N g h i e n ctiu G.ia d i n h va G i a i
So 2 - 2 0 . 1 1
Hgi Lien hiep Pliu nuf Viet Nam
V0i cong tac phong, chong bao luc gia dinh
Pham Thj Thoa
Trung uang Hoi Lien liiep Phu niJ Viet Nam
Tom tat: Bai viet tong ket nhuJiig ket qua dat dUdc ciia lloi Lien hiep ]^hu nijr Viet Nam trong cong tac phong, chong bao iuc gia dinh, dong thdi neu len mot so diem can riit kinh nghiem cung nhu nliOng kho khan/han che khi tnen khai thur hien. Theo tac gia, de cong tac phong, chong bao lUc gia dinh co hieu qua hdn.
Hoi Lien hiep Phu nU trung Udng va dia phUdng cftn tiep tuc duy tri va nhan rong cac mo hinh truyen thong, dong thdi tich cUc tham gia xay dUng cac dia chi tin cay de ho trd cac nan nhan ciia bao lUc gia dinh. Tac gia cho vkng can dUa ngi dung binh dSng gi6i va phong, chong bao lUc gia dinh vao ChUdng trinh muc tie~;u quoc gia ve gia dinh.
Tii khoa: Hoi Lien hiep Phu nu; Phu nU; Bao lUc gia dinh.
Bao luc gia dinh a Viet Nam dang co chieu hudng gia tang a moi vuno mien, moi doi tucmg va la van de hue xuc duoc loan xa hoi quan tam. Nan nhan ciia bao luc gia dinh co the' la phu niJ, nam gidi hoac tie em, sono phan Idn la phu niJ va tie cm. Theo Nghien ciiu qudc gia ve Bao luc gia dinh ddi vdi phu nu a Vict Nam (Tdng cue Thdng ke, 2010), 34% .so phu nil cd gia dinh dugc phdng van cho biet da tung bi chdng bao hanh the xac hoac tinh due, 5 8 % da tijng la nan nhan ciia it nhat mot trong ba hinh thuc bao luc gia dinh (the xac, tinh than, tinh due) va 5% phu nu cd thai da tun"
hi chdng danh dap.
Bao luc ddi vdi phu nu thudng dirge biet den nhu la bao luc tren co sd gidi, la hien tugng pho bien dang tdn lai d lat ca cac nudc, gay tdn hai nghiem trgng den siic khde the' chat, linh than va nhan pham ciia ngudi phu nil, anh hudng den hanh phiic gia dinh, gay trd ngai Idn cho binh dang gidi va vi pham quyfin con ngudi.
La mdt id chiic chinh tri - xa hgi dai dien cho quy6n va lgi I'ch hgp phap, chinh dang ciia phu nil, Hdi Lien hiep Phu nil Viet Nam xac dinh trach nhiem quan trgng cua minh trong viec van ddng cac tang ldp phu nil lich cue tham gia cac hoat ddng phdng, chdng bao luc gia dinh, gdp phan xay dung gia dinh hanh phiic. Chinh vi vay, ciing vdi cac co quan quan ly nha nudc va cac td chtrc doan the: - chinh tri - xa hdi, Hdi Lien hiep Phu nil Viet Nam da cd nhieu nd luc trong tham muu, chi dao va Id chuc thuc hien cdng tiic phdng. chdng bao luc gia dinh. Ket qua dat dugc cu the nhu sau:
1. Cong tac ch? dao
- Hdi da lich cue tham muu va tham gia xay dimg Luat Binh ding gidi, Luat Phdng, chdng bao luc gia dinh, Luat Phdng, chdng mua ban ngudi;
tham gia thanh vien Ban chi dao Chuong trinh hanh ddng phdng, chdng ldi pham budn ban phu nu, tre em theo Quyet djnh 130 cua Chinh phii;
tham gia thanh vien Ban Chi dao lien nganh phdng chdng budn ban ngudi tieu viing sdng Me Kdng (COMMFr) va IJy ban tu van lieu vCing sdng Me Kdng (SURAC).
- Ban Chap hanh Trung uong Hdi Lien hiep Phu nil Viet Nam da ra Nghi quyet sd 07/NQ-TW v6 mdt sd van de xa hdi lien quan den phu nu N'a tie em gai, trong dd khang dinh nhiem vu trgng tam la lang cudng cdng tac lanh dao, chi dao Hdi Lien hiep Phu nil cac ca'p ve phdng chdng budn ban phu nil va Ire em, phdng chdng mai dam, HIV/AIDS, phdng chdng bao luc gia dinh; ddng thdi chi dao Hdi Lien hiep Phu nil cac linh, thanh xay dung chuong trinh hanh ddng thuc hien Nghi quyet 07 va trien khai thuc hien tdt ke hoach hanh ddng cua dia phtrong ve cac van de xa hdi lien quan den phu nu va Ire em gai, trong dd cd bao lire gia dinh.
- Hien nay hoat ddng phdng, chdng bao luc gia dinh ciia Hdi da dugc cu the hda tai Nghi quyet Dai hdi phu nil loan qudc lan thir X (nhiem ky
Pham Thi Thoa 5
2007 - 2012) thdng qua cudc van dgng Xdy dipig gia dinh 5 klioiig 3 sach nham phat ddng hdi vien phu nil xay dung gia dinh vdi 8 lieu chi, trong dd 5 khdng gdm: khdng ddi ngheo, khdng vi pham phap luat va te nan xa hdi, khdng cd bao luc gia dinh, khdng sinh con thu 3 Ird len, khdng cd Ire suy dinh dudng va bd hgc; 3 sach gom: sach nha, sach bep, sach ngd.
2. Cong tac tuyen truyen nang cao nhan thiirc va ho trd phu nur cai thien ddi song
Cdng lac tuyen truyen phdng, chdng bao luc gia dinh da dugc cac cap Hdi Phu nu d hau het cac dia phuang tang cudng thuc hien vdi nhieu hoat dgng va dirdi nhieu hinh thuc nhu: truyen thdng true tiep lai cdng ddng thdng qua sinh hoat chi hdi phu nil; thanh lap, duy tri sinh hoat cac cau lac bd; to chtrc giao luu, thi van nghe, tieu pham, ndi chuyen chuyen de, hdi thao, to chtrc thi tim hieu kien thtrc, cung cap tai lieu \'t phdng, chdng bao luc gia dinh; phdi hgp truyen thdng qua cac kenh thdng lin dai chiing, dac biei la cac co quan tuyen truyen ciia to chtrc Hdi nhu Bao Phu ntr Viet Nam; Bao Phu nu Ha Ndi, Thanh phd Hd Chi Minh; Website ciia Hdi Lien hiep Phu nil Viet Nam va Website cua cac linh, thanh Hdi; id Thdng tin phu nu' ciia Trung trong Hdi va cua cac tinh, thanh Hdi; cac chuyen trang, chuyen muc tren truyen hinh, phat thanh, cac bao dia phuong...; tga dam, giao liru true tuyen ve cac ndi dung phdng, chdng bao luc gia dinh.
Cac ndi dung tuyen truyen tap trung chii yeu la Luat Binh dang gidi va Luat Phdng, chdng bao luc gia dinh; van di binh dang gidi; quyen ciia phu nu trong phap luat Viet Nam; cac hinh thiic bao luc gia dinh; nguyen nhan, lac hai va bien phap phdng, chdng bao lire gia dinh; each iing xu Irong gia dinh; vai trd cua cdng ddng trong cdng tac phdng, chdng bao luc gia dinh...
Tai cap Trung uong, Hgi da to chile cac Hdi thao vdi hon 50 co quan thdng tan bao chi Trung uong va cac linh, thanh phd Idn ve tang cudng truyen thdng binh diing gidi va phdng, chdng bao luc gia dinh tren cac phucmg tien thdng tin dai chiing nham thiic day manh me truyen thdng ve bao luc gia dinh.
Thdng qua cdng tac luyen truyen, Hdi da gdp phan nang cao nhan thilc cho phu nil ve bao luc gia dinh va cdng tac phdng, chdng bao lire gia dinh, giup chi em cd ky nang va kinh nghiem to ehti:c cudc sdng gia dinh, ky nang iing phd vdi nhirng "xung dot" trong gia dinh; ddng thdi gdp phan
lao du luan xa hdi len an cac hanh vi bao luc gia dinh.
De thuc hien tdt cdng lac tuyen truyen, tu van ve phdng, chdng bao luc gia dinh, hang nam cac cap Hdi Phu nil da to chtrc cac ldp lap huan cho cac can bd Hdi Phu nil va thanh vien Ban chii nhiem cac cau lac bd v6 phap luat, kien thtrc, ky nang truySn thdng ve binh dang gidi va phdng, chdng bao luc gia dinh, ddng thdi trong 5 nam gan day Trung uong Hdi Lien hiep Phu nil Viet Nam da bien soan, in an cac tai lieu bao gdm: 2.200 cudn "Tai lieu tham khao ve binh dang gidi va phdng, chdng bao luc gia dinh", 1.500 id roi "Ban khdng cd don - chung ldi ludn bdn ban" cho cac nan nhan ciia bao luc gia dinh, 9.940 td roi "Tuydn truyen ve Luat Phdng, chdng bao luc gia dinh", 1.410 bd tranh "Tuydn truydn ve binh diing gidi";
1.512 cudn "Tai lieu dimg cho luyen truyen vien ve Luat Phdng, chdng bao luc gia dinh", 11.860 cudn "So lay nhiing dieu can biet ve binh dang gidi trong gia dinh" cung cap cho can bd va hdi vidn phu nil.
3. Xay dung va van hanh cac mo hinh phong, chong bao lire gia dinh Trong sd cac md hinh phdng, chdng bao luc gia dinh cua Hdi thi Can lgc bg Xdy dioig gia diiili ligiili pliiic vd Cdu Igc bo Phdng, clioiig bao htc gia dinh la hai md hinh dugc cac cap Hdi tap trung chi dao va nhan rdng tai cac dia phuong va cd hieu qua truydn thdng cao. Hien nay ca nudc cd 12.100 cau lac bd Xay dung gia dinh hanh phiic va 2.220 Cau lac bd Phdng, chdng bao luc gia dinh. Thanh vidn cau lac bd bao gdm cac cap vg chdng cting tham gia sinh hoat, trao ddi kinh nghiem, hgc tap kien thtrc, ky nang xay dung. Id chuc cudc sdng gia dinh hanh phiic, gia dinh khdng cd bao lire. Hoat ddng ciia cac cau lac bd da gdp phan dua ndi dung giao due ve binh dang gidi va phdng, chdng bao luc gia dinh den dugc cac nhdm dd'i lugng, cac gia dinh mdt each than thien va edi md. Cac cau lac bd chinh la cau ndi chuyen tai thdng tin, giao luu, chia se va can thiep cd hieu qua vd van de binh ding gidi va phdng, chdng bao luc gia dinh.
Trung uong Hdi da chi dao thi diem md hinh Binh ddng gic'fi. phong chong bao life gia dinh lai cac tinh, thanh phd: Ha Ndi, Ha Tinh, Quang Tri, V.V., thi diem ciing cd va Ihtic daiy hoat dgng hda giai a dia phUdng, truyen thdng ve phdng, chdng bao luc den dd'i tugng hgc sinh trong trudng hgc va thi diem san khau hda hoat ddng truyen thdng phdng, chdng bao luc gia dinh, qua dd thu hut, van ddng phu nii va cac thanh vidn khac tham
Pham Thi Thoa 7
gia cac hoat ddng phdng, chdng bao luc gia dinh.
Md hinh Dia ciu' tin cay a cong dong theo Lugt Phong, chong bao life gia dinh dugc trien khai lai cac dia ban thudc hai tinh Bd'n Tre va Phii Thg.
Dia chi tin cay la noi cac nan nhan cua bao luc gia dinh dugc tu van phap luat, tu va'n tam ly, nhan trg gitip va bd Iri lam lanh. Hien nay, da cd 80 dia chi lin cay lai linh Phii TTig va 42 dia chi lin cay lai linh Ben Tre dirge thanh lap va dua vao hoat ddng, gitip tu van cho 80 vu lien quan den bao luc gia dinh va hd trg 10 trudng hgp bi bao luc gia dinh nghiem trgng cin lam hinh va so ctru ban dau.
Md hinh Phoi hc/p giua Hgi Lien hiep Phu ni? vd Cong an trong gidi quyet edc truang hgp bao luc gia dinh tgi cpng dong cung da dugc trien khai, trong dd xay dung dugc co che' phdi hgp va phan dinh trach nhiem giiia Hgi va nganh cdng an trong tiing khau ciia qua trinh phat sinh bao luc gia dinh lai luyen co sd... Til dd, rut ra kinh nghiem trong chi dao cdng tac phdng, chdng bao luc gia dinh tren dien rdng.
Mdt md hinh dang dugc Trung uong Hdi thu nghiem la md hinh "Ngdi nhd binh yen " (dugc thanh lap ngay 8 thang 3 nam 2007 tai Trung tam Phu ntr va Phat trien) vdi 4 bd phan chti:c nang: tham van, nha tre, nha binh yen va cac dich vu mien phi. Trong trudng hgp khan cap, nan nhan ciia bao luc gia dinh va nan nhan bi budn ban trd ve cd the trti an an loan trong thdi gian tif vai luan den td'i da 4 thang vdi cac dich vu hoan loan mien phi nhu chain sdc y te, tu van tam ly, tu van phap ly va giiip day nghe, tao viec lam.
Til khi thanh lap den nay, Ngdi nhd binh yen da gitip dd cho hon 400 lugt phu nil la nan nhan cua bao lire gia dinh, ddng thdi tu van tren 2.000 phu nij' cd nguy co bi bao lire gia dinh den tif 35 linh, thanh phd.
4. Cong tac tu" van va hoa giai
Hdi da phat huy vai trd lich cue, ndng cd't trong cac to hoa giai d co sd, true tiep hoac phdi hgp vdi cac ban, nganh, doan the lien hanh nhieu vu hoa giai khi cd mau thuin xay ra; nim linh hinh cac gia dinh, lam tu, nguyen vgng ciia phu nu' lai dia ban thdng qua hoat ddng ciia to chuc Hdi Phu nil va cdng tac quan ly nhan khau ciia chinh quyen dia phuang de kip thdi phat hien dau hieu, nguy ca bao luc gia dinh de tu van, hoa giai.
- Khi ccic gia dinh cd chuyen xi'ch mich, can bd Hdi Phu nu thudng lim
hie'u can ke ngudn gdc, nguyen nhan din de'n bao luc gia dinh, tu va'n phan tich dieu hon le thiet, chi ra nhiing diem han che cua hai vg chdng de ddi ben nhan thtrc dugc cai dting, cai sai ma didu chinh kip thdi, qua dd lao dieu kien cho cac thanh vien trong gia dinh hieu ro nhau hdn, quan tam lin nhau nhieu hon va sdng tdt han.
- De cdng lac hda giii d ca sd dat ket qua tdt, Hdi Phu nil cac cap da phdi hgp vdi nganh Tu phap to chuc nhieu ldp tap huan ve Phap lenh hda giai va Nghi dinh 160/CP hudng din thi hanh Phap lenh hda giii d co sd;
tap hua'n ve nghiep vu cdng lac hda giii, cac ky nang can thiet cho can bd lam cdng lac hda giii khi tien hanh hda giii gitra cac bdn cd tranh chap;
each xu ly cac tinh hudng cho can bd lam cdng tac hda giii.
5. To churc cac hoat dong ho trd phu nu" phong, chong bao lUc gia dinh - Ben canh hoat ddng luydn truyen va giao due, cac ca'p Hdi da diy manh thtrc hien chtrang trinh hd trg phu nU phat trie'n kinh te, xda ddi giim ngheo nhim han che bao luc gia dinh phat sinh til nguyen nhan kinh te thdng qua cac hoat ddng: lin chap cho phu ntr vay vd'n, chuyen giao khoa hgc ky thuat, day nghe, gidi thieu viec lam, hd trg cac doanh nghiep do phu nu' lam chii nhim tao them nhieu viec lam cho phu nil.
- Khi cd bao luc gia dinh xiy ra lai dia ban dan cu, can bg Hdi da chii ddng xudng tan noi de can thiep, tu van, ddng thdi thdng bao vdi to hda giii va chinh quydn, cdng an phdi hgp giai quyet.
- Hdi Lien hiep Phu nil cac cap da kien nghi vdi Toa an nhan dan to chile xet xu lun dgng cac vu an bao luc gia dinh lai dia phuang nhim ran de kip thdi cac vu viec bao luc gia dinh.
- O mdt sd dia phuong, Hdi da tu van thanh lap nhdm/ddi can thiep phdng, chdng bao luc gia dinh, mdi nhdm cd til 5 den 7 thanh vien la dai dien cua Cdng an, Y le, Hgi Phu ntr, Hdi Ngudi cao ludi, Hdi Cuu chien binh, Doan Thanh nien, Uy ban Mat tran to qud'c. Cac nhdm nay cd nhiem vu giai Ida, can thiep cac vu viec bao luc gia dinh xiy ra tren dia ban.
- d mdt sd nai, vdi viec nhan thtrc rd ve quyen khdi kien, khi bao luc gia dinh d muc phii dua ra phap luat, Hdi Phu nil da the hien dugc vai trd dai dien cho to chuc Hdi bio ve phu nil lien hanh khdi kien nhim bio ve cho nhung nan nhan bi bao luc gia dinh, trong dd chii yeu la phu ml va tre em.
Pham Thi Thoa 9
Tit cong tdc phong, chdng hao luc gia dinh cua Hgi Lien hiep Phu nu Viet Nam co the nit ra mgt so liinh nghiem nhu sau:
- Phdng, chdng bao luc gia dinh phii dugc ket hgp ddng bd vdi nhifiu giii phap, trong dd can lam tdt cdng tac truyen thdng nang cao nhan thtrc va thay ddi hanh vi u'ng xu trong gia dinh, til dd dan xda bd bao luc gia dinh, de cao truyen thdng tdt dep ciia con ngudi, gia dinh Viet Nam. Hoat dgng truyen thdng can ndu id nguyen nhan bao luc gia dinh la sir bat binh ding gidi, la tu ludng "trgng nam khinh nil", phan biet dia vi, vai trd ciia phu nQ va nam gidi trong gia dinh. Ddng thdi, can lam tdt cdng lac tu van hda giii va phdng, chdng te nan xa hdi.
- Cin tao mdi trudng, dien dan an toan, than thien, lin cay de nan nhan cua bao luc gia dinh cd the lam su, chia .se; ddng thdi huy ddng su hgp tac cung nhu cd dien dan, cd hoat ddng cho ngudi cd hanh vi bao luc.
- Phdng, chdng bao luc gia dinh can dugc coi la van de ciia cdng ddng, do cdng ddng giii quyet, chinh vi vay can huy ddng dugc su tham gia ciia cdng ddng trong cac hoat dgng phdng, chdng bao luc gia dinh, trong dd su chuyen ddi nhan thuc va su tham gia true tiep ciia cap uy, chinh quyen dia phuang rat quan trgng de lap trung dugc su tham gia cua mgi nganh, doan the tai dia phuong, gin ket dugc cac nganh chuc nang \'di cac td chtrc chinh tri - xa hdi dudi su lanh dao ciia cap uy, chinh quyen.
- Can thuc hien theo hudng Idng ghep, giii quyet ddng bd cac van de nguyen nhan ciia bat binh ding gidi va bao luc gia dinh nhu: gitip xoa ddi giim ngheo, truydn thdng nang cao nhan thuc, tu van giiip dd thay doi hanh vi, van ddng, khuyen khich xay dung gia dinh hanh phiic...
- Cac hoat ddng dao tao nang cao nang luc cho can bd Hdi lam cdng tac tu van, hda giii lai cdng ddng can dugc dac biet quan tam, gitip chi em cd kien thtrc va ky nang thuc hanh trong cac hoat ddng tiep can, lu van va hd trg nan nhan dc hoat ddng hd trg dat hieu qui ldi hon, ddng thai can cung cap lai lieu de' nang cao chat Itrgng luyen truyen.
Cong tdc phong, chdng Imo luc gia dinh ciia Hgi Lien liiep Phu nd con cd nhung kho khdnihgn che nhu sau:
1. Cdng tac tuyen truyen, giao due ve phdng, chdng bao luc gia dinh ehua ddng deu, thtrdng xuyen va chua sau. Hinh thtrc tuyen truyen cdn ngheo nan, don dieu. Ky nang tuyen truyen, tu van cua can bd ca sd cdn yeu, tai lieu truyen thdng cdn thieu.
2. Kinh phi cho hoat ddng phdng, chdng bao luc gia dinh cdn han che, tap trung d mdt vai du an qud'c te nhd le. Do dd, viec nhan rdng cac md hinh hieu qui va ngudn luc diu tu cho cac hoat ddng ciing bi han che.
3. Hidu biet ctia phu nil' viing sau, vting xa va ngay cua lanh dao dia phuang, can bd Hdi va cdng ddng ve luat phap, chinh sach ve binh ding gidi va bao luc gia dinh cdn rat han che. Bin than nan nhan va gia dinh nan nhan cua bao luc gia dinh chua y thtrc dugc quyen binh ding ciia minh, ne tranh, khdng hgp lac eung cap thdng tin, to cao thii pham.
De cong tdc phdng, chdng bao luc gia dinh dgt hieu qud, xin de xuat mgt sd kien nghi nhu sau:
- Chinh phii can cd Chuang trinh muc tidu qud'c gia ve gia dinh, trong dd cd ndi dung binh ding gidi va phdng, chdng bao luc gia dinh. Thiet lap bd may quin ly, dieu hanh Chuong trinh va phdi hgp d cac cap, giiia cac bd, ban, nganh, doan the. Id chtrc xa hdi trdn co sd phan dinh rd trach nhiem cac ben va ngudn luc hd trg thtrc hien, dim bio ddng bd, loan dien, tranh triing lip va lang phi ngudn lire.
- Chinh quyen cac dia phuong quan lam diu tu kinh phi hd trg hoat ddng luydn truyen vd phdng, chdng bao lire gia dinh, dao lao/tap huan ddi ngu luyen truyen vien, cung cap lai lieu.
- Cac Id chtrc chinh tri xa hdi tang cudng cdng lac tuyen truyen Luat phdng, chdng bao lire gia dinh ldi hdi vien, nhan dan; to chtrc cac chien dich truydn thdng, hgi ihio, hdi nghi..., tao thanh du luan rdng rai len an hanh vi bao lire gia dinh, gay sue ep xa hgi dd'i vdi ke gay bao luc, ti:r dd phdng ngda, ngan chan, giim cac vu/trudng hgp bao luc gia dinh. Bien soan cac tai lieu truyen thdng luyen truyen Lual Phdng, chdng bao luc gia dinh va cac van de lien quan.
- Hdi Lien hiep Phu ntr cac dia phuang tiep luc duy tri va nhan rdng cac md hinh truyen thdng cd hieu qui lai dia phuang. Tu van, hd trg nan nhan cua bao luc gia dinh. Tich cue tham gia xay dung cac dia chi tin cay de hd trg nan nhan bao luc gia dinh.B
Tai lieu tham khao
Tong cue Thdng ke, WHO, MDG-F, AECID. 2010. Nghien ciiu qudc gia ve bao lire gia dinh ddi vdi phu nu lai Viet Nam. Ha Ndi.
