Die O.B. Jaargang 4, no.34

Geregistreer aan die H.P.K. as 'n Nuusblad

Vie

VIERDE JAARGANG. WOENSIJAG, 18 JULIE 1845. No. 31.

W A§ NOG NOOIT §0 HOOPVOL 0 .8 .-0R KE S TE BREI

UI T

VIR TOER\O M §

G e rruli o §mith Oor G roei

V atill O.JKQGeda gte

E IE PER§ OM JPi\RTY§JKAP

r 1 E JBJE V EG AAN li\O M

, Die moontli klwid om di e d o e l

lian

d ie Ossewa- b ran d w ag te be re ik, wo rd m aldiher, e n daa ,-orn

sim1

ons u it n a d ie toel.:oms. Ek leas nog n oo it so lwo p vol as Ums vir die saak w aorvoo r o11s stry n ie", lwt g enl. } . A . S m ith , Adjunk-J (. G ., · vcrlede Donderdag b y geleenthe id · van 'n 0.8.-funk sie in Observator y ge sc .

Ge n l. Sm ith lte t op d ie omnoontlihhe id gewys o m. ' n 1 1 olk te red langs .die w cg · van partyskap en ven1eeldlwid.

,~.fy

m.o e t hom een nwak om hom te han laat w en , e n him·-

die g edagte is b esig om vinnig ue ld te wen " .

'n Dertigtal Boercjeuglede is op plegtige wyse ingestcl deur jeug•

komdt. Ben Pieoaar, wat 'n kort, pas•

sende toespraak tot die lede gerig het.

As voorsitter het opqf'tree hfkomr\t.

~'?~~~- ,..,..,.~

. . ,,. ,-,, ..

W"" o '"j~.~

r , 1

•

Die A.K.G .

.A. D. Wassenaar, terwyl die verpa.

dering met gebed dt>ur genl. P. D.

Rousseau geopen is. Die O.B. blaas.

orkes, onder Ieiding van komdt. S.

J.

Swanepoel, het soos gewoonlik mooi musiek gelewer.

Genl. Smith he:t na die oorlogstoe.

stand verwys wat besig is om verby te gaan. Tydens die oorlog was daar 'n gees van geweld wat ook die O.B.

ingesleep het. Hy is met noodregula.

:sies beveg wat op sy beurt weer aan,

1leiding gegee het tot dinge wat ons in

nor~al~ omstan<;l.iuhede nie as gcwens

sou beskou het nie. Die oorlog is egter nou agter die rug en ons tree 'n ander tydperk tegemoet waarin daar andcr pligte roep. Die koers bly dieselfde. mnar ons strydmctode sal andcrs wces.

STERKER AS OOIT

Tans is die 0.0. besig om die veld voor te berci vir die sneller versprei.

ding van sy gesonde gedagtes van broederskap en hoederskap.

( V crvolg in kol. 4, bls. 2)

By gelcentheid var. die vergadering te Observatory verlede Donderdag, het die Adjunk·K.G. groot lof uitgespreek vir die O.B.•orkes onder lei•

ding van komdt. S.

J.

Swanepoe!. Hv het gesc dat hierdic orkcs ander ge•

bicde bcsiel hct om Boerejeug·orkeste in die !ewe te roep. I'aar bcstaa;

reeds een op Hustcnbury en ceo op Brits, tenvyl daar onlangs geld inge•

same! is vir ecn in Pretoria. G<::\1. Smith het ook 'n ~u!l\;:~ie in K-1a;J•

stad in die vooruitsi!J vestcl in dil' nabye tockoms waarop die O.B .•

orkes, Boerejeug en O.B.•wag ver:onings sal gee van wat bulle l<an doer..

Eostaande foto is die Boerejeug·o~kes wat verlede jaar op Krugerdag in Pretoria die reuse•optog na die standbeeld gclci het.

/

lWEE DIE 0.1:3., WOENSDAG, 18 JULIE 1945.

ROELOU BARRY

(EDMS.) BPK.

- o -

Wlil VOLIK §JE BOrfTER NA

JENGJELAND §TUUR

GARAGES EN HANDELAARS

- o - Vir Diens te:

Montagu Bonnievalc

• Koebergwcg, Brooklyn

VREEMDE AGITASIE TEN KO§TE VAN ONDERVOEDE UNIE- BURGER§

Robertson Ashton Laingsburg

NUVVE BOEKE

Da"ar gaan oral in die land 'n gcrocp op vir die ui~voer van hotter na Engclaod. Verlede week is daar in Kaapstad 'o komi~ce

vir die ver~kaf::iog van voedscl aao Engeland gestig. By die gdeent=

heid het die burgcmeester van Kaapstad sclfs nan die hand gedoeo dat ,die toevoer van voed:::el, by voorbecld hotter, na die r:1arkte vir 'n week ot twee ingckort moet word om dnn die !:urplus na Engcland te stuur". In ander kringe is daar 'n agita:ic aan die gang om 'n bottcr~

lose week in te voer vir Unie·hurgcrs en die opgcgaarde botter dan op staatskoste na Eogeland te stuur.

0

Concot·dia

clcur Jac. P. Malan . . . . . . J /0 ,.,osvry.

e As die Grond Uoep

cJcur H. llcnc.lrii'S . . • . . . l/Cl I)OS\'l')'.

®

Die Teken

van die Suiderkruis

dcur Thco Engclcnbcr~; . . . . 6/·1 pnsvry.

0

Grille van die Noodlot

dcur Paula . . . . . . . . . . . . 1/2 JlOS\T)'.

o V ervloc Oro me

1/Z. posvry.

0 Joey eJl

H~uu·

Dogters

dt'ur lielt!c CiJUC! . . •. • • • . 5/10 Jl''""'l'·

In:nonutuu:: 0

Die Gr ·oot V raag?

'1'. C. l'lrmmr . . . . . . 6/10 I>OSVI')'.

o Gisler

c. ^{~l. v. tl. Ilcevcr .. .. .. 8/3 pnsvry.}

ro::;uus 20 STI':I.J.I~NnO::;Clf

Niemand sal beswaar he om, indien Suid.Afrika se bevolking be hoorlik gevoed is. van sy vocdsel af te staan aan ander volke w.at dit nodig het nie. Ook sal nieruand beswaar maak dat private huishou.

dings onderneem om van hul eic verbruik af te knyp vir oorsese ge skenke nie of dat hulle op vrywillige skaal 'n landswye organisasie op hierdie grondslag organiscer nie.

Maar waar dit 'n [cit is dat Suid·

Afrika nog lank nie in die l:ehocftcs van sy bevolkiog kan voorden nie, dat, volgens 'n hooggcplaaste amp•

tcna::Jr van die Depnrtcmcnt van Volkswelsyn, daar 40 persent van ons blanke bcvo:lti::J.g aileen onder

di~ broodlyn !ewe - om van die miljoenc nie=blankes, wat net so 'n reg op die vrugte van ons lands·

bodem het, nie eens· tc praat nie - lc die cerste plig van die regeriug daarin om stappe tc doen vir die voeding van sy eie burgers. Die kolossale uitvoer van ons vocdscl tyde:ns die oorlog het reeds onder.

voeding op groat skaal teweeg ge.

bring. Wat botter betref, is die posisie op die oomblik juis so dat

'N BEROEP

Die voorsiening van beenmeel is kort . A lle p e rsone wat toegang tot bene h et, word ernstig versoek

om

dit

sonder versuim te stuur na

SoAo HrJJJTfilfl:J B eenm reel e rra

LK TJJI JJ71s m is M rDz(()l tt s lk a p ;p y ~

W a rr rr en to lfll

Om; lwt nal £ 7-0-0 per Ton (71- pe r 100 lbs.) t:ry op spoor u stasie of

sylyn.

Dit. is n ood.saaklik dat aclt-ies- briewe gepos moet tcord as b ene gt>stuu r 1 cord. Spoerlige betaiing ;s

dus vcrse her. Lee sakke 'tcord V RY teruggestuur.

ONS VOEDIN(;SVOORSKENHNG HANG AF VAN DIE VOOI?SUENffNC VAN BEENMEEL

mceste bcmiddelde huishoudings - altans di'e wat nie op spcsiale begun.

stiging kan stnat maak nie - nic mccr as dric pond batter per maand in die steele ontvang nie. As hier, van nog ·n kwart teruggehou moet word vir uitvocr, sal ons posisie binnckort swakker wees as die van Eng eland sci f.

KUNSBOTTER

Die regcring dreig al sedert ver, lcdc jaar met 'n fabriek vir die ver.

vaardiging van kunsbotter in ons land. Onder 'n behoorlike staats~

bestuur kan da<:!r geen gevaar vir suiwclboere bcsta'1n om uit die mark gcstoot te word deur 'n kunsproduk nic. Daar sal nog baie jare verloop voordnt dnnr !Jenoeg vctte in ons land 11eprodusccr word ,vir alma! se gcbmik. H6c groter die werkge·

lccnthcid word. hoe grater sal die vraag na bottcr wees. soos die af.

gel ope oorlogsjare juis getuig. As daar <Ius vette uitgevoer moet word omdat daar hongcrsnood in die bui·

tcland is, dnq lC dit voor die hand c\at die regcring hom bepaal by die kunsproduk in die eerstc plaas. Laat die nodige voedsel so gou as moont•

lik vcrvaardig word sodat daar nie ten kostc van die cic volk voedsel die land uitgestuur word nie.

Tienduisendc in Suid.Afrika smag na 'n bictjic hotter wat bulle nie kan kry nie. Die plig van die staat is om in sy eie huis te begin met licfdadigheid. En in hierdie opsig wag daar vir hom inderdaad 'n reuse.

taak.

Daar word aangevocr dat ons die Engdsc volk te hulp moet .snel onh dat ons .. veel aan die Britse publiek vcrskuldig is vir sy brawe houding tydens die oorlog". Die volk van Suid·Afrika hct hom nie minder braaf gcdra gcdurcndc al die jarc van par•

typolitiekc oorlog in ons land nie.

Mcnse het in stiltc honger ~ely on=

dcrwyl die politici mekaar beveg het. Laat daar ook waarderiilg ge=

toon word vir hicrdie uithoudings•

vermoo of dit kan dalk 'n breekpunt bcreik met gcvaadike gevolge.

Durbanse Vroue Teen Botteruitvo er

Die nond van Huisvroue in Our.

ban hct by monde van hul voorsitster gcwaarsku dat daar 'n groter voed.

scltekort voor die dcur staan in Suid.

Afrika as verlcde jaar. Sy het daar.

op gewys dat daar reeds in Durban kcn:1isgcwings vcrskyn van .,geen bottcr, geen kaas, geen tee, geen suikcr".

Die Durbanse vroue is gekant teen die uitvoer van botter na Engeland solank vocdsclproduksie in ons land nic grootliks vermecrder word nie.

'n Goeie baaikostuum wat vol mot- gate gevrcct is, kan gered word dcur met wol allerhande blompatroontjies en Franse knopies op die gaatjies uit te werk.

SPYSKAART VAN POLITIEKE HUMOR

VIR DEMOKRATE

.. Ek vind die humor a£komstig van die parlcment~re banke te kinder.

agtig vir komruentaar". skry£ 'n !eser van Arthur Barlow sc -.veekblad, wat in die jongste tyd sy lesers probeer trakteer het op stuitlikhede uit Han.

sard. ,As dit die pcil is waartoe ons sogenaamdc wetgcwers daal, dan help die heme! die mao in die straat wnt hom op hulle moct vcrlaat vir 'n brood• en botter•belcid. Spaar ons dit tog!" lui dit.

Hierop antwoord die rcdakteur in 'n voetnoot: .. Die Unie,parlement verskil nie van enige ander parle.

mcnt nie - dit is troucns baic waar.

diger as die Britse parlemcnt. pit is maar die demokrasie sc mamer.

Of begeer u Hitler se humor bo die van 'n dcmokraticsc politikus'l"!!

W at die redakteur ontgaan, is dat die volk van sy regering nie humor verlang nie - allcrmins die kinderagtige stuitlikhede van par.

lementariers - dog opbouende landsbestuur, m.a.w. regte brood en botter.

( V ervolg van kol. 2, bls. 1 ) Ons amptclike blad hct die twecde grootste ~irkulafie van alle Afrikaan~e blaaie, en binnckort sal oos in clke provinsic 'n cie koe•

rant he wat vir ons saak in die bresse sal tree. Die tyd is nie meer ver nie dat die O.B. ook agter hom 'n dagbladpers sal

h e .

Die modern•

sfe masjinerie ter waarde van duisende ponde is reeds bestel.

Oit allcs bewys dat die O.B. nie aan die doodgaan is nie, maar dat hy indring op elke terrein van die volkslewe. Hy gaan nie Ianger die voetbal wees van die partvpolitick rue. Hy hct nou by die stadium ge•

kom dat hy sv mcdc·Afrikancrs gaan oortuiq dat elke stem vir 'n party•

kandidaat - maak nie saak watter party nie - 'n stem is vir volks' verdecldheid. Die weg van redding le beslis nie lanqs partyskapoe nie. Jy kan nie jou volk laat wen deur hom verdeeld te hou nic. maar slegs deur hom te vcrenig in 'n volksfront.

VOLKSORG NODIG

Die 0.8. is ook besig om rigting oo ekonomiese gebi<>rl te gee. Spr.

het onlann~ noq in Transvaal ac>gien hoe dit Afril.-;:mers is w~t voorhecn rlie stcenkoolpJage h<>sit het. wnt van.

d~g met swilrt besmecrdc qesiqt<> in c\ie mvnf" moet wcrk. terwvl uitl:1.n. ders in blink motors rondry. Ons leef in 'n tyd van welvilart, ·maar so 1-nie vc>n one; ""lksqcnote l<:m nle d'larin deel nic. Daarom

!'e

<:lie O.B.

dat dke m<>n die C'!elPcnthcid moet hr om 'n hchoorlike hest:;aan in sy vadcrJand te ffiPl'lk, n:>ar ffiOet ⁰0

ewewig tu~~=cn die rvlulomme wecs en 'n omvatt,..nde volk~orq. DaRr•

voor ho::t jy 'n staat nodiq wat by maote i·~ om tc sorq. 1\/[ailr flit sal iv nooit krv nie ""'''"r (lie h•tir\i..,~ !'t"l·

'"'' "'~"r willckeuri'l af ... ,..hakenr\e kiec:nfcl,lin'1S vertccnwoorr1i.,ers, nie

"'"' lm\c.-JE nir:. m~l'lr v~>n die! cen of ilOder party, nil ni<> par)emeot stuur.

Jv ""O"t 'n st"l"cl he wanrin die Vl"r·

skill<>nde hclc>n'lc vc>rtecnwoordiq word. Jv k;Jn nir: wvnhoere !leur 'n k<>"I~Tlcci::~lic; of korin11boere !leur 'n

"""ok'l'lt laat vcrt,...~nwoordiq nie.

Die boere. die werkers. ~poorweg•

m"'nnc, ens. mol"t elk hnl cir: leiers uit.,toot wat hul ondcrskeie bclange sal vcrtr:emvoordiq.

Alma! wil dit vandag

he.

en mense wat h,r\cns die oorlog doof was vir die O.B. beleicl. benin nou te luister na ons hoodsknp. Dit Is 'n qedagte van hcrvorming of omwenteling. en dit is ons t<1ak om clit tuis te bring by die hele volk. wnnt lanqs die weg van partyskap en verdeeldheid sal dit nooit in die ewlgheid kan gebell.i ni,~,

PIE O.B .• WOENSDAG, 18 JULIE 1915. DRIE

SOOS ONS LESERS

DIT SIEN

Verwelkom Pers Vir He/e Volk

.,Gebore Vrystater", dist. Caledon, skryf:

Volksverflcntering is 'n voldongc feit! T e meer betreurenswaardig is dit, omdat selfs republikeine in twee kampc verdcel staan! Ek is Ieser van Die Burger. Die Kruithoring en Die O.B. en is geen lid van die Ossewa.

brandwag,beweging nie, maar my volkshart voel diep teleurgesteld en gekwes dat Die Burger. wat van die begin af aan vir die hele volk en die hele Afrikanerdom gestaan. gcstry en geveg hct, nou die kleinlike en self.

sugtige mondstuk gcword het van slegs 'n grocp van die Afrikanerdom.

Vir my kom dit daarop nccr d<'lt 'n politieke party bokant die belange van die Afrikanervolk gc:;tcl word.

Die Burger beplcit cenheid binne ^'n volksgroep, terwyl u blad ecnhcid in die groot volksgehecl bcplcit. Wat vir my die naarstc van allcs is, is dat Die Burger deur verswyging van nuusbcrigte van volksbclang. onbe, rekenbare skade aandoen, en nie sy lesers · n kans gee om objektief oor gevoelens en gedragslyne in ons toe, komsbcpalings te dink en te handel nie. Oat die Nasionale Pers onver.

biddelik en herhaaldclik geweier het om bctaalde Noodhulpfonds adver.

tensies tc plaas in belang van Afrika.

nermoedcrs en .kinders, van wie die vaders in interneringskampe beland het, is vir my 'n vuil smet en klad op die woestyngeskiedenis van die Afri.

kanerdom se stryd teen Empaaier, dwingelandy. Waar is dan die in, spirasie en gevoel van die ,.Goeie Samaritaan?" Ek hou my daarvan oortuig dat die God van die Afrika.

nerdom 'n God van Eenl·Jeid is.

PERSKOI~

Ek sien dat Perskor tot stand ge.

koru het, waaruit ook 'n dagbladpers gebore word. Waar dit my ':oorkom asof Perskor vir die hele Atrikaner.

dom sal staan, vertrou ek dat hy ge• seen sal word om sy tank van volks. eenhcid nie aileen te bepleit nie.

maar om hierdie hoogste ideaal te help vcrwcsenlik. Ek het nog nooit my geld in persbelange belc nie. maar die eerste geleentheid wat ek kry om van my geldjies in Perskor tc bele.

sal te baat geneem word. Ek wil geen diwidendc vir my beleggings ontvang nie. want .. volkseenheid" sal aan my geruoed en volksgevoel 'n honderd persent diwidend besorg.

Ek hct my ook vir lange jare be~

'l.ruil met die partypolitieke klein·

sicligbcid en opportunisme, maar met bierdie jakkalsstertswaaiery is ek vir ewig klaar!

Gewcld sal ek nooit pleeg nie, maar ek sal ook geen duimbreed van my gemoedsbeginsels vir die HELE YOLK afwyk nie. Mag ek uiteindelik die wens uitspreek dat Perskor se dagbladpers nooit enige mening van enige van sy lesers vir publikasic sal weier nie - in teenstelling met die partypolitieke pers. Hoeveel van my menings as Ieser na laasgenoemde net al die snippermandjie as graf ge.

vind?

Die Kaapstadse mannckommando het V rydagaand onder Ieiding van komdt. H. Nieuwoudt 'n funksie ge.

hou met die o0g op fondse vir 8 Augustus. Die bed rag van £12 is in, gesamel. Mnr. De Villiers Trutcr het die opening waargeneem

IDi$ di~ I y& D ll$ dll~ Kanrn $

¹

0jp) r«» e ]p) llj§ OJK g !Dag

D ie

Afl}md.--K.G.

en Organi.<w.<;ieleier, gcnl. ] .

A.

S mit.h , rig onderstoamle oproep cwn die offisiere en brand- - wagte :

D ie O .B. lwt d ie afwecr.'Jlry!l g etven.

H y lwn n ic d cur a l die magt e wat teen hom sta c. ·t en aile kragtc u:at i11gcspan is, t·erslafln u: orcl n ie.

lJ y

fwt

SCC viercnd die 001'/og d eurgemaak.

Die honwu md o's m.et h ul of fisi ere en bralldu;agte 1.-.cm staande iJ ly. Die organisasic is in stand g elwu., ' Ver- stc rh en gmco rtcl, dan1:.sy die sldctgo ed, die V -wapc1-1s wat brandtcagte en hut o f j isicre v ir 8 A ugustus c lh: c jaar· gc-

maal.-

h et!

NOG EEN GROOT HNSPANiVfflVG HffERDffE KEER,

·DAN ffS DIE WA. OOR DIE JJUL'l'. DAN GAAN

DD1'

AF-

l)UAAND OM ' N IU ET ]lE

'l'E CAAiV UU'J'.~PAN.

DAN

UOL Dlf: PERSE. DAN PRA.AT U EJE BLAAIE, DiE

1 \ LEJ N E: \' GROFCESKU1' OP 018 Vl' Ai\'D.

Nog ecn g root en u it crsle poging de w· AE .die of fi·

~icrc

en brmulu.:ag te, d ie gr oo tsLC, e n die O .B . gaan met vinn iger tree die f iualq oor winning tegemoet. · DR!NGEiVO IS · DUS M Y Ol'ff?OEP Vffff? A LMAL

OM I!JERDJE 1\EE'R DIB CROOTSTE POCING VAN ALLE TYE

ME'f

8 AUGUSTUS 1'E DOEN, ELKE MAN,

J

'ROU EN

/(M.D .

DIT MOET DIE GROOT

S'l'ORi llLOOP

JJIERDIE

KEER W EES.

V oor le die 1.-oCJ·s en pad nou. na hierdie afgelope o01·log duid elik, /w ider en se lwr wa-wyd oop! lien mylpaal is vw·by; 'n twecde le voor.

DIS DIE 'i'l'·D. DIS DIE

l(ANS .

DiS DIE

f(O ERS.

DIE VRYfJE!D liOEP!

Decgliher o rganisasie, harder 1.verk, grotcr inspan- ning w ord vet·e is vir 8 Augustus.

£ 1000 vtr u Oe

ImElEJMI 'IT® IE :fiN

JID®JP>liJIL1~1ffi.IriTmm

<>SIGARETTIE

ROND OF OVAAL

AANDAGl //

V anaf l ste }unie

handel

SPU.I NCBOK-MEUBELS

as

UN ll (A l\1EU IJ EL S

(EIENS.J BPK.

Huis en Kantoor-Meubileerdero VlR MEUBELS VAN KW ALITEIT EN PRAG

V ictoriaweg 171 Woodstock

Tnl<bcsl~hcld:

Jan Phllllps-gcbou - Lnrly Oreystrant, i*d...A..l!J... - l·~uvu ll!:~

M in. Lawrence Le

Grafsteen van 'n N ul

^{Sckerlik niG - Ges hulle} dan dla gerlnge aandag wat hullo toelwm.

Op 'n paar weke na is dit nou presies twee jaar gclcde dat min.

Harry Lawrence die bou van .. 30.000 huise in die eersvolgende twaalf maande" in die vooruitsig ge.

stel het. Dit was 'n knbinetsbesluit.

het hy gese. Verlecle Woensdng is berig dat min. Lawrence die hoeksteen gele bet van die ecrstc van 3,000 huise wat in die loop van die vol.

gende twaaH maande in Johannes, burg gcbou sal word. Slegs ecn nulletjie het in die loop van 23 maandc verlore geraak - maar daarmee ook die hoop op 27,000 huise.

Heel beskeie in vergelyking met sy wilde bcloftes van l wee jaar gcledc, het min. Lawrence in die loop van sy toespraak aangekondig dat die Nasionale Behuisingskommis, sie die oprigting van 6.000 !mise dwarsdcur die land ten doe! stel.

Nietemin hoop hy dat die behuisings.

vraagstuk vir blankes binne .. 12 of 18 maandc" opgelos sal word.

Die partypolitieke parlement is gcfundccr op verdecldhcid - dit vercis ruinstens twee partye wat teen mekaar veg.

'n Stem vir 'n politieke pnrty is daarom 'n stem vir volksverbrokke•

ling.

VUWA.S

Die Antiseptiese en llelcnde Oogwas. - 5 / · posvry.

'n Spt."StatJtett se vcorskrit vir moegnetd, branoengneid, spanntng, rootneta, lnttammasio, ~Jatengnetd en gtl\IOOllgnotd van die oe 11ir skerp ltg en stot.

Vun aile Apt.eke, of dirok van

DIE VOORTREKKER - APTEEK

C\IERI(LAAN, ADOIERLIEVSTRAAT, t<AAIPSTAD, (Bus 2760).

MAITLANDSTIRAAT 37A, 18LOIEMIFONTEIN1 (Bus 765).

'n

Egte S

¹¹

id-A frilwans e

Produk

0 Kry dit by u

1

htndelaar of Apteker

f.·\1 l,

()'Oosufel:lnavrao ¹ INTERNASIONALE C<OPERS (EDMS.) BPI:c.,

~~!.Ill ll!8() AAAPS'T ArD

• t ~ ....

VIER

DIE O.B., WOENSDAG. 18 JULIE 1945.

Keer Terug Tot ~Vet en Orde

Dr. Colin Steyn het weereens gewaarsku teen die optrede van ,.ondermynende organisasies" en hulle gewaarsku om n:i die oorlog nie met hul optrede voort te gaan nie.

Ons is bly om te merk dat dr. Steyn by implikasie-·n grens trek tussen die oorlogse en na.oorlogse optrede van .. onder.

mynende organisasies". Blykbaar beskou hy die dinge van die oorlog as afgehandel - ook die internering van politieke teen•

standers. As dit die geval is, sal hierdie uitlating deur die Ossewabrandwag van harte verwclkom word, want ons, wat by uitstek veg teen die wanorde van die partypolitieke demokrasie, is wei deeglik bewus dat geen gemeenskap gedien kan word in 'n toestand van anargie en ge·welddadigheid nie.

Vir gewcld en .,ondermyning" wat in die afgelope jare spora.

dies plaasgevind het. was daar o01·sake wat niemand oor die hoof kan sien nie. In die eerste plaas was daar die oorlogstoestand self wat mense andcrs !nat dink en handel het as in vredestyd.

Dit was troucns rcgeringsondcrsteuners wat by die uitbreek van die oorlog 'n terreur in Johannesburg gcstig het vir elke cienaar van ·n Duits gcfabrisecrde motor. en dit \vas regeringsondersteuners wat univcrsitcite en kocrant.geboue aangeval hct. In tyd van oorlog word daar andcrs gehandel as in tyd van vrede. Dit is by uitstck · n tyd van geweld.

REGERING SE VOORBEELD

Ook die regering self het ruimskoots in hierdie gees gehandel.

Die noodwette en •regulasies wat b.v. veroorsaak het dat 'n man jarelank opgesluit l<an word omdat by Duff Cooper ,bcledig het", en wat ons regstelsel tot in die middeleeue teruggewerp het waar 'n persoon onvcrhoord en sonder aanklag van sy vryheid beroof kan word solank dit die owerbeid behaag, is gewelddade wat in tyd van oorlog miskicn nog verklaar kan word, maar wat in vredestyd 'n onhoubare posisie skep vir die same!ewing. Hierdie noodregulasies is ondermyning van die ergste graad, want dit het aanleiding gegee dat mense die landswette leer verag hct en dat jongmanne die brandmerk van die tronk gekry het in gevalle waar hulle b.v. met ·n agrcssiewe matroos gebots het. En hoe meer die regering gcweld geplceg het teen burgers van die land, hoe meer _ het daar ook ongclukkige reaksies gevolg· by persone wat in verset teen die misbruik van mag gekom bet, en hicrdie reaksics sal blykbaar aanhou en toeneem - want een oortreding baar 'n tweede - totdat die regering van sy kant die wet begin handhaaf.

p ...

U.T HOM BEGIN

Dit lC op die weg van dr. Colin Steyn om 'n einde te maak aan 'n tocstand van wanorde en gewcld wat slegs kan lei tot die verknoeiing van 'n baie groot decl van ons volk. Laat hy die on•

wettige vervolging van landsburgers staak, en hy sal in die Osse•

wabrandwag 'n bondgenoot vir wet en orde vind. Want die Osse•

wabrandwag is wel deeglik bewus van die onhoudbaarhcid van 'n toestand van kroniese wanorde en geweld. Ons weet dat geweld ook gewcld baar, en dat hy wat met die swaard slaan, deur die swaard sal vergaan. Europa is vandag genoegsame bewys om enige twyfelaar se oil oop te maak vir wat die gevolge is van onverant.

woordelike gebruikmaking van geweld. En die Ossewabrandwag is die laaste wat daardie toestande na ons land oorgeplant wil sien. Daarom doen hy steeds beroepe op samewerking en stet hy voorop die Christclike beginsels wat die enigste waarborg is vir reg en ordentlikheid.

WAAIC TEEN GEWELD

Die tyd _van oorlog is verby en wat daarmee saamhang. Die Ossewabrandwag, wat steeds volgehou bet dat ons stryd by uit·

stek 'n etiese stryd is, is begerig om hom vir wet en orde en gereg•

tigheid te beywer, want die wetsverkragting wat deur baie nood·

gedwonge geplceg word, beskou hy ook as gevaarlik en onder•

mynend vir ons volksedes en maatskaplike !ewe as dit moet voort•

duur. Uog niks kan daarteen vermag word nie tensy die regering die voorbeeld stel deur eerste van sy kant terug te keer tot erken·

ning van die beginsels van ordenilikheid en geregtigheid,

Ons !ewe in gevaarvolle tye en niemand wat die duursame belange van sy volk op die hart dra - regering of opposisie kan strafloos kragte aan die werk sit wat ons volksmoraal sal

uitrafel in 'n dampkring van vuur en swawel nie.

Die parlemcnth·e grondwet vereis dat die volk in minstens twee poli•

tieke partye vercleel moct word - regering en opposisic. Po)jtieke par•

tye is dus dec! van hierdie verbrok· kelingstelsel, en 'n stem vir 'n party is dus 'n stem vir volksverdccldheid.

Ondersteu.n Ons .il..dvedetH·ders I

DIE TAFELBERG· VROUEKOMMANDO

hou op

VRYDAG, 20 JULIE 1945

om 11 v.m.

'N BASAAR

IN lliF. I(O~IITEEI\A;IIl:R GROO'l'E hl:IU({;}:J\OU, 1\AAI'STAil.

Ko~l,sisters, l<ofiie, Brood, Koel<, N3.aldwerl<:, ens. Kom brin~; •n p:\ar gcscll!&o

uro by on2 dour.

-

^\

DIE O.B., WOENSDA~. 18 JULIB 194'5;

D iep Verontrus oor S k ending

Van Persoon like V ryhe i d

ON fFO fR. U M

, Die h a n dhawing van die noodregn b s ies d e ur die re gering,

wai aan

sy eie hurgers die r eg

van

sclfve rded iging voor 'n ope hof ontse" , beskou 'u Ie ser van d ie

Foru.m

a s ' u vr aagstuk wat a an d ie wor tel van o n s vr yh e id vreet.

In 'n brief aan genoemde blad verwys die korrespondent na· die feit dat · n soortgelyke regulasie in Engeland beveg is deur vooraan.

staande regsgeleerdes en ander den.

kende persone, en dat met die eerste sitting niL beiHndigi.ng van vyandeJik, hede hi.crdie m;:;atred onder toejui•

ging deur die Britse parlement her•

rocp is.

In Amerika was so 'n maatreCI nooit eens corweeg nie, aangesicn in die Amerikaansc gronclwet vas• gele is dat gcen Amerikaanse bur•

ger aangchou mag word sender 'n billike en behoorlike verhcor nic, behalwe wanneer daar 'n daadwcrklike inval of rebcllie in die land pla3svind.

.,In Suid Afrika egter," aldus die korrespondent. wat homself Magna Charta nocm, ,duiscnde myle van die oorlogstoneel. is nie net Afrikaan, se bu•·gcrs sondcr verhoor of ondero sock jarelank aangchou toe enige moontlike gevaar lanka! gewyk het nic. maar sommige is selfs na die oorwinning nog aangehou.

.. M1eeste van die oud-gei'nterneer~

des is nog sonder hul burgerlike regte en onderhcwig aan bcperkinge van die noodregulasies. Wat die saak uiters ernslig maak is dat die rege•

ring die mag hct om sclfs vandag iemand aan te hou sonder verhoor.

.. Dit gaan my nie hier om die regte of verkeerdhede van die be.

trokkc persone self of ook hul poli.

tieke t.:itkyk nie, maar, ek is diep vcrontrus oor die regering se gocl•

toere met die ingeskape reg van die eokeling, soos vasgelc in die Habeas Corpus•wet, waarkrzgtens gcen burger opgesluit mag word sonder 'n ope en billike verbool' nie.

.,Die opheffing van die Iiabeas Corpus.wet is slegs geregverdig wanneer die veiligheid van die staat inderdaad bedreig ,word. en ek glo dat niemand by sy volle verstand sal glo dat ons land se veiligheid

in gcvaar is wanneer Engeland. wat aan die voorste linie van die oorlog was, die Habeas Corpus.voorregte reeds lank gelede herstel het nie.

Mcneer, hierdie spelery met 'n kardinale bcginscl van ons lewens, wyse is 'n uiters ernstige saak en behoort oorneins te word deur aJ, mal wat die vryhcid van die enke.

ling van waarde ag".

ROO! STEUNPUNTE ORAL IN EUROPA

Josef Stalin marsjeer nog steeds voort. V erlede week is bcrig dat Rusland vecrtien dae tevore ooreen, komste met verskillende Balkan•

Iande gesluit hct waarkragtens mili·

tcre en vloot.ba~isse aan hom afge•

staan word o.a. in die 1\iliddellandse See. Hy ontvang die Adriatiese hawens Finme en Tricst. (Dit is hy die Geallieerdes nog nie eens 'n uit•

gemaakte saak ann wie Triest be•

hoort - Italic of Joego·Slawiii nie!) V crder word a an hom afgestaan die v!ootbasissc by Constan:a en W arna in die Swart See naby die Dardanelle, en ontvang hy lugbasisse in Tsjeggo•

Slowakye en Hoogaryc.

VEHGADEIUNG

Stadsaal -

K roonstad

10 AUGUSTUS 1945

om 7.15 n.m.

~

SPREKER:

Genl. J. A. SMITH

A.djunk.Kommandant.Generaal . 0

ALLE AFRIKANERS WELKOM. G

(Omliggende kommando's neem asscblief kennis).

Y A.N KOM JiJANDANT-GENERAAL

ID}r_r

⁰

j

⁰

IF

⁰

jJ

⁰

Wa1ffil ~~ITil~LIDUlr~

IN GEBIED C

VREDEFORT .. . . .. ... . SATERDAG. 4 AU(,USTUS MAANDAG. 6 AUGUSTUS MA.ANDA.GAAND. 6 P..UGUSTUS DINSD.l\GMIDDAG, 3 n.m., 7 AU<.iW>TUS HE!LI3RON ... .

f•RANKFORT ... . REITZ ....

WINBURG of THEUNISSEN· . . . . . ... WOENSDA.G . • ~ AUGUSTUS HERTZOGVILLE of WESSELSI3RON .. DONDERDAG. 9 AUGUSTUS

0

Alle bclangstellendes welkom .!

DIE O.B., WOENSDAG. 18 JULIE 1915.

Brief aalOl My l1Jemokratiese Vriend

~t~ils;~il wa1rm IEJunrr~~rr©®Jrll<ID~ IID®TIB~ ren~

Geagte V riend, - Die koerante het na die afgelope pa rlementsitting aangekonclig dat daar 5 miljoen woorde tydens die sitting gebesig is.

wat ·n rekord is, en dat slegs 18 stukkies wetgewing aangeneem is. Alma! stem saam d<Jt dit 'n onvrug~

bare sititng was. want die bclangrik~

ste sake is nie afgehandel nie. Daar is niks gedoen in vcrband met die vcel besproke bestaansbeveiliging rue, niks in verband met die gesondheid van die volk, waaroor 'n parlemen- tere komitee vcrlede jaar rapport uitgebring het na twee jaar se arbeid nie, en 'n wet in vcrband met myn~

tering is te.rug na die yskas.

Die enigste ingrypende optrede van die parlement was dat hy a£~

stand gedocn het van sy gcsag deur volmag aan min. Harry Lawrence tc gee vir die bou van huise. Aile koe- rante het saamgestem clat dit dikta~

toriale magte aan die Minister ver- lcen.

Die erugste wet van betckcnis ge~

durende die sitting was dus 'n er~

kenning van eie magtcloosheid deur die parlement - 'n erkcnning dat by gcdurende vyf oorlogsjare ruks kon doen o:n die behuisingsvraagstuk op te los rue, al bet hy vedede jaar 'n wet in die verband aangencem. Hy moes diktator~magte afgee aan die rcgering ten einde die vraagstuk op- gelos te kry.

ARBEID NIE MEER Jy sal vra waarom dit dan so is, en my antwoord is:

Die parlcmcnt is nie meer 'n in·

strument van arbeid nie, maar hy het onder die partystdsel ven·al tot 'n instrument vir partypropaganda.

Niks word gedoen of gese in die parlement met die oog op volkswel- vaart nie, maar ailes is gerig op be- vordering van die eie partybelange.

Die regeringspers vcrwyt die op- posisie nou dat hy vir die onvrug- bare sitting verantwoordelik is deur- dat hy die regering voortdurend in die wiele gery het, en die opposisie- pcrs jubel oor die £cit dat die rege-

POLITI EKE

§LAGOFF E RS VAN

'N PARTYBEWIND

S. C. LIEBENBERG van Johannesburg.

Op 26 Maart 1941 in hegtenis ge•

neem te Yeo ville waar hy werksaam was as clcktrisicn in die Dcparte•

ment van Poswese. Gclnterncer op Ganspan. Op 6 Desember 1941 na Kofficfontein verskuif en cers op 3 Junie 19-H op parool vrygelaat. Tans nog op parool.

,Ek

sol my mcde·AErikoncr nie in die steck laat rue en hom rue aan die vyand uitlewer n.ie".

ring niks tot stand gebring het nie.

In hierdic onderlinge verwyte le op- gcsluit die noodlottigheid van 'n re~

gcringsteJscl wat bents op konstitu- sionele burgeroorlog. Die parlemen~

t~re grondwet vcrcis naamlik min·

stens twee partye wat die volk voort- durend in 'n toestand van burger- oorlog hou. Die taak van die oppo- sisie is om die regering te beveg, m.a.w. te verhindcr dat hy iets groots tot stand bring, en die be- loning vir hierdie teenstand is dat as hy die rcgering magteJoos genoeg kan maak, hy oor vyf jaar weer re- gcring kan word om op sy beurt weer magteloos gehou te word deur die nnwe opposisie. Hierdie burgeroorlog verskaf hcclwat pret aan die politici wat daarvoor betaal word, en as hulle aan die eindc van 'n sitting mocg getwis is, hul salarisse cen- pariglik kan verhoog, maar die prys vir hierdic wedstryd betaal die volk.

WEDSTRYD

Oit moet vir clkeen duidelik wees dat wanneer jy van die bcstuur van jou land 'n wcdstryd maak tussen twee of meer wcd>'werende teenstan- dcrs. daar nie vee) opbou-wcrk in die algcmeen kan plnasvind nie. Elkc mededingcr stred met aile mag om die wedstryd, wat elke vyf jaar by die stembus gehou word, te wen. Die wcdstryd of verkiesing is die aUcs- oorhecrscnde vraagstuk vir clke po- litikus, en as hy nog 'n bcrocpspoliti- kus is, d.w.s. 'n parlcmentslid wat vir sy bcstaan aflwnklik is van sy setcl, dan is die vcrkicsing vir hom persooulil< nog 'n kwensaak. Sy vernaamste besorgdheid is dus om homself stc~ds bo sy teenstander te vcrhef, en nie om icts vir sy volk te verrig nie.

Dit is in die oppOSJSJe se beJang dat die rcgering so min as moontlik vir die volk doen, want dan , word die volk kwaad vir die rcgcring en stem volgcnde keer weer vir die op~

posisie.

Daarom dat daar nog geen bran- dende vraagstuk in ons land opgelos is nie, al beveg die partye mckaar nou a! vir die afgelope dertig jaar, en a! bet ons al 'n stuk of tien ver~

kiesings sedert 1910 gehou. So min is die naturelle-vraagstuk opgelos, dat dr. Malan self 'n maand of drie gelede in die padcment gepleit het dat hullc dit nou buite die party- politick om moct oplos. En ons ar- moede-vraagstuk bet so tocgeneero dat 'n amptenaar van die Dcparte- mcnt van Volkswelsyn 'n paar jaar gelede gesc bet dat veertig pcrsent van die blanke bevolking onder die broodlyn !ewe - d.w.s. 800,000 in vergelyking met die 300,000 waar~

van die Carnegie-kommissie in 1933 melding gemaak het.

Die vraagstukkc word dus steeds meer en groter. wont die volk word nie as gcheel ingespan om dit op te los nie, maar word ingespnn in af~

sonderlike oorlogsbendes om mckaar te beveg. Oit is die hooftaak van elke volksgcnoot om 'n ander volksgenoot met 'n kruisie plat te loop, in plaas van dat albei saam die vraagstuk platloop. Dit is partypolitiek. Daar~

om sock die O.B. na voll;:spolitiek waarin die heJe volk sal saamwerk en rue onder mckaar stryd voer rue.

As brciwol in koue water geplaas word en die water dan stadig tot kookpunt verhi~ en dan gelaat word om af te kod, sal klcrasie wat later van die wol gemaak word, nie krimp nie.

DUITSERS WORD LAND UITGESff1 MET N!KS

Die regering hct besluit dat aile Duitse gc'interncerdes in die Unie wat twec jaar gclccle 'n vorm onder.

teken het waarin hulle tocgestem hct om na die oorlog gerepatrieer te word. na Duitsland gestuur moct word met hul gesinne en al. Hulle is aangcsc om te cniger tyd gerecd te wees. Sedert die ondertckening van die vorms het talle Duitsers en hul afhanklikcs vertoe tot die re.

gering gcrig om in die land te bly.

Daar is egter niks aan te doen nie.

Met blinde hartvogtigheid handhaaf die regering sy besluit. Wat meer is, hierdie Duitsers sal nie toegclaat word om hul besittings saam te neem uie - net die allernodigste word bulle gegun. Dit betckcn dat hierdie mense soos armlastigcs afuelaai gaan .word in 'n land waar 'n hongcrsnood ruiljoene in die gesig staar.

lnmiddcls is die Regeringsparty in Suidwes met 'n bcweging aan die gang om aile nasionaal sosialisticsc Duitsers uit die gebied te laat ver.

ban. Die Duitsers wat agterbly, so word gcagitcer, moct belet word om mccr as cen plaas, meer as ecn !;e.

sighcid of mecr as 'n sekerc aantal vee te bcsit!

Dit kom dus voor of dicgenc wat jarclank voorgegec het dat hulie veg teen die ver:volging van Jodc in Duits.

land, op wie bepcrkinge van hierdie aard ~Jeplaas was, nou nie skroom nie om diese!Edc dinge tc bepleit teen mcnse wic se cnigstc oortreding was dat hulle bloedverwante is van 'n verslane vyand.

Vir die Boerc]e u g

Teregstellings In Die Maand Julie

Herman Louw van Alheit skry£: Ek verjaar op 16 Julie, en reken dat die maand Julie vir ons volk van groot betckenis is. Op 9 Julie is 'n groot aantal inwoncrs van Middel burg bymekaar gcrocp om die vonnis van F. A. Marais te hoor. Op 10 Julie 190 I is by tcreggestel. Op 15. Julie 190 I is

J.

P. Coetzee tcrcggestcl op Cradock. Op 20 Julie lYOI is P. W. Kloppert tcrcggestcl op Bur. l gersdorp. Op 24 Julie 1901 is C. C!assens tereggestel op Somerset.

Oos, en 24 julie 1901 is H. L.

Jacobs en A. C. Jooste tereggestel op Kenhardt.

Wat vir my die swaarste is, is dat die bewoncrs van die omtrck op die vonnisdag bymckaar geroep is om die doodvonnis van hul medc.Afrika.

ners aan te hoor.

OlUl-leerli nge van en Belangstdlendes in

REDDERSBURG -Sl\.OOL!

Sal u asseblicf u adres en die adrcssc van soveel ander oud lccrlinge wat u ken, stuur ;:wn:

D. A. LAMI3RECHTS, Skoolhoof.

Hcndrik Potgieter.Hoe<rskvol, REDDERSBURG.

ONS JASSE,

BAADJJE- EN JUnlPER- PA KKE TS VAN

BEROEl\lDE SNYERS

U SAL DIE SNIT

EN STYLE W AARDEER

'DIE CJJAMESW!NKEL l'AHOW

MARKAGlENISKAJP VROEE MORE-MARK ..

KA A PSTAO

0

I{ET.H,fKG GT.ioilnlW O~HlJ)iH~J.­

J,IH, WEEKI,fKS, liiAANI>t<:LlRS OF SOOS tERJ.A.NG.

Q

&Eti'Ctl: nE.l!:lll:lENDD I':!Utm.

0

Ml!VNAAR & VAN SCU.OOR

}o;Jcnnur 1, (; UST.H' Rt<;~'lEJ.',

•relefuun 2-0212.

lExcelsnor Wyrne ~ll1l

Brand ewyne

Aan EXCELSIOR Wyoe Ia toegeiien drle Stlwer bekero eo versketc Eerot&

Pl'y•e op die Jaarllkse We•tcllke Pro- vlnole ee W)·nskou.

P B \ ' S L Y B:

\\'¥1'~001lTP::

Spe•taal ( Soet) 2/ G

Wit Jcrlptso . . . . . • 1/9 Root Jcrlplgo . • . . . . 1/9 M'.'<lmsey . . . . . . • . . . . • . . 1/9 Wit Soet Muskadol . . . . . . 1/8 Root Soet Muskooet • . . • 1/8 Soet Port . . • • . • . • _. • . 1/8 Port .. .. . . .. . . .. _. 117 Pontak . . . . . . . . • . . • . . • • 1/7 Worcester Rock . . . . . . 117 Speetale SJcrr!e . . . . . . . . 117 SJerrte . . . . . . . . . . . . • . l /0

Ou Bruin Sje:-rte . . . . . . 2/3

BRA.i'ODI;:\'i"Y~:

Eureka . . . . . . . . . . . . . . . • 8/6 A l . . . . . . . . . . 8/·

Boegoe .. .. .. .. .. 7/6 UK'EURS:

Kersle . . . . . . . . . • 6/11 Van der Hum . . . . . . C/8 Creme de :l!enthe (Peperment) 7/6 ,-.nys . . . . . . . . . • . . . . . . 6/6 Gemmer . . . . . . . . . . . . 6/0 J'£N'E\\'Eil . . . . . . . . 7 /G n:~t:\n~n-LJKJ::UBS:

Lcmoeo . . . . . . . • • . • . . . 7/G Suurlcmoen . . . • . . • • . • 7/6 .. COCKTAIL" . . . . . . ~/­

Vermouth (Fransc en

Itallaanse ttpes) . . . . . . 2/9 11/-

8/6 8/6 816 81·

81- ' 81·

116 116 7/0 7/6 11·

per gel!.

tn ~·sell.

bllklte GELTEWE DAAROP TEl LET: - BestOI·

ltogs word opgemank Y!ln cnlgo ver.skeiden- heid \-.·yn1 brandcwyo en likeurs. m!ts cllt 'o klssle v&n 12 bouets Is. :l!oskonfyt word e1;ter net In 12 bottet en •-gellln& hoeveelhe<lo voorsien.

Be•telltnco word otcgs ultgevocr KONTAN'f ME'!' BESTELLING of KON'l'ANT BY AF·

LE\VERI:-:G plus K.B.A.·koste. vry op spoor Vla.kteptaats-Stasle. KOI'iTAJ.'iT PLUS SPOOR- VRAG moet bestelllns• vergesel wtH op Bus·

haltes or Hattes &>rgetnal word. nndusino sal beatelllng• na oaaste Stas!e versen<l word.

Die vot.:cnde depontto'o moet bentelllngo vcr-

~:eael nl. 20/- per vantJie, ~/- per bllli on :,f. per klssie met bottels. Gemelde bedrae word ver~;oe<l •odra lee tnboucrs terut; o:>tvans word, spoorvrac betaald na Vlnkteplaats- stasle. ~

WANNP:F.B LEV. l~'liOOERS TERUOOE- STUUll \\'0110. ~IOET ETIK F.TTE NTit

\'l':R\\'\'OF.H \\'ORO :-TE. IIUI'LlliAAT- VRAGUIIH;\\'E \'AN .-\FSJ::Nilll'iO l10ET OOK AJU; O~S GESTUUR \\'OUD.

Ut•AtOt van EXC£LSIOU \\'YI\~lAJ\F.ltY,

(Eie:>. John SehoeJOao) l'oabas 1. Poon 902. Telegr.: .t:XCELSJOB..

VLAiiTEi'LAA'l'~-STASIE. K . .P.

ONOEHST EUN O N§

ADVERTEERDERS

Soidaat Moet SpeklUtiauruli: ~ §e Oorwin§lbelia§tin.g lBetaan

Die teruggekeerde soldaat onder.

vind tans die koue liefde van sy demokratiese en kapitalistiese vriende in wie se belang hy sy !ewe in die buiteland gaan waag het. Baie van hulle het teruggekeer om hul 'ge.

sinne dakloos aan te tref. Een krygs•

gevangene het sy vrou en kind in 'n waenhuis kom krv. Baie van hulle wat voor die oorlog hul eie huishou.

dings gehad het, word nou getro.os met die vooruitsig om in halfingeng.

te kasernes te gaan woon iri 'n bondel. Oiegene wat nog 'n pog~ng

aanwend om 'n eie huis te bekom, word skandelik in die nek gekyk deur kapitalistiese uitbuiters vir wie se veiligheid hulle hul lewens ge.

waag hef. So kla een soldaat in die Cape Argus dat hy 'n stuk grond van 'n spekulant gekoop bet om 'n buis op te bou. In die kontrak is necrgelc dat die soldaat die koste vir transport en ,F.P.T." moet be- taal. In goeder trou het hy dit so aanvaar, menende dat die ,F.P.T.'' alle normale koste in verband met die oordrag voorstel, wat hy ge•

meen bet nie meer as £15 sou bcloop nie. Toe by moes betaal, vind hy uit dat die ,F.P.T.'' die oorwins·

belasting van die regering beteken wat £60 bdoop - 'n belasting wat die spekulant moes betaal vir sy oorwins, maar wat hy nou op die teruggekeerde en daklo£e soldaat ahventel!

Ook wat werkverskaffing, betref, is die soldaat 'n vergete held. Aan meer as 10.000 blanke mans in die leer moet werk verskaf word. Die regering het onlangs 'n vraagbrief aan alle groat werkgewers gesirku.

leer omtrent werkverskaffing aan

oud.soldate. Van hierdie werkge•

wers hct byna die he! ftc ( vecrtig persent) nie eens gcantwoord nie.

Die soldaat het klaar vir hulle geveg en basta verder met hom!

Hierdie bchandeling wat die sol•

daat van sy demokratiese vriende ontvang, sal hom dt:yt in die arms van die Volksbewcging wat met sy Noodhulpfonds van £75,000 getoon het dat by sy kamerade nie in die steek laat nie.

OPPOSISIE IN S. W . A.

E ET GENADEBROO D

Die V erenigde Party.kongres in Suidwes het verlede week sterk be.

swaar gemaak teen die onlangse be.

noeming deur die regering van twee H.N.P.,lede tot lid van die wetge, wende ~aad. Die Ieier van die par.

ty. kol. Hamman, het vcrduidelik dat hulle reeds by die administrateur beswaar gemaak het teen die be. noemings, maar dat die Ecrstc Minis• ter per kabelgram aangedring het op die benoeming van Nasionaliste.

Hulle het daarom bcsluit om te 'Nag

tot genl. Smuts terugkeer. wanneer hulle hoop hy 'n verduideliking sal gee. (On thou sal word dat die Ver.

enigde Party met die jongste ver.

kiesing 'n paar maande gelede aile setels in die wetgewende raad ver.

ower het).

Blykbaar het genl. Smuts dit sy plig geag om in naam van demokra, sie self · n opposisie te benoem nadat die amptelike opposisie by die

I

stembus vernietigend verslaan is.

,~...vn=::=-::?""=r=,...

. Sr? ~rEK~ ~ fD)lE tE tEW V§

^{o o o}

i ThiE

^{aandcle van VOLKSKAS word}

lliJ

steeds vinniger deur die publiek op-

geneem: 'n sprekencle bewys van die groot publicke vertroue wat die I~ank geniet.

Sedert I Maart r941 - die datum waarop VOLKSKAS tot die hand.elsbank\\'I!Se in Suid-Afrika toegetree het - is daar by- voorbeeld op 785,000 VOLKSKAS-aandele ingeskryf waarop 'n bedrag van £ss9,ooo gestort is. Tans is daar nog slcgs 93,000 aandele waarop ingeskryf kan word al- vorens die gemagtigdc kapitaal van fi,ooo,ooo volskryf ·is. Persone wat nog voornemens is om op VOLKSKAS-aandelc in te skryf, word aangcraai om sonder verwyl 'n prospektus aan te vra waarm volle besonderhede uiteengesit is. Sodanige prospektusse is by die Hoofkantoor as- ook aile takkc van die Bank vcrkrygbaar.

GE!\1.:\GTTGDE fu\PITAAL INGESiillEWE liAPITAAL GESTORTE J!iAPI'fAAL

£1.000.000

£90i.008

£616,543

HOOFKANTOOR:

I >te V ulk se oauk

SENTRAALSTRAAT PRETORIA

.DIE O.B., WOENSDAG, 18 JULIE 19li5..

A

Van Unt e rnering Se

.S iagoffers

Dankie aan Noodhulpfonds

Mnr. G. E!off van Johannesburg:

Vir twee jaar en tien maande het my vrou gereeld maandeliks bulp vanuit die Noodhulpfonds ontvang.

asook verdere steun in verband met versekeringspremies. Gedurende daar- die tyd het my vrou moed en be- siding uit die Beweging gekry.

Ons dink met dankbaarheid aan die talle volksgenote, baie van wie uit hul gebrek die 0.8.-Noodhulp- fonds gesteun het.

Die O.B. het diesyne nie in die steek gclaat nie.

Ons bede is dat alma! wat nog as gevolg van die Noodregulasies op hierdie wyse getrd word, spoedig weer vry mag wees en om so weer in die behoeftes te kan voorsien en aan ons volk te bou, altyd getrou aan ons Ieuse: My God, My Yolk, My Land Suid-Afrika.

.

.. "

Mev. M. J. le Roux, Venterspost:

Ek wil vir u almal op Hoofkan- toor duisendmaal dankie se vir die milde ondersteuning wat ek ontvang het. Daar ons binnekort 'n polis trek.

dink ek dit sal nie billik van my wees om nog iets te ontvang nie; daar is ander wat dit meer nodig bet as ck. Ek hoop en vertrou as my man tuis is, om ook 'n druppel in die emmer water te sit as blyk van dank en waardering. Ons dank God vir 'n or- ganisasie soos die 0 .13. en bid dat hy staande sal bly tot in lengte van dae.

Gcnl.

J.

C.

J .

van der W esthuyzen.

Koec!oeskop:

Hiermee wil ek graag my innige dnnk betuig aan die O.B.-Noodhulp- fonds wat soveel vir my en my gesin gedoen het gedurende die tydperk van byna drie jaar. 'vVas dit nie vir u hooggewaardeerde hulp nie, sou diegene wat van ons afhanklik was van ellende moes vergaan. Daaren- teen het ons ons gesinne welversorgd terugge~ind. Die versekering

. ?at

^hulle

versorg word terwyl ons ge111terneer is, het ons die nodige moed en krag gegee om uit te hou.

Noqmaals ons hartlike dank aan die Noodhulpfonds en al die O.B.- vriende.

* *

Mev. I. P. Prinsloo, Potchefstroom:

Hiermee wil ek my hartlike dank uitspreek vir die-verhoogde fonds en kan u verseker dat di.t uit die diepste kom. U ken natuurlik my beproefde toestand. Ek kan net die Vader se seen afbid op die Noodhulp, want as dit nie bestaan het. sou my kin~

dertjies en ek, onderwyl die brood- winner in die gevangenis verkeer, seker van ellende moes omkom. Ont- vang dus hiermee die hartlikste dank van een van Suid-Afrika se diep be- proefde vroue en moeders.

Mev. W . C. Coetzer, Bramley:

Langs hierdie weg wil ek my hart- like dank aan die Noodbulpfonds uit~

spreek vir die hulp aan my en my fa- milie verskaf gedurende die tydperk van my eggenoot se aanhouding in die tronk en in die intemeringskamp. Dit is nie nodig vir my om verder uit te wei oor wat alles aan ons ge- doen was nie, behalwe dat alles wat vir ons behoue gebly het, ons aan die fonds te danke het.

Mag God die stigters, asook die wat so mildelik bydra, ryklik seen.

Mnr. 0. T. H. Seyffert, Kensing- ton:

Hiermee wil ek my innige dank uitspreek vir hulp en bystand ~ gel- delik en andersins ~ aan my moe- der, mev.

C. J.

Seyffert, deur die Or-

ganisasie verleen tydens die tydperk van my aanhou te Johannesburg-Fort en die Koffiefonteinse internerings- kamp ~ 'n tydperk van twee jaar.

As oud-gelnterneerde wcet ek deur eie ondervinding dat dit een van die grootste bydraes was wat meegehelp bet om die moraal van gei'nterneerdes hoog te hou, nl. die wete dat ons agterblywendes versorg word en dat bulle nie reddeloos aan die wereld oorgelaat was nie.

Ook hiermee wil ek die geleentheid te baat neem om die Organisasie ge- luk te' wens op die skitterende wyse waarop hy aan duisende finansiele hulp verleen het en die merkbare vordering op aile gebiede ten spyte van oorweldigende teenstand.

* * *

As bostaande briewe gelees word, dan word besef wat onverantwoor- delike politici gedoen bet toe bulle met fluisterveldtogte mense probeer weerhou het om tot die O.B.-Nood- hulpfonds by te dra.

Aspoesters Van Partybevvind

REDE VIR AFSJ<EEP VAN POLISIEMAG

DLe i\'linist,er van Justisie het verledc week aangekondig dat die polisiem'ag u.i.tgebrei sal word deur .die byvoeging van se.s nuwe distrikte, dertig nuwe ofiisicre en duisend manskappe.

Hy

het

ook

die moontlikheid van verhoogde salarisse uitgespreeli:, maar aangesien besonderhcde vcrstrek is van die ,reorganisa.sie van die mag

en

nie van

die

ver- hoging

nie, moet aangeneem

word dat hier.die aspek nog op

die lange baan geskuif word.

Oit is een van die onverklaaro bare dinge van die partypolitieke bewind in ons land waarom daar deur a{ die jare nog nooit 'n ingry.

pende paging van regeringskant aan.

ge,vend is om die polisie se besoldi.

ging op 'n behoorlike peil te bring.

nie. Die een party•regering bet ge•

kom en die ander het gegaan, ma<ar die polisie mocs die mees verant·

woordclike werk verrig teen die skandelikste vergoeding. Dit spreek boekdele vir die Afrikanerkarakter dat die polisiemag nog so 'n hoe peil van eerbaarheid gehandhaaf het.

Oit is vera! Afrikanerseuns van die platteland wat bulle vir hierdie werk aanmeld, en dat omkopery by hierdie manne wat 'n armoedige bestaan moet voer, nog geen ingang gevind het nie, is 'n feit wat ons volk met trots kan vervul.

Die enigste - en aanneemlike - verklaring vir die veronregting van die polisie deur die party•regerings is dat hierdie manne, met hul paar duisend in getal oor die hele land versprei, nerens ¹n faktor in 'n ver•

kiesing uitmaak nic. Hul stemme word nie gesoek nie, want dit is nooit deurslaggeweod nie, en daar•

om is daar ook geen erkentlikheid vir hul dienste nie. Vir partypolitici is bulle van nul en gener waarde, want hul stemwaarde in onbedui, dend. En daarom word hul getalle uitgebrei - want kieserspubl.iek eis dit - dog. hul salaris bly onver•

anderd.

DIE O.B., WOENSDAG, 18 JULIE 1915.

J)J)aJ !HJIE7r DUf STPiVD GlEWfEN5)))

A

SJE ADJUNK=KoGo

Die slaap, waarmce die Blocmfon•

tcinse kommando's vir geruime tyd bevange was, begin te verdwyn.

N uwe I ewe begin merkbaar te word, die 1edetalle van die kommando's groci en die vertroue is st·erk dat die resultate van O.E..dag hicrdie jaar die van die verlede sal oortrcf, berig ons korrespondent uit die Vrystaat.

Op die jongste maandelikse saam.

trekking van offisiere wm die gene.

raalskap qp Vrydng, 6 Julie, hct ons die eer geniet om Adjunk K.G.

J.

A.

Smith in ons midde tc he. Hy het, op versoek. 'n oorsig gee van die huidiqe posisie van ons bewcging.

Die Ossewabrandwag. aldus generaal Smith. het gedurende byna ses jaar blootgestaan aan die vcrenigde aan.

valle van kapitalisme. parlementaris- me en nog baie ismes mccr. Gcheel aileen (totdat Die Volksblad ons kan meed eel watter bedraq die ,N a!:io·

nale kom.itees" ingevo~der hct, hand·

haaf ons hlerdie bewering) het hy tydens daardie tydpe.rk die a£hank·

likes van honderde 19e'interneerdes, wat meer as 'n paar dui!:cnd sicle getel het, ondersteun, waaraan tot op datum 'n bedrag van meer as £75,000 bcstee is. Behalwe hierdic groot be·

drag het die Bewegin~ in die laaste vier jaar nog ruim £69,000 gcoHcr vir die uitbreidiug van die organisa·

sic. W atter enkele Bewcging in die land kan aanspraak maak op 'n pres•

tasie soos hierdie, onder oorecnkom•

stige omstandighede? Maar dis nie die stoflike prestasie van die insa.

meling van £114,000 in vier jaar wat die meeste wao.rdc bet nie. Die gees wat daaruit spreek van .. ccn vir alma! en alma! vir elkeen", die be.

ginsel van nasiediens, wat daarin tot openbaring gekom het, is die dinge wat tel, waardeur ons I3cweging sy bestaansreg bewys bet.

SONDER GROND

Nou het die uitslag van die oorlog 'n gevoel van verlamming onder ons mense laat ontstaan. Nie net in ons organisasie nie, maar op clke terrein van die volkslewe, tot in die kerklikc

!ewe toe. Daardie gevocl moet bc- stry word, omdat dit sondcr grond is. U het die stryd reeds gewen.

Die grootste gedcelte van die manne wat referate !ewer op die kongresse wat hlcrdie dae in Bloemfontein ge•

hou word, verkondig die beginscls

waarvoor ons reeds jare stry. U het

~ewcn - ons begin::cls hct gewen.

Of u en ek self die toepassing daar van in die praktyk sal sien, is 'n saak wat van minder bclang is.

Getrouheid aan die ideaal en gehoor saamheid aan die roeping wat ons ontvang het bring hul cie beloning mec in die vervulling daarvan. Maar ook aan die verwesenliking van die ideaal word aandag gegee. Die be ginsels wat ons voorstaan, moet on der die aandag gebring word van al ons volksgenote, wat in staat en gewillig is om te dink. Omdat, be•

houdens een cukele uitsonclering, aile persorgane .in die land wcicr om enjge van ons insigte te publiseer, het ons moes besluit om sclE claarvoor sorg te dra, en is 'n maatskappy, Pcrskor Bepcrk, gestig wat die fin;m~iering

van drukkerye en uitgewersbcsighcde sal behartig. Die vcrskyning van ceu of meer dagblaaie wat ons idei' propagccr, sal onder mcer afhang van u ywer en o~fcrvaardighcid in die plasing en opnecm van die aandcle van hierdie maatskappy, wat strcng volgens bcsighcidsbeginscls bchccr sal word. Daar is baic werk om te docn - van u word verwag om getrou te wees in daardie ·wcrk", het die A.K.G. besluit.

Die bevelvoerende generaal hct sy diepe waardering uitgcspreek vir die besielende woorde van genl. Smith en hom mede namens sy offisierc die versckering gegee dat Bloemfontein nie weer ann die slaap sal raak nic.

maar dat by by sy volgende besoek 'n gcncraalskap sal aantrcf wat besig is om vinnig te groei.

, O.B .• dag sal deur die generaalskap gevier word op Saterdag, 11 Augus•

tus. Die dag se verrigtings sal in die Claredonsaal plaasvind, terwyl om half,agt in die aand 'n opcnbarc vcrgade.ring gehou sal word in die Ambulanssaal, waar gcni.

J.

A. Smith as spreker sal optree.

PLUll\1\'EE

flit Jl<>3:.C l"lrnll\ om D l'l.l)IMI:fl';}';, Ell".!lS CD "'oclO!J PH(>IHJKTE ""n le

C. M. ELOFF EN KIE.

(1-:dms.) lkrwr::

l!OEU:li.ULH (l•oobno 71!!3) ~"K\'V'J'ON

~IE. US £OJ !LA!NJ

Y A.N ADJ .. ((OMDT-CENL.,

Gre{(j)D

^o

J

^o

AL Smff~frll

IN GEBIED C

EDENBURG

FAURESMITH ....

SMITHFIELD MARQUARD

SENEKAL of FOURIESI3URG

FICKSBURG of PAUL ROUX BOTHAVILLE

KROONSTAD BLOEMFONTEIN

0

Donde:dag. 2 Augustus Vrydag, 3 Augustus Saterdag, 4 ~ugustus Maandag, 6 Augustus Dinsdag. 7 Au}lustus Woensdag. 8 AugustuS' Donderdag, 9 Augustus V rydag, 10 Augustus Saterdag, 11 Augustus

Alle bdangstellen.des welhom!

Wtry§tt~a1~§®

(Gj~Iffi~Jr~alil§

Gcnl. H. A.

J.

du Toit van Fou.

riesburg skryf:

Wanr ons gekom het aan die voor.

aand van 'n stryd om !ewe en dood, is dit ons heilige plig om meer as ooit tc vore vasberade en koersvas voorwaarts tc marsjeer onder ons banier, My God, My Volk, My Land Suid Afrika.

Vir byna die laaste 50 jaar moet die Afrikancrdom gebuk gaan onder die kapitalistiese oorheersing. Ons broers en susters het die strvd onaf.

gebroke gevocr. Was dit te_-;ergeefs?

0 nee! Die Ossewabrandwag - die vryhcidsfakkel - is daaruit gebore.

en ons. die draers van daardie fakkel.

snl hom brandendc hou, al moet ons sterf. Ons sal dit aan ons kinders vertcl; hulle sal hom dra tot die eindoorwinning, dit maak nie saak hoc lank dit sal duur nie.

Volbard in die stryd. Lewe die Ossewabranclwag-beleid - .. Ek is my brocr se hoeder" - uit in u daaglikse lcwe.

Dit is 'n geloofstryd. dit is 'n stryd om ons broers en susters uit te help uit die slawerny van armoede en ellende.

Gaan voort met volle geloofsver.

troue. Mag God u sterk en getrou maak.

SEWE

SCHOEMANELLO DRANK . ..

Vir Kwalitcit en Tevredc.nheid die Goedkoopste

\\'\':>'F.:

Fookehvyn . . • . . . . . . . . . Lewcnswyn . . . . Vermouth . . . . . . . . . . l!ancltraa! - Cocl<ta!l . . . . . . SOET \\TNE:

Lfl<curwyn en Ou Port ..

Ou Wit Pon en Sauterne ..

Pon, Roof Soct :llusk:.dcl. \Vft Soct Muskadcl . . • . . . . . Jcr!pl~:;o. Roof en Wit . . . . Worce•Lcr· Hock en Pontal< ..

s.JER nms:

~.;

o--~

.... :;;:

~~ :.~

- D 0

....

:!('II o'"' :!le

~~

..

7/- 3/9 3/-

·1/-

2!6 2/G 1/8 117 l/9

Amontella<lo (Dro~). l<lmber·Jcy Klub (Droll), Ou 13rufn (Soctc·

rig), Ou Oloroso (Soct) 2/9

• . 2/G