Ek het dit self ervaar – maar my jare was nog sag en ek. kinderagtigheid was nog geensins in staat om die omvang en diepte van my land se lyding te verstaan nie. daar is ernstige gesprekke onder volwassenes oor verligting, oor die 'wurggreep van droogte', oor die bitter. Ongelukkig het ons eenvoudig nie die spasie op die oomblik nie. In 'n normale tyd kan jy dalk nog beplan en 'n plan maak.
DIE EERSTE STEEN
Die inskripsie was minder leesbaar as die muur van Babilon .. die inskripsie dat God 'n koning stuur as oordeel; .. dit was nie 'n brandende skrif teen 'n kneuser nie en makliker selfs as woorde in die sand; .. maar onuitwisbaar, want dit is geskryf deur die hand van .. Hom wat Liefde en Vergifnis is. In vrees het ek vorentoe geleun om u)at Hyaan't skryf te ontleed, om te weet hoe groot en swaar my oordeel was.
SIEKBED
AUGUSTUS
PLATE-AAND
MOSES
HOOP
OGGEND
WEERHOUDING
VERLOWING
BLOEIENDE BETON
J. CONRADIE
DIE NOODLOT IN DIE DRAMAS VAN
LEIPOLDT - ’N VERDERE POGING
In die netwerk van karakter en omstandighede kan ons ook die optrede van die noodlot sien. In hierdie verband moet beklemtoon word dat die siening van die noodlot grootliks 'n kwessie is. interpretasie van gebeure.
FRED WALEWIJN
DIETS LIED
Vooral van die ene grijze dag toen de Zuiderkruis in de haven lag gereedom naar het Zuiden weg te springen. Daar was niet zo wit in Binneman-ville alsde schort van de Brusselse bakker en daar was wel niemandzo wakker.
DE NEDERLANDSE LETTERKUNDE
EENHEID EN SAMENWERKING
Zo verscheen in 1961, onder de titel Die Stimme des schwarzen Lówen (Josef Keller Verlag, Starnberg), een Duitse geschiedenis van de Vlaamse letterkunde, waarin uitdrukkelijk de thesis voor- gestaan wordt dat zij grondig van de Nederlandse literatuur verschilt. Georg Hermanowski, de schrijver van dat degelijke werk, is nochtans iemand die uitstekend van de toestanden in. Intussen wordt, ook van officiële zijde, al het mogelijke gedaan om de eenheid van de Nederlandse letterkunde te.
Al eind vorige eeuw ontstond de gewoonte dat Nederlandse uitgevers zich in België laten vertegenwoordigen door een Vlaamse uitgever en de Vlaamse in Nederland door een Nederlandse collega. Het brengt de meeste Vlaamse auteurs op de markt en het is niet langer zeldzaam dat een werk van een Nederlander in België wordt gepubliceerd. Sinds de laatste wereldoorlog hebben de Nederlandse en Belgische regeringen zich voortdurend ingespannen om het culturele leven van de twee landen, waarin literatuur een natuurlijk en aanzienlijk belang heeft, beter op elkaar af te stemmen.
Wij laten onverlet wat die kommissie voor het onderwijs verwezenlijkt heeft, om haar bedrijvigheid ten overstaan van de literatuur te belichten. Het optreden van Nederlandse sprekers te Brussel en Vlaamse te Hilversum wordt voortgezet en naar aanleiding van de Nederlandse boekenweek in 1962 zal in beide landen een opvoeringvandezelfdeoorspronkelijkeluister- spelen plaats grijpen. Ons overzicht over de aktie tot inniger vereniging van de Nederlandse letterkunde in het gehele Nederlandse taalgebied is niet volledig, maar wij troosten ons met de hoop dat het toch een inzicht biedt in develeinitiatieven die reeds genomen werden en meteen in de problematiek die door het nastreven van meer eenheid en samenwerking gesteld blijft.
TOE WINDHOEK ONS STAD
VAN VERLANGE WAS
Hulle sê daar was 'n skeur in haar rok, 'n frons om haar oë en haar lag was dom. Vir my is sy jonk, met 'n hartseer sin vir humor en haar oë is die oë van 'n blonde flirt.
WATER EN LUG
LEEGTE
BESWIL ÉN MOEDSWIL
Hier sien ons dat byna alle gedigte en reguit lyne teruggevoer kan word na wat reeds vroeër deur ander gedoen is, groter. Louw se werk is besonder interessant:^ Hy vind dat "hy (Louw) 'n hoë mate van afgeleide poësie skryf. Maar ook in verband met Uys Krige in verband met sy Tram-odeisdieslotsomwaarto byna sonder uitsondering tref Opperman 'n goeie balans wanneer hy opmerk : ' Tog is al hierdie invloede gebruiklik.' 6.
Wat van name soos Baudelaire ens.? Van Krige vra byvoorbeeld vir Opperman: "Is hy nie maar 'n nabootsingskunstenaar nie?" Dit wys nie dat die kritikus wat 'n skrywer nie baie goedgesind is nie, 'n verkeerde indruk kan skep deur hierdie sg. Richards, waarin hy wag vir 'n parafrase van dele uit Jorik se oond en hy noem ander name wat dele van Voor Die Nag Kom in gedagte sou bring.
Richards gevat is, verander hy die aanval in 'n verdediging in die volgende uitgawe van Our Egg Book: "Die naam van daardie name was aan mnr. Die versvorm wat die digter gebruik het, het ook onder skoot gekom en is met al sy gevolge tereggestel. Dit het geblyk dat as iemand van plan was om te skryf, hy soos volg moet optree: Pak alles wat reeds geskryf is, in alle tale en enigsins. tyd. Die klavier sing helder helder silwer silwer silwer sy yl hoë note maar swaar en diep en hartseer hartseer donker, donker, donker.
FLUIT
HERLEWING
A. COETZEE
LAAT BRIEFIE AAN ’N JEUGVRIENDIN
IGNATIUS VAN VUUREN
SWANESANG
SKILDERY
BOME
WINDNAMIDDAG
VERKOOPSKUNS
AMBULANS
BY DIE JONGERES
GEBED IN DIE LENTE
DIE AFSKEID
AAN DIE ONBEKENDE SEUN
NET SOMS HET EK GEWONDER
PIKKIES
G. GOUWS
ERNA SACK
WOESTYN
KRISMIS
NÁ DIE HAELBUI
KOOF SNYMAN
ERVARING
AAN M
PROBLEEM
DIGTER
STRANDLOPER
ROMANTIEK
VERKEERSKONSTABEL
En toe sy vriende daarvan hoor, het hulle hande geklap en, soos hy, hul stewigheid onder hul voete losgemaak.
SMOUS
Terwyl Kaggen sy vuil, geel gesig teen die swart bakwerk vryf, sit Daltê alleen by sy vuur. Dit is van toe die leeus vir Kwasi anderkant by die modderpan gevang het en die witman ook daar sy spore kom maak het, en die Boesmans toe wegbeweeg het van die vlei om nou hier na die duine toe te volg. Sy wat altyd die been aan sy hande en rug gevryf het as hy moeg van die jagveld af gekom het; sy wat altyd die houdorings uithaal.
Sy stem was dof en ver, soos 'n dun rook wat ver bo die duine in die dwaalwind dwarrel. Dit was die aand toe die mense by die kaai die wind en die gras gedans het. En toe die wit bul weer terugkom en die swart lyf met die baie gate, soos die voorkoms waarin Dalté die Herero sien.
ROY NIEMANN
DIE MAN WAT GOD GELOËN HET
En die vrou het die wanhoop in haar voel worstel om die oorhand te kry, maar daar het nog geloof, hoop en liefde oorgebly, al het hy dit nie geglo nie. Toe hulle die aand in die dorpie aan die voet van die berg gekom het, het sy opgekyken gewonderhoe hoog God’n mens sou toelaat om te klim. Almalhet gelag en gesing en geskerts, net sywas stil enbleek, want die groot, swart skaduwee van die berg het oor haar geval en haar beknel.
Vir 'n oomblik staan hy stil, en terwyl hy na die berg staar, het sy oë vernou en hy bewe 'n bietjie. Want in daardie vlietende oomblik was hy verder van haar af as ooit tevore, en die groot swart skaduwee van die berg het hom verblind. Die stryd was hewig, maar elke tree het hom nader aan die top en finale oorwinning gebring.
En daardie nag het hy in die deur van die verlate berghut gesit en staar na die wit massa wat tussen hom en die hoogste piek lê. Ure later was sy sneeustewels stukkend en die koue het aan sy tone geëet dat dit pyn, maar hy was haastig om bo uit te kom en daar te staan met die hele wêreld aan sy voete en sy kop tussen die sterre. Dit was 'n gebed, 'n desperate pleidooi om gered te word van die onvermydelike en verskriklike oomblik van waarheid.
N KLUIT IN DIE RIET
André P. Brink skrtjf
Miskien is dit ook nodig: bewys, wie weet, die deurvloei van kuns van die bergtoppe tot by die valleie daaronder. Ten slotte; Ek het nou al verskeie kere my waardering vir Fouché uitgespreek sedert die begin van die primitiewe in moderne kuns. Nie alle mense kan dit doen nie – ons kan nie almal reisigers of kunstenaars wees nie!.
Ek bied dit nie as 'n eerste en laaste stelling nie - ek durf nie so aanmatigend wees nie - maar as 'n moontlikheid; en met die een oortuiging wat jou altyd oorweldig wanneer jy kuns beoefen en behandel: dat die enigste sleutel tot kuns – en tot lewe – nederigheid is. is. Hy is natuurlik baie soortgelyk hierin, maar hy definieer nie 'surrealisme' hier verder nie. en l)Owenal noem dat die term vatbaar kan wees vir meer asene hetesignis. Daarom sal jy nooit sien dat die waarheid 'n kristal met baie fasette is nie. en dat ek in my artikel slegs twee van die fasette daarvan bespreek het, naamlik die historiese verloop van modernistiese kunsuitinge en die primêre funksionerende kunstenaarstipe wat hierdie tipe kuns produseer.
Dit is immoreel onder die wette van etiek, en onwettig onder die wette van ons Republiek. In my artikel “Aan die wieg van die Afrikanervolk” wat in Maart vanjaar verskyn het, het ek ’n verwronge voorstelling van sy gedagtes gegee. Hopelik het dr. Bruwer het geen beswaar dat wanneer ons onsself Afrikaners noem, ons daarvan bewus kan wees dat 'n Afrikaner 'n Wes-Europeër is, net soos 'n Fransman, 'n Duitser of 'n Italianer 'n Wes-Europeër is nie.
OOR BOEKE
W. HUDSON
Die wêreld is nie ons tuiste nie (Tafelberg Uitgewers), wat ons 'n nuwe blik op Totius se poësie gee. Wyk Louw: Vernuwing in die prosa (Human cn Rousseau), waarin die skrywer in 'n taamlik losse verband die dubbele standaard van opvatting en. Ons vind prikkelende gedagtes oor wat ons in Afrikaans lees, hoekom ons dit lees en hoe ons dit lees by P.C.
Op die gebied van kreatiwiteit val op die biografiese uitgewers Die daghoek van fohannes Meint/ies I Bamboesberg), en Ernst van Heerden se reisverhaal: Etiketeop tny koffer (Human en Rousseau). Die Duplooys van Soetmelksvlei deel 2 (Tafelberg Uitgewers), waarin die stryd tussen die gesproke en die geskrewe woord steeds voorkom. Deur G. G. S. de Villiers het twee nuwe bundels Overbergse verhale verskyn, folklories van aard in aangename vertelstyl: Donkiespad éAfrikaanse Persboekhandel), Overhergse Eergister.
Wegener: Op die Heuwel was die Woord, die geskiedenis van die Bybel oor 'n tydperk van sesduisend jaar, sorgvuldig uit die Duits vertaal deur F.C. Vir jong lesers is daar heelwat; Minnie Postma: Onder een kom- hers (Human cn Rousseau); Topsy Smith: Tannie Katrien comquier (African Press Bookstore); Lauritz Streef-.
DIE AFRIKAANSE SKRYWERSKRING
