Rereading the intertextual relationship between the local history of Gilan and sovereignty in the social-Shia history of the Safavid era

(1)

https://jhss.ut.ac.ir/

Rereading the intertextual relationship between the local history of Gilan and sovereignty in the social-Shia history of the Safavid era

Zahra-Sadat Keshavarz¹, Asghar Montazerolghaem²

1. Corresponding author, Postdoctoral researcher of Iran national science foundation (INSF) and Isfahan University, Iran. E-Mail:

[email protected]

2. Professor of History Department, Faculty of Literature and Humanities, Isfahan University, Isfahan, Iran. E-Mail:

[email protected]

Article Info. Abstract

Received: 2022/10/13 Accepted: 2023/01/07

The texts, in addition to being historical sources, deserve attention as texts that show the types of historians' approaches to society and governance and it is based on this kind of look at historical texts that the historian can provide platforms for understanding the impact these texts create on our understanding of history. By referencing the concept of intertextuality in the theory of Julia Kristeva and Sigmon Freud, this article aims to put the historical-Shia text of Gilan and Dilmestan Marashi's book in contact with the text of governance and society of the time, to turn the interaction between these texts as an intertextual matter into a basis for extracting the types of these relationships in the Safavid era. The main research question is what are the signs of intertextual relations between local history and governance? And how can these relations open an approach to understanding social history? The main hypothesis of the research is the existence of multiple relationships between the aforementioned historical text and the text of Al-e-Kia government and the society of the time, which was done at the level of data collection with the documentary method and at the analytical level with the theoretical reference method. The findings of the research by considering the three relationships of reproduction, sublimation and critical relationship between the historical text of Gilan and Dilmistan and the text of the government and society, show that local chronicles have also determined the type of relationship with the social text in terms of the type of relationship between their text and the governance text; Because when the type of this relationship with the governance text was sublimation and reproduction, the relationship with the social text was obstructed or biased in favor of governance and only when the type of this relationship has been critical, the relationship with the social context has been established and social rights and considerations have been highlighted in front of the official institution of power. This article is taken from the post-doctoral project in MOU contract between Iran National Science Foundation (INSF) and the University of Isfahan with the title "Reflection of the social history of Imami Shiites of Iran in the local chronicles of the Safavid era".

Keywords:

Intertextuality, sovereignty, social history, local history, Safavid.

How To Cite: Keshavarz, Z. S., & Montazerolghaem, A. (2023). Rereading the intertextual relationship between the local history of Gilan and sovereignty in the social-Shia history of the Safavid era. Journal of Historical Sciences Studies, 14(4), 85-107.

Publisher:University of Tehran Press.

Print ISSN: 2251-9254

Online ISSN: 2676-3370

10.22059/JHSS.2023.349837.473599 doi

Research Paper

(2)

ناوخزاب ی

ب هطبار ی

نتمان ی رات ی خ لحم ی گ ی نلا مکاح و ی ت رات رد ی خ عامتجا – ی

ش ی ع

ِی وفص رصع ی

ه

زرواشک تاداس ارهز

1

،

، *

مئاقلارظتنم رغصا

2

1 . ۀدنسیون لوئسم . هاگشناد و روشک ناروانف و نارگشهوژپ زا تیامح قودنص یرتکداسپ رگشهوژپ ا

ناهفص ا ، ی نار ار . ی همانا : [email protected]

2 . ناهفصا هاگشناد تایبدا هدکشناد خیرات هورگ داتسا

،

، ای نار ار . ی همانا : [email protected]

هلاقم تاعلاطا هدیکچ

رات ی خ رد ی تفا : 21 / 07 / 1401

رات ی خ ذپ ی شر : 17 / 10 / 1401 وتم یخیرات یعبانم هکنیا رب هولاع ن ا

هب ناخروم یاهدرکیور عون یایوگ هک دنتسه ینوتم ماقم رد هجوت هتسیاش دن

و تسا تیمکاح و هعماج ساسارب

ون نیمه هک تسا یخیرات نوتم هب هاگن ع خروم

یم دناوت أت مهف یارب ییاهرتسب یریث

نوتم نیا هک یم داجیا خیرات زا ام تشادرب رد

هلاقم نیا .دیامن مهارف دننک ددصرد

رارق عجرم اب تسا موهفم نداد

یخیرات نتم ،دیورف نومگیز و اوتسیرک ایلوژ یروئت رد تینتمانیب -

یعیش باتک نلایگ یطاعت رد ار یشعرم ناتسملید و

یارب ییانبم هب ار ینتمانیب یرما ماقم رد نوتم نیا نایم شنک مه رب ات دهد رارق تقو هعماج و تیمکاح نتم اب .دیامن لدب هیوفص رصع رد طباور نیا عاونا جارختسا تسا نآ شهوژپ یلصا لاؤس

خنس هک خیرات ینتمانیب طباور یاه

مادک تیمکاح و یلحم یم طباور نیا هنوگچ و؟دنتسه

؟دنیاشگب یعامتجا خیرات مهف هب یدرکیور دنناوت یضرف

ه یلصا

شهوژپ لآ تیمکاح نتم و هدشدای یخیرات نتم نایم ددعتم طباور دوجو یم تقو هعماج و ایک

حطس رد هک دشاب

عمج هداد یروآ هتفریذپ تروص یرظن عاجرا شور اب یلیلحت حطس رد و یدانسا شور اب اه هتفای .تسا

اب قیقحت یاه

یم ناشن یداقتنا و یدیعصت ،یدیلوتزاب هطبار هس ءاصحا نتم اب دوخ نتم هطبار عون هیحان زا یلحم خیراوت دهد

هدز مقر زین ار یعامتجا نتم اب هطبار عون ،ینارمکح دنا

. یدیلوتزاب ،ینارمکح نتم اب هطبار نیا عون هک هاگنآ یدیعصت و

اب هطبار ،تسا هدوب تسا هدرک یریگوس تیمکاح عفن هب ای هدوب یدادسنا ،یعامتجا نتم

و هطبار نیا عون هک هاگنآ

.تسا هدش هتسجرب ،تردق یمسر داهن ربارب رد یعامتجا تاضحلام و قوقح ،تسا هدوب یداقتنا

هژاو اه ی دیلک ی :

بی نتمان ی

،ت مکاح ی

،ت رات ی خ

عامتجا ی

، رات ی خ لحم ی

، وفص ی ه.

دانتسا هلاقم نیا هب :

ک

؛تاداس ارهز ،زرواش رغصا ،مئاقلارظتنم

( 1401 .) ناوخزاب ی ب هطبار ی نتمان ی رات ی خ لحم ی گ ی نلا مکاح و ی ت رات رد ی خ عامتجا ی - ش یع

ِی وفص رصع ی ه .

شهوژپ ۀمانلصف یاه

یخیرات مولع

، 14 ( 1 ،) 85 - 107 .

:رشان نارهت هاگشناد تاراشتنا ۀسسؤم .

یملع ۀلاقم -

یشهوژپ لاس

14 رامش ، ه 1

، ز م ناتس 1401

، ش یپایپ هرام 32

ا ناهفص

(3)

ﻪﻣﺪﻘﻣ

رﺎﺛآ ﯽﺨﯾرﺎﺗ

،

،ﺦﯾراﻮﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻧ درﻮﻣ مﺎﺧ داﻮﻣ

ﯿ زﺎ اﺮﺑ ار ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ي

وﺪﺗ ﯾ ﻦ رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﺘﺧا رد ﯿ رﺎ

ﻣ راﺮﻗ نﺎﻧآ ﯽ

ﺪﻨﻫد . رﺎﺛآ عﻮﻧ ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ

، ﯽﺳرﺮﺑ و ﻞﯿﻠﺤﺗ رد ﯽﻌﺳ هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ

ﺷﻮﻧ نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻂﺑاور مﺎﻘﻣ رد ،ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ رﻮﻣا ندرﻮﺧ ﻞﺧﺪﻣ .دراد ار نآ زا درﻮﻣﺪﻨﭼ ياﻮﺘﺤﻣ و يرﺎﺘ

ﺶﻘﻧ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ ،يرﺎﺘﺷﻮﻧﺮﯿﻏ ﯽﻣ اﺮﺟا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﻮﺘﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ

مﺎﻘﻣ رد يﺮﻣا ﺮﻫ .ﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ ﻦﺘﻣ نآ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ يور اﺮﻓ ار ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﻞﯾوﺎﺗ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ هراﻮﻤﻫ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ﯽﻣ راﺮﻗ دﺮﮕﻧ

ﺮﮔا و ﺪﻫد

ﻈﻧ رد ﻦﺘﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ رﻮﻣا ﺮ

ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﭽﯾرد نﺪﺷ زﺎﺑ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﯽﯾﺎﻫ رﻮﻣا نآ ﻢﻬﻓ زا توﺎﻔﺘﻣ

ﺖﺴﭘ يﺎﻫدﺮﮑﯾور زا ﯽﮑﯾ .دﻮﺑ راوﺪﯿﻣا تﺎﺒﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻬﻧآ زا نﻮﮔ ﻦﺘﻣ ﯽﻘﻠﺗ ،رﻮﻣا لﺎﺒﻗ رد نرﺪﻣ

ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار نآ يﺮﯾﺬﭘﺮﯿﺴﻔﺗ ﻪﺑ اﺪﯾرد .ﺪﻨﮐ

ﺖﺴﭘ نﺎﻤﺘﻔﮔ نﺎﻓﻮﺴﻠﯿﻓ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ار ﻪﻔﺴﻠﻓ ﯽﺘﺣ نرﺪﻣ

ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﯽﺑدا ﯽﻨﺘﻣ ﻗا ﻪﮐ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ،ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا ﺎﺗ ﺪﻨﮐ

ﻪﺑ ماﺪ نﺪﯿﻧادﺮﮔزﺎﺑ يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ

ﯽﻣ ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﻨﯿﺑزﺎﺑ درﻮﻣ ﺮﮕﯾد ِيرﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ نﺎﯿﻣ ﻂﺑاور و دﻮﺷ ناﻮﺘﺑ ،دﺮﯿﮔ

ﻢﻬﻓ تﺎﻣﺪﻘﻣ ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻦﺘﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ار ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ ﻪﻠﻤﺟ زا يرﺎﺘﺷﻮﻧﺮﯿﻏ نﻮﺘﻣ ﯿﻨﭽﻤﻫ و ،يرﺎﺘﺷﻮﻧ نﻮﺘﻣ ﺎﺑ يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ نﺎﯿﻣ ﻂﺑاور ﻦﺘﻣ ﮏﯾ نﺎﯿﻣ ﻂﺑاور ﻢﻬﻓ ﻦ

ﯽﺨﯾرﺎﺗ يﺎﻫدﺮﮑﯾور رد .ددﺮﮔ ﻢﻫاﺮﻓ ،ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ نﻮﭽﻤﻫ يرﺎﺘﺷﻮﻧﺮﯿﻏ نﻮﺘﻣ ﺎﺑ (ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﻮﺘﻣ)يرﺎﺘﺷﻮﻧ

ًﺎﻣﻮﻤﻋ ،ﺦﯾراﻮﺗ نﻮﺘﻣ ﻪﺑ نآ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ،ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رد ﺎﯾ و هﺪﺷ ﺰﮐﺮﻤﺗ دﻮﺧ يدﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ ﺮﺑ

رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﺎﻣا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﮕﯾد ِيرﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ ﻦﺘﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا رﻮﻣا ﺮﯾﺎﺳ ﺮﮔا ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﮐ

ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻦﺘﻣ ﻦﯾا ﻪﻄﺑار ﻪﮐ دﻮﺑ ﻢﯿﻫاﻮﺧ ردﺎﻗ هﺎﮕﻧآ دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ،ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ .ﻢﯿﻫد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﯽﺨﯾراﻮﺗ

ﺦﯾرﺎﺗ ﺺﺧا رﻮﻃ ﻪﺑ و نﻼﯿﮔ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ ﺎﯾ يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ ﺗ نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ لﺎﺳ يﺎﻫداﺪﯾور و ثداﻮﺣ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﻋﺮﻣ ﻦﯾﺪﻟاﺮﯿﻬﻇ ﻒﯿﻟﺄ

يﺎﻫ 763 ﺎﺗ

894 ﻫ ﯽﻣ ق.

.ﺪﺷﺎﺑ .ﺖﺳا هدﻮﺑ نﻼﯿﮔ قﺮﺷ ﺎﯾ ﺶﯿﭘ ﻪﯿﺑ ،نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ هزﻮﺣ

ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻠﺻا ﺶﺳﺮﭘ ﺖﺳا

ﺦﻨﺳ ﻪﮐ ماﺪﮐ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ و ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ ﯽﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ ﻂﺑاور يﺎﻫ ؟ﺪﻨﺘﺴﻫ

و

ﯽﻣ ﻂﺑاور ﻦﯾا ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ؟ﺪﻨﯾﺎﺸﮕﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺦﯾرﺎﺗ ﻢﻬﻓ ﻪﺑ يدﺮﮑﯾور ﺪﻨﻧاﻮﺗ

ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ يدﺎﻘﺘﻧا و يﺪﯿﻌﺼﺗ ،يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﻄﺑار زا ﻢﻋا يدﺪﻌﺘﻣ ﻂﺑاور ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺰﮐﺮﻤﺗ لآ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ و ﯽﺸﻋﺮﻣ نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ .دراد دﻮﺟو ﺖﻗو ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﺎﯿﮐ

ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا دﺪﺻرد

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳا ﯽﺧﺮﺑ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ نﺎﯿﻣ ﻂﺑاور عاﻮﻧا اﺪﺘﺑا ،ﯽﺼﺨﺸﻣ ﯽﻟاﻮﺗ و

رﻮﺒﻋ ﺖﻬﺟ رد ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ بﻮﭼرﺎﭼ ﮏﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار ﯽﻠﻣ ﺎﯾ ﯽﻠﺤﻣ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ ﺎﺑ ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﻮﺘﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺦﯾرﺎﺗ ﻪﺑ ﯽﺳﺎﯿﺳ ﺦﯾرﺎﺗ زا ﺪﯾﺎﻤﻧ

ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار مﺎﻘﻣ رد ار ﺮﻣا ﻦﯾا يﺪﻌﺑ مﺎﮔ رد .

ﺗ ﺪﻨﯿﺒﺑ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻢﻫاﺮﻓ ﻂﺑاور زا عﻮﻧ ﻦﯾا ﯽﯾاﺮﭼ زا يﺮﯿﺴﻔﺗ ﻪﺋارا نﺎﮑﻣا ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا ﺎ

(4)

ﭘ ﺶﻫوﮋ ﯽﺨﯾرﺎﺗ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ ،

ﺳ لﺎ 14 رﺎﻤﺷ ، ه 4 ، 1401

88

.دﻮﺷ ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ دراد ﯽﻌﺳ ﺮﺿﺎﺣ رﺎﺘﺷﻮﻧ رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ

ﻊﯾﺎﻗو ﯽﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ و نﺎﯿﺑ عﻮﻧ دزﺎﺳ ﻦﺷور ﺎﺗ

ﺎﺗ و نﺎﻧاﺮﻤﮑﺣ ﻞﯿﻣ و هدارا و ﺖﺳاﻮﺧ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺪﺣ ﻪﭼ ﺎﺗ خرﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻣﻮﮑﺣ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯿﻌﺿو ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺪﺣ ﻪﭼ .ﺖﺳا هدﻮﺑ عﺎﻤﺘﺟا مﻮﻤﻋ تﺎﻀﺣﻼﻣ و ﺖ

ﯽﻣ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻖﯿﻘﺤﺗ شور ﻊﻤﺟ ﺢﻄﺳ رد .ﺪﺷﺎﺑ

زا تﺎﻋﻼﻃا يروآ

ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺦﻨﺳ ،يﺮﻈﻧ عﺎﺟرا ﺎﺑ و ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ دﺮﮑﯾور زا يﻮﻧﺎﺛ ﺢﻄﺳ رد و يدﺎﻨﺳا و يا

يﺪﻨﺑ

ﺎﺗ ﯽﻧاﻮﺧزﺎﺑ ﺰﯿﻧ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺢﻄﺳ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ عﻮﻧ جاﺮﺨﺘﺳا ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺦﯾر

.ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ،ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ دﺎﯾ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ ﻪﻄﺑار

ﮥﻨﯿﺸﯿﭘ ﺶﻫوﮋﭘ

عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ

ﻞﺑﺎﻗ1

.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﻠﻘﺘﺴﻣ ﺶﻫوﮋﭘ و دراﺪﻧ ﯽﻬﺟﻮﺗ

نﺎﯾﺎﭘ ،بﺎﺘﮐ ﺪﻨﭼ زا ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻪﻣﺎﻧ

ﻪﻟﺎﻘﻣ و هرﺎﺑرد نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ ﺮﺼﻋ

هﺪﯾد يﻮﻔﺻ ﯽﻣ

زا ﻪﮐ دﻮﺷ

ﻪﻠﻤﺟ نآ : )ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ نوﺪﯾﺮﻓ 1379

ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ( ناﻮﻨﻋﺎﺑ يا

» هﺎﮕﯾﺎﺟ بﺎﺘﮐ » نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ

« حﺎﺘﻔﻟاﺪﺒﻋ

رد ﯽﻨﻣﻮﻓ يﻮﻔﺻ هرود تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ

« شرﻮﺷ نﺎﯿﺑ صﻮﺼﺧ رد ار نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ ، ﺶﺒﻨﺟ و ﺎﻫ

ﺎﺑ نﻼﯿﮔ يﺎﻫ

ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ شور .ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يا

)يدﺎﻤﻋ نﺎﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ 1380

ناﻮﻨﻋﺎﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد (

» ﺦﯾرﺎﺗ

نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ «

و نآ ﯽﻠﺤﻣ نﺎﮔژاو و تﺎﺣﻼﻄﺻا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺛا ﻦﯾا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا دﺎﻌﺑا ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺗ ﺎﺑ

بادآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )ﯽﻧﻼﺳرا ﷲاﺪﯾ .ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ نآ رد جرﺪﻨﻣ مﻮﺳرو

1386 ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ( ناﻮﻨﻋﺎﺑ يا

» ﯽﻫﺎﮕﻧ

نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ ﻪﺑ «

ﻞﯿﻠﺤﺗ شور ﺎﺑ ﻪﺑ اﻮﺘﺤﻣ

ﻪﺒﻨﺟ زا ﯽﺧﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ تردﺎﺒﻣ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا يﺎﻫ

.ﺖﺳا هﺪﯾزو ﻦﺴﺣ اﺮﻫز و يﺪﻤﺣا ﺖﻫﺰﻧ

)ﺎﻔﺼﻣ 1389 ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ( ﺖﺤﺗ يا

ناﻮﻨﻋ

» ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ

دﺮﮑﯾور ﯽﺳﺎﯿﺳ نﺎﺧرﻮﻣ رد ﺦﯾرﺎﺗ يرﺎﮕﻧ ﯽﻠﺤﻣ نﻼﯿﮔ زا نﺮﻗ ﻢﻬﻧ ﺎﺗ ﻢﻫدزﺎﯾ ﻫ ق.

ﺎﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺮﺑ شور و

نﺎﺧرﻮﻣ ﺶﻨﯿﺑ «

نﺎﺧرﻮﻣ ﯽﺳﺎﯿﺳ دﺮﮑﯾور ندادراﺮﻗ ﺎﻨﺒﻣ ﺎﺑ ﺦﯾرﺎﺗ ﺶﻨﯿﺑ و شور ،

ﻪﺳ رد ار ﺎﻬﻧآ يرﺎﮕﻧ

هدﺮﮐ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻨﻣﻮﻓ نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ و ﯽﺠﯿﻫﻻ ﯽﻧﺎﺧ ﺦﯾرﺎﺗ ،ﯽﺸﻋﺮﻣ نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ بﺎﺘﮐ .ﺪﻧا

ﻒﺠﻧ ﺮﯾﺪﻗ )هداز

1393 ناﻮﻨﻋﺎﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ رد (

» بﺎﺗزﺎﺑ ﺶﯾاﺮﮔ يﺎﻫ

،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا

و ﯽﺒﻫﺬﻣ رد ﻊﺑﺎﻨﻣ

ﯽﻠﺤﻣ نﻼﯿﮔ رد ﺮﺼﻋ يﻮﻔﺻ « ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﺮﺑ نﻼﯿﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﻻﻮﺤﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،نﻼﯿﮔ ﯽﻠﺤﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ

ﯽﮔﺪﻧز ﺶﻫوﮋﭘ زا ياﺪﺟ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ ﻪﻨﯿﻣز رد .ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار مدﺮﻣ ،ﯽﻠﺧاد يﺎﻫ

ﻪﻠﺠﻣ رد

___________________________________________________________

. 1

ﻪﯿﺻﻮﺗ ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻮﯿﻠﺑد نﺎﺟ

)لﻮﺳﺮﮐ John W. Creswell هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﯽﻓﺮﻌﻣ ياﺮﺑ ﯽﻔﯿﻗ هﻮﯿﺷ زا ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﺨﺑ رد (

اﺮﯾز ؛ﺖﺳا

» بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ﻖﻘﺤﻣ ِنﺪﺷ دوﺪﺤﻣ ،ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﺶﺨﺑ رد ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ بﺎﺨﺘﻧا رﺎﯿﻌﻣ هرﺎﺑرد لﻮﺳﺮﮐ

ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ

هژاوﺪﯿﻠﮐ ﯽﻣ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ ﯽﻣ در ار ﺪﻨﺷﺎﺑ

ﺪﻨﮐ « و يوﺮﺴﺧ)

،رﺎﻤﻌﻣ 1400 : 122 زا ﯽﺧﺮﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ .(

؛لﻮﺳﺮﮐ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ

» بﻮﭼرﺎﭼ ﯾﺎﻫ ﯽ ﻦﯾوﺎﻨﻋ هرﺎﺑرد ﺮﮑﻔﺗ ياﺮﺑ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

) frameworks for thinking about

topics ( ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻧروآ «

،لﻮﺳﺮﮐ) 2014 : 41 .ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺰﯿﻧ ار (

(5)

ﮐ زروﺎﺸ

،

؛ﻢﺋﺎﻘﻟاﺮﻈﺘﻨﻣ ﻧاﻮﺧزﺎﺑ

ﯽ ﺑ ﻪﻄﺑار ﯿ ﻨﺘﻣﺎﻨ ﯽ رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﻠﺤﻣ ﯽ ﮔ ﯿ نﻼ ﻤﮐﺎﺣ و ﯿ ﺖ ...

89

»

Iranian Studies

« هرﺎﻤﺷ مود و لوا يﺎﻫ لﺎﺳ رد

2000 يدﻼﯿﻣ ﺗﻻﺎﻘﻣ ﯽ ﻠﮕﻧا نﺎﺑز ﻪﺑ ﯿ

ﺴ ﯽ هرﺎﺑرد

راﻮﺗ ﯾ ﺦ ﻠﺤﻣ ﯽ اﯾ ناﺮ ﻮﻠﻣ ﺰﻟرﺎﭼ زا ﯾ

،ﻞ ﻮﻣدا ﺮﮐ ،ثرﻮﺳﺎﺑ ﺪﻧ ﯾ

ﺘﺴ ﻮ ﺮﻓ ﻟﻮﺟ ،ﺮﻧرو ﯽ ﻣ تﺎﮑﺳا ﯿ ﻤﺜ ﯽ

، ﻞﭘ ﻦﮔرﻮﺟ

وﺮﭘ و ﯾ ﻦ ﺮﺷرﻮﭘ ﯾ ﺘﻌ ﯽ هرﺎﺑرد ﺦﯾراﻮﺗ ﻠﺤﻣ ﯽ اﯾ ناﺮ ﻢﺸﭼ : زاﺪﻧا ي ﻪﺒﻌﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ ي ﺑدا ﺎﯿ ت رﺎﺗ ﯾ ﺨ ﯽ

، رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﻠﺤﻣ ﯽ

ﺳ ﯿ

،نﺎﺘﺴ ﺑ ،نارﺪﻧزﺎﻣ ﯿ

،ﻖﻬ ﺖﺳا هﺪﺷ پﺎﭼ نﺎﻬﻔﺻا و تاﺮﻫ ﭻﯿﻫ رد .

ﯽﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ ﻪﻄﺑار ،رﺎﺛآ ﻦﯾا زا ﮏﯾ

ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ و ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ رد

ﺦﯾرﺎﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺦﯾراﻮﺗ

هﺪﺷدﺎﯾ ﻦﺘﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﻄﻘﻧ زا ﻪﯾﻮﻔﺻ ﺮﺼﻋ ﯽﻠﺤﻣ

ﻪﺑ هژﻮﺳ ناﻮﻨﻋ .ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ يا

ﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ ي

هرﺎﻗ ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻪﺑ ءﺎﮑﺗا ﺎﺑ و ﯽﻤﯾادارﺎﭘ يدﺮﮑﯾور رد ﯽﻣ ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﮏﯿﺗﻮﻨﻣﺮﻫ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﻪﮐ يا

ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ﺪﺷﺎﺑ

ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻦﺘﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ رد يﺮﻣا ﺮﻫ و دﻮﺷ

و ﺮﯿﺴﻔﺗ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ مﺎﻘﻣ ﯽﻧاﻮﺧزﺎﺑ

ﺰﯿﻧ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا ا ﺎﺑ

زا يﺮﻣا ﺮﻫ يدﺮﮑﯾور ﻦﯿﻨﭼ ﻪﺑ عﺎﺟر درﻮﻣ ﻦﺘﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ،ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺮﻣا ﻪﻠﻤﺟ

ًﺎﻓﺮﺻ ،ﻦﺘﻣ ناﻮﻨﻋ قﻼﻃا زا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﻧاﻮﺧزﺎﺑ ﻪﺑ ،هﺪﻧﺎﻣ يﺎﺟﺮﺑ ﺦﯾراﻮﺗ و ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﻮﺘﻣ ﻪﺑ

ﻌﺳﻮﺗ ﺖﻤﺳ ﻪ

.ﺖﺳا ﻪﺘﻓر ﺶﯿﭘ ،نﻮﺘﻣ نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ِرﻮﻣا ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ

عﻮﻧ ﻦﯾﺪﻨﭼ

رد ﺺﺧﻻﺎﺑ ،نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار ﺄﺗ درﻮﻣ و رﻮﺼﺗ ﻞﺑﺎﻗ ،ﺖﯾاور ﻞﯿﻠﺤﺗ

ﯽﻣ ﺪﯿﮐ ﻪﻄﺑار زا ترﺎﺒﻋ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ

.ﺖﺳا يدﺎﻘﺘﻧا ﻪﻄﺑار و يﺪﯿﻌﺼﺗ ﻪﻄﺑار ،يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﺎﯾ ﻪﻧﺎﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻪﻄﺑار ،ﯽﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ

ﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ ﻪﻄﺑار ﺖﯿﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ ﺎﯾ ﯽ

ﻪﻤﻠﮐ ﯽﺑﺮﻋ نﺎﺑز رد نآ لدﺎﻌﻣ و ﺖﺳا ﺮﺻﺎﻌﻣ يﺪﻘﻧ حﻼﻄﺻا ﮏﯾ

» صﺎﻨﺗ « ﻪﺸﯾر زا

» ﺺﻧ « ﯽﻣ دﻮﺷ راﺪﯾﺪﭘ ﻪﮐ يﺰﯿﭼ ﺮﻫ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻦﺑا) ﺪﺷﺎﺑ

،رﻮﻈﻨﻣ 1998 ص ن ﻞﯾذ :

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﯾ ود ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﻞﺧاﺪﺗ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ ،ﯽﻧﺎﻣز ﺮﺧﺎﺗ و مﺪﻘﺗ زا غرﺎﻓ ﻪﻄﺑار ﻦﯾا .(ص ﯽﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ

،ﮏﯾرﺎﮑﻣ) ﺪﺷ 1385

: 72

،ناﻮﯿﮐ ؛ 1998 : 20

ًﺎﻣوﺰﻟ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯾا .(

ﯽﺒﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

ﯽﻤﻧ خر رﺎﮑﺷآ و ﯽﺤﯾﺮﺼﺗ رد كﺮﺘﺸﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺮﯿﺴﻔﺗ و ﺢﯿﺿﻮﺗ ،ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻪﺑ لﻮﮐﻮﻣ نآ حﻮﺿو و ﺪﻫد

ﯽﻣ ﺎﻬﻧآ نﺎﯿﻣ

،ﯽﺿﺎﻣ) ﺪﺷﺎﺑ 2005

: 177 .(

ﺖﯿﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ حﻼﻄﺻا ﻪﮐ

لﺎﺳ رد 1966 يدﻼﯿﻣ ﺳﻮﺗ اﻮﺘﺴﯾﺮﮐ ﺎﯿﻟوژ ﻂ ﺷ عاﺪﺑا

ﯽﻣ ﺪ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﻪﮑﻧآ ﻒﻟﺆﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﮕﯾد ﯽﻨﺘﻣ ضاﺮﻘﺘﺳا ﻞﻣﺎﺷ

ًﺎﻨﻤﺿ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ

ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ هﺪﻨﻧاﻮﺧ نداد عﺎﺟرا

ﺮﮕﯾد ﯽﻨﺘﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣرﻮﻃ ﻪﺑ

.ﺪﺷﺎﺑ نورد ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﻦﺘﻓراﺮﻓ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺖﯿﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ رد ﯽﻨﺘﻣ

،ﯽﺳﺎﻨﺷ

،مﺎﻫاﺮﮔ) دراد يﺪﺟ ﯽﺸﻘﻧ 1380

: 22 و 54

،اﻮﺘﺴﯾﺮﮐ ؛ 1388

: 165 اﺮﯾز ؛(

ﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﻣ ﺮﻫ ﻪ

ﻦﺘﻣ يﺎﻫ

ﻦﯿﺸﯿﭘ

ِنﺎﻣﺰﻤﻫ ﺎﯾ ﯽﻣ ﻞﮑﺷ دﻮﺧ

ًﻼﻘﺘﺴﻣ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻨﺘﻣ ﭻﯿﻫ .دﺮﯿﮔ ﺪﯿﻟﻮﺗ

دﻮﺷ ﺗ رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ . و ﺪﯿﻟﻮ

ﺶﯿﭘ هراﻮﻤﻫ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ﺖﻓﺎﯾرد ﻦﺘﻣ

ﺎﻫ ﻢﻫ و ﻦﺘﻣ

،ﺎﻫ ﯽﻣ ءﺎﻔﯾا ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ﻨﻨﮐ

ﯽﮕﺌﯿﭘ) ﺪ -

،وﺮﮔ 1996 : 11

؛

،ﻮﺑار 2002 : 56 ﻪﺘﺒﻟا .(

ﺄﺗ ﺪﯾﺎﺑ عﻮﻧ ود ﻪﮐ دﺮﮐ ﺪﯿﮐ ﯾﺮﻈﻧ

ﻪ ﻦﺘﻣ ﻊﺟاﺮﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد دراد دﻮﺟو ﺎﻫ

.

(6)

ﺳ لﺎ 14 رﺎﻤﺷ ، ه 4 ، 1401

90

ﻦﺘﻣ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ ار ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ﻪﮐ ﯽﻫوﺮﮔ ﺖﺴﺨﻧ ﯽﻣ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

ﺖﺴﺟ و ﺪﻨﻧاد ار ﺎﻬﻧآ ِﻊﺑﺎﻨﻣ يﻮﺟو

ﯽﺑ ﻣ ﯽﻘﻠﺗ هﺪﯾﺎﻓ ﯽ

ﻢﻤﺼﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻬﻧآ مود ؛ﺪﻨﻨﮐ ﺪﻧا

ﻦﺘﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﺎﭘدر ﺎﺗ ﺪﻨﺑﺎﯿﺑ ﻦﯾﻮﻧ ﻦﺘﻣ رد ار ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

ﮔ)

،مﺎﻫاﺮ 1380 : 75 ( ﺮﻫ ﻪﺑ نﺪﯿﺘﻠﻏ رد زا ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻌﺳ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد . و دﻮﺷ ﺰﯿﻫﺮﭘ ود ﻦﯾا زا ماﺪﮐ

ًﺎﻓﺮﺻ ﺖﻫﺎﺒﺷ هداد ﺮﺑ ﺎﻨﺑ ،نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ يﺎﻫ .دﻮﺷ ﯽﻘﻠﺗ ﺎﻬﻧآ ﻦﺘﺴﻧاد ﯽﻨﺘﻣﺎﻨﯿﺑ يﺎﻨﺒﻣ ،ﯽﯾﺎﻫ

ﻊﻗاو سﺎﮑﻌﻧا ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﺎﯾ ﻪﻧﺎﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﺒﺴﻧ ﻦﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﯾ ود ِﯽﻗﺎﺒﻄﻧا و ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ

ﻪﺑ ﺖ

ﯽﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﯽﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ و سﺎﮑﻌﻧا ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ

مﺮﻓ و ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﻪﻧارادﺎﻓو لﺎﻘﺘﻧا ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ يﺎﻫ

ﻢﮐ ﯽﺑ ِلﺎﻘﺘﻧا و يرادﺎﻓو ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ و ﺖﺳا ﺮﮕﯾد نﻮﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ يرﺎﯿﻌﻣ ،نآ ﺖﺳﺎﮐو

ﯽﻣ نآ ِندﻮﺑ ﯽﺑﺎﺗزﺎﺑ ﻪﻧ نﻮﺘﻣ ﺮﯾﺎﺳ رد ﻦﺘﻣ ﮏﯾ لﺎﻘﺘﻧا ﺰﯿﻧ صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد .ﺪﺷﺎﺑ

ﺢﯾﺮﺻ ﯽﺒﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

ﺎﻬﻧآ قﺎﺒﻄﻧا ناﺰﯿﻣ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ طﻮﻨﻣ ﺰﯿﻧ نآ ﺺﯿﺨﺸﺗ و دﺮﯿﮕﺑ ترﻮﺻ ﯽﻨﻤﺿ ﯽﻟﺎﮑﺷا ﻪﺑ ﺎﺴﺑ ﻪﭼ ﻪﮑﻠﺑ

،ﯽﺳﻮﻣ) ﺖﺳا 2000

: 56 - 55

ًﺎﺘﺒﺴﻧ سﺎﮑﻌﻧا و لﺎﻘﺘﻧا يﺎﻨﻌﻣ رد ﯽﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد .(

ِﻖﯿﻗد و ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ

رﺎﮐ ﻪﺑ ،رﻮﻣا ﯽﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ زا ﻪﺘﺳد نآ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓر

ﺮﮔد ﻪﺑ ﻪﮐ ار ﯽﯾﺎﻫ ﻪﺑ ﯽﻨﺘﻣ زا ،يﺮﻣا ﻞﮑﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﯽﺴﯾد

ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ ،ﺮﮕﯾد ﻦﺘﻣ هدﻮﻤﻧ ﯽﻓﺮﻌﻣ يﺪﯿﻌﺼﺗ ناﻮﻨﻋ ﻞﯾذ ،دﻮﺷ

.ﺖﺳا

ﺪﯿﻌﺼﺗ ﻪﻄﺑار زا ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺸﻧاور ﯽﺣﻼﻄﺻا زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ

نﻮﻤﮕﯾز ﺪﯾوﺮﻓ

ﺄﺘﻣ ، زا ﺮﺛ ﻪﻣﺎﻧﺮﻔﺳ

»

«Harz

ﻪﺘﺷﻮﻧ ﺶﯾﺮْﻨﯾﺎﻫ ﻪﻨﯾﺎﻫ ﯽﻣ

ﻒﯿﻄﻠﺗ ،ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار زا ﯽﻋﻮﻧ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ار ﻪﯿﺟﻮﺗ و

ﻪﺑ

لﺎﺒﻧد .دراد ،ﺪﯿﻌﺼﺗ سﺎﺳا ﯽﻤﯿﺷ ﻢﻠﻋ رد ﯽﺣﻼﻄﺻا

، ﺑ ﻪ رﺎﺨﺑ ﻪﺑ ﺪﻣﺎﺟ ﺖﻟﺎﺣ زا ﯽﻤﺴﺟ ﻞﯾﺪﺒﺗ يﺎﻨﻌﻣ

ﺖﺳا و ناور ﻻاو يﺎﻨﻌﻣ يوﺎﮐ

، يﺮﯿﺛا ﺖﻟﺎﺣ ﯽﻨﻌﯾ ﺳا هدﺮﮐ ﻆﻔﺣ ار نآ

) ﺖ ،نﻮﺳا 1386 .(

ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﯾوﺮﻓ

ا ﻪﺑ ﺮﻣا ﮏﯾ ﻞﮑﺷ و فرﺎﻌﺘﻣ لﺎﮑﺷ

ﺄﺗ درﻮﻣ ﺪﯿﯾ ار نآ و ﺖﺴﻧاد ﯽﻋﺎﻓد ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﮏﯾ ار ﻞﯾذ

ناﻮﻨﻋ

» ﺶﯾﻻاو

« ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺨﭘ ﯽﻋﺎﻓد رﺎﮐوزﺎﺳ ﯽﻋﻮﻧ ﺶﯾﻻاو .دﻮﻤﻧ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ داﺮﻓا دﻮﺷ

ﻪﻧﺎﮑﺗ ﻨﻨﮐ ﻞﯾﺪﺒﺗ شﺮﯾﺬﭘ درﻮﻣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻠﻤﻋ ﻪﺑ ار دﻮﺧ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ لﺎﯿﻣا و ﺎﻫ

،ﺪﯾوﺮﻓ) ﺪ 1357 :

88 .(

ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﯿﻧ نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار رد ﯽ

ﻤﻀﻣ ،ﻦﺘﻣ ﮏﯾ رد ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﺗرﻮﺻ ﻪﮐ ﺮﮕﯾد ﯽﻨﺘﻣ نﻮ

،ﺪﻨﺴﭘﺎﻧ

،دراد ﯽﻧﺎﺴﻧاﺮﯿﻏ و ﯽﻗﻼﺧاﺮﯿﻏ ،ﻪﺟﻮﻣ ﯽﺗرﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ﻦﺘﻣ ﮏﯾ رد

هداد هﻮﻠﺟ فرﺎﻌﺘﻣ و لﻮﻘﻌﻣ

ﯽﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﯿﺒﻣ ﻪﭽﻧآ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد .دﻮﺷ ﺖﺳا نﻮﺘﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ نﺎﯿﻣ يﺪﯿﻌﺼﺗ يا

نآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﻌﺿو زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﻨﺘﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ و ﻒﯿﻄﻠﺗ ،ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ،

ﺪﯾﺎﻤﻧ

ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺴﯾﻮﻧزﺎﺑ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﻣ ﯽﻟﺎﮑﺷا ﻪﺑ ار نآ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ و .ﺪﻫد

،يدﺎﻘﺘﻧا ﻪﻄﺑار ﺄﺘﻣ

مﻮﻠﻋ تﺎﯿﺑدا رد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﮑﻔﺗ زا ﺮﺛ

،ﯽﻧﺎﺴﻧا ﺎﯾ ﻦﺘﻣ ﻪﯿﺣﺎﻧ زا ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ﺪﻘﻧ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ

ﯽﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﻧﻮﺘﻣ ﺼﺧ ﺎﯾ ﺮﻣا ﮏﯾ ﺪﻘﻧ نآ يﺎﻨﻌﻣ و ﺪﺷﺎﺑ

ﺮﮕﯾد ﯽﻨﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ زا نﻮﻤﻀﻣ ﺎﯾ ﻪﺼﯿ

ﯽﻣ ،ﯽﺘﻟﺎﺣ ﻦﯿﻨﭼ رد .ﺖﺳا ﻘﺘﻧا دﺮﮑﯾور ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا ناﻮﺗ

ﯽﻨﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ يدﺎ

أر ،ﺮﮕﯾد

،ﺖﻧژ) داد نﻮﺘﻣ نآ نﺎﯿﻣ يدﺎﻘﺘﻧا ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ي 1997

: 104

،ﻢﻟﺎﺳ ؛ 2007 : 51 .(

(7)

،

91

رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺦﯾرﺎﺗ ﻪﺑ ﯽﺒﺴﻧ فﻮﻗو نﺎﮑﻣا ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ بﻮﭼرﺎﭼ ﻦﯾا زا نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ بﺎﺘﮐ

هﺮﮑﯿﭘ ﻖﯾﺮﻃ ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ ﻦﯾا ﻪﻄﺑار عﻮﻧ يﺪﻨﺑ

ﻦﺘﻣ ﻪﻄﺑار عﻮﻧ اﺮﯾز ؛ﺪﻨﮐ

ﯽﻣ دﻮﺧ ،ﺖﺳﺎﯿﺳ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ ﻪﻄﺑار عﻮﻧ ﻦﻤﻀﺘﻣ و ﺦﯾرﺎﺗ نآ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا دﺎﻌﺑا يﺎﯾﻮﮔ ﺪﻧاﻮﺗ

.ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ دﺎﯾ ﺦﯾرﺎﺗ

ﻣ ﻪﻄﺑار عاﻮﻧا ﯿ

نﺎ رﺎﺗ ﻦﺘﻣ ﯾ ﺨ ﯽ ﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ و ﯿ

ﺖ ﻪﻌﻣﺎﺟ و

ﯽﻣ نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار عﻮﻧ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﻪﮐ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ ﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﻧﺎﺸﻧ ناﻮﺗ زا ﯽﯾﺎﻫ

يﺎﯾﻮﮔ دﻮﺧ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺖﻗو ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ و خرﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار عﻮﻧﺪﻨﭼ ﺎﻤﺘﺟا ﯽﻣﻮﻤﻋ تﺎﻘﺒﻃ ﻪﺑ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ نﺎﺧرﻮﻣ هﺎﮕﻧ عﻮﻧ ﯽﻣ ع

.ﺪﺷﺎﺑ

ﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﯿ

ﺪ ي

ﺶﺨﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺟﻮﺗ و يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ زا

نﻮﺘﻣ ﺦﯾراﻮﺗ ﯽﻠﺤﻣ

ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﻄﺑار يا يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﺎﺑ

ﻦﺘﻣ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ و

تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ نآ

ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا . يﺎﻨﻌﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﻄﺑار يا ﺮﻇﺎﻧ ﺮﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﺪﻋاﻮﻗ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ و تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ ﻪﻧﺎﮐﻮﻠﻣ

مﺎّﮑﺣ ﺖﻗو هدﻮﺑ ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﯿﺴﺑ زﺮﺒﻣ ﻦﯾا عﻮﻧ زا ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻂﺳﻮﺗ

،نﺎﺧرﻮﻣ حﺪﻣ و ﺖﺒﻘﻨﻣ

مﺎّﮑﺣ و نﺎﺸﺗﺎﻤﯿﻤﺼﺗ هدﻮﺑ

1ﺖﺳا .

ﯽﻣ دﻮﺧ ﯽﺸﻋﺮﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﻮﮔ :ﺪﺴﯾﻮﻧ

»

ًﻼﺼﻔﻣ ار ﻪﺼﻗ نآ لﻮﺻا نﺎﺘﺳاد ﺮﻫ رد ﻪﺑ ار تﺎﻋوﺮﻓ ،ﻪﺘﺷﻮﻧ

ﺪﻣآ هدﺮﮐ كﺮﺗ دﻮﺒﻧ تاﺬﻟﺎﺑ دﻮﺼﻘﻣ ﻪﮐ ار تﺎﻋوﺮﻓ زا يرﺎﯿﺴﺑ و ﺖﻓر ﺮﮐذ لﺎﻤﺟا «

،ﯽﺸﻋﺮﻣ) 1364 :

397 ﯽﻣ ﻪﮐ يﺪﺣ ﺎﺗ .(

ﻪﺘﺳد زا غرﺎﻓ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ نآ ﯽﺘﺣ ،ﺦﯾراﻮﺗ ندﻮﺑ ﯽﻠﻘﻋ و ﯽﻠﻘﻧ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﺞﯾار يﺪﻨﺑ

ﻪﺘﺳد ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﻠﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻞﯾذ ﻪﮐ يا ﻊﯾﺎﻗو و ﺪﻧﺮﯿﮔ

هﺪﯿﻣﺎﻧ يرﺎﮕﻧ ﯽﻣ

زا يدﺎﻌﺑا و حﻮﻄﺳ ﺪﺟاو ﺰﯿﻧ ﺪﻧﻮﺷ

ﯽﻣ تﺎﯾاور و رﺎﺒﺧا ﺶﻨﯾﺰﮔ ﺄﺗ و ﺖﯿﻤﻫا اﺮﯾز ؛ﺪﺷﺎﺑ

رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﻤﻫا زا ﯽﻌﺑﺎﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺎﻫداﺪﯾور ﺮﯿﺛ

ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ رد خرﻮﻣ ﺺﺨﺷ هﺮﯿﻏ و شرﺎﮕﻧ ،تﺎﺳﺎﺴﺣا ،ﻪﺸﯾﺪﻧا

،درﻮﻔﻨﺘﺳا) دﻮﺷ 1384

: 141 - 185 ؛

ﻢﻟﺎﻋ و يدﺎﺠﺳ

،هداز 1380 : 47 - 37 ﺑ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﭼﺮﻫ .(

لﺎﺘﻧزور ﻪﻠﻤﺟزا نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ روﺎ

» ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﻤﻋ يدازآ زا ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ

«

،لﺎﺘﻧزور) 1365 ج،

1 : 173 ﺎﻣا .(

___________________________________________________________

.1 ﺪﯾﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﺷاد رﻮﻈﻨﻣ زا ﯽﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻪﺑ هﻮﯿﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﺖﺳا . ﻪﮑﻨﯾاﻮﮔ غرﺎﻓ زا ﻒﯿﺻﻮﺗ و راﺮﮑﺗ ﺾﺤﻣ ﻊﯾﺎﻗو و رﻮﻣا ﻂﺳﻮﺗ

،نﺎﺧرﻮﻣ

دﺮﮑﯾور ﺖﺒﻘﻨﻣ ﺰﯿﻣآ نﺎﻧآ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﯽﺗﺎﻤﯿﻤﺼﺗ ﻪﮐ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﻦﯾا ﻊﯾﺎﻗو هﺪﺷ ﺖﺳا و ﻢﯿﻤﺼﺗ ﯽﻧﺎﮔﺪﻧﺮﯿﮔ ﻪﮐ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻌﯾﺎﻗو ار ﻢﻗر هدز

،ﺪﻧا

ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ نﺎﻧآ هﺪﺷ ﺖﺳا . رد ﺎﺠﻨﯾا ﻪﺑ رﻮﻃ صﺎﺧ رﻮﻈﻨﻣ زا

،ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﺪﯿﯾﺄﺗ ﯽﻨﻤﺿ

ِناراﺰﮔرﺎﮐ ﻊﯾﺎﻗو رد ﺮﺼﻋ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ زا ﻖﯾﺮﻃ

ﯽﺗﺎﻣاﺪﻗا نﻮﭼ حﺪﻣ و ﺖﺒﻘﻨﻣ نﺎﻧآ ﺖﺳا . حﺪﻣ و ﺖﺒﻘﻨﻣ رد ﮏﯾ ﺪﻨﯾاﺮﻓ

،ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ،مﺎﮑﺣ

و رﻮﻣا ﺞﺘﻨﻣ و ﺮﺛﺄﺘﻣ زا نآ ار

ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﻪﺘﮑﻧ ﺮﮕﯾد ﻪﮐ ﻪﺑ ﯽﺒﯿﺗﺮﺗ ﯽﻨﻤﺿ ﺖﯾﺎﮑﺣ زا يﺮﮔﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻦﯾا

نﻮﺘﻣ دراد ﺶﻨﯾﺰﮔ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﮐ

ًﺎﻌﻄﻗ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﺧرﻮﻣ

ﺦﯾراﻮﺗ ﯽﻠﺤﻣ رد نﺎﯿﺑ و لﺎﻘﺘﻧا رﻮﻣا ترﻮﺻ ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا و لﺎﻘﺘﻧا ﯽﺑ ﻢﮐ ﺖﺳﺎﮐو ﺖﯿﻌﻗاو رد ﺦﯾراﻮﺗ

ًﺎﺳﺎﺳا ﯽﻔﺘﻨﻣ ﯽﻣ .ﺪﺷﺎﺑ

(8)

ﺳ لﺎ 14 رﺎﻤﺷ ، ه 4 ، 1401

92

زا ﻢﺴﻗ نآ ﻪﺑ

» ﺦﯾرﺎﺗ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﺤﻣ يﺎﻫ هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ ﯽﻧﺎﻣدود يﺎﻫ

دﺎﻤﺘﻋا صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد ﺪﻧا

ﯽﻤﻧ ﯽﻧاﺪﻨﭼ دور

) «

Melville,2000: 9

.(

ﯽﺸﻋﺮﻣ ًﺎﺼﺨﺸﻣ صﻮﺼﺧ رد

ﻦﺘﻣ شور نﺎﯿﻣ زا نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ ﺦﯾرﺎﺗ مﺎﻋ يﺎﻫ

،يرﺎﮕﻧ

هﻮﯿﺷ ﻪﺑ هﺎﮔ .ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﻤﻋ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ هﺎﮔ و ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ يا

يو ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﯽﻧﺎﻣز دوﺪﺣ زا نوﺮﯿﺑ ﻊﯾﺎﻗو هرﺎﺑرد

لﺎﻘﺘﻧا رد و هﺪﯾﺰﮔﺮﺑ ار ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ شور ﺖﯿﻌﻗاو

ﺳو ﺎﺑ ﺖﻃﺎ هداد ﺐﻧﺎﺟ زا دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﻞﻤﻋ ناﺮﮕﯾد

هدﺮﮐ

.ﺖﺳا ﯽﻣ ﺖﯿﻌﻗاو ﻪﻧارادﺎﻓو لﺎﻘﺘﻧا و يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ ﺮﯿﺴﻣ ﻦﯾا رد :ﺪﯾﻮﮔ

» ﻪﮐ ﯽﻣﺎﻘﻣ ﺮﻫ رد

ﯽﻓ و هدﻮﻤﻧ رﺎﺴﻔﺘﺳا ،ﺪﻨﺘﺷاد فﻮﻗو نآ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ زا دﻮﺑ ﻪﻬﺒﺷ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﺷ هدﺮﮐ ﻪﻬﺒﺷ ﻊﻓر ﻪﻠﻤﺠﻟا

«

،ﯽﺸﻋﺮﻣ) 1364 : 396 ﯽﻣ اﺬﻟ .(

ﺦﯾرﺎﺗ زا ﯽﻋﻮﻧ نآ زا ناﻮﺗ ﯽﻘﻠﺗ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يرﺎﮕﻧ

نآ رد ﯽﺸﻋﺮﻣ .دﻮﻤﻧ

ﺶﺨﺑ ﯽﻣ ﻪﮑﻧآ ﻦﻤﺿ ﺖﺳا هدﻮﺑ وا دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ :ﺪﯾﻮﮔ

» تﺮﻀﺣ فﺎﺻوا ﻪﮐ ضﺮﻏ

هﺪﯾد ﻮﭼ ﺰﮔﺮﻫ دﻮﺑ ﯽﮐ هﺪﯿﻨﺷ عاﺮﺼﻣ .هﺪﯿﻨﺷ زا ﻪﻧ ﺪﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ هﺪﯾد زا ﺪﻤﺤﻣﺪﯿﺳﺮﯿﻣا ) «

،نﺎﻤﻫ 113 و (

» ﯿﻨﺷ زا ﻪﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﺷﻮﻧ هﺪﯾد زا هدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺧ ﺖﺳا ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻪﭽﻧآ ﺮﯿﻘﺣ ﻒﻟﻮﻣ هﺪ

) «

،نﺎﻤﻫ 187 ،(

يرواد زا نﻮﺤﺸﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ شزرا ،ﺎﻫ

يراﺬﮔ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﺎﻫ زا ﺮﺗاﺮﻓ و ﻪﻣادا رد نآ عاﻮﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ ﺎﻫ

.ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻫاﻮﺧ راﺮﻗ هرﺎﺷا درﻮﻣ يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﻄﺑار عﻮﻧ

ﺶﺨﺑ ﻦﯾا رد حﻼﻄﺻا ﻖﯾﺮﻃ زا ﺖﺒﻘﻨﻣ و حﺪﻣ

ِﯽﺼﺼﺨﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺢﯿﺿﻮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ

و رﻮﻈﻨﻣ

ﻞﻀﻓ رد ﯽﺷوﺮﻓ ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ هدﺎﺳ يﺮﻣا زا هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺢﯿﺿﻮﺗ

. و حﺪﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا فﺪﻫ ﻪﮑﻠﺑ

ﺖﺒﻘﻨﻣ ﻧآ زا ﺞﯾار ﻒﯾﺮﻌﺗ دوﺪﺣ زا جرﺎﺧ ﺖﺳا ﻖﻠﻤﺗ و ﯽﺳﻮﻠﭘﺎﭼ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﻪﮑ

ددﺮﮔ ﺄﺗ ﻪﻄﯿﺣ و رﺎﯿﺴﺑ نآ ﺮﯿﺛ

ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ

؛دﻮﺷ ﺖﺒﻘﻨﻣ و حﺪﻣ اﺮﯾز مﺎّﮑﺣ

ﺄﺗ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ لﺎﺒﻗ رد نﺎﻧآ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و ﮏﯾ زا ﺶﯿﺑ ﯽﺗاﺮﯿﺛ

ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﺘﻓر هﺪﺷ ﺐﺒﺳ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻪﻧﺎﻘﻠﻤﺘﻣ

ﺖﯿﻌﺿو زا ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار

ﺎﺧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،تﺎﯿﻨﻤﺗ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ ﯽﺘﻠﺼﺧ و هﺪﺷ جر

ﻦﺘﻣ رﺎﺒﺘﻋا و ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ ترﺪﻗ ﺖﺳاﻮﺧ و تﻼﯾﺎﻤﺗ

ﯽﺨﯾرﺎﺗ - ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﻌﺒﻨﻣ ﺪﻫد ﺶﯾﺎﻤﻧ ار ﺖﻗو عﺎﺿوا ﺪﻧاﻮﺗ

- .دزﺎﺳ شوﺪﺨﻣ ار

ﻪﻄﺑار يﺪﯿﻌﺼﺗ

ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻨﭼ رد هﺪﻫﺎﺸﻣ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و رﻮﻣا ﯽﺧﺮﺑ صﻮﺼﺧ رد و دراﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ رد ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﻮﺘﻣ رد ﻪﮐ يا

ﯽﻣ خر ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺪﯿﻌﺼﺗ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ ار دﻮﺧ ﻦﺘﻣ خرﻮﻣ ددﺮﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺖﻗو ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ هزﻮﺣ رد هداد

ﺪﻫد

ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ ﺮﺘﺴﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا دﺪﺻرد و ﻪﯿﺟﻮﺗ و ﺶﺨﺑ

ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻊﯾﺎﻗو ﻦﺘﻣ ياﺮﺑ ﺮﮔ

ًﺎﺼﺨﺸﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا .ﺪﯾﺎﻤﻧ

ﯽﻣ قﺎﻔﺗا يدراﻮﻣ رد رد .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻗﻼﺧا ﺎﯾ ﯽﻧﺎﺴﻧا هﻮﺟو ﺪﻗﺎﻓ ﺖﻗو ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺎﯾ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﮐ ﺪﺘﻓا

ًﺎﻀﻌﺑ ﺦﯾراﻮﺗ ﻦﺘﻣ يدراﻮﻣ ﻦﯿﻨﭼ تردﺎﺒﻣ ،ﻦﺘﻣ مﺎﻘﻣ رد ،تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و ﻊﯾﺎﻗو ﻞﯾﺪﻌﺗ و ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻪﺑ

(9)

،

93

هﺪﯾزرو .ﺪﻧا ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻨﭼ لﺎﺜﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻗو ﻦﺘﻣ و ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ يا

ﻒﯿﻄﻠﺗ و ﻞﯾﺪﻌﺗ ،تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و ﻊﯾﺎ

ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ نداد هﻮﻠﺟ ﻪﺟﻮﻣ و ﻪﯿﺟﻮﺗ ﺎﯾ و تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و ﻊﯾﺎﻗو ندﺮﮐ .1

ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﮑﻣا ﻦﯾا ﻦﺘﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ يﺮﻣا ﺮﻫ ﯽﻘﻠﺗ ﻪﮐ دﺮﮐ شﻮﻣاﺮﻓ ﺪﯾﺎﺒﻧ ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻨﭼ ﺎﺗ ﺪﻨﮐ

يا

ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﮐ ﯽﻣ قﺎﻔﺗا نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ

ﺰﯿﻧ يرﺎﺘﺷﻮﻧ نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار اﺮﯾز ؛دﻮﺷ رﺎﮑﺷآ ﺪﺘﻓا ﻦﯿﻨﭼ ﻦﻤﻀﺘﻣ

ﯽﻣ ﻪﻄﺑار زا ﯽﻋﻮﻧ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ و ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ ،يرﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ رد ﻪﮐ دﻮﺷ ﺎﻫ

ﯽﻨﺘﻣ ﻪﺟﻮﻣﺎﻧ ي

،ﻞﯾﺪﻌﺗ درﻮﻣ ،ﺮﮕﯾد ﻒﯿﻄﻠﺗ

نآ ﻪﯿﺟﻮﺗ رد ﯽﻌﺳ ﺎﯾ ﯽﻣ راﺮﻗ

.دﺮﯿﮔ ﻪﻄﺑار عﻮﻧ ﻦﯾا زا يزﺮﺒﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ

ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ و يﺪﯿﻌﺼﺗ ﯾﻮﺸﺗ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ از

ﻪﺑ ﺞﯿﯿﻬﺗ و ﻖ

زا يرادﺮﺒﻧﺎﻣﺮﻓ مﺎّﮑﺣ

ﯽﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﯿﮐ :ﻪﮐ اﻮﺘﺤﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺖﺳا نآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺸﻋﺮﻣ زا ﯽﺗﺎﯿﺑا ﻞﺜﻤﻟا

ﻞﯿﻟد دﻮﺷ تدارا يﺎﻬﺘﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﺘﺨﺑ مﺪﻗ ﺪﻬﻧ يرﺎﯾ هر رد قﺪﺻ ﻪﺑ ﻮﮐ ﺮﻫ

ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ ّﺮﭘ زا ﺪﺘﺳﺮﻓ اﺪﺧ يزﺮﺣ اﺪﻓ دﻮﺧ نﺎﺟ ﺪﻨﮐ رﺎﯾ ﺮﻬﺑ ز ﻮﮑﻧاو

،ﯽﺸﻋﺮﻣ) 1364 : 467 (

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد لآ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﯿﺟﻮﺗ رد ﺮﮕﯾد يا و تﻼﻤﺣ ﻦﻤﻀﺘﻣ ﻪﮐ نﺎﯿﻤﻠﯾد ﺮﺑ قﻮﻔﺗ رد ﺎﯿﮐ

ﺖﻧﻮﺸﺧ ﯽﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﻮﮔ .دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد نﺎﯿﻤﻠﯾد ﻪﺑ ﯽﻔﻨﻣ ﻦﯾوﺎﻨﻋ فﺎﺼﺗا ﻪﺑ ناﻮﺗ

نﻮﭼ ﯽﻇﺎﻔﻟا ﺎﺑ ار نﺎﻧآ ﻪﮑﻨﯾا

» دﺎﻘﺘﻋا ﺪﺑ ﻪﻤﻟﺎﯾد

« ،

» ﺖﻔﺻ ﻮﯾد مدﺮﻣ «

و

» ﺪﺑ ﻪﻤﻟﺎﯾد رادﺮﮐ

« ﻦﺴﺣ)

،ﺎﻔﺼﻣ 1390 : 42 ( ﯽﻣ بﺎﻄﺧ ﯽﻣ و ﺪﻨﮐ

:ﺪﺴﯾﻮﻧ

» ﯽﻣ رود دﻮﺧ زا ار ﻢﯿﺟر ﻮﯾد ساﻮﺳو ﻦﯾا و دﺮﮐ ﺪﯾﺎﺑ

دﺮﻣ ﺠﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﻧﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺖﻔﺻ ﻮﯾد م ﯽﻤﻧ هار دﻮﺧ ﺲﻠ

رادﺮﮐﺪﺑ ﻪﻤﻟﺎﯾد ﺖﻠﯿﺣ و ﺮﮑﻣ زا و داد ﺪﯾﺎﺑ

رﺬﺣﺮﺑ ...دﻮﺑ ﺪﯾﺎﺑ

«

،ﯽﺸﻋﺮﻣ) 1364 : 233 هﺎﭙﺳ رﺎﺒﻧﻮﺧ رادﺮﮐ ﻪﯿﺟﻮﺗ و ﻒﺻو رد .(

ﻢﻠﯾد ﻪﯿﻠﻋ ﺮﺑ ﻞﯿﮔ

ﯽﻣ :ﺪﺴﯾﻮﻧ

» ﻪﺑ ﮏﯾ

،نﺎﻣز نﺎﻧاﻮﻠﻬﭘ ﺖﺳد ،ﻞﯿﮔ ﺖﻋﺎﺠﺷ

ﺮﺑ نﻮﺧ ﻪﻤﻟﺎﯾد هدﻮﻟآ ﺪﻧﺪﯿﻧادﺮﮔ و ﺮﻫ ﯽﻤﻠﯾد

ار ...

زا گرﺰﺑ و نﻮﺑز ﻪﺑ ﻞﺘﻗ ﺪﻧدروآ و ...

ود ﻪﺳ راﺰﻫ ﻢﻠﯾد ار ﻪﺑ راﻮﺒﻟراد ﺪﻧﺪﯿﻧﺎﺳر ...

) «

،نﺎﻤﻫ 129 .(

هﺎﭙﺳ بﺎﻄﺧ رد ﻞﺑﺎﻘﻣ رد مﺎّﮑﺣ

لآ نﻮﭼ ﯽﻇﺎﻔﻟا زا ﺎﯿﮐ

» هرﻮﺼﻨﻣ ﺮﮐﺎﺴﻋ

« ،

» و ﺮﮑﯿﭘ تﺮﺼﻧ ﺮﮐﺎﺴﻋ

ﺮﺛﺎﻣ تﺮﺼﻧ «

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ و رﺎﺘﻓر ﻪﯿﺟﻮﺗ رد .ﺪﻨﮐ

مﺎّﮑﺣ لآ نﺎﯿﻫﺎﭙﺳ و ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﯿﮐ

ﻪﮐ ﺪﺳر

___________________________________________________________

1 . هدﻮﺑ ﺐﺒﺳ نآ ﻪﺑ ﺶﯾﻻاو و ﺪﯿﻌﺼﺗ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﺼﺼﺨﺗ ﯽﺣﻼﻄﺻا ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﺸﻋﺮﻣ ﻂﺳﻮﺗ مﺎﮑﺣ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و رﺎﺘﻓر ﻞﯾﺪﻌﺗ و ﻪﯿﺟﻮﺗ

ﺎﺴﺑ ﻪﭼ ﻪﮐ دﻮﺷ نﺎﯿﺑ ﯽﻣاﺪﻗا مﺎﻘﻣ رد مﺎﮑﺣ ﺞﯾار رﺎﺘﻓر ﻒﯿﻄﻠﺗ و ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ ﺮﯿﻤﺿ ﺢﻄﺳ رد و هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ

ﯽﻣ خر خرﻮﻣ ﯽﻤﻧ خر هﺎﮔآدﻮﺧ ﺢﻄﺳ رد ًﺎﻣوﺰﻟ (ﻒﯿﻄﻠﺗ و ﻪﯿﺟﻮﺗ و ﻞﯾﺪﻌﺗ)ﺪﯿﻌﺼﺗ اﺮﯾز ؛ﺖﺳا هداد

.ﺪﻫد ﺢﻄﺳ رد ﯽﻣاﺪﻗا ﻦﯿﻨﭼ ﺮﮔا ﺪﻨﭼﺮﻫ

ﻪﻄﺑار يراﺮﻗﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﺷﺎﺑ هداد خر هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ رد يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﺣ ﺎﺗ ار نآ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ رﻮﮐﺬﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ يا

ﻗو ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ اﺮﯾز ؛ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻪﯾواز ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﯾدﺎﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺛﺄﺘﻣ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ زا ﻪﮐ ار ﺖ

نآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ خرﻮﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﺖﺳا هداد خر خرﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﯿﻌﺼﺗ و ﻪﯿﺟﻮﺗ ،ﻒﯿﻄﻠﺗ ﻦﯾا نﻮﭼ ﺎﺴﺑ ﻪﭼ و ﺖﺳا ﯽﻤﻧ ﺰﯿﻧ ﻞﯾﺎﻤﺗ ترﻮﺻ رد ﯽﺘﺣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار مزﻻ ﯽﻫﺎﮔآ و يرﺎﯿﺸﻫ و ﻊﻓر دﺪﺻرد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ

زا عﻮﻧ ﻦﯾا حﻼﻄﺻا

.ﺪﯾآ ﺮﺑ (يﺪﯿﻌﺼﺗ ﻪﻄﺑار)ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ دﻮﺧ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار

(10)

ﺳ لﺎ 14 رﺎﻤﺷ ، ه 4 ، 1401

94

» ﺖﻣﺪﺧ رد يو ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ﺶﻨﯿﺑ مﺎّﮑﺣ

لآ ﻦﯿﻃﻼﺳ و ﻪﺑ ﺎﻫداﺪﯾور ﻪﯿﺟﻮﺗ دﺪﺻرد و هدﻮﺑ ﺎﯿﮐ

ﻦﯾا ﻊﻔﻧ

شزرا رﺎﭼد ﺰﯿﻧ ﺎﻫداﺪﯾور ﻞﯿﻠﺤﺗ رد ﯽﺘﺣ و هﺪﻣآﺮﺑ هﺎﮕﺘﺳد

ًﺎﻀﻌﺑ ﺎﯾ و هﺪﺷ يرواد ﺖﺳا ﻪﺘﻓر هﺮﻔﻃ

«

ﻦﺴﺣ)

،ﺎﻔﺼﻣ 1390 : 45 ﯽﻓ .(

ﻣﺪﯿﺳ ناﺪﻧزﺮﻓ فﻼﺘﺧا ندﻮﺑ ﻊﯿﻨﺷ ﻪﺑ فاﺮﺘﻋا ﻦﻤﺿ ﻞﺜﻤﻟا ﺎﺑ ﺎﯿﮐﺪﻤﺤ

،يو ندﻮﻤﻧ ﺲﺒﺣ و نﺎﺷرﺪﭘ ﯽﻣ ﺮﺑ نآ ﻪﯿﺟﻮﺗ دﺪﺻرد

ا ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺪﯾآ هﮋﯾو ﻪﺑ و نﺎﯿﻓاﺮﻃ

،ناﺪﻧزﺮﻓ ﯽﯾاد

ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ار نﺎﻤﻠﯾد و رﻮﺸﮐ مدﺮﻣ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ نآ ﻪﯿﺟﻮﺗ رد و دزﺎﺳ

:ﺪﺴﯾﻮﻧ

» نآ تروﺪﮐ زور ﻪﺑ زور رد

ﺪﯾاﺰﺗ ﯽﻣ دﻮﺑ و ﯽﻀﻌﺑ زا نﺎﯾرﻮﮑﺷ ﻞﻌﻓﺪﺑ

ﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻊﺒﻃ ﻢﯿﺌﻟ دﻮﺧ ﻪﺑ ﺺﯿﺼﺨﺗ ﻪﻤﻟﺎﯾد

ﻢﻟو ...

ﺐﯿﻏﺮﺗ و

ﺺﯾﺮﺤﺗ رد ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ناﺪﻧزﺮﻓ ﺎﺑ رﺪﭘ ﯽﻣ ﺪﻧدﻮﻤﻧ «

،ﯽﺸﻋﺮﻣ) 1364 : 180 .(

رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﺮﯿﮕﻧﺎﻬﺟ هﺮﯿﻣا هﺪﻫﺎﻌﻣ فﻼﺧ و قﻼﺧا فﻼﺧ رﺎﺘﻓر ﻪﯿﺟﻮﺗ رد ﺮﮕﯾد يا :ﺪﺴﯾﻮﻧ

» نﻮﭼ

ﯽﺑ نآ ﯽﻣ شﺎﻌﻣ ﯽﻋﻮﻧ دﻮﺧ ﯽﻤﯾﺪﻗ موﺪﺨﻣ ﺎﺑ ،دﻮﺒﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﮐ ﯽﺘﻟﺎﺻا ار ﺖﻟود ﻻ ﻪﻧ ﻪﮐ دﺮﮐ

ﻖﯾ

ﻪﺑ اﺬﻬﻠﻓ ...دﻮﺑ وا نﺎﺴﮐ و وا بﻮﻠﻄﻣ ﻪﭽﻧآ ار ﺮﯿﮕﻧﺎﻬﺟ هﺮﯿﻣا نﻮﭼ ...ﺪﯿﺳر دﻮﺧ ياﺰﺣ و اﺰﺳ

ﻪﺑ ،دﻮﺑ

دﻮﻤﻧ مﺎﯿﻗ يرادﺮﺒﻧﺎﻣﺮﻓ مﺎﻘﻣ رد و دﻮﻣﺮﻓ قﺎﺜﯿﻣ و ﺪﻬﻋ ،ﺪﻣآ ﻞﺻﺎﺣ ) «

،نﺎﻤﻫ 403 .(

ﻪﯿﺟﻮﺗ تﺎﻣاﺪﻗا ﻦﯾا ِﻦﻤﺿ رد ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ و ﻪﻧاﺮﮔ

دﺎﯾ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ يﺪﯿﻌﺼﺗ ﻪﻄﺑار مﺎﻘﻣ رد ﻪﮐ ﺶﺨﺑ

ﯽﻣ ﻊﯾﺎﻗو ﻦﺘﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ يﺪﻨﺴﭘﺎﻧ ﻊﯾﺎﻗو نﺎﯿﺑ زا فﺎﮑﻨﺘﺳا و عﺎﻨﺘﻣا ﺎﺑ هﺎﮔ ﯽﺸﻋﺮﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ

ّﮑﺣ مﺎ

لآ ﯽﻣ ترﻮﺻ ﺎﯿﮐ ﻦﯾا يﺮﺒﺗ و ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻪﺑ ماﺪﻗا ﯽﻨﻤﺿ ﯽﺒﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ

مﺎّﮑﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ

نﺎﻄﻠﺳ ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ هﻮﯿﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ زا مدﺮﻣ ﯽﺘﯾﺎﺻرﺎﻧ حﺮﺷ زا عﺎﻨﺘﻣا نآ ﻪﻨﯾﺮﻗ ﯽﻣ نﺎﺠﯿﻫﻻ رد ﻦﯿﺴﺣ

ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﮐ هدﻮﻤﻧ هﺪﻨﺴﺑ هراﺰﮔ ﮏﯾ ﺮﮐذ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ و ﻪﺘﻓر هﺮﻔﻃ نآ نﺎﯿﺑ زا ﻪﮐ

» ار نآ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﻞﯿﺼﻔﺗ ﻪﺑ

دراﺪﻧ ﯽﻔﻄﻟ ﻦﺘﺷﻮﻧ ) «

،نﺎﻤﻫ 195 ترﺪﻗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮑﻧآ ﻦﻤﺿ .(

،نﺎﯾرﻮﻤﯿﺗ يوﺮﯿﻧ ﻪﺳ يﺮﯿﮔ

قآ و ﺎﻫﻮﻠﻧﻮﯾﻮﻗاﺮﻗ ﯽﺑﺎﯿﻣﺎﮐ ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ ﺎﻫﻮﻠﻧﻮﯾﻮﻗ

يزوﺮﯿﭘ و ﺎﻫ لآ ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﯾﺎﻫ

زا ،ﺪﻨﺘﺷاد ﺎﯿﮐ

ترﺪﻗ ﻂﺳﻮﺗ تﺎﺣﻮﺘﻓ ﻦﯾا ﺮﮐذ ﯽﻣ زﺎﺑ ﺮﺳ يﺰﮐﺮﻣ يﺎﻫ

ﯽﻤﻧ ﺎﻬﻧآ ﺮﮐذ ﻪﺑ و ﺪﻧز ﭘ

ﻦﺘﻓر هﺮﻔﻃ ﻦﯾا .دزادﺮ

ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ ﺮﺑ ﯽﺘﻟﻻد دﻮﺧ ﯽﺸﺨﺑ

مﺎّﮑﺣ لآ ﻦﺘﻣ ﺎﯾ دﻮﺧ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ يﺪﯿﻌﺼﺗ ﻪﻄﺑار دﺎﺠﯾا و وا ﻂﺳﻮﺗ ﺎﯿﮐ

لآ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﯽﻓ .دراد ﺎﯿﮐ

لآ هﺎﭙﺳ ﯽﻣﺎﮐﺎﻧ و نﺎﯾرﻮﻤﯿﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﯾوﺰﻗ فﺮﺼﺗ هرﺎﺑرد ﯽﺸﻋﺮﻣ ﻞﺜﻤﻟا ﻪﺑ ﺎﯿﮐ

ﯽﻣ هﺪﻨﺴﺑ ﻦﯿﻨﭽﻨﯾا ﯽﺘﺷﻮﻧ هﺎﺗﻮﮐ :ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

...»

ﺳ ﻊﻤﺳ ﻪﺑ نﻮﭼ جﺎﺗ دﺰﻧ ﺪﯿﺳر بﺎﺒﻗ تدﺎﯿ

ﺪﻤﺤﻣ ﻦﯾﺪﻟا

،هدﻮﻤﻧ لﺎﺜﺘﻣا ،ترﺎﺷا ﺐﺟﻮﻣ ﺮﺑ ...ﺪﯾآ نوﺮﯿﺑ و درﺎﭙﺴﺑ ﯽﻧاﺮﻘﺒﺣﺎﺻ يﺎﻨﻣا ﺮﻬﺑ ﺰﯿﻧ ار مرﺎﻃ ﻪﮐ ﺪﻧدﺎﺘﺳﺮﻔﺑ ﺪﻣآ نﺎﺠﯿﻫﻻ ﻪﺑ رﻮﮐﺬﻣ ﺪﻤﺤﻣ ،هدﺮﭙﺳ ار ﺖﯾﻻو و ﻪﻌﻠﻗ ) «

،نﺎﻤﻫ 78 .(

دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﮐ دراد ﯽﻌﺳ ﺮﮕﯾد يدﺮﮑﯾور رد ﯽﺸﻋﺮﻣ مﺎّﮑﺣ

لآ ﺘﻋا ﺎﺑ ار ﺎﯿﮐ هزﻮﻣآ رﺎﺒ

عوﺮﺸﻣ ﯽﻨﯾد يﺎﻫ

ﯽﻣ نﺎﯿﻣ نآ زا .ﺪﻫد هﻮﻠﺟ ﻪﺟﻮﻣ و ﯽﻠﻋﺪﯿﺳ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد فﺮﺼﺗ صﻮﺼﺧ رد وا رﺎﺘﺷﻮﻧ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺎﯿﮐ

ﺖﻧﻮﺸﺧ رﺎﺘﻓر و هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺮﮑﻨﻣ زا ﯽﻬﻧ و فوﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﺮﻣا بﺎﺴﺘﻧا ﻖﯾﺮﻃ زا ار نآ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا رﺎﺑ

ﯽﻣ ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ ار وا هﺎﭙﺳ :ﺪﺸﺨﺑ

...»

ﻪﺑرﺎﺤﻣ ﻊﻗاو ﻢﯿﻈﻋ يا ﺪﺷ

...

ﮏﺷر وا ﻒﯾﺮﺷ مﺪﻘﻣ زا ﺖﯾﻻو نآ

(11)

،

95

ﻪﺿور ﺪﻧدﻮﻣﺮﻓ ترﺎﺷا ﺮﮑﻨﻣ زا ﯽﻬﻧ و فوﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﺮﻣا ﺞﯾوﺮﺗ ﻪﺑ و ﺖﺸﮔ نﺎﻨﺟ ) «

،نﺎﻤﻫ 67 .(

رد ﻪﻧﻮﻤﻧ يا

ﺮﮕﯾد ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ يداﺪﺧر رد صﻮﺼﺧ يﺮﯿﮕﺘﺳد

و ترﺎﺳا ﯽﺼﺨﺷ ﺎﺑ مﺎﻧ ﯽﺟﺎﺣ ﮏﻟو ﻢﺘﺳر هرﺎﺷا

دﺮﮐ . ﯽﺸﻋﺮﻣ ﻪﺑ ﻢﻏر فاﺮﺘﻋا ﻪﺑ ﯽﺑ ﯽﻫﺎﻨﮔ وا

ًﺎﻓﺮﺻ ﺎﻨﺑ ﺮﺑ ﺪﯿﻌﺼﺗ رﺎﺘﻓر ترﻮﺻ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺎﺑ رﺎﺘﻓر ،وا

ﺎﯿﮐﺮﺻﺎﻧﺪﯿﺳ ﺎﺑ

وا ار ﻪﺑ تازﺎﺠﻣ بﺬﮐ وا ﺖﺒﺴﻧ هداد ﺖﺳا )

،نﺎﻤﻫ 228 .(

ﺮﺑ ،ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ ﺦﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ يﺪﯿﻌﺼﺗ و يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﻄﺑار عﻮﻧ ود ﻪﻄﺑار ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ يا ﯽﻣ ﺖﻟﻻد ﻪﻧارﺎﮐ

ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ نﺎﯿﻣ ﻒﯿﻌﺿ ﻪﻄﺑار يﺎﯾﻮﮔ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺎﺑ رﻮﮐﺬﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ

ﻊﻄﻗ ﻪﺑ ماﺪﻗا نﺎﺘﺴﻤﻠﯾد و نﻼﯿﮔ بﺎﺘﮐ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻦﺘﻣ ،ﻂﺑاور زا عﻮﻧ ﻦﯾا رد اﺮﯾز ؛ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﺘﻣ .ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﺘﻣ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ ﻦﺘﻣ ﺪﯿﻌﺼﺗ و ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار ار رد و ﺮﺘﻤﮐ يﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد طﺎﺒﺗرا ﻊﻄﻗ ﻦﯾا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺘﺒﻟا .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺪﯿﻌﺼﺗ ﻪﻄﺑ

دﺎﻘﺘﻧا ﻪﻄﺑار ي

ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ نﻮﺘﻣ ِﺮﮔﺪﯿﻌﺼﺗ و ﺮﮔﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﻄﺑار دﺪﻌﺗ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ ﺖﺴﺨﻧ هﺎﮕﻧ رد ﯽﺑ زا ﯽﺘﯿﻌﺿو و ﺖﻟﺎﺣ ِﯽﻘﻠﺗ ،ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﯽﺑ و ﯽﻬﺟﻮﺗ

ﺄﺘﻣ ﻪﮐ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺗوﺎﻔﺗ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ زا ﺮﺛ

هدﻮﺑ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﺘﻣ هﺪﻨﻧاﻮﺧ و ﺐﻃﺎﺨﻣ ياﺮﺑ ﺪﻧا

ﯽﻣ ﺶﯿﭘ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ نﻮ ﺎﻣا .ﺪﯾآ

ﺮﻫ يدراﻮﻣ دﻮﺟو

ﻂﺳﻮﺗ ،ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﺷ دﺎﯾ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ نﻮﺘﻣ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺪﻘﻧ زا دوﺪﻌﻣ ﺪﻨﭼ نﺎﺧرﻮﻣ

أر نﺎﮑﻣا ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﮏﯾ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ نﻮﺘﻣ هرﺎﺑرد ﯽﻌﻄﻗ ي

ﻪﻧاﺮﯿﮔﻮﺳ ﺎﯾ ندﻮﺑ ﻪﯾﻮﺳ

ﯽﻣ ﯽﻔﺘﻨﻣ يﺪﺣﺎﺗ ار ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ .دزﺎﺳ

ﻋ ﻪﺑ

ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﯽﺗرﺎﺒ ﯽﺘﺣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﻮﺘﻣ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﯽﻘﻠﺗ ﻦﯾا

ﻪﺑ ﯽﻠﺤﻣ ﺦﯾراﻮﺗ ﺪﯿﻌﺼﺗ و ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟد

ﯽﻣ نآ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ نوﺪﺑ ﯽﻧﻮﺘﻣ ﺪﻧزادﺮﭘ

ﺘﺟا تﺎﻈﺣﻼﻣ ﻪﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﮓﻧﺮﯿﭘ ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﻌﺿو و مدﺮﻣ هدﻮﺗ ﯽﻋﺎﻤ

. ﻦﯾا زا ،ور

ﯽﻘﻠﺗ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ ﺪﯾد ﻢﯿﻫاﻮﺧ ﻪﺸﯿﻠﮐ

ﺖﺴﯿﻧ ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣ و ﻖﯿﻗد ناﺪﻨﭼ ﯽﻣﺎﻋ و يا

؛

ًﺎﻀﻌﺑ اﺮﯾز زا نﺎﺧرﻮﻣ

ًﺎﻀﻌﺑ يﺎﻫدﺮﮑﯾور ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭼ ﺪﻨﺳ و هدﺮﮐ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﻣﻮﻤﻋ تﺎﻈﺣﻼﻣ ﻪﺑ ﯽﺸﻋﺮﻣ ﻪﻠﻤﺟ يدﺎﻘﺘﻧا

ﯿﻤﮐﺎﺣ ﻪﺑ خرﻮﻣ ﻦﯾا ﯽﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ لﺎﺒﻗ رد نآ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ و ﺖ

.ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻧادﺎﻘﻧ و يدﺎﻘﺘﻧا ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻨﭼ زا يا ﻦﺘﻣ نﺎﯿﻣ يا

ﯽﻣ ار ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﯽﺨﯾرﺎﺗ رد ناﻮﺗ

ﯽﻫﺎﺒﺗ صﻮﺼﺧ رد ﯽﺸﻋﺮﻣ ﻪﮐ يﺪﻘﻧ يﺮﮕﻧاﺮﯾو ،ﺎﻫ

ﺐﯾﺮﺨﺗ و ﺎﻫ رد ﺎﯿﮐﺪﻤﺤﻣﺪﯿﺳ هﺎﭙﺳ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﻦﯿﺴﺣﺪﯿﺳ هﺎﮕﻫﺎﻨﭘ ﻪﮐ ﻞﯿﻟ يﺎﺘﺳور ﻪﮐ دﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺑ ﺎﯿﮐ

» ار ﺖﻋﺎﻤﺟ نآ عﺎﻤﺘﺟا و ﺪﻨﺘﻓر رد ﻞﯿﻟ ﻪﺑ

ﻦﯿﺴﺣﺪﯿﺳ و ﺪﻨﺘﺧﺎﺳ لﺪﺒﻣ قاﺮﺘﻓا ﻪﺑ ماﺰﻬﻧا ﻪﺑ ار ﺎﯿﮐ

و]

نﺪﺷ مﺪﻬﻨﻣ و ناﺮﯾ ﺪﻧدﻮﻤﻧ جاﺮﺧا ﺎﺠﻧآ زا مﺎﻤﺗ[

ﻦﯾا رد و ...ﺪﻨﺘﺧﺎﺳ لﺪﺒﻣ مﻮﻤﻏ و مﻮﻤﻫ ﺐﺷ ﻪﺑ ار نﺎﺸﯾا روﺮﺳ زور و ﺪﻨﺘﺧﻮﺴﺑ و هدز ﺶﺗآ ﻪﺑ ار ﻞﯿﻟ و ﻞﯿﻟ زا سوﺮﺧ ﮓﻧﺎﺑ مﺎﯾا ﺐﺷ]

ﯽﻤﻧ شﻮﮔ ﻪﺑ [

ﺪﯿﺳر «

،ﯽﺸﻋﺮﻣ) 1364 : 116 ﺰﯾﺮﮔ نﺎﯿﺑ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(