I
NG6NNG(f
==============��
S610 2015
-
..
AN DV BAN 'I'H�: TRONG NGO', TVC NGO'
LIEN QUAN DtN S6NG NlfOc QUA Y NI�M
lIANH TRiNH DOl NGlIOI
LA lIANH TRiNH CciA DONG S{JNG
NjlOWtI
PHUONG'AbsInd: In MetqJhoos We Live By. I skoffand JOOnson have sho"" !hal metaphor
" JI(Jt anymore !be WOrding words, that metaphor is modes ofthinking. And metaphor
octs as an a�Dess of abstract concepts or areas not directly recognized the sense tbrougb the 1ei"IS o(the """,iiie concepts and familiar B1cas. RIver, one of the familiar field of the Vieb...'... are often "sed to descn'be and explain the other fundamental
ii' ,� So, we collect and examine idioms and pioverbs ...I,'ed to the river from Vietnam pelspo,.tive of conceptual metaphor theory over categories "Jouney of life is tbe jounltY orlbe rive".
Keywords: Cognitive linguistics, Concep/iIaJ 1tU!laphor, river, juomey.
1. Diu Dhip
N�on
ngil hQl: Iri DhG" I. mothu6ng
"gbien Cllu lieD !Iga\nh, pMttriSn
vao cu3i nbQng nAm 1950 ciIa tha Id xx. N6 I. SI'
ket
hqp CUs ngOD ngil hQl:vOi Id>oa hQl: tri n.h�D. NgoD ngil h()I: tri nhGn lien q"an
den
811 kha\o �t clle•
qua trinh to", tri trong Vi� th\i d8c va sir d\iDg tri th.rc va DgOD "gil.
Ngon ngil h()I: Iri nbin khong ngbien ciru vA Iri nhin mot c8ch loan di�n
I!IA
chl'giOi
him a nbQng trj nhin cQ lien q\ian �D vi� hQl:�p
va v'" d\iDgngon "gil cus COD ngum. Hi�n thllC k,h"ch q\ian pbAn Anb troDg .ao nlWoo
hloh than" neD the giOi tri nhin va cAu !nic tri obin.
'
Ngbien ciru in d\i tri n�pf in d\i Y ni� d1JQ'C coi nhu IA mQ\ eAch de hiSu the gi6i trong m6i lien � ")a n6 vo; y chi va ho� dQng sang IfO cus con nguOi
N6 hu6ng tOi Dgbien ciru c8c qua trinh
tinh'tbJn
nhO va\o ngOD pgill\i nhiencus con ngum. An d\i tri Dbin la mot thao tile tinh thin giup cPUng ta nhGn
th.rc
�e
giOixung. �"anh .�
va\o chUe nllng tri pi$, c8c"¥
tri nh",I\�in
cia chi. lam ba 10\11 an d\i y rur;m: in d� c�u !nic. An d\i ban the va An d\i dlnb hu6ng. Trong bai vi� nay. chq tOi s! tip trung vao c8c dtc
diSm
cus in d\iban thS va An d\i ban the qua y ni�
HANH
TRiNHWI
NGVO) LAHANH
TRINH eVA DONG SONG.
"'iii
I, [Ii
�'"
II..
IP.
lilt
I"
�.
"r.
I II1II
...
"'!""
!
"
•
IhS, Inrlm$ b,i bQ<: Sti GO..
....
66
Ng6n
ngttsA
10 Dim 20152. An d.,. bin the
(Ontological
Metaphor)PhUOllg
thirc sinh tAn so kbai nhit clla con nguOi I. phuong thirc v�chAt,
kinh nghiem ella con nguOi vol cae v� th@ di cung
cAp
co sO v� chAt chochUng
ta de bi.!u � II
�1Ii
cae y niem trim ruQilg thiInh nhQng th\lCths.
tit d6 phaisinh ra m�t lo� An d\l moo: An d\l ban ths. Trong y niem An d\llo� nay. con nguOi thuang cui cae y ni�m va hlnh, triru ruQilg. rna hli nhu �g thai. Sl'
ki¢n.
ho� d�ng tAm II. tlnh cam. ru nrbng Is nhQng th\lC thS hOu hlnh. trirutuqi1g. bOO v�y c6 thS thAo II$t, IUQilg h6a, � biet cae '* tnmg va nguyen
nhan ella cae
!hI'C the
d6. Thea !COvecses [13a). An d\l ban th.! cungcAp
cfiutrUe Iii � It hun nhi.!u so vOO An d\l cfiu trUc. Nhi�m VII Iii � clla lo� An
d\l
nayduallg
nhu chI dun thuin Is cungcAp
�I! thai ban th.! cho cAc ph!UlltrU chung clla nhQng y niem dlch triru ruQilg. f)i�u nay c6 nghia Is chUng ta
hInh dung tn\i
nghl�m
cita ntlnh duOO �g Sl' v�1, chit lieu hay v�t chira. VI nhQng tri thirc clla chllilg ta vo! cae Sl' v�1, chit li�u hay vit chira bi giOO �ph4n
niIo 0cAp
d�chunf
nay nen chUng ta khllng the dimgnhQng
ph(Ull trU chung b� c.o nay de hieu nhi.!u v.! cAc mi€n dlcb. An d\l ban th.! quy nhtlngtn\i
I1ghlem
van khong thS phAc b<i' ro rang. ho� c6 tlnh mahli.
triru ruQilgclla chUng ta vo! nhQng
Ir\Uig
thai co ban duOO �g thirc 51' v�1, chit Ii�u,...ph\lc VI! cbo nhQng m\IC dlcb rAt da �g. j(Ovecse5 [I3a) d! dua ra mo bioh
Iii � clla An d\l ban thS nho sau:
.,' _. .
1-,·,:,M;.;,i.!n::.::..;N,.!igu:;;i;::.;o"'(.:.So::.;u.:.rce;:.
.."'..DO,.:;m=.=in"')-+...,,.,..,,.�M;:;i.!:::n
D.rch (Target DOmain)V;o.'rCilA'r(PhysicaIObject) -C C11!VC . PHlv.TC
=T=H-=-OA"'.C=1R==UU=
L-- ."...,...,..._,..,...,��-J...-... �.WONO cAc s '" cAe HANH • . NO
�_��_....j_�:;:.,.
..:::;C
C HO�T Nv- V·. T C T Kl!
"'NO"'. ""lljN=-'H""'jt
'.,.. V,J,T cHA'r VA lie M,J,'r PHI V,J,T cHAT
_______��._.��.�..
��-�nA�N�G�THA��I
__---- --�Qua Illil
hlnb. chfulg
ta 06 the �thfiy
An dll ban the d! quy nhQng clli.!firu ruQilg. mo
h6.
kh6hieu,
k46 nlm bit vol nhQng �!i thai ellthe.
co banella S\i v� chAt li�u•.. ; c6 pgbla!A n6 vtt th@h6acai triru tuqi1g. ThI dll: "cu�
dOi" 1. Jll�t khAi
Diem
rAt Diabi;.
chUng ta khong the xac djnb duge n6 vol mallsic.
hlnhkh6i
hay '* diem vtt 11,••• nhung qua con dubng An d\I banth.!.
cu�do; s! Iro nen ell
thS
MU milt S\( v� Irong y niem cuOC 001 LA DONG S6NG.An
dll ban the giup cbllilg ta ru duy vol the!giOO
thea hai cAch:I) Quy
chic!u,
djnb tinh va xac djnb c8c phuong di� ella nhllng tn\inghi�
d! du..,.; 140) r6 hun.
.
2) Khi nhQng tn\i nghlent rna hi; d! duQc IIlng thai h6a th<lng qua An dll bAq
ths tbl'nhQng
tn\i ngh.iem duQC y ni� b6aAy
c6 the dllQC cAu trUc th�mnQa bOO y nghia ella An d\I
cAu
trUe.chlqg
hfn, khichUng
ta quan ni�m cu�dOi I. m�t v�t
the
v� chAt tbl chUng ta c6the
d� dangcAu
trUc no vOO nhQngy nghIa clla m�t d!>ng sOng qua
An
<1\1Y
1li�Cl)OC
001 LADONG 86)11G.
�
dV bint"I
.., 673. An d" sang nrie
�
3.1.HANlI
TRiNH 00i NGlfOi LAHANH
TRiNH eVA DONG S6NG�
Tronglifutg
Vi�t, c6 the d� dang tim ra SIl lUang thleh I, kl giita cae tri� thue sang nu6c, rVng han la ea m�t sa thl,lC the lien quan den sang nuoe v6i
� IU each la
mien
y ni�nguAn
v6i villr\l eu� dm, trong d6 e6 con ngum ell,I
thS sjnh sang,
v6i IU each la miSn y ni�m dleh.i )ling 1. M6 hlnb chieu '" giila mien
nguAn
v�T CHUAj .l mi�n 4ich CON NOVOI
•
1
sang khm <Ii til
nguAn,
ket liDh ella h8ng trimsubi,
khe, tr.li qua nhiSukhUc � cang xa
psUAn,
1l,lC saQg cangyeu,
eoAi eUng thl hoa tan V80 biSnca. I'>iIi ngum
chAng
khScmAy,
e\ing sinh ra tilngu6n
nwc ella m�, 160 ien,In!<)ng
�
gili nua va cubi cUng ill DhAmI!Iit
xUQi lay, vA v6i nu6c tien,nu6c
1'1$
(vesua;
vang, vi niTi chinsu6.).
·.Nhu v,y, h8nh trinh clla dong sapg c\ing chfnh )Ii vong xoay clla eUQe
dm. Trong cu�
� trl� Ar,
v61ph61liem
phuQ'ngI�fn
la nguUi �I,ln.dang
hOnh, tAt ea nbilng v� chua 4i
ehuy&,
Uen sang !Iu6c deu dttQc pMo 10\11 thea nhilng thaDg bfc gilltri
rit khllc Dba", tru6c � 18 d1,la V80 co 'iQdimg
vf\ thUs!hay ehQ v�t 4uQC chUa.
HAy lAy Ihuyin,
m�t phoollg lien di I�ph3 biSn,
dSMinh hQa: D!ra
m(l1IlIIuyl" ,6"g;
CM lhamngai
mili'/luyl" ,611g,
luy,ting
161 dfP nhung
ch&ng
nguUi la; Vita an vira clU,i, viralha.th"yl" thunl'
virqhoi
lIIuyl" r6"g;
BQ Huyin phid gai nhulIIuyJ"
chdJ do rupl; Thuyen cOulu limg do xang,
lIIuyJ"
,clldJ lu limguang cong lIIuyln
chili;Thuyi"
nanclIO d6,
,h"yln
iii clIO •.it;
Cimg hQi cimglIIuyln;
Dur,Tc longddl, mdllong
40; Qua song thiphai IllY 40;
Qua
40 khinh song... (J diy, con ngum vila Mathin v80 phuong lien vila 18 chi! thS
diSu
khiSn piluong lien. Tru60g hw nay,eIIc 00" dQng c6 gill
trj
biSu tuQng, bamnghI�
clla n6�!lg
chi b6 h�p trongp""'" vi sang nu6c, chAng � Coi giOl>Q buOm; L1m chiou be loi; Thea nu6c Iw;m
thuyini
Tily gi(l rna giuo',g buam cbu d(lpg Kea bu6m ngJI(TC gi6hay
CMng
t1uMn nguvc nuvc··· BOi S\f 1\18 cbQn 6 diy c6 Y nghIasA!lg
c6n, quyttdjnh th8nh c6!lg hay thAt � "dOi, vi tro!lg brnIn cAnh !180 d6 thl M(jl "pm
gi6,
Sit SII tuong
dOii8
tila
miennguon
Cae thuO<; tlnh Iva nli dlch dOi tuqng c!uqc chiau x,
� .
n8u6D
, �
,
I
ban(bir)
Cae th\IC th� lien quan d� sOng nu6c
.
thuren
,
dbng sODg
. s6�
..
CfD/ siu
2 dlJC/ trong
.
trailn6i
Cae Ir$ng thai cAm xUc
.
.
xu6i1 nf!Ul7c ..
Ian!
XUOng
.
, . . . ---
. .
. . ' . .
-
i
1
J
68 Ng4In
ngil'sA
10 nim 1015m(it b6 eheo; Vu he clIng v6 ifuvc cdy lllla cOn khi n6i: M(it minh, wa
eMnf
VIla eheo,1KMng ai tat 1IJIUe dO ngheo m(jt khllA n6i d&t hoAn cAnh dan chiec
trong cu¢<: dlri. Thoo khAo sat cita chUng wi, trong S<i l\IC ng(t cO nghla lien
quan dan cAe phuong lien eli � trOn sang nu6c vA nhOng b(I pl$l cita
ch{mg,
kiau kSt cAuNh4p
sOng tUy khUe, nh4pgia tUy 1(JC; NuUc nhO timggiptxoi lluingdO... tin: nh6m bi6u � tinh thfch nghi vlri mai ttulmg
S<ing,
chiam kha nhi6u.vin trOn cu¢<: hAnh trlnh
Ay,
dlri sang cO khUe the nay, khuc the khac,bO beil 10 ben
Mi,
nuae luc d\IC, Illc trong..., cAe � ttung hlnh thAnh nennhOng 1ir(Jc dA C\IC b(I, chUng gqi len mOt mien bieu � khac,
giUp
ta nI$t r!Ihan hAnh trlnh dlri ngulri vA n6i fOng ra IA cuOc dlri. Trong chiau huang nhu
dA bi�n gilli, dlri ngulri
khan�
pblli lUe olio ctJng Song l(ing song em, Thu(inbudm xuol glo; ho� nhu Buom
g(ip
glo hay Xuoi eheo mat mal•.. rnA cO khipblli Len IMe
xu&ng ghinh,
Thuyen xuOi gl6 nguve, cO khi pblli dAi mJt vlriSong 10
gio
IUn, pblli Leo lai cheoeMng
Inlri cO the vuqt qua. Cilng tren hAnhtrlnh xti(ji va bien c8, cO m�t th\IC IS Ia, ch3 olio dja hlnh sang h�i \\I nhu cw
sans,
vAm sang, ben db, ns! ba, ngibar
... !hi cOOg chfnb IA chli 1\1 h�i citacon ngulri. Til dAy, kh4 nhiau y Di� va cu¢<: dlri trong lUang lac vlri sang
nuac dUQ'C hlnh thanh, vA c(ing til nhOng trIIi nghi�m nay, con ngulri dA dUe kat dIlQC nhOns quy 1$ cUa sang nu6c rna ci!ng chinh IA logic c,* dlri: NlI{!e ehtty Idu, ddu cilng 1m; £Un
lhuy€n,
IUn song; Nlluc khe de nuucsu6i;
lVII6esu6; co bao gic} iI!Ic; B6i Ihl 0; Ii! Ihl dl; Tlic nIIfIc vU /x}; Nuftc chtty eM
trlIng;
MilO ddm Idu clIng 1111; ... minh bQa them cho An dll dang ban, cO the kS dSrt
IUQ'C
46
hinh Anh sau dAy: NgIic1i co lue vinh Ir!c nh!Ic, 1IJIUe co rUe dlle lue /rong vA Nwc co khl/rong !chi dlle, nglic1i eoU Ille kj lhonk3.2.
cuOC OOllA pONG S6NO
3.2.1. Dong
"Iri IA dOngsang
COos nhlf lIul1i thoo dOng nU6c, xu3i ti)eo 16 th6i cUa xl hOi thulmg rAt thl$llqi vA 4ir(Jc Mnh gilIlA thli'c th(ri,
hw
Ie, cOn nsuvc dOng, I�i dOng IluOcIlSl!QC la <IT nhien IA
rAt
kh6 kbAn. TAt obien xuai thoo dAiIl dang cmr.hill
dAIA cMu II, cho ¢n
chap
J;J)$ xu3i hay nguqc trong 1'1 b�i c\bJg IA mOt Sill\fa chQn, ben CfIth SIII\fa chQn cAe 16� dong nuae. COOg nhu dOllg sang lu3n hlfOng va bien c8,S<ing
IA hlfOng va phia ttuOe, lUang lai IA ttu9'c m�, sau lung IA qua khir, hanb trlnh cu¢<: "Iri IA nhOng'luAng
"ulmg di dA qua, 0 dAyY Diem thlri gian "UQ'C dinh vj thoo cOt mAc cita khang gian. SII trai chAy cita
nu6c dIlQC bieu bung cho S\I banb th3ng, !hAng lien cOn nguqc
i�
dong sang�
nghan&y
IA dong dlri � tj, ta vin thooDg nghe n6i: hang h60 II opng. dllan �i ngung opng, cu(ie
$&ng
tU opng, cu(ic$&ng
00 Iii, cu(iesang
!chang 16;thodt...
thtinc
tin bi bilkin lch6ng chUa m�1 16 m{)I, •.• 0.;, v.y, plJlli khoingu6n,
phIIi khai thang dong cMy, tIr dAy ta cO m�t S<i ng(t � lien quan dSo y oi�
vita nhAc: khat
ngu6n
sang 1(10, can b�ngu6n;
1(10ngu&n
nMn IIIC.•. t1$nc!lI n6 cOD Ian tOO·&o net nghra ''!\oi p()at sinh, DQi �ung
cAP"
nhungu6n
biM.-_._._-_ .. -_._, .
!IS
An
dy .,iDthe
... 69-
,
,.,
'<II
...
..
"
ngu6n vlin, ngu6n
cam xUe,ngu6n
irE /uf, Nguiri ta cOn dlla V80 net ngbiakh6i chAt long nOi
liSp
cbAy Irong dongsan_g
de chi donghuyat thOn�
nhlldOng hp, dong
giling.
dong dni, dOng tPc, mii dong. con dong cMu giong.,.va xa hon 101 dong difn, dong Om thonh, dOng thOi gian, dong suy nghi va di
ohlen IA cO cA dOng dm (!roi theo dong diri).
3.2.2. C,* diri IA v� chUa
Con
nguiri
IA mOt thvc the tOn Ifi Irong khong gian nhu mOt v�t chUa.D§y IA mOt tnIi nghiem rit q"an
yeu
vA til nhlhlg tnIi nghiem nay, con ngu/rldi phong chIau len the gim nhu xi hOi, sOng nu"" vA rAt ohl€u vat the kb8c:
buUc vao di1i, Irong cuPc dm,
sling
trong xiI 1191, ben Ii cu(lc dm.. " boi Irongmr6c, nKI'P I� trong song. .vi v6i sang. mo kim ddy
bi,
cu(lc bi dOu, troi lheodOng nuUc, ba chlm bay noi... D�y sOng IA &y xi hOi, til diy hInh thoInh nen
mOt $\I
p)lfut
lolli cAe giaitApg
x§ bOi thooph,!"llg
vithAng
dimg, du6i dayxiI�_���_��_�xiI�
... ���_&p.
df,t IA \/,t the chUa nu"" nen cAe thuOc tInh clithe,
len!mling.
trailn&i.
nOiI chlm, c(ln! sau. d�c/ trong... d!u duqc dimg cho nguiri vA cho x§ hOi:
Un voi,
;w&ng
ch6; Len thOc%u6ng gMnh;
Ba chlm bayn6i;
Chlm tN6i him,
sOu; chlm I(ln day; Ben la Ihl �c, ben btii thl trong;, ... suy nghi nOng C(ln;.
C(ln nghT,' C(ln long; C(ln tau rao mang; C(ln bOu tam �; C(In 1m; C(ln van;
C(In
ngu6n
40.0 t(lo. Tuy khong lien quan trucIi�
den y niem dang xet, nhungrAt nhl€u dAn ngtl cho
tilAy,
ngu/rl Viet blnb dung, linh cam la vlit c/rIra nuUc,,
cam xuc la nuac: 17nh cam d(lt dOo; 17nh %UQ lai lang; Cam xUC lI1ng dpng;
Yeu thrrcmg
Idng ;ruling;
nnh anh nhu nuUcdOn�
coo; An a v6i nhau nhubat nuac
d,iy
... vA khi qan giao duc kat: Dl'C fir dau song d�cmling; Ngu6n
d�c thl dong c£]ng d�c... thl hin ohlen khong chi de noi \/€ sang nuoc.
3.2.3. Moi truimg xi hOi IA nu6c
Tnroc mOt mOi ll'Uimg mm,
ching
� nhu: !hay d6i ch3 0 mo iVng ra,IA bAt kl mOt $\I !hay d6i nAo dO,
ching
� nl!u:chuyen
dOingha
nghiep, moitruimg
chuyen mOn, vi the xi hOi." rna ai dO pbAt biSu: mm chOn uOt chOnrdo din, con 1(1 nuac, 1(1 cai; Ra vm m6i bilt C(ln sau, a trong I(lch hoi bill
44u rna do, thl r(! raog IA chua thlch
nghi,
chua hoa � dIlQC, pbAi mAt mOtthiri gian de quen nuac quen cai. T!Ong cAi moi trulmg
iy,
vi thS n6i1 chlmk¥ng
pbAi ai cilng nhu ai, bien tuQng xi l¥)i nao clinggiOng,nhau.
phong IriionOi len,. nlii. len nhu mpl hifn tu(lng. Ihrrcmg hifu .'nlii nhu can, liii I1n nOi lam
cho h6n nOi trpi giiia dam dang. nhii vl1n m(!i nOi, cong tac dOn v(ln noi len
mQl van di ... cO kbi nlii nhuphoo, n6i lrJuji _ nuac. Con chlm cilng
the,
I1nchlm. chll chim, chim
m6ng.
IrJujng /chi chimxu6ng.
phong trao chimm6ng.
chim /chuat trong dam dang, chim lim (nghim) tren san
kJiJu,
lang ;rom chimnl{(ip tronl{ man dem, Iham chi cOn chim 1(In ddy, chim du6i bun sOu. MOt V\I viet bi bung bit ho� bi cO tInh
giiu
nhl'lll thl gQi la chlmxu6nl{.
D§ bi chlmxu6nl{
thl cbi&:xuang
va tAt cAnh�
gi Irongchi&: xubng
deu bi nu6c cu6nWi
het,
khang cOn d! I� mOt�
vet nao nol bientruiml!'
MQt nguiri lamviet llie cO m�t, llie khong thl glin cho til l� �: No di lam rna err I�n
hjlP
m4i, Diy lit mOt h� dQng kh{)ng thS thiau dAi vm eu d§n sOng nil"" llie tAm
�
'1iCn
lirt
i�
lIiiu
i�
�rQ iiI;
�"'
�
.1Ii
�'II
Dilii
�"'
�"'
• •
'''I Ii ,lftix ,'Irir;
�..'l
iill ,Ii
i�
'"
�5 III
I!IiI
..
oif
dl
�
<if
70 NgOD
Dgft'sA
10 Dim 2015s6ng, dAo ciAt. Nglim I�n hllP dum sang cilllg c6 Inc
thAy
luc khOng, b6ith�,
trong cach di!n � nAy nham 11m chi mOt nguOi InA I""
!bAy
llic khOng thl gQiIA I�n
h"f':
VI ph8isang
trong m6i truOng nuae cho nen ph8i''vly
Wog", th�18 mOt so bolll
clyng
trong nuae cluqc dUng cIA chi cui)<:sang,
mOt�g
1\lCyeu,
mOt c6ng vie<: bel bQn: No dang bt1I m6n toan; cOng vifC IIiJ
4llu;
s6 stich ngIPtOi
4du,
tOic6
... ;�t
� thAi t&n 11: ngIPtnln}l(lnhplulc.
tnln tri hi "9ng...;m(it tlob
��:
chit duAl trong cu/ic tlnh, chlm tt4m trong hoan I",c... Kbiai cl6 than phien, b6 bilt bao nhieu liin cUa vao dtt an ma
cluing t/uiv
bq bindou co thl c6ng vie<: c!Au tu ro r8ng khOng c6 hie.. qua rAi. Trong
chi€u hu6ng
anb x� gilla hai miSn y niettl clang xcI, eac thl d\l sau clAy cho
tliAy
sang DuOcquan ttQng clen mUe nAo trong tu duy clia nguOi Viet dil c6 th� nguOi ta
kh6ng
nb� biS! cli�u nAy: Bin (xe), (xe) /10, �I b�,
'l1Ul
glang; Nodang
luvn song(c�y xe); Vang dang lurh song (len
xiiAng
th4t thuO"g); Xe CN,ry ngpt nwc.N6i r(l han, COI1 nguOi va phuong tien vln di
chuyen
!ren bQ, oblDlg ng6n tilI�
cI� c�p clen sang nuOcth�
oblmg vln logic, dieu kl dieu clia an d\l la ch3nAy.
Qua obion, ven tu each IA m(it bQp�
clia m6i truOng, qua tuortg $:,con
n.gum
khOng thakhOn�
bin?
chipllOi
ho'" chipbOi �� n?
Do v�y,khO�}!
I� khi
!bAy
tropg va sa tnl.i nghi�m rnA CM Ong ta cIA cluc ket, c6 nhllng trietI( .,
!it
!ham thuy, lriau obu:Nwc
len rai nu6c 1",1rong;
Ben 16 thl dllC, ben.boi thl Irong; NIl6c
I�g
lang sdu; Nwc thizy lang tlutUng la sau, n8llOi IrdinI�ng thllimg la sau slic; ...
3.2.4. Tu tuOng IA d6ng nu(Jc chAy
DOn6 sang
c6tha
coi 18 mOt troiig nhllngc4
mlu clia vAn hoa nMh lo�,IA m(it bien the clia
inlll gac
nuOc,sang
m(it n\�1 mangMiI!!g
Y nghlabi�1I
ltIDlg chllDg clia nuOc, mOt �t c6 nhilpg hu6ng ngbJa bie!u trUng riong gAn liSn ven nhilllg cI�c
cliem
blln the! cUa n6. t>� tiob ve SIf dichuy�n
lien'IIJC
ella dong
sang khien
nguOi ta li� IuOng rten dong chAy trong tu WOng. NguOi Viet thuO!)g sir d\lDg nililllg til ngtl', thIInh I'lgtl', (IJc ngtl'gAn
lien ven blnb Anhdi>ng
nuOc. de! di!n dill suy ngbi, t&n, \II: chlmddill, Ian
hllP, Ian l/il, �ng C(l1l,sau, dtiy voi... ; No dang chim dam troilg dOng suy Ill; suy nghT nong cl,11i;
i)t;l sau hem
blln,
b!lng lei;, hembuang;
DIlvc longddt,
mdt 10llg do; suy nghTtMng
Sudt;
Bilt dau dtiy bilnady
volmllillimg
... �!bAy,
dophiSu
I( do �nbau obu: mOi lr\rOng dia I( tU Nam cb(
BAc,
tit DOng sang TAy cliaVi�
Nam,cl4u cl4u cilllg c6 sang "uae, va con nguiri Vi� Nam
gIin
b6 than thiSt ven chUngca vf I'mg xu v�t
chAt
vA ca dmsang
tiob thin. £>6 la I( do gia; thlch vi sao ciAu an song "uOc va cae th\lC the lien ql,an clen sang nwc kha � nct trongtu duy cUs
ngum
Vi�. KbOng chi \1Onthufut
18 ten gQi S\l' v� hien tuqng,!1hilllg
til ngtl' chi tlQl) �g clia con nuae cllAy thuimg (t obieu mang tl!!h bieu cam.
the
hi�n SlfgAn
b6 sau sActiP.h
cam c� CO"ngum
ven thlall obi�lI.4. Kit lu,D
H�t nMn tu tu6ng clia ns6n ngtl' hQC tri � Is quan diem "di nQin vi
trung", con ngum luOn IUon {J Vi tr( trung t&n nhAt cUa vUlt\i, clia !liQi I�
..
71
diem,
con ngu(ri Is "thu6c do" elia V!lll vJt tran the giOi nay. Chfnh vitha,
y niem va con nguOi �t IAn nlla Ir\JI:
liSp
18m s8ng to q"an diAm nMn vAnliy.
C6 thA nh� xet mien y niem sOng nu6c e6 milt vi trI hAt sue �e bi�t trong
� dilng trI nao clia ngu<ri Vi� c8 lIan binh di� Y thire cilng nhu liem thue.
Xa hon, 06 th� khlli quat dUQC diSu nay, IUQC d6 sOng nu6c d4 h4n sau trong
t!m trI, eho nan milt mJt. tran co siJ
nhilng
(rjoh nghiem d4 06, nguCri Vi�tdA due kat th8nh nhilng � xet 06 gia trj nMn sinh, "* lehac sin s8ng dung
IIlIP eSc trW nghi�m mOi va n6.
TAl LIeU THAM KHAo
I.
TiAng
Vi�t1. Trln Viin Co,
•. Ngon ng& hqc ITI nh4n (Ghl chip va suy nghT), Nxb