Spatial Planning
Vol. 11, No. 4, Ser (43) 2022
2476-3357 / © 2022. Pulished by University of Isfahan
This is an open access article Under the by-nc-nd/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
https://Doi.org/ 10.22108/SPPL.2022.130439.1611 20.1001.1.22287485.1400.11.4.7.6
Analysis of the Spatial Development of Karaj Urban Form with Futures Studies Approach
Kiyan Shakarami *1, Mohammad Rahim Rahnama 2, Mohammad Ajza Shokouhi 3
1-PhD Candidate of Geography and Urban Planning, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
(*Corresponding Author Email: [email protected])
2- Associate Professor of Geography and Urban Planning, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3- Associate Professor of Geography and Urban Planning, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Abstract
Planning is one of the important strategies of planners and urban planners for the development of the form and shape of the city in the future which both meet the needs of the city and citizens in the best way and preserves the urban environment. The purpose of this study is to analyze the spatial development of the urban form of Karaj with a futures studies approach. The required data is collected through the library method (articles, meta- documents, urban plans, etc.) and using the opinion of experts (to identify key drivers, to compile and score hypotheses and to present scenarios). The statistical sample consists of 40 experts and researchers in the relevant field selected by snowball sampling. The comments and suggestions from this group have been collected using the Delphi method. To determine the factors affecting the spatial growth and development of Karaj in the period 1365-1395 (1986-2016), the Holdern model has been used. Shannon entropy has also been used to determine the density or dispersion of Karaj city areas. Morphol software has been used to compile the scenarios. The results obtained show that 95% of the growth and development of Karaj city during these 30 years has been due to population factors. Also, regions 1, 8, 5, and 9 have a compact form and the entropy number is close to the minimum while regions 10, 6, and 3 have an almost more scattered form. Among the 12 scenarios presented, 5 scenarios are in the intermediate state, 4 scenarios are catastrophic, and 3 are favorable scenarios.
Keywords: Spatial Development, City Form, Scenario Writing, Karaj City.
همانرب ییاضف یزیر
لاس مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
:لوصو خیرات 01
/ 10 / 0311 :شریذپ خیرات 62
/ 01 / 0311
:ص 033 - 060
2476-3357 / © 2022. Pulished by University of Isfahan
This is an open access article Under the by-nc-nd/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
https://Doi.org/ 10.22108/SPPL.2022.130439.1611 20.1001.1.22287485.1400.11.4.7.6
یشهوژپ هلاقم
جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ درکیور اب
یهوژپ
یمرکاش نایک
*
،1
امنهر میحردمحم ،2
یهوکش ءازجا دمحم
3
0 - یرتکد یوجشناد فارغج
یا انرب و هم ر ی ز ی رهش ی فارغج هورگ، ی
،ا سودرف هاگشناد ی
ا ،دهشم ،دهشم ی
نار
(
* :لوئسم ۀدنسیون [email protected]
)
6 - رایشناد فارغج یا انرب و هم ر ی ز ی رهش ی ، هورگ فارغج ی
،ا سودرف هاگشناد ی
ا ،دهشم ،دهشم ی
نار
4 - رایشناد فارغج یا انرب و هم ر ی ز ی رهش ،ی فارغج هورگ ی
،ا سودرف هاگشناد ی
ا ،دهشم ،دهشم ی
نار
هدیکچ :هلئسم حرط همانرب
نیمأت مه هک هدنیآ رد رهش لکش و مرف ۀعسوت یارب یزیر لککش نیرتهب هب نادنورهش و رهش یاهزاین ۀدننک
طیحم ظفاح مه و یژتارتسا زا یکی ،دشاب رهش تسیز
همانرب مهم یاه .تسا نازاسرهش و نازیر
قیقحت فده جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت رب یلیلحت :
هدنیآ درکیور اب سا یهوژپ
.ت
:شور هناخباتک شور ود هب قیقحت مزلا تاعلاطا و هداد یا
( دانسا ،تلااقم حرط ،یتسدارف
یرهکش یاه ...
رکرن زا هدااتکسا و )
( ناسانشراک یارب
نارشیپ ییاسانش ضرف هب یهدزایتما و نیودت ،یدیلک یاه
عمج )اهویرانس ۀئارا و اه یروآ
ۀکنومن .تسا هدش
یرامآ 31 و ناسانشراک زا ران هلولگ شور هب هک دوب طوبرم نارگشهوژپ
و تارکرن یکالد شور زا هدااتکسا اکب و باختنا یفرب
عمج هورگ نیا زا تاداهنشیپ ۀرود رد جرکک رهکش ییاضف ۀعسوت و دشر رب رثؤم لماع نییعت یارب .دش یروآ
0411 - 0421 زا
تنآ زا جرک رهش قطانم یگدنکارپ ای یگدرشف نازیم نییعت یارب ،نردله لدم مرکن زا اهویرانس نیودت یارب و نوناش یپور
رازکفا
Morphol
هدااتسا .تسا هدش
:جیاتن هب جیاتن تسد هک داد ناشن هدمآ 11
نیا یط رد جرک رهش ۀعسوت و دشر زا % 31
.تکسا هدوب یتیعمج لماع زا یشان لاس
قطانم نینچمه 0
، 1 ، 8 و 1 قطانم و لقادح هب کیدزن یپورتنآ ددع و هدرشف مرف 4
، 2 و 01 هدنکارپ ًابیرقت مرف زا .دکنراد یرت
نیب 06 هئارا یویرانس هدش
1 ،نیبانیب تیعضو رد ویرانس 3
و هعجاف یویرانس 4
.دراد رارق بولطم یویرانس
:یروآون شهوژپ دودعم هلمجزا شهوژپ نیا
ماجنا یاه مرن زا هدااتسا اب هک تسا هدش
یکسیونویرانس رازفا
Morphol
تارکییغت
ییاضف .تسا هدرک یسیونویرانس ار جرک رهش مرف
هژاو یاااااااه :یداااااایلک
جرککککککک رهککککککش ،یککککککسیونویرانس ،رهککککککش مرککککککف ،ییاککککککضف ۀعککککککسوت .
066 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
همدقم دودح ناهج تیعمج زا یمین زا شیب للم نامزاس رامآ ساسارب 13
لاس رد % 6103
یکم یگدنز اهرهش رد دکندرک
شیپ هک یم ینیب لاس ات دادعت نیا دوش 6111
هب 22 دسرب % ( یمتاح ،ناراکمه و داژن 0418
: 48
؛) ار اهرهش هلئسم نیا
تحت ییاضف و یعامتجا ،یداصتقا فلتخم داعبا رد هکب ؛تسا هداد رارق ریثأت
یروکط دکعب هکک زا
ۀکهد 0121
، ۀعکسوت
ییاضف رهش کی یناهج لکشم رد
طابترا اب دشر رهشردام دش
و هن اهنت یاکیرمآ رد
،یلامش یاپورا یبرغ و
،نپاژ هکلب
رد زا یضعب یاهرهش
گرزب یاهروشک هعسوت
هتفای هب دمآ دوجو (
،ناراککمه و ینیسح 0411
: 614 ،نکیا دوکجو اکب .)
تسا هدشن هئارا اهنآ مرف هب هجوت اب اهرهش یتسیز طیارش دوبهب و ییاضف ۀعسوت یارب یبسانم یوگلا زونه (
نویدهم
،یهوکش و 0418
: 042 اهرهش مرف متسیب نرق مود ۀمین رد .) هکمانرب رتکشیب و تسا هتشاد یریگمشچ تارییغت
نازکیر
هککمانرب ،یرهککش
تککسیز و یدککبلاک ،یعاککمتجا ،یداککصتقا داککعبا رد ار اهرهککش دککشر یاککه دککندرک یککسررب یککطیحم
(
Ogel,2017,p.2
؛) ماجنا اهرهش مرف ۀنیمز رد هک یتاقیقحت زا یرایسب رد اریز هب جیاتن ،هتفرگ
هدرتکسگ روط ناکشن یا
یم ف هک دهد ( دراد هیوسود و میقتسم یطابترا رهش رادیاپ ۀعسوت اب رهش مر
Heinonen et al,2013,p.67. Hamidi &
Ewing, 2014,p.79
رب رهش یعامتجا دعب رد رهش مرف .) تیعمج
رکب یداکصتقا دکعب رد ،تکیعمج شنکارکپ و یریذپ
و یگدنکارپ ،فلتخم تاهج رد رهش ۀعسوت رب یدبلاک دعب رد ،رهش یژرنا فرصم تکسیز دعب رد ،یگدرشف
یکطیحم
هدنیلاآ دیلوت رب تسا راذگرثا رهش قطانم و تلاحم حطس رد یاه
(
Najaf,2018,p. 258
.) قبط شرازگ نامزاس لکلم
،دحتم مرف رهش ریثأت میقتسم رب فرصم یژرنا و(
یبایتسد هب ۀعسوت )رادیاپ .دراد نیا رد
،نیب یضعب زا یایاوز طابترا
نیب مرف رهش و نازیم فرصم یژرنا هب یبوخ فیصوت هدش
؛دنا یلو نینچ یتاعلاطم
ًاتدمع ای رب یور شخب لمح لقنو
ای و رب لدم یاه دوجوم فرصم یژرنا رد شخب ینامتخاس رب
نامتخاس یاه
درانم زکرمت یم هکجیتنرد ؛دکننک تکیمها
هدیدپ یاه گرزب سایقم رت هدیدان هتفرگ یم دوش (
Marique et al, 2012,p.2
اذل .) هکمانرب و مرکف ۀعکسوت یارکب یزکیر
نیمأت مه هک هدنیآ رد رهش لکش ظکاح مه و لکش نیرتهب هب نادنورهش و رهش یاهزاین ۀدننک
طیکحم تکسیز ۀدکننک
یژتارتسا زا یکی ،دشاب رهش همانرب مهم یاه
( تکسا نازاسرهش و نازیر
Mannering and Bhat,2014,p2.Lord and
Mannering,2010,p293.
نیدب .) ت
،بیتر دیاب لبق زا هنوگره هلخادم رد
،یضارا ناوکت یکیژوکلوکا تاکهج و قطاکنم
رهش نوگانوگ هب
رورنم هعسوت یبایزرا دوش ات ساسارب نیا ناوت و اب ررندم ندادرارق یاهزاین
یداصتقا و
،یعامتجا هکب
بسانم ۀعسوت اهرهش
،ناراکمه و راعجروپ( درک هجوت 0410
: 86 .) زا رتشیب هلئسم تیمها یکم نایامن اجنآ
هکک دوکش
یگتاشآ زا یرایسب لماع هزورما تکیلاعف یگدکیچیپ ،اهرهکش ماکگنهدوز لاوز ،اکه
هکمانرب دوکبن زا یکشان اکه و یزکیر
تهج یسانشراک یهد تکسا هدوکب اهرهکش مرکف ییاکضف راتخاکس ۀدکش
(
Liu et al,2011,p.348. Wei and Ewing,
2018,p262.
.) رد جرک رهش ،ییاضف ۀعسوت ثحب رد هرود یط
ینامز یاه 0441
ات 0411 هدرکک یکط یتواکاتم دنور
یم ناشن اهرامآ .تسا هک دهد
لاس رد 0441 رهش نیا یتیعمج مکارت 24
/ 06 هدوب راتکه رد ران لاکس رد و
0411 هکب
000 هب .تسا هدیسر راتکه رد ران هدکش جرکک یرهکش مرکف رد یتارییغت هب رجنم رهش مکارت ینامز تارییغت یلک روط
سا هب ؛ت هنوگ لاس نیب یرهش مکارت هک یا 0431
- 0441 هدنکارپ ینامز ۀرود نیا رد رهش و هتشاد یلوزن دنور ور
هدوب
لاس نیب همادا رد .تسا یاه
0401 - 0431 هب رهش اذل ؛تسا هتشاد یدوعص یدنور رهش مکارت دکشر هدرکشف تروص
درکیور اب جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ
یهوژپ ناراکمه و یمرکاش نایک
/ 064
،ناراکمه و یعامش( تسا هدرک 0411
: 31 هب ؛) یروط هک لاس رد 0421 رهکش یزککرم قطانم رد رهش ۀعسوت و دشر
ۀقطنم دننام 0
، 1 ، 3 ، 0 و 8 ماجنا قطانم و هتفرگ 4
، 2 و 01 ۀیشاح و 0
و 8 ؛تکسا هدوب هنکس زا یلاخ لاکس اکت اکما
0411 ؛تکسا هکتفرگ تروکص فکلتخم تاکهج رد رهکش ۀعکسوت و هدرکک ادکیپ شرتسگ و دشر رهش ۀقطنم هدزاود ،
نامه تاعوضوم زا هک هنوگ حرطم
نلاک تلاوحت و رییغت زا یرایسب ،صخشم ۀدش هکب جرکک رهش
و یناکهگان تروکص
شیپ ینیب دوبن نینچمه .تسا هداتفا قااتا هدشن تیعطق
اه
، تارییغت دیدکش
، مکهرد یگدکینت و
شیکپ یکنیب یذکپان ر ندوکب
مارن یاه یرهش و هقطنم یا
، ترورض هب
گراکک یری شور اکه هدکنیآ ی رد ار یراکگن
هکمانرب ر هکقطنم و یرهکش یزکی یا
نادنچود ،ناراکمه و امنهر( .تسا هدرک
0410 : 031 هب یلعف تیعضو دیاب ویرانس لحارم رد ) لماوع ۀعومجم هارمه
شیپ ات راذگرثا دوش یسررب هدنیآ ینیب
( لکش 0 .)
لکش - 1 شیپ و صیخشت طورخم : هدنیآ ینیب
Figure 1: The cone of future diagnosis and prediction
حرطم لئاسم و تاعوضوم هب هجوت اب اذل ندیسر یارب رضاح قیقحت ،هدش
:تسا ریز فادها هب 0
- دکنور یسررب
یط جرک رهش مرف ییاضف ۀعسوت 41
؛هتشذگ لاس 6
-
؛جرک یرهش مرف ینونک تیعضو یبایزرا 4
- یباکیزرا و نیکیبت
ساسارب جرک رهش ییاضف ۀعسوت فلتخم یاهویرانس تیلباق
؛اکهنآ رکب رثؤکم نلاک یاهریغتم و یرهش قطانم یاه 3
-
.هدنیآ رد جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت یارب بولطم و لمتحم یاهویرانس ۀئارا
ۀنیشیپ شهوژپ ( ناراکمه و یئارق 0410
ناونع اب یشهوژپ ،)
« هنوگ یسانش رکب یرکرن اکب رادکیاپ ییاضف راتخاس و رهش مرف رهکش
نارهت » هداد ماجنا داد ناشن جیاتن هک دنا
یناشوپمه یلااب
هشوخ یدنب ساسارب نارهت قطانم صخاش
یاه مرف
، راتخاکس
و ییاضف صخاش
یاه ،یرادیاپ ناشن
ۀدنهد رثا میقتسم یراذگ صخاش
یاه یرادکیاپ رکب یرهش ییاضف راتخاس و مرف
تسا نارهت رهش رد فیس .
( ناراکمه و ینیدلا 0410
رابرد یشهوژپ ،) اکی شنکارکپ هاگدکید زا لکمآ رهش مرف یسررب ۀ
داد ناشن جیاتن هک دنداد ماجنا یگدرشف رهش
لمآ هکنیا اب رد لوط 48 لاس هتشذگ هدنکارپ مرف هتشاد یا
تسا اکما ؛ رد
هد ۀ ریخا زا نازیم هدرشف دنور و هدش هتساک نآ شنکارپ شیپ رد یا
یلع .تسا هتفرگ ( ناراکمه و یهوک روپ
0418 ) ،
یقیقحت رد
« مرف لیلحت -
تخیر تکسه هناسانش ۀ
مرکخ رهکش یخیراکت داکبآ
هرکهب اکب زا یرکیگ ککینکت
یاکه
Agraph
و
063 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
Spacemate
» ،تیاهنرد و دندرک یسررب ار کینکت یفرعم زا سپ
شجنس و یلیلحت یاه صخاکش
کلحم رد اکه ۀ
برد
قطنم راهچ ،رهاطاباب ۀ
وچمه هناحارط تامازلا و دش یسانشزاب کیژولوفروم هنوگ ظاح ن
،هینبا یزاسون ،یخیرات یاه
یرگکشدرگ لیهست و یمومع یربراک قیرزت و یزاسهب ،تفاب بات هب مارتحا اب مأوت ضیرعت ،یمکارت طباوض تیاعر هب یلحم و
هئارا نوز ره کیکات هب هعسوت کرحم ناونع هیسح .دش
( ناراکمه و0
6100 مکارکت اب طابترا رد یقیقحت ،)
یکم یرهش مکارتم مرف زا هدااتسا هک داد ناشن قیقحت جیاتن .دنداد ماجنا نیمز یربراک و یرهش مرف یراذکگرثا دکناوت
بسانم ۀدااتسا ۀنیمز رد ییلااب یربراک زا رت
گنیلگنوی .دشاب هتشاد یرهش یاه ( ناراککمه و6
6010 فکلتخم داکعبا ،)
رف فرکصم و رهکش مرکف نیب هک داد ناشن قیقحت جیاتن و دندرک یسررب ار یژرنا فرصم رب یراذگرثا هلمجزا رهش م
.دریگ تروص هزات ینیبزاب رهش مرف داعبا ۀرابرد دیاب اذل .دراد دوجو یرادانعم ۀطبار یژرنا یدورناوج ( ناراکمه و4
6108 هبترمدنلب سپس و رهش مرف ،) ندرک یسررب ار نآ یزاس
داد ناکشن قکیقحت جیاتن و د
هبترمدنلب هک هکمانرب رب ینتبم هک یتروص رد اهرهش یزاس
ۀکنیمز رد یرکتهب جیاکتن ،دکشاب یرهکش ۀدرکشف مرکف یزکیر
هفرص لماح رد ییوج ویل .تشاد دهاوخ یژرنا فلتخم یاه
( نیش و3
6100 ماکجنا یرهکش مرکف ۀکنیمز رد یقیقحت ،)
مرف هک داد ناشن قیقحت جیاتن و دنداد لمح رب ییلااب یراذگریثأت رهش
لککش ،عکقاورد و دراد اکهراوناخ راس و لقنو
هنیزه هب رجنم رهش ۀدنکارپ یم اهراوناخ رب یرتشیب نامز فرص و لااب یاه
شهاکک ار اهراکس دادکعت ًاتدکعاق هکک دوش
یم .دهد یدیبولآ (1
6102 جیاتن و داد ماجنا دادغب رهش شیامرگ و رهش مرف ۀنیمز رد یقیقحت ،) ناشن قیقحت
دوکب نآ ۀدکنهد
شیب مکارت هک یم ییامرگ ریازج داجیا ثعاب رهش زا یطاقن رد دحزا
( یهلا .دوش 0416
ناوکنع اکب یکقیقحت ،)
«ت عکسو ۀ
دنیآ و یعمج یژرنا ،رهش مرف :یزاسرهش رد رادیاپ ۀ
نبرک نودب »
هدنیآ یاهرازبا زا قیقحت نیا رد و داد ماجنا یهوژپ
وت و رهش مرف شجنس یارب یمتاح .درک هدااتسا رادیاپ ۀعس
( یدمحم و داژن 0410
ناوکنع اکب یکشهوژپ ) هکب یتفاکیهر
یرهش رادیاپ لکش .دنداد ماجنا
عقاورد
، ثحب رب یرورم راتشون نیا
تکسا رهش رادیاپ لکش و تخاس هب طوبرم یاه
نآ ساسارب ات هب
لدم زا یخرب یم ررن هب هک یرهش یاه
هرهکش یرادیاپ یارب رتشیب دسر ،دنکشاب یزورکما یا
هکجوت
.دوش ایج و ناه (2
6102 نآ ۀعکسوت یوگلا زا هدااتسا اب و یسررب ار نیچ ناشوف یرهش ۀعسوت و یدبلاک تارییغت ،)
رد 61 یکگژیو زا هدااتکسا اب ار نآ تارییغت دنور ،هتشذگ لاس لاکس یارکب یکطیحم یاکه
6161 و دکندرک صخکشم
همانرب هک دنتشاد ماغدا و هدرک هئارا ار دوخ ررندروم رهش یوگلا تیاهنرد رب یزیر
یگژیو ظاح ثعاب نآ یانبم یاکه
تسیز یم یطیحم ( ناراکمه و عاجش .دوش
0418 و دکنداد ماکجنا رهش مرف تاقیقحت رب یلیلحتارف ۀنیمز رد یقیقحت ،)
فرکصم رکب رهش مرف ریثأت ۀنیمز رد ،تسا هدش ماجنا هزوح نیا رد هک یتاقیقحت زا یرایسب هک داد ناشن قیقحت جیاتن .تسا هدوب یژرنا
1 Hsieh
2 Yongling
3 Javanroodi
4 Liu & Shen
5 Alobaydi
6 Han & Jia
درکیور اب جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ
یهوژپ ناراکمه و یمرکاش نایک
/ 061
ینابم یرظن شهوژپ
مرف رهش رد فیرعت تغل همان یا یقیرط ،مرف رد هک تسا
نآ کی هدیدپ
،تسیز لکمع و دوکخ ار یکم راککشآ ؛دکنک
نیدب
،بیترت موهام قیقد
،مرف رتارف زا طباور هناشن نیب یا
و مه یراوج رصانع یرصب اما ؛تسا
،لکش یرهاکظ ۀتسوپ
مرف .تسا هار و یشور هک
ًابلاغ زا هار ندید و هکبرجت ندرکک لکصاح یکم ،دوکش هکن زا هار ۀناوتکشپ زا .یرککف
هاگدکید
یتخانشابیز مرف
هب رهارت یانعم
،یسح رهاظ هوقلاب و حضاو کی هدیدپ تسا هک دنیارف رد کاردا
هکب تروکص لکعالاب
تسا هدمآرد و
هتخانش یم دوش ( ،ناراکمه و یئارق 0410
: 81 فیرعت .)
،مرف چیه هاگ ناسآ هدوبن هب ؛تسا نیمه
لکیلد
هشیمه بسانتم اب عون شدربراک فیرعت
یم یلک فیرعت رد .دوش نآ
هک هدمآ یوگلا عیزوت ییاضف تیلاعف یاه
،ناسنا
رد ۀرود یصاخ زا ( تکسا نامز
Anderson, 1996,p.8
مرکف .) رهکش هکب لکیلد فکلتخم راکثآ ،یداکصتقا
یعاکمتجا و
تسیز
،یطیحم یم
دناوت کی رهش ار هب یوس یرادیاپ ای یرادیاپان قوس
،یراگتسر( دهد 0411
: 66 روکلبت رهکش مرف .)
تیلاعف و رهش یعامتجا یندم تایح لکش ،ییاضف ،تکینیع و تکینهه زا یکبیکرت رد هک تساضف و ناکم رد اهرهش
تسا یرایسب یاهورین لماعت لصاح و هتفای یدعبارف و یبیکرت یتیهام (
،ناراککمه و ینیککشم 0411
: 31 ،عکقاورد .)
یوجتسج
« بوخ یرهش مرف »
همانرب زا یمهم شخب ،دشاب نادنورهش یگدنز تیایک و طاشن شیازفا ثعاب هک یزکیر
تسا هداد صاصتخا دوخ هب ار یرهش (
Bardhan,2015,p.56
.) رهش مرف
، هدرتسگ نیرت موهام طبترم تکسا رهکش هب
هک ۀدنریگرب رد یلک
ۀ ناسنا هک تککسا یطیحم رصانع هب
روط هوقلاب یم دکناوت رارکق نآ اکب طاکبترا رد درکیگ
( و وتکسخ
،بیبح 0411 : 41 یکم طوکبرم رهکش یککیزیف راتخاکس و لکش هب رهش مرف .) مکارکت و هزادکنا ،لککش لماکش و دوکش
هاگتنوکس یم ار نآ .تساه
سایقم رد ناوت رکرن رد ناکبایخ و کوکلب ،هکلحم ،یرهش ۀیحان ،یرهش ۀقطنم فلتخم یاه
تفرگ (
Williams,2014,p.6
مرف .) رهش هب یلک روط هب
موهام یوگلا ییاضف رصانع
،گرزب یدبلاک یب
تکرح و یمئاد
رد رهش ریرن نامتخاس
،اه نابایخ
،تازیهجت ،اه هپت
،اه هناخدور اه و دیاش مه ناتخرد .تسا نکیا هب ،رکصانع هژاو
یاکه
صخشم ینوگانوگ ۀدننک هک
نییعت عون ۀدننک
،یربراک تیایک
ای یگنوگچ تیکلام
اهنآ یم همیمض ،دشاب دوش
( و دوعسم
،ییاباب 0413 : 2 یم ار رهش داعبا نیا عومجم هک تسا هدش لیکشت یالتخم داعبا زا رهش مرف .) .دنزاس
لکش - 2 کین :عبنم( .رهش مرف رصانع : ،ناراکمه و روپ
1331 : 11 )
Figure 2: Elements of city form
062 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
مرف یرهش ۀطبار نیب کی رهش و قطانم فارطا نآ ناشن ار و هداد ریثأت تامادقا یناسنا ار رب نورد طیحم و
نورکیب
نآ هب شیامن یم اب .دراذگ هجوت
ۀوحن هب عیزوت تیلاعف
،اه مرف رهش دیاش مهم نیرت هلیسو یا دشاب کی هک رهش شدوخ
ار اب نآ هضرع یم دنک (
757 Grimm et al,2008,p.
یوکگلا زا ییاکضف یدکنبرکیپ هک یرهش مرف .) یکضارا یربراکک
یم ناشن یرهش
؛تسا هدش فلتخم یاهروشک رد اهرهش دشر یوگلا ای لکش عونت ثعاب ،دهد هب اما
دکشر یلک روط
هب رهش نامزاس و ینورد دشر ای عیرس یکیزیف دشر و ینوریب شرتسگ ۀناگود دنیارف کی تروص تکسا ددکجم یکهد
( ،یتدحو و یزب 0410
: 6 .)
هدنیآ یهوژپ
نیتسخن شلات یاه مارن دنم یارب ۀعلاطم هدنیآ لاس زا 0183 رد هاگشیدنا دنر
زاغآ .دش نیا تاعلاطم هب
روط هدکمع
رب شیپ ۀیاپ ینیب
دوب هک هار رد عیاقو تخانش یلامتحا
گنج یم دیشوک و اهدعب رد یمارنریغ لئاسم و
یداصتقا زین
هب
یم راک تفر ( ،هدازدسا و وراپیز 0418
: 36 ،عقاورد .) هدنیآ
یهوژپ شناد و تفرعم لکش ندیشخب هب
هب ،هدنیآ هکنوگ یا
،هناهاگآ شیکپ ،هنلااعف هناتکسد
و اکب هکصخشم ییاکه
زککرمت نوکچمه تاعوکضوم رکب
،تدکمدنلب دکهعتم
جیاکتن هکب و
کیتامتسیس ندوب
هدنیآ .تسا یراگن
لماش رانک مه ندادرارق لماوع
یدکیلک رکییغت و عباکنم ،شکناد هکب روکرنم ۀعکسوت
مشچ یدربهار یاهزادنا و
تاعلاطا یدروآرب
.تکسا ۀکتکن نآ مکهم تکسا
هکک یاهویرانکس هلکصاح
زا هدکنیآ یراکگن
ۀدنهددنویپ هدنیآ
و قلخ یاهدربهار هدش
دنتسه ( ،ناراکمه و یمرکاش 0411
: 66 هداس رد .) هدکنیآ ،تلاح نیرت
یراکگن
مه و یقلات لصاح هزوح ای میهاام زا هتسد هس ییارگ
فکلتخم یاکه تکسا
تراکبع هکک :زا دکنا
0 - هکمانرب اکی یزکیر
همانرب ؛یدربهار یزیر 6
- هدنیآ
؛یهوژپ 4 - هکبش لکش .تسایس ۀعسوت ای یزاس 4
.
لکش - 3 هدنیآ رب رثؤم لماوع : .یراگن
( ،یمرکاش و یهوکش 1331
: 33 )
Figure 3: Factors affecting futurism
یم ناشن ویرانس نینچمه نککمم هنوگچ هک دهد
هکعومجم و ینوکنک تیعکضو ساکسارب هدکنیآ ککی تکسا زا یا
( دریگب لکش نارشیپ یدیلک یاهورین ۀرابرد تایضرف
Geneletti, 2012,p. 4
هبنج زا .) همانرب رگید یا
ویرانکس یزکیر
درکیور اب جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ
یهوژپ ناراکمه و یمرکاش نایک
/ 060
یم راداو ار ناریدم عوضوم نیمه و تسا نئمطمان یدایز دح ات هدنیآ تلاوحت هک تسا ضرف نیا ساسارب هکک دکنک
رکف هب ( دنکشاب هدنیآ اب هجاوم یارب فلتخم یاهویرانس نیودت
Wulf et al,2010,p.10
هدکنیآ .) یکهوژپ لمتکشم رکب
عومجم شلات ییاه تسا هک اب یواکاو
،عبانم
،اهوگلا لماوع هدنیآ مسجت هب تابث ای رییغت یاکه
ههوقلاکب و هکمانرب یزکیر
یارب اهنآ یم هجوت یدمحا و یبلایس( دنک
،درف 0418 : 01 .)
هدنیآ یهوژپ یشناد هک تساپون یم
ناوت نآ ار لکش لماکت ۀتفای همانرب یدربهار یزیر .تکسناد
رد لاکس یاکه رکیخا
یارب ییوگخساپ هب
طیارش مدع
،تیعطق مهرد ،یگدیچیپ
یگدینت داعبا فلتخم تاعوضوم و
میکسرت یاکمنرود ۀدکنیآ
متسیس اه هب تدش یم راک هب ،ناراکمه و سدقت یرهاوج( دور
0411 : 004 .)
شور شهوژپ نآ یدربراکک ۀکبنج زا هدااتکسا قیقحت فده و تسا جرک رهش دوجوم راتخاس زا یلیلحت ،یایصوت قیقحت شور
هکناخباتک شور ود هب قیقحت مزلا تاعلاطا و هداد .تسا یا
( دانکسا ،تلااکقم حرکط ،یتکسدارف
و یرهکش یاکه ...
و )
نارشیپ ییاسانش یارب( ناسانشراک ررن زا هدااتسا ضرکف هکب یهدزاکیتما و نیودت ،یدیلک یاه
)اهویرانکس ۀکئارا و اکه
عمج یروآ ،یرامآ ۀنومن .تسا هدش 31
هکلولگ شور هب هک تسا هدوب طوبرم نارگشهوژپ و ناسانشراک زا ران یکفرب
اهنشیپ و اهررن یالد شور زا هدااتسا اب و دش باختنا عمج هورگ نیا زا اهد
یصصخت هب هجوت اب( .دیدرگ یروآ ندوب
نارگکشهوژپ ،یرادرهکش ۀزوکح رد عوکضوم هکب انشآ نانکراک زا هدش یعس ناسانشراک باختنا یارب ،قیقحت عوضوم هدنیآ و رهش مرف ۀطیح یهوژپ
"
61 ،نانکراک ران 61
ناسانشراک ران
"
هلولگ شور هب هکب زا دکعب و دوکش هدااتکسا یفرب
قا هب جرک یرهش مرف و یکیزیف تیعضو ادتبا رد .)دش فقوتم یهاوخررن ،اهررن ندیسر عان یکتیعمج تارییغت هارمه
لاس زا نآ 0421
ات 0411 هراوهام ریواصت زا هدااتسا اب هداد و یا
لکماع نییعت یارب .دش لیلحت و یبایزرا دوجوم یاه
سا نردله لدم زا جرک رهش یکیزیف مرف تارییغت و هعسوت هداات
یم شور نیا اب و هدش هکچ هکک درکک صخکشم ناوت
یب دشر زا یشان رادقم هچ و تیعمج زا یشان دشر زا رادقم صلاخان ۀنارس زا شور نیا رد .تسا هدوب یرهش ۀراوق
هدااتسا نیمز .تسا هدش
(هرودنایاپتیعمج هرودزاغآتیعمج
) هرودنایاپصلاخانهنارس هرودزاغآصلاخانهنارس
هرودنایاپردتعسو هرودزاغآرهشتعسو
هدااتسا نوناش یپورتنآ لدم زا یرهش قطانم مرف نییعت یارب و هکک تسا تروص نیا هب لدم حرش هک تسا هدش
هب ددع هچره تسد
ناشن ،دشاب کیدزن راص هب هدمآ هب هچره و یگدرشف و مکارت ۀدنهد
0 ناکشن ،دشاب کیدزن ۀدکنهد
نکارپ و لارپسا تیعضو .تسا هلحم یگد
زا
068 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
هدااتسا هب تاعلاطا سپس .دش تسد
مرن دراو هدمآ رازفا
هکشقن یکجورخ بلاق رد و دیدرگGIS
رد .دکش هکئارا اکه
هکب هکجوت اب ات دش هتساوخ ناسانشراک زا ،نونکات هتشذگ زا رهش مرف تارییغت نییعت و یبایزرا زا سپ و یدعب ۀلحرم یط طیارش و هدش
مهم ور شیپ ۀدنیآ نارشیپ نیرت
هکئارا ار جرک یرهش مرف ۀدنیآ تلاوحت و رییغت رب رثؤم یدیلک یاه
هد نیب زا تیاهنرد .دن 61
هئارا نارشیپ ،هدش
06 نکیا زا مادککره یارکب سپکس و باختنا ناسانشراک عامجا اب نارشیپ
نارشیپ ضرف اه حرط هب هجوت اب ییاه
ششوپ و لامتحا ۀجرد ،دوجوم یرهش یاه ؛دکش حرکطم لااکب یهد
ود زا سکپ
هداد شخرچ مادکره هب دصرد بسحرب یتازایتما ،ناسانشراک نیب یا
ضرف نیا زا هکب تکیاهنرد هک دش هداد اه
ناوکنع
یجورخ مرن یاه رازفا
Morphol
.دیدرگ هئارا ویرانس بلاق رد
دودحم ۀ هعلاطمدروم
جرک زکرم ناتسا زربلا زکرم ، جرک ناتسرهش زا یکی و
نلاک نارکیا یاهرهکش اکب رهکش نکیا .تکسا
0416316 نکت
تیعمج عمجرپ رهش نیمراهچ
ناریا تی نلاک .تسا
جرک رهش زین
تسیب نلاکک نیمود و هکنایمرواخ تکیعمجرپ رهکش
.تسا رهش نیا اب
ییایفارغج لوط 10
و هجرد 1 و هقیقد 41 یناث ۀ و یرواخ ییایفارغج ضرع
41 و هکجرد 38
هکقیقد
و 31 یناث ۀ یلامش عااترا اب ، 0610
هار هاگتسیا( ایرد حطس زا رتم لصاف رد ،)نهآ
ۀ 38 نارکهت یلامکش برکغ یرتمولیک
عقاو تسا هدش و
لداعم یتحاسم اب 0013
عبرم رتمولیک تعسو هب یمیرح و
0081 عبرم رتمولیک نماد رد
ۀ هتکشر وکک ه
یزکرم زربلا ق
زکرم و دراد رار جرک ناتسرهش
.تسا
لکش - 1 تیعقوم : جرک رهش ییایفارغج
Figure 4: Geographical location of Karaj city
درکیور اب جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ
یهوژپ ناراکمه و یمرکاش نایک
/ 061
هتفای شهوژپ یاه هداد ادتبا قیقحت زا شخب نیا رد لاکس یکط رد تکیعمج دشر خرن و یتیعمج یاه
یاکه 0411 - 0431 هکئارا دکش
( لودج 4
؛) نامه لاس یط رد تسا صخشم لودج زا هک روط یاه
31 ات 21 یط ینعی 61
لاس جرکک رهکش تیعمج
یلااب تیعمج دشر خرن و هدش ربارب هدزاود 01
لاس یط رد نینچمه .تسا هدوب % یاه
21 ات 11 هکس رهکش تعیمج
نلاک نیا هب لااب ترجاهم هتبلا و یتیعمج دیدش دشر زا ناشن هلئسم نیا و تسا هدش ربارب هب .دراد رهش
یروط نیا هک
هراوهام ریواصت رد عوضوم تسا دوهشم
( لکش یاه 3 و 1 .)
لودج - 1 : لاس زا جرک رهش یتیعمج تارییغت 1333
- 1313
Table 1: Demographic changes in Karaj from 1967-2017 تیعمج دشر خرن طسوتم
(
)دصرد تیعمج لاس
06 31-11 33634 0431
1 /
03 11-21 040162 0411
6 /
2 21-01 140680 0421
32 /
4 01-81 131128 0401
11 /
4 0481 0482141 0481
01 /
4 0411 0203262 0411
13 /
0 11-11 0408302 0411
،جرک یرادرهش :عبنم(
0418 )
نامه روط لاس رد رهش ۀعسوت ،تسا صخشم ریواصت زا هک 0421
ۀقطنم رد رتشیب 0
تمسق و قطاکنم زا ییاه
3 ،
1 ، 8 و 1 قطانم و هداتفا قااتا 4
، 2 و 01 تیعمج و تنوکس زا یلاخ ًابیرقت .تسا هدوب
لکش - 3 : عسوت تیعقوم ۀ
لاس رد جرک یرهش قطانم ییاضف 1333
Figure 5: Spatial development situation of Karaj urban areas in 1986
041 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
لاس یرهش قطانم ریواصت 11
یم ناشن قاکاتا جرکک یرهکش ۀکقطنم هد رد رهش یتیعمج و ییاضف ۀعسوت هک دهد
نامه و هداتفا صخشم هک روط
قطانم ،تسا 0
، 2 ، 0 ، 8 و 01 تمسق رد هوکک دوجو لیلد هب یلامش یاه
هکپت و اکه اکه
فقوتم رهش ییاضف ۀعسوت .تسا هدش
لکش - 3 سوت تیعقوم : لاس رد جرک یرهش قطانم ییاضف ۀع
1333
Figure 6: Spatial development situation of urban areas of Karaj in 2016
تاعوضوم هب هجوت اب حرطم
نلاک یراجانا دشر ۀرابرد هدش ۀرود یط جرک رهش
41 لاکس نیکب یکنعی هلاکس یاکه
0421 ات 0411 .تکسا هدوب یلماع هچ زا رثأتم رتشیب دشر نیا هک دوش یبایزرا هلئسم نیا ات تسا هدش یعس اجنیا رد
لدم نیب زا ،لیلد نیمه هب زا ،دراد دوجو هنیمز نیا رد هک یالتخم یاه
نردله لدم هدااتسا
یککی نردکله .تسا هدش
شور زا صخشم یارب یساسا یاه یب دشر ندرک
یم شور نیا زا هدااتسا اب .تسا یرهش ۀراوق هک درک صخشم ناوت
یب دشر زا یشان رادقم هچ و تیعمج زا یشان دشر زا رادقم هچ ۀنارکس زا شور نکیا رد .تکسا هدوکب یرهکش ۀراوق
هدااتسا نیمز صلاخان تسا هدش
( تمکح ،یوسوم و این 0480
: 040 .)
لودج - 2 لاس رد جرک یرهش قطانم مکارت و تحاسم ،تیعمج : 1333
Table 2: Population, area and density of urban areas of Karaj in 2016 مکارت
عمج یت ی رد
راتکه تیعمج )راتکه(تحاسم هقطنم
031904 046621 8849428 0 هقطنم
0109120 004061 00019011 6 هقطنم
10212 10280 02119211 4 هقطنم
019631 063001 02119000 3 هقطنم
0809614 600260 00209812 1 هقطنم
0619411 641008 01119304 2هقطنم
0119141 028143 01309144 0 هقطنم
0629101 060822 01039214 8 هقطنم
0349681 11081 2239413 1 هقطنم
329118 06068 01239236 01 هقطنم
000
راتکه رد ران 0408302 04621911 لک عمج
:جرک یرادرهش :عبنم(
0311 )
درکیور اب جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ
یهوژپ ناراکمه و یمرکاش نایک
/ 040
هداد هب هجوت اب هب لدم جیاتن نردله لدم زا هدااتسا اب جیاتن لیلحت و لااب یاه
:دش هئارا ریز تروص
(هرودنایاپتیعمج هرودزاغآتیعمج
) هرودنایاپصلاخانهنارس هرودزاغآصلاخانهنارس
هرودنایاپردتعسو زاغآۀرودرهشتعسو
(
)
( ) ( ) ( ) ( )
(
) ( )
جیاتن هب هجوت اب هب
تسد ۀرود یط رد نردله لدم زا هدمآ 41
لاس نیب ینعی یاه
0421 ات 0411 هکب ککیدزن 11
%
و یتیعمج شیازفا زا یشان جرک رهش دشر دصرد 1
.تسا هدوب رهش یکیزیف دشر هب طوبرم %
لارپسا ای یگدرشف نازیم یسررب یارب یدعب ماگ رد دااتکسا نوناکش یکپورتنا لدکم زا جرک رهش قطانم مرف ندوب
ه
میسقت ینوکسم یربراک ینعی هلحم ره مرف نآ کمک هب و هدش هتخاس تحاسم رب
هبساحم هلحم ره ۀدش .تسا هدش
عومجم ۀ
،یناوارف یرپن متیراگل رد یناوارف H
،یناوارف Pi
،یناوارف یرپن متیراگل Ln Pi
،تاقبط دادعت K
یپورتنآ نازیم G
هچره ،لدم نیا رد هب ددع
تسد ناشن ،دشاب کیدزن راص هب هدمآ هکب هکچره و یگدرشف و مکارت ۀدنهد
0 ککیدزن
ناشن ،دشاب لکش( .تسا هلحم یگدنکارپ و لارپسا تیعضو ۀدنهد
1 .)
046 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
لودج - 3 لاس رد جرک رهش قطانم یپورتنآ نازیم : یاه
1333 - 1333
Table 3: The entropy of Karaj city in the years 1987-2017 رادقم
پورتنآ ی نوناش
یرهش قطانم 1333
1333
هقطنم 0 641
/ 1 - 616
/ 1 -
هقطنم 6 600
/ 1 - 610
/ 1 -
هقطنم 4 601
/ 1 - 626
/ 1 -
هقطنم 3 661
/ 1 - 618
/ 1 -
هقطنم 1 643
/ 1 - 604
/ 1 -
هقطنم 2 028
/ 1 - 680
/ 1 -
هقطنم 0 641
/ 1 - 631
/ 1 -
هقطنم 8 026
/ 1 - 011
/ 1 -
هقطنم 1 018
/ 1 - 031
/ 1 -
هقطنم 01 680
/ 1 - 611
/ 1 -
نامه قطانم ینعی رهش یزکرم تلاحم رد هدرشف مرف اب تلاحم نیرتشیب ،تسا صخشم ریز لکش زا هک روط 0
،
6 ، 1 ، 0 ، 8 و 1 عوکضوم نکیا لکیلاد زا هکک تکسا یکتیعمج و یرهش مرف ظاحلزا ییلااب یگدرشف یاراد و دراد رارق
یسرتسد و یرهش تامدخ و تاناکما عمجت نیا یریذپ
،رثوکک کرهکش ،جارکعم :دننام یتلاحم نینچمه .تسا قطانم
دوهکشم رهکش یکلک راتخاکس رد .دکنراد ینییاپ یتیعمج مکارت و لارپسا مرف ،یناخرط و شترا غاب ،بیس غاب ،هناحیر هب هیشاح تلاحم هک تسا ،یرهش تامدخ و تاناکما دوبمک اریز ؛تسا رتشیب لارپسا نازیم ،رهش هد ۀقطنم صوصخ
بن و رقف یسرتسد دو هب یعیبط عناوم و بسانم یریذپ
تمسق رد صوصخ اکب نیکنچمه .دراد دوکجو رهکش یقرش یاه
زا شیب دوجوم رامآ هب هجوت 011
قطاکنم رد هلئکسم نیا هک هتفای رارقتسا جرک رهش ۀیشاح رد یمسرریغ ناکسا رازه
م نیا رد ار رهش یعامتجا دعب و تسا راذگرثا رهش ۀدنیآ ۀعسوت رب شش و هد یم هجاوم یدج تلاکشم اب قطان
.دنک
نامه یزکرم قطانم رد و تسا کی هب کیدزن یپورتنآ نازیم یرهش قطانم ۀیشاح رد ،تسا صخشم هشقن زا هک روط
.دراد یرتلااب یگدرشف
درکیور اب جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ
یهوژپ ناراکمه و یمرکاش نایک
/ 044
لکش - 1 جرک رهش تلاحم و قطانم یپورتنآ تیعضو :
Figure 7: Entropy status of areas and neighborhoods of Karaj city
لاس یط رهش تیعضو قیقحت زا شخب نیا رد یاه
0411 - 0421 مرکف تیعکضو نینچمه و دش لیلحت و یبایزرا
هکب هکلحرم نکیا رد جیاتن نیا هب هجوت اب اذل ؛تفرگ رارق یبایزرا دروم یگدرشف ای لارپسا ظاحلزا رهش نیودکت لاکبند
رهش مرف تلاوحت و هعسوت یور شیپ و لمتحم یاهویرانس همانرب کی هب جیاتن ات میتسه رهش ۀدنیآ یارب جرک
یزکیر
.دوش یهتنم بسانم
یسیونویرانس ادتبا رد 06 یتکسدارف دانکسا ۀعلاطم اب جرک یرهش مرف ییاضف تلاوحت و هعسوت ۀدنیآ رب راذگرثا و یلصا نارشیپ
هداد شخرچ و ناسانشراک ررن و رهش ۀعسوت .دش باختنا ناسانشراک نیب یررن و یا
نکیا باکختنا زا فده ،عقاورد
نارشیپ مادکره رتسب رد لمتحم یاهویرانس نییعت اه .تساهنآ زا
لودج(
2 .)
043 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
لودج - 1 نارشیپ : یدیلک یاه
Table 4: Key drivers
فیدر نارشیپ
هنیمز
0 یرهش تیریدم
یتیریدم
6 نآ فارطا و رهش یعیبط راتخاس
یعیبط
4 تیعمج دشر
یعامتجا
3 یداصتقا تیعضو
یداصتقا
1 یعامتجا تیعضو
یعامتجا
2 یرهش تامدخ و تاناکما
یعامتجا
0 ییارجا یاهداهن
یتیریدم
8 مه
نلاک اب یراوج نارهت رهش
یراتخاس
1 حرط راتخاس
یرهش یاه یتیریدم
01 ترجاهم
رهش یریذپ یعامتجا
00 هار
یطابترا یاه یعیبط
- یراتخاس
06 یاهریغتم
شیپ ینیب هدشن یراتخاس
مهم نییعت و ییاسانش زا دعب نارشیپ نیرت
مادککره یارکب ناسانشراک ،جرک یرهش مرف ۀدنیآ تارییغت رب رثؤم یاه
نارشیپ زا ضرف اه
زایتما و حرطم ییاه (
)دصرد بسحرب
؛دندرک نایب ار مادکره هلحرم دنچ شخرچ کی رد
مامت ،یا
ضرف زا مادکره هب ناسانشراک ضرکف نکیا تکیاهنرد .دکنداد یتازایتما اه
مرکن هکب دورو زا دکعب تازاکیتما و اکه رازکفا
Morphol
هیزجت دندش لیلحتو (
لودج 0 .دش هئارا ییاهن یجورخ هجیتنرد هک )
درکیور اب جرک یرهش مرف ییاضف ۀعسوت لیلحت هدنیآ
یهوژپ ناراکمه و یمرکاش نایک
/ 041
لودج - 3 ضرف : حرطم یاه زا مادکره یارب هدش
نارشیپ اه
Table 5: Hypotheses for each of the drivers
1 Variable Hypothesis 1 Hypothesis 2 Hypothesis 3 Hypothesis 4 Hypothesis 5
یتیریدم
حرط1 - اه
یرهش ی هب2ۀقطنم رد رهشۀعسوت ینیبشیپ نارس لیلد ۀ لااب ینوکسم
کچوک دیدج رهش داجیا نلاک فارطا رد رهش
عسوت زا یریگولج ۀ
رتشیب ییاضف
هب رهش
فارطا قطانم تمس رهش فارطا رد زبس دنبرمک داجیا رد رهش یزاسهدرشف قطانم 01 ، 2 ، 4 و 3 ییارجا یاهداهن2 -
رهش
نیمز رد اهداهن یگنهامه ۀ
عسوت ۀ
کی د
رهش تس دوجوم تیعضوۀمادا و گنهامهۀمانرب نتشادن
تهج یریگ
ینامزاس یاه رهش اب طبترم یاهداهن یرگنیشخب ---
یرهش تیریدم3 - رد رادیاپ یتیریدم یاههمانرب نتشاد عسوت ۀ جرک رهش
همانرب نتشاد ینتبم یاه
هدرشف رب رهش یزاس
و نیودت یارب همانرب نتشاد فرصم اب طابترا رد رهش یحارط
یژرنا
مادا ۀ
ینونک طیارش ---
یعیبط
یعیبط راتخاس4 - رهش
شخب رد یناتسهوک طیارش دوجو یاه
رهش یلامش و یقرش
دوبن عسوت یعیبط طیارش ۀ
شخب رد رهش یبونج یاه
عسوت ۀ تمسق رد رهش یبرغ یاه
یعیبط عناوم شهاک لیلد هب رهش
مدع رثا یعیبط یاهراتخاس یراذگ
دنیآ تارییغت رد رهش فارطا ۀ
مرف رهش
رثا یعیبط عناوم یراذگ
ش نورد تارییغت رد ره
دنیآ ۀ رهش مرف
هار5 –
یطابترا یاه نابوتا یطابترا یاههار یراذگریثتأ هدنکارپ رب نیوزق رهش ییور
عسوت ۀ رد رهش مرف یراون
داج یاهروحم ۀ سولاچ
عسوت ۀ هب رهش نلاک تمس - رهش
کی هب لیدبت و لاصتا و نارهت کبش ۀ هریجنز یرهش یا
--- ---
تیعضو یعامتجا
تیعمج دشر6 -
شیپ رهش تیعمج شیازفا ینیب یارب
لاس 0303 نازیم هب 6011 نویلیم ود
دصتاه حرط ساسارب رازه یرهش یاه
یربارب ود شیازفا و فده لاس ات تیعمج
یگدرشف رهش مرف یزاس
ب ه عسوت یاج ۀ ییاضف
عسوت و دیدج یاهرهش داجیا ۀ
و ییاضف دیدج یاهروحم رد رهش عسوت ۀ هدنکارپ رهش ییور
حم ق ق شیپ ندشن ب ینب یتیعمج یاه
هدروآرب ساسارب تروص یاه
رد هتفرگ
حرط یرهش یاه
---
رهش یریذپرجاهم7 - فده لاس رد نارجاهم دادعت شیازفا زا شیب هب 011 ران رازه
ترجاهم دنور شهاک رهش
تیعضو ظاح هب ترجاهم و یلعف
هب رهش و یهاگباوخ رهش کی ناونع
ییوجشناد
رثا هدنکارپ رب نارجاهم یراذگ ییور
هیشاح هب رهش فارطا یاه
ناماس رد نارجاهم یهد و ینونک یتیعمج زکارم
هدرشف رهش مرف یزاس
یعامتجا طیارش8 - یعامتجا تلاضعم و رقف یراذگرثا دنکارپ مرف رب رهش ۀ
رهش
مدع رثا طیارش یراذگ
عسوت رب یعامتجا ۀ
مرف رهش
مادا ۀ
ینونک دنور --- ---
تیعضو یداصتقا
یداصتقا تیعضو9 - رهش
تاجناخراک شرتسگ و هعسوت هب غت و یبرغ یحاون تمس ی
تاری
هدنکارپ تمس نیا هب رهش ییور
عسوت و شیازفا ۀ
تیلاعف یداصتقا یاه
هب تمس نلاک نارهت رهش
رهش مرف یرهش لاوز دنور عورش ت اب أ نارشیپ نیا زا یریذپرییث
مادا ۀ عسوت و ینونک دنور ۀ
نزاوتمان
تیلاعف تاهج رد یداصتقا یاه
فلتخم
---
یراتخاس
10 - و تاناکما
یرهش تامدخ
تأ قطانم تامدخ و تاناکما یراذگریث
هدرشف رهش مرف رب رهش یزکرم
و تامدخ هب یبایتسد نلاک تاناکما نارهت رهش
ت و أ هدنکارپ رب ریث ییور
جرک رهش
همانرب عسوت یارب یزیر ۀ
نزاوتم
مه هب تامدخ و تاناکما ۀ
قطانم رهش
ینونک طیارش ظاح ---
11 - نلاک یاهریغتم
شیپ ینیب هدشن
رثا یاهریغتم یراذگ ی کشخ دننام یلاس
مرف هعسوت دنور رب رهش
رثا یلماع یراذگ
شیپ ینیب دننام هدشن دنور رب یسایس ثداوح
عسوت ینونک ۀ رهش مرف
رثا دننام نلاک یلماع یراذگ تارییغت رب تختیاپ تارییغت
رهش یگدنکارپ ای یگدرشف
مادا ۀ لاس دنور تکرح و هتشذگ یاه
هب
رتشیب یگدرشف تمس ---
تیعقوم ییایفارغج
12 – مه یراوج اب
نلاک نارهت رهش
رثا رب نارهت یراذگ ک
و ییاضف یگدیش هدنکارپ رهش ییور
یتیعمج راشف شیازفا و جرک رهش رب نارهت رتشیب یگدرشف و مکارت
جرک رهش
باج و ترجاهم ه هب ییاج تمس
،لاغتشا هب یبایتسد تهج نارهت رتشیب تامدخ و تاناکما
--- ---
شخب نیا رد و قیقحت زا
حرطم زا سپ یهدزایتما و ندرک
هیضرف اکه ، هکب ییاکهن یکجورخ اکب ییاهویرانکس ناوکنع
هئارا لااب یسرنیا دش
نامه و تسا صخشم اهویرانس لودج زا هک روط
، و عوکقو لاکمتحا موکس اکت لوا یاهویرانکس
رثا یراذگ ناش یلااب 01 هدنیآ رد جرک یرهش مرف رب % تسا
کدنا تارییغت و لمتحم
ویرانس لودج نیا رد ،
بکلاق رد
زمرق گنر ،
مه یاهویرانس هب طوبرم نلاک اب یراوج
شیپ نلاک یاهریغتم و نارهت رهش ینیب
هدشن تسا .
042 / همانرب ،ییاضف یزیر لاس
مهدزای هرامش ، مراهچ پ( ، ی پا ی 34 ،) ناتسمز 0311
لکش - 8 ییاهن ییاهویرانس :.
Figure 8: Final scenarios
نامه تسا صخشم یجورخ یاهویرانس ییاهن رادومن زا هک روط
، یکسرنیا یاراد و مکه هکب ککیدزن یاهو