KHOA HQC K? THUAT T H O Y TAP XIX S6 7 - 2012
KET quA PHAN LAP, XAC DINH M O T sff DAC TINH SINH HOC CUA
CAC CHUN6 STREPTOCOCCUSSUISU PASTEORELLA MOLTOCIOA ff LQN MAC BENH V I E M PHtil TAI TJNH BAC GIANG
Truang Quang Hdi', Nguyin Quang Tinh^
Nguyin Quang Tuyin', Cii Hiru Phu^ vd Li Vdn Duang'
T O M T A T
120 mau bdnh pham d Ign mdc bpnh viem phoi tgi Bdc Giang dd dupe thu thgp, nghidn ciru vd kdt qua xet nghidm cho thay:
- Ty Id mau bdnh phdm phan Igp dupe vi khuan S.suis Id 51,67%; Trong dd mdu bpnh phdm d Ipn sau cai sua (hi 1,5 den 3 thdng tudi) chi^m ty Ip cao nhdt (59.46%) vd ty Ip thap nhdt Id mdu bdnh pham d Ign con dudi 1,5 thdng hidi (39,29%).
- Ty Id mlu bpnh pham phdn Igp dupe vi khuan P. multocida la 16,67%; Trong dd mau bdnh phdm d Ipn sau cai siia (tu 1.5 ddn 3 thdng tudi) chiem ty Id cao nhdt (21,62%), tidp sau la mlu bdnh phdm dlpn vdbeo (19,44%) va thdp nhdt la mau bpnh pham d lpn dudi 1,5 thdng tudi (7,14%).
- Cdc chiing P. multocida vd S.suis phan lap dupe ddu cd ddc linh sinh hpc phii hpp vdi nhimg md ta vd chiing trong cac tai lieu dd dupe cdng bd.
- Cdc chiing P. multocida vd S.suis phan lap dupe ddu mdn cam cao vdi Ceftiofur, Florfenicol Amoxicillin vd Ofloxacin; vd khdng Igi Neomycin, Colistin, Teh^cycHne va Penicillin G.
Tir khoa: Lpn, Streptococcus suis, Pasleurella multocida, Vidm phdi, Tinh Bac Giang
Results of Isolation and determination of some biological characteristics of Streptococcus su/sand Pasteurella multocida in samples of pigs suffer from
pneumonia at Bac Giang province
Truong Quang Hai, Nguyen Quang Tinh Nguyen Quang Tuyen, Cu Huu Phu and Le Van Duong
SUMMARY
120 samples of pigs suffer from pneumonia at Bac Giang province were collected, investigated and the testing results showed that:
- Percentage of samples isolated bacterial species {S.suis) was 51.67%; Of which the samples in piglets after weaning (from 1.5 to 3 months old) accounted for highest ratio (59.46%) and lowest was samples in piglets under 1.5 months old (39.29%).
- Percentage of samples isolated bacterial species {P.multocida) was 16.67%; Of which the samples in piglets after weaning (from 1.5 to 3 months old) accounted for highest ratio (21.62%), following was samples In fatten pigs (19.44%) and lowest was samples in piglets under 1.5 months old (7.14%).
' Tinh doan tinh BIC Giang
^ Tnrdng D^i hgc Ndng Ldm Thdi Nguyen ' Vien Khoa hpc S\r song - D^i hpc Thai Nguyen
* B6 mdn vi triing- Vi?" thii y Quoc gia - Ha Ndi
KHOA HQC KY THUAT THO Y T^P XIX S6 7 - 2012
These bacterial species {P.multocida and S.suis) were Isolated having typically biological characteristics, which were similar with the descriptions for them In the papers/documentations published In the country and foreign countries.
- These bacterial species (P.multocida and S.suis) were highly susceptive with Ceftiofur, Florfenicol, Amoxicillin and Ofloxacin; and resisted to Neomycin, Colistin, Tetracycline and Penicillin G.
Key words: Pig, Streptococcus suis, Pasteurella multocida, Pneumonia, Bac Giang province.
I. D A T \ A N D E
Hdi chimg vidm phdi d lpn nudi tgi Bdc Giang trong nhiing ndm g^n ddy dd xuiit hidn phd bien vdi nhfing ddc diem djch te phiic tgp dang gay nhiing thipt hgi ldn ldm gidm ndng suat. chat lupng ddn lpn do lpn bdnh sinh trudng chgm, hipu qud sii d\mg thirc dn thap, bpnh kdo dai. chi phi thuoc thii y cao.
Hpi chiing viem phdi d lpn cd thd do mpt hay nhidu nguyen nhdn gay ra hodc tgo didu kipn cho nguydn nhan thii phdt gay bdnh ldm cho ddc didm ciia bdnh dudng hd hap rat da dgng. Nguyen nhan gdy vidm phdi pho bidn d lpn thudng la cdc vi khuan nhu Pasteurella multocida vd Streptococcus suis...'V\ vgy, nghidn ciiu ty 1? nhiem nhiing logi vi khuan trdn vd mpt sd d$c tinh sinh vgt hda hpc, vai trd gay bdnh ciia chiing ddi vdi lpn Id vide Idm can thiet, dd cd CO sd xay diing bipn phap phdng, chdng bpnh dat hipu qua cao, gdp phan Ihiic day chdn nudi lpn phdt trien bdn viing, tgo ra san phdm an todn v? sinh thijc phdm, cd siic cgnh tranh cao trdn thj trudng. Xudt phdt tir nhiing vkn de tren, chung ldi tien hanh nghidn cim xdc djnh vi khuan Pasteurella multocida va Streptococcus SUIS a lpn mdc viem phdi tgi linh Bdc Giang ldm cdn cii khoa hpc cho cdc nghidn cuu tiep theo vd cdng tdc chdn doan, phdng hi bdnh dgt hipu qua cao.
II. NQI DUNG, VAT L I | U VA PHl/ONG PHAP NGHIEN CUU 2.1. Npi dung nghidn cihi
- Phan lap vi khudn P. multocida vd S. suis tix bpnh pham lpn mdc bpnh viem phdi.
- Xdc djnh mOt so dac tinh sinh hpc ciia cdc chimg P. multocida vd S. suis phdn I§p dupe.
- Xdc djnh khd ndng man cam khdng sinh ciia cdc chung vi khu^n phdn l^p dupe.
2.2. Vdt li^u nghidn cuu
- Mau bdnh pham Id phoi, cudng hpng ciia lpn bj 6m, chet cd bidu hidn tripu chiing, bdnh tich ciia vidm phdi, viem dudng hd hap.
- Cdc logi mdi trudng nudi cdy, phan tgp vi khuan dudng hd hap vd hod chat, dung cy...
phdng thi nghipm nghidn ciiu vl sinh vgt (Bd mdn vi tning-Vidn thii y qudc gia).
2.3. Phtrong phdp nghien cihi
- Cdc phuong phdp phan Igp, gidm dinh, xdc djnh kha ndng man cam vdi khdng sinh ciia cdc chung vi khuan P. multocida vd S. suis thyrc hidn theo quy trinh nghien ciiu ciia Bp mdn vi trung, Vipn thii y qudc gia.
- Sd lidu dupe xii ly theo phuong phap todn hpc thdng dyng.
III. K E T Q U A N G H I E N ClTU VA T H A O L U ^ N
3.1. Kit qua phan Igp vi khuSn S. suis vd P.
multocida tir lpn mSc viem phSl Chiing tdi dd tidn hdnh phan logi cac mlu bpnh phdm tir lpn mdc bdnh vidm phdi d tinh Bdc Giang theo bon nhdm tuoi, ket qud phan ldp vi khuan dupe trinh bay d bang 1.
KHOA HOC K? THUAT THO Y TAP XIX S6 7-2012
Bing 1. Kit qui phan \ip vl khujn S. suis vi P. multocida til \tfn mic viim ph6l d Ilia tudi khic nhau
Nh6m tudi
L(3nconSS-1,5th^ngtu5i L(?n >1,5-3 thdng tu6\
Lfln >3-6 thdng tu6i L(?n ndi Tinh Chung
Stf mSu kidm tra 28 37 36 19 120
S. 5U/5 S 6 m i u di/dng tinh
11 22 20 9 62
T y l »
(%)
39,29 59,46 56,56 47,37 51,67
P. multocida S d m l u di/dng tfnh
2 8 7 3 20
Tyl#
7,14
(%)
21,62 19,44 15,79 16,67
Ket qud d bang 1 cho thiy trong cdc mau bdnh pham lpn mdc bdnh vidm phdi theo lira tudi, ddu dd phan l§p dupe vi khuan 5. suis vd vi khudn P. multocida. Ty Ip phdn l§p dupe vi khudn S. suis la 51,67%i; trong do cao nhit Id d lpn 1,5 ddn 3 thdng hidi (59,46%.) vd thap nhdt la d Ipn con so sinh den 1,5 thdng tudi (39,29%)).
- Ty Id phan Igp dupe vi khuan P. multocida la 16,67%i; trong dd cao nhat Id d lpn sau cai sOa den 3 thang tudi (21,62%)), tiep ddn la d lpn vd beo 3 - 6 thdng tudi (19,44%.) va thdp nhdt Id d lpn so sinh den 1,5 thang mdi (7,14%)).
Mpt sd tac gid trong vd ngoai nude khi nghien ciiu xac djnh vi khuan gay viem phdi d lpn da cho thdy ty 1? phdn Igp dupe vi khuan 5.
suis vd P. multocida Id khd cao nhu nghidn cihi ciia Vecht vd cdng sy (1985) tgi Ha Lan dd xdc dinh ty Ip nhidm vi khudn S. suis d lpn Id 42,0%..
Trinh Phu Ngpc (2002) cho bidt ty 1? phdn Igp vi khudn S. suis tix bach phdi cua lpn dm, chet tgi mdt sd co sd chdn nudi Id 95,45%; Cii H&u Phii (1998) nghidn ciiu bpnh dudng hd hdp d Ipn
dd xdc djnh ty Id phdn Igp dupe vi khudn 5. suis til phdi vd hgch phoi Id 72,0%. Nguyen Ngpc Nhidn (1996) nghien ciiu 72 ph6i lpn cd benh tich bj nhpc hda, dp xe vd vidm mdng phoi cho thiy ty Ip nhiem P. multocida Id 37,5%), nhidm 5. suis la: 30,5%i. Nguydn Quang Tuydn vd cs (2007) phdn lap vi khudn P. multocida tu bdnh phdm lpn chdt nghi mdc bdnh ty huydt htng cung cho thiy ty 1? phan Idp dupe vi khuan P.
multocida a lpn tai Thai Nguyen la 19,23%, Tuydn Quang Id 24,44% vd Bdc Kan la 26,0%.
Vdi ty Ip phan lap S. suis d Ipn khd cao (51,67%.) da cho thiy vi khuin ndy da ddng vai trd quan trpng gay vidm phdi d Ipn tai cdc dja phuong cua tinh Bdc Giang h-ong thdi gian qua.
3.2. Kit qud gidm dinh m$t so ddc tinh sinh hpc cua cdc chung S. suis phSn lap dirpc
Vdi 62 chung S. suis phan lap dupe, chiing tdi kidm tia m^t sd ddc tinh sinh hpc, kdt qua dupe trinh bay d bang 2.
Bdng 2. K^t qud ki^m tra m$t s6'd$c tfnh sinh hpc ciia cdc chAng S. sursphdn l$p dU^c Chl tidu
kidm tra
NaCI 6,5%
Indol Oxidase
Sd ChCing kidm tra
62 62 62 62 62 62
SdchDng di/dng tinh
62 0 62 62 0 0
T j Id (%) 100,0
0,0 100,0 100,0 0,0 0,0
KHOA H O C KV T H U A T T H O Y TAP XIX SO 7 - 2012
Bing 2. Kdt qui kidm tra m$t t6 die tinh sinh hpc ciia cic Chung 5. aula phin lip dupe Chl tidu kidm Ira
Catalase Glucose Galactose Lactose Meltose Mannitol Sorbitol Trehalose Mannit
S d Chung kidm tra 62 62 62 62 62 62 62 62 62
Sd chOng dudng tfnh 0 62 62 62 62 0 0 60 0
Ty l« (%) 0,0 100,0 100,0 100.0 100.0 0,0 0,0 96,77
0,0 K^t qud d bdng 2 cho thiy tit ca cdc chiing
S. suis phdn l§p dupe deu mang cdc djc tinh sinh hpc d^c trung ciia giong nhu bit mdu Gram duong, cd hinh cau ho$c biu dye, x^p thdnh chuoi ddi, ngdn khdc nhau. Trdn mdi trudng thgch mdu, vi khuin hinh thdnh cdc khuin Igc nhd, trdng trong, hoi loi vd gdy dung huyet kidu a, p, y. Vi khudn mpc tot trdn mdi trudng MacConkey tao thdnh cdc khuin Igc nhd bdng dau dinh ghim, ldi, tring trong. D^c bipt, vi khudn khdng mpc trong mdi trudng nude mudi NaCI 6,5%i. Vdi cdc phdn iing Indol, Oxidase, Catalase thi 100%) cdc chung S. suis phdn l§p dupe ddu dm tinh va 100%. cdc chung len men
ede dudng glucose, galactose, lactose, maltose;
96,77%. s6 chiing len men dudng trehalose va khdng cd chung ndo ldn men dudng mannitol, sorbitol vd mannit. Kdt qud nghien ciiu ciia chiing tdi cho thdy cQng phii hpp vdi md td ciia Quinn vd cs (2004).
3 3 . Ket qud gidm dinh mpt s i d^c tinh sinh hpc cua cdc chiing P. multocida phfin l$p HuffC
Chung tdi dd tidn hdnh gidm djnh mpt sd ddc tinh sinh hpc ciia 20 chiing vi khuan P. multocida phaji Igp dupe. Kdt qua thu dupe trinh bdy 6 bdng 3.
Bdng 3. Ktft qud gidm djnh m$t stf d$c tfnh sinh hpc cilia cdc chCing P. multocida phfln l$p dUcic Chl tidu kidm tra
Gram am Dung huydt MacConkey Indol Oxidase Catalase Glucose Galactose Lactose Maltose Mannitol Saccharose Arablnose Fructose
Sd Chung kidm tra 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20
Sd chting dudng tinh 20
0 0 20 20 20 20 20 0 0 20 20 0 20
TJ Id (%) 100,0
0,0 0,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 0,0 0,0 100,0 100,0 0,0 100,0
KHOA HQC KY THUAT THO Y TAP XIX S6 7 - 2012
Kdt qud cho thiy 100% cdc chung P.
multocida dupe kidm tra ddu bdt mdu Gram dm, dgng bdu dye hodc hinh tning, d^u mpc t6t trdn mdi tnidng thgch mdu nhung khdng gdy dung huyet vd deu khdng mpc trdn mdi trudng Mac Conkey. Cho kdt qud duong tinh, ty 1$
100%. vdi phan iing Indol, Oxidase, Catalase vd ldn men dudng glucose, galactose, mannitol, saccharose, fructose. Khdng ldn men lactose, maltose vd arablnose.
Ket qud xdc djnh mpt so d$c tinh sinh hpc cua cdc chung P. multocida phdn l§p dupe
trdn cho thiy chiing deu mang day du cdc djc tinh sinh hpc d$c trung cua giAng vd phii hpp vdi md td ciia Carter (1984).
3.4. Kit qud xdc djnh tinh mSn cdm khdng sinh ciia cdc chiing S. suis vd P. multocida phan l^pduyc
D I lya chpn khdng sinh dieu trj vidm phdi do cdc vi khuan trdn gdy ra cd hipu qud, chung tdi dd xdc djnh khd ndng mdn cdm khdng sinh cua 20 chiing P. multocida vd 25 chiing vi khuin S. suis phan l§p dupe. Kdt qua dupe trinh bdy d bdng 4.
Bdng 4. K^t qud xdc djnh tfnh mdn cdm khdng sinh ciia cdc chCing vi khulin phdn l$p dUpc
Loai khing sinh
Penicillin G Amikacin Florfenicol Tetracycline Ceftiotur Ofloxacin Streptomycin Amoxicillin Neomycin Colistin
P. multocldB (n = 20) S d c h i n g m i n c i m
7 13 18 8 19 15 14 16 6 11
Tf Id 35,00
(%)
65,00 90,00 40,00 95,00 75,00 70,00 60,00 30,00 55,00
S. suis (n= 25) Sd Chiang m i n c i m
13 18 22 11 23 18 7 22 9 10
TJId 52,00
(%)
72,00 88,00 44,00 92,00 72,00 28,00 88,00 36,00 40,00 Kit qua bdng 4 cho thay vi khuin P. multocida
mdncdmmgnhvdfiCeftiofiu'(95,0%o), Florfenicol (90,0%), Amoxicillin (80,0%.), Ofloxacin (75,0%), Streptomycin (70,0%.) vd khdng vdi mdt sd loai khdng sinh nhu Neomycin (70,0%), PeniciUin G (65,0%)), Tetracycline (60,0%).
Doi vdi cac chiing vi khuin S. suis man cdm cao vdi Ceftiofiir (92,0%)), Florfenicol (88,0%), Amoxicillin (88,0%), Ofloxacin (72,0%)), Amikacin (72,0%) vd khdng Igi mOi sd khdng sinh nhu Steeptomycin (72,0%), Neomycin (64,0%), Colistin (60,0%), Tetracycline (56,0%)) vd Penicillin G (48,0%)). Nhu vdy, cd hai loai vi khuin tren ddu man cdm cao vdi Ceflaofiir, Florfenicol, Amoxicillin, Ofloxacin vd deu khang fai Neomycin, Colistin, Tetracycline.
Theo Trjnh Phii Ngpc (2002) khi thii man cam khdng sinh cua cdc chiing vi khuin Streptococcus phdn lap dupe cho thiy sd chiing min cdm vdi Penicillin G bien dpng tir 59,09 - 63,63%. Kdt qua nghidn cuu cua chung tdi cho thdy so chiing S. suis phan lap dupe min cdm vdi Penicillin G Id thip hon. Ddy Id didu ddng quan tam ddi vdi cdc cdn bO thii y co sd trong vipc sii dyng khdng sinh didu trj bdnh do vi khuan Streptococcus gdy ra.
IV. KET LUAN VA DE NGH}
Trong 120 mau bdnh phim d Ipn mdc vidm phdi tgi Bdc Giang da phdn ldp dupe vi khuin S.
suis vd P. multocida.
KHOA HQC K? THUAT T H O Y T ^ P XIX S(5 7-2012
- Ty 1$ phdn l§p dupe vi khuin S. .'!uis Id 51,67%; trong dd d 1pm sau cai siia din 3 thdng tuli Id cao nhit (59.46%) vd thip nhit Id d lpn con dudi 1,5 thdng tii6\ (39,29%).
- Ty Id phfin l§p dupe vi khuin P. multocida Id 16,67%.; trong dd cao nhit d lpn sau cai siia din 3 thdng tuli (21.62%.), ticp den Id d Ipn v5 bdo (I9,44%o) vd thip nhit Id d Ipn dudi 1.5 thdng tuli (7,14%)).
- Cdc chiing vi khuin P. multocida vd S. suis phdn l§p dupe diu cd d$c linh sinh hpc phii hpp vdi md td cua cdc tdi lidu trong vd ngodi nude.
- Cdc chimg P. multocida vd S. suis phan Igp dupe diu min cdm cao vdi Ceftiofur, Florfenicol, Amoxicillin vd Ofloxacin; deu khdng Igi vdi Neomycin, Colistin, Tetracycline vd Penicillin G.
TAI L I | U THAM KHAO 1. Trjnh Phii Ngpc (2002), Nghidn cuu mpt so
ddc tinh sinh vat va dpc lyc ciia vi khuan S.
suis gdy bpnh d lpn tai mpt so tinh, Lugn dn Tidn s? Ndng nghipp, Vipn thii y Quoc gia, Hd Npi.
2. Cil Hiiu Phu (1998), Kit qud phdn Igp vd xdc djnh mpt so tinh chit vi khuan hpc ciia S. suis sp, gay bdnh d lpn mpt so tinh phia Bdc, Bdo cdo khoa hpc Vipn thii y 1998.
3. Nguyin Ngpc Nhidn (1996), Vai trd ciia mgt s i vi khuin dudng hd hip trong h$i chiing ho thd truyin nhilm d lpn vd bidn p b ^ phdng trj, Lu$n dn Phd tiln sT khoa hpc Ndng
nghidp, Hd N0i. ^ 4. D 5 QUIC Tuin, Nguyin Quang Tuydn (2007),
"Kit qud kilm tra d$c lyc vd tinh man cam khdng sinh ciia Pasteurella multocida phdn 1$p dupe tir Ipn tgi khu vyc mien nui phia bdc". Tgp chi KHKT thu y. 14(6). tr 46-51.
5. NguylnQuangTuydn,D5QulcTuin(2007),
"Kit qud phfin I$p vi khuin Pasteurella multocida d lpn tgi khu vyc miln niii phia Bdc", Tgp chi Nong nghidp vd phdt trien Nong thon. so 15. tr 45-47.
6. Vecht. U., van Leengoed L. A. M. G., and Verheijen E. R. M. (1985). S. suis infection^
in pigs in the Netherlands (part I). Vet QuarL
No. 7, pp. 315-321. ' 7. Carter, G.R. (1984), Pasteurella, Yersinia,
and Franciella, pp. I l l - 121 in: Diagnostic procedures in veterinary bacteriology and Mycology 4th ed (Carter G.R, ed), Charles C, Thomas Publisher, Springfield.
Nh§nngdy: 15-9-2012 Phdn bipn: 22-9-2012
HOA KY TANG TRANG PHyC BAO HO G I U P N G A N CHi^N DICH B$NH BUNG P H A T Co quan Phdt tri^n Quoc te Hoa Ky (USAID) vira trao ijlng C^ic thii y 20.000 b$ trang thilt bi bao h$ lao dpng, tn gid 200.000 USD. nhflm giup cdn b$ thu y Vi^t Nam phdn umg nhanh v6i cdc dcrt bdng phdt djcb cdm gia elm m6i cd th£ xdy ra vd c^c dich b^nh mdri n6i khdc.
Trang thi^i bi bdo h$ lao dpng nham ngfin ch^n dich b^nh biing phdt du^rc trao t^ng gim: SO.OOO m^t nf, 80.000 gfing tay vd 30.000 do trdm bdo hO dang dugic chuydn tdi cdc co quan thii y dga phuong vd cdc tinh trong cd nude, noi c6 nguy ca biing phdt ciim gia cim cao nhit ho$c cd nhu clu d p thi^t v^ trang bj bdo bO.
Ong Joakim Parker, Gidm doc USAID t^i Vi$t Nam cho ring: "Vifc cdc co quan Vift Nam sur dyng cdc trang thiet bj ndy m$t cdch chJen lupc vd hifu qud khdng nhOng bdo vf cdc cdn bO thd y md cdn bdo vf nhihig ngudi khdc tham gia vdo cdng tdc phdt hifn vd Omg phd vdi cdc dpt bdng phdt djch bfnh. Hpp tdc song phtnmg giita hai nude khdng chl dimg l^j a cum gia elm md cdn bao gim vifc phdng ngi^a, kilm sodt vA gidm sdt nhihig bfnh dieh d3 dupe biet den ho^c chua dupe biit ed nguin gdc tir ddng vgt vd ed nguy co ldy nhiSm sang ngudi".
finfovet 19-10) SongVS