Die O.B. Jaargang 6, no.38

Geregic;trrer aan d in lloofpo!>lrontoor as 'n Nuusblad.

•

Jrg.

6.

Kaapstad, Wocnsdag,

20

Augustus

1.947.

Vir IDlllligrante

~.. ,,Kieinigheid~~

No. 38.

Die \Oigende ge.,prek tuso;en 'n immigrant en ' n ander )Wr'!OOn wat toe,·aiJig in een \an die Kaap.,tadse groot hott"lle aangehoor

1'1,

is deur 'n briefskrywer on dn aandn« \an die CaPt' Argu'! gebring. Dit werp lig op hoe

immi~rrantt>o

in <>tnat I" om hui'>t' en woonsteUe in die hande te kry

~onder

dat bulle dit deur middel van die kontrolcour doen.

A:

:\ly

Hou en t'k i"> sedert ons 'n week gelede bier anng••kom bet, tui'! In 'n hotel. Dit is baie beknop en

ond<~t•ltrt•ffcnd

vi r ontbale.

B: \\'at jy nodlllf b et is 'n klein woonstel in · die

• ••••• cebied.

A:

Ja, dit lo; wat ons nodi&' bet, maar wat van die kontroleur van behul .. ing'?

B: ::'\loet jou nlfl oor so 'n kleinigbeid bekommer nie.

Wanneer wil Jy

die

woonstel htl?

En &O kry vrC't>mdelinge woonsteUe en huise terwyl lnnd.,burger s mt"t

die

wt't gedwlng word! om tot twee jaar tou te .. taan.

Die ad, ·ertenMlt>kolomme \·an dagblaaie wemel elke .dng van ad\'t'rtl'n'lle'l van immlgrante wat hui!!e> wil huur.

Jlullt~

verwag tog l!tker nie dnt die behuising'lkontroleur 'IY lang nnamly11 !laamstel u it advertensies in k oernnte

nl~n

tog bulle vind dlt blykbaar profytlik!

0. B.· Oag-lnsamelings Lewer Verrassing

Die ee!'~"~te nankondigin gs van O.B.-dagophreng~"~te op 8 Augustus was ' n \ c rbluff en d e "errassing.

Franscbhock se kommandantskap, wat sy funksic op 9 Augustus gt-llOu het, het die ~kitterende be-drag van meer as .£300 iugt-ilamel , wat m eer as £ I 00 ho('r a~'> verlede janr se opbreugs i~

Die r1•i.ilings van hlcrdie funk-

sic

Willi

onder Ieiding van waarn.

komdt. D. J. Malht'rbc, wat in die pll'k van komdt. J. J. Hugo optrl'e, wat nog met vakansie in Kl'nln Is. Die !unlc!lil' Is geopen d11ur hoofgcnl. Mnx Smuts.

Gent. Smuts gnan ook optrce

all

sprcker op Caledon op

23

Augustus en op Morrccsburg op

30

Augustus, wnnneer die Korlngbergsc kommando hut funlcsie hou.

\\'ellington hl't gaterdagaand,

9

Augustus, hut funksle gehou onder Ieiding van komdt. C. du Toll. Ook hicrdic kommandnnt- slmp hct !!kllt1•rcnd gepresteer

met 'n bedrag van mcer as

£200.

Gent. Max Smuts.

ENGELAND VERLOOR INDIE NA TWEE EEUE

Die Bribe hcwind in lndii' J,

~erlNlc \'r~dng

na

200

Jaar be{•indig tot• dil' Britse ondt>r- koning d ie

lfl"•ag

nan die ln- dit•se \VIIti{IIWI'tl< le

V~>rgndering

oorbandlg h•1t. Met hil'r<lic> stap bet Eng••lnml l'l'n van

tlie

ryk- .. te en Pt'n

~nn

dit' gtbiNI!' wnt

• hy dit' m l•t•tott• uitgemergl'l ht>t, vir goed vuloor.

Twec vrygewestes, Pakistan en Indie, het hierdeur tot stand ge- kom. Pakistan bestaan ult twec dele wat deur 'n af&tand van

1,000

my! geskei is. Dit is Mo- hammcdaans en word a-elel deur Jinnah. Die bevolklng tel sowat

70,000,000

siele. Die res van In·

die Is

320,000,000

stcrk.

Die geesdrir

Wall

oorweldigend.

Gent. Max Smuts het as spre- ker opgctree.

Die Kaap!>e Skier - l'iland wat l\lanndag- aand bul byetnkoms gehou b t>t, b et <lie prag-

tilfll

lwdrag van

£1,147

ln.rebring, wanrtoe die B oert'jl'ug allet'n

£JS6

by- Jtt'dra ht't.

'n \ 't>rslag

~·an

die v('rriR"{ing'l \'t'r .. k)n in die volgt n<le • uitgnwt.

Genl . Smith Tuis

I>io tOt'stand van ttie Adj.

K.G., genl. J . A. Smith, bet dl'r- mate ,.t>rbf'ter dat hy voor vt>r- lt"de wt>ek na ") plaas naby Gt>orre vervOt>r kon word,

\Hll\r by tan egttr nog die lw<l hou.

Hofsaak

Teen

Adv. Pirow

lmmigrante· Stig Jingo- ver~n~ging

Die feestelike oorhandiging van die gesag het gcpaard ge-

gnan met geweldpleging en groeptwiste tusscn die Indiers.

Mediese Skool Net Vir '

N ie-:-Biankes

Die Nasionale Gesondheids- raad bet besluit om aan te dring op die stigting van 'n vierde mcdiese skool in Suid-Afrika wat uitsluitlik vir die oplclding van nie-blanke dokters gcbruik moct word.

Die staat bet adv. Oswald Pirow in kennls g'estel dat hy op IS September in die hot moct verskyn op 'n aanklag van annhitsing. Die klag is gegrond op 'n artikel wat gedurende Mci in ,.Die Nuwe Orde'' onder die opskrif: ,,Necm die wet in eie hande" vcrskyn bet. Daar word beweer dat die artikel aan die hand doen dat nie- blankes wnt op IIOSiale gebied tussen die blankes indring, aan die nek ultgegooi moet word.

Die !'!t elling van Die O.B. dat die Britse immigruntc na S ui~-Afr~a gestuur word m et die sending om die Mrikancr toe h' ploe~ en . d~e Ume as voorpos vir Brittanje te behou, word sterk gesl I dcur d1e to.hgtm g van ' n British Over seas Cluh" deur die aangekome nuwelingc, wat dan ook 'n hlad uitgcc wut b oofsaaklik in Eugeland sirkuleer ter uunmoediging van under Brine o m te kom. Sowel in Johannesburg as in Kaapstad h estaan reeds takk(' van hie1·die vereniging wat hom hcywer v it• die samcsnoeriug van aile Britte.

In BriUanje 11elf word In die koerante van odh1 lmmlgrnntl' u11 11temvt>e \·ir dit>

Jo~mpirt>

gtpraat,

&OO'I

blyk uit dit volgtnde

bf'rig in dit> I.ondtnsc Dally Express:

,Nog 'n immigrantc)Okip met l,SOO nedt>rsettt>rl! uit Brittanjl" kom \'r;\dag in K aap..tad aan, • • • Til'ndui-

~oend

sal \&njaar aanl<om,

tn

huUe mag dlt> htlt politic-ke toestand in die Dominium verander."

Die O)hkrif van dit'l bcrig is somler doekit!.Omdraai:

,STE)I'I E\ 'R \G."

vercniging," het bierdie ampte- naar vcrklaar. H oewel hulle

I voorgcc om die nuwc aankome- Jinge te help om wortel te skiet, kan die

1820

Settlers Associa-

1 tion nie sien hoe die ,.British Club" hierdie doe! kan dien nie, aangesien bulle niks van die land sc omstandighede af weet nic, aldus ons segsman.

KLErn

~GELAND

Dit

hi

baie duidelik dat bier - die groep immigrante van plan I i'l om 'n klein Brittnnjo in Suid-

1

Afrika te plant wanr aUes in Wt'rking gebring moet word m t't die doel om Brit!;C belange te be\·order.

Sells Arthur Barlow se week- bind Is geskok oor die onbc- skaamdbeid, en by vro. teen wie hierdle immigrante besig is om tc vcrenig. Hy beskou dit as nlc aileen 'n belediging vir die Afrlkaanssprckendes nie maar ook vir die Engelssprekendes.

,Hoc op aarde kan die imml·

grante bulle weg bier vind as bulle met die een voet in Suid·

Afrika en met die ander In Engeland staan

?"

vra die blad.

Dit is 'n stap in die regtc rigting wat allcrwce verwelkom sal word.

Die aaak sou eergister in Pretoria gedlen bet. maar

is

uitgcstcl tot

IS

September.

---·---···· .,

^I

D uitse Leiers I

]n Engeland I

' __ _t

In 'n onderboud met 'n ver- teenwoordla-er van Die O.B.

het 'n amptenaar van die

1820

Settlers Association wat hom al jarelank vir immigrasle bcywer, die stlgtlng van die nuwe klub as .,ona-clukkig" beskryf om- dat dlt noodwendlg sal lei tot die bestcndiging van 'n gees in Suid-Afrlka wat samewcrking in die toekoms tuss<'n die twcc rasse bale moeiliker gaan maak.

Dit Is die beleid van bierdie verenla-ing om aan aile lmmi- grante wat onder hullc beskcr- ming na Suid-Afrlka kom, dit bale duidelik te stc>l dat hull<' moct vergect van 'n vaderland oor sec en dat hullc aile kragtt' aan hul nuwe vaderland moet wy, Is verklaar. •

,Ek beskou die atigting van blerdle ,British Overseas Club' aa In direkte opposlsle met ons

, Julie h et ' n eenvoudige k t>use. Noem julie klub ,The .Xew South Africans'. Bly b ier t'n maak Suld·Afrilta Jul land en Jul eerste trou-of trap." is die r aad

'nlll

hierdie blad aan die immlgrante.

Die (;l•nllil'trde.. \\('nd aiJe poginf" aan om dit Du 1t.,ers tot hul op\attina- \an die demo·

krnMit• tc• belcet>r. In E ngt>la:nd word d aar gereeld le.,ln&'S "ir dit>

Duit~ lcr~gsgevangenes

(t'bou oor hOt' di4' Britse parlemenU!re stelo;el werk. Bo tnnnde

1'1

leit'r

vnn

die politielte

1

part~e

In Duitslan<l wat op besoek

in

Londen Is waarheen bulle uitgenool l!t om die Brit .

beerlikhede te besigtig.

BLADSY T\VEE ,DTE O.B.," WOF.:"!SDAG, 20 AUGUSTUS 1947

Verhaal Van die

Uit Die Stryd 0 r nudl e 1t g rt<OTTn d

HOOFSTUK I .

.. As cit \ir

Pilot nie so got'd geken het nie, en as dit me bowcdicn so v rocg in die oggcnu was nic dun sou cl<

swccr dnt hy ondet· die invlocd van st('rk drank \'Crkeer;• hcl die bo<'r aan

sy

s<'un Theuns

gcsC.

,Ond<'t' d ie invloccl! Pa, P ict is nic net onder die invloed nie ...

hy's skoon disnis. So geswawel soos

hy

nog nooit in die dag syns Jewens was nic. Voor bre l<- vis or tc nie . . . Pi<'t is skoon deur die wind . . . en hy nogal 'n ontsnnpte vlugleling uit die konsentrasiekamp: )[aar

Pn

moet dar·om eers hoor hoe dit gekom het . en T e uns begin l<tg by die hcri n nering aan iels wat Piet hom \·ertel het.

,Genugtig! Dis niks om oot·

te lag nic! Dit is iets om oo t·

skaam l<· vocl," was sy vader sc strenge antwoord.

,.Wag. Pa. Luister eers. dit was nic 'n gewonc drinkery nie. Van die pHar onsam c- hangende woor de wat P iet my gcsc het, lei cl< af dat daar net tw<>t> bottels mampocr tusscn

hom

en die polisicscllc was.

Di<' twcc bottels het hy toe

maar

in die stryd gcwc rp, clop vir dop, totdat die poliesman onsl<adclik gcword het."

,Poliesman! Bedoel jy dat die polisie saamgedrink het ?"

vrn die boe r, wat begin ve r- mocd dat daar meer agter Piet se toestand slwil as wat hy gcraar het.

,Ja, Pa, el< dink soicts het geb<•ur·. Dis omtr cnt a ! wat ek uit Piet lwn luy toe by met sonop hier aangery kom. Hv het me te fris gclyk nie en n~t 'n bed gevra en gese dat dre mampoer hom gered h ct.

, ,Tcuns, o u broer.' hct hy gesc, ,ek het my pad by die sel- deur sl<oon \'erbygedrink.' en hy hct bygcvoeg dat hy die tw!'e bottl'ls en d ie

lwn~tabel

goed onllwu , maar dnt hy onscl<<>r was wat van

sy

maat geword hct. Kon nie onthou of hv hom ook gl'red het uit c!Je klo~e van die gcn·g nie. To<' het hy gnnn

le en dadelik nan die s-lanp geval, bchalwe dnt hy ccnmnnl gek!a hd omdat die bed wocr- woer mt•t hom wil spec!."

Tcuns lag weer, maar

sy

vader h<'t g'n blyl<c van ver- maal< g<'toon nic. l':ie net was

hy

'n t·rnstig-geaardc man nic maar hy het ook 'n hoe dun!<

van Pit•t gchad en d it was v ir hom 'n pynlike sltok om d ie jong man in 'n besltonke slaap op di<' nykamerbed te sien Jc.

Hy hct Piet \'anaf die sc scuns- dae gl'l<en en toe hy voorvcr- lcde W<'<'l< gehoor hct hoe dat Piet sanm met ticn kamerade u:t die l<onsentrasiekamp uit- getonncl het. het hy anngeneem dnt die jong man vroeer of later op hicr die Bosvcldplnas sou uitslaan. ,.As hy net vry- heid, vera! bewegingsvryheid.

hct, dan sal hy wei hicr aan- kom," was sy gedagte. Maar nooit het hy gedink dat di o aanlwms van so 'n gehalte sou wees n;e,

Die boer het gevoel dat dit ook maar gelukkig was dat Bettie,

sy

dogtcr, juis op besoek by haar ouma was, want hy hc·t vermocd dat die toe- geneentheid tussen Piet en Betti<' m<'f't as bloot vri(·nd- sltaplik was. Hy het gevoel dal dit Bf'tti<' sou seergemaak

Jwt

om haar Hi• nd in hierdie lol•su.nd

tP ~ic·n

Ja het

hy

gcml'cn, die helc afferc is bit- terjammcr. l':ictem in het h y

genoeg van Piet gehou om sy oordeel uit te stet tot dat hy 'n regstreekse \·erldaring kon l<ry.

,Jy het va n 'n maat va n Pirl g epraat, wat hy in sy . . . nou ja, in sy roes genoem het."

,.Ja, Pa, ek \\'OU juis nou in die kar gaan kyk het want ou P iet wns onseker of hy diP lter el sCtamgebri ng ht'l. Kom

Pa

saa m ?"

Hulle slap na waar die motor op die werf staan en toe hull!' naby kom hoor Teuns d ie enjin nog loop.

,Genugtig, die ou hct vergeet om die <'nj in nf te slml<el," sc

hy,

e n sit sy hand deur die oop venster om die masjien tot stilte te bring.

Intussen l<yk die boer· agtcr i n d ie motor.

Op die agterbank lc 'n jong man vas aan die slaap. In sy linkerhand het hy 'n polisie- hclm ann die ltenriem vasgehou e n in sy gcsig, wat ietwat va le r as sy ligte har e was, was g'n lcwenstcken te bcspeur nie.

So stil bet by gelc dat die vlug- tige beskouer yir die oomblil<

kon getwyfel h et of hy nog aan lewe was. Af en toe, cgto.)r, hct hy blyl<e van !ewe gegPc. Hy het naamlik. soos kloksi.lg. o:>,ke twinlig-dertig sclcondes

gchri~

•

\\'ant d ie se un was l<l:urbly!<- l il< e n on teenscglik in

'n &llro-

holicse bedwelming!

.. Xou verbrands!" was al wat Teun:; se \'ader gcsc het, en loco draai hy om ·en stap weg. \\'nnl van sull<e di ngc het hy m rn gehou.

Teuns het die jong kerel uit die motor gehaal en hom hnlf- dra . halfsleep nn 'n rondawl'l wat as spaar l< anwr gcdien het, genccm.

Dit was duidelilt dat dit 'n woest<" affere gist<·rnag mo<·s gewe<'s het. want soos hy vii·

P iet g-el<f'n h ct w ns die nic malt- lilt cl!'u r· sterk d ranl< aangetas nie. Pil't het sy maat gekcn <'n hel bowcdien 'n sterk lwp sowel as 'n sterk \\'il gehad. Hy sou wei 'n r ede I«HI gee, lwt T e uns ge\'Oel. .. Ncl, d it moet tog 'n gocil' redc \\'('C'S. anders ' Di<' oubaas was die josi<' in." het Teuns gevocl, ,en net 'n goeie \'erldaring sou die on weer weghou. l •jn as Bettie hiervan te hore sou l<Om . . . !"

So ongevl'cr bet Tcuns

~c

gedagtes gegaan l<'rwyl hy toe- sig oor die melk ery hou.

Omt r e nt elfuur het hy vir die twee mampoer-slagoffers gaan opsoel< met 'n bietjie swart koffie en 'n paar snye brood en hotter . Ecrs hct

hy

na die r ondawel gcgaan. Die vreem- deli ng op die bed het net cl'nmaal die oe oopgemaal< en iets binnesmonds gemomper \'an ,.sing dit nog 'n keer . . . " maar die t ong was swaar en di e woor de onduidelik. T oe draai die kcrel om en was onmiddel- lik weer vas aan die slaap.

Van koffie wou of l<on hy niks verstaan. n!e.

P iet was 'n bie t jie beter daar- aan toe as sy maat, maar ook hy het gelyk asof hy na gcsel- skap g'n hunl<ering gevoel het nic.

,,I<:offic, ou mnat ?" was 'I'cuns se vricndclike !'n byna ter- gende vraag.

,.:\1an. ja. Koffie, as d1t dan moet. Maar wolwegif sou van- m6re ook n ie onvan pas Wl'eS

nie," brom Piet, c•n l<yk Teuns aan

IDl'l

n uitdnrlddng wnt

\ 'erraai dat die lewc op die oomblil< vir hom min aantrel<- likhcid ingehou het.

,.Ou broer, hoc lyl< dit · .-ir my julie hrl 'n row\\'t• lyd deurge- maal< in die afg(')op<' nag?" s•J Teuns. nuuskierrg om te noor wat die fcite is voordat Piet met sy \'lldl'r tc doc•n

bet.

,.Jy Jyl< nog maar stul1kcnd, en daardie witlwp is glad nie wal<- l<er te l<ry nic," voeg- hy by.

,Die witkop? 0, jy bedoel Koenie! Dan het ek hom darem mcegebring! Ek hct nl begin sleg vo<'l oor hom."

, .)lie nnby so sleg ns wat hy oor homself vo<'l nre," lag Tcuns. ,Hy weier om wakker te word <•n wil net

he

iemand moet nog 'n lteer sing."

.,Sing? Ag ja, nou begin ek lwers l<ry. Sing! Praat \·an sing! Danrdie poliesman het sy roeping g<:'mis." En die glim- Jng wat oor Piet se gcsig begin gly het gewys dat hy weer so

langsamerhund tot verhanl

lwm. :.\-faar die glimlag het ver- dwyn toe Tcuns hom sc om sy storie agtermcltaar l<' sit \'ir sy

\'nder wie hom ool< op die bed sicn le het.

,.Kragtie! Hrt hy my oolt gesicn? :.\Ian, die storic ag-ter- melmar luy is niks. Ons moes ccnvoudig drinf< om los te lwm.

En somaar· baie drink want die konstabcl hct

wei

'n lcld<er hart maar tewens 'n sterl< Jwp gchnd. Dis · 'n wonder dat ons nic nan all<ohol\·crgifting b<:'swyl< hct nic. :\Iaar. ai! Dis jammer dat dit• oubaas my gesicn het. En . . . ?''

,_Xce, Bettie luHf'r op die oomblil< by ouma. Ma ool<. In daardic gewestc is jy \·eilig . . . voorlopig," het Tcuns hom gctroos.

Pict sou nooit levorc !<On geglo h<'l nie dat dil goeic nuus sou

\\'N•s

om op \\'naihoek lt•

kom t•n te hoor

d1tt

Bettie nie tuis is nit'. :\1'aar hicrdie ltccr was ha1u· afwesighc'I<i ongetwy- feld 'n vrrligting. Hy hct moNI geslwp <'n gcse: ,.l\Tnn, voor d<

jou pa moet sien,

lwm

ons gann swem in dte r ivil'r."

.. Ons sal 'n pl<•ll moet

!\0!•11

waar di<• ltrokodille ons nie lmn bykom ni1•," hct Tcuns gcsc.

,Ag wnt. krokodille! Die ecn wat my hap sal gc·noeg mam- poer inlny om somnar borne tc klim," sug Piet. m<'t die gedagl<•

aan die urc wat \'f'rby is mel die mampoer. en di< uur wal voorle . . . met Betti<• se \·actcr.

Na dir swem h<'l die twe<' onder 'n g-root maroelocboom gaan sit en dinge el'!'s ht'spreelc Piel hct Teuns \'!'rtf'! hoedat hulle nn di<> ontsnapping uit diP l<amp uitrindelik hier in die Oos-Transvaal in 'n lwrggrot t<•

Jande gel<om het- hy en drie matcrs. Toe is-twec dac geledc - gereel om die groepie 'n bietjie op te splits en om hom hier na V·:aaihoek te bring.

Koenie, die witkop in die ron- dawel, was juis die man wat met hom op pad was hierheen.

,Ons is gisteroggend al wcg van die grot naby Sabie. maar ons het motormoeilill:ht>id gehad en op die ou end het ons petrol begin ingce, en toe het Koenie gese dat al redding by daardic kocliewinkel op Hl'rmanspoort SOU Wet'S."

.. :\1aar dis mos by die polisie- pos!" val Tcuns hom in die rPde.

, Juis . . . dis danrom wat ons in di(• pr·nariP bC'lnnd h<'t.

On~

hl't dit' p('trol net ingegooi gehad toe die konstab(!J -so 'n

(Vervolg in volgende kolom)

2)@effio il{I~'lt W ®fiJfus:

~~ ~ ffia}[illfil

@~xr~cgj,

§lENJr~~JLIE lF1lJWIK\§!1E

@~ 1HICID@JF§1i<JJi~J~ID

Die hooffunk;,ie van gcbied C is vanjaar tc Hoop-.tnd gehou, en d i<' Jloopstado;<' 1 -ommando 'O<'l bail' daul<ba:lr dat ou,., n ou, ,·ir die <·<·t·ste k l'l'l', .rlic gel ecnt h < ·id go• had

lwt

om di!' Ii.G.

en

mev.

\'nn

Renshul'g

in

ons m idde

tc

he .

Die funksie is gchou in die Landbousnal en ons wit ook ons dank uitspreek aan die omlig- gende Kommando's v ir hu llc hulp. Ook o ns dank en waar- dering ann oom Hennie Ras wat ons 'n bees pn·sent gegec het. Die funksie hct die mooi b('d rag van

£56

8s. opgebring .

Ons hct ook in ons midde gchad vcrtccnwoordigcndc offi- sicre van omliggende lwmman- do's. Gcnl. J. F . van d<'r Merwe hct die funl<sie geopen en genl.

C.

l\Ieycr het die vr·otwns aan- gespoor om lmiewerl< te doen in hierdie tyd en brandwng te staan vir \'Oil< en vaderland.

n..G.

Die namiddag het die K.G.

ons

toc~sprcck,

en on::; was bly om tc sil'n dat dnar verteen- woordigers vnn a ile partyc

\\'as.

Die K.C. het gcse dat die O.B. nl \'yf stcrftcs gchad het, maar hy het nie die min!>tC bedocling om dood tc gaan n ie, want ons bet 'n tank om te verrig. In die 10 jaar van die O.B. sc bestaan het hy vuur op hom gctr<>k, maar ook wortcl gesld(•t. Jong mense van van- dag se l<araltter was gevonn binno die O.B., en ons gaan nog baie van die O.B. hoor.

Danr word nou met die \·er- ldesing, wat op hande is,

<Vt'n•olg \'an l<olom

3)

kort gcsette kerel mt:t

'n

go<'ie gesig- by ons aanl<om e n nadnt h y die l<nt so 'n bicljie ui t die boom gf'l<yk het . ons nanh' gevra."

,.Hoekom wil jy ons name weet

?'' ^\'fa

Kocnif', maar die lwnstabt•l was nie op sy m o nd ge\·al nie. Hy h et bly staan daar- op dat hy ons name wou weet en hy het bygevoeg dnt instruksics dE'urgplwm hct om op die uit- kyk t<'

WN'S

vir vier vlugteling<•

wat verledc wee!< uit d ie kamp ontsnap h<'t en wat vcrmoedelik in hierdie gcweste ht'\\'ceg. Hy wou ons d<'rhalwe onden-raag t•n , tensy oortuig van ons onslwld, sou hy verplig W<'CS om ons aan tt' hou totdnt die pos- h<'\'e!ht'bbo•r sy sersnnt-more- middag tt'rugkom.

.,Vier vlugtelinge!' roep Koenie u it, .,lyk ons twce vir jou na vier vlugtcling<'T'

.. Kom snnm na die stnsic toe."

sc die l<onstabel. en hy maak 'n gespc los van die holstt'r waarin sy rcwOh\'('1' lc.

,.Dit was duidelik dnt teen- stribbe!ing hier nie nan dit· orde van die dag was nie. <>n ek hct maar vir Koenic gelmik om sy monel te hou. E lt was op d ie oomblik nie iemand wat kon bel<ostig oln argumcnte met J.:onstabels aan te knoop nie, en my enigstc hoop was om dingc in der mate tc sldk Ons s t ap toe effens

bedec~d

die kantoor in.

.. Di<' konstahel het ons vcrder uitgcvra en ool< 'n leer uitge- haal ('n sel<ere pOI'tr·olle daarin nngeslaan.

,Dit was voldoende' '

(Wor d vervol g.)

•

gcpraat van 'n soort Xeuren- burg, die .Regering wil 'n born los, m aa1· die born lcnn ter ug- skop. As soicts moct l<om en as dit verby is mag dit wees hoog.·erraad en nie laagTerraad nie. Die O.B. gaan nie weg- hardloop \'1\n die gesldcdcnis nie. Laal ons dit so bcskou- ander lwt hul nic skuldig gemaak ann buite-wctlilte op- trede nic, buite-wetlilt so\·er dit die Empirr-wctte bctrcf. As 'n mens vr y

wil

wecs van bc- staande Empire-wett<' sui jy altyd buite-wetlik moet optrce.

HISTORIESE REG D ie O.B. is byna uitsluitlik die dracr \'an die

republiltein~e

g<'dagtc en op die oomblik

dw

enigste

J::"C'org-ani...('crdt~ !'l!·nll'llt

wat hierdie gedagte dra, t•n daarom hcl ons 'n historiesc rol.

Daar is partyc ook

m<'l 'n

skrli republikeinse strelddng waar-

\'OOr ons dankbaar is, maar hulle praat nou min dna• ·oor·

omdat bulle n ie-republil<cin!'it' stemme nodig h<'t.

D ie republikrin<.C' <.troom

lwt

'n hi;,tori<'.,e rrg. en a,. u ,::lu d at d it

'n

be,t aa n<.;I'I'J::' het m ort u ool< gl o

dat

dil'

O.B.

ni l'

::.al

::.terf nie.

NAAl\l GOED Die O.B. !tan al!een aan- spraal<

daa~op

maak dat hy u .•

goeie nnnm \'an die Afrikaner gered hcl gedurf'ndl' die oor- logsj are, toe daur duisend1·

broodwinncrs in_ tronl<e en ka:npe ge:;it het t('rwyl onskul- dige \TOUcns en liindf'tS om·cr- sorg agtcrgelaat was. D i<' o.n.

IH't

dir J.:'(• ;.i n ne vet'"<lt'g

1111 aan

duisende g'l'l< ·e r

om

nie

jou

medc-Afril<aner in cliP ..

tr~·d It•

'erlaat

<'II

a an die

'~and

uit to•

lt>wer

n

i<·.

Daar is n \'(•rl<i('Sing op hande wat belangrik is omdat daar groot g-c\·arc

is, , n

bait•

\'erlang om \·an dJ<' r<'gering on tslac l<· rnal< en in

:;y

pick 'n regering lt' lo·y met 'n b<'ter sin van verantwoordelikhdd t<>en- oor Su:d-Afrika.

Die H X P. werl< saam met die Afriltnm•rparty, C'n

by

een fla nl<, nl. di'e Afrikancrparty, is die hek oop en ons hoop da::

die O.B. sal help.- Korr.

OSSEW ABHANDW AG

CERES

VIER

Saterdag. 30 Aug. 19-t7

STADSAAL

1\:afcc - :\tiddagc•((' - nasaar OpE'ning- ,·an

Jb ..

aar :

2.ao

n.m.

Openhare Vergado •ring:

l-1

n.m.

Bran du·agte

^('11

J'ril•1lfh•.

Kom seher!

Ve

§te

:\ld

nc uitstaam

nWN' n ...

-.um cl.

d ag-.

!l .1 in

die ' he:,ondo'l -n gcrg l<ing

g('

Die br Erilia

\\'es-Ka uitsluitl van die Die har

£50

opg

('11

geba lwt.

VIJ

BLII\

man do'

'n

gcsl dag op funl<sic Sw:tncJ Oom uic aa11 de

ver~

Smuts

\\·ccr s plig or nie we oom :\

Gedt

'n

tall gpstig.

gcsluil Die sie in

gchou nict.

Daa king heers.

'n'

be las

'n

al:

die Nasi•

led

I'

gene aile te m

Dr geso stel om van tuss wat te

D

nee:

W)'C

sod: die gin mo en kar

0.

0

.,DIE O.B.," WOENSDAG,

20

AUGUSTUS

1947

BLADSY DRIE

·---~----~--- ---~---

V erdere lnsamelings Pearston-

Kommando Verloor V eldkornette Stelle nbosch

:n et nog 'n aan.,icnlike

b;!drn~t

u it!>tnande bet

St~>llenbo"t'h

rel'd ., m eer a.,

.£370

,·ir 0.8.-daa-

in~tt>·

..amel. Die funk .. ie i., op Sater·

dug,

9

AU1!'1htu-., J;'l'hou

tn ..

oo"

in die ,·erled 4'

wa-.

die b a..aar

!><!'>onder ge'>langd t•n brt dtta r 'n gees ,·u n

burtlik~

'>l\mewer·

king gt>h err!!.

Die basaar Is deur gf'nlt>. dr.

Erika Theron, hoofvrou van

\Ves-Kaapland, gf'oprn f'n het uitsluitlik die stcun vnn Jcde van die Ossewnbrandwng genlet.

Die handwerltlafel hct meer as

£50

opgclewer tf'rwyl die vlcls en gcbak byna

£80

byecngebrlng beL

VIERI N G

VA N

O.B.-DAG

BLIKFONTEIN: Die kom- mnndo's van

C9cfl

en C9e3 het 'n gcslangde funksic vir O.B.- dag op

~

Aug11stus gehou. Die Cunksle Ia dl'ur komdt. G. H.

Swancpocl gcopcn.

Oom Naas Raubenhclmcr hct ole aanwesiges oor die aanstaan- de verkil'3ing tocgesprcck ... Genl.

Smuts dink dat die Witperd W<'er sal wen. maar dlt is ons plig om tc slcn dat die witperd nle wt•cr eerstc uitkom nie", hct oom Nnns vcrklaar.

Gedurende die dag Is dnnr o.m.

'n tnk van die Afrilcanerparty

&l•stig. Hcclwat persone het ao.n- gcsluit.

Die nand is 'n vcrrassingsfunk- slc in dio saal van Vlooifonteln gehou. Almal hct dit bale gc- nlet.

Daar was pragtige samewer- klng en 'n gocie gees het gc- hccrs.-< Korr. >

I

Be/asting Vir Gesondheid Aanbeveel

'n Voorstf'l dat 'n gf'Rondheids- belasting gehrf mo1•t word om 'n algemcnc gesondhcldsdiens in die lcwc te ropp, is dt•ur die Nasionale Gcsondheldsrnad vcr- lede week In Bloemfontein aan- genccm. Die slant hehoort vir aile mt'diesc dlcnste voorslcning tc maak. is vcrklaar, •

Dr. G. Gale, die Unlc- se Hoof- gcsondhf'idsbcampte, het voorgc- stel dat die rand oorweeg hoc om te voorsicn in die behocftes van mensc wat val In die grocp tussen die no,,ddruftlgcs en die wat in slant

Is

om vir hul diens- tc te bctaal.

Dnar

Is

ook 'n mosie aangc- nccm wat annbcvcd dat lands- wye kraamgcricwe opgerig word sodat clke mocdl·r voor en na die gcboorte \,ehoorlikc vcrsor- ging kan gcnict. Alle mocdcr.s moct die dlenste van vrocdvrouc en gcnecshcre in kraamhospitale knn ontvang.

Die lyste van die manne-kom·

mando het £90 bedrae en die busaiegeld van die vroue mt'cr as

£60.

Vermelding verdien die spaartrippense van een gesin wat meer as

£6

was.

Geesdrif en Nuwe Lede

op Bloemhof

Die O.B. - Kommando van Bloemhof, Wes-T ransvaal, hct sy jaarlikse funkslc gehou op Saterdag,

9

Aug., op Bloemhof in die marksaal. Die verver- sings en ander artikcls wat daar te koop aangcbied is, is in 'n betreklike kort tydjie van die hand gcsit, en die bedrag van

£48

is gt'in.

Dit bring 'n mens onder die indruk dat daar 'n byna onvcr- bcterlike goeie gees hcers en dat hulle hartlik saamwerk. Die kommandant, mnr. C. A. v. d.

Wcsthuizcn, het alma! wat teen- woordig was, brandwagte sowel as bcsockers, bedank en ook mel- ding gcmaak van nuwe lede wat aangcsluit het by die kom- mando.

Die volharding en sukses van die kommando laat hom altyd dink aan goeie buigbare metaal en onbrcckbarc staal.

Gcnl. J. J. Wentzel bet in 'n pittigc toespraak vera! aan die vroue

lot

toegeswaai vir bul op·

offcrcnde werk. Die brandwagtc stann altyd gereed vir volks- dlcns, sonder om in ag te necm of die O.B. modieus is of nie.

Gctalle In ag gencem is die O.B. gerccd om met enige orgn- nlsasle te kompiteer, Die O.B.

Is sanmgesnoer en staan rotsvas vir die redding van die volk en 'n velliger toekoms.

Genie. Mev.

A.

\Ventzel het vera! beklemtoon dat die orga- nisasie dissipline en volhardlng cis. Dit is die enigstc manler om die volk te bou.-<Korr.)

Op die middag van 3 Aug.

is van ons wcggcneem Vcldkor- ncttc Hannie Nel <Tant Hannie>

na 'n lang sickbed van 19 maan- de. Gcdurende daardlc tyd was

l'<Y

liefdevol vcrsorg dcur hnar eggcnoot en kindcrs.

Sy was !leker een van die ct:rste lcdc wat by die :Scwt'ging aangcslu1t het na die stigtlng hier en het sommcr ult die slannspoor gcdlen as oftisler.

Haar ywcr, gctrouheid en vricndelikheid was die lewc van ons kommando op die dorp. By funksics was veldkornette Nel een van die stcunpllar<' op wie gcrckcn kon word: haar opti- misme en hulpvnardlghcid was 'n in:;pirasic vir ona almal.

Ons sal hnnr mis. Ons sal die vricndelike geslg mis by ons by- eenkomste, maar ons gun haar ook die rus.

Langs hlerdlc W<'g wil ons I

ons innlgc mccgevocl oordra aan haar eggcnoot en kindcrs en hulle vcrsckor dnt hulle verlies

¹

is ook ona verllcs. <Ingestuur).

Geboortes Van Blankes

Vermeerder

Dnar Is vcrlcde jaar meer blanke kindera in die Unie gc- borc as gcdurendc cnige andcr vorigc jaar. Scuns staan bo aan die Jys.

Die blnnlte gcboortcsyfer was verlcde janr

65,415;

dit is

5.926

meer kindera as tydcns

1945.

Gcdurende die eer:;te drie maandl' van

1947

is mecr as

16,000

blankc kinders gcbore h•cnoor

14,300

tydens dicsclfdc periode verlcde jaar.

Kruithoring oor K.G.:

,Aan Smuts se Kant"

D ie Kr u ith ori ng

VtU\

18 Aug u .. tus 1947-ons herh nnl:

19-17,

d .w.s.

na die k oningsbesoek - bled d ie volgfnde , nu u'!brokkie" met k onunentna r aan "Y lc!ier s :

.,'n Vooraanstaande pcrsoon (nie 'n L.V. nie) het onlangs 'n interessante gcsprck met 'n majoor, wat nog in die leer is, gehad. Die gesprek is voor getuies gehou, en ons kan die bctroubaarheid van die persoon waarborg. Die volgende is gesE!:

,.Die majoor: Dr. van Rens- burg is darem 'n man met 'n groot brcin.

,.Vooraanstaande persoon: So?

Vcrklaar dit dan hoekom hy so bale nagtclikc onderhoude met Smuts gehad het?

,.Majoor: Maar hoekom nie?

Kyk, hy is

~s

dcur Smuts daara-cstcl om 'n rebellie te ver-

hoed en julie te vcrdeel!

.,Ons vriend: Hoc Jyk dit, hct hy sy wcrk goed gedoen?

.,Majoor: Onbegrypllk gocd.

,Hier Is 'n notatjle: Met die oog op die ,verklcsingsbom' het dr. Van Rcnsburg In die O.B.- blad vcrklaar dat hy met dr.

Malan snamstcm dat die O.B.

niks met die Nasionale Party te docn hct nle. Dit is of 'n poging om IU\n

~mut'l &e

kant te prOIJ(o('r bly o f ' n voor berei- ding \ ir ' n .,k r rt.,,·prhoor waar- in

~k<"re

be"'kuld i&'des groot- Jik., vr )·gi'"J lrE'<"k !tal word, ter - wyl n nde r

<lol~ttlince

skuldig bevi nd wo rd va n optrede teen d ie ln ndN ix>lunge t)"dens die oorlog."

SOOS ONS LE.SE.RS DIT S/E.N <Die intt'ressnntste van die bcrlg is dnt Die K rulthoring die waarheid van die nuusbrokkie wil bcklcmtoon deur te ver-

klanr dat die naamlose .,vooraan•tnnnde" nie 'n L.V. is nic.-Red.

-- - --- -- -- ---- - -- Aa n A nder

Vo e t

.. O.B.", Robertson, skryt:

Die Kruitho ng sl! van die

• O.B.-lcde, ,.as hulle manne <·n vroue van ecr is". Die O.B. vra egter i!> hulle manne en vroue

\'lln eer wat die vriU\g aan die O.B. stel? Kan dili man of vrou wat sy hciligstc

ccd

tccnoor sy volk minag of verloUn, 'n man

o! vrou van eer wees? \Vat van die gebeure by Monument- ltoppie en die klipstapel wat dnnr opgerig is as 'n getuie voor God dat die Afrikaner me- k'nar weer gevind bet om nooit weer te skei nie, en kort danrna Is genl. Hertzog met vrymcsse- laarstories in sy graf geskinncr?

\Vas dit manne en vroue van eer? Nee, die skoen sit nan die andcr voet. Na 'n splinter word gE'soek met 'n balk in die cie oog. Die O.B.

is

mannc en vrouc van eer.

'n Vcrdere belangrike puntjie is dat lndicn die ,vooraan- ataande vricnd" die waarhcld praat en die majoor praat die waarheid, dit vir dr. Malan voortnan mccr bctalend sal wccs met die oog op anti-

republlkcin~;e

stemme om hom met dr. Van Rcnsburg te ASsoslcer as te disassosicer ! - Red .>

Noodhulp VIr • Duitsland

DL"ITS-AFRIKAANSE HULP-AKSIE ( D.A.H.A.) Ondersteun ons T aak om die O n tsettende Nood in

Duitsland te t. • e rlig!

O NS BENODIG DRINGE!Io'D: -

e F ondse vir die aankoop van VoedseJ, Klerasle en Medisyne .

e Klerasle en Sk oen e, nuut of gebrulk, maar skoon en In goele toestand.

e B iltong, Vet, of ander On bedcrfbare E etware.

Stuur u Byd rae o f Besendlnga nan u Plaasllke Noodleniglngs- komitee vir D ultsland of rcgstr eeks aan die'

DUITS-AFRIKAANSE IIULP-AK SIE ( D.A.H. A.),

Bloedstraat 1M, PRE TORIA of Hoopstraat 106 8 , KAAPSTAD.

EXC ELSIOR WYNE. BRANDEWYNE EN LIKEURE

111e lt.l.om~~e&•Ge _ . . . ..

v ..

akooee.,. .aa llla.r, die t)fll8te..., l'etar _ , a -~ &epl'Oe IMl&. JlraiiJdee W&l U. ...._ P'J'M wt-a OP tftl ... tf"IIJap aiel

- ... - au.

fFaptMw . . - eprn ...,..,

P 8Y 8 L Y 8

WYNE:

Ou Port • • • • • • • • • . 2/8 Inwallde Port . • . • • • • • 3/3 Spes!&&! Soet . . • . • • • • 2111 12/8 Wit m Root Jerrolko .• 21- 10/- Wtt m Root Malmnx . , 2/· 10/- Wit en Root 'l.&uakadel .. 1/11 II/I Soet Port . . • • • • • • • • 1/11 ' "

Port. Ponl&k.

Woreuter Hoek • • • • 1/10 1/·

SpealaJe Slerrlt lao.terlll:) 1/10 11/- Goudltleurl.:e Slerrlt . • • . 1111 811 Ou Bruin SJerrle . . . . • , 211 ,.Coektall" . . . • . • • . . • t/3 Vermouth (Drool! of lloet) 3/- Swartberi SJerrle . . • . • . 2/11 DROte WYNE:

Boer~~:onJe 1 Roo I) • • • • • • 2/- Rteallnll: (DrlX!

Wit) . . . .

l/9

P 8 Y 8 L Y 8

VONKt:LW\'HI:: Orand Spumante

(Soeterll) • • • . . • 10/3 Grande Splendora (Orooc> 7/8 Vonkel BoerconJe • . . . 811

I:IKANDEW~N:

Aurora V.S.Q.

IDle allerbMtel Eureka . . . . A.l. • • • • . . RoJ&I . . . ..

Boe~~:a. • • • . • . • • LUU:UK:

•• !0/- 8/1 8/- 8/ft 7/1 Peperment, Perake. AP-

pelkooe, PIUMIII 7/•

Ktrale. Aoya. Gemmer, N&&Jtll• . • • • 1111 van der Hum • . • . • . Ill JI!!NEWF.R lOIN) I

DrOI. Lemoen, Buurle·

moen . . • • • . • . • . 'Il l V.l!lKKUOt'SVOOKWAA.KJJ.I!:S: Ill BeeteiiiDII:I moet lltlt&&n ult 12 I>Otte 1 M

o

aemnc vaatJit, ot veetvoud da&rvaon. (2) voec by 20/· depoelto per va tJI•

or 01- per 11.1nte met oottete. Hlerclle l!epoetto'• word daelellll. aan u teruct>e· o.a1 0p ontvance van die lei ~toed. vraggeld bet&ald na. Vlakttplaata·ei.Mie. (3) St •11'

ltontant ptua dtpollto•e met beltellln~r or aoder I ewer one 1<. b.a. u na&ete ata ~

EXCELSIOR WYNMAKERY (EDMS.) BPK.

POSBU S 1, VLAKTEPLAATS-STASIE, K .P.

PLUIMVEE A.V.B.O.B.

Ute Bee .. ~ -a PLUll'YIUt IUI:JI8 . . . . . , p&()l)tji[TJI: . . .

. . li e U . . :

C. M. ELOFF EN KIE

f~.) Bp~

.. OSEMA.B.K IP . . boe 1186) :"',...,

B I«*Jlfont.elD - Pretoria 110 Takb

EXCELSIOR MEUBELS BPK.

AFRIKAANSE PIONIERS

IN DIE

MEUBELBEDRYF

Waa r A frikaanse hout deur Afrikanerhande verwerk, en meubels voortgebring word, wat bestem is vir qeslagtelange diens -

MEUBELS VAN NAAM!

V ra vandag om kata l ogus ,... gebruik die koepon.

E~£E

BPK.

. ... -.. -- .. ... - · ---.

EX CCI .SIOR POSBESTCU.INGSDIE."JS,

Po.bua

667o. JOIIANNCSBURG.

G,.J.,."e my u jonlf•le katnlolfu• ~n r>'l•Jyc JK't l~rNHIC' pos aan te lutn. El

•ttl

,·eral 1.«-lanlf in . . . .

;>..'AA.\1 AD RES

,

.RLADSY VU:R ,DIE O.B.," WOENSDAG,

20

AUGUSTUS

1947

.,DIE

O.B~" \\'OE~SDAG, 20

AUGUSTUS

1947

Kraamverplegi ng E n Partypolitiek

Onder voorsitterskap van dr. Henry Gluckman bet die Gcsondbeidsraad vcrlcde week In .Bloemfontein aangedring op 'n landS\\'YC instclling van kraamgcricwc sodat elke moeder voor en na geboortc van 'n kind behoorlik versorg kan word deur opg!'lcide p!'rson<'. Daar is deur die rand In verband met algemcne gcsondheldsdicnste ook aangedring op tegemoctkoming aan vera! die middclgroep wat die swaarstc gebuk gaan onder die gcldclikc las wat medicse dienste onder die huidige stelsel mrobring.

Volgens veulag In die pcra het dr. Gluckman die !cdc van die rand aangrmoedlg om krltiek uit te oefen, aangesien die n·gering glo graag daarna sal wil !ulster. Dr. Gluckman is naamlik Minister van Gesondheid en as sodanig is by tans In die posisie om na kritiek te .,luistcr". 'n Paar jaar gt-lcde was hy t-!;'tt>r voorsittt-r van 'n kommissie van ondersoek naj die volk

I><'

ge.,ondhr ido;dirn.,te en toe bet b y met iets meer ns kritiek

gt-kom.

Sy

l <oinmi.,'>ill ht>t 'n d oelbewuste gesondheidt;plan nan d ir rt-ge rhtK voorg't-lf. wat l)f'OOII' bet om die geriewe WBAroor die

(lesondht-id~r;uld

dit nou

h~t,

binne bert-ik van elkeen te bring.

Dr. Gluckman st-lf wa!i bale rec!idriftig oor sy plan ••• toWat

by

d et'l "·an d il' rt>gt•ring gt-word bet. Toe bet Gluckman die :\linister ann Glut'kmun dil' kommh•,.it,·oorsitter ge...e dat

by

'n idealis is, en da t

"l'

plannetjies wtl mooi maar onuihoerbaar is.

GESOXDIU:ID EN JAKKALSE

Et'n van die groot strulkelblokke op die weg van daardic plan is die vcrsnlppcrdc grondwct van die Unic, wat 'n landswyc gesondhcldsdit'ns onmoontlik maak omdat elke provinsie en plaaslike bostuur jalocrs vaskleef ann sy bospilaaltjie of sy gcsondhcl<.fsbramptctjle, al moct die Kaaplandse Administrasie by voorbccld met die hand In die hare die invoer van ' n wcelde- belastlng oorwccg om te betaal vir sy hospitaaltjies en gesond- heidsbcamptetjles. Brncwens die .,gcsondhcidsbelasting" wat nou deur die rand

voor~~reatcl

word, sal Kaapland-en moontlik die ander provlnslcs ook nog 'n wecldc-belasting betaal vir diesclfde ding n!'l scdat die provlnsics dnrem icts te doen kan

h~.

want aangrsirn daar

bull~

sclccrc panic en sekere onderwys nie vee!

andcrs aa die doodmaak van jakkalse oorbly om bulle met waardighcld te bcklee nle, moct dit gedocn word met ' n stuk van die volk se gesondhrld.

Intuss••n i<> dif'

rt-jff'rin~~r

gt>willig om na kritiek te ,luister", en omdnt dir hOPf'IO"II kraamditn.,te &'('CD aanmoediging vir ' n hoer

~tt•boortt-s~frr

vir dir blank(' &'<'Sinne bied nie, sal daar maar trt>n \1'1'1 h oer k ostl\ lmmigrante lnrevoer word om die plek te kom

\OI~tnan

van die Afrikaanse wleg.

BETAALDE KRITIEK

"

Om na kritlck te .. !ulster" is natuurlik 'n baie groot dee! van die rcgcringstaak onder die huidige politieke stel:>el. Daar is sells voors!cning gemaak vir 'n amptellkc en betaalde opposisie wat die kritick mo<'t !ewer. MaJlr dit Is maar glo net terwille van die dcmokrasie-want die cinUike dcmokratiese laak van die rcgerlng is toegcsplts op dlo .. positiewe nederlaag van die opposisie", soos min. J. \V. Mushet dit verl<'dc week op Dordrecht gestel het. Op die kritick dat die regerlng nlks opbouends docn nie, antwoord mnr. Mushet:

,,Deur die nuttelooshl'lid van die Opposlsie te bewy11, neem on'! tog <,t>kcr 'n bale

po<~itiewe

h ouding in, e n ons beleld van opbouing lo; lff'IOrr Ond op die positiewe nederlaag van die Opposi!'ll<'."

En aanlfi''IIE'n minister H enry Gluckman se vernaam!'lte tank vandag is om die opposisie 'n positiewe nederlaag toe te dien, sal b y ook n ie vt•t-1 meer tyd h e as om vir 'n kort rukkie in BloemfontC'in tc ,.lui<,te r" na die kritiek van dr. Gluckman en

'-Y

Ge.,ondhtldo;rnad nie, nt't

~tOO"! by

ook nle meer tyd gehad bet om die voorr.tt>llf' van Gluckman se cesondheidskommlssie te oorw<'eg nadat by hoof van die Departement van Ge ondheid geword hct nit'.

·want hoc sterker die amptclike opposisie se kritiek oor naturellt.sake word, hoc swaarder word die taak van die hoof van die Departement van Gesondheid om sy bydrae te !ewer tot die ,.posltlewe ncd<'rlaag" van die belaalde opposisie.

SYFERS WAT TOT NADENKE STEM

Dit>

HO

pao; vrygC'.,lt>lde t.ensus!>yferH soos geba..eer op die be- volking vnn die Uni11 op 7 Mel verlede jaar, openbaar Interessante maar ook sk rikwf'kkrmlt' f eite.

In die

24

vernaamste stedelike gcbicde en dorpe van die Unie is daar slegs twee waar die nic- blankcs ni<' die blankcs met gc- tallc oortrcf nic. Dlt Is Pretoria en Oos-Londcn. Die "f'n""' ' bring ook nan diE"

li~

dat die A'iiate dit vlnnig"'<te in die Unle aan- ge\\.11'1 ht-t in die af gclope tien jaar.

In die tien jaar ll('dcrt die vorlge iJensus hct die totale be- volklng \'lln die Unie met

18.8

pcrsent tO<'gcnecJtl. Die blankcs hct met

18.4

perscnt tO<'gcneem, die naturellc met

18.3

pcrscnt,

d ie Asiate met 29.8 persent en ander nie-blankes met

20.6

per- sent.

In die verskeic provinsies was die blanke bevolking as volg:

Kaapland 870,7915, Transvaal

1,063,121,

Vrystaat

202,077

en Natal

236,697.

Vyf-cn-vccrtlg persent van die blankes woon dus in Transvaal ... byna die hclfte aan die Rand alleen.

Die totale blanke bevolking is dus

2.372,680

tcenoor

7,805,15115

naturelle,

928,484

kleurlinge en

258.260

Asiate. Die totale bcvol- king van die Unie is

11,291,949.

WAN N EER SAL VOLGEN D E OORLOG UITBREEK

GROEIENDE RUSS/ESE MAG

Bait• wauruemers verwug dat die Balkan dit" kruitvat gaan wees van die volgcndt" oorlog, en in die afgelope week is reed:, eterk taul in diJllomatiek e kringe kwytgeraak oor Griekeland, e n een heriggewer het dit eo ge~tel dut daar nog net gewag word op 'n , iusident" om. die kruit aan die brand te laat slaan.

'n VC'rantwoordl.'likl' Arneriknan!>e militere beampte b t>t 'n paor wt•lm gelcde gC's.-: dat geen be&ettingsmagtt> in staat is om te bt•lt•t tlat Ruslund oor Europa stroom indien hy more tot

Bltfl'~"l" ~oou

oorguun nie. Die vraag is of die Amerikann'll.' milit~rt- magte in dit' gehcel in staat sal wees om Rusland Wt>t'r uit tr dr)'f. \'olgert-. 'n lnsiggt-wende a rtikel in die tyd.,krif Time, sal 'n

oorlo~r

tu -.'<t•n Amerika en Rusland op 'n gel).kOp t>indlg a .. dit tuns mot•t Jllaa'lvind.

\ 'ollt('ns die urtikt•l beskik Arnf'rikn \'andu£' nog n et oor 12 dh·i,ir-. in \- C rgel) king mt-t 89 tOt> Duit.,land g'e"· al bet.

Duartrt'noor hf't Ru.,land

208

dhd~;iC's

op die oomblik ondtr

\~1lpen,

wnarvan 93 nan die weo,front lft'kOn"f'ntr('Cr i ...

Bin nf' dertig dat> k an Ru'>land 101 miljoen opgeltide 'ioldat.- ondt-r wapen hi', binne

~~e.,

maande

12

miljot•n, van wie al- mul cgter nltl vollt>dig mt-t wa- J)f'ns

voor~til.'n

linl kan word nit'.

Behalwc die

4~

miljocn solda- tc op die oombllk onder wapcn, het Rusland

115,1500

oorlogsvli<'g- tule in dicns, ot:n Is hy bcsig om 'n duikbootvlool op te bou.

Rusland bt'skil{ oor vol- doende mag om in een bcwe- ging te stoot tot aan die Engelsc Kanaal, die Pcrsre- se Golf en di·c oliestrrl<c, en dcur Sjlna.

MELKBAARDLE~R

Die Amcrikaansc leer bclllann vandag uit 'n rapsie mccr as 'n miljoen man, of liewer scuns, want meer as die helfte hl.r- van word bestcmpel as ,.mclk- baard-rekrute". In Europa is net twee divisies, en in die Stil·

le Oseaan sewe, boofsaaklik be·

las met besettingswerk.

Wat lugkrag betref, bcskik Amerika nog net oor

9,000

voor- rangse vliegtuic vergeleke met die

8S,OOO

nan die elnde van die oorlog. lntussen is die pro- duksie van vliegtule dermatc agteruit dat van die

2,101,000

arbciders in vliegtulgfabrieke tydens die oorlog nog net

160,-

000 in die wcrk Is.

DRIE VOORDELE Am1!rika beskik <'gl<'r oor dric groot bates: die atoom-

Wes--Duitsla n d en Si berie Maak Vir

Rusland ~apens

Ruslnnd Is be'>lg om sy fabrieke wat oorlog .. materiaal vt•r- vnardlg

nt\

d ie onbt'kendt> Siberie te verskuif wanr dlt nie mnlclllc bekombanr is ,·ir dit> Am<>rikaan<;e bomwerpers nit-.

Daarbenewl'n~o

wortl alit' belangrikt> ft\brit-lce in die

Rus!iies-be~ctte

dl'f'l van Duit'l·

lund afgt•brC'ck

Nl

d iu tocrusting nllj bierdie gtbied vervoer. \ 'lr die bultewcreld t-n vir die gewone Rus is dit v erbode terreln.

Ondrr die Dultse fabrieke wat vcrslmlf word Is die bckcndc Bergman-kruitcnbrick \'an Ber- lyn en die Helnlc<>l-vllegtuigfa- bricke. Verder word aile fabrie- kc In die Europcsc dee! van Rusland waar dlt tydens die oor- log dcur die DultJ!crs bedrelg of vernietig Is, nn agtcr die Uralgebergtc vcrskuif waar dit haas onbekombaar is.

Ook Noord van :\IantsjO<'ryc, in die gebicd van Khabarakovsk, word groot fnbrieke opgerig wanr dil:' aantnl erkers in die afgelope tyd van cen rn 'n kwart mlljoen na twcc mlljoen vcrmeerder ht•t.

ONDER V.S.A. SE NEUS

Inmitldtl'l h('t dit ook lwlcNJd gt>word dat l)uit-.e lnbrit-ke in die Amerikaan<;e be'>4"HinJt<;Jre- bit-d bt>slK 1'1 om oorlog,.matP- riaal vir die Ru.,o,c te vt>nnardig.

Die Amt'rlkann.,e magte h ct dil' fabri.-ke dt•urJ;'e'>oek en bt"dag gt-lP op ondr.rdele Yan \\1lpens wat bulle d aar ge\-·ind bet. Die eienaar ,·an die fubrieke i in b tgtenlo; genl'em. Dnar i"' onder mt-er l)f'o,iaK gt•le op m otor.. wat.

bt'dorl lo; vir Yliegtuil', tcnk!i en duikbote.

..

Die Amerikaners hct die snulf in neus gekry nadat 'n onbeken- dc bron hulle die verhaal van die fabrieke in die oor gcblaas bet.

Russiese Fabrieke in

Duitsland

Elf Ru.,<;ie<;e maat .. knp- pye m t•t ' n totalt kapitaal van

£84

miljoen ht>t in die Russ it<;- bebeerde gebled van Duitsland tot stand gekom. Op hlerdil' m r mlt r wil Ru"land sy ekonomiec;e en hnndelsgreep op Duito;- land vir goed vestlg.

Die kapitaal i11 afkoms- tig uit die bate<& vnn Duit- se tabrit-ke wat lli a Ru.,'l4!>

oor gent-f'm b et. Dit is

hoof'~anklik

fabril'ke wat sk<>ikundige s towwe en metaal verwf'rk.

AI die firma'! h t't. Rus- sit<;e direktt>ure en staan onder behtoer \'an dit- Ros-

sie~

ministt>rif' , ·a n buite- land'le handel.

born, 'n nywerheidskrag wat vinniger oorgeskakcl kan word as In enlgc ander land tcr wereld, en oppcrmag tcr see.

Verd·2r hct hy

14,000,000

oor- logsvctcrane, van wic die helfte egter binnc vyf jaar hul veg- bckwaamheld sal vcrloor.

Hocwel die Amerikaanse na- vorslng besig is met nuwe soortc lugwapens, word verwag dat Rusland so vinnig ontwik- kel op hicrdie gebied dat by in

1957

sy maksirnum-slaankrag sal M. Teen

19t8

sal Rusland In staat wces om enkelsendings van

1,000

vliegtuie teen Ameri- ka In te werp. Teen

1949

sal hy se!Cgerigtc projekticle M wat met 'n centon-bom

3,000

my! ver kan vlieg. Teen

19S2

kan hy wapens

h~

wat met sicktckleme bcsmet, oor lang afstande gevuur kan word, en enlge tyd dnarna bchoort Rus- land die atoombom tc besit. Ter- wyl Ru-.lnnd se m ag oor hier- dit' tydperk

<;tyJ',

1181 Amerika ll'n n fneem sodat 1957 die krisis-

jun r Nul

wees.

OORSAKE TOT OORLOG

Naas bostaand:! Ieite wat die Amerikaanse departement van oorlog rekening mee hou, is daar drie faktore wat 'n oor- IO&' tussen Amerika en Rusland kan laat ontbrand. Die ee,...te I'! 'n groot d epre<;sie

in

Ameri- lm wat ltm'lgtn oemde so sal

vtr~twak

d11t Rusland dit sal wnag om tOt> te slnan; twee- drnc;,

ll'>

die kommuniste in Sjina of in lndle in behet>r kom, waardt>ur dit-

bolsjewistie~

mag Amerikn

~o~nl

oortref; e n derdens lndien <lit' kommuniste in be-

beer van Eur opa kom.

Aangesicn Amerika beslis is dat gCI'n cnkcl moondhcid die wercld durf oorhccrs nie, sal laasgenocmde twce faktore vol- docnde aanlciding tot militere optrede vir hom wces.

DIE PRYS

Daar word op gc\rys dat Amerika nagcnoeg

70

biljocn pond bcstce het om tc belet dat Dultsland

w~reldhecrskappy

verkry, en na mate Rusland stcrker word, sal bierdie prys styg. Daar is egter een oor- W I'Jring teen oorlog wnt aan- r.itnlik

ge~ig

drn, en dit

is

dat ' n oortog

in

die buidige wereld-

om<~tnndigbede

die ekonomiese lewe so kan ontwrig dat die na-

oorlo~tse

ontwrigting meer kom- munlllte sal verwek as wat dit- atoombom sal d oodmaak.

Daarom probeer Amerika voorloplg 'n oorlog voorkom d<•ur middcl van sy Marshall- plan waarm<'c Europa van die kommunismc gercd moet worct.

,

Maar waar Grickeland op.

die oomblik blootgcstel is aan

kommunisticsc lnvalle, skyn

dlt of Amcrika ewe beslis is

om die bol:!re prys van oorlog

te betaal, lndien Rusland dit

daar uitlok.

...

,.DIE O.B.," WOENSDAG, 20 AUGUSTUS 1947 BLADSY VYF

--- ____

^,

__ _ ---

UNIE UIT LONDEN AANGES E OM OP TE SKUD MET H ULP

H~t>l

die Unit·rf'gerintr nog geen amptelikf' nruuluidinlf gt'·

gee hf't nie

v~n

watt e r otren

by

van die Suid-Afrilman...,. pu- bliek gann vr&\ vir

hulpv·~rlt"­

nintr ann

BriUanJ~>, wi~

,_.. men- se rnako;imalt hulp v ·an • die buitf'land vt>rwnc

ondt>rw~l

bulle M'lf die minimum nrbeid wU lt>wer,

i!1

gt'nl. Smut'! m et 'n kablnetskomltee glo be11ig om planne uit te wt>rk, volgt>ns berir In die plaao;like Engt>lse pers.

Volgens dlt> berig is die rt'- gerlng uit Engeland anngest' om versing te dot>n oor wnt sy bydrae

~rnnn

Wt't'!l tot Brit- tanje se in & tandhouding.

AttJee b et glo dit> "Yftr'l no- di &' vir "Y begrotlnr, word verklaar.

Te oordtt-1 na die ,;-t>gt>wen'l in die berig t.al Suid -Afrika se bydrae in die ringling van goud,

"tt>enkool, v·Ot'd'lt'l en ,.Buy Briti!>h" Wf't""- Dit: berig m tld

naamlik

d at die komitt'4', be- halwe gent. Smutr., bt'stann uit.

min. Strau'l'l, ,rum diE' hoof van die

voed~lproduk.,ll'",

min.

\\ 'aterson, ,onder wi4' die goud- en steenkoolproduk.,it' stann, 80wel as die depnrt.t'ment van handel en nywerbt>ld", en min.

Hofmeyr ,.wat a" :\fini.,ter van lo' inansit''l belang ht't. b y

t>nl~te

t>konomit'KC rci'ling met Brlt- tanje".

Die berlr

Vot'fr

<lanralln toe

Dominiale Hulp Aan

Brittanje

Australie loop oor van 'n loja- le berecrte om ckonomiesc hulp aan Brittanj c tc vcrlecn. Die Australicsc rcgertng oorwecg dit tans om 'n vcrbod te plnas op die lnvoer van motors, petrol en

films

uit dollarlandc. Die maat- reels om botter, klcre en vlcis tc rantsoeneer, sal ook van krag bly.

Menzies, die Australiese <'crste minister, het voorgcst<'l dat 'n georganlsecrdc dominlo.lc poging aangewend word om Brlltanje van ondergang te red.

In Pretoria het veldm. J. C.

Smuts verlede week vcrklaar dat Suid-Afrika sy deel sal bydra tot die berstel van Brltlanje!

dat die rt'ge ring moonllik die loodo;ing van 'n ,.Buy Britisb"- vt>ldtog oorweeg as deel van sy bulpv ·erlening.

Op die oomblik is die Ge-

f~derecrde

Kamer van Ny- werbeid in die Unle

~Ill&'

met 'n groot ¥eldtog vir dleo verkoop van Suid-Afrikaanlle JJrodukte. Onderwyt die ny- werhede dus 'n veldtog van ,Koop Suid-Afrikaans"

sal

loods, sal die regering van . die Unie met 'n ,Buy British"·

veldtog teenoor bulle stelllng inneem!

Die bt'rig verklaar dat weens die teenstand van die Naslona- le element in die Unie die regerintr nie by magte sal wee!!

om m et dubbele bande ult te d eel soos in ander domlniums nle, maar aan die ander kant word dnllrop gewys dat die bui·

d ig e ekonomiese ' krisis 'n

es~~en­

o;iele deel van Brittanje se oor- logspoging is en dat op die

'Cni&-re~tering

staat remaak kan word om Brittanje net so deeglik te ondersteu _ n as tydens die oorlog.''

Kom Goed Te Pas No AI K ante

Vcrlcde wel"k Is aangckondig dat

~l'nl.

Smuts nie d il" sitting van die V.V

0.

volgendc maand in Lake Sucet"ss gaan bywoon nlc, maar dnl hy mnr. H. G.

Lawrence In sy pick ns hoof van die Unie-afvaardiging stuur.

Moet die stuur van mnr. Law- rence beskou word as 'n bewys dat genl. Smuts die V.V.O. reeds as 'n mislukklng afgeskryf bet, en nou net die '3tl'mpel daarop gaan plaas?

Sommige mcen weer dat die verkiesing te swaar .vccg en dat

&'l'nl. Smuts se tecnwoordigheid as oorlogshcld hicr onontbecr- lik Is. Dlt mag ook 'n rcde wet's vir die afwesi&'hcid van mnr.

Lawrence wat as behuisingsheld llewer n!e naby 'n vcrklesing ge- sicn moct word nic.

Versterking van Britse Element Belangriker

As Eie Redding

Dit> B r itse regering bfoskou dit bt'langriker om die Engelse t>lt'ment in die dominiums deur t>migrasie aan te vuJ a s om sy cit' werkkragte te bebou wat mOf't help om sy n)'Werheids- en ekonomiese moeilikhede te bOwe te kom.

Die Britsc regering het

nl.

'n vcrordening uitgevaardig waarln dit verbicd word dat nuttige ar- bc!ders van een wer k na di e ander oorloop. Elke man moct bly waar hy is. Die bevel bet esrtt>r geen betrekking op die t>mil{l'llSie van

Brit~~e

vaklui en n rbeiders na die dominl111ru1 nie.

Vir die Britse regering word dlt duidelik dat hy h omself nle meer uit eie krag kan r ed nie en daarom maak hy op die do- mlniums staat. Om te verseker dat bulle hul deel sal doen, moet die . Britsc element wat as 'n spoorslag

sal

dien, verstcrk word.

Rusland se Skl1ld Aan E ng e land

Hocwcl Rusland nog 'n groot bedrag aan Engdand skuld in-

gevol~e

die handelsoor<'enkoms van

1941,

lyk dit glad nic ot by Ius het om sy verpligtings na tc kom nle. Hy moes die bcdrag al teen

1

Augustus vercCft"n het, maar hct nor n<'t die h<'lfte bc- taal. Die Russicse rcgcring het ook gl"en aanduiding gl"gce wan·

n eer of hoc hulle van plan is om die res te bctaal nle.

Brittanje het die Russlese aan- dag op hierdie felt gevcstig om- dat hy bang Is dat hy dit dalk sal kan verloor. Volg<'ns berig- te het Ru:;land op

1

Augustus

.£2,400,QOO

geskuld.

Te Werk Of Nie Te Werk Hul Groot Probleem

Britte Wag op Aanmoediging - Kabinet op Doodberig

Onderwyl die Britl'le eerste minister sy kabinetslede gelus bet om nie }mite b ereik van Louden te reis nie met die oog op 'n moontlike instorting van die Britse geldelike posisie, is die Britse eleenkoolwerkers, van wie se inspannitlg Brittanje afh anklik is as by ltomeelf wil help, nog besig om te redekuwel oor die v raag o f lmlle 'n hulfuur per dug op die eerstt> vyf due van die week meer sal werk dun of hulle Satevdugoggende vir twee-en- 'n-half uur sal gaan werk.

Volgen'l die Cllpe

Time~

"e

korre~opondent

k ) k die

Brit~

volk na die buitt'lllnd om hulp en wt>ier bulle om hul gt'wlg In te wt>rp vir d it" r('dding van hul

land:

,.Praktie"f' annmoedirlng ..

om harder te wt>rk is nor net

I>O

jammerlik afw<'"ig

8'1

twanlf

maande gelede. Die anndui- dinr .. is dat 'n vermeerderinr in dif' Britse produksie 'n Ian&' tyd o;al neem om te bereik, en

~r

en meer mense kyk uit na hulp van bulte, en ten spyte van die N'g<"ring se aankondlgincs,

I•

dit duidelik dat ook sommi(f'

ministE'rs van so 'n cedngte i! • .'' Die buitelandsc hulp waarna die Brittc wat opcnlik te lui is om hul hande uit die mou te steek, uitsien, sluit natuurlik ook die bydracs van die Suid- Afrikaanse belastlngbetalcr in.

20

v-ir

lld.

ooktekoop teen 50vir2/2d.

10 vir5ld.

Oaar II 'n groot vraag na Ronde Kom-

~ndo In doe 1tad rond

Hulle Is k~el rook lekker met 'n eie geur wat hulle elke dag meer vriende be1org.

B>< 288~

Vir Baie Pfaasdoefeindes-

Maar van Uitstaande Doeltreffendheid

PETROL/.PARAFFIEN

·ENJINS

HIE RDIE l'njin • ~·oldo<'n clOII di(' tocncmendc ann\ rang vir

11

,·crlroubnrc mnsjien van

'n

eenvoudi ge dou ~l crk onhwrp. ti ulle \wrk

\ ir 'n lung I} dpt•rk onder t•nigc wecrsloestnnd.

veral built•, mel dit• rnin•lc ge,kooldc aandag.

Enige van die unit•kc cien skctppc

\'olll

die Cohorn Enjin . SOLE.\: VERGASSER - ,·t·rgcmaklik \'innipf' vat . . . i'-lAG;\;EEf- gcwanrbor&tleen \\t-t•r .. toc~lumle . . . .AF'\EEI\ 1.

BARE S ILI:'\OERKOP - om kool.stof •pocdig t. Ycrw)dcr . . . KRL"KAS - gcvorm op r;(root spit worrnige kot•clrollat·rs wat afsonderlik gehuim· is .• . DOEl.'I'I~EFFG'\JDE VER- KOEU'\lG onder alit• loesl.tndt· - scnlrifuga,tl waaicr in vliegwiel gegict - gern oorv<•rllitling nit• - g<·<'n risiko

\'<It\

gckraakte silinders nic S P \ \RS,\ .\ \f op Immdstof lt·<·n maksimum d ryfkrag . S~ILRI'\ G d <·ur pomp en spat stelscl.

C OBORN ENJINS is iclt•aal vir cl; .. AANDRY\VJNG

VAN PO~lPE. V LRLIG TI'\ GSTOJ"STEU E. HOUr-

WERK- EN i'-lAAI J\.lASJil.'\'1:. asook 'ir undt•r gehmikc.

Vir Vercl<'rC Besoml<•rltecl<> skryf a an:

CONTINE NTAL & S.A.

TRADING CO. LTD.

Van Rie beeck-gebou, De Villiersstraat 15

Posbus 8363 J O HA NNESBURG Foon 33-8931

BLADSY SES ,DIE O.B.," WOENSDAG, 20 AUGUSTUS 1947

~~~---~---7

GEKLASSIFISEERDE ADVERTENSIES

rA.BIEP V1B GEKLA.SSIFISEEBDE &Dl'E&TENSIES: HaJaboadellke KennlscewlnJ&:

,(verlowlng, huwelik, geboorte, eterfgeval, In memoriam, gelukwen- slng, ens.) Hid. per woord; minimum 3/- per plaslng. Voorultbetaal- baar. VIr berballnge 26 pat. atalag.

IIIIDGel.aa4verteaa~ee:

Enkel plaslnge (vooru'ltbetaalbaar) 2d. per woord. Minimum 4,/- per plaelng. 2 tot 26 plaalngs (voorultbetaalbaar) 1'>id. per woord, mint- mum 8/· per plasing. 62 agtereenvolgende plasings: 1d. per woord.

minimum 2/6 per pllll!lng. Plasinga tot kansellasle, 1'>id. per woor<l, minimum 3/- per J)laslng.

ID&ekeapld 0p ,Die

o .B."

(vertkyn weekllka): 10/-per laar of 6/-vir 6 maande.

voorultbetaalbaar. Stuur advertenstegeld en bestell!ngs na Posbus 28, Stellenboseh, en lntekengeld na Posbus Ull, Knapstad.

GEBOORTE

FINDLEY. - Aan mnr. en mev. F.

A. Findley van Louwrensrlvlerweg 75, Strand, •n flukse dogter op 11 deser.

Naas die Heer, dank aan dokter en

verpleegster. 20/8/1B

RUDATIS. - Aan mnr. en mev. Hans Rud&ltls • n frls boere seun op 27 Julie In die Groblersdal verpleeg- lnrlgUng. Albel wei. Dank aan

Suster. 20/8/1B

VERLOWING

MACKENZIE- VAN NIEKERK.

Die verlowlng van Dalena, oudste dog- ter van mev. en wyle mnr. G. van Nlekerk, Rondekraal, Rosendal, en Jimmy,• enlgste seun va-r• wyle mnr. en mev.

w.

Mackenzie, van Johannesburg, word aan offislere en brandwagte be-

kend gemaak. 20/8/1B

DOODBERIG

ESTERHUYSE. - Heengegaam op Dlnsdag, 12 Augustus, aan sy wonlng te Patrlotstraat 19, Paarl, my geliefde eggenoot en ons vader, Cert. In die ouderdom van 59 jaar. - Die bedroefde eggenote en klnders. 20/8/1

VRYSTAATSE GOUDVELD EIENDOMME

VIr Elen<!Omme Henneman, Odendaals- rust omgewtng, raadpleeg WELKOM EIENDOMS· EN TRUST AGENT- SKAP, Henneman (Eienaars Alberts en GreeU). Foon {3, Telegramme te%~'*~

BENODIG

BLANKE DAME vir hulp In huls en om twee seuntjles (3 en :> jaar) op te pas. Meld salarls verlang en oudcr- dom. Skryf aan POSBUS 1411, KAAP- STAD.

Ko-Operatleve WUnbnuwers Verenlglng van Zuld-Afrlka, Beperkt.

(Gereglstreer kragtens die Wet op Ko·

operattewe Verenlgings, 1939).

VAKATUR E VI R E LEKTRI S IE N

AANSOEKE gemerk ,.Elektrlsl~n."

word lngewag en sal ontvang word deur die ondergelekende tot en inslultende 26 Augustus 1947, om die betrekklng van Elektrisl~n in die Eleklrlese Afde·

ling van die K.W.V. te Worcester.

Kwallnkasles: Appltkante moet ge- kwallflseerde gelisensieerde vakmanne In die Elektrlese Ingenieursbedryf wees met onderviodlng van die onderhoud van elektriese toerusttng in die stelsels Wlsselstroom en Direkte Stroom.

Salarls: Sa·larls volgeos kwaliflkas!es en ondervinding.

•n Gesondheidsertlflkaat Is 'n ver- elste. Da.ar Is • n pensloenskema vir die personeel.

SEKRETAJUS, K.\V.V., J>osbus 1128, ZUTOER PAARL.

BOME, PLANTE E N SAAD

A)lER(I{AANSE BOOMANOELTt;}(.

PLANTE. - Sterk, goed gewortelde angellerplante In 12 versklllende soorle teen 7/6 per dosyn, 17/6 vir ~o. 30/- vir 100. K.M.B. Posvry in Uole. - S.

C. STANDER, Bus 20, TZANEF.N.

20/8/4B AARTAPPELllfOERE. - Arran Chief en King George, 32/6 per sak van 150 lb.; 22/6 per krat van 100 lb. V.O.S.

George. K.M.B. - H. D. METELER- KAMP, Bus 47. GEORGE. 23/7/6B

AARTAPPELS. - 50 sak egte eerste na tngevoerde Irish Cobbler-aartappels.

Elergrootte en 'n tetsle oor dit. Goele kwallteit, 30/- per 150 lb. P.M.D.

Grootkop. - J. FERREIRA, Sina Cer- truld$1, FICKSBURG. O.V.S. 6/8/6B

AARTAPPE.LlfOJ::RE. - Cesklk vir planting, Arran Chief en Up-to·date.

Gekweek van gesertiflseerde moere.

tweede plant na lngevoerde. 1 'h tot :>

onse, 25/·. ~ tot 1'h onse, 17/6 per 153 lb. V.O.S. K.M.B. Sakke terug.

- F. H. ROBERTSON, Klelnfontein, Pos Slnsabrug, GEORGE. 13/8/2B BESTE GESERTJFTSEERDE GROEN- TES1\Ali.-Pryslys verkrygbaar. Beste!

al u benodtgdhede K.B.A. van: PRE- MIERS, SCHOEMANSHOEK. 20/8/TK

GROEN'lESAAO. - Detroit en Egip·

tlese plat beet 7/6; Chanteney-wortels 101-; Beauty- en Marglobe·tamattes 35/-; Tom Watson-waatlemoen 10/-;

Kropsla<al 17/6 per lb. Alma! 6d. duur- der per 'hlb. Handelsnavrae verwel- kom. - KARROO-SAADVERSPREI·

DERS, Posbus 107, OUDTSHOORN.

20/8/TK HERROLDT se Krlsante, glorle van die Najaartutn. Kleurvolle sorterlngs meesterltk saamgestel. Beste! nou vir Oktober-planttyd. Donou-Versamellng:

reuse pragsoorte, 25/· per dosyn, 15/- vlr 6. Opera-Versamellng: 21/- per do- syn, 12/6 vir 6. Luukse Sortering: 18/G per dosyn. TuinversaJllellng: 15/6 per dosyn. Gepak en posvry. - HER- HOLDT'S, Posbus 660, JOHANNES-

BURG. B/23/7/lXH

Wat E.lke Dame Behoort T e Weet!

DESKUNDIGE RAAD vir die- gene wat getroud is of op t rou staan. Volledige kursus na ont- vangs van Poswissel vir 10/6.

Aan :

DIE BURO VIR

GESINSIELKUNDE,

Genev~gebou 607, Parlementstraat 28, KAAPSTAD .

Meld of u dit in Afrikaans of Engels wil he.

BOl\IE, PLANTE EN

SAAD PRAO'I'IGE, gesonde en vars graad I teen 20/· per 150

ro.

Eler-grootte Saadaartappels. tweede na. ingevoerde.

Skotse Up-to-date 2'"1- per 150 lb.

Alma! v.o.s. Bethlehem In nuwe sak- kies wat terug gestuur moet word.

Ek waarborg tevredcnheid. - S .•

w.

RABIE. Kommandant, Bus 328, Beth·

lehem. 2/7/Tk.

I'ATATRA1>'KE, reg v!r plant. 6- maande, 6/- per 80 lb.; 3-maande wit, 5/6 per 40 lb. of 8/- per 60 lb.: steg- gtes, 6·maande, 5/6 per 1,000; wit en borrie 6/· per 1,000. K.M.B. SERPEN- TINE, by P. J. GERBER, C. sn.

. 20/8/TK

J'ATATRANKE. - Sesmoo.nde, 83 lb.

vir 7/-; drlemaande, 60 lb. vir 8/6;

steggles, reg vir plant, 6/- per 1,000.

Gelewer Serpentine. K.M. B. Tevredeo- heid g