ناققحم و یاه
،اهنآ هب شهوژپ جیاتن هئارا اب شهوژپ فلتخم ( دش تفایرد
Abbaszadeh, 2012
تهج .) نییعت
هتفرگ هرهب فلتخم نف ود زا قیقحت نیا ییایاپ نایرج قیقد تیاده تسخن نف ؛تسا هدش
هداد یروآدرگ یارب هبحاصم و تسا هدرک کمک یگتسباو شیازفا هب هلئسم نیا هک تسا هدوب اه
بحاصم ریسفت و ارجا یارب دنمراتخاس یاهدنیارف داجیا مود نف ه
ساسا رب یگمه هک تسا هدوب اه
هیزجت شور عون کی هدوب رثؤم قیقحت تقد شیازفا رد و هتفرگرارق یسرربدروم لیلحتو
.دنا
هتفای قیقحت یاه یزاب تعنص شخب نیا رد
،لوصحم شزرا هریجنز یانبم رب هارمه نفلت یاه نارگشنک شقن
صخشم شزرا هریجنز لحارم زا مادک ره رد یجراخ و یلخاد و نارگشنک نییعت .تسا هدش
هبحاصم نتمارف و نتم هب عوجر و نیماضم جارختسا زا دعب ،مادکره شقن .تسا هدش ماجنا اه
نیدب هب هبحاصم نتم هعلاطم اب ،هک تروص هبحاصم هک میدوب نیا لابند
هدنوش مادک ،شقن رکذ اب
اذگریثات و یلصا نارگشنک .تسا هتشاد رظندم ار هلحرم مادک و رگشنک یزاب تعنص رد ر
یاه
هتفای ساسا رب ،هارمه نفلت هیامرس ،یتلود ناراذگتسایس هورگ هس هب ،شهوژپ یاه
و ناراذگ
یزاب هتسد نازاس هدش یدنب
یزاب شزرا هریجنز یرظن لدم ساسا رب نینچمه .دنا یاه
نفلت یاه
یزاب تلاوصحم دیلوت شزرا هریجنز لحارم زا مادک ره رد نارگشنک شقن ،هارمه نفلت یاه
.تسا هدش نایب سیرتام کی بلاق رد هارمه
لودج 3 - یزاب تعنص نارگشنک شقن لودج لوصحم شزرا هریجنز فلتخم لحارم رد یناریا هارمه نفلت یاه
اهرگشنك شزرا هريجنز
نيماضم
یتلود ناراذگتسايس
شيپ ديلوت
رتسب(
)یزاس تلود یلام تیامح
/ یزاب نیب هطبار یرگلیهست نازاس
و هارمه نفلت
هیامرس یصوصخ راذگ /
یناسنا یورین تیبرت
ديلوت یزاب تخاس رد روحم یژولوئدیا نیناوق نیودت مدع
یناریا یزاب هژیو کبس یحارط یارب ناصصختم زا هدافتسا
راشتنا یزاب هب یداصتقا نزیار یفرعم
زاس / تیامح یزاب هب یقوقح یاه زاس
هیامرسناراذگ شيپ ديلوت تبث
تکرش
ديلوت یناسنا یورین تیبرت
هیامرس رد فاطعنا یراذگ
شناد تیریدم
صخاش هب هجوت هیامرس تشگزاب یاه
تعرسرپ یاهرورس زا هدافتسا
راشتنا لباق رشان کی اب یراکمه
دامتعا
دودحم روشک دنچ رد تیلاعف زاغآ هب یموب یارب صصختم میت یریگراک یزاس
تکرش اب یراکمه یقوقح یاه
نیب یللملا
هاگتسد ناگدنزاس و اهروتارپا اب یراکمه هارمه نفلت یاه
یزاب یاهویدوتسازاس
شيپ ديلوت تیلاعف درکلمع دوبهب
بلج یارب لخاد رازاب رد اه رشان هجوت
ديلوت یناریا یناتساد تایبدا و ینغ عبانم زا ماهلا
ندرک پاچک
هیکت(
شخب رب ای و دراد یرتمک یابقر هک ییاه )دراد یرتمک یراوشد
یزاب تخاس رپیاه ،لاوژک یاه
یزاب و لاوژک نیلانآ یاه
نیگلاپ و اهروتوم زا هدافتسا همانرب دیدج یاه
یسیون
یزاب تعنص لابق رد یتلود ناراذگتسایس شقن هارمه نفلت یاه
هب یتلود ناراذگتسایس تعنص رد یتیمها رپ شقن ،تعنص ناگدنریگ میمصت و نایلوتم ناونع
یزاب تلود یلام تیامح .دنراد هارمه نفلت یاه ،
یزاب نیب هطبار یرگلیهست هارمه نفلت نازاس
هیامرس و تخاس رد روحم یژولوئدیا نیناوق نیدت مدع ،یناسنا یورین تیبرت ،یصوصخ راذگ
هب ،یزاب یفرعم ،یرنه و ینف ظاحلزا یناریا یزاب صاخ کبس یحارط یارب ناصصختم یریگراک
نزیار یزاب هب یداصتقا تیامح و زاس
یزاب هب یقوقح یاه زاس
تلود هک دنتسه یفیاظو هلمج زا
.دنراد هدهعرب تعنص لابق رد ناراذگتسایس و
شیپ )تعنص رتسب( دیلوت
تیامح یتلود یاه یزاب تعنص ندمآ راک یور زا ههد کی زا شیب هکنیا مغریلع یم ناریا رد لاتیجید یاه
،درذگ
نانچمه اما یزاب یاهویدوتسا .دوش لیدبت یعقاو تعنص کی هب تسا هتسناوتن
اب نانچمه یزاس
تعنص زا ای شلات یتدم زا سپ تعنص نیا نلااعف زا یرایسب و دنتسه هجاوم دیلوت تلاکشم جراخ یم ترجاهم روشک زا ای و هدش نامه .دننک
ات و هدرک دورو عیانص ریاس رد تلود هک روط
آ ناشنتفرگ توق هلحرم ن
یزاب تعنص ،درک تیامح ار اه تیامحدروم دیاب زین ار لاتیجید یاه
یم تلود .دهد رارق تکرش یور شیپ تلاکشم و عناوم عفر نوچ یدراوم بلاق رد دناوت
رد اه
یراجت ریسم هار ،یزاس
قودنص یزادنا همانرب ،یلام یاه
یناسنا یورین یزابرس تمدخ یارب یزیر
یزاب قیوشت ،ناوج ترب نازاس
قیوشت ،ر یزاب یارب یتایلام یاه
نیب یاهرازاب رد هک ییاه هب یللملا
هدش هدیسر شورف هتشاد یروآزرا روشک یارب و دنا
یزاب زا ،دنا رثکا .دشاب هتشاد تیامح نازاس
هب بیرق هبحاصم قافتا تیامح زا ناگدنوش
همانرب نودب یاه هتشاد تعنص زا نونکات تلود هک یا
ج ات و هدرک داقتنا هتفر شیپ ییا
تیامح دندوب دقتعم هک دنا یزاب یارب یتلود یاه
هن نازاس اهنت
هجیتن .تسا هدوب مه رگناریو تعنص نیا یارب هکلب درادن یبوخ یا
ليهست یزاب نيب هطبار یرگ هیامرس و هارمه نفلت زاس
یصوصخ راذگ
تکرش ییاناوت هب تبسن مدرم یمومع رواب شریذپ مدع یزاب یاه
یزاس ناریا رد هارمه نفلت
هیامرس دش ثعاب هیامرس شریذپ هب رضاح یصوصخ راذگ
عقاورد .دوشن تعنص نیا رد یراذگ
هیامرس تخانش مدع یم تلود هک یتامادقا زا رگید یکی .تسا هدش ییادج نیا ثعاب راذگ
دناوت
یزاب تعنص یارب هیامرس هب ار تعنص هک تسا نیا دهد ماجنا هارمه نفلت یزاس
راذگ یفرعم
هیامرس و تلود نینچمه .تسا راک نیا یارب اهرازبا نیرتهب هناسر زا هدافتسا و تاغیلبت .دنک راذگ
هار هب قیرط زا یراکمه و تکراشم اب هیامرس قودنص یزادنا
همانرب فیرعت و ریذپرطخ یراذگ یا
یزاب تعنص دورو تهج هب نآ تیریدم یارب نیب یاهرازاب هب هارمه نفلت یاه
لملا هزوح نیا ،یل
.دنشخب قنور ار یناسنا یورين تيبرت هار ،دهد ماجنا دیاب راذگتسایس هک یتامادقا زا یکی هتشر یزادنا
هرود و یهاگشناد یاه یاه
یزاب یشزومآ هتشر رد یزاس
همانرب ،یرنه یاه هنافسأتم .تسا یزاب یحارط ،یبایرازاب ،یسیون
هتشر ناریا رد زاب اب طبترم یهاگشناد یاه
ی هب لاتیجید یاه یدراوم .تسا هدشن ایهم زاین هزادنا
هدش رادیدپ هک مه یم تلود .دنتسین رادروخرب یبوخ تیفیک زا دنا
یارب ار دارفا یرس کی دناوت
و دندرگزاب مولعم یطیارش تحت دنوش دهعتم دارفا و دتسرفب رگید یاهروشک هب تراهم بسک تراهم تکرش هب تمدخ هار رد ار دوخ یاه ه
.دنهد هئارا یلخاد یا
دیلوت
یزاب تخاس رد روحم یژولوئدیا نيناوق نیودت مدع یزاب هب یتلود ناراذگتسایس هاگن نآ .تسا یسایس و یگنهرف هاگن ًابلاغ هارمه نفلت یاه
هب اه
هبحاصم یخرب .دنراد یرتمک هجوت نآ یداصتقا هبنج هدش یعدم ناگدنوش
ام یزاب ینامز ات ،دنا
یاوتحم اب ناراذگتسایس فرط زا دشاب هتشادن یروحم یژولوئدیا فرح و دشابن یگنهرف
یمن رارق تیامحدروم هبنج هب هکنیا رب هولاع راذگتسایس.دریگ
یگنهرف یاه -
یسایس ،یعامتجا
یزاب هدیا ای و ناتساد و یداصتقا هبنج هب دیاب نازیم نامه هب ،دنک هجوت هارمه نفلت یاه
هجوت زین نآ ییازدمآرد هتخاس یزاب تسا مزلا .دشاب هتشاد
بطاخم گنهرف اب بسانتم هدش
یور رب ار دوخ یزیمم نیناوق و یلرتنک هاگن دیاب راذگتسایس نینچمه .دشاب بسانتم دصقم .دنک ظفح هدشدیلوت یزاب یاوتحم هب یرنه و ینف ظاحلزا یناریا یزاب صاخ کبس یحارط یارب ناصصختم یريگراك
کبس اهروشک همه یزاب
راثآ رد زابرید زا زین ناریا رد .دنراد ار دوخ صاخ یرنه و یزاس
یزاب .میتشاد ار دوخ یملاسا یناریا صاخ کبس یمسجت یاهرنه و یشاقن ،یرامعم لاتیجید یاه
هب و یزاب هژیو رما نیا یارب ناراذگتسایس .دنشاب انثتسم هدعاق نیا زا دیابن هارمه نفلت یاه
همانرب رق رظن رد یا .دنهد را
راشتنا تیامح یزاب هب یکناب و یقوقح یاه زاس
یزاب نیب یاهرازاب رد راشتنا هلحرم رد نازاس نیمه .دنتسه یقوقح تلاکشم راچد یللملا
یزاب هک دش یتلع یعوضوم راشتنا هلحرم رد راذگتسایس .دنوشن یناهج یاهرازاب دراو نازاس
یم یزاب یزاب کمک هب دناوت .دایب زاس
هب ناونع یزاب هب یداصتقا نزیار لاثم نارشان ،دنک یفرعم زاس
لباق و ربتعم نآ هب دامتعا
نآ هب و دنک یفرعم اه هرواشم اه
دقع هلحرم رد .دهدب یقوقح یاه
یزاب یونعم قوقح زا دادرارق هبحاصم .دنک ینابیتشپ زاس
داهنشیپ دروم نیا رد ناگدنوش ییاه
.دندرک حرطم نامه
ًلابق هک روط یزاب ،شورف و عیزوت هلحرم رد دش هتفگ
لاقتنا لکشم اب زاس
یم تلود .دراد ار ناریا هب زرا یزاب یارب ار زرا لاقتنا دنیارف و دوش دراو اجنیا رد دناوت
زاس
ناسآ .دنک رت هیامرس شقن یزاب تعنص رد ناراذگ
هارمه نفلت یاه
تکرش تایبرجت یزاب یاه
،داد ناشن ناریا رد یزاس تکرش
هیامرس هک ییاه دوخ راذگ
یورین تیبرت ،تکرش تبث .تسا هدوب قفوم رتشیب تشاد هدهع رب ار دوخ یویدوتسا تیریدم هیامرس رد فاطعنا ،یناسنا صخاش هب هجوت ،شناد تیریدم ،یراذگ
،هیامرس تشگزاب یاه
لباق رشان کی اب یراکمه ،تعرسرپ یاهرورس زا هدافتسا د تیلاعف زاغآ ،دامتعا
روشک دنچ ر
هب ،دودحم یموب یارب صصختم میت یریگراک
تکرش اب یراکمه ،یزاس نیب یقوقح یاه
یللملا
هاگتسد ناگدنزاس و اهروتارپا اب یراکمه و هب هارمه نفلت یاه
زا ناراذگ هیامرس فیاظو ناونع
هدش حرطم ناگدنوش هبحاصم یوس .دنا
شیپ دیلوت
تكرش تبث هیامرس هب راذگ هب تکرش کی دیاب لوصحم دیلوت هب عورش زا شیپ دیاب هژورپ ریدم ناونع
یم ببس ناریا رد تکرش تبث .دناسرب تبث هیامرس هب صصختم یاهورین دوش
ویدوتسا و راذگ
نآ هب و دنشاب هتشاد دامتعا دمآرد و همیب تیعضو زا تکرش یناسنا یورین نینچمه .ددنویپب اه
آ دوخ تباث هدوس
یم رطاخ .دوش هیامرس هکنآ یارب ار دوخ لوصحم زا لصاح دمآرد دناوتب راذگ
.دناسرب تبث هب ار دوخ تکرش یرگید روشک رد تسا راچان دنک تفایرد
دیلوت
یناسنا یورين تيبرت سلاک قیرط زا اهنت یناسنا یورین تیبرت هتشر و یشزومآ یاه
.تسین یفاک یهاگشناد یاه
هرود هب یشزومآ یاه هرود ناونع
هیاپ و یتامدقم یا یزاب یارب یا
یم یقلت نازاس یزاب .دوش
نازاس
یم هجاوم یتلاکشم اب دیلوت هلحرم رد هیامرس تسا مزلا هک دنوش
یشخب رد راذگ یلامتحا یاه
رب پاتراتسا رد شور نیا .دنک مادختسا یبرم دوخ یاهورین یا باتش و اه
هدنهد هدید زین اه
یم هبحاصم زا یخرب .دوب قفوم نونکات و دوش للاخ رد هک یتلاکشم و لئاسم دندقتعم ناگدنوش
یزاب هار رس رب یزاب دیلوت یم رارق نازاس
شزومآ قیرط زا دریگ یهاگشناد و یهاگشناد یاه
لباق لح .دنتسین هیامرس رد فاطعنا یراذگ
هژورپ هکنیا لیلد هب یزاب یاه
نامز یزاس نکمم ،دراد زاین شزومآ و هعسوت و قیقحت ،هدوب رب
هنیزه تسا .دوش رتشیب یزاب دیلوت لحارم لوط رد دش هتفرگ رظن رد هژورپ یادتبا رد هک ییاه
هیامرس یارب عوضوم نیا لباق یصوصخ ناراذگ
گا اما ؛تسا لح هیامرس ر
تلود فرط زا یراذگ
یم داجیا یتلاکشم دیلوت ریسم رد ،دشاب .دوش
)یناسنا یورين یراك هبرجت ظفح( شناد تیریدم
هار هنایم رد صصختم یورین رگا .تسا یمازلا دیلوت دنیارف رد یدیلک صصختم یورین ظفح تدم دنک کرت ار هژورپ راک یور یلبق یورین دننامه نیزگیاج یورین ات تسا مزلا یدایز نامز
نامه .دیایب صصختم یورین کرت لیلد هب ناریا رد لاتیجید یزاب دیلوت دش هراشا مه ًلابق هک روط
پ زا بسانم یراکهار شناد تیریدم .دماجنایب لوط هب لاس جنپ هلاسود هژورپ کی دش ثعاب هژور .دوش لیدبت رترب شناد هب دیاب صصختم یورین هتفهن شناد .تسا یتلاکشم نینچ عفر یارب
هعومجم ینمض شناد تراهم ،براجت زا یا
هاگدید ،اه هفرح یاه
رد ینهذ یاهوگلا ،یراک و یا
و تسا درف نورد شناد نیا دجاو هک یناسک و ناگربخ اب یصخش تلاماعت و تاطابترا هار زا
یم هتخومآ دنتسه هب و دوش
ترابع یم خر لمع رد ینمض شناد یریگدای رگید هتفهن شناد .دهد
تراهم دننام ینف دعب .تسا دعب ود یاراد ینهذ و یتخانش دعب و دارفا یلمع تایبرجت و یاه
افم ،ینهذ یاهوگلا دننام شزرا و لائدیا میه
هب هتفهن شناد دنیارف زا هلحرم نیلوا .یدرف یاه
هعماج حیرص شناد یم لقتنم رگیدکی هب دارفا هتفهن شناد هلحرم نیا رد .تسا یریذپ
دارفا .دوش
هشیدنا کیرش ،یعمج یاهراک رد تکرش اب و تاسلج رد رگیدکی هتفهن شناد و مه یاه
یم ار نآ هک مود هلحرم رد .دنوش رد ِلقتنم ینورد شناد ،دنداهن مان شناد ینیع و یجراخ روهظ
هب ،نیشیپ هلحرم لباق و ینیع یشناد تروص
یمرد لاقتنا یم نودم هتفهن شناد .دیآ
هب و دوش
یمرد ،تسا یناگمه هبرجت لباق هک یلکش قیفلت و بیکرت هلحرم هک موس هلحرم رد .دیآ
مان م ینوریب و حیرص شناد ،تسا هدش یراذگ هدیچیپ شناد هب لبق هلحر
یم لیدبت لماک و رت .دوش
شناد شخب رد هک یحیرص یاه لصاح ویدوتسا فلتخم یاه
هدش یم شیاریو ،دنا مه هب ،دنوش
یم دنویپ یم لماک ،دنروخ هب و دنوش
ماظن تروص یمرد دنم
شناد هک تسا هلحرم نیا رد .دنیآ
یم داجیا شناد یزاس ینورد لدم مراهچ هلحرم .دوش مان
حیرص شناد ،نآ نمض هک تسا هتفرگ
نورد و هتفهن شناد هب ،تسا یعمج تارظن قیفلت و بیکرت لصاح هک دیدج و لماک ینوریب و یم لیدبت دارفا .دوش
صخاش هب هجوت )دمآرد و هنیزه( هیامرس تشگزاب ددعتم یاه
یزاب یلصا فادها زا یکی .تسا هار نیا زا دمآرد بسک یزاب تخاس رد نازاس
هب هجوت
ت ،لوپ تخادرپ هب بطاخم بیغرت یارب شور و لدم یحارط ،هیامرس تشگزاب یاهرتماراپ هجو
هیامرس نازیم هب لثم هنیزه و یراذگ
و CPI
زاب ات دیلوت یادتبا نامه زا دیابKPI
شورف و یبایرا
.دوش هتفرگرارق رظن رد دیاب تعرسرپ یاهرورس زا هدافتسا
یزاب و نیلانآ یاه یزاب
هب هک ییاه یزاب ماجنا و دنتسه یعامتجا و هرفن دنچ تروص
اب
هار یفاک مجح اب و تعرسرپ یاهرورس رد دیاب ،دراد زاین تنرتنیا هب نارگید رگا .دنوش یزادنا
اب یروشک رد یزاب کی ینامز 5
ششوپ ار دوخ نابطاخم همه تسناوت لاعف بصن نویلیم د
ده
یزاب دوشن لکشم راچد و اب زاس
تسا رارق هدنیآ رد یزاب نیا دشاب هتشاد رظن رد دی ا
یاهروشک ز
چیه هدش ایهم یاهرورس و دنک بذج بطاخم رگید یابن تعرس و مجح تباب زا یلکشم هنوگ
د
.دنشاب هتشاد
راشتنا لباق رشان اب یراکمه دامتعا
تکرش فده رازاب اب بسانتم ار دوخ هدش دیلوت یزاب دیاب هارمه نفلت یزاب هدننکدیلوت یاه
یموب ماغدا .دریگ ماجنا هدننکدیلوت تکرش دوخ طسوت راشتنا دنیارف تسا رتهب .دشاب هدرک یزاس
تکرش یژتارتسا ،لوصحم شزرا هریجنز رد لااب هب ور یقفا ماجنا دوس هیشاح شیازفا فده اب اه
م ی تکرش یارب تیزم کی رشان فذح .دریگ یزاب یاه
هب زاس یم باسح تکرش .دیآ
یزاب یاه زاس
و راشتنا دنیارف دنشاب هتشادن لوصحم فده رازاب زا یفاک تخانش یتروص رد هارمه نفلت .دنراذگب رشان هدهع رب دیاب ار یبایرازاب یم ناشن تاقیقحت
یروشک ره رد یزاب بوبحم رناژ دنهد
توافتم یم میمصت یزاب رناژ هب هجوت اب نارشان .تسا رازاب مادک رد هارمه نفلت یزاب هک دنریگ
نآ .دوش غیلبت و رشتنم یزاب لابند هب اه
بیرض هک دنتسه یاه
1CPI
نآ .دشاب هتشاد یرتمک اه
یزاب زا یزاب نازاس ( بسن ره یازارد یبایرازاب هنیزه نازیم هک دنراد راظتنا ار ییاه
مک )CPI
یرت
1 - Cost Per Install
نآ .دشاب هتشاد یزاب لابند هب اه
یرتمک هنیزه یبایرازاب یارب اجنآ رد هک دنتسه ییاهرازاب و اه
.دننک تخادرپ هب یموب یارب صصختم ميت یريگراك یزاس
یموب رب دیاب ،یزاب تخاس هب عورش زا لبق .دوش زاغآ هدیا حرط یادتبا نامه زا دیاب یزاس
نآ هقئاذ و دریگ ماجنا شهوژپ و قیقحت فده رازاب یور هب .دوش هدیجنس اه
ناونع هک یزاب لاثم
ناریا رد 5 شک کی یارب یزاب نیا رگا .دنتسه نز نآ نابطاخم رثکا و دراد لاعف ربراک نویلیم رو
یموب دهاوخب یبرع یزاب ینونک نابطاخم هزادنا دیاب ادتبا ،دوش یزاس
رد ار نز هارمه نفلت یاه
یزاب نیا زا ناریا رد نز نابطاخم دش ثعاب یلماع هچ دوش یسررب دیاب مود .درک ادیپ روشک نیا نآ ایآ .ریخ ای دراد دوجو زین لماع نیا دصقم نابز برع روشک رد ایآ .دننک لابقتسا لیامت اه
هب رامآ .ریخ ای دننک تخادرپ یلوپ یزاب یازارد دنراد تسد
چیه هدمآ نابز اب روشک ود نایم رد هاگ
.دوب دهاوخن ناسکی کرتشم دودحم روشك دنچ رد تيلاعف زاغآ نیب حطس رد یزاب راشتنا زا هک ینامز یم نایم هب نخس یللملا
یم نامگ یرایسب دیآ یزاب دننک
هب دیاب کی هراب تکرش .دوش غیلبت و رشتنم ایند اهروشک مامت رد رد ار دوخ زکرمت ادتبا رد دیاب اه
.دننک رشتنم روشک ود نیا رد ار دوخ یزاب و دنشاب هتشاد دودحم روشک ود ای کی یزاب
ای نازاس
هبرجت اب و دنجنسب ار بطاخم دروخزاب رشان مک ار یزاب تیقفوم تروص رد و رتشیب یا
رد مک
اهرازاب .دننک غیلبت رگید یاهروشک و
تكرش اب یراکمه نيب یقوقح یاه
یللملا
نامه یزاب هجوت دروم هک یتادیدهت زا یکی دش هتفگ ًلابق هک روط دمتعم ،تسا یناریا نازاس
تکرش هکنیا هب هجوت اب .تسا نارشان ندوبن نیب حطس رد یناریا یاه
یم هتفرگ هدیدان یللملا دنوش
لکشم زورب تروص رد و هاگداد
نیب یاه نآ ررض هب ًابلاغ یللملا یم رداص یور اه
یزاب دننک نازاس
نیا زا یریگشیپ یارب تکرش دیاب تلاکشم نینچ
.دنشاب طابترا رد هطساو یقوقح یاه
هاگتسد ناگدنزاس و اهروتارپا اب یراکمه هارمه نفلت یاه
مرن زا یرایسب یزاب و اهرازفا
یفرعم قیرط زا هارمه نفلت یاه هاگتسد اب هارمه هضرع و
یاه
هدش فورعم هارمه نفلت یشوگ نایرتشم هک دش هدید اهراب دروم نیا رد .دنا
،لپا هارمه نفلت یاه
مرن کی نتشاد یارب اهنت هدش هاگتسد نآ دیرخ هب قاتشم یزاب ای و رازفا
تکرش .دنا یزاب یاه
زاس
یم هاگتسد ناگدنزاس اب یراکمه قیرط زا دنناوت لت یاه
.دننک رشتنم ار دوخ یزاب هارمه نف
یزاب یاهویدوتسا شقن یزاس
هیامرس ای و ناراذگتسایس دیاب هک یتامادقا و فیاظو یمامت دش هدهاشم شهوژپ نیا رد راذگ
یزاب یاهویدوتسا شود رب همه دنهد ماجنا هیور .تسا دوب یزاس
،تکرش تبث رسدردرپ یاه
کشم ،شزومآ ،هژورپ تیریدم ،یلام نیمأت نیا همه و همه دمآرد و زرا ندرکدراو فلتخم تلا
اه
یزاب یاهویدوتسا هدهع رب نونکات یزاب یاهویدوتسا یلصا هفیظو .تسا هدوب زاس
رتشیب ار زاس
هب دیاب اهویدوتسا دیلوت شیپ هلحرم رد .میدرک زکرمتم دیلوت شخب رد درکلمع دوبهب لابند
تیلاعف بلج یارب لخاد رازاب رد اه ن هجوت
ماهلا :نوچمه یفیاظو دیلوت هلحرم رد و دنشاب رشا
ندرک پاچک ،یناریا یناتساد تایبدا و ینغ عبانم زا یزاب تخاس ، 1
رپیاه ،لاوژک یاه و لاوژک
یزاب هب ،نیلانآ یاه نیگلاپ و اهروتوم زا هدافتسا و ندوب زور
همانرب دیدج یاه .دنتسه یسیون
شیپ دیلوت تيلاعف درکلمع دوبهب اه
بلج یارب لخاد رازاب رد رشان هجوت
یزاب درکلمع هقباس هب نارشان زیچ ره زا لبق هجوت ناشدوخ لخاد رازاب رد نازاس
م ی .دنک
نآ یم یسررب اه یزاب یویدوتسا دننیبب ات دننک
قفوم شدوخ لخاد رازاب رد تسناوت زاس ای دشاب
نآ .تسا هزادنا هچ ات تیقفوم نیا .ریخ کاف ویدوتسا زا اه
یم ییلااب تیفیک روت نینچمه .دنهاوخ
نآ یلااب لقادح نشنتیر و کیرتم اه 70
یزاب زا دصرد یم زاس
زاب یاهویدوتسا .دنهاوخ ی
زاس
نیب یاهرازاب هب دورو زا شیپ رب تیقفوم هب لخاد رازاب رد دننک شلات دیاب یللملا
.دنس
دیلوت یارب یناریا یناتساد تايبدا و ینغ عبانم زا ماهلا لوصحم رد زیامت داجیا
یم ،یسراف ینغ یناتساد تایبدا شاب یجراخ یابقر لباقم رد ام یتباقر تیزم دناوت
.د
ناتساد یزاب هک یدروم دنچ .تسا دیدج و رکب ،انشآان نایناهج یارب یناریا یاه زا یناریا یاه
هتفرگ ماو یناریا نهک تایبدا هراونشج نابطاخم و نارواد رظن دنتسناوت دنا
ه نیب یا هب ار یللملا
یزاب هنافسأتم .دننک بلج دوخ هخسن هب ،رضاح لاح رد یناریا نازاس
یزاب زا یرادرب یاه
هتخاس یم تسد یجراخ هدش چیه هک تسا هدش ثعاب مه عوضوم نیمه و دننز
دشابن رضاح سک
یزاب نآ یپک و یرارکت یاه .دننک یرادیرخ و هیهت ار اه
1 - هیکت شخب رب یابقر هک ییاه .دراد یرتمک یراوشد ای و رتمک
ندرك پاچك یارب یدربهار1
زكرمت
یزاب هب یناهج هصرع رد دنمتردق یابقر مادنا هضرع لیلد هب ام نازاس یم یتخس
هب دنناوت
یزاب هک یدربهار .دنبای تسد تیقفوم یم اجنیا رد نازاس
ننک ذاختا دوخ یارب دنناوت رد دورو د
شخب رد زونه هکنیا ای و دنک دورو نآ هب تسناوتن یسک نونکات هک تسه تعنص زا ییاه حارم
ل
هدیسرن غولب هلحرم هب و دنتسه دشر و یروآون یزاب .دنا
یم یناریا نازاس تیعقاو تعنص رد دنناوت
یزاب نینچمه .دننک شلات یزاجم تیعقاو و هدوزفا کبس یاه
خ هب یدایز قنور زونهMMO
دو
شیپ اما هتفرگن یم ینیب
.دننک بذج دوخ تمس هب ار یدایز نابطاخم هدنیآ رد دوش
یزاب تخاس هب لاوژكرپیاه و لاوژك یاه
هنیزه یربهر یژتارتسا ناونع
یزاب یزاب ای و دنراد ینس هدر تیدودحم هک ییاه زا یصاخ هورگ یارب اهنت هک ییاه
مدرم
هتخاس هدش یزاب هب تبسن یرتمک نابطاخم ،دنا یم دوخ هب لاوژک یاه
دادعت هچ ره .دریگ بصن
هاگتسد یور رب یزاب هارمه نفلت یاه
نآ زا یرتشیب دارفا .دشاب رتشیب پ هب رضاح اه
لوپ تخادر
یم یزاب یارب هتفای .دنوش
یم ناشن شهوژپ یاه یزاب دهد
مهاب رفن دنچ هک ینیلانآ یاه یزاب هب
یم لوغشم دندرک تفگ و ثحب هب یزاب للخ نآ رد و دنوش
یم وگو بطاخم نیرتشیب دنزادرپ ار نا
یم بلج دوخ هب هب .دنک
ناونع اثم یزاب نیا زا یکی ل جواب .تسه یجباپ یزاب لاوژک یاه
هکنیادو
هب اما ،تسین رادروخرب ییلااب کیفارگ زا یزاب نیا اب ناکما و ندوب یعامتجا لیلد
هب یز تروص
.تسا هدرک بلج دوخ هب ار یدایز نابطاخم ،دراد هک یا ِرفن دنچ نيگلاپ زا هدافتسا یزاب درکلمع دوبهب یارب دیدج یاه
یارب تکرش فرط زا تنرتنیا تعرس و مجح دوبمک عفر نیگلاپ یزاب روتوم هدنزاس یاه
یاه
یم یفرعم و هضرع نیگلاپ نیا .دوش
ار تنرتنیا و اهرورس تعرس و یزاب مجح دنرداق اه دوبهب
هعسوت و قیقحت میت .دنوشن لکشم راچد یزاب زا هدافتسا رد راچد ربراک ات دنشخبب ا
ویدوتس
هب دیاب هراومه شور ندرک ادیپ لابند
نیازا ییاه ناوتب رتمک هنیزه اب ات دشاب تسد
تلاکشم
همانرب قیرط زا ار ددعتم .درک لح یسیون
هجیتن و ثحب یریگ
نتفرگ رظن رد اب و دنایامن ام هب ار هارمه نفلت یاهیزاب فرصم و دیلوت ریسم ،شزرا هریجنز یم نشور ریسم زا هلحرم ره رد یدیلک یاهرتماراپ ،نآ تحاس نیب فیاظو میسقت اب و دوش
یاه
1 - Chach up
هئارا شزرا هریجنز نیا یلصا نارگشنک زا مادک ره یداهنشیپ یاهراکهار ،شزرا هریجنز یلصا ی .دش هتفا هریاد لدم رد قیقحت یاه لکش( یا
2 عمج همادا رد ) تعنص دشر یارب .دش یدنب
یزاب رازاب هب نآ دورو و یناریا هارمه نفلت یاه رازاب نیا زا یمهس بحاصت یارب یناهج یاه
؛دش هئارا راکهار حطس هس رد یدربهار 1
. راذگتسایس شقن 2
. هیامرس شقن راذگ
3 . یزاب شقن زاس
.
زا مادکره یزاب لوصحم شزرا هریجنز هب هجوت اب هدشدای داعبا
هتسد دنچ هب هارمه نفلت یاه
میسقت هدش .دنا هئارا لدم یم ناشن هدش
هیامرس ،راذگتسایس یلصا دعب هس دهد یزاب و راذگ
زاس
هب یزاب تعنص رد میقتسم روط ادتبا زا لوصحم دیلوت فلتخم لحارم رد یناریا هارمه نفلت یاه
ت اهتنا ات .دنتسه راذگریثأ
راذگتسایس گنررپ شقن تلود و ناراذگتسایس هیامرس هب تبسن یرت
یزاب و ناراذگ تعنص رد نازاس
یزاب یم میمصت هک تسا راذگتسایس .دنراد لاتیجید یاه گب لکش روشک رد تعنص کی دریگ
دری
و نیناوق لامعا اب راذگتسایس .دنامب یقاب تباث ای دشاب هتشاد تفرشیپ .ریخ ای قم
یاطعا ،تارر
یم رابجا قیرط زا ای و تلایهست تکرش دناوت
د تیلاعف هب راداو ار فلتخم عیانص یاه یتعنص ر
یزاب لثم هب تلود دوخ رظندروم تعنص یلااب تیمها تروص رد و دنک هارمه نفلت یاه
ناونع
هبحاصم .دوش هنحص دراو یرجم نیب یاهرازاب رد تیقفوم مدع یلصا لماع ناگدنوش
ملا لل ار ی
هتسناد تعنص نیا هب تبسن ناراذگتسایس لابقا مدع و یراذگتسایس یدمآراکان نآ .دنا
اه
داهنشیپ شیپ هلحرم هس رد ناراذگتسایس درکلمع دوبهب یارب ییاه تنا و دیلوت ،دیلوت
،لوصحم راش
یم تلود .دندرک حرطم ار اب دناوت
ه قودنص یزادنا یلام عبانم ریذپرطخ
ویدوتسا یاه یزاب یزاس
یکلم .دنک تیریدم و نیمأت ار هبرجتاب ( ناراکمه و رف
یم للادتسا زین )2018
شقن هک دننک
هورگ بولطم یذ یاه
تیامح ،یزاب تعنص لثم یگنهرف عیانص رد تلود لثم راذگتسایس عفن
بسک زا یداصتقا ( تسا اهراکو
Roudsaz, 2013
ت رب دیاب تلود ،یلام نیمأت رب هولاع .) یمام
؛دنک یجنس دروخزاب دیلوت زا هلحرم ره رد و دشاب هتشاد تراظن هژورپ یارجا لحارم رظن زا
یکلم ( ناراکمه و رف ف عبانص رد تلود و دشاب رخآ تیولوا رد دیاب درکیور نیا )2018
یگنهر
هولاع .دشاب هتشاد ار تلاخد نیرتمک قودنص رب
هار اب تلود ریذپرطخ یاه یزادنا
کراپ ملع یاه
و یب یروانف تیفاعم یاطعا و طرشودیق
لیمکت ار تیامح نیا یتایلام یاه تسا هدرک رت
و یل
تیامح نیا ( دنشاب دنمفده و یفاک دیاب ،اه
Johari & Vaezinijad, 2015
.)
لکش 2 - یزاب رازاب مهس شیازفا یراذگتسایس ییاهن یوگلا نیب یاهرازاب رد یناریا هارمه نفلت یاه
.یللملا
هیامرس نایم طابترا یرارقرب یزاب ناگدنزاس و راذگ
یفرعم و تاغیلبت ،هارمه نفلت یاه
نیمه و تعنص یاهدرواتسد یهاگآ روط
تلود هک دوب یتامادقا رگید زا یمومع راکفا هب یشخب
یم .دهد ماجنا دناوت هار
هتشر یزادنا هرود و یهاگشناد یاه
یزاب یشزومآ یاه هتشر رد یزاس
یاه
همانرب ،یرنه یم تلود .تسا یزاب یحارط ،یبایرازاب ،یسیون
ار دارفا یرس کی نامز نآ ات دناوت
( صصختم یورین تیبرت و تراهم بسک یارب
Roudsaz, 2013
و دتسرفب رگید یاهروشک هب )
دارفا تراهم و دندرگزاب مولعم یطیارش تحت دنوش دهعتم هب تمدخ هاررد ار دوخ یاه
تکرش ( دنهد هئارا یلخاد یاه
Sephernia, 2012
یزاب هب یتلود ناراذگتسایس هاگن .) نفلت یاه
یکلم قیقحت رد .تسا یسایس و یگنهرف هاگن ًابلاغ هارمه ( ناراکمه و رف
هاگن زا هک )2018