Untitled

(1)

-

[

1464

-

- --

- -

-- - - - -

- --

- - -

- -

( ) -

(2)

70

تشاددای

یراهب دنولا ماگِ

تا ه

اِه ِت ِریاصِابِ

رهز

مود لاس ،موس ۀرود مراهچ و موس ۀرماش 13۹6 ناتسمز - زییاپ

،یسراف بدا و نابز تاعلاطم و یسانش ناریا نارادتسود یارب رد .دوب هایس و خلت یلصف )2018 /1397( تشذگ هک یناتسبات ۀتسجرب قشاع و مداخ دنچ تشذگرد ربخ ،هام کی زا رتمک زا یناگدنامزاب ،دیسر اکیرما و اپورا رد یسراف تایبدا و نابز جیورت و یناریا تاعلاطم غارچ هک هتسجرب ناسانش ناریا لسن ِدابدنت ِرذگهر رد ،ار نیمز برغم رد یسراف بدا و نابز زا هناقشاع ،یسایس یاه ینمشد و یداصتقا یاه یناماسبان .دندرک یم تظفاحم یشوماخ

1نُسیول درانوئل تشذگرد ،راب هودنا یاهربخ نیا نایم رد ،دوب مه تریح ۀیام ،دوب زیگنا مغ هک ردقنامه ،)2018-1953(

یگدنز یاه لاس نیسپاو هک ـ نارادمان نآ فلاخرب هک ارچ وا« ـ دندوب هدنارذگ یرامیب اب ًابلاغ و یگتسشنزاب هب ار یاپرید

توا 6( 1397 دادرم مهدزناپ رد ،²»داتفا هک مرگ و دوب زبس شیپ یا هتفه دنچ ،نتسیز ِروش و ییافوکش جوا رد ،⁾²⁰¹⁸ یاهراک ؛دوش مامت شا یگدنز لاس نیمجنپو تصش هکنآ زا هب نتخادرپ یارب رایسب یاه همانرب دبلا و تشاد ناوارف مامتان

.هدنام نیمزرب و هدرکان یاهراک زا یتح هن و ما هدوب وا نایانشآ یتح و ناکیدزن زا زگره هن اب هک یقیمع هودنا اما ،شیاه هتشون ِیدج ناگدنناوخ زا متام هب تهابش یب تسشن مناج و لد رب وا تشذگرد لصاح همه نیا و ،دوبن نارای و ناداتسا نیرتزیزع نداد تسد نامه رد اضقزا ،دوب وا اب ینخس مه هملک دنچ و رادید ود رد ،شنتفر زا شیپ لاس تشه تسرد ،دادرم ۀنایم یاهزور .ناریا هب وا هاتوک رفس اما ،مسیونب وا ۀرابرد یزیچ هک شمتخانش یمن یردقنآ و یگدنز ۀرابرد ،یناویک نیدلادجم رتکد تشاددای مدینش ؛دوش یم رشتنم ثاریم شرازگ ۀرامش نیا رد ،نُسیول یاهراک زا سپ ات منک میدقت ار وا زا ییاه هدنامدای ات دوب تصرف نیرتهب .دیایب ناشیا ۀتشون رد ،دنناوت یم هک دوب یبایمک نایمدآ رامش رد نُسیول درانوئل ریوصت هک دنزاسب نیریش نانچ یا هرطاخ ،رادید کی نامه ،1389 دادرم رد .دنامب مشچ شیپ اه لاس و اه لاس ناشگنررُپ اب همانرب ود مک تسد ،نارهت رد .دمآ ناریا هب هتفه ود ـ یکی زکرم« رد ،دادرم مهدزاود هبنش هس رصع .دش اپرب وا ینارنخس و تفگ »قشع بهذم و ظفاح« زا ،»باتکرهش یگنهرف و تمکح یشهوژپ ۀسسؤم« رد ،دادرم مهدزون هبنش هس رصع .»یسراف تایبدا رد نایدا یلاعتم تدحو« زا ،»ناریا ۀفسلف ْباتکرهش تسشن یلصا فده .مدوب رضاح هسلج ود ره رد رتکد .دوب نانابز یسراف هب شیاهراک و نُسیول ِندناسانش ،نآ زا شیپ .دوب همانرب نارنخس رگید مه یناویک نیدلادجم نآ اب ،شریذپلد ۀرهچ.مدوب هدیدن نُسیول زا یسکع یتح هب نادنچ ،دوب شتروص یازجا زا ییوگ هک یدنخبل و لیبس ،تسنام یمن متشاد نهذ رد »یجراخ« ناققحم زا هک یریوصت ریباعت و ناور ِیسراف و ،دوشگ نخس هب بل نوچ اما ،مدینش شنیکمن ۀجهل و نیشنلد یادص اب ار شا هدروخ شارت ییانس و ظفاح نطو مه و نابز مه هک نم ِنطو مه هن متسناد .تسا یرتسبش دومحم خیش و و تقادص و ،ینابرهم و تیمیمص ، ینتورف و یقلخ شوخ رد .درُب یم لد شندناوخ رعش و تسشن یم لد رب شتحارص و هّرمزور یوگو تفگ رد ،مه نانابز یسراف هک یا هنامز

ماگِ تا هاِه ِت ِریاصِابِ رهز

اُسیولِدگانوئلِماِییاصِهِانازدای یگاهبِانولا

ِ

،»نوزیول« ،»نزیول« هلمجزا( رگید یاه تروص یرایسب هب ،یسراف طخ هب ،ار شمان .1 ،شدوخ ایوگ .دنسیون یم و دنا هتشون زین )»نوسیئول« ،»نوسیول« ،»نازیئول« ،»نوزیئول«

اضما »ینِل« طقف ،تسا هتشون یم شا یناریا ناتسود یارب یسراف هب هک ییاه همان رد یا هدرخ ،دنا هتشون یم ار شا یگداوناخ مان هک ییلاما ره اب ،زین نارگید رب و هدرک یم ،یناویک نیدلادجم رتکد اب تروشم زا سپ ار »نُسیول« تروص .تسا هتفرگ یمن قباطم زین ناشیا .مدیزگرب ،شیاه باتک زا یرایسب مجرتم و کیدزن ناتسود زا .دنا هتفای رت تسرد ار تروص نیا ،نُسیول نی ِج ،وا رسمه رظن ،حبص سّفنت رتفد زا )1386-1338( روپ نیما رصیق »قافتا« رعش زا هتفرگرب .2

.دوب نآ روآدای زین شدوخ نتفر هک ،وا یگلاس21 زا یرعش

(3)

71

تشاددای

ماگِ تا هاِه ِت ِریاصِابِ رهز یراهب دنولا

و نابیدا یتح و دنتفرگ یم هرهب میدق رعش زا رتمک ،تبسانم هب رد رعش یلبق یاه لسن زا رتمک مه یسراف تایبدا ناراگزومآ و هدمآ ایند رس نآ زا یسک هک دوب زیگنا کشر ،دنتشاد هظفاح ،رعش زا یریگ هرهب .دشاب هتشاد نهذ رد یسراف تیب همه نیا نابز هک دوب ادیپ ؛دوبن شنتشون هلاقم و ینارنخس هب رصحنم ،هتبلا و ،ندز فرح یسراف و دناد یمن ادُج یسراف رعش زا ار یسراف موظنم ثاریم زا یریگ هرهب نودب ار ،ندیشیدنا یسراف هب یتح و تسرد ار اه تیب هکنیا رت هفرط .دراد یمن تسود یسراف بدا هیکت ّلحم یاه هژاو تاعارم اب ،نیگنهآ و اویش ،دناوخ یم بوخ و ،یسراف رعش نزو یاه یراک هزیر نتشاد رظن رد و دیکأت و و اه»ترورض« و ضورع ۀتخابلد اهزور نآ هک ارم همه نیا ،اهراب و اهراب ،زور نآ .دروآ یم دجو هب مدوب »تارایتخا«

یراتفگ تاحلاطصا و زورما ِیسراف هب وا طلست زا ناعمتسم هلمجزا ،دندز تسد شیارب راب دنچ و دندرک قوذ نانابز یسراف هلمج دنچ ناداتسا زا یکی یتقو ،همانرب نایاپ خساپ و شسرپ رد هک ییاهزیچ نآ ۀرابرد« :داد باوج وا و تفگ شلئاضف رد .»!اللهرفغتسا :تسه یبرع ۀلمج کی ،دنتفگ نم هب عجار ریغ .مدینشن لماک و مدیسر رید تسه مدای ار مود ینارنخس و یسراف هب شطلست نامه زاب ،شراک یدنمشور و ماجسنا زا ،همتاخ رد .درک یم رظن بلج هنایفوص راعشا هب شنتسج لّثمت یا هزات فرح مناد یم هک تفگ نومضم نیا هب یزیچ هنانتورف نیمه ندینش دیاش یلو ،دیتسناد یم ناتدوخ ار اهنیا و ما هدزن امش ؛دنک بلج ار ناتهجوت »یجراخ کی نابز زا« اه فرح .دینادب ار ناتدوخ یبدا ثاریم ردق اهنیا زا شیب دیاب اب و تساخرب لاس نایم ییوناب ،خساپ و شسرپ تقو رد ،هنارگشاخرپ ،دنلب رایسب ییادص و مشخ زا خرس یتروص ینادردق ناشیا زا »میزاون نامهم« نوچ ام هک تفگ نینچ ار اه فرح نیا هک میرادن جایتحا چیه دننادب دیاب اما ،مینک یم هک تفگ یروط ار »یجراخ« .میونشب »یجراخ کی نابز زا«

رت هدنروخرب مه )»جراوخ« ِدرفم( شمیدق یحلاطصا یانعم زا دوبن »نتفگ نخس ناماس« ؛تفرگ نیگنس یتوکس ار نلاس .دوب هدینش و هدید باوخ هب ار همه نیا دندوب راودیما یا هدع و :میدمآ دوخ هب نُسیول درانوئل یادص اب .دنشاب ظفاح ،هـلماعم نیا رد یزاـت و یـکرت تـس یکی یناد وت هک نابز نادب نک نایب قشع ثیدح رگید و ،»ظفاح ترضح باوج مه نیا« :تفگ و دناوخ

ندز تسد ِدنلب یادص ،دعب هیناث دنچ .دوزفین یا هملک دنچ اب .دوب هدیچیپ نامتخاس یاه هقبط مامت رد نارضاح .دش مامت هسلج ،رگید خساپ و شسرپ و یاچ طاسب ،هسسؤم نآ یافصاب طایح زا یا هشوگ رد اب یلبق ییانشآ رگا ،مرادن تداع مه زونه .دوب اّیهم ینیریش و مورب ناشغارس هب هسلج زا دعب ،مشاب هتشادن اه نارنخس تراسج و ینارنخس ود نآ ندینش تذل اما ،میوگب یزیچ یاه فرح موش رظتنم و متسیاب ات دنداد تسد هب تسد یناوج یاچ ناویل .دوش مامت شا یناریا یانشآ و تسود دنچ و نُسیول باوج یمرگ هب و مدرک ملاس .تشاذگ طایح هب اپ ،تسد هب ،یتسشن ره رد ،اجنیا هک متفگ هچاپتسد و هدنمرش .تفگ نخس وا و دوش یم ادیپ ،وناب نآ لثم ،طوبرمان عمتسم ود ـ یکی دیا هتساوخ یم تسا هدرک لایخ و هدیمهف دب ار امش ۀناعضاوتم ار مدوخ نم :تفگ و دیدنخ .دیشکب خر هب ار ناتاه هتسناد یناتسود ناتسلگنا و اکیرما رد ؛مناد یمن مه یجراخ ِیجراخ ِیبوخ هب و دنناد یمن یسراف نم ۀزادنا هب اما ،دنا یناریا هک میراد .دنتسین انشآ مه یسراف تایبدا اب هک دنامب ،دننز یمن فرح نم نیمه رد ،دناوخ یرتسبش دومحم خیش زار نشلگ زا تیب ود یبوخ نیا هب روطچ ار هرواحم ِیسراف مدیسرپ یتقو و ،اه هیام .»ما هدوب ناریا یلاس دنچ« :تفگ طقف ،دناد یم هقیقد هدزناپ ـ هد و دش زاب تبحص رس ،هملک دنچ نیمه اب ییوگ هک داد یم حیضوت هلصوحاب و نابرهم نانچ .میدز فرح ار شتبحص مه و تسین شرظتنم یسک ؛درادن یرگید راک .دسانش یم تساه لاس هک ییاهزیچ دینک یم رکف ،ًابلاغ ،اه یناریا امش :تفگ یم رتمک هک تسا نیا ؛ناتدوخ نابز ًلاثم ،تسا سب دیراد ناتدوخ ،ناتروشک رد :دیسرپ .دیور یم رگید یاه نابز نتخومآ لابند نابز نآ هب اه یلیخ ؟دنهدب دای ودرا نابز هک دیراد غارس ییاج اب دیراد »یگرزب زرم« ؛دنتسه مه نات هیاسمه ؛دننز یم فرح دای ارچ.تسا مزلا مه یسراف تایبدا رد قیقحت یارب ؛اهنآ نوچ ،دیریگب دای بوخ دیاب ار یسیلگنا لقالا تفگ ؟دنهد یمن ۀتشر هب طوبرم تاقیقحت دیوش یم روبجم رگید لاس دنچ ات یاهراک دنراد رگید یاهروشک رد ؛دیناوخب نابز نآ هب ار ناتدوخ فورعم باتک و مدناشک رعش نزو هب ار فرح .دننک یم یبوخ

(4)

72

تشاددای

یراهب دنولا ماگِ

تا ه

اِه ِت ِریاصِابِ

رهز

رگید نلآا .»^!دیناوخن ار نآ ،هن ،هن« :تفگ هدز تریح .نتاس لولا .رت قیقد و تسا رت هزات هک دناوخ دیاب ار ¹نسیت نیف باتک شرظتنم یناسک مدید یم و دوب هتشذگ تعرس هب اه هقیقد .متساوخ ار شلیمیا سردآ ،یظفاحادخ تقو .دنا هداتسیا ،دوب شتیزیو تراک .»تسه اجنیا« :تفگ و داد متسد هب یتراک

نفلت ۀرامش( رگید مزلا تاعلاطا مامت هک ،رِت ِسْ

کِا هاگشناد ناشن اب .لیکش و لماک و هاتوک ،دوب نآ یور مه )...و سکف و

شیارب یزیچ هک دمآ شیپ یتح هن ،مدید ار وا هن سپ نآ زا تاقلام و ییانشآ ار هقیقد دنچ نآ شوخ ۀرطاخ اما ،مسیونب یاه لاس رد ،دنمشناد و زیزع ناققحم و ناداتسا زا یرایسب اب یفرعم ،ثاریم شرازگ رد .درکن گنرمک یا هرذ زین ،دعب رتکد ملق هب Mawlana Rumi Review ۀرامش ره بلاطم لصفم ،دیسر یم وا زا هک یا هتشون ای ربخ ره اب .مدناوخ یم ار یناویک ات ،تفرگ یم ناج ممشچ شیپ شنابرهم و یمیمص یامیس .ربخ نیرت خلت و نیرخآ ناهج نیا زا تخر زیگنارب هطبغ یگرم هب نُسیول درانوئل طوبرم یشیامه رد تکرش یارب ،دنا هتشون هکنانچ .تسبرب هاگتماقا زا ،شبوبحم نیمزرس دای اب ،»یناریا تاعلاطم« هب ،یناریا یاوهو لاح اب ،یمیدق یا هناخ ـ دوخ یاه لاس نیا وگ ،شدوخ روشک راپسهر ـ ایناتیرب یاه هدکهد زا یکی رد نیتسخن ،هبنشود دادماب و هدش ،شهاگداز زا رود رایسب یتلایا »قفاوم نارای« زا یکی اب ار ،هتفه نایاپ تلایطعت زا دعب زور ییاه فرح و ریذپلد یتبحاصم ،تسا هدنارذگ ییامیپ هوک هب رد مه اب هک تسا هدیسرن رخآ هب رهظ کیدزن ات دبلا هک شرطاخ زا ظفاح دنپ دیاش .دنا هدروخ راهان یناروتسر و هتفایرد ؛»^!بایرد ،تسا شوخ یتقو ...« :تسا هتشذگ ،ماجنارس .تسا هدنارذگ تقو شتسود اب رتشیب یتعاس دنچ هدرپس مامح شود هب ار هتسخ ِنت و هدیسر لته رد شقاتا هب .تسا هدیشک شوغآ رد »گنت گنت« ار گرم و نــم شــیپ دــیآ تــسا درــم رــگا گرــم

گنت گنت شرانک رد شوــخ مشک ات وــبو گنر یب مرــب یــناج وزا نــم گــنر گــنر دناتس یــقــلد نــم ز وا ِبناج ۀرابرد دنا هتخانش یم کیدزن زا ار نُسیول هکنانآ

هنایفوص یاه هزومآ هک دنا هداد یهاوگ و هتشون شتیصخش ۀنافراع یناسنا ،دنمشناد یققحم یارو ،وا زا و دوب هتسشن شناج و لد رب .دش یم یرتهب یاج ناهج شروضح اب هک دوب هتخاس ریظن مک یاه هظحل نیسپاو هک تسین دیعب چیه یفیطل دوجو نینچ رس یوگ یسراپ نارعاش یاه هدورس دای اب مه ار یرس نیا تایح :دروایب دای هب ار انلاوم یونثم زا تیب نیا ًلاثم ،دنک زار ِباــحصا رــب تــس هیده نــت ِگرــم

؟زاگ تسا ناصقن هچ ار صلاخ ّرز

ددم ظفاح زا یباوجرضاح رد هک تاقوا بلغا لثم ،ای :دورب شنابز رب تیب نیا ،تسج یم تـسود درپـس ظفاح هب هـک تیراع ِناـج نـیا مـنک یو میلـست و مـنیبب شـخُر یزور

ریز ،شدوبدای و یراپسکاخ نییآ ۀیعلاطا زا یا هشوگ رد ظفاح زا یتیب ِیسیلگنا ۀمجرت ،وا زا یگنر شوخ و ابیز سکع :دوب هتسب شقن درــک نخــس مــیلعت قــشع اــت ارــم

دوـب یـلفحم رـه ۀـتکن مـثیدح

و دوب قیقد شعاجرا ؛تسا تیب مادک ممهفب ات دیشکن یلوط و تقد ،)7 :211 لزغ ،یرلناخ پاچ ،ظفاح ناوید( رصتخم .دوب تیزیو تراک نامه یور یاه هتشون روآدای هک یراصتخا »یناریا« ردقنآ اه لاس نیا رد نُسیول درانوئل ،دوب هچره رس رب رمع مه رگا ،قوذ لها نایناریا دنادب هک دوب هدش میب و تولخ یاه هظحل رد ،دنراذگب رگید نارعاش یاه هدورس ظفاح یاه لزغ اب و دنرب یم هانپ »بیغلا ناسل« هب ً

ابلاغ ،دیما و .دنریگ یم مارآ هک تسا

یاج شدـیآ رتهب رـگم نـتفر هـب یارـس رـگید هـب درـیگ مارآ وـچ

ژورن میقم یکرامناد ۀتسجرب سانش ناریا و سانش نابز ،Finn Vilhelm Thiesen .1 .)1۹۴1 دلوتم(