• Tidak ada hasil yang ditemukan

Die O.B. Jaargang 6, no.45

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2025

Membagikan "Die O.B. Jaargang 6, no.45"

Copied!
8
0
0

Teks penuh

(1)

Gereglstreer aan die

Hoofposkantoor as 'n Nuusblad.

~-tv,-~"

. ""·"''"<#~~-·.

~ " ~ ~A >

· .

Jrg.

6.

Kaapstad, Woifsdag, 8 Oktobcr

1947

No. 45.

Waarom Is Ons

O.B~?

Die kapitalistiese wereld is besig om in duie te

stort

v66r

sowel

as gedurende en na die oorlog.

Die huidige dollarkrisis is maar 'n verdcre

simptoom

van hierdie ineenstorting.

Die kommuni"!me-rooi in Eurooa, maar swart in

Suid-Afrika-is

die

enigste

erfgenaam

,:-an die lmpitalistiese

demokrasie,

soos Europa

bewys bet.

BEIIALWE waar 'n volksbeweging, gegrond op na.,ionalisme en

so.,ialisme

(broederskat> en hoeder- .,kap), tussenbei kom, soos Europa bewys bet.

En die kommuniste weet dit, vandaar hul groter haat ,·ir die Ossewabran<hvag as vir die kapitalistiese Verenigde Party met wie bulle in verkiesings

saamveg.

Daarom is ons Ossewabrandwag en bly ons dit, want die Ossewabrandwag is naas die kommunisme die ENIGSTE plaasvervanger

van

die sterwende

kapit:llisme.

Die feit dat die kommunistiese agitators die Osscwabrandwag meer haat as die politieke partye is die waarborg aan die volk dat die kommuniste die Ossewabrandwag beskou as die GROOTSTE

STRUI-

KJ<~Llli,OK

op hul pad na 'n swart diktatuur.

Ons is VAl\'DAG O.B.

omdat Oil'S more nie slawe

\an 'n swart kommunistiese

~taat

wil wees nie!

SMUTS SIEH

t*o++++++++++-:-+

t t 0 0

:-++->->

?

~

y ~

:f Oktober- 5.:

9 ~

t

~

i Heide :i:

Tydens Olttoher bring die Afrilmner\'OII( Imide aan die nagedugteni-; nm drie Preo;i- dente en h\ <'t' hl'rot•mt!e gE>ne- raals. Dit is oolt die maand

\\aurin die lrlO"!>te ,·erjaardae

\·an Afriltanerlll'lde Yoorkom:

2 OKT.: Gt•hoortt>tlag 'an Pre'>. 111. T. Ste~·n, 1857.

5 OKT.: Geboorleclng Yan Pres. I•'. W. Ueitz, 1814.

7 OKT.: Gchoorledag \':tn

Genl. Chri'!tin:m de \Vet, 1854.

10 01\.T.: Geboortedng van Pres. S. ,J. J>. Kruger, 11!!.).

11 OKT.: Gt>boortt>dag Yan Genl. lioo'> dP In ICe~·, 1!1!8 (word ook uangegee a'> '!2 Oktober 1817).

,Deportasie Dien Geen Goeie Doel'

,.Ons lmn niE' sien wattor goeie dot•l gedien wo;:d de•u· ~~i~· hans om clie DnitsE' gelntern~·erd~"! te de}>orteer nie. Hulle word nn Duitslnml gestuur waur die toe-

~;tnmle, om die min!>te tc si-, u:m hongersnood grens ~·n ~·ll<e

l'l<stra monel wat gevot•d mot•t word heteken m<'er kommer en moeilikh<'id ,.;r die re" van die wf>reld'', skryf die Katolick<' blad, Southern Cross.

Op die huirlige tydstip wil Suid-Afrika immigrantc uit Europa he. Die vcrstandigste be- leid sal wecs om die 23,1 perso- ne vir 'n proeftyd hier te hou t:n die posisie oor 'n jaar weer in hersiening te ncem. Die \'ertra- ging van die dcportasic kan gcen skndelll>c mnar si"S"3 hdl- samc gcvolge he, verklaar die biad.

<Die Afrikaanse I{crke hct, soos ons verlcdc week berig hct, vcrtoe tot die rcgcring gerig oor die deportasie van d!e Duitsers.)

~---···---~---~

,NEEM UIT DIE

VERLEDE .. . "

Op die vooraand'

van

die

same:snoering

\'an·

Afrikanerkragte teen die

magte vnn die Empire,

bring <lie Afrikanervolk oor

heel Suid-Afrika oor-

more Imide aan die nagedagtenis 'an

President Stefanus Johanne:-. Paulus Kruger, wat dit sy lewens-

taak

gemaal<

bet om die

Afrika•ervolk teen hierdie

vcrderflikc magte te be\·eilig

en in sy stryd daarteen

in die

neemde

moes

sterwe.

In

die Republilceinse.

strewe

,-au Paul

Kruger vind die

Afrilcnner 'n begte-

ban<l

\an

eenheid. J,angs hienlie

weg die ncderige

bulde van die Os!oiewabrandwag

nan ons ontslape Staatspresident

uit wie

se strewe

OD!'>i

be.,icling put

, ir die taak wat Oil ons wag. - - - • ____ .1

GEEH VRYHEID

Selfs veldm. Smuts is nou ontnugter oor die re'Oultaat van die oorlog. Ily i'! gevra om voor te sit tyden'> 'n voorlesing wat die floof ,-an die Heil!'leer in .Johanne,burg gt>hou het genl.

Smuts wou weet wat die titel van die lesing i.,. ,Baniere van die Vryheid", i'! uan hom gese.

,\Vaar wapper hulle?" wou die veldmaurHkulk weet.

Wat Presies Eis

Dr. Malan Van O.B-Lede?

Cedarville Hou 0.8.-Dag

By wysc van 'n gesclligc braaivleis en basnar het die . Cedarville-kommando hul O.B.-

dag gehou, Die opbrl'ngs het die mooi hedrng nm fr.S l:!s. Od.

bereik, terwyl die flukse klom- pie Boerejeug £7 8s. Gd. ingesa-

m~·l bet. Die aand hct die kom- mando wat fluks opgcdaag het, die voorreg gehad om weereens na 'n bemoedigende en bodende toespraak van generaal C. A.

Pil'naar te luister. D!e kom- mandant het ook hierdie ge- leentheid te baat gencl'm om 'n brief van oudlcommandant en kommandante Abram en Mona Coetser, wat hul tans in Noord-Rhodesie bevind, voor te lee, , Dit was bemoedigend om te Vl'rneem dat hullc in die vrecmdc nog aan ons dink en die hand weer diep in die ~ak

gesteck het. Die vcrrlgtings is gcsluit met die sing van ,.Die Stem van Suid-Afrika,'' - <In- gcstuurl.

Komintern In Europa

Herstig

Die Kommunistie!!o partye van nege Europe'>e lund~· bet op 'n b~·eenkoms in Pole die

~·~·rsto interna'>ionale organisu- sit• o,t•tlt•rt die ontbinding \'Rn die Komintern in 19tS in die h•wo geroep. Dit> konferensie waaraan o.u. Frunkryl(, ltalie en Itu!'tlnnd deelgeneem hct, bet lwsluit om 'n inligtingsburo te

~;tig wat die intE>rnusionale hl'- d•·ywiglwde van die Kommunis- 1e ~;al lcoordineer.-SAPA-U.

Die Verskil

DiE' pers bt>rig dat mnr. J. J.

Serfontein, L.V., vir ,die tweede keer sy Hetel snl verloor" deur-

<lat HY S('tel in .Boshof sal ver- dwyn-voorheE'n was dit Eden- burg.

In 'n pnrtystaat verloor 'n parlement!.lid 'n setel-in 'n partylose ,·olkstaat sou mens se dat die kie'>ers 'n verteen- woordiger verloor:.

Dit was nie ons voorneme om in verband met dr. Malan se

jong~te

poging om 'n wig in die O.B.-geledcre in te dryf, in te gaan op die ideologiese aspek van die saak nie omdat ons glo dat di aanstaande verkiesing nie oor ideologiese

"·er~kille

geveg gaan word nie.

Maar aangesien die H.N.P.-perlS "·an die noorde tot die suide op hierdie aspek gehamer het en Die Trans" ·aler aan die hand gcdoen bet dat indicn die O.B.-leiding nie sy oortuiging oorboord gooi nie, daar vir die H.N.P.

net een weg oop bly en ·dit is om O.B.-lede nit te nooi om uit hul organi- sasie te tree-met under woorde 'n her haling vun 3 OktohE>r 19 t 1-word ons gedwing om op die ideologiese aangeleentheid in hierdie bla<lium in te gaan ten einde Ieiding attn ons lede te gee.

Dr.

Malan eis van O.B.-Iede om te bely dat

bulle:

(a) ,nie

Ianger

die

leer

van die

sogenaamde gesag-

of partylose staat aanhang nie," en (b) ,clie

grondslag

van volksregering waarop ons party bt>ru-.,

aanvaar .

.

."

Na. aanleiding biervan verduidelik Die Volksblad van 24 September as volg:

,,Waarheid

is . . .

dat

die Afrikanerdom nooit

afstnnd sal

doen van die stelsel van ware demokrasie

of voH<srege-

ring,

d.w.s.

die reg van die volk

om

periodiek

sy leiet-s te

kies en bulle

in

<lie pad te steek as bulle nie Ianger deug nie, en nooit sy politieke partye sal prysgee wat deel ,-ornl van sy

konstitusionelc

stryd om H)'ht>icl nie."

Die blad verwys ook na diegene ,wat op een tydstip van die oorlog geglo het dat die krulsie nie meer nodig is nie".

'N VRAAG

Ons moet dus ult die voor- gaande aflei dat die H.N.P.-

I

Ieiding gegrond is op die par- typolitieke dt>mol(rasie en dat in hul oi; die O.R grootliks gcdwaal hl't dcur ,op een tyd- stip van die oorlog" nic mecr aan die krulsic tc glo nie-wat natuurlik 'n halwe waarheid is.

{Vcrvolg op bl. 8).

-

WAARVOOR HET S.A. GEVEG?

Op 3 September 1939 bet Engeland

oorlog

verklaar ann Duitsland ingevolge

'n waarborg

van hulp aan Pole, wat geweier bet

om

voormalige Duitse

grondgcbied aan Duit~land

terug te gee. Dit:

oorlog bet miljoene

lewens

gt>kos

en

die

resultant,

wat eintlik die ht>rstel van Pole

sc

baasslmp oor

'n

·stul{kie

Duitse grondgebied

moes wces, kan saam-

gevat word in die volgende

stukkie gesldNlenis

: - Op 11 Julie

1.1.

bet

sestien

EurOJ)CSt' Iande in Parys byeengekom om te berandslaag

oor die ekono-

·miese reddin~

,-an Europa. Pole,

oor

wie

se self-

standigheid

die oorlog begin is, was nie teenwoordig

nie. Tussen hom en die konferensie

in Parys

was

'n ystergordyn.

Waanoor bet Suid-Afrilca

geveg?
(2)

BLADSY TWEE

,DIE

O.B.," WOENSDAG,

8

OKTOBER 1947

IMMIGRANTE DRUK

BURGERS UIT Brood Kan Nie 29 Onse

.Die Burger' Oor

Kongresbesluit

Engelssprekende

immigrante

in Ka.apstad is tans besig om

die

ekstra akkommodasie te betrek wat losieshuis·

eienaars onder <lie uitsluitlike

voorwaarde dat dit vir oud-

soldate beskikbaar gestel word, kon aanbou. Blykbaar tree die owerheid

nie streng

op nie omdat by nie kans sien om

sy immigrante

nit

hul

tuistes te

slcop

nie.

Weeg Se Hof

Dit is onmoontlik om brood so te bak dat dit presies 29 onse weeg, bet die magistraat van Johannesburg bevind toe by twee bakkers verboor het omdat hulle na bewering brood verkoop bet wat nie aan die wetlik voorgel;kre\¥e vereiste voldoen het nie.

Die Burger van 4 Oktober lewer in sy boofartikelkolomme insiggewende kommentaar oor die H.N.P.-Kongresbesluit op De Aar waarvolgens O.B.-lede op sekere voorwaardes 'n ge- kwalifiseerde lidmaatskap van

<lie Party kan verwerf.

van vriendskap aan die lede van die O.B. wat nie die leer van die gesagstaat en van die partylose staat onderskryf nie en bul ou pick in die Nasionale Party wil inneem. Die besluit is geneem om hul terugkeer vir hhl maklilcer te maak.'' Die gestadige vloei van im-

migrante na Suid-Afrika en die aansienlike ophoping in Kaapstad waar hulle probeer om 'n nuwe bestaan te maak, het tot gevolg dat baie Afri- kaans- sowel as Engelsspr.e- kcndcs nie in staat is om losies te bekom nie. Die eienaars is nie eers bereid om 'n waglys te open nie, maar tog is daar die eienaardige verskynsel dat hierdie plekke verskeie immi- grante en hul huisgesinne huisves as permanente loseer- ders. Dit loenstraf die ver- klaring van die regering dat immigrante nie die huisvesting wat landsburgers toekom, sal afneem nie.

EET ELDERS

Die feit dat talle van die huisvesting in losieshuise deur immigrante gevul is, is die oor- saak dat baie persone vandag orals los in die stad in kamers woon en elders eet. Tot hoe 'n mate hierdie praktyk reeds uitgebrei het, is te oordeel na die groot aantal tafelloseerders wat byna elke losieshuis het.

By een plek in die Tuine is dit so erg dat die getal tafel- loseerders byna gclyk staan aan die vaste loseerders, en dat bulle soms tou moet ::.taan om 'n plek aan 'n tafel tc kry.

'n Immigrant met sy vrou en dogtertjie van ongcveer vier jaar bet so pas 'n nuwe kamer.

in ecn van die geboue wat vir soldate bedoel was, betrek. Hy vry reeds by die eienaar om 'n

woonstel in die bande te kry.

In dieselfde buurt is daar in een losieshuis meer immigrante as Unieburgers tuis.

Immigrante is dus stadig maar seker besig om Unie- burgers van hulle dakke oor bulle koppe te beroof. Met die tienduisende wat nog in aantog is, sal bierdie toestand nog baie vererger word.

Die magistraat het die regu- lasies ultra vires verklaar om- dat brood nadat dit afgckoel bet, van sy gewig verloor.

BOERE KAN ARBEIDERS UIT IT ALIE INVOER

Die regering is besig met 'n plan om immigrante vir plaas- arbeid uit Noord-Italie en dele van Oostenryk na die Unie te bring. Die maandelikse loon wat aan so 'n werkersgesin be- taal moet word is £16. Boere wat die immigrante in diens wil neem, sal self vir die reisgeld moet betaal. Die immigrante sal dit met paaimente van £4 per maand terugbetaal.

Die plan van die regering bou in dat elke boer wat sulke ar- beiders wil invoer, self daarvoor aansoek meet doen om te voor- kom dat oortollige mense inge- voer word. Indien die boere hulle instemming met die plan betuig, sal die regering masji- nerie in werking stel om die mense in te voer.

Die Suid-Afrikaanse Landbou- unie sal versoek word om ses persone met kennis van land-

boubehoeftes te benoem waaruit drie - twee mans en 'n vrou aangewys sal word om die men- se te keur.

Vir 'n volwasse persoon sal die1

vervoerkoste tot in Kaapstad on- geveer £60 beloop, volgens die aankondiging wat deur veldm.

. J. C. Smuts gedoen is.

KAAPLAHDSE VRYE HOSPIT AALDIEHS

D i e onderhandelingskomitee van die Suid-Afrikaanse Mc- diese Vereniging insake vrybos- pitaaldienste het tot die gevolg- trekking gekom dat die vryc hospitaaldiens in Kaapland neg nie prakties uitvoerbaar is nic omdat daar 'n tekort aan ge- bouc en verpleegsters bcstaan.

Intusscn betaal die Kaaplanders ekstra belasting vir hierdie ,diens".

Die blad skryf na aanleiding van bricwe wat hom bereik het en waaruit duidelik blyk ,dat alle lede van die O.B. nie inge- nome is met die bcsluit nie."

Die bcsluit van die kongres, verduidelik die blad, is net be- doe! om die ,terugkeer" van O.B.-lede na die H.N.P. mak- liker te maak. Daar is geen sprakc van samewerking met die O.B. nie. Woordeliks lui dit: ,Die besluit (is) die band

V olkspele Op ·

Potchefstroom

Die dameskommando van die Univcrsitcitskollege van Pot- chefstroom het die aand van Donderdag, 25 September, 'n ge- slaagde volkspele-aand gebou.

Baic mcnse en vera! 'studente het deelgeneem aan die volk- spele en ander vermaaklikhede wat aangebied is. Opvallend was dat so baie nie-lede pok tecn- woordig was by die verrigtinge.

Verversings is verkoop en die mooi bedraggie van £13 10s. 6d.

is geln. Hf.Genl. en mev. F, Labuschagne was ook teen- woordig en vroeer in die aand is die Jeugleier en mev. Van Rooy ook daar opgemerk.

Die funksie het onder die be- vel gestaan van kommandante Bettie Snyman van die P.U.K., en 'n puik organisasie-vermoe is aan die dag gele. - (!}orr.)

N ou weet Die Burger se kor- respondente wat nie ,ingenome"

met <lie besluit is nie, dat .. die besluit bloot 'n poging was om O.B.-lede vir die Party te wer- we en nie berelten was op sa- mewerking tussen die H.N.P. en die O.B. nie.

Koni Om

Unie Vaster Te Knoop

Die opperbevelhebber van.

die Britse leer, veldm. Mont- gomery, 1 wat deur veldm.

Smuts na Suid-Afrika uitge- nooi is om vakansie te kom hou, word op 20 November in Suid-Afrika verwag. Volgens die Engelse pers sal sy besoek egter nil<s te <loen

he

met 'n vakansie nie. Dit is 'n ,strenge besigheidsbesoek", verldaar die~

Sunday Times, en by sal min tyd tot sy beskikking h6 vir sosiale funksies.

Sy besoek staan sender twyfel in verband met die ver- dediging van Brittanje waartoe, Suid-Afrika as voorpos van Brittanjc in die suide, sy aan- deel sal meet neem.

VOOR'W AAilTS SUID--AFRIKA !.

M OEI Ll K ' H ED E IS DAAR OM

OORWIN TE WORD

U KAN DIE HOOGSTE SP ORT BEREIK

Gebore

uit die

Intellektuele Nood van die Afrikanerdom, het die VOLKS KORRES- PONDENSIE-KOLLEGE VAN SUID-AFRIKA gegroei tot 'n kragtige VOLKSINSTELLING, wat

duisende en tienduisende Afrikaners van MOEDVERLOOR SE VLAKTE gevoer

het

tot

die HOOGTES van DAADKRAGTIGE

VOLW AARDIGHEID en VOLKSDIENSBAARHEID.

Aan

die hoof van hierdie

Inrigting

sta an da ar manne wat self deur die meul van die lewe gegaan

het,

en dus die nodige lei ding kan gee. MAAK GEBRUIK VAN HULLE SIM-

PATIEKE BYSTAND.

Al is u inkomste hoe gering, en in wat ter rigting u ookal wil opgaan, die VOLKS

KORRESPONDENSIE-KOLLEGE

VAN SUID-AFRIKA kan u bystaan om u ideaal te ver- wesenlik.

Lees

asb.

die

volgende

lys

van kursusse noukeurig deur, besluit op u kursus(se), wat

u in

u

beroep

sal bevorder, vul dan ondcrsta ande koepon in, pos dit, en u ontvang die deeg-

like Handboek van die Kollege

wat vir

u

son der enige twyfel van onskatbare waarde in u

lewe

sal

wees. Die

aandag van die Boervrou word veral gevestig op die skitterende dames-

kursusse wat

ook

hierby

aangebied word.

KURSUSSE AANGEBIED:

SKOOLSERTIFIKATE: Standcrd VI; Standerd VII; Nas.

Junior Sertl(lkaat; Na-s. Senior Sertlflkaat; Junior Sertifikaat;

Matrlkulasie.

UNIVERSITEITSOKADE: B.A. en B.A. (Sosiale Wetenskap);

B. Com.; B.Ekon.; LL.B.; M.Ed.

ring; Koekverslerlng; Moederkunde; Kinderversorglng; Leer·

werk; Plulmveeboerdery.

ALOE~IEEN: Afrikaa•ns vir Engelssprekende Studente;

Duits; Latyn; Nas. Tweetaligheidserl!flkaat; Maatskaplike Werk; Skryf van Kortverhale; Sielkunde; Spotprt!nttekene;

Suld-Afrlkaanse Naturellereg; Sesoto (Suld); Xosa; Zoeloe.

EN TALRYKE ANDER KURSUSSE PROFESSIONEEL: •• Chartered Institute of Secretaries••;

Staatsdlens-laerwetseksamen. Dele I en II; Toelatingseksamcn vir Prokureurs, I en II.

HANDEL: Atrlkaanse Snelskrlf; Boekhou; Boekhoudlploma•;

Bekwaamheidskursus vir Klerke; Engelse Sneiskrlf; Handel;

Handelskorrespondensie; Handcls·A!rlkaans; Handelskuns; Han- delsreg; Ind. Organlsasie en Bestuur; Jndustrl~le Reg; Industrlcle Slelkunde; Maatskappyreg; Sekretarlsska.p; Sakebestuurders;

Tikllkrlf; Vensterversierlng; Verkoopskuns; Vcrkoopsbestuurders.

1-

Die

-;,.glst~~'olk~; ,;P;;~nsle-;olleg:-~ ~.-;;:: -l

I

Afd. O.B. 8/10/47. Posbus 7740. Johannesburg.

INDUSTRIEEL EN TEGNIES: Bycboerdery; Bestekopname In die Boukuns; Boutekenlnge; Diesei-werktulgkunde; Elek- trlese Werktuigkunde; .,Electrical Wireman•s Ticket" (Elek- tr!ese Geleldlng); Keteloppassersertifikaat; Landbou; Mynkap- teinserllfikaat; :Motorwerkluigkunde; Radlowcrktulgkunde; Skiet- sertlfikaat; Swelsing.

SUID-AFRIKAANSE SPOORWEE: Standerd VI; De- partementele Afrikaans; Departementele Engels; Electric Unit Working; Kaartjiesondcrsoekers; Laaimeesters;

Padmotorvervoer (Klerklik); Plocgbasc; Rangeerders.

Stasierekenlnge; Skoonmaker tot Stoker; Snelspa.ntrollle- werk; Stoker tot Drywer; Treinbedryf.

BESONDERLIK VIR DA:IIES; Skoonheidskursus;

Anatomic en Flslologle; Naaldwerk; Kleremakery; Huis- verslerlng; Blommerangsklkklng; Inmaak en Preserve-

t,

1 Verstrek asseblief aan my volledlge besonderhede in 1

I

verband met die volgende kursus(se): 1 I

: ~~:s .... ::: ~:: : :::: :: : :::: :::: :: : : : ::: :: ::::: :... l

I

Ouderdom · .............. •. . . • . . . II . . . Laaste eksamen afgelc ..............•.

Teenwoordlge Beroep: 1

LET \VEL! Vul asb. ~~ dJe besondeThede duJdellk 1n ten elnde t<> .-erhoed d'• t verkeerde lnllgtlng verstrek word - Potlood sal deug.

I I

I

(3)

.,DIE O.B.," WOENSDAG, 8 OKTOBER 1947 BLADSY DRIE

1938 Was Vir 0."8. Meer 'n Rok

HET U U INTEKENING OP DIE O.B. HERNU?

As Net Baard of

GEORGE.-Dr. Erika Theron h et op gadering toe-gespreek onder "·oorsitterskap

ook m et gehed gf'opt-n bet.

26 Septe mber bier 'n van gen{.

Uohert~;on,

ver- wat

So ,.,,., •taa11 • Ia flr•·••r tlat t•r•r•tll•fl • • • •

•tlrr• •••lfrllort gr.taall w•rtl.

Die •trbrl •·•• """'"'""tlo-latl'llrltllffl •et •P 30 .l••lr laadl'lfe r•rrr·al. \'"""' I .l•llr telte•

•1••1 refl•trrelu tl'ra I 0 /· prr jaar op file •••tl

••· 0 • •rller te " ' " " " flat • g,.,.,. •ltflawe t.·a•

••• ••ptl'lllle mo•tl•t•ll •nl ml• ,.,,.. moet •

•••ltltlrllllt o•tlrr•taa~ttlr t•Orlta r•oltr,of. f'll • • " '

•et I.Urlte•grlfl po•.

Genie. Theron b et m et ver"'")·sing na die Osl'oe"'ahrandwag ee bestaans- reg gese dat dif' Et-uft-es vir baie net ' n opflikkering wa!O, en dat al wat vandag oorgchl) het nog n et ' n kiekie met 'n baard of Voortrekkerrok is. Vir dif' Osscwahraudwag daarenteen was dit dit- groot!!le jare van ey hestaan-sy gehoorte. Die O.B. is daar om die idt-aal te verwesenlik wat

daar by 1\fonumt-ntkoi>I>ie weer aangeblaas is.

VUL ASSEBLIEI~

DIE SEKRET ARIS,

IllER I"N Daar by Monumentkopplc

het ons destydsc voormannc mekaar die hand e-cgt•e om dl~

nooit weer te los nle. En wat het daarna gcbcur? Op 'n H.N.P.-kongr<'s Is wyle gen1.

Hertzog uitgeskop. Hy sou tc pro-Engcls gewees hct. En vandag? Vandng erkcn dr.

Malan dat daar so to s3 niks verskil Is tussen die A,P. en die H.N.P. nlc. Hockom Is gcnl.

Hertzog sc Jeer dan nou gocd?

Of is dit ook maar net tot na die vcrkiesing? On., moet &oek na die puntc \Un ooreen.,tem- ming en die kleinu ou puntjics verget>t.

Toe die O.B. In 1942 omtrent twee-derdcs van die volk byme- kaar gehad het, en ons reg was om die regering omver te werp, kom die groot skeuring.

Dit Is nlc nodig om daarop in tc gnnn nlc-, maar ons knn

se

dat 1ons bale jammer daaroor gcvoel hct en nog vocl. Die Engclse was bang vir ons.

Ons mans moes vlug omdat bulle die volk wou wakkcr maak. Hullc en ons ken net een Empire, nl. die Britse Em~

pire. En God dank vir die mensc wRt aan bulle hcrberg verskaf het. As ons kinders eendag leer van hierdie oorlog sal bulle ook moct leer van bierdie soldate sander gcwcrc.

Tercg kan alma! wat tot die Noodhulpfonds bygedra het, sol- date sander gcwcrc genocm word. Hulle is uitgeskcl vir Duitsc agente en alles wat hull doen, docn hullc om vir Duita- land te help, Is gesc. Digters soos bv. Van \Vyk Louw hct gesc dat as daar nie W(•er 'n rebellie is nic, dan Is die Afri- kaner dood. Vcldm. Smuts hct gedink dat daar weer 'n rebel- lie soos in 1914 sou W<'es en hy sou en het alii's In sy vcrmoii gedoen om dit ar tc weer. Die kerels is in die tronkc en kampe gestop, maar doodkry was min.

VIR EE~HEID

Voorts vt>rklnur 11pr. dat daar vir et>nht>ld mo.-t (t'.,org word en nil' vir 'n ()arty nit'.

Die O.B. stuon vir 'n partylo~oe

&taat en hy sui nlt)·d dnnrvoor staan. Ons mot't 'n volluo- raad l'too;, in dil' ou duo htl.

Ons sal ook nie, terwillc van

tien ot • twaaif Engclsc en Kicurlingstcmmc, ons volks- idea1e in 'n yskas wegpak nie.

Om dan weer, as die verkiesing verby is, bohaal tc skrce oor ons voik nie.

Ons Is uite-cskop uit die cnigste party waarin ons enig- sins tuls gcvoei het. Toe kom mnr. Havcnga weer op die voorgrond. Hy verwelkom die O.B.-Iede maar die H.N.P. bly vas staan by hul uitakopbeleid.

Op dlc- oombllk bestaan meer as die helftc van die A.P. uit O.B.-lcde. En ons mocdig u dus aan om by die A.P. aan lc sluit. Die onlangsc kongres- voorstel van dia H.N.P. bcoog nic samewcrking nie, maar dit Is net werwing van !cdc vir die H.N.P. Die O.B. gaan sY hcel- hartige steun gee aan die A.P.

by die volgendc verklesing.

Ons moet ons egter reg hou vir 'n born van die regering.

Dit sal sekcr maar weer hooe-- vcrraad wees. En die swaard hang oor die hoof van die K.G.

Ons beskou dit cgter as 'n eer om teen Engeland verraad te

pleeg.

Ons is maar twcemiljoen blankes in die land teenoor sowat 10 miljoen nie-blankcs.

Die Russe of die kommunistc verkondig algehele gelykheid.

,.Ek bet nou onlangs 'n vcr- gadering van die V.V.O. in

New York bygewoon en daar hct ek maar min blankes gcslcn. Amper net pcpcrkor ..

J'els en swe.rt vcllc. Moet Suld- Afrikancrs nou nog tusscn hullc ingaan? En nou Is die klompie blankes nog vcrdeel ook."

VOORSLAG <EDMS.> BEPERK, POSBUS 1411.

KAAPSTAD.

Geagte Heer,

Tyd Vir Wedersydse Vertroue

Ek bet tot dusver ,.DIE O.B." drur middel van die kommando ontvang en n<'cm dnnrvun kennis dat inteken- geld vanaf 1 Julie 19-17 rcgstrt•cks ann Voorslag <Edms.) Bpk., vooruitbetnnlbonr Is teen 10, - per jaar.

Gaan asseblieC voort om ,.DIE O.B." aan my adres te stuur tot ek u In lcennls stel om toesending te staak.

Hiermce vind u die bed rag van ... . vir ... jaar/e se lntekcngetd.

Xaam: ...•...•..•.•...

Geslaagde T oer Van A.P.-Sprekers

Pooadres: ... .

Lede van die Os!i>ewabrandwag kan sonder dat bulle hnl identitelt of begin!.els prysgee, lede van die Afrikaner- party word. Daar is geen voorwaardf's or dl!oikwallflkasies wat bulle weerhou om lede van die J>arty tt" word nit>, bet sen.

I. van W. Raubenheimer en mnr. J. Viljoen, oud-L.V., op 29 Set>tember op 'n vergadering van die A.P. onder voorsitter-

~-okap van adv. J. de Vos, in Kaapstad ,·erklaar.

Datum Handtckening

rAS ONTVANG VAN OOBSEE

Die vcrgadcring was die sesdc in 'n reeks van sewe wat dcur die Afrikanerparty in Wes- Kaapland gehou is.

Sen. Raubenhcimer het ver- klaar dat hy 'n lid van die Ossewabrandwag is, maar hy het nie by die Afrikanerparty aange.sluit nadat die A.P. en

H.~.P. 'n ooreenkoms aange- gaan het nie. Hy het r('(.'()s tydens die A.P.-kongre:; ver- lcdc jaar in Bloemfontein by die party aangesluit nadat hy 'n onomwondc bevestiging van '11.-yle genl. E. Conroy op die kongres gekry hct dat O.B.- ll·dc by die A.P. kan nansluit met die behoud van hul identl- teit en sonl'ler om 'n ccd te verb reek.

NIE VOORSKRYF Dit is te betrcur as daar eers aan 'n Afrikaner voor- waardes gestcl word voordat hy by ander Afrikaners kan aansluit, bet spr. gcsc.

Dit is nie die Ossewabrand- wag wat die dcurc vir Afri- kaners toegemaak het nie maar die O.B. hou nog altyd sy hand van vriendskap. Dit is nie nodig om bang te wces vir die O.B. nie. As jy die hand van 'n O.B. vat, dan vat jy die hand van 'n Afrikaner, het spr. gesl!.

SAL NIE KRUIP Die toer deur \Ves-Kaapland het spr. oortuig dat die volk ryp is vir eenheid. On!> kan nie toelant dat 'n paar leiers cn hart'klowcr.. oor .. aak is :tat die laa!>te knn<o van dit> volk ver- speel word nie. ,Vriend, ver- wag jy dan dat ek a!> O.B.

moet kruip om by die H.N.P.

aun te .,luit? Die O.B. is manne t>n vroue ,·un eer wnt nie op buJ maag sal kruip nie. Die Q.B. i~t bereid om enigiernand in dit' gesig te kyk en jy moet hom vat soos by is," het St>n.

Raubenbf'imer verklaar.

Mnr. Jan Viljoen het ver- klaar dat mnr. Havenga in die aangcsig van die feite wat blank Suid-Afrika in die gesig stnar, 'n uitnodiging aan aile Afrikaners gerig het. Dit Is nie bcpcrk tot een groep nie.

,.Eer aan die O.B. wat ccr.stc hom bereid vcrklaar het. en die ander organisasies wat bcsluit het om saam te werk." Dit is tyd vir 'n groot poging en dat

ons moblllscer. ,DII' deure van die A.l•. ~otuun oop vir elke Arriknnn wat hom neerle by dit• twa-ln.,t•l~o van Suid-Afrika t•t>r.,tt>. I>nur i~o gt>en voorbe- houd of dl.,kwalitika!>ie nie."

SWALLOW

• REEN-, WARM- EN GABEU.DIEN-JASSE.

PRYSE BAlE BILLIK

VERTROUE

Plaas dadelik u Bestelling by

Dit Is tyd dat die Afrikaner wtodersydse vcrtroue skenk.

.,On" moet 'n bymekaar-politlek taf'pu., en Wf'gdoen met die so- gt>nunmde ~otal~okoonmaak-poli­

ti.-k. Die vt'rkie .. ing Is geen

idf'olo~tie!,f' !>tryd nie, maar die lfrond.,latr \·an alleN 111 die beboud van blunkf' Suid- Atriku," bet mnr. \'iljoen ver- kluur.

Van Zyls n • E MANs w 1 N K E L Foou 791 -

Po~>hus

233

DOOFSTRAAT PAABL

BESKERM!

Ann die einde v)ln die ver- gadcrings het 'n jcugdige per- soon ult 'n grocpic namcns die H.N.P. 'n paar strydwekkende vrac ann sen. Raubenhcimcr gcstcl. In tcenwoordlghcid van 'n paar vroue hl't hlerdlc persone te kenne gcgcc dat hulle gekom het om die ver- gadering op te brc-ek, maar dat die andcr tc vee! was. Hul op- trede Is cgtcr dcur 'n paar oucr lede van die H.N.P. sterk afgekeur.

MOTOR-Assuronsie by-

•SANTA;\t•

SUID·AFRIKAANSE NASIONALE TRUST EN ASSURANSIE MPY., BPK..

Takke dwandeur die UnJe.

~~~~~~~Ill

••• OMS JAARLIKSE MIELIE-OPIIENGS Die mielie is Suid·Afrika se vemaom•

ste graangewas. Die opbrengs oorskry In waarde die van al die ander graangewosse tesame. Van minder as 40,000 ton In 1904 het die produksie gestyg tot byno 3,000,000 ton in 1939. Die jaarlikse oes word tans op £14,000,000 beraam.

Goed verteenwoordii in die vernaam•

ste mielieproduserende gebiede, lewer VOLKSKAS bankdienste ook aan 'n

~! gedeelte van ons land se mielie·

Hierdie bankdiens sluit o.m. in lo·

pende tjekrelc.enings en spaar· en beleg·

gingsfasiliteite. Die Bank hanten" oolc oorsese (devise) transalcsiea r~eelcs deur sy eie agente en lcorrespondente in al die vernaamste Iande van die wheld.

Navrtu ~oont \'n'\Wikom- HOOfiWITOOII: l'llfTOIIIA

\.OIIDEJI AGINTI: IJeydo lank Umlt.d

"EW YOIIIC AGfMTI' · C!Mmlaol lank and - Co.

(4)

BLADSY V1ER

,

DIE O.B.," WOENSDAO, 8 ORTOBER 1M7

,

DIE

O.B

.,"

WOE£\SDAG, 8 OK'rOBER J

%

7

.:--:· ... -=======

~'\ 0

rm©J~@

~

~ernr~?@~a

~0

~g

Die

vraag is in <lie Herenigde Pers sowel as

.

op vergade- rings vr..11

die Afrikanei'party ve

r1ede weak gesld hoc dit moontlik is dat O.B.-!ede by

die

Afrikanerparty kan

aan-

shdt

onderwyl hullc

nog

aan

'n parlylose staatslelsel glo.

,Onses insiens is dit totaat onboudbaar dat

'n O.B.-lid t

erselfdertyd aan

mn r

. H:wenga en die O.B.-lciding se rigtings kan

glo." sl, ryf Die

Volksblad in die verband, en dan \Vord ....

vir mnr. Ha

venga aan

die hand gcdoen d~1l hy hierdie

teen-

s

tr ydigheid moeL oplos.

:-rens wonder vanwaar al hierdic bekommernis oor die aansluiting

van me

nse - wat die H.N.P. nie wou

gehad

het nie, dog uitgcskop

het

- by 'n

politieke

party waar

h

ull

e

wel verwellwm word a

s

gocie Afrikaners, vera! as di

e

H.N.P.- Ieidin;; self die

mc

ning uitspreck da

t

hierdie mense darem nic

te sle g

is om vir

hul!e

te stem nie?

E

n dan wonder 'n mens of dit by hierdie bekommcrcle siclc 11ie OlHl~tap; oat. hut onvermoc om mnr. Ha\'eng;a se wee te bcl';Jeur dall> nie

aan s

y kortsigti~heid gewyt moct word nie, maar a:111 sy hoer IJe~l'ip van st~tatmansl<ap, want wat vir die VolJ,

sblad so

onduidelik is, is

per

slot \·an sake '!l

baie eenvoudige saak.

Die

Osse\?abranchvag het

'n idc::.al

van volksreg

erin

g op clie g

rond::;lag

van die Suid-Afrikaansc Republiek waar die

parlement

crc

dcmok rasie

waL ons van Engeland gecrf hel, nie

bestunn

het nic. Ons is cbs in beginsel en ideaal teen die Britse

pa

rlcmentcre stelsel gel\

a

nt, en ons \·erwcrp di

t

Yir die Republicl' ;raarvoor ons vcg. Maa.r ons vcrwcrp

dit

nie vir

die

Brits

c

'Dominium waarin on:; tans nog leer nie, om die ccnvoudip

;e

r

edc

<lat ons nic in

staat

is om dit t

c c1oen

11 ic.

NOO

J\

[,TYD

En omdat die Osscwabrandwag hom

binne

die Dominium

van Su id-Afrika

bevind,

het

hy

nog

alt~:d volgehou dat ·n pa

rlcmc

nlere front

ook

nodig is. en \'Oordat <lr. Mialan hom die oorlol~

a:H1t;cs8

hd, h

ct

die O.B. die H.l\.r. as

:;y

parlc-

menterc

front crkcn

soos

nic net in teorie geblyl< het uit die

oo reenkoms

Y:lll 2 en !) .Jn.nie 1941 in .Bloemfontein en Johan- ne!;bm·;;-; nie, maar oo

k in

die pr!tl\tyl\ met die tussenYer-) kicsing in Winburg in Januaric I!Hl toe die O.B. sy h

elc

org::wisatoricsc Ina)!; a1-Y,ter mm·. C. 11 .. Swart ing:ewerp hct.

Maar omdat die

H.N.P. nie mecr die

parl

ementere fr

on

t

\'

a

n

die O.B. \\'OU wc9s nie, hel die O.B. vnnd~g

die

Afrikanc rparl.y

aanvaar as

sy

parlemcnterc

fron

t, aangcsicn sy sl.cun in daardie party welkom is.

?,1aat· afgcsien hier

va

n het dr. Malan uitdruldik ver

- klaar da L die komendc verki

esing nic oor die Rc!)u

bliek s

al gaan nie --du~ nlc oor die partylosc ideaal \·an die O:>semt.-

braiH~wag

nie. Die O.B

.

s

ou dus, waar sy ideaal nie t

er

sake 'l'.ras

n

ie, heeltemal

aanvaarbaa

r kon gcwecs hct as bondge- noot

vir die

H.N.P. - wa

t

ongcluldg wei bereid is om dio repablikeins

e

idr~al op die a~Lergroml te stoot tcrwillc van

:J!jngels

e stcun,

maar <lit op tlie ,·oorgl'OIH1

s

tet a:; cis waar

<lie

Os scwaln·andw:lg i>c stcun

ter spral'e kom.

Dit op

sy bct:r·t, is vir

ons

weer baie onverstaanbaar.

MoonUik Jwn

Die Vo

lksblad vir ons in 'n

een

voudige beeld

hicrdie t

ecnstrydigheid opldaar. Intussen sal ons met behulp

V3n

die volgen

de

beeld verligting vir sy

probleem probeer bring:

'n

Ch

rislcn g

lo a

an 'n nuwe bedeling na hierdie !ewe,

waa rna hy

Y

urig

lik

Yerlnng

. Maar dil verhinder hom

geen-

sins om

dcel te nccm aan

die aards

c

!ewe nie, en nog miuder

st el

<tit 'n ci:-. aan

hom

om hom nou van hierdie 1cwe a.f tc

sonder of om s~·

g

eloof tc Ycrlocn. '

vVcliswa

ar was da::u· in die Christelik

e geskiedcnis pnal-

hciiiges

en

ld

uisenaars

wat hulle van die

aardse

lewe afge- sonde

r

het,

mna r

dit

was

nie die Christclikc standpunt nie.

En aa ugesicn

die

Ossewabra

ndwag nog 'n paalheilige nog 'n kluisenaar wil

wees ,

ncem hy dec! aan die huidige politieke

!ewe sonder

prysge wing

van sy hoop op 'tl tockomstige

R

epublick

waa r

parlye nie mcer sal wees nie. En dit is vir

<1ic polifiel>c p~rtyc wat in hicrdie politieke bcdeling; opercer om sy aangeboflc hul~~ binnc hierdic politiel'e uedeliug te aan- vaa.r of te weier - tot hul cie skadc.

~~©J~D©J@rru~ ® · ~u r~~ id ®lJ§

Teen die invoer van blanke immigrante vir plaasarb

cid

kan

ons

in beginsel geen bcswaar maak nie; trouens, <lit is iets wat ons

self

in normalc omstandighede sou wou bepleit.

})it is onses insiens een Yan die noodsaaldilce stappc w~tt

gcpaani sal moet gaau met die uitvoerin~ van die se~regagie­

ideaal. Nama

te

die naturelle na hul eie gebiede getrek word,

sal hul

p

lckke

ook op die plas

e

ingeneem moet word dcur blanke werkers, en ons meen dat gcskikte Europ

ese

lande- li

kes

die

gewcnste plaasvervange

rs s

a

l wees, nie net omda

t

hulle

gc

woond

is om

wetenslmplik en vlytig te werk nie, maar ook omdat hullc terselfdertyd dan 'n versterking

van die bla nkedom sal

\\·ees. Ander:>; as die industrieic immi- g

rante wat

in 11ie

kosmopolitaanse

stede rondstinger en dm;

oor jare nooit 'n Su:d-Afrikaanse nasieskap ont\\ildwl nie en met die bc~;te geleentheit! op beter vooruitsigte eiders w

eer na die buitcla

ncl laat spat, sa.! 'n man wat aau die boilem v:m ons vallerl:1nil arbei in die rustige ahnosfeer \'an ons Afrikaanse

\'Cl<l,

baie goner dee! word van ons voll<.

(Vervolg in volgende kolom)

\V eK~elid OJI]k. eerbaar Voo rt Na ~n N1L1w e

Onvermydelike Werdd ram p

SUikke! 9 n Sukkelende

Op intcrnasionale gcbied staan die wcreld nog steeds in die tcl,en va.n 'n toenemendc Ameril,;aans-Russiese spanning onder begeleiilin~ van 'n oormaat nm intemasionale en lnvasi-in ternasionale lcoufcrensies wat mccsaJ die l'en- merl'c van frust.rasie dra. {)p nasiouale geuied is cllw oorwinnaarsland van die jongste wereldoorlog oorlaai met uiters moeilike huishoudelilic vraagstuli.lw wa.arvan die oplossing iudien nic haas onmoontlil{ nie, in ell;: ~eYal nog nie in sig is nie- Vir die oorwonnenes bly die toelwms nog

~teeds don l{e•· en troosteloos. ·

hierdie Rus op die vcrgadering van die V.V.O. die kloof lussen

\Vasi1ing ton en :Mosl<eu onoor- brugbaar gemaak het en dat elke woord van hom een miljoen dollars vir die ).!ashall-plan tot gevolg sal

he.

'X ASIO:-fALE VRAACSTUK£<E:

(a) BRITTANOJE

Dit is n~e :lllyd moonllik or.1 'n duidclike grcnslyn tussen in- le:rnasionale en nasionale aangc- leenthcdc te trcl' nic, \'Cral nic in hierdic moderne wcrcld wa(lr- in ons vandug lecf nie. Die huishoudelil\e serge waarmee die Bril vandag

t'"

l\ampe l!et,

!<iW di.~ gE>volg van intel'ltn- sionale gebeurtenisse wees of dit kan op hul bcurt \•,eer inlcr- nasionule rcpel'ltussics he. Op die oomblik is daar min Brille, mel die oog op die ht~idige Brit.- se !u·isi!':, wat die hand in die eic boesem s:'ll steel< of die woord: ,<-1< hel gesondig", sal uitspreeh. Af' diL nie die OO!'logs- vyande is rrie, dan is dit die Amerikaanse \Tiend met sy dol- larleninr; \';at die oorsha){ van die huiclige Btitsesorgc is. En as 'n mens die partypolitie\{ ern- stig opvat dan sou, volgens Churchill, die huidige sosialistie- se regering, die onbal<waamsle regering wa[ nog ooit in Bril-

~anJe rcg:cer hct, die oorsnak van di'i! tef'nswoordige Britse

,·crknorsin~ wecs. 'lo!gens di.!

regering se standpU!lt weer is ciic Churchill-mense die oorsaak van Britsc agterlikhehl en ellen- de en sou die hc!e Brittanje vandag 'n Suid-\V<{l!i:; d.w.s. 'n ,.distressed <lrca'-' ge\':C>cs het as Churciull nn die jongste a!gemc- ne verl<:icsing aan die bewind gebly het.

DIE AMERIKAA~S-RUSSIESE

SPA'l\.'NING

Die Ame!·ikaans-Russiese spa!lning is nie 'n suiwer Ameri- lci:tans-Russiese aangeleentheid nie maar dra 'n internasiona!e I\:H'akter. Dit is 'n spanning wat gouer of later nie anclers as op 'H gewelddadige botsing tussen twee wcrelde. twee ideo- logic, twec magsposisies \\an uit- Joop nic. \Voordclil'c skennul- sclinge tussen \Vashington en 1\[osl<ou het reeds so tllleduags geword dat samewerking tussen die t\;·ee, indien soiets moontlik mag wees, die verbasing van die he!e wcrcld, en nie die minste van AI.ncrik2.ners en Russe nie, sal welc

Dit is bckend hoz \Vashing- ton e;"l 1\foskou met mel<aar bol<>

cor Griehcland, Korea, China, die Marshall-plun, ens. J:;lkecn weel \·an Ameril\ltans-Russiese botsings op die vel·gaderings van die V.V.O. en van die veclvuldi- ge gebruil<malcing \'an die veto- reg deur Gromyko, die \'e;·- naamste verteenwoordiger van die Kremlin op die Veiligheids- raad. Die ,·ernaamstc sltydpunt tussen Vvashinglon ·en J\Ioslwu, tu:;sen die \'Vestc en die Oeste, staan nog soos iets aakligs en vrccsliks op die agtcrgrond. Daaroor word in regerings- kringc Hefs neg gcswyg. Hier- die toets:;leen sal wccs die vre- desverdrac vir Duitsiand en Ja- pan.

'N Ai\iERliCAANSE STEM

Die invloedryke Ameril,annse senator en aspiraut-kanclidaat vir die \'olgcnde prcsidents\·er- l<icsing, Robert Taft, hct egter nie geswyg nie. Hierdic Ameri- l\a!ler wat destyds die moed ge- had hcl om ?\eurenbcrg Le ver- oordecl, het onlangs ook iets oor sy land se buitelandse politick te se gehad. Volgens Taft ,is by die ooreenkomste van Tehe- ran en Yalta dour pres. Roose- velt en by die ooreenlwms van

Teen genl. Smuts se skema om plaasarbeiders uit Suid- Europa in te voer, l<an clus in beginsel nic beswaar gemaak word nie-afgesien nou van praktiese oorwegings. Wei maak ens beswaar teen die feit dat dit hoofsaaklik beperk word tot Rooms-Katolieke Ttnlie, wie se inwoners om ver- sldl!ende redes nie beskou .kan word as die beste materiaal om ons volk mce te bou nie. Inclien gcnl. Smuts werldik geen poli- tieke bybedoclings met sy skema het nie, en sy keuse op die Italianers val bloot om<lat bulle bcwys gelc\\'er het van gocie werl<,. kan ens daarop wys dat mceste Europese lan- dclikes dieselfdc. indrulc sou gemaak hct wat vlyt en vaar- digheid betref, omdat plaas- arbeid in die oorbevolkte Europa 'n hoogs geskoolde berocp js.

As ens dan lnndelil\C immi- gTnnte moot in\·oct·, laat ems dan saam met \'lyt en vaardigheid ook die hoer geestclike waardcs in aanmerking neem wat mee1·

oorccnsban met <lie Afrilt:lanse aard en leweusbesl<ouing.

Potsdam cleur pt·es. Truman feitlil' al die ideate prysgegee waarvoor die jongste wcreidoor- log geveg is. Ons bet 'n o:l- moontlil<e toestand geslcep waarin vryheid in groot dele \'an Europa en AsiC onderdruk is.

Veur

Dr. ] . A . - l;Viid

rn Duit:;lancl was ens belcid dcur die l~rdvoglige en onprak- tiese Morgentbau-plan bchcers, sclfs al bet die rcgering- voorge- gec om dit te rcputliecr. Ons Duitse beleid hcl die ckonomie van Europa te gronde lan.L gaa:1 en nou meet ens geld van ons bPlastingbetalers kry om die in- ecasto:·Ling die hoof te bied.''

Hierdie ltraglige woorde van senator 'fnft sal ,·andag cieur baic Amcrikancrs onderskt·y{ word. Dit is troucns die grond- gedagte van die Marshall-plan orn daardie dele van .Europa, wat nie binnc die Russicse in- vloedsfeer val nie, weer op die been te help teneinde vera! die kornmunisme te beveg. Of die Amerikaanse Kongres die 1\iarshall-plan op die voora2.11d van 'n presidentsverkiesing sal aanvaar. is op die oomblik heel onsel,er. Ook sal die toelwms bewys moel !ewer of die Mar- shall-plan. al ·sou dit deur die Kon;;res aanvaar word, nic te laal is om l~uropa uit· die kloue

V<?-ll die kommunismc te red nie.

Op die oomblilc\ is Vishinslli, die vernaamste Russicse "'oord-

\'Oerder in die V.S.A., egter druk besig- om Amerikaanse hulpver- lcning aan Europa wcrldildlCid te mauk. Daar word bewecr dat die jongste lnasse oplre(!e van

Die huidi~e ckonomiese vcr- l:norsinS" van Britl8:nJC· is cgter

'n narE> werk!il,heitl wal nie

deur bE>slwldig-ings en tccnbe- skulcligings uit die wt'!reld gc- praat l\2n word nic. Dit is ook nie die vrang- of Brittanjc langs die beproefdc wcg \'an ,mud- dling t'nroug-h" sy huidige serge te bowe :;al kom nie en of 'n ryl,sto:1:nie of 'n tweed~ Ottowa- oorecnk )!nS die nodige verlig- t\ng s<::l b1·ing nic. Die narc

(Vervolg op bl. 5)

KE NN ISG EWING

W i llowm o re Aan d ag!

O .B.-FUN!<SIE , 18 OKTOBER 1947 Di e 0.13 . hou ' n hmhi c or di e Pb.as, R oo ib lom.

op Sn lerdng, 1 8 O l<tober L 9,1 7·

Korn

geniet 'n

f wer lil w

dng

! A 1rno1 is w r lfw m ! TO ESPR/\AK OM s NM.

S preker: HLGcn1. Ju rgen s Schocma n

lo

n

H~~=roJEDAG

O p S A TERDAG, 11 OIHOBER 1947 om 8 nm.

word iiHDrWAG gevier in die HOfM EVRSA Al

Swcl wr : Dr. \V . ]. B.

rienaar

MAG~Al~ N A RE T!E f

(dcur Uys

Krig~)

word d cur die R c rn slwc n-toncelve rcnt ginf !

opgevoer.

T OEGAf'\G VH. Y

Kom. sehcr

en bri ng

u

Vriende

nom

!

(5)

~~~~--~--~---~ ·~,D~I~E~O~.B~.,~"-'~~~O~E~~~S=D~A:G:~·~8~0~K~T~O~B~E=R~1~94~7~--- BLADSY VY~

DR. MALAN SE TWEE AEDES VIR OORLOG TEEN O.B.

Ons lesers sal ons maar moet ver·skoon as ons in hierdie

uit~awe

heelwat ruimte afsta";.n aan dr. Malan se jon gete eise aan die Osse- wabrandwag. Waar Die Transvaler reE>ds te kenne gegee h et dat 0.8.-l ede weer opgeroep sal word om uit hul organisasie te tree, en dr. Malan re(•ds op De Aar begin het met ' n verdagmakeude beskuldiging teen dr·.

Van Rem .. burg, toe hy ook 'n bedekte ultim atum a an mnr. Huvcnga geuitt•r het met sy verwysing na kandidutc wat die H.N.P. nic sal steun uie, is dit vir ous duidelik dat 'n nuwe offensief te wagte h., en dit

i~

ons laak om ons mense ten voile in te lig.

Op De Aar het dr. Malan by wyse van 'n voorstel beklem- toon dat sy houding teenoor die Ossewabrandwag onvcran- derd bly, m.a.w. sy houding van vyand.,kap bly gehandhaaf, l'n wei tot so 'n mate dat hy

~oells van mnr. Havenga l'is om geen O.B.-Icde as kandidate te .. tel nie.

Vir hierdie voorstel het dr.

Malan die eenparige steun van sy kongres gekry-nie omdat al die afgevaardigdes voort- gcsette vyandskap teen die

o~sewabrandwag begeer nic, maar omdat afgevaardigdes onder die kombers bearbei word met min of meer die volgende argument: Die rege- ring is besig om 'n hoogver- raadsaak teen dr. Van Rensburg voor tc berei waarin die rege- ring sal trag om te bewys dat dr. Van Rensburg met Duits- Jand geskakel het. Indien die H.N.P. nou toelaat dat O.B.-

<Vervolg van bl. 4)

werklikheid is dat Br!ttanje in 'n lelike ekonomiese verknorsing sit - volgens Amerikaner:; is hy nie nwc~ sulvent nie - da.t hy ltnings by !cdc van die Britse statebonrl moct aangna n, Jenmg~

waaraan allerhande voorwaar- cics gekopp<'l word wat die Britse besldkkingsreg oor die Je- nings bcperk. Wat meer is, die huidige Bntse ekonomiese kri- :;is het tot gevolg dat Brittanje sy selfor•:;elegde verpl.gtingc in

•.iie builPiand, soos in Jndii!, Pa- lestina en elders nie Ianger lmn nakom nle. As Britse lcrugtrek- king uit Indii' en moontlik ook uit Palestina en ander Jande op- gevolg word deur wetteloosheid en bloedvergieting en sommige Britte dan in Jeedvermaak 'n mate van voldoening mag smaak, dan behoort daar onthou te word dat wettelooshcid en bloedbaddens in Indie, Palestina - om van Ierland nie eers te praat nie - ook voorgekom het toe die pax Britannica nog be- tekenes gehad het.

(b) ANDER LANDE Brittanje is egter nie die enig- ste land wat in ekonomiese vcr- knorsing en politieke magteloos- heid verkeer nie. Ook 'n ander ztogenaamde Grote, nl. Franl<ryk staan voor ernstige krisisse.

Ook in Frankryk is Amerikaan- se dolhrs broodnodig en het politieke onstabiliteit 'n ernsti- ger vorm aangeneem as in Brit- tanje. Ook Frankryk staan van- dag voor die wesenlike gevaar om kommunisties te word en om in die Kremlin se kraal ingehok te word. En dit is nie alJeen Frankryk nie maar ook ander Europese en nie-Europese Iande - om van die oorwonnenes van die jongste oorlog nie eers te praat nie - wat voor dieselfde ge,·aar staan. Orals in die ou wcreld vine! 'n mens ernstige ekonq,rniese, politieke en sosiale krisistocstande wat vrugbare teelaarde v~r die kommunisme en gevolglik geleentheid vir Moskouse penetrasie en in- menging bied. Vandaar die buitelandse sorge van die V.S.A.

en die vee! besproke Truman- MarshalJ-plan.

Sal hierdie plan die dageraad van 'n hoopvolJer toekoms wees of beweeg 'n sukkelende wereld onkeerbaar voort in die rigting van nog 'n wereldramp?

lede met hom saamwerlc, sal die ,.!dad" van hoogvcrraad ook aan die H.N.P. kleef, en dus die Engelse stemme ver- dryf.

TEEXSTRYDIGIIEID Voor hierdie argument het die afg<'vaardigdes geswig en is hulle bereid om dr. Malan toe te laat om op die vooraand van die verkiesing teen die Ossewabrandwag los te brand as bewys vir die Engelse dat die H.N.P. nie in vcrband gebring knn word met die O.B. se politieke sondc~ nie.

Dit klink nllcs mooi, maar dit is maar 'n hoekie van die een kant van die saak. Wat die afgevaardigdes uit die oog ver- loor, is:

(1) In September 1941 bet dr.

Malan hulle gena om die 0.8.

met ,·yamhlmp te bejeen om- dat dr. Van Rensburg m«•t genl. Sl\l{;TS f.OU skakel. In

~ptemb<'r 194'7-d.w.s. pr«"•ic•s ses jaar Iat<>r-vra by hullt>

om hul \'yandskap teen dit>

0.8. te luuulhaaf op groncl daan·an dat dr. Van Ren~burg

met HITLER G«•,kal<el Iwt.

Dr. Malan is dus aan sy af- gcvaardigdes 'n verskoning of ten minste 'n verduideliking verskuldig. Hy kan bulle immers nie non weer oproep om met die O.B. te breek Oil grond van wat ses jaar gelt>de in hul oe 'n aanh«weling vir dr.

Vnn Rensburg sou gewees bet nic.

NIE \'AXDAG ~IE

<2> die hangende hoogver- raadsaak teen dr. Van Rens- burg gaan vanselfsprckcnd nie oor wat dr. Van Rensburg vandng doen nie, maar oor wat hy gedurende die oorlog sou gcdoen het, en indien die regering dr. :ualan nan die O.B. wil koppel, sal hy nie vra wat dr. iUalan Ill' houding VANDAG teenoor die O.B. is nie, maar wat dit gcdurende die oorlog was, en dan is dit duidelik dat dr. Malan in 1940

en 1941 ten aanhore van die hcle wereld, gese het dat us genl. Smuts aan die O.B. vat, dan vat hy aan dr. Malan.

,.As bulle 'n V!'rbod op die 0 ... -.cwabrandwng bi'OOg, dan

"e

ck met u: Nooit! Dan sal ek berci<l wees om u en die Ossewabramlwag aan te rani: tot hiertoe ('n nie ver- dt'r nie. • • • Ek .. al u nie allt•f'n van raad bcclicn nie- l'k !'.nl self deeln!'<'m aan 'n

<lerg<'lil<e veldtog van onge-

hoor~namheid, en dit> gcvolge v«>rduur," bet dr. :\falan op 20 ~ovcmber 19-10 te Boks- burg '\·erklaar.

EIXTLIKE REDE Om dus vandag die O.B. te wil VC''I<cttcr !n die hoop dat genl. Smut.s sal vergccl wat die H.N.P. t•n die O.B. gister gedoen het, is, om die minslc te se, baie na'iPf.

Maar ons glo dat dr. Malan se motie! nie is wab hy ann die kongres n~ter geslote deure voorhou nie. Sy rootlet is een- voudig '\·rt•e., vir die Oss('WU- brandwag wat weier om te

&terf onder dr. l\falnn se mokcrhou«> - mokcrhou.- wat hom in lOU to~>gedien i., om- dat hy met gl'nl. Smut.. sou ge'ikakel bet, en vandag toe- gt>dien wortl omdat hy mt't Hitler sou g«:>~ilmlct'l bet.

Stel hiertecnoor die houding van genl. Smuts: Ond«•rwyl hy Yan die kommunisme praat as 'n ,.duiwd~e t'Yangelie", gann hy met lcommuni.,tiese elemente 'n Yerkie.,ingsooreenkoms nan waardeur hy in staat gestt•l word om di(l ,·erkiesing te wen. Dr. ~falan daarentcen skop nasionalt' stemme weg omdat bulle veronderstel word

\·an hom te ,·er~kil oor verre tockomsbeleid.

Genl. Smut;; is oorwinnaar omdat by st>lfs sy '\'yunde kan inspan om vir hom 'n verl<iesing te wen--dr. Malan is verloorder omdat by nie e<'n" sy vriende se aanbo<l

\·an hulp wil aanvaar nie.

SOOS ONS LE.SE.RS DIT S/E.N

II • • • • • • • • • • • • • • • • • • • B)

Teen Hulle Geen Optrede?

,Anti-Kommunis," Bellville, skryf:-

In u gecerde blad van 0 Mei 1945 verskyn die volgende berig:

'n Kommunistiese vergade- ring op 1 Mci in Johannes- burg, wat toegespreek is deur Jode, Naturelle en Indiers, het die volgend<t> formele bcsluit aangeneem wanrin hulle onom- wonde hul blot'dige bandeloos- heid in vooruitsig stel:

,Ons werkers, gesteun deur ons broers, die internasionale kommunistiese werkers van die wereld, Sill Van Rens- burg en sy generaals net soos hul geliefde Mussollni ophang aan die Iamppale van Johannesburg, nie net vir een dag nie, maar ons sal bulle droog maak vir aasvoi_:J- biltong, en dan sal hul mis- leide volgelinge dee! in die

vrugte van die intcrnasionale werkers se voorspoed."

Adv. 0. Pirow is onlangs met

£40 bcboet weens aanhitsing na aanleiding van 'n artikel teen verbroedering tussen blankes en geklcurdes, wat in die ,Nuwe Orde" verskyn het. ::uaar waarom i., geen stnilJlC teen die Icommunistiese agitators op bogenoem<le vergadering ge- neem nie?

Is die wette alleen om Jode, Naturelle en Indii:rs tc be- skerm?

·word dnar met twce mate gemeet, of is die optrede teen die Nuwe Orde maar eintlik net 'n soort vnn voorsmaak van die voorgenome plaaslike ,,Neuren- berg-verhore"' van verskeie Afrikanerlciers, iets waarna elke Jood, .Jingo en Kommunis baie gretig uitsien?

<Vervolg op bl. 6)

By d ie Bioskoop

'n koel sagte aret - R onde

Kommando

maak al meer vriende

land rond."

I'

Ook te Koop By Die 50 vir 2

1

2, 10 vir Sid.

MEUBELS

PRYSE STYG VINNIG

KOOP NOU

Ons hou aUeen::k goeiP kwaliteit l\Ieubels lo

voorraad

WERDA

Meubelhandelaars

(EIENDOl'lS) BEPERK Groote Kerkgebou - Kaapsta··

P LlJil\JVEE

Ole Bee'-Ftrma om a PLt'IMYEJI:

l:li!:IIILS en and~r l'HOUUKT'£ au

~ otuW' !1:

f.:. 1\f. ELOFF EN KIE

ll'.:<lml.l Bpla

'ltOBE!IfARK (Poebu 71831 ::"ewn•

/s .J(Jedisyne

Jf oodsa.a.ltli k ?

Die l\'atuurtcetenskap

se n ee!

BE~IP SIEKTE !'lET DIE JONGSTE WET&.~­

SKAPLIKE 1\IETODES Met Verbaseode Uitsla.e

GEEN MEDISYNE!

GE.E..'f OEFE..~INGE!

Die Hardnekkigste Kwale swig VIe wetenskap Ml oou uttgevlnd dat eodrn 'n besmette llggoo.msdcel skoon· gemaak word van IY glt or onsuJwer·

he.Se. die siekte vcrdv. yn. Deur die toepaotang van ona wetenakaplike me·

lodea het dll nou 'n makllke taak gcword.

Dlt maak nle saak hoe ernsttg of Yon·

boudend u kwaal ta nte - selfs aL Ia dlt M cbronles of ongenee.lik bestem·

pet. Danr Is hoop vir u. Gecn medl·

eyne of oefenlnge benodlg nle. U eat onder ceen verpllgllng atnan nle. Skryf aan ons en verstrek voll~dl-e beson·

derhede In verbPod met u kwaat.

THE SCIENTIFIC HEALTH INSTITUTE

Posbu!'l 1886 - KAAPSTAD

Verseker u Toekoms

deur die Eienanr te word ,·an

VASTE EIENDOM

*

BOUPERSELE

*

WOONHUISE

*

PLASE

*

BESIGHEDE VIR DIE

KIESKEURIGE PERSOON Ruadpleeg-

J. (Kotie) THERON

CROXLEY-GEBOU, KUSWEG, Posbus '78 Foon 0028

STRAN D

VIR PfRSOOnLIKf tRIS~fiD

J.<WV·

f~UdeCOLOGnf

Enitste Suid-A(rikoonte Distributtrders H. J. NIEHAUS Posbus 2108. K»pltad. (£:OMS.) B[ffr.IC,

I

Posbus 4883, Johanncsburs.

~---~ DIT IS 'N SUID- ~

AFRIKAANSE PRODUK

(6)

BLADSY SES ,DIE O.B.," WOENSDAG, S OKTOBER 1947

GEKLASSIFISEERDE ADVERTENSIES

'l.\RH:•• \ IR (;J;KL.\.SSIFlst;ERDJ>. ADVERTENSIES:

JIUi•houdtllke K~ontsgewln&'8:

1 \'erlowmg. huwehk, geboorte, aterfgeval, In memorla'lll, gelukwenslng, em.) 1d. per woord; mlntmum 3/· per plaslng. Voorultbetaalbaar. VIr

hcrhnltnga 2S pst &!slag.

Jlandl·l,ad• erlensle.o:

Ecrote plaslng, 2d. per woord. VIr herballngs 2:1 pat. atalag.

tntl•krnJtl'hl op ,.Uie ().B." <•·ersk)n weekllks): 10/- per jaar or 'S/· per 6 maande.

Voorultllclalllbnar. Stuur a<lvertenalej~eld en beJtellings na PO!IbU8 %8, MeUenboJJc:h, en lntekfngeld na J'osbus 1411, Kaap81ad.

GEBOORTE

X...OUBSER. - Aan Pleter en Hel~ne (OifVt•r) •n CriB seun. Met dank ont·

vanc te .,Pro•pect HJII," Paarl, op 211 Srt•temt;er 1947. 8/1011 VAN ot:u UERwt;.-ona da·nk die Here vir 'n welgesknpe dogtertJie, op

30 S~ptember.-D. C. S. en A. A. E.

van der 1>1erwe, Gcretormeerde Pal-

torte, Vryburg. 8/10/1

HUWELIK

Ht Part> tJlea, reeepslea, dlneu, pro·

beer die Kaapstadse Atrlkaner-KoCCie·

bu&s (K. T.K.). U•t Wandelcaooc. Groote Kerk-gebou. Lug he~rllk verwann en ceselllg op koudste d&J. OerletUke, bofllke en doeltreftende d.Jena.

BED A."' KING

MNR. EN MEV. JUSTUS LATSKY bedank famll!e en vrlendc vir geskenke, telegramme en gelukwenalnge by ge·

leentheid van hul huwellk. 8/10/1B

BEXODIG

t"LL'KSE O:-.;(a.TROl'UE JO:o\G ~LL"

op boogte met 8&&1· en ve~boerdery.

Goeie voorultalgte vir die regte man.

Getuigskrif N.G. Kerk predlkant 'n vereiste. Nadere beJ<onderhede doen aansoek by; G. P. SPABBERT, Excel-

sior, DE RUST. 8/10/1

VRYSTAATSE GOUDVELD EIENDOMME

VIr Eten<lomme Uenneman, O<lendaals·

rust omgewtnc, raadpleeg WELKOM EIENDOMS· EN TRUST AGENT·

SKAP, Henneman (Etenaara Alberts en Greet!). Eoon •3, Telegramme ,Wet&-' 16/t/TK

BOl\IE, PLANTE E..~ SAAD

AARTAI'I't;J,s. - PragUge, gesonde en vars 11rtULd I, teen 18/- per 1~0 lba.

Eler-grootte anndaartappels, tweede na lngevoer•lt, 17/6 per 150 lb, en okker•

neutgrootte 1416. Alma! V.O.S. Beth- lehem, In nuwe sa·kke wat teruggestuur moet word. Ek waarborg tevredenheld.

-S. w. RAlliE. Kommandant, Bus 328, BETHLEIIKM. 8/10/TK Jlt;sTE (ii"'•I:KTIFISEERDE OllOEN"

TJ:s.\.'\ll.-Pryslys verkrygbaar. Beste!

al u benodlgdhede K.B.A. van: PRE·

MIERS, SCHOEMANSHOEK. 20/8/TK Olt(l~;,, a,, • \.\ 1). - Detroit en E&IP·

ttese plat beet 7/6; Chanteney-wortela 10/·; Beauty· en Marglobe-tamatlea 35/-; Tom Watson-waatlemoen 10/·;

KropaiiHI.I 17/6 per lb. Alma! Gd. duur- der per '1ilb. Handelsnavrae verwel- kom. - KARROO-SAADVERSPREI·

DERS, P011bus 107, OUDTSHOORN.

20/8/TK 1'.\T \TRA:O.KE.-In volle groel, reg vtr plant. Wit driemaande 8/· per 70 lb., Borrle 10/· per 70 lb. SeJ!maande, wit· en Borrlesteggies 6/· per 1.000.

Pa-tatd teen 12/- per sak. K.M.B. - 11. ROELOFSE, P/s Serpentine, Dlat.

<a,OIWK l/10/TK

I' \'J'ATKANKE. - Ultstekende rool·

grond·palatranke. Sesmaande 7/· vir bO lb., driemnande wit 7/· vir 60 lb., Borrle·, wit- en se~maande-ateggles (met hll'Dd gesny) 6/· per 1.000. K.M.B.

Meld otasie. - B. H. GERBER, D/on., Klauboek, P.K. Hoekwll, GEOR~~i

9

t:l

P.<\T.\TR..U.fi.E. - lfool en reg vir plant. Sesmaande 6/8 per 80 lb. drle·

maaode wit 10/- per 80 lb.; 7 6 per GO lb. Sesmaande, drlemaande wit en borriesteggies 6/· per 1,000. V.O.S.

Serpentine. - P. J. GERBER, Hoekwll,

GEORGE. 17/9/TK

PATATRANKtJ. - Pr&gtlge, geson- de korUit roolgrond-aromaande Patat- ranke teen 6/· per 80 lb. kontant. Ge- lewer op Klelnbrakataale. - THINUS TERBLA.:~CHE, Dagbreek, Pos GON-

NAKRAA.L. 3/9/TK

PATATR'\!'iKE: Sesmaaode, 6/6 per SO lb.; drlemaande wit, 816 per 60 lb.; steggtea, 6/· per 1.000. K.M.B.- A. F. DE VlLLIERS, Brandwacht,

MOSSELBAAI. 10/9/&B

l'ATA'l'R:\NIU: . -!\loot ultgesprulte ranke. Drle mannde wit, 10/- per 80 lb.; steggles teen 6/- per 1,000.

Gelewer Serpentlne-sytyn, K.M.B.- J. GERBER, 1'/Sn., P.K. Hoekwll,

Dlst. George. 1/10/TK

IIJI.O.ENB.I!:PABASIES. Onderateun u mede-Afrlkaner eo weea veraeker van d.Je beete dlenete by VOOR'fREKKER SKOENHOSPITAAL, Langatraat 2111, K.AA.PSTAD. Jroon 80164. .879/20 VAN'S CONCBET:& I'KOUUC'.l'S. - Terauo Kombula- en Handwaabakke, Baddena, &epllue Tenka, PUare, Vloer- tei!la, Voertroe. Enl(let. In beton. - Dlrekteure: P. W. en P. G. VAN HEERDEN, Pot(1eteratraat 2:18, PRE·

TO RIA.

HORLOSIElUA

Referensi

Dokumen terkait

Hulle sidder by die gedagte mokrasie kan aanvnar nie, ook dat daar da.lk net teen die Kom- 'n berig met instemming plaas munistiese Party stappe gcdoeri waarln die distriksekretaris kan

:H::~ar nou kom die hooflcicr ,·an clio ParLy nacbt die volk tcrwillc van daardic ,bcginscl" gcskcur is, en stel voor 'n komitee wat nie deur die volk gekies word nie, maar net van

En in die Kaapkolonie was dit die ,Afrikanerbond" en nie die ,Afri- ka-nerparty" nie wat teen die ,Pro- gressive Party" va.n die Engelse ge- staan bet, net soos ,Het Volk" teen die

lets l'?:'edoen bet by wy!~blr 1lat die 'bele land dies'elfde neem nie, maar In die eerste plek' b.ebandellng moet ondel'gaan,'' skryf wat u ei·e plig en .&i~ van u koerant is.. Onder

Daar is nie gesc hocveel miel.ies ingevocr moet word nie, maar dit sal seker nie meer wees nie as wat in die afgelope twee jaar op die plattcland gele en vrot bet weens gebrek aan

Ook vandag is daar onseker- hcdc, maar hulle word ,·andag ,.opgelos" deur 'n partykoukus wat nie beroepe maar wei stem- me nodig het.. En die lee kop en die vol kop word albei gctel as

gese het dat hy verneem dat hy groot skade gely het weens sy internering, maar dat hy Pasch 'n paar honderd pond het wat hy nie dadelik sal ge- bruik nie, en dat spr.. dit kon

derling afgeskaf word, is sedert die begin van die ecu al 'n Bribe ideaal vir sy Empire, maar kon nog nooit ern.stig be- spreck word nie weens die bc- leiH van die kolonics om hul cie