*Corresponding author
Tabiee, M., Iman, M., Karimi, M. (2021). A critical ethnographic analysis of the challenges of the water crisis in the villages of mamasani county.
Strategic Rssearch on Social Problems in Iran University of Isfahan, 10(2), 1-22.
2645-7539 / © 2021 The Authors. Published by University of Isfahan This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657 https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3 https://ssoss.ui.ac.ir/?lang=en
Strategic Research on Social Problems in Iran E-ISSN: 2645-7539
Vol. 10, Issue 2, No.33, Summer 2021, pp. 1-22 Received: 28.12.2020 Accepted: 11.07.2021 Research Paper
A Critical Ethnographic Analysis of the Challenges of the Water Crisis in the Villages of Mamasani County
Mansour Tabiee *
Assistant Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran [email protected]
Mohammad Taqi Iman
Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran [email protected]
Mandana Karimi
PhD Candidate in Political Sociology, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran [email protected]
Introduction
With increasing water crisis and rural poverty, especially in arid and semi-arid areas where famine and floods have increased, access to safe water for livestock and home consumption has become more important than access to education and health services. The water crisis has gradually endangered food security and social satisfaction and has emerged in the form of migration, social conflict, and violence. In Iran, the water crisis has led to public dissatisfaction. Recently, there have been some protests in various cities of Iran as a result of the water crisis, water transfer, and related policies. This is especially the case in small towns and cities that are among the driest areas (including Isfahan, Khuzestan, Borazjan, etc.). In the light of water shortage and migration problems in rural areas of Mamasani County, the purpose of this study is to provide a critical ethnography analysis to investigate the challenges associated with the water crisis in the villages of Mamasani County. The study of this issue at the micro-level is important because in the study area, in addition to water shortage, actions and activities done to manage water resources have led to some conflicts between users and policymakers and potentially have created many problems and complications for the rural residents.
Materials and Methods
This research isdone usingthe critical ethnographic method.
In this study, purposive sampling, which is a type of non- probability sampling, was used. The instruments used were observation, interview, and field notes. Data analysis was done through the thematic analysis method. The participants were 25 local residents of rural areas affected by the water crisis in Mamasani. In terms of employment status, 13 participants in the study were both farmers and ranchers while 7 participants were engaged only in livestock. In terms of age, the respondents were from 31 to 65 years old and their education was from illiteracy to high school diploma. In terms of the marital status, all participants were married.
Discussion of Results and Conclusions
In Iran, the water resources policy suffers from non-specialist decisions to solve the problems related to water resources. In
fact, the governance structure of water resources, which includes many beneficial owners in the management and utilization of water resources, has led to increased competition and conflict between stakeholders in the field of water resources.
In general, it can be said that the development programs of organizations and institutions have been done to control the natural environment than nature management. Therefore, environmental water crises and drying of permanent rivers in rural areas and wetlands are the results of the instrumental and technical views governing the management of water resources in order to technically control the natural environment.
Through the six stages of data analysis, one thematic network was derived. The thematic network of ‘Human Water Catastrophe’ includes 28 basic codes, 10 basic teams, and 3 organizing teams (inefficient governance of water
Strategic Research on Social Problems in Iran University of Isfahan, Vol. 10, Issue 2, No. 33, Summer 2021
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657 https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3 2
resources, vulnerability, and rural deprivation) that are formed around the axis of the comprehensive theme of
‘Human Water Catastrophe’. The frequency and severity of the water crisis in the studied villages have caused water shortage to become an unusual phenomenon and a human disaster. Catastrophe is considered an unusual phenomenon that affects the physical and social structure of societies. In addition, the thematic network analysis in this study revealed that this crisis has brought about consequences for the villagers resulting in vulnerability and rural deprivation. The critical model emerged from the rural residents' perception of the water crisis has shown that in this situation where the water crisis has some consequences for rural residents and leads to vulnerability, social disruption, rural deprivation, and reduced capacity, adaptation has taken place in areas. The studied villagers find themselves in a top-down domination relationship imposed on them by poverty and misery and find themselves trapped in environmental and structural determinism. In their view, the power structure does not try to improve their living conditions and they are abandoned and live in the insecure margin of the society.
Keywords: Critical Ethnography, Thematic Network Analysis, Mamasani, Water Crisis, Disaster.
References:
Abbaszadeh, M., Bani Fatemeh, H., & Nikdel, N. (2020).
Study of farmers' perceptions of the Urmia Lake crisis with a theoretical approach. Journal of Applied Sociology, 31 (2), 1-22 (in Persian).
Afrokhteh, H. (2011). Vulnerability of rural women case:
Fumanat mountain village. Journal of Urban Ecology Research, 1 (55), 35-49 (in Persian).
Astaneh, M., Taghipour, F., and Davazdah Emami (2019) Developing a model for social capacity building and water crisis socialization, Strategic Rssearch on Social Problems in Iran, 8(2),10-138.(in Persian)
Beck, U. (2009). World risk society. Translated by Mahdizadeh, M.R., Tehran: Kavir (inpersian).
Bichsel, C. (2016). Water and the (infra-) structure of political rule: A synthesis. Journal of Water Alternatives, 9 (2), 356-372.
Bijani, M., and Hayati, D. (2015) Farmers' perceptions toward agricultural water conflict: the case of Doroodzan dam irrigation network, Iran. Journal of Agric. Sci.
Technol. 17(3): 561-575.
Bostrom, M., Lidskoj, R., & Uggla, Y. (2017). A reflexive look at reflexivity in environmental sociology. Journal of Environmental Sociology, 3 (1), 6-16.
Campbell, D., Barker, D., & McGregor, D. (2011). Dealing with drought: Small farmers and environmental hazards in southern St. Elizabeth, Jamaica. Journal of Applied Geography, 31 (1), 146-158.
Faeqi, S., & Nawabakhsh, M. (2017). Semantic construction of social and cultural consequences of water shortage and drought in Zayandehrud. Journal of Urban Sociological Studies, 22 (15), 73-106 (in Persian).
Foroutankia, Sh. and Navah, A.R. (2018) Environmental sociology, Tehran: Andishehehsan (inpersian).
Giddens, A. (2000). Sociology, Translated by: Chavosian, H., Tehran: Ney Publication (inpersian)
Hatami, A., & Nourbakhsh, S. (2019). Semantic reconstruction of the water crisis in the east of Isfahan based on grounded theory. Journal of Applied Sociology, 30 (1), 123-142 (in Persian).
Iman, M.T. (2012). Methodilogy of qualitative researches.
Qom: Research Institute of Hawzeh and University (inpersian).
Katozian,M.A.(2004). Iranian political economy, Translated by :Nafici, M.R., Tehran: Markaz (inpersian).
Kevane, M., & Gray, L. (2008). Darfur: Rainfall and conflict.
Journal of Environmental Research Letter, 3 (3), 1-11.
Kreps, G. A. (2001). Sociology of disaster. In: Smelser, N. J.
and Bates, P. B. (Eds.), International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences. Amsterdam: Elsevier Publishing Company.
Madani, K. (2014). Water management in Iran: What is causing the looming crisis?. Journal of Environment Studies and Science, 24 (4), 315-328.
Madani, K., & Zarezadeh, M. (2014). The significance of game structure evolution for deriving Game-theoretic policy insights. Proceedings of the IEEE International Conference on Systems, Man, and Cybernetics (SMC), San Diego, CA, USA.
Moharamnejad, N., & Tehrani, M. (2010) Review on social theories and environmental management, Journal of Human and Environment, 8(1), 3-11 (inpersian).
Papeli Yazdi, M.H., Jomehpour, M., Mehdizadhe Ardakent, M, (2017). On the social consequences of water crisis in desert areas: A case study on iran's ardakan township, Social Sciences, 24(77), 99-136 (inpersian).
Osman-Elasha, B., & Sanjak, E. (2008). Live hoods and drought in Sudan. In: Leary, J. (Ed.), climate change, vulnerability and adaptation, earth scan. London:
Routledge.
Taghavi, M.H., Aliahmadi, A. (2017). Investigating the role of managerial competencies in promoting innovation culture and institutional trust, Development of Logistics &
Human Resource Management, 45, 1-24 (inpersian).
Talebi Soomehsarai, M., Zakai, M., Fazeli, M., &
Jomehpour, M. (2019). Sociology of a crisis: Social pathology of water crisis in the Zayandeh river basin.
Journal of Interdisciplinary Studies in Humanities, 11 (4), 133-165 (in Persian).
Torres, P. H. C., Côrtes, P. L., & Jacobi, P. R. (2020).
Governing complexity and environmental justice:
Lessons from the water crisis in Metropolitan São Paulo (2013-2015). Desenvolvimento e Meio Ambiente, 53 (1), 61-77.
United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). (2006) World Water Development Report.
Yazdanpanah, M., Rahimifayzabad, F. (2019) Reasons for the failure of agricultural extension using grounded theory (Case Study: Lorestan agricultural jihad), Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 50(3), 549-575 (inpersian).
Zarezadeh, M., Madani, K., and Morid, S. (2013) Resolving conflicts over trans boundary rivers using bankruptcy methods. Journal ofHydrology and Earth System Sciences, 10, 13855–13887. doi: 10.5194/hessd-10- 13855-2013.
شهوژپ یعامتجا لئاسم یدربهار یاه ناریا
لاس مهد
، هرامش یپايپ ( 33
،) هرامش مود
، ناتسبات 0011 ، ص 0 - 22
خیرات :تفایرد 8 / 01 / 0311 خیرات :شریذپ 21 / 0 / 0011
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3
یشهوژپ هلاقم
مدرم شواک ناراگن
ۀ یداقتنا شلاچ
یاه ینسمم ناتسرهش یاهاتسور رد بآ نارحب
روصنم یعیبط
،
رایداتسا
، شخب هعماج
،یسانش ۀدکشناد مولع
،یعامتجا هاگشناد
،زاريش
،زاريش اریا ن
یقتدمحم نامیا
داتسا،
، هورگ هعماج
،یسانش ۀدکشناد مولع
،یعامتجا هاگشناد
،زاريش
،زاريش ناریا
انادنام یمیرک
یوجشناد،
هعماج یرتکد
،یسانش هدکشناد مولع
،یعامتجا هاگشناد
،زاريش
،زاريش ناریا
هديکچ مدرم ليلحت ۀئارا لابند هب شهوژپ نیا شلاچ زا یداقتنا یراگن
شور زا شهوژژپ نیا رد .تسا ینسمم ناتسرهش یاهاتسور رد بآ نارحب یاه
مدرم یفيک قيقحت .تسا هدش هدافتسا یداقتنا یراگن
هداد اه هب و دش یروآدرگ هبحاصم کمک هبحاصم
اه یرظن عابشا هب نديسر ات ژفای هژمادا
.ت
خساپ ،شهوژپ نیا رد ناگدنهد 22
هژب هژک دژندوب سراف ناتسا رد ینسمم ناتسرهش یاهاتسور یلحم نانکاس زا رفن باژختنا دژنمفده روژص
هداد ليلحت یارب .دندش شش دنیارف رد و تفر راک هب ینومضم ۀکبش ليلحت شور ،اه
هلحرم هداد لژيلحت یا ینومژضم لژيلحت ۀکبژش کژی ،اژه
یا رد .دش جارختسا ،ینومضم ۀکبش ن
01 هب نیداينب مت 3
نامزاژس مژت ۀدژنهد
« بآ بباژنم دژمآراکان یژنارمکح
» ،
« يژسآ یریذژپ
» ،
« تژيمورحم
ییاتسور » و 0 ريگارف مت
« بآ یناسنا ۀعجاف »
یژم ناژشن هژعلاام نژیا رد ینومضم ۀکبش ليلحت .تفای ليلقت دژهد
هژعلاام یاهاتژسور رد ،هدژش
هزاس نييعت یاه هدننک یا دننام مکح هب بآ ببانم دمآراکان ینار يژسآ ،بآ نارژحب ۀدننکدیدژشت ناوژنع
رتژسب رد ییاتژسور تژيمورحم و یریذژپ
هب اتسور یعامتجا
،تیاهنرد و بآ نارحب دیدشت جوم بآ نارحب دمايپ ناونع زورب
« بآ یناسنا ۀعجاف »
.تسا هدش رظندم یاهاتسور رد
هژاو اه ی یدیلک مدرم : ۀکبش ليلحت ،یداقتنا یراگن هعجاف ،بآ نارحب ،ینسمم ،ینومضم
لوؤسم هدنسیون
یعيبط
،
؛.م نامیا
، م و . . یمیرک
، ( .م 0011 .)
« ینسمم ناتسرهش یاهاتسور رد بآ نارحب یاه شلاچ یداقتنا هناراگن مدرم شواک
» شهوژپ، یدربهار یاه
ناریا یعامتجا لئاسم ،
01 ( 2 :) 0 - 22 .
2645-7539 / © 2021 The Authors. Published by University of Isfahan
This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).
شهوژپ 0 ،ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه لاس
مهد
، هرامش یپايپ ( 33
،) هرامش مود
، ناتسبات 0011
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3
هلئسم نایب و همدقم لاس رد وکسنوی شرازگ رب انب 2112
اب ، شیازفا نارژحب بآ و
رقف
،ییاتسور هب
هژیو رد یحاون کشخ و همين یاحق ،کشخ و
بلايس شیازفا هتفای و یسرتسد هب بآ ملاس یارب یرادژماد و
فرصم یگناخ زا یسرتسد هب امدژخ یژشزومآ
و تژشادهب
مهم رت هدش تسا (
UNESCO, 2006
.)
نارحب
،بآ مک مک تينما ییاذغ و تیاضر یعامتجا مدرم ار
هب راخ هتخادنا و هب روص رجاهم
،اه ضراعت یاه یعاژمتجا
و تنوشخ رادژیدپ هدژش تژسا . رد روژشک ،اژم نارژحب بآ هژب
یتیاضران یموژمع
رژجنم هدژش تژسا . هژب گزاژت
،ی رد یاهرهژش
فلتخم ،نارژیا یتاژضارتعا ۀژجيتنرد
نارژحب
،بآ لاژقتنا بآ و
تسايس یراذگ یاه طبترم اژب نآ هژب عوژقو تژسويپ . نژیا ،رژما
هب هژیو رد یاهرهش کچوک و ییاهرهش هک
یکی زا کشخ نیرژت
قطانم هدوب دنا ( هلمجزا
،ناهفصا
،ناتسزوخ
،ناجزارب لاحمراهچ
و یرايتخب و )...
دومن یرتشيب تسا هتشاد .
یخرب زا یحاون ناریا رد لاس یاه
،ريخا اب نارحب یدج
بآ هژژجاوم هدوژژب و تژژلود هژژب ناوژژنع ریدژژم بباژژنم بآ اژژب
شلاچ ییاه وربور هدش تسا (
نادزی هاژنپ و يژف یژميحر ،داژبآ
)0318
. هب
،یعاق روط یکی
زا نیا شلاچ اه تیریدم ضراعت
بآ ارژژیز ؛تژژسا ژژما
،هزور دوژژبمک بآ و شیازژژفا
،اژژضاقت
یسرتسد هب
بآ یارب فرصم ار هژب یعوژن تژباقر لیدژبت
هدرک هب و یريگرد نيب یذ
،ناعفن هورگ یاه فلتخم و دوبن
لداعت نيب هضرع و یاضاقت هدژش رجنم بآ تژسا
(
Bijani
and Hayati, 2015
.) نارحب
،بآ یاهدرکراک تسیز
،یايحم
یعامتجا و
یداصتقا ار
لتخم زين یم
،دژنک دوژبمک ژجوم
یجیردت رد
تينما ییاذغ و شهاک حاس یدنمتیاضر مدرم
یم
،دوش تیدودحم بآ
و شیازفا اضاقت هژب دوژبمک بآ و
شیازفا شنت رد حاس هقانم یا و نيب یللملا یژم و دژماجنا
نورد
،روشک ضراعت اه نيب ناتسا اه یارب متسيس لاقتنا بآ
لکش یم دريگ (
Madani and Zarezadeh, 2014
.)
رد ناتسا سراف زين ۀلئسم نارحب بآ هب رجاهم دارژفا
زا
اهاتسور هب
،اهرهش ضراعت یاه یعامتجا و
شیازفا اضارتعا هدش رجنم
تسا . ساسارب یرامشرس یمومع
سوفن و نکژسم
لاژژس 0311
، دادژژعت تژژيعمج نايیاتژژسور
ش ناتژژسره
،ینژژسمم
23102 رازه رفن هدوب تسا . رد لاس 0312
، دادعت 2030 رازه
رفن زا تيعمج ییاتسور رد نیا ناتسرهش شهاژک
هژتفای و هژب
08782 رازه رفن هديسر
0تسا . زا لاس 0312 ،نونکاژت یراژمآ
زا نازيم رجاهم نايیاتسور
هئارا هدشن
؛تسا اما دهاوش ینيع
ناشن یم دهد رد هرود یاه خم
،فلت هراومه یشخب زا تيعمج
یاهاتسور ناتسرهش
،ینسمم هب تلع دوبمک دیدژش بآ راژچد
شلاچ یاه فلتخم
،هدش طيحم اتژسور ار رژت و هژب اهرهژش
رجاژژهم هدرژژک
دژژنا . رد نژژیا
،ناژژيم یدادژژعت زا
یداژژبآ یاژژه
،ییاتسور هب
یلک یلاخ زا هنکس تسا هدش و
دادعت یرژگید رد
ۀناتسآ یلاخ ندش رارق دراد . دوجو اب هکنیا یرادروژخرب زا
بآ
ینديماشآ زا
وژقح ۀژيلوا دارژفا کژی هژعماج ،تژسا قطاژنم
ییاتسور نیا
،ناتسرهش هب
ناونع قطانم رد هيشاح رارژق هژتفرگ
زا تسايس یراذگ یاژه نلاژک ،هعژسوت بآ ینديماژشآ دژنرادن
.
هدهاشم یاه یناديم رگشهوژپ ناشن
یم دهد هولاژع رژب ۀلئژسم
بآ ینديماشآ ملاس
، نیا ،قطاژنم نیرژتمک اژناکما یرورژض
یارب فراصم
،یزرواشک یرادماد
و امدخ
،یتشادهب ینامرد
و یعامتجا
؛دنرادن ار هب
هنوگ یا هک رد لاس یاه
،ريخا هراوژمه
زا تژژيعمج اژژقن
ییاتژژسور هتژژساک
و هژژب تژژيعمج یرهژژش
ناتسرهش هدوزفا
هدش تسا .
اژژب وژژسمه لاکژژشم
دوژژبمک بآ و رجاژژهم رد
قطاژژنم
ییاتسور ناتسرهش
،ینسمم فده نیا
،شهوژپ ۀژئارا
یژليلحت
نورد هقانم یا زا شلاچ یاژه نوزژفازور بباژنم
بآ رد قطاژنم
ییاتسور نیا ناتسرهش تژسا
. یژسررب نژیا هلئژسم رد حاژس
،درخ ینعی ۀقانم دروژم ،هژعلاام تژيمها و رورژض یداژیز
اریز ؛دراد رد
ۀقانم هعلاام هدش هولاع رب دوبمک
،بآ مادژقا ا
و تيلاعف ییاه هک رد ۀنيمز یربراک و تیریدم ببانم بآ ناژيم
هرهب نارادرب و تسايس ناراذگ ۀزوح ببانم بآ یژم ماجنا ،دوژش
یم دناوت اب رگیدکی لباقت و قاژنت هتژشاد دژشاب و لئاژسم و
یگديچيپ یاه یدایز ار هب یارژب هوقلاژب روص نايیاتژسور
هژب
رامشرس0
ی مومع ی سوفن و نکسم 0311 - 0312
مدرم شواک شلاچ یداقتنا ۀناراگن ینسمم ناتسرهش یاهاتسور رد بآ نارحب یاه
ناراکمه و یعيبط روصنم 2
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3
دوجو دروآ .
،نينچمه هدهاشم
یم دوش یخرب زا بباژنم بآ رد
یایارش سرتسدرد دارفا
رارق یم دريگ هک وقح هرژهب نارادرژب
ار هب یتحار زا ضرعت نارگید یمن نوژصم ناوت تژشاد
و نژیا
ضرعت جوم شهاک بباژنم سرتژسدرد و
راژثآ و یاهدژمايپ
یفنم یارب نابحاص وقح یم دوش .
ۀنیشیپ یبرجت شهوژپ
رد ا ی ن شخب
، اعلاام لخاد
ی و راژخ ج ی ماژجنا هدژش اژبرد ۀر
ببانم بآ و اتسور ژسررب ی یژم دوژش . رد لاژس اژه ی خا ژي ر رد
نامروشک
، تاعلاام ی رد ۀراب نارحب بآ اب هدافتسا زا شور اژه ی
ک ي ف ی ماجنا هدژش تژسا . رد شهوژژپ ساژبع
هداز ناراژکمه و
( 0311 )
، هک اب هدافتژسا زا شور رظن ۀژی مز ي هژن ا ی ماژجنا هدژش
ا تس
، ای ن تن ي هژج دژش لژصاح هژک
اژب دوژجو شیارژگ ژنهذ ی
نازرواشک و
هب گراک ي ر ی اهدربهار ی لحم ی ارب ی هلخادم و لح
،نارحب راتخاس و سارکوروب ی ،مکاژح اژناوت یی ناماژس نداد هژب
پي چ ي گد ی اه ی دم ی ر ی ت ببانم بآ ار رد ارژش ی ط دج ژی د درادژن .
هچنآ رد رسارس لاوقم جارختسا هدش
، امن ی نا
،تسا
« اپورف ش ی
پي هرک دنب ی مظن پ ي ش ي ن
» هب لزنم ۀ لوقم ۀ هتسه تسا هک رد لماعت
اب تلع اه
، مز ي هن اه و ،اژهدربهار عژضو
ي ت دوژجوم حيژضوت ار
یم دهد . شهوژپ متاح ی و شخبرون (
0318 ) زين اب هدافتژسا زا
شور رظن ۀی مز ي هن ا ی ماجنا هدش تسا . اتن ی ج ا ی ن شهوژپ ناشن
داد حب نار بآ دوجوم
، ابار ۀ قتسم ي م ی اب ژنارمکح ی تژسردان
بآ دراد و یعامتجا تخاس هژب
ا ژی ن ،تژلع ار تژلود رژصقم
لصا ی نارحب بآ و ا ی ن هجو زا ز ی تس دام ی نانآ یم دژناد هژک
،تلود دوخ ار هب رازگراک راصحنا ی رد نارمکح ی بآ دژبت ی ل
هدرک تسا . هناتژسآ ناراژکمه و (
0318 ) ، اژب هدافتژسا زا شور
رظن ۀی مز ي هن ا
،ی شهوژپ ی ماجنا دنداد . اتن ی ج ا ی ن شهوژپ ناژشن
داد ارش ی ط
ّلع ی رد هژعماج ذژپ ی ر ی نارژحب بآ لماژش فعژض
ملع ی و شزومآ ی
، ندوبن گربخ ی
، نتشادن دژهعت رد لوئژسم ي
،ت
ندژژنمناوت رک ند راژژکفا موژژمع ی
، ژژب ی داژژمتعا ی
، ناژژهنپ راژژک ی و
هزاورد ناب ی لس ي هق ا ی
، بن دو سارکومد ی هناسر ا ی
، س ي تسا راذگ ی
سانمان هناسر ا ی
، دوجو اضران یت ی عامتجا ی
، امرس ۀی عامتجا ی
مک
، راذگ زا تنس هب نردم ي هت و ناوت طابترا ی تسا فيعض .
قئاف ی و شخباون ( 0312 )
، ژشهوژپ ی اژب هدافتژسا زا شور
دپ ی سانشراد ی ماجنا دنداد . ی هتفا اژه ی ا ژی ن شهوژژپ ناژشن
داد
مک ژبآ ی و لاژسکشخ ی
از ی هدژن
،دور رژب امرژس ی ه اژه ی س ي ژسا ی
،
داصتقا ی
، عاژمتجا ی و ژگنهرف ی نادنورهژش
، هژب و ژی هژ نانکاژس
قانم ۀ رش ناهفصا ثأت ي ر هتشاذگ تژسا . شهوژژپ د
ی رژگ ی ار
بلاط ی هعموص ارس ناراکمه و یی (
0318 ) نتبم ی رب شور سانش ی
ک ي ف ی و ور ش لحت ي ل ماژضم ي ن ماژجنا دژنداد . اژتن ی ج ناژشن داد
نارمکح ی بآ رد ضوح ۀ از ی هدژن دور زا فاکژش اژه ی ژفلتخم ی
هلمجزا فاکش ارجا یی
، فاکش فده راذگ ی
، فاکش س ي تسا ی
،
فاکش تاعلاطا ی
، فاکش فرظ ي ژت ی
، فاکژش امرژس ی ه راذژگ ی و
فاکش سم ئ لو ي ت ذپ ی ر هدمآرب ی تسا
. لپاپ ی ی دز ناراژکمه و ی
( 0312 ) زين شهوژپ ی اب ژمه ي ن شور ژسانش ی و شور لحت ژي ل
ماضم ي ن ماژجنا هداد دژنا . غت ژيي ار عمج ي ژت ی
، بي راژک ی و ،رژقف
شهاک ک ي ف ي ت گدنز ی و افلاتخا
، عازن و گرد ي ر ی اه هب ناوژنع
پي اهدما ی عامتجا ی ع ين ی و غت يي ر شرژگن اژه و اقع ژی د بهذژم ی
،مدرم زا ب ي ن نتفر
،دامتعا شهاک امرس ی ۀ عامتجا ی و تکراشم
مدرم ی و شهاک ما ي د هب گدنز ی هب ناوژنع پ ي اهدژما ی عاژمتجا ی
نهذ
،ی زا ی هتفا اه ی ا ی ن شهوژپ تسا .
اعلاام یجراخ
یدایز زين ۀرابرد نارژحب و شلاژچ یاژه
بآ و تیریدم بآ ماجنا هدژش تژسا . رد سروژت شهوژژپ و
ناراکمه (0
)2020
نیا ، هجيتن ب هک دمآ تسد ه دوبن
همانرب یزیر
ببانم یعيبط هچراپکی و شنژکاو نارگیزاژب یعاژمتجا
رثأژتم زا
نارحب زا یاهدمايپ نیا
تيعژضو تژسا
. هژتفای یاژه شهوژژپ
مورتژژسُب و
ناراژژکمه (2
)2017
ناژژشن داد هژژنوگچ موژژهفم
،یشیدنازاب ليلحت
یدژيفم رد هژعماج یژسانش طيژحم تژسیز
تسا . رد نيع
،لاح ۀرابرد شهوژپ نیا ۀدافتسا
ارژغا زژيمآ و
یباتزابريغ نیا
موهفم زين رادشه یژم دژهد . لژسچيب (3
)2016
،
یشهوژپ اب
مان
« بآ و راتخاسریز نوناق
یسايس : کی زتنس
» اژب
فده ريسفت ۀابار
،بآ ،تخاژسریز نوناژق
یژسايس و داژجیا
هزيگنا یارب شهوژپ یاه رتشيب ماژجنا هداد تژسا . جیاژتن نژیا
1 Torres et al.
2 Bostrom et al.
3 Bichsel
شهوژپ 2 ،ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه لاس
مهد
، هرامش یپايپ ( 33
،) هرامش مود
، ناتسبات 0011
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3
هعلاام ناژشن داد رد نژیا ،هاگدژید دادبتژسا یقرژش هژب ناوژنع
یراجنهبان یا
هزورما ،یخیرات هژب
ردژن هژب ناوژنع بوچراژچ
یموهفم یارب هیزجت ليلحتو یاه یبرجت لمع یژم دژنک . جیاژتن
شهوژژژپ نوژژک
و یرژژگ (0
)2008
ناژژشن داد دوژژبمک بباژژنم هژژب
شیازفا تباقر رد ۀژنيمز هرژهب یرژيگ زا
،بآ بژتارم و یژضارا
یعارز یم رجنم دوش و داضت نايم هورگ اه شیازفا ار یم
دژهد .
،نينچمه رد
شهوژپ ناژمثع و اجنژس (2
)2008
رد ،نادوژس
نیا هجيتن هک دمآ تسد هب مژک
یژبآ ژجوم ینمااژن ،تژشيعم
ا شیازف افلت
،ماد یگنسرگ و
داضت تنوشخ زيمآ هدش .تژسا
زا اجنآ هک نانکاس یلحم اتژسور زا هژفیاط یاژه نوگاژنوگ ،دژنا
لکش یريگ داضت نورد اتسور ار دیدشت هدرک تسا .
رد سررب ی و زرا ی با ی شهوژپ اژه ی پ ي ژش ي ن رد ا ژی ن مز ي هژن
،
تسا ینتفگ ابرد
ۀر اعلاام لخاد
ی
، شهوژژپ اژه ی دودژحم و
کدنا ی ب ا روحم ی ت د ی هاگد هعماج هناژسانش اژبرد ۀر شلاژچ اژه ی
ببانم بآ دوجو دراد . رد ا ی ن اعلاام
، مها ي ت دعب زرواژشک ی
و حم ي ط ز ی تس ی تبسن هب داعبا عامتجا ی و س ي سا ی رد ولوا ژی ت
رارق دراد و هب ز ی تخاسر اه ی س ي ژسا ی
، عاژمتجا ی و داژصتقا ی
هجوت مک ی هدش تسا . سررب ی پ ي ش ين ۀ شهوژپ ی نارژحب بآ رد
ای نار ناشن م ی دهد رتشيب شهوژپ اه رد تشر ۀ نف ی
، ژسدنهم ی و
مولع بط ي ع ی ماجنا هدش تسا . نينچمه
، هژب رژظن ژم ی دژسر رد
زوح ۀ مولع عامتجا ی و مولع س ي سا ی رد ا ی نار
، ژخ ژشهوژپ ی
دج ی رابرد ۀ سررب ی ابار ۀ مولع عامتجا ی و س ي سا ی اژب ژحم ي ط
ز ی تس
، هب و ی هژ رد زوح ۀ بآ دوژجو دراد . ژیا رژب هولاژع
،ن اژب
دوجو دادعت دنا شهوژپ اژه ی ک ي ژف ی ( و ت أ ک ژي د رژب اداراژپ ی م
سفت ي ر ی ) رد ا ی ن مز ي
،هن رتشيب ا ی ن اژعلاام رثأژتم
زا اداراژپ ی م
تابثا ی و اب شور ژسانش ی ژ مک ی ماژجنا هدژش تژسا . اژعلاام
جراخ ی ماژجنا هدژش رد زوژح ۀ بباژنم بآ فلاخرژب اژعلاام
ژژلخاد ی
، بي رتژژش رثأژژتم زا اداراژژپ ی م ژژسفت ي ر ی و نا داژژقت ی و اژژب
شور سانش ی ک ي ف ی ماجنا هدش تسا . رد ا ی ن اژعلاام ،
لئژسم ۀ
شهوژپ زا واز ۀی د ی د نارگشنک گرد
ي ر اب هلئژسم ژسررب ی هدژش
تسا . دقن دراو هب شهوژپ اه ی لخاد ی و جراخ ی ا ی ن تسا هک
1 Kevan and Gray
2 Osman-Elasha and Sanjak
رتشيب ای ن اعلاام
، نارحب بآ ار زا د ی هاگد مک ی
، نودب هجوت
هب شلاچ اژه ی س ي ژسا ی
، عاژمتجا ی و تقا داژص ی زا واز ۀژی د ژی د
نارگشنک سررب
ی هدرک دژنا
؛ ارباژنب ی ن
، رد ا ژی ن ،شهوژژپ ماژگ
ی
گرزب رد صرع ۀ هعماج سانش ی س ي ژسا ی هتژشادرب یژم دوژش هژک
جوم یم دوش اب د ی هاگد داقتنا ی
، لئسم ۀ نارژحب بآ زا واز ۀژی
د ی د نارگشنک گرد
ي ر اژب نآ ژسررب ی دوژش . ا ژی ن ،هاگدژید کژی
هعماج سانش ی داقتنا ی
، مومع ی و ب ي ن هتشر ا ی و ژلمع ی ژسرت ي م
م ی نک د هک رد ا ی ن شهوژپ اب فژشک اژضق یا و هاژفم ي م دج ژی
،د
یارب جارختسا لدم
رظن ی ابرد ۀر مهف داقتنا ی نارگشنک دروژم
هعلاام زا نارحب بآ ماگ رب یم دراد و هتسد دنب ی اژه ی موژهفم ی
دج ی د ی زا لئسم ۀ نارحب بآ هئارا یم دوش .
تاظحلام رظن
ی
سامرباه رورض3
سررب ی رابود ۀ پ ي تفرش عماج ۀ دج ژی
،د ی ژنع ی
« باذجان ندش بط ي تع
» و زرا ی با ی داژصتقا ی و ژگنهرف ی صاژخ ار
رد حم ي ط بط ي ع ی حرام م ی
؛دنک اربانب ی ن
، اژب دانتژسا هژب رظن ۀژی و ی
تفگ تسا ین تلع لئاسم ز ی تس حم ي ا ی
، ژابار ۀ رازژبا ی اژب ناژهج
بط ي تع و رحت ی ف شنک اژه ی طاژبترا ی عورژشم نابحاژص ردژق
تسا هک يکشت تسیز لا و یموژمع ۀزوژح رد یتلودريغ یايحم
یم لکش یتیدودحم هنوگ ره زا رود هب دريگ
(
نتورژف و ،حاوژن 0317 :
.)88
سامرباه رد پ ی نآ دوب هک ناژشن دژهد ژابار ۀ اژم اژب ژحم ي ط
ز ی تس بط ي ع
،ی هابار ا ی رازبا ی تسا هک بفانم لوت ي د ی
، هنارگباسح
و نف ی ام رابرد ۀ ا ی هکن هنوگچ م ی ناوت ي م رتهب زا نآ هدافتسا نک ي م
، رژب
نآ مکاح تسا . عوضوم لصا ی ا ی ن تسا هک شرگن رازبا ی و ژنف ی
و راکتسد ی هدننک رد رژبارب ناژهج ب ي ژنور
،ی چ ژي ز ی تژسا هژک ژب ه
تلصخ و ی ژ ۀ تشرس عون مدآ ی وبرم تسا (
مرژحم داژژن و ژنارهت ی
،
0381 :
.)1
رظنزا لا ر ی ش
0کب ، نونکا ام رد عماج ۀ هرطاژخم مآ ژي ز ی هژب
رس م ی رب ی م هژک رد نآ
، لاکژشم ز
ی تژس حم ي ژا
،ی عژضو يت ی
ضرف م ی دوش هک پ ي ش زا نآ هب قبط ۀ عامتجا ی گتسب ی تژشاد .
کب رد رعت ی ف عماج ۀ هرطاخم مآ ي ز م ی وگ ی د :
« نم ملک ۀ ژعماج ۀ
3 Habermas
4 Ulrich Beck
مدرم شواک شلاچ یداقتنا ۀناراگن ینسمم ناتسرهش یاهاتسور رد بآ نارحب یاه
ناراکمه و یعيبط روصنم 7
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3
هرطاخم مآ ي ز ار ارب ی هعماج ا ی هب راک م ی مرب هک اب شلاژچ اژه یی
ا ز وس ی لاامتحا رفآدوخ
ی هد و و ی رگنار رد مامت لوط گدنز ی
رد ور ی گدنز ی هجاوم تسه دن ؛ تلااژمتحا ی هژک رد ادژتبا ناژهنپ
تسه دن و هب ی هرابک راکژشآ ژم ی دنوژش
» (
،کژب
.)0388
ساژسارب
رظن ۀی کب تفگ تسا ین ژعماج
ۀ هرطاژخم مآ ژي ز طژقف هژب ژب ي م و
اژژهراخ ی ژژحم ي ط ز ی تژژس ی و ژژس تملا و تژژشادهب دودژژحم
من ی دوش
؛ هکلب لماش عومجم ۀ لماژک ی زا غت ژيي ار طبترژم هژب
رگیدکی رد گدنز ی عامتجا ی رصاعم
؛تسا غت ژيي ر رد اژهوگلا ی
،لاغتشا ازفا ی ش نماان ی لغش ی
، شهاک ذوفن تنژس و موژسر رژب
وه ژژی ت ژژصخش ی
، للاحمژژضا اژژهوگلا
ی داوناژژخ ۀ تنژژس ی و
تارکومد ژژي ک ندژژش طژژباور ژژصخش ی . مژژصت ي م گ ژژي ر ی د راژژبر ۀ
صحت ي ل ندرک و آی دن ۀ لغش ی ن ي ز ب ي م و اژهراخ ار یی .درادرژبرد
راوشد ناوتب پ ي ش ب ين ی درک هچ راهم اژه یی رد آی هدژن
، مژهم و
دنمشزرا
؛تسا نآ مه رد داصتقا ی هک اب تعرس رد لاح غت يي ر
تسا (
،زنديگ
.)0381
رظنزا و ی لژگوفت
، 0
داژضت بفاژنم و رادژتقا هورژگ مکاژح رد
بماوج فلتخم
، هب هژیو ج بماو قرش ی مکاژح تژسا . ،نآ تژلع
نتشاد ببانم ح ي تا ی م دننا بآ و مز ي ن تسا هک ب ي رتش رد رايتخا
هورگ مکاح تسا . اهنرد ی ت
، هب ا ی داج عون ی گتسباو ی مدرم هژب
تموکح دادبتسا ی رجنم م ی دوش . رتهب تسا ادژتبا تاژصخشم ی
دوش ییاسانش هک
تموکح دادبتسا ی هژب ک کژم اژهنآ هژب ا ژی ن
گتسباو ی مدرم نماد م ی دنز . ساسارب رظن و ی
،لگوفت تژموکح
دادبتسا ی رد رش و ی ا
« دادبتسا قرش ی
»،
شش صخشم ۀ لژصا ی
دراد : 0 - تموکح ی هک رلااس
2ی
، 2 - نامزاس رادا ی زکرمتم ، 3 -
دوبن فارشا ي ت اپ ی راد ، 0 - عقوم ي ت تحت گالس ی ناناگرزاب ، 2 -
ژب ی مها ژژي ت ندوژب هدرژژب راد و ی 2 - بآ ژي را ی عونژژصم ی رطزا ژژی ق
هکبش اه ی ظع ي م بآ ي را ی . و ی لگوفت صخشم ۀ مشش ار مهم رژت ی ن
لماع قرش دادبتسا رد ی
م ی دناد اریز ؛ زا وا رظن رد مزرس ي ن اژه ی
کشخ و ن ي هم کشخ سآ ي
،ا بژماوج و تژموکح اه
ی ،ناژش بآ -
اپ ی ه دنتسه . مه ي ن رما
، ی ژک ی زا لژماوع مژهم گتژسباو ی داژم ی
مدرژژم هژژب تژژموکح رد
ا ژژی نار هژژب هژژباثم ی ژژک ی زا اهروژژشک ی
1 Wittfogel
2 Autocracy
ني هم کژشخ ژسآ يا یی ژی ا قرژش ی تژسا . بآ ژي را ی عونژصم ی هژب
سأت ي تاس ی ن ي زا هتشاد تسا دننام ؛
، انق هعرت اه ی ناسربآ ی
، دنب
و دس و ...
هک تخاس و رادهگن ی اهنآ هب اکتا ی زکرمت رادا ی و
ناوت لام ی تموکح ی ا نلاماع قتسم ي م نآ نکمم م ی هدش تژسا
و ات هب نچ ي ن ن ي زا ی اپ خس هداد دوش
، دیاب زکرمت رادا ی هژلمجزا
ارب ی ناماس نداد ن ي ور ی راک و بمج روآ ی دازام لوت ي د نآ مه رد
مزرس ين ی سو ي ب اب اعمجت ناسنا
ی هب تژلع مژک ژبآ ی
، هدژنکارپ
مأت ي ن دوش
؛ زکرمت ی هک زا نابم ی تموکح دادبتسا ی رد ناژنچ
ارژژش ی ا ی هدوژژب تژژسا . نآ ن ژژي زا داژژم ی و ا ژژی ن زژژکرمت رادا ی
ی هک لااس
،ر گتسباو ی مدرم هب تموکح دادبتسا
ی ار مز ي هن زاژس ی
و موادتم م ی هدرک تسا (
ضاق ی دارم ی
، 0381 : 02 -
.)00
زوتاک ی نا اب دقن رظن ۀی لادوئف ي مس ا ی نار
،ی د ی هاگد دوخ ار رد
لاق رظن ۀی
« عماج ۀ مک بآ و هدنکارپ
» درک حرام .
هب رژظن و
،ی
فلاخرب رظن ۀی
« عماج ۀ ه ي لورد ي ک
» و ی لگوفت و رظن ۀژی
« ژش ي و ۀ
لوت ي د سآ يا یی
» لدوگ ي
،ه س ي متس بآ ژي را ی عونژصم ی و ماژجنا نداد
اهراک ی گرزب
، دننام ناکشخ ي ند بآ دور ن ي
،ل ه ي چ ی ک ژشنم أ
پي اد ی ش تلود دبتسم قرش ی رد ا ی نار هدوژبن تژسا
؛ هژکلب رژقف
بط ي تع زا ی ک وس ثعاب گدنکارپ ی و گداتفااج ی اهدحاو ی راژک
و گدنز ی متجا عا ی ( اهاتسور ) زا ی دک ی رگ دش و زا وس ی د ی رگ
،
ابجوم فعض ردژق داژصتقا ی و ماژظن ی ا ژی ن اهدژحاو ار
مهارف رک د
؛ تنرد ي هج
، اب سرتسد ی ن ي ور ی ماظن ی وق ی و رحتم
( هک هب روط مومع ی ا ی لا دژندوب ) رژب دازاژم لوت ژي د اهدژحاو ی
دج ا
،هداتفا مز ي هن اه ی لکش گ ي ر ی دادبتژسا س ي ژسا ی مهارژف دژش
(
زوتاک یا
،ن
.)0383
شور یسانش شهوژپ
نیا شهوژپ اب درکیور یداقتنا و اب شور مدرم یراگن یداژقتنا
ماجنا تسا هدش هک
رب یانبم
،نآ هنوگ ره تخاس زاسو و رييغت
رد تيعقاو یاه
،یعامتجا دننامه
ناسنا
،تسا رد ناسنا اه زا
تيعقاو
،اه رييغت رد تيعقاو اه و یگنوژگچ ندرکراداژنعم
اژهنآ
رايسب مهم تسا (
،نامیا
.)0310
رد نیا ،شهوژژپ مدرژم
یراژگن
یداقتنا دننام مدرم یراگن یلومعم اب تیاعر طباوژض هتژسه یا
شهوژپ 8 ،ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه لاس
مهد
، هرامش یپايپ ( 33
،) هرامش مود
، ناتسبات 0011
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3
شور مدرم
،یراگن رب بمج یروآ هداد یاه
،یفيک ريسفت هداد اژه
هب شور یفيک و هیزجت ليلحتو اهنآ رب بم یان میاداراژپ یداژقتنا
هيکت دراد و فده نآ زين ۀعسوت ۀیرظن یداقتنا تسا .
رب ساسا فادها
،شهوژپ ناديم ،شهوژژپ نیا نايیاتژسور
ريگرد اب ۀلئسم نارژحب بآ رد یاهاتژسور ناتژسرهش
ینژسمم
هدوب دنا . رد نیا هعلاام زا هنومن یرژيگ هدژش هدافتژسا دژنمفده
تسا هک یعون هنومن یريگ امتحاريغ یل تسا . رد هژنومن یرژيگ
رگشهوژپ ،دنمفده هب
،یدمع روص طيحم
،اه دارفا ای بیاژقو
یمهم یم باختنا ار دنک
هک اعلاطا یمهم
دنراد . کينکت یاه
موسرم رد نژیا هژعلاام هژب هدژمع روژط ،هدهاژشم
هبحاژصم و
تشاددای یناديم
تسا .
،ادتبا ناديم شهوژژپ ؛فيژصوت
پژس
هورگ یاه یذ بفن ییاژسانش و
اژعلاطا مزلا
یروآدرژگ دژش
.
ینتفگ تسا پ زا روژضح رگژشهوژپ رد
نادژيم شهوژژپ و
ساسارب هداد یاه هب تسد هدمآ زا
،ناديم هبحاصم یاه یقيمع اب
دارفا دم رظن دش ماجنا و
ات هبحاصم نديسر
هژب عابژشا یرژظن
ۀرابرد هلوقم یاه نوگانوگ همادا
تفای . رب ا ی ن ،ساژسا رد ا ژی ن
شهوژپ
، 22 رفن ا ز نانکاس لحم ی قطاژنم اتژسور یی گرد ژي ر اژب
نارحب بآ رد ناتسرهش نسمم
ی
، تکراژشم هتژشاد
دژنا . رژظنزا
ش غ ل ی
، 03 رفن زا تکراشم ناگدننک مه زرواژشک و
مژه رادژماد
دندوب و 7 رفن طقف هب رادماد ی لوغشم دندوب . ب ه ظاحل کرت ژي
نس ی
، وگخساپ ی نا زا 30 ات 22 لاس هب لااب دندوب و ژصحت ي لا
اژژهنآ زا ژژب ی داوژژس اژژت د ژژی ملپ دوژژب . رژژظنزا لژژهأت
، ژژمه ۀ
تکراشم ناگدننک لهأتم دندوب .
رد ۀلحرم
،رخآ اژب هدافتژسا زا شور لحت ژي ل نومژضم رد0
لحت ي ل هداد
،اه لحت ي ل و گدک ذ را ی هداد اژه ماژجنا دژش . لحت ژي ل
نومضم دننام رتشيب شور اه ی ک ي ف ی
، هژب بوچراژچ رژظن
ی زا
شيپ م دوجو ی هتسباو ن ي تس
؛ هکلب رد اژچ بوچر اژه ی رژظن ی
وافتم م ی ناوت نآ ار ب ه راک درب . هب روط لک
،ی لحت ي ل نومضم
،
شور ی تسا ارژب ی فژلا - د ژی ند ؛نتژم ب - تژشادرب و
رد
سانم زا اعلاطا
ًارهاظ
؛طبترمان ج - لحت ي ل اعلاطا ک
ي ف ی
؛
د - دهاشم ۀ ماظن دنم
،صخش
،لماعت
،هورگ عقوم ژي
،ت نامزاژس
1 Thematic analysis.
ژژی ا ژژنهرف و ه - دژژبت ی ل هداد اژژه ی ک ي ژژف ی هژژب هداد اژژه ی ژژ مک ی
(
Boyatzis, 1998
.) ارژژب ی لباق ژژي ت داژژمتعا و تحژژص هداد اژژه و
لحت ي ل اهنآ زا ود شور هدافتسا زا نکت ي ک مم ي ز ی و لرژتنک ژی ا
رابتعا ی با ی زا وس ی اضعا دش هدافتسا .
ا ژی ن شهوژژپ ز
ژی ر رژظن
ناژژصصختم شور
قحت ژژي ق ک ي ژژف ی ماژژجنا هدژژش تژژسا و ا ژژی ن
تم ناژژصصخ ژژب
ر ژژمه ۀ ارف ی دژژن یاه
،شهوژژژپ لماژژش
لژژحارم
راذگدک ی
، راظن هتشاد دنا . نچمه ي ن
، ی هژتفا اژه ی شهوژژپ رد
تخا ي را تکراشم ناگدننک رارق تفرگ و زا اهنآ هتساوخ دش رژظن
دوخ ار ۀرابرد ی هتفا اه ی لک ی و تحص لحت ي ل اه هژئارا و دژننک
تبحص ه ا ی دوخ ار اب هداد اه ی پ ي هدا هدش بات ي ق دنهد .
هتفای یاه هعلاطم
زا ليلحت هداد یاه ۀيلوا لصاح زا هبحاصم اب 22 رفن زا نانکاس
یلحم اهاتسور و نايب ناشتايبرجت ۀرابرد
نارحب بآ و مک ،یژبآ
ۀکبش ینومضم
« دادخر ۀعجاف یناسنا بآ
» جارختسا دش
.
لیلحت ۀکبش ینومضم
« دادخر ۀعجاف یناسنا بآ
»
ۀکبش ینومضم
« ۀعجاف یناسنا بآ
» د ر ۀرامژش لودژج 2
،
ۀدنرادربرد 28
دک
،هيلوا 01 مت نیداينب و 3 مت نامزاژس هدژنهد
تسا هک مت نوماريپ ريگارف
« دادخر ۀعجاف یناژسنا بآ
» لکژش
هتفرگ تسا . یناوارف و دش نارحب بآ رد یاهاتژسور دروژم
هعلاام ثعاب تسا هدش مک
یبآ هب ۀدیدپ فراعتمريغ ۀژعجاف و
یناسنا دوش لیدبت .
هعجاف
، ۀدیدپ یفراعتمريغ یقلت
یم دوش هک
راتخاس رب یکیزيف
و یعامتجا بماوج
یژم رژثا دراذژگ (
Kreps,
.)2001
مک
،یبآ هب یدوخ دوخ هعجاف
؛تسين اما رد یتروص هژک
نارحب بآ ژجوم شهاژک ۀژضرع بآ هژب طيژحم تژسیز و
یزرواژژشک و
داژژجیا للاتژژخا رد تژژيلاعف یاژژه یناژژسنا
،دوژژش
یم دناوت هب هعجاف دوش رجنم .
ساسارب هتفای یاه ۀرامش لودج
2
، نارحب بآ رد ۀقانم دروم هعلاام هب يژسآ یریذژپ و دوژبن
هیامرژژس رد داژژعبا فژژلتخم رد
تخاژژس یعاژژمتجا
یگدژژنز
رجنم نايیاتسور هدش
تسا . رد نیا ،ناژيم یژنارمکح دژمآراکان
رد تیریدم ببانم
،بآ نارحب بآ ار دیدشت هدرک و هب دادژخر
ۀعجاف یناسنا بآ یارب نانکاس اتسور هدش رجنم تسا
.
مدرم شواک شلاچ یداقتنا ۀناراگن ینسمم ناتسرهش یاهاتسور رد بآ نارحب یاه
ناراکمه و یعيبط روصنم 1
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3 لودج
1 - کبش ۀ ینومضم
« عجاف ۀ بآ یناسنا
»
Table 1- Thematic network "Human water catastrophe"
طبترم موهفم هیلوا یاهدک
مت نیداینب یاه نامزاس مت
هدنهد ریگارف مت
ه یور تقاط یرادا یاه اسرف
نارحب یراعش
همانرب ندوب اه شخبرثاريغ درکلمع
ییوگخساپ دوبن هوشر یريگ حرط تيفافش دوبن هجدوب ،اه
یب یداهن یدامتعا بآ ببانم دمآراکان ینارمکح
تيعورشم نامزاس نتشادن بآ ببانم ۀزوح یاه
هناچ رباربان طباور ینز
لاداعان بیزوت یناسربآ امدخ ۀن
فاصنا دوبن
يعبت اردا یرابجا چوک هداوناخ رد شنت بات دوبن
یروآ
یديماان هدنار هيشاح هب ندش
بآ یناسنا ۀعجاف
رقف اوزنا
يسآ یریذپ
یهاگآان بايمک ببانم رس رب داضت و ضراعت
تباقر یفنم ییارگ شنت
یراکيب تشيعم ببانم یرادیاپان یلام ببانم دوبن
ديلوت شهاک هلول بآ دوبن یشک
بترم دوبن تخاسریز دوبن
یناسربآ لاناک دوبن یکیزيف
ییاتسور تيمورحم
نرمک یعامتجا اطابترا ندش نتفر نيب زا
یب یعامتجا یدامتعا یعامتجا دنويپ
رجاهم یورين دوبن
ینامسج فعض دمآراک یناسنا
یهاگآان
ینارمکح دمآراکان
عبانم بآ
ینارمکح
،بآ راژتفر لرژتنک هدژننک یا تژسا هژک اژب امادژقا
یتیریدم رد حاس
،یسايس
،یداصتقا
،یعامتجا تسیز
یژايحم
و یرادا راژک هب یژم دور و هژب ،تژیاهنرد صيژصخت
و دوژبهب
طیارش هرهب یرادرب زا بآ یم رجنم ش
دو .
،بقاورد ۀاقن زژکرمت
ینارمکح بآ
رب هس شژسرپ یژساسا :دراد رارژق
« ميمژصت اژه
هنوگچ هتفرگ یم دوش
»،
« هچ یسک بآ ار فرژصم یژم دژنک
» و
« هژژنوگچ زا یرادژژیاپ بباژژنم
بآ تژژظافح یژژم
دوژژش
» . رد نژژیا
،هژژعلاام کبژژش
ۀ موژژهفم ی ینیرفآزاژژب یژژنارمکح
دژژمآراکان
،
دنرادربرد ۀ
1 مت نب ي دا ی ن و 3 مت نامزاس هدنهد تسا هک نوماريپ
مت گارف ي ر
« نارمکح ی دمآراکان ببانم بآ
» لکژش هژتفرگ تژسا .
ای ن کبش
،ه موهفم زادرژپ ی ناژعلام زا دژمآراکان ی تژلود ار رد
دم ی ر ی ت ببانم بآ ار راکشآ م ی دژنک . دژنیارف تخاژسرب ۀکبژش
یموهفم ینارمکح دمآراکان
ببانم بآ رد لکش ۀرامش 0 ناژشن
هداد هدش تسا .
شهوژپ 01 ،ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه لاس
مهد
، هرامش یپايپ ( 33
،) هرامش مود
، ناتسبات 0011
http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.126606.1657
https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.2.1.3 لکش
1 - هکبش اه ی یموهفم
« بآ عبانم دمآراکان ینارمکح
»
Fig 1- Conceptual networks of "Inefficient governance of water resources"
ی ژژک ی زا مژژت اژژه ی نب ژژي دا ی ن ژژنارمکح ی دژژمآراکان
، درژژکلمع
غ ي شخبرثار تسا
. رد ثحب اه ی وژبرم هژب دژم ی ر ی ت و بباژنم
بآ هب سو يل ۀ نامزاس اه ی تلود
،ی ی ک ی زا مهم رت ی ن لماوژع ی هژک
اتسور يی نا حرام م ی دندرک
، ندوبنوگخساپ نامزاس
اه ی ژتلود ی
معا زا
،افبآ داهج زرواژشک ی و بآ هژقانم ا ی اتژسور یی یارژب لح
لاکشم اهنآ
دوب . رتشيب اتسور يی نا قطاژنم دروژم هژعلاام
بي نا م ی دندرک هک ور ی ه اژه ی رادا ی ژئارا ۀ ژی ک اوخرد تژس ژی ا
پي داهنش
، رايسب دنک پ ي ش م ی تفر و اهنآ روبجم دژندوب دزن ژی ک
هب جنپ رد راب هام هژعجارم و ناژشتساوخرد ار
پ ي گ ژي ر دژننک ی و
اهنرد ی ت
، یخساپ رد ی تفا من ی دندرک .
وگخساپ ندوبن کاردا
عبت ی ض طباور
رباربان هناچ نز ی
تیعورشم نتشادن
نامزاس اه ی زوح ۀ عبانم
بآ
وشر ه گ ی ر فافش ی
ندوبن حرط اه
،
هجدوب
ینارمکح دمآراکان
عبانم بآ دوبن
فاصنا شخبرثاریغدرکلمع
یب یدامتعا یداهن
ور هی یاه رادا ی
تقاط سرف ا بیزوت
ۀنلاداعان یفطاعبآ
یراعش ندوب
همانرب اه