T¸C §éNG CñA §ÇU T¦ N¦íC NGOµI
§èI VíI §êI SèNG T¤N GI¸O TR£N §ÞA BµN TØNH
§åNG NAI HIÖN NAY
»m trong vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam, §ång Nai hiÖn lµ ®Þa ph−¬ng cã nhiÒu khu c«ng nghiÖp kh¸
hoµn chØnh vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng; cã nhiÒu n¨ng lùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp víi ngµnh nghÒ ®a d¹ng. Víi c¸c lîi thÕ nh−
vÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi, nhiÒu khu c«ng nghiÖp, m«i tr−êng vµ chÝnh s¸ch ®Çu t−
c¶i thiÖn tèt, ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t−
®ang ph¸t huy hiÖu qu¶, nhiÒu nhµ ®Çu t−, nhÊt lµ c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ngµy cµng quan t©m ®Çu t− vµo tØnh
§ång Nai. Do ®ã, ®Þa ph−¬ng nµy ®· vµ
®ang trë thµnh mét trong nh÷ng ®iÓm thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi lín nhÊt n−íc.
§Õn ®Çu n¨m 2012, t¹i 31 khu c«ng nghiÖp cña tØnh §ång Nai ®· cã 36 quèc gia, vïng l·nh thæ ho¹t ®éng ®Çu t−, víi tæng sè 858 dù ¸n, víi tæng vèn ®Çu t−
14,428 tØ USD (gåm: 707 dù ¸n ®ang ho¹t
®éng, 22 dù ¸n ®ang x©y dùng, 63 dù ¸n ch−a triÓn khai vµ 66 dù ¸n ng−ng triÓn khai), chiÕm 73% sè dù ¸n ®Çu t− vµ chiÕm 91% tæng nguån vèn ®Çu t− trªn
®Þa bµn tØnh.
Lµ ®Þa bµn tËp trung nhiÒu khu c«ng nghiÖp, cã nhiÒu dù ¸n ®Çu t− n−íc ngoµi, tØnh §ång Nai ®· thu hót mét lùc
NguyÔn Quèc Vò(*) l−îng ®«ng ®¶o c«ng nh©n trong vµ ngoµi tØnh ®Õn ®©y lµm viÖc, sinh sèng.
Theo thèng kª cña Ban Qu¶n lÝ c¸c khu c«ng nghiÖp tØnh §ång Nai, hiÖn toµn tØnh hiÖn cã h¬n 400.000 c«ng nh©n lao
®éng t¹i c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t−
n−íc ngoµi, chiÕm trªn 90% sè c«ng nh©n lao ®éng t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp.
Trong ®ã, lao ®éng ngoµi tØnh chiÕm 60,4%, lao ®éng n÷ chiÕm 61%.
Trong nh÷ng n¨m qua, ho¹t ®éng ®Çu t− n−íc ngoµi t¹i §ång Nai liªn tôc ph¸t triÓn c¶ vÒ quy m«, sè l−îng vµ chÊt l−îng tõng dù ¸n ®· t¸c ®éng m¹nh mÏ, lµm chuyÓn biÕn mäi mÆt trong ®êi sèng kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n hãa, x· héi ®Þa ph−¬ng, c¶ chiÒu h−íng tÝch cùc lÉn tiªu cùc. Trong lÜnh vùc t«n gi¸o, ®Çu t−
n−íc ngoµi còng lµm cho ®êi sèng t«n gi¸o cña chøc s¾c, tu sÜ, chøc viÖc, tÝn ®å t«n gi¸o ë §ång Nai cã nhiÒu thay ®æi to lín, ®−îc thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt chñ yÕu sau ®©y:
1. §Çu t− n−íc ngoµi lµ mét trong nh÷ng t¸c nh©n quan träng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c t«n gi¸o ph¸t triÓn c¶
*. Ban T«n gi¸o tØnh §ång Nai.
N
vÒ tæ chøc, c¬ së thê tù ®Õn hµng ngò chøc s¾c, tu sÜ vµ quÇn chóng tÝn ®å.
Tr−íc hÕt, ®èi víi ®¹o Tin Lµnh, trong nhiÒu n¨m gÇn ®©y, c¸c doanh nghiÖp, c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ë §ång Nai ®·
hç trî vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho t«n gi¸o nµy ph¸t triÓn nhanh vµ m¹nh vÒ tæ chøc, hµng ngò gi¸o sÜ, c¬ së vËt chÊt, sè l−îng tÝn ®å.
VÒ tæ chøc, th«ng qua c¸c ho¹t ®éng
®Çu t−, c¸ nh©n cña c¸c tæ chøc ®¹o Tin Lµnh ë n−íc ngoµi (chñ yÕu lµ Hµn Quèc vµ Mü) cïng víi mét sè c¸ nh©n ®¹o Tin Lµnh ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c¸c tØnh l©n cËn ®Õn §ång Nai truyÒn gi¸o, h×nh thµnh nªn c¸c tæ chøc, hÖ ph¸i ®¹o Tin Lµnh míi trªn ®Þa bµn. Theo thèng kª cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, n¨m 1999, tØnh §ång Nai cã 12 tæ chøc, hÖ ph¸i
®¹o Tin Lµnh; n¨m 2006 t¨ng lªn 26 tæ chøc, hÖ ph¸i; ®Õn n¨m 2011 lµ 30 tæ chøc, hÖ ph¸i.
VÒ c¬ së vËt chÊt, hÇu hÕt viÖc x©y dùng c¸c c¬ së sinh ho¹t t«n gi¸o cña c¸c tæ chøc ®¹o Tin Lµnh ®Òu ®−îc c¸c doanh nghiÖp cña Mü, Hµn Quèc tµi trî mét phÇn hoÆc toµn bé vÒ kinh phÝ. ChØ riªng Héi th¸nh Tin Lµnh ViÖt Nam (MiÒn Nam), tõ n¨m 2005 ®Õn n¨m 2011, c¸c doanh nghiÖp Hµn Quèc ®· hç trî trªn 5 tØ ®ång ®Ó x©y dùng l¹i 05 Héi Th¸nh c¬ së.
VÒ ®µo t¹o gi¸o sÜ, th«ng qua viÖc tham quan, du lÞch, c¸c tæ chøc ®¹o Tin Lµnh quèc tÕ ®· hç trî cho hµng chôc chøc s¾c, chøc viÖc cña mét sè tæ chøc, hÖ ph¸i ®¹o Tin Lµnh ë §ång Nai ®i ®µo t¹o, båi d−ìng thÇn häc ë Mü, Hµn Quèc, Campuchia... Mét sè «ng chñ ng−êi Hµn Quèc ®· tæ chøc truyÒn ®¹o ngay bªn
trong doanh nghiÖp cña m×nh, thËm chÝ dïng lîi Ých vËt chÊt ®Ó l«i kÐo mét bé phËn c«ng nh©n theo ®¹o.
Ho¹t ®éng C«ng gi¸o ë §ång Nai còng
®−îc c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t−
n−íc ngoµi hç trî trªn nhiÒu lÜnh vùc.
Theo thèng kª cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, tõ n¨m 2008 ®Õn n¨m 2011, trªn
®Þa bµn tØnh §ång Nai cã 77 tæ chøc phi chÝnh phñ thuéc 20 quèc gia, vïng l·nh thæ ho¹t ®éng, trong ®ã cã 17 tæ chøc tæ chøc phi chÝnh phñ cã liªn quan ®Õn t«n gi¸o, th«ng qua c¸c doanh nghiÖp ®Çu t−
n−íc ngoµi ®· thùc hiÖn hç trî cho c¸c tæ chøc, c¬ së, c¸ nh©n chøc s¾c C«ng gi¸o víi tæng kinh phÝ: gÇn 100 ngh×n USD, 1 triÖu Euro vµ h¬n 10 tØ ®ång ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh t«n gi¸o, truyÒn ®¹o, ®µo t¹o vµ thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô kh¸c cña Gi¸o héi C«ng gi¸o. §Çu t− n−íc ngoµi ë §ång Nai ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, t¨ng thu nhËp cho ng−êi d©n ë §ång Nai, trong ®ã cã mét bé phËn lín gi¸o d©n C«ng gi¸o. Toµn tØnh §ång Nai hiÖn cã h¬n 350.000 c«ng nh©n lµ gi¸o d©n C«ng gi¸o vµ h¬n 100 ngh×n ng−êi h−ëng lîi tõ ho¹t ®éng ®Çu t− cña c¸c nhµ ®Çu t−
n−íc ngoµi. Sè gi¸o d©n nµy ®· cã sù
®ãng gãp to lín vÒ vËt chÊt ®Ó ph¸t triÓn nhiÒu mÆt cña Gi¸o héi C«ng gi¸o trªn
®Þa bµn. Ngoµi ra, ®Çu t− n−íc ngoµi còng ®· thu hót mét bé phËn lín gi¸o d©n C«ng gi¸o tõ nhiÒu ®Þa ph−¬ng kh¸c nhau ®Õn §ång Nai sinh sèng, lµm viÖc, h×nh thµnh nªn c¸c khu, céng ®ång gi¸o d©n míi ë mét sè c¸c ®Þa bµn. Theo thèng kª cña Ban Di d©n Gi¸o phËn Xu©n Léc, toµn tØnh §ång Nai hiÖn cã kho¶ng trªn d−íi 100 ngh×n gi¸o d©n ®ang sinh ho¹t
t«n gi¸o t¹i c¸c gi¸o xø thuéc diÖn míi di c− ®Õn ®Þa ph−¬ng nµy.
Sù ®ãng gãp cña c¸c doanh nghiÖp
®Çu t− n−íc ngoµi cho PhËt gi¸o ë §ång Nai so víi C«ng gi¸o vµ ®¹o Tin Lµnh lµ kh«ng ®¸ng kÓ, nh−ng còng gãp phÇn kh«ng nhá cho mét sè tù viÖn trong viÖc söa ch÷a, x©y dùng c¬ së thê tù, trang bÞ Kinh s¸ch vµ ®µo t¹o hµng ngò T¨ng Ni.
§èi víi Islam gi¸o, th«ng qua mét sè doanh nghiÖp cña Malaysia, c¸c tæ chøc cã liªn quan ®Õn t«n gi¸o nµy ë n−íc ngoµi, nhÊt lµ HiÖp héi Tr¨ng L−ìi LiÒm
§á ®· tµi trî cho 02 céng ®ång Islam gi¸o hiÖn sinh sèng trªn ®Þa bµn tØnh
§ång Nai x©y dùng l¹i 02 ng«i th¸nh
®−êng vµ cö h¬n 10 tÝn ®å ®i häc tËp t¹i c¸c c¬ së ®µo t¹o cña Islam gi¸o ë khu vùc Trung §«ng.
2. §Çu t− n−íc ngoµi ®· lµm cho sinh ho¹t t«n gi¸o t¹i c¸c c¬ së thê tù nhén nhÞp, ®a d¹ng h¬n vµ cã nh÷ng thay ®æi
®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña tÝn ®å.
Cïng víi sù thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi, mét lùc l−îng lín ng−êi n−íc ngoµi ®Õn §ång Nai lµm viÖc. Theo b¸o c¸o cña Ban Qu¶n lÝ c¸c khu c«ng nghiÖp
§ång Nai, ®Õn ®Çu n¨m 2012, toµn tØnh cã 5.364 ng−êi n−íc ngoµi ®ang lµm viÖc t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn vµ hÇu hÕt lµ tÝn ®å cña c¸c t«n gi¸o. Hä cã nhu cÇu sinh ho¹t t«n gi¸o vµ ®· tham gia sinh ho¹t t«n gi¸o t¹i c¸c c¬ së t«n gi¸o hîp ph¸p trªn ®Þa bµn tØnh §ång Nai, nhÊt lµ nh÷ng ng−êi Hµn Quèc theo ®¹o Tin Lµnh. §iÒu nµy ®· lµm cho sinh ho¹t t«n gi¸o t¹i c¸c c¬ së thê tù cã ng−êi n−íc ngoµi phong phó, sinh ®éng, nhén nhÞp h¬n vµ cã nhiÒu thay ®æi.
T¹i nhiÒu céng ®oµn gi¸o xø, n¬i cã
®«ng gi¸o d©n lµ c«ng nh©n C«ng gi¸o
®ang lµm viÖc t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c linh môc ch¸nh xø ®· linh ho¹t thay
®æi thêi gian cö hµnh lÔ th−êng nhËt vµ sè lÔ th−êng nhËt cho phï hîp víi thêi gian c¸c “ca” lµm viÖc cña gi¸o d©n (nh÷ng lÔ nh− vËy ®−îc gäi lµ “lÔ ca”).
Bªn c¹nh ®ã, Gi¸o héi C«ng gi¸o ë §ång Nai ®· thµnh lËp mét sè tæ chøc héi ®oµn phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ng−êi c«ng nh©n ë c¶ 03 cÊp gi¸o phËn, gi¸o h¹t vµ gi¸o xø ®Ó thu hót gi¸o d©n lµ c«ng nh©n C«ng gi¸o tham gia.
Sinh ho¹t t«n gi¸o t¹i c¸c c¬ së thê tù cña PhËt gi¸o còng nhén nhÞp h¬n do mét lùc l−îng lín PhËt tö tõ nhiÒu vïng miÒn ®Õn §ång Nai lµm viÖc t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, nhÊt lµ vµo c¸c dÞp ®Çu th¸ng, gi÷a th¸ng (©m lÞch) vµ c¸c ngµy lÔ lín cña PhËt gi¸o h»ng n¨m nh−:
PhËt ®¶n, Vu lan… Mét sè n¬i, cã sù tham gia sinh ho¹t cña tÝn ®å PhËt gi¸o lµ ng−êi n−íc ngoµi ®ang lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t− n−íc ngoµi trªn ®Þa bµn.
3. §Çu t− n−íc ngoµi lµm cho ho¹t
®éng t«n gi¸o chuyÓn biÕn theo chiÒu h−íng c¶ tÝch cùc lÉn tiªu cùc, c¶ trong t«n gi¸o lÉn ngoµi x· héi.
ë khÝa c¹nh tÝch cùc, ®Çu t− n−íc ngoµi ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn khoa häc kÜ thuËt, n©ng cao
®êi sèng kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi trªn ®Þa bµn tØnh §ång Nai. V× vËy, c¸c t«n gi¸o còng ®· trë lªn thÕ tôc h¬n, hiÖn ®¹i h¬n, bít ®i sù siªu nhiªn thÇn bÝ nh− tr−íc, tõng b−íc c¶i c¸ch nh»m xãa bá dÇn nh÷ng yÕu tè l¹c hËu ®Ó thÝch øng víi
nh÷ng gi¸ trÞ míi. HÇu hÕt c¸c tæ chøc t«n gi¸o trªn ®Þa bµn tØnh ®· khai th¸c, tËn dông c¸c ph−¬ng tiÖn vµ thiÕt bÞ khoa häc kÜ thuËt hiÖn ®¹i ®Ó phôc vô cho sinh ho¹t t«n gi¸o cña quÇn chóng tÝn ®å, nhÊt lµ viÖc ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin trong qu¶n lÝ c¬ së, nh©n sù vµ truyÒn ®¹o. D©n chñ trong ho¹t ®éng t«n gi¸o vµ trong néi bé c¸c t«n gi¸o ®−îc ph¸t huy, ngay c¶ trong Gi¸o héi C«ng gi¸o, mét t«n gi¸o cã tÝnh gi¸o quyÒn vµ thÇn quyÒn vµ ®øc v©ng lêi rÊt cao. HiÖn nay, ë nhiÒu n¬i, quÇn chóng gi¸o d©n C«ng gi¸o ®· ph¶n øng, thËm chÝ kh«ng thùc thi mét sè quyÕt ®Þnh cña c¸c vÞ chøc s¾c mµ hä cho lµ kh«ng phï hîp víi nhu cÇu vµ nguyÖn väng cña hä. V× vËy, khi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò quan träng, c¸c vÞ chøc s¾c ®Òu tham kh¶o vµ lÊy ý kiÕn cña tËp thÓ gi¸o sÜ vµ quÇn chóng gi¸o d©n trªn ®Þa bµn.
ë khÝa c¹nh tiªu cùc, th«ng qua ®Çu t−
n−íc ngoµi, ®¹o Tin Lµnh ®· ph¸t triÓn nhanh ë §ång Nai trong nhiÒu n¨m, ®Æc biÖt lµ ®· du nhËp m¹nh vµo ®êi sèng c¸c d©n téc thiÓu sè trªn ®Þa bµn, cã ®Þa ph−¬ng cã trªn 80% ®ång bµo d©n téc thiÓu sè theo t«n gi¸o nµy. Nh÷ng mÆt tÝch cùc do ®¹o Tin Lµnh ®em l¹i cho
®ång bµo d©n téc thiÓu sè lµ ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn. Nh−ng sù xuÊt hiÖn cña t«n gi¸o nµy ®· gãp phÇn lµm suy tho¸i, lôi tµn v¨n hãa, tÝn ng−ìng truyÒn thèng cña hÇu hÕt bé phËn c− d©n n¬i nã truyÒn ®Õn. Kh«ng Ýt n¬i x¶y ra hiÖn t−îng tÝn ®å ®¹o Tin Lµnh quay l−ng víi v¨n hãa, t«n gi¸o tÝn ng−ìng truyÒn thèng, kh«ng chØ g©y khã kh¨n cho néi bé c¸c t«n gi¸o mµ ¶nh h−ëng kh«ng tèt
®Õn ®êi sèng x· héi.
T×nh h×nh th−¬ng m¹i hãa diÔn ra kh¸
phæ biÕn t¹i nhiÒu c¬ së t«n gi¸o ë tØnh
§ång Nai hiÖn nay. Kh«ng Ýt ho¹t ®éng t«n gi¸o mang nÆng tÝnh vô lîi. Bªn c¹nh ®ã, hiÖn t−îng m©u thuÉn néi bé liªn quan ®Õn viÖc ch¹y chøc, ch¹y quyÒn, tranh giµnh quyÒn lùc, lîi Ých vËt chÊt x¶y ra ë hÇu kh¾p c¸c t«n gi¸o... ®·
lµm suy tho¸i vÒ ®¹o ®øc, phÈm h¹nh cña mét sè chøc s¾c, tu sÜ. HiÖn t−îng nµy kh«ng chØ t¸c ®éng xÊu ®Õn néi bé c¸c t«n gi¸o, mµ cßn ¶nh h−ëng tiªu cùc ®Õn trËt tù an toµn x· héi trªn ®Þa bµn.
T×nh tr¹ng phai ®¹o, nh¹t ®¹o trong bé phËn tÝn ®å lµ giíi trÎ c¸c t«n gi¸o, nhÊt lµ C«ng gi¸o xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu. Mét sè tÝn ®å trÎ ®· thiÕu t«n nghiªm khi tham gia sinh ho¹t lÔ nghi t«n gi¸o, tiªu biÓu lµ hiÖn t−îng “LÔ «m”
nh− nhiÒu ph−¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®· ®−a tin.
4. D−íi danh nghÜa c¸c nhµ ®Çu t−
n−íc ngoµi, mét sè tæ chøc, c¸ nh©n thùc hiÖn truyÒn ®¹o tr¸i ph¸p luËt; mét sè kh¸c nóp bãng ®Çu t− n−íc ngoµi kÝch
®éng chøc s¾c vµ tÝn ®å c¸c t«n gi¸o chèng ph¸ §¶ng Céng s¶n ViÖt nam vµ Nhµ n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam.
Th«ng qua c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi, nhiÒu n¨m gÇn ®©y, ®¹o Tin Lµnh trªn
®Þa bµn tØnh §ång Nai ®· ®Èy m¹nh viÖc ph¸t triÓn ®¹o t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c c«ng ti, bÖnh viÖn, tr−êng häc...
Trong ®ã, t¹i c¸c c«ng ti, c¸c nhµ truyÒn gi¸o ®¹o Tin Lµnh ®· liªn kÕt víi c¸c
«ng chñ vµ c¸c nhµ qu¶n lÝ cña c¸c doanh nghiÖp (chñ yÕu ®Õn tõ Hµn Quèc vµ Mü) lµ tÝn ®å ®¹o Tin Lµnh, dïng vËt
chÊt mua chuéc c«ng nh©n theo ®¹o vµ sinh ho¹t ®¹o.
§ång Nai lµ ®Þa bµn cã t«n gi¸o ®Ëm
®Æc nhÊt c¶ n−íc, ®ång thêi lµ mét trong nh÷ng ®Þa ph−¬ng cã nhiÒu dù ¸n ®Çu t−
n−íc ngoµi nhÊt. V× vËy, th«ng qua c¸c nhµ ®Çu t−, c¸c c¸ nh©n cña mét sè tæ chøc phi chÝnh phñ t«n gi¸o n−íc ngoµi
®· vµo §ång Nai d−íi danh nghÜa doanh nh©n, chuyªn gia hç trî cho tæ chøc, c¸
nh©n c¸c t«n gi¸o ë §ång Nai, nhÊt lµ
®¹o Tin Lµnh vµ C«ng gi¸o ®Ó truyÒn gi¸o vµ ph¸t triÓn ®¹o. Trong sè nµy, mét sè tr−êng hîp ®· cè ý lîi dông vÊn ®Ò t«n gi¸o ®Ó tuyªn truyÒn xuyªn t¹c chñ tr−¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam.
5. C¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ®· mang vµo
§ång Nai mét sè hiÖn t−îng t«n gi¸o míi.
Thêi gian gÇn ®©y, trªn ®Þa bµn tØnh
§ång Nai xuÊt hiÖn mét sè hiÖn t−îng t«n gi¸o míi nh−: Thanh H¶i V« Th−îng S−, V« Vi Khoa häc HuyÒn bÝ... C¸c hiÖn t−îng t«n gi¸o míi nµy du nhËp vµo
§ång Nai b»ng nhiÒu con ®−êng kh¸c nhau, trong ®ã mét sè hiÖn t−îng do nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi truyÒn vµo, tiªu biÓu vµ cô thÓ nh−: Ph¸p Lu©n C«ng
®−îc truyÒn b¸ bëi c¸c doanh nh©n ng−êi Trung Quèc; Thiªn §¹o ®−îc c¸c doanh nh©n §µi Loan truyÒn vµo vïng ng−êi Hoa.
Tãm l¹i, nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tØnh
§ång Nai ®· ®¹t nhiÒu thµnh tùu quan träng trong viÖc thu hót ®Çu t− n−íc
ngoµi. §Çu t− n−íc ngoµi ®· lµm cho t×nh h×nh kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi cña tØnh
§ång Nai chuyÓn biÕn m¹nh mÏ; ®êi sèng cña nh©n d©n tØnh §ång Nai tõng b−íc ®−îc c¶i thiÖn vµ n©ng lªn râ rÖt;
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®Þa ph−¬ng thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu “®i tr−íc, vÒ tr−íc” trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc.
§Çu t− n−íc ngoµi còng t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c t«n gi¸o vµ ®êi sèng t«n gi¸o trªn ®Þa bµn tØnh theo c¶
hai chiÒu h−íng tÝch cùc vµ tiªu cùc: võa t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c t«n gi¸o ph¸t triÓn vÒ tæ chøc, c¬ së vËt chÊt, hµng ngò gi¸o sÜ vµ lùc l−îng tÝn ®å, võa lµ nguyªn nh©n lµm cho c¸c t«n gi¸o suy vi, hµng ngò gi¸o sÜ suy tho¸i, ®êi sèng t«n gi¸o cña mét bé phËn tÝn ®å phai nh¹t; võa t¹o cho c¸c t«n gi¸o tiÕn bé, d©n chñ, t¸c
®éng tÝch cùc ®Õn ®êi sèng bªn ngoµi x·
héi, võa lµ yÕu tè thuËn lîi cho c¸c ho¹t
®éng t«n gi¸o tr¸i ph¸p luËt, c¸c ho¹t
®éng lîi dông t«n gi¸o t¸c ®éng xÊu ®Õn t×nh h×nh x· héi trªn ®Þa bµn.
Cã thÓ nãi, t¸c ®éng cña ®Çu t− n−íc ngoµi ®èi víi ®êi sèng x· héi vµ ®êi sèng t«n gi¸o trªn ®Þa bµn tØnh §ång Nai ph¶n ¸nh kh¸ râ nÐt t×nh h×nh chung cña vÊn ®Ò nµy trªn ph¹m vi c¶ n−íc hiÖn nay. Do vËy, nh÷ng vÊn ®Ò ®· nªu lµ c¬ së quan träng ®Ó gãp phÇn nghiªn cøu, ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch t«n gi¸o cña
§¶ng vµ Nhµ n−íc cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ®Êt n−íc trong giai ®o¹n míi./.